Сақтандыру қызметі туралы

Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы N 126 Заңы.

МАЗМҰНЫ

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

Ескерту. Мәтiндегi "уәкiлеттi мемлекеттiк органның", "уәкiлеттi мемлекеттiк органға", "уәкiлеттi мемлекеттiк орган" деген сөздер тиiсiнше "уәкiлеттi органның", "уәкiлеттi органға", "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2003.07.10 № 483 Заңымен.

1-бап. Қазақстан Республикасының сақтандыру iсi және сақтандыру қызметі туралы заңнамасы

Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Қазақстан Республикасының сақтандыру iсi және сақтандыру қызметі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінен, осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Осы Заңмен тікелей реттелген қатынастарды қоспағанда, сақтандырудан туындайтын және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінің қолданылатын аясына жататын қатынастар осы актілермен реттеледі.

2-1. Осы Заңның 9-бабының 8-тармағын қоспағанда, осы Заң Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің қызметіне байланысты қатынастарды, сондай-ақ міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға, міндетті әлеуметтік сақтандыруға байланысты қатынастарды реттемейді.

3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

Ескерту. 1-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 16.11.2015 № 406-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Осы Заңмен реттелетін қатынастар

1. Осы Заң кәсіпкерлік қызмет түрі ретінде сақтандыруды жүзеге асыру жөніндегі негізгі ережелерді, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын, сақтандыру брокерлерін құру, олардың қызметін лицензиялау, реттеу, тоқтату ерекшеліктерін, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарын ашу, олардың қызметін лицензиялау, реттеу, тоқтату ерекшеліктерін, өзге де жеке және заңды тұлғалардың сақтандыру нарығында қызмет ету шарттарын, сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу міндеттерін және сақтандыру қызметін бақылау мен қадағалауды қамтамасыз ету қағидаттарын айқындайды.

2. Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның (бұдан әрi – уәкiлеттi орган) және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң (бұдан әрі – Ұлттық Банк) осы Заңға сәйкес қабылданатын нормативтік құқықтық актілерi сақтандыру нарығының барлық қатысушылары үшін мiндеттi болады.

3. "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес енгізілген ерекше реттеу режимі шеңберінде қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру брокерлеріне және өзге де заңды тұлғаларға осы Заңның және уәкілетті органның, Ұлттық Банктің осы Заңға сәйкес қабылданатын нормативтік құқықтық актілерінің нормалары ерекше реттеу режимінің шарттарында көзделген шекте қолданылады.

4. Осы Заңның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру брокерлеріне қатысты қолданылатын ережелері (10-1, 10-2, 10-3, 13, 16-2, 16-3, 21, 24, 25, 25-1, 26, 26-1, 27, 28, 30, 31, 32, 35, 40, 48, 49, 50, 51, 52, 52-3, 53-4, 62, 63, 65, 68, 69, 71, 72, 73, 74-1-баптарды қоспағанда) осы Заңда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына қолданылады.

Осы Заңның 6, 9, 11-1, 12, 15-1, 15-2, 16, 17, 18, 18-1, 19, 20, 31-1, 34, 36-2, 36-3, 37, 37-1, 46, 47, 52-1, 53, 53-1, 54-1, 55-2, 56, 72-1, 75, 75-1, 77, 79, 81, 82-баптарында көзделген, уәкілетті органның және Ұлттық Банктің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына және сақтандыру брокерлеріне байланысты құқықтық қатынастарды реттеу саласындағы өкілеттіктері, оның ішінде осы Заңды іске асыру мақсатында нормативтік құқықтық актілерді қабылдауға өкілеттіктері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына байланысты құқықтық қатынастарға қолданылады.

Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) аджастер - функциясына сақтандыру төлемі бойынша өтінішті қарау және сақтандыру жағдайынан болған залалды бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;

1-1) актуарий – уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген актуарийлерді оқытудың ең төмен міндетті бағдарламасы бойынша емтихан тапсырған жеке тұлға;

1-2) актуарийдің кәсіби пайымы – актуарийдің кәсіби даярлығына, біліміне және актуарлық қызметті жүзеге асыру тәжірибесіне негізделген пайымы;

1-3) актуарийлер бірлестігі – актуарийлердің ерікті мүшелігіне негізделген, өз мүшелерінің мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау, кәсіби қызметіне жағдай жасау және өзге де функцияларды орындау үшін құрылған өзін-өзі реттейтін ұйым;

1-4) андеррайтер – функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру тәуекелдерін бағалау және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының талаптарын айқындау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері;

2) ассистанс – сақтандыру ұйымдарының, заңды тұлғалардың сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) саяхатта не тұрғылықты жерінен алыста жүрген уақытта қиын жағдайға душар болғанда сақтандыру жағдайының басталуы салдарынан оған техникалық, медициналық жәрдемдесу арқылы ақшалай және (немесе) табиғи-заттай нысанда көмек көрсетуі;

3) бақылау – заңды тұлғаның шешімдерін айқындау мүмкіндігі, ол мынадай:

бір тұлға заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатысу үлестерінің не орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының елу процентінен астамын дербес не бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп тікелей немесе жанама иеленетін не заңды тұлғаның акцияларының елу процентінен астамымен дербес дауыс беру мүмкіндігі болатын;

бір тұлғада заңды тұлғаның басқару органы немесе атқарушы органы құрамының кемінде жартысын дербес сайлау мүмкіндігі болған;

Қазақстан Республикасының жобалық қаржыландыру және секьюритилендiру туралы заңнамасына сәйкес құрылған арнайы қаржы компаниясының қаржылық есептілігін қоспағанда, заңды тұлғаның қаржылық есептілігі аудиторлық есепке сәйкес басқа заңды тұлғаның қаржылық есептілігіне қосылған;

бір тұлғаның дербес не бір немесе бірнеше тұлғалармен бірлесіп, шартқа (растайтын құжаттарға) орай немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген жағдайларда өзгеше түрде заңды тұлғаның шешімдерін айқындау мүмкіндігі болатын жағдайлардың бірі болған кезде туындайды;

4) бас ұйым – басқа заңды тұлғаға бақылау жасайтын заңды тұлға;

5) еншілес ұйым – өзіне қатысты басқа заңды тұлға бақылау жасайтын заңды тұлға;

6) заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін жанама иелену не акцияларын иелену (олармен дауыс беру) – заңды тұлғаның, заңды тұлғаның ірі қатысушысының немесе басқа заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерін) иелену (олармен дауыс беру) арқылы бірлесіп заңды тұлғаның ірі қатысушысы болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі;

7) заңды тұлғаның ірі қатысушысы – заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің немесе дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп процентін тікелей немесе жанама иеленетін (мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг осындай иелік етуші болып табылатын жағдайларды қоспағанда) жеке немесе заңды тұлға;

7-1) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;

8) капиталға қомақты қатысу – дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жиырма және одан да көп процентін тікелей немесе жанама, дербес немесе, бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп иелену не акциялардың жиырма және одан да көп процентімен дауыс беру мүмкіндігінің болуы;

8-1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыратын, заңды тұлға болып табылмайтын оқшауланған бөлімшесі;

8-2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру қызметін (қайта сақтандыру қызметін) жүзеге асыратын, заңды тұлға болып табылмайтын оқшауланған бөлімшесі;

9) қайта сақтандыру – өздерінің арасында жасалған қайта сақтандыру шартына сәйкес бір жағынан қайта сақтанушының сақтандыру тәуекелдерінің бәрін немесе бір бөлігін қайта сақтандыруға беруіне және екінші жағынан осы тәуекелдерді қайта сақтандыру ұйымының қабылдауына байланысты туындайтын қызмет және соған байланысты қатынастар;

10) қайта сақтандыру ұйымы (қайта сақтандырушы) – уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде қайта сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

11) қайта сақтанушы (цедент) – өзі қабылдаған сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға беруді жүзеге асыратын сақтандыру немесе қайта сақтандыру ұйымы;

12) мiнсiз iскерлiк бедел – кәсiпқойлығын, адалдығын растайтын фактiлердiң болуы, алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының болмауы, оның ішінде қаржы ұйымының, банк және (немесе) сақтандыру холдингінің басшы қызметкері лауазымын атқару және қаржы ұйымының ірі қатысушысы (ірі акционері) болу құқығынан өмір бойына айыру түрінде қылмыстық жаза қолдану туралы заңды күшіне енген сот шешімінің болмауы;

13) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) – бiр мезгiлде бiрнеше сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру тәуекелдерiн өздерінің арасында жасалған бірлескен қызмет туралы шартқа сәйкес жауапкершіліктерін бөле отырып қабылдауына байланысты туындайтын қызмет және соған байланысты қатынастар;

13-1) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты – сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылардың бірлескен қызметі туралы шарт шеңберінде сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар мен сақтанушы (цедент) арасында жасалатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты;

14) өздігінен ұстап қалу – жауаптылық көлемінің бір бөлігі, соның шегінде сақтандырушы немесе қайта сақтанушы (цедент) сақтандыру немесе қайта сақтандыру шартына сәйкес өз есебінен жауапты болады;

15) пруденциялық нормативтер – уәкілетті орган белгілейтін және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтауы үшін міндетті нормативтер;

16) сақтандыру агенті – сақтандыру агенттерінің тізіліміне енген және тапсырыс шарты негізінде бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымдарының атынан және олардың тапсыруымен сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

17) сақтандыру брокерi – сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандырушымен сақтандыру шарттарын жасасуға және орындауға байланысты қатынастарда сақтанушының атынан өкiлдiк ететiн немесе сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын және (немесе) қайта сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша қайта сақтандыру шарттарын жасасу бойынша өз атынан делдалдық қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

18) сақтандыру ережелері – сақтандыру ұйымының белгілі бір сақтандыру түрі бойынша сақтандыруды жүзеге асыру талаптарын айқындайтын құжаты;

18-1) сақтандыру есебі - дерекқорда бар ақпаратты толық немесе ішінара беру нысаны;

18-2) сақтандыру жөніндегі бірыңғай дерекқор (бұдан әрі - дерекқор) – сақтандырушы, сақтанушы, сақтандырылушы және пайда алушы туралы ақпараттың жиынтығы (оның ішінде электрондық нысанда);

18-3) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы – қатысушылары арасында немесе қатысушылары мен сақтандыру брокері арасында белгілі бір мерзімге жасалған бірлескен қызмет туралы шарт негізінде сақтандырудың жекелеген сыныбы, түрі немесе белгілі бір сақтандыру тәуекелі бойынша сақтандыру қызметін бірлесіп жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірлестігі;

19) сақтандыру қызметінің субъектілері – сақтандыру және қайта сақтандыру ұйымдары;

20) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылар – өз қызметін уәкілетті органның тиісті лицензиялары негізінде жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы, актуарий;

21) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22) сақтандыру портфелі – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар, қайта сақтандырылушылар) алдында міндеттемелері болатын не міндеттемелері туындауының ықтималдығы бар, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша, оның ішінде қолданылу мерзімдері өткен сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған тәуекелдер бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жиынтық міндеттемелері;

23) сақтандыру резервтері – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша актуарий есептеулері негізінде бағаланатын міндеттемелері;

23-1) сақтандыру тәуекелі – сақтандыру жағдайының басталу ықтималдылығы;

23-2) сақтандыру тобы – банк конгломераты болып табылмайтын, сақтандыру холдингінен (болған кезде) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан, сондай-ақ сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдарынан және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдарынан және (немесе) сақтандыру холдингі және (немесе) оның еншілес ұйымы және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы капиталына қомақты қатысатын ұйымдардан тұратын заңды тұлғалар тобы.

Сақтандыру тобының құрамына ұлттық басқарушы холдинг, Қазақстан Республикасының резидент емес сақтандыру холдингі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының резидент емес сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын, Қазақстан Республикасының резидент еместері болып табылатын еншілес ұйымдар мен ұйымдар кірмейді;

24) сақтандыру ұйымы (сақтандырушы) – сақтандыру шарттарын жасасу және орындау қызметін уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде жүзеге асыратын заңды тұлға;

25) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын жанама иелену (олармен дауыс беру) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің немесе заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталына қатысу үлестерін) иелену арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірлескен ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі;

25-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің бірлестігі - өз мүшелерінің мүддесін қорғауды қамтамасыз ету және олардың кәсіби қызметін үйлестіру үшін қауымдастық (одақ) нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;

26) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп процентін тікелей немесе жанама иелене алатын немесе:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан да көп пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беру;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешімдерге шартқа орай не уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігіне ие жеке немесе заңды тұлға (мұндай иеленуші мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда);

26-1) сақтандыру холдингi – уәкiлеттi органның жазбаша келiсiмiне сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) жиырма бес немесе одан да көп пайызын тiкелей немесе жанама иелене алатын немесе:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретiн акцияларының жиырма бес немесе одан да көп пайызымен тiкелей немесе жанама дауыс беру;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешiмдердi шартқа орай не өзгеше түрде анықтау немесе бақылау жасау мүмкiндiгiне ие заңды тұлға (мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг осындай иеленуші болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда);

27) сатып алу сомасы – жинақтаушы сақтандыру шартының қолданылу мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде сақтанушының алуына құқығы бар ақша сомасы;

28) сюрвейер - функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру объектісін алдын ала тексеріп қарау мен бағалау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері не ақылы қызмет көрсету шартына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қызмет көрсететін заңды тұлға;

29) тәуелсіз актуарий – осы Заңның талаптарына сай келетін және актуарийдің есеп-қисаптарына бағалау жүргізу үшін тартылатын жеке тұлға;

29-1) үлестес тұлғалар – шешімді тікелей және (немесе) жанама түрде айқындауға және (немесе) бір-бірінің (тұлғалардың бірінің) қабылдайтын шешімдеріне, оның ішінде жасалған мәмілеге орай әсер етуге мүмкіндігі бар жеке немесе заңды тұлғалар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды және ұлттық басқарушы холдингті, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жүз пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғаларды қоспағанда). Ұлттық басқарушы холдинг ірі акционері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғаларына:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдинг;

дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жүз пайызы көрсетілген ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар;

көрсетілген ұлттық басқарушы холдингтің және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталына қатысу үлестерінің) жүз пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалардың лауазымды адамдары жатпайды.

30) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.12 № 539-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Сақтандыру iсi және сақтандыру қызметi

1. Сақтандыру – сақтандыру ұйымы жүзеге асыратын, сақтандыру төлемi арқылы сақтандыру шартында айқындалған сақтандыру жағдайы немесе өзге де оқиға басталған кезде жеке немесе заңды тұлғаның заңды мүліктік мүдделерін қорғау жөніндегі қатынастар кешенiн білдіреді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес уәкiлеттi органның лицензиясы негiзiнде жүзеге асырылатын қызметi, сондай-ақ өзара сақтандыру қоғамдарының сақтандыру шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, "Өзара сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес лицензиясыз жүзеге асырылатын қызметі сақтандыру қызметi болып табылады.

3. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға және орындауға байланысты, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес уәкiлеттi органның лицензиясы негiзiнде жүзеге асырылатын қызметi исламдық сақтандыру қызметі болып табылады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.07.05 № 164, 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Шетелдiк жеке және заңды тұлғалар мен азаматтығы жоқ адамдарды сақтандыру

1. Шетелдiк азаматтар, азаматтығы жоқ адамдар, шетелдiк заңды тұлғалар, оның iшiнде өз қызметiн Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратындар сақтандыру арқылы қорғалу құқығын Қазақстан Республикасының азаматтарымен және заңды тұлғаларымен бiрдей пайдаланады.

2. Алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

5-1-бап. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымдарының және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыруы

Ескерту. 5-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Заңды тұлғаның немесе оның оқшауланған бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан мүліктік мүдделерін және Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын жеке тұлғаның мүліктік мүдделерін сақтандыруды Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы ғана жүзеге асыра алады.

2. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымдарымен және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарымен мынадай жағдайларда:

1) жұмыс істеу, оқу, емделу немесе демалу мақсатында Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде уақытша болатын Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғаларына осы тұлғалардың Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде уақытша болу кезеңіне ғана;

2) Қазақстан Республикасының резиденттеріне теңіз көлігі (каботаж қызметтерін ұсынатын кемелерді қоспағанда), коммерциялық авиация көрсететін қызметтерге, ғарыштық ұшуларды (спутниктерді қоса алғанда) іске қосуды және оның фрахтасы көрсететін қызметтерге және олармен байланысты көрсетілетін қызметтерге (тауарларды тасымалдау, тауарларды тасымалдайтын көлік құралдарының өздерін сақтандыру және осыдан туындайтын кез келген жауапкершілік) байланысты тәуекелдер, апаттық тәуекелдер, климаттық тәуекелдер, кибер тәуекелдер, терроризм тәуекелдері, азаматтық тәртіпсіздіктер және ереуілдер бөлігінде;

3) Қазақстан Республикасының резиденттеріне исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес тәуекелдерді сақтандыру бөлігінде;

4) Қазақстан Республикасының резиденттеріне осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 15), 17) және 18) тармақшаларында көзделген, ерікті нысанда сақтандыру сыныптары шеңберінде өтелетін тәуекелдер бөлігінде сақтандыру шарттарын жасасуға және оларды орындауға жол беріледі.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) тармақшасына сәйкес тәуекелдерді сақтандыруына сақтандыру объектісі Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерде болған кезде ғана жол беріледі.

3. Қазақстан Республикасы банктерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктері филиалдарының және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың, осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының резидент-жеке және заңды тұлғаларынан Қазақстан Республикасы бейрезиденттерінің және "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушылардың пайдасына сақтандыру сыйлықақыларын (жарналарын) төлеуге байланысты төлемдерді және ақша аударымдарын жүзеге асыруына тыйым салынады.

4. Осы баптың 2 және 3-тармақтарының талаптары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда Қазақстан Республикасы бейрезидент сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарымен шарттар жасасқан жағдайларға қолданылмайды.

Ескерту. 5-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (16.12.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. САҚТАНДЫРУ ҚЫЗМЕТIН ҰЙЫМДАСТЫРУ

6-бап. Сақтандыру салалары, сыныптары және түрлерi

1. Сақтандыру қызметiн ұйымдастыру және мемлекеттiк реттеу мен лицензиялауды жүзеге асыру үшiн сақтандыру салаларға, сыныптар мен түрлерге бөлiнедi. Сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметi "өмiрдi сақтандыру" саласы және "жалпы сақтандыру" саласы бойынша жүзеге асырылады.

2. "Өмiрдi сақтандыру" саласы қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыруды және ерiктi сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:

1) осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген сыныпты қоспағанда, өмiрдi сақтандыру;

2) осы тармақтың 4) тармақшасында көрсетілген сыныпты қоспағанда, аннуитеттік сақтандыру;

3) мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмiрдi сақтандыру;

4) зейнетақы аннуитеттін сақтандыру.

3. "Жалпы сақтандыру" саласы ерiктi сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:

1) жазатайым жағдайлардан сақтандыру;

2) ауырған жағдайдан сақтандыру;

3) автомобиль көлiгiн сақтандыру;

4) темiр жол көлiгiн сақтандыру;

5) әуе көлiгiн сақтандыру;

6) су көлiгiн сақтандыру;

6-1) ғарыш объектілерін сақтандыру;

7) жүктердi сақтандыру;

8) осы тармақтың 3)-7) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, мүлiктi залалдан сақтандыру;

9) автомобиль көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

10) әуе көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

11) су көлiгi иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру;

11-1) ғарыш объектілері иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;

11-2) кәсіби жауапкершілікті сақтандыру;

12) осы тармақтың 9), 10), 11), 11-1) және 11-2) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру;

13) заңды тұлғалардың қарыздарын сақтандыру;

14) ипотеканы сақтандыру;

15) кепілдіктер мен кепілгерліктерді сақтандыру;

15-1) осы тармақтың 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру;

16) басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру;

17) сот шығыстарынан сақтандыру;

18) титулдық сақтандыру.

4. Сақтандырудың жекелеген сыныбын (түрін) жүргізу шарттары бойынша қосымша талаптар, оның ішінде сақтандырудың жекелеген сыныптары (түрлері) шеңберіндегі пруденциалдық нормативтер уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

5. Сақтандыру түрi, сақтандыру ұйымы сақтанушыға сақтандыру шартын жасау арқылы сақтандырудың бiр немесе бiрнеше сыныбы шегiнде әзiрлейтiн және беретiн сақтандыру өнiмi болып табылады.

6. Мазмұны мен талаптары Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрін реттейтін заңнамалық актісімен айқындалатын міндетті сақтандырудың әрбір түрі сақтандырудың жекелеген сыныбы болып табылады.

7. Жүктелген сақтандыру міндетті сақтандыруды білдіреді, бұл ретте міндетті сақтандыру туралы талап, сақтандырудың түрлері мен ең төмен шарттары (оның ішінде сақтандыру объектісі, сақтандыру тәуекелдері және сақтандыру сомаларының ең төмен мөлшерлері) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді, ал сақтандырудың өзге де шарттары мен тәртібі тараптардың келісімімен айқындалады.

Жүктелген сақтандыру осы баптың 3-тармағында көрсетілген бір немесе бірнеше сақтандыру сыныбы шегінде жүзеге асырылады және сақтандырудың жеке сыныбы болып табылмайды.

Жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарға қойылатын ең төмен талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарды жүктелген сақтандыруға жататын қызмет түрін реттейтін уәкілетті мемлекеттік орган уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлейді және бекітеді.

Тараптардың келісімі бойынша жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін ережелермен толықтырылуы мүмкін.

Ескерту. 6-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)Заңдарымен.

7-бап. Сақтандыру сыныптарының мазмұны

1. Өмiрдi сақтандыру, осы баптың 2-3-тармағында көрсетілген сақтандыру түрін қоспағанда, сақтандырылушы қайтыс болған немесе ол сақтандыру мерзiмi аяқталғанға дейiн не сақтандыру шартында айқындалған жасқа дейiн өмiр сүрген жағдайда сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнiң жиынтығын білдіреді.

2. Аннуитеттiк сақтандыру, осы баптың 2-4-тармағында көрсетілген сақтандыру түрін қоспағанда, шартта белгіленген мерзім ішінде пайда алушының пайдасына мерзімді төлемдер түрiнде мерзімді сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтін жинақтаушы сақтандыру түрлерiнiң жиынтығын білдіреді.

2-1. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.
2-2. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

2-3. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмірді сақтандыру сақтанушы қайтыс болған немесе бірінші немесе екінші топтағы мүгедектігіне байланысты еңбекке жарамдылығын жоғалтқан немесе ол сақтандыру мерзімі аяқталғанға дейін өмір сүрген жағдайларда "Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрін білдіреді.

2-4. Зейнетақы аннуитетін сақтандыру Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес мерзімді сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін жинақтаушы сақтандыру түрін білдіреді.

3. Жазатайым оқиғадан сақтандыру, ауруға және (немесе) денсаулықтың өзге де бұзылуына байланысты тәуекелдерді сақтандыруды қоспағанда, сақтандырылушы жазатайым оқиға, кәсіби ауру салдарынан қайтыс болған, еңбекке жарамдылығын (жалпы немесе кәсіби) жоғалтқан (толық немесе iшiнара) немесе денсаулығына өзге де зиян келтiрiлген жағдайларда сақтандырылушының шығыстарын тіркелген сомада және (немесе) iшiнара немесе толық өтемақы мөлшерiнде сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығын білдіреді.

Жазатайым жағдай дегеніміз - адамның ерік-жігеріне қарамастан басталған, сақтандырылушының организміне сырттан оның денсаулығына зиян келуіне, мертігуіне не өліміне әкеліп соққан механикалық, электрлік, химиялық немесе термикалық әсер етуі салдарынан кенеттен болған, қысқа мерзімді оқиға (жағдай).

4. Ауырған жағдайда сақтандыру сақтандырылушының ауруына және денсаулығының өзге де бұзылуына байланысты шығыстарын, оның ішінде ауруы және (немесе) денсаулықтың өзге де бұзылуы салдарынан қайтыс болуына байланысты шығыстарды тіркелген сомада және (немесе) iшiнара немесе толық өтемақы мөлшерiнде сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейтiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығын білдіреді.

5. Осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 3)-6) тармақшаларында тізбеленген көлiк құралдарын сақтандыру көлiк құралын иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғалардың мүлiктiк мүдделерiне айдап әкетуді немесе ұрлауды қоса алғанда, сондай-ақ оның зақымдануы немесе жойылуы салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемi мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

5-1. Ғарыш объектілерін сақтандыру ғарыш объектісін иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты тұлғаның мүліктік мүдделеріне оның бүлінуі немесе жойылуы салдарынан келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

6. Жүктердi сақтандыру жүктi, оның ішінде багажды, тауарларды және өнімнің басқа да барлық түрлерін қоса алғанда, иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғаның мүлiктiк мүдделерiне тасымалдау әдiсiне қарамастан, оның зақымдануы, жойылуы, жоғалып кетуi салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемi мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

7. Мүлiктi сақтандыру мүлiктi иеленуге, пайдалануға, оған билiк етуге байланысты тұлғаның мүлiктiк мүдделерiне осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 3)-7) тармақшаларында тізбеленген мүлiктi қоспағанда, оның зақымдануы немесе жойылуы, ұрлануы салдарынан келтiрiлген залалды iшiнара немесе толық өтемі мөлшерiнде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

8. Осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 9), 10) және 11) тармақшаларында көзделген, көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін қоса алғанда, залалды өтеуге міндетті тұлға көлік құралын пайдалануы салдарынан келтірген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

8-1. Ғарыш объектілері иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру ғарыш объектісін пайдалануына байланысты залалды өтеуге міндетті тұлға келтірген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

8-2. Кәсіби жауапкершілікті сақтандыру арнайы рұқсат (лицензия, хабарлама) негізінде жүргізілетін және (немесе) арнаулы білімді, тәжірибені және (немесе) біліктілікті талап ететін кәсіби қызмет процесіндегі немесе нәтижесіндегі қате әрекеттер (әрекетсіздік) және (немесе) олқылықтар салдарынан үшінші тұлғаларға зиян келтіруге байланысты залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру түрін білдіреді.

9. Азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру, осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 9), 10), 11), 11-1) және 11-2) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру сыныптарымен өтелетін тәуекелдерді қоспағанда, барлық тәуекелдерді сақтандыру салдарынан, залалды өтеуге міндетті сақтанушы келтірген залалдың орнын ішінара немесе толық толтыру мөлшерінде үшінші тұлғаларға сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

10. Заңды тұлғалардың қарыздарын сақтандыру сақтанушының (қарыз алушы-заңды тұлғаның) кредитор алдындағы міндеттемелерін орындамауы салдарынан кредитордың залалдары туындаған кезде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

11. Ипотекалық сақтандыру ипотекалық тұрғын үй қарызы бойынша кепіл мүлкін өткізгеннен кейін қарыз алушының ипотекалық тұрғын үй қарызы шарты бойынша міндеттемелерді орындамауы салдарынан кредитордың мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру көзделетін сақтандыру түрін білдіреді.

12. Кепілдіктер мен кепілдемелерді сақтандыру берілген кепілдіктер мен кепілдемелерді орындау міндеті салдарынан кепілдік немесе кепілдеме берген тұлғаның мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтемі мөлшерінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

13. Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 12)-15) тармақшаларында аталған сақтандыру тәуекелдерін қоспағанда, қаржы-шаруашылық қызметін жүзеге асыру нәтижесінде жұмыстан айырылу, кірісті жоғалту, қолайсыз табиғи құбылыстар, үздіксіз, болжанбаған шығыстар, нарықтық құнын жоғалту және басқа да шығындар салдарынан шығын келтірілу кезінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

14. Сот шығыстарын сақтандыру сақтанушының (сақтандырылушының) соттың істі қарауына байланысты олардың көтерген шығыстары салдарынан шығындануы кезінде сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру көзделетiн сақтандыру түрлерiнің жиынтығы болып табылады.

15. Осы баптың 11-13-тармақтарында аталған тәуекелдерді сақтандыру шарттары бойынша сақтанушының өзінің ғана тәуекелі және оның пайдасына ғана шешілетін тәуекел сақтандырылуы мүмкін.

16. Қаржы ұйымдарының шығындарын сақтандыру, осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 13), 14), 15) және 16) тармақшаларында көрсетілген сыныптарды қоспағанда, қаржы ұйымдарының қаржылық қызметтер көрсетуі нәтижесіндегі шығындарды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

17. Титулдық сақтандыру мүлікке меншік құқығын тоқтатқан жағдайда, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалды ішінара немесе толық өтеу мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығын білдіреді.

Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Сақтандыру салалары мен сыныптарын бiрiктiру

1. Қазақстан Республикасының аумағында сақтандыру ұйымының қызметi "өмiрдi сақтандыру" саласы бойынша лицензия немесе "жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензия негiзiнде сақтандырудың лицензияда көрсетiлген тиiстi сыныптары шегiнде жүзеге асырылады.

2. "Жалпы сақтандыру" саласындағы қызметтi:

1) "өмiрдi сақтандыру" саласындағы қызметпен бiрiктiруге;

2) жинақтаушы сақтандыру нысанында жүзеге асыруға болмайды.

3. "Өмірді сақтандыру" саласындағы қызмет:

1) осы Заңның 6-бабы 3-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген сақтандыру сыныптарын қоспағанда, "жалпы сақтандыру" саласындағы қызметпен;

2) туристі міндетті сақтандыруды қоспағанда, "өмірді сақтандыру" саласына жатпайтын міндетті сақтандыру түрлерімен біріктірілмейді.

4. Сақтандыру ұйымы, өзiнде сақтандырудың тиiстi сыныптары көрсетiлген және осы Заңда белгiленетiн сақтандыру сыныптарын бiрiктiру жөнiндегi шектеулер ескерiлген лицензия болған жағдайда, сақтандырудың екi және одан көп сыныптарының белгiлерi мен мазмұнын ұштастыратын сақтандыру түрiн әзiрлеуге құқылы.

5. (алып тасталды)
Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Қайта сақтандыру жөніндегі қызмет

1. Қазақстан Республикасының аумағында қайта сақтандыруды жүзеге асыру жөніндегі қызмет осы Заңда көзделген тәртіппен лицензиялауға жатады.

2. Сақтандыру ұйымы қайта сақтандыру жөніндегі лицензиясыз сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға беруді жүзеге асырады.

3. Сақтандыру ұйымы қайта сақтандыру жөніндегі лицензия болған кезде ғана сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға қабылдауға құқылы.

4. "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымы "жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензиясында көрсетілген барлық сақтандыру сыныптары бойынша қайта сақтандыру жөніндегі лицензияны алуға және қызметті жүзеге асыруға құқылы.

5. "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымы осы Заңның 8-бабының 3-тармағында көзделген сыныптарды біріктіруді ескере отырып, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша оның лицензиясында көрсетілген сақтандырудың барлық сыныбы бойынша қайта сақтандыру жөніндегі лицензияны алуға және қызметті жүзеге асыруға құқылы.

6. Қайта сақтандыру жөніндегі лицензия негізінде қызметтің айрықша түрі ретінде қайта сақтандыруды жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымы "өмірді сақтандыру" және "жалпы сақтандыру" салаларында барлық сақтандыру сыныптары бойынша қайта сақтандыруды жүзеге асыруға құқылы.

7. Цедент сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандыруға берген кезде цедентте қайта сақтандыру ұйымының қайта сақтандыруға (акцептке) тәуекелдерді қабылдағаны туралы, қайта сақтандыру талаптарының барлығы көрсетілген жазбаша нысандағы растамасының болуы міндетті.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізіліміне енгізілген Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қайта сақтандыруға беруге құқылы емес.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізіліміне енгізу үшін мыналар:

1) Қазақстан Республикасының резиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сот шешімімен қанағаттандырылған (қайта сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартқан немесе оны толық көлемде жүзеге асырмаған жағдайда) қайта сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы талабын Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орындамау фактісінің болуы;

2) Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органға қабылданған тәуекелдер, сыйлықақылар көлемі және жасалған қайта сақтандыру шартының елеулі талаптары туралы мәліметтерді ұсынбау, сол сияқты анық емес не толық емес мәліметтерді ұсыну фактісінің болуы негіз болып табылады.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізілімі уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері – тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізілімін жүргізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

8-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденті болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы беруге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы беруге құқылы.

8-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тәуекелдерін Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігіне тікелей немесе:

1) сақтандыру брокерінің;

2) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның лицензиясы негізінде сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы болған жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің;

3) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері филиалының;

4) "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беруге және қабылдауға құқылы.

9. 16.12.2020 дейін қолданыста болды - ҚР 02.07.2018 № 166-VІ Заңымен.

10. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері сақтандыру тәуекелдерін сақтандыру брокерінің (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының) делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беру процесіне қатысқан жағдайда, сақтандыру брокері (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы) уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісіне сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің осы тәуекелдерді Қазақстан Республикасының бейрезидент-қайта сақтандыру ұйымдарына қайта сақтандыруға орналастыру шарттары туралы есепті Ұлттық Банкке ұсынады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыратын еншілес ұйымы уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісіне сәйкес осы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жасасқан қайта сақтандыру шарттары туралы есепті Ұлттық Банкке ұсынады.

Сақтандыру тәуекелдерін "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы қайта сақтандыру ұйымына, оның ішінде "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы сақтандыру брокерінің делдалдығы арқылы қайта сақтандыруға беру уәкілетті орган мен "Астана" халықаралық қаржы орталығында қаржылық көрсетілетін қызметтерді және олармен байланысты қызметті реттеуді жүзеге асыратын заңды тұлға арасында ақпарат алмасу туралы келісім болған кезде жүзеге асырылады.

11. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12. Сақтандыру ұйымын құру, оның қызметін лицензиялау, реттеу және тоқтату бөлігіндегі осы Заңның нормалары қайта сақтандыруды қызметтің айрықша түрі ретінде жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымдарын құру, олардың қызметін лицензиялау, реттеу және тоқтату талаптарына қолданылады.

13. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру тәуекелдерін Қазақстан Республикасының бейрезиденті не "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушылар не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерлері болып табылатын екі және одан көп сақтандыру брокері қатысқан кезде "Астана" халықаралық қаржы орталығына қатысушы болып табылатын қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға беруіне тыйым салынады.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. САҚТАНДЫРУ РЫНОГЫ

10-бап. Сақтандыру рыногының қатысушылары

Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қатысушылары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;

1-1) Қазақстан Республикасының бейрезидент сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы;

2) сақтандыру брокерi;

2-1) Қазақстан Республикасының бейрезидент сақтандыру брокерінің филиалы;

3) сақтандыру агентi;

4) сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы;

5) актуарий;

6) тәуелсіз актуарий;

7) бағалаушы;

8) андеррайтер;

9) аджастер;

10) сюрвейер;

11) сақтандыру омбудсманы;

11-1) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

11-2) дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі;

13) актуарийлер бірлестігі;

14) сақтандырумен байланысты кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын өзге де жеке және заңды тұлғалар болып табылады.

Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2018 № 134-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің өкілеттіктері

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің өкілеттіктеріне:

1) сақтандыру нарығында қызметін жүзеге асыру кезінде өз мүшелерінің өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз ету;

2) ішкі құжаттарды әзірлеу;

3) сақтандыру нарығына қатысушыларға оқытуды өткізу, оның ішінде сақтандыру агенттерін оқытудың ең қысқа бағдарламасын білуге емтихан өткізу және емтиханның қорытынды нәтижесін көрсете отырып, сақтандыру агенттерін оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихан тапсырғанын растайтын құжат беру;

4) мүшелерінің арасында туындайтын дауларды қарау;

5) өз мүшелерінің мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

6) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылардың Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген талаптарды ықтимал бұзушылықтары туралы мәліметтерді уәкілетті органға жіберу;

7) құрылтай құжаттарында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жатады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестіктері уәкілетті орган беретін, өз мүшелерінің кәсіби қызметі мәселелері жөніндегі ақпаратты өз мүшелерінің назарына жеткізуге міндетті.

Ескерту. Заң 10-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің ішкі құжаттары

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестіктері мынадай ішкі құжаттарды:

1) сақтандыру нарығындағы қызмет стандарттарын;

2) кәсіби әдеп кодексін;

3) дауларды шешу тәртібін;

4) жарғыда көзделген өзге де құжаттарды қабылдайды.

Ішкі құжаттарды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері бірлестігінің жоғары басқару органы бекітеді және олардың мүшелерінің орындауы үшін міндетті болып табылады.

Ескерту. Заң 10-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-3-бап. Актуарийлер бірлестігі

1. Актуарийлер бірлестігі коммерциялық емес ұйым нысанында құрылады, оның қызметі осы Заңмен, "Өзін-өзі реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен, актуарийлер бірлестігінің құрылтай құжаттарымен реттеледі.

2. Актуарийлер бірлестігіне мүшелікке қабылдау және мүшелікті тоқтату шарттары мен тәртібі актуарийлер бірлестігінің жарғысында белгіленеді.

Актуарийлер бірлестігі өз мүшелерінің тізбесін жүргізеді және оны өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

3. Актуарийлер бірлестігі мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) сақтандыру және сақтандыру қызметі саласында актуарлық зерттеулер, оның ішінде актуарлық бағалауды және мазмұны мен шарттары Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде айқындалатын сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру тарифтеріне сараптама жүргізу;

2) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексі және "Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы шеңберінде жасалған аннуитеттік сақтандыру шарттары бойынша талдау жүргізу және өмір сүру көрсеткіштерін жаңартып отыру;

3) актуарийлерді оқытудың міндетті ең төмен бағдарламасы бойынша оқытуды және емтихандарды өткізу;

4) ішкі құжаттарды әзірлеу;

5) өз қызметін жүзеге асыру кезінде өз мүшелерінің өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз ету;

6) мүшелерінің арасында туындайтын дауларды қарау;

7) өз мүшелерінің мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

8) Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасының және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына қайшы келмейтін өзге де функцияларды жүзеге асыру.

4. Актуарийлер бірлестігінің жұмыскерлері мен мүшелері өз функцияларын жүзеге асыру барысында алған қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін жауапты болады.

5. Ықпал ету шараларын, оларды қолдану тәртібі мен негіздерін, актуарийлер бірлестігі мүшелерінің кәсіби әдеп кодексі мен кәсіби практика стандарттарын, мүшелікке қойылатын біліктілік талаптары мен өзге де талаптарды бұзуы туралы істерді қарау тәртібін әзірлеу және бекіту актуарийлер бірлестігі басқармасының жоғары органының құзыретіне жатады.

Ескерту. 3-тарау 10-3-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметi

1. Сақтандыру қызметi сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүзеге асыратын кәсiпкерлiк қызметтiң негiзгi түрi болып табылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметiнен басқа қызметтiң мынадай түрлерiн:

1) осы Заңда белгіленген шектеулерді ескере отырып, инвестициялық қызметтi;

1-1) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия негізінде, сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге қатысты инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті;

2) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегiнде өзiнiң сақтанушыларына қарыз берудi "өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын (сақтандыру ұйымы үшін);

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметiн автоматтандыру үшiн пайдаланылатын арнаулы бағдарламалық қамтамасыз етудi сатуды;

4) ақпарат берiлiмдерiнiң кез келген түрлерiнде сақтандыру iсi және сақтандыру қызметi жөнiнде арнаулы әдебиет сатуды;

5) өз мұқтаждары үшiн сатып алынған (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшiн) немесе оның қарамағына сақтандыру шарттарын жасасуға байланысты келiп түскен (сақтандыру ұйымы үшiн) мүлiктi сатуды немесе жалға берудi;

6) сақтандыру қызметiне байланысты мәселелер бойынша консультациялық қызмет көрсетудi;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) саласында мамандардың бiлiктiлiгiн арттыру мақсатында оқытуды ұйымдастыру мен жүргiзудi;

8) сақтандыру агентi ретiнде сақтандыру делдалы болуды;

9) осы Заңның 52-бабының 1-тармағында аталған қызметтi;

10) (алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен);

11) сақтандыру ұйымдары арасындағы не сақтандыру ұйымдары мен ассистанс қызметін көрсететін өзге де заңды тұлғалар арасындағы бірлескен қызмет туралы шарттың негізінде жүзеге асырылатын ассистансты;

12) сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне қатысу шеңберінде Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген қызметті жүзеге асыруға құқылы.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының кәсiпкерлiк қызмет ретiнде осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделмеген мәмiлелердi жүзеге асыруы мен операцияларды жүргiзуiне тыйым салынады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметіне жатпайтын кәсіпкерлік қызмет ретінде мәмілелерді жүзеге асыруына және операцияларды жүргізуіне тыйым салынады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру қызметінен басқа, сақтандыру қызметіне байланысты мәселелер бойынша консультациялық көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

"Өмірді сақтандыру" саласындағы қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру қызметінен басқа, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз сақтанушыларына тиісті жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегінде қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

3-1. Сақтандыру ұйымы өзінде ірі қатысушы-жеке тұлға немесе сақтандыру холдингі болмаған кезде "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы орналастырылған акцияларының елу пайыздан астамы тікелей немесе жанама түрде мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке тиесілі немесе сенімгерлік басқаруға берілген сақтандыру ұйымдарына қолданылмайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы міндетті сақтандыруды жүзеге асыруға құқылы, оның түрлері, шарттары мен тәртібі Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалады.

3-2. Сақтандыру ұйымдары бейрезиденттердің жеке басын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін осы Заңда көзделген мақсаттар үшін жинауға құқылы.

4. Сақтандыру ұйымдары, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйым құруға құқылы. Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымның құрылу тәртiбi мен қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасында реттеледi.

Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымға сақтандыру ұйымдарының міндетті қатысуы осы Заңда және Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарында көзделеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережесі Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына қолданылмайды.

5. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.12.2023 № 44-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырудың жалпы шарттары

Ескерту. 11-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметін (қайта сақтандыру жөніндегі қызметті) жүзеге асыру құқығына лицензиясы, сақтандыруды белгілі бір түрі бойынша жүзеге асырудың жалпы талаптарын айқындайтын сақтандыру қағидалары және ішкі қағидалары болғанда ғана сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы.

1-1. Алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-2. Сақтандыру ұйымы сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде сақтандыру омбудсманы өкілдер кеңесінің құрамына кіруге міндетті.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ішкі қағидалары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бөлімшелерінің құрылымын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;

2) ішкі аудит қызметінің және тұрақты жұмыс істейтін басқа да органдардың құрылымын, мүшелерінің санын, міндеттерін, функциялары мен өкілеттіктерін;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының техникалық (сақтандыру), инвестициялық, кредиттік, операциялық, нарықтық және басқа да тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатын ашып көрсететін тәуекелдерді басқару жүйесін;

4) құрылымдық бөлімшелер басшыларының құқықтары мен міндеттерін;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамдары мен қызметкерлері ұйымның атынан және ұйымның есебінен мәмілелерді жүзеге асырған кезде солардың өкілеттіктерін;

6) сақтанушылардың (сақтандырылушылардың), жәбірленушілердің (пайда алушылардың) және олардың өкілдерінің жазбаша және ауызша өтініштерін, сондай-ақ сақтандыру жағдайлары мәселелері бойынша келіп түсетін өтініштер мен құжаттарды тіркеу тәртібін;

7) сақтандыру жағдайларының мәселелері жөніндегі өтініштер мен құжаттар бойынша оларды қарау және сақтанушыларға (сақтандырылушыларға), жәбірленушілерге (пайда алушыларға) және олардың өкілдеріне жауап беру тәртібі мен мерзімдерін;

8) сақтандыру төлемін жүзеге асыру мерзімдерін көрсете отырып, сақтандыру төлемі туралы шешімді қабылдау немесе одан бас тартудың дәлелді негіздемесін ұсыну рәсімін;

9) сақтандыру тәуекелдерін (оның ішінде сақтандыруға қабылданатын мүлікті) және сақтандыру жағдайы бойынша залалдың мөлшерін бағалау тәртібін;

10) андеррайтердің, аджастердің және сюрвейердің өкілеттіктерін;

11) қайта сақтандыруға (қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырған жағдайда) сақтандыру тәуекелдерін қабылдаған кезде бағалау тәртібіне қойылатын талаптарды;

11-1) сақтандыру агентінің комиссиялық сыйақысының мөлшерін айқындау тәртібін;

12) қайта сақтандыру (қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырған жағдайда) жөнінде шешімдер қабылдау бойынша құжаттар мен рәсімдердің өту тәртібін айқындауға тиіс.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қағидалары мен ішкі қағидаларын – директорлар кеңесі, ал Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының осы қағидаларын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы бекітеді.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу мүмкіндігі көзделетін сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қағидаларын сақтандырушының интернет-ресурсында орналастыруға міндетті.

Ерікті сақтандыру шарттарын тиісті келісім негізінде сақтандыру ұйымының әріптестері болып табылатын басқа ұйымдардың интернет-ресурстарын пайдалана отырып электрондық нысанда жасасқан жағдайда, сақтандыру ұйымы сақтандыру қағидаларын олардың интернет-ресурстарында орналастыруды қамтамасыз етуге міндетті.

3-1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қағидалары мен ішкі қағидаларын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің оң қорытындысы болған кезде – директорлар кеңесі, ал Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының осы қағидаларын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің оң қорытындысы болған кезде Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы бекітеді.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз штатында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға жарамды лицензиясы бар актуарий болмаса, сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарий осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) оның акционерінің және (немесе) оның басшы қызметкерінің үлестес тұлғасы болмауға тиіс.

Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий, тәуелсіз актуарий ретінде тартылатын жағдайларды қоспағанда, өз қызметін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында қоса атқаруға құқылы емес.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің осы Заңда белгіленген қызметін тексеру үшін тәуелсіз актуарийді тартады.

Осы тармақтың талаптары аудиторлық ұйым міндетті аудит жүргізген кезде тәуелсіз актуарийді тартқан жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

6. Тәуелсіз актуарий мынадай талаптарға сай келуге:

1) тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жұмыскері болмауға;

2) актуарлық қызметте кемінде үш жыл және тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметін жүзеге асыратын сақтандыру саласында кемінде екі жыл тәжірибесі болуға және актуарийлер бірлестігінің мүшесі болуға;

2-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, оның акционерлерінің және (немесе) басшы қызметкерлерінің үлестес тұлғасы және штаттағы актуарийдің туысы болмауға;

3) осы баптың 5-тармағында көзделген жағдайда, уәкілетті органның актуарлық қызметке арналған жарамды лицензиясы болуға немесе тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийлердің халықаралық қауымдастығының мүшесі болуға тиіс.

7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарийдің қызметін тексеру барысында алынған мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

8. Сақтандыру ұйымының сақтандыру, оның ішінде сақтандыру нарығына қатысушылармен өзара қарым-қатынастағы қызметін жүзеге асыруына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 11-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Өмірді сақтандыру жөнiндегi қызметтi жүзеге асырудың ерекшелiктерi

1. Исламдық сақтандыру ұйымын қоспағанда, жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымы уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінiң талаптарын ескере отырып, өзiнiң сақтанушыларына сатып алу сомасы шегiнде қарыз беруге құқылы.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру ұйымының филиалын қоспағанда, жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметтi жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының филиалы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінiң талаптарын ескере отырып, сатып алу сомасы шегiнде қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсынуға құқылы.

2. Сақтандыру ұйымы аннуитеттік сақтандыру шартының қолданысы кезеңінде актуарийдiң қорытындысы негiзiнде уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртiппен тұрақты сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн ұлғайтуға құқылы.

3. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Сақтандыру ұйымы сақтанушы инвестицияларға қатысқан, сондай-ақ сақтандырушының пайдасы жағдайында сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруды көздейтін осы Заңның 6-бабының 2-тармағында көрсетілген сақтандыру сыныптары шеңберінде сақтандыру түрлерін әзірлеуге құқылы.

5. Сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартын жасасу тәртібі мен ерекшеліктері, сондай-ақ сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартының мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандыру ұйымы сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді сақтандыру ұйымының бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы болған кезде дербес басқаруға және (немесе) оларды сақтандыру ұйымы болып табылмайтын инвестициялық портфельді басқарушыға инвестициялық басқаруға беруге құқылы.

Сақтандыру ұйымының сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді сақтандыру ұйымы болып табылмайтын инвестициялық портфельді басқарушыға инвестициялық басқаруға беру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымына инвестициялық басқаруға беру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттарын жасасуды жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары меншікті қаражаты мен сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер бойынша бухгалтерлік есепке алуды жүргізеді және қаржылық есептілік пен алғашқы статистикалық деректерді бөлек Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Ұлттық Банкке ұсынады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарты бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушыдан алынған сақтандыру сыйлықақысының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оны (оларды) инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер бойынша инвестициялық тәуекелдерді сақтанушы көтереді.

5-1. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге сақтандыру ұйымының, кастодиан-банктің және инвестициялық портфельді басқарушының борыштары бойынша тыйым салуды немесе өндіріп алуды қолдануға санамаланған субъектілер таратылған және (немесе) банкрот болған жағдайларда да жол берілмейді.

5-2. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтердің құнын айқындау уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған шарттарда, әдістеме бойынша және тәртіппен жүзеге асырылады.

5-3. Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді, сақтандыру ұйымын ерікті түрде, мәжбүрлеп тарату немесе сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру жағдайларын қоса алғанда, сақтанушылар арасында бөлу ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

6. Жинақталған сомаларды есепке ала отырып, сақтанушының инвестицияларға немесе сақтандырушының пайдасына қатысуына байланысты төлемдерді жүзеге асыру:

1) сақтандыру төлемі құрамында сақтандыру жағдайы басталған;

2) сақтандыру төлемі құрамында жинақтаушы сақтандыру мерзімі аяқталған;

3) сатып алу сомасы құрамындағы сақтандыру шарты мерзімінен бұрын бұзылған жағдайларда жүргізіледі.

Сақтанушының акционерлермен (жалғыз акционермен) және (немесе) сақтандыру ұйымының аффилиирленген тұлғаларымен сақтандырушының пайдасына қатысу жағдайларын көздейтін сақтандыру шартын жасасуға жол берілмейді.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру жөніндегі қызмет

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулын құру арқылы тәуекелдерді сақтандыруды (қайта сақтандыруды) жүзеге асыру кезінде ортақ сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының функциялары мен өкілеттіктерін өзіне қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талаптарымен жасалуы мүмкін.

2. Бірлескен қызмет туралы шартта мынадай ақпарат:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару үшін тартылған сақтандыру брокерінің атауы;

2) сақтандыру сыныптары (түрлері) және сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің нысанасы болып табылатын сақтандыру тәуекелдерінің тізбесі;

3) ортақ сақтандырудың (бірлескен қайта сақтандырудың) жекелеген шарты бойынша міндеттемелердің ең жоғары мөлшерін, қабылданатын тәуекелдер бойынша пулға әрбір қатысушы жауапкершілігінің ең жоғары үлесін қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы мен оның қатысушыларының жиынтық міндеттемелерінің ең жоғары мөлшері;

4) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттарын жасасу және орындау талаптары, тәртібі;

4-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің нысанасы болып табылатын сақтандыру сыныбы (түрі) бойынша лицензиядан айырылған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушының міндеттемелерін қайта бөлуді қоса алғанда, қатысушыларды қосу және шығару рәсімдері;

5) шарттың қолданылу мерзімі;

6) тараптардың құқықтары мен міндеттері;

6-1) ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттарын жасасу жөніндегі өкілеттікті қоса алғанда, жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының функциялары мен өкілеттігі;

6-2) бірлескен қызмет туралы шарттың тараптары арасында ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары, сақтандыру төлемдері, сондай-ақ жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйақылары бойынша өзара есеп айырысуды жүзеге асыру тәртібі мен мерзімдері;

7) дауларды шешу тәртібі;

8) тараптардың қолтаңбалары қамтылуға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымы) уәкілетті органды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қатысуымен бірлескен қызмет туралы шарт жасасқан күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы шарттың көшірмесін қоса бере отырып, оның жасалғаны туралы хабардар етеді.

3. Ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты Қазақстан Республикасының заңнамасында сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына қойылатын талаптарға сай келуге тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметінің шеңберінде жасалған ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шартында бірлескен қызмет туралы шарттың нөмірі мен жасалған күні, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар туралы мәліметтер, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті тұлғасының не сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін басқару үшін тартылған сақтандыру брокерінің қолтаңбасы қамтылуға тиіс.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының әрбір қатысушысы сақтандыру резервтерін қабылданған міндеттемелердің көлеміне сәйкес қалыптастырады.

6. Лицензиясында сақтандырудың тиісті сыныбы көрсетілмеген сақтандыру ұйымының сақтандыру пулына қатысуына тыйым салынады.

7. Сақтандырудың тиісті саласы бойынша қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы жоқ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қайта сақтандыру пулына қатысуына тыйым салынады.

8. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушының пулдың қызметі шеңберінде өзі қабылдаған міндеттемелерді орындаудан бас тартуына жол берілмейді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы өз қатысушыларының пул қызметі шеңберінен тыс туындаған міндеттемелері бойынша жауап бермейді, сол сияқты сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар да басқа қатысушылардың пул қызметі шеңберінен тыс туындаған міндеттемелері бойынша жауап бермейді.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылар мен сақтандыру брокері арасында шарттары бірлескен қызмет туралы шартта белгіленетін келісім болған кезде уәкілетті органның тиісті лицензиясы бар сақтандыру брокерлері тартылуы мүмкін.

Сақтандыру брокерінің қатысуымен бірлескен қызмет туралы шарт жасасқан кезде сақтандыру брокері жетекші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы бапта белгіленген функцияларын жүзеге асырады.

Ескерту. Заң 13-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2024 № 74-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Лицензиясыз қызметке тыйым салу

1. Уәкiлеттi органның тиiстi лицензиясы жоқ бiрде-бiр тұлғаның:

1) сақтандыру, қайта сақтандыру жөніндегі қызметтi өз атынан жүзеге асыруға, осы Заңның 11-1-бабының 4 және 5-тармақтарында көзделген жағдайларда, негiзгi немесе қосымша қызмет түрi ретiнде сақтандыру брокерi, актуарий қызметтерiн көрсетуге;

2) өзiнiң атауында, құжаттарда, хабарландырулар мен жарнамада "сақтандыру", "қайта сақтандыру", "сақтандыру ұйымы", "қайта сақтандыру ұйымы", "сақтандыру брокерi" деген сөздердi немесе оның өз атынан сақтандыру немесе қайта сақтандыру операцияларын жүзеге асыратынын не осы Заңның 11-1-бабының 4 және 5-тармақтарында көзделген жағдайларда сақтандыру брокерi, актуарий ретiнде әрекет ететінін бiлдiретiн туынды сөздердi (сөз тiркестерiн) кез келген тілде пайдалануға құқығы жоқ.

2. Өзара сақтандыру қоғамдарының қызметін қоспағанда, уәкiлеттi органның лицензиясынсыз сақтандыру қызметiн жүзеге асыруға тыйым салынады.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Шекарааралық сақтандыру (қайта сақтандыру)

1. Сақтандыру ұйымының басқа мемлекеттiң аумағында сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөнiндегi қызметтi жүзеге асыруға байланысты сақтандыру трансшекаралық сақтандыру болып табылады.

2. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге шығатын автокөлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн, осы Заңның 5-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тәуекелдерді сақтандыру шарттарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымымен сақтандыру шартын жасасу жөнiндегi делдалдық қызметке жол берiлмейдi.

4. Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымының атынан Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге шығатын автокөлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн, осы Заңның 5-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тәуекелдерді сақтандыру шарттарын жасасу жөнiндегi делдалдық қызметтi тиiстi сақтандыру сыныбы көрсетiлген уәкiлеттi органның лицензиясы бар Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру ұйымдары да және аталған Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымымен жасалған тиiстi шарты болған жағдайда Қазақстан Республикасының резидент-сақтандыру брокерлерi де жүзеге асыра алады.

5. Алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар беруге тыйым салу

Ескерту. 15-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар беруіне тыйым салынады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға жеңілдікті жағдайлар беру мәні, мақсаты, ерекшеліктері мен тәуекелі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғамен жасамайтын мәмілені сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен немесе оның мүддесінде жасауды білдіреді, атап айтқанда:

1) басқа сақтанушыларға қарағанда сақтандыру тарифін төмендетіп қолдану не сақтандыру төлемін жоғарылатып жүзеге асыру;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға сатып алынатын мүлікке және (немесе) көрсетілетін қызметтерге құны уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мөлшерден асатын мәміле немесе мәмілелер жиынтығы бойынша үшінші тұлғаларға осыған ұқсас сатып алынатын мүлік және (немесе) көрсетілетін қызметтер ақысын төлеуге қарағанда жоғары бағамен ақы төлеу;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға мүлікті осыған ұқсас мүлікті үшінші тұлғаларға сатқаннан төмен немесе нарықтық құнынан төмен құны не бағалау туралы есепте көрсетілген құны (нарықтық құны болмаған жағдайда) бойынша сату;

4) уәжді пайымдауды пайдалану жолымен бұрын уәкілетті орган жеңілдікті жағдайлары бар мәмілелерге жатқызған мәмілелерді жасау.

Мәмілелерді жеңілдікті жағдайлары бар мәмілелерге жатқызудың қосымша өлшемшарттары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

2-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар деп мыналар танылады:

1) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамы немесе басшы қызметкері, филиалының бірінші басшысы және бас бухгалтері, сондай-ақ олардың жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары;

2) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрi қатысушысы болып табылатын жеке немесе заңды тұлға не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрi қатысушысының лауазымды адамы, сондай-ақ олардың жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары;

3) осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында аталған тұлғалар орналастырылған акциялардың (артықшылықты және сатып алынған акцияларды қоспағанда) немесе жарғылық капиталға қатысу үлестерінің он және одан көп пайызын иеленетін не лауазымды адамдары болып табылатын заңды тұлға;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары;

5) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты белгілеріне сәйкес келетін жеке немесе заңды тұлға.

Уәкілетті орган уәжді пайымдауды пайдалану жолымен жеке немесе заңды тұлғаны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жатқызуға құқылы. Бұл жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның қадағалап ден қоюдың тиісті шарасын алған күннен бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы жеке немесе заңды тұлғаны онымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға деп таниды.

Тәуелсіз директор, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдинг және акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) он және одан көп пайызы осындай ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуелсіз директор болып табылатын лауазымды адамы басқару органдарында тәуелсіз директор болып табылатын заңды тұлғалар, сондай-ақ уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған өзге де тұлғалар осы баптың мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар деп танылмайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларды тану мақсаттары үшін:

осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы түсініледі;

осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) және 5) тармақшаларында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы түсініледі.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының үлестес тұлғалары деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасына сәйкес осындай деп танылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары танылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ұсынатын мәліметтер негізінде өзінің үлестес тұлғаларын есепке алуды жүргізеді.

3. Алып тасталды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен мәміле осы баптың 1-тармағының талаптары ескеріле отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің шешімімен ғана жасалады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы үлгілік шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесі бұрын бекіткен және үшінші тұлғалармен жасалатын ұқсас мәмілелерге қолданылатын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен жасалатын мәмілелерге қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға берiлген (тұлғаларда орналастырылған) активтерге қатысты талап ету құқықтарынан бас тарту акционерлердiң жалпы жиналысын кейiннен хабардар ете отырып жүзеге асырылады.

Осы баптың 2-1-тармағында аталған тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен:

оның өзі;

оның кез келген жақын туысы немесе оның жұбайы (зайыбы);

ол немесе оның жақын туыстарының бірі, оның жұбайы (зайыбы) лауазымды адамы (тәуелсіз директорды қоспағанда) немесе ірі қатысушысы болып табылатын кез келген заңды тұлға арасындағы кез келген мәміле бойынша шешімдерді қарауға және қабылдауға қатыспауға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға арасындағы кез келген мәміле бойынша директорлар кеңесінің шешімі директорлар кеңесі оның барлық шарттарын қарағаннан кейін ғана қабылдануы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына осы тармақтың талаптарын қолдану мақсаттары үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесі деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы түсініледі.

4-1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Ұлттық Банкке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар туралы, сондай-ақ осы тұлғалармен жасалған барлық мәмілелер туралы ақпаратты уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен, мерзімдерде және нысандар бойынша беруге міндетті.

5-1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6. Осы баптың талаптары:

1) мынадай шарттардың бірі:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ сақтандыру холдингінде, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлғада шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденті емес тұлғалар шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болуы орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резидент еместерін қоспағанда, сақтандыру холдингтеріне қолданылады. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді;

2) банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерін қоспағанда, сақтандыру холдингтеріне қолданылады.

Ескерту. Заң 15-1-баппен толықтырылды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), өзгерістер енгізілді - 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-2-бап. Электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу кезінде сақтандыру ұйымына және интернет-ресурстарға қойылатын талаптар

1. Қазақстан Республикасының заңдарында немесе сақтандыру қағидаларында көзделген жағдайларда, электрондық нысанда сақтандыру шарттарын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру ұйымы мен дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу сақтандыру ұйымының интернет-ресурсын және (немесе) ақпараттық жүйесін дерекқормен интеграциялау арқылы жүзеге асырылады.

Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) мен сақтандырушы арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, сақтандыру ұйымының және тиісті келісім негізінде сақтандыру ұйымының әріптестері болып табылатын басқа да ұйымдардың интернет-ресурстары арқылы жүзеге асырылады.

Сақтандыру ұйымы әріптестерінің электрондық ақпараттық ресурстар алмасу үшін пайдаланылатын интернет-ресурстарына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында сақтандыру ұйымының электрондық нысанда сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу үшін пайдаланылатын интернет-ресурсына сілтеме орналастырылады.

3. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым мен сақтандырушы, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

4. Сақтандыру ұйымы осы баптың 1-тармағына және 2-тармағының екінші бөлігіне сәйкес сақтандырушының интернет-ресурсын және (немесе) басқа ұйымдардың интернет-ресурстарын пайдаланған кезде:

1) сақтанушыға сақтандыру шартын жасасу не оны жасасудан бас тарту (бас тарту себептерін көрсете отырып) туралы электрондық хабар түрінде хабарламаның дереу жөнелтілуін;

2) сақтанушыны (сақтандырылушыны) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, сақтандыру жағдайын реттеу үшін құжаттарды қабылдаудан бас тартуды (бас тарту себептерін көрсете отырып) қоса алғанда, реттеу процесінің негізгі кезеңдері туралы электрондық хабар түрінде хабардар етуді;

3) сақтанушының (сақтандырылушының) жасалған сақтандыру шарты жөніндегі ақпаратты сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында тексеру мүмкіндігін;

4) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) сақтандыру жағдайы жөніндегі ақпаратты сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында тексеру мүмкіндігін;

5) сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) үшін сақтандыру ұйымының интернет-ресурсына тәулік бойы қолжетімділікті қамтамасыз ете отырып, сақтандыру шартының электрондық нысанда және сақтандыру жағдайы жөніндегі ақпараттың сақталуын;

6) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының):

сақтандыру шартын жасасуға және өзгертуге;

сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтатуға;

сақтандыру жағдайының (сақтандыру жағдайы ретінде қаралатын оқиғаның) басталғаны туралы хабардар етуге;

келтірілген зиян мөлшерін айқындауға;

сақтандыру төлемін алуға;

осы Заңның 86-бабының 1-тармағында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, сақтандыру омбудсманына келіспеушіліктердің бар екендігі туралы ақпарат жіберу үшін сақтандыру шартынан туындайтын дауларды реттеуге қажетті ақпаратты (өтінішті, хабарламаны және (немесе) өзге де құжаттарды, мәліметтерді) электрондық нысанда жасау және сақтандыру ұйымына жөнелту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

Сақтандыру шартын жасасу және сақтандыру жағдайларын реттеу туралы хабарлама уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымнан жіберіледі;

7) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес дербес деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыру кезінде дербес деректерді қорғауды;

8) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен сақтандыру шартының қолданылу мерзімінің өтуі туралы сақтанушыны (сақтандырылушыны) алдын ала хабардар етуді қамтамасыз етеді.

5. Сақтандыру шарты электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жасалған кезде, егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру сыйлықақысы бөліп төленген жағдайда бірінші сақтандыру жарнасын) төлеген күннен бастап сақтандыру шарты жасалды деп есептеледі.

6. Сақтандыру шарты электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы жасалған кезде сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру сыйлықақысы бөліп төленген жағдайда, бірінші сақтандыру жарнасын) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген сақтандырудың үлгілік шарттарымен не сақтандыру қағидаларымен танысқаннан кейін төлейді, осы арқылы сақтандыру шартын өзіне ұсынылған шарттармен жасасуға келісетінін растайды.

7. Міндетті сақтандыру шарттарын жасасу кезінде сақтандыру агенттерінің қызметіне жол берілмейді.

Ескерту. 3-тарау 15-2-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Сақтанушыларға ақпарат беру бойынша сақтандыру ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымға, сақтандыру омбудсманына қойылатын талаптар

Ескерту. 16-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың), сақтандыру шартын жасасуға ниет білдірген адамдардың назарына өз қызметі туралы ақпаратты жеткізу мақсатында сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның, сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсы болуға тиіс.

2. Сақтандыру ұйымының интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы ұйымның, оның ішінде филиалдары мен өкілдіктерінің толық атауы, мекенжайы (тұрған жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) акционерлер туралы мәліметтер;

3) басшы қызметкерлер туралы мәліметтер;

4) мемлекеттік тіркеу нөмірі және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

5) лицензияның нөмірі, берілген күні туралы мәліметтер;

6) жүзеге асырылатын қызмет түрлері туралы мәліметтер;

7) аудиторлық ұйым растаған, алдыңғы есептік үш жылға жылдық қаржылық есептілік (болған кезде);

8) аудиторлық ұйым растаған, алдыңғы есептік үш жылға жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілік (болған кезде);

9) алдыңғы есептік үш жылдағы қызмет қорытындылары туралы есептер (болған кезде);

10) қауымдастықтарға (одақтарға), оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және сақтандыру брокерлерінің бірлестігіне қатысу туралы мәліметтер (болған кезде);

11) сақтандыру ұйымына рейтингтік агенттіктер берген рейтингтер (берген жағдайда);

12) құрылған сақтандыру (қайта сақтандыру) пулдары туралы мәліметтер (сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметінде жетекші болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін);

13) олар бойынша олардың алдыңғы редакцияларын, енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды көру мүмкіндігімен сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу мүмкіндігі көзделетін, ерікті нысандағы сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру қағидалары;

14) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне сәйкес сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру тарифтерінің (сақтандыру сыйлықақыларының, жарналарының) мөлшерлері туралы ақпарат; Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру тарифтерін бағалау әдістеріне және есептеу қағидаттарына қойылатын талаптар жөніндегі нұсқаулық уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен бекітіледі.

15) сақтандыру ұйымы бекіткен сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру агенттерінің комиссиялық сыйақысының ең төмен және ең жоғары мөлшерлері туралы ақпарат орналастырылады.

2-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы филиалының интернет-ресурсында мынадай ақпарат орналастырылады:

1) толық атауы, мекенжайы (орналасқан жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) есептік тіркеу және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы туралы ақпарат, оның интернет-ресурсы;

4) өткен есепті үш жыл үшін аудиторлық ұйым растаған, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігі, ал еншілес ұйым (ұйымдар) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шоғырландырылмаған қаржылық есептілігі;

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша өткен есепті үш жыл үшін жылдық есептілігі (бар болса);

6) осы баптың 2-тармағының 3), 5), 6), 9), 10), 11), 12), 13), 14) және 15) тармақшаларында көрсетілген ақпарат.

3. Сақтандыру брокерінің интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) акционерлер (қатысушылар) туралы мәліметтер;

3) шарттың нөмірі мен жасалған күнін, сақтандырушының атауын, сақтандыру объектісін және шартты жасасу нысанасы болып табылатын тәуекелдер тізбесін, оның қолданылу кезеңін және шарт бойынша сақтандыру сомасын қоса алғанда, сақтандыру брокерінің үшінші тұлғалар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандырудың қолданыстағы шарты туралы мәліметтер орналастырылады.

3-1. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының интернет-ресурсында мынадай ақпарат орналастырылады:

1) толық атауы, мекенжайы (орналасқан жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

2) есептік тіркеу және бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы мәліметтер;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері туралы ақпарат, оның интернет-ресурсы;

4) өткен есепті үш жыл үшін аудиторлық ұйым растаған, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігі, ал еншілес ұйым (ұйымдар) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) брокерінің шоғырландырылмаған қаржылық есептілігі;

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) брокері филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша өткен есепті үш жыл үшін жылдық есептілігі (бар болса);

6) осы баптың 2-тармағының 3), 5), 6), 9) және 10) тармақшаларында, 3-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген ақпарат.

4. Сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) қатысушы – сақтандыру ұйымдары туралы мәліметтер орналастырылады;

5. Сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 6), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) сақтандыру омбудсманы офисінің, оның ішінде оның филиалдары мен өкілдіктерінің толық атауы, мекенжайы (тұрған жері), телефон нөмірлері, жұмыс режимі;

3) сақтандыру омбудсманын сайлау туралы мәліметтер;

4) сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің құрамына кіретін сақтандыру ұйымдарының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымдары филиалдарының тізбесі;

5) сақтандыру омбудсманының қызметін, оның ішінде дауларды шешу жөніндегі өтініштерді қарау және шешімдер қабылдау тәртібі мен мерзімдерін регламенттейтін ішкі қағидалар, сондай-ақ сақтандыру нарығының қатысушыларымен жасалған меморандумдар орналастырылады.

6. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында мынадай ақпарат:

1) осы баптың 2-тармағының 1), 4), 6), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпарат;

2) басшылар туралы мәліметтер;

3) акционерлер (қатысушылар) туралы мәліметтер орналастырылады.

7. Сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру омбудсманының, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның интернет-ресурсында ақпарат орналастыру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

8. Сақтандыру ұйымы, сақтандыру брокері өзінің тұрақты жұмыс iстейтiн органының орналасқан жерi өзгерген, атауы өзгерген жағдайда, бұл туралы сақтанушыларға қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын екі мерзімді баспасөз басылымдарында бiр ай мерзімнен кешiктiрмей және сақтандырушының интернет-ресурсында он жұмыс күні ішінде хабарландыру жариялау арқылы хабар беруге мiндеттi.

Сақтандыру ұйымы, сақтандыру брокері өзiнiң оқшауланған бөлiмшесiнiң орналасқан жерi өзгерген жағдайда, бұл туралы өзiнiң сақтанушыларына қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын екі мерзімді баспасөз басылымдарында бiр ай мерзімнен кешiктiрмей және өзінің интернет-ресурсында он жұмыс күні ішінде хабарландыру жариялау арқылы хабар беруге мiндеттi.

9. Сақтанушы исламдық сақтандыру шартын жасасқан кезде ислам сақтандыру ұйымынан исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің сақтандыру қағидаларының осы Заңның 6-1-тарауында көрсетілген талаптарға сәйкестігін растайтын қорытындысын сұратуға құқылы.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. САҚТАНДЫРУ ДЕЛДАЛДЫҒЫ

16-1-бап. Сақтандыру брокерін құру

1. Сақтандыру брокерінің ұйымдық-құқықтық нысаны жауапкершілігі шектеулі серіктестік не акционерлік қоғам болып табылады.

2. Сақтандыру брокерінің атауы "сақтандыру брокері" деген сөздерден немесе осы сөздерден туындайтын сөздерден құралуға тиіс.

3. Сақтандыру брокеріне өз атауында "ұлттық", "орталық", "бюджеттік", "республикалық" деген сөздерді пайдалануға тыйым салынады.

4. Бұрын құрылған сақтандыру брокерлерінің, соның ішінде Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру брокерлерінің атауларымен аралас дәрежеге дейінгі бірегей немесе ұқсас белгілерді атауы ретінде пайдалануға жол берілмейді. Осы тыйым салу еншілес сақтандыру брокері өзінің бас ұйымының атауын пайдаланған жағдайда қолданылмайды.

5. Сақтандыру брокерін мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат етіледі.

7. Алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. Заң 16-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-2-бап. Сақтандыру брокерінің құрылтайшыларына қойылатын талаптар

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе оның қызметкерлерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалы қызметкерлерінің сақтандыру брокерін құруға немесе оның қызметіне, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға немесе оның қызметіне қатысуына тыйым салынады.

2. Сақтандыру брокерінің құрылтайшылары мен қызметкерлері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметкерлері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында лауазымдарды атқара алмайды немесе сақтандыру агенті қызметін жүзеге асыра алмайды.

Ескерту. Заң 16-2-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-3-бап. Сақтандыру брокерінің жарғылық капиталын қалыптастыру

1. Сақтандыру брокерінің құрылтайшылары, қатысушылары не акционерлері сатып алынатын қатысу үлестерін не акцияларды ұлттық валютадағы ақшамен ғана төлеуге міндетті.

2. Құрылатын сақтандыру брокерінің жарғылық капиталының ең аз мөлшерін оның құрылтайшылары оны мемлекеттік тіркеу сәтіне дейін толық төлеуге тиіс.

3. Сақтандыру брокерінің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. Заң 16-3-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-4-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашу

1. Қазақстан Республикасы бейрезиденті-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы қазақ немесе орыс тіліндегі өтініш уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша мынадай құжаттармен қоса беріледі:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашу туралы шешімі;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ереженің жобасы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің құрылтай құжаттарының (салыстырып тексеру үшін түпнұсқаларын ұсынбаған жағдайда нотариат куәландырған) көшірмелері;

4) уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері туралы мәліметтер, оның ішінде аяқталған соңғы екі қаржы жылы үшін аудиторлық ұйым растаған қаржылық есептілік (бар болса шоғырландырылған есептілікті қоса алғанда);

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының ұйымдық құрылымы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің үлестес тұлғалары туралы мәліметтер;

6) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарға сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлерінің лауазымдарына ұсынылатын адамдардың құжаттары;

7) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиал ашуына қарсылығының жоқ екендігі туралы жазбаша хабарламасы не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесі;

8) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензиясының бар екені туралы жазбаша растамасы;

9) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің өтініш ұсынудың алдындағы екі жыл ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыруды реттейтін заңнамасының талаптарын бұзбағаны туралы жазбаша растамасы;

10) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің уәкілетті органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің құрылтайшысында (құрылтайшыларында) экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмыстар мен құқық бұзушылықтар бойынша сотталғандығының жоқтығы туралы, сондай-ақ құрылтайшының (құрылтайшылардың) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін заңнамада белгіленген тәртіппен лицензиядан айырған, оны мәжбүрлеп тарату, акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған кезден бастап бір жылдан аспайтын кезеңде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері мемлекетінің өзге қаржы ұйымының басшы қызметкері ретінде қызметті жүзеге асырмағаны туралы жазбаша растамасы. Көрсетілген талап Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін лицензиядан айырғаннан, оны мәжбүрлеп тарату, акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған күннен кейін бес жыл бойы қолданылады;

11) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қолданыстағы лицензиясының көшірмесі;

12) "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-2-бабында көзделген, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын есептік тіркеу құжаттары;

13) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы шешім қабылдауға қажетті қосымша ақпаратты немесе құжаттарды сұратуға құқылы.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган қарап жатқан кез келген сәтте кері қайтарып алуы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту мынадай негіздердің кез келгені бойынша жүргізіледі:

1) ұсынылған құжаттардың осы баптың 1-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;

2) уәкілетті органның ұсынылған құжаттар бойынша ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

3) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 9) тармақшасында белгіленген талаптарды сақтамау;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалы атауының осы баптың 8-тармағының талаптарына сәйкес келмеуі;

5) уәкілетті органға Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне қатысты анық емес ақпарат беру.

Уәкілетті орган осы баптың 5-тармағында көзделген мерзімдерде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту негіздерін көрсете отырып, одан бас тартылғаны туралы жазбаша нысанда хабардар етеді.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берілген рұқсаттың күші:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметін тоқтату туралы шешім қабылдаған;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат берілген күннен бастап екі ай ішінде Корпорацияда есептік тіркеуден өтпеген;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы есептік тіркеуден өткен күннен бастап үш ай ішінде сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алмаған жағдайларда, жойылды деп есептеледі.

4. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының есептік тіркелу кезіне қарай оның резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастырады. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган өтініш берілген күннен бастап елу жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат беру туралы хабарлама Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне және Корпорацияға жіберіледі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру туралы шешім қабылдағанға дейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берілген рұқсаттың заңды күші болады.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын есептік тіркеуді Корпорация Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен, уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға берген рұқсаты негізінде жүзеге асырады.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының құқықтық мәртебесі Корпорацияда есептік тіркеумен және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның болуымен айқындалады.

8. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы өз атауы ретінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ережеде көрсетілген атауды пайдаланады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы өз атауында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің атауын, сондай-ақ "филиал" деген сөзді пайдалануға міндетті.

9. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының тұрған жері деп Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы туралы ережеде көрсетілген, Қазақстан Республикасының аумағында тұрған жері танылады.

Ескерту. 16-4-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17-бап. Сақтандыру брокерінің қызметі және оған қойылатын талаптар

1. Сақтандыру брокерінің қызметі айрықша қызмет түрі болып табылады және уәкілетті органның лицензиялауына жатады.

Сақтандыру брокерінің:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқаруға байланысты қызметті қоспағанда, сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асыруына;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулы қызметін басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтерді ұсынуды қоспағанда, сақтандыру шарттарын жасасуға байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсыну бойынша мемлекеттік сатып алуға қатысуына;

3) Қазақстан Республикасының бейрезиденттері не "Астана" халықаралық қаржы орталығының қатысушылары болып табылатын екі және одан көп сақтандыру брокері қатысқан кезде тәуекелдерді қайта сақтандыруға беруіне;

4) қызметкерлер мен үлестес тұлғаларға алғашқы есепке алу құжаттарынсыз ақша беруіне;

5) сақтандыру брокерінің қызметкерлеріне қаржылық көмекті қоспағанда, республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің бір жүз еселенген мөлшерінен аспайтын сомаға өтеусіз негізде қаржылық көмек беруіне тыйым салынады.

2. Сақтандыру брокері мынадай брокерлік қызмет түрлерін:

1) өз атынан және сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті;

2) өз атынан және қайта сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша қайта сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырады.

3. Сақтандыру брокерінің қызметі мынадай қызмет түрлерін жүзеге асыруды:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) мәселелері бойынша консультациялық қызметті;

2) сақтандыруға (қайта сақтандыруға) жеке және заңды тұлғаларды іздестіруді және тартуды;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің көрсететін қызметтеріне және қаржылық жай-күйіне салыстырма талдау жүргізуді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі ұсынатын қызметтерге салыстырма талдау жүргізу мақсатында сақтандыру объектілері туралы ақпарат жинауды;

5) клиенттердің тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) талаптарын, сақтандырушыларды (қайта сақтандырушыларды) таңдау өлшемшарттарын әзірлеуді, сақтандыру тәуекелдерін анықтау жөніндегі сараптамалық қызметтер көрсетуді;

6) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу үшін қажетті құжаттарды дайындауды және (немесе) ресімдеуді, сақтандыру мәселелері бойынша ақпарат жинауды;

7) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын ресімдеуді;

8) сақтанушымен (цедентпен) тиісті келісім болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтанушылардан (цеденттерден) сақтандыру сыйлықақыларын кейіннен оларды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігіне аудару үшін жинауды;

9) клиенттердің тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) немесе ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру тәуекелдерін орналастыруды;

10) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру, сақтандыру жағдайы басталған кезде наразылықтарды қарау кезінде құжаттардың, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға байланысты басқа да құжаттардың дұрыс және уақтылы ресімделуін қамтамасыз етуді;

11) сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтанушының (цеденттің), пайда алушының сақтандыру төлемін алуына консультациялар жүргізуді және жәрдем көрсетуді;

12) сақтандыру төлемін алу үшін қажетті құжаттарды берілген өкілеттіктерге сәйкес ресімдеуді;

13) сақтанушының (цеденттің) тапсырмасы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарынан және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінен сақтандыру төлемдерін кейіннен оларды сақтанушыға (цедентке), пайда алушыға беру үшін жинауды;

14) сақтандыру жағдайы басталған кезде мүдделі тұлғалардың тапсырмасы бойынша шығындарды қарау және реттеу жөніндегі құжаттарды дайындауды;

15) залалды бағалау және сақтандыру төлемінің мөлшерін айқындау бойынша сарапшылар көрсететін қызметтерді ұйымдастыруды;

16) осы Заңның 15-бабының 4-тармағында көрсетілген қызметті;

17) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін оның қатысушыларымен жасалған келісім негізінде басқаруды қамтуы мүмкін.

4. Сақтандыру брокеріне сақтанушыдан (цеденттен) немесе сақтандырушыдан (қайта сақтандырушыдан) алынған сақтандыру сыйлықақыларының немесе сақтандыру төлемдерінің сомаларын орналастыру жөніндегі инвестициялық қызметті жүзеге асыруға тыйым салынады.

Сақтандыру брокері меншікті қаражатын Қазақстан Республикасының банктеріндегі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарындағы депозиттерге орналастыруға құқылы.

5. Сақтандыру брокері өз қызметін жүзеге асыру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының тарапы болып табылмайды.

6. Сақтандыру брокерінің негізгі құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі оның сақтандыру брокері қызметін жүзеге асырудың ішкі қағидаларында айқындалуға тиіс.

7. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген брокерлік қызметті жүзеге асырғаны үшін сақтандыру брокеріне кез келген сыйақыны сақтанушының (цеденттің) мүдделерінде, осы баптың 8-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, сақтанушы (цедент) ғана төлеуге тиіс.

7-1. Сақтандыру брокерінің осы баптың 3-тармағының 17) тармақшасында көрсетілген қызметті жүзеге асырғаны үшін комиссиялық сыйақысы бірлескен қызмет туралы шартта айқындалады және сақтандыру (қайта сақтандыру) пулына қатысушылардың төлеуіне жатады.

8. Егер сақтандыру брокері және (немесе) оның үлестес тұлғасы – сақтандыру брокері (оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру брокері) бір сақтандыру тәуекелі бойынша сақтандыру және (немесе) қайта сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырса, онда сақтандыру брокері және оның үлестес тұлғасы – сақтандыру брокері (оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезиденті – сақтандыру брокері) көрсетілген сақтандыру тәуекелі бойынша сыйақыға байланысты өзара есеп айырысуды жүргізеді.

9. Сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.01.2024 54-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Сақтандыру агентiнiң делдалдық қызметi және оған қойылатын талаптар

1. Сақтандыру агентiнiң сақтандыру нарығында делдалдық қызметтi жүзеге асыруға өкiлеттiктерi осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптары ескеріле отырып, тапсырма шартында айқындалады.

Сақтандыру ұйымы мен сақтандыру агентінің арасында жасалатын тапсырма шартына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Сақтандыру агентi сақтандыру ұйымы уәкілеттік берген әрекеттерді жеке өзі жасайды және оларды жасауды өзге тұлғаға қайта сенім білдіріп тапсыруға құқылы емес.

Сақтандыру агентінде өкiлеттiктер болмаған жағдайда оның сақтандыру агентi ретіндегі қызметiне жол берiлмейдi.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-1-тармақпен толықтыру көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Сақтандыру ұйымы өзiнiң атынан және өзінің тапсырысы бойынша сақтандыру агентi жасасқан сақтандыру шарты бойынша мiндеттемелердi орындауға міндетті.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің мынадай әрекеттерді жасағаны үшін:

1) сақтандыру шарттарын жасасқаны, сондай-ақ сақтандыру агентінің белгіленген өкілеттіктер шегінен шығатын әрекеттерді жасағаны;

2) сақтандыру ұйымында уәкілетті органның лицензиясы жоқ сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру шарттарын жасасқаны;

3) сақтандыру шартын жасасу талаптары бойынша сақтанушыны әдейі жаңылыстырғаны;

4) сақтандыру шартын және олардың негізінде сақтандыру шарты жасалатын құжаттарды ресімдеу бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптарды сақтамағаны;

5) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын өзге де бұзушылықтары үшін жауапты болады.

Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентiнің Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген делдалдық қызметті оның жүзеге асыруына байланысты емес әрекеттері үшін жауапты болмайды.

3. Сақтандыру агентi сақтауға мiндеттi шарттар, оның iшiнде сақтандыру есептілігінің бланкiлерiн есепке алу және сақтау, қолма-қол ақшамен жұмыс істеу мәселелерi бойынша шарттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары ескерiле отырып, сақтандыру ұйымының iшкi құжаттарында белгiленедi.

4. Сақтандыру агентiне сақтандыру ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу кезінде сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін қолма-қол ақшамен төлемді заңды тұлға болып табылатын сақтанушыдан қабылдауына тыйым салынады.

Сақтандыру агенті алған сақтандыру сыйлықақылары (сақтандыру жарналары) сақтандыру ұйымының банктік шотына немесе кассасына аудару арқылы толық көлемде сақтандыру ұйымына тапсыруға жатады.

Сақтандыру агентіне сақтандыру ұйымының комиссиялық сыйақы төлеуі сақтандыру ұйымы тиісті сақтандыру шарты бойынша сақтанушы төлеген сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру жарнасын) толық көлемде алғаннан кейін ғана жүзеге асырылады.

5. Сақтандыру агентiнің сақтанушылардан алған сақтандыру сыйлықақыларынан тапсырма шарты бойынша өзіне тиесілі сыйақыны ұстап қалуына тыйым салынады.

6. Бір сақтандыру шарты бойынша екі немесе одан көп сақтандыру агентінің осы Заңның 18-2-бабында көзделген өкілеттіктер шегінде сақтандыру агенттерінің делдалдық қызметін жүзеге асыруына жол берілмейді.

Сақтандыру агенттерінің делдалдық қызметін:

Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес жасалатын зейнетақы аннуитеті;

"Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік сатып алу шеңберінде жасалатын сақтандыру;

ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдингтер, ұлттық басқарушы компаниялар, ұлттық компаниялар, Ұлттық Банк сақтанушылар болып табылатын сақтандыру;

мемлекеттік органдар, мемлекеттік мекемелер, мемлекеттік кәсіпорындар, дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан көп пайызы мемлекетке тиесілі заңды тұлғалар және олармен үлестес заңды тұлғалар сақтанушылар болып табылатын сақтандыру;

міндетті сақтандыру шарттары бойынша жүзеге асыруға жол берілмейді.

7. Комиссиялық сыйақының құрамына сақтандыру ұйымының сақтандыру шартын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырған сақтандыру агентіне қатысты шығыстарының барлық түрі, оның ішінде жалға алу ақысын төлеу жөніндегі шығыстар, сыйақылардың кез келген түрі, сондай-ақ кез келген мүлікті немесе материалдық пайданы беру кіреді.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-1-бап. Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдарға, сондай-ақ олардың есебін жүргізу және оқыту тәртібіне қойылатын талаптар

1. Мыналар:

1) кәмелеттік жасқа толмаған;

2) сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз не әрекет қабілеті шектеулі деп танылған;

3) орта білімі жоқ;

4) осы баптың 4-тармағында көзделген талаптарға сәйкес оқытудан өтпеген;

5) еңбек шарты негізінде сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің қызметкері болып табылатын;

6) заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар;

7) бұрын уәкілетті орган лицензиядан айыру, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, өзге де қаржы ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен банкрот деп танылған басқа да заңды тұлғаның басшы қызметкері лауазымын атқарған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Көрсетілген талап уәкілетті орган заңды тұлғаны лицензиядан айыру, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп тарату не банкрот деп тану туралы шешім қабылдағаннан кейін бес жыл бойы қолданылады;

8) бұрын біліктілігінің жеткіліксіздігі салдарынан қызметкердің атқарып отырған лауазымына немесе орындайтын жұмысына сай келмеуі себепті сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның қызметкері болған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес. Көрсетілген талап сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының, сақтандыру агенті-заңды тұлғаның бастамасымен еңбек шарты бұзылған күннен бастап екі жыл бойы қолданылады;

9) террористік әрекетке қатысы бар адамдардың тізімінде, сондай-ақ жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесінде және (немесе) терроризм мен экстремизмді қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесінде аталған жеке тұлға сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

1-1. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентінің осы баптың 1-тармағының 2), 6) және 9) тармақшаларының талаптарына сай келуін тексеруге міндетті.

2. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агенттерінің тізілімін жүргізуге және оны сақтандыру қызметтерін тұтынушылардың шолу жасауы мен танысуы үшін (интернет-ресурстарды қоса алғанда) қолжетімді жерге орналастыруға міндетті.

Сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкестігі және оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттың болуы сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізуге негіз болып табылады.

Заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкес сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі мәселелер лауазымдық міндеттеріне кіретін кемінде екі қызметкерді міндетті түрде көрсете отырып және оларда оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандар тапсырғанын растайтын құжаттары болған кезде сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізілуге жатады.

Заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті осы баптың 1-тармағының талаптарына сәйкес келетін сақтандыру шарттарын жасасу лауазымдық міндеттеріне кіретін барлық қызметкердің тізімін және оларда оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша емтихандарды тапсырғанын растайтын құжат болған кезде өзі дербес жүргізеді.

Сақтандыру агенті өзін сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізгеннен кейін үш жылда бір реттен сиретпей сақтандыру ұйымы, қаржы ұйымы болып табылатын сақтандыру агенті немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі ұйымдастырған кәсіби қайта даярлаудан өтеді.

3. Сақтандыру ұйымы сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамдардың тізілімін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға табыс етуге міндетті.

4. Оқытудың ең қысқа бағдарламасы бойынша оқытуды ұйымдастыруды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің бірлестігі, сақтандыру ұйымы немесе қаржы ұйымы болып табылатын сақтандыру агенті жүзеге асырады.

Оқытудың ең қысқа бағдарламасын және оқытуды жүргізудің тәртібіне қойылатын талаптарды уәкілетті орган белгілейді.

5. Сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығаруға:

1) қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шарасын қоспағанда, сақтандыру агенті жасаған, Қазақстан Республикасы заңнамасының анықталған бұзушылықтары бойынша сақтандыру ұйымына уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шарасы;

2) сақтандыру агентінің Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына қайшы келетін сақтандыру шарттарын жасасуын сақтандыру ұйымының анықтауы;

2-1) тапсырма шартының талаптарынан туындайтын міндеттерді сақтандыру агентінің орындамауын сақтандыру ұйымының анықтауы;

3) сақтандыру агентінің делдалдық қызметін жүзеге асыратын адамның осы баптың 1-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмеуін уәкілетті органның, сақтандыру ұйымының анықтауы;

4) тараптардың келісуі бойынша тапсырыс шартын тоқтату;

5) сақтандыру агентінің соңғы екі жыл ішінде сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асырмауы негіз болып табылады.

Сақтандыру агенті осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерінің тізілімінен алып тасталған жағдайда:

жеке тұлға болып табылатын сақтандыру агентінің алып тасталған кезінен бастап екі жыл бойы;

заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агенті қызметкерінің алып тасталған кезінен бастап екі жыл бойы;

заңды тұлға болып табылатын сақтандыру агентінің алып тасталған кезінен бастап бір жыл бойы қызметін жүзеге асыруына тыйым салынады.

Сақтандыру ұйымы мен сақтандыру агенті арасында жасалған тапсырма шарты осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген мән-жайларға байланысты емес негіздер бойынша тоқтатылған жағдайда, сақтандыру агенті туралы ақпарат тапсырма шарты тоқтатылған күннен бастап бір жыл өткеннен кейін сақтандыру агенттерінің тізілімінен шығарылуға жатады.

Ескерту. 18-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

18-2-бап. Сақтандыру агентінің құқықтары мен міндеттері

1. Сақтандыру агенті өз қызметінде:

1) осы Заңның 18 және 18-1-баптарында көзделген шектеулер ескеріле отырып, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын бір сақтандыру ұйымының және (немесе) "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын бір сақтандыру ұйымының атынан және тапсырмасы бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыруға;

2) сақтандыру ұйымынан лицензиясының бар екендігі және қаржылық есептілік деректері туралы дұрыс ақпарат алуға;

3) сақтандыру бойынша консультативтік қызметті жүзеге асыруға;

4) өзінің делдалдық қызметін қолма-қол ақшасыз төлеммен жүзеге асырғаны үшін сақтандыру ұйымынан сыйақы алуға құқылы.

2. Сақтандыру агенті өз қызметінде:

1) сақтанушыға тапсырма шартын, сондай-ақ:

оның жеке басын куәландыратын;

сақтандыру агенттерінің тізілімінде оның деректерінің бар екендігін растайтын құжаттарды көрсетуге;

2) сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған сақтандыру ұйымы лицензиясының көшірмесін қоса алғанда, өзі сақтандыру агенті болып табылатын сақтандыру ұйымы туралы ақпарат беруге;

3) жасасатын сақтандыру шарты бойынша сақтандыру қағидаларымен сақтанушыны таныстыруға және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 828-бабында көзделген жағдайларда қағидалардың көшірмесін беруге;

4) ақпарат және, бар болса, - жасасатын сақтандыру шарты бойынша барлық қажетті құжаттарды беруге;

5) сақтандыру шартын жасасу кезінде құжаттарды дұрыс және уақтылы ресімдеуді қамтамасыз етуге;

6) делдалдық қызметті жүзеге асыру кезінде алынған ақпараттың жабықтығын қамтамасыз етуге;

7) өзі сақтанушылардан толық көлемде алған сақтандыру сыйлықақыларын (сақтандыру жарналарын) сақтандыру ұйымына тапсыруға міндетті.

Ескерту. 4-тарау 18-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. АКТУАРИЙЛІК ҚЫЗМЕТ ЖӘНЕ АУДИТ

19-бап. Актуарийлiк қызмет

1. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Актуарийлiк қызмет осы Заңға және уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес, сондай-ақ актуарийлiк қызметтi жүзеге асырудың халықаралық принциптерi (стандарттары) ескерiле отырып жүзеге асырылуға тиiс.

2-1. Актуарлық қызмет:

1) сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелер мөлшерлерін есептеу;

2) сақтанушыларға жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша берілетін қарыздардың мөлшерлерін айқындау;

3) сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша ірі мәміленің жасалғаны туралы актуарлық қорытынды жасау;

4) сақтандыру тарифтерін есептеу әдіснамасын және олардың экономикалық негіздемесін әзірлеу, сондай-ақ сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерлемелерін есептеу;

5) аннуитеттік сақтандыру және өмірді сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын және сақтандыру резервтерін бағалау үшін өмір сүру көрсеткіштерін талдау және жаңарту;

6) актуарлық есеп-қисаптар мәселелері бойынша консультациялық қызметтер көрсету және ұсынымдар беру;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығын және төлем қабілеттілігін бағалауға байланысты мәселелер;

8) тәуекелдерді және (немесе) тәуекелдердің болуына байланысты қаржылық міндеттемелерді талдау және сандық, қаржылық бағалау, сондай-ақ қаржылық тәуекелдерді басқару әдістерін әзірлеу және олардың тиімділігін бағалау бойынша қызметтер ұсынуды қамтиды.

3. Актуарийлiк есептеулер мынадай негiздер бойынша:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бастамасы бойынша - бастамашылық актуарийлiк есептеулер;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда - мiндеттi актуарийлiк есептеулер жүргiзiледi.

4. Актуарийлiк есептеулер жүргiзу кезiнде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мiндеттi актуарийлiк есептеулер мен қорытындыларды жасау және дайындау үшiн қажеттi, актуарий талап еткен қолда бар құжаттар мен мәлiметтердiң бәрiн беруге мiндеттi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бірінші басшысы актуарийге жүктелген функцияларды орындауға қажетті құжаттар мен мәліметтерге актуарийдің қол жеткізуін қамтамасыз етуге, сондай-ақ актуарийге берілген құжаттар мен мәліметтердің анықтығына және толықтығына жауапты болады.

4-1. Актуарийдің кәсіби пайымдауы негізінде актуарлық есептеулер мәселелері бойынша шешімдер қабылдауда актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерлерінен және (немесе) басшы қызметкерлерінен тәуелсіз болады.

4-2. Актуарий сақтандыру резервтерін есептеген кезде пайдаланылатын ақпараттың толықтығын және анықтығын тексереді.

5. Актуарий өзi жасаған актуарийлiк есептеулер мен қорытындылардың дұрыстығы мен дәлдiгiне Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен жауап бередi.

6. Актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесіне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру резервтерiн қалыптастыру жөнiндегi талаптарды сақтамағандығы туралы өзi анықтаған фактiлер және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығы мен төлем қабілетілігінің нашарлауына алып келуі мүмкін тәуекелдер жөнінде дереу хабарлауға мiндеттi.

7. Тәуелсіз актуарий сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының штатында тұрған актуарий жүргізген есептердің дұрыстығын тексеру нәтижесін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімде уәкілетті органға жібереді.

Ескерту. 19-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.07.26 № 313 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Аудит

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің және сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның аудитін Қазақстан Республикасының аудиторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес аудит жүргізуге құқықты және осы баптың 1-1-тармағының талаптарына сәйкес келетін аудиторлық ұйым жүргізеді.

1-1. Аудиторлық ұйымның:

тексерілетін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, оның акционерлеріне және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

тексерілетін сақтандыру брокеріне, оның акционерлеріне (қатысушыларына) және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

тексерілетін сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, оның акционерлеріне және басшы қызметкерлеріне тәуелсіз екенін;

лицензияға сәйкес аудиторлық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті және аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлеген, қаржы ұйымдарына міндетті аудит жүргізетін аудиторлық ұйымдарға қойылатын ең төмен талаптарға сәйкес келетінін не резиденті болып табылатын мемлекеттің құзыретті органының лицензиясына сәйкес аудиторлық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті екенін растайтын құжаттар ұсынылған жағдайда аудиторлық есеп жарамды деп танылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру холдингінің және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдардың, сондай-ақ сақтандыру тобына кіретін ұйымдар бір аудиторлық ұйымда қатарынан жеті жылдан аса не аудиторлық ұйымда жұмыс істейтін аудиторда қатарынан бес жылдан аса өзінің қызметіне аудит жүргізуге құқығы жоқ.

Осы тармақтың талабы банк конгломератының құрамына кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

3. Сақтандыру тобына бас ұйым және Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын оның еншілес ұйымдары ретінде кіретін ұйымдардың аудитін белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асырады. Сақтандыру тобының құрамына кіретін бас ұйымның және Қазақстан Республикасының резиденттері емес оның еншілес ұйымдарының аудитін, осындай аудит жүргізу олар резидент болып табылатын ел заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін жағдайларда, белгілі бір аудиторлық ұйым жүзеге асыруға тиіс.

4. Аудиторлық ұйым сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аудитін тәуелсіз актуарийді тарту арқылы жүргізуге құқылы.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының құрамына кіретін басқа да заңды тұлғалардың қаржылық есептілігінің аудиторлық есебі коммерциялық құпияны құрамайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз құрылымында қызметі лицензиялауға жатпайтын ішкі аудит қызметі (аудитор) болуы міндетті.

7. Ішкі аудит жүргізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті ішкі құжаттарында айқындалады.

8. Қаржы жылының қорытындысы бойынша аудит жүргізу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары (сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясынан айырылған немесе мәжбүрлеп тарату процесінде тұрған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қоспағанда), сақтандыру холдингтері және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокерлері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым үшін міндетті. Аудиторлық ұйымның аудиторлық есебі мен ұсынымдарының көшірмелерін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру холдингтері, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдар, сақтандыру брокерлері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым уәкілетті органға осы құжаттарды алған немесе олар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына, сақтандыру холдингтеріне және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйымдарға, сақтандыру брокерлеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға ұсынылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ұсынуға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы аудиторлық есептің көшірмесін алғаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталында қомақты қатысуы бар басқа заңды тұлғаға табыс етуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін аудиторлық ұйым растауға тиіс.

9. Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын, Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі аудиторлық есептің көшірмесін және аудиторлық ұйымның ұсынымдарын өзі осы құжаттарды қазақ немесе орыс тілдерінде алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға табыс етеді.

Өзі орналасқан елде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингінің шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігін өзі орналасқан елдегі қаржы ұйымдарына аудит жүргізуге құқылы аудиторлық ұйым растауға тиіс.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаржылық жағдайына әсер ететін, аудиторлық есепте көрсетілген кемшіліктерді уәкілетті орган айқындаған мерзім ішінде жоймаған жағдайда, уәкілетті орган кемшіліктер жойылғанға дейін:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға – қаржылық жағда йды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөнінде осы Заңның 53-3-бабында көзделген шараларды;

сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымға – осы Заңның 53-4-бабының 2-тармағында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

Сақтандыру холдингі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайына әсер ететін, аудиторлық есепте көрсетілген кемшіліктерді аталған тұлғалар осы есепті алған күннен бастап бір жыл ішінде жоймаған жағдайда, уәкілетті орган кемшіліктер жойылғанға дейін сақтандыру холдингіне осы Заңның 53-4-бабының 3-тармағында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру холдингтерінің және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылар болып табылатын ұйымдардың, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның активтерін, міндеттемелерін және шартты міндеттемелерін тану бөлігінде аудиторлық есепте жазылған, қаржылық есептілік және (немесе) қаржылық есептілікке байланысты өзге де ақпарат туралы пікірлер мен тұжырымдардың уәкілетті орган жүргізген тексеру нәтижелерінен ауытқуы анықталған жағдайда, уәкілетті орган аудиторлық ұйымнан осындай ауытқу себептерін түсіндіруді талап етуге құқылы.

11-1. Осы баптың 1, 1-1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 және 11-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарына қолданылмайды.

Аудиторлық ұйым Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің қаржы жылының қорытындылары бойынша қаржылық есептілігінің аудиторлық есебінің көшірмесін және аудиторлық ұйымның ұсынымдарын Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне ұсынғаннан кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы оларды уәкілетті органға қазақ немесе орыс тілінде ұсынуға міндетті.

12. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметінде тәуекелдер мен кемшіліктерді анықтаған жағдайда, одан тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін бағалауға, оның ішінде стратегия мен бизнес-модельге қатысты, корпоративтік басқару жүйесін бағалауға, ақпараттық технологиялар тәуекелдерін басқару жүйесін бағалауға, ақпараттық қауіпсіздік жүйесінің тиімділігін, сондай-ақ қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласындағы ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалауға қатысты өзге ақпаратқа аудит (бұдан әрі – өзге ақпарат аудиті) жүргізуді тексеруге жататын мәселелер тізбесін, аудиттелетін кезеңді және аудиторлық ұйымның уәкілетті органға өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытынды ұсыну мерзімін көрсете отырып, талап етуге құқылы.

Уәкілетті органның талап етуі бойынша өзге ақпарат аудитін жүргізу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін міндетті.

Осы баптың 14-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзге ақпарат аудитін жылына бір реттен артық жүргізбейді, бір мәселе бойынша өзге ақпарат аудиті үш жылда бір реттен жиілетпей жүргізіледі.

Өзге ақпарат аудиті шеңберінде тексеруге жататын мәселелердің тізбесі, өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытындының мазмұнына, оны аудиторлық ұйымның ұсыну мерзімдеріне қойылатын талаптар, өзге ақпарат аудитіне тартылатын аудиторлық ұйымның құрамындағы аудиторларға қойылатын талаптар аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Аудиттің болжамды бағыттары, көлемі, жүргізілу сипаты, аудит жүргізу кезінде пайдаланылатын әдістер мен стандарттардың ерекшеліктері сипатталған өзге ақпарат аудиті бойынша тексеру жоспары аудиторлық ұйымның уәкілетті органмен алдын ала келісуіне жатады.

Аудиторлық ұйым өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық қорытындыны уәкілетті органға ұсынады және ол жариялауға жатпайды.

Өзге ақпарат аудитінің нәтижелерін уәкілетті орган қадағалап ден қою шараларын қолданған кезде ескеруі мүмкін.

13. Аудитті немесе өзге ақпарат аудитін жүзеге асыру үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым уәкілетті органмен келісу бойынша аудиторлық қызмет саласындағы мемлекеттік реттеу мен аудиторлық және кәсіби аудиторлық ұйымдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган әзірлеген, қаржы ұйымдарына міндетті аудит жүргізетін аудиторлық ұйымдарға қойылатын ең төмен талаптарға сәйкес келетін аудиторлық ұйымды тартады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым аудит немесе өзге ақпарат аудитін жүргізуге шарт жасасқаннан кейін он жұмыс күнінен кешіктірмей уәкілетті органды аудиторлық ұйымды таңдағаны туралы хабардар етеді. Өзге ақпарат аудиті жағдайында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның алдында өзге ақпаратқа аудиторлық ұйым болып табылмайтын ұйымның аудиттен басқа өзге тәсілмен тексеру жүргізуі туралы өтінішхат беруге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтінішхатын уәкілетті орган бес жұмыс күні ішінде қарайды.

Өзге ақпарат аудитін жүргізу тәртібіне осы бапта белгіленген талаптар өзге ақпаратқа аудиттен басқа өзге тәсілмен тексеру жүргізу тәртібіне қолданылады.

Уәкілетті орган өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепті және (немесе) аудиторлық қорытындыны аудиторлық ұйым шығарғанға дейін аудиторлық ұйымға осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған тұлғалардың келісімінсіз, құпиялылық жөніндегі талаптарды ескере отырып, осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған тұлғаларды тексеру нәтижелері бойынша ақпаратты және түсініктемелерді, сондай-ақ сақтандыру құпиясын және (немесе) коммерциялық құпияны құрайтын ақпаратты қоса алғанда, олардың қызметіне байланысты, оның ішінде уәкілетті органның уәжді пайымдауына негізделген өзге де ақпаратты беруге құқылы.

Аудиторлық ұйым осы тармақтың бесінші бөлігіне сәйкес уәкілетті орган жіберген ақпаратқа міндетті бағалау мен талдау жүргізеді. Аудиторлық ұйым жүргізілген бағалау мен талдау нәтижелерін өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепте немесе аудиторлық қорытындыда қамтылған пікірлер мен тұжырымдарды білдірген кезде пайдаланады.

14. Сот өзге ақпарат аудиті бойынша аудиторлық есепті және (немесе) аудиторлық қорытындыны жарамсыз деп таныған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушылары болып табылатын ұйым, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым аудитті және (немесе) өзге ақпарат аудитін қайта жүргізуге міндетті.

15. Уәкілетті орган аудиторлық ұйымнан коммерциялық құпияны құрайтын, оның ішінде клиенттер тізбесі жөніндегі мәліметтерді қоса алғанда, ақпаратты талап етуге құқылы. Клиенттер жөніндегі мәліметтер аудиторлық ұйым клиенттерінің келісуімен беріледі.

Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. САҚТАНДЫРУ (ҚАЙТА САҚТАНДЫРУ) ҰЙЫМДАРЫН ҚҰРУ

21-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары мен акционерлерi

1. Жеке және заңды тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттерi мен резидент еместерi осы Заңда және уәкілетті мемлекеттiк органның өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген талаптарды ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары және акционерлерi бола алады.

2. Мемлекет Қазақстан Республикасының Үкiметi және уәкілетті орган арқылы ғана сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшысы және акционерi бола алады.

Ұлттық басқарушы холдингті қоспағанда, жарғылық капиталға қатысу үлестерiнiң немесе орналастырылған акцияларының елу процентiнен астамы мемлекетке тиесiлi ұйымдар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары және акционерлерi бола алмайды.

3. (алып тасталды)

4. Тізбесін уәкілетті орган белгілейтін, оффшорлық аймақтарда тіркелген заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының резиденттері - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының дауыс беретін акцияларын тікелей немесе жанама түрде иелене алмайды және (немесе) пайдалана алмайды және (немесе) оларға билік ете алмайды.

Аталған шектеу рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төменгі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының еншілес ұйымдары болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданылмайды.

Рейтингтік агенттіктердің тізбесі және талап етілетін ең төменгі рейтинг уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

5. Акционерлердің жалпы жиналысына қатысатын акционер (Қазақстан Республикасының резидент банкі болып табылатын акционерді қоспағанда) өтініш табыс етеді, онда, егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында мұндай акционерлердің (қатысушылардың) тіркелген елі туралы ақпарат жоқ болған жағдайда, оның акционерлерінің (қатысушыларының) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің талаптарын орындауы туралы көрсетеді.

Аталған өтінішті табыс етпеген акционер акционерлердің жалпы жиналысына қатысуға жіберілмейді.

Өтініште көрсетілген ақпараттың дәйексіз екені анықталған не осы баптың 4-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген талаптарды бұзу анықталған кезде:

1) егер дауыс беретін акциялардың көпшілігі (өтінішті табыс еткен акционердің дауыс беретін акциялары ескерілмей) шешімді жақтап дауыс берсе, онда акционерлердің жалпы жиналысының шешімі осы акционердің дауыстары ескерілмей қабылданған болып есептеледі;

2) егер өтінішті табыс еткен акционердің дауысы шешуші болса, онда бұл мән-жай Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен уәкілетті органның не өзге де мүдделі тұлғалардың талабы бойынша акционерлердің жалпы жиналысының шешімін жарамсыз деп тануға негіз болып табылады.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.07.07 № 178, 2007.07.26 № 313 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.02.13 № 135-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құқықтық мәртебесi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлiк қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық ұйым болып табылады және өз қызметiн осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес жүзеге асырады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құқықтық мәртебесi заңды тұлғаның Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында (бұдан әрі – Корпорация) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ретiнде мемлекеттiк тiркелуiмен және сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензиясының болуымен айқындалады.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының құқықтық мәртебесі филиалдың Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы ретінде Корпорацияда есептік тіркелуімен және сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның болуымен айқындалады.

Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз жарғысында жазылған атауды өз атауы ретiнде пайдаланады.

2. "Жалпы сақтандыру" саласындағы қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "сақтандыру" деген сөз немесе содан туындаған сөз болуға тиiс.

2-1. "Жалпы сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын исламдық сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

3. "Өмiрдi сақтандыру" саласындағы қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "өмiрдi сақтандыру" деген сөздер немесе содан туындаған сөздер болуға тиiс.

3-1. "Өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын исламдық сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық" және "өмірді сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

4. Тек қана қайта сақтандыру қызметiн жүзеге асыратын қайта сақтандыру ұйымының толық атауында мiндеттi түрде "қайта сақтандыру" деген сөздер немесе содан туындаған сөз болуға тиiс.

4-1. Тек қана исламдық қайта сақтандыру шарттарын жасасу және орындау бойынша қызметті жүзеге асыратын исламдық қайта сақтандыру ұйымының толық атауында міндетті түрде "исламдық" және "қайта сақтандыру" деген сөздер немесе олардан туындайтын сөздер болуға тиіс.

5. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұлттық компания мәртебесіне ие сақтандыру ұйымын қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына өз атауында "ұлттық", "орталық", "бюджеттiк", "республикалық" деген сөздердi пайдалануға тыйым салынады.

6. Атау ретiнде бұрынғы құрылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, оның iшiнде Қазақстан Республикасының резидентi емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының атауындағы белгiлермен бiрдей немесе онымен араластыру дәрежесiне дейiн соған ұқсас сөздердi белгi атауы ретiнде пайдалануға жол берiлмейдi. Мұндай тыйым салу, еншiлес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары негiзгi ұйымның атауын пайдаланған жағдайда қолданылмайды.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы өз атауы ретінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде көрсетілген атауды пайдаланады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы өз атауында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауын, сондай-ақ "филиал" деген сөзді пайдалануға міндетті.

Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдары

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мiндеттi түрде мынадай алқалық органдар құрады:

1) директорлар кеңесi - басқару органы;

2) басқарма - атқарушы орган;

3) iшкi аудит қызметi - бақылау органы;

4) исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес (исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін ғана).

Жалпы сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын жаңадан құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның лицензиясын алған кезден бастап екі жыл ішінде, ал "өмірді сақтандыру" саласында - үш жыл ішінде бір аудиторы болуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының заңнамасында акционерлiк қоғамның директорлар кеңесiнiң айрықша құзыретiне жатқызылған мәселелерге қосымша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесi мынадай мәселелерді қарауға құзыретi болады:

ішкі аудит қызметі, актуарий, аудиторлық ұйым анықтаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығы мен төлем қабiлеттілігi бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

актуарийді тағайындау және оның өкілеттігін тоқтату, сондай-ақ актуарийдің лауазымдық айлықақысының мөлшерін және сыйақы шарттарын айқындау.

Ескерту. 24-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.05.05 № 139, 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталын қалыптастыру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылатын қайта ұйымдастыру кезінде оның акцияларына ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, орналастырған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына ақы тек қана Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында ақшамен төленуге тиіс.

2. Алып тасталды - ҚР 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. алып тасталды.

4. Құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталының ең төмен мөлшерiн оның құрылтайшылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мемлекеттік тiркелгеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей толық төлеуге тиiс.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мәмiле нәтижесiнде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабiлетi мәселелерiне қатысты Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары бұзылмайтын жағдайда, акционерлерден меншiктi акцияларын сатып алуға құқылы.

5-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, егер акциялар бойынша дивиденттерді есепке жазу пруденциялық нормативтерді уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген мәннен төмен қарай азаюына алып келетін жағдайда, шығару проспектісімен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының артықшылықты акциялар бойынша дивиденттерді есепке жазбау құқығы көзделетін артықшылықты акцияларды шығаруға құқылы.

Ескерту. 25-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.05.16 № 416, 2003.07.10 № 483, 2005.0708 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-1-бап. Субординарлық борыш

Бір мезгілде мынадай шарттардың болуы қамтамасыз етілмеген міндеттемені субординарлық борышқа жатқызу шарттары болып табылады:

1) қамтамасыз етілмеген міндеттеме шығарылған не алынған мерзім кемінде бес жыл құрайды;

2) кредиторлар қамтамасыз етілмеген міндеттемені өтеу не орындау туралы талапты ол туындаған кезден бастап бес жылдан ерте қоя алмайды;

3) қамтамасыз етілмеген міндеттеме сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бастамасы бойынша мерзімінен бұрын өтелуі не орындалуы пруденциялық нормативтердің уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген мәннен төмен қарай азаюына алып келмейтін жағдайда, мерзімінен бұрын өтелуі не орындалуы мүмкін;

4) сақтандыру ұйымы таратылған кезде қамтамасыз етілмеген міндеттеме тоғызыншы кезекте, ал қайта сақтандыру ұйымы таратылған кезде жай акциялардың меншік иелері – акционерлер талап еткенге дейін осы Заңның 72-бабында айқындалған жетінші кезекте қанағаттандырылады.

Ескерту. Заң 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

26-бап. Сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру)ұйымына ірі қатысушы

1. Бірде-бір тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай дербес немесе басқа тұлғамен (тұлғалармен) бірлесіп, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызын тікелей немесе жанама түрде иелене, пайдалана және (немесе) оларға билік ете алмайды, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын шешімдерге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызы мөлшерінде бақылау жасай алмайды немесе ықпал ету мүмкіндігі болмайды. Бұл талап мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларға қолданылмайды.

Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғалар рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төмен рейтингі болған кезде сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге уәкілетті органның келісімін ала алады. Талап етілетін ең төмен рейтинг және рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының он немесе одан көп пайызын тікелей иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызымен дауыс беру мүмкіндігі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болып табылатын, талап етілетін ең төмен рейтингі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғаның акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) иелену (олармен дауыс беру) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының он немесе одан көп пайызын жанама түрде иеленуді немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызымен жанама түрде дауыс беруді көздейтін Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғасы үшін аталған рейтингтің болуы талап етілмейді.

Өзінің орналасқан елінде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы ғана сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын тікелей иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызымен тікелей дауыс беру мүмкіндігі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдингі болып табылуы мүмкін.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім беру, келісімді кері қайтарып алу қағидаларын, аталған келісімді алу үшін ұсынылатын құжаттарға қойылатын талаптарды уәкілетті орган айқындайды.

2-1. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

3. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушының мәртебесін алу жөніндегі талаптар аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы (сақтандыру холдингі) мәртебесі бар басқа қаржы ұйымы акцияларын иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын жанама түрде иеленуші (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) деп танылатын тұлғаға қолданылмайды.

Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушының мәртебесін алу жөніндегі талаптар өзінің орналасқан елінде шоғырландырылған қадағалауға жататын және аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы (сақтандыру холдингі) мәртебесі бар басқа қаржы ұйымының – Қазақстан Республикасының резидент емесінің акцияларын иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе өзге де тәсілмен қабылданатын шешімге әсер ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына жанама түрде иеленуші (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) шарт негізінде немесе өзге де тәсілмен қабылданатын шешімге әсер етуге мүмкіндігі бар) тұлғаға қолданылмайды.

Сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге уәкілетті органның келісім беруі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы үшін айқындалған шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болғысы келетін тұлға келісім алу үшін уәкілетті органға осы баптың 6, 6-1, 7, 8, 9 және 10-тармақтарында айқындалған құжаттар мен мәліметтерді қоса бере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын, оның ішінде бұрын сатып алынғандарын сатып алу шарттары мен тәртібі туралы мәліметтерді, сондай-ақ акцияларды сатып алу үшін пайдаланылатын көздер мен қаражат сипаттамасын қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мәліметтер қамтылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иелену туралы өтінішті ұсынуға міндетті.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар – жеке тұлғалар өздеріне меншік құқығында тиесілі мүліктің құнынан аспайтын мөлшерде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына ақы төлейді. Бұл ретте мүліктің құны (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген акцияларын шегере отырып) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген және иеленетін акцияларының жиынтық құнынан кем болмауға тиіс.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін жеке тұлға мынадай құжаттарды:

1) акцияларды сатып алу тәртібі мен шарттарын растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынады.

Мыналар:

кәсіпкерлік, еңбек немесе басқа да ақы төленетін қызметтен алынған кірістер;

өтініш берушінің құжаттамамен расталған ақшалай жинағы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға пайдаланылатын ақша көзі болып табылады.

Осы тармақшаның екінші бөлігінде аталған көздерге қосымша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сатып алатын акцияларының құнынан жиырма бес пайыздан аспайтын мөлшердегі сыйға тарту, ұтыс, өтеусіз алынған мүлікті сатудан түскен кіріс түрінде алынған ақша пайдаланылуы мүмкін.

Сыйға тарту түрінде алынған мүлік есебінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алған жағдайда өтініш беруші сыйға тартушы туралы және сыйға тартушыда аталған мүліктің пайда болу көздері туралы мәліметтерді ұсынады;

1-1) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, келісім бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген нысан бойынша ірі қатысушысы болып табылатын заңды тұлғалар жөніндегі мәліметтерді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының ықтимал нашарлауы жағдайларында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қайта капиталдандыру жоспарын;

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

6) кірістер мен мүлік туралы мәліметтерді, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысанға сәйкес өтініш берушінің барлық міндеттемелері бойынша орын алған берешек туралы ақпаратты, ал Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғасы сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін иемденіп алу туралы өтінішті уәкілетті органға берген күннің алдындағы күнтізбелік отыз күн ішінде Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен ұсынылған, нотариат куәландырған немесе мемлекеттік кіріс органы растаған активтер мен міндеттемелер туралы декларацияның көшірмесін және Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімде ұсынылған, кірістер мен мүлік туралы декларацияның нотариат куәландырған немесе мемлекеттік кіріс органы растаған көшірмесін ұсынады.

Активтер мен міндеттемелер туралы декларациядағы мәліметтер активтер мен міндеттемелер туралы декларация ұсынылатын айдың бірінші күніне көрсетіледі;

7) білімі, еңбек қызметі, мінсіз іскерлік беделі туралы мәліметтерді қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген нысан бойынша өтініш беруші туралы қысқаша деректерді ұсынады. Бейрезидент-жеке тұлғалар мінсіз іскерлік беделін растау үшін өздері азаматы болып табылатын елдің, ал азаматтығы жоқ адамдар – өздері тұрақты тұратын елдің тиісті мемлекеттік органы берген алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының жоқ екенін растайтын құжатты ұсынады (көрсетілген құжатты беру күні өтініш берілген күннің алдындағы үш айдан аспауға тиіс);

8) Қазақстан Республикасының резиденті емес жеке тұлғаның тұратын елінің тиісті мемлекеттік органының Қазақстан Республикасының резиденті – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға осы ел заңнамасында рұқсат етілгені туралы не мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы жазбаша растамасын ұсынады.

6-1. Егер жеке тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай сыйға тарту шарты негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сәйкес келген жағдайда, ол осы баптың 14-тармағында белгіленген талапқа сәйкес тиісті мәртебені иелену туралы өтінішті ұсыну кезінде мынадай:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сыйға тарту шарттары мен тәртібін растайтын құжаттардың көшірмелерін;

2) осы баптың 6-тармағының 1-1), 3), 4), 6), 7) және 8) тармақшаларында көзделген құжаттарды;

3) сыйға тарту шартының нысанасы болып табылатын акциялардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бағалаушы айқындаған құны туралы мәліметтерді қосымша ұсынады.

Сыйға тарту шарты нәтижесінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын иеленген жеке тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін алу туралы өтініш берген күнге мынадай талаптарды қосымша орындайды:

1) жеке тұлғаға тиесілі мүліктің құны (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын иеленген акцияларының құнын шегере отырып) сыйға тарту шартының нысанасы болып табылатын акциялардың және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзі бұрын иеленген акцияларының жиынтық құнынан кем болмауға тиіс;

2) жеке тұлғаның кәсіпкерлік, еңбек немесе басқа да ақысы төленетін қызметінен алынған кірістер, сондай-ақ оның құжатпен расталған ақшалай жинақтары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйға тартылған акцияларының бағалаушы айқындаған құнының кем дегенде жетпіс бес пайызын құрайды.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғасы мынадай құжаттарды:

1) өтініш берушінің тиісті органының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу туралы шешімінің (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында шешім болмаған жағдайда) көшірмелерін;

2) заңды тұлға акцияларының (жарғылық капиталына қатысу үлестерінің) он немесе одан көп пайызын тікелей немесе жанама иеленетін, сондай-ақ шарттың күшіне қарай не өзгеше түрде осы заңды тұлғаның шешімдерін айқындауға немесе бақылауға алуға мүмкіндігі бар тұлғалар (дербес немесе басқа тұлғалармен бірлесіп) туралы мәліметтер мен растайтын құжаттарды;

3) өтініш берушінің үлестес тұлғаларының тізімін (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында тізім болмаған жағдайда);

4) осы баптың 6-тармағының 1), 1-1), 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген мәліметтер мен құжаттарды;

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7) білімі, еңбек қызметі, мінсіз іскерлік беделі туралы мәліметтерді қоса алғанда, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген нысан бойынша өтініш берушінің басшы қызметкерлері туралы қысқаша деректерді ұсынады. Бейрезидент-жеке тұлғалар мінсіз іскерлік беделін растау үшін өздері азаматы болып табылатын елдің, ал азаматтығы жоқ адамдар – өздері тұрақты тұратын елдің тиісті мемлекеттік органы берген алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының жоқ екенін растайтын құжатты ұсынады (көрсетілген құжатты беру күні өтініш берілген күннің алдындағы үш айдан аспауға тиіс);

8) аудиторлық ұйым куәландырған аяқталған соңғы екі қаржы жылына жылдық қаржылық есептілікті, сондай-ақ тиісті өтінішті ұсынар алдында аяқталған соңғы тоқсанға қаржылық есептілікті ұсынады.

Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында жылдық қаржылық есептілік орналастырған жағдайда, өтініш беруші осы есептілікті ұсынбайды.

9) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлға мынадай құжаттарды:

1) осы баптың 6-тармағының 1), 1-1), 3) және 4) тармақшаларында және 6-тармағының 1), 2), 3), 7) және 8) тармақшаларында көрсетілген мәліметтер мен құжаттарды;

2) осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық рейтингтік агенттіктердің бірі берген заңды тұлғаның кредиттік рейтингі туралы мәліметтерді ұсынады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы осы тармақта аталған құжаттарға қосымша өтініш берушінің орналасқан елінің қаржылық қадағалау органынан өтініш беруші осы елдің заңнамасы шеңберінде қаржылық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті екендігі туралы жазбаша растама не өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органының мұндай рұқсат осы елдің заңнамасы бойынша талап етілмейтіндігі туралы өтініш береді.

9. Сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім алу үшін Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы мынадай құжаттарды:

1) осы баптың 8-тармағында аталған мәліметтер мен құжаттарды;

2) өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органынан алынатын, Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымының шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауды;

3) өтініш беруші орналасқан елдің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымының сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге жазбаша рұқсатын (келісімін) не тиісті мемлекеттің уәкілетті органының аталған мемлекеттің заңнамасы бойынша осындай рұқсат (келісім) талап етілмейтіні туралы өтініш береді.

9-1. Сақтандыру холдингі болуға ниет білдірген тұлға осы баптың 7, 8, 9 және 10-тармақтарында көзделген құжаттар мен мәліметтерден басқа, егер өтініш берушінің сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуі сақтандыру тобын қалыптастыруға алып келетін болса, сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің болжамды есеп-қисабын ұсынады.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын иелену үлесімен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін иеленгісі келетін жеке тұлғалар, сондай-ақ сақтандыру холдингі мәртебесін иеленгісі келетін заңды тұлғалар осы бапта аталған құжаттар мен мәліметтерге қосымша, уәкілетті орган оған қойылатын талаптарды белгілейтін таяудағы бес жылға арналған бизнес-жоспарды ұсынады.

11. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) он немесе одан көп пайызын иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларының он немесе одан көп пайызымен тікелей немесе жанама түрде дауыс беруге мүмкіндігі бар және:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімдеріне өздерінің арасында жасалған шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде бірлесіп ықпал ететін;

2) жеке алғанда немесе өзара бір-біріне ірі қатысушылар болып табылатын;

3) олардың біреуі лауазымды тұлға немесе басқа тұлғаның өкілі болып табылатын;

4) олардың біреуі өздерінің арасында жасалған шартқа сәйкес басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген;

5) жақын туыстар немесе ерлі-зайыптылар болып келетін;

6) олардың біреуі өзіне сыйға берілген ақша немесе өтеусіз алынған мүлік есебінен басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген тұлғалар бірлесіп сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы болып табылатын тұлғалар деп танылады.

Егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының банк заңнамасының талаптарына сәйкес банк конгломератына кірген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының банк заңнамасына сәйкес шоғырландырылған қадағалауға жатады.

12. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы мәртебесін алу үшін осы баптың талаптарына сәйкес берілген өтініш бойынша шешімді уәкілетті орган өтініш берілгеннен кейін елу жұмыс күні ішінде қабылдауға тиіс.

Уәкілетті орган өз шешімінің нәтижелері туралы өтініш берушіге жазбаша хабарлама беруге міндетті, бұл ретте тиісті мәртебені иеленуге келісімді беруден бас тартқан жағдайда жазбаша хабарламада бас тартудың негіздері көрсетіледі.

Уәкілетті орган банк холдингі немесе банк болып табылмайтын тұлғаға сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге келісім беру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталына қомақты қатысуға не еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға (иеленуге) рұқсатты бір мезгілде береді.

13. Келісім беруге негіз болған анық емес мәліметтер анықталған немесе өтініш беруші ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алу нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасының талаптары бұзылған немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары немесе сақтандыру холдингі осы Заңның талаптарын сақтамаған жағдайда уәкілетті орган келісімді кері қайтарып алуға негіз болып табылатын факт анықталған күннен бастап екі ай ішінде осы бапқа сәйкес берілген келісімнің күшін жою туралы шешім қабылдай отырып, оны кері қайтарып алуға құқылы. Бұл жағдайда осындай шара қолданылатын тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцияларының өзіне тиесілі санын алты ай ішінде осы бапта белгіленгеннен төмен деңгейге дейін азайтуға міндетті.

Осы бапқа сәйкес берілген келісім кері қайтарып алынған тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын үшінші тұлғаға сенімгерлік басқаруға беруге құқылы емес.

Уәкілетті орган оларға қатысты тиісті келісімді қайтарып алу туралы шешім қабылдаған тұлғалар осы тармақтың талаптарын орындамаған жағдайда уәкілетті орган осы тұлғаларға уәкілетті органның талаптарын орындату үшін сотқа жүгінуге құқылы.

14. Егер тұлға уәкілетті органның алдын ала жазбаша келісімін алмай сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай бола бастаған жағдайда, ол осы баптың ережелеріне сәйкес уәкілетті органның жазбаша келісімін алғанға дейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басшылығына немесе саясатына ықпал етуге бағытталған қандай да бір әрекет жасауға және (немесе) осындай акциялар бойынша дауыс беруге құқылы емес.

Аталған жағдайда сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай болған тұлға сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екені белгілі болған кезден бастап күнтізбелік он күн ішінде уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

Тиісті мәртебені алу туралы өтініш оған өзінің сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екені белгілі болған кезден бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, егер осы тұлға аталған мерзімде акцияларын иеліктен шығарғысы келмесе ғана, уәкілетті органға беріледі. Акцияларды иеліктен шығару туралы шешім қабылдағаны туралы ақпарат осындай шешім қабылданған күннен бастап дереу уәкілетті органға беріледі.

Уәкілетті орган сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы белгілеріне сәйкес келетін тұлғаға келісім беруден бас тартқан жағдайда, аталған тұлға жазбаша хабарлама алған кезден бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзіне тиесілі акцияларының санын осы бапта белгіленгеннен төмен деңгейге дейін азайтуға міндетті.

14-1. Тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы не сақтандыру холдингі белгілерін уәкілетті органның жазбаша келісімінсіз иеленген кезде уәкілетті орган осы тұлғаға осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын, оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын алты айдан аспайтын мерзімде өткізу жөніндегі талаптар бөлігінде осы Заңның 53-4-бабында көзделген мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

15. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) немесе дауыс беретін акцияларының он немесе одан көп пайызы тиесілі және:

1) акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысын шақыру немесе директорлар кеңесі акционерлердің жалпы жиналысын шақырудан бас тартқан жағдайда оны шақыру туралы сотқа талап-арызбен жүгіну;

2) акционерлердің жалпы жиналысының күн тәртібіне қосымша мәселелер енгізу;

3) директорлар кеңесінің отырысын шақыру;

4) өз есебінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына аудит өткізу мәселелері бойынша акционерлердің шешім қабылдауын көздейтін, олардың арасында жасалған келісім негізінде әрекет ететін акционерлер сақтандыру холдингтері, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар болып табылмайды.

16. Жиынтығында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызын иеленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес немесе одан көп пайызымен тікелей немесе жанама түрде дауыс беруге мүмкіндігі бар және:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімдеріне өздерінің арасында жасалған шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде бірлесіп ықпал ететін;

2) жеке алғанда немесе өзара бір-біріне ірі қатысушылар болып табылатын;

3) олардың біреуі басқа тұлғаның өкілі болып табылатын;

4) олардың біреуі өздерінің арасында жасалған шартқа сәйкес басқа тұлғаға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу мүмкіндігін берген тұлғалар бірлесіп сақтандыру холдингі болып табылатын тұлғалар деп танылады.

17. Уәкілетті орган осы тұлғаның сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы белгілеріне сай екенін көрсететін мәліметтер болған кезде жеке және заңды тұлғалардан ақпарат беруді талап етуге құқылы. Ақпарат оны иеленуші кез келген тұлғадан, сондай-ақ осы тұлғаның бақылауында болатын ұйымдардан талап етілуі мүмкін.

18. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы, сақтандыру холдингі шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде растайтын құжаттарды табыс ете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының оған тиесілі акциялары санының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының санына және (немесе) ол тікелей немесе жанама түрде иеленетін немесе өзінің тікелей немесе жанама түрде дауыс беру мүмкіндігі бар дауыс беретін акцияларының санына пайыздық арақатынасының өзгеруі туралы, мұндай өзгеріс сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің меншікті акцияларды өзге акционерлерден сатып алу салдарларынан орын алған жағдайларды қоспағанда, уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцияларының саны (пайыздық немесе абсолюттік мәнде) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларды шегергенде) акцияларының санына және (немесе) дауыс беретін акцияларының санына қатысты ұлғаю жағына өзгерген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы, сақтандыру холдингі уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланылатын қаражат көзін растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынуға тиіс. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылар – жеке тұлғалар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланатын қаражат көздері осы баптың 6-тармағының 1) тармақшасында айқындалған.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысының, сақтандыру холдингінің өтініші бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары санының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған акцияларын шегере отырып) санына және (немесе) дауыс беретін акцияларының санына пайыздық арақатынасы он немесе жиырма бес пайыздан кем болатындай санға дейін өзгерген жағдайда не уәкілетті орган берілген келісімнің күшін жою үшін негіз болып табылатын фактілерді дербес анықтаған жағдайда, уәкілетті органның бұрын берілген жазбаша келісімі уәкілетті орган көрсетілген өтінішті алған не уәкілетті орган берілген келісімнің күшін жою үшін негіз болып табылатын фактілерді анықтаған күннен кейінгі күннен бастап күші жойылды деп есептеледі.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – жеке тұлға, өзіне тиесілі акциялар саны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы иеленгендерін шегере отырып) жиырма бес немесе одан көп пайызына дейін ұлғайған жағдайда, құжаттарға қосымша және осы тармақта көрсетілген мерзімдерде талаптарын уәкілетті орган белгілейтін таяудағы бес жылға арналған бизнес-жоспарды ұсынады.

19. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін және (немесе) орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының он немесе одан көп пайызын иеленетін акционерлер құрамының өзгергені туралы өзі осындай фактіні анықтаған күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

21. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22. Банктің сақтандыру холдингі, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен банк бірігу нысанында қайта ұйымдастыру жүргізген кезде акциялары сатып алынған немесе "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 61-2, 61-4, 61-11 және 61-12-баптарында көзделген операцияны жүзеге асырған кезде акциялары берілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін сатып алуына уәкілетті органның келісімі бағалы қағаздарды ұстаушылардың тізілімдері (номиналды ұстау) жүйесінде операция тіркелгеннен кейін берілді деп есептеледі.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.11.2015 № 412-V (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-1-бап. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы болғысы келетін тұлғаларға уәкілетті органның рұқсат беруден бас тарту негіздері

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сақтандыру холдингі немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы болғысы келетін тұлғаларға уәкілетті органның рұқсат беруден бас тартуына:

1) ұсынылған құжаттардың осы Заңның 26-бабында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) осы Заңның 34-бабы 3-тармағының бірінші бөлігі 3), 4) және 5) тармақшаларының талаптарын сақтамауы (жеке тұлғаға немесе өтініш беруші - заңды тұлғаның басшы қызметкерлеріне қатысты);

3) өтініш берушінің қаржылық жағдайының тұрақсыздығы;

3-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жай-күйінің ықтимал нашарлауы жағдайында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ұсынылған қайта капиталдандыру жоспарының тиімсіздігі;

3-2) өтініш беруші - жеке тұлғада, өтініш беруші - заңды тұлғаның басшы қызметкерінде мінсіз іскерлік беделдің болмауы;

4) өтініш беруші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алу нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасы талаптарының бұзылуы;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иелену жөніндегі мәміледе тізбесін уәкілетті орган белгілейтін, оффшорлық аймақтарда тіркелген заңды тұлға (оған ірі қатысушы (ірі акционер) иеленуші тарап болып табылатын жағдайлар;

6) өтініш беруші - қаржы ұйымы өзі орналасқан елде шоғырландырылған негізде қадағалауға жатпайтын жағдайлар;

6-1) Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру тобына қатысушылар орналасқан елдің заңнамасы олардың және сақтандыру тобының осы Заңда көзделген талаптарды орындауына мүмкіндік бермейтіндігіне байланысты сақтандыру тобына шоғырландырылған қадағалау жүргізудің мүмкін болмауы;

7) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушыларға және сақтандыру холдингтеріне қойылатын, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген өзге де талаптарды сақтамауы;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының нашарлайтынын болжайтын, өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуінің қаржылық салдарына талдау жасау;

9) өтініш беруші - Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржылық ұйымда шыққан елі заңнамасының шеңберінде қаржы қызметін жүзеге асыру өкілеттігінің болмауы;

10) өтініш беруші - Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғада осы Заңның 26-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тізбесін уәкілетті орган айқындайтын халықаралық рейтингтік агенттіктердің бірінің ең аз қажетті рейтингінің болмауы;

11) бұрын уәкілетті орган банкті, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын төлемге қабілетсіз банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары санатына жатқызу, банктің акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату, оны банкрот деп тану немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде адам ірі қатысушы-жеке тұлға не ірі қатысушы-заңды тұлғаның бірінші басшысы және (немесе) қаржы ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері болып табылған не табылатын жағдайлар негіз болып табылады. Көрсетілген талап уәкілетті орган банкті, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын төлемге қабілетсіз банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары санатына жатқызу, банктің акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату, оны банкрот деп тану немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкі филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім қабылдағаннан кейін бес жыл бойы қолданылады;

12) өтініш беруші – заңды тұлға орналасқан елдің қаржы ұйымдарына шоғырландырылған қадағалау саласындағы заңнаманың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шоғырландырылған қадағалау талаптарына сәйкессіздігі;

13) Қазақстан Республикасының резиденттері емес қаржы ұйымдары болып табылатын ірі қатысушылар – заңды тұлғалар және сақтандыру холдингтері бойынша – уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген жағдайларды қоспағанда, уәкілетті орган мен өтініш беруші резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органдары арасында ақпарат алмасуды көздейтін келісімнің болмауы негіз болып табылады.

2. Мына жағдайлардың бірінің болуы:

1) өтініш беруші - заңды тұлға өтініш берген күнге дейін екі жылдан кем уақытта құрылса;

2) өтініш берушінің міндеттемелері басқа заңды тұлғалардың акцияларына және жарғылық капиталдарына қатысу үлестеріне орналастырылған және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға көзделген активтер сомасын шегеріп тастағанда өзінің активтерінен асып кетсе;

3) әрбір аяқталған екі қаржы жылының нәтижелері бойынша залал шексе;

4) өтініш беруші міндеттемелерінің мөлшері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайына айтарлықтай қауіп төндірсе;

5) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының алдында мерзімі өткен және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының балансынан тыс жатқызылған берешегі болса;

6) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесін алуының қаржылық салдарларын талдау өтініш берушінің қаржылық жағдайының нашарлайтынын көздесе;

6-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін өтініш беруші мүлкінің құны (өтініш берушінің міндеттемелерін шегере отырып) жеткіліксіз болса;

7) өтініш берушінің орнықсыз қаржылық жағдайының болуын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның клиенттеріне нұқсан келтіру ықтималдығын куәландыратын өзге де негіздер өтініш берушінің орнықсыз қаржылық жағдайының белгісі болып табылады.

3. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 26-1-баппен толықтырылды, өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) ; 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

27-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алу үшiн уәкілетті мемлекеттiк органға мынадай құжаттар табыс етiледi:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алуға өтiнiш;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құру туралы шешiм қабылданғанын дәлелдейтiн құжаттар;

4) аудиторлық ұйым куәландырған, аяқталған соңғы екi қаржы жылына қаржылық есептiлiк, құжаттарды ұсынар алдындағы соңғы тоқсанның аяғындағы бухгалтерлік баланс және пайдалар мен шығындар туралы есеп қамтылатын құрылтайшы – заңды тұлғалар (мұндай құрылтайшылар болған кезде) туралы мәлiметтер. Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында аяқталған соңғы екi қаржы жылына қаржылық есептiлiк орналастырылған жағдайда, осы есептілік ұсынылмайды.

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құру үшін пайдаланылатын көздер мен ақша сомасының сипаттамасын қоса алғанда, құрылтайшы – жеке тұлғалар (мұндай құрылтайшылар болған кезде) туралы мәліметтер. Осы Заңның 26-бабы 6-тармағы 1) тармақшасының екінші бөлігінде көрсетілген қаражат сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алу үшін пайдаланылатын қаражат көзі болып табылады;

5-1) өтініш берушінің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін, еншілес ұйым құруға немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының капиталына қомақты қатысуға ие болуға рұқсат алуы қажет болған жағдайда, осы Заңның 26 және 32-баптарында көзделген құжаттар мен мәліметтер;

6) бизнес-жоспар.

6-1) алынып тасталды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.
7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
1-1. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Қазақстан Республикасының резидентi емес болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшысы өз мемлекетiнiң тиiстi сақтандыруды қадағалау органының өзiне Қазақстан Республикасы резидентiнiң - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сатып алуға рұқсат етiлгенiн растайтын құжатты не тиiстi мемлекеттiң заңдары бойынша мұндай рұқсат талап етiлмейтiнi туралы мәлiмдеменi табыс етуге мiндеттi.

Қазақстан Республикасының резидентi емес құрылтайшының шетелдiң мемлекеттiк органы берген құжаттары Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен заңдастырылуға тиiс.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру тәртібі мен шарттары, сондай-ақ осы баптың 1-тармағының 1), 4) - 6) тармақшаларында аталған құжаттардың мазмұнына, соның ішінде сақтандыру тарифтерін есептеу тәртібі мен олардың экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптар уәкілетті мемлекеттік органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

4. Уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүргізуге лицензия беру туралы шешім қабылдағанға дейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсаттың заңдық күшi болады.

5. Өтініш беруші сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат берілген күннен бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алмаған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берген рұқсаттың, сондай-ақ еншілес ұйым құруға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға рұқсаттардың және сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мәртебесіне ие болуға келісімнің күші жойылды деп есептеледі.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру туралы өтiнiштi уәкiлеттi орган өтiнiш берілген күннен бастап елу жұмыс күні iшiнде қарауға тиiс.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беру туралы хабарлама өтініш берушіге және Корпорацияға жіберіледі.

8. Алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.11 № 185-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (03.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тарту негiздерi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тартуға:

1) ұсынылған құжаттардың осы Заңның 27-бабының 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) құрылтайшының акцияларға төлем жасау үшiн өз қаражатының жеткiлiксiз болуы;

3) уәкiлеттi мемлекеттiк органға құрылатын ұйым мен оның құрылтайшыларына қатысты жалған ақпарат берiлу;

4) құрылтайшының аяқталған соңғы екі қаржы жылындағы залал шеккен қызметі;

5) алынып тасталды - ҚР 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

6) уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі мәртебесін алуға келісім беруден осы Заңның 26-1-бабында көрсетілген негіздемелер бойынша бас тартуы;

6-1) осы Заңның 26-бабында белгіленген шектеулерді сақтамауы;

7) құрылтайшы жеке тұлғалардың, атқарушы органның не құрылтайшы заңды тұлғаның басқару органының бірінші басшысының алынбаған немесе жойылмаған соттылығының болуы негіз болып табылады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган осы Заңның 27-бабының 6-тармағында көзделген мерзiмде өтiнiш берушiге бас тарту негiзiн көрсете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат беруден бас тартқаны туралы жазбаша түрде хабарлайды.

Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берiлген рұқсатты қайтарып алу негiздерi

Ескерту. 29-бап алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

30-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мемлекеттiк тiркеу

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мемлекеттiк тiркеудi Корпорация уәкiлеттi органның оны құруға рұқсаты болған кезде жүзеге асырады.

2. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 30-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

30-1-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашу

1. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мынадай шарттар орындалған кезде Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашуға рұқсат алу үшін уәкілетті органға жүгінуге құқылы:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жиынтық активтерінің сомасы бес миллиард АҚШ долларына балама сомадан төмен болмауға тиіс;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандырудың барлық саласы мен сыныбында сақтандыруды (қайта сақтандыруды) жүзеге асыру бойынша кемінде он жылдық тәжірибесінің болуы;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекет қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастырудың (жылыстатудың) және терроримзді қаржыландырудың алдын алу және оған қарсы іс-қимыл саласындағы халықаралық ынтымақтастыққа қатысушы болып табылады, сондай-ақ Ақшаны жылыстатуға қарсы күрестің қаржылық шараларын әзірлеу тобымен (ФАТФ) ынтымақтастықты жүзеге асырады;

4) уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасында келісімнің болуы.

Уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасындағы келісімде бағалы қағаздар нарығындағы коммерциялық құпияны, банк құпиясын, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын құпия ақпаратты алмасу тәртібі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашу, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және оның филиалының қызметін лицензиялау, басшы қызметкерлерін келісу, қызметін реттеу, бақылау мен қадағалау (оның ішінде қызметіне тексерулер жүргізу) және тоқтату мәселелері бойынша ынтымақтасу тәртібі, сондай-ақ бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсаттары үшін өзара іс-қимылдың өзге де мәселелері қамтылуға тиіс;

5) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға қарсылық білдірмейтіні туралы жазбаша хабарламасының не көрсетілген мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесінің болуы;

6) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензиясының бар екені туралы жазбаша растамасының болуы.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы қазақ немесе орыс тіліндегі өтініш уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша мынадай құжаттармен қоса беріледі:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында филиал ашу туралы шешімі;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ереженің жобасы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарының (салыстырып тексеру үшін түпнұсқаларын ұсынбаған жағдайда нотариат куәландырған) көшірмелері;

4) уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы туралы мәліметтер, оның ішінде соңғы аяқталған екі қаржы жылы үшін аудиторлық ұйым растаған қаржылық есептілік (бар болса шоғырландырылған есептілікті қоса алғанда);

5) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының ұйымдық құрылымы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары туралы мәліметтер;

6) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды адамы не құжаттарға қол қоюға уәкілеттік берілген адам бекіткен, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының актуарийі қол қойған, "жалпы сақтандыру" саласында ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін таяудағы үш жылға және "өмірді сақтандыру" саласында ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін бес жылға әзірленген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бизнес-жоспары;

7) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарға сәйкес Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлерінің лауазымдарына ұсынылатын адамдардың құжаттары;

8) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында өтініш берілетін күнге тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленетін рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төмен талап етілетін рейтингінің болуын куәландыратын құжат;

9) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға қарсылығының жоқ екені туралы жазбаша хабарламасы не Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні туралы мәлімдемесі:

10) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына қолданыстағы лицензияның бар екені туралы жазбаша растамасы;

11) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтініш ұсынудың алдындағы екі жыл ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің заңнамасында белгіленген пруденциялық нормативтер мен сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бұзбағаны туралы жазбаша растамасы;

12) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасының аумағында әрекет ететін өз филиалының қызметіне байланысты міндеттемелер филиал тарапынан орындалмаған және (немесе) тиісінше орындалмаған жағдайда оларды осы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сөзсіз, дереу орындайтыны туралы жазбаша міндеттемесі;

13) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қолданыстағы лицензиясының көшірмесі;

14) "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-2-бабында көзделген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын есептік тіркеу құжаттары;

15) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы шешім қабылдауға қажетті қосымша ақпаратты немесе құжаттарды сұратуға құқылы.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган қарап жатқан кез келген сәтте кері қайтарып алуы мүмкін.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру тәртібі, сондай-ақ осы тармақтың бірінші бөлігінің 6) тармақшасында көрсетілген құжаттың мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

3. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту мынадай негiздердің кез келгені бойынша жүргiзiледi:

1) осы баптың 1-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі;

2) ұсынылған құжаттардың осы баптың 2-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі;

3) уәкілетті органның ұсынылған құжаттар бойынша ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

4) осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 8) және 11) тармақшаларында белгіленген талаптарды сақтамау;

5) осы Заңның 28-бабы 1-тармағының 4) және 7) тармақшаларында көрсетілген негіздер;

6) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы атауының осы Заңның 23-бабы 7-тармағының талаптарына сәйкес келмеуі;

7) уәкілетті органға Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты анық емес ақпарат беру.

Уәкілетті орган осы баптың 5-тармағында көзделген мерзімдерде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беруден бас тарту негіздерін көрсете отырып, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын бас тарту туралы жазбаша хабардар етеді.

4. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға берiлген рұқсаттың күші:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған;

2) уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыру туралы шешім қабылдаған;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат берілген күннен бастап екі ай ішінде Корпорацияда есептік тіркеуден өтпеген;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы есептік тіркеуден өткен күннен бастап үш ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алмаған жағдайларда, жойылды деп есептеледі.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы өтінішті уәкілетті орган өтініш берілген күннен бастап елу жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсат беру туралы хабарлама Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және Корпорацияға жіберіледі.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру туралы шешім қабылдағанға дейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға рұқсаттың заңды күші болады.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын есептік тіркеуді Корпорация Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру қайта сақтандыру) ұйымының филиалын ашуға берген рұқсаты негізінде жүзеге асырады.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының тұрған жері деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде көрсетілген, Қазақстан Республикасының аумағында тұрған жері танылады.

Ескерту. 30-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

31-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарына өзгерiстер мен толықтырулар

Құрылтай құжаттарына енгiзiлетін, Корпорацияда қайта тiркелудi талап ететiн өзгерiстер және (немесе) толықтырулар мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қайта тiркелу күнінен бастап күнтiзбелiк он төрт күн iшiнде уәкiлеттi органға құрылтай құжаттарына өзгерiстердiң және (немесе) толықтырулардың көшiрмесiн ұсынуға мiндеттi.

Құрылтай құжаттарына қайта тіркеуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы құрылтай құжаттарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу туралы хабарламаны қабылдау туралы Корпорацияның белгісі қойылған күннен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде уәкілетті органға хабарламаның қабылданғанын растайтын құжатты, құрылтай құжаттарына өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

Ескерту. 31-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 14.07.2022 № 141-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржы өнімдерін бекітуі туралы хабардар ету

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органды қаржы өнімдерін бекітуге уәкілеттік берілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы органының қаржы өнімдерін бекітуі туралы олар бекітілген күннен бастап он жұмыс күні ішінде хабардар етеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы олардың бекітілуі туралы уәкілетті органды хабардар ететін қаржы өнімдерінің тізбесі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржы өнімдерін бекітуі туралы уәкілетті органды хабардар ету тәртібі, сондай-ақ хабарламаға қоса берілетін құжаттардың тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.

Ескерту. 6-тарау 31-1-баппен толықтырылды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

32-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру холдингтерінің ұйымдардың капиталдарына қомақты қатысуы

1. Осы Заңның 48-бабында берілген өкілеттіктерді жүзеге асыру мақсатында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала рұқсаты болған кезде ғана еншілес ұйымды құра алады немесе иелене алады.

Уәкілетті органның еншілес ұйымды құруға немесе иеленуге арналған рұқсатын алу жөніндегі талап аталған ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) және уәкілетті органның тиісті рұқсаты бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасы резидентінің акцияларына иелік ету (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы осы ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне жанама түрде иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне еншілес ұйымды құруға немесе иеленуге рұқсат беру тәртібі, рұқсат алу үшін қажетті құжаттарға қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Еншілес ұйымды құруға немесе сатып алуға рұқсат бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдары еншілес ұйымдарды құруға және (немесе) иеленуге, сондай-ақ ұйымдардың капиталдарына қомақты қатысуға құқылы емес.

3. Қазақстан Республикасының резиденттері – еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын қоспағанда, сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары еншілес ұйымдарды құруға және (немесе) иеленуге құқылы емес.

Бұл талап банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдарына қолданылмайды. Бұл ретте аталған тұлғаларға "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптары қолданылады.

4. Еншілес ұйымды құруға, иеленуге рұқсат алу үшін өтінішке мынадай құжаттарды:

1) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

1-1) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, рұқсат бергені үшін алым төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

2) еншілес ұйымды құрған жағдайда – оны құру туралы шешімді не еншілес ұйымды иеленген жағдайда – оны иелену туралы шешімді (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда);

3) еншілес ұйымның басшы қызметкерлері (немесе басшы қызметкерлер лауазымына тағайындауға немесе сайлауға ұсынылатын кандидаттар) туралы ақпаратты;

4) өтініш берушінің үлестес тұлғалары туралы мәліметтерді (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда) қоса беру қажет.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру холдингі болмаған жағдайда еншілес ұйыммен байланысты ұйымдар туралы:

олардың қызметі осы ұйымдар қауымдастығының меморандумы немесе ережелері шарттарына сәйкес біріктірілген негізде басқарылса;

егер аталған ұйымдардың атқарушы органының, басқару органының (акционерлік қоғамдар үшін), қадағалау кеңесінің (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер үшін) құрамының үштен бірінен астамын сол бір тұлғалар білдірсе;

5) еншілес ұйымның бизнес-жоспарын;

6) Қазақстан Республикасының резиденттері емес сақтандыру тобы қатысушыларының орналасқан елдерінің заңнамасы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген талаптарды олардың және сақтандыру тобының орындауына мүмкіндік бермеуіне байланысты еншілес ұйымның орналасқан елінің заңнамасын талдау негізінде сақтандыру тобына шоғырландырылған қадағалауды жүргізу мүмкін болмауын болжайтын жағдайлардың жоқ екені туралы ақпаратты;

7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

8) иеленетін еншілес ұйымның аудиторлық ұйым куәландырған, аяқталған соңғы қаржы жылына қаржылық есептілігін қоса беру қажет.

Қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында жылдық қаржылық есептілік орналастырған жағдайда, өтініш беруші осы есептілікті ұсынбайды;

9) алып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

10) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

11) мыналарды:

заңды тұлғаның атауы мен орналасқан жерін;

құрылтайшысы (қатысушысы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлғаның жарғылық капиталына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің қатысу үлесінің мөлшері, оны иелену бағасы туралы мәліметтерді;

акционері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлға акцияларының саны, оларды иелену бағасы, орналастырылған акцияларының (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) жалпы санына пайыздық арақатынасы туралы мәліметтерді;

заңды тұлғаның (құрылтайшысы, қатысушысы, акционері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын) қатысу үлесінің мөлшері, оның басқа заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы сатып алу бағасы туралы мәліметтерді;

акционері (құрылтайшысы, қатысушысы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі болып табылатын заңды тұлға иеленген акциялардың саны, оларды сатып алу бағасы, олардың орналастырылған акциялардың (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) жалпы санына пайыздық арақатынасы туралы мәліметтерді қамтитын, жарғылық капиталға қатысу үлесін немесе акцияларды сатып алу арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымды иеленген заңды тұлға туралы деректерді қоса беріледі.

Бұл талаптар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің бірнеше заңды тұлғалардың жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін немесе акцияларын иелену арқылы еншілес ұйымды иелену жағдайларына қолданылады;

12) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
13) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

14) олардың негізінде еншілес ұйымды бақылауды иелену болжанатын немесе бақылаудың туындау негізін көрсете отырып, бақылауды растайтын өзге де құжаттар қоса беріледі.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі әрбір аяқталған соңғы екі қаржы жылының қорытындылары бойынша шоғырландырылған және шоғырландырылмаған негіздерде шығынсыз қызмет жасау және пруденциялық нормативтерді, оның ішінде уәкілетті органға рұқсат алуға өтініш беру күнінің алдындағы соңғы үш ай ішінде шоғырландырылған негізде уәкілетті орган белгілеген пруденциялық нормативтерді сақтау шартымен еншілес ұйымды құруға құқылы.

6. Еншілес ұйымды құруға, иеленуге рұқсат беруден бас тартудың негіздері:

1) ұсынылған құжаттардың осы бапта көрсетілген талаптарға сәйкес келмеуі не ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулерін ол белгілеген мерзімде жоймау;

2) құрылатын немесе иеленетін еншілес ұйым орналасқан елдің қаржы ұйымдарын шоғырландырылған қадағалау саласындағы заңнамасының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шоғырландырылған қадағалау жөніндегі талаптарға сай келмеуі;

3) еншілес ұйымның басшы қызметкерлерінің (немесе басшы қызметкер лауазымдарына тағайындауға немесе сайлауға ұсынылатын кандидаттардың) осы Заңның 34-бабы 3-тармағы бірінші бөлігі 3), 4) және 5) тармақшаларының талаптарына сай келмеуі;

4) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі кіретін сақтандыру тобының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің еншілес ұйымының болжалды болуының нәтижесінде пруденциялық нормативтерді сақтамауы;

5) еншілес ұйым қызметінің немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі жоспарлаған инвестициялардың салдарынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауы болжанатын қаржылық салдарларды талдау;

6) тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйелерінің, оның ішінде еншілес ұйымның қызметіне байланысты тәуекелдерге қатысты жүйелердің уәкілетті органның тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйелеріне қоятын талаптарына сай келмеуі;

7) еншілес ұйым орналасқан елдің заңнамасында көзделген жағдайларда еншілес ұйымның белгіленген пруденциялық нормативтерді, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің пруденциялық нормативтерді, оның ішінде шоғырландырылған негізде және уәкілетті органға рұқсат алуға өтініш берген күннің алдындағы соңғы үш ай ішінде және (немесе) өтінішті қарау кезеңінде сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамауы;

8) өтініш берілген күнге және құжаттарды қарау кезеңінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің және (немесе) ие болу болжанып отырған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері болып табылмайтын еншілес ұйымның қаржылық орнықтылығы мен төлем қабілетін жақсарту бөлігінде қолданыстағы қадағалап ден қою шараларының және (немесе) Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 227, 229, 230-баптарында және 239-бабының төртінші бөлігінде көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жазаларының болуы;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымды – Қазақстан Республикасының резиденттері – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, банкті, инвестициялық портфельді басқарушыны құрған немесе иемденген жағдайда, осы Заңда, Қазақстан Республикасының банктер және банк қызметі және бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасында көзделген Қазақстан Республикасының резиденттері сақтандыру немесе банк холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, банктің, инвестициялық портфельді басқарушының ірі қатысушысы мәртебесін алуға келісім беруге қатысты талаптарды сақтамау болып табылады.

7. Уәкілетті орган өтініш берілгеннен кейін елу жұмыс күні ішінде рұқсат беруге немесе рұқсат беруден бас тартуға міндетті.

Рұқсат беруден бас тартқан жағдайда уәкілетті орган өтініш берушіні бас тартудың негіздері туралы жазбаша хабардар етуге міндетті.

8. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9. Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің еншілес ұйымы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын Қазақстан Республикасының резиденті емес ұйым уәкілетті органға жүктелген шоғырландырылған қадағалауды жүзеге асыру жөніндегі функцияларды сапалы және уақтылы орындауды қамтамасыз ету мақсатында тиісті сұрау салу негізінде уәкілетті органға қажетті ақпаратты ашуға міндетті. Бұл ретте алынған мәліметтер жария етуге жатпайды.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала рұқсатын алмай тұрып еншілес ұйымды бақылауды иелену құқығын иеленген жағдайда уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады. Осындай жағдайда уәкілетті орган аталған бұзушылықты анықтағаннан кейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі еншілес ұйымның өздеріне тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) олармен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иелігінен шығаруға және растайтын құжаттарды уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің ұйымдардың капиталына қомақты қатысуына уәкілетті органның алдын ала рұқсаты болған кезде ғана жол беріледі.

Ұйымның капиталына қомақты қатысуға уәкілетті органның рұқсатын алу жөніндегі талап аталған ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) және уәкілетті органның тиісті рұқсаты бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы – Қазақстан Республикасы резидентінің акцияларына иелік ету (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы осы ұйымның акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне жанама түрде иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат беру уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым төленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі уәкілетті органның алдын ала келісімін алмай тұрып ұйымның капиталына қомақты қатысуды иеленген жағдайда уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) сақтандыру холдингіне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады. Осындай жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі өздерінің капиталында қомақты қатысуы бар ұйымның оларға тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен және (немесе) сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иелігінен шығаруға және растайтын құжаттарды алты ай ішінде уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

12. Мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат алуға арналған өтініш осы баптың 4-тармағының 1-1), 2), 3), 4), 5), 6) және 11) тармақшаларында көзделген құжаттар қоса беріле отырып ұсынылады.

Ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат беруден бас тарту осы баптың 6-тармағында көзделген негіздер бойынша жүргізіледі.

13. Уәкілетті орган еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсатты:

1) рұқсат беруге негіз болған анық емес мәліметтер;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі капиталына қомақты қатысатын ұйымның еншілес ұйымының қызметі осы Заңның 48-бабы 3-тармағының ережелеріне сәйкес келмеуі анықталған жағдайларда кері қайтарып алады.

Еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсатты кері қайтарып алу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға берілген рұқсат кері қайтарып алынған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) сақтандыру холдингі алты ай ішінде көрсетілген ұйымдардағы өздеріне тиесілі акцияларды (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен және (немесе) сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты емес тұлғаларға иеліктен шығаруды жүргізуге және растайтын құжаттарды уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

13-1. Уәкілетті орган еншілес ұйымды құруға, оған ие болуға, ұйымның капиталына қомақты қатысуға бұрын берген рұқсаттың күшін жоюға:

1) ұйымның тиесілі акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің иеліктен шығаруы;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру холдингінің еншілес ұйымды бақылау белгілерінің болмауы;

3) еншілес ұйымның таратылуы негіздер болып табылады.

Уәкілетті органнан бұрын берілген рұқсаттың күшін жою туралы хабарлама алынған күннен кейінгі күннен бастап бұрын берілген рұқсаттың күші жойылды деп есептеледі.

14. Осы баптың талаптары:

1) мынадай шарттардың бірі:

сақтандыру холдингінде, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлғада тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ аталған тұлғалар шыққан елдің қаржылық қадағалау органының олардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болуы орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместердің еншілес немесе тәуелді ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге, сондай-ақ олар Қазақстан Республикасының резиденттері емес еншілес және тәуелді ұйымдарды құрған немесе иемденген кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілеріне ие тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді;

2) банк холдингтері немесе банктер болып табылатын және уәкілетті органның "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген тиісті рұқсаты бар сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

15. Егер банк холдингі немесе банк болып табылмайтын сақтандыру холдингі Қазақстан Республикасының заңнамасында оларға қатысты капиталға қатысуға тиісті рұқсат беру құжаттарын алу көзделген еншілес қаржы ұйымын құрған немесе сатып алған не қаржы ұйымының капиталына қомақты қатысуды сатып алған жағдайда, уәкілетті орган, рұқсат бергені үшін алымның төленгенін растайтын құжатты қоспағанда, осы бапта көзделген тиісті құжаттар ұсынылмай сақтандыру холдингіне қаржы ұйымының акцияларын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерлерде иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығын беретін тиісті құжатты берумен бір мезгілде еншілес ұйымды құруға немесе сатып алуға және (немесе) ұйымдардың капиталына қомақты қатысуға рұқсат береді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге ниет білдірген тұлғаларға қолданылады.

Ескерту. 32-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

33-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің филиалдары мен өкілдіктерін құру, жабу

1. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің шешімі негізінде, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері, қатысушылардың жалпы жиналысының не акционерлердің жалпы жиналысының шешімі негізінде уәкілетті органның келісімінсіз Қазақстан Республикасының аумағында да, оның шегінен тыс жерде де өзінің оқшауланған бөлімшелерін – филиалдары мен өкілдіктерін ашуға құқылы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері өзінің филиалы мен өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде:

1) филиал немесе өкілдік туралы ереженің көшірмесін;

2) филиалдың немесе өкілдіктің бірінші басшысына берілген сенімхаттың нотариат куәландырған көшірмесін қоса бере отырып, уәкілетті органға олардың ашылуы туралы хабар беруге міндетті.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан сақтандыру қызметін жүзеге асырады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзіне берген өкілеттіктер шегінде әрекет етеді. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен бірыңғай балансы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауымен толық сәйкес келетін атауы болады.

4. Сақтандыру брокерінің филиалы өз қызметін сақтандыру брокерінің атынан жүзеге асырады және сақтандыру брокері өзіне берген өкілеттіктер шегінде әрекет етеді. Сақтандыру брокері филиалының сақтандыру брокерімен бірыңғай балансы, сондай-ақ сақтандыру брокерінің атауымен толық сәйкес келетін атауы болады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өкілдігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атынан және оның тапсырмасы бойынша жұмыс істейді және сақтандыру қызметін жүзеге асырмайды.

6. Сақтандыру брокерінің өкілдігі сақтандыру брокерінің атынан және оның тапсырмасы бойынша әрекет етеді және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасу бойынша сақтандыру брокерінің делдалдық қызметін жүзеге асырмайды.

7. Осы Заңның 53-5-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген қолданыстағы санкцияның болмауы, сондай-ақ филиал Корпорацияда есептік тіркелген күннің алдындағы үш ай ішінде Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 227-бабының екінші бөлігінде, 229, 230-баптарында, 239-бабының төртінші бөлігінде көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жазаларды уәкілетті органның қолданбауы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің филиалдарын ашудың міндетті шарттары болып табылады.

8. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері аяқталған соңғы қаржы жылының қорытындысы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің қызметі залал шекпеген жағдайда өкілдік ашуға құқылы.

9. Филиал, өкілдік туралы ережелерге Корпорацияда есептік қайта тіркелуді талап ететін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген кезде, Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері Корпорацияда есептік қайта тіркелу күнінен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға филиал, өкілдік туралы ережелерге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

Филиал, өкілдік туралы ережелерге Корпорацияда есептік қайта тіркелуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген кезде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері енгізілген өзгерістер және (немесе) толықтырулар туралы хабарламаны қабылдап алуға уәкілеттік берілген орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің құжаттарын қабылдап алған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға олардың қабылдап алынғанын растайтын құжатты, филиал, өкілдік туралы ережелерге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың көшірмесін ұсынуға міндетті.

10. Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокері Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдар мен өкілдіктер ашқан жағдайда, мемлекеттің тиісті органында тіркелген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде уәкілетті органға мемлекеттің тиісті органында тіркелгенін растайтын құжаттарды қоса бере отырып, олардың ашылғаны туралы жазбаша хабар беруге міндетті.

11. Қазақстан Республикасының бейрезиденттері болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органның келісімін алмастан өз өкілдігін ашуға құқылы.

12. Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде:

1) өкілдік туралы ереженің көшірмесін;

2) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру қызметіне арналған қолданыстағы лицензиясы бар екені туралы жазбаша растамасын не сақтандыруды қадағалау органының жазбаша растаманы беру Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шыққан елдің заңнамасында көзделмегені туралы мәлімдемесін;

3) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыруға арналған қолданыстағы лицензиясы бар екені туралы жазбаша растамасын немесе егер тиісті мемлекеттегі сақтандыру брокерінің қызметі лицензияланатын қызмет түрі болмаса, тіркеу нөмірін көрсете отырып, электрондық растаманы не сақтандыруды қадағалау органының жазбаша растаманы беру Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері шыққан елдің заңнамасында көзделмегені туралы мәлімдемесін;

4) тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігін ашуға қарсы еместігі туралы жазбаша хабарламасын не тиісті мемлекеттің сақтандыруды қадағалау органының немесе беделді заң қызметінің Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері мемлекетінің заңнамасы бойынша мұндай рұқсат талап етілмейтіндігі туралы мәлімдемесін;

5) Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі басшысының атына нотариат куәландырған сенімхатты қоса бере отырып, ашылуы туралы уәкілетті органға жазбаша хабар беруге тиіс.

13. Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарын ашуға осы Заңда көзделген шарттарда рұқсат етіледі.

14. Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі Корпорацияда есептік тіркелген (қайта тіркелген) күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға өкілдік туралы ережеге өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілгені туралы, осы құжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, хабар беруге міндетті.

Өкілдік туралы ережеге қайта тіркеуді талап етпейтін өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігі енгізілген өзгерістер және (немесе) толықтырулар туралы хабарламаны қабылдауға уәкілеттік берілген орган Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері өкілдігінің құжаттарын қабылдаған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға олардың қабылданғанын растайтын құжатты, филиал, өкілдік туралы ережеге өзгерістердің және (немесе) толықтырулардың нотариат куәландырған көшірмелерін ұсынуға міндетті.

15. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері өзінің филиалын және (немесе) өкілдігін Корпорацияда (Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдың немесе өкілдіктің қызметі тоқтатылған кезде – мемлекеттің тиісті тіркеуші органында) есептік тіркеуден шығарған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері филиалының және (немесе) өкілдігінің есептік тіркеуден шығарылғанын растайтын Корпорация (Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде филиалдың немесе өкілдіктің қызметі тоқтатылған кезде – мемлекеттің тиісті тіркеуші органы) құжатының көшірмесін қоса бере отырып, олардың қызметінің тоқтатылғаны туралы жазбаша хабар беруге тиіс.

16. Уәкілетті орган осы баптың 7, 8, 12 және 14-тармақтарының талаптары орындалмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру брокерінің филиалын және (немесе) өкілдігін және Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокерінің өкілдігін жабуды талап етеді.

Уәкілетті орган осы баптың 2, 9, 10 және 15-тармақтарының талаптары орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне қадағалап ден қою шараларын қолданады.

Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптар

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалдары мен өкілдіктерінің басшыларын және олардың бас бухгалтерлерін қоспағанда, басқару органының басшысы мен мүшелері, атқарушы органның басшысы мен мүшелері, бас бухгалтер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының екі және одан көп құрылымдық бөлімшесінің қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын және сақтандыру қызметін және (немесе) инвестициялық қызметті жүргізуге негіз болатын құжаттарға қол қою құқығы бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзге де басшылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басшы қызметкерлері болып танылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
1-тармақты екінші бөлікпен толықтыру көзделген – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Басшы және оның орынбасарлары, бас бухгалтер сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлері болып танылады.

1-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының екі және одан көп құрылымдық бөлімшесінің қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын және солардың негізінде сақтандыру қызметі жүргізілетін құжаттарға қол қою құқығына ие Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы және оның орынбасарлары, өзге де басшылары, бас бухгалтер Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлері болып танылады. Қазақстан Республикасы бейрезидент- сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының кемінде екі басшы қызметкері Қазақстан Республикасының резиденті болуға тиіс.

Басшы және оның орынбасарлары, бас бухгалтер Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлері болып танылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы және оның орынбасарлары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшысы және оның орынбасарлары заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының не атқарушы органының функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын адамның, басқа қаржы ұйымдарында және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарында басшы қызметкер лауазымын атқаруға құқылы емес.

1-2. Осы баптың мақсаттары үшін басшы қызметкер лауазымына кандидат деп сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымын атқару ниеті бар жеке тұлға немесе тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған адам түсініледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері қаржы жылы аяқталғаннан кейін күнтізбелік бір жүз жиырма күн ішінде Ұлттық Банкке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің барлық басшы қызметкерлеріне қаржы жылы ішінде төлеген кірістер туралы мәліметтерді қамтитын есептілікті уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлеріне еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы, сондай-ақ оларға материалдық көтермелеудің басқа да түрлерін есептеу бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің ішкі саясатына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде айқындалады.";

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкері лауазымын:

1) жоғары білімі жоқ;

2) мынадай:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық қаржы ұйымдарында;

және (немесе) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау саласында;

және (немесе) қаржылық көрсетілетін қызметтерді ұсыну саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарына аудит жүргізу бойынша;

және (немесе) қаржы ұйымдарына аудит жүргізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерді реттеу саласында;

және (немесе) қаржы ұйымдарының қызметін автоматтандыру үшін пайдаланылатын бағдарламалық қамтылымды әзірлеу саласында;

және (немесе) осы тармақшада санамаланған салаларда қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаларда осы бапта белгіленген еңбек өтілі жоқ;

3) мінсіз іскерлік беделі жоқ;

4) осы және (немесе) өзге қаржы ұйымында, банк, сақтандыру холдингінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің осы және (немесе) өзге филиалында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы және (немесе) өзге филиалында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің осы және (немесе) өзге филиалында басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімі кері қайтарып алынған және (немесе) қызметтік міндеттерін орындаудан шеттетілген адам атқара алмайды (оған тағайындала немесе сайлана алмайды).

Көрсетілген талап уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімін кері қайтарып алу туралы шешім қабылдағаннан кейін қатарынан соңғы он екі ай бойы қолданылады;

5) басшы лауазымға өзін келісу туралы өтінішхат берілген күнге дейін үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған не сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жазаға тартылған адам атқара алмайды (оған тағайындала немесе сайлана алмайды).

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері басшы қызметкерлерді тағайындау (сайлау) кезінде олардың осы баптың талаптарына сай келуін, оның ішінде уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылатын ақпаратты ескере отырып, дербес тексереді.

Басшы қызметкерлерге және басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттарға қатысты мінсіз іскерлік беделдің болуы не болмауы тұрғысынан іскерлік беделді бағалауды уәкілетті орган, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып жүзеге асырады.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға болып табылатын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесінің мүшесі – тәуелсіз директор лауазымына өзін келісу туралы өтінішхат берілген күннің алдындағы үш жыл бойы осындай тұлға болған адам сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының директорлар кеңесінің мүшесі – тәуелсіз директоры бола алмайды.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының басшысы лауазымына тағайындала (сайлана) алмайды.

Атқарушы орган мүшелерінің саны кемінде үш адам болуға тиіс.

5. Осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген талапқа сай келу үшін:

1) бас қаржы ұйымының атқарушы органының мүшесі болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі, атқарушы органның басшысы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде үш жыл;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының басшысы лауазымына кандидаттар үшін – кемінде бес жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының мүшесі, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы басшысының орынбасары, сақтандыру брокерінің басшысы, оның орынбасары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшысы, оның орынбасары лауазымдарына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының мүшесі лауазымына кандидаттар үшін – кемінде екі жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде бір жыл;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының бас бухгалтері лауазымына кандидаттар үшін – кемінде үш жыл;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының өзге де басшылары лауазымдарына кандидаттар үшін – кемінде бір жыл еңбек өтілі болуы қажет.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы атқарушы органының тек қауіпсіздік мәселелеріне, әкімшілік-шаруашылық мәселелеріне, ақпараттық технологиялар мәселелеріне ғана жетекшілік ететін мүшесі лауазымына кандидаттар үшін осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көзделген еңбек өтілінің болуы талап етілмейді.

Осы тармақта айқындалған еңбек өтіліне қаржы ұйымының бөлімшелеріндегі оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, әкімшілік-шаруашылық қызметті жүзеге асыруға, ақпараттық технологияларды дамытуға (ақпараттық технологияларды дамыту бөлімшесінің басшысын қоспағанда) байланысты жұмыс, өзара сақтандыру қоғамындағы және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдағы жұмыс кірмейді.

Орналастырылған акцияларының елу пайыздан астамы тікелей немесе жанама түрде мемлекетке және (немесе) ұлттық басқарушы холдингке тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының басшысы лауазымына кандидат болып табылатын Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшесі, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы органы басшысының орынбасары үшін осы бапта көзделген өтіл талап етілмейді.

5-1. Осы баптың 5-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларының мақсаттары үшін басшы лауазым деп осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген салаларда қызметін жүзеге асыратын ұйымдардың басқару органы басшысы мен мүшелерінің, атқарушы органы басшысы мен мүшелерінің, дербес құрылымдық бөлімшесі, сондай-ақ оқшауланған бөлімшесі басшысының, басшысы орынбасарының лауазымдары түсініледі.

5-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін құжаттарды басшы қызметкер лауазымына кандидат не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері ұсынуы мүмкін.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісімі басшы қызметкер лауазымына кандидат осы лауазымдарға қойылатын талаптарға сай келген жағдайда бір не бірнеше лауазымға берілуі мүмкін.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісімі басшы қызметкер лауазымын қайта келісусіз атқаруға құқық береді және мынадай жағдайларда өз қолданысын тоқтатады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалында, сақтандыру брокерінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалында басшы қызметкер лауазымына келісілген кандидатты басшы қызметкер лауазымына келісім алынған немесе одан босатылған (өкілеттігі тоқтатылған) күннен бастап он екі ай ішінде тағайындамау (сайламау);

2) уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуы.

6. Басшы қызметкер лауазымына кандидат тиісті функцияларды уәкілетті органмен келіспей жүзеге асыруға құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тыйым салу тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына сайланған, тиісті функцияларды сайланған күнінен бастап күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзім бойы уәкілетті органмен келіспей жүзеге асыруға құқылы адамға қолданылмайды.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беру үшін ұсынылған құжаттарды уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде қарайды.

Басқару органы басшысының міндеттерін атқару басқару органының мүшесіне немесе атқарушы орган басшысының міндеттерін атқару атқарушы органның мүшесіне күнтізбелік алпыс күннен аспайтын мерзімге жүктелген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкерінің міндеттерін уәкілетті органның басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімі жоқ адамның атқаруына (уақытша жоқ адамды алмастыруына) тыйым салынады.

6-1. Тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өзі аталған лауазымға сайланғанға дейін де, одан кейін де келісілуі мүмкін.

Тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі келісілген кезде сайланғаннан кейін келісуге құжаттар уәкілетті органға осы баптың 6-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімде ұсынылуға тиіс.

Осы тармақта көрсетілген мерзім өткеннен кейін және келісуге құжаттардың толық топтамасы уәкілетті органға ұсынылмаған не уәкілетті орган келісуден бас тартқан жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, сақтандыру брокері, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы осы басшы қызметкердің өкілеттігін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

6-2. Уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-5-бабына сәйкес басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды пайдаланған кезде уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидатты келісуге құжаттарды ұсынған тұлғаға басшы қызметкер лауазымына кандидатқа қатысты уәжді пайымдауды қалыптастыру туралы хабарлама жібереді.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, сақтандыру брокерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкері лауазымдарына кандидаттарды тағайындауға (сайлауға) келісім алу үшін ұсынылған құжаттарды қарау мерзімін уәкілетті орган осы басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттарға қатысты уәжді пайымдауды қалыптастырған кезде тоқтата тұрады. Осы мерзім басшы қызметкер лауазымына кандидатты келісуге құжаттарды ұсынған тұлғаға уәжді пайымдау жобасы жіберілген күннен бастап уәкілетті орган уәжді пайымдауды пайдалана отырып, шешім қабылдаған күнге дейін тоқтатыла тұрады.

7. Мінсіз іскерлік беделдің болмау өлшемшарттарын қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісім беру тәртібі, келісім алуға қажетті құжаттар уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актілерінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) келісім бергені үшін мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалатын алым алынады.

8. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) келісім беруден мынадай негіздер бойынша бас тартады:

1) басшы қызметкер лауазымдарына кандидаттардың осы бапта, осы Заңның 16-2-бабында, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында және 59-бабының 2-тармағында, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі;

2) тестілеудің теріс нәтижесі.

Мыналар тестілеудің теріс нәтижесі болып табылады:

басшы қызметкер лауазымына кандидатты тестілеу нәтижесінің дұрыс жауаптардың жетпіс пайызынан аз болуы;

басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган айқындаған тестілеу тәртібін бұзуы;

келісілген мерзім ішінде басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган белгілеген уақытта тестілеуге келмеуі;

3) уәкілетті орган ескертулерінің жойылмауы немесе уәкілетті органның ескертулері ескеріле отырып пысықталған құжаттардың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзім өткеннен кейін ұсынылуы;

4) тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібінің бұзылуы;

5) тәуелсіз директор болып табылатын басқару органының басшысы немесе мүшесі лауазымына кандидат өз лауазымын уәкілетті органмен келіспей атқаратын, осы баптың 6-1-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзім өткеннен кейін құжаттардың ұсынылуы;

6) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп танылған және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген әрекеттер жасағаны туралы мәліметтердің (фактілердің) болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп таныған;

уәкілетті орган осындай әрекеттерді жасау салдарынан үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады;

7) уәкілетті органда басшы қызметкер лауазымына кандидаттың уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп танылған әрекеттерді жасағаны үшін қадағалап ден қою шараларын қолданған және (немесе) Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 259-бабында көзделген әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жаза қолданылған қаржы ұйымының қызметкері және (немесе) әрекеттері мәмілеге қатысушы қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтіруге алып келген қаржы ұйымының қызметкері болып табылатындығы туралы мәліметтердің болуы.

Осы талап санамаланған оқиғалардың ең алдыңғысы басталған:

уәкілетті орган қаржы ұйымының әрекеттерін бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп таныған;

уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына кандидаттың әрекеттері салдарынан қаржы ұйымына және (немесе) үшінші тұлғаға (үшінші тұлғаларға) нұқсан келтірілгенін растайтын фактілерді алған күннен бастап бір жыл бойы қолданылады.

Осы тармақшаның мақсаттары үшін қаржы ұйымының қызметкері деп жоғарыда көрсетілген бұзушылықтарға алып келген мәселелер бойынша шешімдер қабылдау құзыретіне кірген қор биржасының басшы қызметкер не оның міндетін атқарған адам және (немесе) трейдері түсініледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген мәліметтерге уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-қаржы ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органынан алған мәліметтер де жатады.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің тиісті органы шешім қабылдаған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде басшы қызметкерлер құрамында болған, оларды тағайындауды (сайлауды), басқа лауазымға ауыстыруды, еңбек шартын бұзуды және (немесе) өкілеттіктерін тоқтатуды қоса алғанда, барлық өзгерістер туралы, басшы қызметкерді сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жауаптылыққа тарту туралы, сондай-ақ растайтын құжаттарының көшірмелерін қоса бере отырып, басшы қызметкердің тегіндегі, атындағы, әкесінің атындағы (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген болса) өзгерістер туралы хабардар етуге міндетті.

Басшы қызметкер қылмыстық жауаптылыққа тартылған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері уәкілетті органды осы ақпарат сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне белгілі болған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде хабардар етеді.

10. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) берген келісімін мынадай негіздер бойынша кері қайтарып алады:

1) келісім беруге негіз болған анық емес мәліметтердің анықталуы;

2) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға міндетті немесе төтенше жарналарды, сондай-ақ бастапқы біржолғы және қосымша жарналарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет төлемеу, уақтылы төлемеу не толық емес көлемде төлеу;

3) уәкілетті органның осы Заңның 53-3-бабы 1-тармағының 11) тармақшасында көрсетілген қадағалап ден қою шарасын қолдануы;

4) сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет төлемеуі, уақтылы төлемеуі не толық емес көлемде төлеуі;

5) алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығының болуы;

6) сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде сақтандыру ұйымының соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет орындамауы;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дерекқорға ақпарат беру жөніндегі талаптарды соңғы он екі ай ішінде екі және одан көп рет орындамауы немесе тиісінше орындамауы, оның ішінде оны бұрмалауы және (немесе) толық және (немесе) уақтылы ұсынбауы;

8) басшы қызметкерлердің осы бапта, осы Заңның 16-2-бабында, "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 20) тармақшасында, 54-бабының 4-тармағында және 59-бабының 2-тармағында, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабында немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі.

Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, сақтандыру холдингінде, сақтандыру брокерінде басшы қызметкерді тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуы өзге қаржы ұйымдарында, банк, сақтандыру холдингтерінде, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдарында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарында осы басшы қызметкерге бұрын берілген келісімді (келісімдерді) кері қайтарып алуға негіз болып табылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері:

1) уәкілетті орган басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алған;

2) басшы қызметкер лауазымына кандидатты сайлаудың (тағайындаудың) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртібі бұзылған жағдайларда басшы қызметкермен еңбек шартын бұзуға не еңбек шарты болмаған кезде басшы қызметкердің өкілеттігін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

12. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
13. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14. Сақтандыру холдингінің басқару органдарының, атқарушы органның басшысы мен мүшелері, бас бухгалтері, еншілес ұйымның (ұйымдардың) және (немесе) капиталына сақтандыру холдингі қомақты қатысатын ұйымның (ұйымдардың) қызметін үйлестіруді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын өзге де басшылары сақтандыру холдингінің басшы қызметкерлері деп танылады.

15. Осы баптың талаптары:

1) Қазақстан Республикасы бейрезидент сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлерін қоспағанда, мынадай талаптардың бірі орындалған кезде:

сақтандыру холдингінде тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингілік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі шыққан елдің қаржылық қадағалау органының оның шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауы бар болғанда;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төмен рейтингі бар болғанда сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлеріне қолданылады. Ең төмен рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленеді.

2) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерін тағайындауға (сайлауға) уәкілетті органның келісімін алған басшы қызметкерлерді қоспағанда, сақтандыру холдингтерінің басшы қызметкерлеріне қолданылады.

Ескерту. 34-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Қазақстан Республикасының резидентi еместiң қатысатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қойылатын қосымша талаптар

1. алып тасталды.

2. Дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акциялары жиынтығының жиырма бес проценттен астамы:

1) Қазақстан Республикасының резидентi еместiң;

2) жарғылық капиталға қатысу үлестерiнiң немесе орналастырылған акцияларының елу процентiнен астамы Қазақстан Республикасының резидентi еместердiң меншiгiндегi және (немесе) басқаруындағы Қазақстан Республикасы резидентiнiң - заңды тұлғаның;

3) Қазақстан Республикасының резидентi еместердiң бағалы қағаздарын атаулы ұстаушылар болып табылатын Қазақстан Республикасы резиденттерiнiң меншiгiнде немесе басқаруында болып отырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының резидентi еместер қатысатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы болып табылады.

Ескерту. 35-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2005.07.08 № 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

36-бап.

Ескерту. 36-бап алынып тасталынды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

6-1-тарау. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын құрудың және олардың қызметінің ерекшеліктері

Ескерту. Заң 6-1-тарау толықтырылды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

36-1-бап. Исламдық сақтандыру қағидаттары

Исламдық сақтандыру қағидаттары:

1) сақтанушыларды өзара қорғау және олардың өзара жауапкершілігі;

2) осы Заңның 11-бабы 2-тармағының 1), 1-1) және 2) тармақшаларында көзделген, пайыздармен көрсетілген инвестициялаудан немесе қарыздар беруден түскен кірістерді алуға тыйым салу;

3) темекі, алкоголь өнімінің өндірілуіне және (немесе) саудасына, қару-жарақ пен оқ-дәрілерге, ойын бизнесіне байланысты қызметті, сондай-ақ исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес сақтандыруға (қайта сақтандыруға) немесе қаржыландыруға тыйым салған кәсіпкерлік қызметтің өзге де түрлерін сақтандыруға (қайта сақтандыруға) немесе қаржыландыруға тыйым салу болып табылады.

Ескерту. 36-1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-2-бап. Исламдық сақтандыру қоры

1. Исламдық сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру мақсатында исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын исламдық сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары, сондай-ақ оларды инвестициялау нәтижесінде алынған өзге де кірістер есебінен қалыптастырады.

Исламдық сақтандыру қорын қалыптастыру, есепке алу, пайдалану және бөлу қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

2. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқаруды жүзеге асырады.

3. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушылардың мүддесінде исламдық сақтандыру қорының қаражатын исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес тізбесін белгілейтін активтерге инвестициялайды.

4. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорының қаражаты салынған активтер құнының азаюына байланысты шығындар үшін, мұндай шығындар оның кінәсінен туындаған жағдайларды қоспағанда, жауаптылықта болмайды.

5. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорының қаражатынан өз қаражатының бөлек есебін жүргізеді.

6. Исламдық сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелерді орындау үшін исламдық сақтандыру қорының қаражаты жеткіліксіз болған жағдайда, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ақшаны болашақта исламдық сақтандыру қорына түсетін ақшалай түсімдер есебінен қайтару шартымен, исламдық сақтандыру қорына беруге міндетті. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осындай ақшаны бергені үшін сыйақы алуға құқылы емес.

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының исламдық сақтандыру қорына ақшаны беру қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

7. Исламдық сақтандыру қорының қаражатын сақтанушылар арасында бөлу әр сақтанушының исламдық сақтандыру қорындағы үлесіне пропорционалды түрде жүзеге асырылады.

36-3-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сыйақысы

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасқан кезде сақтандыру сыйлықақысының бір бөлігі және (немесе) исламдық сақтандыру қорының қаражатын инвестициялаудан алынған кірістердің бір бөлігі түрінде сыйақы алуға құқылы.

36-4-бап. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің қызметі

1. Қызметтің, операциялардың және мәмілелердің осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкестігін айқындау үшін исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында міндетті түрде исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес құрылады.

2. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес директорлар кеңесінің ұсынымы бойынша исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы тағайындайтын тәуелсіз орган болып табылады.

36-5-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметіне қойылатын талаптар

1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін, осы Заңның 36-3-бабында көрсетілген сыйақыдан басқа, кез келген түрде сыйақы алуға немесе өзге де кіріс алуға құқылы емес.

2. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысымен, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңеске исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметіне қойылатын, сақталуы міндетті өзге де талаптарды айқындау құқығы берілуі мүмкін.

Ескерту. 36-5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-6-бап. Исламдық сақтандыру шартын исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп танудың салдарлары

1. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес жасалу сатысындағы исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, мұндай шарт жасалмайды және орындалмайды.

2. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес жасалған, бірақ орындалмаған немесе ішінара орындалған исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, мұндай шарт исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талап етуі бойынша Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен мерзімінен бұрын тоқтатылады.

3. Исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес орындалған немесе ішінара орындалған исламдық сақтандыру шартын осы Заңның 36-1-бабында көрсетілген исламдық сақтандыру қағидаттарына сәйкес емес деп таныған жағдайда, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мұндай шарт бойынша кірісі қайырымдылыққа жіберілуге тиіс.

36-7-бап. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысына қойылатын қосымша талаптар

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғысында, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеде Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мәліметтерден бөлек, мыналар:

1) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің мақсаттары;

2) исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тұрақты жұмыс істейтін органының – исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің міндеттері, функциялары мен өкілеттіктері, сондай-ақ оны құру тәртібі және исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңестің мүшелеріне қойылатын талаптар;

3) исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес мақұлдаған, исламдық сақтандыру қорын басқарғаны үшін сыйақы алудың шарттары және тәртібі қамтылуға тиіс.

Ескерту. 36-7-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-тарау. ЛИЦЕНЗИЯЛАУ

37-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын және сақтандыру брокерін лицензиялау

1. Алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

1-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, мәні бойынша ұқсас қызмет түрлерін жүзеге асыруға қолданыстағы лицензиялар болған кезде береді.

1-2. Өтініш беруші уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алуға өтініш бергенге дейін:

1) барлық ұйымдастырушылық-техникалық, оның ішінде бухгалтерлік есепке алу және бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді автоматтандыру мәселелері жөніндегі іс-шараларды орындауға;

2) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау, ішкі аудит жүйелерінің болуын қамтамасыз етуге;

3) басшы қызметкерлерді келісу жөніндегі талаптарды орындауға;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырудың ішкі қағидаларының болуын қамтамасыз етуге;

5) штатында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарийдің болуы;

6) сақтандыру ұйымдары мәжбүрлеп таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға қатысу шартын, егер сақтандыру ұйымының осындай ұйымға міндетті қатысуы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген болса, жасасуға;

7) осы Заңның және Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарының талаптарына сәйкес дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйыммен қатысу шартын жасасуға міндетті.

1-3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензия алу үшін өтініш беруші уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алу кезінде ұсынылған бизнес-жоспарда көзделген сақтандыру сыныптары шегінде лицензия беру туралы өтініш;

2) осы баптың 1-2-тармағында көрсетілген талаптардың орындалғанын растайтын құжаттар;

3) бюджетке лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжат;

4) жарғылық капиталдың төленгенін растайтын құжаттардың көшірмелері.

2. Сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін сақтандыру ұйымы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органның талаптарына сәйкес келетін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуын қамтамасыз етеді, сондай-ақ уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) сақтандыру ұйымының немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының атқарушы органының басшысы және актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарий қол қойған және сақтандыру ұйымының директорлар кеңесі немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының тиісті басқару органы бекіткен бизнес-жоспарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
3-1) алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін ұсынады.

5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
7) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Бизнес-жоспар сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) ескеріле отырып (сақтандыру ұйымының тұтастай алғандағы қызметі бойынша) жасалады және ол:

1) сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін өтініш білдірген күнге осы Заңның 27-бабына сәйкес бұрын ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзім өткенге дейін екі жылдан аз қалған жағдайда, "жалпы сақтандыру" саласының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін – таяудағы үш жылға және "өмірді сақтандыру" саласының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін бес жылға;

2) сақтандыру ұйымы сақтандырудың қосымша сыныбы (сыныптары) бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін осы Заңның 27-бабына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзім өткенге дейін екі жылдан кешіктірмей өтініш білдірген жағдайда, осы Заңның 27-бабына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспар жасалған мерзімнің соңына дейінгі кезеңге әзірленуге тиіс.

Осы Заңның 27-бабына сәйкес бизнес-жоспарда талап етілетін ақпаратқа қосымша ретінде бизнес-жоспарда мынадай ақпарат қамтылуға тиіс:

1) мыналардың:

сақтандыру сыныбы бойынша өтелетін тәуекелдердің;

сақтандыру портфелі құрылымындағы сақтандыру сыныбы үлесінің;

сақтандыру сыныбы бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну нарығы сегментінің (нарық көлемінің, ықтимал сақтанушылардың, географиялық жерінің);

сақтандыру өнімдерін сақтандыру сыныбы шеңберінде өткізу тәсілдерінің негізгі сипаттамалары (сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы бойынша);

2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін, экономикалық негіздемесі бар сақтандыру тарифтерінің есеп-қисабы (сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы бойынша);

3) пайда, залал туралы болжам (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша);

4) сақтандыру резервтері туралы болжам (тұтастай алғанда сақтандырудың әрбір қосымша сыныбы және сақтандыру портфелі бойынша);

5) залалдылық болжамы, ең нашар және ең жақсы ахуалдағы тәуекелдерді бағалау, пруденциялық нормативтердің сақталу болжамы (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша);

6) қайта сақтандыру саясаты (қайта сақтандыру нысандары мен әдістері, қайта сақтандыру ұйымдарын бағалау өлшемшарттары);

7) инвестициялық саясат (тұтастай алғанда сақтандыру ұйымының қызметі бойынша).

4. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған кезде сақтандырудың осы сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастай отырып, сондай-ақ лицензиаттың орналасқан жерінің өзгеруін қоспағанда, Қазақстан Республикасының рұқсаттар және хабарламалар туралы заңнамасында көзделген жағдайларда, лицензия қайта ресімделуге жатады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға шешім қабылданған күннен бастап он жұмыс күні ішінде жібереді.

Акционерлер жалпы жиналысының шешімімен лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған кезде лицензия шешім қабылданған күннен бастап бір жүз сексен күн ішінде қайта ресімделуге жатады.

5-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақыларын, жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, сақтандырудың осы сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салынады. Бұл тыйым салу осы баптың 5-тармағының екінші бөлігіне сәйкес уәкілетті орган хабардар етілген күннен бастап қолданылады.

Сақтандырудың осы сыныптары (қызмет түрі) бойынша бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін сақтанушыларды (қайта сақтанушыларды) сақтандыру портфелін қабылдаған сақтандыру ұйымы (ұйымдары) туралы міндетті түрде хабардар ете отырып, басқа сақтандыру ұйымына (ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға;

2) сақтанушының (қайта сақтанушының) жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таңдауға келісімі болған кезде сақтандырудың өзге де сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру ұйымына (ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға немесе осы Заңның 37-1-бабы 4-тармағының талабына сәйкес хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде сақтанушының (қайта сақтанушының) сақтандыру портфелін беруге жазбаша қарсылығын алған жағдайда, сақтанушымен (қайта сақтанушымен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын бұзуға;

3) басқа сақтандыру ұйымында (ұйымдарында) сақтандырудың осы сыныптары (қызмет түрі) бойынша сақтандыру портфелін қабылдауға заңнамалық шектеулер болған кезде сақтанушылармен (қайта сақтанушылармен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға міндетті.

5-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шешім қабылданған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде уәкілетті органға осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 5-1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) өтініш;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесі;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптарын және (немесе) қызмет түрін алып тастау туралы шешімінің көшірмесі;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары мерзімінен бұрын бұзылған және (немесе) сақтандыру портфелі берілген жағдайларда, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының мерзімінен бұрын бұзылғанын және (немесе) осы Заңның 37-1-бабында көзделген тәртіппен сақтандыру портфелінің берілгенін растайтын құжаттар.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары:

1) уәкілетті органның сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша лицензиядан айыру туралы шешім қабылдау;

2) Қазақстан Республикасы заңнамасының өзгеруіне байланысты лицензияны қайта ресімдеу жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның тиісті шешімінде көрсетілген мерзімде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы тиісті нормативтік құқықтық актіде көрсетілген мерзімде не мұндай мерзім болмаған жағдайда, тиісті нормативтік құқықтық акт қолданысқа енгізілген күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

6-1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымының филиалына қатысты осы баптың 5, 5-1, 5-2 және 6-тармақтарында көзделген шешімдерді Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының басқару органы қабылдайды.

7. Лицензиат қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) сақтандыру ұйымының немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының атқарушы органының басшысы және актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған жарамды лицензиясы бар актуарий қол қойған және сақтандыру ұйымының директорлар кеңесі немесе Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының тиісті басқару органы бекіткен бизнес-жоспарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

4) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін табыс етеді.

7-1. Уәкілетті орган исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ғана береді.

7-2. Уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензияны "өмірді сақтандыру" саласында қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымына ғана береді.

"Өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымына берілген, бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия сақтандыру ұйымының "өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру қызметті жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясының қолданысы тоқтатыла тұрған не тоқтатылған жағдайда, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногы туралы заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, тиісінше өзінің қолданысын тоқтата тұрады не тоқтатады.

7-3. Сақтандыру ұйымы бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензины алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасауды қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжатты;

3) бағалы қағаздар нарығындағы қызметті жүзеге асыру жөніндегі функциялар жүктелетін құрылымдық бөлімшелер туралы ережелерді;

4) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
5) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

6) өтініш берушіде уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес бағалы қағаздар нарығындағы қызметті жүзеге асыру үшін қажетті бағдарламалық-техникалық құралдардың немесе өзге де жабдықтың болуын растайтын құжатты ұсынады.

8. Өтініш беруші сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) брокерлік қызмет түрлерінің шегінде лицензия беру туралы өтінішті;

2) алып тасталды - ҚР 16.05.2014 № 203-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) мемлекеттік тіркеуден өткен жарғының нотариат куәландырған көшірмесін;

4) жарғылық капиталдың толық төленгенін растайтын құжаттарды;

5) осы Заңның 34-бабының талаптарына сәйкес сақтандыру брокерінің басшы қызметкерлерін келісуге арналған құжаттарды;

6) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
7) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

8) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін;

9) мемлекеттік тіркеу туралы құжатты, тиісті мемлекеттің уәкілетті органының (қаржылық ұйымдар үшін - қадағалау органдарының) құрылтайшы - Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғаға Қазақстан Республикасының резиденті - сақтандыру брокерінің жарғылық капиталына қатысуға рұқсат етілгені жөніндегі жазбаша хабарламасын не тиісті мемлекеттің заңнамасы бойынша мұндай рұқсат талап етілмейтіні туралы мәлімдемесін;

10) тиісті мемлекеттің уәкілетті органының құрылтайшы - Қазақстан Республикасының резиденті емес жеке тұлғада заңнамада белгіленген тәртіппен лицензиясынан айырылған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату, олардың акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған кезден бастап бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің не өзге де қаржы ұйымының басшы қызметкері ретіндегі қызметінде экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмыстары мен құқық бұзушылықтары бойынша сотталғандығы жоқ екенін айғақтайтын құжатын табыс етеді. Аталған талап лицензиядан айырылған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату, олардың акцияларын мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім қабылданған күннен кейін бес жыл бойы қолданылады.

8-1. Сақтандыру брокері брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) өтінішті;

2) жарғылық және (немесе) меншікті капитал мөлшерлерінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген ең төмен мөлшерлерге сәйкестігін растайтын құжаттарды;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);
4) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

5) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесін ұсынады.

Брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 5) тармақшаларында белгіленген құжаттар;

2) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтері мөлшерінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген ең төмен мөлшерге сәйкестігін растайтын құжаттар.

8-2. Лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрі алып тасталған жағдайда, лицензия брокерлік қызметтің осы түрі алып тастала отырып, қайта ресімделуге жатады.

Сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару сақтандыру брокерінің брокерлік қызметті жүзеге асыру бойынша қолданыстағы міндеттемелерінің жоқ екенін растайтын құжаттар қоса берілген сақтандыру брокерінің өтініші негізінде жүзеге асырылады.

8-3. Сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрін алып тастау үшін уәкілетті органға мынадай құжаттар ұсынылады:

1) өтініш;

2) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы ақы төлеу жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын төлем құжатының көшірмесі;

3) сақтандыру брокері қатысушылары жалпы жиналысының не акционерлері жалпы жиналысының (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері басқару органының) сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан брокерлік қызметтің жекелеген түрін алып тастау туралы шешімінің көшірмесі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары:

1) уәкілетті органның брокерлік қызметтің жекелеген түрі бойынша лицензиядан айыру туралы шешім қабылдау;

2) Қазақстан Республикасы заңнамасының өзгеруіне байланысты лицензияны қайта ресімдеу жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру брокері уәкілетті органның тиісті шешімінде көрсетілген мерзімде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген жағдайда сақтандыру брокері тиісті нормативтік құқықтық актіде көрсетілген мерзімде не мұндай мерзім болмаған жағдайда, тиісті нормативтік құқықтық акт қолданысқа енгізілген күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

9. Уәкілетті органның сақтандыру брокерін брокерлік қызметтің жекелеген түрі бойынша лицензиясынан немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша лицензиясынан айыру туралы шешім қабылдауын немесе Қазақстан Республикасының заңнамасындағы өзгерістерді қоспағанда, лицензия берілгені (қайта ресімделгені) үшін лицензиялық алым алынады, оның мөлшері мен төлеу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

10. Уәкілетті орган лицензия беру туралы өтінішті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Осы Заңның 16-4-бабының 1-тармағына және 30-1-бабының 2-тармағына сәйкес, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына лицензия беру туралы құжаттар ұсынылған кезде уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокеріне лицензия беру не беруден бас тарту туралы шешімді филиал есептік тіркелген күннен бастап тоғыз жұмыс күні ішінде жібереді.

Құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына лицензия беруден бас тартылуына байланысты құжаттар қайта ұсынылған кезде уәкілетті орган құжаттарды осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген мерзімде қарайды.

Өтініш беруші лицензия алу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда, уәкілетті орган құжаттар алынған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

"Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, лицензияны қайта ресімдеу туралы өтінішті уәкілетті орган Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Өтініш беруші лицензияны қайта ресімдеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда, уәкілетті орган құжаттар алынған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

11. Лицензия беру туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

12. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін және сақтандыру брокерінің қызметін лицензиялау тәртібі, сондай-ақ осы баптың 1-2, 1-3, 2, 3, 6, 7, 7-3, 8, 8-1 және 8-3-тармақтарында көрсетілген құжаттардың мазмұнына, оның ішінде сақтандыру тарифтерін есептеу тәртібі мен олардың экономикалық негіздемесіне қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

13. Осы баптың 7-2, 7-3 және 8-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.

14. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру брокері лицензия берілген күннен бастап он екі ай ішінде лицензиялық қызметті жүзеге асырмаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру брокері уәкілетті органның тиісті хабарламасын алған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде лицензияны ерікті түрде қайтаруды жүзеге асыруға міндетті.

15. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өтініші негізінде жүзеге асырылады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелі болмаған кезде ғана жүргізіледі.

16. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензияны ерікті түрде қайтарғаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға құқылы емес.

17. Сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны ерікті түрде қайтару қағидалары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде бекітіледі.

Ескерту. 37-бап жаңа редакцияда - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.11 № 185-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

37-1-бап. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия ерікті түрде қайтарылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде сақтандыру портфелін беру

1. Лицензиядан сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі алып тасталған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия ерікті түрде қайтарылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін сақтанушыларды (қайта сақтанушыларды) сақтандыру портфелін қабылдаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (қайта сақтандыру ұйымдары) туралы міндетті түрде хабардар ете отырып, басқа сақтандыру ұйымына (сақтандыру ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға;

2) сақтанушының (қайта сақтанушының) жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таңдауға келісімі болған кезде сақтандырудың өзге де сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға немесе осы баптың 4-тармағының талабына сәйкес хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде сақтанушының (қайта сақтанушының) сақтандыру портфелін беруге жазбаша қарсылығын алған жағдайда, сақтанушымен (қайта сақтанушымен) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын бұзуға міндетті.

2. Қайта сақтандыру бойынша лицензия ерікті түрде қайтарылған кезде (қайта сақтандыру ұйымы ерікті түрде таратылған және (немесе) қайта сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастырылған кезде) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру портфелін қайта сақтандыру бойынша лицензиясы бар басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (ұйымдарына) қайта сақтанушының (цеденттің) осындай беруге келісімі болған кезде ғана, ол жөнінде қайта сақтанушыны (цедентті) міндетті түрде хабардар ете отырып, беруге міндетті.

3. Сақтандыру портфелін қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы оны қабылдау кезінде, сондай-ақ жаңадан қабылданатын сақтандыру портфелін ескере отырып, барлық пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді орындауға тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларды (сақтандырылушыларды, пайда алушыларды, қайта сақтанушыларды) хабардар ету мақсатында сақтандыру портфелін алдағы беру туралы хабарландыруды сақтандыру портфелін беру туралы шешім қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.

Хабарландыруда қарсылықтарды ұсыну тәртібі, осы хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күнді құрайтын ұсыну мерзімі және сақтанушылар (қайта сақтанушылар) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын берумен келіспеген жағдайда олардың қарсылықтары қабылданатын мекенжайлар көрсетіледі.

Сақтанушының (қайта сақтанушының) хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде жазбаша қарсылығының болмауы сақтанушының (қайта сақтанушының) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген сақтандыру сыныптары бойынша сақтандыру портфелін беруге келісуі ретінде қаралады.

5. Сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

6. Осы баптың ережелері осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына қолданылады.

Ескерту. 37-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Сақтандыру қызметін, қайта сақтандыру жөніндегі қызметті және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияларды беруден бас тарту

1. Сақтандыру қызметін, қайта сақтандыру жөніндегі қызметті және сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беруден (қайта ресімдеуден) бас тарту мынадай негіздер бойынша:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар сақталмаса;

2) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін сақтандыру тобы өтініш берілгенге дейін алты ай ішіндегі кезеңде белгіленген пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамаса;

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

4) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмесе;

5) тағайындауға (сайлауға) ұсынылып отырған кандидаттардың арасынан басшы қызметкерге келісім берілмесе (жаңадан құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері, ашылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы үшін);

6) осы Заңның 16-4-бабының 4-тармағына және 46-бабының 12-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру жөніндегі талаптар орындамалса;

7) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы берген, мәні бойынша ұқсас қызмет түрлерін жүзеге асыруға қолданыстағы лицензиялары болмаса;

8) осы Заңның 34-бабы 1-1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлерінің ішінде кемінде екі Қазақстан Республикасының резидент-басшы қызметкердің болуы жөніндегі талап сақталмаса жүргізіледі.

2. Сақтандырудың қосымша сыныптары бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны немесе қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына не брокерлік қызметтің қосымша түрі бойынша сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беруден бас тарту, осы баптың 1-тармағында жазылған негіздерден басқа, мынадай:

1) сақтандырудың алынатын қосымша сыныбын және (немесе) қызмет түрін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің сақталмауын болжау (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін);

2) пруденциялық нормативтерді өтініш берілген күнге дейін соңғы үш ай ішінде және оны қарау кезеңінде сақтамау (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін);

3) өтініш берілген күні сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына немесе сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензияның қолданысын тоқтата тұру түріндегі қолданыстағы санкцияның болуы (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлері үшін) негіздері бойынша жүргізіледі.

Ескерту. 38-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгертуге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзінің құрылуына рұқсат беру кезінде ұсынған бизнес-жоспардың мерзімі аяқталғаннан және ол орындалғаннан кейін, оған енгізілген өзгерістер мен толықтырулар ескеріле отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының) акционерлері жалпы жиналысының шешімі негізінде жол беріледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту үшін уәкілетті органға өтінішхат мынадай құжаттармен қоса ұсынылады:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымы) акционерлері жалпы жиналысының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауын және сақтандыру саласын өзгерту туралы шешімі (мұндай шешім қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында болмаған жағдайда);

2) іс-шаралар жоспарының әрбір тармағы бойынша орындау мерзімдерін және осы баптың 3-тармағында көзделген рәсімдер бойынша жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспары.

3. Сақтандыру саласын өзгерту мынадай рәсімдер сақтала отырып жүзеге асырылады:

1) осы Заңның 37-1-бабында көзделген тәртіппен осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес сақтандырудың жаңа саласымен біріктіруге жатпайтын сақтандыру сыныптары (түрлері) және қызмет түрлері бойынша сақтандыру портфелін беру не тиісті сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын мерзімінен бұрын бұзу;

2) осы Заңның 31-бабына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтай құжаттарына не осы Заңның 30-1-бабына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережеге өзгерістер енгізу;

3) сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алуға өтінішті және осы Заңның 37-бабының 2 және 7-тармақтарында көзделген құжаттарды уәкілетті органға ұсыну.

4. Уәкілетті орган сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарын мақұлдағаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы жоспарда көзделген іс-шараларды жүзеге асыруға міндетті.

5. Сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шараларды жүргізу кезеңі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) акционерлерінің жалпы жиналысы сақтандыру саласын өзгерту туралы шешім қабылдаған күннен бастап алты айдан аспайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының іс-шараларды өзіне байланысты емес себептермен сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдерде орындау мүмкіндігі болмаған жағдайда, уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын орындау мерзімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының өтінішхаты бойынша ұзартуы мүмкін.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру кезеңінде, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға, сондай-ақ сақтандыру агенті ретінде сақтандыру делдалдығын жүзеге асыруға тыйым салынады.

Осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес біріктіруге жатпайтын сақтандыру сыныптары мен түрлері бойынша бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы Заңның 37-1 және 72-1-баптарында көзделген тәртіппен сақтандыру портфелін бергенге дейін не оларды мерзімінен бұрын бұзғанға дейін өзіне қабылдаған міндеттемелерді орындауға міндетті.

Осы Заңның 8 және 9-баптарына сәйкес сақтандырудың жаңа саласымен біріктіруге жататын сақтандыру сыныптары және қызмет түрлері жөніндегі сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы олардың қолданылу мерзімі өткенге дейін не сақтандыру шартының талаптарынан туындайтын міндеттемелерді орындағанға дейін өзіне қабылдаған міндеттемелерді орындауға міндетті.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгерген кезде осы Заңның 26, 32 және 34-баптарында көзделген келісімдерді және (немесе) рұқсаттарды алу осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру саласы өзгергенге дейін тиісті келісімдері және (немесе) рұқсаттары бар жеке және (немесе) заңды тұлғалар үшін талап етілмейді.

9. Сақтандыру саласын өзгертуге мынадай:

1) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

2) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды сақтамаған;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) құрамына сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кіретін сақтандыру тобы осы баптың 2-тармағына сәйкес өтінішхат берілгенге дейін алты ай кезеңінде және оны қарау және іс-шараларды іске асыру кезеңінде белгіленген пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді сақтамаған;

5) осы баптың 3-тармағының 3) тармақшасына сәйкес ұсынылған бизнес-жоспарға қарай алынатын сақтандыру сыныптарын және (немесе) қызмет түрлерін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің сақталмауы болжанған;

6) осы Заңның 53-3 және 53-4-баптарында көзделген қолданыстағы қадағалап ден қою шаралары және осы Заңның 53-5-бабына сәйкес санкциялар болған;

7) сақтандыру саласының өзгеруі нәтижесінде сақтанушылардың, сақтандырылушылардың, пайда алушылардың құқықтары бұзылған жағдайларда жол берілмейді.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия берілген кезден бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға бұрын берілген лицензия өзінің қолданысын тоқтатады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандырудың жаңа саласы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензия алғаннан кейін он жұмыс күні ішінде уәкілетті органға өзіне бұрын берілген лицензияның түпнұсқасын (бар болса) қайтаруға міндетті.

11. Сақтандыру саласын өзгерту жөніндегі іс-шаралар жоспары осы баптың 6-тармағына сәйкес оны ұзарту мерзімдері ескеріле отырып орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

Ескерту. 38-1-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

39-бап.

Ескерту. 39-бап алып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

40-бап. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті лицензиялау

1. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығында актуарлық қызметті лицензиялауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

2. Өтініш беруші сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген нысан бойынша лицензия беру туралы өтінішті;

2) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін (Қазақстан Республикасының бейрезидент-жеке тұлғалары үшін);

4) жоғары білімі туралы дипломның нотариат куәландырған көшірмесін;

5) "электрондық үкімет" төлем шлюзі арқылы төлем жасау жағдайларын қоспағанда, лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжаттың көшірмесін;

6) лицензия алуға өтініш берушінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, актуарийлерді оқытудың ең қысқа міндетті бағдарламасы бойынша оқытудан өткенін және тиісті емтихандарды сәтті тапсырғанын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін және (немесе) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін магистр дипломының көшірмесін;

7) Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-жеке тұлғалар үшін – актуарийдің мәртебесін және тізбесі мен талаптарын уәкілетті орган белгілейтін актуарийлердің халықаралық қауымдастықтарына мүшелікті растайтын құжаттардың көшірмелерін;

8) лицензия алуға өтініш берушінің уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін халықаралық емтихандарды тапсырғанын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін (болған кезде);

9) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін жұмыс тәжірибесінің болуын растайтын құжаттың көшірмесін ұсынады.

Уәкілетті орган лицензия беру туралы өтінішті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап жиырма жұмыс күні ішінде қарайды.

Өтініш беруші лицензия алу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық емес топтамасын ұсынған жағдайда, уәкілетті орган құжаттарды алған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

"Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, лицензияны қайта ресімдеу туралы өтінішті уәкілетті орган Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін құжаттардың толық топтамасы ұсынылған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қарауға тиіс.

Өтініш беруші лицензияны қайта ресімдеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың толық емес топтамасын ұсынған жағдайда, уәкілетті орган құжаттарды алған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде өтінішті одан әрі қараудан уәжді бас тарту береді.

3. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия өтініш берушіге ол Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасын білуіне тестілеуден өткеннен кейін беріледі. Тестілеуді өткізу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

4. Сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген талаптарға сәйкес өзінің біліктілігін әрбір үш жыл сайын растайды.

5. Мынадай:

1) ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген;

2) осы Заңның 60-бабы 1-тармағының 2), 2-1) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша лицензиядан айыру туралы деректер болған;

3) уәкілетті орган өткізген тестілеудің нәтижесі теріс болған жағдайлар лицензия беруден бас тарту үшін негіз болып табылады.

6. Лицензия беру туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 40-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. Уәкiлеттi орган және сақтандыру қызметін мемлекеттiк реттеу, бақылау мен қадағалау

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

41-бап. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк реттеудiң мiндеттерi

1. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк реттеудiң негiзгi мiндеттерi:

1) Қазақстан Республикасында тұрақты сақтандыру жүйесiн жасау мен қолдау және ұлттық сақтандыру рыногының инфрақұрылымын қалыптастыру;

2) сақтандыру нарығын реттеу, сақтандыру қызметiн бақылау мен қадағалау;

3) сақтандырудың негiздерiн заңдармен баянды ету, мiндетті сақтандыру түрлерiн, халықаралық сақтандыру жүйесiне Қазақстан Республикасының қатысу принциптерiн белгiлеу;

4) сақтанушылардың, сақтандырылушылардың және пайда алушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау болып табылады.

2. Сақтандыру саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды, сақтандыру рыногындағы iстiң жайына мемлекеттiк бақылау жасауды қамтамасыз етудi қоса, уәкiлеттi мемлекеттiк орган және мемлекеттiң өзге де органдары өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.

Өзге де мемлекеттiк органдардың осы Заңмен реттелмеген өкiлеттiгi Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін тиісті жекелеген заңнамалық актілерінде көзделуi мүмкін.

Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде тiкелей көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк органдар мен олардың лауазымды адамдарының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерiнiң сақтандыру қызметiне араласуына тыйым салынады.

Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Уәкілетті орган

Сақтандыру қызметін мемлекеттік реттеуді, бақылау мен қадағалауды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктерге сәйкес уәкілетті орган жүзеге асырады.

Уәкілетті органның құқықтық мәртебесі Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен айқындалады.

Ескерту. 42-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

43-бап. Уәкілетті органның құзыреті

Уәкiлеттi орган:

1) Қазақстан Республикасында сақтандыру жүйесiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету және ұлттық сақтандыру нарығының инфрақұрылымын қалыптастыру, сақтанушылардың және сақтандыру нарығына өзге де қатысушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау жөніндегі мемлекеттік саясатты жүргiзедi;

2) сақтандыру нарығын реттеу қағидаттары мен әдiстерiн, сақтандыру қызметiн бақылау мен қадағалауды ұйымдастыру тәртiбiн айқындайды;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын құруға, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын ашуға рұқсат бередi;

4) осы Заңның талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне ірі қатысушы мәртебесін иеленуге келісім беру және оны кері қайтарып алу тәртібін айқындайды, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе сақтандыру холдингіне ірі қатысушы мәртебесін иеленуге рұқсат береді, ірі қатысушының сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің дауыс беретін (артықшылықты акцияларды шегергенде) акцияларын тікелей және (немесе) жанама иелену үлесін белгілейді;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде қайта ұйымдастыруға және таратуға, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға келісім береді;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымын құруға, сақтандыру холдингіне заңды тұлғалардың жарғылық капиталына елеулі қатысуға рұқсат береді;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру топтары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібін айқындайды;

8) осы Заңның талаптарын ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметiн, сақтандыру брокерiнiң қызметiн, сақтандыру нарығында актуарлық қызметтi жүзеге асыру құқығына арналған лицензияны беру тәртібін айқындайды және оны береді;

9) сақтандыру портфелін беру тәртібін айқындайды;

10) жарғылық капиталдың, кепілдік беру қорының, төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшерлерiн қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру тобы үшiн пруденциялық нормативтердi және сақталуы мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттердi белгiлейдi және олардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етедi;

11) сақтандыру брокерінің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптарды белгілейді, олардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етедi;

12) сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін айқындайды;

12-1) сақтандыру омбудсманын сайлау және оның қызметін жүзеге асыру тәртібін айқындайды;

13) таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының тарату комиссияларының қызметiне бақылауды жүзеге асырады;

14) осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген негіздер бойынша лицензияның қолданысы тоқтатыла тұрған жағдайда, шығыстардың, оның ішінде әкімшілік шығыстардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шығыстарының ұлғаюын шектеуге құқылы;

15) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру холдингтерінің және сақтандыру брокерлерiнің басшы қызметкерлерiн тағайындауға (сайлауға) келісім бередi;

16) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабiлеттілігін талдауды, бағалауды және бақылауды жүзеге асырады;

17) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (сақтандыру полистерiн) және қайта сақтандыру шарттарын есепке алу тәртібін белгiлейдi;

18) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру тарифтерін бағалау әдістеріне және есептеу қағидаттарына талаптар қояды;

18-1) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша сақтандыру сыйлықақысын есептеу үшін көлік құралы тіркелген аумақ бойынша коэффициенттерге түзету коэффициенттерін есептеу тәртібін айқындайды;

18-2) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру жөніндегі сақтандыру сыйлықақысын есептеу үшін "бонус-малус" жүйесі бойынша коэффициентті есептеу және қолдану тәртібін айқындайды;

18-3) сақтандыру жағдайларын реттеу тәртібін, реттеудің оңайлатылған тәртібінің шарттары мен мерзімдерін, әрбір жекелеген сақтандыру жағдайы бойынша сақтандыру сомасының шекті мөлшерін, сондай-ақ сақтандыру жағдайын реттеудің оңайлатылған тәртібі туралы декларация нысанын және құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар мен оған қоса берілетін мәліметтерді айқындайды;

19) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, шығындар коэффициентін, аралас коэффициентті) есептеу тәртібін айқындайды;

20) сатып алу сомасын есептеу тәртібін белгілейді;

20-1) жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібі мен шарттарын айқындайды;

21) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру брокерлерiнiң филиалдары мен өкілдіктерінің, актуарийлердiң тiзiлiмiн жүргiзедi;

21-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлері филиалдарының, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры" акционерлік қоғамының басшы қызметкерлерін тағайындауға (сайлауға) қолданыстағы келісімдердің тізілімін жүргізеді;

22) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

23) мыналарға:

ақпараттық процеске;

қауіпсіздік жүйесін қалыптастыруға және электрондық жабдыққа ең төмен талаптарды белгілеуге;

дерекқордың сақталуына;

үй-жайларға қойылатын талаптарды қоса алғанда, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның қызметіне қойылатын талаптарды белгілейді;

24) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру шарттарын жасасуды, сақтанушы мен сақтандырушы арасында электрондық ақпараттық ресурстармен алмасуды қамтамасыз ететін бағдарламалық-техникалық құралдары мен интернет-ресурстарына қойылатын талаптарды белгілейді;

25) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақталатын деректерге санкцияланбаған қол жеткізуден ақпараттың сақталуын және қорғалуын қамтамасыз ететін қауіпсіз жұмысты ұйымдастыруға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының киберқауіпсіздігіне қойылатын талаптарды белгілейді;

26) қайта сақтандыру жөніндегі қызметті, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін жүзеге асыру тәртібі мен ерекшеліктерін айқындайды;

27) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру нарығына басқа да қатысушылар орындауға мiндеттi нормативтiк құқықтық актiлерді қабылдайды;

28) сақтандыру қызметi субъектiлерiне, сақтандыру брокерлеріне, сақтандыру қызметі субъектілері мен сақтандыру брокерлерінің оқшауланған бөлімшелеріне, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сондай-ақ сақтандыру холдингтеріне, сақтандыру топтарына және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына тексеру жүргізеді;

29) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының және сақтандыру брокерлерінің Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды сақтауын бақылауды жүзеге асырады;

30) сақтандыру нарығына кәсiби қатысушыларға, сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға және оның лауазымды адамдарына санкциялар қолданады;

31) сақтандыру нарығына кәсiби қатысушыларға берiлген лицензиялардың қолданысын тоқтата тұру және лицензиялардан айыру туралы шешiмдер қабылдайды;

32) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда уақытша әкімшіліктің сақтандыру портфелін беру туралы шешімін келіседі;

33) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметiн Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша тоқтату туралы талап арызбен сотқа жүгiну туралы шешiм қабылдайды;

34) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметi, оның құрылтайшыларының құқықтық мәртебесi мен қаржылық жай-күйi, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты еншiлес ұйымдар немесе оқшауланған бөлiмшелер болып табылатын тұлғалар және оның құрылтайшылары туралы мәлiметтер алуға құқылы;

35) сақтандыру нарығына кәсіби қатысушылардан және олардың бірлестіктерінен, сақтандыру агенттерінен осы Заңға сәйкес өздерінің бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру үшін қажетті мәліметтерді алуға құқылы;

36) мемлекеттік органдар мен ұйымдардан өздерiнiң бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру үшiн қажеттi мәлiметтердi, оның iшiнде қызметтiк немесе коммерциялық құпияны құрайтын мәлiметтердi алуға құқылы;

37) сақтандыру полистерінің мазмұнына және ресімделу тәртібіне қойылатын талаптарды белгілейді;

38) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

39) дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым мен сақтандырушы, сақтандырушы мен сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) арасында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу тәртібін айқындайды;

40) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, олардың басшы қызметкерлеріне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаларға орындалуы міндетті қадағалап ден қою шарасын қолдануға құқылы;

41) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

42) Қазақстан Республикасы қаржы нарығының субъектiлерiн қадағалайтын басқа да уәкiлеттi органдармен ынтымақтастықты және қажеттi ақпарат алмасуды жүзеге асырады;

43) сақтандыру нарығын реттеу және сақтандыру қызметiн қадағалау мәселелерi бойынша басқа мемлекеттердiң сақтандыруды қадағалау органдарымен, сондай-ақ халықаралық ұйымдармен қатынастарда Қазақстан Республикасының мүдделерiн бiлдiредi;

44) сақтандыру ұйымының, сақтандыру брокерінің, дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсында ақпарат орналастыру тәртібін айқындайды;

45) тәуелсіз актуарийлердің актуарлық есеп-қисаптарды тағайындау шарттарын және оларды жүргізу тәртібін белгілейді;

46) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері анық емес (толық емес) есептілік ұсынған жағдайда, олардың қаржылық және өзге есептілікті түзетуін талап етуге құқылы;

46-1) жүктелген сақтандыру жөніндегі үлгілік шарттарға қойылатын ең төмен талаптарды айқындайды;

46-2) міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесін, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдерін бекітеді;

46-3) сақтандыру омбудсманы лауазымына сақтандыру омбудсманы өкілдерінің кеңесі сайлауға ұсынған, осы Заңның 88-бабында белгіленген талаптарға сай келетін кемінде үш кандидаттың арасынан сайлайды;

46-4) өзінің қызметінде Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының және (немесе) сақтандыру омбудсманының ішкі қағидаларының талаптарын жүйелі түрде (соңғы он екі ай ішінде үш және одан көп рет) бұзған жағдайда сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтатады;

47) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Ескерту. 43-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

44-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеруді уәкілетті орган дербес не басқа да мемлекеттік органдарды және (немесе) ұйымдарды тарта отырып жүргізеді.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының ірі қатысушылары, сақтандыру брокерлері, сақтандыру холдингтері, сақтандыру топтары, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлер, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым, сондай-ақ олардың үлестес тұлғалары тексеруші органға уәкілетті органның тексеру тапсырмасында көрсетілген мәселелер бойынша жәрдем көрсетуге, сондай-ақ кез келген лауазымды адамдарға және қызметкерлерге сауал қою мүмкiндiгiн және ақпаратты тексеру үшін қажет кез келген дереккөздерге қолжетімділікті қамтамасыз етуге мiндеттi.

3. Тексеруді жүзеге асыратын тұлғалар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру барысында алынған, сақтандыру құпиясын не коммерциялық құпияны құрайтын мәлiметтердi жария еткені үшін жауапты болады.

4. Уәкілетті органның қызметкерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеру барысында алынған мәліметтерді жария етуге не үшінші тұлғаларға беруге тыйым салынады.

5. Өздеріне Қазақстан Республикасының заңнамасында берілген өкілеттіктер шегінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ірі қатысушыларының, сақтандыру брокерлерінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, сақтандыру брокерлерінің оқшауланған бөлімшелерінің, сақтандыру холдингтерінің, сақтандыру топтарының, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийлердің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметін тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органдар уәкілетті органға Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының анықталған бұзушылықтары туралы хабарлауға міндетті.

6. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының талаптары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы – заңды тұлға, сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне мынадай шарттардың бірі орындалған кезде қолданылмайды:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілері бар тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органынан аталған Қазақстан Республикасының бейрезидент-тұлғаларының шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төмен талап етілетін рейтингінің болуы. Ең төмен рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

7. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметіне тексеру жүргізу кезінде уәкілетті орган Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органынан осы Заңның 30-1-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген келісім шеңберінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі туралы ақпарат алуға құқылы.

Ескерту. 44-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

44-1-бап. Уәкілетті органның халықаралық шарттар және құпия ақпарат алмасуды көздейтін өзге де шарттар шеңберінде ақпаратты ашуы

Уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабының 4-тармағында көрсетілген ұйымдарға сақтандыру құпиясын құрайтын мәліметтерді көрсетілген бапта көзделген шарттармен береді.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, құпия ақпарат алмасуды көздейтін шарттарға сәйкес алынған ақпаратты Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттік органдарына осындай ақпаратты ұсынған тараптың келісімімен ғана береді.

Ескерту. Заң 44-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-тарау. САҚТАНДЫРУ (ҚАЙТА САҚТАНДЫРУ) ҰЙЫМДАРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТIН РЕТТЕУ

45-бап.

Ескерту. 45-бап алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

46-бап. Пруденциялық нормативтер және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттер

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және оларға қатысты шоғырландырылған негізде қадағалау жүзеге асырылатын тұлғалардың төлем қабiлеттiлiгi мен қаржылық тұрақтылығын бақылау және қадағалау уәкілетті орган белгілеген пруденциялық нормативтердің және (немесе) сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің орындалуын немесе сақталуын бақылау мен қадағалау арқылы жүргізіледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына арналған пруденциялық нормативтер:

жарғылық капиталдың ең төмен мөлшерін;

төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін;

өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілігі нормативін;

активтерді әртараптандыру нормативтерін қамтиды.

Сақтандыру топтарына арналған пруденциялық норматив төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі болып табылады.

Уәкiлеттi орган қосымша пруденциялық нормативтер, оның ішінде аннуитеттік сақтандыру бойынша сақтандыру резервтерінің орнын толтыратын активтерді инвестициялау бойынша қосымша нормативтер белгілеуге құқылы.

Уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары үшін қосымша пруденциялық нормативтерді белгілеуге құқылы.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының пруденциялық нормативтерді және (немесе) сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бұзғаны үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын және (немесе) сақтандыру холдингтерін не олардың лауазымды тұлғаларын және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына ірі қатысушыларды немесе сақтандыру холдингтерін жауапкершілікке тарту жөнінде шаралар қолданады.

3. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің жай және (немесе) артықшылықты акциялары (жарғылық капиталындағы қатысу үлестері) бойынша дивидендтер төлеуге мынадай:

1) егер осындай төлеу:

уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының бір не бірнеше пруденциялық нормативінің бұзылуына;

уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін фактордың (факторлардың) пайда болуына алып келетін;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру тобы пруденциялық нормативтерді бұзған, сондай-ақ осы баптың 4-тармағына сәйкес шаралар қолданбаған;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметіне және сақтандыру тобының қызметіне байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөніндегі ерте ден қою шаралары көзделетін, осы Заңның 53-бабының 3 және 4-тармақтарына сәйкес уәкілетті органға ұсынылған іс-шаралар жоспарының орындалмауына әсер ететін фактор (факторлар) болған жағдайларда жол берілмейді.

4. Сақтандыру холдингі, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушылары – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының (артықшылықты акцияларды шегере отырып) жиырма бес пайыздан астамын тікелей немесе жанама иеленетін жеке тұлғалар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген, пруденциялық нормативтерді белгіленген деңгейден төмен емес деңгейде ұстап тұру бойынша шаралар қолдануға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайы нашарлаған жағдайда сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, оның ішінде уәкілетті органның талап етуі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық жағдайын жақсарту жөнінде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз етуге жеткілікті мөлшерде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының меншікті капиталын ұлғайту жөнінде шаралар қолдануға міндетті.

Уәкілетті орган осы тармақта көзделген талаптар орындалмаған кезде сақтандыру холдингіне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына осы Заңның 53-4-бабында көзделген қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы.

4-1. Осы бапта келтірілген шаралар, егер уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына ірі қатысушылардың үлестес тұлғаларының, олардың лауазымды адамдарының немесе қызметкерлерінің заң бұзушылықтары, құқыққа сыйымсыз әрекеті немесе әрекетсіздігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын нашарлатқанын анықтаса, осы тұлғаларға да қатысты қолданылуы мүмкін.

5. Төлем қабілеттігі маржасы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының міндеттемелерінен активтердің асып түсуін білдіреді.

6. Кепілдік қоры сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық тұрақтылығын және төлем қабілеттігін қамтамасыз ету мақсатында төлем қабілеттігі маржасының белгіленген ең аз мөлшерден төмендеуі нәтижесінде құрылады.

7. Сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру (бірлескен қайта сақтандыру) шарты (шарттары) бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті ұстап қалуының мөлшерін есептеуге қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

8. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қаржылық есептілікке кірмейтін туынды қаржы құралдарының болуы және оларды пайдалануды шектеу туралы мәліметтерді уәкілетті органға береді.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары мен сақтандыру топтарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

10-1. Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының осы Заңда көзделген исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыру ерекшеліктері ескеріле отырып белгіленеді.

Исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

10-2. Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін активтердің құнын айқындау мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан, сақтандыру холдингінен олардың құнын бағалаушыдан не бағалаушылар палатасы арқылы бағалауды жүргізуді талап етуге құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі уәкілетті органның осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген талаптарын орындамаған жағдайда, тиісті актив пруденциялық нормативтердің келесі есебінен алынады.

11. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру тобына қатысушы уәкілетті органның жазбаша нұсқамасында көрсетілген, қаржылық және (немесе) өзге де есептіліктегі деректерді түзету жөніндегі талаптарын орындамаған кезде пруденциялық нормативтерді және басқа да міндетті нормалар мен лимиттерді есептеуді уәкілетті орган өзі түзеткен есептілік негізінде жүзеге асырады.

11-1. Осы баптың талаптары акционерлердің жалпы жиналысы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату), осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясын ерікті түрде тапсыру туралы шешім қабылдаған, сондай-ақ акционерлердің жалпы жиналысы (Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру ұйымы) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату), сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясын ерікті түрде тапсыру туралы шешім қабылдаған күннен бастап алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелінің жоқ екенін растайтын құжаттар болған жағдайларда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қолданылмайды.

12. Уәкілетті орган қаржы жүйесінің тұтастығы мен тұрақтылығын қамтамасыз ету, инвесторларды, сақтанушыларды (сақтандырылушыларды, пайда алушыларды) қорғау мақсатында Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді белгілейді.

Уәкiлеттi орган қосымша пруденциялық нормативтерді, оның ішінде аннуитеттік сақтандыру бойынша сақтандыру резервтерінің орнын толтыратын активтерді инвестициялау бойынша қосымша нормативтерді белгілеуге құқылы.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы есептік тіркелгеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері және оларды есептеу әдістемелері, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерді және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен міндеттерді бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру ұйымдарының филиалдарын жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қабылдайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциалдық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелері, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтерін қалыптастыру тәртібі және олардың ең төмен мөлшері Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының осы Заңда көзделген исламдық сақтандыру қызметін жүзеге асыру ерекшеліктері ескеріле отырып, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының пруденциалдық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Филиалы Қазақстан Республикасының аумағында ашылған Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының пруденциялық нормативтерін белгіленген деңгейден төмен емес деңгейде ұстап тұру жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайы нашарлаған жағдайда, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, оның ішінде уәкілетті органның талап етуі бойынша Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайын жақсарту бойынша, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын, осы тармақтың үшінші бөлігінде көзделген активтерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз етуге жеткілікті мөлшерде ұлғайту бойынша шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын, осы тармақтың оныншы бөлігінде көрсетілген шаралар жеткізіліксіз болған кезде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы орындамаған және (немесе) тиісінше орындамаған міндеттемелерді бұрын уәкілетті органға осы Заңның 30-1-бабы 2-тармағы бірінші бөлігінің 12) тармақшасына сәйкес ұсынылған жазбаша міндеттемеге сәйкес орындайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органның жазбаша нұсқамада көрсетілген бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептіліктегі және (немесе) өзге де есептіліктегі деректерді түзету жөніндегі талаптарын орындамаған кезде пруденциялық нормативтерді және басқа да міндетті нормалар мен лимиттерді есептеуді уәкілетті орган өзі түзеткен есептілік негізінде жүзеге асырады.

Осы баптың 5, 6 және 10-2-тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылады.

Ескерту. 46-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

46-1-бап. Ірі қатысушылардың міндеттері

Ескерту. 46-1-бап алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

47-бап. Сақтандыру резервтерi

1. Сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша қабылданған мiндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшiн сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарий есептеген көлемде қалыптастырылған сақтандыру резервтерiнiң болуы мiндеттi.

2. Сақтандыру резервтерiнiң қаражаты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша өз мiндеттемелерiн орындауына байланысты сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға ғана арналған.

3. Сақтандыру резервтерiн қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптар уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актілерінде белгiленедi.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қалыптастырған сақтандыру резервтерінің жеткіліктілігін бағалауды уәкілетті орган, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып жүзеге асырады.

Ескерту. 47-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

48-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру холдингтері үшін тыйым салынған немесе шектелген қызмет

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына мүшелікті, сондай-ақ осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерiн немесе акцияларын иемденуге, коммерциялық емес ұйымдарды құруға және олардың қызметiне қатысуға және осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларда бағалы қағаздармен жасалатын мәмiлелердi жүзеге асыруға тыйым салынады.

2. Сақтандыру холдингтерiне, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына мүшелікті, сондай-ақ осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, операциялар мен мәмiлелердi кәсiпкерлiк қызмет ретiнде жүзеге асыруға, сондай-ақ заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерiн немесе акцияларын иемденуге, коммерциялық емес ұйымдарды құруға және олардың қызметiне қатысуға және осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларда бағалы қағаздармен жасалатын мәмiлелердi жүзеге асыруға тыйым салынады.

3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында белгіленген тыйым салу:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының:

деректер базасын қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымды;

қызметтің ерекше түрі ретінде сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асыратын заңды тұлғаларды;

сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды;

сатып алынатын акциялары (жарғылық капиталдағы қатысу үлестері) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келуі шартымен орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) он пайыздан аз мөлшерінде заңды тұлғаларды;

қаржы ұйымдарын, сондай-ақ банктер, сақтандыру ұйымдары, зейнетақы қорлары, бағалы қағаздар рыногына кәсіби қатысушылар мәртебесі бар, өзінде сақтандыру холдингі бар болған кезде орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) он немесе одан көп пайызы мөлшерінде Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғаларды. Бұл ретте, сақтандыру холдингінің болуы жөніндегі талап дауыс беретін акцияларының елу пайыздан астамы мемлекетке немесе ұлттық басқарушы холдингке тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданылмайды;

2) сақтандыру холдингтерінің:

қаржы ұйымдарын;

банктер, сақтандыру ұйымдары, зейнетақы қорлары, бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушылар мәртебесі бар Қазақстан Республикасының резиденттері емес заңды тұлғаларды құру, сондай-ақ акцияларды немесе жарғылық капиталдарға қатысу үлестерін сатып алу жағдайларына қолданылмайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерін не акцияларын сатып алуы бір заңды тұлға үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталының он пайызынан аспауы тиіс. Бұл шектеу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аталған заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерін не акцияларын иеленуіне, оның ішінде оларды құрған кезде қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу үлестерінің не акцияларының жиынтық құны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталының елу пайызынан аспауға тиіс.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының еншілес ұйымдары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін заңды тұлғалардың акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін ғана сатып алуға құқылы. Бұл талап Қазақстан Республикасының резиденті-еншілес банктеріне қолданылмайды.

Сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдары заңды тұлғалардың уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін ғана сатып алуға құқылы. Бұл талап:

Қазақстан Республикасының резиденттері-еншілес сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына;

Қазақстан Республикасының резиденттері-еншілес банктерге;

сақтандыру холдингі аталған заңды тұлғалардың акцияларына немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне тікелей иелік ететін (дауыс беруге, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал етуге мүмкіндігі бар) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе Қазақстан Республикасының резиденттері банктің акцияларына иелік ету арқылы (дауыс беру, шешімдерді айқындауға және (немесе) қабылданатын шешімдерге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) бас ұйым болып табылатын заңды тұлғаларға;

сақтандыру холдингі болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері емес еншілес ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденті еместерге мынадай талаптардың біреуін орындаған кезде:

сақтандыру холдингінде тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ аталған тұлғалардың шыққан елінің қаржылық қадағалау органынан олардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауы бар болғанда;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингі болған кезде қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

4. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында белгіленген тыйым салу меншігіне мынадай:

1) сақтандыру холдингтерінің:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін халықаралық қаржы ұйымдарының облигацияларын;

талап етілетін ең төмен рейтингі бар облигацияларды сатып алуы жағдайларына қолданылмайды. Талап етілетін ең төмен рейтинг және рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының:

тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін қаржы құралдарын (акциялар мен жарғылық капиталына қатысу үлестерін қоспағанда) сатып алуы жағдайларына қолданылмайды.

Осы тармақта белгіленген шектеулер бұрын шығарылған облигациялар бойынша міндеттемелерді осы ұйымның қайта құрылымданатын міндеттемелері тізбесіне енгізу шартымен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің бұдан бұрын сатып алынғандардың орнына қайта құрылымдау процесіндегі ұйымдардың облигацияларын сатып алуы жағдайларына қолданылмайды.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына:

1) акциялардан, сондай-ақ осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етілмеген облигациялардан басқа, бағалы қағаздардың өзге түрлерін шығаруға;

2) осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етілмеген қарыз тартуды қоспағанда, банктерден, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдарынан меншікті капиталының мөлшерінен асатын мөлшерде қарыз қаражатын үш айдан астам мерзімге тартуға;

2-1) осы Заңның 25-1-бабында көзделген шарттарға сәйкес келетін қамтамасыз етусіз қарыздарды тартуды қоспағанда, жеке және заңды тұлғалардан қарыз қаражатын тартуға;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лауазымды тұлғаларына және қызметкерлеріне бір жүз еселенген айлық есептік көрсеткіштен аспайтын сомаға қаржылық көмекті қоспағанда, өтеусіз негізде қаржылық көмек көрсетуге;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларды қоспағанда, кез келген тәсілдермен қарыз беруге;

5) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, сақтанушыларға, оның ішінде үшінші тұлғалар арқылы сыйақылардың кез келген түрін төлеуге;

5-1) сақтандыру агенті – екінші деңгейдегі банк немесе микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым делдал болған кезде комиссиялық сыйақысының мөлшерін көрсетпей сақтандыру шартын жасасуға;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкерлері мен үлестес тұлғаларына бастапқы есепке алу құжаттарынсыз ақша беруге тыйым салынады.

6. Сақтандыру холдингтері осы баптың 2-тармағында көрсетілген қызметтен басқа мынадай қызмет түрлерімен:

1) сақтандыру холдингінің үлестес тұлғасы болып табылмайтын тұлғадан өз мұқтажына сатып алынған мүлікті сатып алумен;

2) қаржылық қызметімен байланысты мәселелер бойынша консультациялық қызметтер көрсетумен;

3) сақтандыру холдингінің үлестес тұлғасы болып табылмайтын тұлғаға меншікті мүлкін сатумен айналысуға құқылы.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына және сақтандыру холдингтеріне, тәуекелдерді хеджирлеу мақсатында жасалған операцияларды қоспағанда, туынды қаржы құралдарымен жасалатын операцияларды жүзеге асыруға тыйым салынады.

7-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және (немесе) сақтандыру холдингтері тәуекелдерді хеджирлеу мақсатында жасайтын туынды қаржы құралдарымен операциялар бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) түрінде жасалуы мүмкін.

Осы Заңның 53-3-бабы 1-тармағы 2), 4), 7) және 8) тармақшаларының, 53-4-бабы 2-тармағы 2), 3) және 5) тармақшаларының, 53-5-бабы 1-тармағының, 54-1-бабы 5-тармағының, 55-бабы 3-тармағының, 55-1-бабы 1-тармағының, 55-4-бабы 1-тармағы 4) тармақшасының және 2-тармағы 7) тармақшасының, 69-бабы 2-тармағының және 71-бабы 2-тармағының ережелері бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жатқызуға және (немесе) тарату неттингіне қатысты қолданылмайды.

Бас қаржылық келісімнің тараптары бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жатқызуды және (немесе) тарату неттингін бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырады (қолданады).

Бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылған (қолданылған) талаптарды есепке жатқызу және (немесе) тарату неттингі нәтижесінде туындаған (есептелген) нетто-талап осы Заңда және Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген кредиторлармен есеп айырысу қағидаларына сәйкес жалпы негіздерде қанағаттандырылады.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру холдингінің еншілес ұйымдарына, капиталында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының не сақтандыру холдингінің қомақты қатысуы бар ұйымдарға тиесілі сақтандыру тобының бас ұйымының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру холдингінің акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің) жиынтық үлесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалатын лимиттерден аспауға тиіс.

9. Осы баптың талаптары:

1) мынадай талаптардың бірін:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингі, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілеріне иеленген тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденттері емес тұлғалардың шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуын;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісім, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингі бар болғанда сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингінің белгілерін иеленген тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

2) банк конгломераттарының құрамына кіретін банк холдингтері болып табылатын сақтандыру холдингтеріне;

3) аталған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына тікелей иелік ететін (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігі бар) Қазақстан Республикасының резиденті-сақтандыру холдингінің акцияларын немесе жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін иелену (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігінің болуы) арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына жанама түрде ие (дауыс беру, шешімдерді айқындау және (немесе) қабылданатын шешімге шарттың күшіне қарай немесе өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігі бар) сақтандыру холдингтеріне;

4) қаржы ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденттері – сақтандыру холдингтеріне қолданылмайды.

10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғаларынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзіндік ұстап қалуының мөлшерінен асатын, өзі қабылдап алған сақтандыру тәуекелдерінің бір бөлігін Қазақстан Республикасының тәуелсіз рейтингінен төмен емес халықаралық кредиттік рейтингі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына беруге міндетті. Рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

11. Осы баптың талаптары сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерді инвестициялауға қолданылмайды.

Ескерту. 48-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

49-бап. Сақтандыру бойынша iрi мәмiлелер жасау

1. Егер жасалған жекелеген сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сомасы (қабылданатын міндеттемелер көлемі) не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жекелеген қайта сақтандыру шарты бойынша қабылданатын міндеттемелерінің көлемі уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiсiнде белгiленген нормативтен асатын болса, сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша мәмiле iрi мәмiле деп танылады.

2. Iрi мәмiле жасау туралы шешiм сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдiң қорытындысы негiзiнде "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қабылданады.

Ескерту. 49-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

50-бап. Бағалы қағаздармен және вексельдермен мәмiлелер жасау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларымен жасалған мәмiлелер Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес осы Заңда көзделген ерекшелiктердi ескере отырып тiркеледi.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының алтын акция шығаруға құқығы жоқ.

Ескерту. 50-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

51-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларымен жасалған мәмiлелердi бақылау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретiн (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларының жалпы санының бес процентiнен астам дауыс беретiн (артықшылықты акцияларды шегере отырып) акцияларын меншiк құқығына немесе басқару құқығына алатын тұлға растайтын құжаттарды табыс ете отырып күнтiзбелiк он күн iшiнде уәкiлеттi органға көрсетiлген мәмiленiң жасалғандығы туралы жазбаша хабарлама табыс етуге мiндеттi.

2. (алып тасталды)

3. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

4. Осы баптың талаптары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының акцияларымен және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының акцияларына шығарылған депозитарийлiк қолхаттармен жасалған мәмiлелердiң барлық түрiне қолданылады.

Ескерту. 51-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

52-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бiрлескен қызметке қатысуы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы Заңның 13-бабында белгіленген талаптарға сәйкес консорциум немесе жай серiктестiк құруға қатысуға құқылы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, онымен және оның құрылтайшыларымен үлестес тұлғалардың және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары қатысатын консорциумдар мен жай серіктестіктерге қатысушы ұйымдардың қызметін қадағалау шоғырландырылған негiзде жүзеге асырылуы мүмкін. Шоғырландырылған қадағалау қағидаларын уәкiлеттi орган бекітеді.

Ескерту. 52-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

52-1-бап. Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы директорлар кеңесінің, басқармасының, бөлімшелерінің (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органының) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жөніндегі өкілеттіктері мен функционалдық міндеттерін, олардың жауапкершілігін;

2) тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі ішкі саясат пен рәсімдерді;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің түрлері бойынша тәуекелдердің рұқсат етілетін мөлшеріне жеке-жеке лимиттерді;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдарына тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жөніндегі есептілікті ұсынудың ішкі рәсімдерін;

5) тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігін бағалаудың ішкі критерийлерін қамтуға тиіс тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін қалыптастырады.

Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар сақтандыру ұйымдарының тәуекелдерді басқару жүйесін қалыптастыру ерекшеліктері уәкілетті органның осы тармақта көзделген нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

1-1. Активтерді инвестициялық басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастырады.

2. Сақтандыру тобында уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі болуға тиіс.

Сақтандыру тобының бас ұйымы тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесіне қойылатын талаптарды шоғырландырылған негізде сақтауды қамтамасыз етеді.

Сақтандыру тобының бас ұйымы сақтандыру тобына қатысушылардың тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесіне қойылатын талаптарды сақтауы үшін жауапты болады.

2-1. Сақтандыру холдингі тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуын, оның ішінде еншілес ұйымның немесе сақтандыру холдингі қомақты қатысатын ұйымдардың қызметіне байланысты тәуекелдерге қатысты болуын қамтамасыз етеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің талаптары сақтандыру холдингі мәртебесін иеленуге ниет білдірген тұлғаларға қолданылады.

3. Уәкілетті орган тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесінің осы бапта белгіленген талаптарға сәйкестігін бағалауды жүзеге асырады.

Ескерту. 9-тарау 52-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

52-2-бап. Шындыққа сай келмейтін жарнамаға тыйым салу

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына жариялану күні олардың қызметі шындыққа сай келмейтін жарнама жасауға тыйым салынады.

2. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан шындыққа сай келмейтін жарнамаға өзгерістер енгізуді, оны тоқтатуды немесе оны теріске шығарып жариялауды талап етуге құқылы.

Бұл талап уәкілетті орган белгілеген мерзімде орындалмаған жағдайда уәкілетті орган жарнамадағы мәліметтердің шындыққа сай келмейтіндігі туралы ақпаратты жариялауға не оларды мұндай жарнаманы жариялаған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есебінен нақтылауға құқылы.

3. Мынадай тұлғаларға:

"өмірді сақтандыру" немесе "жалпы сақтандыру" салалары бойынша, сондай-ақ қайта сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға уәкілетті органның лицензиясы жоқ заңды тұлғаларға;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметкерлері болып табылмайтын және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары уәкілеттік бермеген жеке тұлғаларға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары ұсынатын қызметтерге жарнама беруші ретінде әрекет етуге тыйым салынады.

Ескерту. 9-тарау 52-2-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

52-3-бап. Бухгалтерлік есепке алуды жүргізу және қаржылық есептілікті жасау

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, исламдық сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру брокерінің бухгалтерлік есепке алуды жүргізуі және қаржылық есептілікті жасауы, бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді автоматтандыруы Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлерінің филиалдары бухгалтерлік есепке алуды жүргізуді және бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілік жасауды халықаралық стандарттарға және Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 9-тарау 52-3-баппен толықтырылды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

52-4-бап. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде жосықсыз әрекетке тыйым салу

1. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде сақтандыру шарты тараптарының анық емес мәліметтер ұсынуына және сақтандыру шартының елеулі талаптарының орындалуына әсер ететін ақпаратты жасыруына тыйым салынады.

2. Сақтандыру шартын жасасу кезінде, сақтандыру арқылы қорғаудың қолданылу және сақтандыру жағдайын реттеу кезеңінде:

1) сақтандыру шартын жасасу кезінде оның елеулі талаптарына әсер ететін ақпаратты жасыру немесе бұрмалау;

2) сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандырылған мүліктің сақтандыру құнын негізсіз көтеріп жіберу;

3) сақтандыру жағдайының басталу мән-жайлары туралы ақпаратты жасыру және бұрмалау;

4) оқиғаға қандай да бір жолмен сақтандыру жағдайының көрінісін беру;

5) сақтандыру жағдайы басталғаннан кейін сақтандыру шартын жасасу;

6) сақтандыру шартында сақтандыру агенті және оның сыйақысы туралы ақпаратты бұрмалау;

7) сақтандыру төлемдерінің сомасы нақты залал сомасынан асып кеткен жағдайда, сол бір сақтандырылған мүлік бойынша бірнеше сақтандырушыға сақтандыру төлеміне жүгіну жосықсыз әрекет белгілері болып табылады.

3. Сақтандырушы осы баптың 2-тармағында көзделген жосықсыз әрекет белгілерін анықтаған кезде сақтандыру төлемінің Қазақстан Республикасының заңдарында не сақтандыру шартында көзделген мерзімі өткенге дейін сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыруды күнтізбелік отыз күнге дейінгі мерзімге тоқтата тұруға құқылы.

Сақтандыру төлемін тоқтата тұру туралы хабарлама сақтанушыға (пайда алушыға) тиісті тексеру жүргізілетіндігі көрсетіле отырып, тоқтатыла тұрған күннен кейінгі күннен кешіктірмей жіберілуге тиіс.

Сақтандыру төлемін тоқтата тұру мерзімі өткенге дейін сақтандырушы сақтандыру төлемінен уәжді бас тартуды жіберуге не сақтандыру төлемінің Қазақстан Республикасының заңдарында не сақтандыру шартында көзделген мерзімінен асқан әрбір күн үшін, сақтандыру төлемін жүзеге асыру күніне Ұлттық Банктің базалық мөлшерлемесіне сүйене отырып есептелетін тұрақсыздық айыбын ескере отырып сақтандыру төлемін жүзеге асыруға міндетті.

4. Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) не уәкілетті орган сақтандырушы тарапынан жосықсыз әрекет фактілерін анықтаған кезде уәкілетті орган сақтандырушыға қатысты осы Заңның 53-1-бабында көзделген шараларды қолданады.

Ескерту. 9-тарау 52-4-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-тарау. Қадағалап ден қою шаралары, санкциялар және өзге де ықпал ету шаралары

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

53-бап. Ерте ден қою шаралары

1. Сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) заңды мүдделерін қорғау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, олардың қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін талдауды жүзеге асырады.

2. Сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру тобының қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру тобының қызметін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін талдауды жүзеге асырады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын талдау нәтижесінде және (немесе) оны тексеру қорытындысы бойынша осы баптың 1-тармағында көрсетілген факторлар анықталған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның акционерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөнінде ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын ұсыну бойынша жазбаша нысанда талап жібереді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) оның акционерлері көрсетілген талапты алған күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде әрбір тармағы бойынша орындау мерзімдері мен жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, іс-шаралар жоспарын әзірлеуге және уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын мақұлдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және (немесе) оның акционерлері жоспарда белгіленген мерзімдерде оны орындау нәтижелері туралы уәкілетті органды хабардар ете отырып, оны іске асыруға кіріседі.

Іс-шаралар жоспары мақұлданбаған кезде уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына және (немесе) оның ірі қатысушыларына (сақтандыру холдингтеріне) осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады.

4. Сақтандыру тобының қаржылық жағдайын талдау нәтижесінде және (немесе) сақтандыру холдингін не сақтандыру тобының қатысушыларын тексеру қорытындысы бойынша осы баптың 2-тармағында көрсетілген факторлар анықталған жағдайда, уәкілетті орган сақтандыру холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушысына сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру тобының қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөнінде ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын ұсыну бойынша жазбаша түрде талап жібереді.

Сақтандыру холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары көрсетілген талапты алған күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде әрбір тармағы бойынша орындалу мерзімдері мен жауапты басшы қызметкерлерді көрсете отырып, іс-шаралар жоспарын әзірлеуге және уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Іс-шаралар жоспарын мақұлдаған кезде уәкілетті орган сақтандыру холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары жоспарда белгіленген мерзімдерде оны орындау нәтижелері туралы уәкілетті органды хабардар ете отырып, оны іске асыруға кіріседі.

Уәкілетті орган іс-шаралар жоспары мақұлданбаған кезде сақтандыру холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушыларына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шараларын қолданады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық орнықтылығын арттыруға бағытталған іс-шаралар жоспары осы баптың 3 және 4-тармақтарында белгіленген мерзімдерде ұсынылмаған, осы жоспардың іс-шаралары орындалмаған немесе уақтылы орындалмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру холдингіне) және (немесе) оның ірі қатысушыларына осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін фактор (факторлар) тиісті жоспардың (жоспарлардың) мерзімдері және іс-шаралары аяқталғаннан кейін жойылмаған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру холдингіне) және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) басшы қызметкерлеріне осы Заңда көзделген қадағалап ден қою шаралары қолданылады.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының іс-шараларды өздеріне байланысты емес себептермен іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде орындау мүмкіндігі болмаған жағдайда, уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын орындау мерзімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің және (немесе) ірі қатысушының өтінішхаты бойынша ұзартуы мүмкін.

7. Ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын мақұлдау тәртібі және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды айқындау әдістемесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 53-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-1-бап. Қадағалап ден қою шаралары

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) заңды мүдделерін қорғау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету, олардың қаржылық жағдайының нашарлауына және сақтандыру қызметіне байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу мақсатында уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, олардың басшы қызметкерлеріне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының iрі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге қадағалап ден қою шараларын қолданады.

2. Қадағалап ден қою шараларын қолдануға мыналар негіз болып табылады:

1) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасын бұзу;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің қызметінде уәкілетті орган бақылау және қадағалау жөніндегі функцияларды жүзеге асыру шеңберінде, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықтаған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тұрақты жұмыс істеуіне және (немесе) оның сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) мүдделеріне және (немесе) Қазақстан Республикасы сақтандыру жүйесінің тұрақтылығына қатер төндіретін жағдайдың жасалуына әкелуі мүмкін кемшіліктер және (немесе) тәуекелдер;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкерлерінің олардың тұрақты жұмыс істеуіне және (немесе) сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) мүдделеріне қатер төндіруі мүмкін құқыққа сыйымсыз әрекеттерін немесе әрекетсіздігін анықтау;

4) басшы қызметкердің, лауазымды адамның (басшы қызметкерлердің, лауазымды адамдардың) әрекеттерін (әрекетсіздігін) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейді және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға және (немесе) сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) залал келтіргенін куәландырады деп тану үшін жеткілікті деректер;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаның, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының (оның ішінде ірі қатысушы бақылау жасайтын ұйымдардың), сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың нәтижесінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына залал келтірген немесе келтірілуі мүмкін әрекеттерді жасауы;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғалардың, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының (оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы бақылау жасайтын ұйымдардың), сақтандыру холдингінің немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың орнықсыз қаржылық жағдайы;

7) осы Заңға сәйкес бұрын қолданылған қадағалап ден қою шараларын орындамау;

8) уәкiлеттi органға немесе Ұлттық Банкке есептілікті немесе мәліметтерді, сондай-ақ уәкілетті орган немесе Ұлттық Банк сұрататын өзге ақпаратты ұсынбау не оларды анық емес ұсыну;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобының, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушыларының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғалардың, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің тексеру жүргізуге, оны белгіленген мерзімдерде жүргізу мүмкіндігін бермей кедергі келтіруі;

10) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның аудиторлық есепте көрсетілген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаржылық жағдайына әсер ететін кемшіліктерді осы Заңның 20-бабының 10-тармағында көзделген мерзімдерде жоймауы;

11) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға міндетті немесе төтенше жарналарды, сондай-ақ бастапқы біржолғы және қосымша жарналарды төлемеу, уақтылы төлемеу не толық емес көлемде төлеу;

12) уәкілетті орган бекіткен, міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесінде, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібінде және мерзімдерінде белгіленген мерзімде сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлемеуі, уақтылы төлемеуі не толық емес көлемде төлеуі;

13) сақтандыру ұйымының сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде орындамауы;

14) дерекқорға ақпарат беру жөніндегі талаптарды орындамау немесе тиісінше орындамау, оның ішінде оны бұрмалау және (немесе) толық және (немесе) уақтылы ұсынбау;

15) осы Заңның 53-бабының 3 және 4-тармақтарында көзделген іс-шаралар жоспарын белгіленген мерзімдерде ұсынбау, оны уәкілетті органның мақұлдамауы, осы жоспардың іс-шараларын орындамау немесе уақтылы орындамау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторды (факторларды) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдерде жоймау;

16) осы Заңның 38-1-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көзделген жоспардың іс-шараларын орындамау немесе уақтылы орындамау.

3. Қадағалап ден қою шараларын қолданудың орындылығын айқындау және қадағалап ден қою шарасын таңдау кезінде мыналар ескеріледі:

1) тәуекел деңгейі, бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының сипаты;

2) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының ауқымы мен маңыздылығы;

3) бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің жүйелілігі мен ұзақтығы;

4) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің қаржылық жағдайға әсері;

5) таңдап алынған қадағалап ден қою шарасын қолдану нәтижесінде жағдайды түзету қабілеті;

6) бұрын қолданылған қадағалап ден қою шараларының болуы және тиімділігі (нәтижелілігі);

7) қолданылатын қадағалап ден қою шарасының оны қолдану негіздеріне барабарлығы;

8) анықталған бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және (немесе) тәуекелдердің туындауына негіз болған себептер;

9) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметте анықталған бұзушылықтарды, тәуекелдерді және (немесе) кемшіліктерді жоюға бағытталған дербес шараларды қабылдауға, осындай шаралардың тиімділігі және (немесе) оларды қабылдау әзірлігі.

4. Уәкілетті орган мынадай қадағалап ден қою шараларын қолданады:

1) осы Заңның 53-2-бабына сәйкес қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары;

2) осы Заңның 53-3-бабына сәйкес қаржылық жағдайды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөніндегі шаралар;

3) осы Заңның 53-4-бабына сәйкес қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шаралары.

5. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру холдингіне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийге бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, осы баптың 4-тармағында айқындалған қадағалап ден қою шараларының кез келгенін қолдануға құқылы.

6. Қадағалап ден қою шараларын қолдану тәртібі уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. 53-1-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-2-бап. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары

1. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру тобының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру холдингінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметінде, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығына елеулі әсер етпейтін, олардың қаржылық жағдайына және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) мүдделеріне қатер төндірмейтін жағдайларда қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шараларын қолданады.

2. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары мыналарды қамтиды:

1) анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар туралы, осы ақпаратты (қажет болған кезде уәкілетті орган айқындайтын) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның, сақтандыру холдингінің, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның жекелеген органдарының назарына жеткізе отырып хабардар ету;

2) уәкілетті органның анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою жөніндегі ұсынымдарын беру;

3) уәкілетті орган кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды қайта анықтаған, сондай-ақ қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шаралары орындалмаған жағдайда, қадағалап ден қоюдың өзге шараларын қолдану ықтималдығы туралы ескерту.

3. Қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шарасы уәкілетті органның хатымен ресімделеді.

Ескерту. 53-2-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-3-бап. Қаржылық жағдайды жақсарту және (немесе) тәуекелдерді барынша азайту жөніндегі шаралар

1. Уәкілетті орган анықталған, оның ішінде уәжді пайымдауды пайдалана отырып анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою мақсатында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру холдингінің, сақтандыру тобының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдардың, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийдің қаржылық жағдайын жақсарту және (немесе) тәуекелдерін барынша азайту жөніндегі шараларды:

1) төлеу қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативін және (немесе) өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативін уәкілетті орган белгілеген ең төмен мәндерден жоғары ұстап тұру;

1-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторды (факторларды) жою;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын қоса алғанда, жекелеген мәміле түрлерін жасауды тоқтата тұру және (немесе) шектеу не оларды жүзеге асырудың ерекше тәртібін белгілеу;

3) шығыстарды қысқарту, оның ішінде жұмыскерлерді қосымша жалдауды тоқтату немесе шектеу, жекелеген филиалдар мен өкілдіктерді, еншілес ұйымдарды жабу, басшы қызметкерлердің ақшалай сыйақыларын және басқа да материалдық көтермелеу түрлерін шектеу арқылы қысқарту;

4) белгілі бір актив түрлеріне инвестицияларды тоқтата тұру және (немесе) шектеу не оларды жүзеге асырудың ерекше тәртібін белгілеу;

5) сақтандыру резервтерін қосымша қалыптастыру;

6) жеке және (немесе) заңды тұлғаны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлға деп тану;

7) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен жеңілдікті шарттарда жасалған мәмілелердің шарттарын жеңілдікті шарттармен мәміле жасалған күні үшінші тұлғалармен жасалған осыған ұқсас мәмілелер шарттарына өзгерту;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, сақтандыру холдингімен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен операцияларды шектеу;

9) жай және (немесе) артықшылықты акциялар бойынша дивидендтерді есепке жазуды және (немесе) төлеуді тоқтату;

10) ішкі саясаттар мен рәсімдерді, тәуекелдердің жол берілетін мөлшеріне лимиттерді, тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалау рәсімін қайта қарау;

11) басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді бір мезгілде кері қайтарып ала отырып, осы Заңның 34-бабында аталған адамдарды қызметтік міндеттерін орындаудан шеттету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру брокері осы Заңның 34-бабында аталған адамдарды уәкілетті орган осы адамдарды қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткенге дейін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткен немесе жұмыстан босатқан жағдайда, уәкілетті орган осы адамды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру холдингінің, сақтандыру брокерінің тиісті басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуды жүргізеді;

11-1) басшы қызметкер лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді бір мезгілде кері қайтарып ала отырып, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкерін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады. Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым осы басшы қызметкерді уәкілетті орган оны қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткенге дейін қызметтік міндеттерін орындаудан шеттеткен немесе жұмыстан босатқан жағдайда, уәкілетті орган осы адамды сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның басшы қызметкері лауазымына тағайындауға (сайлауға) келісімді кері қайтарып алуды жүргізеді;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымның ірі қатысушысына және (немесе) сақтандыру холдингіне тиесілі мүліктің құнына бағалау жүргізу;

13) уәкілетті органның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарының, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтанушыларының (сақтандырылушыларының, пайда алушыларының) құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына ықпал ететін себептерді және (немесе) жағдайларды жою;

14) сақтандыру агенттерінің тізілімінен сақтандыру агентін алып тастау;

15) олардың қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды қою арқылы қолданады.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген шаралар жазбаша нұсқама немесе жазбаша келісім нысанында қолданылады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру холдингіне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына осы баптың 1-тармағында белгіленген орындалуы міндетті шараларды қолдануға және (немесе) оларды орындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) белгіленген мерзімде ұсыну қажеттігіне нұсқау жазбаша нұсқама болып табылады.

Іс-шаралар жоспарында кемшіліктердің, тәуекелдердің немесе бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралардың тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты басшы қызметкерлер көрсетіледі.

4. Уәкілетті орган мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдар немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру брокері немесе сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым арасында жасалған жазбаша келісім осы баптың 1-тармағында белгіленген шараларды орындау туралы жазбаша келісім болып табылады, онда анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жою мерзімдерін және (немесе) анықталған кемшіліктер, тәуекелдер немесе бұзушылықтар жойылғанға дейін аталған тұлғалар өздеріне қабылдайтын шектеулердің тізбесі көрсетіледі.

Жазбаша келісім сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі немесе сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдар немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру брокері немесе сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым тарапынан міндетті түрде қол қоюға жатады.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру холдингі, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйым, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру брокері, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарий уәкілетті органды жазбаша нұсқамада және жазбаша келісімде көрсетілген шаралардың осы құжаттарда көзделген мерзімдерде орындалғаны туралы хабардар етуге міндетті.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге байланысты емес себептермен жазбаша нұсқамада және (немесе) іс-шаралар жоспарында, жазбаша келісімде белгіленген мерзімдерде бұзушылықтарды жою мүмкін болмаған жағдайда, жазбаша нұсқаманы және (немесе) іс-шаралар жоспарын, жазбаша келісімді орындау бойынша мерзім уәкілетті орган белгілеген күнге дейін ұзартылуы мүмкін.

7. Филиалына уәкілетті орган осы баптың 1-тармағында көрсетілген талаптарды қойған Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайын жақсарту бойынша, оның ішінде резерв ретінде қабылданатын, осы Заңның 46-бабының 12-тармағында көзделген активтердің мөлшерін ұлғайту, оның қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына және уәкілетті органның талаптарына сәйкес келтіру арқылы тәуекелдерді барынша азайту бойынша шаралар қабылдауға міндетті.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қабылдайтын, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген шаралар жеткіліксіз болған кезде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы орындамаған және (немесе) тиісінше орындамаған міндеттемелерді бұрын уәкілетті органға осы Заңның 30-1-бабының 2-тармағы бірінші бөлігінің 12) тармақшасына сәйкес ұсынылған жазбаша міндеттемеге сәйкес орындайды.

Ескерту. 53-3-баппен толықтырылды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-4-бап. Қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шаралары

1. Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаларға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушыларына, сақтандыру холдингіне, сақтандыру холдингінің ірі қатысушыларына және сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымдарға:

1) осы Заңның 20-бабының 10-тармағында, 26-бабының 14-1-тармағында және 46-бабының 4-тармағында көзделген;

2) егер өзге де қадағалап ден қою шараларын қолдану сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) заңды мүдделерін қорғауды, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және (немесе) сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын, сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметіне байланысты тәуекелдерді барынша азайтуды қамтамасыз ете алмаған;

3) егер сақтандыру холдингінің және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының және (немесе) сақтандыру холдингі ірі қатысушысының және (немесе) сақтандыру тобы құрамына кіретін ұйымның және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілеріне ие тұлғаның әрекеттері (әрекетсіздігі) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайын одан әрі нашарлатуға әкелуі мүмкін жағдайларда қадағалап ден қоюдың мәжбүрлеу шараларын қолданады.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайлар орын алған кезде уәкілетті орган:

1) ірі қатысушы белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысынан оның тікелей немесе жанама иелену үлесін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының он пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды талап етуге;

2) сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру холдингінен оның тікелей немесе жанама иелену үлесін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының жиырма бес пайызынан төмен деңгейге дейін азайтуды және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тәуекелге ұшырататын өзі мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан және сақтандыру холдингінен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе сақтандыру холдингі акционері (қатысушысы) болып табылатын ұйымдарға, сондай-ақ сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарға қатысты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын және (немесе) сақтандыру холдингін не сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарды тәуекелге ұшырататын өздерінің арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғадан, сондай-ақ сақтандыру холдингінен өзінің еншілес ұйымын немесе капиталында өздерінің қомақты қатысуы бар ұйымдарды иелену немесе бақылау үлесін иеліктен шығаруды талап етуге;

5) сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдардан сақтандыру тобының құрамына кіретін ұйымдарды тәуекелге ұшырататын өздері мен үлестес тұлғалары арасындағы операциялардың (тікелей және жанама) жүзеге асырылуын тоқтата тұруды талап етуге;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының меншікті капиталын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру тобының қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету үшін жеткілікті мөлшерде ұлғайту мақсатында сақтандыру холдингінен, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысынан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын немесе сақтандыру тобын қосымша капиталдандыру жөнінде шаралар қолдануды талап етуге құқылы.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға осы баптың 2-тармағында, сондай-ақ осы Заңның 20-бабы 10-тармағының екінші бөлігінде көзделген талаптарды орындамаған жағдайда, уәкілетті органның шешімі негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқару бекітіледі. Бұл акциялар уәкілетті органға сенімгерлік басқаруға үш айға дейінгі мерзімге беріледі.

Уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын ұлттық басқарушы холдингке сенімгерлік басқаруға беру туралы шешім қабылдауға құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары ұлттық басқарушы холдингке сенімгерлік басқаруға берілген жағдайда, акцияларды сенімгерлік басқару бекітілетін мерзім уәкілетті органның сенімгерлік басқаруды бекіту туралы шешімінде айқындалады.

Уәкілетті органның не ұлттық басқарушы холдингтің сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқаруды жүзеге асыру кезеңінде акциялардың меншік иесі сенімгерлік басқарудағы акцияларға қатысты қандай да бір әрекеттерді жүзеге асыруға құқылы емес.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы, сақтандыру холдингі не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлға уәкілетті орган алдында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өздеріне тиесілі барлық акцияларын өтінішхатта көрсетілген тұлғаларға сату туралы өтінішхат беруге құқылы.

Өтінішхатта көрсетілген акцияларды сатып алушылар Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінің талаптарын орындаған жағдайда, уәкілетті орган өтінішхатты қанағаттандырады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқару бекітілген мерзім өткенге дейін сенімгерлік басқаруға беру негіздері жойылмаған кезде уәкілетті орган не ұлттық басқарушы холдинг акцияларды өткізу туралы шешім қабылданған күнге қалыптасқан нарықтық құн бойынша ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында оларды өткізу жолымен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сенімгерлік басқарудағы акцияларын иеліктен шығарады. Акциялардың нарықтық құны туралы ақпарат болмаған жағдайда, акцияларды өткізу бағасын бағалаушы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындауы мүмкін. Көрсетілген акцияларды сатудан түскен ақша акциялары сенімгерлік басқаруға берілген тұлғаларға аударылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сату жөніндегі іс-шаралар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысына, сақтандыру холдингіне не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы немесе сақтандыру холдингі белгілері бар тұлғаға тиесілі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларын сенімгерлік басқаруды, сондай-ақ сенімгерлік басқару кезеңінде уәкілетті органның не ұлттық басқарушы холдингтің әрекеттерді жүзеге асыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

Ескерту. Заң 53-4-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

53-5-бап. Санкциялар

1. Уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру брокеріне, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар актуарийге бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, мынадай санкцияларды қолдануға құқылы:

1) осы Заңның 54 және 59-баптарында белгiленген негiздер бойынша лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру;

2) осы Заңның 55 және 60-баптарында көзделген негіздер бойынша лицензиясынан айыру;

3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген бір немесе бірнеше пруденциялық нормативті және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік алты ай ішінде екі және одан көп) бұзған және сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын қосымша капиталдандыру жөнінде шаралар қолданбаған жағдайда "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін мәжбүрлеп беру туралы шешім қабылдау.

1-1. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалына бұрын оларға қолданылған қадағалап ден қою шараларына қарамастан, мынадай санкцияларды қолдануға құқылы:

1) осы Заңның 54-бабының 1-2-тармағында көзделген негіздер бойынша лицензияның қолданысын тоқтата тұру;

2) осы Заңның 55-бабының 1-2-тармағында көзделген негіздер бойынша лицензиядан айыру.

2. Санкцияларды қолданудың орындылығын айқындау және лицензияның қолданылуын тоқтата тұру не одан айыру түрінде санкцияларды таңдау кезінде мыналар ескеріледі:

1) тәуекел деңгейі, бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының сипаты;

2) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің және олардың салдарларының ауқымы мен маңыздылығы;

3) бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің жүйелілігі мен ұзақтығы;

4) жол берілген бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің қаржылық жағдайға әсері;

5) анықталған бұзушылықтардың және (немесе) кемшіліктердің туындауына негіз болған себептер;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру брокерінің, сақтандыру нарығында актуарлық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар актуарийдің қызметте анықталған кемшіліктерді, тәуекелдерді немесе бұзушылықтарды жоюға бағытталған дербес шараларды қабылдауы, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының лицензияны ерікті түрде қайтару (ерікті түрде қайта ұйымдастыру немесе тарату) туралы шешім қабылдауы.

Ескерту. Заң 53-5-баппен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (02.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерi лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру

1. Мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шараларының талаптарын орындамаған;

1-1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында өзге сақтандыру холдингі немесе ірі қатысушы-жеке тұлға болмаған кезде сақтандыру холдингі, ірі қатысушы-жеке тұлға мәртебесі кері қайтарып алынған;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген пруденциялық нормативтердiң талаптарын және өзге де сақталуға мiндеттi нормалар мен лимиттердi сақтамаған;

2-1) сақтандыру сыйлықақысының негізделмеген мөлшерін қолданудан, сақтандыру төлемін жүзеге асырудан негізсіз бас тартудан, сақтандыру төлемін уақтылы жүзеге асырмаудан, сақтандырудың міндетті түрлерін жүргізудің талаптары мен тәртібінен туындайтын міндеттерді орындамаудан немесе тиісінше орындамаудан көрінетін сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерін бұзу фактісі анықталған;

2-2) осы Заңның 15-1-бабында белгіленген, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар жасауға тыйым салуды бұзған;

2-3) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-4) осы Заңның 17-бабының 4-тармағында белгіленген тыйым салуды бұзғанда;

2-5) сақтандыру брокері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген меншікті капиталдың ең төмен мөлшеріне қойылатын талаптарды сақтамағанда;

2-6) сақтандыру (қайта сақтандыру) пулының қызметін басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтерді ұсынуды қоспағанда, сақтандыру шартын жасасуға байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсыну бойынша мемлекеттік сатып алуға сақтандыру брокерінің қатысу фактісі анықталғанда;

2-7) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін сақтамағанда;

3) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

4) сақтандыру қызметiн және сақтандыру брокерінің қызметін тексеруге байланысты уәкiлеттi мемлекеттiк органның өз құзыретi шегiнде талап еткен құжаттар мен ақпаратты беруден бас тартқан;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, басшы қызметкерлерін, сақтандыру брокерін келісуге байланысты талаптарды бұзған;

6) алып тасталды;

7) бухгалтерлiк есепте сақтандыру (қайта сақтандыру) жөнiндегi қаржы операцияларын тиiсiнше көрсетпеуге, сондай-ақ есепке алудың өзге де мiндеттi нысандарын жүргiзуге байланысты Қазақстан Республикасының заңдарын бұзу фактiсi анықталған;

8) лицензия беруге негiз болған құжаттарда жалған ақпарат беру фактiсi анықталған;

8-1) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
9) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

10) сақтандыру брокері сақтандыру агентінің қызметін жүзеге асырған;

10-1) сақтандыру брокері сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті сақтандыру брокерінің кәсіби жауапкершілігіне байланысты тәуекелдер объектісі болып табылатын үшінші тұлғалар алдындағы өзінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандырудың қолданыстағы шартынсыз жүзеге асырғанда;

11) Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптарды жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) бұзған;

12) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында осы Заңда көзделген жағдайларда дерекқорға қатысу шарты болмаған;

13) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында Қазақстан Республикасының заңдарында болуы көзделген, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға кепiлдiк беретiн ұйымға қатысу шарты болмаған;

13-1) осы Заңның 11-бабы 3-1-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында сақтандырудың міндетті түрлерін жүзеге асыру кезінде ірі қатысушы-жеке тұлға немесе сақтандыру холдингі болмаған;

14) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15) сақтандыру холдингі, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталын ұлғайту жөніндегі талаптарын, сондай-ақ осы Заңның 53-4-бабының 2-тармағына сәйкес қойылатын талаптарды орындамағанда;

16) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесі уәкілетті органның талаптарына сәйкес келмегенде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары және сақтандыру брокері лицензиясының қолданылуы алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясының қолданылуы барлық сақтандыру сыныптары және (немесе) қызмет түрлері бойынша да, сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша да тоқтатыла тұруы мүмкін.

1-2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы лицензиясының қолданысы мынадай негіздердің бірі бойынша алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін:

1) осы баптың 1-тармағының 1), 2), 2-1), 2-2), 2-4), 2-6), 2-7), 4), 5), 7), 8), 10), 10-1), 11), 12), 13) және 16) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының осы Заңның 16-4-бабының 4-тармағына және 46-бабының 12-тармағына сәйкес уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген, резерв ретінде қабылданатын активтердің мөлшеріне қойылатын талаптарды сақтамауы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның осы Заңның 46-бабының 12-тармағына және 53-3-бабының 7-тармағына сәйкес қойылатын талаптарын орындамауы;

4) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы үшін осы Заңның 11-бабының 3-тармағына сәйкес тыйым салынған қызметті жүзеге асыру;

5) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының қызметі процесінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптарды сақтамау;

6) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының немесе сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерінің сақтандыру брокері қызметін жүзеге асыруға лицензиясының қолданысын тоқтата тұруы.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру қолданылып жүрген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін арттыруды көздейтін өзгертуді қоса алғанда, оның жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуына, сондай-ақ сақтандыру агенті ретінде сақтандыру делдалдығын жүзеге асыруына тыйым салуға әкеп соғады. Бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзi қабылдаған мiндеттемелердi орындауға мiндеттi.

3. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешiмде лицензияның қолданылуын тоқтата тұрудың негiздерi мен мерзiмi көрсетiлуге тиiс.

Мұндай шешiм лицензиаттың атқарушы органының назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған болып есептеледi.

Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

4. Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасындағы талаптар сақтандыру брокерiне қатысты қолданылмайды.

Ескерту. 54-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) , 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.10.23 № 72-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.08.28 № 192-IV (2010.03.08 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2024 № 74-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда сақтандыру портфелін беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда лицензиядан айырылған күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде уақытша әкімшілік "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдіктер берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруді жүзеге асыруға тиіс.

Уақытша әкімшіліктің өтінішхаты бойынша осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімді уәкілетті орган өзінің шешімінде көрсетілген мерзімге ұзартуы мүмкін.

Егер "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірде-біреуі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмесе не "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының бірде-біреуі мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру портфелін қабылдау ниеті туралы мәлімдемесе, сақтандыру портфелін мемлекет қатысатын, "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына беру жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру портфелін беру сақтанушының (қайта сақтанушының) келісімінсіз жүзеге асырылады.

3. Сақтандыру портфелін беру сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның есебінен жүзеге асырылады.

4. Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын) таңдау туралы қабылданған шешімді осындай шешім қабылданған күннен кейінгі алғашқы жұмыс күнінен кешіктірмей, уәкілетті органға келісуге жібереді, сондай-ақ сақтандыру портфелін берудің аяқталғандығы туралы осындай беру аяқталған күннен кейінгі алғашқы жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етеді.

Уәкілетті орган уақытша әкімшіліктің осы шешімін алған күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде қарайды.

Сақтандыру портфелін қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сай келмеуі, оның ішінде оны қабылдау кезіне, сондай-ақ жаңадан қабылданатын сақтандыру портфелін ескере отырып, пруденциялық нормативтердің және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің орындалмауы уәкілетті органның уақытша әкімшілік қабылдаған шешімді келісуден бас тартуына негіз болып табылады.

5. Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру туралы хабарландыруды Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда сақтандыру портфелін берудің тәртібі мен ерекшеліктері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

7. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.

Ескерту. Заң 54-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерін лицензиясынан айыру

1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) лицензияның қолданылуын тоқтата тұруға негiз болған мән-жайлар белгiленген мерзiмде жойылмаған;

2) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-1) уәкiлеттi орган қолданған қадағалап ден қою шараларын бiрнеше рет (қатарынан күнтiзбелiк он екi ай iшiнде екi және одан көп рет) орындамаған;

2-2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін заңнамалық актілерін бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) бұзған;

2-3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген пруденциялық нормативтердiң талаптарын және сақталуға мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттерді бiрнеше рет (қатарынан күнтiзбелiк он екi ай iшiнде екi және одан да көп рет) сақтамаған;

3) сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе сақтандыру брокерiнiң қызметiн тоқтату туралы шешiм қабылдаған;

4) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
5) алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен;
6) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7) осы Заңның 54-бабы 1-тармағының 11) тармақшасында көзделген негіздер бойынша лицензияны тоқтата тұру түрінде санкция қолданылған, Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптар соңғы он екі ай ішінде қайтадан бұзылған;

8) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері ақшаны жылыстатумен немесе терроризмді қаржыландырумен байланысты мәмілелерге қатысқан жағдайларда лицензиядан айыру туралы шешім шығаруға құқылы.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы барлық сақтандыру сыныптары және (немесе) қызмет түрлері бойынша да, сақтандырудың жекелеген сыныптары және (немесе) қызмет түрі бойынша да лицензиясынан айырылуы мүмкін.

1-2. Уәкілетті орган мынадай негіздердің бірі бойынша Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын, Қазақстан Республикасы бейрезиденті-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру туралы шешім шығаруға құқылы:

1) осы баптың 1-тармағының 1), 2-1), 2-2), 2-3), 7) және 8) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) осы Заңның 54-бабы 1-2-тармағының 2), 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында көзделген бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) бұзушылық;

3) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденттері болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының немесе сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін сақтандыру брокерінің қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыруы;

4) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері резиденті болып табылатын мемлекет сотының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокерін мәжбүрлеп тарату (қызметін тоқтату) туралы шешім қабылдауы;

5) осы Заңның 72-1-бабы 5-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайларда соттың Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату туралы шешім қабылдауы.

1-3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру портфелі болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға арналған лицензиясынан айырылуы мүмкін. Сақтандыру портфелі болмаған жағдайда осындай лицензияны ерікті түрде қайтару жүзеге асырылады.

2. Лицензиядан айыру туралы шешiмде одан айырудың негiздемесi көрсетiлуге тиiс.

3. Лицензиясынан айырылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру немесе өзге де қызметті жүзеге асыруға құқылы емес, тізбесін уәкілетті орган айқындайтын операцияларды қоспағанда, қолда бар банк шоттары бойынша барлық операцияларды тоқтатуға міндетті.

4. Лицензиясынан айырылған сақтандыру брокері өз қызметін жүзеге асыруға құқылы емес, ол өзін ұстауға арналған ағымдағы шығыстарға, сақтандыру брокеріне келіп түсетін ақшаны есепке алуға байланысты жағдайларды қоспағанда, қолда бар банк шоттары бойынша барлық операцияларды тоқтатуға міндетті.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалын лицензиядан айыру туралы шешім оны уәкілетті орган қабылдаған күннен бастап күшіне енеді. Лицензиядан айыру туралы қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиядан айыру туралы шешімге шағым жасауға құқылы.

Ескерту. 55-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.08.28 № 192-IV (2010.03.08 бастап қолданысқа енгізіледі), 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау

Ескерту. 55-1-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-2-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі уақытша әкімшілік

1. Уақытша әкімшілікті уәкілетті орган оның қызметкерлері не осы Заңның 34-бабының 3-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келетін өзге де адамдар қатарынан тағайындайды.

Уақытша әкімшіліктің құрамына сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметкерлері міндетті түрде кіреді.

2. Уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелерінің (уәкілетті органның қызметкерлерін қоспағанда) құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ еңбегіне ақы төлеу жағдайлары уәкілетті орган мен уақытша әкімшіліктің арасында жасалған жеке шартпен белгіленеді.

3. Уақытша әкімшілік өз қызметінде осы Заңды, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасын басшылыққа алады.

4. Уәкілетті орган уақытша әкімшіліктің мүшелерін кез келген сәтте ауыстыруға құқылы.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы келтірген залал үшін уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады. Қалыпты өндірістік тәуекел санатына жатқызылуы мүмкін залал үшін жауапкершілікті уақытша әкімшіліктің басшысы мен мүшелеріне жүктеуге жол беруге болмайды.

6. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, қолданылады.

Ескерту. Заң 55-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)Заңдарымен.

55-3-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялауды жүргізу туралы шешім

Ескерту. 55-3-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-4-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын консервациялау кезеңінде басқару ерекшеліктері. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын басқару жөніндегі уақытша әкімшіліктің өкілеттіктері

Ескерту. 55-4-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-5-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уақытша әкімшілігінің (уақытша басқарушысының) қызметін бақылау

Ескерту. 55-5-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

55-6-бап. Консервациялауды тоқтату

Ескерту. 55-6-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

56-бап. Сақтандыру қызметi субъектiлерi мен сақтандыру брокерін лицензиясынан айырудың зардаптары

1. Сақтандыру қызметi субъектiлерiн және сақтандыру брокерін лицензияларынан айыру туралы шешiм уәкілетті орган оны қабылдаған күннен бастап күшiне енедi. Лицензиядан айыру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

2. Лицензиядан айырған күннен бастап он бес күн iшiнде уәкiлеттi мемлекеттiк орган сотқа заңдарда белгiленген тәртiппен сақтандыру брокерiнiң қызметiн мәжбүрлеп тоқтату (тарату) туралы өтiнiшпен жүгiнуге мiндеттi.

3. Лицензиядан айыру туралы шешiм күшiне енген күннен бастап уәкiлеттi мемлекеттiк орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiн тағайындайды, оған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық органдарының өкiлеттiгi көшедi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын жұмыс iстеп келген органдарының өкiлеттiгi тоқтатыла тұрады. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерiнiң лицензиядан айыру туралы шешiмге Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда:

1) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру портфелін осы Заңның 54-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен береді;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның дерекқорынан таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы шарттарының тізілімдерін қалыптастырады және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымға береді;

3) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша кепілдікті төлемдерді жүзеге асыратыны туралы хабарландыру жариялайды. Бұл кепілдікті төлемдерді жүзеге асыру туралы хабарландыру Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Уәкілетті орган сақтандыру портфелі берілген күннен бастап он жұмыс күні ішінде сотқа Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін мәжбүрлеп тоқтату (тарату) туралы өтінішпен жүгінеді.

4. Уақытша әкiмшiлiк өз қызметiн уәкiлеттi орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясын тағайындағанға дейiнгi кезеңде жүзеге асырады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiнiң қызметiне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы тағайындалғанға дейiн бақылауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.

Уәкілетті орган уақытша әкiмшiлiктің қызметіне бақылауды жүзеге асыру мақсатында уақытша әкiмшiлiктің қызметінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын, кредиторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзушылықты анықтаған кезде, анықталған бұзушылықтарды және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгiленген мерзiмде жою және (немесе) белгiленген мерзiмде іс-шаралар жоспарын ұсыну туралы уақытша әкiмшiлiктер орындауға міндетті жазбаша нұсқамалар шығаруға құқылы.

Жазбаша нұсқамада белгiленген мерзiмде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралар тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау оның орындалуын тоқтата тұрмайды.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгінің (уақытша әкімшісінің) орындалған жұмыс туралы есебі бекітілу үшін уәкiлеттi органға ұсынылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құжаттары мен мүлкін уақытша әкімшіліктен тарату комиссиясының төрағасына қабылдап алу-беру актісімен ресімделеді, ол төрт данада жасалады. Қабылдап алу-беру актісінің бір данасы – уәкілетті органға, екіншісі сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату туралы шешімді қабылдаған сотқа жіберіледі.

6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкiмшiлiгiнiң өз қызметi кезеңiнде, осы Заңның 55-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, шығыс операцияларын жүзеге асыруға құқығы жоқ.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жұмыс істеу, оның уақытша әкiмшiлiгін (уақытша әкімшісін) тағайындау тәртiбi, уақытша әкiмшiлiктің (уақытша әкімшінің) өкiлеттiктерi, сондай-ақ уақытша әкiмшiлiктiң (уақытша әкімшінің) уәкілетті органға есептілікті және өзге де ақпаратты ұсыну тәртібі, нысандары мен мерзімдері уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде айқындалады.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және тарату комиссиясының уақытша әкімшілігінің (уақытша әкімшісінің) құрамына кірген уәкілетті орган қызметкерлеріне еңбекақы төлеуге байланысты шығыстарды, сондай-ақ орталық әділет органының ресми баспасөз басылымдарында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот қабылдаған шешім туралы ақпаратты жариялау жөніндегі шығыстарды және Корпорацияның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату негіздемесі бойынша және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкі болмаған жағдайда не оның құны осы шығыстарды жабуға жеткіліксіз болса, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату аяқталған соң құжаттарды мұрағатқа сақтауға тапсыру жөніндегі қызметтің тоқтатылуын мемлекеттік тіркеуге байланысты шығыстарды қоспағанда уәкілетті органның мәжбүрлеп тарату негіздемесі бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтату жөніндегі шығыстарды қаржыландыруына тыйым салынады.

9. Осы баптың ережелері осы Заңның 72-1-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалына қолданылады.

Ескерту. 56-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

57-бап.

Ескерту. 57-бап алынып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

58-бап.

Ескерту. 58-бап алынып тасталды - ҚР 2006.05.05 № 139 Заңымен.

59-бап. Актуарий лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру

1. Актуарий лицензиясының қолданылуын уәкiлеттi орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) уәкiлеттi орган өз құзыретi шегiнде талап еткен актуарий қорытындысы және өзге де құжаттар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген немесе уәкілетті орган белгілеген мерзімде ұсынылмаған;

1-1) уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шараларының талаптарын және уәкілетті органның өзге де талаптарын орындамаған;

1-2) осы Заңның 40-бабы 4-тармағының талаптарын орындамаған;

2) актуарлық қызметті Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын бұза отырып жүзеге асырған;

3) уәкілетті органға жіберілген, оның ішінде лицензия беруге негiз болған құжаттарда анық емес ақпарат ұсыну фактiсi анықталған жағдайда, үш айға дейінгі мерзімге тоқтата тұра алады.

4) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
5) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
6) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешiмде лицензияның қолданылуын тоқтата тұрудың негiздемесi мен мерзiмi көрсетiлуге тиiс. Мұндай шешiм лицензиаттың назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған болып есептеледi.

Актуарий лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.02.19 № 230 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Актуарийдi лицензиясынан айыру

1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздердiң бiрi бойынша:

1) лицензияның қолданылуын тоқтата тұруға негiз болған мән-жайлар белгiленген мерзiмде жойылмаған;

2) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

2-1) сақтандыру ұйымының пруденциялық нормативтердің талаптарын және (немесе) сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан көп рет) орындамауына алып келген, актуарий Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасын бұзған;

2-2) көрінеу жалған актуарий қорытындысы берілген;

3) актуарий есептеулерiн жүргiзу, сондай-ақ тәуелсіз актуарий ретіндегі қызметті жүзеге асыру барысында алынған және сақтандыру құпиясы немесе коммерциялық құпия болып табылатын мәлiметтер жария етiлген немесе үшiншi тұлғаға (уәкiлеттi мемлекеттiк органнан басқасына) берiлген;

4) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

5) сот актуарийдiң кәсiпкерлiк қызметiн тоқтату туралы шешiм қабылдаған жағдайларда лицензиядан айыру туралы шешiм шығаруға құқылы.

2. Лицензиядан айыру туралы шешiмде одан айырудың негiздемесi көрсетiлуге тиiс. Мұндай шешiм лицензиаттың назарына жеткiзiлген күннен бастап лицензиат лицензиясынан айырылған болып есептеледi.

Актуарийді лицензиясынан айыру жөнінде қабылданған шешім туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жарияланады.

Ескерту. 60-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (2012.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Акцияларды мәжбүрлеп сатып алу

Ескерту. 61-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-тарау. ҚАЙТА ҚҰРУ

62-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру холдингінің өз еркімен қайта ұйымдастырылуы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуы (бірігуі, қосылуы, бөлінуі, бөлініп шығуы, қайта құрылуы) осы Заңда және уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген тәртiппен жүргізіледі.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуы уәкiлеттi органның рұқсаты болған кезде жүзеге асырылуы мүмкін.

Өз еркімен қайта ұйымдастырылуға рұқсат алған жағдайда сақтандыру қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға бұрын берілген барлық лицензияларды сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бір апта ішінде уәкілетті органға қайтарып беруге міндетті.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) ерікті түрде қайта ұйымдастырылуын жүргізу үшін рұқсат алуға өтінішхат беру үшін осы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) акционерлерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы шешімінің болуы негіз болып табылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) акционерлері (қатысушылары) жалпы жиналысының оны ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы шешімін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) уәкілетті органға осындай шешім қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жібереді.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салынады. Бұл тыйым салу осы тармақтың екінші бөлігіне сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асырмайтын заңды тұлғаға ерікті түрде қайта ұйымдастыру туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлер жалпы жиналысының хаттамасына қол қойылған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың төртінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуын жүргізуге уәкілетті органның рұқсатын алу туралы өтінішке мынадай құжаттар қоса берілуге тиіс:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) жоғары органының оны өз еркімен қайта ұйымдастыру туралы шешімі (қаржылық есептілік депозитарийінің интернет-ресурсында мәліметтер болмаған жағдайда);

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) қайта ұйымдастырылуын жүргізу жөніндегі іс-шаралар жоспары.

3) алып тасталды - ҚР 25.11.2019 № 272-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуын жүргiзуге рұқсат алуға арналған өтiнiштi уәкiлеттi орган құжаттардың толық топтамасы табыс етiлген күннен бастап отыз бес жұмыс күні iшiнде қарауға тиiс.

6. Қайта ұйымдастырылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы (сақтандыру холдингі) уәкілетті органның қайта ұйымдастыруды жүргізуге рұқсатын алған күннен бастап екі апта ішінде өздерінің барлық сақтанушысына алдағы өзгерістер туралы тікелей хабардар ету және тиісті хабарландыруды қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын кемінде екі мерзімді баспасөз басылымында және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының интернет-ресурсында жариялау арқылы хабар беруге міндетті.

7. Қайта ұйымдастырылу нәтижесінде құрылған заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу немесе қайта тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жүргізіледі.

8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта ұйымдастырылуына рұқсат беру не аталған рұқсатты беруден бас тарту тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

9. Осы баптың талаптары:

тізбесін уәкілетті орган белгілейтін рейтингтік агенттіктердің бірінің А рейтингінен төмен емес жеке кредиттік рейтингінің, сондай-ақ сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингі белгілерін иеленуші тұлға шыққан елдің қаржылық қадағалау органының аталған Қазақстан Республикасының резиденті емес тұлғалар шоғырландырылған қадағалауға жататындығы туралы жазбаша растауының болуы;

уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында ақпарат алмасу туралы келісімнің, сондай-ақ рейтингтік агенттіктердің бірінің ең төменгі талап етілетін рейтингінің болу шарттарының бірі орындалған кезде сақтандыру холдингі, сақтандыру холдингі белгілерін иеленуші тұлға болып табылатын Қазақстан Республикасының резиденті еместерге қолданылмайды. Ең төменгі рейтинг пен рейтингтік агенттіктердің тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен белгіленеді.

Ескерту. 62-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.26 № 61-V (2012.02.04 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

63-бап. Өз еркiмен қайта құрылуға рұқсат беруден бас тарту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру холдингінің) өз еркiмен қайта құрылуына рұқсат беруден уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздер бойынша:

1) көзделiп отырған өз еркiмен қайта құрылу нәтижесiнде сақтанушылардың және өзге де кредиторлардың заңды мүдделерi бұзылатын;

2) көзделiп отырған қайта құру нәтижесiнде қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз етудiң ең төменгi талаптары, сақталуы мiндеттi нормалар мен лимиттер және осы Заң мен уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген өзге де талаптар бұзылатын;

2-1) қайта ұйымдастырылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының (сақтандыру холдингтерінің) жоғары органдарының тиісті шешімдері болмаған;

2-2) болжалды қайта ұйымдастыру нәтижесінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасының талаптары бұзылатын;

3) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

4) табыс етiлген құжаттар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес келмеген жағдайларда бас тартады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган өтiнiш берушiге өз еркiмен қайта құрылуына рұқсат беруден бас тартқаны туралы бас тартудың негiздемесiн көрсете отырып жазбаша хабарлайды.

Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

64-бап.

Ескерту. 64-бап алынып тасталды - ҚР 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

12-тарау. ТАРАТУ

65-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату түрлері және негiздерi

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, оның iшiнде банкроттық негiзі бойынша тарату осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актiлерiне сәйкес жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) уәкiлеттi органның рұқсаты болған кезде өз акционерлерiнiң шешiмi бойынша (ерікті таратылуы);

2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда сот шешiмi бойынша (мәжбүрлеп таратылуы) таратылуы мүмкiн.

Ескерту. 65-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

66-бап. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының кредиторлар комитетi

Ескерту. 66-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Кредиторлар мүдделерiн қамтамасыз ету және олардың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын мәжбүрлеп тарату рәсiмiне қатысуымен шешiмдер қабылдау мақсатында кредиторлар комитетi құрылады.

Таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кредиторлар комитетiнiң құрамын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының ұсынысы бойынша уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтедi.

2. Кредиторлар комитетiнiң құрылуы мен қызметiнiң ерекшелiктерi уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

Ескерту. 66-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483; 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

67-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде тарату ерекшеліктері

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны ерікті түрде тарату туралы шешім қабылдағаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы:

1) уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осындай шешімнің көшірмесін жіберуге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының оны ерікті түрде тарату туралы шешімі осы тармақшаға сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салуға алып келеді, бұл уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуға рұқсат беруден бас тартқан жағдайда, осындай бас тартуға дейін қолданылады;

2) сақтандыру портфелін сақтандырудың берілетін сыныптары (түрлері) бойынша лицензиясы (лицензиялары) бар және сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесінің қатысушысы (қатысушылары) болып табылатын басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына) беруге міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын ерікті түрде таратуға рұқсат беру не көрсетілген рұқсатты беруден бас тарту тәртібі, сондай-ақ сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтандыру портфелі осы Заңның 37-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен берілгеннен кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкілетті органға өзін ерікті түрде таратуға рұқсат беру туралы өтінішхатпен жүгінуге міндетті.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы оны ерікті түрде тарату туралы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жалпы жиналысы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлері жалпы жиналысының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап күнтізбелік үш күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуды жүргізуге рұқсат беру туралы өтінішхатқа тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін құжаттар қоса берілуге тиіс.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуды жүргізуге рұқсат алуға өтінішхатты уәкілетті орган барлық қажетті құжат келіп түскен күннен бастап екі ай ішінде қарауға тиіс.

5. Ерікті түрде таратуға рұқсат алғаннан кейін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы он жұмыс күні ішінде лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

6. Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын ерікті түрде таратуға рұқсаты алынғаннан кейін таратуды оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар жүзеге асырады.

Ескерту. 67-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

68-бап. Өз еркiмен таратылуға рұқсат беруден бас тарту

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз еркiмен таратылуына рұқсат беруден уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiздер бойынша:

1) көзделiп отырған өз еркiмен таратылу нәтижесiнде сақтанушылар мен өзге де кредиторлардың заңды мүдделерi бұзылған;

2) ұсынылған құжаттар бойынша уәкілетті органның ескертулері ол белгілеген мерзімде жойылмаған;

3) табыс етiлген құжаттар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес болмаған;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының міндеттемелері бойынша есеп айырысу үшін оның қаражаты жетпеген;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша міндеттемелері болған жағдайларда бас тартады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган өтiнiш берушiге оның өз еркiмен таратылуына рұқсат беруден бас тартқаны туралы бас тартудың негiздемесiн көрсете отырып жазбаша хабарлайды.

Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату ерекшелiктерi

1. Сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдағаннан және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген рәсімдер аяқталғаннан кейін уақытша әкімшілік өз өкілеттігін доғарады және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құжаттары мен мүлкін тарату комиссиясының төрағасына береді.

1-1. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасы мен мүшелерін уәкілетті орган тағайындайды, олар:

1) уәкілетті органның қызметкерлері;

2) сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қызметкерлері;

3) оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар арасынан тағайындалуы мүмкін.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күннен бастап:

1) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасы оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар арасынан тағайындалған жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын таратуды жүзеге асыруды және оның кредиторларымен есеп айырысуды қамтамасыз етуді қоспағанда, оның акционерлері (жалғыз акционері) немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының органдары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне билік етуге құқылы емес;

2) "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым жүргізетін, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асыру туралы соттардың шешімдерін қоспағанда, соттардың таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты бұрын қабылдаған шешімдерін орындау тоқтатыла тұрады;

3) осы Заңның 55-бабының 3-тармағында көзделген шығыстарға, сондай-ақ "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша төлемдерге байланысты талаптарды қоспағанда, таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына кредиторлардың талаптары тарату ісін жүргізуге қойылуы мүмкін;

4) кредиторлардың, мемлекеттік кірістер органдарының, оның ішінде даусыз (акцептісіз) тәртіппен қанағаттандырылуға жататын талаптары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының банктік шоттарынан ақша өндіріп алуға, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкіне және сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтерге өндіріп алуды қолдануға жол берілмейді;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерлеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өздеріне тиесілі акцияларын иеліктен шығаруға тыйым салынады;

6) басшы, ал қажет болған кезде өзге қызметкерлер де Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыстан шеттетіледі.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мәжбүрлеп таратылған жағдайда, сот уәкілетті органды және сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды хабардар етеді және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім шығарылған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оларға осындай шешімнің көшірмесін жібереді.

3-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бұрын жұмыс істеп тұрған органдарының өкілеттіктері тоқтатылады, басшы, ал қажет болған кезде өзге де қызметкерлері Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында белгіленген тәртіппен жұмыстан босатылады.

3-2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап осы баптың 2-тармағының 1) – 5) тармақшаларында көзделген салдарлар туындайды.

3-3. Соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күннен бастап, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша шарттарды қоспағанда, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен қолданысын мерзімінен бұрын тоқтатады.

4. Сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешім қабылдаған жағдайда, уәкілетті органның лицензиядан айырумен байланысты емес негіздер бойынша, уәкілетті орган оны лицензиядан айыру туралы мәселені Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қарайды.

5. Алып тасталды - ҚР 07.03.2014 № 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 69-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.11.2014 № 257-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 10-баптың 12) тармақшасынан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

69-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап сақтандыру портфелін беру

Ескерту. 69-1-бап алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

70-бап. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, оның iшiнде банкроттық негiз бойынша тарату туралы шешiм қабылданғаннан кейiн сот тарату жөнiнде iс қозғайды және оның филиалдары мен өкiлдiктерiн ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясын құру жөнiнде уәкiлеттi органға мiндеттер жүктейдi.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссияларын тағайындау мен босату тәртiбi және тарату комиссиясының төрағасы мен мүшелерiне қойылатын талап уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде айқындалады.

Тарату комиссиясы төрағасының және мүшесінің құқықтары мен міндеттері, оның ішінде сыйақыға құқығы, мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының істері мен мүлкін басқару жөніндегі өкілеттіктердің көлемі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен және кредиторлар комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды ескере отырып, олармен жасасатын келісіммен реттеледі.

1-1. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ол лицензиясынан айырылғанға дейін бір жыл ішінде жасалған мәмілені мынадай негіздер:

1) басқа тараптың:

егер мәміленің бағасы және (немесе) оның өзге талаптары салыстырмалы жағдайларда осыған ұқсас мәмілелер жасалатын бағадан және (немесе) өзге де талаптардан сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы үшін нашар жағына қарай елеулі түрде ерекшеленетін болса;

егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы берген мүліктің немесе ол жүзеге асырған міндеттемелерді өзге де орындаудың нарықтық құны алынған міндеттемелерді қарсы орындаудың міндеттемелерді осындай қарсы орындаудың шарттары мен мән-жайлары ескеріле отырып айқындалған құнынан елеулі түрде асатын болса;

егер мәміле өтеусіз немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға қатысты Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары бұзыла отырып жасалса, міндеттемелерді теңдей емес қарсы орындауы;

2) егер мәміле басқа кредиторлар алдында белгіленген мерзімде орындалмаған міндеттемелері болған кезде мәмілені жасаған кезде орындалу мерзімі басталмаған, кредиторлардың бірінің талаптарын қанағаттандыруға әкелген жағдайда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының талаптарды қанағаттандыру кезінде кредиторлардың біріне басқа кредиторлардың алдында басымдық беруге алып келген, жекелеген кредиторға немесе өзге де тұлғаға қатысты есеп айырысуды жасауы бойынша соттың жарамсыз деп тануы туралы талап қоя алады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өзін лицензиядан айырғанға дейін бір жыл ішінде жасасқан мәмілелердің жарамсыздығына байланысты даулар бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі олар анықталған күннен бастап бес жылды құрайды.

Мәміле жарамсыз деп танылған кезде мәміле жарамсыздығының Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (Жалпы бөлім) белгіленген салдары қолданылады.

1-2. Осы баптың 1-1-тармағының ережелері мынадай:

1) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалғаннан кейін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге дейін бір ай ішінде жасалған;

2) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін бір ай ішінде жасалған;

3) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен немесе оның мүддесінде жасалған;

4) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының орнықсыздығы белгілері туралы білген (немесе білуге тиіс) тұлғамен жасалған;

5) бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша мынадай жағдайлардың бірінде:

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалғаннан кейін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге дейін бір ай ішінде;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін бір ай ішінде;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен;

сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы іс қозғалған күнге немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы лицензиясынан айырылған күнге дейін алты ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайының орнықсыздығы белгілері туралы білген (немесе білуге тиіс) тұлғамен тараптардың ауысуы (әмбебап құқықтық мирасқорлық нәтижесінде тараптардың ауысуын қоспағанда) жүзеге асырылған жағдайларды қоспағанда, бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәмілеге (мәмілелерге) қолданылмайды.

1-3. Бас қаржылық келісім шеңберіндегі бір немесе бірнеше мәміленің жарамсыз болуы, егер бас қаржылық келісімге және қалған мәмілелерге қатысты оларды жарамсыз деп тану үшін негіздер болмаса, бас қаржылық келісімнің өзінің және бас қаржылық келісім шеңберіндегі қалған мәмілелердің жарамсыз болуына алып келмейді.

Бас қаржылық келісім шеңберіндегі бір немесе бірнеше мәміле нетто-міндеттемелер (нетто-талаптар) анықталғаннан кейін жарамсыз деп танылған жағдайда, нетто-міндеттеме (нетто-талап) одан жарамсыз деп танылған мәміленің немесе мәмілелердің нәтижелерін алып тастау арқылы нетто-міндеттемені (нетто-талапты) айқындаған мәміле тарапының қайта есептеуіне жатады.

2. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының аралық тарату балансы мен кредиторлары талаптарының тізілімін уәкілетті орган бекітеді.

3. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясы уәкілетті органға атқарылған жұмыс туралы есептерді және оның жазбаша сұрау салуы бойынша өз қызметі туралы қосымша мәліметтер мен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты деректерді ұсынуға міндетті.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату конкурстық массасы осы Заңда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қалыптастырылады.

Сақтанушының инвестицияларға қатысу шарты көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған (шеккен) кірістер (шығыстар) есебінен қалыптастырылған активтер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының конкурстық (тарату) массасына енгізілмейді.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының төрағасына, мүшелеріне және өзге де тартылған қызметкерлерге төленетін сыйақының ай сайынғы мөлшері олардың әрқайсысына республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының он еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мүлкін өткізуді тарату комиссиясы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалған тәртіппен жүргізеді.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының қызметін бақылауды уәкілетті орган жүзеге асырады.

5. Тарату комиссиясы уәкiлеттi органмен келiсiлген тарату туралы есептi және тарату балансын cотқа табыс етедi.

Сот тарату туралы есептi және тарату балансын бекiтедi және тарату жөнiндегi iстi аяқтау туралы ұйғарым шығарады.

Тарату комиссиясы сот ұйғарымының көшiрмесiн Корпорацияға, сондай-ақ уәкiлеттi органға жiбередi.

Тарату комиссиясы тарату балансы мен тарату туралы есеп бекітілгеннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде оларды – Корпорацияға, ал көрсетілген құжаттардың көшірмелерін уәкілетті органға ұсынуға міндетті.

Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату тәртібі және оның тарату комиссиясының жұмысына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату аяқталған кезде тарату комиссиясы құжаттарды белгiленген тәртiппен мұрағатқа сақтау үшiн өткiзуге және бұл туралы уәкiлеттi органды хабардар етуге мiндеттi.

6. Алып тасталды.

7. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтатуды тіркегеннен кейін тарату комиссиясы бес жұмыс күні ішінде уәкілетті органға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметін тоқтатуды тіркеу туралы бұйрықтың көшірмесін ұсынады.

Ескерту. 70-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

71-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын банкрот деп тану

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабiлетсiздiгi уәкiлеттi органның пруденциалдық нормативтердi және сақталуға мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттердi есептеу әдiстемелерiн, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы капиталының мөлшерiн, оның ішінде орындау мерзімі басталған кезден бастап үш және одан да көп ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы орындамаған, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымындағы ақшалай міндеттемелер мен ақшалай сипаттағы өзге де талаптардың бар-жоғын ескере отырып жасаған, сотқа берген қорытындысы ескеріле отырып анықталады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ақшалай міндеттемелерді және ақшалай сипаттағы өзге де талаптарды оларды орындау мерзімі басталған кезден бастап үш айдың ішінде орындауға қабілетсіз болған кезде төлемге қабілетсіз болып табылады.

2. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның тиiстi қорытындысы болған жағдайда сот сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жөнiнде оңалту рәсiмдерiн тағайындауы мүмкiн.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қатысты оңалту рәсiмдерi санация нысанында немесе сақтандыру мiндеттемелерi мен соларға сәйкес активтер сомасын Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзiлетiн жария саудаға салу арқылы мүдделi сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына беру нысанында жүргiзiлуi мүмкін.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы заңдарда белгiленген тәртiппен сот шешiмi бойынша ғана банкрот деп танылады. Дәрменсiз сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын оның кредиторларының және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзiнiң шешiмi бойынша соттан тыс тарату рәсiмiне жол берiлмейдi.

5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының банкроттығы туралы iс бойынша тараптардың бiтiм келiсiмiн жасасуына жол берiлмейдi.

Ескерту. 71-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

72-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы кредиторларының талаптарын қанағаттандыру кезектiлiгi

1. Сақтандыру ұйымы кредиторларының заңдарда белгiленген тәртiппен танылған талаптары мынадай кезектiлiк пен қанағаттандырылуға тиiс:

1) бiрiншi кезекте, кредиторлардың сақтандыру ұйымын тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енгенге дейін басталған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі талаптары қанағаттандырылады;

1-1) екінші кезекте, жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ таратылатын сақтандыру ұйымы азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жауапты болатын жағдайда, ол азаматтардың талаптары сақтандыру шарттары бойынша жауапкершiлiкпен байланысты емес негiздер бойынша тиiстi мерзiмдiк төлемдердi капиталдандыру арқылы қанағаттандырылады;

2) үшінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;

3) төртiншi кезекте, сақтандырылушының жеке өзiне байланысты жасалған сақтандыру шарттары бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

4) бесiншi кезекте, кредиторлардың - жеке тұлғалардың өздерi жасалған мүлiктiк сақтандыру шарттары және сақтандырылушының жеке өзiне байланысты емес сақтандырудың басқа да түрлерi бойынша талаптары қанағаттандырылады;

5) алтыншы кезекте кредиторлардың осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларында көрсетілгеннен өзге жасалған сақтандыру шарттары бойынша талаптары, сондай-ақ сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның сақтандыру шарттары бойынша, жүзеге асырылған кепілдікті төлемдер, Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген тәртіппен және шарттарда басқа сақтандыру ұйымына берілетін, таратылатын сақтандыру ұйымының сақтандыру портфеліне ақы төлеуге байланысты шығыстар және оларды жүзеге асыруға байланысты өзге де шығыстар бойынша талаптары қанағаттандырылады;

6) жетiншi кезекте, таратылатын сақтандыру ұйымының мүлкiн қамтамасыз етiлу сомасы шегiнде кепiлге салумен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

7) сегiзiншi кезекте, салықтар, алымдар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша, сондай-ақ республикалық бюджеттен берiлген кредиттердi қайтару бойынша берешек өтеледi;

8) тоғызыншы кезекте, Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес басқа кредиторлармен есеп айырысу жүзеге асырылады.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату ісіне байланысты шығыстар кезектен тыс жүргізіледі.

3. Қайта сақтандыру ұйымы кредиторларының заңдарда белгiленген тәртiппен танылған талаптары мынадай кезектiлiкпен қанағаттандырылуға тиiс:

1) бiрiншi кезекте, жалақыдан және (немесе) өзге де кірістерден алименттерге ұсталған төлемдерді төлеу жөніндегі талаптар, сондай-ақ таратылатын қайта сақтандыру ұйымы азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жауапты болатын жағдайда, ол азаматтардың талаптары қайта сақтандыру шарттары бойынша жауапкершiлiкпен байланысты емес негiздер бойынша тиiстi мерзiмдiк төлемдердi капиталдандыру арқылы қанағаттандырылады;

2) екінші кезекте, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекке ақы төлеу және өтемақы төлеу жөнінде, Әлеуметтік сақтандыру мемлекеттік қорына әлеуметтік аударымдар бойынша, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөнiндегі берешектер, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргiзiледi;

3) үшiншi кезекте, цеденттердiң "өмiрдi сақтандыру" саласы бойынша шарттардан туындайтын талаптары қанағаттандырылады;

4) төртiншi кезекте, цеденттердiң "жалпы сақтандыру" саласы бойынша шарттардан туындайтын талаптары қанағаттандырылады;

5) бесiншi кезекте, таратылатын қайта сақтандыру ұйымының мүлкiн қамтамасыз етiлу сомасы шегiнде кепiлге салумен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер бойынша кредиторлардың талаптары қанағаттандырылады;

6) алтыншы кезекте, салықтар, алымдар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша, сондай-ақ республикалық бюджеттен берiлген кредиттердi қайтару бойынша берешек өтеледi;

7) жетiншi кезекте, Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес басқа кредиторлармен есеп айырысу жүзеге асырылады.

4. Әрбiр келесi кезектегi талаптар одан алдыңғы кезектегi талаптар толық орындалғаннан кейiн қанағаттандырылады.

Бiр кезектегi кредиторлардың талаптарын қанағаттандырған кезде қаражат олардың арасында қанағаттандырылуға жататын талаптар сомасына бара-бар бөлiнедi.

5. Тиiстi кезегi келгенде кредитордың талабы оның келiсiмiмен Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн әдiстермен, оның iшiнде есеп айырысудың бара-барлық принципiн сақтай отырып, ақшалай нысанда және (немесе) мүлiктi заттай күйiнде беру арқылы қанағаттандырылуы мүмкiн.

6. Кредиторлардың шетел валютасында көрсетілген талаптары Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күні белгілеген бағам бойынша теңгемен қанағаттандырылады.

Ескерту. 72-бапқа өзгертулер енгізілді - ҚР 2003.06.11 № 436, 2003.07.10 № 483, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

72-1-бап. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату

1. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін тоқтату:

1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының рұқсаты не тиісті мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні жөніндегі мәлімдемесі (қызметті ерікті түрде тоқтату) негізінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шешімі бойынша;

2) уәкілетті органның лицензиядан айыру туралы шешімі (қызметті мәжбүрлеп тоқтату) негізінде жүзеге асырылуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдағаннан кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы:

1) уәкілетті органға Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осындай шешімнің көшірмесін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органының рұқсатын не тиісті мемлекеттің қаржылық қадағалау органының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының заңнамасы бойынша мұндай рұқсаттың талап етілмейтіні жөніндегі мәлімдемесін қоса бере отырып жіберуге міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешімі осы тармақшаға сәйкес уәкілетті органды хабардар еткен күннен бастап, қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ұзартуды және сақтандыру сыйлықақыларын, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы жауапкершілігінің көлемін ұлғайту көзделетін олардың өзгерісін қоса алғанда, жаңа сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасуға тыйым салуға алып келеді, бұл уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беруден бас тартқан жағдайда, осындай бас тартуға дейін қолданылады;

2) сақтандыру портфелін сақтандырудың берілетін сыныптары (түрлері) бойынша лицензиясы (лицензиялары) бар және сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесінің қатысушысы (қатысушылары) болып табылатын басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына), Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқа филиалына (филиалдарына) беруге міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беру не көрсетілген рұқсатты беруден бас тарту тәртібі, сондай-ақ сақтандыру портфелін беру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Сақтандыру портфелі осы Заңның 37-1-бабында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген тәртіппен берілгеннен кейін, сондай-ақ барлық міндеттемелер өтелгеннен кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы уәкілетті органға Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беру туралы өтінішхатпен жүгінуге міндетті.

3. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату туралы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы бұрын қабылдаған шешімінің күшін жою туралы шешім қабылдаған кезде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының хаттамасы жасалған және оған қол қойылған күннен бастап күнтізбелік үш күн ішінде уәкілетті органға осы Заңның 37-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 3-тармағына сәйкес бизнес-жоспарды ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бизнес-жоспарын уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде қарайды.

Бұл ретте осы баптың 2-тармағы 1) тармақшасының екінші бөлігініңде көрсетілген тыйым салу уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген бизнес-жоспарды мақұлдағанға дейін қолданылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуды жүргізуге рұқсат беру туралы өтінішхатқа тізбесі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленетін құжаттар қоса берілуге тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуды жүргізуге рұқсат алуға өтінішхатты уәкілетті орган барлық қажетті құжаттар келіп түскен күннен бастап екі ай ішінде қарауға тиіс.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат алғаннан кейін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы он жұмыс күні ішінде лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға уәкілетті органның рұқсатын алғаннан және лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны уәкілетті органға қайтарғаннан кейін Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына қайтарылады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға уәкілетті органның рұқсатын алғаннан кейін қызметті тоқтатуды Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде айқындалған тәртіппен олар (ол) уәкілеттік берген адамдар жүзеге асырады.

4. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтатуға рұқсат беруден бас тартуды уәкілетті орган мынадай негіздер бойынша жүргізеді:

1) осы Заңның 68-бабы 1-тармағының 2), 3) және 5) тармақшаларында көзделген негіздер;

2) болжанып отырған Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін ерікті түрде тоқтату нәтижесінде сақтанушылардың және өзге де кредиторлардың заңды мүдделерінің бұзылуы;

3) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының міндеттемелері бойынша есеп айырысу үшін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қаражатының жеткіліксіз болуы.

5. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату уәкілетті органның Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында көзделген негіздер бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясынан айыруына байланысты, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің құзыретті органының Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясынан айыру және (немесе) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату (оның қызметін тоқтату) туралы шешіміне байланысты жүргізіледі.

Сот Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешімді уәкілетті органның оны лицензиясынан айыруына байланысты емес негіз бойынша қабылдаған жағдайда, уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оны лицензиясынан айыру туралы мәселені қарайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылған кезде уәкілетті орган сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымды хабардар етеді және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін мәжбүрлеп тоқтату туралы шешім шығарылған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оған осындай шешімнің көшірмесін жібереді.

6. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясынан айырылған күннен бастап уәкілетті орган уақытша әкімшілікті тағайындайды, ол осы Заңның 55-2-бабында белгіленген функциялар мен өкілеттіктерді жүзеге асырады және осы баптың ерекшеліктерін ескере отырып, осы Заңның 54-1-бабында көзделген тәртіппен және мерзімдерде сақтандыру портфелін береді.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын лицензиясынан айыру туралы шешім қабылданған күннен бастап Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалымен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша шарттарды қоспағанда, қолданысын мерзімінен бұрын тоқтатады.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалының сақтандыру портфелін беру Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін жүзеге асыру үшін ашылған банктік шоттардағы ақша есебінен ғана жүргізіледі.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданған активтері және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін жүзеге асыру үшін ашылған банктік шоттардағы ақша жеткіліксіз болған кезде кепілдік берілетін сақтандыру түрлері (сыныптары) бойынша сақтандыру портфелін беру сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Уақытша әкімшілік сақтандыру портфелін беру рәсімін аяқтағаннан кейін және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бұзылғаннан кейін уақытша әкімшілік өз өкілеттігін тоқтатады және сақтандыру портфелін беруге және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты құжаттарды Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшыларына (қатысушыларына) және (немесе) органына және (немесе) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалының басшы қызметкерлеріне береді. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшылары (қатысушылары), органдары Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметі мәжбүрлеп тоқтатылатын филиалы кредиторларының талаптарын қанағаттандыруды қоса алғанда, филиалдың қызметін мәжбүрлеп тоқтату процесін аяқтауға міндетті.

Уәкілетті орган мен Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резиденті болып табылатын мемлекеттің қаржылық қадағалау органы арасында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату рәсімінің барысы және нәтижелері туралы ақпарат алмасу осы Заңның 30-1-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген келісімде көзделген негізде және тәртіппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 72-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

73-бап. Уәкілетті органның сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату процесіндегі бақылау өкілеттігі

1. Мәжбүрлеп, оның ішінде банкроттық негіз бойынша таратылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарату комиссиясының қызметіне бақылауды жүзеге асыру мақсатында уәкілетті орган:

1) тарату комиссиясынан атқарылған жұмыс туралы есептерді, ал қажет болған кезде қосымша ақпаратты да алуға;

2) тарату комиссиясының есептер мен қосымша ақпаратты беру нысанын, мерзімдерін және кезеңділігін белгілеуге;

3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен тарату комиссиясының қызметіне тексеру жүргізуге;

4) тарату комиссиясының қызметінде сақтанушылардың (пайда алушылардың) және (немесе) өзге кредиторлардың мүдделеріне қатер төндіретін жағдайдың туындауына алып келуі мүмкін кемшіліктер және (немесе) тәуекелдер, Қазақстан Республикасының заңнамасын, кредиторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзушылықтар анықталған кезде анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгіленген мерзімде жою және (немесе) белгіленген мерзімде іс-шаралар жоспарын ұсыну туралы тарату комиссиясы орындауға міндетті жазбаша нұсқамалар шығаруға құқылы.

Жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың, олардың туындауына алып келген себептердің сипаттамасы, жоспарланған іс-шаралар тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына сотқа шағым жасау оны орындауды тоқтата тұрмайды;

5) тарату комиссиясы жазбаша нұсқаманы белгіленген мерзімде орындамаған жағдайда тарату комиссиясының мүшелерін ауыстыруға, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шараларды қолдануға, сондай-ақ кредиторлардың құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау үшін сотқа не прокуратура органдарына жүгінуге;

6) тарату шығыстарының сметасын қалыптастыру мен бекіту ерекшеліктерін және тәртібін белгілеуге;

7) тарату комиссиясының кассадағы қолма-қол ақшаны сақтау, қолма-қол ақшамен кіріс және шығыс операцияларын жасау, кассалық құжаттарды жүргізу қағидаларын орындауы, қолма-қол ақшаның жұмсалуын, касса қалдықтарының лимиттерін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, сондай-ақ тарату комиссиясының ағымдағы шотына қолма-қол ақшаны тапсыру мерзімдерін айқындауға құқылы.

2. Тарату комиссиясы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзған жағдайда тарату комиссиясының төрағасы, бөлімше басшысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 73-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-тарау. ЕСЕП БЕРУ ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ МӘСЕЛЕЛЕР

74-бап. Қаржылық және өзге де есеп беру

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерi өздерi жүргiзген операциялардың есебiн қаржылық есептiлiктiң халықаралық стандарттарына, Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

1-1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері Ұлттық Банкке анық және толық қаржылық және өзге де есептілікті уақтылы ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы Ұлттық Банкке бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша анық әрі толық есептілікті және өзге де есептілікті уақтылы ұсынуға міндетті.

2. Шоғырландырылған негiздегі қаржылық және өзге де есептіліктi қоса алғанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мен сақтандыру брокерiнiң қаржылық және өзге де есептiлігінің тiзбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзiмдерi мен тәртiбi уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленедi.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокері филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілігінің және өзге де есептiлігінің тiзбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзiмдерi мен тәртiбi уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленедi.

2-1. Алып тасталды - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері уәкiлеттi мемлекеттiк органның сұратуы бойынша оған өзiнiң мүлкi туралы, оның iшiнде Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлердегi мүлкi туралы, қабылданған тәуекелдердiң мөлшерi, берiлген кепiлдiктер мен кепiлгерлiктер туралы, жасалған және жасалатын сақтандыру және қайта сақтандыру мәмiлелерi туралы мәлiметтердi, заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу туралы мәлiметтердi, өзiнiң бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыру мақсатында сақтандыру құпиясы бар мәлiметтердi табыс етуге мiндеттi.

3-1. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы анық емес (толық емес) есептілікті ұсынған жағдайда, олардың бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша есептілігін және өзге де есептiлігін түзетуді талап етуге құқылы.

4. Алынып тасталды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.
Ескерту. 74-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.06.11 № 562, 2005.07.08 № 69, 2006.02.20 № 128 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.05.05 № 139, 2007.02.28 № 235 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2010.07.15 № 338-IV(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

74-1-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы ірі қатысушысының және сақтандыру холдингтерінің есептілігі

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы мен сақтандыру холдингтерінің қаржылық және өзге де есептілігінің тізбесі, нысандары, оны Ұлттық Банкке ұсыну мерзімдері мен тәртібі уәкілетті органмен келісу бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

2. Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғасы болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ірі қатысушысы осы баптың 1-тармағында көзделген есептіліктен басқа салық органына кірістер мен мүлік туралы декларацияны ұсынған күннен кейін бес жұмыс күні ішінде салық органына декларацияны ұсынғаны туралы растаумен бірге уәкілетті органға оның көшірмесін ұсынуға тиіс.

Ескерту. 74-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.12.23 № 107 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 18.11.2015 № 412-V (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

75-бап. Мiндеттi актуарий қорытындысы

1. Сақтандыру резервтерi бойынша мiндеттi актуарий қорытындысы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жылдық қаржылық есептілігiнiң, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша жылдық есептілігінің ажырамас бөлiгi болып табылады және уәкiлеттi органға ұсынылуға жатады.

2. Мiндеттi актуарий қорытындысының мазмұнына және табыс етiлу тәртiбiне қойылатын талаптар уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

Ескерту. 75-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

75-1-бап. Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттер

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандырудың барлық не жекелеген сыныптарын (түрлерін) жүргізу кезінде өз қызметіне талдау жасау мақсатында шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, жұмсалған қаражат

коэффициентін, аралас коэффициентті) есептейді.

2. Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттер (шығындылық коэффициенті, жұмсалған қаражат коэффициенті, аралас коэффициент) - сақтандырудың барлық не жекелеген сыныптарын (түрлерін) жүзеге асыру кезінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы қызметінің

шығындылығын көрсететін салыстырмалы көрсеткіштер.

Шығындылықты сипаттайтын коэффициенттерді (шығындылық коэффициентін, жұмсалған қаражат коэффициентін, аралас коэффициентті) есептеу тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.

Ескерту. 75-1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

76-бап. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, сақтандыру брокері және сақтандыру холдингі қызметінің негізгі көрсеткіштерін жариялау

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы және сақтандыру брокері жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілікті, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – жылдық шоғырландырылмаған қаржылық есептілікті және аудиторлық есепті оларда ұсынылған мәліметтердің анықтығы тәуелсіз аудиторлық расталғаннан кейін және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерлерінің жылдық жиналысы жылдық қаржылық есептілікті бекіткеннен кейін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келетін бухгалтерлік балансты, пайдалар мен шығындар туралы есепті аудиторлық растаусыз уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде тоқсан сайын жариялайды.

Сақтандыру холдингтері жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілікті, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – шоғырландырылмаған қаржылық есептілікті, сондай-ақ аудиторлық есепті уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгілеген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Осы тармақтың талаптары сақтандыру холдингтері болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне қолданылмайды.

2. Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы:

бухгалтерлік есепке алу деректері бойынша жылдық есептілікті;

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің жылдық шоғырландырылған қаржылық есептілігін, ал еншілес ұйымы (ұйымдары) болмаған жағдайда – Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің шоғырландырылмаған жылдық қаржылық есептілігін және онда ұсынылған мәліметтердің анықтығы аудиторлық расталғаннан және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру брокері бекіткеннен кейін аудиторлық есепті уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерінің филиалы халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келетін активтер мен міндеттемелер туралы есепті, кірістер мен шығыстар туралы есепті аудиторлық растаусыз, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде тоқсан сайын жариялайды.

Ескерту. 76-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

77-бап. Құжаттарды сақтау тәртiбi және мерзiмi

1. Кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушылары, сақтандыру агенттерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сақтандыру (қайта сақтандыру), сақтандыру делдалдығы жөнiндегi деректердi қалыптастыруға және өз қызметiне байланысты құжаттардың есебiн жүргiзу мен сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкiлеттi органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізілімін жүргізуге міндетті. Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты ол жасалған сәттен бастап бір жұмыс күні ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының тізіліміне енгізілуге тиіс.

Сақтандыру шарттарының тізілімінде және дерекқорда қамтылатын сақтанушы (сақтандырылушы) туралы ақпарат (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) немесе заңды тұлғаның атауы, сақтандыру шартының нөмірі, оның жасалған, сақтандыру шартының күшіне енген және қолданылуы аяқталған күндері, жеке сәйкестендіру нөмірі немесе бизнес-сәйкестендіру нөмірі) бір-біріне сәйкес келуге тиіс.

2. Мiндеттi түрде сақталуға жататын құжаттардың тiзбесiн және кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын сақтандыру нарығының кәсiби қатысушыларының, сақтандыру агенттерiнiң оларды сақтау тәртiбi мен мерзiмiн уәкiлеттi орган мұрағаттар мен құжаттаманы басқарудың уәкiлеттi органымен келiсе отырып белгiлейдi.

Ескерту. 77-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

78-бап. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның шешiмiне шағым жасау

1. Мүдделi тұлға уәкiлеттi мемлекеттiк органның шешiмiне ол күшiне енген күннен бастап он күн мерзiмде Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен шағым жасай алады.

2. Уәкілетті органның қадағалап ден қою шараларын (қадағалап ден қоюдың ұсынымдық шараларынан басқа) және (немесе) санкцияларды қолдану туралы шешіміне, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігінің (уақытша әкімшісінің) әрекеттеріне соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енгенге дейін шағым жасау шағым жасалып отырған шешімді немесе әрекеттерді (әрекетсіздікті) орындауды тоқтата тұрмайды.

Уәкілетті органның шешімі негізінде жасалған және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының уақытша әкімшілігі (уақытша әкімшісі) тарапы болып табылатын мәміле соттың сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енгенге дейін жарамсыз деп танылған жағдайда тараптардың осы мәміле бойынша алғанның барлығын қайтаруына жол берілмейді.

Ескерту. 78-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-тарау. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі қызмет

Ескерту. Заң 14-тараумен толықтырылды - ҚР 2010.07.15 № 338-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

79-бап. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйымның құрылу тәртібі мен негізгі функциялары

1. Дерекқорды қалыптастыру және жүргізу жөніндегі ұйым (бұдан әрі – ұйым) дауыс беретін акцияларының жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі, акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым болып табылады.

Ұйым осы Заңның және міндетті сақтандыру түрлерін реттейтін Қазақстан Республикасының жекелеген заңдарының негізінде міндетті және ерікті сақтандыру түрлері, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру, бірлескен қайта сақтандыру бойынша дерекқорды қалыптастыруды және жүргізуді жүзеге асырады.

Ұйым дерекқорды дамыту жоспарын әзірлейді, уәкілетті органмен келіседі және оны бекітеді.

Ұйым сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуді жүзеге асырады.

1-1. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1-2. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1-3. 01.07.2017 дейін қолданыста болды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-4. Ұйымның директорлар кеңесінің құзыретіне Қазақстан Республикасының акционерлік қоғамдар туралы заңнамасында айқындалған мәселелерден басқа мынадай мәселелер жатады:

1) осы Заңның 80-бабы 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есептерін алушылардың ұйымға төлеуіне жататын жарналар мөлшерлемесін бекіту;

2) дерекқорды дамытудың алдағы күнтізбелік жылға арналған жоспарын бекіту.

2. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
3. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
4. Алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша дерекқорды енгізу тәртібі:

1) алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) дерекқорды басқару жүйесін пайдалануға беру;

3) дерекқорды қалыптастыру жөніндегі ақпараттық процесті ұйымдастыру;

4) олармен ақпарат беру туралы шарт жасасқан ақпарат берушілермен осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген ақпараттық процесті тестілеу кезеңдерінен тұрады.

Ұйым қызметінің тәртібін белгілейтін ішкі ережелердің мазмұнына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісі олардың дерекқорды құруға және қорғауға қатысуы жөнінде ақпарат берушілер ретіндегі қызметіне қатысты бөлігінде осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің орындауы үшін міндетті.

6. Ұйым өз қызметінде:

1) ақпараттық жүйелерді, дерекқорды қауіпсіз орналастыру және пайдалану үшін онда техникалық және өзге де үй-жайлардың болуы;

2) дерекқорды және ақпараттық жүйелерді қорғау құралдарын орналастыру үшін көрсетілген ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде сертификатталған жабдық пен бағдарламалық қамтылымды қолдануға;

3) ұйым өз қызметінде пайдаланатын ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қоса алғанда, ұйымның бағдарламалық-техникалық қамтылымына үш жылда бір реттен сиретпей аудит жүргізуге;

4) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес дерекқор субъектілеріне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдарға осы Заңның 80-бабының 2-тармағында санамаланған ақпаратқа "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес нақты уақыт режимінде тәулік бойы қолжетімділік беруге;

4-1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен, өзінің интернет-ресурсында сақтандыру сыныптары бойынша статистикалық ақпаратты сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны ашып көрсетпей жариялауды қамтамасыз етуге;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда сақтандыру шартын электрондық нысанда жасасу және ол бойынша сақтандыру жағдайларын реттеу туралы хабарламаны дереу жіберуді қамтамасыз етуге;

5-1) осы Заңның 80-бабы 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылардың дерекқорға қолжетімділігін олардың жаңа сақтандыру шарттарын жасаспауы мақсатында осындай қолжетімділікті шектеу туралы уәкілетті органның хабарламасында көрсетілген мерзімге шектеуге;

6) сақтандыру шарттары бойынша ақпараттың, оның ішінде сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар) және сақтандыру төлемдері туралы ақпараттың электрондық нысанда сақталуын қамтамасыз етуге;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, сақтанушыға (сақтандырылушыға, пайда алушыға) осы сақтанушымен жасалған электрондық нысандағы сақтандыру шарттары бойынша ақпаратты қарау үшін ұйымның интернет-ресурсына тұрақты түрде қолжетімділік беруге;

7-1) ұйым орналасқан елді мекеннің шекарасынан тыс жерде болатын, бірыңғай сақтандыру дерекқорының субъектілері туралы ақпараттың көшірмелерін сақтау үшін резервтік сервердің болуын қамтамасыз етуге;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) ақпарат ұсыну және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда белгіленген өзге де талаптарды сақтауға міндетті.

7. Ұйымның негізгі функциялары:

1) осы Заңның 81-бабының 1 және 2-тармақтарында көзделген ақпаратты жинау;

2) мазмұнына қойылатын талаптар осы Заңда және Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінде белгіленген сақтандыру есептерін қалыптастыру және беру;

3) сақтандыру статистикасын, оның ішінде сақтандыру және сақтандыру қызметі саласында актуарлық зерттеулер жүргізу үшін қажетті статистиканы қалыптастыру;

4) осы Заңда белгіленген тәртіппен сақтандыру нарығы жөніндегі деректерді статистикалық есепке алу, талдау және қорыту үшін ақпараттық-талдамалық жүйені құру мен жүргізу және оларды ақпараттандыру объектілерінде, оның ішінде ұйымның интернет-ресурсында орналастыру, сондай-ақ осы Заңның 80-бабының 4-тармағында аталған тұлғаларға ұсыну;

4-1) осы Заңның 80-бабының 4-тармағында аталған тұлғаларға талдамалық және өзге де ақпараттық көрсетілетін қызметтерді ұсыну мақсатында мемлекеттік дерекқормен өзара іс-қимыл жасау болып табылады.

Талдамалық және өзге де ақпараттық көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібін ұйым осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді ескере отырып дербес айқындайды;

5) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілеріне сәйкес міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын автоматты түрде есептеу;

6) сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру шарттары бойынша электрондық дерекқорды олар бойынша әрбір сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) бойынша электрондық нысанда ақпаратты, оның ішінде сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар) және сақтандыру төлемдері туралы ақпаратты сақтау үшін жүргізу;

7) өзінің интернет-ресурсында электрондық ақпараттық ресурстар алмасу арқылы сақтандыру шарттарын электрондық нысанда жасасу және олар бойынша сақтандыру жағдайларын реттеу үшін пайдаланылатын сақтандыру ұйымдарының интернет-ресурстарының тізбесін орналастыру;

8) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде және (немесе) ұйымның жарғысында көзделген өзге де функциялар болып табылады.

8. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңда көзделген талаптарды іске асыру жөніндегі функциялардың сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ұйым жеке және заңды тұлғалардан, сондай-ақ мемлекеттік органдардан ақпаратты, оның ішінде сақтандыру құпиясын құрайтын ақпаратты алуға құқылы.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының орындалуын қамтамасыз ету мақсатында ұйым мемлекеттік органдардың тиісті ақпараттық жүйелері мен дерекқорына "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес қолжетімділік алуға құқылы.

Ұйым қызметкерлері өз функцияларын жүзеге асыруы барысында алынған, қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

Ескерту. 79-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

80-бап. Дерекқор

1. Ұйым дерекқордың құрылымын осы Заңда белгіленген талаптарды ескере отырып айқындайды.

2. Сақтандыру есебі мынадай түрлерге бөлінеді:

1) қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебі – қосарланған сақтандыру, сақтандыру төлемдері, төленген сақтандыру сыйлықақылары, сақтандыру сомасының мөлшерлері және сақтанушының, сақтандырылушының немесе пайда алушының жеке басына қатысты өзге де мәліметтер туралы мәліметті қамтитын сақтандыру есебі;

2) қолжетімділігі стандартты сақтандыру есебі – сақтандыру жағдайлары, сақтандыру объектісі, сақтандыру агенттері, сақтандыру құпиясына немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияға жатпайтын өзге де мәліметтер туралы ақпаратты қамтитын сақтандыру есебі;

3) жиынтық сақтандыру есебі – сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны ашпайтын, сан түрінде, оның ішінде жасалған сақтандыру шарттары, сақтандыру сыйлықақыларының, сақтандыру төлемдерінің көлемі, сақтандыру жағдайларының саны және сақтандырудың өзге де параметрлері бөлігінде деректердің жиынтық көлемін қамтитын сақтандыру есебі.

3. Мыналар:

1) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарттар негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары;

1-1) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарт негізінде, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

1-2) ұйыммен жасалған ақпарат беру туралы шарттар негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры;

2) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілерін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;

3) уәкілетті орган;

4) ақпарат беру туралы шарттар негізінде өзге де тұлғалар дерекқорды қалыптастыру үшін ақпарат берушілер болып табылады.

4. Мыналар:

1) уәкілетті орган;

1-1) Ұлттық Банк;

2) Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес дерекқор субъектілеріне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар;

2-1) құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесі арқылы уәкілетті мемлекеттік органдарға көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарттарына қатысты ақпарат беру мақсатында құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық қызметті өз құзыреті шегінде жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

3) ұйыммен сақтандыру есептерін алу туралы жасалған шарттар негізінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, оның ішінде Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары;

3-1) ұйыммен жасалған сақтандыру есептерін алу туралы шарт негізінде, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйым;

3-2) ұйыммен жасалған сақтандыру есептерін алу туралы шарттар негізінде бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры;

4) дерекқор субъектілері (сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы);

5) алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен өзге де тұлғалар;

7) сақтандыру омбудсманы;

8) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің (Ерекше бөлім) 830-бабы 5-тармағының 1), 2), 3), 4) және 4-4) тармақшаларында аталған тұлғалар;

9) ұйыммен жасалған ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттың және дерекқор субъектісі келісімінің негізінде банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар, микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар;

10) уәкілетті орган мен шет мемлекеттің тиісті қадағалау органы арасында жасалған ақпарат алмасу туралы келісім негізінде шетелдік ұйымдар;

11) дерекқор субъектісінің келісімі болған кезде өзге де тұлғалар сақтандыру есебін алушылар болып табылады.

Осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында көзделген жиынтық сақтандыру есебін беруді қоспағанда, осы тармақта аталмаған өзге тұлғаларға ақпарат беруге жол берілмейді.

5. Осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында көзделген жиынтық сақтандыру есебін беруді қоспағанда, осы баптың 4-тармағында аталған сақтандыру есебін алушыларға дерекқордан сақтандыру есептерін беру сақтандыру есептерінің қолжетімділік деңгейлеріне және түріне қарай жүзеге асырылады:

1) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 1-1) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

2) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 2-1) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді ескере отырып, барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

3) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес осы алушымен жасалған сақтандыру шарттары бойынша дерекқор субъектісі туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін, ал қалған субъектілер бойынша тек дерекқор субъектісінің келісімі болған кезде алуға құқылы;

4) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-1) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне енгізілген кепілдік берілетін сақтандыру сыныптары (түрлері) шеңберінде барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

5) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-2) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушы "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы шеңберінде жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша барлық дерекқор субъектілері туралы сақтандыру есептерінің барлық түрін алуға құқылы;

6) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 4) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар өзі туралы ғана қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есебін алуға құқылы;

7) сақтанушы (сақтандырылушы) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 924-бабының талаптарын орындау мақсатында пайда алушы туралы қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебін алуға құқылы;

8) пайда алушы өзінің жәбірленуші құқықтарын іске асыру мақсатында сақтанушы (сақтандырылушы) туралы қолжетімділігі шектеулі сақтандыру есебін алуға құқылы;

9) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 6) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген ақпаратты қамтитын сақтандыру есептерін алуға құқылы;

10) сақтандыру омбудсманы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен мәселелерді реттеу кезінде дерекқор субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

11) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 9) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар ұйыммен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасқан жағдайда, сондай-ақ дербес деректерді қоса алғанда, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны қамтитын ақпаратты әрбір алатын кезде дерекқор субъектісінің келісімі болған жағдайда дерекқор субъектілері туралы қолжетімділігі шектеулі және стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

12) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 10) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар қолжетімділігі стандартты сақтандыру есептерін алуға құқылы;

13) осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 11) тармақшасында аталған сақтандыру есебін алушылар дерекқор субъектісінің жазбаша келісімі болған кезде қолжетімділігі стандартты және шектеулі сақтандыру есептерін алуға құқылы.

Осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 1), 1-1), 2), 2-1), 3), 3-1), 3-2), 6), 7), 8), 9) және 11) тармақшаларында аталған сақтандыру есебін алушылар қызметтік, коммерциялық құпияны, сақтандыру құпиясын немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткені үшін жауапты болады.

6. Ұйым осы баптың 4-тармағының бірінші бөлігінде аталған алушыларға сақтандыру есебін ұсынуды олардың сұрау салуы негізінде жазбаша нысанда жүзеге асырады.

Сұрау салуды өзі туралы ақпарат дерекқор алушылардың тізілімінде қамтылатын, ұйымға сұрау салу беруге жауапты уәкілетті тұлға осы баптың 4-тармағы бірінші бөлігінің 3-1), 3-2), 4), 7), 9), 10) және 11) тармақшаларында көрсетілген, қолжетімділігі стандартты және (немесе) шектеулі сақтандыру есептерін алушылардың атынан жазбаша нысанда береді.

6-1. Қазақстан Республикасы заңнамалық актілерінің талаптарына сәйкес дерекқор субъектілерін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органдар осы баптың 1 және 2-тармақтарында санамаланған ақпаратты "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарына сәйкес тиісті бағдарламалық қамтылыммен біріктірілген ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, нақты уақыт режимінде тәулік бойы алуға құқылы.

7. Ақпарат берушілерден алынған ақпаратты бұрмалағаны, осы Заңның 82-бабының 1-тармағында көзделген міндеттерді орындамағаны және (немесе) уақтылы орындамағаны үшін ұйым Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 80-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28 № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.01.2021 № 407-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

81-бап. Дерекқорды қалыптастыру үшін берілетін ақпарат

1. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында аталған ақпарат берушілер әрбір жасалған сақтандыру, қайта сақтандыру, ортақ сақтандыру және бірлескен қайта сақтандыру шарты бойынша, оның ішінде оларға енгізілген өзгерістер мен толықтырулар туралы, оларды мерзімінен бұрын бұзу, сақтандыру (қайта сақтандыру) сыйлықақыларының көлемдері, сақтандыру жағдайлары (сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғалар), сақтандыру агенттері және сақтандыру брокерлері, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) төлемдерінің сомалары туралы ақпаратты осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпаратты беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген ақпаратты лицензиясында көрсетілген барлық сақтандыру (қайта сақтандыру) сыныптары бойынша ұсынады.

1-1. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1-1) тармақшасында аталған ақпарат беруші әрбір сақтандыру жағдайы бойынша, сондай-ақ сақтандыру төлемдерінің сомалары туралы ақпаратты осы Заңда, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде береді.

1-2. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1-2) тармақшасында аталған ақпарат берушілер Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша ақпаратты осы Заңда, Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінде және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген талаптарды ескере отырып, ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартта көзделген тәртіппен, мерзімдерде және көлемде береді.

2. Уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1), 1-1) және 1-2) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер дерекқорға беретін ақпараттың мазмұнына қойылатын қосымша талаптар белгіленуі мүмкін.

3. Осы баптың 1, 1-1, 1-2 және 2-тармақтарында санамаланған ақпаратты осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1), 1-1) және 1-2) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер тиісті бағдарламалық қамтылыммен біріктірілген ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзімдерде электрондық түрде береді.

4. Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) және 3) тармақшаларында аталған ақпарат берушілер дерекқорға ақпаратты берген кезде оны бұрмалағаны, осы Заңның 82-бабының 3-тармағында көзделген міндеттерді орындамағаны және (немесе) уақтылы орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. 81-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

82-бап. Дерекқорды қалыптастыруға және жүргізуге қатысушы тұлғалардың құқықтары мен міндеттері

1. Ұйым:

1) сақтандыру есептерін қалыптастыруды жүзеге асыруға;

2) осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен сақтандыру есептерін беруге;

3) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру есептерінде қамтылған ақпараттың ашылуына жол бермеуге;

4) егер алушыға берілген сақтандыру есебінде ұйым қызметкерлерінің әрекеті немесе әрекетсіздігі салдарынан ақпарат берушілердің ұйымға берген ақпаратына сәйкес келмейтін ақпаратты қамтыған жағдайда, аталған сәйкессіздік анықталған сәттен бастап бес жұмыс күні ішінде сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беруге міндетті.

Ақпарат берушінің ұйым берген сақтандыру есебінің сәйкес келмеу фактісін растауы қажет болған жағдайда, сақтандыру есебін алушыға және дерекқор субъектісіне түзетілген сақтандыру есебін беру мерзімін есептеу ұйымның ақпарат берушіден тиісті ақпаратты алған сәтінен бастап осы баптың 3-тармағының 7) тармақшасында белгіленген мерзімде жүзеге асырылады;

5) дерекқор субъектісінің өтініші бойынша дерекқор субъектісі дауласатын ақпаратты берген ақпарат беруші туралы мәліметтерді беруге;

6) сақтандыру есебін беру туралы сауал салу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұза отырып жасалса, оны беруден бас тартуға;

7) сақтандыру есептерін беру және берілген сақтандыру есептерінің есебін жүргізу туралы сауал салудың есебін жүргізуге;

8) қайта ресімдеуге немесе нақтылауға жататын тиісті негіздер болған кезде түскен ақпаратты түзету, толықтыру туралы талаппен ақпарат берушіге өтініш жасауға;

9) электрондық ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;

10) осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілердің дерекқордың ақпараттық ресурстарын құруға және қол жеткізуге қатысуының тең жағдайларын қамтамасыз етуге;

11) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзінің өкілеттіктерін іске асыру мақсатында уәкілетті органның сұратқан ақпаратын, оның ішінде:

берілуі осы Заңмен, уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен және ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттармен талап етілетін осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілердің ақпарат бермеуі, уақтылы бермеуі не толық көлемде бермеуі туралы ақпаратты;

Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінің талаптарын бұза отырып, осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілер есептеген сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерлері туралы ақпаратты беруге;

12) уәкілетті органға дерекқордың қол жеткізуіне рұқсат беруге;

13) дерекқор субъектісі өтініш жасаған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде сақтанушы сақтандыру шарты бойынша дерекқорға мәліметтер енгізу міндетіне кіретін сақтандырушымен (ақпарат берушімен) жасасқан сақтандыру шарты туралы мәліметтердің дерекқорда бар екендігі туралы ақпаратты оған беруге;

14) Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда, жәбірленушінің немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жәбірленушінің өліміне байланысты зиянның өтеміне құқығы бар адамның жазбаша өтініші алынған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде сақтандыру полисінің бар не жоқ екендігі туралы жазбаша мәліметтер беруге;

15) Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда белгіленген өзге де талаптарды сақтауға;

16) сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуге, оның ішінде:

сақтандырушыға сақтандыру агентінің бірыңғай тізілімде бар екендігі туралы ақпаратты ұсынуға және сақтандыру шарттарын жасасқан кезде делдалдық қызметтер көрсетуге сақтандыру агенттерінің өкілеттіктерін растауға;

осы Заңда көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерін бірыңғай тізілімнен алып тастауға міндетті.

16) сақтандыру агенттерінің бірыңғай тізілімін жүргізуге, оның ішінде:

сақтандырушыға сақтандыру агентінің бірыңғай тізілімде бар екендігі туралы ақпаратты ұсынуға және сақтандыру шарттарын жасасқан кезде делдалдық қызметтер көрсетуге сақтандыру агенттерінің өкілеттіктерін растауға;

осы Заңда көзделген негіздер бойынша сақтандыру агенттерін бірыңғай тізілімнен алып тастауға міндетті.

2. Ұйым:

1) ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алушылармен сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;

2) ақпаратты берушілерден дерекқорды қалыптастыру үшін берілетін толық және дұрыс ақпаратты талап етуге;

3) ақпарат берушінің ұсынған ақпаратын оның дұрыс немесе толық ресімделмеуіне, ақпарат беруші, сақтандыру есебін алушы, дерекқор субъекті деректерінің ақпараттық жүйеде пайдаланылатын талаптарға сай келмеуіне байланысты оны дерекқорда пайдаланбай қайтаруға;

3-1) кәсіпкерлік қызметке байланысты ақпараттық материалдарды өзін-өзі реттейтін ұйымнн сатып алуды жүзеге асыруға;

3-2) дерекқорды қалыптастыру және пайдалану үшін ақпаратты мемлекеттік органдар мен ұйымдардың дерекқорлары мен ақпараттық жүйелерінен алуға;

3-3) сақтандыру есептерін алушыларға сақтандырылған көлік құралының тарихы жөнінде ақпаратты беруге;

4) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және осы Заңға сәйкес жасалған шарттарда көзделген өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

3. Ақпарат берушілер:

1) ұйыммен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттар жасасуға;

2) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттарда айқындалған көлемде, тәртіппен және мерзімде оны қалыптастыру үшін дерекқорға ақпарат беруге;

3) дерекқор субъектісінің талабы бойынша ұйымға берілген ақпаратқа түзетулер енгізуге;

4) ұйымға дерекқор субъекті туралы қолда бар мәліметтерге дәл сәйкес келетін ақпарат беруге;

5) электрондық ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалануға;

6) өз қаражаты есебінен ақпаратты алу мен өңдеудің тиісті талаптарын қамтамасыз етуге;

7) осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларда ұйымға үш жұмыс күні ішінде ақпарат беруге міндетті.

4. Ақпарат беруші:

1) берілетін ақпаратты осы Заңға сәйкес пайдалануды ұйымнан талап етуге;

2) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) ақпарат алу туралы шартқа сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

5. Осы Заңның 80-бабы 4-тармағының бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушы:

1) ақпарат алушы ретінде тіркеу кезінде өздері берген мәліметтердің өзгергені туралы хабарлауға;

2) алынған ақпаратқа қатысты оның жабықтығын сақтауға және оны үшінші тұлғаларға жария етпеуге;

3) алынған ақпаратты осы Заңда көзделген мақсаттар үшін ғана пайдалануға;

4) дерекқор субъектісін оның талабы бойынша ақпараттың мазмұнымен таныстыруға не оған ішкі құжаттарға сәйкес осы ақпараттың көшірмесін беруге;

5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметке сақтандыру есептерін беру және (немесе) алу туралы шартта айқындалған тәртіппен, мөлшерде және мерзімде ақы төлеуге;

6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне және (немесе) ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа сәйкес өзге де міндеттерді мойнына алуға міндетті.

6. Ақпарат алушы сақтандыру есебін алуға және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

7. Дерекқор субъектісі:

1) осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес өзі туралы сақтандыру есебін алуға;

2) сақтандыру шартын жасасу кезінде осы Заңның 80–бабы 4-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген сақтандыру есебін алушыдан сақтандыру есебімен таныстыруды не осы алушының дерекқордан алған сақтандыру есебінің көшірмесін беруді талап етуге;

3) ақпарат беруші туралы ақпаратты алысымен сақтандыру есебінде қамтылған ақпаратпен келіспеушілігін мәлімдеуге;

4) ақпарат берушіге және ұйымға дұрыс емес ақпаратты түзету туралы талаппен өтініш жасауға;

5) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

Ескерту. 82-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 166-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

83-бап. Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарттың міндетті талаптары

Ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт:

1) тараптардың толық атауын, олардың орналасқан жері мен банк деректемелері туралы мәліметтерді;

2) шарттың осы Заңға сәйкес келетін нысанасы туралы нұсқаманы;

3) дерекқордан берілетін сақтандыру есептерінің тізбесі мен нысанын;

4) тараптардың осы Заңға сәйкес келетін құқықтары мен міндеттерін;

5) дерекқордан ақпарат беру жөніндегі қызметтерге ақы төлеу тәртібін;

6) дерекқорды қалыптастыру үшін ақпараттың түрлерін, көлемін, мерзімін (кезеңділігін), оны беру тәртібін;

7) сақтандыру есептерінде қамтылатын ақпараттың түрлерін, мерзімін (кезеңділігін), көлемін және сақтандыру есептерін алу тәртібін;

8) шарттың қолданыс мерзімін, осы Заңда көзделген жағдайларда шартты орындаудан біржақты бас тарту кезінде оны өзгертудің, бұзудың негізі мен тәртібін, сондай-ақ шарт бойынша міндеттемелерді орындамағандығы немесе тиісінше орындағандығы үшін тұрақсыздық төлемінің мөлшерлерін;

9) ұйымға жіберілетін барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ақпарат берушінің міндеттемесін;

10) алынатын барлық ақпаратқа қатысты оның жабықтығы режимін сақтау туралы ұйымның міндеттемесін;

11) шартты бұзғаны үшін тараптардың жауапкершілігі туралы талаптарды қамтуға тиіс.

Ақпарат беру туралы шартты орындаудан біржақты бас тарту өз еркімен қайтарған, сондай-ақ сақтандыру ұйымын сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығы лицензиясынан айырған жағдайларда ғана мүмкін болады. Бұл ретте сақтандыру ұйымы осы Заңның 81-бабында көзделген қолданыстағы сақтандыру шарттарының мерзімі аяқталғанға дейін ұйымға ақпарат беруге міндетті.

Осы Заңның 80-бабы 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат берушілермен ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шарт жасасу кезінде ақпарат беру және (немесе) сақтандыру есептерін алу туралы шартқа:

1) осы Заңның 81-бабының 2-тармағында көзделген ақпараттың тізбесі мен нысандары;

2) дерекқорды құру және аталған ақпараттық жүйелерді қорғау құралдары үшін пайдаланылатын ақпараттық жүйелерді қалыптастыру және пайдалану кезінде қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етуді қорғау жөніндегі ұйымдық, техникалық іс-шаралар мен технологиялық талаптарды бірлесіп іске асырудың міндеттілігі туралы талаптар міндетті түрде енгізілуге жатады.

84-бап. Ұйымға тіркелу

Осы Заңның 80-бабының 3-тармағында көрсетілген ақпарат берушілер ұйымға тіркелу үшін мынадай құжаттарды:

1) ұйымға тіркеу туралы өтінішті;

2) заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманы;

2-1) Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының филиалын есептік тіркеу туралы анықтаманы;

3) ұйым белгілеген тәртіппен дерекқорға сауал салуды жүзеге асыруға уәкілеттік берілген лауазымды адамдардың тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болған кезде) туралы ақпаратты табыс етеді.

Қажет кезінде көрсетілген ақпарат аталған адамдардың электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылады.

Ескерту. 84-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

85-бап. Ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату

Ескерту. 85-бап алып тасталды - ҚР 27.04.2015 № 311-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

15-тарау. Сақтандыру омбудсманы

Ескерту. 15-тараумен толықтырылды – ҚР 02.07.2018 № 166-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

86-бап. Сақтандыру омбудсманы, оның мәртебесі, қызмет қағидаттары, оны сайлау тәртібі және оның өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату

1. Мынадай:

1) сақтандыру ұйымдары арасында міндетті және ерікті сақтандыру мәселелері бойынша туындайтын;

2) сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) мен сақтандыру ұйымдары арасында сақтандыру шарттарынан туындайтын келіспеушіліктерді реттеуді жүзеге асыратын, өз қызметінде тәуелсіз жеке тұлға сақтандыру омбудсманы болып табылады.

Cақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) болып табылатын жеке тұлғалар және (немесе) шағын кәсіпкерлік субъектілері барлық сақтандыру түрлері бойынша келіспеушіліктерді реттеу үшін сақтандыру омбудсманына жүгінуге құқылы. Өзге заңды тұлғалар сақтандыру омбудсманына көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру сыныбы (түрі) бойынша ғана жүгіне алады.

Осы тармақтың екінші бөлігінде аталған тұлғалардың келіспеушіліктері бойынша талаптар сомасы айлық есептік көрсеткіштің он мың еселенген мөлшерінен аспауға тиіс.

2. Сақтандыру омбудсманы өз қызметінде мынадай қағидаттарды басшылыққа алады:

1) тараптардың теңқұқықтылығы;

2) сақтандыру омбудсманы шешім қабылдаған кезде объективтілік және бейтараптық;

3) сақтандыру құпиясын және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтау;

4) тараптардың құқықтарын сақтау және заңмен қорғалатын мүдделерін құрметтеу;

5) шешім қабылдау рәсімінің ашықтығы және негізділігі.

3. Сақтандыру омбудсманын уәкілетті орган үш жыл мерзімге сайлайды.

3-1. Сақтандыру омбудсманын сайлау және қызметін жүзеге асыру тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

4. Алып тасталды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5. Егер сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің отырысына қатысатын сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің мүшелері жиынтығында дауыстардың жалпы санының кемінде үштен екісін иеленсе, осы отырыс – заңды, ал кворум талаптары сақталды деп танылады.

6. Сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтатуды уәкілетті орган, оның ішінде сақтандыру омбудсманының өкілдері кеңесінің өтінішхаты бойынша жүзеге асырады.

7. Сол бір адам қатарынан екі реттен астам сақтандыру омбудсманы болып сайлана алмайды.

8. Сақтандыру омбудсманының өкілеттігін оның бастамасы бойынша мерзімнен бұрын тоқтату өкілеттік тоқтатылғанға дейін бір ай бұрын сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесін және уәкілетті органды жазбаша хабардар ету негізінде жүзеге асырылады.

Ескерту. 86-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

87-бап. Сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесі және оның құзыреті

1. Сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесі:

1) сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясы бар әрбір сақтандыру ұйымынан;

2) уәкілетті органнан бір-бір өкілден қалыптастырылады.

2. Өкілдер кеңесінің құзыреті:

1) осы Заңның 88-бабында белгіленген талаптарға сай келетін, сақтандыру омбудсманы лауазымына кемінде үш кандидат бар кандидаттардың тізімін бекіту;

2) құрылымы мен штатын (сақтандыру омбудсманының офисін) бекіту;

3) сақтандыру омбудсманының жылдық бюджетін, қызметінің қорытындысы туралы есепті бекіту және уәкілетті орган бекіткен міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесі, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдері негізінде міндетті жылдық жарнаның мөлшерін айқындау;

4) уәкілетті органмен келісу бойынша сақтандыру омбудсманының ішкі қағидаларын бекіту;

4-1) сақтандыру омбудсманына сақтандыру көрсетілетін қызметтерін тұтынушылардың сақтандыру омбудсманының әрекеттеріне шағымдарын талдау және сақтандыру омбудсманының есептерін қарау қорытындысы бойынша оның қызметін жетілдіру жөнінде ұсынымдар беру;

5) уәкілетті органға сақтандыру омбудсманының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату туралы өтінішхат жіберу;

6) осы Заңға сәйкес сақтандыру омбудсманының қызметін жүзеге асыруға байланысты өзге де мәселелер.

Ескерту. 87-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

88-бап. Сақтандыру омбудсманына қойылатын талаптар

1. Сақтандыру омбудсманы ретінде сайлау үшін:

1) жоғары заң білімі бар;

2) мінсіз іскерлік беделі бар;

3) сақтандыру саласында бес жылдан астам жұмыс өтілі бар;

4) бұрын уәкілетті орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын лицензиядан айыру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын немесе басқа заңды тұлғаны мәжбүрлеп тарату немесе оларды банкрот деп тану туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының немесе басқа заңды тұлғаның басшы қызметкері болып табылмаған адам ұсынылуы мүмкін.

Сот Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған адам, сондай-ақ өзіне қатысты қылмыстық қудалау жүзеге асырылатын адам сақтандыру омбудсманы болуға ұсынылмайды.

2. Сақтандыру омбудсманы қаржы ұйымдарында лауазымдардың кез келгенін атқаруға және (немесе) сақтандыру ұйымдарының үлестес тұлғасы болуға құқылы емес.

Ескерту. 88-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

89-бап. Сақтандыру омбудсманының құқықтары мен міндеттері

1. Сақтандыру омбудсманының:

1) өтініш берушінің өтінішін қарау үшін қажетті мәліметтерді сақтандыру ұйымдарынан сұратуға;

2) осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасының талаптарын сақтай отырып, бұқаралық ақпарат құралдарында сақтандыру омбудсманының қызметі туралы материалдарды жариялауға;

3) штат (сақтандыру омбудсманының офисін) құруға құқығы бар.

2. Сақтандыру омбудсманы:

1) өз қызметінде осы Заңның 86-бабының 2-тармағында көзделген қағидаттарды басшылыққа алуға;

2) дауларды шешу барысында алынған ақпаратқа қатысты құпиялылықты сақтауға және оны үшінші тұлғаларға жария етпеуге;

3) сақтандыру омбудсманының өкілдер кеңесінің алдында өзінің қызметі туралы жыл сайын есеп беруге;

4) ақпарат пен мәліметтердің толықтығын, анықтығын және өзінің интернет-ресурсында уақтылы орналастырылуын қамтамасыз етуге міндетті.

Ескерту. 89-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

90-бап. Сақтандыру омбудсманының шешімдер қабылдау тәртібі

1. Сақтандыру омбудсманы шешімді жеке-дара қабылдайды және оны дауға қатысушы тараптардың назарына жазбаша нысанда жеткізеді.

2. Сақтандыру омбудсманы шешімдер қабылдаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасын және жасалған шарттардың талаптарын басшылыққа алады.

3. Сақтандыру ұйымдарының арасындағы келіспеушіліктер бойынша сақтандыру омбудсманының шешімі сақтандыру ұйымдары үшін міндетті болып табылады.

Сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) мен сақтандыру ұйымының арасындағы келіспеушіліктер бойынша сақтандыру омбудсманының шешімі оны сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) қабылдаған жағдайда сақтандыру ұйымы үшін міндетті болады.

4. Сақтандыру ұйымы сақтандыру омбудсманының шешімін ол белгілеген мерзімде орындамаған жағдайда, сақтандыру омбудсманы осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын бұзушылық фактісін растайтын құжаттарды қоса бере отырып, бұл туралы уәкілетті органға үш жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етуге міндетті.

5. Сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) болып табылатын, осы Заңның 86-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде аталған тұлғалар, сондай-ақ сақтандырушы сақтандыру омбудсманының шешімін алғаннан кейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сотқа жүгінуге құқылы. Бұл ретте сақтандыру омбудсманының шешімін орындау сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) үшін міндетті болып табылмайды.

Ескерту. 90-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

91-бап. Сақтандыру омбудсманының қызметі

1. Сақтандыру омбудсманының қызметі, оның ішінде келіспеушіліктерді реттеу жөніндегі өтініштерді қарау және шешімдер қабылдау тәртібі мен мерзімдері уәкілетті орган бекіткен сақтандыру омбудсманын сайлау және қызметін жүзеге асыру тәртібі және сақтандыру омбудсманының ішкі қағидалары негізінде жүзеге асырылады.

2. Жүктелген функцияларды тиісінше орындау мақсатында сақтандыру омбудсманының қызметі сақтандыру ұйымдарының жарналары есебінен қаржыландырылады. Міндетті жарналардың мөлшерін есептеу әдістемесі, сақтандыру ұйымдарының сақтандыру омбудсманының офисіне міндетті жарналарды төлеу тәртібі мен мерзімдері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

3. Осы Заңның 86-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларда келіспеушіліктерді реттеуді сақтандыру омбудсманы өтеусіз жүзеге асырады.

4. Міндетті жарналар төленбеген, уақтылы төленбеген не толық емес көлемде төленген жағдайда, сақтандыру омбудсманы жеті жұмыс күні ішінде уәкілетті органды сақтандыру ұйымының осы Заң бойынша өз міндеттемелерін тиісінше орындамағаны туралы хабардар етуге міндетті.

5. Сақтандыру омбудсманының офисі сақтандыру омбудсманы өкілдерінің кеңесі бекіткен сақтандыру омбудсманының шешімі негізінде ақпараттық технологиялар, заңтану, бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік жөніндегі, бағалау саласындағы, өтініш берушілердің жолданымдарымен жұмыс жөніндегі қызметтер мен мамандарды және өзге де қызметтерді (мамандарды) ұстауға тиіс.

Ескерту. 91-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

92-бап. Міндетті сақтандыру шарттарынан туындайтын дауларды реттеу ерекшеліктері

Міндетті сақтандыру шарттарынан туындайтын дауларды реттеу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының сақтандырудың міндетті түрлерін реттейтін жекелеген заңнамалық актілерінде белгіленеді.

Қазақстан Республикасының Президентi

On insurance activities

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 18 December, 2000 No. 126.

Unofficial translation

Footnote. The words “authorized state body”, “authorized state body”, “authorized state body”, “authorized state body” are replaced with the words “authorized body”, “authorized body”, “authorized body”, “authorized body” in the text by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10 July, 2003 № 483 (shall be enforced from 1 January, 2004).

Chapter 1. General Provisions

Article 1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities

Footnote. Title, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2009 № 234 -IV

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Relations, arising out of insurance and related to the scope of other legislative acts of the Republic of Kazakhstan shall be regulated by these acts, with the exception of the relationship, directly regulated by this Law.

2-1. This Law does not regulate relations related to the activities of the Export Credit Agency of Kazakhstan, with the exception of paragraph 8 of Article 9 of this Law, as well as relations related to compulsory social health insurance, compulsory social insurance.

3. If an international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan establishes the rules other than those contained in this Law, the rules of the international treaty shall be applied.

Footnote. Article 1, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Article 2), dated 30.12.2009 № 234 –IV; dated 16.11.2015 № 406-V (shall be enforced dated 01.01.2016); № 287-VІ as of 26.12.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 23.01.2024 № 54-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. Relations, regulated by this Law

1. This Law shall define the basic provisions for the implementation of insurance as a form of entrepreneurial activity, peculiarities of the creation, licensing, regulation, termination of the activities of insurance (reinsurance) organizations, insurance brokers, peculiarities of opening, licensing regulation, termination of the activities of the branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan, branches of non-resident insurance brokers of the Republic of Kazakhstan the activity conditions in the insurance market of other individuals and legal entities, the tasks of state regulation of the insurance market and the principles of control and supervision of the insurance activities.2. Regulatory legal acts of the authorized body for the regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations (hereinafter referred to as the authorized body) and the National Bank of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the National Bank), adopted in accordance with this Law, are binding on all participants in the insurance market.

2. Regulatory legal acts of the authorized body for the regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations (hereinafter referred to as the authorized body) and the National Bank of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the National Bank), adopted in accordance with this Law, are binding on all participants in the insurance market.

3. For insurance (reinsurance) organizations, insurance brokers and other legal entities, carrying out activities within the framework of special regime of regulation, introduced in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the National Bank of the Republic of Kazakhstan", the norms of this Law and regulatory legal acts of the authorized body, adopted in accordance with this Law shall be spread within the limits provided by the terms of special regime of regulation.

4. The provisions of this Law applicable to insurance (reinsurance) companies, and insurance brokers (except for Articles 10-1, 10-2, 10-3, 13, 16-2, 16-3, 21, 24, 25, 25-1, 26, 26-1, 27, 28, 30, 31, 32, 35, 40, 48, 49, 50, 51, 52, 52-3, 53-4, 62, 63, 65, 68, 69, 71, 72, 73, 74-1), shall apply to branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics established by this Law.

The powers of the authorized body and the National Bank in the field of regulation of legal relations related to insurance (reinsurance) companies and insurance brokers, including the powers to adopt regulatory legal acts to implement this Law, provided for in Articles, 9, 11-1, 12, 15-1, 15-2, 16, 17, 18, 18-1, 19, 20, 31-1, 34, 36-2, 36-3, 37, 37-1, 46, 47, 52-1, 53, 53-1, 54-1, 55-2, 56, 72-1, 75, 75-1, 77, 79, 81, 82 of this Law, shall apply to legal relations associated with branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 2 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30 -V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 3. The basic concepts, used in this Law

The following concepts shall be used in this Law:

1) an adjuster - an employee of the insurance (reinsurance) company, whose functions include the consideration of the application for insurance payment and the damage assessment of the insured event;

1-1) an actuary – an individual, who has passed exams on the minimum mandatory training program of actuaries established by the regulatory legal act of the authorized body;

1-2) professional judgment of an actuary - judgment of an actuary based on their professional training, knowledge and experience in performing actuarial activities;

1-3) association of actuaries - a self-regulatory organization based on voluntary membership of actuaries, created to ensure and protect the interests of its members, create conditions for professional activities and perform other functions;

1-4) underwriter - an employee of an insurance (reinsurance) company, whose functions include assessing insurance risks accepted for insurance and determining the terms of insurance (reinsurance) contracts;

2) assistance - a provision of assistance by insurance companies, legal entities to the policyholder (the insured, the beneficiary), who got in trouble during his (her) travels or his (her) location away from the residence, in the form of money and (or) natural-material form through technical, medical assistance as a result of the insured event;

3) control - the ability to determine the solutions of the legal entity that occurs when one of the following conditions is happened:

direct or indirect ownership by one person alone or together with one or more persons over fifty percent of the shares in the authorized capital or allotted (net of preferred and bought back by the public shares) shares of the legal entity or the existence of the possibility of their own to vote more than fifty percent of shares of the legal entity;

having the ability of one person to elect independently at least half of the governing body or the executive body of the legal entity;

inclusion of financial statements of a legal entity, with the exception of the financial statements of the special finance company, incorporated under the legislation of the Republic of Kazakhstan on project financing and securitization in the financial statements of another entity, in accordance with the auditor’s report;

having the ability of one person independently or together with one or more other persons determine the decisions of a legal entity by treaty (supporting documents) or otherwise in the cases, provided by the regulatory legal act of the authorized body;

4) a parental organization is the legal entity that has control over the other legal entity;

5) a subsidiary is a legal entity, in relation to which another legal entity has control;

6) indirect ownership of partnership shares in the authorized capital or ownership (voting) of shares of a legal entity is the ability to influence to the decisions of a legal entity, a major participant of the legal entity or the persons, who are together the major participant in the legal entity through the ownership (voting) of shares (shares in the authorized capital) of other legal entities;

7) a major participant of a legal entity - an individual or a legal entity that owns, directly or indirectly, ten or more percent of shares in the authorized capital or voting (excluding the preferred shares) shares of the legal entity (except in cases, where such owner is a state or a national holding company);

7-1) the Islamic insurance (reinsurance) organization is the insurance (reinsurance) organization performing an Islamic insurance activity taking into account the features established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and an insurance activity on the basis of the corresponding license of authorized body;

8) a significant part in the capital - the ownership, directly or indirectly, independently or jointly with one or more persons of twenty or more percent of voting (less the preferred shares) shares (shares in the authorized capital) or the presence of possible vote by twenty or more percent of the shares;

8-1) branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan – a separate subdivision of an insurance broker – non-resident of the Republic of Kazakhstan, which is not a legal entity located in the territory of the Republic of Kazakhstan and does not carry out activities of an insurance broker under a license of the authorized body;

8-2) branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan – a separate subdivision of an non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, which is not a legal entity located in the territory of the Republic of Kazakhstan and does not carry out insurance (reinsurance) activities under a license of the authorized body;

9) a reinsurance is the activities and related to it relations, arising in connection with the transfer of all or part of the insurance risks in reinsurance by the reinsured, on the one hand, and the acceptance of these risks by the reinsurance company, on the other hand, in accordance with the reinsurance contract, concluded between them;

10) a reinsurance company (a reinsurer) - a legal entity, carrying out the activities on the conclusion and execution of reinsurance contracts on the basis of a license of the authorized body;

11) a reinsured (cedant) - the insurance or reinsurance company, carrying out the transfer of insurance risks it has taken to reinsurance;

12) the faultless goodwill is availability of the facts confirming professionalism, conscientiousness, lack of not removed or unspent conviction, including lack of the judgment which took legal effect about application of criminal penalty in the form of deprivation of the right to hold leading employee position of financial institution, bank and (or) insurance holding and to be a large participant (major shareholder) of financial institution for life;

13) co-insurance (joint reinsurance) – activity and the relations related to it, arising in connection with acceptance of insurance risks under the co-insurance (joint reinsurance) contract by several insurance (reinsurance) organizations simultaneously with distribution of their responsibility in accordance with the contract on joint activity concluded between them;

13-1) co-insurance (joint reinsurance) contract – an insurance (reinsurance) contract, concluded between the participants of insurance (reinsurance) pool and the insurant (assignor) within the framework of the contract on joint activity of participants of insurance (reinsurance) pool;

14) net retention - a part of the responsibility, in which the insurer or reinsured (cedant) shall be responsible for its own account in accordance with the contract of insurance or reinsurance;

15) prudential standards - the standards, established by the authorized body and mandatory to comply with by the insurance (reinsurance) companies;

16) an insurance agent is an individual or legal entity, included in the register of insurance agents and operating as agents for conclusion of insurance contracts on behalf of and by the order of one or more insurance companies on the basis of the contract of agency;

17) an insurance broker – a legal entity, representing the insurant in relations related to conclusion and execution of insurance contracts with the insurer on behalf of the insurant, or carrying out on its own behalf mediatory activities for conclusion of insurance contracts on behalf of the insurant and (or) reinsurance contracts on behalf of the reinsurer (assignor);

18) rules of insurance - the document of an insurance company that defines the conditions of the insurance for a particular type of insurance;

18-1) an insurance report - a form of full or partial release of information, contained in the database;

18-2) a single database of insurance (hereinafter - the database) - a set of information (including in electronic form) about the insurer, the policyholder, the insured person and the beneficiary;

18-3) insurance (reinsurance) pool - an association of insurance (reinsurance) companies jointly carrying out insurance activities for a separate class, type of insurance or a certain insurance risk based on a joint activity agreement concluded for a certain period between its participants or between its participants and insurance broker;

18-4) an insurance (reinsurance) pool – an association of insurance (reinsurance) companies, jointly carrying out insurance activities for certain classes (types) of insurance or certain insurance risks on the basis of a joint venture contract, concluded for a certain period between its participants;

19) subjects of insurance activities - the insurance and reinsurance companies;

20) professional participants of the insurance market – insurance (reinsurance) organization, insurance broker, branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, actuary, carrying out their activities under relevant licenses of the authorized body;

21) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

22) insurance portfolio - the total liabilities of an insurance (reinsurance) company for risks assumed under insurance (reinsurance) contracts, including under insurance (reinsurance) contracts, the terms of which have expired, for which the insurance (reinsurance) company is liable or there is a possibility the emergence of obligations to policyholders (insured, beneficiaries, reinsurers);

23) insurance reserves - the obligations of the insurance (reinsurance) company under the insurance (reinsurance) contracts, estimated on the basis of actuarial calculations;

23-1) an insurance risk - the probability of occurrence of the insured event;

23-2) insurance group is group of the legal entities which are not banking conglomerate the insurance holding and (or) its affiliated organizations and (or) the insurance (reinsurance) organization consisting of insurance holding (in the presence) and the insurance (reinsurance) organization and also the affiliated organizations of insurance holding and (or) the affiliated organizations of the insurance (reinsurance) organization and (or) the organizations, in which have considerable equity participation.

The national managing holding, insurance nonresident holding of the Republic of Kazakhstan and also the affiliated organizations and the organizations in which the insurance nonresident holding of the Republic of Kazakhstan has considerable equity participation, being nonresidents of the Republic of Kazakhstan are not a part of insurance group;

24) insurance organization (insurer) - a legal entity carrying out activities for the conclusion and execution of insurance contracts based on the relevant license of the authorized body;

25) indirect ownership (voting) of shares of the insurance (reinsurance) company - the ability to influence to the decisions of the insurance (reinsurance) company, a major participant of the insurance (reinsurance) company, an insurance holding company or persons, that are together, a major participant in the insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, through the ownership of shares (shares in the authorized capital) of legal entities;

25-1) association of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers - a non-commercial organization, established in the form of association (union) to protect the interests of its members and the coordination of their professional activities;

26) a major participant of insurance (reinsurance) company - an individual or a legal entity (except in cases, where such holder is a state or a national holding company, as well as otherwise provided by this Law), which is in accordance with the written consent of the authorized body may own, directly or indirectly, ten or more percent of outstanding (net of preferred shares and bought shares of the insurance (reinsurance) company) shares of the insurance (reinsurance) company or shall be able to:

vote, directly or indirectly, by ten or more percent of voting (net of preferred) shares of the insurance (reinsurance) company;

influence to the decisions of the insurance (reinsurance) company under the contract or otherwise in the manner, specified by the regulatory legal acts of the authorized body;

26-1) an insurance holding company - a legal entity (except in cases, where such holder is a state or a national holding company, as well as otherwise provided by this Law), which is in accordance with the written consent of the authorized body may own, directly or indirectly, twenty-five or more percent of outstanding (net of preferred shares and bought shares of the insurance (reinsurance) company) shares of the insurance (reinsurance) company or shall be able to:

vote, directly or indirectly, by twenty-five or more percent of the voting shares of the insurance ( reinsurance) organization;

determine the decisions, made by the insurance (reinsurance) company, under the contract or otherwise, or have control;

27) redemption amount - the amount of money that the policyholder is entitled to receive upon early termination of the endowment insurance contract;

28) a surveyor is an employee of the insurance (reinsurance) company or a legal entity, providing services to the insurance (reinsurance) company in accordance with the paid services contract, whose functions include the preliminary inspection and assessment of the object of insurance, taken to the insurance;

29) an independent actuary – an individual, complying with the requirements of this Law and attracted for conducting assessment of the actuary's calculations;

29-1) affiliated persons - individuals or legal entities (except for state bodies exercising control and supervisory functions within the powers granted to them, and the national managing holding, as well as legal entities, one hundred percent of voting shares (stakes in the authorized capital) of which belong to such a national managing holding), having the ability to directly and (or) indirectly determine decisions and (or) influence decisions made by each other (one of the persons), including by a concluded transaction. The affiliated persons of the insurance (reinsurance) company, the major shareholder of which is the national management holding, shall not include:

a national managing holding that is a major shareholder of an insurance (reinsurance) company;

legal entities, one hundred percent of the voting shares (stakes in the authorized capital) of which belong to the specified national management holding;

officials of the specified national managing holding and legal entities, one hundred percent of voting shares (stakes in the authorized capital) of which belong to such a national managing holding;

30) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
Footnote. Article 3 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2009 № 234-IV, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 05.07.2011 № 452-IV (shall be enforced from 13.10.2011), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 12.01.2012 № 539-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.06.2013 № 106-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 4. Insurance and insurance activities

1. Insurance represents a complex of the relations on protection of legitimate valuable interests of physical person or legal entity at a loss occurrence or other event defined by the insurance contract by means of the insurance payment performed by insurance company.

2. Insurance activities shall be the activities of insurance (reinsurance) organization, branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, related to the conclusion and execution of insurance (reinsurance) contracts, carried out under the license of the authorized body in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, as well as the activities of mutual insurance associations, related to the conclusion and execution of insurance contracts, carried without the license in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Mutual Insurance”.

3. An Islamic insurance activity is the activity of the Islamic insurance (reinsurance) organization, branch of an islamic non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, connected with the conclusion and performance of agreements of Islamic insurance (reinsurance), performed on the basis of the license of authorized body according to requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 4, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 05.07.2006 № 164 (the order of enforcement see Art. 2), dated 30.12.2009 № 234 – IV; dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 5. Insurance of foreign individuals and legal entities and stateless persons

1. Foreign citizens, stateless persons, foreign legal entities, including those, who are carrying out their activities in the territory of the Republic of Kazakhstan, are entitled to insurance coverage as citizens and legal entities of the Republic of Kazakhstan.

2. (Is excluded – dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 5-1. Insurance by insurance organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan and insurance (reinsurance) organizations - participants of the Astana International Financial Center

Footnote. The heading of Article 5-1 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

1. Insurance of the property interests of the legal entity or its separate divisions, located in the territory of the Republic of Kazakhstan and the property interests of an individual, who is the resident of the Republic of Kazakhstan, may be carried out only by an insurance organization - resident of the Republic of Kazakhstan, branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

2. It shall be allowed to conclude and execute insurance contracts with insurance organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan and insurance (reinsurance) organizations - participants of the Astana International Financial Center in the following cases:

1) individuals - residents of the Republic of Kazakhstan, temporarily staying outside the Republic of Kazakhstan for work, study, treatment or rest, only for the period of temporary stay of these persons outside the Republic of Kazakhstan;

2) by residents of the Republic of Kazakhstan in terms of risks associated with maritime transport services (except for ships providing cabotage services), commercial aviation, space flight launch and charter services (including satellites), and related services (transportation of goods, insurance of transport means of transporting goods and any resulting liability), catastrophic risks, climate risks, cyber risks, terrorism risks, civil unrest and strikes;

3) residents of the Republic of Kazakhstan in terms of risk insurance in accordance with the principles of Islamic insurance;

4) residents of the Republic of Kazakhstan in terms of risks covered within the insurance classes in a voluntary form, provided for in subparagraphs 15), 17) and 18) of paragraph 3 of Article 6 of this Law.

Insurance of risks in accordance with subparagraph 4) of part one of this paragraph by an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be allowed only when the object of insurance is located outside the territory of the Republic of Kazakhstan.

3. Banks of the Republic of Kazakhstan, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan and organizations engaged in certain types of banking operations shall be prohibited from making payments and money transfers, except for the cases provided for in paragraph 2 of this Article, related to the payment of insurance premiums (contributions) in favour of non-residents of the Republic Kazakhstan and participants of the Astana International Financial Center from individuals and legal entities - residents of the Republic of Kazakhstan.

4. The requirements of paragraphs 2 and 3 of this Article shall not apply to the cases of conclusion of agreements with the branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan in cases established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 1 is supplemented by Article 5-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 №338-IV (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 16.12.2018); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. The organization of insurance activities

Article 6. Sectors, classes and types of insurance

1. For the organization and implementation of the state regulation and licensing of insurance activities, the insurance coverage is divided into sectors, classes and types. Insurance activities of the insurance company are carried out by sectors “life insurance” and “general insurance”.

2. The "life insurance" industry shall include compulsory insurance of an employee against accidents in the performance of their labour (service) duties and the following classes in the voluntary form of insurance:

1) life insurance, except for the class specified in subparagraph 3) of this paragraph;

2) annuity insurance, except for the class specified in subparagraph 4) of this paragraph;

3) life insurance within the framework of the state educational funded system;

4) pension annuity insurance.

3. The sector “general insurance” includes the following classes in the voluntary form of insurance:

1) an accident insurance;

2) a health insurance;

3) a motor vehicle insurance;

4) an insurance of railway transport;

5) an air transport insurance;

6) a water transport insurance;

6-1) insurance of space objects;

7) a cargo insurance;

8) an insurance against property damage, except for the classes specified in subparagraphs 3) - 7) of this paragraph;

9) an insurance of civil liability of motor vehicle owners;

10) an insurance of civil liability of owners of air transport;

11) an insurance of civil liability of owners of water transport;

11-1) insurance of civil liability of space objects owners;

11-2) insurance of professional liability;

12) insurance of civil liability, except for the classes, specified in subparagraphs 9), 10), 11), 11-1) and 11-2) of this paragraph;

13) insurance of loans of legal entities;

14) a mortgage insurance;

15) a guarantees and warranties insurance;

15-1) an insurance of losses of financial institutions, with the exception of the classes specified in paragraphs 13), 14), 15) and 16) of this paragraph;

16) an insurance against other financial losses;

17) a legal expenses insurance;

18) a title insurance.

4. Additional requirements under the terms of a separate class (type) of insurance, including prudential standards within the framework of certain classes (types) of insurance, shall be established by regulatory legal acts of the authorized body.

5. Type of insurance - an insurance product, developed and provided by insurance company to the policyholder within one or more classes of insurance by conclusion of the insurance contract.

6. Each type of compulsory insurance, contents and conditions of which are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, regulating compulsory type of insurance is a separate class of insurance.

7. Imputed insurance is compulsory insurance, in which the requirement for compulsory insurance, types and minimum conditions of insurance (including the object of insurance, insurance risks and minimum amounts of insurance amounts) are established by the laws of the Republic of Kazakhstan, and other conditions and insurance procedure are determined by agreement of the parties.

Imputed insurance shall be carried out within one or more classes of insurance specified in paragraph 3 of this Article, and shall not be a separate class of insurance.

The minimum requirements for standard contracts for imputed insurance shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Model contracts for imputed insurance shall be developed and approved by the authorized state body that regulates the type of activity that is subject to imputed insurance, in agreement with the authorized body.

By agreement of the parties, standard contracts for imputed insurance may be supplemented with provisions that shall not contradict the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 6, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 07.05.2007 № 244, dated 30.12.2009 № 234-IV; dated 15.07.2010 № 338 -IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 7. The content of the classes of insurance

1. Life insurance is a set of types of insurance that provide for the implementation of insurance payments in the event of the death of the insured or their survival until the end of the insurance period or the age specified in the insurance contract, except for the type of insurance specified in paragraph 2-3 of this Article.

2. Annuity insurance is a set of types of accumulative insurance that provide for the implementation of periodic insurance payments in the form of periodic payments in favour of the beneficiary within the period established by the contract, except for the type of insurance specified in paragraph 2-4 of this Article.

2-1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).
2-2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

2-3. Life insurance within the framework of the state educational funded system is a type of insurance that provides for the implementation of insurance payments in cases of death of the insured or disability due to disability of the first or second group or survival until the end of the insurance period in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state educational accumulative system".

2-4. Pension annuity insurance is a type of accumulative insurance that provides for periodic insurance payments in accordance with the Social Code of the Republic of Kazakhstan.

3. Accident insurance is a set of types of insurance that provide for the implementation of an insurance payment in a fixed amount and (or) in the amount of partial or full compensation for the expenses of the insured in cases of death, loss (full or partial) of working capacity (general or professional) or other damage to the health of the insured as a result of an accident, occupational disease, except for the insurance of risks associated with illness and (or) other health disorders.

By accident is understood a sudden, short-term event (accident), which occurred against the will of a person as a result of external mechanical, electrical, chemical, or thermal effects on the insured person, which led to a personal injury, bodily injury or a death.

4. Sickness insurance is a set of types of insurance that provide for the implementation of an insurance payment in a fixed amount and (or) in the amount of partial or full compensation for the expenses of the insured in connection with a disease or other health disorder, including expenses associated with death that occurred as a result of a disease and (or) other health disorder.

5. An insurance of means of transport, specified in subparagraphs 3) - 6) of paragraph 3 of Article 6 of this Law, is a combination of types of insurance, providing for insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage, caused to property interests of a person, connected with the possession, use and disposal of means of transport, including hijacking or theft, as well as due to its damage or destruction.

5-1. Insurance of space objects is a combination of types of insurance, providing insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage caused to the property interests of a person associated with possession, use, disposal of a space object, as a result of its damage or destruction.

6. A cargo insurance - a combination of types of insurance, providing for insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage, caused to the property interests of a person, connected with the possession, use and disposal of cargo, including luggage, goods, and all other types of products as a result of their injuries, destruction, loss, regardless of the mode of transportation.

7. A property insurance - a combination of types of insurance, providing for insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage, caused to the property interests of a person, connected with the possession, use and disposal of property as a result of damage or destruction, theft, with the exception of the property listed in subparagraphs 3) - 7) of paragraph 3 of Article 6 of this Law.

8. Insurance of civil liability of owners of means of transport provided by subparagraphs 9), 10) and 11) of paragraph 3 of Article 6 of this Law represents a combination of types of insurance, providing for insurance payments to the third parties in the amount of partial or full compensation for the damage, caused by the person obliged to compensate it due to the use of vehicle by him (her), including civil liability of the carrier.

8-1. Insurance of civil liability of owners of space objects represents a combination of types of insurance, providing for insurance payments to the third parties in the amount of partial or full compensation for the damage, caused by the person obliged to compensate it in connection with the use of the space object by him (her).

8-2. Insurance of professional liability is a type of civil liability insurance, providing for insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage, caused to the third parties due to erroneous actions (inaction) and (or) omissions in the process or as a result of professional activities carried out on the basis of a special permit (license, notification) and (or) requiring special knowledge, experience and (or) qualification.

9. Civil liability insurance is a set of types of insurance that provide for the implementation of insurance payments to third parties in the amount of partial or full compensation for damage caused by the insured, who is obliged to compensate it, as a result of insurance of all risks, except for risks covered by the classes of insurance specified in subparagraphs 9), 10), 11), 11-1) and 11-2) of paragraph 3 of Article 6 of this Law.

10. Insurance of loans of legal entities is a set of types of insurance that provide for the implementation of insurance payments in the event of a creditor's losses as a result of the insurant's (borrower-legal entity) failure to fulfill obligations to the creditor.

11. Mortgage insurance is a type of insurance that provides for insurance payments in the amount of partial or full compensation for the damage caused to the property interests of the lender as a result of the borrower's failure to fulfill obligations under the contract of mortgage housing loan, after the sale of collateral for mortgage housing loan.

12. A guarantees and warranties insurance - a combination of types of insurance, providing for insurance payments in the amount of partial or full compensation of the damage, caused to the property interests of the person, issued the guarantee or warranty, as a result of his (her) obligation to perform the issued warranty or guarantee.

13. An insurance against other financial losses - a combination of types of insurance, providing for insurance payments in the event of loss due to loss of job, loss of income, adverse natural phenomena, continuous, unexpected expenses, loss of market value and other damages as a result of the financial and economic activity, except for insurance of the risks, specified in subparagraphs 12) - 15) of paragraph 3 of Article 6 of this Law.

14. A legal expenses insurance - a combination of types of insurance, providing for insurance payments for losses of the policyholder (the insured person) as a result of their expenses, incurred in connection with court trial.

15. Under the insurance risks contracts, specified in paragraphs 11 - 13 of this article, the risk of the policyholder and only in his (her) favor, can be insured.

16. An insurance of losses of financial institutions- a combination of types of insurance, providing for the implementation of the insurance payment in the amount of partial or full compensation for losses, as a result of providing the financial services by the financial institution, with the exception of the classes specified in subparagraphs 13), 14), 15) and 16) of paragraph 3 Article 6 of this Law.

17. A title insurance - a combination of types of insurance, providing for an insurance payment in the amount of partial or full compensation for the damage, caused to the property interests of the policyholder in the event of termination of the right to the property.

Footnote. Article 7, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 02.07.2018 № 166-VI (see Article 2); dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 8. The combination of sectors and classes of insurance

1. The activities of the insurance company in the Republic of Kazakhstan are carried out on the basis of a license for the sector “life insurance” or a license for the sector “general insurance” within the respective classes of insurance, specified in the license.

2. The activity in the sector “general insurance” may not be:

1) combined with the activities in the sector “life insurance”;

2) carried out in the form of endowment insurance.

3. Activity in the industry “life insurance” cannot be combined with:

1) activity in the industry “general insurance”, except for the classes of insurance specified in subparagraphs 1) and 2) of point 3 of article 6 of this Law;

2) compulsory types of insurance that do not belong to the "life insurance" sector, except for compulsory tourist insurance.

4. The insurance company may develop a type of insurance that combines the features and contents of two or more classes of insurance, provided that it has a license with the indication of corresponding classes of insurance and subject to the restrictions on combining the classes of insurance, specified by this Law.

5. (Paragraph is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 10, 2003 № 483 (shall be enforced from January 1, 2004).

Footnote. Article 8, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); date 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 9 Reinsurance activities

1. Reinsurance activities on the territory of the Republic of Kazakhstan shall be subject to licensing in the manner prescribed by this Law.

2. The insurance company shall transfer insurance risks to reinsurance without a reinsurance license.

3. The insurance company shall have the right to accept insurance risks for reinsurance only if there is a reinsurance license.

4. An insurance organization that has a license for the "general insurance" industry shall be entitled to obtain a license and carry out reinsurance activities for all classes of insurance specified in its license for the "general insurance" industry.

5. The insurance company, having a license in the sector "life insurance", shall have the right to obtain a license and carry out reinsurance activities for all classes of insurance, specified in its license in the sector "life insurance", taking into account the combination of classes, provided for in paragraph 3 of Article 8 of this Law.

6. A reinsurance company carrying out reinsurance as an exclusive type of activity based on a license for reinsurance shall be entitled to carry out reinsurance for all classes of insurance in the "life insurance" and "general insurance" sectors.

7. When transferring the insurance risks to reinsurance by the assignor, the assignor shall be obliged to have confirmation of the reinsurance company in written form about the acceptance of the latter risks for reinsurance (acceptance), indicating all terms of reinsurance.

8. An insurance (reinsurance) organization, the Export Credit Agency of Kazakhstan do not have the right to transfer insurance risks for reinsurance to insurance (reinsurance) organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan, included in the register of prohibited insurance (reinsurance) organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

The grounds for inclusion in the register of prohibited insurance (reinsurance) companies-non-residents of the Republic of Kazakhstan are:

1) the fact of non-execution by the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan of requirements of the insurance (reinsurance) company-resident of the Republic of Kazakhstan on implementation of reinsurance payments, satisfied by the court decision (in case of refusal to implement reinsurance payments or not fully implemented);

2) the fact of non-submission, as well as submission of inaccurate or incomplete information about the amount of risks, premiums and essential terms of the concluded reinsurance contract by the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan to the authorized body.

The register of prohibited insurance (reinsurance) companies-non-residents of the Republic of Kazakhstan shall be placed on the Internet resource of the authorized body.

The procedure for maintaining the register of prohibited insurance (reinsurance) companies -non-residents of the Republic of Kazakhstan shall be determined by regulatory legal act of the authorized body.

8-1. An insurance (reinsurance) company has the right to transfer insurance risks for reinsurance to a reinsurance company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan, directly or through mediation:

1) an insurance broker;

2) an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, provided that an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan has a subsidiary in the territory of the Republic of Kazakhstan, carrying out the activities of an insurance broker based on a license from an authorized body;

3) a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

4) an insurance broker - a member of the Astana International Financial Center.

An insurance (reinsurance) company has the right to transfer insurance risks for reinsurance to a reinsurance company that is a member of the Astana International Financial Center directly or through mediation:

1) an insurance broker;

2) an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, provided that an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan has a subsidiary in the territory of the Republic of Kazakhstan, carrying out the activities of an insurance broker based on a license from an authorized body;

3) a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

4) an insurance broker - a member of the Astana International Financial Center.

8-2. An insurance (reinsurance) organization has the right to transfer and accept insurance risks for reinsurance to the Export Credit Agency of Kazakhstan directly or through intermediary:

1) insurance broker;

2) an insurance broker - non-resident of the Republic of Kazakhstan, provided that the insurance broker - non-resident of the Republic of Kazakhstan has a subsidiary organization on the territory of the Republic of Kazakhstan that carries out the activities of an insurance broker on the basis of a license from an authorized body;

3) a branch of an insurance broker - non-resident of the Republic of Kazakhstan;

4) insurance broker – participant of the Astana International Financial Center.

9. Was valid till 16.12.2020 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI.

10. In case of participation of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan in the process of transferring insurance risks to reinsurance through the mediation of an insurance broker (a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan), an insurance broker (a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan) shall submit to the National Bank a report on the conditions of placement by an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan of these risks for reinsurance to reinsurance organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan in accordance with the regulatory legal act of the National Bank in agreement with the authorized body.

A subsidiary of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, carrying out the activities of an insurance broker, submits to the National Bank a report on reinsurance contracts concluded by an insurance (reinsurance) company through the mediation of this insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the regulatory legal act of the National Bank in agreement with the authorized body.

The transfer of insurance risks for reinsurance by a reinsurance company - a member of the Astana International Financial Center, including through the mediation of an insurance broker - a member of the Astana International Financial Center, shall be carried out subject to an agreement on the exchange of information between the authorized body and the legal entity that regulates financial services and related activities at the Astana International Financial Center.

11. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

12. The norms of this Law in part of creating, licensing, regulation and termination of activity of the insurance company shall apply to the terms of creating, licensing, regulation and termination of activity of reinsurance companies, carrying out reinsurance as an exclusive type of activity.

13. An insurance (reinsurance) company shall be prohibited from transferring insurance risks for reinsurance to a reinsurance company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan or a member of the Astana International Financial Center, with the participation of two or more insurance brokers that are members of the Astana International Financial Center or insurance brokers that are non-residents of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 9 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 23.01.2024 № 54-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 3. The insurance market

Article 10. The participants of the insurance market

The participants of the insurance market of the Republic of Kazakhstan are:

1) an insurance (reinsurance) company;

1-1) branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

2) an insurance broker;

2-1) branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

3) an insurance agent;

4) the policyholder, the insured person, the beneficiary;

5) an actuary;

6) an independent actuary;

7) an appraiser;

8) an underwriter;

9) an adjuster;

10) a surveyor;

11) an insurance ombudsman;

11-1) organization, guaranteeing implementation of insurance payments to the insurants (insured, beneficiaries) in case of liquidation of insurance companies;

11-2) organization for formation and maintenance of the database;

12) an association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers;

13) an association of actuaries;

14) other individuals and legal entities, engaged in entrepreneurial activities, related to insurance.

Footnote. Article 10 is in wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.01.2018 № 134-VI (shall be enforced upon expiry of six months after its first official publication).

Article 10-1. The authority of the association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers

1. The authority of the association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers shall include:

1) ensuring interaction of its members in carrying out their activities in the insurance market;

2) development of internal documents;

3) conducting training for participants in the insurance market, including conducting an exam for knowledge of the minimum training program for insurance agents and issuing a document confirming passing the exam for the minimum training program for insurance agents, indicating the final result of the exam;

4) consideration of disputes arising between members;

5) protection of the interests of its members;

6) sending to the authorized body of information on possible violations of requirements established by legislative acts of the Republic of Kazakhstan by professional participants of the insurance market;

7) implementation of other functions provided by the constituent documents.

2. Associations of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers shall be obliged to bring to the attention of their members the information provided by the authorized body on the issues of professional activities of their members.

Footnote. The Law is supplemented by Article 10-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Article 2); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 138-VII of July 12, 2022 (shall be enforced from January 1, 2023).

Article 10-2. Internal documents of the association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers

Associations of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers shall accept the following internal documents:

1) standards of activity in the insurance market;

2) code of professional ethics;

3) dispute resolution procedure;

4) other documents provided by the Charter.

Internal documents shall be approved by the supreme governing body of the association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers and shall be binding for their members.

Footnote. The Law is supplemented by Article 10-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Article 2); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 10-3. Association of actuaries

1. Association of actuaries shall be created in the form of a non-commercial organization, the activities of which are regulated by this Law, the Law of the Republic of Kazakhstan "On Self-regulation" and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, the constituent documents of the association of actuaries.

2. The terms and procedure for admission to membership and termination of membership in the association of actuaries shall be established by the Charter of association of actuaries.

Association of actuaries shall maintain a list of its members and place it on its Internet resource.

3. Association of actuaries shall perform the following functions:

1) conducting actuarial research in the field of insurance and insurance activities, including actuarial assessment and examination of insurance tariffs by insurance classes, the content and terms of which are determined by legislative acts of the Republic of Kazakhstan;

2) analysis and updating of survival indicators under annuity insurance contracts concluded within the framework of the Social Code of the Republic of Kazakhstan and the Law of the Republic of Kazakhstan “On Compulsory Insurance of an Employee against Accidents in the Performance of Labor (Official) Duties”;

3) conducting training and examinations on the minimum obligatory training program for actuaries;

4) development of internal documents;

5) ensuring interaction of its members in implementation of its activities;

6) consideration of disputes arising between members;

7) ensuring protection of interests of its members;

8) implementation of other functions that do not contradict the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on self-regulation and regulatory legal act of the authorized body.

4. Employees and members of the association of actuaries shall be responsible for disclosure of information obtained in the course of their functions, constituting official, commercial secrets, insurance secrets or other secrets protected by the Law, in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

5. Development and approval of measures of influence, the procedure and grounds for their application, the procedure for consideration of cases of violation by members of the association of actuaries of the code of professional ethics and standards of professional practice, qualification and other requirements for membership are within the competence of the supreme management body of the association of actuaries.

Footnote. The Law is supplemented by Article 10-3 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 11. The activities of the insurance (reinsurance) company

1. Insurance activity is the main type of entrepreneurial activity, carried out by the insurance (reinsurance) company.

2. The insurance (reinsurance) company, other than insurance activity, shall be entitled to carry out the following activities:

1) the investing activities subject to the limitations set forth in this Law;

1-1) investment portfolio management activities in respect of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts providing for the condition for the participation of the insured in investments, based on a license to carry out activities for managing an investment portfolio in the securities market in cases and in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) the issuance of loans to its policyholders within the redemption amount, provided by the relevant contract of endowment insurance (for an insurance company, operating in the sector “life insurance”);

3) the sale of specialized software, used to automate the activities of the insurance (reinsurance) companies;

4) the sale of specialized literature on insurance and insurance activities on all types of media;

5) the sale or lease of property, acquired for their own use (for insurance (reinsurance) companies) or received at its disposal in connection with the conclusion of insurance contracts (for an insurance company);

6) the advising on the issues, related to the insurance activities;

7) the organization and conduct the training to enhance the skills of experts in the field of insurance (reinsurance);

8) the insurance mediation as an insurance agent;

9) the activity, specified in paragraph 1 of Article 52 of this Law;

10) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2);

11) the assistance, carried out on the basis of a joint operation agreement between the insurance companies or between insurance companies and other legal entities that provide the assistance services;

12) the activity, provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, in the framework of participation in the system of guaranteeing insurance payments.

3. An insurance (reinsurance) company is prohibited from carrying out transactions and operations as an entrepreneurial activity, not covered by paragraphs 1 and 2 of this Article.

Branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be prohibited to perform transactions and carrying out operations as entrepreneurial activities not related to insurance (reinsurance) activities.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, in addition to insurance activities shall be entitled to provide consulting services on issues related to insurance activities.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, carrying out activities in the “life insurance” industry, except for insurance activities, shall be entitled to provide services for the issuance of loans by an insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan to its insurers within the redemption amount provided for in the relevant accumulative insurance agreement.

3-1. An insurance organization is not entitled to carry out insurance activities on types of insurance guaranteed in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund" if it does not have a major participant - an individual or an insurance holding company.

The requirement of part one of this point does not extend to insurance companies which more than fifty percent of placed shares directly or indirectly belong or are delivered in trust management to the state or national managing holding.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be entitled to carry out the compulsory insurance, types, conditions and procedure of which shall be determined by the laws of the Republic of Kazakhstan.

3-2. Insurance organizations have the right to collect copies of identification documents of non-residents for the purposes provided for by this Law.

4. Insurance organizations have the right to create an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations. The procedure for the creation and activities of an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations shall be regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Mandatory participation of insurance organizations in an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations is provided for by this Law and separate laws of the Republic of Kazakhstan.

The provision of part one of this paragraph shall not apply to branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

5. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).
Footnote. Article 11, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.06.2003 № 436, dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 30.12.2009 № 234-IV; dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of itsfirst official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 11.12.2023 № 44-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 11-1. General conditions for carrying out insurance (reinsurance) activities

Footnote. The heading of Article 11-1 is as amended by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

1. The insurance (reinsurance) company may carry out the insurance activities only with a license to engage in the insurance activities (reinsurance activity), the insurance rules that determine the general conditions of the insurance activities for a particular type, and the internal rules.

1-1. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dared 29.03.2016 № 479-V (shall be enforced after twenty one calendar days after day of its first official publication).

1-2. The insurance company within thirty calendar days from the date of receipt of a license for the right to carry out insurance activities shall be obliged to join the board of representatives of the insurance Ombudsman.

2. The internal rules of the insurance (reinsurance) companies shall determine:

1) the structure, objectives, functions and powers of the departments of insurance (reinsurance) company;

2) the structure, membership, objectives, functions and powers of the internal audit service and other standing bodies;

3) the risk management system, revealing a policy of insurance (reinsurance) company on managing the technical (insurance), investment, credit, operational, market and other risks;

4) the rights and duties of heads of departments;

5) the powers of the officials and employees of the insurance (reinsurance) company in carrying out transactions on its behalf and for its expenses;

6) the procedure for registration of written and oral complaints of policyholders (insured persons), victims (beneficiaries) and their representatives, as well as incoming applications and documents on the issues of insurance events;

7) the procedure and terms of consideration and responses to policyholders (the insured persons), victims (beneficiaries) and their representatives on the applications and documents on the issues of insurance events;

8) the procedure for deciding on the insurance payment with a timetable for its implementation or presentation of a reasoned justification of the reasons for refusal of the insurance compensation;

9) the procedure for assessment of insurance risks (including the property received in insurance) and the amount of damage on the insured event;

10) the powers of an underwriter, an adjuster and a surveyor;

11) requirements for the appraisal procedure when accepting insurance risks for reinsurance (in the case of carrying out reinsurance activities);

11-1) the procedure for determining the amount of the commission of an insurance agent;

12) the procedures for document control and making decisions on reinsurance (in the case of carrying out reinsurance activities).

3. The rules for insurance and the internal regulations of the insurance (reinsurance) organization shall be approved by the board of directors, and of а branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan – by the relevant governing body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

The insurance company shall be obliged to place the rules of insurance for the types of insurance, which provides for the possibility of concluding an insurance contract in electronic form, on the Internet resource of the insurer.

In case of conclusion of voluntary insurance contracts in electronic form using the Internet resources of other organizations that are partners of the insurance company on the basis of the relevant agreement, the insurance company shall be obliged to ensure the placement of insurance rules on their Internet resources.

3-1. The insurance rules and internal regulations of an Islamic insurance (reinsurance) organization shall be approved by the board of directors in the presence of a positive opinion of the council on the principles of Islamic financing, and the branch of an islamic non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan - by the relevant governing body of the Islamic insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan in the presence of a positive opinion of the council on the principles of Islamic finance.

4. An insurance (reinsurance) company shall not be entitled to carry out insurance activities without the presence among its staff of an actuary who has a valid license to carry out actuarial activities in the insurance market.

An actuary employed by an insurance (reinsurance) company must not be an affiliate of this insurance (reinsurance) company and (or) its shareholder and (or) its executive officer.

An actuary who has a license to carry out actuarial activities in the insurance market is not entitled to combine their activities with other insurance (reinsurance) companies, except for cases of engagement as an independent actuary.

5. The insurance (reinsurance) company engages an independent actuary to check the activity of actuary, established by this Law, who consists in the staff of the insurance (reinsurance) company, in the manner and terms, established by the regulatory legal acts of the authorized body.

This paragraph shall not be applied to the insurance (reinsurance) company in the case of hiring an independent actuary by an audit firm during the mandatory audit.

6. An independent actuary must comply the following requirements:

1) not to be an employee of the audited insurance (reinsurance) company;

2) to have experience in actuarial activity for at least three years and at least two years in the insurance industry in which the audited insurance (reinsurance) company carries out its activity, and to be a member of the association of actuaries;

2-1) not be an affiliate of an insurance (reinsurance) company, its shareholders and (or) executives and a relative of a full-time actuary;

3) have a valid license from the authorized body for actuarial activities or be a member of international associations of actuaries, the list and requirements for which are established by the authorized body, in the case provided for in paragraph 5 of this Article.

7. An independent actuary shall be responsible for the disclosure of the information, obtained during the audit of the activities of the actuary, who consists in the staff of the insurance (reinsurance) company, in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

8. The requirements for the implementation of the insurance activities by the insurance company, including the relationship with the participants of the insurance market, are established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Section is supplemented by Article 11-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); with the changes made by laws of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dared 29.03.2016 № 479-V (shall be enforced after twenty one calendar days after day of its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 12. Features of carrying out activities for life insurance

1. The insurance company performing activities for accumulative insurance except for the Islamic insurance company having the right to grant within the redemption amount loans to the insurers taking into account requirements of regulatory legal acts of authorized body.

A branch of an insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, carrying out endowment insurance activities, with the exception of a branch of an Islamic insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, shall be entitled to provide services for the provision of loans by an insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan to its policyholders within redemption amount, taking into account the requirements of regulatory legal acts of the authorized body.

2. The insurance company may increase the size of regular insurance payments during the term of the annuity insurance contract on the advice of the actuary, in the manner set forth in the regulatory legal acts of the authorized body.

3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).

4. The insurance company may develop types of insurance within the classes of insurance, specified in paragraph 2 of Article 6 of this Law, providing for an insurance payment in case of participation of the policyholder in the investments and profits of the insurer.

5. The procedure and features of the participation of the insured in the investments or profits of the insurer, the conclusion by the branch of the insurance organization - a non-resident of the Republic of Kazakhstan of an insurance contract that provides for the condition for the participation of the insured in the investments or profits of the insurer, as well as requirements for the content of the insurance contract that provides for the condition for the participation of the insured in investments or profits the insurer shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

When concluding an insurance contract that provides for the condition of participation of the insured in investments, the insurance organization has the right to manage assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from insurants for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts that provide for the condition of participation of the insured in investments, independently if the insurance company has a license to carry out investment portfolio management activities in the securities market and (or) transfer them to investment management by an investment portfolio manager that is not an insurance organization.

Conditions and procedures for the transfer by an insurance organization of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts that provide for the condition of participation of the insurant in investments, to the investment management of an investment portfolio manager who is not an insurance company, shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Conditions and procedures for the transfer by a branch of an insurance organization - a non-resident of the Republic of Kazakhstan of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance premiums) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment to the investment management of the insurance organization - to a non-resident of the Republic of Kazakhstan, which has a license to carry out investment portfolio management activities in the securities market of the state, the resident of which is an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Insurance organizations that conclude insurance contracts that provide for the condition of the insured's participation in investments, keep accounting records and submit financial statements and primary statistical data separately for their funds and assets generated from a part of insurance premiums (insurance premiums) received from insurants for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts, providing for the condition of participation of the insured in investments, to the National Bank in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Investment risks on assets formed at the expense of a part of the insurance premium (insurance premiums) received (received) from the insured for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from its (their) investment, under an insurance contract providing for the condition of participation the insured in investments, shall be borne by the insured.

5-1. Seizure or foreclosure of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts providing for the condition of participation of the insurant in investments, on debts of an insurance company, a custodian bank and an investment portfolio manager shall be prohibited, including in cases of liquidation and (or) bankruptcy of the listed entities.

5-2. Determination of the value of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts that provide for the condition of participation of the insurant in investments, shall be carried out on the terms, according to the methodology and in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body.

5-3. Features of the distribution of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts providing for the condition of participation of the policyholder in investments, between policyholders, including cases of voluntary, forced liquidation or voluntary reorganization of an insurance company into a legal entity that does not carry out insurance activities, shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

6. Implementation of payments in connection with the participation of the policyholder in the investments or profits of the insurer with the accumulated amount is made in the following cases:

1) the occurrence of the insured event as part of an insurance payment;

2) the expiration of the term of the endowment insurance as part of an insurance payment;

3) the early termination of the insurance contract as part of the redemption amount.

It shall be prohibited to conclude an insurance contract providing for the condition of participation of the insured in the profits of the insurer with shareholders (the sole shareholder) and (or) affiliated persons of the insurance organization.

Footnote. Article 12 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); with the changes made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Activities for co-insurance and joint reinsurance

1. In implementation of insurance (reinsurance) risks through creation of an insurance (reinsurance) pool, the contract of co-insurance (reinsurance) may be concluded on the terms of the insurance (reinsurance) company, taking over the functions and powers of the leading insurance (reinsurance) company.

2. The agreement on joint activities must contain the following information:

1) the name of the insurance (reinsurance) company that is leading in the activities of the insurance (reinsurance) pool, or the insurance broker engaged to manage the activities of the insurance (reinsurance) pool;

2) classes (types) of insurance and the list of insurance risks being the subject of activity of the insurance (reinsurance) pool;

3) the maximum amount of total liabilities of the insurance (reinsurance) pool and its participants, including the maximum amount of liabilities under a separate co-insurance contract (joint reinsurance), the maximum share of responsibility of each participant of the pool for the taken risks;

4) terms, procedure of conclusion and execution of insurance contracts (joint reinsurance);

5) validity term of the contract;

6) rights and obligations of the parties;

6-1) functions and powers of the leading insurance (reinsurance) company, including the powers to conclude co-insurance (joint reinsurance) contracts;

6-2) the procedure and terms for mutual settlements between the parties to the agreement on joint activities for insurance premiums, insurance payments under co-insurance (joint reinsurance) agreements, as well as the remuneration of the leading insurance (reinsurance) company;

7) disputes resolution procedure;

8) signatures of the parties.

The insurance (reinsurance) company within ten calendar days from the date of conclusion of the contract on joint activity with participation of the insurance (reinsurance) company shall notify the authorized body of its conclusion with attachment of a copy of this contract.

3. The co-insurance (joint reinsurance) contract must comply with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan to the insurance (reinsurance) contract.

4. The contract of co-insurance (joint reinsurance), concluded in the framework of the activities of insurance (reinsurance) pool should contain the number and date of conclusion of the contract on joint activities, information about the participants of the insurance (reinsurance) pool, as well as the signature of the authorized person of the insurance (reinsurance) company, being the leading one in the activity of the insurance (reinsurance) pool, or an insurance broker, attracted to manage activities of the insurance (reinsurance) pool.

5. Insurance reserves shall be formed by each participant of the insurance (reinsurance) pool in accordance with the volumes of accepted liabilities.

6. It is prohibited to participate in the insurance pool of the insurance company, the license of which does not specify the appropriate class of insurance.

7. It is prohibited to participate in the reinsurance pool of the insurance (reinsurance) company that does not have a license to carry out reinsurance activities in the relevant insurance industry.

8. The insurance (reinsurance) pool shall not be liable for the obligations of its participants arisen outside the scope of the pool's activities, as well as the participants of the insurance (reinsurance) pool shall not be liable for the obligations of other participants arisen outside the scope of the pool's activities.

9. To manage the activities of the insurance (reinsurance) pool, insurance brokers having an appropriate license from the authorized body may be involved, if there is an agreement between the participants in the insurance (reinsurance) pool and the insurance broker, the terms of which shall be established by the joint activity agreement.

When agreeing on joint activities with the participation of an insurance broker, the insurance broker shall perform the functions of a leading insurance (reinsurance) company, established by this Article.

Footnote. Article 13 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 14. Prohibition on the unlicensed activity

1. No person who does not have the appropriate license of the authorized body shall have the right to:

1) carry out on its own name the insurance, reinsurance activities, provide services of an insurance broker, actuary in the cases provided for in paragraphs 4 and 5 of Article 11-1 of this Law, as a primary or additional activity;

2) use the words "insurance", "reinsurance", "insurance company", "reinsurance company", "reinsurance company", "insurance broker" or words (expressions) derived from them in any language in the name, documents, announcements and advertisement, implying that it carries out insurance or reinsurance operations on its own name or acts as an insurance broker, actuary in the cases provided for by paragraphs 4 and 5 of Article 11-1 of this Law.

2. It is prohibited to carry out insurance activities without a license of the authorized body, except for the activities of mutual insurance companies.

Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 15. Trans border insurance and reinsurance

1. Insurance, related to the implementation of activities by an insurance company on the conclusion and execution of insurance contracts in another state, shall be transboundary.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

3. Intermediary activity on conclusion of an insurance contract with an insurance company– non-resident of the Republic of Kazakhstan, with the exception of insurance contracts of civil liability of owners of vehicles traveling outside the Republic of Kazakhstan, the risks, specified in subparagraph 2) of paragraph 2 of Article 5-1 of this Law, shall not be allowed on the territory of the Republic of Kazakhstan is not, unless otherwise is provided by international treaties, ratified by the Republic of Kazakhstan.

4. The insurance companies-residents of the Republic of Kazakhstan having the license of the authorized body with indication of the corresponding class of insurance and insurance brokers-residents of the Republic of Kazakhstan in the presence of the relevant agreement concluded with the named insurance company – non-resident of the Republic of Kazakhstan, may also carry out the intermediary activity on conclusion in the territory of the Republic of Kazakhstan on behalf of the insurance company–non-resident of the Republic of Kazakhstan of insurance contracts of civil liability of owners of vehicles traveling outside the Republic of Kazakhstan, the risks specified in subparagraph 2) of paragraph 2 of Article 5-1 of this Law.

5. (Is excluded – dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).
Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10 July, 2003 № 483 (shall be enforced from 1 January, 2004), dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 15-1. Prohibition on provision of preferential conditions to the persons connected with the insurance (reinsurance) company by special relations

Footnote. Title as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

1. The insurance (reinsurance) company shall be prohibited from providing preferential conditions to the persons connected with the insurance (reinsurance) company by special relations.

2. Provision of preferential conditions to a person connected with an insurance (reinsurance) company by special relations means a transaction with a person connected with an insurance (reinsurance) company by special relations, or in its interests, which by its nature, purpose, peculiarities and risk, the insurance (reinsurance) company would not have committed with a person not connected with it by special relations, namely:

1) application of the insurance tariff is lower or the insurance payment is higher than for other insurants;

2) payment of the acquired property and (or) services to the person connected with the insurance (reinsurance) company by special relations, at a price higher than the payment of similar acquired property and (or) services to the third parties, for a transaction or a set of transactions, the value of which exceeds the amount established by the regulatory legal act of the authorized body;

3) sale to a person associated with an insurance (reinsurance) company by special relations, of property at a value lower than the sale of a similar property to third parties or lower than the market value or the value indicated in the valuation report (in the absence of a market value);

4) transactions previously referred by the authorized body to transactions with preferential conditions through the use of reasoned judgment.

Additional criteria for referring transactions to the transactions with preferential conditions shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

2-1. As persons, connected with the insurance (reinsurance) company by special relations shall be recognized:

1) an official or a managing employee, the first head and the chief accountant of branch of this insurance (reinsurance) company, and also their spouses and close relatives;

2) an individual or a legal entity being a major participant in this insurance (reinsurance) company, or an official of a major participant in the insurance (reinsurance) company, as well as their spouses and close relatives;

3) a legal entity in which the persons specified in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph own ten or more percent of the outstanding shares (less preferred and redeemed shares) or shares in the charter capital or are officials;

4) affiliated persons of the insurance (reinsurance) company;

5) an individual or a legal entity corresponding to the signs of connection with the insurance (reinsurance) company by special relations established by the regulatory legal act of the authorized body.

The authorized body shall have the right to refer an individual or a legal entity to the persons connected with the insurance (reinsurance) company by special relations, through the use of substantiated judgment. In this case, this individual or a legal entity shall be recognized as an insurance (reinsurance) company by a person related to it by special relations, from the date of receipt of the appropriate supervisory response measures of the authorized body by the insurance (reinsurance) company.

An independent director, national managing holding, which is a shareholder of the insurance (reinsurance) company, and legal entities, ten or more percent of the shares (stakes in the charter capital ) of which belong to such a national managing holding, as well as legal entities in which the official of the insurance (reinsurance) company, which is an independent director, is an independent director in the management bodies, as well as other persons, defined by the regulatory legal act of the authorized body, shall not be recognized as persons related to the insurance (reinsurance) company by special relations for the purposes of this Article.

For the purposes of recognizing persons associated with a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan with special relations:

a non-resident insurance (reinsurance) organization in subparagraph 2) of the first part of this paragraph shall be understood to be a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

a non-resident insurance (reinsurance) organization in subparagraphs 4) and 5) of the first part of this paragraph shall be understood to be a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

Affiliates of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be recognized as affiliates of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, recognized as such in accordance with the legislation of the state of which the insurance (reinsurance) is a resident organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall keep records of its affiliates based on the information provided by the non-resident insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan.

3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524 -IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

4. A transaction with a person associated with an insurance (reinsurance) company by special relations shall be made subject to the requirements of paragraph 1 of this Article only by the decision of the board of directors of the insurance (reinsurance) company.

The requirement of part one of this paragraph shall not apply to transactions with a person associated with an insurance (reinsurance) company by special relations, the standard conditions of which are established by the legislation of the Republic of Kazakhstan and (or) were previously approved by the board of directors of an insurance (reinsurance) company and apply to similar transactions with third parties. persons.

The waiver of the rights of claims in respect of assets provided (placed) to the persons (at the persons) connected with the insurance (reinsurance) company by special relations shall be carried out with the subsequent notification of the general meeting of shareholders.

The person referred to in paragraph 2-1 of this Article shall not participate in the consideration and decision-making on any transaction between the insurance (reinsurance) company and:

by himself (herself);

any of his (her) close relatives or his (her) spouse;

any legal entity in which he (she) or any of his (her) close relatives, his (her) spouse, is an official (except for an independent director) or a major participant.

The decision of the board of directors on any transaction between an insurance (reinsurance) company and a person connected with an insurance (reinsurance) company by special relations may be made only after consideration of all its conditions by the board of directors.

For the purposes of applying the requirements of this paragraph to the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the board of directors of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be understood to be the relevant management body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan of the Republic of Kazakhstan.

4-1. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

5. An insurance (reinsurance) company is obliged to provide the National Bank with information on persons having special relations with the insurance (reinsurance) company, as well as on all transactions concluded with these persons, in the manner, within the time frame and in the forms provided for by regulatory legal acts of the National Bank in consultation with the authorized body.

5-1. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

6. The requirements of this Article shall apply to insurance holding companies, except for:

1) non-residents of the Republic of Kazakhstan, that are an insurance holding company, a person with characteristics of an insurance holding company, if any of the following conditions:

presence of an individual’s credit rating not lower rating A one of the rating agencies, the list of which shall be established by the authorized body, as well as a written confirmation from the financial supervisory authority of the country of origin of an insurance holding company, the person, having the characteristics of the insurance holding company, that these persons - residents of the Republic of Kazakhstan shall be subject to the consolidated supervision;

existence of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory body of a foreign state for the exchange of information, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. Minimum rating and list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body;

2) insurance holding companies, that are the bank holding companies-members of the banking conglomerates.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 15-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 26.12.2012 № 61-V (shall be enforced from 04.02.2012); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 15-2. Requirements for an insurance organization and Internet resources when concluding an insurance contract and settling insured events through the exchange of electronic information resources

1. In cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan or the rules of insurance, the conclusion of insurance contracts and the settlement of insured events in electronic form are carried out through the exchange of electronic information resources between the organization for the formation and maintenance of the database, the insurer and the policyholder (the insured, the beneficiary).

2. The exchange of electronic information resources between the insurance organization and the organization for the formation and maintenance of the database is carried out through the integration of an Internet resource and (or) the information system of the insurance organization with the database.

The exchange of electronic information resources between the policyholder (insured, beneficiary) and the insurer is carried out through the Internet resources of the insurance organization and other organizations that are partners of the insurance organization on the basis of an appropriate agreement, in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Requirements for the Internet resources of partners of an insurance organization used for the exchange of electronic information resources are established by a regulatory legal act of the authorized body.

On the Internet resource of the organization for the formation and maintenance of the database, there is a link to the Internet resource of the insurance organization, used for concluding an insurance contract and settling insurance events in electronic form.

3. The procedure for the exchange of electronic information resources between the organization for the formation and maintenance of the database and the insurer, the insurer and policyholder (insured, beneficiary) is determined by the regulatory legal act of the authorized body.

4. An insurance organization, when using the insurer’s Internet resource and (or) Internet resources of other organizations in accordance with paragraph 1 and part two of paragraph 2 of this article, ensures:

1) immediate sending to the policyholder of a notification about the conclusion of an insurance contract or refusal to conclude it (indicating the reasons for the refusal) in the form of an electronic message;

2) notification of the policyholder (insured) about the main stages of the process of settling the insured event, including refusal to accept documents for settlement (indicating the reasons for the refusal), in the form of an electronic message in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body;

3) the ability for the policyholder (insured) to check information on the concluded insurance contract on the Internet resource of the insurance organization;

4) the ability for the policyholder (insured, beneficiary) to check information on the insured event on the Internet resource of the insurance organization;

5) storage of the insurance contract in electronic form and information on the insured event, ensuring round-the-clock access for the policyholder (insured, beneficiary) to the Internet resource of the insurance organization;

6) the opportunity for the policyholder (insured, beneficiary) to create and send information to the insurance organization in electronic form (applications, notifications and (or) other documents, information) necessary for:

concluding and amending an insurance contract;

early termination of the insurance contract;

notifications about the occurrence of an insured event (an event considered as an insured event);

determining the amount of harm caused;

receiving insurance payment;

settlement of disputes arising from the insurance contract, for sending information about the existence of disagreements to the insurance ombudsman, taking into account the specifics provided for in paragraph 1 of Article 86 of this Law.

Notification of the conclusion of an insurance contract and the settlement of insured events is sent from the organization for the formation and maintenance of a database in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body;

7) protection of personal data when collecting and processing personal data in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on personal data and their protection;

8) preliminary notification of the policyholder (insured) about the expiration of the insurance contract in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body.

5. When concluding an insurance contract through the exchange of electronic information resources, the insurance contract is considered concluded from the date of payment by the policyholder of the insurance bonus (the first insurance bonus in the case of paying the insurance bonus in installments), unless otherwise provided by the insurance contract.

6. When concluding an insurance contract through the exchange of electronic information resources, the policyholder pays the insurance bonus (the first insurance bonus in the case of paying the insurance bonus in installments) after familiarizing himself with the standard insurance conditions provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, or with the insurance rules, thereby confirming his consent to conclude insurance contract on the terms offered to him.

7. The activities of insurance agents when concluding compulsory insurance contracts are not allowed.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 15-2, in accordance with the Law dated 02.07.2018 № 166-IV (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 16. Requirements for an insurance company, an insurance broker, an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, an organization for the formation and maintenance of a database, an insurance ombudsman for informing policyholders

Footnote. The heading of Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

1. To inform policyholders (insured persons, beneficiaries), persons intending to conclude an insurance contract, information about their activities, an insurance company, an insurance broker, an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, an organization for the formation and maintenance of the database, the insurance ombudsman must have an Internet resource.

2. The following information shall be placed on the Internet resource of the insurance company:

1) full name, address (location), phone numbers, office hours, including branches and representative offices;

2) information about the shareholders;

3) information about the executives;

4) information on the state registration number and business identification number;

5) information on the number, date of issue of the license;

6) information on the activities carried out;

7) annual financial statements confirmed by the audit organization for the previous three reporting years;

8) annual consolidated financial statements confirmed by the audit organization for the previous three reporting years (if any);

9) reports on the results of activities for the previous three reporting years (if any);

10) information on participation in associations (unions), including the association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers (if any);

11) ratings assigned to the insurance company by rating agencies (in case of assignment);

12) data on the created insurance (reinsurance) pools (for the insurance (reinsurance) company being the leading one in activity of the insurance (reinsurance) pool);

13) insurance rules for types of insurance in voluntary form, which provides for the possibility of concluding an insurance contract in electronic form, with the possibility to view their previous versions, changes and additions;

14) information on the amounts of insurance tariffs (insurance premiums, contributions) by types of insurance in accordance with the regulatory legal act of the authorized body. The instruction on requirements to the methods of assessment and principles of calculation of insurance rates on classes (types) of insurance of the insurance (reinsurance) companies shall be approved by the regulatory legal act of the authorized body;

15) information on the minimum and maximum commission fees of insurance agents approved by the insurance company by classes (types) of insurance.

2-1. The following information shall be posted on the Internet resource of the branch of the non-resident insurance organization of the Republic of Kazakhstan:

1) full name, address (location), telephone numbers, working hours;

2) information about record registration and business identification number;

3) information about the non-resident insurance organization of the Republic of Kazakhstan, its Internet resource;

4) annual consolidated financial reporting of the insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, and in the absence of a subsidiary (subsidiaries) of the organization (organizations) - unconsolidated financial reporting of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, confirmed by an audit organization, for the previous three reporting years;

5) annual reporting according to the accounting data of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the previous three reporting years (if any);

6) information specified in subparagraphs 3), 5), 6), 9), 10), 11), 12), 13), 14) and 15) of paragraph 2 of this Article.

3. The following information shall be placed on the Internet resource of the insurance broker:

1) information, specified in subparagraphs 1), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) and 10) of paragraph 2 of this Article;

2) information about the shareholders (participants);

3) information on the current contract of insurance of civil liability of the insurance broker to third parties, including the number and date of the contract conclusion, the name of the insurer, the object of insurance and the list of risks that are the subject of the contract, the period of its validity and the insurance amount under the contract.

3-1. The following information shall be posted on the Internet resource of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan:

1) full name, address (location), telephone numbers, working hours;

2) information about record registration and business identification number;

3) information about the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, its Internet resource;

4) annual consolidated financial reporting of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, and in the absence of a subsidiary (subsidiaries) organization (organizations) - non-consolidated financial reporting of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, confirmed by an audit organization, for three previous reporting years;

5) annual reporting according to the accounting data of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch for the previous three reporting years (if any)

6) information indicated in subparagraphs 3), 5), 6), 9) and 10) of paragraph 2, subparagraph 3) of paragraph 3 of this Article.

4. The following information shall be posted on the website of an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies:

1) information specified in subparagraphs 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9) and 10) of paragraph 2 of this Article;

2) information about insurance companies-participants.

5. The following information shall be placed on the Internet resource of the insurance ombudsman:

1) information, specified in subparagraphs 6), 9) and 10) of paragraph 2 of this Article;

2) full name, address (location), telephone numbers, working hours of the office of the insurance ombudsman, including its branches and representative offices;

3) information on the election of the insurance ombudsman;

4) list of insurance organizations, branches of non-resident insurance organizations of the Republic of Kazakhstan, members of the council of representatives of the insurance ombudsman;

5) internal rules governing the activities of the insurance ombudsman, including the procedure and terms of consideration of applications for disputes resolution and decision-making, as well as memoranda concluded with the participants of the insurance market.

6. The following information shall be placed on the Internet resource of the organization for formation and maintenance of the database:

1) information, specified in subparagraphs 1), 4), 6), 9) and 10) of paragraph 2 of this Article;

2) information about the managers;

3) information about the shareholders (participants).

7. The procedure for posting information on the Internet resource of an insurance company, an insurance broker, an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, an insurance ombudsman, an organization for the formation and maintenance of a database shall be determined by the authorized body.

8. In case of change of the location of the permanent acting body, change of the name of the insurance company, insurance broker shall notify the insurant about it by publishing announcement in two periodicals distributed throughout the Republic of Kazakhstan, in Kazakh and Russian languages no later than one month and on the Internet resource of the insurer within ten working days.

In case of change of the location of its separate division, the insurance company, insurance broker shall notify its insurants about it by publishing the announcement in two periodicals distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan, in Kazakh and Russian languages not later than one month and on its Internet resource within ten working days.

9. When concluding the islamic insurance contract, the insurant shall have the right to request from the islamic insurance company the conclusion of the council on the principles of islamic financing, confirming compliance of the insurance rules with the requirements, specified in Chapter 6-1 of this Law.

Footnote. Article 16 is in the wording of the Law dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 4. Insurance mediation

Article 16-1. Creating an insurance broker

1. The legal organizational form of an insurance broker shall be a limited liability company or a joint stock company.

2. The name of an insurance broker shall contain the words “insurance broker” or derivative words.

3. Insurance broker shall be prohibited to use in its name the words “national”, “central”, “budget”, “republican”.

4. Using as a name the appellations that are identical or similar to the point of mixing it with the name of the previously created insurance brokers, including insurance brokers that are non-residents of the Republic of Kazakhstan, shall not be allowed. This prohibition shall not apply to a subsidiary of an insurance broker in the case of its use the parent organization’s name.

5. The state registration of an insurance broker shall be made in the manner specified by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

6. Opening of a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall be allowed.

7. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).
Footnote. Section is supplemented by Article 16-1 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 16-2. Requirements for the founders of an insurance broker

1. Participation of insurance (reinsurance) organization or its employees, employees of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in the establishment or operation of an insurance broker, opening or operation of a non-resident insurance broker of the Republic of branch Kazakhstan shall be prohibited.

2. Founders and employees of an insurance broker or employees of a branch of an insurance broker that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan may not hold positions in an insurance (reinsurance) company or carry out the activities of an insurance agent.

Footnote. Section is supplemented by Article 16-2 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 16-3. Formation of the authorized capital of an insurance broker

1. The founders, members or shareholders of an insurance broker shall pay the purchased participation shares or shares solely in cash in national currency.

2. The minimum amount of the authorized capital of a creating insurance broker shall be fully paid by the founders at the time of its state registration.

3. Requirements to the minimum amount of the authorized and own capital of the insurance broker shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Section is supplemented by Article 16-3 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 16-4. Opening of a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan

1. An application for issuing a permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch in Kazakh or Russian shall be submitted in the form established by the regulatory legal act of the authorized body, with the following documents attached:

1) a decision of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan on opening a branch in the territory of the Republic of Kazakhstan;

2) draft regulation on the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch;

3) copies of constituent documents of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan (notarized in case of failure to submit the originals for verification);

4) information about the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan in the form determined by the authorized body, including financial reporting for the last two completed financial years (including consolidated if available), certified by an audit organization;

5) organizational structure of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch and information about affiliated persons non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

6) documents of persons proposed for the positions of executive employees of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch in accordance with the requirements for executive employees of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch, established by the regulatory legal act of the authorized body;

7) written notification of the financial supervisory authority of the state, whose resident is the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, about the absence of objections to the opening of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch in the territory of the Republic of Kazakhstan or a statement that such permission under the legislation of the state of which the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan is a resident is not required;

8) written confirmation of the financial supervisory authority of the state, the resident of which is the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, that the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan has a valid license for the right to carry out the activities of an insurance broker;

9) written confirmation of the financial supervisory authority of the state, the resident of which is the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, that the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan does not violate the requirements of the legislation governing the activities of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, the state of which the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan is a resident, within two years prior to the submission of the application;

10) written confirmation of the authorized body of the state, the resident of which is the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, that the founder (founders) of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan has no criminal record for economic and corruption crimes and infractions, as well as that the founder (founders) did not operate as an executive of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan or any other financial organization of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan within a period of no more than one year from the date of revocation of the license in accordance with the procedure established by law, the adoption of a decision on forced liquidation, forced buyout of shares of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan. The specified requirement shall apply within five years after the revocation of the license, the date of the decision on compulsory liquidation, compulsory buyback of shares of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

11) copies of a valid non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan license issued by the financial supervisory authority of the state in which the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan is a resident;

12) documents for registration of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch, provided for in Article 6-2 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Registration of Legal Entities and Record Registration of Branches and Representatives”;

13) copies of the document confirming the payment of the fee for issuing a license for the right to carry out the activities of an insurance broker, except for cases of payment through the payment gateway of "electronic government".

The authorized body shall be entitled to request additional information or documents necessary to make a decision on issuing a permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch.

An application for issuing a permission to open a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan may be withdrawn by a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan at any time of its consideration by the authorized body.

The procedure for issuing permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

2. Refusal to issue a permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall be made on any of the following grounds:

1) non-compliance of the submitted documents with the requirements established by paragraph 1 of this Article;

2) failure to eliminate the comments of the authorized body on the submitted documents within the time period established by it;

3) non-compliance with the requirements established by subparagraph 9) of part one of paragraph 1 of this Article;

4) inconsistency of the name of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch with the requirements of paragraph 8 of this Article;

5) submission to the authorized body of false information regarding the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

The authorized body shall, within the time limits provided for in paragraph 5 of this Article, notify the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan of the refusal to issue a permission to open a branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan in writing, indicating the reason for the refusal.

3. The issued permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall considered to be canceled in cases of:

1) adoption by a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan of a decision to terminate the activities of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch;

2) failure to register with the Corporation within two months from the date of issuance of the permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch;

3) failure to obtain a license for the right to carry out the activities of an insurance broker within three months from the date of registration of the non-resident insurance broker branch of the Republic of Kazakhstan.

4. A non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall form the assets of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch, accepted as a reserve, by the time of its accounting registration. The procedure for the formation of assets of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch, accepted as a reserve, and their minimum amount shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

5. An application for issuing a permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch must be considered by the authorized body within fifty working days from the date of application.

Notification of issuance of permission to open a branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall be sent to the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan and to the Corporation.

The permission to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall be valid till the authorized body makes a decision to issue a license to the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch for the right to carry out the activities of an insurance broker.

6. Record registration of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall be carried out by the Corporation based on the permission of the authorized body to open a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch in accordance with the procedure prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

7. The legal status of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch shall be determined by registration with the Corporation and the availability of a license for the right to carry out the activities of an insurance broker.

8. Branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall use as its name the one indicated in the regulation on the branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

Branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan in its name shall be obliged to use the name of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, as well as the word “branch”.

9. The location of the branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall be the location in the territory of the Republic of Kazakhstan, specified in the regulation on the branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. The Law was amended with Article 16-4 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 17. Activity of an insurance broker and requirements imposed to it

1. The activity of an insurance broker is an exclusive type of activity and is subject to licensing by the authorized body.

An insurance broker shall be prohibited from:

1) carry out the activities of an insurance agent, except for activities related to the management of the activities of the insurance (reinsurance) pool;

2) participate in public procurement for the provision of services related to the conclusion of insurance contracts, except for the provision of services for the management of the activities of the insurance (reinsurance) pool;

3) transfer risks to reinsurance with the participation of two or more insurance brokers who are non-residents of the Republic of Kazakhstan or members of the Astana International Financial Center;

4) issue money to employees and affiliates without primary accounting documents;

5) provide financial assistance on a gratuitous basis, except for financial assistance to employees of an insurance broker, in an amount not exceeding one hundred times the monthly calculation index established by the law on the republican budget and effective as of January 1 of the corresponding financial year.

2. An insurance broker shall carry out the following types of brokerage activity:

1) intermediary activity on conclusion of insurance contracts on its own behalf and on behalf of the insurant;

2) intermediary activity on conclusion of reinsurance contracts on its own behalf and on behalf of the reinsurant (assignor).

3. The activity of an insurance broker may include the following types of activity:

1) consulting activity on insurance (reinsurance) issues;

2) search and attraction of individuals and legal entities to insurance (reinsurance);

3) conducting a comparative analysis of the services and financial condition of insurance (reinsurance) organizations and the Export Credit Agency of Kazakhstan;

4) collection of information about insurance objects for the purpose of conducting a comparative analysis of services provided by insurance (reinsurance) organizations and the Export Credit Agency of Kazakhstan;

5) development of insurance (reinsurance) conditions, criteria for selection of insurers (reinsurers) on behalf of clients, provision of expert services to identify insurance risks;

6) preparation and (or) execution on behalf of the insurant (assignor) of documents necessary for conclusion of the insurance contract (reinsurance) of documents, collection of information on insurance issues;

7) execution of the insurance (reinsurance) contract on behalf of the insurant (assignor);

8) collection of insurance bonuses from policyholders (assignors) under insurance (reinsurance) contracts for their subsequent transfer to insurance (reinsurance) organizations, the Export Credit Agency of Kazakhstan, if there is an appropriate agreement with the insured (assignor);

9) placement of insurance risks under insurance (reinsurance) or co-insurance (joint reinsurance) contracts on behalf of clients;

10) ensuring the correct and timely execution of documents when concluding the contract of insurance (reinsurance), implementation of insurance payments, consideration of claims in the event of an insured event, as well as other documents related to the concluded contracts of

insurance (reinsurance);

11) consulting and assistance in obtaining of the insurance payment in the event of an insured event by the insurant (assignor), the beneficiary;

12) execution of necessary documents for receiving the insurance payment in accordance with the powers granted;

13) at the instruction of the insured (assignor), collection of insurance payments from insurance (reinsurance) organizations and the Export Credit Agency of Kazakhstan for their subsequent transfer to the insured (assignor), beneficiary;

14) preparation of documents for consideration and settlement of losses in the event of an insured event on behalf of interested parties;

15) organization of services of experts in damage assessment and determination of the amount of insurance payment;

16) the activity, specified in paragraph 4 of Article 15 of this Law;

17) management the activity of the insurance (reinsurance) pool on the basis of an agreement with its participants.

4. An insurance broker shall be prohibited from carrying out investment activities to place the amounts of insurance premiums or insurance payments received from the policyholder (assignor) or the insurer (reinsurer).

An insurance broker shall be entitled to place its own funds on deposits in banks of the Republic of Kazakhstan, branches of non-resident banks of the Republic of Kazakhstan.

5. An insurance broker in implementation of its activities is not a party to the contract of insurance (reinsurance).

6. The basic rights, duties and responsibilities of the insurance broker shall be determined in its internal rules of carrying out an activity of an insurance broker.

7. Any remuneration to an insurance broker for carrying out the brokerage activity, specified in paragraph 2 of this Article in the interests of the insurant (assignor) shall be subject to payment only by the insurant (assignor), except for the case provided for in paragraph 8 of this Article.

7-1. The insurance broker's commission for carrying out the activities specified in subparagraph 17) of paragraph 3 of this Article shall be determined by the joint activity agreement and shall be payable by the participants of the insurance (reinsurance) pool.

8. If an insurance broker and (or) its affiliated person – an insurance broker (including an insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan) carried out intermediary activity on conclusion contracts of insurance and (or) reinsurance on one insurance risk, an insurance broker and its affiliated person – an insurance broker (including an insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan) shall make mutual settlements among themselves connected with remuneration on the specified insurance risk.

9. The terms and procedure for implementation of activity of an insurance broker shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 17 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (see Article 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 23.01.2024 № 54-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 18. Intermediary activity of an insurance agent and requirements for it

1. The powers of an insurance agent for carrying out intermediary activities in the insurance market shall be determined by the contract of agency subject to the requirements of this Law and regulatory legal acts of the authorized body.

Requirements for the contract of agency concluded between the insurance company and the insurance agent shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

The insurance agent personally shall perform actions to which he (she) is authorized by the insurance company, and shall not have the right to entrust their commission to another person.

Activity as an insurance agent in the absence of his (her) powers shall not be allowed.

Note!
Article 18 is to be supplemented with paragraph 1-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced from 01.01.2025).

2. The insurance company shall be obliged to fulfill the obligations under the insurance contract concluded by the insurance agent on its name and on its behalf.

The insurance company shall be responsible for commission of the following actions by the insurance agent:

1) conclusion of insurance contracts, as well as the commission of actions of the insurance agent beyond the established powers;

2) conclusion of insurance contracts by classes (types) of insurance for which the insurance company does not have a license of the authorized body;

3) intentional misrepresentation of the insurant under the terms of an insurance contract;

4) non-compliance with the requirements stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the execution of the insurance contract and documents on the basis of which the insurance contract is concluded;

5) other violations of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities.

The insurance company shall not be liable for the actions of an insurance agent not related to implementation of its intermediary activities under the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities.

3. The terms and conditions required to be observed by an insurance agent, including the issues of accounting and storage of insurance reporting forms, work with cash, shall be established by internal documents of the insurance company taking into account the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The insurance agent shall be prohibited from accepting payment in cash in payment of the insurance premium from the insurant, who is a legal entity, when concluding contracts of insurance in the name of and on behalf of the insurance company.

Insurance premiums (insurance contributions) received by an insurance agent shall be subjects to delivery to the insurance company in full by transferring it to a bank account or to the insurance company's cash desk.

Payment of commission remuneration to an insurance agent by the insurance company shall be carried out only after the insurance company receives the insurance premium (insurance contribution) in full, paid by the insurant under the relevant insurance contract.

5. The insurance agent shall be prohibited to withhold from the insurance premiums received from the insurant of remuneration due to him under the contract of agency.

6. It is not allowed for insurance agents to carry out intermediary activities within the powers provided for in Article 18-2 of this Law under one insurance contract by two or more insurance agents.

It is not allowed to carry out intermediary activities of insurance agents under contracts:

of pension annuity concluded in accordance with the Social Code of the Republic of Kazakhstan;

of insurance concluded as part of public procurement in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Public Procurement”;

of insurance for which the policyholders are a national management holding, national holdings, national management companies, national companies, the National Bank;

of insurance for which the policyholders are government bodies, government agencies, state-owned enterprises, legal entities, fifty or more percent of voting shares (stakes in the authorized capital) of which belong to the state, and legal entities affiliated with them;

compulsory insurance.

7. The commission remuneration includes all types of expenses of the insurance company in respect of an insurance agent who carried out the intermediary activities for conclusion of the insurance contract, including expenses for the payment of rent, any types of remuneration, as well as provision of any property or material benefit.

Footnote. Article 18 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (Refer to Article 2 for the order of enactment); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023);

Article 18-1. The requirements for persons, involved in the brokering activity of an insurance agent, as well as to the order of their registration and training

1. An individual shall not have the right carry out brokering activity of an insurance agent if he:

1) is not attained the age of majority;

2) is recognized by the court as incapable or partially capable;

3) do not have a secondary education;

4) is not trained in accordance with the requirements of paragraph 4 of this Article;

5) is an employee of an insurance company, an insurance broker based on an employment contract;

6) has a criminal record that not cancelled or expunged in accordance with the law;

7) who previously held the position of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, another financial organization, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan for a period of not more than one year before the adoption of a decision by the authorized body on the deprivation of a license, forced liquidation in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or another legal entity declared bankrupt in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan. The specified requirement shall be applied within five years after the adoption by the authorized body of a decision on the deprivation of a license, forced liquidation or declaring a legal entity bankrupt in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

8) who was previously an employee of an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance agent-legal entity with whom the employment contract was terminated at the initiative of an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance agent-legal entity due to non-compliance of the employee position or work performed due to insufficient qualifications. The specified requirement shall be applied within two years from the date of termination on the initiative of an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance agent-legal entity of an employment contract;

9) specified in the list of persons involved in terrorist activities, as well as the list of organizations and persons associated with the financing of the proliferation of weapons of mass destruction, and (or) in the list of organizations and persons associated with the financing of terrorism and extremism.

1-1. The insurance organization shall be obliged to check the compliance of the insurance agent with the requirements of subparagraphs 2), 6) and 9) of paragraph 1 of this Article.

2. Insurance company shall maintain a register of insurance agents and place it in a location that is accessible for review and guidance (including Internet resources) of consumers of insurance services.

The basis for inclusion in the register of insurance agents shall be the compliance of the persons exercising brokering activity of an insurance agent with the requirements of paragraph 1 of this Article, and the availability of the document confirming the exams at the minimum training program.

An insurance agent, being a legal entity, shall be included in the register of insurance agents with obligatory indication of at least two employees, whose duties include issues on conclusion of insurance contracts that meet the requirements of paragraph 1 of this Article, and if they have a document confirming the exams for the minimum training program.

An insurance agent, being a legal entity, shall independently maintain a list of all employees whose duties include conclusion of insurance contracts that meet the requirements of paragraph 1 of this Article, and if they have a document confirming the exams for the minimum training program.

An insurance agent, at least once every three years after being included in the register of insurance agents, undergoes professional retraining organized by an insurance organization, an insurance agent that is a financial organization, or an association of insurance (reinsurance) organizations and insurance brokers.

3. Insurance company shall submit the register of persons, engaged in brokering activity of an insurance agent to the authorized body in the manner and time, stipulated by the regulatory legal act of the authorized body.

4. The organization of training under the minimum training program shall be carried out by an association of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers, an insurance company or an insurance agent that is a financial organization.

The minimum training program and the requirements to the procedures for training shall be set by the authorized body.

5. The grounds for exclusion from the register of insurance agents shall be:

1) a supervisory response measure, except for a recommendatory supervisory response measure, applied by the authorized body to the insurance company on the identified violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, committed by an insurance agent;

2) identification by the insurance company of conclusion by an insurance agent of insurance contracts contradicting the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2-1) identification by the insurance company of non-fulfillment by an insurance agent of obligations arising from the terms of the agency contract;

3) an identification of non-compliance of a person exercising brokering activity of an insurance agent with the requirements provided for in paragraph 1 of this Article, by the authorized body, an insurance company;

4) termination of the contract of order by agreement of the parties;

5) failure to implement by an insurance agent of intermediary activity on conclusion of insurance contracts within the last two years.

If an insurance agent is excluded from the register of insurance agents on the grounds provided for in subparagraphs 1), 2), 2-1) and 3) of part one of this paragraph, it shall be prohibited to carry out activities:

to an insurance agent who is an individual, within two years from the date of their exclusion;

an employee of an insurance agent that is a legal entity, within two years from the date of his exclusion;

insurance agent, which is a legal entity, within one year from the date of its exclusion.

In the event of termination of the contract of the agency concluded between the insurance company and the insurance agent, on grounds not related to the circumstances provided for in subparagraphs 1), 2), 2-1) and 3) of part one of this paragraph, information about the insurance agent is subject to deletion from the register insurance agents after one year from the date of termination of the contract of agency.

Footnote. Chapter 4 is supplemented by Article 18-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 12.07.2022 № 138-VII (Refer to Article 2 for the order of enactment).

Article 18-2. The rights and obligations of an insurance agent

1. An insurance agent in his activities shall have the right to:

1) carry out intermediary activities in the name and on behalf of one insurance company operating in the "life insurance" industry, and (or) one insurance organization operating in the "general insurance" industry, subject to the restrictions provided for in Articles 18 and 18- 1 of this Law;

2) obtain reliable information from an insurance company on the licenses and the financial statements;

3) carry out the consulting activities for insurance;

4) receive remuneration from an insurance company for the implementation of its brokering activities by cashless payment.

2. An insurance agent in his activities shall:

1) show a policyholder a contract of agency, as well as the documents:

proving his identity;

confirming the availability of its data in the register of insurance agents;

2) provide information on the insurance company, the insurance agent that he is, including a copy of the license of the insurance company to engage in insurance activities;

3) inform a policyholder with the insurance rules on the concluded insurance contracts and provide a copy of the rules in the cases provided for in Article 828 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan;

4) provide information and, if available all the necessary documents for an insurance contract;

5 ) ensure the proper and timely execution of documents at the conclusion of an insurance contract;

6) ensure the confidentiality of the information, received in carrying out brokering activities;

7) hand over the insurance premiums (insurance contributions) received in full from the insurants to the insurance company.

Footnote. Chapter 4 is supplemented by Article 18-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 5. The actuarial activities and audit

Article 19. Actuarial activities

1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

2. Actuarial activities shall be carried out in accordance with this Law and the regulatory legal acts of the authorized body, as well as in accordance with the international principles (standards) for carrying out actuarial activities.

2-1. Actuarial activity includes the provision of services on:

1) calculation of liabilities amounts under insurance and reinsurance contracts;

2) determination of the amount of loans granted to the insurants under accumulative insurance contracts;

3) drawing up an actuarial conclusion on a major transaction under insurance and reinsurance contracts;

4) the development of methodology of calculation and an economic substantiation of insurance tariffs and calculation of rates of insurance premiums under insurance and reinsurance contracts;

5) the analysis and updating of the indicators of survival for assessment of insurance premiums and reserves under the contracts for annuity insurance and life insurance;

6) provision of consulting services and recommendations on the issues of actuarial calculations;

7) the issues related to the assessment of financial stability and solvency of the insurance (reinsurance) company;

8) analysis and quantitative, financial assessment of risks and (or) financial liabilities arising from the risks, as well as the development and assessment of efficiency of financial risks management methods.

3. Actuarial calculations shall be made for the following reasons:

1) at the initiative of an insurance (reinsurance) company – the initiative actuarial calculations;

2) in the cases provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, - the required actuarial calculations.

4. In the production of actuarial calculations an insurance (reinsurance) company shall submit all the available documents and information necessary for the production and preparation of required actuarial calculations and conclusions, required by the actuary.

The first head of the insurance (reinsurance) company shall be responsible for providing the actuary with access to the documents and information necessary to perform the functions assigned to the actuary, as well as the accuracy and completeness of the documents and information provided to the actuary.

4-1. The actuary shall be independent of the shareholders and (or) executives of the insurance (reinsurance) company in making decisions on the issues of actuarial calculations based on the actuary's professional judgment.

4-2. The actuary shall check the completeness and reliability of the information used in the calculation of insurance reserves.

5. An actuary shall be responsible for the correctness and accuracy of actuarial calculations and the conclusions made by him, in the manner prescribed by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

6. The actuary is obliged to immediately notify the board of directors of the insurance (reinsurance) company about the facts of non-compliance by the insurance (reinsurance) company with the requirements for the formation of insurance reserves and the risks that may lead to a deterioration in the financial stability and solvency of the insurance (reinsurance) company.

7. An independent actuary shall send the results of validation of calculations carried out by an actuary on the staff of the insurance (reinsurance) company to the authorized body, in the manner and terms, established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 19, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 07.05.2007 № 244, dated 26.07.2007 № 313 (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (shall be enforced from 01.01.2012); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 20. Audit

1. Audit of the insurance (reinsurance) company, insurance broker and the organization guaranteeing implementation of insurance payments shall be made by an auditing organization authorized to conduct audit in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on audit activity and complying with the requirements of paragraph 1-1 of this Article.

1-1. The audit report shall be recognized as valid subject to submission of documents, confirming that the audit organization:

independent from the audited insurance (reinsurance) company, its shareholders and executives;

independent from the audited insurance broker, its shareholders (participants) and executives;

independent from the audited organization, guaranteeing implementation of insurance payments, its shareholders and executives;

authorized to carry out audit activities in accordance with the license and meets the minimum requirements for audit organizations that conduct a mandatory audit of financial institutions, developed by the authorized state body, carrying out state regulation in the field of audit activities and control over the activities of audit and professional audit organizations, in consultation with the authorized body, or authorized to carry out audit activities in accordance with the license of the competent authority of the state, the resident of which is.

2. Insurance (reinsurance) company, insurance broker, organization guaranteeing implementation of insurance payments, insurance holding and organizations in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding are major participants, as well as organizations that are part of the insurance group, shall not be entitled to conduct audit of its activities for more than seven consecutive years in one audit organization or more than five years in a row from an auditor working in an audit organization.

The requirement of this paragraph shall not be applied to the insurance (reinsurance) company, which is part of the banking conglomerate.

3. Audit of organizations that are part of an insurance group as the parent company and its subsidiaries, that are the residents of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by one and same audit firm. Audit of the parent company and its subsidiaries-non-residents of the Republic of Kazakhstan that are part of an insurance group shall be carried out by the same audit firm in cases where conduct of an audit is not contrary to the requirements of the legislation of their country of residence.

4. An audit firm shall have the right to conduct an audit of an insurance (reinsurance) company by hiring an independent actuary.

5. The audit report of financial statements of an insurance (reinsurance) company or other legal entities that are part of an insurance group shall not constitute a trade secret.

6. Insurance (reinsurance) company shall have in its structure, the internal audit service (auditor), the activity of which shall not be subject to licensing.

7. The procedure for internal auditing shall be defined by the relevant internal documents of an insurance (reinsurance) company, subject to the requirements of regulatory legal acts of the authorized body.

8. Conducting an audit based on the results of the financial year is mandatory for insurance (reinsurance) companies (except for an insurance (reinsurance) company deprived of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities or in the process of forced liquidation), insurance holding companies and organizations in which the insurance (reinsurance) organization and (or) insurance holding are major participants, insurance brokers, organizations that guarantee the implementation of insurance payments. Copies of the audit report and recommendations of the audit organization must be submitted by insurance (reinsurance) companies, an insurance holding companies, organizations in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company are major participants, insurance brokers, an organization guaranteeing insurance payments to the authorized body within thirty calendar days from the date of receipt of these documents or their submission to insurance (reinsurance) companies, insurance holding companies and organizations in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company are major participants, insurance brokers, organizations guaranteeing the implementation of insurance payments.

Insurance (reinsurance) company shall submit a copy of the audit report within ten calendar days of its receipt by another legal entity, in which an insurance (reinsurance) company has a significant shareholding.

The consolidated annual financial statements of an insurance (reinsurance) company and an insurance holding company shall be certified by an audit firm.

9. An insurance holding company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan that is subject to consolidated supervision in the country of its location, shall submit a copy of the audit report and recommendations of the audit firm to the authorized body within thirty calendar days from the date of receipt of these documents in Kazakh and Russian languages.

The consolidated annual financial statements of an insurance holding company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan that is subject to consolidated supervision in the country of their location, shall be certified by an audit firm eligible to conduct of an audit of financial institutions in the country of their location.

10. In case of non-elimination of shortcomings, which influence the financial state of the insurance (reinsurance) company or insurance group, an insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, specified in the audit report within the term determined by authorized body, by the insurance (reinsurance) company, insurance holding, the organization which is a part of insurance group, an insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, the authorized body shall have the right to apply until elimination of shortcomings:

to the insurance (reinsurance) company, insurance broker, organization guaranteeing implementation of insurance payments – of measures on improving the financial state and (or) minimize the risks provided for in Article 53-3 of this Law;

to the insurance holding, the organization which is a part of insurance group – of compulsory measures of supervisory response provided by paragraph 2 of Article 53-4 of this Law.

In case of non-elimination by the insurance holding of shortcomings which influence the financial state of the insurance (reinsurance) company or insurance group, specified in the audit report within one year from the date of receipt by the specified persons of this report, the authorized body before elimination of shortcomings shall have the right to apply to the insurance holding the compulsory measures of supervisory response provided by paragraph 3 of Article 53-4 of this Law.

11. In case of revealing a deviation of opinion and conclusions on financial statements and (or) other information related to financial statements, in terms of recognition of assets, liabilities and contingent liabilities of insurance (reinsurance) companies, insurance holdings and organizations in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding are major participants, insurance brokers, the organization guaranteeing implementation of insurance payments set out in the audit report, from the results of the audit conducted by the authorized body, the authorized body shall have the right to require explanations of the reasons of such deviation from the auditing organization.

11-1. Provisions of paragraphs 1, 1-1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 and 11 of this Article shall not apply to the branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan, branches of non-resident insurance brokers of the Republic of Kazakhstan.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to submit to the authorized body a copy of the audit report of the financial reporting of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan based on the results of the financial year and recommendations of the audit organization in Kazakh or Russian language within ten working days after their submission by the audit organization of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

12. The authorized body in case of identification of risks and shortcomings in the activity of the insurance (reinsurance) company shall have the right to require from it conducting audit of other information concerning the assessment of risks management system and internal control, including strategy and business model, an assessment of system of corporate management, an assessment of system of risks management of information technologies, an assessment of efficiency of system of information security, and also efficiency of system of internal control in the sphere of counteraction to legalization (laundering) of the income received by criminal means, and financing terrorism (further – audit of other information) with indication of the list of issues which are subject to check, the audited period and term of submission by the auditor organization of the audit conclusion on audit of other information to the authorized body.

Conducting audit of other information at the request of the authorized body shall obligatory for the insurance (reinsurance) company.

The insurance (reinsurance) company shall conduct an audit of other information no more than once a year, on one issue the audit of other information shall be carried out no more than once every three years, except for the case provided for in paragraph 14 of this Article.

The list of issues to be audited as part of the audit of other information, requirements for the content, terms of submission by the audit organization of audit conclusion on the audit of other information, requirements for the auditors as part of the audit organization involved in the audit of other information, shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body in consultation with the authorized state body carrying out state regulation in the field of audit activities and control over the activities of audit and professional audit organizations.

The plan for conducting audit of other information with a description of the intended directions, scope, nature of the audit, peculiarities of the methods and standards used in the audit shall be subject to prior approval by the audit organization with the authorized body.

The audit conclusion on audit of other information shall be submitted to the authorized body by the audit organization and shall not be subject to publication.

The results of the audit of other information may be taken into account by the authorized body in the application of supervisory response measures.

13. For carrying out an audit or audit of other information, an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company and an organization in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company are major participants, an insurance broker, an organization guaranteeing implementation of insurance payments, shall attract an audit organization meeting the minimum requirements for audit organizations that conduct a mandatory audit of financial organizations developed by an authorized state body, carrying out state regulation in the field of audit activities and control over the activities of audit and professional audit organizations, in coordination with the authorized body.

The insurance (reinsurance) company, insurance holding and the organization in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding are major participants, the insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, no later than ten working days after the conclusion of the contract for conducting audit or audit of other information shall notify the authorized body on the choice of the audit organization. In the case of audit other information the insurance (reinsurance) company shall be entitled to petition the authorized body on conducting inspection of other information by the organization which is not an audit by the other way, than the audit.

The petition of the insurance (reinsurance) company shall be considered by the authorized body within five working days.

The requirements to the procedure of audit of other information established by this Article shall apply to the procedure of audit of other information by other means than audit.

The authorized body shall have the right to provide the audit organization with information and comments on the results of inspections of the persons, specified in part one of paragraph 8 of this Article, as well as other information related to their activities, including based on the reasoned judgment of the authorized body, including information constituting the secret of insurance and (or) commercial secret, without the consent of the persons, specified in part one of paragraph 8 of this Article before the audit organization issues the audit report and (or) audit conclusion on the audit of other information.

The audit organization shall conduct an obligatory assessment and analysis of the information sent by the authorized body in accordance with part five of this paragraph. The results of the assessment and analysis shall be used by the audit organization in expressing the opinions and conclusions contained in the audit report or audit conclusion on the audit of other information.

14. In case of recognition by the court of audit report and (or) audit conclusion on the audit of other information as invalid, the insurance (reinsurance) company, insurance holding, and organization, in which the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding are the major participants, an insurance broker, the organization guaranteeing insurance payments, shall be obliged to conduct audit and (or) audit other information again.

15. The authorized body shall have the right to request information from the audit organization, including information constituting a commercial secret, including the list of customers. Information on clients shall be provided with the consent of the clients of the audit organization.

Footnote. Article 20 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (see Article 2); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 6. Creating of an insurance (reinsurance) company

Article 21. Founders and shareholders of an insurance (reinsurance) company

1. Founders and shareholders of an insurance (reinsurance) company may be individuals or legal entities - residents and non-residents of the Republic of Kazakhstan subject to the requirements stipulated in this Law and other regulatory legal acts of the authorized body.

2. The state may be a founder and shareholder of an insurance (reinsurance) company only represented by the Government of the Republic of Kazakhstan and the authorized body.

Organizations, more than fifty percent of the shares in the authorized capital or outstanding shares of which are owned by the state, except for national holding company, may not act as founders and shareholders of an insurance (reinsurance) company.

3. (Is excluded – № 72 dated 8.07.2005).

4. Legal entities, registered in offshore zones, the list of which is established by the authorized body, may not directly or indirectly own and (or) use and (or) dispose of the voting shares of the insurance (reinsurance) companies - residents of the Republic of Kazakhstan.

This restriction shall not apply to the insurance (reinsurance) companies that are subsidiaries of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan with the minimum required rating from one of the rating agencies.

The list of rating agencies and the minimum required rating shall be established the regulatory legal act of the authorized body.

5. A shareholder, participating in the general meeting of shareholders (except for the shareholder that is a bank - a resident of the Republic of Kazakhstan), shall submit a statement that indicates the implementation of the requirements of first part of paragraph 4 of this Article by its shareholders (participants), if the information about the country of registration of such shareholders (participants) is not in the insurance (reinsurance) company.

A shareholder that did not present such application shall not be permitted to participate in the general meeting of shareholders.

In identifying the unreliability of the information, specified in the application, or identification of violations of the requirements specified in first part of paragraph 4 of this Article:

1) in the case that the decision is adopted by the majority of the voting shares (without voting shares of the shareholder, submitting the application), the decision of the general meeting of shareholders shall be considered as adopted without vote of the shareholder;

2) if the vote of the shareholder, submitting the application, was decisive, this circumstance shall be a ground for annulment of the decision of the general meeting of shareholders at the request of the authorized body or other interested parties in accordance with legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 21, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 08.07.2005 № 72 (the order of enforcement see Art. 2), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 07.07.2006 № 178 (shall be enforced from the day of its official publication), dated 26.07.2007 № 313 (the order of enforcement see Art. 2), dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 13.02.2009 № 135-IV (the order of enforcement see Art. 3), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced from 01.01.2010), dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 22. The legal status of an insurance (reinsurance) company

1. An insurance (reinsurance) company shall be a commercial organization, established in the legal form of a joint stock company, and shall operate in accordance with this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. The legal status of the insurance (reinsurance) company shall be determined by the state registration of the legal entity as an insurance (reinsurance) company in the State corporation "Government for citizens" (hereinafter – the Corporation) and the availability of a license to carry out insurance activities.

3. The legal status of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be determined by the record registration of the branch as a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in the Corporation and a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities.

Footnote. Article 22 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2009 № 234-IV; as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 23. Name of an insurance (reinsurance) company

1. An insurance (reinsurance) company shall use as its name that is specified in its charter.

2. Full name of an insurance company, operating in the field “general insurance” shall necessarily contain the word “insurance” or its derivative words.

2-1. Full name of the Islamic insurance company performing activity in the industry “general insurance” has to contain without fail the words “Islamic insurance” or derivatives of a word from them.

3. Full name of an insurance company, operating in the field “life insurance” shall necessarily contain the words “life insurance” or its derivative words.

3-1. Full name of the Islamic insurance company performing activity in the industry “life insurance” has to contain without fail the words “Islamic” and “life insurance” or derivatives of a word from them.

4. Full name of a reinsurance company, operating exclusively in reinsurance, shall necessarily contain the word “reinsurance” or its derivative of words.

4-1. Full name of the Islamic reinsurance organization performing activity only on the conclusion and performance of agreements of Islamic reinsurance has to contain without fail the words “Islamic” and “reinsurance” or derivatives of a word from them.

5. The insurance (reinsurance) company shall be prohibited to use in its name the words "national", "central", "budget", "republican", except for the insurance company, which in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan has the status of a national company.

6. Using as a name of appellations that are identical or similar to the point of mixing it with the name of the previously created insurance (reinsurance) companies, including insurance (reinsurance) companies – non-residents of the Republic of Kazakhstan shall not be allowed. This prohibition shall not apply to the subsidiary insurance (reinsurance) company in the case of its use of the name of the parent organization.

7. Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall use as its name the one indicated in the regulation on the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in its name must use the name of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, as well as the word "branch".

Footnote. Article 23 with the changes made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 03.04.2019 № 243-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 24. The bodies of an insurance (reinsurance) company

1. An insurance (reinsurance) company shall necessarily form the following collegial bodies:

1) a board of directors - the management body;

2) a governing body - the executive body;

3) an internal audit service – the supervising body;

4) council for the principles of Islamic financing (only for the Islamic insurance (reinsurance) organization).

A newly created insurance (reinsurance) company, operating in the field “general insurance” may have one auditor for two years after receiving the license of the authorized body in the field “life insurance” – within three years.

2. In addition to the issues referred by the legislation of the Republic of Kazakhstan to the exclusive competence of the board of directors of a joint stock company, the board of directors of an insurance (reinsurance) company shall be competent to consider the following issues:

violation of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the financial stability and solvency of the insurance (reinsurance) company, established by the internal audit service, actuary, and audit organization;

appointment and termination of the powers of an actuary, as well as determining the amount of the official salary and the terms of the actuary's remuneration..

Footnote. Article 24 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 8 July, 2005 № 72 (the order of enforcement see Art. 2), dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 5 May, 2006 № 139 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan № 139), dated 23.10.2008 № 72 -IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 25. Formation of the authorized capital of an insurance (reinsurance) company

1. Shares of an insurance (reinsurance) company in placing shall be paid exclusively in cash in national currency of the Republic of Kazakhstan, except in cases of payment of shares of an insurance (reinsurance) company during its reorganization, carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Joint Stock Companies”.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.06.2013 №106 -V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its official publication).
3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law №107).

4. The minimum amount of the authorized capital of an insurance (reinsurance) company to be set up shall be paid by its founders in full within three working days of the state registration of the insurance (reinsurance) company.

5. An insurance (reinsurance) company shall have the right to buy back its own shares from the shareholders, provided that the transaction shall not be violated the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan relating to issues of financial stability and solvency of an insurance (reinsurance) company.

5-1. The insurance (reinsurance) organization has the right to issue preferred shares which avenue of release provides the right of executive body of the insurance (reinsurance) organization not to charge preferred share dividends if charge of share dividends will give to decrease in prudential standards below of the values established by a regulatory legal act of authorized body.

6. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004).
Footnote. Article 25, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2003 № 416, dated 08.07.2005 № 72 (the order of enforcement see Art. 2), dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 107), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 21.06.2013 № 106-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).

Artcle 25-1. Subordinated debt

Conditions of reference of the unsecured obligation to a subordinated debt is simultaneous availability of the following conditions:

1) the term for which the unsecured obligation is released or received is not less than five years;

2) creditors cannot impose requirement about repayment or execution of the unsecured obligation before five years from the moment of his emergence;

3) the unsecured obligation can be ahead of schedule extinguished or performed at the initiative of the insurance (reinsurance) organization provided that this will not give to decrease in prudential standards below the values established by a regulatory legal act of authorized body;

4) at liquidation of insurance company the unsecured obligation is satisfied in the ninth turn, and at liquidation of the reinsurance organization – in the seventh turn, determined by article 72 of this Law, to requirements of shareholders – owners of common shares.

Footnote. Chapter 6 is added with article 25-1 according to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016).

Article 26. An insurance holding company, a major participant of an insurance (reinsurance) company

1. Nobody alone or jointly with the other (other) person (s) cannot, directly or indirectly, own, use, and (or) dispose of ten or more percent of outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company shares of an insurance (reinsurance) company, as well as have the ability to exercise control or influence over the insurance (reinsurance) company solutions at the rate of ten percent or more percent of the outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company shares of an insurance (reinsurance) company without the prior written consent of the authorized body. This requirement shall not apply to the state or national management holding company, as well as to the cases, provided by this Law.

Non-resident legal entities of the Republic of Kazakhstan can obtain the consent of the authorized body to acquire the status of an insurance holding company or a major participant of an insurance (reinsurance) company in the presence of the minimum required rating of one of the rating agencies. The minimum required rating and the list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

The presence of this rating shall not be required for a non-resident legal entity of the Republic of Kazakhstan, intending indirectly own ten or more percent of outstanding shares of an insurance (reinsurance) company or voting indirectly by ten percent or more percent of the voting shares of an insurance (reinsurance) company through the ownership (voting) of shares (stakes in the authorized capital) of the non-resident legal entity of the Republic of Kazakhstan that is a major participant of an insurance (reinsurance) company that directly owns ten or more percent of outstanding shares of an insurance (reinsurance) company, or having the opportunity to vote by ten or more percent of the voting shares of an insurance (reinsurance) company that has the minimum required rating.

An insurance holding company, a non-resident of the Republic of Kazakhstan that directly owns twenty-five or more percent of outstanding (net of preferred and bought by an insurance (reinsurance) company) shares of an insurance (reinsurance) company or having the opportunity to vote directly by twenty-five or more percent of the voting shares of an insurance (reinsurance) company may be only a financial institution – a non-resident of the Republic of Kazakhstan that subject to the consolidated supervision in the country of its location.

2. The rules for issuing, withdrawing the consent to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, the requirements to the documents, submitted to obtain the consent shall be determined by the authorized body.

2-1. For receiving consent to acquisition of the status of insurance holding or the large participant of the insurance (reinsurance) organization the fee which amount and a payment procedure are defined by tax laws of the Republic of Kazakhstan is paid.

3. The requirements to acquire the status of an insurance holding company or a major participant of an insurance (reinsurance) company shall not apply to a person that recognized as indirectly owns (having the opportunity to vote, make decisions and (or) influence on the decision making by virtue of a contract or otherwise) of shares of an insurance (reinsurance) company through the ownership (the availability to vote, make decisions and (or) influence on decision making by virtue of a contract or otherwise) of shares of another financial institution having the status of a major participant (an insurance holding company) of the said insurance (reinsurance) company.

The requirements to acquire the status of an insurance holding company or a major participant of insurance (reinsurance) company shall not apply to a non-resident of the Republic Kazakhstan that indirectly owns (having the ability to vote, make decisions and (or) influence on decision making by virtue of a contract or otherwise) of shares of an insurance (reinsurance) company through the ownership of (the availability to vote, make decisions and (or) influence on the decision making by virtue of a contract or otherwise) shares of another financial institution - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, that is subject to the consolidated supervision in the country of its location and has the status of a major participant (an insurance holding company) of the said insurance (reinsurance) company.

Granting the consent of the authorized body to acquire the status of an insurance holding company shall be carried out under the conditions and in the manner that specified for a major participant of an insurance (reinsurance) company.

4. To obtain consent, a person willing to become a major participant in an insurance (reinsurance) company shall submit to the authorized body an application for the status of a major participant in the insurance (reinsurance) company, which contains information required by the regulatory legal act of the authorized body, and specifically that on the conditions of and procedure for the acquisition of shares of the insurance (reinsurance) company, including those previously acquired, as well as a description of the sources and funds used to acquire shares, together with the documents and information specified in paragraphs 6, 6-1, 7, 8, 9 and 10 of this article.

5. Large participants of the insurance (reinsurance) organization – natural persons pay events of the insurance (reinsurance) organization in a size which is not exceeding property value, belonging to them on the property right. At the same time the property value (less early acquired shares of the insurance (reinsurance) organization) has to be not less aggregate value of earlier acquired and acquired shares of the insurance (reinsurance) organization.

6. To obtain the consent to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company, an individual shall submit the following documents:

1) copies of documents confirming the procedure for and conditions of the acquisition of shares.

The source used for the purchase of shares of an insurance (reinsurance) company shall be:

Income, derived from entrepreneurial activity, labour or other gainful activity;

duly documented monetary savings of an applicant.

In addition to the sources, listed in the second part of this subparagraph, money, received as a gift, winnings, income from the sale of property received free, in an amount not exceeding twenty-five percent of the value of purchased shares of an insurance (reinsurance) company can be used for purchase of shares of an insurance (reinsurance) company.

In purchasing the shares of an insurance (reinsurance) company at the expense of the property received as a gift, the applicant shall submit data on the grantor and the source of origin of such property from the grantor;

1-1) a copy of a document confirming the payment of a fee for the issue of consent, except for cases of payment through the “e-government” payment gateway;

2) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

3) information on the legal entities, in which it is a major participant, in the form provided for by the regulatory legal act of the authorized body;

4) a plan of recapitalization of an insurance (reinsurance) company in cases of possible deterioration of the financial situation of an insurance (reinsurance) company;

5) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

6) information on income and property, information on existing debts for all obligations of the applicant in accordance with the form established by the regulatory legal act of the authorized body, and an individual - a resident of the Republic of Kazakhstan – as well as a notarized or certified by the state revenue authority copy of the declaration of assets and liabilities submitted in accordance with the procedure prescribed by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan - within thirty calendar days preceding the date of submission to the authorized body of an application for acquiring the status of a major participant in insurance (reinsurance) organization, and a copy of the income declaration notarized or certified by the state revenue authority and property, submitted in accordance with the procedure and within the time frames established by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan.

Information in the declaration of assets and liabilities shall be indicated as of the first day of the month in which the declaration of assets and liabilities is submitted;

7) brief information on the applicant in the form provided for by the regulatory legal acts of the authorized body, including information on the education, labor activity, impeccable business reputation. Non-resident individuals, in order to prove their impeccable business reputation, submit a document confirming the absence of an unexpunged or unspent criminal record, which is issued by the relevant state body of the country of their citizenship, and stateless persons – by that of the country of their permanent residence (this document shall be issued no earlier than three months before the application’s submission);

8) written confirmation from the relevant state body of the country of residence of a non-resident individual of the Republic of Kazakhstan that the acquisition of shares of an insurance (reinsurance) company that is a resident of the Republic of Kazakhstan is permitted by the legislation of this country or that such a permit is not required.

6-1. If the natural person began to correspond to features of the large participant of the insurance (reinsurance) organization without receiving the prior written consent of authorized body on the basis of the gift agreement, at submission to them of the statement for acquisition of the corresponding status according to the requirement, stipulated in Item the 14th this article, are in addition represented:

1) copies of documents confirming the conditions of and procedure for donating shares of an insurance (reinsurance) company;

2) the documents specified in subparagraphs 1-1), 3), 4), 6), 7) and 8) of paragraph 6 of this article;

3) data on share value, being subject of the agreement of donation, the Republic of Kazakhstan determined by the appraiser according to the legislation.

For receiving consent to acquisition of the status of the large participant of the insurance (reinsurance) organization by in addition natural person which acquired shares of the insurance (reinsurance) organization as a result of the gift agreement the following conditions for date of submission of the statement for acquisition of the status of the large participant of the insurance (reinsurance) organization are satisfied:

1) the property value (less the cost of earlier acquired shares of the insurance (reinsurance) organization), belonging to natural person, has to be not less aggregate value of the events which are the subject of the agreement of donation, and the shares of the insurance (reinsurance) organization which are earlier acquired by him;

2) income gained from the business, labor or other paid activity of natural person and also his money savings documented make not less than seventy five percent from the cost of the presented stocks of the insurance (reinsurance) organization determined by the appraiser.

7. To obtain the consent to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company, a legal entity-resident of the Republic of Kazakhstan shall submit the following documents:

1) copies of the decision of the applicant’s relevant body on the acquisition of shares of the insurance (reinsurance) company (if no such decision is available on the website of the financial statements depository);

2) information and supporting documents on persons (independently or jointly with other persons) owning, directly or indirectly, ten or more percent of the shares (participatory interests in the authorized capital) of a legal entity and also able to influence decisions of this legal entity by virtue of an agreement or otherwise, or to have control;

3) a list of the applicant's affiliates (in the absence of a list on the Internet resource of the financial reporting depository);

4) information and documents specified in subparagraphs 1), 1-1), 3) and 4) of paragraph 6 of this article;

5) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);
6) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

7) brief information on the applicant’s executive employees in the form provided for by the regulatory legal acts of the authorized body, including information on the education, labor activity, impeccable business reputation. Non-resident individuals, in order to prove their impeccable business reputation, submit a document confirming the absence of an unexpunged or unspent criminal record, which is issued by the relevant state body of the country of their citizenship, and stateless persons – by that of the country of their permanent residence (this document shall be issued no earlier than three months before the application’s submission);

8) annual financial statements for previous two completed financial years, certified by an audit organization, as well as financial statements for a previous completed quarter before submitting a corresponding application.

The applicant is not required to submit annual financial statements if they are posted on the website of the financial statements depository;

9) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

8. To obtain the consent to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company, the non-resident legal entity of the Republic of Kazakhstan shall submit the following documents:

1) information and documents specified in subparagraphs 1), 1-1), 3) and 4) of paragraph 6, and subparagraphs 1), 2), 3), 7) and 8) of paragraph 7 of this article;

2) data about the credit rating of the legal entity that is assigned by one of the international rating agencies, the list of which is established by the authorized body, except as provided for in paragraph 1 of this Article.

To obtain the consent to acquire the status of a major participant of the insurance (reinsurance) company, a non-resident financial institution of the Republic of Kazakhstan, in addition to the documents specified in this paragraph shall provide a written confirmation from the financial supervisory body of the country of location of the applicant that the applicant is authorized to carry out the financial activities within the national legislation of this country, or a statement of the financial supervisory body of the country of location of the applicant that such authorization is not required under the legislation of that state.

9. To obtain the consent to acquire the status of the insurance holding company, a financial institution – non-resident of the Republic of Kazakhstan shall submit the following documents:

1) data and documents specified in paragraph 8 of this article;

2) a written confirmation from the financial supervisory body of the country of location of the applicant that the financial institution - non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be subject to the consolidated supervision;

3) a written permission (consent) of the financial supervision body of the country of the location of the applicant to purchase by a financial institution - non-resident of the Republic of Kazakhstan of the status of an insurance holding company or a statement of the authorized body of the country that such permission (consent) is not required under the legislation of that state.

9-1. A person willing to become an insurance holding company, in addition to the documents and information specified in paragraphs 7, 8, 9 and 10 of this article, submits an estimated calculation of prudential standards of the insurance group in the event that the applicant’s acquisition of the status of an insurance holding company leads to the formation of an insurance group.

10. Individuals, wishing to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company with the ownership twenty-five or more percent (net of preferred and bought by an insurance (reinsurance) company) shares, as well as legal entities wishing to acquire the status of an insurance holding company, in addition to the documents and data specified in this article shall represent the business plan, the requirements for which are set by the authorized body for the next five years.

11. As persons that are jointly a major participant in the insurance (reinsurance) companies shall be recognized the persons in total owning ten or more percent of outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company) shares or having the power, directly or indirectly, to vote by ten or more percent of the shares of the insurance (reinsurance) company and:

1 ) jointly affecting to the decisions of the insurance (reinsurance) company by virtue of an agreement between them or otherwise;

2) being separately or mutually the major participants of each other;

3) one of them shall be an officer or a representative of another person;

4) one of them granted to another person the opportunity to purchase the shares of the insurance (reinsurance) company in accordance with the agreement between them;

5) shall be close relatives or spouses;

6) one of them gave the other person the opportunity to purchase the shares of the insurance (reinsurance) company at the expense of the donated to them money or property received free.

In case if the insurance (reinsurance) company is a part of a banking conglomerate in accordance with the requirements of the banking legislation of the Republic of Kazakhstan, the insurance (reinsurance) company shall be subject to the consolidated supervision in accordance with the banking legislation of the Republic of Kazakhstan.

12. A decision on an application submitted, in accordance with the requirements of this article, to acquire the status of an insurance holding company or a major participant in an insurance (reinsurance) company shall be made by the authorized body within fifty working days of the application’s submission.

The authorized body is obliged to notify the applicant about the results of its decision in writing, and in case of refusal to issue consent for the acquisition of the corresponding status, it is necessary to indicate reasons for the refusal in the written notification.

When issuing consent for the acquisition of the status of an insurance holding company to a person that is neither a bank holding company nor a bank, the authorized body simultaneously issues a permit for significant participation in the capital of an insurance (reinsurance) company or for the creation (acquisition) of a subsidiary insurance (reinsurance) company.

13. The authorized body has the right to withdraw consent issued according to this article, having made the decision on his cancellation within two months from the date of detection of the fact which is consent ground for revocation in case of detection of false information on the basis of which consent, or violations as a result of acquisition by the applicant of the status of the large participant or insurance holding of requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of protection of the competition, or non-compliance with the insurance (reinsurance) organization by large participants or insurance holding of requirements of this Law was issued. In this case the person to whom such measure is applied is obliged to reduce within six months the number of the stocks of the insurance (reinsurance) organization owned by it established by this article up to one level lower.

14. If the person complies with characteristics of an insurance holding company, a major participant of the insurance (reinsurance) company without the prior written consent of the authorized body, he shall not have the right to take any action aimed at influencing the management or policies of the insurance (reinsurance) company, (or) vote on such shares until such time as he received the written consent from the authorized body in accordance with the provisions of this Article.

In this case, the person corresponding to the characteristics of an insurance holding company, a major participant of insurance (reinsurance) companies shall notify the authorized body within ten calendar days from the time when he became aware that he meets the grounds of the insurance holding company, a major participant of the insurance (reinsurance) company.

An application on acquisition of the corresponding status shall be submitted to the authorized body within thirty calendar days from the time when he became aware that he meets the grounds of the insurance holding company, a major participant of the insurance (reinsurance) company, unless the person is not going to dispose of the shares within the specified period. The data about the decision on the alienation of shares shall be submitted to the authorized body immediately from the date of the decision.

In case of refusal in issue of consent by authorized body to the person corresponding to features signs of insurance holding, the large participant of the insurance (reinsurance) organization, the specified person is obliged within six months from the moment of obtaining the written notice to reduce the number of the stocks of the insurance (reinsurance) organization owned by him to level, below established by this article.

14-1. When a person acquires signs of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding without the written consent of the authorized body, the authorized body shall have the right to apply to this person the supervisory response measures provided for by this Law, including the coercive measures provided for in Article 53-4 of this Law, in terms of the requirements for the sale of shares of an insurance (reinsurance) company within a period of not more than six months.

15. Shareholders that in total own ten or more percent of outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company) shares or the voting shares of the insurance (reinsurance) company and acting on the basis of agreement between them, providing for making decisions on the following issues shall not be the insurance holding companies, major participants in the insurance (reinsurance) companies:

1) convening of an extraordinary general meeting of shareholders or appeal to the court to convene it in the case of refusal of the board of directors to convene a general meeting of shareholders;

2) inclusion of additional issues on the agenda of a general meeting of shareholders;

3) convening of a meeting of the board of directors;

4) conduct of an audit of the insurance (reinsurance) company at their own expense.

16. As persons that are together the insurance holding company, shall be recognized the persons in total owning twenty-five or more percent of outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company) shares of the insurance (reinsurance) company or having the power, directly or indirectly, to vote by twenty-five or more percent of voting shares of the insurance ( reinsurance) and:

1) jointly affecting to the decisions of the insurance (reinsurance) company by virtue of an agreement between them or otherwise;

2) shall be separately or mutually the major participants of each other;

3) one of them shall be a representative of another person;

4) one of them granted to another person the opportunity to purchase the shares of the insurance (reinsurance) company in accordance with the contract between them.

17. The authorized body shall have the right to request the data from individuals and legal entities in the presence of evidence, indicating that this person meets the characteristics of the insurance holding company or a major participant of the insurance (reinsurance) company. The data can be claimed from any person that has it, as well as from organizations under the control of that person.

18. A major participant of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding shall be obliged to notify the authorized body of the change in the percentage ratio of the number of shares of the insurance (reinsurance) company belonging to it to the number of shares of the insurance (reinsurance) company placed (minus preferred and purchased by the insurance (reinsurance) company) shares and (or) to the number of voting shares of the insurance (reinsurance) company, which it owns directly or indirectly or has the ability to vote directly or indirectly with submission of confirming documents, except when such a change occurs as a result of the purchase of its own shares by an insurance (reinsurance) company or insurance holding from other shareholders within thirty calendar days from the date of the decision.

In case of change in the number of shares of the insurance (reinsurance) company (in percentage or absolute value) owned by a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding, to the number of shares placed (minus preferred and purchased by the insurance (reinsurance) company) and (or) the number of voting shares of the insurance (reinsurance) company in the direction of increase, a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding must submit to the authorized body the copies of documents confirming the source of funds, used to purchase shares of the insurance (reinsurance) company. Sources of funds used for the purchase of shares of the insurance (reinsurance) company by major participants of the insurance (reinsurance) company – individuals are determined in subparagraph 1) of paragraph 6 of this Article.

In the event of a change in the percentage ratio of the number of shares of an insurance (reinsurance) company to less than ten or twenty-five percent owned by a major participant in an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company to the number of shares placed (less the preferred shares and those redeemed by the insurance (reinsurance) company), and (or) to the number of voting shares of an insurance (reinsurance) company at the request of a major participant in an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, or in the case of the authorized body’s independent discovery of facts that are grounds for canceling the issued consent, the previously issued written consent of the authorized body is considered canceled from the day following the day of receipt of the said application by the authorized body or the authorized body’s discovery of facts that are grounds for canceling the issued consent.

The large participant of the insurance (reinsurance) organization – natural person, in case of increase in number of the stocks owned by him to twenty five or more percent placed (less exclusive and redeemed by the insurance (reinsurance) organization) shares of the insurance (reinsurance) organization, in addition to documents and represents the business plan, requirements to which are established by authorized body, for the next five years, to the terms specified in this point.

19. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

20. Insurance (reinsurance) company shall notify the authorized body to change the composition of shareholders, owning ten or more percent of voting and (or) outstanding (net of preferred and bought by the insurance (reinsurance) company) shares of the insurance (reinsurance) company, within fifteen calendar days from the date of identification of this fact by it.

21. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

22. The consent of the authorized body for acquisition by the bank of the status of an insurance holding, a major participant of the insurance (reinsurance) company, the shares of which were purchased during the bank's reorganization in the form of accession in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or transferred in implementation of the operation provided for in Articles 61-2 , 61-4, 61-11 and 61-12 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan", shall be deemed issued after registration of the operation in the system of registers of securities holders (nominal holding).

Footnote. Article 26 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced dated 01.01.2015); of 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 18.11.2015 № 412-V (shall come into force from 01.01.2021); dated 24.11.2015 № 422-V (an order of enforcement see Art. 2); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 25.12.2017 № 122-VI (shall be enforced dated 01.01.2018); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (see Article 2); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 26-1. Grounds for refusal to grant the consent by the authorized body for persons wishing to become an insurance holding company or a major participant in the insurance (reinsurance) company

Footnote. Title, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

1. The grounds for refusal to grant the consent by the authorized body for persons, wishing to become an insurance holding company or a major participant in the insurance (reinsurance) shall be:

1) non-compliance of the submitted documents with the requirements, specified in Article 26 of this Law, or non-elimination of the comments of the authorized body on the submitted documents within the period established by it;

2) non-compliance with the requirements of subparagraphs 3), 4) and 5) of part one of paragraph 3 of Article 34 of this Law (concerning an individual or executive employee of the applicant - a legal entity);

3) unstable financial situation of the applicant;

3-1) ineffectiveness of the submitted plan for recapitalization of the insurance (reinsurance) company in the case of a possible deterioration in the financial condition of the insurance (reinsurance) company;

3-2) in the absence of the applicant – individual, executive applicant - legal entity an impeccable business reputation;

4) violation as a result of acquisition by the applicant of the status of the large participant of the insurance (reinsurance) organization or insurance holding of requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of protection of the competition;

5) cases, when in the transaction to acquire the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, the acquirer party shall be a legal entity (its major participant (major shareholder) registered in offshore zones, the list of which is established by the authorized body;

6) cases, when the applicant - financial institution shall not be subject to supervision on a consolidated basis in the host country;

6-1) impossibility of the consolidated supervision of insurance group due to the fact that the legislation of the host countries of the participants of the insurance group - non-residents of the Republic of Kazakhstan makes it impossible to perform the requirements of this Law by them and the insurance group;

7) non-compliance with other requirements established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan to the major participants of insurance (reinsurance) companies and insurance holding companies by the applicant;

8) an analysis of the financial consequences of the acquisition of the status of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, involving the deterioration of the financial condition of the insurance (reinsurance) company by the applicant;

9) the absence of the applicant - non-resident financial institution - of the Republic of Kazakhstan of powers for the financial activities within the legislation of the country of origin;

10 ) the absence of the applicant – non-resident legal entity of the Republic of Kazakhstan the minimum required rating of one of the international rating agencies, the list of which is determined by the authorized body, except as provided by paragraph 1 of Article 26 of this Law;

11) cases when a person previously was or is a major participant-individual or the first head of a major participant-legal entity and (or) an executive officer of a financial organization, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan in the period not more than one year before the decision by the authorized body to classify a bank, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan to the category of insolvent banks, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan, compulsory repurchase of bank shares, deprivation of a financial license organization, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, as well as the forced liquidation of a financial organization, declaring it bankrupt in the established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or the forced termination of the activities of a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan. The specified requirement shall be applied within five years after the adoption by the authorized body of a decision to classify a bank, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan to the category of insolvent banks, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan, the forced redemption of bank shares, deprivation of the license of a financial organization, a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, as well as the forced liquidation of a financial organization, declaring it bankrupt in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan or the forced termination of the activities of a branch of a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) organization - a non-resident of the Republic of Kazakhstan in cases established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

12) inconsistency of the legislation in the field of the consolidated supervision for the financial institutions of the country of location of the applicant - legal entity with the consolidated supervision requirements, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

13) for major participants - legal entities and insurance holding companies that are non -resident financial institutions of the Republic of Kazakhstan - the absence of agreement between the authorized body and the financial supervisory bodies of the state, the resident of which is the applicant that provided the exchange of information, with the exception of the cases stipulated by the regulatory legal act of the authorized body.

2. A sign of unstable financial position of the applicant shall be the presence of one of the following conditions:

1) a legal entity- applicant is created in less than two years prior to the date of application;

2) the applicant’s obligations exceed its assets less the amount of assets, invested in stocks and shares in the authorized capital of other legal entities and intended to purchase the shares of an insurance (reinsurance) company;

3) damages according to the results of each of the two completed financial years;

4) the amount of obligations of the applicant poses a significant risk to the financial condition of an insurance (reinsurance) company;

5) the existence of overdue and (or) related over the insurance (reinsurance) company debt of the applicant to the insurance (reinsurance) company;

6) an analysis of the financial consequences of the acquisition by the applicant of the status of a major participant assumes the worsening of the financial condition of the applicant;

6-1) the cost of the applicant's property (minus the applicant's obligations) is not sufficient for the purchase of shares of the insurance (reinsurance) company;

7) other grounds, indicating the existence of unstable financial position of the applicant and (or) the possibility of damage to the insurance (reinsurance) company and (or) its customers.

3. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).
Footnote. Section is supplemented by Article 26-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 107 ), as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 19.02.2007 № 230 (the order of enforcement see Art. 2), dated 07.05.2007 № 244, dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (see Article 2); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 27. Permission to create an insurance (reinsurance) company

1. The following documents shall be submitted to the authorized body to obtain the permission to create an insurance (reinsurance) company:

1) an application to obtain a permission to create an insurance (reinsurance) company;

2) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);

3) documents, proving the decision to create an insurance (reinsurance) company;

4) information on founders - legal entities (given such founders), including financial statements for previous two completed financial years, certified by an audit organization, balance sheet and statement of income and expenses as at the end of a previous quarter before the documents’ submission. Financial statements for previous two completed financial years are not submitted if these statements are posted on the website of the financial statements depository;

5) information on founders - individuals (given such founders), including a description of the sources and amounts of money used to set up an insurance (reinsurance) company. The source used to acquire shares of an insurance (reinsurance) company is the funds specified in part two of subparagraph 1) of paragraph 6 of Article 26 of this Law;

5-1) documents and information provided for in Articles 26 and 32 of this Law if the applicant must obtain the status of a major participant in an insurance (reinsurance) company or insurance holding company, permission to create a subsidiary or acquire a significant participation in the capital of an insurance (reinsurance) company;

6) business plan;

6-1) (Is excluded - dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2).
7) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).
1-1. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

2. The founder of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan, shall submit a document of the appropriate supervisory authority of the state, confirming that he is allowed to purchase the shares of the insurance (reinsurance) company - resident of the Republic of Kazakhstan, or a statement that under the legislation of the corresponding state, such permission is not required.

The documents of the founder - non-resident of the Republic of Kazakhstan, issued by a foreign state body shall be legalized in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. The procedure and conditions for granting the permission to create an insurance (reinsurance) company, as well as the requirements for the content of the documents, specified in sub-paragraphs 1), 4) – 6 of paragraph 1 of this Article, including the order for the calculation of insurance rates and their economic feasibility shall be determined by the regulatory legal acts of the authorized body.

4. A permit to set up an insurance (reinsurance) company shall have legal force until the authorized body makes a decision to issue a license to carry out insurance (reinsurance) activities to an insurance (reinsurance) company.

5. If the applicant fails to obtain a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities within six months from the date of issuance of a permit to establish an insurance (reinsurance) company, a permit issued by the authorized body for the establishment of an insurance (reinsurance) company, as well as permission to establish a subsidiary, significant participation in the capital of the organization and consent to acquire the status of an insurance holding company, a major participant in the insurance (reinsurance) company shall be considered cancelled.

6. An application for a permit to set up an insurance (reinsurance) company shall be considered by the authorized body within fifty working days of the application’s submission.

7. The notification about the issuance of a permit to set up an insurance (reinsurance) company is sent to the applicant and to the Corporation.

8. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).
Footnote. Article 27, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 08.07.2005 № 72 (the order of enforcement see Art. 2), dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 107), dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 11.07.2009 № 185-IV (shall be enforced from 30.08.2009), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020); № 287-VІ as of 26.12.2019 (shall be enforced from 03.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 28. Grounds for refusal to grant a permission for the creation of an insurance (reinsurance) company

1. The grounds for refusal to grant a permission for the creation of an insurance (reinsurance) company shall be:

1) non-compliance of the submitted documents with the requirements, specified in paragraphs 1, 2 and 3 of Article 27 of this Law, or non-elimination of the comments of the authorized body on the submitted documents within the period established by it;

2) insufficiency of own funds of the founder to pay for the shares;

3) provision of inaccurate information concerning the newly created organization and its founders to the authorized body;

4) loss-making activities of the founder for the last two completed financial years;

5) (Is excluded – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2).

6) refusal of the authorized body to issue consent for acquiring the status of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company on the grounds specified in Article 26-1 of this Law;

6-1) failure to comply with the restrictions, imposed by Article 26 of this Law;

7) presence of unexpunged or outstanding conviction of the founders - individuals, the first head of the executive body or governing body of the founder – a legal entity.

2. The authorized body within the time, specified in paragraph 6 of Article 27 of this Law shall notify the applicant on the refusal to grant the permission for the creation of an insurance (reinsurance) company in writing, including the grounds for refusal.

Footnote. Article 28, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Article 2 of the Law № 107), dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338 -IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 27.04.2012 №15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 29. Grounds for withdrawal of a permission for the creation of an insurance (reinsurance) company

Footnote. Article 29 is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).

Article 30. State registration of an insurance (reinsurance) company

1. State registration of the insurance (reinsurance) company shall be carried out by the Corporation with the permission of the authorized body for its creation.

2. Is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).
Footnote. Article 30, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).

Article 30-1. Opening of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan

1. A non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall have the right to apply to the authorized body to obtain permission to open a branch in the territory of the Republic of Kazakhstan, subject to the following conditions:

1) the total assets of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan must not be less than the equivalent of five billion US dollars;

2) the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan has at least ten years of experience in insurance (reinsurance) in all sectors and classes of insurance;

3) the state, whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, is a participant in international cooperation in the field of preventing and combating the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, and also cooperates with the Financial Action Task Force on Money Laundering (FATF);

4) availability of an agreement between the authorized body and the financial supervisory authority of the state of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is a resident.

An agreement between the authorized body and the financial supervisory authority of the state whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan must contain the procedure for the exchange of confidential information constituting a trade secret in the securities market, banking secrecy, insurance secrecy or other secret protected by law, the procedure for cooperation on opening a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, licensing, approval of executives, regulation, control and supervision (including conducting audits of activities) and termination of activities of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and its branch, as well as other issues of interaction for the purposes of exercising control and supervisory functions;

5) availability of a written notice from the financial supervisory authority of the state whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, that it does not object to the opening of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in the territory of the Republic of Kazakhstan, or a statement by the financial supervisory authority of the said state that such permission is not required under the laws of the state of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is a resident;

6) availability of a written confirmation from the financial supervisory authority of the state whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, that the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan has a valid license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities.

2. An application for issuing a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in Kazakh or Russian shall be submitted in the form established by the regulatory legal act of the authorized body, with the following documents attached:

1) a decision of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan on the opening of a branch in the territory of the Republic of Kazakhstan;

2) a draft regulations on the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

3) copies of constituent documents of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan (notarized in case of failure to submit originals for verification);

4) information about non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in the form determined by the authorized body, including financial reporting for the last two completed financial years (including consolidated if available), certified by an audit organization;

5) the organizational structure of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and information about affiliates of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

6) business plan of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, approved by an official of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan or a person authorized to sign documents, endorsed by an actuary of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, developed for the next three years for branches of non-resident insurance (reinsurance) organizationss of the Republic of Kazakhstan, opened in the “general insurance” industry, and for five years for branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan, opened in the “life insurance” industry;

7) documents of persons proposed for positions of executives of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in accordance with the requirements for executives of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, established by the regulatory legal act of the authorized body;

8) a document certifying that the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan has the minimum required rating of one of the rating agencies, the list of which is established by the regulatory legal act of the authorized body, on the day of submission of the application;

9) written notification of the financial supervisory authority of the state, whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, about the absence of objections to the opening of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in the territory of the Republic of Kazakhstan or a statement that such permission under the laws of the state of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is a resident is not required;

10) written confirmation of the financial supervisory authority of the state, whose resident is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, that of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan has a valid license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities;

11) written confirmation of the financial supervisory authority of the state, the resident of which is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, that the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan has no violations of prudential standards and other mandatory to compliance with the norms and limits established by the legislation of the state, the resident of which is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, within two years preceding the submission of the application;

12) a written obligation of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan on the unconditional, immediate execution of this non-resident insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan obligations related to the activities of its branch operating in territory of the Republic of Kazakhstan, in case of non-performance and (or) improper performance by the branch;

13) copies of a valid license of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, issued by the financial supervisory authority of the state of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is a resident;

14) documents for registration of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, provided for in Article 6-2 ща the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Registration of Legal Entities and Record Registration of Branches and Representatives";

15) copies of the document confirming the payment of the fee for issuing a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, except for cases of payment through the payment gateway of "electronic government".

The authorized body shall be entitled to request additional information or documents necessary to make a decision on issuing a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

An application for issuing a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan may be withdrawn by a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan at any time of its consideration by the authorized body.

The procedure for issuing permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, as well as the requirements for the content of the document specified in subparagraph 6) of part one of this paragraph, shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

3. Refusal to issue a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be made on any of the following grounds:

1) non-compliance with the requirements specified in paragraph 1 of this Article;

2) non-compliance of the submitted documents with the requirements specified in paragraph 2 of this Article;

3) failure to eliminate the comments of the authorized body on the submitted documents within the time period established by it;

4) non-compliance with the requirements established by subparagraphs 8) and 11) of the first part of paragraph 2 of this Article;

5) grounds specified in subparagraphs 4) and 7) of paragraph 1 paragraph 8 of this Law;

6) non-compliance of the name branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan with the requirements of paragraph 7 of Article 23 of this Law;

7) providing the authorized body with false information regarding the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

The authorized body, within the time limits provided for in paragraph 5 of this Article, shall notify an insurance (reinsurance) organization - non-resident of the Republic of Kazakhstan of the refusal to issue a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in writing, indicating the grounds for refusal.

4. The issued permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is considered canceled in cases:

1) adoption by the non-resident insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan of a decision on the voluntary termination of the activities of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

2) adoption by the authorized body of a decision to deprive the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities;

3) failure to register with the Corporation within two months from the date of issuance of permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

4) failure to obtain a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities within three months from the date of registration branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

5. An application for issuing a permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan must be considered by the authorized body within fifty working days from the date of application.

Notification of the issuance of permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be sent to the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and to the Corporation.

The permission to open a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall have legal force until the authorized body decides to issue a license to the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan carrying out insurance (reinsurance) activities.

6. Record registration of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by the Corporation on the basis of the permission of the authorized body to open a branch of insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in accordance with the procedure prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

7. The location of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be the location in the territory of the Republic of Kazakhstan, specified in the regulation on the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. The Law was amended with Article 30-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 31. Changes and additions to the constituent documents of the insurance (reinsurance) company

After the state registration of changes and (or) additions made to the constituent documents requiring re-registration in the Corporation, the insurance (reinsurance) company within fourteen calendar days from the date of re-registration shall be obliged to submit a copy of the changes and (or) additions to the constituent documents to the authorized body.

In the event of making changes and (or) additions to the constituent documents that do not require re-registration, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to submit to the authorized body a document confirming the acceptance of the notification, a copy of the amendments and (or) additions to the constituent documents.

Footnote. Article 31 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 14, 2022 № 141-VII (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 31-1. Notification on the statement of financial products insurance (reinsurance) organization

The insurance (reinsurance) organization notifies authorized body on the statement of financial products by the body of the insurance (reinsurance) organization authorized for the statement of financial products within ten working days from the date of their statement.

The list of financial products on which statement the insurance (reinsurance) organization notifies authorized body, notification procedure of authorized body about the statement of financial products the insurance (reinsurance) organization and also the list of the documents attached to the notification are defined by regulatory legal acts of authorized body.

Footnote. Chapter 6 is added by the with article 31-1 according to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication); in edition of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.03.2016 № 479-V (shall be enforced after twenty one calendar days after day of its first official publication).

Article 32. Subsidiaries of an insurance (reinsurance) company and insurance holding companies and a major participation of an insurance (reinsurance) company and insurance holding companies in the capital of organizations

1. An insurance (reinsurance) company and an insurance holding company in order to exercise the powers authorized them by Article 48 of this Law, may create or have a subsidiary only with the prior permission of the authorized body.

The requirement to obtain the permission of the authorized body for the creation or acquisition of a subsidiary shall not apply to insurance holding companies that indirectly own shares (having the opportunity to vote, make decisions and (or) influence on decisions, made by virtue of an agreement or otherwise) or stakes in the authorized capital of this organization through the ownership (the opportunity to vote, make decisions and (or) influence on decisions, made by virtue of an agreement or otherwise) of shares of the insurance (reinsurance) company - the resident of the Republic of Kazakhstan, that directly owns the shares (having the opportunity to vote, make decisions and (or) influence the decisions, made by virtue of an agreement or otherwise) or stakes in the authorized capital of this organization and having the appropriate permission of the authorized body.

The procedure for issuing a permit to set up or acquire a subsidiary to an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, the requirements for documents required to obtain a permit are determined by the regulatory legal act of the authorized body.

Collecting which amount and a payment procedure are defined by tax laws of the Republic of Kazakhstan is paid for issue of permission to creation or acquisition of the affiliated organization.

2. Subsidiaries of an insurance (reinsurance) company shall not have the right to create and (or) have subsidiaries, as well as to have a major participation in the capital of the organizations.

3. Subsidiaries of insurance holding companies, except for subsidiary insurance (reinsurance) companies – the residents of the Republic of Kazakhstan, shall not have the right to create and (or) have subsidiaries.

This requirement shall not apply to subsidiaries of the insurance holding companies that are bank holding companies. In this case, the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan” shall apply to the specified persons.

4. The application to obtain the permission to create, acquire the subsidiary shall attach the following documents:

1) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

1-1) a copy of a document confirming the payment of a fee for the issue of a permit, except for cases of payment through the “e-government” payment gateway;

2) a decision to set up a subsidiary - in the event of its establishment, or a decision to acquire a subsidiary - in the event of its acquisition (if no such information is available on the website of the financial statements depository);

3) data about executives of the subsidiary (or candidates, recommended for appointment or election to the post of executives);

4) information on the applicant’s affiliated persons (if no such information is available on the website of the financial statements depository).

In case of absence of an insurance holding company of the insurance (reinsurance) company the data on the organizations, related to subsidiaries shall be additionally provided:

management of their activities on a consolidated basis in accordance with the terms of memorandum or provisions of associations of such organizations;

if the composition of the executive body, governing body (for joint stock companies), the supervisory board (for limited liability companies) of the said organizations in more than one-third represented by the same persons;

5) the subsidiary’s business plan;

6) data, on the basis of analysis of the legislation of the location of the subsidiary, on the absence of circumstances, suggesting the impossibility of the consolidated supervision of insurance group due to the fact that the legislation of the location of the participants of the insurance group - non-residents of the Republic of Kazakhstan makes it impossible to perform them and by the insurance group the requirements stipulated by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan;

7) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

8) the report of the auditor firm and the financial statements of the acquired subsidiary, certified by the audit firm;

9) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication);
10) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

11) data on the legal entity, by the purchase of stakes in the authorized capital or the shares of which the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company purchases a subsidiary, including:

the name and address of the legal entity;

data about the amount of the stakes of the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company in the authorized capital of the legal entity, its purchase price, the founder (participant) of which is the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company;

data on the number of shares, the purchase price, their percentage to the total number of outstanding shares (net of the shares preferred and bought by the company) of a legal entity, a shareholder of which is the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company;

data about the amount of the stakes of a legal entity (a founder, a participant, a shareholder of which is the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company), its purchase price in the authorized capital of the other legal entity;

data about the number of shares, the purchase price, their percentage to the total number of outstanding shares (net of the shares preferred and bought by the company), purchased by a legal entity, a shareholder (a founder, a participant) of which is the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company.

These requirements shall apply to cases of acquisition of a subsidiary by the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company through the purchase of stakes in the authorized capital or the shares of several legal entities;

12) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).
13) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

14) other documents on the basis of which it is supposed to acquire the control or confirming the control over the subsidiary, specifying the reasons of occurrence of the control.

5. Insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company shall have the right to create a subsidiary subject to break-even activity on a consolidated and unconsolidated basis according to the results of each of the last two completed financial years and the compliance with the prudential standards, including on a consolidated basis, established by the authorized body during the last three months preceding the date of application for a permission to the authorized body.

6. Grounds for refusal to grant the permission for the establishment, acquisition of a subsidiary shall be:

1) non-compliance of the submitted documents with the requirements, specified in this Article, or non-elimination of comments of the authorized body on the submitted documents within the term established by it;

2) non-compliance of the legislation on consolidated supervision over the financial institutions of the country of location of the established or acquired subsidiary with the requirements for the consolidated supervision established by legislative acts of the Republic of Kazakhstan;

3) non-compliance of executives of a subsidiary (or candidates recommended for appointment or election to positions of executives) with the requirements of subparagraphs 3), 4) and 5) of part one of paragraph 3 of Article 34 of this Law;

4) failure to comply with the prudential standards of the insurance group that includes the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company, as a result of the alleged presence of the subsidiary of the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company;

5) an analysis of the financial implications, suggesting deterioration in the financial condition of the insurance ( reinsurance), an insurance holding company or an insurance group as a result of the activities of the subsidiary or the planned insurance ( reinsurance) organization and ( or) the insurance holding company investments;

6) non-compliance of risks management and internal control systems, including in relation to the risks related to the activities of the subsidiary, with the requirements of the authorized body to the risks management and internal control systems;

7) failure to comply of the subsidiary with the established prudential standards in the cases, provided by the legislation of the country of location of the subsidiary, as well as by the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company of the prudential standards, including on the consolidated basis, and other mandatory standards and limits within the last three months preceding the date of application to the authorized body for the permission, and (or) during the consideration of the application;

8) the presence of the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company and (or) the subsidiary organization intended for acquisition, which is not an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, of existing supervisory response measures in terms of improving financial stability and solvency and (or) administrative penalties for administrative offenses provided for in Articles 227, 229, 230 and part four of Article 239 of the Code of the Republic of Kazakhstan on Administrative Offenses, as of the date of applying and during the period of consideration of documents;

9) in case of creation or acquisition by the insurance (reinsurance) organization and (or) insurance holding of the affiliated organization – the insurance (reinsurance) organization, the bank managing an investment portfolio – residents of the Republic of Kazakhstan – non-compliance with the requirements provided by this Law, the legislation of the Republic of Kazakhstan on banks and banking activity and security market concerning issue of consent to obtaining the status of insurance or bank holding, the large participant of the insurance (reinsurance) organization, the bank managing an investment portfolio – residents of the Republic of Kazakhstan.

7. The authorized body is obliged to issue a permit or to refuse to issue a permit within fifty working days of the application’s submission.

In case of refusal to issue the permission, the authorized body shall notify the applicant on the grounds for refusal.

8. Is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

9. The subsidiary of the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, as well as the organization - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, in which the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company has a major participation in the capital, shall disclose the necessary data to the authorized body on basis of the relevant request in order to ensure the quality and timely perform the functions imposed to the authorized body for the implementation of the consolidated supervision. In this case, the received data shall be confidential.

10. In case of acquisition by the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding of the right of control over the subsidiary without obtaining the prior permission of the authorized body, the authorized body shall apply to the insurance (reinsurance) company or insurance holding the supervisory response measures provided for by this Law. In this case within six months after identification of the specified violation by authorized body, the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding shall be obliged to make alienation of the shares belonging to them (participation stakes in the charter capital) of the subsidiary to the persons who are not connected with them by special relations and to submit the confirming documents to the authorized body.

11. A major participation of the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding company in the capital of an organization shall be permitted only with the prior permission of the authorized body.

The requirement to obtain the permission of the authorized body for a participation in the capital of an organization shall not apply to the insurance holding companies that indirectly own (having the opportunity to vote, make decisions and ( or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) shares or stakes in the authorized capital of this organization through the ownership of (the opportunity to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) shares of the insurance (reinsurance) company - the resident of the Republic of Kazakhstan that directly owns (having the opportunity to vote, make decisions and (or) to influence the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) shares or stakes in the authorized capital of this organization and have the appropriate permission of the authorized body.

Issuance of permission for major participation in the capital of organizations shall be carried out in the manner, specified by the regulatory legal act of the authorized body.

Collecting the amount and a payment procedure are defined by tax laws of the Republic of Kazakhstan is paid for issue of permission to considerable equity participation of the organizations.

In case of acquisition by the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding of significant participation in the capital of the organization without the prior consent of the authorized body, the authorized body shall apply to the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding supervisory response measures provided for by this Law. In this case, the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding shall be obliged to make alienation of their shares (participation stakes in the charter capital) of the organization, in the capital of which they have a significant part to the persons, not connected with the insurance (reinsurance) company and (or) an insurance holding company by special relations, and to submit the confirming documents to the authorized body within six months.

12. An application for a permit for significant participatory interest in the capital of companies, the requirements for the content of which are established by the regulatory legal act of the authorized body, is submitted together with the documents specified in subparagraphs 1-1), 2), 3), 4), 5), 6) and 11 ) of paragraph 4 of this article.

Refusal to issue the permission for a major participation in the capital of an organization shall be made on the grounds, provided in paragraph 6 of this Article.

13. The authorized body shall revoke the permission to create, and acquire a subsidiary, significant participation in the capital of the organization in cases of revealing:

1) false information based on which the permit was issued;

2) non-compliance of activities of the subsidiary of the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company, as well as the organization in which the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company have a significant participation in the capital, the provisions of paragraph 3 of Article 48 of this Law.

The procedure for revoking a permit for the creation, and acquisition of a subsidiary, and significant participation in the capital of organizations is determined by the regulatory legal act of the authorized body.

In case of revocation of the permission to create, or acquire a subsidiary, significant participation in the capital of the organization, the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company are obliged to alienate their shares (stakes in the authorized capital) in these organizations within six months to persons who do not associate with this insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company with special relations and submit supporting documents to the authorized body.

13-1. The grounds for the cancellation of a permit previously issued by the authorized body for the creation, acquisition of a subsidiary, and significant participation in the capital of an organization shall be:

1) alienation by an insurance (reinsurance) company and (or) an insurance holding company of owned shares (stakes in the authorized capital) of the organization;

2) absence of signs of control over the subsidiary by the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding company;

3) liquidation of a subsidiary.

The previously issued permit shall be considered cancelled from the day following the day of receipt from the authorized body of a notice of cancellation of the previously issued permit.

14. The requirements of this Article shall not apply to:

1) non-residents of the Republic of Kazakhstan that are subsidiaries or affiliated organizations of non-residents of the Republic of Kazakhstan that are an insurance holding company, an entity with characteristics of an insurance holding company, as well as non-residents of the Republic of Kazakhstan that are an insurance holding company, an entity with characteristics of an insurance holding company, in the establishment or acquisition by them the subsidiaries and affiliated organizations – non-residents of the Republic of Kazakhstan when complying with one of the following conditions:

the presence of an insurance holding company, having the characteristics of the insurance holding company of an individual credit rating not lower rated A of one of the rating agencies, the list of which is established by the authorized body, as well as a written confirmation from the financial supervisory authority of the country of origin of these persons that they are subject to the consolidated supervision;

the presence of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory body of a foreign state for the exchange of information, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. The minimum rating and the list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body;

2) the insurance holdings which are bank holdings or banks and having the corresponding permission of authorized body issued according to the Law of the Republic of Kazakhstan "About banks and banking activity in the Republic of Kazakhstan".

15. If the insurance holding which is not bank holding or bank creates or purchases affiliated financial institution or purchases considerable equity participation of financial institution concerning which the legislation of the Republic of Kazakhstan provided obtaining the relevant allowing documents on equity participation, permission to creation or acquisition of the affiliated organization and (or) considerable equity participation of the organizations is issued by authorized body to insurance holding along with issue of the relevant document granting the right to own, use and dispose of shares of financial institution in the sizes established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, without submission of the relevant documents provided by this article except for the document confirming payment of collecting for issue of permission.Requirements of part one of this point extend to the persons wishing to acquire the status of insurance holding.

Footnote. Article 32 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (the order of enforcement see Art. 2), as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 26.12.2012 № 61-V (shall be enforced from 04.02.2012 ), dated 21.06.2013 № 106-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 25.12.2017 № 122-VI (shall be enforced dated 01.01.2018); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 33. Creation, closing of branches and representative offices of insurance (reinsurance) company and insurance broker

1. Insurance (reinsurance) company-resident of the Republic of Kazakhstan on the basis of the decision of the board of directors of the insurance (reinsurance) company, insurance broker-resident of the Republic of Kazakhstan on the basis of the decision of the general meeting of participants or the general meeting of shareholders without the consent of the authorized body shall be entitled to open its separate units – branches and representative offices both in the territory of the Republic of Kazakhstan and abroad.

2. Insurance (reinsurance) company, insurance broker within thirty working days from the date of registration of its branch and representative office in the Corporation shall be obliged to inform the authorized body about their opening with application of:

1) copies of the regulations on branch or representative office;

2) a notarized copy of the power of attorney issued to the first head of the branch or representative office.

3. The branch of the insurance (reinsurance) company shall carry out insurance activities on behalf of the insurance (reinsurance) company and operate within the powers granted to it by the insurance (reinsurance) company.

The branch of the insurance (reinsurance) company shall have a single balance sheet with the insurance (reinsurance) company, as well as the name that completely coincides with the name of the insurance (reinsurance) company.

4. The branch of the insurance broker shall carry out its activities on behalf of the insurance broker and act within the powers granted to it by the insurance broker. The branch of the insurance broker shall have the same balance with the insurance broker, as well as the name that completely coincides with the name of the insurance broker.

5. The representative office of the insurance (reinsurance) company shall act in the name of and on behalf of the insurance (reinsurance) company and shall not carry out insurance activities.

6. The representative office of the insurance broker shall act in the name of and on behalf of the insurance broker and shall not carry out intermediary activities of the insurance broker for the conclusion of insurance (reinsurance) contracts.

7. The obligatory conditions for opening of branches of the insurance (reinsurance) company, insurance brokers shall be the absence of effective sanctions, provided for by subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 53-5 of this Law, as well as non-use by the authorized body within three months preceding the date of registration of branch in Corporation, of administrative penalties for administrative offenses provided for by part two of Article 227, Articles 229, 230, part four of Article 239 of the Code of the Republic of Kazakhstan on administrative offences.

8. The insurance (reinsurance) company-resident of the Republic of Kazakhstan, the insurance broker-resident of the Republic of Kazakhstan shall have the right to open representative offices on condition of break-even activity of the insurance (reinsurance) company, the insurance broker following the results of the last completed financial year.

9. When making changes and (or) additions to the regulations on the branch, representative office, requiring re-registration in the Corporation, insurance (reinsurance) company, insurance broker, who are residents of the Republic of Kazakhstan, shall be obliged, within thirty working days from the date of re-registration in the Corporation to submit to the authorized body a copy of the changes and (or) additions to the regulations on the branch, representative office.

When making changes and (or) additions to the regulations on the branch, representative office, not requiring re-registration in the Corporation, the insurance (reinsurance) company, insurance broker shall be obliged, within thirty working days from the date of acceptance by the body authorized to receive notification about changes and (or) additions, documents of the insurance (reinsurance) company, insurance broker, to submit to the authorized body a document confirming their acceptance, copies of changes and (or) additions to the regulations on the branch, representative office.

10. Insurance (reinsurance) organization-resident of the Republic of Kazakhstan, the insurance broker-resident of the Republic of Kazakhstan in case of opening of branches and representative offices outside the Republic of Kazakhstan shall be obliged, within thirty calendar days from the date of registration with the appropriate body of the state, in written form, to inform the authorized body about their opening with attachment of documents, confirming the registration in the appropriate body of the state.

11. Insurance (reinsurance) company, insurance broker, being non-residents of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to open a representative office without the consent of the authorized body.

12. The representative office of the insurance (reinsurance company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan within thirty working days from the date of registration in the Corporation, must inform the authorized body in written form about the opening with the attachment of:

1) copies of regulations on the representative office;

2) a written confirmation of the insurance supervision body of the relevant state that the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan has a valid license for insurance activities, or statements of the insurance supervision body that the issuance of a written confirmation is not provided for by the legislation of the country of origin of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan;

3) a written confirmation of the insurance supervision body of the relevant state that the insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan has a valid license for the activities of the insurance broker, or electronic confirmation indicating the registration number if the activity of the insurance broker in the relevant state is not a licensed activity, or the statement of the insurance supervision body, that issue of written confirmation is not provided by the legislation of the country of origin of the insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan;

4) a written notification of the insurance supervision body of the relevant state that it does not object to the opening of a representative office of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan in the territory of the Republic of Kazakhstan, or the statement of the insurance supervision body or authoritative legal service of the relevant state that such permission under the legislation of the state of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan is not required;

5) a notarized power of attorney addressed to the head of the representative office of the insurance company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan.

13. The opening of branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan in the Republic of Kazakhstan shall be allowed subject to the conditions provided for in this Law.

14. Representative office of insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged within thirty working days from the date of registration (re-registration) in the Corporation to inform the authorized body on changes and (or) additions to the provisions on representative office with attachment of copies of these documents.

In case of making changes and (or) additions to the provision on representative office, which do not require re-registration, the representative office of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, the insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged within thirty working days from the date of acceptance by the body authorized to receive notification about the changes and (or) additions, documents of the representative office of the insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, the insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan to submit to the authorized body the document, confirming their acceptance, notarized copies of changes and (or) additions to the provision on the branch, representative office.

15. Insurance (reinsurance) company, insurance broker within thirty working days from the date of removal from the registration of its branch and (or) representative office in the Corporation (the relevant registering body of the state upon termination of the branch or representative office outside the Republic of Kazakhstan) must inform the authorized body in written form about the termination of their activities with a copy of the document of the Corporation (the relevant registering body of the state upon termination of the branch or representative office outside the Republic of Kazakhstan), confirming the withdrawal from the registration of the branch and (or) representative office of the insurance (reinsurance) company, insurance broker.

16. The authorized body shall require the closure of the branch and (or) representative office of the insurance (reinsurance) company-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-resident of the Republic of Kazakhstan and representative office of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance broker-non-resident of the Republic of Kazakhstan in case of failure to comply with the requirements of paragraphs 7, 8, 12 and 14 of this Article.

The authorized body shall apply to the insurance (reinsurance) company, insurance broker supervisory response measures in case of failure to comply with the requirements of paragraphs 2, 9, 10 and 15 of this Article.

Footnote. Article 33 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 34. Requirements imposed to leading employees of the insurance (reinsurance) organization, insurance holding and an insurance broker

1. The head and members of the management body, the head and members of the executive body, the chief accountant and other heads of the insurance (reinsurance) company, who coordinate and (or) control the activities of two or more structural divisions of the insurance (reinsurance) organizations and having the right to sign documents based on which insurance and (or) investment activities shall be carried out, except for heads of branches and representative offices of an insurance (reinsurance) company and their chief accountants.

Note!
Paragraph 1 is to be supplemented with part two in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced from 01.01.2025).

The head and his deputies, the chief accountant are recognized as leading employees of an insurance broker.

1-1. The head and his deputies, other heads of the branch of the insurance (reinsurance) company-non-resident of the Republic of Kazakhstan, who coordinates and (or) control the activities of two or more structural divisions of the branch of the insurance (reinsurance) company non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan and having the right to sign documents based on which insurance activities are carried out, chief accountant. At least two executives of a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan must be residents of the Republic of Kazakhstan.

The head and his deputies, chief accountant shall be recognized as the executive officers of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

The head of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and his deputies, the head of a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and his deputies shall not be entitled to hold the position of the head of the executive body or a person solely performing the functions of an executive body, a legal entity, an executive employee in other financial organizations and branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

1-2. For the purposes of this Article, a candidate for the position of an executive officer means an individual who intends to hold the position of an executive officer of an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, or a person elected to the position of the head or member of the management body, who is an independent director..

2. Within one hundred and twenty calendar days of the end of a financial year, an insurance (reinsurance) company, an insurance broker shall submit reports to the National Bank, which include information on income paid by an insurance (reinsurance) company, an insurance broker to all executive employees of an insurance (reinsurance) company, insurance broker during the financial year, in the form established by the regulatory legal act of the National Bank in consultation with the authorized body.

Requirements to domestic policy of the insurance (reinsurance) organization, insurance broker are determined by compensation, charge of monetary rewards and also other types of a financial incentive of leading employees of the insurance (reinsurance) organization, an insurance broker by a regulatory legal act of authorized body.

3. The following persons may not hold (may not be appointed or elected to) the position of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, or an insurance broker:

1) without a higher education;

2) without the length of service established by this Article:

in international financial organizations, the list of which is established by the authorized body;

and (or) in the field of regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

and (or) in the provision of financial services;

and (or) audit of financial organizations;

and (or) in the field of regulation of services for the audit of financial organizations;

and (or) in the field of software development used to automate the activities of financial organizations;

and (or) in foreign legal entities operating in the areas listed in this subparagraph;

3) without an impeccable business reputation;

4) whose consent to the appointment (election) to the position of an executive employee was revoked and (or) who was removed from the performance of official duties in this and (or) in another financial organization, banking, insurance holding, this and (or) another branch a bank - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

The specified requirement shall be applied during the last twelve consecutive months after the decision by the authorized body to withdraw consent to the appointment (election) to the position of an executive employee;

5) committed a corruption offense or subjected to an administrative penalty for committing a corruption offense within three years before the date of applying for approval for a managerial position.

An insurance (reinsurance) company, an insurance broker, when appointing (election) executives, shall independently check them for compliance with the requirements of this Article, including taking into account the information posted on the Internet resource of the authorized body.

Assessment of business reputation for the presence or absence of an impeccable business reputation concerning executives and candidates for positions of executives shall be carried out by the authorized body, including using a motivated judgment.

3-1. A person who is a person associated with the insurance (reinsurance) company by special relations and (or) has been such a person for three years preceding the date of applying for his approval for the position of a member may not be a member of the board of directors - an independent director of an insurance (reinsurance) company board of directors - an independent director of the insurance (reinsurance) company.

4. The large participant of the insurance (reinsurance) organization cannot be appointed (is elected) to a position of the head of executive body of the insurance (reinsurance) organization.The number of members of executive body has to make not less than three people.

5. To comply with the requirement provided for by subparagraph 2) of part one of paragraph 3 of this Article, it is necessary to have a length of service for candidates for positions:

1) the head or a member of the management body who is a member of the executive body of the parent financial institution, the head of the executive body, the head of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan for at least five years, including at least three years in a managerial position;

2) the head of the management body of the insurance (reinsurance) company for at least five years, including at least two years in a managerial position;

3) a member of the executive body of an insurance (reinsurance) company, a deputy head of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a head of an insurance broker, his deputy, a head of a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, his deputy for at least three years, including at least two years in a managerial position;

4) a member of the management body of an insurance (reinsurance) company for at least two years, including at least one year in a managerial position;

5) chief accountant of an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan for at least three years;

6) other heads of an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan for at least one year.

Candidates for the positions of members of the executive body of an insurance (reinsurance) company who are solely in charge of security issues, administrative and economic issues, and information technology issues, do not need to have work experience provided for in subparagraph 2) of paragraph 3 of this article.

The length of service specified in this paragraph shall not include work in the divisions of a financial organization related to ensuring its security, the implementation of administrative and economic activities, the development of information technology (except for the head of the information technology development division), work in a mutual insurance company and an organization that carries out microfinance activities.

For a member of the Government of the Republic of Kazakhstan, deputy head of the central executive body of the Republic of Kazakhstan who is a candidate for the position of head of the management body of an insurance (reinsurance) company, more than fifty percent of the placed shares of which directly or indirectly belong to the state and (or) the national managing holding, the length of service provided for by this Article, shall not be required.

5-1. For subparagraphs 1), 2), 3) and 4) of part one of paragraph 5 of this Article, a managerial position means the positions of the head and members of the management body, head and members of the executive body, head, deputy head of an independent structural unit, as well as a separate subdivision of organizations operating in the areas specified in subparagraph 2) of part one of paragraph 3 of this Article.

5-2. Documents for obtaining consent to the appointment (election) of an executive employee of an insurance (reinsurance) company or an insurance broker may be provided by a candidate for the position of an executive employee or an insurance (reinsurance) company, or an insurance broker.

The consent of the authorized body to the appointment (election) of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker may be issued for one or more positions, provided that the candidate for the position of an executive employee meets the requirements for these positions.

The consent of the authorized body to the appointment (election) of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, shall grant the right to hold the position of an executive employee without re-approval and terminates in the following cases:

1) non-appointment (non-election) of an agreed candidate for the position of an executive employee in an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan within twelve months from the date of obtaining consent or dismissal from the position (termination of powers) of a manager;

2) withdrawal by the authorized body of consent to appointment (election) to the position of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

6. A candidate for the position of an executive officer shall not be entitled to perform the relevant functions without the consent of the authorized body.

The prohibition established by part one of this paragraph shall not apply to a person elected to the position of a head or a member of a management body, who is an independent director, who has the right to perform the relevant functions without the consent of the authorized body for no more than sixty calendar days from the date of their election.

The authorized body shall consider the documents submitted for issuing consent to the appointment (election) of senior employees of the insurance (reinsurance) company, and insurance broker, within thirty working days from the date of submission of the full package of documents in accordance with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body.

It shall be prohibited to fulfill the duties (replacement of a temporarily absent) executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker who does not have the consent of the authorized body for the appointment (election) to the position of an executive employee, except for cases when the duties of the head of the management body are assigned to a member of the management body or the head of the executive body per member of the executive body for a period not exceeding sixty calendar days.

6-1. A candidate for the position of the head or member of the management body, who is an independent director, may be agreed upon both before their election to the specified position, and after.

Upon approval of the head or member of the management body who is an independent director, after their election, documents for approval must be submitted to the authorized body within the period established by part two of paragraph 6 of this Article.

After the expiration of the period specified in this paragraph, and in case of failure to submit a complete package of documents for approval to the authorized body or refusal by the authorized body to agree, the insurance (reinsurance) company, the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, the insurance broker, the branch of the insurance broker - non-resident of the Republic of Kazakhstan are obliged to take measures to terminate the powers of this executive.

6-2. When the authorized body uses a reasoned judgment concerning a candidate for the position of an executive in accordance with Article 13-5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Regulation, Control and Supervision of the Financial Market and Financial Organizations", the authorized body shall send the person who submitted documents for approval of a candidate for the position of an executive employee, the notification of the formation of a motivated judgment concerning a candidate for the position of an executive employee.

The authorized body shall suspend the period for consideration of documents submitted for obtaining consent to the appointment (election) of candidates for the positions of executives of an insurance (reinsurance) company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, an insurance broker, a branch of an insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan if formation by the authorized body of a motivated judgment concerning these candidates for positions of executives. This period shall be suspended from the date of sending the draft reasoned judgment to the person who submitted the documents for approval of the candidate for the position of an executive until the date the decision of the authorized body is made using the reasoned judgment.

7. The procedure for issuing the consent of the authorized body for the appointment (election) of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company and an insurance broker, including the criteria for the absence of an impeccable business reputation, the documents required to obtain consent are established normative legal acts of the authorized body.

For issue of consent to appointment (election) of the leading employee of the insurance (reinsurance) organization, insurance holding and an insurance broker collecting which amount and a payment procedure are defined by tax laws of the Republic of Kazakhstan is levied.

8. The authorized body shall refuse to issue consent to the appointment (election) of senior employees of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker on the following grounds:

1) non-compliance of candidates for positions of executive employees with the requirements established by this Article, Article 16-2 of this Law, subparagraph 20) of Article 1, paragraph 4 of Article 54 and paragraph 2 of Article 59 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Joint Stock Companies", Article 9 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Accounting and Financial Reporting" or a regulatory legal act of the authorized body;

2) negative test result.

The following shall be considered negative test results:

the result of testing a candidate for the position of an executive is less than seventy percent of correct answers;

violation by a candidate for the position of an executive employee of the testing procedure determined by the authorized body;

non-appearance for testing at the appointed time during the period of approval of the candidate for the position of an executive by the authorized body;

3) failure to eliminate the comments of the authorized body or submission of documents modified taking into account the comments of the authorized body after the expiration of the period established by the regulatory legal act of the authorized body;

4) violation of the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan for the election (appointment) of a candidate for the position of head or member of the management body, who is an independent director;

5) submission of documents after the expiration of the period established by part two of paragraph 6-1 of this Article, during which a candidate for the position of head or member of the management body, who is an independent director, occupies their position without the consent of the authorized body;

6) the availability of information (facts) from the authorized body on the commission by a candidate for the position of an executive officer of actions recognized as committed to manipulation in the securities market and (or) causing damage to a third party (third parties).

This requirement shall apply for one year from the earliest of the following events:

recognition by the authorized body of the actions of a candidate for the position of an executive as committed for the purpose of manipulating the securities market;

receipt by the authorized body of facts confirming the infliction of damage to a third party (third parties) as a result of such actions;

7) the availability of information from the authorized body that the candidate for the position of an executive was an employee of a financial organization in respect of which the authorized body applied supervisory response measures and (or) which was imposed an administrative penalty for an administrative offense provided for in Article 259 of the Code of the Republic of Kazakhstan on administrative offenses, for committing actions recognized as committed to manipulate the securities market, and (or) by an employee of a financial organization whose actions caused damage to a financial organization and (or) a third party (third parties) participating in the transaction.

This requirement shall apply from the earliest of the following events:

recognition by the authorized body of the actions of a financial organization as committed to manipulation in the securities market;

receipt by the authorized body of facts confirming the infliction of damage to the financial organization and (or) to a third party (third parties) as a result of the actions of a candidate for the position of an executive.

For the purposes of this subparagraph, an employee of a financial organization shall mean an executive employee or a person who performed their duties, and (or) a stock exchange trader, whose competence included making decisions on issues that entailed the above violations.

The information specified in subparagraphs 6) and 7) of part one of this paragraph, including information received by the authorized body from the financial supervision authority of the state, the resident of which is a financial institution - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

9. The insurance (reinsurance) company and insurance broker shall be obliged to notify the authorized body within five working days from the date of the decision of the relevant body of the insurance (reinsurance) company, and insurance broker about all changes that have occurred in the composition of executives, including their appointment (election), transfer to another position, termination of an employment contract and (or) termination of powers, on bringing an executive to administrative responsibility for committing a corruption offense, as well as on changes in the last name, first name, patronymic (if it is indicated in an identity document) of an executive employee with attached copies of supporting documents.

If an executive employee is held criminally liable, the insurance (reinsurance) company, the insurance broker shall notify the authorized body within five working days from the date when this information became known to the insurance (reinsurance) company, the insurance broker.

10. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

11. The authorized body shall revoke the issued consent to the appointment (election) to the position of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker on the following grounds:

1) identification of false information based on which the consent was issued;

2) non-payment, late payment or payment of mandatory or emergency contributions, as well as initial one-time and additional contributions in an incomplete amount two or more times during the last twelve months to an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations;

3) application by the authorized body of the supervisory response measure specified in subparagraph 11) of paragraph 1 of Article 53-3 of this Law;

4) non-payment, late payment or partial payment of mandatory contributions two or more times during the last twelve months by insurance organizations to the office of the insurance ombudsman;

5) the presence of an unexpunged or outstanding conviction;

6) non-execution by the insurance company two or more times during the last twelve months of the decision of the insurance ombudsman within the period established by them;

7) non-fulfillment or improper fulfillment by the insurance (reinsurance) company two or more times during the last twelve months of the requirements for providing information to the database, including its distortion and (or) incomplete and (or) untimely submission;

8) non-compliance of executive employees with the requirements established by this Article, Article 16-2 of this Law, subparagraph 20) of Article 1, paragraph 4 of Article 54 and paragraph 2 of Article 59 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On joint-stock companies", Article 9 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On accounting and financial reporting" or a regulatory legal act of the authorized body.

Revocation by the authorized body of consent to the appointment (election) of an executive employee in an insurance (reinsurance) company, insurance holding company, or insurance broker shall be the basis for revocation of previously issued (issued) consent (s) to this executive employee in other financial organizations, banking, insurance holding companies, branches insurance (reinsurance) organizations - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of banks - non-residents of the Republic of Kazakhstan.

An insurance (reinsurance) company or an insurance broker shall be obliged to terminate the employment contract with an executive employee or, in the absence of an employment contract, take measures to terminate the powers of an executive employee in the following cases:

1) withdrawal by the authorized body of consent to the appointment (election) to the position of an executive;

2) violation of the procedure for election (appointment) of a candidate for the position of an executive employee established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

12. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).
13. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

14. The head and members of governing bodies, executive body, the chief accountant, other heads of insurance holding exercising coordination and (or) control of activity affiliated (affiliated) the organizations (organizations) and (or) the organization (organizations) in which, (which) the insurance holding has considerable equity participation are recognized as leading employees of insurance holding.

15. Requirements of this article extend on leading employees of insurance holdings, behind an exception:

1) leading employees of insurance nonresident holding of the Republic of Kazakhstan, at accomplishment of one of the following conditions:

presence at insurance holding of individual credit rating not lower tha rate A wich is one of rating agencies which list is established by authorized body and also the written confirmation from body of financial supervision of a country of source of insurance holding that he is subject to the consolidated supervision;

availability of the agreement between authorized body and the relevant supervisory authority of a foreign state about exchange of information and also the minimum required rating of one of rating agencies. The minimum rating and the list of rating agencies are established by a regulatory legal act of authorized body;

2) the leading employees which received the consent of authorized body to appointment (election) of the leading employee according to the Law of the Republic of Kazakhstan "About banks and banking activity in the Republic of Kazakhstan", the insurance holdings which are the bank holdings which are a part of banking conglomerates.

Footnote. Article 34 in edition of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); with the change made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.12.2017 № 122-VI (shall be enforced dated 01.01.2018); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.04.2019 № 243-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 35. Additional requirements for insurance (reinsurance) company with the participation of non-resident of the Republic of Kazakhstan

1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

2. Insurance (reinsurance) company with the participation of non-residents of the Republic of Kazakhstan shall be the insurance (reinsurance) company, more than twenty-five percent of voting shares (net of preferred) of which in the aggregate shall be owned or managed by:

1) non-resident of the Republic of Kazakhstan;

2) legal entity - resident of the Republic of Kazakhstan, more than fifty percent of the stakes in the authorized capital or the outstanding shares of which are owned and (or) managed by non-residents of the Republic of Kazakhstan;

3) residents of the Republic of Kazakhstan that are nominee holders of the securities of non-residents of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 35, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 08.07.2005 № 72 (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

Article 36. Insurance broker

Footnote. Article 36 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

Chapter 6-1. Features of creation and activity of Islamic insurance (reinsurance) organizations

Footnote. The law is added with chapter 6-1 according to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of itsfirst official publication).

Article 36-1. Principles of Islamic insurance

The principles of Islamic insurance are:

1) mutual protection and cross liability of insurers;

2) prohibition on receiving income from investments or granting loans, expressed as a percentage, provided for in subparagraphs 1), 1-1) and 2) of paragraph 2 of Article 11 of this Law;

3) prohibition on insurance (reinsurance) or financing of the activity connected with production and (or) trade in tobacco, alcoholic products, weapon and ammunition, a gaming and also other types of business activity, insurance (reinsurance) or financing of which is forbidden by council for the principles of Islamic financing.

Footnote. Article 36-1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall come into force upon expiration of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 36-2. Islamic insurance fund

1. The Islamic insurance fund forms the Islamic insurance (reinsurance) organization at the expense of insurance premiums under agreements of Islamic insurance and also other income gained as a result of their investment, for the purpose of implementation of insurance payments under agreements of Islamic insurance.

Rules of forming, accounting, use and distribution of Islamic insurance fund are established by a regulatory legal act of authorized body.

2. The Islamic insurance (reinsurance) organization exercises control of Islamic insurance fund.

3. The Islamic insurance (reinsurance) organization invests means of Islamic insurance fund in assets which list is established by council for the principles of Islamic financing, for the benefit of insurers.

4. The Islamic insurance (reinsurance) organization does not bear liability for damages, the asset costs connected with reduction in which investments of Islamic insurance fund were made, except as specified, when such losses arose through her fault.

5. The Islamic insurance (reinsurance) organization keeps separate account of own means from means of Islamic insurance fund.

6. In case of insufficiency of means of Islamic insurance fund for obligation fulfillment for agreements of Islamic insurance the Islamic insurance (reinsurance) organization is obliged to contribute to Islamic insurance fund money with a condition of their return in the future at the expense of cash receipts in Islamic insurance fund. The Islamic insurance (reinsurance) organization has no right to levy remuneration for transfer of such money.

Rules of transfer of money by the Islamic insurance (reinsurance) organization to Islamic insurance fund are established by a regulatory legal act of authorized body.

7. Distribution of means of Islamic insurance fund between insurers is performed in proportion to a share of each insurer in Islamic insurance fund.

Article 36-3. Reward of the Islamic insurance (reinsurance) organization

The Islamic insurance (reinsurance) organization has the right to earn reward for management of Islamic insurance fund in the form of a part of an insurance premium at signing of the contract of Islamic insurance (reinsurance) and (or) a part of income gained from investment of means of Islamic insurance fund in the order determined by a regulatory legal act of authorized body.

Article 36-4. Activity of council for the principles of Islamic financing

1. For determination of compliance of activity, transactions and transactions to the principles of Islamic insurance specified in article 36-1 of this Law in the Islamic insurance (reinsurance) organization council for the principles of Islamic financing without fail is created.

2. Council for the principles of Islamic financing is the independent body appointed by general meeting of shareholders of the Islamic insurance (reinsurance) organization according to the recommendation of Board of Directors.

Article 36-5. Requirements to activity of the Islamic insurance (reinsurance) organization

1. The Islamic insurance (reinsurance) organization has no right to levy remuneration or to gain other income for management of Islamic insurance fund in any kind, in addition to the remuneration specified in article 36-3 of this Law.

2. The charter of the Islamic of insurance (reinsurance) organization, the regulation on the branch of the Islamic of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the Council on the principles of Islamic finance may grant the right to determine other requirements for the activities of the Islamic of insurance (reinsurance) organization required for its observance.

Footnote. Article 36-5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 36-6. Effects of recognition of the agreement of Islamic insurance not corresponding principles of Islamic insurance

1. In case of recognition by council for the principles of Islamic financing of the agreement of the Islamic insurance which is at a conclusion stage, not to the corresponding principles of Islamic insurance specified in article 36-1 of this Law, such agreement cannot be signed and performed.

2. In case of recognition by council for the principles of Islamic financing of the prisoner, but not performed or partially performed agreement of Islamic insurance not to the corresponding principles of Islamic insurance specified in article 36-1 of this Law, such agreement upon the demand of the Islamic insurance (reinsurance) organization ahead of schedule stops in the order established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. In case of recognition by council for the principles of Islamic financing of the performed or partially performed agreement of Islamic insurance not to the corresponding principles of Islamic insurance specified in article 36-1 of this Law, income of the Islamic insurance (reinsurance) organization under such agreement has to be directed to charity.

Article 36-7. Additional requirements for the charter of the Islamic insurance (reinsurance) organization

The charter of the Islamic insurance (reinsurance) organization, the regulation on the branch of the Islamic of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, in addition to the information provided for in the laws of the Republic of Kazakhstan, must contain:

1) activities goals of the Islamic insurance (reinsurance) organization;

2) tasks, functions and powers of the permanent body of the Islamic insurance (reinsurance) organization - the council on the principles of Islamic finance, as well as the procedure for its creation and requirements for members of the council on the principles of Islamic finance;

3) conditions and procedure for receiving remuneration for the management of an Islamic insurance fund, approved by the council for the principles of Islamic finance.

Footnote. Article 36-7 – as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Chapter 7. Licensing

Article 37. Licensing of insurance (reinsurance) company and insurance broker

1. Is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020).

1-1. The license of the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, to the branch of non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out the activities of an insurance broker shall be issued by the authorized body if the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan have valid licenses to carry out essentially similar types of activities issued by the financial supervisory authority of the state of which insurance is a resident (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

1-2. Before applying to the authorized body with an application for obtaining a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, the applicant must:

1) perform all organizational and technical measures, including those on accounting and automation of accounting;

2) ensure the availability of risk management and internal control systems, internal audit;

3) fulfill the requirements for the coordination of executives;

4) ensure the availability of internal rules for the implementation of insurance (reinsurance) activities;

5) have an actuary on staff who has a valid license to carry out actuarial activities in the insurance market;

6) agree on participation in an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in case of forced liquidation of insurance companies, if the mandatory participation of an insurance company in such an organization is established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

7) conclude a participation agreement with an organization for the formation and maintenance of a database in accordance with the requirements of this Law and individual laws of the Republic of Kazakhstan.

1-3. To obtain a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, the applicant shall submit the following documents to the authorized body:

1) an application for a license within the insurance classes provided for in the business plan submitted when obtaining permission to establish an insurance (reinsurance) company;

2) documents confirming the fulfillment of the requirements specified in paragraph 1-2 of this Article;

3) a document confirming the payment of the license fee to the budget;

4) copies of documents confirming the payment of the authorized capital.

2. To obtain a license for the right to carry out insurance activities for an additional (additional) class (classes) of insurance, an insurance company, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall ensure the availability of risk management and internal control systems that meet the requirements of the authorized body, and also provide the following documents to the authorized body:

1) an application;

2) a business plan signed by the head of the executive body of an insurance company or an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and an actuary with a valid license to carry out actuarial activities, and approved by the board of directors of an insurance company or the relevant management body of an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

3) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);
3-1) iexcluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication);

4) a copy of the payment document, confirming the payment of the license fee;

5) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);
6) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);
7) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

3. The business plan shall be drawn up taking into account the additional (additional) class (classes) of insurance (for the activities of the insurance organization as a whole) and must be developed:

1) for the next three years for insurance (reinsurance) companies of the "general insurance" industry and five years for insurance (reinsurance) companies of the "life insurance" industry - if, as of the date of applying for a license for the right to carry out insurance activities under additional (additional) class (classes) of insurance before the expiration of the period for which the business plan was drawn up, previously submitted in accordance with Article 27 of this Law, is less than two years;

2) for the period until the end of the period for which the business plan was drawn up, submitted in accordance with Article 27 of this Law, - if the insurance organization applied for a license for the right to carry out insurance activities in an additional (additional) class (classes) insurance, no later than two years before the expiration of the period for which the business plan was drawn up, submitted in accordance with Article 27 of this Law.

In addition to the information required in the business plan in accordance with Article 27 of this Law, the business plan must contain the following information:

1) main characteristics (for each additional class of insurance):

covered risks by insurance class;

shares of the insurance class in the structure of the insurance portfolio;

the segment of the market for the provision of services by class of insurance (market size, potential policyholders, geographic area);

ways to sell insurance products within the insurance class;

2) calculation of insurance rates with an economic justification that meets the requirements established by the regulatory legal act of the authorized body (for each additional class of insurance);

3) forecast on profits, and losses (for the activities of the insurance company as a whole);

4) forecast on insurance reserves (for each additional class of insurance and the insurance portfolio as a whole);

5) forecast of unprofitability, assessment of risks in the worst and best situation, forecast of compliance with prudential standards (for the activities of the insurance company as a whole);

6) reinsurance policy (forms and methods of reinsurance, criteria for evaluating reinsurance companies);

7) investment policy (for the activities of the insurance organization as a whole).

4. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

5. The license shall be subject to re-issuance upon exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity with the exclusion of these classes of insurance and (or) type of activity, as well as in cases provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on permits and notifications, except for a change in the location of the licensee.

The decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company on the exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity shall be sent by the insurance (reinsurance) company to the authorized body within ten working days from the date of the decision.

The license shall be subject to re-issuance in case of exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity by decision of the general meeting of shareholders within one hundred and eighty days from the date of the decision.

5-1. If a decision is made by the general meeting of shareholders of an insurance (reinsurance) company to exclude certain classes of insurance and (or) types of activity from the license, it shall be prohibited to conclude new insurance (reinsurance) contracts for these classes of insurance and (or) type of activity, including the extension of existing insurance contracts (reinsurance) and their change, providing for an increase in insurance premiums, the volume of liability of the insurance (reinsurance) company. This prohibition shall be effective from the date of notification of the authorized body in accordance with part two of paragraph 5 of this Article.

Under previously concluded insurance (reinsurance) contracts for these classes of insurance (type of activity), the insurance (reinsurance) company shall be obliged to:

1) by classes (types) of insurance for which a guarantee shall be provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund", transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (insurance) company (organizations) with mandatory notification of policyholders (reinsurers) about the insurance (insurance) organization (organizations) that accepted (accepted) the insurance portfolio;

2) for other classes (types) of insurance, subject to the consent of the insured (reinsurer) to the choice of a new insurance (reinsurance) company, transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (insurance) company (organizations) or in case of receiving a written objection from the insured (reinsurer) to transfer the insurance portfolio, within ten calendar days from the date of publication of the announcement in accordance with the requirement of paragraph 4 of Article 37-1 of this Law, terminate the insurance (reinsurance) agreement with the insured (reinsurer);

3) terminate insurance (reinsurance) contracts with policyholders (reinsurers) if another (other) insurance (insurance) company (organizations) has legal restrictions on accepting an insurance portfolio for these classes of insurance (type of activity).

5-2. When a decision is made by the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company to cancel the earlier decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company to exclude certain classes of insurance and (or) type of activity from the license, the insurance (reinsurance) company shall be obliged within ten calendar days from the date of deciding to submit a business plan to the authorized body in accordance with subparagraph 2) of paragraph 2 and paragraph 3 of this Article. The business plan of the insurance (reinsurance) company shall be considered by the authorized body within ten working days.

Therewith, the prohibition specified in the first part of paragraph 5-1 of this Article shall be valid until the approval of the business plan specified in the first part of this paragraph by the authorized body.

6. For exclusion from the license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities of certain classes of insurance and (or) type of activity, the insurance (reinsurance) company shall submit the following documents to the authorized body:

1) application;

2) a copy of the payment document confirming the payment of the license fee, except for cases of payment through the payment gateway of "electronic government";

3) a copy of the decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company on the exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity;

4) documents confirming early termination of insurance (reinsurance) contracts and (or) transfer of the insurance portfolio in the manner prescribed by Article 37-1 of this Law, in cases of early termination of insurance (reinsurance) contracts and (or) transfer of the insurance portfolio.

The requirements of the first part of this paragraph shall not apply to the following cases:

1) adoption by the authorized body of a decision to revoke a license for certain classes of insurance and (or) type of activity;

2) renewal of a license in connection with a change in the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In the case provided for by subparagraph 1) of part two of this paragraph, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to return the license to the authorized body within the period specified in the relevant decision of the authorized body.

In the case provided for by subparagraph 2) of part two of this paragraph, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to return the license to the authorized body within the period specified in the relevant regulatory legal act, or in the absence of such a period within thirty calendar days after the date of entry into force of the relevant normative legal act.

6-1. Decisions provided for by paragraphs 5,5-1, 5-2 and 6 of this Article in respect of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, shall be taken by the management body of an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

7. To obtain a license to engage in reinsurance activity, a licensee shall submit the following documents to the authorized body:

1) an application;

2) business plan signed by the head of the executive body of an insurance company or an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and an actuary with a valid license to carry out actuarial activities and approved by the board of directors of an insurance company or the relevant management body of an insurance company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

3) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);

4) a copy of the payment document, confirming the payment of the license fee.

7-1. The license for the right of implementation of Islamic insurance (reinsurance) activity is granted by authorized body only of the Islamic insurance (reinsurance) organization.

7-2. A license to carry out activities for managing an investment portfolio in the securities market is issued by the authorized body exclusively to an insurance organization operating in the life insurance industry.

The license to carry out investment portfolio management activities in the securities market, issued to an insurance company operating in the "life insurance" industry, shall be suspended or terminated, in addition to cases provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the securities market, in the event of suspension or termination, accordingly, the validity of the license of the insurance organization for the right to carry out insurance activities in the "life insurance" industry.

7-3. To obtain a license to carry out activities for managing an investment portfolio in the securities market, an insurance organization submits the following documents to the authorized body:

1) application;

2) a document confirming the payment of the license fee, except for payment through the payment gateway of "electronic government";

3) regulations on structural divisions that will be entrusted with the functions of carrying out activities in the securities market;

4) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);
5) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);

6) a document confirming that the applicant has software and hardware tools and other equipment necessary to carry out activities in the securities market, in accordance with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body.

8. To obtain a license to engage in the activities of an insurance broker, an applicant shall submit the following documents to the authorized body:

1) an application;

2) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication);

3) a notarized copy of the charter that passed the state registration;

4) documents, confirming full payment of the authorized capital;

5) documents for approval of executives of the insurance broker, in accordance with the requirements of Article 34 of this Law;

6) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);
7) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020);

8) a copy of the payment document, confirming the payment of the license fee;

9) a state registration document, a written notice of the authorized body (for financial institutions - supervisors) of the corresponding state that the founder - a non-resident legal entity of the Republic of Kazakhstan shall be allowed to participate in the authorized capital of the insurance broker - resident of the Republic of Kazakhstan, or a statement that under the legislation of the corresponding state, such approval is not required;

10) a document of the authorized body of the corresponding state, indicating the absence of the founder – an individual non-resident of the Republic of Kazakhstan of the conviction for economic and corruption crimes and offences, work as an executive of the insurance (reinsurance) company, insurance broker or other financial institution in a period not exceeding one year from the date of withdrawal of the license in accordance with legislation, the decision on the compulsory liquidation, forced redemption of shares of the insurance (reinsurance) company, insurance broker.

The above requirement shall apply within five years after the withdrawal of the license, the date of the decision on the compulsory liquidation, forced redemption of shares of the insurance (reinsurance) company, insurance broker.

8-1. To obtain a license for the right to carry out activities of an insurance broker in an additional type of brokerage activities, an insurance broker shall submit the following documents to the authorized body: 1) application; 2) documents confirming the compliance of the size of the authorized and (or) equity capital with the minimum amounts established by the regulatory legal act of the authorized body; 5) a copy of the payment document confirming the payment of the license fee, except for cases of payment through the payment gateway of "electronic government".

To obtain a license for the right to carry out the activities of an insurance broker for an additional type of brokerage, the branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall submit the following documents to the authorized body:

1) documents specified in subparagraphs 1) and 5) of the first part of this paragraph;

2) documents confirming the compliance of the amount of assets of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan branch, accepted as a reserve, with the minimum amount established by the regulatory legal act of the authorized body.

8-2. If a separate type of brokerage activity is excluded from the license, the license shall be reissued with the exception of this type of brokerage activity.

Voluntary return of a license for the right to carry out activities of an insurance broker shall be carried out based on an application from an insurance broker with attached documents confirming that the insurance broker has no valid obligations to carry out brokerage activities

8-3. To exclude from the license the right to carry out activities of an insurance broker a certain type of brokerage activity, the following documents shall be submitted to the authorized body:

1) application;

2) a copy of the payment document confirming the payment of the license fee, except for cases of payment through the payment gateway of "electronic government";

3) a copy of the decision of the general meeting of participants or the general meeting of shareholders of the insurance broker (the management body of the insurance broker - a non-resident of the Republic of Kazakhstan) on the exclusion from the license for the right to carry out activities of an insurance broker of a certain type of brokerage.

The requirements of the first part of this paragraph shall not apply to the following cases:

1) adoption by the authorized body of a decision to revoke a license for a separate type of brokerage activity;

2) renewal of a license in connection with a change in the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In the case provided for by subparagraph 1) of part two of this paragraph, the insurance broker shall be obliged to return the license to the authorized body within the period specified in the relevant decision of the authorized body.

In the case provided for by subparagraph 2) of part two of this paragraph, the insurance broker shall be obliged to return the license to the authorized body within the period specified in the relevant regulatory legal act, or in the absence of such a period within thirty calendar days after the date of entry into force of the relevant regulatory legal act.

9. For the issuance (renewal) of a license, a license fee shall be charged, the amount and procedure for payment of which are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, except for the decision by the authorized body to deprive an insurance broker of a license for a certain type of brokerage activity or an insurance (reinsurance) company of a license for certain classes of insurance and (or) type of activity or changes in the legislation of the Republic of Kazakhstan.

10. An application for a license must be considered by the authorized body within thirty working days from the date of submission of a complete package of documents that meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

When submitting documents on issuing a license to the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the branch of non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan being opened in accordance with paragraph 1 of Article 16-4 and paragraph 2 of Article 30-1 of this Law, the authorized body shall send a decision on issuing or refusing to issue a license to a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan within nine working days from the date of record registration of the branch.

When re-submitting documents in connection with a refusal to issue a license created by the insurance (reinsurance) organization, opened by the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the documents shall be considered by the authorized body within the period provided for in part one of this paragraph.

If the applicant submits an incomplete package of documents required by the legislation of the Republic of Kazakhstan for obtaining a license, the authorized body shall provide a reasoned refusal to further consider the application within two working days from the date of receipt of the documents.

The phenomenon of reissuing a license, with the exception of cases provided for in Article 34 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Permissions and Notifications”, must be considered by the authorized body within fifteen working days from the date of submission of a complete package of documents that meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In case if the applicant submits an incomplete package of documents provided for in the legislation of the Republic of Kazakhstan for reissuing a license, the authorized body shall issue a reasoned refusal to further consider the application within two working days from the date of receipt of the documents.

11. Information on licensing is published in periodic printing editions of authorized body, an Internet resource of authorized body in the state and Russian languages.

12. The procedure for licensing insurance (reinsurance) activities and the activities of an insurance broker, as well as the requirements for the content of the documents specified in paragraphs 1-2, 1-3, 2, 3, 6, 7, 7-3, 8, 8-1 and 8-3 of this Article, including the procedure for calculating insurance rates and their economic justification, shall be determined by the regulatory legal acts of the authorized body.

13. The provisions of paragraphs 7-2, 7-3 and 8 of this Article shall not apply to the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the branch of the Islamic of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

14. If an insurance (reinsurance) company or insurance broker does not carry out licensed activities within twelve months from the date of issue of a license, the insurance (reinsurance) company or insurance broker shall be obliged to voluntarily return the license within thirty calendar days from the date of receipt of the relevant notification from the authorized body.

15. Voluntary return of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities shall be carried out based on an application from the insurance (reinsurance) company and shall be carried out only if the insurance (reinsurance) company does not have an insurance portfolio.

16. After the voluntary return of a license to carry out insurance (reinsurance) activities, an insurance (reinsurance) company shall not be entitled to carry out insurance (reinsurance) activities.

17. The rules for the voluntary return of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities shall be approved by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 37, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 12.01.2007 № 222 (shall be enforced upon expiry of 6 months from the date of its official publication), dated 07.05.2007 № 244, dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 11.07.2009 № 185-IV (shall be enforced from 30.08.2009), dated 30.12.2009 № 234-IV; dated 19.03.2010 № 258-IV; dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 05.07.2012 №30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 16.05.2014 № 203-V (shall be enforced after six months after day of its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 37-1. Transfer of the insurance portfolio in case of exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity, change in the insurance industry of the insurance (reinsurance) company, voluntary return of the license to carry out insurance (reinsurance) activities and (or) voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company, and (or) voluntary reorganization of an insurance (reinsurance) company into a legal entity that does not carry out insurance (reinsurance) activities

1. In case of exclusion from the license of certain classes of insurance and (or) type of activity, change in the insurance industry of the insurance (reinsurance) company, voluntary return of the license to carry out insurance (reinsurance) activities and (or) voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company and (or) voluntary reorganization of an insurance (reinsurance) company into a legal entity that does not carry out insurance (reinsurance) activities, the insurance (reinsurance) company shall be obliged:

1) by classes (types) of insurance for which a guarantee is provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund", transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (reinsurance) (insurance (reinsurance) company (organizations) with mandatory notification of policyholders (reinsurers) about the insurance (reinsurance) (insurance (reinsurance) company (organizations) that accepted the insurance portfolio;

2) for other classes (types) of insurance, subject to the consent of the insured (reinsurer) to the choice of new insurance (reinsurance) company, to transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (reinsurance) (insurance (reinsurance) company (organizations) or in case of receipt of a written objection of the insurant (reinsurer) to the transfer of the insurance portfolio within ten calendar days from the date of publication of the announcement in accordance with the requirement of paragraph 4 of this Article to terminate the insurance (reinsurance) agreement with the insurant (reinsurer).

2. In case of voluntary return of a reinsurance license (in case of voluntary liquidation and (or) voluntary reorganization of a reinsurance company into a legal entity that does not carry out reinsurance activities), the insurance (reinsurance) company shall be obliged to transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (reinsurance) (insurance (reinsurance) to an organization (organizations) that has (have) a reinsurance license, only if the reinsurer (assignor) agrees to such a transfer, with the obligatory notification of the reinsurer (assignor) about it.

3. An insurance (reinsurance) company accepting an insurance portfolio must comply with all prudential standards and other mandatory norms and limits at the time of its adoption, as well as taking into account the newly accepted insurance portfolio.

4. To notify policyholders (insured persons, beneficiaries, reinsurers), the insurance (reinsurance) company shall publish in Kazakh and Russian languages an announcement about the upcoming transfer of the insurance portfolio in two periodicals distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan, and on the Internet resource of the insurance company (reinsurance company) within five working days from the date of the decision to transfer the insurance portfolio.

The announcement shall indicate the procedure, the deadline for submitting objections, which is ten calendar days from the date of publication of this announcement, and the addresses at which objections of policyholders (reinsurers) are accepted in case they disagree with the transfer of insurance (reinsurance) contracts by classes (types) of insurance specified in subparagraph 2) of paragraph 1 of this Article.

The absence of a written objection of the insured (reinsurer) within ten calendar days from the date of publication of the announcement shall be considered as the consent of the insured (reinsurer) to the transfer of the insurance portfolio according to the classes of insurance specified in subparagraph 2) of paragraph 1 of this Article.

5. The procedure for transferring the insurance portfolio shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

6. The provisions of this Article shall apply to the branch of an insurance (reinsurance) company that is forcibly terminating its activities - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics provided for in Article 72-1 of this Law.

Footnote. Section is supplemented by Article 37-1 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 38. Refusal to issue licenses for the right to carry out insurance activities, reinsurance activities and activities of an insurance broker

1. Refusal to issue (reissue) licenses for the right to carry out insurance activities, reinsurance activities and activities of the insurance broker shall be made on the following grounds:

1) failure to comply with the requirements established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) non-compliance with the established prudential standards and other obligatory rules and limits in the period of six months prior to filing an application by the insurance group, which includes the insurance (reinsurance) company;

3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.11.2019 № 272-VI (shall come into force from 02.01.2020);

4) non-compliance of the submitted documents with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) non-approval of an executive from among the candidates proposed for appointment (election) (for a newly created insurance (reinsurance) organization, an insurance broker, a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, a branch of non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan);

6) non-compliance with the requirement to form the assets of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, in accordance with paragraph 4 of Article 16-4 and paragraph 12 of Article 46 of this Law;

7) a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan have no valid licenses to carry out essentially similar types of activities issued by the financial supervisory authority of the state of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan is a resident;

8) non-compliance with the requirement specified in the first part of paragraph 1-1 of Article 34 of this Law, on the availability of at least two executives-residents of the Republic of Kazakhstan among the executive officers of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

2. Refusal to issue a license for the right to carry out insurance activities for additional classes of insurance or a license for the right to carry out reinsurance activities or for the right to carry out activities of an insurance broker for an additional type of brokerage activity, in addition to the grounds set out in paragraph 1 of this Article, shall be made on the following grounds:

1) forecast of non-compliance with prudential standards, taking into account the additional class of insurance received and (or) type of activity (for insurance (reinsurance) companies);

2) non-compliance with prudential standards within the last three months before the date of filing an application and during its consideration (for insurance (reinsurance) companies);

3) presence of a valid sanction in the form of suspension of the license for the right to carry out insurance activities or the right to carry out the activities of an insurance broker on the date of filing an application (for insurance (reinsurance) companies and insurance brokers).

Footnote. Article 38 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.11.2019 № 272-VI (shall come into force from 02.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 38-1. Change in the insurance industry of an insurance (reinsurance) company

1. Changing the insurance industry of an insurance (reinsurance) company shall be allowed after the expiration of the term and execution of the business plan submitted by the insurance (reinsurance) company when issuing a permit for its creation, taking into account the changes and additions to it, based on the decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company (insurance company - non-resident of the Republic of Kazakhstan).

2. To change the insurance sector of an insurance (reinsurance) company, an application shall be submitted to the authorized body with the following documents attached:

1) decisions of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company (insurance company - non-resident of the Republic of Kazakhstan) to change the name of the insurance (reinsurance) company and the insurance industry (in the absence of such a decision on the Internet resource of the financial reporting depository);

2) an action plan to change the insurance industry of the insurance (reinsurance) company, indicating the deadlines for each item of the action plan and responsible managers in accordance with the procedures provided in paragraph 3 of this Article.

3. Changing the insurance industry shall be carried out in compliance with the following procedures:

1) transfer of the insurance portfolio by classes (types) of insurance and types of activities that are not subject to combination with the new insurance industry in accordance with Articles 8 and 9 of this Law, or early termination of the relevant insurance (reinsurance) contracts in the manner prescribed by Article 37-1 of this Law;

2) introduction of amendments to the constituent documents of an insurance (reinsurance) company in accordance with Article 31 of this Law or the provision on a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan in accordance with Article 30-1 of this Law;

3) submission to the authorized body of an application for obtaining a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities in a new insurance industry and documents provided for in paragraphs 2 and 7 of Article 37 of this Law.

4. After approval by the authorized body of the plan of measures to change the insurance industry, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to carry out the measures provided for by this plan.

5. The period for taking measures to change the insurance industry may not exceed six months from the date of the decision to change the insurance industry by the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company (insurance company - non-resident of the Republic of Kazakhstan).

6. If the insurance (reinsurance) company cannot execute the measures within the time limits established in the action plan to change the insurance industry, for reasons beyond its control, the deadline for the implementation of the action plan may be extended by the authorized body at the request of the insurance (reinsurance) company, insurance holding and (or) a major participant.

7. An insurance (reinsurance) company during the implementation of the action plan to change the insurance industry shall be prohibited from entering into new insurance (reinsurance) contracts, including the extension of existing insurance (reinsurance) contracts and their change, providing for an increase in insurance premiums, the amount of liability of the insurance (reinsurance) company, as well as the implementation of insurance mediation as an insurance agent.

Under previously concluded insurance (reinsurance) contracts for classes and types of insurance that are not subject to combination in accordance with Articles 8 and 9 of this Law, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to fulfill its obligations before the transfer of the insurance portfolio or their early termination in the manner prescribed by Articles 37 -1 and 72-1 of this Law.

Under insurance contracts by classes of insurance and types of activities to be combined with the new insurance industry in accordance with Articles 8 and 9 of this Law, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to fulfill the obligations assumed before the expiration of their validity period or the fulfillment of obligations arising from the terms of the insurance contract.

8. When changing the insurance industry of an insurance (reinsurance) company, obtaining consents and (or) permissions provided for in Articles 26,32 and 34 of this Law shall not be required for individuals and (or) legal entities that have appropriate consents and (or) permissions before the change the insurance industry of the given insurance (reinsurance) company.

9. Changing the branch of insurance shall be prohibited in the following cases:

1) failure to eliminate the comments of the authorized body on the submitted documents within the period established by it;

2) non-compliance of the submitted documents with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) non-compliance by the insurance (reinsurance) company with the requirements established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) non-compliance by the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance group, which includes the insurance (reinsurance) company, with the established prudential standards and other mandatory norms and limits for the period of six months before the filing of the application in accordance with paragraph 2 of this Article and the period of its consideration and implementation of the action plan;

5) forecast of non-compliance with prudential standards, taking into account the received classes of insurance and (or) types of activities in accordance with the business plan submitted in accordance with subparagraph 3) of paragraph 3 of this Article;

6) the existence of existing supervisory response measures provided for in Articles 53-3 and 53-4 of this Law, and sanctions in accordance with Article 53-5 of this Law;

7) violation of the rights of policyholders, insured persons, and beneficiaries as a result of changes in the insurance industry.

10. From the moment the insurance (reinsurance) company is issued a license to carry out insurance (reinsurance) activities in the new insurance industry, the previously issued license to carry out insurance (reinsurance) activities shall cease to be valid.

An insurance (reinsurance) company, within ten working days after obtaining a license to carry out insurance (reinsurance) activities in a new insurance industry, shall be obligated to return to the authorized body the original license previously issued to it (if any).

11. In case of non-fulfillment or untimely fulfillment of the action plan for changing the insurance industry, taking into account the terms of its extension in accordance with paragraph 6 of this Article, the supervisory response measures provided for by this Law are applied to the insurance (reinsurance) company.

Footnote. Chapter 7 is supplemented by Article 38-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 39. Licensing of the activities of an authorized auditor

(Article is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 5 May, 2006 № 139 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 139).

Article 40. Licensing of actuarial activities in the insurance market

1. Licensing of actuarial activity in the insurance market of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by the authorized body.

2. To obtain a license for the right to carry out actuarial activities in the insurance market, the applicant shall submit the following documents to the authorized body:

1) an application for a license in the form established by the regulatory legal act of the authorized body;

2) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication);

3) a copy of an identity document (with regard to individuals that are non-residents of the Republic of Kazakhstan);

4) a notarized copy of higher education diploma;

5) a copy of the document confirming the payment of the license fee, except for the cases of payment through the payment gateway of "electronic government";

6) copies of documents certifying that the applicant for obtaining a license has been trained and successfully passed the relevant exams on the minimum mandatory training program of actuaries established by the regulatory legal act of the authorized body, and (or) a copy of the Master's degree complying with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body;

7) for individuals-non-residents of the Republic of Kazakhstan – copies of documents confirming the status of the actuary and membership in international associations of actuaries, the list and requirements to which shall be established by the authorized body;

8) copies of documents certifying that the applicant for obtaining a license has passed the international exams complying with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body (if any);

9) a copy of the document confirming the existence of work experience complying with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body.

The application for a license shall be considered by the authorized body within one month from the date of submission of the full package of documents complying with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In case of submission by the applicant of an incomplete package of documents provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan for obtaining a license, the authorized body shall give a reasoned refusal to further consideration of the application within two working days from the date of receipt of the documents.

The application for reissuance of the license, except for the cases provided for in Article 34 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Permissions and Notifications", shall be considered by the authorized body within fifteen working days from the date of submission of the full package of documents complying with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In case of submission by the applicant of the incomplete package of documents provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan for reissuance of the license, the authorized body shall give a reasoned refusal to further consideration of the application within two working days from the date of receipt of the documents.

3. The license for carrying out an actuarial activity in the insurance market shall be issued to the applicant after passing the test for knowledge of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities. The procedure for testing shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

4. Every three years, an actuary having a license to carry out actuarial activities in the insurance market shall confirm its qualification in accordance with the requirements established by the regulatory legal act of the authorized body.

5. The grounds for refusal to issue a license shall be the following cases:

1) non-compliance of the submitted documents with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) availability of data on the revocation of a license on the grounds provided for in subparagraphs 2-1), 2-2) and 3) of paragraph 1 of Article 60 of this Law;

3) negative result of testing conducted by the authorized body.

6. Information on the issuance of a license shall be published on the Internet resource of the authorized body in Kazakh and Russian languages.

Footnote. Article 40 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 8. The authorized body and the state regulation, control and supervision over the insurance activities

Footnote. Title of Chapter 8 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 41. The tasks of the state regulation in the field of insurance

1. The main tasks of the state regulation in the field of insurance shall be:

1) the establishment and maintenance of a stable insurance system in the Republic of Kazakhstan and the formation of the infrastructure of the national insurance market;

2) the regulation of the insurance market, the control and supervision over the insurance activities;

3) the legislative recognition of the bases of insurance, the establishment of compulsory insurance, the principles of participation of the Republic of Kazakhstan in the system of international insurance;

4) the protection of the rights and legitimate interests of the policyholders, the insured persons and beneficiaries.

2. The implementation of the state policy in the field of insurance, including the provision of the state control over the situation on the insurance market, shall be carried out by the authorized body and other state bodies within their competence.

The powers of other state bodies not regulated by this Law may be provided by the relevant separate legislative acts of the Republic of Kazakhstan regulating obligatory types of insurance.

The interference of state bodies and their officials in the activities of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker, except the cases that directly provided for by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, shall be prohibited.

Footnote. Article 41, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 42. The authorized body

The state regulation, control and supervision over the insurance activities shall be carried out by the authorized body in accordance with the powers, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The legal status of the authorized body shall be defined by the Laws of the Republic of Kazakhstan and the acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 42 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 43. The competence of the authorized body

The authorized body shall:

1) implement the state policy to ensure the functioning of the insurance system in the Republic of Kazakhstan and formation of the infrastructure of the national insurance market, protection of the rights and legitimate interests of insurants and other participants of the insurance market;

2) determine the principles and methods of regulation of the insurance market, the procedure for organization of control and supervision over the insurance activities;

3) issue permissions for the creation of insurance (reinsurance) organizations, the opening of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

4) determine taking into account the requirements of this Law, the procedure of issuing and revoking of the consent for acquisition of status of a major participant of insurance (reinsurance) company or insurance holding, issue a permit for acquisition of status of a major participant of insurance (reinsurance) company or insurance holding, establish the proportion of direct and (or) indirect ownership by the major participant of the voting (excluding the preferred ones) shares of the insurance (reinsurance) company or insurance holding;

5) give consent to the voluntary reorganization and liquidation of the insurance (reinsurance) organization, voluntary termination of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

6) issue a permit to establish a subsidiary of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding for significant participation in the charter capital of legal entities;

7) define the procedure for formation of the risks management and internal control system for insurance (reinsurance) companies and insurance groups;

8) determine, taking into account the requirements of this Law, the procedure for issuing and issue licenses for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, activities of an insurance broker, actuarial activities in the insurance market;

9) determine the order of transfer of the insurance portfolio;

10) establish prudential standards and other mandatory rules and limits for the insurance (reinsurance) company and insurance group, including the minimum amount of the charter capital, guarantee fund, solvency margin and ensure control over their observance;

11) establish requirements to the minimum size of the charter and own capital of the insurance broker, provide control over their observance;

12) define the terms and procedure for the activities of the insurance broker;

12-1) determine the procedure for electing and carrying out the activities of the insurance ombudsman;

13) exercise control over the activities of the liquidation commissions of liquidated insurance (reinsurance) companies, forcibly terminating the activities of branches of insurance (reinsurance) companies-non-residents of the Republic of Kazakhstan;

14) in case of suspension of the license on the grounds provided for by subparagraph 2) of paragraph 1 of Article 54 of this Law, shall have the right to limit the increase in expenses, including administrative, insurance (reinsurance) company;

15) give consent to the appointment (election) of executives of insurance (reinsurance) companies, insurance holdings and insurance brokers;

16) analyze, evaluate and control the financial stability and solvency of the insurance (reinsurance) company;

17) establish the procedure for accounting by an insurance (reinsurance) company of insurance contracts (insurance policies) and reinsurance;

18) impose requirements to the methods of assessment and principles of calculation of insurance tariffs by classes (types) of insurance of insurance (reinsurance) companies;

18-1) determines the procedure for calculating correction coefficients to the coefficients for the territory of vehicle registration for calculating the insurance bonus for compulsory civil liability insurance of vehicle owners;

18-2) determine the procedure for calculating and applying the coefficient according to the "bonus-malus" system for calculating the insurance premium for compulsory insurance of civil liability of vehicle owners;

18-3) determines the procedure, conditions and terms of the simplified procedure for the settlement of insured events, the maximum amount of the insurance amount for each individual insured event, as well as the form of the declaration on the simplified procedure for the settlement of insured events and the requirements for the preparation of documents and information attached to it;

19) determine the procedure for calculating the coefficients characterizing the loss (loss ratio, cost ratio, combined ratio) of the insurance (reinsurance) company;

20) establish the procedure for calculating the redemption amount;

20-1) determine the procedure and conditions for the provision of services by the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, carrying out endowment insurance activities, for the issuance of loans by an insurance organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan to its policyholders;

21) keep the register of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, branches and representative offices of insurance (reinsurance) companies and insurance brokers, actuaries;

21-1) maintain a register of valid consents for the appointment (election) of executives of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan, branches of insurance brokers - non-residents of the Republic of Kazakhstan, joint-stock company "Fund for guaranteeing insurance payments";

22) is excluded by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020);

23) establish requirements for the activities of the organization for formation and maintenance of the database, including the requirements to:

information process;

formation of security system and establishment of minimum requirements for electronic equipment;

the safety of database;

rooms;

24) establish requirements for software and hardware and Internet resources of the insurance (reinsurance) company, ensuring the conclusion of insurance contracts, the exchange of electronic information resources between the insurant and the insurer;

25) establish requirements for organization of safe work, ensuring the safety and protection of information from unauthorized access to data stored in the insurance (reinsurance) company, as well as cybersecurity of insurance (reinsurance) company;

26) determine the procedure and peculiarities of reinsurance activities, as well as the insurance (reinsurance) pool;

27) adopt regulatory legal acts obligatory for execution by insurance (reinsurance) companies and other participants of the insurance market;

28) conduct inspections of insurance business entities, insurance brokers, separate divisions of insurance business entities and insurance brokers, an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, as well as insurance holding companies, insurance groups and major participants in the insurance (reinsurance) organization;

29) carry out control over observance by the insurance (reinsurance) companies and insurance brokers of the requirements of the legislation of the Republic Kazakhstan about counteraction to legalization (laundering) of incomes obtained in a criminal way and financing terrorism;

30) impose sanctions on professional participants in the insurance market, an insurance holding company, organizations that are part of an insurance group, major participants in an insurance (reinsurance) company, an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, and its officials;

31) make decisions on suspension of licenses and deprivation of licenses issued to professional participants of the insurance market;

32) coordinate the decision of the provisional administration on the transfer of the insurance portfolio in case of revocation of the license of the insurance (reinsurance) company;

33) make a decision to apply to the court with a claim for termination of the insurance (reinsurance) company on the grounds provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan;

34) have the right to obtain information about the activities of the insurance (reinsurance) company, the legal status and financial state of its founders, as well as persons who are subsidiaries or separate units in relation to the insurance (reinsurance) company and its founders;

35) have the right to receive from professional participants of the insurance market and their associations, insurance agents the necessary information for implementation of their control and supervisory functions in accordance with this Law;

36) have the right to receive from state bodies and organizations the information necessary for implementation of their control and supervisory functions, including information constituting official or commercial secret;

37) establish requirements for the content and procedure of insurance policies;

38) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

38) apply early response measures;

39) determine the procedure for the exchange of electronic information resources between the organization for the formation and maintenance of the database and the insurer, the insurer and the policyholder (the insured, the beneficiary);

40) have the right to apply the measures of supervisory response obligatory for execution to professional participants of the insurance market, the insurance holding, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, their executives, the organizations which are a part of insurance group, major participants of the insurance (reinsurance) company, the persons possessing signs of the major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding;

41) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced sixty calendar days after the day of its first official publication);

42) carry out cooperation and necessary exchange of information with other authorized bodies of supervision over the subjects of financial market of the Republic of Kazakhstan;

43) represents the interests of the Republic of Kazakhstan in relations with the bodies of insurance supervision of other states, as well as international organizations on the issues of regulation of the insurance market and supervision over insurance activities;

44) determine the procedure for posting information on the Internet resource of an insurance company, an insurance broker, an organization for the formation and maintenance of a database and an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations, insurance ombudsman;

45) establish the terms of appointment and procedure of actuarial calculations by independent actuaries;

46) have the right to demand adjustment of financial and other reporting by the insurance (reinsurance) company, the insurance broker in case of submission of the unreliable (incomplete) reporting by them;

46-1) determine the minimum requirements for standard contracts for imputed insurance;

46-2) approve the methodology for calculating the number of mandatory contributions, the procedure and terms for the payment of mandatory contributions by insurance organizations to the office of the insurance ombudsman;

46-3) elect for the position of the insurance ombudsman from among at least three candidates recommended for election by the council of representatives of the insurance ombudsman who meet the requirements established by Article 88 of this Law;

46-4) prematurely terminate the powers of the insurance ombudsman in the event of a systematic (three or more times within the last twelve months) violation in its activities of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities and (or) internal rules of the insurance ombudsman;

47) perform other functions provided by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 43 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated July 12, 2022 № 138-VII (Refer to Article 2 for the order of enactment).

Article 44. Checking the activities of insurance (reinsurance) companies, major participants of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having the license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments

1. Checking the activities of insurance (reinsurance) companies, major participants of the insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having the license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments shall be made by the authorized body independently or with involvement of other state bodies and (or) organizations.

2. Insurance (reinsurance) organizations, major participants of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having the license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, as well as their affiliated persons shall be obliged to assist the inspection body on the issues, specified in the task of the authorized body for inspection, as well to ensure the possibility of interviewing any officials and employees and access to any sources necessary to check the information.

3. Persons carrying out checking shall be responsible for the disclosure of information obtained during checking the activities of insurance (reinsurance) companies, major participants of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having a license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, constituting the secret of insurance or commercial secret.

4. Employees of the authorized body shall be prohibited from disclosure or transfer to third parties of information obtained during checking the activities of insurance (reinsurance) companies, major participants of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having a license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments.

5. State bodies carrying out checking of the activities of insurance (reinsurance) companies, major participants of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, separate divisions of insurance (reinsurance) companies, insurance brokers, insurance holdings, insurance groups, actuaries having a license to carry out actuarial activities in the insurance market, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, within the powers granted to them by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall be obliged to inform the authorized body about the identified violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities.

6. The requirements of paragraphs 1 and 2 of this Article shall not apply to non-residents of the Republic of Kazakhstan who are a major participant in the insurance (reinsurance) company – a legal entity, an insurance holding, a person possessing the signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding if one of the following conditions is met:

availability of an individual credit rating not lower than the rating A of one of the rating agencies, the list of which is established by the authorized body, as well as written confirmation from the financial supervision body of the country of origin of the insurance holding, a person possessing the signs of the insurance holding, that these specified non-residents of the Republic of Kazakhstan shall be subject to consolidated supervision;

availability of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory body of a foreign state on the exchange of information, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. The minimum rating and the list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

7. When conducting an audit of the activities of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the authorized body shall be entitled to receive information on the activities of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan from the financial supervision authority of the state, of which the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan is a resident under the agreement specified in subparagraph 4) of paragraph 1 of Article 30-1 of this Law.

Footnote. Article 44 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 44-1. Disclosure of information by authorized body within the international treaties and other agreements providing exchange of confidential information

The authorized body provides information constituting an insurance secret to the organizations, specified in paragraph 4 of Article 15 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Regulation, Control and Supervision of the Financial Market and Financial Organizations”, subject to conditions provided for by the specified article.

The authorized body provides information obtained according to the international treaties of the Republic of Kazakhstan, agreements providing exchange of confidential information, to other state bodies of the Republic of Kazakhstan only with the consent of the party which provided him such information.

Footnote. Chapter 8 is added with article 44-1 according to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); as amended by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020).

Chapter 9. Regulation of the activities of an insurance (reinsurance) company

Article 45. Solvency and financial stability of an insurance (reinsurance) company

Footnote. Article 45 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 46. Prudential standards and other mandatory norms and limits

1. Control and supervision of solvency and financial stability of the insurance (reinsurance) company and individuals, that are subject to the supervision on a consolidated basis shall be made by means of the control and supervision over the execution or compliance with the established by the authorized body prudential standards and (or) other mandatory norms and limits.

2. Prudential standards for insurance (reinsurance) companies shall include:

minimum amount of the authorized capital;

adequacy of solvency margin;

adequacy of highly liquid assets;

standards of asset diversification.

Prudential standards for insurance groups shall be an adequacy of solvency margin.

The authorized body shall have the right to establish the additional prudential standards, including the investment of assets, covering the insurance reserves for annuity insurance.

The authorized body shall have the right to establish additional prudential standards for insurance companies having a license to carry out activities for the management of the investment portfolio in the securities market.

The authorized body in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan shall take measures to bring to justice the insurance (reinsurance) companies and (or) insurance holding companies or their officials, and (or) the major participants of the insurance (reinsurance) companies or insurance holding companies for breach of the prudential standards and (or) other mandatory standards and limits by the insurance (reinsurance) company.

3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

3-1. It shall be prohibited to pay dividends on ordinary and (or) preferred shares (stakes in the authorized capital) of an insurance (reinsurance) company, or insurance holding company in the following cases:

1) if such payment results in:

to violation of one or more prudential standards of the insurance (reinsurance) company, or insurance group, established by the regulatory legal act of the authorized body;

to the emergence of a factor (factors) influencing (influencing) the deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company, or insurance group, established by the regulatory legal act of the authorized body;

2) there is a violation by the insurance (reinsurance) company, or insurance group of prudential standards, as well as failure to take measures in accordance with paragraph 4 of this Article;

3) the presence of a factor (factors) affecting (affecting) the deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company, insurance group and (or) failure to comply with the action plan providing for early response measures to improve the financial stability of the insurance (reinsurance) company, insurance group, preventing deterioration of its financial position and increase in risks associated with insurance activities and with the activities of the insurance group, submitted to the authorized body in accordance with paragraphs 3 and 4 of Article 53 of this Law.

4. The insurance holding company, as well as major participants of the insurance (reinsurance) company – individuals owning directly or indirectly more than twenty-five percent of the voting (minus preferred) shares of the insurance (reinsurance) company, shall be obliged to take measures provided for by regulatory legal acts of the authorized body to maintain prudential standards at a level not lower than the established ones.

In case of deterioration of financial position of the insurance (reinsurance) company or insurance group, the insurance holding, a major participant of the insurance (reinsurance) company shall be obliged, including at the request of the authorized body, to take measures on improving the financial position of the insurance (reinsurance) company or insurance group, on increasing the equity capital of the insurance (reinsurance) company or insurance group in the amount sufficient to ensure the financial stability of the insurance (reinsurance) company or insurance group.

In case of failure to comply with the requirements provided for by this paragraph, the authorized body shall be entitled to apply to the insurance holding, a major participant of the insurance (reinsurance) company compulsory supervisory response measures provided for in Article 53-4 of this Law.

4-1. The measures referred to in this Article may also be applied to the affiliated persons of major participants of the insurance (reinsurance) company, if the authorized body establishes that violations, illegal action or inaction of these persons, their officials or employees have worsened the financial state of the insurance (reinsurance) company.

5. The solvency margin shall be the excess of assets over the liabilities of the insurance (reinsurance) company.

6. The guarantee fund shall be established in order to ensure the financial stability and solvency of the insurance (reinsurance) company by reducing the solvency margin below the minimum specified amount.

7. The requirements to calculation of the size of own deduction of the insurance (reinsurance) company under the contract (contracts) of insurance, reinsurance, co-insurance (joint reinsurance) shall be established by regulatory legal acts of the authorized body.

8. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

9. Insurance (reinsurance) company shall submit the data on the availability and restriction of the use of derivative financial instruments, not included in the financial statements to the authorized body.

10. Normative values and methods of calculation of the prudential standards of insurance (reinsurance) company and insurance group and other mandatory norms and limits, shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

The list, forms of statements on the fulfillment of prudential standards by insurance (reinsurance) companies and insurance groups, the time frames and procedure for their submission to the National Bank are established by the regulatory legal acts of the National Bank in consultation with the authorized body.

10-1. Normative values and techniques of calculations of prudential standards of the Islamic insurance (reinsurance) organization and other regulations and limits, obligatory to observance, are established by regulatory legal acts of authorized body taking into account the features of implementation by the Islamic insurance (reinsurance) organizations of an Islamic insurance activity provided by this Law.

The list, forms of statements on the fulfillment of prudential standards by Islamic insurance (reinsurance) companies, the time frames and procedure for their submission to the National Bank are established by the regulatory legal act of the National Bank in consultation with the authorized body.

10-2. In order to determine the cost of assets taken into account in calculation of prudential standards, the authorized body shall have the right to require from the insurance (reinsurance) company, the insurance holding to assess their cost at the appraiser or through the chamber of appraisers.

In case of non-fulfillment by the insurance (reinsurance) company, insurance holding of the requirements of the authorized body established by part one of this paragraph, the corresponding asset shall be excluded from the subsequent calculation of prudential standards.

11. In case of failure of the insurance (reinsurance) company, the participant of an insurance group the requirements of the authorized body, specified in a written prescription, to adjust the data in the financial and (or) other accounting, the calculation of prudential standards and other mandatory norms and limits shall be carried out by the authorized body on the basis of the statements, corrected by it.

11-1. The requirements of this Article shall not apply to the insurance (reinsurance) company in cases where the general meeting of shareholders (insurance company - non-resident of the Republic of Kazakhstan) makes a decision on voluntary liquidation (voluntary termination of the activities of the branch of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan) of this insurance (reinsurance) company, voluntary reorganization of this insurance (reinsurance) company into a legal entity that does not carry out insurance activities, voluntary surrender of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, as well as the availability of documents confirming that the insurance (reinsurance) company does not have an insurance portfolio, within six months from the date of adoption by the general meeting of shareholders (insurance company - non-resident of the Republic of Kazakhstan) of the decision on the voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company (voluntary termination of the activities of the fil of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan), voluntary reorganization of an insurance (reinsurance) company into a legal entity that does not carry out insurance activities, voluntary surrender of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities.

12. For the purposes of ensuring the integrity and stability of the financial system, protecting investors, policyholders (insured, beneficiaries), the authorized body shall establish prudential standards and other mandatory standards and limits for branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan.

The authorized body shall be entitled to establish additional prudential standards, including for investing assets covering insurance reserves for annuity insurance.

In order to ensure financial stability, the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhsta non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan no later than three working days after the registration of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall form the assets of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve.

Normative values and methods for calculating the prudential standards of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and other mandatory norms and limits, including the procedure for forming assets of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, and their minimum amount shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

The authorized body, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall take measures to hold the branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan liable for violations by the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan of prudential standards and (or) other mandatory norms and limits.

The list, forms of reporting on the implementation of prudential standards by branches of insurance (reinsurance) companies-non-residents of the Republic of Kazakhstan, the terms and procedure for its submission to the National Bank shall be established by the regulatory legal acts of the National Bank in agreement with the authorized body.

Normative values and methods for calculating the prudential standards of the branch of an Islamic non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and other mandatory norms and limits, including the procedure for forming assets of the branch of an islamic non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, and their minimum amount shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body, taking into account the specifics of the Islamic non-resident insurance (reinsurance) organizationss of the Republic of Kazakhstan of Islamic insurance activities provided for in this Law.

The list, forms of reporting on the implementation of prudential standards by branches of Islamic insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan, the terms and procedure for its submission to the National Bank shall be established by the regulatory legal act of the National Bank in agreement with the authorized body.

An insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan, whose branch is opened on the territory of the Republic of Kazakhstan, shall be obliged to take measures provided for in the regulatory legal acts of the authorized body to maintain prudential standards branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan at a level not lower than the established.

In the event of a deterioration in the financial situation, the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhsta non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall be obliged, including upon the request of the authorized body, to take measures to improve of the financial position of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, to increase the assets of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, provided for in part three of this point, in an amount sufficient to ensure financial stability branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

In case of insufficiency of the measures taken by the non-resident insurance (reinsurance) organization-non-resident of the Republic of Kazakhstan, specified in part ten of this paragraph, the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall execute unfulfilled and (or) improperly executed branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan obligations in accordance with a written obligation previously submitted to the authorized body in accordance with subparagraph 12) of part one of paragraph 2 of Article 30-1 of this Law.

If the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan fails to comply with the requirements of the authorized body specified in the written order to correct the data in the reporting according to accounting data and (or) other reporting, the calculation of prudential standards and other mandatory standards and limits shall be carried out by the authorized body on the basis of the reporting updated by it.

The provisions of paragraphs 5,6 and 10-2 of this Article shall apply to the branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 46 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of itsfirst official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 168-VІ as of 02.07.2018 (the enforcement procedure is in Art.2); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 16.12.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 46-1. The obligation of major participants

Footnote. Section is supplemented by Article 46-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2), is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 47. Insurance reserves

1. To ensure the fulfillment of obligations under insurance and reinsurance contracts, an insurance (reinsurance) company shall be obliged to have formed insurance reserves in the amount calculated by the actuary having a license to carry out actuarial activities in the insurance market.

2. Funds of insurance reserves are intended solely for making by the insurance (reinsurance) company of insurance payments related to the performance of its obligations under insurance and reinsurance contracts.

3. The requirements for formation, method of calculation of insurance reserves and their structure shall be established by regulatory legal acts of the authorized body.

4. Assessment of sufficiency of insurance (reinsurance) reserves formed by the insurance company shall be carried out by the authorized body, including the use of reasoned judgment.

Footnote. Article 47 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)); as amended by Law № 168-VI of the Republic of Kazakhstan as of 02.07.2018 (shall be enforced from 01.01.2019).

Article 48. The activities, prohibited or restricted for insurance (reinsurance) companies and insurance holding companies

1. (Reinsurance) organization acquisition of shares in authorized capitals or events of legal entities, creation and participation in activity of non-profit organizations, except for membership in National chamber of entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and also the cases established by this Law and implementation of the security transactions in cases, stipulated in paragraph 4 of the present article.

2. Implementation of transactions and transactions as business activity and also acquisition of shares in authorized capitals or events of legal entities, creation and participation in activity of non-profit organizations, except for membership in National chamber of entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and also the cases established by this Law and implementation of the security transactions in cases, stipulated in Item 4 these articles are prohibited insurance holdings.

3. The prohibition, in paragraphs 1 and 2 of this Article shall not apply to the following cases of establishment, as well as purchase of shares or stakes in the authorized capital:

1) by insurance (reinsurance) companies:

organization for the formation and maintenance of the database;

legal entities, carrying out activities of an insurance agent as an exclusive activity;

an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations;

legal entities in the amount of ten percent of the outstanding (net of preferred and repurchased by the company shares) shares (stakes in the authorized capital), subject to the compliance of the purchased shares (stakes in the authorized capital) with the requirements of the regulatory legal act of the authorized body;

financial institutions, as well as non-resident legal entities of the Republic of Kazakhstan, having the status of banks, insurance companies, pension funds, professional participants of the securities market, in the amount of ten or more percent of the outstanding (net of preferred and repurchased by the company shares) shares (stakes in the authorized capital) if it has an insurance holding company. At the same time the requirement for availability of insurance holding does not extend to the insurance (reinsurance) organizations which more than fifty percent of voting shares belong to the state or national managing holding;

2) by insurance holding companies:

financial institutions;

non-resident legal entities of the Republic of Kazakhstan, having the status of banks, insurance companies, pension funds, professional participants of the securities market.

The purchase of the stakes in the authorized capital or shares of the legal entities, specified in paragraph 1) of the first part of this paragraph by the insurance (reinsurance) company, shall not exceed the per legal entity ten percent of the equity capital of the insurance (reinsurance) company.

This restriction shall apply to the ownership of the insurance (reinsurance) company of the stakes in the authorized capital or shares of the specified legal entities, including in cases of their establishment.

The total value of stakes of the insurance (reinsurance) company in the authorized capital of legal entities or shares shall not exceed fifty percent of the equity capital of the insurance (reinsurance) company.

Subsidiaries of insurance (reinsurance) companies shall have the right to purchase only the shares or stakes in the authorized capital of legal entities that meet the requirements, established by the regulatory legal act of the authorized body. This requirement shall not apply to subsidiary banks - residents of the Republic of Kazakhstan.

Subsidiaries of an insurance holding company shall have the right to purchase only the shares or stakes in the authorized capital of legal entities that meet the requirements, established by the regulatory legal act of the authorized body. This requirement shall not apply to:

affiliated insurance (reinsurance) companies - residents of the Republic of Kazakhstan;

subsidiary banks - residents of the Republic of Kazakhstan;

legal entities, in which the insurance holding company shall be the parent organization through the ownership (the availability to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) of shares of the insurance (reinsurance) company or bank-residents of the Republic of Kazakhstan that directly own (having the ability to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a or otherwise) the shares or stakes in the authorized capital of these entities;

non-residents of the Republic of Kazakhstan that are subsidiaries of non-residents of the Republic of Kazakhstan that is an insurance holding company, in case of implementation of any of the following conditions:

the presence of an insurance holding company an individual credit rating not lower rated A of one of the rating agencies, the list of which is established by the authorized body, as well as a written confirmation from the financial supervisory authority of the country of origin of these persons that they are subject to the consolidated supervision;

the existence of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory authority of a foreign state for the exchange of information, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. Minimum rating and list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

4. The prohibition, in paragraphs 1 and 2 of this Article shall not apply in cases of purchase to the ownership:

1) by insurance holding companies:

bonds of international financial institutions, the list of which is set by the authorized body;

bonds with a minimum required rating. The minimum required rating and list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body;

2) by insurance (reinsurance) companies:

financial instruments (except for shares and stakes in the authorized capital), the list of which shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

The restrictions, established by this Article shall not apply to the cases of purchase by the insurance (reinsurance) company, insurance holding company the bonds, instead of the previously purchased, the organizations that are in the process of restructuring, subject to the inclusion of obligations on the previously issued bonds in the list of the restructured obligations of the organization.

5. Insurance (reinsurance) companies shall be prohibited to:

1) to release other types of securities, except events and also not secured bonds corresponding to conditions, the stipulated in Clause 25-1 this Law;

2) raise borrowed funds from banks, branches of non-resident banks of the Republic of Kazakhstan for a period exceeding three months, in an amount exceeding the amount of equity, with the exception of raising an unsecured loan that meets the conditions provided for in Article 25-1 of this Law;

2-1) to attract borrowed funds from individuals and legal entities, except for attracting the loans without collateral, complying with the conditions provided for in Article 25-1 of this Law;

3) provide financial assistance on a grant basis, except for financial assistance to officials and employees of the insurance (reinsurance) company in an amount, not exceeding hundred times of the monthly calculation index;

4) provide loans by any means, except for the cases, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) payment of any types of remuneration to the insurants, including through third parties, unless otherwise provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5-1) to conclude, through the mediation of an insurance agent - a second-tier bank or an organization engaged in microfinance activities, an insurance contract without indicating the amount of its commission;

6) to issue the employees and affiliated persons of the insurance (reinsurance) company money without primary accounting documents.

6. In addition to the activities specified in paragraph 2 of this Article, the insurance holding companies shall have the right to engage in the following activities:

1) the purchase of property from a person who is not an affiliated person of the insurance holding, acquired for their own needs;

2) the provision of advisory services on matters related to the financial activities;

3) sale of own property to a person who is not an affiliated person of the insurance holding company.

7. Insurance reinsurance) organizations and insurance holdings forbids implementation of transactions with the derivative financial instruments, except for the transactions made for the purpose of hedging of risks.

7-1. Operations with derivative financial instruments performed by insurance (reinsurance) companies and (or) insurance holding companies for hedging risks may be performed in the form of a transaction (transactions) within the framework of a general financial agreement.

The provisions of subparagraphs 2), 4), 7) and 8) of paragraph 1 of Article 53-3, subparagraphs 2), 3) and 5) of paragraph 2 of Article 53-4, paragraph 1 of Article 53-5, paragraph 5 of Article 54-1, paragraph 3 of Article 55, paragraph 1 of Article 55-1, subparagraph 4) of paragraph 1 and subparagraph 7) of paragraph 2 of Article 55-4, paragraph 2 of Article 69 and paragraph 2 of Article 71 of this Law shall not apply to the set-off of claims and (or) liquidation netting on a transaction(s) under a general financial agreement.

The parties to the general financial agreement shall carry out (apply) the offset of claims and (or) liquidation netting on the transaction (transactions) under the general financial agreement in the manner and on the terms specified in the general financial agreement.

A net claim arising (calculated) as a result of offsetting claims and (or) liquidation netting carried out (applied) in the manner and on the terms specified in the general financial agreement shall be satisfied on a general basis in accordance with the rules for settlements with creditors established by this Law and civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

8. The total percentage of shares (stakes in the authorized capital) of the parent organization of group insurance, the insurance (reinsurance) company or the insurance holding company, owned by subsidiaries of the insurance (reinsurance) company or the insurance holding company, the organizations, in which the insurance (reinsurance) company or the insurance holding company has a major participation, shall not exceed the limits defined by the regulatory legal act of the authorized body.

9. The requirements of this article shall not apply to:

1) non-residents of the Republic of Kazakhstan that are an insurance holding company, a person with characteristics of an insurance holding company, in the implementation of any of the following conditions:

the presence of an individual’s credit rating not lower rated A of one of the rating agencies, the list of which shall be established by the authorized body, as well as a written confirmation from the financial supervisory authority of the country of origin of the insurance holding company, the person having the characteristics of the insurance holding company, the fact that the persons - non -residents of the Republic of Kazakhstan shall be subject to the consolidated supervision;

the existence of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory authority of a foreign state for the exchange of information, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. Minimum rating and list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act the authorized body;

2) insurance holding companies, that are bank holding companies, including to the banking conglomerates;

3) on the insurance holding companies, indirectly owning (having the ability to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) the shares of the insurance (reinsurance) company through the ownership of (the possibility to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) shares or stakes in the authorized capital of the insurance holding company - resident of the Republic of Kazakhstan, that directly owns (having the ability to vote, make decisions and (or) influence on the decisions, made by virtue of a contract or otherwise) the shares of the specified insurance (reinsurance) company;

4) insurance holding companies - residents of the Republic of Kazakhstan, that are financial institutions.

10. An insurance (reinsurance) company shall be obliged to transfer part of the insurance risks it has accepted from affiliates of the insurance (reinsurance) company, exceeding the amount of the insurance (reinsurance) company's retention, to insurance (reinsurance) companies that have an international credit rating not lower than the sovereign rating of the Republic of Kazakhstan. The list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

11. The requirements of this Article shall not apply to the investment of assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts that provide for the condition of participation investment insured.

Footnote. Article 48 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (the order of enforcement see Art. 2), as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2012 № 61 -V (shall be enforced from 04.02.2012); dated 10.06.2014 № 206-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 49. Performing major transactions on insurance

1. The transaction on insurance (reinsurance) shall be recognized as major, if the insured sum (the accepted volume of obligations) under the separate concluded insurance contract or the accepted volume of obligations under the separate reinsurance contract of the insurance (reinsurance) company exceeds the standard established by the regulatory legal act of the authorized body.

2. The decision on performing a major transaction shall be made in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Joint Stock Companies" on the basis of the conclusion of an actuary having a license to carry out actuarial activities in the insurance market.

Footnote. Article 49 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 50. Transactions with securities and promissory notes

1. Transactions, made with the shares of insurance (reinsurance) company shall be registered in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan with the specifications, prescribed in this Law.

2. The insurance (reinsurance) company shall not issue a golden share.

Footnote. Article 50 as amended –by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 December, 2005 № 107 (the order of enforcement see Article 2 of the Law № 107), dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

Article 51. Control over the transactions with shares of the insurance (reinsurance) company

1. The person, receiving the right of ownership or control over the voting (net of preferred) shares of the insurance (reinsurance) company in an amount more than five percent of the total number of the voting (net of preferred) shares, shall submit a written notice within ten calendar days to the authorized body on making the transaction with supporting documents.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004).
3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

4. The requirements of this Article shall apply to all types of transactions with shares of insurance (reinsurance) companies and depositary receipts, issued for shares of insurance (reinsurance) companies.

Footnote. Article 51, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

Article 52. Participation of the insurance (reinsurance) company in joint activities

1. The insurance (reinsurance) company shall have the right to participate in creation of a consortium or a simple partnership in accordance with the requirements established by Article 13 of this Law.

2. Supervision over the activities of the insurance (reinsurance) company, affiliated with it and its founders, persons and organizations participating in consortia and simple partnerships with participation of insurance (reinsurance) companies may be carried out on a consolidated basis. The rules of consolidated supervision shall be approved by the authorized body.

Footnote. Article 52 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 52-1. The system of risk management and internal control

1. Insurance (reinsurance) companies form a system of risk management and internal control that shall include:

1) powers and functional responsibilities for risk management and internal control of the board of directors, board, and divisions of the insurance (reinsurance) company (the relevant management body of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan), their responsibility;

2) internal policies and procedures for risk management and internal controls;

3) limits on the permissible extent of risks, separately by types of activities of the insurance (reinsurance) company;

4) internal reporting procedures for risk management and internal control to the bodies of the insurance (reinsurance) company;

5) internal criteria for evaluating the effectiveness of the risk management system.

The order for formation of the system of risk management and internal control shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

The specifics of forming a risks management system by the insurance companies having a license for implementation of activity on management of an investment portfolio in the securities market shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body provided in this paragraph.

1-1. Insurance companies, carrying out activity on investment management of assets, shall form a system of risks management and internal control in the manner prescribed by the regulatory legal act of the authorized body.

2. Insurance group shall have a system of risk management and internal control, corresponding to the requirements, established by the regulatory legal act of the authorized body.

The parent organization of the insurance group shall ensure the compliance with the requirements of the system of risk management and internal control on a consolidated basis.

The parent organization of the insurance group shall be responsible for compliance of the participants of the insurance group with the requirements of the system of risk management and internal controls.

2-1. The insurance holding company ensures the availability of risk management and internal control systems, including those related to risks associated with the activities of a subsidiary or companies, in which the insurance holding company has a significant participatory interest.

The requirements of part one of this paragraph apply to persons willing to acquire the status of an insurance holding company.

3. The authorized body shall assess the compliance of the risks management and internal control system with the requirements established by this Article.

Footnote. Chapter 9 is supplemented by Article 52-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2009); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 52-2. Prohibition on advertising that do not correspond to reality

1. Insurance (reinsurance) companies shall be prohibited from advertising and their activities that do not correspond to reality on the day of its publication.

2. The authorized body shall have the right to require the insurance (reinsurance) company to make the changes in the advertising that do not correspond to reality, its termination or publication of its denial.

In the case of non-fulfillment of the requirements in the established by the authorized body term, the authorized body may publish the information on inaccurate data, contained in the advertising, or define them at the expense of the insurance (reinsurance) company that published such advertising.

3. It is prohibited to act as an advertiser of services, provided by insurance (reinsurance) companies, to the following persons:

legal entities that are not licensed by the authorized body in the field “life insurance” or “general insurance”, as well as carrying out the activity on reinsurance;

individuals that are not employees of the insurance (reinsurance) company and not authorized insurance (reinsurance) companies.

Footnote. Chapter 9 is supplemented by Article 52-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 52-3. Maintenance of accounting records and preparation of financial statements

Maintenance of accounting records and preparation of financial statements, automation of accounting records by an insurance (reinsurance) company, an Islamic insurance (reinsurance) company and an insurance broker are carried out in accordance with the regulatory legal acts of the National Bank.

Branches of non-resident insurance (reinsurance) organizations of the Republic of Kazakhstan, branches of non-resident insurance brokers of the Republic of Kazakhstan shall carry out accounting and reporting based on accounting data in accordance with international standards and regulatory legal acts of the National Bank.

Footnote. Chapter 9 is supplemented with Article 52-3 in accordance with Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 52-4. Prohibition of dishonest behavior when concluding an insurance contract, during the period of validity of insurance protection and settlement of an insured event

1. When concluding an insurance contract, during the period of validity of insurance protection and settlement of an insured event, the parties to the insurance contract shall be prohibited from providing false information and hiding information that affects the fulfillment of the essential conditions of the insurance contract.

2. Signs of dishonest behavior when concluding an insurance contract, during the period of validity of insurance protection and settlement of an insured event are the following:

1) concealment or distortion of information that affects the essential terms of the insurance contract when it is concluded;

2) unreasonable overestimation of the insured value of the insured property when concluding an insurance contract;

3) concealment and distortion of information about the circumstances of the occurrence of an insured event;

4) giving the event the appearance of an insured event in some way;

5) conclusion of an insurance contract after the occurrence of an insured event;

6) distortion in the insurance contract of information about the insurance agent and their remuneration;

7) applying for an insurance payment to several insurers for the same insured property if the amount of insurance payments exceeds the amount of real damage.

3. When the insurer establishes the signs of dishonest behavior, provided for in paragraph 2 of this Article, before the expiration of the insurance payment period, provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan or the insurance contract, the insurer shall have the right to suspend the insurance payment for up to thirty calendar days.

A notice of suspension of an insurance payment must be sent to the insured (beneficiary) with an indication of the relevant verification no later than the day following the day of suspension.

Before the expiration of the term for suspension of the insurance payment, the insurer shall be obliged to send a reasoned refusal to pay the insurance payment or to make an insurance payment, taking into account the penalty calculated based on the base rate of the National Bank on the day the insurance payment is made, for each day over the term of the insurance payment provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan or the insurance contract.

4. When the insurant (the insured, the beneficiary) or the authorized body establishes the facts of dishonest behavior on the part of the insurer, the authorized body shall apply measures against the insurer, provided for in Article 53-1 of this Law.

Footnote. Chapter 9 is supplemented by Article 52-4 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 10. Supervisory response measures, sanctions and other measures of influence

Footnote. The title of chapter 10 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

Article 53. Early response measures

1. To protect the legitimate interests of policyholders (insured persons, beneficiaries), ensure the financial stability of insurance (reinsurance) companies, prevent the deterioration of their financial position and increase the risks associated with insurance activities, the authorized body shall analyze the activities of insurance (reinsurance) companies to identify factors affecting the deterioration of the financial position of insurance (reinsurance) companies established normative legal act of the authorized body.

2. In order to ensure the financial stability of the insurance group, to prevent deterioration of its financial position and increase the risks associated with the activities of the insurance group, the authorized body shall analyze the activities of the insurance group to identify factors affecting the deterioration of the financial position of the insurance group established by the regulatory legal act of the authorized body.

3. In case of identification of the factors, specified in paragraph 1 of this Article, as a result of the analysis of financial position of the insurance (reinsurance) company and (or) following the results of its check, the authorized body shall send to the insurance (reinsurance) company and (or) its shareholders the requirement in written form on representation of the action plan, providing measures of early reaction for the increase of financial stability of the insurance (reinsurance) company, preventing deterioration of its financial position and increasing the risks associated with insurance activity.

The insurance (reinsurance) company and (or) its shareholders shall be obliged to develop and submit to the authorized body the action plan with indication of the terms of execution on each point and responsible executives within no more than five working days from the date of receipt of the specified requirement..

Upon approval of the action plan by the authorized body, the insurance (reinsurance) company and (or) its shareholders shall proceed to its implementation, notifying the authorized body of the results of its execution within the terms established by the plan.

In case of disapproval of the action plan, the authorized body shall apply to the insurance (reinsurance) company and (or) its major participants (insurance holdings) the supervisory response measures provided for by this Law.

4. In case of detection of the factors specified in paragraph 2 of this Article, as a result of analysis of the financial position of the insurance group and (or) by the results of audit of the insurance holding or participants of the insurance group, the authorized body shall send to the insurance holding and (or) its major participant the requirement in written form on representation of the action plan, providing measures of early reaction for the increase of financial stability of the insurance group, preventing deterioration of its financial position and increasing the risks, associated with the activities of the insurance group.

The insurance holding and (or) its major participants shall be obliged to develop and submit to the authorized body the action plan with indication of the terms of execution on each point and responsible executives within no more than five working days from the date of receipt of the specified requirement.

Upon approval of the action plan by the authorized body, the insurance holding and (or) its major participants shall proceed to its implementation, notifying the authorized body of the results of its execution within the terms established by the plan.

In case of disapproval of the action plan, the authorized body shall apply to the insurance holding and (or) its major participants the supervisory response measures provided for by this Law.

5. In case of non-submission within the terms established by paragraphs 3 and 4 of this Article, of an action plan aimed at improving the financial stability of the insurance (reinsurance) company (insurance group), failure to perform or untimely execution of the activities of this plan, the supervisory response measures provided for by this Law shall be applied to the insurance (reinsurance) company (insurance holding) and (or) its (its) major participants.

In case of non-elimination of the factor (factors) influencing deterioration of financial position of the insurance (reinsurance) company (insurance group), after completion of terms and actions of the corresponding plan (plans), supervisory response measures provided by this Law shall be applied to the insurance (reinsurance) company (insurance holding) and (or) to the executives of the insurance (reinsurance) company (insurance holding).

6. If there is no possibility of execution by the insurance (reinsurance) company, insurance holding and (or) a major participant of actions in the terms established in the action plan, due to the reasons beyond their control, the term of execution of the action plan may be prolonged by the authorized body according to the petition of the insurance (reinsurance) company, insurance holding and (or) a major participant.

7. The procedure for approval of the action plan providing for early response measures and the method of determining the factors affecting the deterioration of financial position of the insurance (reinsurance) company (insurance group) shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 53 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII(shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 53-1. Supervisory response measures.

1. To protect the legitimate interests of policyholders (insured persons, beneficiaries) of the insurance (reinsurance) company, ensure the financial stability of the insurance (reinsurance) company and the insurance group, prevent the deterioration of their financial position and increase the risks associated with insurance activities, the authorized body shall apply to the insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, their executives, organizations that are part of the insurance group, major participants in the insurance (reinsurance) company, persons who have the characteristics of a major participant in the insurance (reinsurance) company or insurance holding company, an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, supervisory response measures.

2. The grounds for application of supervisory response measures shall be:

1) violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the issues within the competence of the authorized body;

2) shortcomings and (or) risks in the activities of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, organizations that are part of an insurance group, an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, identified by the authorized body within the framework of exercising the functions of control and supervision, including using a reasoned judgment, which may lead to the creation of a situation that threatens the stable functioning of the insurance (reinsurance) company, and (or) the interests of its policyholders (insured, beneficiaries), and (or) stability of the insurance system of the Republic of Kazakhstan;

3) detection of illegal actions or inaction of executives of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments that may threaten their stable functioning and (or) the interests of policyholders (insured, beneficiaries);

4) sufficient data to recognize the actions (inaction) of an executive employee or official (management employees, officials) as not meeting the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on issues within the competence of the authorized body, and (or) indicating damage to the insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, and (or) policyholders (insured persons, beneficiaries);

5) committing of actions by the person possessing signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding, and also by the major participant of the insurance (reinsurance) company (including the organizations over which a major participant has control), the insurance holding or the organizations which are a part of insurance group as a result of which the insurance (reinsurance) company has been caused or may be caused a damage;

6) unstable financial position of the persons possessing signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding, and also major participants of the insurance (reinsurance) company (including the organizations over which a major participant of the insurance (reinsurance) company has control), insurance holding or the organizations which are a part of insurance group;

7) failure to comply with the supervisory response measures previously applied in accordance with this Law;

8) a failure to submit or submission of false reports or information, and also other information requested by the authorized body or the National Bank, to the authorized body or the National Bank;

9) obstruction by an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, an insurance group, organizations that are part of an insurance group, major participants in an insurance (reinsurance) company, persons with signs of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, by an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, to conduct an audit that made it impossible to conduct it within the established time limits;

10) non-elimination by an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, an organization that is part of an insurance group, an insurance broker, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, shortcomings that affect the financial condition of an insurance (reinsurance) company or an insurance group, an insurance broker, an organization guaranteeing the implementation of insurance payments specified in the audit report, within the time limits provided for in paragraph 10 of Article 20 of this Law;

11) non-payment, late payment or payment of mandatory or emergency contributions, as well as initial one-time and additional contributions in an incomplete amount to an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies;

12) non-payment, late payment or partial payment of mandatory contributions by insurance companies to the office of the insurance ombudsman within the period established by the methodology for calculating the number of mandatory contributions, the procedure and terms for payment of mandatory contributions by insurance companies to the office of the insurance ombudsman, approved by the authorized body;

13) non-execution by the insurance organization of the decision of the insurance ombudsman within the period established by him;

14) non-fulfillment or improper fulfillment of the requirements for providing information to the database, including its distortion and (or) incomplete and (or) untimely provision;

15) failure to submit the action plan provided for in paragraphs 3 and 4 of Article 53 of this Law within the established time limits, its disapproval by the authorized body, non-fulfillment or untimely fulfillment of the measures of this plan, failure to eliminate the factor (factors) influencing (affecting) the deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) organization (insurance group), within the time limits established by the action plan;

16) non-fulfillment or untimely fulfillment of the measures of the plan provided for by subparagraph 2) of paragraph 2 of Article 38-1 of this Law.

3. In determining the appropriateness of applying the supervisory response measures and selection of the measure of supervisory response shall be taken into account:

1) the level of risk, nature of violations and (or) shortcomings and their consequences;

2) the scale and significance of the violations and (or) shortcomings and their consequences;

3) regularity and duration of violations and (or) shortcomings;

4) the impact of violations and (or) shortcomings on the financial state;

5) the ability to adjust the situation as a result of applying the selected measure of supervisory response;

6) availability and effectiveness (efficiency) of previously applied supervisory response measures;

7) adequacy of the applied supervisory response measure to the grounds for its application;

8) the reasons which caused occurrence of the revealed violations and (or) shortcomings and (or) risks;

9) acceptance by an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, organizations that are part of an insurance group, a major participant in an insurance (reinsurance) company, a person who has the characteristics of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation insurance payments, by an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, independent measures aimed at eliminating violations, risks and (or) shortcomings identified in the activity, the effectiveness of such measures and (or) the readiness to take them.

4. The authorized body shall apply the following supervisory response measures:

1) recommendatory measures of supervisory response in accordance with Article 53-2 of this Law;

2) measures to improve the financial state and (or) minimize risks in accordance with Article 53-3 of this Law;

3) compulsory supervisory response measures in accordance with Article 53-4 of this Law.

5. The authorized body shall have the right to apply to an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, organizations that are part of an insurance group, major participants in an insurance (reinsurance) company, persons with signs of a major participant in an insurance (reinsurance) company or insurance holding company, an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, any of the supervisory response measures specified in paragraph 4 of this Article, regardless of the supervisory response measures previously applied to them.

6. The procedure of applying the measures of supervisory response shall be established by the regulatory legal act of authorized body.

Footnote. Article 53-1 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 53-2. Recommendatory measures of supervisory response

1. The authorized body shall apply advisory supervisory response measures in cases where shortcomings, risks or violations identified in the activities of an insurance (reinsurance) company, insurance broker, insurance group and (or) organizations that are part of an insurance group, insurance holding company, major participant insurance (reinsurance) company, a person who has the characteristics of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments, an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, including using a reasoned judgment, do not provide a significant impact on the financial stability of the insurance (reinsurance) company and (or) insurance group, do not pose a threat to their financial position and (or) the interests of policyholders (insured, beneficiaries) of the insurance (reinsurance) company.

2. Recommendatory measures of supervisory response shall include:

1) notification of identified shortcomings, risks or violations with bringing (if necessary, determined by the authorized body) this information to the attention of individual bodies of the insurance (reinsurance) company, insurance broker, organization that is part of the insurance group, insurance holding company, a major participant in the insurance (reinsurance) company, a person that has the characteristics of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, an organization that guarantees the implementation of insurance payments;

2) providing recommendations of the authorized body on elimination of the revealed shortcomings, risks or violations;

3) warning about the possibility of applying other measures of supervisory response in case of repeated detection by the authorized body of shortcomings, risks or violations, as well as non-compliance with the recommendatory measures of supervisory response.

3. Recommendatory measure of supervisory response shall be issued by the letter of the authorized body.

Footnote. The head is added with article 53-2 according to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 N 128 (an order of enforcement see Art. 2); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 53-3. Measures on improving financial state and (or) minimizing risks

1. The authorized body in order to eliminate shortcomings, risks or violations, including those identified with the use of reasoned judgment, shall apply the measures on improving financial state and (or) minimizing the risks of the insurance (reinsurance) company, insurance broker, insurance holding, insurance group and (or) organizations that are part of the insurance group, a major participant of the insurance (reinsurance) company, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, an actuary having a license to carry out actuarial activities in the insurance market, through the submission of claims for:

1) maintaining the standard of sufficiency of the solvency margin and (or) the standard of sufficiency of highly liquid assets above the minimum values established by the authorized body;

1-1) elimination of the factor (factors) influencing (influencing) the deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company (insurance group);

2) suspension and (or) restriction of certain types of transactions, including insurance (reinsurance) contracts, or establishment of a special procedure for their implementation;

3) reduction of expenses, including by means of termination or restriction of additional employment of employees, closing of separate branches and representative offices, subsidiaries, restriction of monetary rewards and other types of material incentives of executives;

4) suspension and (or) restriction of investments in certain types of assets or establishment of their special order of implementation;

5) additional formation of insurance reserves;

6) recognition of an individual and (or) a legal entity as a person related to an insurance (reinsurance) company, an insurance holding by special relations;

7) change of the terms of the transaction made on preferential terms with the person connected with the insurance (reinsurance) company, insurance holding by special relations, to the terms of similar transactions with third parties concluded on the date of the transaction with preferential terms;

8) restriction of operations with persons connected with the insurance (reinsurance) company, insurance holding by special relations;

9) termination of accrual and (or) payment of dividends on common and (or) preferred shares;

10) revision of internal policies and procedures, limits on the permissible amount of risks, procedures for assessing the effectiveness of risks management and internal control system;

11) removal from the performance of official duties of the persons specified in Article 34 of this Law, with the simultaneous withdrawal of consent to the appointment (election) to the position of an executive employee. If an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, or an insurance broker is removed from the performance of official duties or the persons specified in Article 34 of this Law are dismissed, before the removal by the authorized body of these persons from the performance of official duties, the authorized body shall revoke the consent to the appointment (election) of this person for the relevant position of an executive employee of an insurance (reinsurance) company, insurance holding company, insurance broker;

11-1) removal from the performance of official duties of an executive employee of an organization that guarantees the implementation of insurance payments, with simultaneous withdrawal of consent to the appointment (election) to the position of an executive employee. In case of suspension by the organization guaranteeing the implementation of insurance payments from the performance of official duties or dismissal of this executive employee until the authorized body removes them from the performance of official duties, the authorized body withdraws consent to the appointment (election) of this person to the position of an executive employee of the organization guaranteeing the implementation of insurance payments;

12) carrying out assessment of the cost of property owned by a major participant of the insurance (reinsurance) company and (or) insurance holding;

13) elimination of the causes and (or) conditions that contributed to the violation of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on issues within the competence of the authorized body, the rights and legitimate interests of policyholders (insured, beneficiaries) of insurance (reinsurance) companies;

14) exclusion of the insurance agent from the register of insurance agents;

15) ensuring compliance of their activities with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The measures provided for in paragraph 1 of this Article shall be applied in the form of a written instruction or agreement.

3. The written instruction is an indication of the insurance (reinsurance) company, the insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, the actuary having a license for implementation of actuarial activity in the insurance market, the organizations which are part of insurance group, the insurance holding, a major participant of the insurance (reinsurance) company for acceptance of the measures obligatory to execution established by paragraph 1 of this Article, and (or) on necessity of submission in the established term of the plan of actions for their execution (hereinafter - the plan of actions).

The action plan shall include a description of shortcomings, risks or violations, the reasons for their occurrence, a list of planned activities, terms of their implementation, as well as responsible executives.

4. A written agreement shall be concluded between the authorized body and an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, or organizations that are part of an insurance group, or a major participant in an insurance (reinsurance) company, or an insurance broker, or an organization that guarantees the implementation of insurance payments, a written agreement on the implementation of the measures established by paragraph 1 of this Article, indicating the deadlines for eliminating the identified deficiencies, risks or violations and (or) a list of restrictions that these persons undertake until the identified deficiencies, risks or violations are eliminated.

A written agreement shall be subject to mandatory signing by an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, organizations that are part of an insurance group, a major participant in an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, or an organization that guarantees the implementation of insurance payments.

5. The insurance (reinsurance) company, insurance holding, the organization which is a part of insurance group, a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, the actuary having a license to carry out actuarial activity in the insurance market shall be obliged to notify the authorized body on execution of the measures, specified in the written instruction and the written agreement in the terms provided by these documents.

6. In case of absence of possibility of elimination of violation in the terms, established in the written instruction and (or) the action plan, the written agreement, for the reasons beyond the control of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding, the organizations which are part of insurance group, a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance broker, the organization guaranteeing implementation of insurance payments, the actuary having a license to carry out actuarial activity in the insurance market, the term on execution of the written instruction and (or) the action plan, the written agreement may be prolonged until the date, established by the authorized body.

7. The non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, which branch is subjected by the authorized body to the requirements specified in paragraph 1 of this Article, shall be obliged to take measures to improve the financial condition of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, including an increase in the amount of assets accepted as a reserve, provided for in paragraph 12 of Article 46 of this Law, minimizing risks by bringing its activities in line with the legislation of the Republic of Kazakhstan and the requirements of the authorized body.

In case of insufficiency of measures taken by a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, specified in part one of this paragraph, the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall fulfill unfulfilled and (or) improperly fulfilled obligations by the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in accordance with a written obligation previously submitted to the authorized body in accordance with subparagraph 12) of part one of paragraph 2 of Article 30-1 of this Law.

Footnote. Section is supplemented by Article 53-3, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 53-4. Compulsory measures of supervisory response

1. The authorized body shall apply coercive supervisory response measures to persons who have the characteristics of a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, as well as major participants in an insurance (reinsurance) company, an insurance holding company, major participants in an insurance holding company and organizations that are part of an insurance group, in the cases:

1) provided for in paragraph 10 of Article 20, paragraph 14-1 of Article 26 and paragraph 4 of Article 46 of this Law;

2) if the application of other supervisory response measures cannot ensure the protection of the legitimate interests of policyholders (insured persons, beneficiaries), financial stability of the insurance (reinsurance) company and (or) insurance group, minimization of risks associated with insurance (reinsurance) activities;

3) if the actions (inaction) of the insurance holding company and (or) a major participant in the insurance (reinsurance) company, (or) a major participant in the insurance holding company, and (or) an organization that is part of the insurance group, and (or) a person with the characteristics a major participant in an insurance (reinsurance) company or an insurance holding company, may lead to further deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company.

2. If there are cases provided for in paragraph 1 of this Article, the authorized body shall have the right to:

1) demand from the person, possessing signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company, and also from the major participant of the insurance (reinsurance) company, reduction of the share of its direct or indirect ownership to the level below ten percent of voting shares of the insurance (reinsurance) company;

2) demand from the person possessing signs of insurance holding, and also from the insurance holding, reduction of the share of its direct or indirect ownership to the level below twenty five percent of voting shares of the insurance (reinsurance) company and to suspend implementation of operations (direct and indirect) between it and the insurance (reinsurance) company exposing the insurance (reinsurance) company to the risk;

3) demand from the insurance (reinsurance) company and insurance holding in respect of organizations where insurance (reinsurance) company or insurance holding is a shareholder (participant), as well as organizations which are part of the insurance group, to suspend operations (direct and indirect) between them, exposing the insurance (reinsurance) company and (or) the insurance holding or organizations, that are part of the insurance group, to the risk;

4) demand from the insurance (reinsurance) company or a person possessing signs of an insurance holding, as well as an insurance holding, alienation of its share of ownership or control over a subsidiary or organizations in the capital of which they have a significant participation;

5) demand from the organizations which are part of insurance group to suspend implementation of operations (direct and indirect) between them and their affiliated persons exposing the organizations which are part of insurance group to the risk;

6) in order to increase the equity of the insurance (reinsurance) company or insurance group in an amount sufficient to ensure the financial stability of the insurance (reinsurance) company or insurance group, demand from the insurance holding, a major participant of the insurance (reinsurance) company to take measures for additional capitalization of the insurance (reinsurance) company or insurance group.

3. In case of non-fulfillment by a major participant of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding or a person possessing signs of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding, of the requirements provided for in paragraph 2 of this Article, as well as in part two of paragraph 10 of Article 20 of this Law, on the basis of the decision of the authorized body, a trust management of shares of an insurance (reinsurance) company belonging to a major participant of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding or a person having the signs of a major participant in the insurance (reinsurance) company or insurance holding shall be established. These shares shall be transferred to the trust management of the authorized body for up to three months.

The authorized body shall have the right to make a decision on the transfer of shares of the insurance (reinsurance) company owned by a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding or a person possessing the signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding, to the trust management of the national managing holding.

In case of transfer of the shares of the insurance (reinsurance) company belonging to the major participant of the insurance (reinsurance) company, insurance holding or the person possessing the signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding to trust management to the national managing holding, the term for which trust management of shares is established shall be determined in the decision of authorized body on establishment of trust management.

During implementation by the authorized body or national managing holding of trust management of the shares of the insurance (reinsurance) company, the owner of shares shall have no right to perform any actions concerning the shares which are in trust management.

A major participant of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding or a person possessing the signs of a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding, shall have the right to apply to the authorized body for the sale of all shares of the insurance (reinsurance) company to the persons, specified in the petition.

The petition shall be satisfied by the authorized body in case of fulfillment of the requirements of legislative acts of the Republic of Kazakhstan, specified in the petition by the acquirers of shares.

At non-elimination of the grounds for the transfer of shares of the insurance (reinsurance) company belonging to the major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding or the person possessing signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding in trust management before the expiration of term on which trust management was established, the authorized body or national managing holding shall alienate the shares of the insurance (reinsurance) company, which are in trust management, through their sale on the organized securities market at the market value prevailing at the date of making the decision on the sale of shares. In the absence of information on the market value of shares, the share sale price may be determined by the appraiser in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. The proceeds from the sale of these shares shall be transferred to the persons, whose shares have been transferred to trust management.

Actions for the sale of shares of the insurance (reinsurance) company belonging to a major participant of the insurance (reinsurance) company, the insurance holding or the person possessing signs of a major participant of the insurance (reinsurance) company or insurance holding shall be performed at the expense of means of the insurance (reinsurance) company.

The procedure for trust management of the shares of an insurance (reinsurance) company belonging to a major participant of an insurance (reinsurance) company, an insurance holding or a person possessing the signs a major participant of an insurance (reinsurance) company or an insurance holding, as well as actions of the authorized body or national managing holding during the period of trust management shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Is supplemented by Article 53-4 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 53-5. Sanctions

1. The authorized body shall have the right to apply the following sanctions to an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, or an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, regardless of the supervisory response measures previously applied to them:

1) suspension of the license on the grounds established by Articles 54 and 59 of this Law;

2) revocation of a license on the grounds provided for in Articles 55 and 60 of this Law;

3) deciding on the compulsory transfer of the insurance portfolio by classes (types) of insurance for which a guarantee is provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund", in case of repeated (two or more times within six consecutive calendar months) violation the insurance (reinsurance) company of one or more prudential standards and (or) other mandatory norms and limits established by the regulatory legal act of the authorized body, and if the insurance holding, a major participant in the insurance (reinsurance) company fails to take measures for additional capitalization of the insurance (reinsurance) company.

1-1. The authorized body shall have the right to apply to the branch of non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the branch of non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, notwithstanding the supervisory response measures previously applied to them, the following sanctions:

1) suspension of the license on the grounds provided for in paragraph 1-2 of Article 54 of this Law;

2) deprivation of the license on the grounds provided for in paragraph 1-2 of Article 55 of this Law.

2. When determining the appropriateness of applying sanctions and selection of a sanction in the form of suspension or deprivation of a license, the following shall be taken into account:

1) level of risk, nature of violations and (or) shortcomings and their consequences;

2) the scale and significance of violations and (or) shortcomings and their consequences;

3) regularity and duration of violations and (or) shortcomings;

4) the impact of violations and (or) shortcomings on the financial state;

5) the reasons which caused the occurrence of revealed violations and (or) shortcomings;

6) adoption by an insurance (reinsurance) company, an insurance broker, an actuary licensed to carry out actuarial activities in the insurance market, independent measures aimed at eliminating shortcomings, risks or violations identified in the activity, as well as the adoption by an insurance (reinsurance) company of a decision on the voluntary return of the license (voluntary reorganization or liquidation).

Footnote. Is supplemented by Article 53-5 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); as amended by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced from 02.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 54. Suspension of the license of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker

1. The license of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker may be suspended for a period of up to six months in one of the following grounds:

1) failure to comply with the requirements of supervisory response measures applied by the authorized body;

1-1) withdrawal of the status of an insurance holding company, a major participant-individual in the absence of an insurance (reinsurance) company of another insurance holding company or a major participant-individual;

2) failure to comply with prudential standards and other mandatory norms and limits, set by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2-1) identify the violation of the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulating the compulsory types of insurance, summed up in the use of unreasonable insurance rates, unjustified refusal in the insurance payments, late insurance payment, non-fulfillment or improper fulfillment of the obligations, arising from the conditions and procedures for compulsory types of insurance;

2-2) violation of the prohibition established by Article 15-1 of this Law on granting preferential conditions to the persons connected with the insurance (reinsurance) company by special relations;

2-3) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

2-4) violation of the prohibition established by paragraph 4 of Article 17 of this Law;

2-5) failure by the insurance broker to comply with the requirements for the minimum amount of equity established by the regulatory legal act of the authorized body;

2-6) identification of the fact of participation of the insurance broker in public procurement for the provision of services related to conclusion of the insurance contract;

2-7) failure to comply with the conditions and procedure for the activities of the insurance broker, as determined by the regulatory legal act of the authorized body;

3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).

4) refusal to provide the documents and information, requested by the authorized body within its jurisdiction in connection with the verification of the insurance activities and the activities of an insurance broker;

5) violation of the requirements, relating to the coordination of the executives of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker;

6) (Is excluded – dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2);

7) identification of violation of the legislation, related to the improper reflection in the accounting of financial transactions for insurance (reinsurance), as well as conducting other forms of mandatory accounting forms;

8) establishment of the fact for providing the inaccurate information in the documents that were the basis for issuance of the license;

8-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019).
9) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

10) implementation of the insurance agent activity by the insurance broker;

10-1) implementation by the insurance broker of intermediary activity on conclusion of insurance (reinsurance) contracts without having a valid contract of insurance of its civil liability before the third parties, the object of which are the risks connected with professional liability of the insurance broker;

11) systematic (three and more times during twelve consecutive calendar months) violation of requirements, stipulated by the legislation the Republic of Kazakhstan about counteraction of legalization (washing) of income gained in the criminal way and to terrorism financing;

12) absence of the insurance (reinsurance) company the contract of participation in the database in the cases, provided for in this Law;

13) the insurance (reinsurance) company does not have an agreement on participation in an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, the existence of which is provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

13-1) the insurance (reinsurance) company does not have a major participant - an individual or an insurance holding company in the implementation of compulsory types of insurance, except for the cases provided for by part two of paragraph 3-1 of Article 11 of this Law;

14) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

15) failure by the insurance holding company, a major participant in the insurance (reinsurance) company to comply with the requirements of the authorized body to increase the equity of the insurance (reinsurance) company, as well as the requirements imposed in accordance with paragraph 2 of Article 53-4 of this Law;

16) non-compliance of the risks management and internal control system with the requirements of the authorized body.

1-1. The validity of the license of an insurance (reinsurance) company may be suspended both for all classes of insurance and (or) types of activity and for individual classes of insurance and (or) types of activity.

1-2. The license of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan may be suspended for up to six months on one of the following grounds:

1) the grounds provided for in subparagraphs 1), 2), 2-1), 2-2), 2-4), 2-6), 2-7), 4), 5), 7), 8), 10), 10-1), 11), 12), 13) and 16) of paragraph 1 of this Article;

2) non-compliance by the branch of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan with the requirements for the amount of assets accepted as a reserve, established by the regulatory legal act of the authorized body in accordance with paragraph 4 of Article 16-4 and paragraph 12 of Article 46 of this Law;

3) non-compliance by an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan with the requirements of the authorized body, presented in accordance with paragraph 12 of Article 46 and paragraph 7 of Article 53-3 of this Law;

4) carrying out activities prohibited for the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in accordance with paragraph 3 of Article 11 of this Law;

5) non-compliance in the course of activity of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan with the requirements for executives of the branch of an insurance (reinsurance) organization-non -resident of the Republic of Kazakhstan, branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

6) suspension of the license of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan to carry out the activities of an insurance broker by a financial supervisory authority or a state court, whose resident is non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan suspension of the license of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan to carry out the activities of an insurance broker by a financial supervisory authority or a state court, whose resident is non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

2. Suspension of the license of the insurance (reinsurance) company entails a prohibition on the conclusion of the new insurance (reinsurance) contract by it, including the extension of the existing insurance (reinsurance) contracts and their changes, provided for the increase in insurance premiums, extent of the liability of the insurance (reinsurance) company, as well as the implementation of the insurance mediation as an insurance agent. The insurance (reinsurance) company shall meet its obligations under the previously concluded insurance (reinsurance) contracts.

3. The decision to suspend the license shall contain the grounds and the period of suspension of the license.

The license shall be considered as suspended from the date of bring such decision to the attention of the executive body of the licensee.

Information on the decision to suspend the license shall be published on the Internet resource of the authorized body in the Kazakh and Russian languages.

4. The requirements of subparagraph 2) of paragraph 1 of this Article shall not apply in respect of an insurance broker.

Footnote. Article 54, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11 June, 2003 № 436, dated 23 December, 2005 № 107 (the order of enforce see Art. 2 of the Law № 107), dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 19 February, 2007 № 230 (the order of enforcement see Art. 2), dated 7 May, 2007 № 244, dated 23.10.2008 № 72-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.08.2009 № 192-IV (shall be enforced from 08.03.2010), dated 30.12.2009 № 234-IV; dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.06.2014 № 206-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 54-1. Transfer of the insurance portfolio in case of revocation of the license of the insurance (reinsurance) company

1. In case of revocation of the license of an insurance (reinsurance) company by the temporary administration, within thirty working days from the date of revocation of the license, the insurance portfolio must be transferred by classes (types) of insurance for which a guarantee is provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Guarantee Fund for Insurance payments", another (other) insurance (reinsurance) company (insurance (reinsurance) companies).

At the request of the provisional administration, the period specified in part one of this paragraph may be extended by the authorized body for the period specified in its decision.

If none of the insurance (reinsurance) organizations operating in the "life insurance" industry does not meet the requirements established by the regulatory legal act of the authorized body, or none of the insurance (reinsurance) organizations operating in the "life insurance" industry ", did not declare its intention to accept the insurance portfolio of the forcibly liquidated insurance (reinsurance) company, the transfer of the insurance portfolio shall be carried out by the insurance (reinsurance) company operating in the life insurance industry, with the participation of the state.

2. The transfer of the insurance portfolio shall be carried out without the consent of the insured (reinsurer).

3. The transfer of the insurance portfolio shall be carried out at the expense of the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies.

4. The provisional administration shall send for approval to the authorized body the decision made on the choice of the insurance (reinsurance) company (insurance (reinsurance) companies) for the transfer of the insurance portfolio no later than the first business day following the day of making such a decision and shall also notify of the completion of the transfer of the insurance portfolio no later than the first business day following the day of completion of such transfer.

The authorized body shall consider this decision of the provisional administration within five working days from the date of its receipt.

The grounds for the refusal of the authorized body to agree on the decision taken by the provisional administration shall be the non-compliance of the insurance (reinsurance) company accepting the insurance portfolio with the requirements established by the regulatory legal act of the authorized body, including failure to comply with prudential standards and other mandatory norms and limits at the time of its adoption, and also taking into account the newly accepted insurance portfolio.

5. The provisional administration shall publish in Kazakh and Russian languages an announcement on the transfer of the insurance portfolio in two periodicals distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan and on the Internet resource of the insurance (reinsurance) company.

6. The procedure and features of the transfer of the insurance portfolio in case of revocation of the license of the insurance (reinsurance) company shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

7. The provisions of this Article shall apply to the branch of an insurance (reinsurance) company that is forcibly terminating its activities - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics provided for in Article 72-1 of this Law.

Footnote. Law is supplemented by Article 54-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55. Revocation of the license of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker

1. The authorized body shall have the right to make the decision on the revocation of the license for one of the following grounds:

1) failure to eliminate in the specified period, the circumstances, giving rise to the suspension of the license;

2) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

2-1) repeated (two or more times within twelve consecutive calendar months) failure to comply with the supervisory response measures applied by the authorized body;

2-2) repeated (two or more times during the twelve consecutive calendar months) violations of the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulating the compulsory types of insurance;

2-3) repeated (two or more times during the twelve consecutive calendar months) non-compliance with the requirements of the prudential standards and other mandatory norms and limits, set by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) the court’s decision on the termination of the activities of the insurance (reinsurance) company or the insurance broker;

4) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);
5) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2);
6 ) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

7) repeated violation within the last twelve months of the requirements provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, for which a sanction was applied in the form of suspension of a license on the grounds provided for in subparagraph 11) of paragraph 1 of Article 54 of this Law;

8) participation of an insurance (reinsurance) company, an insurance broker in transactions, related to money laundering or financing of terrorism.

1-1. An insurance (reinsurance) company may be deprived of a license both for all classes of insurance and (or) types of activity and for individual classes of insurance and (or) types of activity.

1-2. The authorized body shall have the right to make a decision to deprive the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the branch of the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan of a license on one of the following grounds:

1) the grounds provided for in subparagraphs 1), 2-1), 2-2), 2-3), 7) and 8) of paragraph 1 of this Article;

2) repeated (two or more times within twelve consecutive calendar months) violation provided for in subparagraphs 2), 3), 4), 5) and 6) of paragraph 1-2 of Article 54 of this Law;

3) revocation of the license of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out the activities of an insurance broker by a financial supervisory authority or a state court, whose residents are non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

4) adoption by the court of the state, the resident of which is the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, of a decision on the forced liquidation (termination of activities) of the insurance (reinsurance) organization-non- resident of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan;

5) adoption by the court of a decision to terminate the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan in the cases provided for by part two of paragraph 5 of Article 72-1 of this Law.

1-3. An insurance (reinsurance) company may be deprived of a license to carry out insurance (reinsurance) activities in the presence of an insurance portfolio. In the absence of an insurance portfolio, such a license shall be voluntarily returned.

2. The decision on the revocation of the license shall specify the ground of its revocation.

3. The insurance (reinsurance) company that is revoked of a license, shall not be entitled to carry out the insurance or other activity, shall cease all operations on the existing bank accounts, with the exception of the operations, a list of which is determined by the authorized body.

4. An insurance broker, that is revoked a license, shall not be entitled to carry out its activity, shall cease all operations on the existing bank accounts, except in cases related to the current maintenance costs, transfer of money flowing to the insurance broker.

5. The decision to revoke the licenses of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and the branch of non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall enter into force from the date of its adoption by the authorized body. Information on the decision taken to revoke a license is published on the Internet resource of the authorized body in Kazakh and Russian.

The non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall have the right to appeal against the decision to revoke the license of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities.

Footnote. Article 55, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 107), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 12.01.2007 № 222 (shall be enforced upon expiry of 6 months from the date of its official publication), dated 07.05.2007 № 244, dated 28.08.2009 № 192-IV (shall be enforced from 08.03.2010), dated 30.12.2009 № 234-IV; dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 10.06.2014 № 206-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-1. Conservation of insurance (reinsurance) company

Footnote. Article 55-1 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-2. Temporary administration for administering the insurance (reinsurance) company

1. The temporary administration is appointed by authorized body from among his workers or other persons conforming to requirements, stipulated in Item 3 articles 34 of this Law.

The composition of the temporary administration must include employees of the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies.

2. The rights and responsibilities, as well as the conditions of payment for the head and members of the temporary administration (except for the employees of the authorized body) shall be established by a separate agreement, concluded between the authorized body and the temporary administration.

3. The temporary administration shall be governed by this Law, regulatory legal acts of the authorized body and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The authorized body shall have the right to replace the members of the temporary administration at any time.

5. The head and members of the temporary administration shall be liable for damage, caused by the insurance (reinsurance) company in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan. Laying on the head and members of the temporary administration the responsibility for any damage that may be classified as normal business risks shall not be allowed.

6. The provisions of this Article shall apply to the branch of an insurance (reinsurance) company that is forcibly terminating its activities - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics provided for in Article 72-1 of this Law.

Footnote. Law is supplemented by Article 55-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); with the change made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-3. The decision to conduct the conservation of the insurance (reinsurance) company

Footnote. The Law is supplemented by Article 55-3 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Article 2); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-4. Features of administering the insurance (reinsurance) company in the conservation period. Powers of the temporary administration for administering the insurance (reinsurance) company

Footnote. Law is supplemented by Article 55-4 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-5. Control over the activity of the temporary administration (temporary manager) of the insurance (reinsurance) company

Footnote. The Law is supplemented by Article 55-5 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Article 2); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 55-6. Termination of conservation

Footnote. Law is supplemented by Article 55-6 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 56. Consequences of withdrawal of the license of the insurance entities and insurance broker

1. The decision on deprivation of licenses of the subjects of insurance activity and the insurance broker shall enter into force from the date of its adoption by the authorized body. Information on the taken decision on deprivation the license shall be published on the Internet resource of the authorized body in the Kazakh and Russian languages.

2. The authorized body shall apply to the court for the compulsory termination of the activity (liquidation) of the insurance broker in accordance with legislation within fifteen days from the date of withdrawal of the license.

3. The authorized body shall appoint the temporary administration of the insurance (reinsurance) company from the date of entry into force of the decision on the withdrawal of the license and the powers of all bodies of the insurance (reinsurance) company shall transfer to it.

Powers of the previously existing bodies of the insurance (reinsurance) organization shall be suspended. Shareholdres of insurance (reinsurance) organization shall have the right to appeal the decision on withdrawal of the license in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

3-1. Temporary administration of an insurance (reinsurance) company in case of deprivation of the license of an insurance (reinsurance) company shall:

1) transfer the insurance portfolio by classes (types) of insurance for which a guarantee shall be provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund", in the manner prescribed by Article 54-1 of this Law and the regulatory legal act of the authorized body;

2) within two working days from the date of revocation of the license of the insurance (reinsurance) company, form and transfer to the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, register of contracts of the liquidated insurance (reinsurance) company from the databases of the organization on the formation and maintenance of a database and a liquidated insurance (reinsurance) company by classes (types) of insurance for which a guarantee shall be provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund";

3) publish an announcement on the implementation by an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, guarantee payments by classes (types) of insurance for which a guarantee shall be provided in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund". This announcement on the implementation of guarantee payments shall be published in Kazakh and Russian languages in two periodicals distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan and on the Internet resource of the insurance (reinsurance) company.

The authorized body, within ten working days from the date of transfer of the insurance portfolio, shall apply to the court for the forced termination of the activities (liquidation) of the insurance (reinsurance) company in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The temporary administration shall carry out its activities in the period before the appointment of the liquidation commission of the insurance (reinsurance) company by the authorized body.

Control over the activities of the temporary administration of the insurance (reinsurance) company shall be carried out by the authorized body before the appointment of the liquidation commission of the insurance (reinsurance) company.

For the purpose of activity control of temporary administration the authorized body has the right at identification in activity of temporary administration of requirement violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, the rights and legitimate interests of creditors to take out written instructions, obligatory for execution by temporary administrations, about elimination established violations and (or) the reasons and also conditions promoting their commission, at the scheduled time and (or) representation at the scheduled time of the actions plan.

In the actions plan submitted in time, established by the written instruction, descriptions of violations, the reasons which led to their emergence, the list of the planned actions, terms of their implementation and also responsible officials are specified.

The appeal of the written instruction of authorized body shall be carried out in accordance with the procedure, established by the laws of the Republic of Kazakhstan. The appeal of the written instruction of authorized body does not stop his execution.

5. Report of the temporary administration (temporary manager) of the insurance (reinsurance) company on the executed work shall be submitted to the authorized body for approval.

Acceptance-transfer of documents and property of the insurance (reinsurance) company from the temporary administration to the chairman of the liquidation commission shall be executed by an act that is made in four copies. One copy of the acceptance-transfer act shall be sent to the authorized body, the other – to the court, ordered the liquidation of the insurance (reinsurance) company.

6. The temporary administration of the insurance (reinsurance) company shall not be entitled to carry out debit transactions, except as provided for in paragraph 3 of Article 55 of this Law during its activity.

7. The operating procedure of the insurance (reinsurance) organization, appointment of her temporary administration (the interim administrator), powers of temporary administration (the interim administrator) and also an order, forms and terms of providing by temporary administration (the interim administrator) of the reporting and other information in authorized body are defined by regulatory legal acts of authorized body.

8. It is prohibited to financing by the authorized body of expenses on termination of activity of insurance (reinsurance) companies on the grounds of compulsory liquidation, except for the expenses connected with payment of work of employees of the authorized body included in the structure of temporary administration (temporary administrator) of the insurance (reinsurance) company and liquidation commission, and also of expenses on publication in official periodicals of the central body of justice of information on the decision made by the court on compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company and the expenses connected with state registration of termination of activity of the insurance (reinsurance) company on the ground of compulsory liquidation by the Corporation, and delivery of documents for storage in the archive after the liquidation of the insurance (reinsurance) company in the absence of the property of the insurance (reinsurance) company or if its value is insufficient to cover these costs.

9. The provisions of this Article shall apply to the branch of an insurance (reinsurance) company that is forcibly terminating its activities - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics provided for in Article 72-1 of this Law.

Footnote. Article 56, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 12.01.2007 № 222 (shall be enforced upon expiry of 6 months from the date of its official publication), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); dated 29.06.2020 № 351-VI (shall come into force from 01.07.2021); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 57. Suspension of a license of the authorized auditor

(Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 5 May, 2006 № 139 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan № 139)

Article 58. Withdrawal of a license of the authorized auditor

(Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 5 May, 2006 № 139 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan № 139).

Article 59. Suspension of the actuary license

1. The validity of the actuary's license may be suspended by the authorized body for a period of up to three months on one of the following grounds:

1) failure to submit an actuarial opinion and other documents requested by the authorized body within its competence, within the period established by the legislation of the Republic of Kazakhstan or the authorized body;

1-1) failure to comply with the requirements of supervisory response measures applied by the authorized body, and other requirements of the authorized body;

1-2) failure to comply with the requirements of paragraph 4 of Article 40 of this Law;

2) implementation of actuarial activities in violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities;

3) establishment of the fact of providing unreliable information in the documents sent to the authorized body, including those that were the grounds for the issuance of a license;

4) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
5) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
6) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

2. The decision to suspend the license shall specify the grounds and the period of the license suspension. The license shall be deemed as suspended from the date of bringing such a decision to the licensee.

Information on the decision to suspend the actuary's license shall be published on the Internet resource of the authorized body in the Kazakh and Russian languages.

Footnote. Article 59, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 № 107 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law № 107), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 19.02.2007 № 230 (the order of enforcement see Art. 2), dated 30.12.2009 № 234-IV (shall be enforced from 01.01.2012), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 168-VІ as of 02.07.2018 (the enforcement procedure is in Art.2); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 60. Withdrawal of the actuary license

1. The authorized body shall have the right to decide on the withdrawal of the license for one of the following grounds:

1) failure to remove the circumstances in a timely manner, that giving rise to the suspension of the license;

2) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

2-1) violation by an actuary of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, resulting in a systematic (three or more times within twelve consecutive calendar months) non-compliance by the insurance organization with the requirements of prudential standards and (or) other mandatory norms and limits;

2-2) provision of a knowingly false actuarial opinion;

3) disclosure or transfer to third parties (except the authorized body) the data obtained in the course of actuarial calculations, as well as acting as an independent actuary and those that are the subject of security secrets or commercial secrets;

4) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

5) the court decision on the termination of entrepreneurial activity of an actuary.

2. The decision on the withdrawal of the license shall specify the ground of its withdrawal. Licensee shall be deemed to be withdrawing of the license from the date of bringing such a decision to the licensee.

Information on a decision made to revoke the actuary’s license is published on the website of the authorized body in Kazakh and Russian.

Footnote. Article 60, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 12 January, 2007 № 222 (shall be enforced upon expiry of 6 months from the date of its official publication), dated 15.07.2010 № 338-IV (shall be enforced from 01.01.2012); № 168-VІ as of 02.07.2018 (shall be enforced from 01.01.2019); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 61. Compulsory redemption of shares

Footnote. Article 61 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 11. Reorganization

Article 62. Voluntary reorganization of the insurance (reinsurance) company and insurance holding company

1. Voluntary reorganization (merger, consolidation, split-up, spin-off, transformation) of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) shall be carried out in accordance with the legal acts of the Republic of Kazakhstan with the specifications, established by this Law and the regulatory legal acts of the authorized body.

2. Voluntary reorganization of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) can be carried out with the permission of the authorized body.

The insurance (reinsurance) company shall, within one week return all the previously issued licenses to the authorized body in obtaining the permission for voluntary reorganization into a legal entity, not carrying out the insurance activities.

3. The basis for applying for obtaining permission to conduct a voluntary reorganization of an insurance (reinsurance) company (insurance holding company) shall be the presence of a decision of the general meeting of shareholders (members) of this insurance (reinsurance) company (insurance holding company).

The decision of the general meeting of shareholders (participants) of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) on its voluntary reorganization shall be sent by the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) to the authorized body within five working days from the date of such a decision.

If the general meeting of shareholders of an insurance (reinsurance) company decides on its voluntary reorganization into a legal entity that does not carry out insurance (reinsurance) activities, it shall be prohibited to conclude new insurance (reinsurance) contracts, including the extension of existing insurance (reinsurance) contracts and their change, providing for an increase in insurance premiums, the volume of liability of the insurance (reinsurance) company. This prohibition shall be effective from the date of notification of the authorized body in accordance with part two of this paragraph.

When a decision is made by the general meeting of shareholders of an insurance (reinsurance) company to cancel the earlier decision of the general meeting of shareholders of an insurance (reinsurance) company on its voluntary reorganization into a legal entity that does not carry out insurance (reinsurance) activities, the insurance (reinsurance) company shall be obliged within five calendar days from the date of signing the minutes of the general meeting of shareholders, submit a business plan to the authorized body in accordance with subparagraph 2) of paragraph 2 and paragraph 3 of Article 37 of this Law.

The business plan of the insurance (reinsurance) company shall be considered by the authorized body within ten working days.

Therewith, the prohibition specified in part three of this clause shall be valid until the approval of the business plan specified in part four of this clause by the authorized body.

4. An application for permission of the authorized body to conduct the voluntary reorganization of the insurance (reinsurance) company ( insurance holding company) shall be accompanied by the following documents:

1) the decision of the supreme body of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) on its voluntary reorganization (if no such information is available on the website of the financial statements depository);

2) an action plan for the reorganization of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company).

3) is excluded by Law № 272-VI of the Republic of Kazakhstan as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

5. An application for a permit for voluntary reorganization of an insurance (reinsurance) company (insurance holding company) shall be considered by the authorized body within thirty-five working days of submission of a complete package of documents.

6. The reorganized insurance (reinsurance) company (insurance holding) within two weeks from the date of receipt of the permit of the authorized body to conduct reorganization, shall be obliged to inform about the forthcoming changes all its insurants by direct notification and publication of the corresponding announcement not less than in two periodicals, distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan, in the Kazakh and Russian languages and on the Internet resource of the insurance (reinsurance) company.

7. State registration or re-registration of the legal entities, formed as a result of the reorganization shall be carried out, in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

8. The procedure for issuing the permission for voluntary reorganization of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) or refusal to issue this permission shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

9. The requirements of this article shall not apply to non-residents of the Republic of Kazakhstan that are an insurance holding company, a person with characteristics of the insurance holding company, subject to one of the following conditions:

availability of an individual credit rating not lower than A rated of one of the rating agencies, the list of which is established by the authorized body, and a written confirmation from the financial supervision authority of the country of origin of the insurance holding company, the person having the characteristics of the insurance holding company, that these non-residents of the Republic of Kazakhstan shall be subject to the consolidated supervision;

existence of an agreement between the authorized body and the relevant supervisory authority of the foreign state on information exchange, as well as the minimum required rating of one of the rating agencies. Minimum rating and list of rating agencies shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

Footnote. Article 62 is in the wording of the Law of the Republicio of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2012 № 61-V (shall be enforced from 04.02.2012); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 272-VI as of 25.11.2019 (shall be enforced ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 63. Refusal to issue a permission for voluntary reorganization

1. Refusal to issue a permission for voluntary reorganization of the insurance (reinsurance) company (insurance holding company) shall be made by the authorized body for the following reasons:

1) breach of the legitimate interests of policyholders and other creditors as a result of the assumed voluntary reorganization;

2) violation of the minimum conditions to ensure the financial sustainability and other mandatory norms and limits and other requirements, established by this Law and the regulatory legal acts of the authorized body as a result of the assumed reorganization;

2-1) absence of the relevant decisions of the supreme bodies of the reorganized insurance (reinsurance) companies (insurance holding companies);

2-2) violation as a result of expected requirement reorganization of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the protection field of the competition;

3) non-elimination of comments of the authorized body on the submitted documents within the period established by it;

4) inconsistency of the submitted documents with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The authorized body shall notify the applicant on the refusal to issue the permission for its voluntary reorganization with indication of the reasons.

Footnote. Article 63, as amended by Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 64. Specific aspects of the forced reorganization of the insurance (reinsurance) company

Footnote. Article is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2).

Chapter 12. Liquidation

Article 65. Types and grounds for liquidation of insurance (reinsurance) company

1. Liquidation of the insurance (reinsurance) company, including on the ground of bankruptcy, shall be carried out in accordance with this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Insurance (reinsurance) company may be liquidated on the following grounds:

1) by the decision of its shareholders with the permit of the authorized body (voluntary liquidation);

2) by the court decision in cases provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan (compulsory liquidation).

Footnote. Article 65 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 66. Committee of creditors of compulsorily liquidated insurance (reinsurance) organizations

Footnote. The heading of Article 66 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

1. To ensure the interests of creditors and make decisions with their participation in the procedure for the compulsory liquidation of insurance (reinsurance) companies, a committee of creditors shall be created.

The committee of creditors of the liquidated insurance (reinsurance) company shall be approved by the authorized body by the representation of the liquidation commission of the insurance (reinsurance) company.

2. Features of formation and activities of the creditors’ committee shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

Footnote. Article 66, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10 July, 2003 № 483 (shall be enforced from 1 January, 2004); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 67. Features of voluntary liquidation of an insurance (reinsurance) company

1. After the general meeting of shareholders of an insurance (reinsurance) company decides on its voluntary liquidation, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to:

1) send a copy of such a decision to the authorized body within three working days from the date of drawing up and signing the minutes of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company.

The decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company on its voluntary liquidation shall entail a ban on the conclusion of new insurance (reinsurance) contracts, including the extension of existing insurance (reinsurance) contracts and their change, providing for an increase in insurance premiums, the amount of liability of the insurance (reinsurance) company, with the day of notification of the authorized body in accordance with this subparagraph, which, in case of refusal by the authorized body to issue permission for the voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company, shall be valid until such refusal;

2) transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (reinsurance) company (insurance (reinsurance) companies) that has (have) a license (licenses) for transferred classes (types) of insurance and is (are) a participant (s) of the insurance guarantee system payments.

The procedure for issuing a permit for the voluntary liquidation of insurance (reinsurance) companies or refusal to issue the said permit, as well as the procedure for transferring the insurance portfolio, shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

After the transfer of the insurance portfolio in the manner prescribed by Article 37-1 of this Law and the regulatory legal act of the authorized body, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to apply to the authorized body with a request to issue a permit for its voluntary liquidation.

2. When a decision is made by the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company to cancel the earlier decision of the general meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company on its voluntary liquidation, the insurance (reinsurance) company shall be obliged within three calendar days from the date of drawing up and signing the minutes of the general meeting of shareholders insurance (reinsurance) company to submit a business plan to the authorized body in accordance with subparagraph 2) of paragraph 2 and paragraph 3 of Article 37 of this Law.

The business plan of the insurance (reinsurance) company shall be considered by the authorized body within ten working days.

Therewith, the prohibition specified in subparagraph 1) of part one of paragraph 1 of this Article shall be valid until the approval of the business plan specified in part one of this paragraph by the authorized body.

3. An application for issuing a permit to conduct voluntary liquidation of an insurance (reinsurance) company must be accompanied by documents, the list of which shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

4. An application for obtaining permission to conduct voluntary liquidation of an insurance (reinsurance) company must be considered by the authorized body within two months from the date of receipt of all necessary documents.

5. After receiving permission for voluntary liquidation, the insurance (reinsurance) company shall be obliged to return the license and (or) attachment to the license to the authorized body within ten working days.

6. After obtaining the permission of the authorized body for the voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company, the liquidation shall be carried out by its shareholders (sole shareholder) or persons authorized by them (him), in the manner prescribed by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 67 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 68. Refusal to issue the permission for voluntary liquidation

1. Refusal to issue the permission for voluntary liquidation of the insurance (reinsurance) company shall be made by the authorized body for the following reasons:

1) breach of the legitimate interests of policyholders and other creditors as a result of the assumed voluntary liquidation;

2) non-elimination of comments of the authorized body on the submitted documents within the period established by it;

3) inconsistency of the submitted documents with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) insufficiency of funds of the insurance (reinsurance) company to settle its obligations;

5) existence of obligations under insurance (reinsurance) contracts.

2. The authorized body shall notify the applicant of the refusal to issue the permission for its voluntary liquidation, with indication of the reasons.

Footnote. Article 68, as amended by Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 69. Specific aspects of compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company

1. The temporary administration shall resign its powers and transfer the documents and property of the insurance (reinsurance) company to the chairman of the liquidation commission after the court makes a decision on the forced liquidation of the insurance (reinsurance) company and complete the procedures provided for by the regulatory legal act of the authorized body.

1-1. The chairman and members of the liquidation commission of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be appointed by the authorized body, who may be appointed from among:

1) employees of the authorized body;

2) employees of an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies;

3) its shareholders (sole shareholder) or persons authorized by them (him) in the manner prescribed by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

2. From the date of deprivation of the license of the insurance (reinsurance) company:

1) its shareholders (sole shareholder) or persons authorized by them (him), in the manner prescribed by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, the bodies of the insurance (reinsurance) company shall not be entitled to dispose of the property of the insurance (reinsurance) company, except for the liquidation of the insurance (reinsurance) company organization and provision of settlements with its creditors, in case of appointment of the chairman of the liquidation commission of the forcibly liquidated insurance (reinsurance) company from among its shareholders (sole shareholder) or persons authorized by them (him), in the manner prescribed by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan;

2) the execution of earlier decisions of the courts concerning the liquidated insurance (reinsurance) company shall be suspended, except for court decisions on the implementation of insurance payment (insurance payments) for guaranteed classes (types) of insurance provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund", which shall be done by an organization that guarantees insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund";

3) claims of creditors against a liquidated insurance (reinsurance) company may be presented in liquidation proceedings, except for claims related to expenses provided for in paragraph 3 of Article 55 of this Law, as well as with payments for guaranteed classes (types) of insurance provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund";

4) it shall be prohibited to collect money from the bank accounts of the insurance (reinsurance) company according to the requirements of creditors, state revenue authorities, including those subject to satisfaction in an indisputable (non-acceptance) order, as well as a foreclosure on the property of the insurance (reinsurance) company and assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts providing for the condition of participation of the insurant in investments;

5) shareholders of an insurance (reinsurance) company shall be prohibited from alienating their shares of the insurance (reinsurance) company;

6) management, and if necessary, other employees shall be suspended from work in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. In case of forced liquidation of an insurance (reinsurance) company, the court shall notify the authorized body and the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, and within ten calendar days from the date of the decision on the forced liquidation of the insurance (reinsurance) of the organization shall send them a copy of such a decision.

3-1. From the date of entry into force of the court decision on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company, the powers of the previously existed bodies of the insurance (reinsurance) company shall be terminated, the executives and if necessary, other employees shall be dismissed in the manner prescribed by the labour legislation of the Republic of Kazakhstan.

3-2. From the date of entry into force of the court decision on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company, the consequences provided for in subparagraphs 1) -5) of paragraph 2 of this Article shall occur.

3-3. From the date of entry into force of a court decision on the forced liquidation of an insurance (reinsurance) company, insurance (reinsurance) contracts concluded with a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall terminate early in the manner prescribed by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, except for contracts for guaranteed types (classes) of insurance provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund".

4. If the court makes the decision on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company on the grounds, not involving the withdrawal of the licenses by the authorized body, the authorized body shall consider the question of withdrawing its license in the manner, prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 № 177-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).
Footnote. Article 69 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.03.2014 № 177-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 07.11.2014 № 248-V (shall be enforced after ten calendar days after day of his first official publication); dated 28.11.2014 № 257 (an order of enforcement see subitem 12) Art. 10); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 69-1. Transfer of the insurance portfolio from the date of entry into force of the court decision on the compulsory liquidation of the insurance ( reinsurance) company

Footnote. Law is supplemented by Article 69-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 70. The liquidation commission of the compulsorily liquidated insurance (reinsurance) company

1. After deciding on the liquidation of the insurance (reinsurance) company, including the reason of bankruptcy, the court shall initiate the liquidation proceedings and assign the duty to the authorized body to establish the liquidation commission of the insurance (reinsurance) company with regard to its branches and representative offices.

The procedure for appointment and dismissal of the liquidation commission of the compulsorily liquidated insurance (reinsurance) companies and the requirements for the chairman and members of the liquidation commission shall be determined by regulatory legal acts of the authorized body.

The rights and obligations of the chairman and a member of the liquidation commission, including the right to compensation, the amount of powers to manage the affairs and property of the compulsorily liquidated insurance (reinsurance) company shall be governed by the regulatory legal acts of the authorized body and the agreement, concluded between it and the creditors’ committee, subject to the requirements established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

1-1. The liquidation commission of a compulsorily liquidated insurance (reinsurance) company may demand that a transaction concluded by an insurance (reinsurance) company within one year before the withdrawal of its license be declared invalid by a court on the following grounds:

1) unequal counter-performance of obligations by the other party:

if the transaction price and (or) its other terms differ significantly in the worst part for the insurance (reinsurance) company from the price and (or) other terms under which similar transactions are made in comparable circumstances;

if the market value of the property transferred by the insurance (reinsurance) company or other performance of obligations performed by it significantly exceeds the cost of the received counter performance of obligations determined taking into account the terms and circumstances of such counter performance of obligations;

if the transaction was made free of charge or in respect of a person connected with an insurance (reinsurance) company by special relations, in violation of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) commission by the insurance (reinsurance) company of calculations in relation to a separate creditor or other person, which entailed the provision of preference to one of creditors before other creditors in satisfaction of claims, if the transaction resulted in satisfaction of requirements of one creditors, the deadline of which at the time of transaction has not occurred, in the presence of not executed obligations before other creditors in due time.

The limitation period for disputes related to the invalidity of transactions concluded by the insurance (reinsurance) company within one year before the deprivation of its license is five years from the date of their reveal.

In case of invalidation of the transaction, the consequences of invalidity of the transaction established by the Civil code of the Republic of Kazakhstan (General part) shall be applied.

1-2. The provisions of paragraph 1-1 of this Article shall not apply to the transaction (transactions) under the general financial agreement, except for the following cases:

1) the transaction (transactions) within the framework of the general financial agreement is (are) made after the initiation of a case on the compulsory liquidation of an insurance (reinsurance) company or within one month before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of an insurance (reinsurance) company;

2) the transaction (transactions) within the framework of the general financial agreement is (are) made within one month before the date of withdrawal of the license from the insurance (reinsurance) company;

3) the transaction (transactions) within the framework of the general financial agreement is (are) made within six months before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company or the date of deprivation of the license of the insurance (reinsurance) company with a person associated with the insurance (reinsurance) company special relationship, or in his interest;

4) the transaction (transactions) within the framework of the general financial agreement is (are) made within six months before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company or the date of deprivation of the license of the insurance (reinsurance) company with a person who knew (or should have known) on signs of an unstable financial position of an insurance (reinsurance) company;

5) a transaction (transactions) within the framework of a general financial agreement has a change of parties (except for a change of parties as a result of universal succession) in one of the following cases:

after the initiation of a case on the compulsory liquidation of an insurance (reinsurance) company or within one month before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of an insurance (reinsurance) company;

within one month before the date of deprivation of the license of the insurance (reinsurance) company;

within six months before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company or the date of deprivation of the insurance (reinsurance) company's license with a person associated with the insurance (reinsurance) company by special relations;

within six months before the date of initiation of a case on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company or the date of deprivation of the license of the insurance (reinsurance) company with a person who knew (or should have known) about the signs of an unstable financial position of the insurance (reinsurance) company.

1-3. The invalidity of one or several transactions under the general financial agreement shall not entail the invalidity of the general financial agreement itself and other transactions within the framework of the general financial agreement if there are no grounds for invalidating them concerning the general financial agreement and other transactions.

If one or several transactions within the framework of the general financial agreement are recognized as invalid after the determination of the net obligation (net claim), the net liability (net claim) shall be subject to recalculation by the party to the transaction by which the net liability (net claim) was determined, by eliminating from it the results of a transaction or transactions declared invalid.

2. An interim liquidation balance sheet and a register of creditors' claims of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be approved by the authorized body.

3. The liquidation commission of the forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be obliged to submit to the authorized body reports on the work done and, upon its written request, additional information about its activities and data relating to the forcibly liquidated insurance (reinsurance) company.

4. The liquidation bankruptcy estate of an insurance (reinsurance) company shall be formed in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, taking into account the specifics established by this Law.

Assets formed at the expense of a part of insurance premiums (insurance contributions) received from policyholders for investment purposes, and income (expenses) received (incurred) from their investment, under insurance contracts providing for the condition of participation of the insurant in investments, in a competitive (liquidation) the mass of the insurance (reinsurance) company shall not be included.

The monthly amount of remuneration paid to the chairman, members of the liquidation commission of the forcibly liquidated insurance (reinsurance) company and other involved employees should not exceed ten times the minimum wage for each of them, established for the corresponding financial year by the law on the republican budget.

The sale of the property of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be carried out by the liquidation commission in the manner determined by the regulatory legal acts of the authorized body.

Control over the activities of the liquidation commission of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be carried out by the authorized body.

5. The liquidation commission shall submit to the court the agreed with the authorized body report on the liquidation and the liquidation balance.

Court shall approve the report of liquidation and the liquidation balance and make a ruling on the completion of the liquidation proceedings.

The liquidation commission shall send a copy of the court ruling to the Corporation as well as to the authorized body.

The liquidation commission shall be obliged within thirty calendar days after the approval of the liquidation balance sheet and the liquidation report to submit them to the Corporation, and copies of these documents – to the authorized body.

The procedure for liquidation and requirements for the work of the liquidation commission of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company shall be determined by the regulatory legal acts of the authorized body.

Upon completion of the liquidation of the insurance (reinsurance) company, the liquidation commission shall in the prescribed manner pass the documents to the archive and notify the authorized body about it.

6. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004).

7. After registration of the termination of the insurance (reinsurance) company, the liquidation commission shall, within five business days, submit a copy of the order for registration of the termination of the insurance (reinsurance) company to the authorized body.

Footnote. Article 70, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement, see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 71. Recognition of insurance (reinsurance) company as bankrupt

1. Insolvency of the insurance (reinsurance) organization is established taking into account the conclusion of the authorized body brought into court, made taking into account a method of calculation of prudential standards and other regulations and limits, obligatory to observance, the size of the capital of the insurance (reinsurance) organization, including presence at the insurance (reinsurance) organization of the monetary commitments and other requirements of monetary character which are not performed by the insurance (reinsurance) organization within three and more months from the moment of approach of term of their execution.

The insurance (reinsurance) organization is insolvent at her inability to fulfill monetary commitments and other requirements of monetary character within three months from the moment of approach of term of their execution.

2. Rehabilitation procedures for insurance (reinsurance) company may be assigned by the court in the presence of the appropriate conclusion of the authorized body.

3. Rehabilitation procedures for insurance (reinsurance) company may be in the form of financial rehabilitation or in the form of transfer of insurance liabilities and their corresponding amount of assets to the concerned insurance (reinsurance) companies through a public auction, conducted in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Insurance (reinsurance) company may be declared as bankrupt by the court only in the manner prescribed by the legislation. Extrajudicial liquidation procedure of the insolvent insurance (reinsurance) company under the decision of its creditors and the insurance (reinsurance) company shall not be permitted.

5. Conclusion of a settlement agreement by the parties shall not be permitted in the bankruptcy case of the insurance (reinsurance) company.

Footnote. Article 71 with the change made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 № 177-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).

Article 72. Priority of creditors of the insurance (reinsurance) company

1. Claims of creditors of the insurance company, recognized in the manner, established by the legislation, shall be satisfied in the following order:

1) first of all, the claims of the creditors on insurance payments for insurance cases that occurred before the entry into force of the court decision on liquidation of the insurance company shall be satisfied;

1-1) in the second, the claims for payment of withheld wages, and (or) other maintenance income, as well as the demands of citizens to whom the liquidated insurance company is responsible for damage to life or health, through the capitalization of the corresponding time payments on the grounds, not related to the liability under the insurance contracts, shall be satisfied;

2) in the third, the calculations on payment of wages and compensation to persons, who worked under an employment contract, outstanding social contributions to the State Social Insurance Fund, payment of mandatory pension contributions withheld from wages, as well as royalties under the copyright contracts shall be paid;

3) in the fourth stage, the claims of creditors under the insurance contracts, related to the insured person shall be satisfied;

4) in the fifth stage, the claims of creditors - individuals under the contracts, concluded by them on property insurance and other types of insurance, not related to the insured person, shall be satisfied;

5) in the sixth place, the requirements of creditors under concluded insurance contracts other than those specified in subparagraphs 3) and 4) of this paragraph shall be satisfied, as well as the requirements of the organization guaranteeing the implementation of insurance payments to policyholders (insured, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, under insurance contracts, on the guarantee payments made, expenses related to payment of the insurance portfolio of the liquidated insurance company, transferred to another insurance company in the manner and on the terms provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, and other expenses associated with their implementation;

6) in the seventh stage, the claims of creditors under the obligations, secured by a pledge of assets of the liquidated insurance company within the amount of security, shall be satisfied;

7) in the eighth stage, the liabilities for taxes, duties and other obligatory payments to the budget, as well as the repayment of loans, granted from the republican budget shall be paid;

8) in the ninth stage, the settlements with other creditors shall be carried out in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Costs, associated with the liquidation procedure of the insurance (reinsurance) company shall be paid out of turn.

3. Claims of creditors of the reinsurance companies, recognized in the manner, established by the legislation, shall be satisfied in the following order:

1) Firstly, the claims for payment of withheld wages, and (or) other maintenance income, as well as the demands of citizens to whom the liquidated reinsurance company is responsible for damage to life or health, through the capitalization of corresponding time payments for grounds, not related to the liability under the reinsurance contracts, shall be satisfied;

2) in the second, the calculation on payment of wages and compensation to persons, who work under an employment contract, outstanding social contributions to the State Social Insurance Fund, the payment of mandatory pension contributions withheld from wages, as well as the royalties under copyright contracts, shall be paid;

3) in the third, the claims of assignors, arising out of contracts for “life insurance” shall be satisfied;

4) in the fourth stage, the claims of assignors, arising out of contracts for “general insurance” shall be satisfied;

5) in the fifth stage, the claims of creditors under the obligations, secured by a pledge of assets of the liquidated reinsurance company within the amount of security, shall be satisfied;

6) in the sixth stage, the liabilities for taxes, duties and other obligatory payments to the budget, as well as the repayment of loans granted from the republican budget shall be paid;

7) in the seventh stage, the settlements with other creditors shall be carried out in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

4. The claims of each subsequent turn shall be satisfied after full satisfaction of the previous turn.

When addressing the claims of creditors of one queue, the funds shall be apportioned between them in proportion to the amounts of claims, subject to satisfaction.

5. Upon the occurrence of the relevant queue, the claim of the creditor with his consent can be satisfied in ways, not contrary to the legislation of the Republic of Kazakhstan, including in cash and (or) through the transfer of assets in kind in compliance with the principle of proportionality calculations.

6. Creditors' claims expressed in foreign currency shall be satisfied in tenge at the rate established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan on the date of entry into force of the court decision on compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company.

Footnote. Article 72, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.06.2003 № 436, dated 10.07.2003 № 483 (shall be enforced from 01.01.2004), dated 20.02.2006 №128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 72-1. Termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan

1. Termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be carried out in accordance with this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

Termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan may be carried out:

1) by decision of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan based on the permission of the financial supervision authority of the state, the resident of which is the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan, or the statement of the financial supervision authority of the relevant state that such a permit under the legislation of the insurance (reinsurance) organization - non-resident of the Republic of Kazakhstan is not required (voluntary termination of activities);

2) based on the decision of the authorized body to withdraw the license (forced termination of activities).

2. After the adoption by an insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan of a decision on the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to:

1) send a copy of such a decision to the authorized body within three working days from the date of drawing up and signing the protocol of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan with the permission of the financial supervision authority of the state, the resident of which is the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan, or statements of the financial supervision authority of the relevant state that such permission is not required under the legislation of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

The decision of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan on the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan premiums, the scope of liability of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, from the date of notification of the authorized body in accordance with this subparagraph, which, in case of refusal by the authorized body to issue a permit for the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, shall be valid until such refusal;

2) transfer the insurance portfolio to another (other) insurance (reinsurance) company (insurance (reinsurance) companies), another (other) branch (branches) of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, having a license (licenses) by transferable classes (types) of insurance and being a participant(s) of the system of guaranteeing insurance payments.

The procedure for issuing a permit for the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan or refusal to issue the said permit, as well as the procedure for transferring the insurance portfolio shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

After the transfer of the insurance portfolio in the manner prescribed by Article 37-1 of this Law and the regulatory legal act of the authorized body, as well as the repayment of all obligations, the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to apply to the authorized body with a request to issue a permit for voluntary termination of activities branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

3. When a decision is made by an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan to cancel an earlier decision of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan on the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident The Republic of Kazakhstan shall be obliged, within three calendar days from the date of drawing up and signing the protocol of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, to submit a business plan to the authorized body in accordance with subparagraph 2) of paragraph 2 and paragraph 3 of Article 37 of this Law.

The business plan of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be considered by the authorized body within ten working days.

Therewith, the prohibition specified in part two of subparagraph 1) of paragraph 2 of this Article shall be valid until the approval of the business plan specified in part one of this paragraph by the authorized body.

An application for issuing a permit to conduct a voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan must be accompanied by documents, the list of which is established by the regulatory legal acts of the authorized body.

An application for obtaining permission to conduct a voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan must be considered by the authorized body within two months from the date of receipt of all necessary documents.

After obtaining permission for voluntary termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to return the license and (or) attachment to the license to the authorized body within ten working days.

The assets of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, shall be returned to the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan after obtaining permission from the authorized body for the voluntary termination of the activities of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and return of the license and (or) attachments to the license to the authorized body.

After obtaining permission from the authorized body for the voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, the termination of activities shall be carried out by an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan or persons authorized by them (him), in the manner determined by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

4. Refusal to issue a permit for voluntary termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be made by the authorized body on the following grounds:

1) provided for by subparagraphs 2), 3) and 5) of paragraph 1 of Article 68 of this Law;

2) violation as a result of the alleged voluntary termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, of the legitimate interests of policyholders and other creditors;

3) insufficiency of funds of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan to calculate the obligations of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

5. Forced termination of activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be carried out in connection with the deprivation of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan by the authorized body of a license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities on the grounds provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, including in connection with the decision of the competent authority of the state, the resident of which is the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan, on the deprivation of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan of the license for the right to carry out insurance (reinsurance) activities and (or) forced liquidation (termination of activities) of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

If a court decides to forcibly terminate the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan on the grounds not related to the deprivation of its license by the authorized body, the authorized body shall consider the issue of deprivation of its license in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In case of forced termination of the activities of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, the authorized body notifies the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance companies, and within ten calendar days from the date of the decision on the forced termination of the activities of the branch insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan shall send it a copy of such a decision.

6. From the date of revocation of the license of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan for the right to carry out insurance (reinsurance) activities, the authorized body shall appoint a temporary administration that performs the functions and powers established by Article 55-2 of this Law and transfers the insurance portfolio in the manner and the terms provided for in Article 54-1 of this Law, taking into account the specifics of this Article.

From the date of the decision to revoke the license of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, insurance (reinsurance) contracts concluded with a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan that is forcibly terminating its activities, shall terminate ahead of schedule, except for contracts for guaranteed types (classes) of insurance provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund".

The transfer of the insurance portfolio of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan that is forcibly terminating its activities shall be carried out only at the expense of the assets of the branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, accepted as a reserve, and money on bank accounts opened for the activities of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

In case of insufficiency of the assets of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan accepted as a reserve, and the money in bank accounts opened for the activities of the branch of the insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, the transfer of the insurance portfolio for guaranteed types (classes) of insurance shall be carried out at the expense of the organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries), in the event of liquidation of insurance organizations.

After the provisional administration completes the procedure for transferring the insurance portfolio and terminating insurance (reinsurance) agreements, the provisional administration shall terminate its powers and transfer documents related to the transfer of the insurance portfolio and termination of insurance (reinsurance) agreements to the founders (participants) and (or) the body of the insurance (reinsurance) organization - a non-resident of the Republic of Kazakhstan and (or) executives of a branch of an insurance (reinsurance) company - a non-resident of the Republic of Kazakhstan, forcibly terminating its activities. The founders (participants), bodies of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to complete the process of forced termination of the branch, including satisfaction of the claims of creditors of the branch of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan, forcibly terminating the activities, in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

The exchange of information between the authorized body and the financial supervision authority of the state, the resident of which is the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan, on the progress and results of the liquidation procedure of the insurance (reinsurance) company - non-resident of the Republic of Kazakhstan shall be carried out on the basis and in the manner provided for by the agreement specified in subparagraph 4) of paragraph 1 of Article 30-1 of this Law.

Footnote. The Law was amended with Article 72-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 73. Control powers of the authorized body in the liquidation process of the insurance (reinsurance) company

1. To exercise control over the activities of the liquidation commission of a forcibly liquidated insurance (reinsurance) company, including on the grounds of bankruptcy, the authorized body shall have the right to:

1) receive from the liquidation commission reports on the work done, and, if necessary, additional information;

2) establish the form, terms and frequency of submission of reports and additional information by the liquidation commission;

3) conduct inspections of the activities of the liquidation commission in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan;

4) in case of revealing shortcomings and (or) risks in the activities of the liquidation commission that may lead to the creation of a situation that threatens the interests of insurers (beneficiaries) and (or) other creditors, violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, the rights and legitimate interests of creditors, issue mandatory liquidation by the commission, written instructions to eliminate the identified violations and (or) causes, as well as the conditions that contributed to their commission, within the prescribed period and (or), submit an action plan within the established period.

The action plan, submitted within the period established by the written order, shall contain descriptions of violations, the reasons that led to their occurrence, a list of planned activities, and the timing of their implementation, as well as responsible officials.

Appeal against a written order of the authorized body in court shall not suspend its execution;

5) in case of non-execution by the liquidation commission within the established period of a written order to replace the members of the liquidation commission, apply the measures provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan, and also apply to the court or prosecution authorities for the protection of the rights and legally protected interests of creditors;

6) establish the features and procedure for the formation and approval of estimates of liquidation expenses;

7) determine the requirements for the implementation by the liquidation commission of the rules for keeping cash in the cash register, making incoming and outgoing transactions with cash, maintaining cash documents, ensuring the spending of cash, limits on cash balances, as well as the deadlines for depositing cash to the current account of the liquidation commission.

2. In case of violation by the liquidation commission of the legislation of the Republic of Kazakhstan, the chairman, head of the subdivision of the liquidation commission shall bear responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 73 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 13. Reporting and other issues

Article 74. Financial and other reports

1. An insurance (reinsurance) company and an insurance broker shall perform the registration of their operations in accordance with international financial reporting standards, the legislation of the Republic of Kazakhstan on accounting and financial reporting.

1-1. An insurance (reinsurance) company and an insurance broker are obliged to timely submit reliable and complete financial and other statements to the National Bank.

The branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and the branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall be obliged to timely submit reliable and complete reporting according to accounting data and other reporting to the National Bank.

2. The list, forms of financial and other statements of an insurance (reinsurance) company and an insurance broker, including financial and other statements on a consolidated basis, the time frames and procedure for their submission to the National Bank are established by the regulatory legal acts of the National Bank in consultation with the authorized body.

The list, forms of reporting according to accounting data and other reporting of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and the branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, the terms and procedure for its submission to the National Bank shall be established by regulatory legal acts of the National Bank in agreement with the authorized body.

2-1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

3. An insurance (reinsurance) company and an insurance broker shall submit to the authorized body, upon its request, the data about their property, including outside the Republic of Kazakhstan, about the size of the taken risks, provided guarantees and warranties, on the concluded and concluding transactions on insurance and reinsurance, the data about the participation in the authorized capital of legal entities, including the data constituting the insurance secret, in order to implement the controlling and supervisory functions.

3-1. The authorized body shall be entitled to demand corrections of reporting according to accounting data and other reporting of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, a branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan in case they submit false (incomplete) reporting.

4. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).
Footnote. Article 74, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 11.06.2004 № 562, dated 08.07.2005 № 69, dated 20.02.2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2), dated 05.05.2006 № 139 (the order of enforcement see Art. 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan № 139), dated 28.02.2007 № 235 (the order of enforcement see Art. 2), dated 19.03.2010 № 258-IV; dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2), dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 74-1. Reporting of a major participant of an insurance (reinsurance) company and insurance holdings

1. The list, forms of financial and other statements of a major participant in an insurance (reinsurance) company and insurance holding companies, the time frames and procedure for their submission to the National Bank are established by the regulatory legal acts of the National Bank in consultation with the authorized body.

2. A major participant in the insurance (reinsurance) organization, which is an individual - a resident of the Republic of Kazakhstan, in addition to the reporting provided for in paragraph 1 of this Article, must, within five working days after the date of submission to the tax authority of the income and property declaration, shall submit to the authorized body its copy with confirmation of the submission of the declaration to the tax authority.

Footnote. The chapter is supplemented by Article 74-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.12.2005 N 107 (the order of enforcement, see Article 2 of the Law N 107); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 18.11.2015 № 412-V (shall come into force from 01.01.2021); as amended by Law № 262-VI of the Republic of Kazakhstan as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 75. Obligatory actuarial report

1. Mandatory actuarial opinion on insurance reserves shall be an integral part of the annual financial reporting of the insurance (reinsurance) organization, annual reporting according to the accounting data of the branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and is subject to submission to the authorized body.

2. The requirements for the content and the order of presentation of an obligatory actuarial report shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

Footnote. Article 75 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 75-1. Coefficients, characterizing the unprofitability

1. Insurance (reinsurance) companies in order to analyze their activities during all or certain classes (types) of insurance shall calculate the coefficients, characterizing unprofitability (loss ratio, cost ratio, combined ratio).

2. Coefficients, characterizing the unprofitability (loss ratio, cost ratio, combined ratio) are the relative indicators, reflecting the unprofitability of the insurance (reinsurance) company activity in the implementation of all or certain classes (types) of insurance.

Procedure for calculating the coefficients, characterizing the unprofitability (loss ratio, cost ratio, combined ratio) shall be established by the regulatory legal acts of the authorized body.

Footnote. Section is supplemented by Article 75-1 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 February, 2006 № 128 (the order of enforcement see Art. 2). Article is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 7 May, 2007 № 244.

Article 76. Publication of the basic indicators of insurance (reinsurance) organization, insurance broker and insurance holding company

1. Insurance (reinsurance) company and insurance broker shall publish the consolidated annual financial reporting, and in the absence of a subsidiary (subsidiaries) organization(s) – the non-consolidated annual financial reporting and the audit report in the manner and within the time, established by the regulatory legal act of the authorized body, after an independent audit validation of their submitted information and approval of the annual financial reporting by the annual meeting of shareholders of the insurance (reinsurance) company.

Insurance (reinsurance) companies shall quarterly publish a balance sheet, profit and loss statement, corresponding to the international standards of financial reporting, in the manner and within the time, established by the regulatory legal act of the authorized body, without their audit confirmation.

Insurance holding companies shall publish their consolidated annual financial reporting, and in the absence of a subsidiary (subsidiaries) organization(s) – the non-consolidated financial reporting, as well as the audit report in the manner and within the time, established by the regulatory legal act of the authorized body.

The requirements of this paragraph shall not be applicable to non-residents of the Republic of Kazakhstan, which are insurance holding companies.

2. Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall publish, in the manner and within the time established by the regulatory legal act of the authorized body:

Annual reporting according to the accounting data;

annual consolidated financial reporting of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan, and in the absence of a subsidiary (subsidiaries) organization (organizations) - unconsolidated annual financial reporting of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan and an audit report after audit confirmation of the reliability of the information presented in them and approval of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan , non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan.

Branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, branch of a non-resident insurance broker of the Republic of Kazakhstan shall quarterly publish a statement of assets and liabilities, a statement of income and expenses in accordance with international financial reporting standards, in the manner and terms established by the regulatory legal act of the authorized body, without their audit confirmation.

Footnote. Article 76 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 77. Procedure and terms of document storage

1. Professional participants of the insurance market, insurance agents, engaged in entrepreneurial activities shall generate data on insurance (reinsurance), insurance mediation and provide the registration and storage of documents, related to their activities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Insurance (reinsurance) company shall maintain a register of insurance (reinsurance) contracts in the manner, prescribed by the regulatory legal act of the authorized body. Contract of insurance (reinsurance) shall be entered in the register of insurance (reinsurance) contracts within one business day from the date of its conclusion.

Information about a policyholder (insured person) (surname, first name, middle name (if available) or name of a legal entity, the number of the insurance contract, the date of its conclusion, the entry into force of the insurance contract and the expiration period, personal identification number or business identification number), contained in the register of insurance contracts and in the database shall match.

2. The list of documents, subject to the mandatory storage, the order and terms of their storage by the professional participants of the insurance market, insurance agents, engaged in entrepreneurial activities, shall be established by the authorized body in consultation with the authorized body for managing the archives and documentation.

Footnote. Article 77 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

Article 78. Appeal against a decision of the authorized body

1. A decision of the authorized body may be appealed by the concerned person within ten days from the date of its entry into force in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Appeal against the decision of the authorized body on the application of supervisory response measures (except for advisory supervisory response measures) and (or) sanctions, as well as the actions of the temporary administration (temporary administrator) of the insurance (reinsurance) company until the court decision on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company enters into legal force (reinsurance company) shall not suspend the execution of the appealed decision or actions (inaction).

If a transaction concluded based on a decision of the authorized body and (or) a party to which is the temporary administration (temporary administrator) of the insurance (reinsurance) company before the court decision on the compulsory liquidation of the insurance (reinsurance) company comes into force, the return by the parties of all received shall be prohibited under this deal.

Footnote. Article 78 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI ((shall be enforced from 01.01.2019); № 262-VI as of 03.07.2019 (shall be enforced from 01.01.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 14. Activity on the formation and maintenance of the database

Footnote. The Law is supplemented by Chapter 14 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2010 № 338-IV (the order of enforcement see Art. 2).

Article 79. The establishment procedure and main functions of organization for the formation and maintenance of database

1. The organization for the formation and maintenance of the database (hereinafter referred to as the Organization) is a non-profit organization established in the organizational and legal form of a joint stock company, one hundred percent of the voting shares of which belong to the National Bank.

The organization shall carry out the formation and maintenance of a database on compulsory and voluntary types of insurance, reinsurance, co-insurance, and joint reinsurance based on this Law and certain laws of the Republic of Kazakhstan regulating compulsory types of insurance.

The organization shall develop, coordinate with the authorized body and approve the database development plan.

The organization shall maintain a unified register of insurance agents.

1-1. Was valid till 01.07.2017 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 01.01.2016).
1-2. Was valid till 01.07.2017 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 01.01.2016).
1-3. Was valid till 01.07.2017 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall come into force from 01.01.2016).

1-4. The competence of the board of directors of the organization, in addition to the issues determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on joint-stock companies, shall include the following issues:

1) approval of the rate of contributions payable to the organization by recipients of insurance reports specified in subparagraph 3) of part one of paragraph 4 of Article 80 of this Law;

2) approval of the database development plan for the coming calendar year.

2. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).
3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).
4. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of first official publication).

5. The input order of the database by classes (types) of insurance consists of the following stages:

1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication);

2) putting into service the management system of database;

3) organization of information process on the formation of database;

4) testing of the information process, referred to in subparagraph 3) of this paragraph, with information providers who concluded a contract on the provision of information with them.

The requirements for the content of internal rules, establishing the procedure for the organization shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body. The regulatory legal act of the authorized body shall be binding on providers of information, referred to in subparagraph 1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law, in respect of their activities as information providers to participate in the creation and protection of databases.

6. The organization in it activity shall be obliged to:

1) have technical and other premises for safe placement and operation of information systems, databases;

2) in the formation and use of information systems for placement of the database and means of protection of the specified information systems, use the certified equipment and software;

3) to conduct at least once every three years an audit of the organization's software and hardware, including information and communication technologies used by the organization in its activities;

4) provide the authorized state bodies exercising state control over the subjects of the database in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, round-the-clock access to the information listed in paragraph 2 of Article 80 of this Law, in real time in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Informatization" and other laws of the Republic of Kazakhstan.;

4-1) ensure the publication on its Internet resource of statistical information on classes of insurance, without disclosing the secret of insurance or other secrets protected by law, in the manner determined by the regulatory legal act of the authorized body;

5) ensure the immediate sending of a notification on the conclusion of an insurance contract in electronic form and the settlement of insured events under it in cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

5-1) restrict access to the database to the recipients of the insurance report, specified in subparagraph 3) of part one of paragraph 4 of Article 80 of this Law, in order not to conclude new insurance contracts for the period specified in the notification of the authorized body on the restriction of such access;

6) ensure the storage of information on insurance contracts, including information on insured events (events considered as insured events) and insurance payments, in electronic form;

7) provide the policyholder (insured, beneficiary) with permanent access to the organization's Internet resource to view information on insurance contracts in electronic form concluded with this policyholder, in cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

7-1) ensure the availability of a backup server for storing copies of information about the subjects of a single insurance database, located outside the boundaries of the settlement in which the organization is located;

8) comply with other requirements established by the legislation of the Republic of Kazakhstan and (or) contracts on provision of information and (or) receipt of insurance reports.

7. The main functions of the organization shall be:

1) collection of information provided for in paragraphs 1 and 2 of Article 81 of this Law;

2) formation and issuance of insurance reports, the requirements for the content of which are established by this Law and separate legislative acts of the Republic of Kazakhstan regulating obligatory types of insurance;

3) formation of insurance statistics, including those necessary for actuarial researches in the field of insurance and insurance activities;

4) creation and maintenance of an information-analytical system for statistical accounting, analysis and generalization of data on the insurance market and their placement on informatization objects, including on the organization’s Internet resource, as well as presentation to the persons specified in paragraph 4 of Article 80 of this Law, in in the manner prescribed by this Law;

4-1) interaction with state databases to provide analytical and other information services to the persons specified in paragraph 4 of Article 80 of this Law.

The procedure for providing analytical and other information services shall be determined by the organization independently, taking into account the restrictions established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan;

5) automatic calculation of insurance premiums under the contracts of obligatory insurance in accordance with separate legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulating compulsory types of insurance;

6) maintaining an electronic database on insurance, reinsurance, co-insurance and joint reinsurance contracts for storing information on them, including information on insured events (events considered as insured events) and insurance payments, in electronic form for each policyholder (insured, beneficiary);

7) placing on its Internet resource a list of Internet resources of insurance companies used to conclude insurance contracts in electronic form and settle insured events on them by exchanging electronic information resources;

8) other functions provided for by the regulatory legal act of the authorized body and (or) the charter of the organization.

8. In order to ensure high-quality and timely performance of functions for implementation of the requirements provided for by legislative acts of the Republic of Kazakhstan and this Law, the organization shall have the right to receive information from individuals and legal entities, as well as state bodies, including information constituting the secret of insurance.

To ensure that insurance (reinsurance) organizations fulfill the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, the organization has the right to access the relevant information systems and databases of state bodies in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Informatization" and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Employees of the company shall be responsible for disclosure of information obtained in the course of their functions, constituting official, commercial secrets, insurance secrets or other secrets protected by the Law, in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 79, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (an order of enforcement see Art. 2); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 24.11.2015 № 422-V (an order of enforcement see Art. 2); dated 02.07.2018 № 166-VI (for the procedure of enactment see Art. 2); dated 12.07.2022 № 138-VII (Refer to Article 2 for the order of enactment).

Article 80. Database

1. The structure of the database is defined by the organization with the requirements established by this Law.

2. The insurance report shall be divided into the following types:

1) limited access insurance report - an insurance report containing information on double insurance, insurance payments, paid insurance premiums, amounts of the sum insured and other information related to the identity of the policyholder, the insured or the beneficiary;

2) standard access insurance report - an insurance report containing information about insured events, the object of insurance, insurance agents, and other information that is not related to insurance secrecy or other secrets protected by law;

3) summary insurance report - an insurance report that does not disclose the secret of insurance or other secret protected by law, containing a summary amount of data in quantitative form, including in the context of concluded insurance contracts, the volume of insurance premiums, insurance payments, the number of insured events and other insurance parameters.

3. Providers of information for the formation of database shall be:

1) insurance (reinsurance) companies, including branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan, based on agreements concluded with the organization on the provision of information;

1-1) an organization that guarantees the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations, based on an information provision agreement concluded with the organization;

1-2) a unified pension savings fund, voluntary accumulative pension fund on the basis of agreements concluded with the organization on the provision of information;

2) authorized state bodies exercising state control over the subjects of the database in accordance with the requirements of certain legislative acts of the Republic of Kazakhstan regulating obligatory types of insurance;

3) an authorized body;

4) other persons on the basis of contracts on provision of information.

4. Recipients of the insurance report shall be:

1) the authorized body;

1-1) National Bank;

2) authorized state bodies exercising state control over the subjects of the database, in accordance with the requirements of the laws of the Republic of Kazakhstan;

2-1) the state body, carrying out within its competence, statistical activity in the field of legal statistics and special accounts for the purpose of providing information concerning the contracts of obligatory insurance of civil liability of owners of vehicles by the authorized state body by means of system of information exchange of law enforcement, special state and other bodies;

3) insurance (reinsurance) companies, including branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan, based on agreements concluded with the organization on receipt of insurance reports;

3-1) an organization guaranteeing the implementation of insurance payments to policyholders (insured persons, beneficiaries) in the event of liquidation of insurance organizations, based on an agreement concluded with the organization on receipt of insurance reports;

3-2) a unified pension savings fund, a voluntary pension savings fund on the basis of agreements concluded with the organization on the receipt of insurance reports;

4) subjects of database (an insurant, insured, beneficiary);

5) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication);

6) other entities in accordance with the procedure provided for by legal acts of the Republic of Kazakhstan;

7) the insurance ombudsman;

8) the persons, specified in subparagraphs 1), 2), 3), 4) and 4-4) of paragraph 5 of Article 830 of the Civil code of the Republic of Kazakhstan (Special part);

9) banks, branches of non-resident banks of the Republic of Kazakhstan, organizations engaged in certain types of banking operations, organizations engaged in microfinance activities, on the basis of an agreement concluded with the organization on the provision of information and (or) receipt of insurance reports and the consent of the database subject;

10) foreign organizations based on an agreement on the exchange of information between the authorized body and the relevant supervisory body of a foreign state;

11) other persons with the consent of the subject of the database.

It shall be prohibited to provide information to persons not specified in this paragraph, except for the submission of a consolidated insurance report, provided for in subparagraph 3) of paragraph 2 of this Article.

5. The issuance of insurance reports from the database to the recipients of the insurance report specified in paragraph 4 of this Article shall be carried out depending on the levels of access and the type of insurance reports, except for the submission of a consolidated insurance report, provided for in subparagraph 3) of paragraph 2 of this Article:

1) the recipients of the insurance report specified in subparagraphs 1) and 1-1) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive all types of insurance reports on all subjects of the database;

2) the recipients of the insurance report specified in subparagraphs 2) and 2-1) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive all types of insurance reports on all subjects of the database, subject to the restrictions established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan;

3) the recipient of the insurance report specified in subparagraph 3) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive all types of insurance reports on the subject of the database under the insurance contracts concluded with this recipient in accordance with the requirements of the laws of the Republic of Kazakhstan, and for other subjects only if there is the consent of the subject of the database;

4) the recipient of the insurance report specified in subparagraph 3-1) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive all types of insurance reports on all subjects of the database within the guaranteed classes (types) of insurance included in the system of guaranteeing insurance payments;

5) the recipient of the insurance report specified in subparagraph 3-2) of part one of paragraph 4 of this article has the right to receive all types of insurance reports on all subjects of the database under pension annuity contracts concluded within the framework of the Law of the Republic of Kazakhstan “On pension security in the Republic of Kazakhstan”;

6) the recipients of the insurance report, specified in subparagraph 4) of part one of paragraph 4 of this Article, shall be entitled to receive the insurance report of limited and standard access only about themselves;

7) the policyholder (insured person) shall have the right to receive a limited access insurance report on the beneficiary to fulfill the requirements of Article 924 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan;

8) the beneficiary shall have the right to receive a limited access insurance report on the insured (insured) to exercise their rights as a victim;

9) recipients of the insurance report, specified in subparagraph 6) of part one of paragraph 4 of this Article, shall be entitled to receive insurance reports containing information provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

10) the insurance ombudsman shall have the right to receive insurance reports of limited and standard access on the subjects of the database when resolving issues in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan;

11) the recipients of the insurance report specified in subparagraph 9) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive insurance reports of limited and standard access on the subjects of the database, subject to the conclusion of an agreement with the organization on the provision of information and (or) receipt of insurance reports, as well as when the consent of the subject of the database for each receipt of information containing the secret of insurance or other secret protected by law, including personal data;

12) the recipients of the insurance report specified in subparagraph 10) of part one of paragraph 4 of this Article shall be entitled to receive standard access insurance reports;

13) the recipients of the insurance report, specified in subparagraph 11) of part one of paragraph 4 of this Article, shall have the right to receive insurance reports of standard and limited access with the written consent of the subject of the database.

Recipients of the insurance report specified in subparagraphs 1), 1-1), 2), 2-1), 3), 3-1), 3-2), 6), 7), 8), 9) and 11) of part one of paragraph 4 of this article are responsible for the disclosure of information constituting official, commercial secrets, insurance secrets or other secrets protected by law.

The recipients of the insurance report specified in subparagraphs 1), 1-1), 2), 2-1), 3), 3-1), 6), 7), 8) and 9) of the first part of paragraph 4 of this Article, shall bear responsibility for disclosure of information constituting official, commercial secrets, insurance secrets or other secrets protected by law.

6. Submission by the organization of the insurance report to the recipients specified in the first part of paragraph 4 of this Article shall be carried out in writing based on their request.

The request is submitted in writing on behalf of recipients of insurance reports of standard and (or) limited access specified in subparagraphs 3-1), 3-2), 4), 7), 9), 10) and 11) of part one of paragraph 4 of this article, an authorized person responsible for submitting a request to the organization, information about which is contained in the register of recipients of the database.

6-1. The authorized state bodies exercising state control over the subjects of the database in accordance with the requirements of legislative acts of the Republic of Kazakhstan shall have the right to receive the information, listed in paragraphs 1 and 2 of this Article round-the-clock in real time using information systems integrated with the relevant software in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Informatization" and other laws of the Republic of Kazakhstan.

7. Non-performance and (or) untimely accomplishment of the duties provided in point 1 of article 82 of this Law the organization bears the responsibility established by the Code of the Republic of Kazakhstan about administrative offenses for distortion of information obtained from suppliers of information.

Footnote. Article 80, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 № 524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall come into force from 01.01.2020); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 05.01.2021 № 407-VI (shall come into force upon expiration of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (for the procedure for putting it into effect, see Article 2).

Article 81. Information, provided for the formation of a database

1. The information providers specified in subparagraph 1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law shall be obliged to provide information on each concluded insurance, reinsurance, co-insurance and joint reinsurance agreement, including on the amendments and additions made to them, on their early termination, volumes insurance (reinsurance) premiums, insured events (events considered as insured events), insurance agents and insurance brokers, as well as the amounts of insurance (reinsurance) payments in the manner, terms and volume stipulated by the agreement on the provision of information and (or) receipt insurance reports, taking into account the requirements provided for by this Law and the regulatory legal act of the authorized body.

Branches of insurance (reinsurance) companies - non-residents of the Republic of Kazakhstan provide the information specified in part one of this paragraph for all classes of insurance (reinsurance) specified in the license.

1-1. The information provider specified in subparagraph 1-1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law provides information on each insured event, as well as on the amounts of insurance payments in the manner, terms and volume that are provided for by the agreement on the provision of information and (or) receipt of insurance reports, taking into account the requirements provided for by this Law, the Law of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Payments Guarantee Fund" and the regulatory legal act of the authorized body.

1-2. Information providers referred to in subparagraph 1-2) of paragraph 3 of Article 80 of this Law shall provide information on pension annuity agreements concluded in accordance with the Social Code of the Republic of Kazakhstan, in the manner, terms and volume stipulated by the agreement on the provision of information and (or) receipt of insurance reports, taking into account the requirements provided for by this Law, the Social Code of the Republic of Kazakhstan and the regulatory legal act of the authorized body.

2. The regulatory legal act of the authorized body may establish additional requirements for the content of the information provided by information providers specified in subparagraphs 1), 1-1) and 1-2) of paragraph 3 of Article 80 of this Law to the database.

3. The information listed in paragraphs 1, 1-1, 1-2 and 2 of this Article shall be provided by the information providers specified in subparagraphs 1), 1-1) and 1-2) of paragraph 3 of Article 80 of this Law, in electronic form using information systems integrated by the relevant software, within the time limits established by the regulatory legal act of the authorized body.

4. The suppliers of information specified in subparagraphs 1) and 3) of point 3 of article 80 of this Law bear the responsibility established by the Code of the Republic of Kazakhstan about administrative offenses for distortion of information by its providing in the database, non-performance and (or) untimely accomplishment of the duties provided in point 3 of article 82 of this Law.

Footnote. Article 81 with the changes made by the Law of the Republic of Kazakhstan from 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020); dated 12.07.2022 № 138-VII (Refer to Article 2 for the order of enactment); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 82. Rights and obligations of persons, involved in the formation and maintenance of a database

1. The organization shall:

1) carry out the formation of insurance reports;

2) provide insurance reports in the manner, prescribed by this Law and the regulatory legal acts of the authorized body;

3) not prevent the disclosure of information, contained in the insurance reports, except as provided in this Law;

4) provide to the recipient of the insurance report and the subject of the database the corrected insurance report, if the insurance report presented to the recipient, as a result of actions or omissions of the employees of the organization contain the information, not corresponding to the information, provided to the organization by the providers of information, within five business days from the date of detection of the specified mismatch.

If necessary the confirmation by the provider of information of the fact of discrepancy of the insurance report, issued by the organization, the calculation of the term for provision of the information of the corrected insurance report to the recipient of the insurance report and the subject of a database, shall be carried out from the time of receipt by the organization of the relevant information from the provider of information in the period specified in subparagraph 7) of paragraph 3 of this Article;

5) at the request of the subject of a database, provide it with information about the provider of information, that provided the information, contested by the subject of a database;

6) refuse to represent the insurance report, if the request on its submission is made in violation of the requirements, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

7) keep records of requests for presentation of insurance reports and record of the presented insurance reports;

8) contact the provider of information with the requirement for an adjustment, supplement of the received information, that shall be subject to reissuance or clarification in the presence of relevant grounds;

9) to use electronic information resources and information systems according to the legislation of the Republic of Kazakhstan;

10) ensure the equal conditions for participation of providers of information referred to in paragraph 3 of Article 80 of this Law, in the creation of and access to the information resources of a database;

11) provide the information, requested by the authorized body for the implementation of its powers, stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan, including:

the information on failure to provide, untimely provision or provision of incomplete information by the providers of information, referred to in subparagraph 1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law, which provision is required by this Law, the regulatory legal act of the authorized body and the contracts for provision of information and (or) receiving the insurance reports;

the information on the amount of insurance premiums, calculated by the providers of information referred to in subparagraph 1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law, in violation of the requirements of the legislative acts of the Republic of Kazakhstan on compulsory types of insurance;

12) provide the access to a database to the authorized body;

13) within two working days from the date of application of the subject of database, provide him (her) with information on the presence in the database of data on the insurance contract, concluded by the insurant with the insurer (information provider), whose duties include entering information into the database under the insurance contract;

14) within three business days from the date of receipt of the written request of the injured or the person, who is entitled under the Laws of the Republic of Kazakhstan to compensation in connection with the death of the injured, submit in writing the information on the presence or absence of the insurance policy in the cases, stipulated by legislation of the Republic of Kazakhstan on compulsory types of insurance;

15) comply with other requirements, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan and (or) by contracts for provision of information and (or) receipt of insurance reports;

16) maintain a unified register of insurance agents, including:

provide information to the insurer about the presence of an insurance agent in the unified register and confirm the powers of insurance agents to provide intermediary services in the conclusion of insurance contracts;

exclude from the unified register of insurance agents on the grounds provided for by this Law.

2. Organization shall have the right to:

1) conclude the contracts for the provision of information with providers of information and (or) the receipt of insurance reports with the recipients of insurance reports;

2) require from the providers of information the complete and accurate information, providing for the formation of a database;

3) return the information, provided by the provider of information without using it in the database, due to its improper or incomplete design, inconsistency of the data of the provider of information, the recipient of the insurance report, the subject of a database with the requirements of the used information system;

3-1) to purchase information materials related to entrepreneurial activities from a self-regulatory organization;

3-2) for formation and use of the database to obtain information from databases and information systems of state bodies and organizations;

3-3) to provide the recipients of insurance reports with information on the history of the insured vehicle;

4) have other rights, stipulated by legislative acts of the Republic of Kazakhstan and the contracts, concluded in accordance with this Law.

3. Providers of information shall:

1) conclude the contract with the organization for the provision of information and (or) the receipt of insurance reports;

2) provide the information to the database for its formation in the volume, manner and time as defined by the contracts for provision of information and (or) receipt of insurance reports;

3) make corrections to the information, transmitted to the organization, at the request of the subject of a database;

4) provide the information to the organization in strict accordance with the data, available on the subject of a database;

5) to use electronic information resources and information systems according to the legislation of the Republic of Kazakhstan.

6) provide the appropriate conditions for obtaining and processing the information at their own expense;

7) provide, within three business days, the information to the organization in the cases, stipulated by subparagraph 4) of paragraph 1 of this Article.

4. Provider of information shall have the right to:

1) require the use by the organization of the information, provided in accordance with this Law;

2) have other rights in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan and (or) the contract for provision of information and (or) receipt of information.

5. The recipient of the insurance report specified in subparagraph 3) of part one paragraph 4 of Article 80 of this Law shall be obliged to:

1) report on the changes in the data, submitted by them in the register as a recipient of the information;

2) comply with the confidentiality of the received information and not disclose it to third parties;

3) use the received information only for the purposes, provided in this Law;

4) introduce the subject of a database at its request with the content of the information or provide him a copy of this information in accordance with the internal regulations;

5) pay for services to provide the information from a database in the order, amount and terms that are defined by the contract for provision and (or) receipt of insurance reports;

6) have other duties in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan and (or) the contract for provision of information and (or) receipt of insurance reports.

6. Recipient of information shall have the right to receive the insurance report and have other rights in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

7. Subject of a database shall have the right to:

1) receive in accordance with the requirements, established by this Law, the insurance report of itself;

2) in the conclusion of the insurance contract, require the recipient of the insurance report, referred to in subparagraph 3) of paragraph 4 of Article 80 of this Law, the acquaintance with the insurance report or issue him a copy of the insurance report, obtained by this recipient from the database;

3) disagree with the information, contained in the insurance report, with obtaining the information about the provider of information;

4) contact the provider of information and the organization, demanding the correction of incorrect information;

5) have other rights in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 82 with the changes made by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced dated 01.01.2016); dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 83. Mandatory terms of the contract for provision of information and (or) receive of insurance reports

Contract for provision of information and (or) receipt of insurance reports shall contain:

1) full name of the parties, data about their location and bank details;

2) indication of the subject matter of the contract in accordance with this Law;

3) list and forms of insurance reports, submitted from the database;

4) rights and obligations of the parties, in accordance with this Law;

5) procedure for payment of services to provide the information from the database;

6) types, amount, periods (frequency), procedure for provision of information for the formation of a database;

7) types, periods (frequency), volume of information, contained in the insurance reports, and the order to obtain the insurance reports;

8) term of the contract, grounds and procedure for its changing, termination at the unilateral refusal to perform the contract in the cases, provided by this Law, as well as the size of the forfeit for non-fulfillment or improper fulfillment of obligations under the contract;

9) obligation of the provider of information on compliance with the confidentiality in respect of all information, sent to the organization;

10) obligation of the organization on compliance with the confidentiality in respect of all the received information;

11) provisions for the responsibilities of the parties for breach of contract.

Unilateral refusal on performance of the contract for provision of information shall be possible only in cases of voluntary return, and deprivation of a license of the insurance company to conduct the insurance activities. At the same time the insurance company shall, prior to the expiration of the insurance contract, provide to the organization the information, prescribed in Article 81 of this Law.

When concluding a contract for provision of information and (or) receive of insurance reports with providers of information, referred to in subparagraph 1) of paragraph 3 of Article 80 of this Law, the following conditions shall be included in the contract for provision of information and (or) receive the insurance reports:

1) on the list and forms of information, required by paragraph 2 of Article 81 of this Law;

2) on mandatory joint implementation of organizational, technical measures and technological requirements for the protection of software, used in the formation and operation of information systems, used to create the database and the protection means of the specified information systems.

Article 84. Registration in the organization

For registration in the organization, the providers of information, referred to in paragraph 3 of Article 80 of this Law, shall submit the following documents:

1) an application for registration in the organization;

2) a certificate of the state registration (reregistration) of a legal entity;

2-1) a certificate of record registration of a branch of a non-resident insurance organization of the Republic of Kazakhstan;

3) the information about the surname, first name, middle name (if any) of the officials, authorized to make the requests to the database in the order, established by the organization.

If necessary, this information shall be certified by a digital signature of these individuals.

Footnote. Article 84, as amended by Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall come into force from 16.12.2020).

Article 85. Reorganization and liquidation of organizations

Footnote. Article 85 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 № 311-V (shall be enforced after ten calendar days after day of its first official publication).

Chapter 15. Insurance ombudsman

Footnote. The Law is supplemented by Chapter 15 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 166-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 86. Insurance ombudsman, his status, principles of activity, procedure of election and early termination of his powers

1. The insurance ombudsman shall be an individual who is independent in his/her activity and carries out the settlement of disputes:

1) between the insurance companies arising on the issues of compulsory and voluntary insurance;

2) between the insurants (insured, beneficiaries) and insurance companies arising from insurance contracts.

Individuals and (or) small businesses that are policyholders (insured, beneficiaries) shall have the right to apply to the insurance ombudsman to resolve disagreements on all types of insurance. Other legal entities may apply to the insurance ombudsman only for the class (type) of compulsory insurance of civil liability of vehicle owners.

The sum of the requirements for the differences of persons specified in part two of this paragraph, shall not exceed ten thousand times the monthly calculation index.

2. The insurance ombudsman shall be guided by the following principles in his/her activity:

1) equality of the parties;

2) objectivity and impartiality in making a decision by the insurance ombudsman;

3) keeping secrecy of insurance and other secrets protected by the Law;

4) respect for the rights and interests of the parties protected by the Law;

5) transparency and justification of the decision-making procedure.

3. The insurance ombudsman shall be elected by the authorized body for a term of three years.

3-1. The procedure for electing and carrying out activities of the insurance ombudsman shall be determined by the regulatory legal act of the authorized body.

4. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

5. The meeting of the council of representatives of the insurance ombudsman shall be deemed competent, and the quorum conditions shall be met, if the members of the council of representatives of the insurance ombudsman present at the meeting have in total not less than two thirds of the total votes.

6. Early termination of the powers of the insurance ombudsman shall be carried out by the authorized body, including at the request of the council of representatives of the insurance ombudsman.

7. The same person may not be elected as an insurance ombudsman more than twice in a row.

8. Early termination of the powers of the insurance ombudsman on their initiative shall be carried out based on a written notification of the council of representatives of the insurance ombudsman and the authorized body one month before the termination of powers.

Footnote. Article 86 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 87. Council of representatives of the insurance ombudsman and its competence

1. The council of representatives of the insurance ombudsman shall be formed by one representative from:

1) each insurance company having a license for the right to carry out insurance activities;

2) the authorized body.

2. The competence of the council of representatives shall include:

1) approval of the list of candidates in the amount of at least three candidates for the position of insurance ombudsman who meets the requirements established by Article 88 of this Law;

2) approval of the structure and staff (office of the insurance ombudsman);

3) approval of the annual budget, report on the results of the activities of the insurance ombudsman and determination of the amount of the mandatory annual contribution based on the methodology for calculating the number of mandatory contributions, the procedure and terms for payment of mandatory contributions by insurance organizations to the office of the insurance ombudsman, approved by the authorized body;

4) approval of the internal rules of the insurance ombudsman in coordination with the authorized body;

4-1) providing recommendations to the insurance ombudsman on improving their activities based on the analysis of complaints from consumers of insurance services against the actions of the insurance ombudsman and consideration of reports of the insurance ombudsman;

5) sending a petition to the authorized body for early termination of the powers of the insurance ombudsman;

6) other issues related to the activities of the insurance ombudsman in accordance with this Law.

Footnote. Article 87 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 88. Requirements for the insurance ombudsman

1. A person may be recommended for election as an insurance ombudsman:

1) with higher law education;

2) having an impeccable business reputation;

3) having experience in the field of insurance for more than five years;

4) who has not previously been an executive employee of an insurance (reinsurance) company or other legal entity within a period of not more than one year before the adoption by the authorized body of a decision to revoke the license of an insurance (reinsurance) company, as well as the forced liquidation of an insurance (reinsurance) company or other legal entity; persons or declaring them bankrupt in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

A person recognized incapable or partially capable by the court in accordance with the procedure established by the Law of the Republic of Kazakhstan, as well as a person against whom criminal prosecution is carried out may not be recommended as an insurance ombudsman.

2. The insurance ombudsman shall not be entitled to hold any of the positions in financial organizations and (or) be an affiliate of insurance organizations.

Footnote. Article 88 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 89. Rights and duties of the insurance ombudsman

1. The insurance ombudsman shall have the right to:

1) request from the insurance companies the information necessary for consideration of application of the applicant;

2) publish in the media materials on the activities of the insurance ombudsman in compliance with the requirements of subparagraph 2) of paragraph 2 of this Article;

3) the formation of the staff (office of the insurance ombudsman).

2. The insurance ombudsman shall be obliged to:

1) be guided in their activities by the principles provided for in paragraph 2 of Article 86 of this Law;

2) keep confidentiality in respect to information obtained in the course of dispute resolution, and not to disclose it to the third parties;

3) report annually to the council of representatives of the insurance ombudsman on its activities;

4) ensure the completeness, reliability and timeliness of posting information and data on its Internet resource.

Footnote. Article 89 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 90. Decision-making procedure by the insurance ombudsman

1. The decision shall be taken by the insurance ombudsman individually and shall be communicated in written form to the parties involved in the dispute.

2. When making decisions, the insurance ombudsman is guided by the legislation of the Republic of Kazakhstan and the terms of contracts.

3. The decision of the insurance ombudsman on the disputes between insurance companies shall be obligatory for insurance companies.

The decision of the insurance ombudsman on the disputes between the insurant (insured, beneficiary) and the insurance company shall be obligatory for the insurance company in case of its acceptance by the insurant (insured, beneficiary).

4. In case of non-fulfillment by the insurance company of the decision of the insurance ombudsman within the period established by him/her, the insurance ombudsman shall be obliged to inform the authorized body no later than three working days with attachment of documents confirming the violation of the requirements of this Law and regulatory legal acts of the authorized body.

5. The persons specified in part two of paragraph 1 of Article 86 of this Law, who are policyholders (insured, beneficiaries), as well as the insurer, have the right to go to court in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan after receiving a decision of the insurance ombudsman. At the same time, execution of the decision of the insurance ombudsman is not mandatory for the policyholder (insured, beneficiary).

Footnote. Article 90 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced from 01.01.2024).

Article 91. Activities of the insurance ombudsman

1. The activities of the insurance ombudsman, including the procedure and terms for considering applications for resolving disagreements and making decisions, shall be carried out based on the procedure for electing and carrying out the activities of the insurance ombudsman, approved by the authorized body, and the internal rules of the insurance ombudsman.

2. To properly perform the assigned functions, the activities of the insurance ombudsman shall be financed by the contributions of insurance organizations. The methodology for calculating the number of mandatory contributions and the procedure and terms for the payment of mandatory contributions by insurance organizations to the office of the insurance ombudsman shall be established by the regulatory legal act of the authorized body.

3. Settlement of disputes in the cases provided for in paragraph 1 of Article 86 of this Law shall be carried out by the insurance ombudsman free of charge.

4. In case of non-payment, late payment or partial payment of mandatory contributions, the insurance ombudsman shall be obliged to notify the authorized body within seven working days of the improper performance by the insurance company of its obligations under this Law.

5. The office of the insurance ombudsman must contain services and specialists in information technology, jurisprudence, accounting and financial reporting, in the field of assessment, for working with applications from applicants and other services (specialists) based on the decision of the insurance ombudsman, approved by the council of representatives of the insurance ombudsman

Footnote. Article 91 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (the order of enforcement see Article 2).

Article 92. Features of the settlement of disputes arising from obligatory insurance contracts

Features of settlement of disputes arising from obligatory insurance contracts shall be established by separate legislative acts of the Republic of Kazakhstan regulating obligatory types of insurance.

The President of the Republic of Kazakhstan