Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 13.09.2017 № 170 (25.09.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
"Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Мыналар:
1) осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі;
2) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Банктің ашық валюталық позициясын есептеу қағидалары және лимиттері белгіленсін.
2. Осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ тізбе бойынша Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп танылсын.
3. Қаржы нарығының әдіснамасы департаменті (Әбдірахманов Н.А.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:
1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы қаулыны "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына:
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға;
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізіліміне, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізуге жіберуді;
3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.
4. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.
5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.
6. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.
Ұлттық Банк | |
Төрағасы | Д. Ақышев |
| Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 147 қаулысына 1-қосымша |
Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де
нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері
лимиттерінің нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі
Осы Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Нормативтер) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Банктер туралы заң) сәйкес әзірленді және пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндері және есептеу әдістемесі белгілейді.
Банктерге және олардың еншілес ұйымдарына арналған, шоғырландырылған қаржылық есептілік негізінде есептелетін пруденциялық нормативтердің нормативтiк мәндерi мен есептеу әдiстемесi Банктер туралы заңның 42-бабына сәйкес белгіленеді.
Нормативтік мәндер үтірден кейін үш таңбалы санмен көрсетіледі.
Банктер міндетті түрде сақтауға тиіс пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттеріне:
банктің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен мөлшері;
меншiктi капиталдың жеткiлiктiлiк коэффициенті;
бір қарыз алушыға тәуекелдің ең жоғары мөлшері;
өтімділік коэффициенттері;
тұрақты қорландырудың өтімділік және нетто жабылуы коэффициенттері;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелеріне банктердің капиталдандыруы;
банк қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру коэффициенті.
1-тарау. Банктің жарғылық және меншікті капиталының ең төмен
мөлшері
1. Жаңадан құрылатын банк үшін жарғылық және меншікті капиталдардың ең аз мөлшері 10 000 000 000 (он миллиард) теңге мөлшерінде белгіленеді.
2. Банктің меншікті капиталының ең аз мөлшері мынадай тәртіппен белгіленеді:
тұрғын үй құрылыс жинақ банкі және жалғыз акционері басқа мемлекеттің орталық банкі болып табылатын банк үшін 4 000 000 000 (төрт миллиард) теңге мөлшерде;
басқа банктер үшін 10 000 000 000 (он миллиард) теңге мөлшерінде.
3. Банк акционерлерден меншікті акцияларды, егер мұндай сатып алу қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган белгілеген кез келген пруденциалдық нормативтерді және басқа да сақталуы міндетті өзге нормалар мен банк капиталы мөлшерінің лимиттерді бұзуға алып келмейтін жағдайда ғана сатып алады.
2-тарау. Меншiктi капитал жеткiлiктiлiгі коэффициенті
4. Банктің меншікті капитал жеткіліктілігі мынадай коэффициенттермен сипатталады:
1) негізгі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті k1:
негізгі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
2) бірінші деңгейдегі капитал жеткіліктілігінің коэффициенті k1-2:
бірінші деңгейдегі капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел;
3) меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенті k2:
меншікті капиталдың мынадай сомаға қатынасы:
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел.
k1, k1-2 және k2 коэффициенттерінің есебіне қабылданатын тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына (бұдан әрі - ҚЕХС) сәйкес қалыптастырылған резервтерді шегере отырып енгізіледі.
Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктігі коэффициенттерінің мәндеріне сай белгіленген мәндердің және Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13606 тіркелген "Ертерек ден қою шараларын және екінші деңгейдегі банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін қолдану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 29 ақпандағы № 69 қаулысында көзделген қадағалау үстемесінің сомасы ретінде айқындалады.
Меншікті капитал жеткіліктілігі мәндеріне қосымша меншікті капитал буферлерінің мынадай мәндері белгіленеді:
консервациялық буферге қойылатын талап тұрақты негізде орындалады және мынадай болады:
барлық банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – 1 (бір) пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 1 (бір) пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2 (екі) пайыз;
жүйе құраушы банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайызы;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайызы;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – 3 (үш) пайыз;
қарсы циклдық буфер, Нормативтердің оны енгізу мөлшерін және мерзімдерін қарсы циклдық буферді есептеуді бастау күніне дейін кем дегенде 12 (он екі) ай бұрын белгілейді. Қарсы циклдық буфер мөлшерінің диапазоны активтердің, тәуекелдерді ескере отырып мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 0 (нөл) пайызынан 3 (үш) пайызына дейін құрайды;
жүйелік буфер, оның есептелуіне қойылатын талаптар Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10210 тіркелген "Қаржы ұйымдарын жүйе құраушылар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 257 қаулысына сәйкес жүйе құраушы деп танылған банктерге қолданылады. Жүйелік буферге қойылатын талап 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап тұрақты негізде орындалады және активтердің, тәуекелдер ескеріле отырып мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 1 (бір) пайызын құрайды.
Егер k1, k1-2 және k2 коэффициенттерінің нақты мәні Нормативтердің 2-қосымшасында Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктігі коэффициенттерінің мәндеріне сай белгіленгеннен төмен болмаса, бірақ бұл ретте көрсетілген коэффициенттерінің кез келген біреуі меншікті капитал буферлерін ескере отырып талап етілетін нормативтердің белгіленген мәнінен кем болса, онда дивидендтерге төлемді тоқтату және "Акционерлік қоғамдар туралы" 2013 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, акциялардың кері сатып алу бөлігінде банктің бөлінбеген таза кірісін пайдалануға Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Бөлінбеген таза кірісті шектеудің ең төмен мөлшеріне сәйкес шектеу қойылады.
Меншікті капитал буферлерін ескере отырып, меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне тізбесі Нормативтердің 8-тармағында белгіленген негізгі капитал компоненттерінің есебінен қол жеткізіледі.
Нормативтердің талаптарына сәйкес есептелген меншікті капиталдың буферлер мөлшері бухгалтерлік есепте көрсетілмейді.
Уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициентерінің және меншікті капиталы буферлерінің мәндерін 3 (үш) жылда 1 (бір) реттен жиі емес қайта қарайды.
5. Меншікті капитал жеке тұлғалардың депозиттерінің сомасы мен бухгалтерлік баланстың деректеріне сәйкес 5,5-ке көбейтілген меншікті капиталдың арасындағы оң айырмасын шегергендегі бірінші деңгейдегі капитал мен екінші деңгейдегі капиталдың сомасы ретінде есептеледі.
Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген меншікті капиталды есептеу мақсаттары үшін:
жеке тұлғалардың шетел валютасындағы депозиттерінің сомасы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрi – Ұлттық Банк) белгілеген, бірақ 2016 жылғы 1 қаңтарда белгілегеннен аспайтындай теңгенің шетел валютасына қатысты ағымдағы бағамы бойынша есептеледі;
жеке тұлғалардың депозиттері сомасы мен бухгалтерлік баланстың деректеріне сәйкес меншікті капиталдың арасындағы оң айырма мынадай мөлшерде енгізіледі:
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – 0 (нөл) пайыз;
2016 жылғы 1 ақпаннан бастап – 20 (жиырма) пайыз;
2016 жылғы 1 наурыздан бастап – 40 (қырық) пайыз;
2016 жылғы 1 сәуірден бастап – 60 (алпыс) пайыз;
2016 жылғы 1 мамырдан бастап – 80 (сексен) пайыз;
2016 жылғы 1 маусымнан бастап - 100 (бір жүз) пайыз.
Осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде белгіленген талаптар меншікті капиталы бірінші деңгейдегі капитал мен екінші деңгейдегі капиталдың сомасы ретінде есептелетін тұрғын үй құрылыс жинақ банкіне қолданылмайды.
6. Нормативтердің мақсаттары үшін Standard & Poor's агенттігінің ұзақмерзімді кредиттік рейтингілік бағаларынан басқа уәкілетті орган сондай-ақ Moody's Investors Service және Fitch агенттіктерінің де (бұдан әрі – басқа рейтингілік агенттіктер) ұзақмерзімді кредиттік рейтингілік бағаларын таниды.
Нормативтердің мақсаттары үшін мынадай ұйымдар халықаралық қаржы ұйымдарына жатады:
Азия даму банкі (the Asian Development Bank);
Африка даму банкі (the African Development Bank);
Еуропа Кеңесінің Даму Банкі (the Council of Europe Development Bank);
Еуразия даму банкі (Eurasian Development Bank);
Еуропа қайта құру және даму банкі (the European Bank for Reconstruction and Development);
Еуропа инвестициялық банкі (the European Investment Bank);
Ислам даму банкі (the Islamic Development Bank);
Жеке секторды дамыту жөнiндегі ислам корпорациясы (ICD);
Америкааралық даму банкі (the Inter-American Development Bank);
Халықаралық даму қауымдастығы;
Халықаралық қаржы корпорациясы (the International Finance Corporation);
Халықаралық қайта құру және даму банкі (the International Bank for Reconstruction and Development);
Халықаралық валюта қоры;
Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталық;
Инвестициялар кепілдігінің көпжақты агенттігі;
Скандинавия инвестициялық банкі (the Nordic Investment Bank).
7. Банктер туралы заңның 8-бабы 4-тармағының мақсаттары үшін меншікті капиталды есептеген кезде банктің инвестициялары 2011 жылғы 1 шілдеден бастап заңды тұлғаның жиынтық мөлшері банктің бірінші деңгейдегі капиталы мен екінші деңгейдегі капиталы сомасының 10 (он) пайызынан асатын реттелген борышының салымы болып табылады.
8. Бiрiншi деңгейдегi капитал негізгі капитал мен қосымша капитал сомасы ретінде есептеледi:
1) негізгі капитал:
мынадай реттеуіш түзетулерді:
меншікті сатып алынған жай акцияларды;
гудвилді қоса алғанда, материалдық емес активтерді;
өткен жылдардың шығындарын және ағымдағы жылдың шығындарын;
шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігін қоспағанда, кейінге қалдырылған салық міндеттемелерін шегергенде кейінге қалдырылған салық активін;
өзге де қайта бағалау бойынша резервтерді;
активтерді секьюритилендіру бойынша транзакциялармен байланысты сатудан түскен кірістерді. Мұндай кірістерге келешекте толық немесе ішінара кіріс алуды күтумен секьюритилендіру талаптарымен алынуына байланысты келешек кезеңдердің шекті кірісі жатқызылады;
қаржылық міндеттемелер бойынша кредиттік тәуекелдің өзгеруіне байланысты осындай міндеттемелердің әділ құнының өзгеруінен болған кірістерді немесе шығындарды;
қосымша капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты негізгі капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулерді;
Нормативтердің 9-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенде;
Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде көзделген негізгі капиталдың қаржы құралдары критерийлеріне сәйкес келетін төленген жай акциялардың;
миноритарлы акционерлерге (үшінші тұлғаларға) тиесілі еншілес банктер шығарған 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап төленген жай акциялардың;
қосымша төленген капиталдың;
өткен жылдардың бөлінбеген таза пайдасының;
ағымдағы жылдың бөлінбеген таза пайдасының;
Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 тіркелген "Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы және "Қазақстан Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы және "Қазақстан Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарының (бұдан әрі – Үлгі шот жоспары) 2014 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 3510 "Резервтік капитал" және 3400 "Динамикалық резервтер" баланстық шоттарындағы қалдықтар сомасы ретінде айқындалатын жинақталған ашып көрсетілген резервтің;
сату үшін қолда бар негізгі құралдарды және қаржы активтері құнын қайта бағалау бойынша резервтердің қосындысы ретінде есептеледі;
2) қосымша капиталға Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген сәйкес келетін мерзiмсiз шарттар енгізіледі, олардың нәтижесінде бір мезгілде бір тұлғада қаржы активі және қаржылық міндеттемелер немесе заңды тұлғаның барлық міндеттемелерін басқа тұлғадан шегергеннен кейін қалған активтер үлесіне оның құқығын растайтын басқа қаржы құралы (бұдан әрі - мерзiмсiз қаржы құралдары), сондай-ақ Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген сәйкес келетін төленген артықшылықты акциялар пайда болады.
Қосымша капитал мөлшері мынадай реттеуіш түзетулер сомасына азаяды:
банктің меншікті мерзiмсiз қаржы құралдарына тікелей не жанама тәсілмен инвестициялары;
банктің меншікті сатып алынған артықшылықты акциялары;
Нормативтердің 9-тармағында көрсетілген инвестициялар;
екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты қосымша капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулер.
Банктің қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, қалған бөлік банктің негізгі капиталынан шегеріледі.
Банк инвестициялары банктің акцияларға салымдарын (жарғылық капиталда қатысу үлестері), мерзiмсiз қаржы құралдарын, сондай-ақ заңды тұлғаның реттелген борышын білдіреді.
9. Банктердің бірінші деңгейдегі капиталдан инвестицияларды акцияларға (жарғылық капиталға қатысу үлестері), мерзiмсiз қаржы құралдарын, реттелген борышты (бұдан әрі – қаржы құралдары) шегеру мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
1) негізгі капиталдан:
2015 жылғы 1 қаңтар – 2015 жылғы 31 қаңтар аралығында:
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының кем дегенде 10 (он) пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
сақтандыру ұйымының шығарылған акцияларының 10 (он) және одан көп пайызын құрайтын, жиынтығында банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын инвестициялар сомасы;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап:
банктің қаржылық есептілігі ХҚЕС сәйкес жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғалардың қаржы құралдарына банк инвестициялары мынадай талаптарға сәйкес болады:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлесі) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы жай акцияларға инвестициялаудың үлесіне көбейтілген артылған сома негізгі капиталдан шегерілуге тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлесі) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының жай акцияларына банктің инвестициялары, сондай-ақ шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі жиынтығында Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан асатын болса, артылған сома негізгі капиталдан шегерілуге тиіс.
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызынан тұратын инвестициялар және шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің сомасы Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 15 (он бес) пайызынан аспайды;
2) қосымша капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлесі) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы мерзімсіз қаржы құралдарына инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома қосымша капиталдан шегерілуге тиіс;
банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлесі) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының мерзімсіз қаржы құралдарына банктің инвестициясы қосымша капиталдан шегерілуге тиіс.
Қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің негізгі капиталынан шегеріледі;
3) екінші деңгейдегі капиталдан:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталында қатысу үлесі) кем дегенде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы реттелген борышқа инвестициялардың үлесіне көбейтілген артылған сома екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс;
банк заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлесі) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының реттелген борышына банктің инвестициясы екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуі тиіс.
Екінші деңгейдегі капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің бірінші деңгейдегі капиталынан шегеріледі.
Меншікті капитал есебінен шегерілмейтін инвестициялар Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
10. 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін тартылған, Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген сәйкес келмейтін мерзімсіз қаржы құралдары мынадай талаптарға сәйкес қосымша капиталға:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары сомасының 50 (елу) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – мерзімсіз қаржы құралдары сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде енгізіледі;
2020 жылғы 1 қаңтардан бастап мерзімсіз қаржы құралдарының сомасы үстеме капиталдың есебінен алып тасталады.
Меншiктi капиталдың есебiне төленген мерзімсіз қаржы құралдарының банктiң нақты алған ақшасы мөлшерiндегі сомасы қосылады.
11. Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген сәйкес келмейтін банктің төленген артықшылықты акциялары мынадай талаптарға сәйкес қосымша капиталға:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – төленген артықшылықты акциялар сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – төленген артықшылықты акциялар сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – төленген артықшылықты акциялар сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – төленген артықшылықты акциялар сомасының 50 (елу) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – төленген артықшылықты акциялар сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде енгізіледі;
2020 жылғы 1 қаңтардан бастап төленген артықшылықты акциялардың сомасы қосымша капитал есебінен алып тасталады.
Меншiктi капиталдың есебiне банктiң нақты алған ақшасы мөлшерiндегi төленген артықшылықты акциялар сомасы қосылады.
12. Банк уәкілетті органға банктің уәкілетті органы бекіткен мерзімсіз қаржы құралдарын шығару шартының немесе талаптарының көшірмелерін береді. Мерзімсіз қаржы құралдары банктің меншікті капиталының есебіне банктің мерзімсіз қаржы құралдарын шығару шарты немесе талаптары Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде белгіленген критерийлерге сай екендігі туралы уәкілетті органның жазбаша растауымен енгізіледі.
13. Екiншi деңгейдегi капитал:
банктің сатып алынған меншікті реттелген борышы шегерілген реттелген борыштың;
Нормативтердің 9-тармағында көрсетілген инвестициялар шегерілген сомасы ретінде есептеледі.
Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауға жататын банк үшін реттелген борыш екінші деңгейдегі капиталға сот шешімімен айқындалған қайта құрылымдау жүргізу мерзімі аяқталған күнінен бастап 5 (бес) жыл ішінде банктің сатып алынған меншікті реттелген борышы шегеріле отырып, бірiншi деңгейдегi капитал сомасының 75 (жетпіс бес) пайызынан аспайтын сомада енгізіледі.
2015 жылғы 1 қаңтарға дейін тартылған, Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген критерийлерге сәйкес келмейтін реттелген борыш мөлшері мынадай талаптарға сәйкес екiншi деңгейдегi капитал есебіне:
ұлттық валютада:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – ұлттық валютадағы реттелген борыш сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – ұлттық валютадағы реттелген борыш сомасының 100 (бір жүз) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – ұлттық валютадағы реттелген борыш сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – ұлттық валютадағы реттелген борыш сомасының 50 (елу) пайызы мөлшерінде;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – ұлттық валютадағы реттелген борыш сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде енгізіледі;
2020 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасындағы реттелген борыш сомасы екiншi деңгейдегi капитал есебінен алып тасталады;
шетел валютасында:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап – шетел валютасындағы реттелген борыш сомасының 80 (сексен) пайызы мөлшерінде;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – шетел валютасындағы реттелген борыш сомасының 60 (алпыс) пайызы мөлшерінде;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – шетел валютасындағы реттелген борыш сомасының 40 (қырық) пайызы мөлшерінде;
2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – шетел валютасындағы реттелген борыш сомасының 20 (жиырма) пайызы мөлшерінде енгізіледі;
2019 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасындағы реттелген борыш сомасы екiншi деңгейдегi капитал есебінен алып тасталады.
2015 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша кемінде 5 (бес) жылды құрайтын өтеу мерзімі бар реттелген борыш мөлшерінің 2014 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша енгізілетін мөлшерде екінші деңгейдегі капитал есебіне енгізілуі жалғасады және жыл сайын 1 қаңтардағы жағдай бойынша реттелген борыш сомасының 20 (жиырма) пайызына төмендейді.
14. Бірінші және екінші деңгейдегі капиталдың мақсаттары үшін ағымдағы жылдың немесе өткен жылдардың бөлінбеген таза пайдасының (зиянының) есебіне Үлгі шот жоспарының "Резервтерді (провизияларды) түзету шоты" 3300-шотында көрсетілген 2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша мынадай мөлшердегі дебет қалдығы (бұдан әрі – дебет қалдығы) кірмейді:
2013 жылы – дебет қалдығы сомасының 83,3 (сексен үш бүтін оннан үш) пайызы;
2014 жылы – дебет қалдығы сомасының 66,6 (алпыс алты бүтін оннан бі) пайызы;
2015 жылы – дебет қалдығы сомасының 50 (елу) пайызы;
2016 жылы – дебет қалдығы сомасының 33,3 (отыз үш бүтін оннан бір) пайызы;
2017 жылы – дебет қалдығы сомасының 16,6 (он алты бүтін оннан алты пайызы.
Нормативтердің мақсаттары үшін "Резервтерді (провизияларды) түзету шоты" 3300-шотындағы дебет қалдығы деп 2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша құрылған резервтер (провизиялар) мен ҚЕХС сәйкес 2012 жылғы 31 желтоқсанда құрылған резервтер арасындағы қалыптасқан теріс айырманың сомасы түсініледі.
15. Банктiң реттелген борышы - бұл Нормативтерге 3-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде бегіленген критерийлерге сәйкес келетiн банктің қамтамасыз етілген міндеттемесі.
16. Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (асырған) банктер меншікті капитал есебіне банктің меншікті сатып алынған акцияларын шегергенде төленген жарғылық капиталының сомасынан 15 (он бес) пайыздан аспайтын көлемдегі қайта құрылымдау шегінде шығарылған (сатып алынған) қаржы құралдарының есептелген амортизациясын ескергендегі әділ құндарының арасындағы теріс айырманы кіргізбеуіне болады.
17. Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді есептеу Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне және Нормативтерге 5-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне сәйкес жүргізіледі.
Тәуекел дәрежесі бойынша активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді мөлшерлеу мақсаттарында активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер ҚЕХС сәйкес олар бойынша құрылған резервтер сомасына азайтылады.
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін шартты және ықтимал міндеттемелер Нормативтерге 5-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының банк кредиттік тәуекелдер көтеретін тәуекелдің Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiнде көрсетілген қарсы агенттің санатына сәйкес келетін дәрежесіне көбейтіндісі ретінде айқындалады.
Своптар, фьючерстер, опциондар, форвардтар аталған қаржы құралдарының нарықтық құнының және олар бойынша кредиттік тәуекел сомасын Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiнде көрсетілген қарсы агент санатына сәйкес келетін тәуекел дәрежесіне көбейту жолымен кредиттік тәуекелді ескеріп, мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер есебіне енгізіледі.
Своп, фьючерс, опцион және форвард операциялары бойынша кредиттік тәуекел Нормативтердің 6-қосымшасына сәйкес Туынды қаржы құралдарына арналған кредит тәуекел коэффициенттерiнiң (проценттермен) кестесiнде көрсетілген және аталған қаржы құралдарын өтеу мерзімімен анықталатын кредиттік тәуекел коэффициентіне аталған қаржы құралдарының номиналдық құнының туындысы ретінде есептеледі.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының нарықтық құны (ауыстыру құны) мынадай болып көрсетіледі:
сатып алуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының номиналды шартты құнынан қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының ағымдағы нарықтық құны оның номиналды шартты құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады;
сатуға арналған мәмілелер бойынша - берілген қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнынан қаржы құралының номиналды шартты құнының асу мөлшері. Егер қаржы құралының номиналды шартты құны оның ағымдағы нарықтық құнынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады.
Бивалюталық қаржы құралдары бойынша (қаржы құралдары бойынша талап пен міндеттеме әр түрлі шетел валютасында көрсетілген қаржы құралдары бойынша) ауыстыру құны есептілікті құру күніне белгіленген бағам бойынша айқындалған міндеттемелердің теңгелік баламасынан талаптардың теңгелік баламасының асу мөлшері ретінде анықталады. Егер талаптардың теңгелік балама мөлшері міндеттемелердің теңгелік баламасынан аз немесе оған тең болған жағдайда, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының номиналды шартты құны бухгалтерлік есептің тиісті шоттарында мәмілелерді жасау күніне белгіленген қаржы құралдарының құны ретінде көрсетіледі. Бивалюталық қаржы құралдарының номиналды шартты құны ретінде банктің талаптары құрылатын валюта алынады.
Сатылған опциондар кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
Активтердің, шартты және ықтимал талаптардың және міндеттемелердің есебі нарықтық тәуекелді ескере отырып, Нормативтердің 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31 және 32-тармағына сәйкес жасалады;
Операциялық тәуекелдің есебі Нормативтердің 33-тармағына сәйкес жасалады.
Меншiктi капитал жеткiлiктiлiгі kl-1, kl-2 және k2 коэффициенттерiн есептеу кезiнде салымдардың тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленетін активтердiң мөлшерiнен және активтер мөлшерiнен банк кастодиан шарты негiзiнде сақтауға қабылдаған инвестицияланбаған қаражаттардың қалдығы алынып тасталады.
Осы Меншікті капитал жеткіліктілігі kl-1, kl-2 және k2 коэффициенттерінің ең төменгі мәнін сақтау бойынша Нормативтердің талаптары Банктер туралы заңына сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған), ірі акционері "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы болып табылатын банктерге таратылмайды, егер уәкілетті орган мақұлдаған банктің қаржылық тұрақтылығын арттыру, банк қызметіне байланысты оның қаржылық жағдайын және тәуекелдерді ұлғайту бойынша ертерек ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарында меншікті капитал жеткіліктілігі kl-1, kl-2 және k2 коэффициенттерінің мәні мен меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәні қолданылатын мерзімі анықталса банк жүйесін құрайтын критерийлерге сәйкес келетін банктерге қолданылмайды.
18. Шартты және ықтимал міндеттемелер есебіне орындалуы банктің үшінші тұлғалар алдындағы міндеттемелерін орындауына байланысты және банктің қосымша кредиттік тәуекелдері туындамайтын банктің шартты және ықтимал міндеттемелері кірмейді.
19. Нарықтық тәуекелдi (валюталардың айырбас бағамының және бағалы металдар бағамының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша тәуекелді қоспағанда) ескергендегi активтердiң, шарттың және ықтимал талап етулердiң және мiндеттемелердiң есебiне банктердiң нарықтық немесе әдiл құн бойынша (бұдан әрi - нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары) ескерген активтерi, шартты және ықтимал талап етулерi және мiндеттемелерi және мына талаптардың кез-келгенiне сәйкес келген жағдайда енгiзiледi:
1) аталған кезеңдегi сатып алу құны мен сату құны арасындағы айырма бойынша кiрiс алу үшiн сатып алынған жылдан кейiнгi 3 (үш) жыл iшiнде сату мақсатында сатып алынған;
2) нарықтық тәуекелi бар басқа қаржы құралы бойынша нарықтық тәуекелдердi хеджирлеу мақсатында сатып алынған.
20. Нарықтық тәуекел ескерілген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер 13,3-ке тең келтіру коэффициентінің және:
сыйақы мөлшерлемесінің өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралы бойынша тәуекелдің;
нарықтық құнның өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралы бойынша тәуекелдің;
валюталардың айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралы бойынша тәуекелдің сомасының көбейтіндісі ретінде есептеледі.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 13,3-ке тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициентінің мәні 12,5-ке тең.
21. Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралы бойынша тәуекелмен есептесу ерекше пайыздық тәуекел мен жалпы проценттік тәуекел сомасын білдіреді.
22. Ерекше проценттік тәуекел Нормативтердің 23-тармағына сәйкес ерекше пайыздық тәуекел коэффициентi бойынша өлшенген сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позициялар сомасын ұсынады.
Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары мынадай талаптарға сәйкес келетiн қаржы құралдары болып табылады:
бiр эмитент шығарған;
тең кiрiстiлiк мөлшерi бар;
нарықтық құн сол бiр ғана валютамен көрсетiлген;
өтелгенге дейiн теңдей мерзiмi бар.
Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позиция (ұзақ немесе қысқа) мыналардың арасындағы айырманы көрсетедi:
сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдарының сомасымен, оның iшiнде сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдарын сатуға арналған талап етулердi бiлдiредi;
сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдарының сомасы сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдарының сатуға арналған мiндеттемелердi бiлдiредi.
Опциондар есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнiнiң жай-күйi бойынша қалыптасқан опциондардың нарықтық құны мөлшерiндегi ашық позицияның (ұзақ немесе қысқа) есебiне енгiзiледi.
Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позиция (ұзақ немесе қысқа) аталған қаржы құралдарының нарықтық құны белгiленген валюталар бөлiгi шеңберiнде есептеледi.
23. Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары бойынша ашық позициялар ерекше пайыздық тәуекелдiң коэффициентi бойынша мынадай тәртiппен өлшенеді:
1) 0 (нөл) пайыздық коэффициент бойынша – Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ұлттық Банкi шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары, тәуелсiз рейтингi Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес рейтингiсінен немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейiнен төмен емес шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi және орталық банктерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы және "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздар түрiндегi сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар бiрыңғай қаржы құралдары;
2) 0,25 (нөл бүтін жүзжен жиырма бес) пайыздық коэффициент бойынша - Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдары шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары, тәуелсiз рейтингi Standard & Poor's агенттігінің "А+" пен "ВВВ-" арлығындағы немесе басқа рейтинг агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингісі бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi және орталық банктерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар, халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар, Қазақстан Республикасының сауда-саттықты ұйымдастырушыларының және Нормативтерге 7-қосымшада Халықаралық қор биржалары болып танылатын сауда-саттықты ұйымдастырушыларының тiзiмiнде көрсетiлген халықаралық қор биржалары танитын сауда-саттықты ұйымдастырушылардың ресми тiзiмiне енгiзiлген бағалы қағаздар түріндегі өтеу мерзiмi 6 (алты) айдан кем сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары
3) 1 (бір) пайыздық коэффициентi бойынша - осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетiлген сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар, өтеу мерзiмi 6 (алты) айдан 24 (жиырма төрт) айға дейiнгi қаржы құралдары;
4) 1,6 (бір бүтін оннан алты) пайыздық коэффициентi бойынша - осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетiлген сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар өтеу мерзiмi 24 (жиырма төрт) айдан асатын қаржы құралдары;
5) 8 (сегіз) пайыздық коэффициентi бойынша - осы тармақтың 1), 2), 3) және 4) тармақшаларының бірінші бөлігінде көрсетiлгеннен басқа жағдайдағы сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары.
Туынды қаржы құралдары ерекше пайыздық тәуекел есебiне енгiзiлмейдi.
24. Жалпы пайыздық тәуекел мынадай соманы көрсетедi:
әр уақыт интервалындағы өлшенген жабық позиция сомасының 10 (он) пайызы;
1-аймақтың өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 40 (қырық) пайызы;
2-аймақтың өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 30 (отыз)пайызы;
3-аймақтың өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 30 (отыз) пайызы;
1 және 2-аймақтың аралығындағы өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 40 (қырық) пайызы;
2 және 3-аймақтың аралығындағы өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 40 (қырық) пайызы;
1 және 3-аймақтың аралығындағы өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 100 (жүз) пайызы;
Қалған өлшенген жабық позициясы мөлшерiнiң 100 (жүз) пайызы.
25. Өлшенген позициялар мынадай тәртiппен есептеледi:
1) сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдары бойынша ашық позиция мөлшерiн айқындау.
Сыйақы мөлшерлемесiнiң (бұдан әрi - сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты туынды қаржы құралдары) өзгеруiне байланысты ашық позицияның мөлшерiн айқындау кезiнде қаржы құралдары (фьючерстiк келiсiм-шарттар, форвардтық келiсiм-шарттар, пайыздық мөлшерлемедегi форвардтық келiсiм-шарт) тиiстi базистiк активтердiң нарықтық құнында көрсетiлетiн ұзақ және қысқа позиция комбинациясы ретiнде қарастырылады.
Сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты туынды қаржы құралдарын өтеу мерзiмi туынды қаржы құралдарын орындау немесе жеткiзу мерзіміне дейінгі және олардың базистік активінің айналыс мерзімінің сомасы ретiнде есептеледi (туынды қаржы құралының базистiк активтi жеткiзу талабы жағдайында - ұзақ позицияға енгiзiлетiн туынды қаржы құралын өтегенге дейiнгi мерзiм қосылады, ал туынды қаржы құралының базистiк активтi жеткiзу мiндеттемесi жағдайында - қысқа позицияға енгiзiлетiн туынды қаржы құралын өтегенге дейiнгi мерзiм қосылады).
Своп ашық позициясының мөлшерiн анықтау кезiнде келiсiм-шарттар базистiк активтерде белгiленген өтеу мерзiмiмен тиiстi базистiк активтерде көрсетiлген ұзын және қысқа позициялардың комбинациясы ретiнде қаралады.
Ашық позиция есебi кезiнде мынадай талаптарға сәйкес келетiн борыштық бағалы қағаздарды сатуға арналған мiндеттеменi немесе сатуға талап етудi ұсынатын сыйақы мөлшерлемесiн өзгертуге байланысты мерзiмдi туынды қаржы құралдарымен арадағы өзара қарсы позиция сынағы болуы мүмкін:
бiр эмитент шығарған борыштық бағалы қағаздар;
борыштық бағалы қағаздардың белгiлi бiр шетел валютасында немесе теңгеде тең нарықтық құнының болуы;
борыштық бағалы қағаздардың тең құбылмалы сыйақы мөлшерлемесі болуы;
борыштық бағалы қағаздардың өтелгенге дейiнгi тең мерзiмi болуы;
2) ашық позицияларды уақыт аралықтары бойынша бөлу Нормативтерге 8-қосымшаға сәйкес Ашық позицияларды уақыт аралықтары бойынша бөлуге сай жүзеге асырылады және:
белгiленген сыйақы мөлшерлемесiмен, өзгертiлген сыйақы мөлшерлемесiмен байланысы бар қаржы құралдары кезектi төлем жасау күнiне дейiн қалған мерзiмге байланысты уақыт аралықтары бойынша бөлiнедi;
сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты, өзгермелi сыйақы мөлшерлемесiне байланысты қаржы құралдары сыйақы мөлшерлемесiн қайта қарау күнiне дейiн қалған мерзiмге қатысты уақыт аралықтары бойынша бөлiнедi;
орындалу мерзiмi 2 (екi) уақыт аралықтарының шекарасында тұрған қаржы құралдары мейлiнше жоғары уақытша интервалға бөлiнедi;
айырбасталмайтын артықшылықты акциялар уақытша интервалдарға дивидендтерге төлем жасау мерзiмiне қатысты бөлiнедi, ал дивидендтерге төлем жасау туралы ақпарат болмаған жағдайда уақытша интервал есеп беру жасалған күннен бастап заңды тұлға белгiлеген дивидендтердiң жылдық төлем жасау күнiне дейiн анықталатын болады;
3) әр уақыт аралығы iшiнде барлық ұзақ және қысқа ашық позициялар жинақталады;
4) әр уақыт аралығы бойынша жиынтықты ұзақн және жиынтықты қысқа позициялар уақыт аралығына сәйкес келетiн коэффициент бойынша өлшенеді;
5) ашық өлшенген және жабық өлшенген позициялар әр уақыт аралығы бойынша анықталады.
Әр уақыт аралығының өлшенген ұзақ және қысқа позициялары өзара есептесуге алынады.
Толық өзара есептесуге алынуы тиiс әр уақыт аралығы бойынша өлшенген ұзақ және қысқа позицияларының сомасы уақыт аралығының жабық өлшенген позициясын бiлдiредi. Өзара есептесуге алынуы тиiс емес немесе өзара есептесуге алынбай қалған өлшенген ұзақ және қысқа позициялардың бөлiгi уақытша интервалдың өлшенген ұзақ және қысқа позицияларын жасай отырып жиынтықталады.
Уақыт аралығына мына аймақтар бойынша топталады:
1-аймақ 1 (бір) жылдан кем 4 (төрт) уақыт аралығы болады, оның iшiнде 1 (бір) айдан кем, 1(бір) айдан 3 (үш) айға дейiн, 3 (үш) айдан 6 (алты) айға дейiн, 6 (алты) айдан 12 (он екі) айға дейiн;
2-аймақ 1 (бiр) жыл мен 4 (төрт) жыл аралығындағы 3 (үш) уақыт аралығы болады, оның iшiнде 1 (бір) жылдан 2 (екі) жылға дейiн, 2 (екі) жылдан 3(үш) жылға дейiн, 3 (үш) жылдан 4 (төрт) жылға дейiн;
3-аймақ 4 (төрт) жылдан асатын 6 (алты) уақыт аралығы болады, оның iшiнде 4 (төрт) жылдан 5 (бес) жылға дейiн, 5 (бес) жылдан 7 (жеті) жылға дейiн, 7 (жеті) жылдан 10 (он) жылға дейiн, 10 (он) жылдан 15 (он бес) жылға дейiн, 15 (он бес) жылдан 20 (жиырма) жылға дейін, 20 (жиырма) жылдан астам жылға дейiн.
Әрбiр аймақтың уақыт аралықтары бойынша мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позициялар өзара есептесуге жатқызылады. Толық өзара есептесуге жататын әрбiр аймақтағы уақыт аралықтары бойынша мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позициялар бөлiктерiнiң сомасы аймақтың мөлшерленген жабық позициясын бiлдiредi.
Өзара есептесуге жатпайтын немесе өзара есептелмей қалған әрбiр аймақтағы әр түрлi уақыт аралықтарының мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позицияларының бөлiгi әрбiр аймақтың мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позицияларын құрай отырып, жинақталады;
6) аймақтар арасындағы мөлшерленген ашық және жабық позициялар анықталады.
1-аймақтың мөлшерленген ұзақ (қысқа) позициясы 2-аймақтың мөлшерленген қысқа (ұзақ) позициясымен есептелiнедi.
Толық өзара есептесуге жататын 1-аймақтың және 2-аймақтың мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позициялары мөлшерлерi бөлiктерiнiң сомасы 1 және 2-аймақтардың арасындағы мөлшерленген жабық позицияны бiлдiредi.
2-аймақтың мөлшерленген ұзақ (қысқа) позициясы 3-аймақтың мөлшерленген қысқа (ұзақ) позициясымен өзара есептелiнедi.
Толық өзара есептесуге жататын 2-аймақтың және 3-аймақтың мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позициялары мөлшерлерi бөлiктерiнiң сомасы 2 және 3-аймақтардың арасындағы мөлшерленген жабық позицияны бiлдiредi.
1-аймақтың мөлшерленген ұзақ (қысқа) позициясы 3-аймақтың мөлшерленген қысқа (ұзақ) позицияларымен өзара есептелiнедi.
Толық өзара есептесуге жататын 1-аймақтың және 3-аймақтың мөлшерленген ұзақ немесе қысқа позициялары мөлшерлерi бөлiктерiнiң сомасы 1 және 3-аймақтардың арасындағы мөлшерленген жабық позицияны бiлдiредi.
Аймақтар арасындағы өзара есептесуден кейiн қалған мөлшерленген ашық позициялар қалған мөлшерленген ашық позицияны құрай отырып, жиынтықталады.
Жалпы пайыздық тәуекелді есептеу Нормативтерге 9-қосымшаға сәйкес Жалпы пайыздық тәуекелді есептеуде берiлген.
26. Базалық активi акциялар немесе акциялардың индекстерi болып табылатын акциялардың нарықтық құнының және туынды қаржы құралдарының нарықтық құнының өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары бойынша тәуекелдi есептеу акцияларға деген ерекше тәуекелдiң және акцияларға деген жалпы тәуекелдiң сомасын бiлдiредi.
Акцияларға деген ерекше тәуекелдiң және акцияларға деген жалпы тәуекелдiң есебiне базистiк активтерi акциялар немесе акциялар индексi болып табылатын акциялардың нарықтық құнының және туынды қаржы құралдарының нарықтық құнының өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар мынадай қаржы құралдары енгiзiледi:
акциялар (сыйақы мөлшерлемесiнiң өзгеруiне байланысты нарықтық тәуекелi бар қаржы құралдары бойынша тәуекелді есептеуге енгiзiлетiн айырбасталмайтын артықшылықты акцияларды қоспағанда);
айырбасталатын бағалы қағаздар (айырбасталатын облигациялар және айырбасталатын артықшылықты акциялар);
осы тармақтың екінші бөлігінің екiншi және үшiншi абзацтарында көрсетiлген базистiк активi бағалы қағаздар болып табылатын туынды қаржы құралдары немесе көрсетiлген бағалы қағаздардың индексi.
27. Ерекше тәуекелді және жалпы тәуекелді есептеу үшін Қазақстан Республикасының сауда-саттықты ұйымдастырушысының немесе халықаралық қор биржалары болып танылатын сауда-саттықты ұйымдастырушылардың сауда жүйесiнде саудаланатын акциялардың нарықтық құнының немесе акциялар индексiнің өзгеруiне байланысты әрбір қаржы құралы бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позициялар анықталады.
Акциялардың нарықтық құнының немесе акциялар индексiнiң өзгеруiне байланысты қаржы құралдары бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позицияны есептеу кезiнде базистiк активi белгiлi бiр акциялар немесе акциялардың белгiлi бiр индекстері болып табылатын қаржы құралдары базистiк активтердiң нарықтық құнына қайта есептеледі, оның iшiнде:
базистiк активi акциялар болып табылатын фьючерстiк және форвардтық келiсiмшарттар көрсетілген фьючерстiк және форвардтық келiсiмшарттардың рыноктық құны бойынша көрсетiледi;
базистiк активi акциялар индексi болып табылатын фьючерстiк келiсiмшарттар индекс құрамына кiретiн акциялардың нарықтық құны бойынша қайта есептеледі;
базистiк активi акциялар индекстерi болып табылатын своптық келiсiмшарттар индекс құрамына кiретiн акциялардың нарықтық құны сомасына қайта есептелген позицияны бiлдiретiнiн ескере отырып, базистiк активтердiң көрсетілген позицияларға сәйкес келетін нарықтық құны бойынша қайта есептелген ұзақ және қысқа позициялар комбинациясы ретiнде қаралады;
базалық активi акциялар немесе акциялар индекстерi болып табылатын опциондық келiсiмшарттар есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнiндегі олардың нарықтық құны мөлшерiндегi акциялардың жалпы тәуекелiн есептеуге енгiзiледi.
Белгiлi бір акциялардың немесе акциялардың белгiлi бір индексiнiң нарықтық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралдары бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позиция белгiлi бір акциялардың немесе акциялардың белгiлi бір индексiнiң нарықтық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралдары, оның iшiнде белгiлi бір акцияларды сатуға талаптарды немесе акциялардың белгiлi бiр индексi бойынша төлемдердi жүзеге асыруға талапты білдіретіндер сомасы мен белгiлi бір акциялардың немесе акциялардың белгiлi бір индексiнiң нарықтық құнының өзгеруiне байланысты қаржы құралдары, оның iшiнде белгiлi бір акцияларды сатуға міндеттемелерді немесе акциялардың белгiлi бір индексi бойынша төлемдердi жүзеге асыру мiндеттемесін білдіретіндер сомасының арасындағы айырманы бiлдiредi.
28. Акциялардың нарықтық құнының немесе акциялар индексінің өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша ерекше тәуекел 0,075-ке тең ерекше тәуекел коэффициенті бойынша мөлшерленген көрсетілген қаржы құралдары бойынша ашық позициялардың (ұзақ және қысқа) сомасын білдіреді.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,075-ке тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап ерекше тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
29. Жалпы тәуекел белгілі бір акциялардың немесе акциялардың белгілі бір индексінің нарықтық құнының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдары бойынша ұзақ позициялар сомасы мен қысқа позициялар сомасының арасындағы айырмасына 0,075-ке тең жалпы тәуекел коэффициентінің көбейтіндісін білдіреді.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффициентінің мәні 0,075-ке тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап жалпы тәуекел коэффицентінің мәні 0,08-ге тең.
30. Шетел валюталарының айырбастау бағамының (бағалы металдардың нарықтық құнының) өзгеруіне байланысты активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер бойынша тәуекелдің есебі 0,075-ке тең валюталық тәуекел коэффициентінің мына:
әрбір шетел валютасы бойынша ашық қысқа позициялар (абсолюттік мәні бойынша) және бағалы металдар бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позициялар (абсолюттік мәні бойынша);
әрбір шетел валютасы бойынша ашық ұзақ позициялар (абсолюттік мәні бойынша) және бағалы металдар бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позициялар (абсолюттік мәні бойынша) сомаларының біреуінің ең жоғарғы мәніне көбейтіндісін білдіреді.
Әрбір шетел валютасы бойынша ашық валюталық позиция осы қаулымен бекітілген Банктің ашық валюталық позициясын есептеу қағидалары және лимиттерінің 1-тармағына сәйкес есептеледі.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,075-ке тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап валюталық тәуекел коэффициентінің мәні 0,08-ге тең.
31. Әрбiр шетел валютасы (бағалы металл) бойынша ашық (ұзақ немесе қысқа) позицияны есептеуге активтер, міндеттемелер, шартты және ықтимал талаптар және шетел валютасымен (бағалы металдармен) көрсетiлген немесе белгiленген мiндеттемелер енгiзiледi, оның iшiнде:
шетел валютасымен есептелген сыйақыны қосқандағы шетел валютасымен (бағалы металмен) көрсетiлген (белгiленген) активтер мен мiндеттемелердiң нарықтық (әдiл) құны арасындағы айырма;
форвард немесе фьючерс және опцион операциялары бойынша алынатын және төленетін шетел валютасының (бағалы металл) мөлшерлерi арасындағы айырма;
шетел валютасымен көрсетiлiп (белгiленiп) алынған және берiлген кепiлдiктер арасындағы айырма.
Көрсетілген айырмалардың оң мәндерi шетел валютасы (бағалы металл) бойынша ашық ұзақ позициялар, ашық терiс мәндер – шетел валютасы (бағалы металл) бойынша қысқа позициялар туралы куәландырады.
Шетел валютасын немесе бағалы металдарды сатуға арналған форвард операциялары форвард операциясының базалық активi көлемiнiң есептi кезеңнiң соңғы жұмыс күнiнде қалыптасқан базалық активтiң нарықтық бағасына көбейтіндісі ретінде есептелетін айырбасталатын мөлшердегi ашық валюталық позиция есебiне енгiзiледi.
32. Активтер, шартты және ықтимал талаптар мен шетел валюталарының айырбастау бағамының (бағалы металдардың нарықтық құнының) өзгеруіне байланысты міндеттемелер ХҚЕС сәйкес қалыптастырылған резервтерді шегергендегі ашық валюталық позицияның есебіне кіргізіледі.
33. Операциялық тәуекел соңғы өткен 3 (үш) жыл ішіндегі жылдық жалпы кірістің орташа шамасының 0,075-кe тең операциялық тәуекел коэффициентіне көбейтіндісіне 13,3-ке тең келтіру коэффициентінің көбейтіндісі ретінде есептеледі.
Соңғы өткен 3 (үш) жыл ішіндегі жылдық жалпы кірістің орташа шамасы әр жыл сайын банк таза кіріс алған соңғы өткен 3 (үш) жыл ішіндегі жылдық жалпы кіріс сомасының банк таза кіріс алған жылдар санына қатынасы ретінде есептеледі.
Жаңадан құрылған банктер үшін операциялық тәуекел қаржы жылының аяқталуы бойынша есептеледі және жылдық жалпы кірістің орташа шамасы өткен жылдар санына қарай есептеледі.
Жылдық жалпы кіріс:
жиынтық шығыстарды, провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден түскен кірістерді (резервтерді) шегергенде;
жиынтық кірістің, корпоративтік табыс салығының, қамтамасыз етуге арналған қаржының сомасы ретінде айқындалады.
Операциялық тәуекелді есептеуге банк шығын алған, бірақ провизияларды (резервтерді) қалпына келтіруден болған кірістерді шегергендегі қамтамасыз етуге арналған қаржыны есепке алғанда жалпы оң кіріс алынған жыл кіргізіледі.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициенті 13,3-ке, операциялық тәуекел коэффициенті – 0,07-ге тең.
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап келтіру коэффициенті 12,5-ке, операциялық тәуекел коэффициенті – 0,08-ге тең.
34. Оригинатор-банк (бұдан әрі – оригинатор) Базель II: Капиталды өлшеудің және капитал стандарттарының халықаралық конвергенциясы: жаңа тәсілдер (2006 жылғы маусым) шектеулі тәсіліне сәйкес меншікті капиталды есептеуге секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолданады, ол кезде егер секьюритилендіру мәмілесін жүзеге асыру нәтижесінде елеулі кредиттікң тәуекел үшінші тараптарға берілетін болса, секьюритилендірілген активтер кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген оригинатор активтерінің есебінен (бұдан әрі – секьюритилендірудің шектеулі тәсілі) шығарылуы мүмкін.
Секьюритилендіру мәмілелеріне қатысатын және оригинаторлар болып табылмайтын банктер осындай мәміледе өздері ұстап тұратын кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген секьюритилендіру позицияларын есептеу кезінде Нормативтерге сәйкес секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолданады.
35. Банктер меншікті капиталды есептеу барысында секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолдану үшін оригинатор уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:
1) Нормативтерге 10-қосымшаға сәйкес сауалнама;
2) банк басқармасының құрамынан секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолданудың мақсатқа лайықтылығын анықтауға жауапты тұлғаларды айқындайтын құжат;
3) шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылатын шетелдік арнайы қаржы компанияларымен секьюритилендірудің трансшекаралық мәмілелері үшін бағалы қағаздар шығарылымы (не облигациялық бағдарлама) проспектісінің көшірмесі не "Жобалық қаржыландыру және секьюритилендiру туралы" 2006 жылғы 20 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылатын секьюритилендіру мәмілелері үшін облигациялық бағдарламаны (не облигациялық бағдарлама шегіндегі облигациялар шығарылымын) мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің көшірмесі;
4) Нормативтерге 11-қосымшаға сәйкес Меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенттерін есептеу туралы мәліметтерге сәйкес секьюритилендіру ескерілген және секьюритилендіру ескерілмеген k2 меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенті туралы мәліметтер.
36. Егер құжаттар шет тілінде әзірленсе, онда оның мемлекеттік немесе орыс тіліндегі аудармасы ұсынылады.
37. Ұсынылған құжаттарды уәкілетті орган оларды алған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде қарайды.
38. Нормативтердің 35-тармағында көзделген құжаттарды қарағаннан кейін уәкілетті орган меншікті капиталды есептеу барысында секьюритилендірудің шектеулі тәсілін банктердің қолдануына растау беру не бас тарту туралы шешімді қабылдайды және жазбаша нысанда бұл туралы оригинаторға хабарлайды.
Банктердің меншікті капиталды есептеу барысында секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолдануына растау мынадай жағдайда:
Нормативтердің 35-тармағына сәйкес құжаттардың толық топтамасы ұсынылмағанда;
Нормативтердің 40, 42-тармақтарының талаптарына сәйкес келмегенде берілмейді.
39. Оригинатор тәуекелді беру маңыздылығын айқындау мақсатында:
1) секьюритилендіру ескерілмеген k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгінің коэффицентін есептеуді;
2) секьюритилендіру ескерілген k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгінің коэффицентін есептеуді жүзеге асырады.
40. Егер:
1) секьюритилендіруді есептегендегі k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәні секьюритилендіруді есептемегендегі k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәнінен артық болса;
2) оригинатор тиесілі банк конгломератының мүшелері болып табылмайтын үшінші тараптар секьюритилендірілген активтермен қамтамасыз етілген транштардың кемінде 10 (он) пайызын ұстап қалса, тәуекелді беру маңызды болып табылады.
41. Егер секьюритилендіру ескерілген k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәні секьюритилендіру ескерілмеген k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәнінен аз болса, тәуекел берілмейді. Бұл жағдайда, оригинатор меншікті капиталды есептеу барысында секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолданбайды және секьюритилендіруді ескерместен тиісті тәуекелдердің мөлшерленген шамасын есептейді. Бұл ретте оригинатор өзі ұстап қалатын секьюритилендіру позицияларын шегермейді және (немесе) меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициентін есептеу кезінде активтердің кредиттік тәуекелі дәрежесі бойынша осындай позицияларды мөлшерлемейді.
42. Оригинатор мынадай талаптарды орындау кезінде кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтердің есебінен секьюритилендірілген активтерді алып тастайды:
1) секьюритилендірілген активтермен байланысты елеулі кредиттік тәуекел үшінші тараптарға ауыстырылған болатын;
2) секьюритилендіру мәмілесі бойынша құжаттар мәміленің экономикалық мәнін көрсетеді;
3) арнайы қаржы компаниясы секьюритирлендірілген активтер бойынша төлемдерді борышкерлердің ықтимал төлемеуімен байланысты барлық тәуекелдерді көтереді, оның ішінде оригинатордың банкроттығы (төлем қабілетсіздігі) жағдайында да;
4) Нормативтерде көзделген жағдайларды қоспағанда, оригинатор:
жарғылық капиталға қатысу үлестерін тура немесе жанама не арнайы қаржы компаниясында дауыс беру құқығымен акцияларды иеленуге;
компаниясындағы директорлар кеңесі немесе басқарма мүшелерінің басым көпшілігін тағайындауға немесе сайлауға;
шарт күшімен немесе өзге тәсілмен арнайы қаржы компаниясының шешімдерін айқындауға;
тиісті шарттарда немесе секьюритилендіру мәмілесіне қатысты құжаттарда көзделгендерден басқа, арнайы қаржы компаниясынан секьюритилендірілген активтерді сатып алу бойынша өзіне қандай да бір міндеттемелерді қабылдауға;
тиісінше шарттарда немесе секьюритилендіру мәмілесіне қатысты құжаттарда көзделгендерден басқа, секьюритилендірілген активтерге қатысты қандай да бір тәуекелдерді ұстап қалу бойынша міндеттемелерді өзіне қабылдауға;
арнайы қаржы компаниясына секьюритилендірілген активтер берілгеннен кейін секьюритирлендірумен және арнайы қаржы компаниясының қызметімен байланысты шығыстарды көтеруге;
арнайы қаржы компаниясына қандай да бір нысанда жанама қолдау көрсетуге тиіс емес. Сондай-ақ оригинатормен айрықша қатынастармен байланысты тұлғаларға жанама қолдау көрсетуге жол берілмейді.
Оригинатор, сондай-ақ оригинатормен айрықша қатынастармен байланысты тұлғалар арнайы қаржы компаниясына ақшалай сипаттағы талаптар (бұдан әрі – кредиттік қамтамасыз ету) бойынша көмек көрсеткен не осындай қолдау тиісінше шарттарда немесе секьюритилендіру мәмілесіне қатысты құжаттарда көзделмеген жағдайларда өзге қолдауды көрсеткенде жанама қолдау туындайды.
Оригинатордың немесе оригинатормен айрықша қатынастармен байланысты тұлғалардың кейінгі секьюритилендіру мәмілелерін жасау кезінде арнайы қаржы компаниясына жанама қолдау көрсету фактілері анықталған жағдайда, оригинатор секьюритилендірілген активтер бойынша капиталға қойылатын талаптарды төмендету мүмкіндігінен айырылады;
5) арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар оригинатордың төлем міндеттемелерін білдірмейді;
6) тәуекелдер берілетін тарап секьюритилендірудің бір немесе бірнеше мәмілесін жүзеге асыру үшін құрылған арнайы қаржы компаниясы болып табылады;
7) егер секьюритирлендіру мәмілесінде кері сатып алу опционы көзделсе, онда мынадай барлық талаптар орындалады:
кері сатып алу опционы оригинатордың қарауымен ғана іске асырылады;
кері сатып алу опционы секьюритилендірілген активтер бойынша өтелмеген негізгі міндеттемелердің жалпы мөлшері не шығарылған бағалы қағаздар бойынша негізгі міндеттеменің жалпы мөлшері 10 (он) пайыз мәнге жеткен және олардың бастапқы мөлшерінен төмен болған жағдайда ғана іске асырылады;
кері сатып алу опционы секьюритирлендіру позицияларының кредиттік сапасын жақсарту мақсатында құрылымдала алмайды;
8) оригинатор мынадай талаптарды сақтағанда секьюритилендірілген активтерді сатып ала алады не оларды пулда басқа активтерге ауыстыра алады:
секьюритилендірілген активтер олардың әділ нарықтық құнынан аспайтын құны бойынша сатып алынады;
әділ нарықтық құны бойынша сатып алынатын активтерді қоспағанда, сатып алынатын секьюритилендірілген активтер тиісті міндетті тараптың дефолты орын алған міндеттемелерді білдіреді;
ауыстырылатын секьюритилендірілген активтердің тиісті (ұқсас) жіктеу санаты болады.
Оригинатор бұл құралдар Нормативтердің 48-тармағында белгіленген талаптарды қанағаттандырған жағдайда секьюритирлендірілетін активтерге қызмет көрсету бойынша қызмет көрсетеді, сондай-ақ секьюритирлендірілген активтерге қатысты өтімділік құралдарын ұсынады.
43. Оригинатор тәуекелді беру маңызды болу талабымен банк конгломератының меншікті капиталының жеткіліктілігі коэффиценттерін есептеу кезінде кредиттік тәуекелдер дәрежесі бойынша мөлшерленген активтердің есебінен секьюритирленген активтерді алып тастайды.
44. Нормативтердің 46-тармағында аталған талаптарға сәйкес келетін позицияларды қоспағанда, меншікті капиталдан банк ұстап қалатын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі не Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzBB-" төмен рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар не тиісті рейтингілік бағасы жоқ секьюритирлендіру позициялары шегерілуге жатады.
Шегерім бірінші деңгейдегі капиталдан 50 (елу) пайыз және екінші деңгейдегі капиталдан 50 (елу) пайыз мөлшерінде бөлінеді. Шегерілетін позициялар ХҚЕС сәйкес құрылған резервтер сомасына азаяды.
45. Секьюритилендіру позициялары – бұл секьюритилендіру мәмілесіндегі тәуекелдер және ол секьюритилендіру мәмілесімен байланысты банкте туындайтын баланстық және баланстан тыс активтерді, шартты және ықтимал міндеттемелерді білдіреді. Секьюритилендіру позицияларына позицияның кредиттік сапасы негізінде тәуекелдің (тәуекелдің салмақтық коэффициенті) тиісті деңгейі берілуі тиіс, ол Нормативтерге сәйкес кредиттік рейтинг негізінде анықталуы мүмкін. Мұндай позицияларға оригинатордың арнайы қаржы компаниясына ұсынатын қарыздары; арнайы қаржы компаниясына қатысты оригинатордың шартты және ықтимал талаптары мен міндеттемелері; банктің арнайы қаржы компаниясының бағалы қағаздарын сатып алуы; ұсынылатын кредиттік қамтамасыз ету (credit enhancements); өтімділік құралдары; пайыздық немесе валюталық своптар; кредиттік деривативтер; резервтік шоттар (ақшамен қамтамасыз ету шоты) үшін қаражат ұсыну және басқалар жатады. Секьюритилендіру позициясына көрсетілген компанияның банк шоттарын ашу сияқты банктің арнайы қаржы компаниясына банктік қызмет көрсетуіне байланысты туындайтын, арнайы қаржы компаниясына қатысты банктің активтері, шартты және ықтимал міндеттемелері кірмейді. Бұл ретте:
1) секьюритилендіру мәмілесінде әр түрлі транш бойынша тәуекелдер болғанда, әрбір транш бойынша тәуекел секьюритилендірудің жеке позициясы сияқты мөлшерленеді;
2) секьюритилендіру позициялары бойынша кредиттік қамтамасыз етуді ұсынатын тұлғалар секьюритилендіру позицияларын ұстап қалатын тараптар ретінде қарастырылады;
3) сыйақы мөлшерлемесінің және валюта бағамдарының өзгеру тәуекелдерін хеджирлеу мақсатында жасалған туынды қаржы құралдары бойынша позициялармен байланысты тәуекелдер секьюритилендіру мәмілесіндегі жекелеген позициялар сияқты мөлшерленеді;
4) баланста ұсталынатын секьюритилендіру мәмілесіндегі позиция тәуекелінің шамасы өзінің баланстық құнына тең;
5) егер Нормативтерде өзгесі белгіленбесе, секьюритилендіру мәмілесіндегі баланстан тыс позиция тәуекелінің шамасы 100 (жүз) пайызға тең конверсиялық факторға көбейтілген өзінің номиналдық құнына тең.
46. Кредиттік рейтингі жоқ секьюритилендіру позициясы тәуекелінің мөлшерленген шамасын есептеу үшін банк осындай позицияға болжанатын рейтингіні қолдана алады.
Болжанатын рейтинг мынадай тәртіппен қолданылады:
кредиттік рейтингі бар секьюритилендіру позициясының ағымдағы кредиттік рейтингі қолданылады, ол рейтингі жоқ секьюритилендіру позициясының реттелу дәрежесі бойынша тең болып табылады, немесе
егер, рейтингі бар позициялардың ешқайсысы рейтингі жоқ позициямен реттелу дәрежесі бойынша тең келмесе, онда секьюритилендіру позициясының (осындай бар болса) реттелу дәрежесі бойынша ағымдағы ең жоғары кредиттік рейтингі қолданылады, ол рейтингі жоқ осындай позицияға реттелу дәрежесі бойынша төмен болып табылады.
Болжанатын рейтингіні қолдану барысында кредиттік рейтингі бар секьюритилендірудің барлық позициясы ескеріледі.
47. Егер секьюритилендіру кезінде банк секьюритилендірілген активтер бойынша қаражат алу мерзімдері мен арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар (бұдан әрі – өтімділік құралдары) бойынша инвесторларға төлемдер мерзімдері арасындағы ықтимал сәйкессіздіктерді өтеу үшін қаржыландыруды ұсыну мақсатында арнайы қаржы компаниясымен шарттық қатынастарға түсетін болса, қоса алғанда 1 (бір) жылға дейін бастапқы өтеу мерзімі бар өтімділік құралдарының мөлшеріне 20 (жиырма) пайызға тең конверсиялық фактор немесе егер құралдың 1 (бір) жылдан астам бастапқы өтеу мерзімі болса, 50 (елу) пайызға тең конверсиялық фактор қолданылады.
48. Өтімділік құралдары – секьюритилендірілген активтердің өтімділігін көтеруге мүмкіндік беретін шаралар. Өтімділік құралдары мынадай талаптарға сәйкес келеді:
1) өтімділік құралының талаптары оны пайдалануға болатын жағдайларды нақты айқындауы және шектеуі тиіс. Өтімділік құралы шеңберінде қаражат алу мүмкіндігі секьюритилендірілген активтерді иеліктен алу және төлемдері өтімділік құралы бойынша төлемдерге қатысты реттелген кез келген қосымша кредиттік қамтамасыз ету нәтижесінде толығымен өтелуі мүмкін сомамен шектелуі тиіс;
2) өтімділік құралы құралды пайдалану кезінде дефолт болып қойған тәуекелдерге қатысты өтімділікті ұсыну арқылы немесе олардың әділ құнынан жоғары баға бойынша активтерді сатып алу арқылы құралды пайдалану кезінде келтіріліп қойған шығындарды өтеу арқылы кредиттік сапаны қамтамасыз ету үшін пайдаланылмайды;
3) өтімділік құралы секьюритилендіруді тұрақты немесе кезеңді қаржыландыруды қамтамасыз ету үшін пайдаланыла алмайды;
4) сыйақы мөлшерлемесінің және валюта бағамдарының, сыйақылардың, комиссиялардың және секьюритилендіру мәмілесінің орындалуын қамтамасыз етуді ұсынған тұлғаларға тиесілі басқа да ұқсас төлемдердің өзгеру тәуекелдерін хеджирлеу мақсатында жасалған туынды қаржы құралдары негізінде туындайтын талаптарды қоспағанда, өтімділік құралын пайдалану кезінде алынған қаражатты өтеу инвесторлардың талаптарына қатысты реттелген болмауы тиіс. Сонымен қатар қаражатты өтеудің күші жойылуы немесе мерзімі кейінге қалдырылуы мүмкін емес;
5) өтімділік құралы осындай құралға қатысты реттелген болып табылатын қосымша кредиттік қамтамасыз ету қолданылғаннан кейін пайдаланылмайды;
6) өтімділік құралында құралды пайдалану кезінде алынуы мүмкін қаражат сомасының дефолт болған тәуекелдердің шамасына автоматты түрде азайтылуы туралы талап немесе секьюритилендірілген тәуекелдер рейтингі бар құралдардан тұрған жағдайда, егер пулдың орташа сапасы инвестициялық деңгейден төмен түсетін болса, құралды пайдалануды тоқтату туралы талап болуы тиіс.
49. Секьюритилендірілген активтерге қызмет көрсететін және өтімділік құралын ұсынған банк мынадай барлық талаптар сақталған жағдайда:
1) қаражат беру туралы келісімге сәйкес банктің қаражатты толық өтеуге сөзсіз құқығы бар;
2) банктің талап ету құқығы секьюритирленген активтерден алынатын қаражатқа қатысты қойылатын барлық талаптарға қатысты реттелу дәрежесі бойынша жоғары болып табылатын;
3) банктің алдын ала хабарламастан келісімді бұзуға сөзсіз құқығы бар;
4) бұл келісім Нормативтердің 48-тармағында белгіленген талаптарды қанағаттандырған жағдайда 0 (нөл) пайызға тең конверсиялық факторды қолданады.
3-тарау. Бiр қарыз алушыға келетін тәуекелдің ең жоғарғы мөлшерi
50. Банктің оның мiндеттемелері бойынша бiр қарыз алушыға келетін тәуекелі мөлшерінің банктің меншікті капиталына қатынасы:
банкпен ерекше қатынастармен байланысты тұлғалар болып табылатын қарыз алушылар үшін – k3-1 - 0,10 аспайды. Банкпен ерекше қатынастармен байланысты қарыз алушылар бойынша тәуекелдердің жиынтық сомасы банктің меншікті капиталының мөлшерінен аспауы тиіс;
басқа қарыз алушылар үшін – k3 - 0,25 аспайды (оның ішінде бланкілік қарыздар, қарыз алушы алдындағы не банктің ағымдағы және содан кейінгі 2 (екі) ай ішінде қарыз алушыға талаптары туындауы мүмкін үшінші тұлғалардың пайдасына қарыз алушы үшін қамтамасыз етілмеген шартты міндеттемелер бойынша, Нормативтердің 51-тармағында көрсетілген тиісті қарыз алушылардың міндеттемелері бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тәуелсіз рейтингінің 1 (бір) тармағынан темен болмайтын Standard & Poor's агенттігінің рейтингі немесе одан басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резиденттеріне және Standard & Poor's агенттігінің "А" рейтингінен төмен емес рейтингі немесе одан басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезиденттерге талаптарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының оффшорлық аймақтарда тіркелген немесе азаматтары болып табылатын бейрезиденттердің міндеттемелері бойынша 0,10 аспайды).
Әрқайсысының мөлшері банктің меншікті капиталының 10 (он) пайызынан асатын банктің бір қарыз алушыға қатысты тәуекелдерінің жиынтық сомасы банктің меншікті капиталының мөлшерінен 5 (бес) еседен аса аспайды.
"Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына берілген секьюритилендірілген кредиттердің жиынтық сомасы банктің меншікті капиталының мөлшерінен аспайды.
51. Нормативтердің 50-тармағының мақсаттары үшін тиісті қарыз алушылар деп Банктер туралы заңның 8-1-бабының 2-тармағында көзделген талаптардың біріне сәйкес келетін заңды тұлғалар - қарыз алушыларды қоспағанда, барлық заңды тұлғалар - қарыз алушылар түсініледі.
52. "Бір қарыз алушы" деген терминді оған банктің талаптары бар немесе Нормативтердің 55-тармағында көрсетілген талаптар туындауы мүмкін әрбір жеке немесе заңды тұлға деп түсінуге болады.
2 (екi) немесе одан да көп қарыз алушылардан тұратын топ үшін тәуекел мөлшерi егер қарыз алушылардың әрқайсысының тәуекел мөлшерi банктiң меншiктi капиталының 0,05 (нөл бүтін жүзден бес) пайызынан асатын болса, сондай-ақ мынадай жағдайлардың бiрi болғанда 1 (бiр) қарыз алушыға сияқты жиынтықты түрде есептеледi:
1) қарыз алушылардың бiрi басқа қарыз алушының iрi қатысушысы (акционерлiк қоғамда, жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiкте немесе қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiкте iрi қатысушы; коммандиттiк серiктестiкте толық серіктес; толық серiктестiкке қатысушы), үлестес тұлғасы, жақын туысы (ата-анасы, баласы, асыраушысы, асырап алған баласы, туған және туысқан бауыры немесе қарындасы (әпкесі), атасы, әжесi, немересi), жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туысы, бiрiншi басшысы не басқа қарыз алушымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылады;
2) бiр қарыз алушының iрi қатысушысы, үлестес тұлғасы, жақын туысы, жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туысы немесе бiрiншi басшысы не бiр қарыз алушымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға басқа қарыз алушының iрi қатысушысы, үлестес тұлғасы, жақын туысы, жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туысы немесе бiрiншi басшысы не басқа қарыз алушымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылады;
3) бiр қарыз алушының iрi қатысушысы, үлестес тұлғасы, жақын туысы, жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туысы немесе бiрiншi басшысы не бiр қарыз алушымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға басқа қарыз алушының не басқа қарыз алушымен мәмiле жасауға мүдделi тұлғаның iрi қатысушысының, үлестес тұлғасының, жақын туысының, жұбайының (зайыбының), жұбайы (зайыбы) жақын туысының немесе бiрiншi басшысының iрi қатысушысы, үлестес тұлғасы, жақын туысы, жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туысы немесе бiрiншi басшысы не мәмiле жасауға мүдделi тұлғасы болып табылады;
4) қарыз алушылардың бiрi өзі банктен қарызға алған ақшасын беретін қарыз алушының меншiктi капиталынан асатын мөлшерде басқаға пайдалануға бергендiгiн растайтын жеткiлiктi негіздер бар;
5) қарыз алушылар банктен қарызға алған қаражатын банктiң қарыз алушысы болып табылмайтын сол бiр ғана үшiншi тұлғаға осы қарыз алушылардың жиынтық меншiктi капиталынан асатын мөлшерде бiрлесiп немесе жекелей бергендiгiн растайтын жеткiлiктi негіздер бар;
6) қарыз алушылар қарыз алушылардың бiрi (Қазақстан Республикасының банктерiнен басқа) басқа қарыз алушының мiндеттемелерi бойынша өз активтерiнiң 10 (он) пайызынан асатын сомада ортақ не субсидиарлық жауап беретіндей болып байланысқан;
7) бiр қарыз алушының лауазымды тұлғасы банктiң басқа қарыз алушыларының қызметiне қаржылық жағынан мүдделi;
8) қарыз алушылар бiр-бiрiмен бiрлескен қызмет туралы шартпен не бiрлескен қызмет туралы шарттың белгiлерi бар өзге құжатпен байланысқан;
9) қарыз алушылар:
мынадай мемлекеттердің: Андорра князьдігі, Лихтенштейн князьдігі, Либерия Республикасы, Монако князьдігі, Маршалл аралдары (Маршалл аралдары Республикасы) аумақтарында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылады, не
Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы ақпарат алмасу жөнінде міндеттемелер қабылдамаған оффшорлық аумақтар тізбесіне жатқызылған мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылады, не
ірі қатысушылары, үлестес тұлғалары, жақын туыстары, бірінші басшылары не осы тармақшаның екінші және үшінші абзацтарында көрсетілген мемлекеттерде тіркелген немесе азаматтары болып табылатын осы қарыз алушылармен мәмілелер жасасуға мүдделі тұлғалары бар;
10) қарыз алушылар өзара бiр-бiрiмен Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген басқа негiздер бойынша байланысқан;
11) қарыз алушылар жылжымайтын мүлiк құрылысы жөнiндегi жобаның тапсырыс берушiсін, салынып жатқан объект құрылысы бойынша үлескерлiк қатысушыларды және үлескерлiк қатысушылардың кепілгерлерін қосқандағы жылжымайтын мүлiк құрылысы жөнiндегi жобаның қатысушылары болып табылады. Осы тармақшада аталған қарыз алушылар тобы құрған бiр қарыз алушыға келетін тәуекелдің мөлшерi салынып жатқан объектiнiң құрылысы бойынша үлескерлiк қатысушылар - жеке тұлғалардың және (немесе) үлескерлiк қатысушылар кепілгерлерінің қатысуымен құрылған топ үшiн осы тармақтың 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) және 10) тармақшаларына сәйкес бiр қарыз алушыға сияқты келетін тәуекел мөлшерiнiң жиынтық есебiне қабылданбауы тиiс.
53. Егер мемлекет (уәкiлеттi орган арқылы) 2 (екi) және одан да көп заңды тұлғалардың iрi қатысушысы болса, осындай топқа қатысты тәуекел мөлшерi егер басқа iрi қатысушылар, сондай-ақ қарыз алушылардың осы тобына қатысты тәуекелдiң мөлшерiн бiр қарыз алушыға келетін тәуекел мөлшерi ретiнде жиынтықты түрде есептеу жөн болатын Нормативтердің 52-тармағында белгiленген өзге де жағдайлар болмаса бiр қарыз алушыға келетін тәуекел мөлшерi ретiнде есептелмейдi.
54. Нормативтердің 52-тармағының қарыз алушылар тобын тану жөніндегі талаптары мемлекеттік акциялар пакеті (қатысу үлесі) "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының жарғылық капиталын және "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының жарғылық капиталын төлеуге берілген заңды тұлғаларға қолданылмайды.
Бір қарыз алушы және (немесе) банктермен айрықша қатынастармен байланысты тұлға ретінде "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының және "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының көрсетілген ұйымдардың дауыс беретін акцияларының 25 (жиырма бес) және одан астам пайызына тікелей иелік ету (банктер бойынша – жанама) нәтижесінде үлестес болып табылатын 2 (екі) және одан көп ұйым (оның ішінде банктер) танылмайды.
Жоғарыда көрсетілген ұйымдардың бірімен үлестес немесе көрсетілген банктердің бірімен айрықша қатынастармен байланысты заңды және (немесе) жеке тұлғалар да басқа ұйымның немесе көрсетілген банктердің басқаларымен айрықша қатынастармен байланысты тұлғаның үлестес тұлғаларымен бір қарыз алушы ретінде танылмайды.
Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының және (немесе) "Стресстік активтер қоры" акционерлік коғамының арнайы қаржы компаниясының көрсетілген қарыз алушылардың акцияларын (қатысу үлестерін) иеленуі нәтижесінде үлестес болып табылатын қарыз алушылар бір заемшы ретінде танылмайды.
Нормативтердің мақсаттары үшін "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамы құратын ұйым "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясы деп танылады.
55. Бір қарыз алушыға келетін, оның ішінде банктің тәуекел мөлшері мынадай:
1) қарыздар, салымдар, дебиторлық берешек, бағалы қағаздар (Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген инвестицияларды қоспағанда);
2) Нормативтерге 5-қосымшаға сай Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер;
3) банкте секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолдануға уәкілетті органның жазбаша растамасы жоқ қарыз алушыларға қатысты секьюритирлендірілген активтер;
4) секьюритилендіру позициялары;
5) көрсетілген қаржы құралдары мен олар бойынша кредиттік тәуекелдің нарықтық құнының сомасы ретінде есептелген кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген своптар, фьючерстер, опциондар, форвардтар түріндегі талаптар сомасы ретінде есептеледі.
Своп, фьючерс, опцион және форвард операциялары бойынша кредиттік тәуекел көрсетілген қаржы құралдарының номиналдық құнының Нормативтерге 6-қосымшаға сәйкес Туынды қаржы құралдарына арналған кредит тәуекел коэффициенттерiнiң (пайыздармен) кестесінде көрсетілген және көрсетілген қаржы құралдарын өтеу мерзімімен анықталатын кредиттік тәуекел коэффициентіне көбейтіндісі ретінде есептеледі.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының нарықтық құны (ауыстыру құны) мынаны:
сатып алуға арналған мәмілелер бойынша – қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнының осы қаржы құралының номиналдық келісімшарттық құнынан асу шамасын білдіреді. Егер қаржы құралының ағымдағы нарықтық құны оның номиналдық келісімшарттық құнынан аз немесе оған тең болса, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады;
сатуға арналған мәмілелер бойынша – қаржы құралының номиналдық келісімшарттық құнының осы қаржы құралының ағымдағы нарықтық құнынан асу шамасын білдіреді. Егер қаржы құралының номиналдық келісімшарттық құны оның ағымдағы нарықтық құнынан аз немесе оған тең болса, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады.
Бивалюталық қаржы құралдары (талап пен міндеттеме әртүрлі шетел валютасында көрсетілген қаржы құралдары) бойынша ауыстыру құны талаптардың теңгелік баламасының есептілікті жасау күні белгіленген бағам бойынша айқындалған міндеттемелердің теңгелік баламасынан асу шамасы ретінде анықталады. Егер талаптардың теңгелік балама шамасы міндеттемелердің теңгелік баламасынан аз немесе оған тең болса, ауыстыру құны 0 (нөлге) тең болады.
Осы тармақта көрсетілген қаржы құралдарының номиналдық келісімшарттық құны қаржы құралдарының бухгалтерлік есептің тиісті шоттарында мәмілелер жасау күні көрсетілген құнын білдіреді. Бивалюталық қаржы құралдарының номиналдық келісімшарттық құны ретінде банкте талаптар қалыптастырылатын валюта алынады.
Сатылған опциондар бір қарыз алушыға келетін тәуекел мөлшеріне енгізілмейді;
6) "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясымен секьюритилендіру мәмілелері бойынша кредиттер;
7) Нормативтерге 4-қосымшаға сай Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес корреспонденттік шоттар бойынша Қазақстан Республикасының резиденттері-банктерге және Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-банктерге талаптар;
ХҚЕС сәйкес қалыптастырылған резервтер сомасы, сондай-ақ қарыз алушының:
осы міндеттеменің қамтамасыз етуі ретінде банктің иелігіне берілген салымдар;
Қазақстан Республикасының Үкіметі және Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;
Standard & Poor's агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "АА" төмен емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингілік бағасы бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған мемлекеттік бағалы қағаздар;
тазартылған қымбат металдар;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің кепілдіктері;
банк сатып алған бағалы қағаздар бойынша банктің кепілдіктері түріндегі міндеттемелері бойынша қамтамасыз ету сомасы шегеріле отырып есептеледі.
Бір қарыз алушыға келетін тәуекел есебіне мыналар кірмейді:
Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамына, "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына қойылатын талаптар, банктің банк балансынан есептен шығарылған қарыз алушыға қойылатын талаптары, ХҚЕС сәйкес резервтердің 100 (бір жүз) пайызы қалыптастырылған банктің қарыз алушыға талаптары;
банктің еншілес ұйымға қоятын талаптары;
банктің Банктер туралы заңға сәйкес бұрын еншілес банк болған, қайта құрылымдауды және бір мезгілде активтер мен міндеттемелерді бас банкке беру операциясын жүзеге асырған заңды тұлғаға қоятын талаптары.
56. Банктiң қарыз алушыға қоятын талаптарының олар туындаған күнгi жалпы көлемi Нормативтерде белгiленген шектеулер шегiнде болса, бiрақ соңынан соңғы 3 (үш) ай iшiнде банктiң меншiктi капиталының деңгейi 5 (бес) пайыздан артық төмендеуiне байланысты көрсетілген шектеулерден асып кеткен жағдайда не соңғы 3 (үш) ай iшiнде қарыз алушыға қойылатын талаптар 10 (он) пайыз деп көрсетiлген теңгенiң шетел валютасымен орташа алынған биржалық бағамының ұлғаюынан банктiң қарыз алушыға қоятын талаптарының өсуiне байланысты бiр қарыз алушыға келетін тәуекел нормативiнiң ең жоғары мөлшерi орындалды деп есептеледi.
Көрсетілген жағдайларда банк шектеулерден асып кету фактiсi туралы уәкiлеттi органды дереу хабардар етедi және асып кетуді есепті күні және осыдан кейінгі 3 (үш) ай ішінде, ал "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына берілген секьюритилендірілген кредиттердің жиынтық сомасы бойынша шектеуден асып кеткен кезде – ағымдағы және одан кейінгі тоқсан ішінде жою бойынша міндеттемелер қабылдайды. Егер осы асып кету көрсетілген мерзiмде жойылмаған болса, онда бір қарыз алушыға келетін тәуекелдің ең жоғары мөлшерiнiң нормативiнен асып кету осы асып кету анықталған күннен бастап осы нормативтiң бұзылуы деп қаралады.
57. Егер банктің қарыз алушысы банктің алдында міндеттемелер туындаған кезде банкпен айрықша қатынастармен байланысты тұлға болмаған, бірақ кейіннен сондай болса, онда Нормативтердің 50-тармағының екінші абзацында белгіленген осындай қарыз алушыға келетін тәуекел мөлшері асып кеткен жағдайда, көрсетілген асып кету мынадай талаптарға сәйкес келген жағдайда:
банк Нормативтердің 55-тармағының 6) тармақшасына сәйкес қарыз алушының қосымша қамтамасыз етуді ұсыну немесе норматив мөлшерін сақтау үшін қажетті мөлшерге дейінгі банк талаптарының бөлігін орындау жөніндегі қабілеттілігін растай отырып және уәкілетті орган белгілеген мерзімдерде осы бұзушылықты жою жөнінде міндеттемелер қабылдай отырып осындай асып кету туралы уәкілетті органға дереу хабарласа, бұзушылық ретінде қаралмайды.
58. Нормативтердің 57-тармағының талаптары сондай-ақ егер қарыз алушылар мiндеттемелер туындаған кезде бiр қарыз алушы ретiнде қаралмай, бірақ кейіннен сондай болған жағдайда қолданылады.
4-тарау. Өтiмдiлiк коэффициенттерi
59. Өтімділік мынадай коэффициенттермен сипатталады:
банктің ағымдағы өтімділік коэффициенті;
k4-1, k4-2 және k4-3 мерзімді өтімділік коэффициенттері;
k4-4, k4-5 және k4-6 мерзімді валюталық өтімділік коэффициенттері;
Мерзімді өтімділік және мерзімді валюталық өтімділік коэффициенттерінің ең төменгі мәні мынадай мөлшерде белгіленеді:
k4 - 0,3;
k4-1 - 1;
k4-2 - 0,9;
k4-3 - 0,8;
k4-4 - 1;
k4-5 - 0,9;
k4-6 - 0,8.
60. Банктің k4 ағымдағы өтімділік коэффициенті банктің орташа айлық өтімділігі жоғары активтерінің есептелген сыйақыны ескергендегі талап етуге дейінгі міндеттемелердің орташа айлық мөлшеріне қатынасы ретінде есептеледі.
Ағымдағы өтімділік коэффициентін есептеу кезінде талап етуге дейінгі міндеттемелердің мөлшеріне барлық талап етуге дейінгі міндеттемелер, оның ішінде есеп айырысуды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер, банктің еншілес ұйымдарының, банкпен үлестес заңды тұлғалардың сыртқы қарыздарды тарту кезінде, сондай-ақ банктің секьюритилендіру бойынша мәмілелері шеңберінде берілген кредитордың осы қарыздар бойынша борышкер міндеттемелерін мерзімінен бұрын өтеуді талап ету құқығымен банктің қамтамасыз етілмеген кепілдіктері мен кепілдемелері, оның ішінде:
өтеуге дейін 3 (үш) жылдан аз қалған мерзімі бар, 50 (елу) пайызға тең конверсия коэффициентіне көбейтілген банктің k2 меншікті капиталының жеткіліктілігі коэффициентінің ең төменгі мәні;
k4 нормативінің есебіне енгізілетін қарыздарды тарту кезінде берілген банктің кепілдіктері мен кепілдемелерін қоспағанда, өтеуге дейін 3 (үш) жыл және одан көп қалған мерзімі бар, 100 (жүз) пайызға тең конверсия коэффициентіне және банктің k2 меншікті капиталының жеткіліктілігі коэффициентінің ең төменгі мәніне көбейтілгендер, сондай-ақ банктерден алынған "овернайт" қарызмдары мен банк бір түнге тартқан салымдар және кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді талап ету құқығымен мерзімді міндеттемелер, оның ішінде жеке және заңды тұлғалардың мерзімді және шартты депозиттерін, тазартылған бағалы металдарды қоспағанда, банктердің мерзімді және шартты депозиттері кіргізіледі.
k4-1 мерзімді өтiмдiлiк коэффициентi 7 (жеті) күнге дейін қоса алғанда өтеуге дейінгі қалған мерзімімен мерзімді мiндеттемелердің орташа айлық мөлшерiне өтiмдiлігі жоғары активтердiң орташа айлық мөлшерiнiң қатынасы ретiнде есептеледi.
k4-2 мерзімді өтiмдiлiк коэффициентi өтеуге дейін қоса алғанда 1 (бір) айға дейін қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің орташа айлық мөлшерiне жоғары өтiмдi активтердi қоса алғанда, өтеуге дейін қоса алғанда 1 (бір) айға дейін қалған мерзімі бар өтімді активтердің орташа айлық мөлшерiнiң қатынасы ретiнде есептеледi.
k4-3 мерзімді өтiмдiлiк коэффициентi өтеуге дейін қоса алғанда 3 (үш) айға дейін қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің орташа айлық мөлшерiне жоғары өтiмдi активтердi қоса алғанда, өтеуге дейінгі қоса алғанда 3 (үш) айға дейін қалған мерзімі бар өтімді активтердің орташа айлық мөлшерiнiң қатынасы ретiнде есептеледi.
k4, k4-1, k4-2, k4-3 өтімділік коэффициенттерін есептеу кезінде талап етуге дейінгі міндеттемелердің мөлшерінен және өтімділігі жоғары активтердің мөлшерінен банк кастодиан шарты негізінде сақтауға қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдықтары алып тасталады.
61. k4-4 мерзімді валюталық өтімділік коэффициенті шетел валютасындағы өтiмдiлігі жоғары активтердiң орташа айлық мөлшерiнiң осы шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 7 (жеті) күнге дейінгі қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің орташа айлық мөлшерiне қатынасы ретiнде есептеледi.
k4-4 мерзімді валюталық өтімділік коэффициентін есептеу кезінде шетел валютасындағы, өтеуге дейін 7 (жеті) күнге дейінгі қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің мөлшеріне банктің шетел валютасындағы, өтеуге дейін 7 (жеті) күнге дейінгі қалған мерзімі бар, 100 (бір жүз) пайызға тең конверсиялау коэффициентіне көбейтілген мерзімді мiндеттемелері кіргізіледі.
k4-5 мерзімді валюталық өтімділік коэффициентi өтiмдiлігі жоғары активтердi қоса алғанда, шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 1 (бір) айға дейінгі қалған мерзімі бар мерзімді өтiмдi активтердiң орташа айлық мөлшерiнің осы шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 1 (бір) айға дейінгі қалған мерзімі бар міндеттемелердің орташа айлық мөлшерiнiң қатынасы ретiнде есептеледi.
k4-5 мерзімді валюталық өтімділік коэффициентін есептеу кезінде шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 1 (бір) айға дейінгі қалған мерзімі бар міндеттемелердің мөлшерiне банктің шетел валютасындағы, өтеуге дейін 1 (бір) айға дейінгі қалған мерзімі бар 90 (тоқсан) пайызға тең конверсиялау коэффициентіне көбейтілген мерзімді мiндеттемелері кіргізіледі.
k4-6 мерзімді валюталық өтімділік коэффициентi өтiмдiлігі жоғары активтердi қоса алғанда, шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 3 (үш) айға дейінгі қалған мерзімі бар өтімді активтердің орташа айлық мөлшерiнiң осы шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 3 (үш) айға дейінгі қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің орташа айлық мөлшерiне қатынасы ретiнде есептеледi.
k4-6 мерзімді валюталық өтімділік коэффициентін есептеу кезінде шетел валютасындағы, өтеуге дейін қоса алғанда 3 (үш) айға дейінгі қалған мерзімі бар мерзімді мiндеттемелердің мөлшерiне банктің шетел валютасындағы, өтеуге дейін 3 (үш) айға дейінгі қалған мерзімі бар, 80 (сексен) пайызға тең конверсиялау коэффициентіне көбейтілген мерзімді мiндеттемелері кіргізіледі.
62. Мерзімді валюталық өтімділік коэффициенттері Standard & Рооr's агенттігінің "А" төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жиынтығында шетел валюталары және "еуро" валютасы бойынша есептеледі, оларда алдыңғы есепті айдағы міндеттемелерінің орташа айлық мөлшері банктің алдыңғы есепті айдағы міндеттемелерінің орташа айлық мөлшерінің 1 (бір) пайызынан кем болмайды.
Standard & Рооr's агенттігінің "А" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің шетел валюталары бойынша мерзімді валюталық өтімділік коэффициенттері әрбір шетел валютасы бойынша есептеледі, онда алдыңғы есепті айдағы міндеттемелердің орташа айлық мөлшері банктің алдыңғы есепті айдағы міндеттемелерінің орташа айлық мөлшерінің 1 (бір) пайызынан кем болмайды.
63. Өтiмдiлігі жоғары активтердің есебіне мыналар кіргізіледі:
1) қолма-қол ақша;
2) орталық депозитарийдің шоттарындағы меншікті ақша;
3) клирингтік ұйымның шоттарындағы банктің кепілдікті, маржалық жарналары болып табылатын меншікті ақша;
4) тазартылған бағалы металдар;
5) Қазақстан Республикасының Үкіметі және Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы және "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздар;
6) Ұлттық Банктегі, Қазақстан Республикасының банктеріндегі, сондай-ақ Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-" төмен емес ұзақмерзімді борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент-банктердегі талап етуге дейінгі салымдар;
7) Қазақстан Республикасының банктерінде, сондай-ақ Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-" төмен емес ұзақ мерзімді борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент-банктерде бір түнге орналастырылған салымдар;
8) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8594 тіркелген "Рейтингтік агенттіктерді және банктер мәмілелерін жүзеге асыра алатын облигацияларға арналған ең төменгі талап етілетін рейтингіні белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 28 маусымдағы № 141 қаулысында белгіленген деңгейден төмен емес шетел валютасындағы тәуелсіз ұзақмерзімді рейтингі бар елдердің мемлекеттік бағалы қағаздары;
9) "ВВВ-" төмен емес (Standard & Poor's және (немесе) Fitch рейтингілік агенттіктерінің жіктеуі бойынша) немесе "ВааЗ" төмен емес (Moody's Investors Service рейтингілік агенттігінің жіктеуі бойынша) рейтингі бар шетелдік эмитенттердің облигациялары;
10) Ұлттық Банктегі күнтізбелік 7 (жеті) күнге дейінгі өтеу мерзімі бар мерзімді депозиттер;
11) Standard & Poor's рейтингілік агенттігінің "ВВВ-"-тен төмен емес ұзақмерзімді борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент және бейрезидент банктеріне берілген "овернайт" қарыздары.
64. Банк кері сатып алу талабымен сатқан немесе кепілге берілген немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге түрде ауыртпалық салынған бағалы қағаздарды қоспағанда, Нормативтердің 63-тармағында көрсетілген бағалы қағаздар өтімділігі жоғары активтердің есебіне енгiзiледi.
65. Банктің баланстық шоттарында есепке алынған валюталық своп операциялары бойынша талаптардың сомасы, егер осы мәмілелер бойынша міндеттемелер банктің баланстық шоттарында есепке алынған және мерзімді өтімділік коэффициенттерінің есебіне енгізілген жағдайда, өтiмдiлігі жоғары активтердiң есебіне енгiзiледi.
66. Өтiмдi активтер есебiне халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына, оффшорлық аймақтар аумағында тiркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму жөнiндегi ұйыммен ақпарат алмасу жөнiнде мiндеттеме қабылдамаған оффшорлық аумақтар тiзбесiне енгiзiлген мемлекеттердiң аумағында тiркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттерiне немесе аталған оффшорлық аумақтарда тiркелген заңды тұлғаларға қатысты еншiлес болып табылатын ұйымдарға қойылатын талаптарға қалыптасқан резервтер шегеріле отырып, өтімділігі жоғары активтердi қоса алғанда барлық қаржылық активтер енгiзiледi. Қарыздар қарыз шартына сәйкес өтеу кестелерi бойынша енгiзiледi.
Нормативтердің 63-тармағының 5), 8) және 9) тармақшаларында көрсетілген, өтімділігі жоғары активтердің есебіне енгізілмейтін бағалы қағаздар міндеттемелердің мөлшерін есептеуге енгізілетін міндеттемелердің қамтамасыз етуі болып табылады деген талаппен өтімді активтердің есебіне енгiзiледi.
Осы бағалы қағаздарды өтімді активтердің есебіне енгізген кезде, бағалы қағаздар бойынша өтегенге дейін қалған мерзім ретінде қамтамасыз етуі осы бағалы қағаздар болатын міндеттемелерді өтеуге дейінгі мерзім алынады.
67. Мерзімді міндеттемелердің есебіне есепті жүзеге асырудың мерзімі белгіленген барлық міндеттемелер енгізіледі.
Талап етілгенге дейін міндеттемелер, сондай-ақ банктерден алынған "овернайт" қарыздары және бір түнге банктерден тартылған салымдар мерзімді міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
68. Өтімділік коэффициенттерін есептеу кезінде өтімділігі жоғары активтерді қоса алғанда, өтімді активтер мен мерзімді міндеттемелер мөлшеріне есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, әділ құнның оң (теріс) түзетулердің шоттары енгізіледі.
69. Өтімділік нормативтері орташа айлық негізде айқындалатын өтімділік коэффициенттерінің есептік мәндеріне қарамастан, мынадай жағдайларда:
1) банкте есепті кезең ішінде кредиторлар мен салымшылар алдында мерзімі өткен міндеттемелер болған кезде;
2) банк жеке тұлғалардың жаңадан тартылған (теңгемен және шетел валютасымен) депозиттері бойынша депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның директорлар кеңесі белгілейтін және оларды сақтау үшін банктерге ұсынылатын ең жоғары (ұсынылатын) сыйақы мөлшерлемелерін асырған кезде орындалмаған болып есептеледі.
5-тарау. Өтімділікті өтеу коэффициенттері және нетто тұрақты
қорландыру
70. Өтімділікті өтеу коэффициенті сапасы жоғары өтімді активтердің өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде банктің операциялары бойынша ақша қаражаттың нетто әкетілуіне қатысты есептеу күніндегі жағдай бойынша қатынасы ретінде есептеледі.
Өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу мақсатында сапасы жоғары өтімді активтер деп мынадай талаптарға сай келетін активтер танылады:
банктің иелігінде болады және активтермен операциялар жүргізу арқылы ақша қаражатын дереу алу мүмкіндігін қамтамасыз етеді (репо, своп операциялары бойынша және тартылатын қаражат бойынша қамтамасыз етуге сату, беру);
банктің міндеттемелері бойынша қамтамасыз ету болып табылмайды және репо, своп операциялары және қайтарымды негізде жасалатын өзге де операциялар бойынша берілген бағалы қағаздар енгізілмейді;
кассадағы қолма-қол ақшаны сақтаудың ең аз қалдығын қамтамасыз етуге немесе банктің қызметін қамтамасыз ету шығыстарын жүзеге асыруға арналмаған;
банктің меншігінде болады, оның ішінде банктің бағалы қағаздарды репо, своп операциялары шеңберінде, оларды қайтару міндеттемелерін орындау мерзімі басталғанға дейін тартылатын қаражат бойынша қамтамасыз етумен сату, беру құқықтарына шектеулер болмаған жағдайда қайтарымды негізде жасалатын операциялар (кері репо, своп операциялары және басқа да операциялар) шеңберінде алынған не орналастырылған қаражат және туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жөніндегі міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету ретінде алынған бағалы қағаздар. Банк бағалы қағаздарды орналастырылған қаражат, кері репо операциялары немесе туынды қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша қамтамасыз етуге басқа қарсы агентке берген жағдайда, бағалы қағаздар бастапқы меншік иесі өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде оларды қайтаруы мүмкін болмаған кезде сапасы жоғары өтімді активтердің есебіне енгізіледі.
Ескерту. 70-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.71. Сапасы жоғары өтімді активтер бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтердің Нормативтерге 12-қосымшаға сәйкес Банктің сапасы жоғары өтімді активтерінің кестесінде белгіленген коэффициенттерге көбейтілген және екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтердің Нормативтерге 12-қосымшаға сәйкес Банктің сапасы жоғары өтімді активтерінің кестесінде белгіленген коэффициенттерге көбейтілген сомасы ретінде есептеледі. Бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтер әділ (нарықтық) құны бойынша сапасы жоғары өтімді активтердің есебіне қабылданады.
Ескерту. 71-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.72. Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер деп Нормативтердің 70-тармағында белгіленген талаптарға сай келетін және:
1) қолма-қол ақша;
2) Ұлттық Банктегі депозиттер;
3) Қазақстан Республикасының Үкiметiне, Ұлттық Банкке қойылатын талаптар, оның ішінде Қазақстан Республикасының Үкiметi, Ұлттық Банк кепілдік берген бағалы қағаздар;
4) шет мемлекеттердің орталық үкіметтеріне және шет мемлекеттердің орталық банктеріне, халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар, оның ішінде шет мемлекеттердің үкіметтері және шет мемлекеттердің орталық банктері, халықаралық қаржы ұйымдары кепілдік берген, Нормативтерге 7-қосымшаға сәйкес Халықаралық қор биржалары болып танылатын сауда-саттықты ұйымдастырушылардың ресми тiзiмiнде көрсетілген халықаралық қор биржаларында еркін айналыстағы және мынадай талаптардың әрқайсысына сай келетін бағалы қағаздар:
Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес 0 (нөл) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің бірінші тобына жатады;
қаржы ұйымдарының немесе олармен үлестес ұйымдардың міндеттемелері болып табылмайды;
5) егер шет мемлекеттердің орталық үкіметтеріне және шет мемлекеттердің орталық банктеріне қойылатын талаптар Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес 0 (нөл) пайыздан жоғары кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін жағдайда, шет мемлекеттердің орталық үкіметтеріне және шет мемлекеттердің орталық банктеріне эмитент-елдің валютасымен номинирленген бағалы қағаздар түрінде қойылатын талаптар болып табылатын активтер танылады.
73. Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер деп Нормативтердің 70-тармағында белгіленген талаптарға сай келетін және:
1) егер Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес 20 (жиырма) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін жағдайда, Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар, оның ішінде Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар;
2) шет мемлекеттердің орталық үкіметтеріне, шет мемлекеттердің орталық банктеріне, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдарына, халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар, оның ішінде шет мемлекеттердің орталық үкіметтері, шет мемлекеттердің орталық банктері, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдары, халықаралық қаржы ұйымдары кепілдік берген, Нормативтерге 7-қосымшаға сәйкес Халықаралық қор биржалары болып танылатын сауда-саттықты ұйымдастырушылардың ресми тiзiмiнде көрсетілген халықаралық қор биржаларында еркін айналыстағы және мынадай талаптардың әрқайсысына сай келетін бағалы қағаздар:
Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес, Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес 20 (жиырма) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің екінші тобына жатады;
соңғы 10 (он) жылда кез келген күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде нарықтық құны 10 (он) және одан көп пайызға төмендеумен көрінген құнсыздану фактілері толығымен жоқ;
қаржы ұйымдарының немесе олармен үлестес ұйымдардың міндеттемелері болып табылмайды;
3) қаржы ұйымдары немесе олармен үлестес ұйымдар эмитенттері болып табылмайтын бағалы қағаздар түрінде қойылатын талаптар;
4) банктің немесе онымен үлестес ұйымдардың міндеттемесі болып табылмайтын туынды қаржы құралдарын және реттелген борышты қоспағанда, ипотекалық бағалы қағаздар түрінде қойылатын талаптар.
Нормативтердің осы тармағының 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген талаптар мынадай талаптардың әрқайсысына сай келеді:
Standard & Poor's рейтингілік агенттiгiнiң "AA-" төмен емес ұзақмерзімді кредиттік рейтингiлері немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi не Standard & Poor's агенттiгiнiң тиісті қысқамерзімді рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар;
Нормативтерге 6-қосымшаға сәйкес, Халықаралық қор биржаларымен болып танылатын cауда-саттықты ұйымдастырушылардың тiзiмiнде көрсетілген халықаралық қор биржаларында еркін айналыста;
соңғы 10 (он) жылда кез келген күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде нарықтық құны 10 (он) және одан көп пайызға төмендеумен көрінген құнсыздану фактілері толығымен жоқ.
Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтердің үлесі сапасы жоғары өтімді активтердің 40 (қырық) пайызынан аспайды. Егер екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтердің үлесі сапасы жоғары өтімді активтердің 40 (қырық) пайызынан асатын болса, онда екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер сапасы жоғары өтімді активтердің 40 (қырық) пайызынан аспайтын мөлшердегі сапасы жоғары өтімді активтердің құрамына енгізіледі.
Егер сапасы жоғары өтімді активтердің есебіне енгізілген активтер Нормативтердің 72 және (немесе) 73-тармақтарында белгіленген талаптарға сай келмейтін болғанда көрсетілген активтер көрсетілген талаптарға сәйкессіздік туындаған күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күннен аспайтын мерзім ішінде сапасы жоғары өтімді активтердің есебіне енгізіле береді.
Сапасы жоғары өтімді активтердің құрамына Нормативтердің 70-тармағында көзделген талаптарды қанағаттандырған жағдайда пайда немесе шығын арқылы әділ құны бойынша есептелетін бағалы қағаздар және сатуға арналған бағалы қағаздар енгізіледі.
Бұл ретте сапасы жоғары өтімді активтердің құрамына Қазақстан Республикасының Үкіметі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарын қоспағанда, өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар портфеліндегі бағалы қағаздар енгізілмейді.
Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.74. Ақша қаражатының нетто әкетілуі мынадай формула бойынша есептеледі:
егер АК>0,75*АӘ болған жағдайда, АҚНӘ=АӘ-0,75*АӘ;
егер АК<0,75*АӘ болған жағдайда, АҚНӘ =АӘ-АК,
мұнда:
АҚНӘ – ақша қаражатының нетто әкетілуі;
АӘ – ақшаның әкетілуі;
АК – ақшаның келуі.
Ақшаның әкетілуі Нормативтердің 75-тармағына сәйкес есептеледі, ақшаның келуі Нормативтердің 76-тармағына сәйкес есептеледі.
75. Ақшаның әкетілуі банктің мынадай міндеттемелері бойынша Нормативтерге 13-қосымшаға сәйкес Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесінде белгіленген әкетілу коэффициенттері қолданыла отырып, өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішіндегі ақшаның әкетілу сомасы ретінде есептеледі:
өтеу мерзімі 1 (бір) айдан аспайтын немесе өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде жеке тұлғалардың депозиттері бойынша ақшаның әкетілуі, сондай-ақ, талап еткенге дейінгі салымдар бойынша;
банк активтерімен қамтамасыз етілмеген, белгіленген орындалу мерзімі жоқ не толық орындалу мерзімі 1 (бір) айдан аспайтын немесе өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде заңды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік субъектілері алдындағы міндеттемелер бойынша ақша әкетілуі (басқа кредиторлық берешекті қоспағанда, депозиттер, кредиттер, бағалы қағаздар бойынша), оның ішінде заңды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік субъектілердің бастамасы бойынша;
банк активтерімен қамтамасыз етілмеген, белгіленген орындалу мерзімі жоқ не толық орындалу мерзімі 1 (бір) айдан аспайтын немесе өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде заңды тұлғалар алдындағы міндеттемелер бойынша ақша әкетілуі (басқа кредиторлық берешекті қоспағанда, депозиттер, кредиттер, бағалы қағаздар, қарыз операциялары бойынша);
егер міндеттемелер өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде көзделетін болса толық орындалу мерзімі өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде не олар толық орындалу мерзіміне байланыссыз шартты және ықтимал міндеттемелер бойынша қосымша ақша әкетілуі.
Ақшаның әкетілуін есептеу мақсатында жеке тұлғалардың депозиттері тұрақты және тұрақтылығы төмен болып жіктеледі.
Тұрақты депозиттер "Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегi банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" 2006 жылғы 7 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабында белгіленген мөлшерде жеке тұлғалардың кепілдік берілетін депозиттерді қамтиды.
Тұрақтылығы төмен депозиттер "Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегi банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" 2006 жылғы 7 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабында белгіленген мөлшерден асатын сомада кепілдікті болып табылатын не кепілдікті болып табылмайтын жеке тұлғалардың депозиттерді қамтиды.
Жеке тұлғалардың депозиттерін жіктеу кезінде өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімімен депозиттер, әрбір клиентке ұлттық және шетел валютасындағы депозиттер бойынша жеке бөлігінде есептеледі.
Ақша әкетілуін есептеу мақсатында жеке тұлғалардың барлық депозиттерін банк тұрақтылығы төмен деп жіктей алады.
Заңды тұлғалардың, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілмеген міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі заңды тұлғалардың, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің алдындағы банктің қамтамасыз етілмеген міндеттемелерін және клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдарды қамтиды.
Егер клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салым шартында кем дегенде күнтізбелік 30 (отыз) күн бұрын шарттың бұзылуы туралы алдын ала хабардар ету талабы көзделетін болса, не осы талап болмаған жағдайда шартты бұзу салым мөлшерінің 2 (екі) пайызынан асатын мөлшерде айыппұл төлеуге әкеп соқтыратын болса, клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар ақша әкетілуінің есебіне енгізіледі.
Клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар бойынша міндеттемелер клиенттің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жеткілікті шоттағы ақшаның ең аз қалдығына тең мөлшерде айқындалады. Клиенттің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жеткілікті шоттағы ақшаның ең аз қалдығын айқындау әдістемесін банк дербес анықтайды.
Заңды тұлғалардың алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілмеген міндеттемелер бойынша, сондай-ақ бағалы қағаздар қарызының шарттары бойынша ақшаның әкетілуі бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген банктің міндеттемелерін, Нормативтерге 4-қосымшаға сәйкес Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес 20 (жиырма) пайыздан аспайтын кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарының және халықаралық қаржы ұйымдарының алдындағы міндеттемелерді және қамтамасыз етілуі және бірінші немесе екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді актив болып табылмайтын өзге де міндеттемелерді қамтиды.
Шартты және ықтимал міндеттемелер бойынша қосымша ақшаның әкетілуі Нормативтерге 13-қосымшаға сәйкес Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесінде көзделген шартты міндеттемелер, туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша әкетілу сомасын қамтиды. Шартты міндеттемелер, туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша қосымша ақшаның әкетілуі мыналарды қамтиды:
шарт талаптарына сәйкес банктің ағымдағы рейтингісінен 1 (бір), 2 (екі) не 3 (үш) сатыға дейін банктің ұзақмерзімді немесе қысқамерзімді кредиттік рейтингі төмендеуі қосымша қамтамасыз ету үшін өтімділікті тарту, ақша төлемі, шарт бойынша міндеттемелерді мерзімінен бұрын орындау түрінде қосымша қажеттілікке әкеп соғатын болса, шартты міндеттемелер, туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша өтімділіктегі қосымша қажеттілік толық көлемде;
нарықтық құны өзгерген кезде ақша аударымы болжанатын туынды қаржы құралдары мен өзге де операциялар бойынша позицияларды нарықтық бағалаудың өзгеруіне байланысты өтімділіктегі қосымша қажеттілік. Ақшаның әкетілу есебінде алдыңғы 12 (он екі) айдағы көрсетілген кезеңде ақшаның келуін шегергендегі ақшаның әкетілуіне тең ең көп 30 (отыз) күндік ақшаның нетто әкетілуі есептеледі;
бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді актив болып табылмайтын, Нормативтерге 12-қосымшаға сәйкес Банктің сапасы жоғары өтімді активтерінің кестесінде белгіленген есептеу коэффициенті қолданыла отыра және алынған қамтамасыз ету шегеріле отырып есептелген актив құнынан 20 (жиырма) пайыз мөлшерінде банк ұсынған қамтамасыз етуді не туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша ұсынылуға жататын қамтамасыз етуді бағалаудың (әлеуетті құнының) өзгеруіне байланысты өтімділіктегі қосымша қажеттілік. Егер қамтамасыз ету бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді актив болып табылса, өтімділіктегі қосымша қажеттілік талап етілмейді;
клиенттің туынды қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша банкке ұсынылған қамтамасыз ету бөлігін дереу қайтаруды талап ету құқығымен байланысты, ұсынылған қамтамасыз ету көлемінің қажетті көлемнен толық асып кету көлемінде асуымен негізделген ақшаның әкетілуі;
банктің қамтамасыз етуді ұсынуы көзделетін операциялар бойынша өтімділіктегі қосымша қажеттілік және егер қамтамасыз ету ұсынылмаған жағдайда шарттың талаптарына сәйкес қарсы агенттің қамтамасыз етуді талап ету құқығы;
қамтамасыз етуді банкпен келісусіз сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын активтерге ауыстыру көзделетін операциялар бойынша өтімділіктегі қосымша қажеттілік;
банк шығарған, активтер бойынша ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген және өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар (оның ішінде ипотекалық бағалы қағаздар бойынша) бағалы қағаздар бойынша ақшаның әкетілуі;
банктің еншілес арнайы ұйымдары шығарған, күнтізбелік өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар активтер бойынша ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген бағалы қағаздар бойынша ақшаның әкетілуі (ұстаушының толық немесе ішінара мөлшерде мерзімінен бұрын сатып алуға талап қою құқығы көзделетін туынды қаржы құралдарын есептегенде).
Банктің еншілес арнайы ұйымдары деп банктің кепілдігімен бағалы қағаздарды шығару және орналастыру мақсатында құрылған Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-еншілес арнайы ұйымдар және секьюритилендіру мәмілелері үшін құрылған арнайы қаржы компаниялары түсінілген жөн.
Қосымша ақшаның әкетілуін есептеу мақсатында шартты міндеттемелер, көрсетілген міндеттемелер қайтарусыз болып табылған жағдайда, пайдаланылмаған кредиттік желілер мен өтімділік желілерін қамтиды.
Өтімділік желілері деп банктің мынадай:
клиенттің бұдан бұрын шығарған бағалы қағаздарын өтеу үшін клиентке ақша ұсыну;
бағалы қағаздарды бастапқы орналастыру және (немесе) қайталама нарықта клиенттің бағалы қағаздарымен операциялар бойынша міндеттемелер шеңберінде клиенттің бағалы қағаздарын сатып алу міндеттемелері түсініледі.
Қосымша ақшаның әкетілуін есептеу мақсатында шартты міндеттемелер өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде орындалуға жататын шығарылған бағалы қағаздар бойынша клиент міндеттемесінің мөлшерінен аспайтын мөлшердегі өтімділік желілері ретінде енгізіледі. Пайдаланылмаған шартты міндеттеменің қалған бөлігі, сондай-ақ қаржылық емес ұйымдарға айналым қаражатын толықтыруға ұсынылған міндеттемелер кредиттік желілер ретінде шартты міндеттемелер бойынша қосымша ақшаның әкетілу есебіне енгізіледі.
Пайдаланылмаған кредиттік желілер мен өтімділік желілері қамтамасыз етуге ұсынылған не қамтамасыз етуге ұсынылуға жататын және мынадай талаптардың әрқайсысына сай келетін активтерді шегеру ескеріле отырып қосымша ақшаның әкетілу есебіне енгізіледі:
бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтер болып табылады;
банктің сапасы жоғары өтімді активтерінің құрамына енгізілмеген;
қайтарымды негізде жасалатын операцияларды жүргізу үшін қолжетімді;
мерзімінен бұрын қайтару туралы талап қою құқығы жоқ.
Нормативтердің 13-қосымшасына сәйкес Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесінің 20, 21, 22, 23, 24, 25 мен 26-жолдарында ескерілмеген өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде жеке тұлғалар және қаржылық емес ұйымдар алдындағы міндеттемелер бойынша қосымша ақша әкетілулері өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде жеке тұлғалар және қаржылық емес ұйымдардан ақша келуінің 50 (елу) пайызынан асатын болса, асып кету сомасы Нормативтердің 13-қосымшасының Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесінің 29-жолына сәйкес 100 (жүз) пайыз ақшаның әкетілу коэффициенті қолданыла отырып ақшаның әкетілуінде есептеледі.
Ескерту. 75-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.76. Ақшаның келуі банктің мынадай активтері бойынша Нормативтерге 13-қосымшаға сәйкес Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесінде белгіленген ақшаның келу коэффициенттері қолданыла отырып өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішіндегі ақшаның келу сомасы ретінде есептеледі:
қайтарымды негізде жасалатын операцияларды (кері репо, своп операциялары және өзге де операциялар) қоса алғанда, қамтамасыз етілген қарыз операциялары;
негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыздарды қоспағанда, жеке және заңды тұлғаларға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне берілген кредиттер;
туынды қаржы құралдары;
өзге ақшаның келуі.
Сапасы жоғары өтімді активтер бойынша ақшаның келіп түсуі ақшаның келуін есептеу кезінде ескерілмейді.
Қамтамасыз етілген қарыз операциялары бойынша ақшаның келуі өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар, бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтермен және бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын өзге де активтермен қамтамасыз етілген қарыз операцияларын, сондай-ақ қамтамасыз етуге бағалы қағаздарды сатып алу-сатуды жасау үшін (маржалық мәмілелер) ұсынылған қарыздарды қамтиды.
Ескерту. 76-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.77. Банктер 2016 жылғы 1 шілде – 2017 жылғы 30 маусым аралығында өтімділікті өтеу коэффициентін өтімділік тәуекелін бағалау мақсатында есептейді. Өтімділікті өтеу коэффициенті ай сайынғы негізде уәкілетті органға есептеулердің нәтижелерін ұсына отырып айдың соңғы жұмыс күнінде есептеледі. Өтімділікті өтеу коэффициентінің ең төменгі мәні мынадай мөлшерде белгіленеді:
2017 жылғы 1 шілде – 2018 жылғы 30 маусым аралығында - 0,6;
2018 жылғы 1 шілде – 2019 жылғы 30 маусым аралығында - 0,7;
2019 жылғы 1 шілде – 2020 жылғы 30 маусым аралығында - 0,8;
2020 жылғы 1 шілде – 2021 жылғы 30 маусым аралығында - 0,9;
2021 жылғы 1 шілдеден бастап – 1,0.
Ескерту. 77-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.78. Нетто тұрақты қорландыру коэффициенті қолжетімді тұрақты қорландырудың талап етілетін тұрақты қорландыруға арақатынасы ретінде есептеледі.
Қолжетімді тұрақты қорландырудың мөлшері Нормативтерге 14-қосымшаға сәйкес Қолжетімді тұрақты қорландыру міндеттемелерінің кестесінде белгіленген қолжетімді тұрақты қорландыру коэффициенттеріне көбейтілген бухгалтерлік баланс деректеріне сәйкес міндеттемелер және Нормативтердің 9-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенге дейінгі меншікті капитал ретінде есептеледі.
Талап етілетін тұрақты қорландырудың мөлшері жиынтығында Нормативтерге 15-қосымшаға сәйкес Талап етілетін тұрақты қорландыру активтерінің кестесінде белгіленген талап етілетін тұрақты қорландыру коэффициенттеріне көбейтілген бухгалтерлік баланс деректеріне сәйкес активтер және Нормативтерге 16-қосымшаға сәйкес Талап етілетін тұрақты қорландырудың шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесінде белгіленген талап етілетін тұрақты қорландыру коэффициенттеріне көбейтілген талап етілетін тұрақты қорландырудың шартты және ықтимал міндеттемелері ретінде есептеледі.
79. Нетто тұрақты қорландыру коэффициентінің ең төменгі мәні 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап 1,0 мөлшерде белгіленеді.
6-тарау. Банктерді Қазақстан Республикасының бейрезиденттері
алдындағы міндеттемелерге капиталдандыру
80. Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелерге банктердің капиталдандырылуы k7, k8 және k9 коэффициенттерімен сипатталады.
Коэффициенттердің ең жоғары мәні мынадай мөлшерде белгіленеді:
k7 – 1;
k8 – 2;
k9 – 3.
81. k7 коэффициенті - Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер сомасының банктің меншікті капиталына қатынасы ретінде есептеледі.
Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер сомасына мыналар енгізіледі:
Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы талап етілгенге дейінгі міндеттемелер, оның ішінде есеп айырысуды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы бастапқы өтеу мерзімі 1 (бір) жылға дейін қоса алғанда, мерзімді міндеттемелер;
кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді шарт қоймай талап ету құқығымен Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы мерзімді міндеттемелер, оның ішінде жеке және заңды тұлғалардың мерзімді және шартты депозиттерін қоспағандағы банктердің мерзімді және шартты депозиттері.
Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер сомасынан мыналар алып тасталады:
өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын, "Экономика секторларының және төлемдер белгілеу кодтарын қолдану және төлемдер бойынша оларға сәйкес мәліметтер ұсыну қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы № 388 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1011 тіркелген) (бұдан әрі – № 388 қаулы) сәйкес экономиканың "басқа қаржы ұйымдары – коды 5", "мемлекеттік қаржылық емес ұйымдар – коды 6", "мемлекеттік емес қаржылық емес ұйымдар – коды 7" және "үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар – коды 8" секторларына кіретін шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктері алдындағы қысқамерзімді міндеттемелер;
халықаралық қаржы ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқамерзімді міндеттемелер;
2013 жылғы 1 қаңтардан бастап халықаралық есеп айырысу жүйелері (ClearstreamBanking S.A. және EuroclearBankSA/NV) болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқамерзімді міндеттемелер;
банктің кастодиан шарты негізінде сақтауға қабылдаған қаражатының инвестицияланбаған қалдықтары;
Қазақстан Республикасының бейрезиденті-бас банктің алдындағы реттелген борыштық міндеттемелер.
82. k8 коэффициенті банктің Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы жиынтық міндеттемелерінің сомасы, k8 нормативінің есебіне енгізілетін қарыздарды тарту кезінде берілген банктің кепілдіктері мен кепілдімелерінен бөлек, банктің еншілес ұйымдарының, банкпен үлестес заңды тұлғаларының сыртқы қарыздарды тарту кезінде, сондай-ақ банктің секьюритилендіру бойынша мәмілелері шеңберінде берілген, кредитордың осы қарыздар бойынша борышкер міндеттемелерін мерзімінен бұрын өтеуді талап ету құқығымен банктің қамтамасыз етілмеген кепілдіктері мен кепілдемелері банктің меншікті капиталға қатынасы ретінде есептеледі және Нормативтердің 80-тармағында көрсетілген ең жоғары нормативтік мәннен аспайды.
k8 коэффициентін есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы банктің жиынтық міндеттемелерінен мыналар алынып тасталады:
банк айналымға шығарған Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріндегі борыштық бағалы қағаздар;
банк кепілдік беретін және банктің бухгалтерлік балансында есептелетін сомалар бөлігінде банк арнайы мақсаттағы еншілес ұйымдар арқылы шығарған бағалы қағаздар;
өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын, № 388 қаулыға сәйкес экономиканың "басқа қаржы ұйымдары – коды 5", "мемлекеттік қаржылық емес ұйымдар – коды 6", "мемлекеттік емес қаржылық емес ұйымдар – коды 7" және "үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар – коды 8" секторларына кіретін шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктері алдындағы міндеттемелер;
халықаралық қаржы ұйымдары болып табылатын Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер;
банктің кастодиан шарты негізінде сақтауға қабылдаған қаражатының инвестицияланбаған қалдықтары;
Қазақстан Республикасының бейрезиденті – бас банктің алдындағы реттелген борыштық міндеттемелер.
83. k9 коэффициенті банктің Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы жиынтық міндеттемелерінің сомасы, k9 нормативінің есебіне енгізілетін қарыздарды тарту кезінде берілген банктің кепілдіктері мен кепілдемелерінен бөлек, банктің еншілес ұйымдарының, банкпен үлестес заңды тұлғаларының сыртқы қарыздарды тарту кезінде, сондай-ақ банктің секьюритилендіру бойынша мәмілелері шеңберінде берілген, кредитордың осы қарыздар бойынша борышкер міндеттемелерін мерзімінен бұрын өтеуді талап ету құқығымен банктің қамтамасыз етілмеген кепілдіктері мен кепілдемелері және олардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес теңгемен шығарылған борыштық бағалы қағаздарын қоспағанда, айналысқа шығарған борыштық бағалы қағаздары банктің меншікті капиталға қатынасы ретінде есептеледі және Нормативтердің 80-тармағында көрсетілген ең жоғары нормативтік мәннен аспайды.
k9 коэффициентін есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы банктің жиынтық міндеттемелерінен мыналар алынып тасталады:
банк айналымға шығарған Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріндегі борыштық бағалы қағаздар;
өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын, № 388 қаулыға сәйкес экономиканың "басқа қаржы ұйымдары – коды 5", "мемлекеттік қаржылық емес ұйымдар – коды 6", "мемлекеттік емес қаржылық емес ұйымдар – коды 7" және "үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар – коды 8" секторларына кіретін шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктері алдындағы міндеттемелер;
халықаралық қаржы ұйымдары болып табылатын Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер;
банктің кастодиан шарты негізінде сақтауға қабылдаған қаражатының инвестицияланбаған қалдықтары;
Қазақстан Республикасының бейрезиденті – бас банктің алдындағы реттелген борыштық міндеттемелер.
7-тарау. Банктер қаражатының бөлігін ішкі активтерге
орналастыру коэффициенті
84. Банктер Қазақстан Республикасының Үкіметі құрылтайшысы болып табылатын банктерді қоспағанда, меншікті және тартылған қаражатын есепті ай ішінде ішкі активтерге мынадай формула бойынша орналастырады.
2016 жылғы 1 мамырдан бастап:
мұнда:
не
мұнда:
РБ – мерзімі өткен берешек, есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, оң (теріс) түзетулер ескеріле отырып, айдың соңында қалыптасқан реттелген борыш;
МҚҚ – мерзімі өткен берешек, есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, оң (теріс) түзетулер ескеріле отырып, айдың соңында қалыптасқан мерзімсіз қаржы құралдары;
БҚБ – мерзімі өткен берешек, есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, оң (теріс) түзетулер ескеріле отырып, айдың соңында қалыптасқан банк шетел валютасында шығарған борыштық бағалы қағаздарды қоспағанда, банк шығарған борыштық бағалы қағаздар;
ІМ – Қазақстан Республикасының резиденттері алдындағы реттелген борышты, Қазақстан Республикасының резиденттеріндегі мерзімсіз қаржы құралдарын, банк шығарған Қазақстан Республикасының резиденттеріндегі борыштық бағалы қағаздарды және кастодиандық шарт негізінде банк қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдығын қоспағанда, мерзімі өткен берешек, есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, оң (теріс) түзетулер ескеріле отырып, айдың соңында қалыптасқан Қазақстан Республикасының резиденттері алдындағы міндеттемелер;
МК – 2015 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-еншілес ұйымдардың реттелген борышына инвестициялар мөлшерінен аспайтын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-еншілес ұйымдардың реттелген борышына инвестицияларды шегергенде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-еншілес ұйымдардың акцияларына инвестицияларды шегергенде, бухгалтерлік баланстың деректеріне сәйкес айдың соңында қалыптасқан меншікті капиталдың шамасы.
2016 жылғы 1 маусымнан бастап:
мұнда:
85. Қазақстан Республикасының Үкіметі құрылтайшысы болып табылатын банктерді қоспағанда, банктер 2016 жылғы 1 шілдеден бастап меншікті және тартылған қаражатын күнделікті ішкі активтерге мынадай формула бойынша орналастырады:
мұнда:
Есепті айда ішкі активтердің шамасы осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мәнге сәйкес келмеген жағдайларда, есепті айда ішкі міндеттемелер шамасының 10 (он) пайыздан астамға төмендеуіне нәтижесінде, өткен айда қалыптасқан орташа айлық ішкі міндеттемелердің (
86. Банктің ішкі активтері активтерді (ақша) және Қазақстан Республикасының резиденттеріне талаптарды (орналастырылған салымдар, берілген қарыздар, үлестік және борыштық бағалы қағаздар, дебиторлық берешек), Қазақстан Республикасының резиденттері заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысуды, материалдық емес активтерді және тазартылған бағалы металдарды, Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан (тұрған) жылжымалы және жылжымайтын мүлікті білдіреді.
Банктің ішкі міндеттемелері Қазақстан Республикасының резиденттері алдындағы реттелген борышты, Қазақстан Республикасының резиденттеріндегі мерзімсіз қаржы құралдарын, банк шығарған, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының портфеліндегі борыштық бағалы қағаздарды және кастодиандық шарт негізінде банк қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдығын қоспағанда, Қазақстан Республикасының резиденттері алдындағы міндеттемелерді білдіреді.
Банктер қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру бойынша коэффициентті есептеу мақсаты үшін Нормативтердің 84 және 85-тармақтарына сәйкес төмендегілердің:
жарғылық капиталдың, не
Қазақстан Республикасының бейрезиденті - еншілес ұйымдардың реттелген борышына инвестициялар, Қазақстан Республикасының бейрезиденті - еншілес ұйымдардың акциялары шегерілген, бухгалтерлік баланстың деректеріне сәйкес меншікті капиталдың 0,75-ке көбейтілген ең аз шамасы пайдаланылады.
87. Банктің ішкі активтерінің, ішкі міндеттемелерінің, реттелген борыштың, банк шығарған, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының портфеліндегі борыштық бағалы қағаздардың орташа айлық шамалары мерзімі өткен берешек, есептелген сыйақы, дисконттар, сыйлықақылар, оң (теріс) түзетулер ескеріле отырып, банктің ішкі активтерінің, ішкі міндеттемелерінің, банк шығарған, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының портфеліндегі борыштық бағалы қағаздардың жалпы сомасының тиісті есепті айдың жұмыс күндерінің санына қатынасы ретінде есептеледі.
Жарғылық капиталдың (меншікті капиталдың) орташа айлық шамасы жарғылық капиталдың (меншікті капиталдың) жалпы сомасының тиісті есепті айдағы жұмыс күндерінің санына қатынасы ретінде есептеледі.
| Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 147 қаулысына 2-қосымша |
Банктің ашық валюталық позициясын есептеу қағидалары және
лимиттерi
Банктің ашық валюталық позициясын есептеу қағидалары және лимиттерi (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Банктер туралы заң) сәйкес әзірленген.
1. Ашық валюталық позиция - банктің талаптарының (міндеттемелерінің) жеке шет мемлекеттің (шет мемлекеттер тобының) валютасында немесе тазартылған бағалы металда сол шетел валютасында немесе тазартылған бағалы металда банктің міндеттемелерінен (талаптарынан) асып кетуі.
Ұзын валюталық позиция - талаптар (активтер мен шартты талаптардың жиынтық сомасы) банктің сол шетел валютасында немесе тазартылған бағалы металда міндеттемелерінен (міндеттемелер мен шартты міндеттемелердің жиынтық сомасынан) асып кететін жеке шет мемлекеттің (шет мемлекеттер тобының) валютасындағы немесе тазартылған бағалы металдағы ашық валюталық позиция.
Қысқа валюталық позиция - міндеттемелер (міндеттемелер мен шартты міндеттемелердің жиынтық сомасы) банктің сол шетел валютасында немесе тазартылған бағалы металда талаптарынан (активтер мен шартты талаптардың жиынтық сомасынан) асып кететін жеке шет мемлекеттің (шет мемлекеттер тобының) валютасындағы немесе тазартылған бағалы металдағы ашық валюталық позиция.
Валюталық позициялар есебіне мөлшері валюталардың айырбастау бағамының (тазартылған бағалы металдар құнының) өзгеруімен анықталатын, теңгемен көрсетілген талаптар (активтер мен шартты талаптардың жиынтық сомасы), міндеттемелер (міндеттемелер мен шартты міндеттемелердің жиынтық сомасы) енгізіледі.
Мөлшері бір шетел валютасынан артық айырбастау бағамының өзгеруімен анықталатын, теңгемен көрсетілген талаптар (активтер, шартты және ықтимал талаптардың жиынтық сомасы), міндеттемелер (міндеттемелердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің жиынтық сомасы) Қағидалардың 2-тармағында белгіленген ашық валюталық позицияның ең төмен лимитін иеленетін шетел валютасындағы валюталық позициялар есебіне енгізіледі.
Әрбір шетел валютасы бойынша және әрбір тазартылған бағалы металл бойынша ашық валюталық позиция жеке есептеледі.
Жекелеген шет мемлекеттердің (шет мемлекеттер топтарының) валюталары (тазартылған бағалы металдар) бойынша ашық валюталық позицияларын есептеу кезінде бірінші кезекте активтер шоттарында халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына (бұдан әрі - ХҚЕС) сәйкес қалыптасқан резервтерді шегергенде және банктің міндеттемелері шоттарында ашылған әрбір шетел валютасы (тазартылған бағалы металы) бойынша шоттардың сальдосы есептеледі.
Одан кейін ХҚЕС сәйкес қалыптасқан резервтерді шегергенде, шартты талаптар шоттарында және шартты міндеттемелер шоттарында ашылған осы шетел валютасы (тазартылған бағалы металл) бойынша шоттар сальдосы анықталады.
Міндеттемелерден (талаптардан) шетел валютасындағы (тазартылған бағалы металдағы) талаптардың (міндеттемелердің) асып кетуін көрсететін сальдо өзара жиынтықталады, ал алынған нәтиже банктің шетел валютасы (тазартылған бағалы металы) бойынша ашық позициясының мөлшерін және түрін анықтайды.
Шартты талаптар шоттарында және шартты міндеттемелер шоттарында ашылған жекелеген шет мемлекеттің (шет мемлекеттер тобының) валютасындағы туынды қаржы құралдары бойынша банктің ашық ұзын және (немесе) қысқа позициясы банктің меншікті капиталы мөлшерінің 30 (отыз) пайыздан аспауға тиіс.
Банктің ашық ұзын және (немесе) қысқа позициясын есептеу мақсаттары үшін туынды қаржы құралдарының тізбесіне банктер жасаған мәміле споты енгізілмейді.
Туынды қаржы құралдары бойынша банктің ашық ұзын және (немесе) қысқа позициясын есептеу мақсаттары үшін олар бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі қарсы агенті болып табылатын туынды қаржы құралдарымен мәмілелер, 2 (екі) күн және одан аз валюталау күнімен валюталық құралдармен айырбастау операциялары, 2 (екі) күн және одан аз валюталау күнімен валюталық своп операциялары, базалық активтері ұлттық валютадан тұрмайтын валюталық жұп болып табылатын туынды қаржы құралдары енгізілмейді.
Банктің валюталық нетто-позициясы банктің барлық шетел валюталары (тазартылған бағалы металдары) бойынша ұзын позициясының жиынтық сомасы мен барлық шетел валюталары (тазартылған бағалы металдары) және барлық шетел валюталар бойынша қысқа позициясының жиынтық сомасы арасындағы айырма ретінде есептеледі.
Шетел валютасында көрсетілген талаптар және міндеттемелер осы талаптар және міндеттемелер көрсетілген (белгіленген) шетел валюталары бөлігіндегі валюталық позициясы есебіне енгізіледі.
Мәмілені жасаған күн болып табылмайтын, болашақ валюталау күні бар валюталық операцияларды жүргізу кезінде осы сияқты валюталық операциялар осындай мәмілені жасаған күннен бастап валюталық позиция есебіне енгізіледі.
2. Қағидаларда ашық валюталық позицияның мынадай лимиттерi белгiленедi:
1) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе Moody'sInvestorsService и Fitch агентіктерінің (бұдан әрі - басқа рейтингілік агенттiктер) осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасы және "еуро" валютасы, сондай-ақ тазартылған қымбат металдар бойынша банктiң меншiктi капиталы шамасының 12,5 (он екі бүтін оннан бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
2) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасы бойынша банктiң меншiктi капиталы шамасының 5 (бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
3) банктiң меншiктi капиталы шамасының 25 (жиырма бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi валюталық нетто-позиция лимитi.
Қағидалардың ашық валюталық позиция лимиттерін сақтау жөніндегі талаптар Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған) банктерге, сондай-ақ егер қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) мақұлдаған банктің қаржылық тұрақтылығын арттыру, банк қызметіне байланысты оның қаржылық жағдайының нашарлауын және тәуекелдердің ұлғаюын болдырмау бойынша ертерек ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарында ашық валюталық позиция лимиттерінің мәні және ашық валюталық позиция лимиттерінің мәні қолданылатын мерзімі анықталса, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10210 тіркелген "Қаржы ұйымдарын жүйе құраушылар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 257 қаулысына сәйкес жүйе құраушы банк критерийлеріне сәйкес келетін банктерге қолданылмайды.
3. Ашық валюталық позицияның лимиттерi есепті апта ішінде кез келген шетел валютасы (тазартылған қымбат металл) бойынша шектен асып кеткен кезде кейiнгi 3 (үш) апта iшiнде бұзушылық жіберген банк үшін бұзылған валюталар (тазартылған қымбат металдар) бойынша ашық валюталық позицияларының лимиттерi осы Қағидалардың 2-тармағында белгiленген ашық валюталық позиция лимиттерiнен 5 (бес) пайыздық тармаққа кемуiмен айқындалады.
Жеке алынған шетел валютасы (тазартылған қымбат металл) ашық валюталық позициясының лимиттерін бұзылуы болып мыналар есептелмейді:
0,09 (нөл бүтін жүзден тоғыз) пайыз шегінде;
банкке қатыссыз себептермен, сот шешімі бойынша банк берген қарыз валютасының өзгеру бөлігінде банк белгіленген лимиттерді асыруы.
Егер банкке қатыссыз, сот шешімі бойынша банк берген қарыз валютасының өзгеру бөлігінде банк ашық валюталық позицияларының лимиттерін асырған болса, банк ол туралы тез арада уәкілетті органға хабарлап, көрсетілген шектен асып кету айқындаған күннен бастап 3 (үш) ай ішінде жою бойынша міндеттемелер қабылдайды. Егер осы шектен асып кету көрсетілген мерзiмде жойылмаған жағдайда онда валюталар бойынша ашық валюталық позиция лимиттерiнiң асып кетуі көрсетілген асып кету анықталған күннен бастап мұндай нормативтің бұзылуы ретінде қарастырылады.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 1-қосымша |
Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәні
Кезеңі | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
Талаптар | |||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 5% | 5% | 5,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 6% | 6% | 6,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 7,5% | 7,5% | 8% |
Консервациялық буферді және жүйелі буферді ескергендегі,
капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәні
Кезеңі | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
Талаптар | |||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 6% | 6% | 7,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 7% | 7% | 8,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 8,5% | 8,5% | 10% |
Жүйе құраушы банктер үшін негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 7,5% | 7,5% | 9,5% |
Жүйе құраушы банктер үшін бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 8,5% | 8,5% | 10,5% |
Жүйе құраушы банктер үшін меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 10% | 10% | 12% |
Ескерту: уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін кемінде 3 (үш) жылда 1 (бір) қайта қарайды.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 2-қосымша |
Бөлінбеген таза кірісті шектеудің ең төмен мөлшері
k1, k1-2 және (немесе) k2 ең төмен мәндерінен буфердің қажетті мөлшерінің пайызбен асып кетуінің сомасы | Шектелуі тиіс бөлінбеген таза кірістің ең төмен деңгейі (пайызбен) |
[< 25%] | [100%] |
[25% - 50%] | [80%] |
[50% - 75%] | [60%] |
[75% - 100%] | [40%] |
[> 100%] | [0%] |
Шектелуі тиіс бөлінбеген таза кірістің ең төмен деңгейі (пайызбен) мейлінше көп мәнмен пайдаланылады.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 3-қосымша |
Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған
критерийлер
№ | Негізгі капитал | Қосымша капитал | Екінші деңгейдегі капитал |
1 | банкті тарату кезінде соңғы кезекте қанағаттандырылатын талаптарды білдіреді; | шығарылған және төленген (сатып алынғандарды қоспағанда); | шығарылған және төленген (сатып алынғандарды шегергенде); |
2 | таратылу кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын ескере отырып, басым талаптарды қанағаттандырғаннан кейін, қалған мүлікке өздеріне тиесілі акциялар санына пропорционалды талап ету құқығы бар; | банкті тарату кезінде мерзімсіз қаржы құралдары жай акциялардың меншік иегерлері-акционерлердің талаптарына дейін, қамтамасыз етілмеген міндеттемелер бойынша талаптарды қанағаттандырғанға дейін сегізінші кезекте қанағаттандырылады; | банкті тарату кезінде қамтамасыз етілмеген міндеттеме жай акциялардың меншік иегерлері-акционерлердің талаптарына дейін сегізінші кезекте қанағаттандырылады; |
3 | банкті тарату жағдайларын қоспағанда, сондай-ақ жай акцияларды сатып алу кезінде, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда номинал мерзімсіз болып табылады және төленбейді; | қамтамасыз етілмеген, банктің немесе байланысты тұлғаның кепілдігімен өтелмеген және қандай да бір азаматтық-құқықтық шарттардан және эмитент-банктің басқа кредиторларының алдында басымдығы бар өзге талаптардан туындайтын міндеттемелер көзделмейді; | қамтамасыз етілмеген, банктің немесе байланысты тұлғаның кепілдігімен өтелмеген және қандай да бір азаматтық-құқықтық шарттардан және эмитент-банктің басқа кредиторларының алдында басымдығы бар өзге талаптардан туындайтын міндеттемелер көзделмейді; |
4 | банк құралдарды шығару кезінде талаптарында (шығарылым талаптарында) банктің орналастырылған акцияларын сатып алу немесе күшін жою құқығы немесе міндеті көзделетін шарттарды жасамайды (туынды бағалы қағаздарды сатып алмайды); | мерзімсіз болып табылады, төлемдер (сыйақы) деңгейін көтеру талаптары және сатып алуға ниеттенуге алып келетін өзге де талаптар жоқ | қамтамасыз етілмеген міндеттеме шығарылған не алынған мерзім кем дегенде 5 (бес) жылды құрайды; |
5 | дивидендтерді төлеу банктің таза кірісі есебінен (өткен жылдардың бөлінбеген пайдасын қосқанда) жүзеге асырылады. Бұл ретте дивидент мөлшері акцияларды орналастыру кезінде алынған ақша сомасына байланысты емес. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларда дивидендтерді есептеу мен төлеуге жол берілмейді; | егер осы әрекет капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндерінің Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндерінде белгіленген мәндерден төмен төмендеуге алып келмейтін жағдайда, мынадай талаптарды орындау кезінде 5 (бес) жыл өткен соң ғана банктің бастамасы бойынша мерзімінен бұрын қайтарып алынған (орындалған): уәкілетті органның оң қорытындысының болуы; капиталмен ауыстыру ретінде сондай немесе сапасы одан жақсысын беру; банкті капиталдандыруды мерзімсіз қаржы құралдарын қайтарып алуды жүзеге асыру салдарынан капиталдың ең төменгі талап етілетін деңгейінен жоғары жақсарту; | реттеуіш капиталдың құрамында айналыс мерзімінің соңғы бес жылында тану тура сызықты әдіспен амортизацияланады; |
6 | дивидендтерді төлеу міндетті болып табылатын талаптар жоқ және дивидендтерді төлемеу дефолт жағдайы болып табылмайды; | кез келген номинал төлемі (сатып алу немесе өтеу арқылы) уәкілетті органның алдын-ала рұқсатымен жүзеге асырылады; | төлемдер (сыйақы) деңгейін көтеру талаптары жоқ және сатып алу ниеті жоқ; |
7 | дивидендтерді төлеу Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын ескере отырып, тек қана артықшылықты акциялар бойынша дивидендтерді төлеу жөніндегі барлық міндеттемелерді орындаған соң жүзеге асырылады; | мерзімсіз қаржы құралдары шығарылымының талаптарында егер дивидендтерді (сыйақыларды) есептеу капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төмен мәндерінің Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндерінде белгіленген мәндерден төмен капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің төмендеуге алып келетін жағдайда банктің атқарушы органының мерзімсіз қаржы құралдары бойынша дивиденд (сыйақы) есептемеу құқығы көзделген; | егер осы әрекет капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндерінің Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндерінде белгіленген мәндерден төмен капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің төмендеуге алып келмейтін жағдайда, мынадай талаптарды орындау кезінде 5 (бес) жыл өткен соң ғана банктің бастамасы бойынша мерзімінен бұрын қайтарып алынған (орындалған): уәкілетті органның оң қорытындысының болуы; капиталмен ауыстыру ретінде сондай немесе сапасы одан жақсысын беру; банкті капиталдандыруды мерзімсіз қаржы құралдарын қайтарып алуды жүзеге асыру салдарынан капиталдың ең төменгі талап етілетін деңгейінен жоғары жақсарту; |
8 | шығындар туындаған кезде бірінші және соған пропорционалды ең көп үлесті иеленетін капитал құралы болып табылады және банкке өзінің жұмыс істеуін тоқтатпастан және таратылуға немесе банкроттыққа ұшырамастан үздіксіз қызметін жүзеге асыруға мүмкіндік береді; | осы құрал бойынша дискрециялық төлемдер төлеуді жою дефолт жағдайы болып табылмайды; | кредитордың қамтамасыз етілмеген міндеттемені оның туындау кезінен бастап 5 (бес ) жылдан ерте қайтару (орындау) туралы талап қоюға құқығы жоқ; |
9 | төленген сома төлем қабілетсіздігін анықтау үшін меншікті капитал ретінде танылады (міндеттеме ретінде танылмайды); | банктердің міндеттемелердің орындалу мерзімі басталуына қарай оларды орындау мақсатында жойылған төлемдерге толық рұқсаты бар; | банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыратын немесе оның қызметіне қомақты түрде ықпал ететін банкпен ерекше қатынастармен байланысты тұлға тура банк сияқты осы құралды сатып алуды қаржыландыруды тікелей немесе жанама жүзеге асыра алмайтыны сияқты, құралды сатып алуға құқығы жоқ; |
10 | төленген сома Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес капитал ретінде жіктеледі; | төлемдерді жою негізгі акционерлерге дивидендтер төлемін жүзеге асыруды қоспағанда, банктің қызметіндегі шектеулерге әкеп соқтырмайды; | |
11 | толық шығарылған және акционерлер ақы төлеген. Бұл ретте банктерге өз акцияларын сатып алуға қарыздар беруге тыйым салынады; | бухгалтерлік есеп мақсатында міндеттемелер ретінде жіктелген құралдардың берілген және алдын-ала анықталған шартта (триггерде) айырбастау және (немесе) алдын-ала анықталған шартқа (триггерге) сәйкес шығындарды құралға бөлетін есептен шығару тетігі арқылы шығындарды жұтып қою мүмкіндігі бар. Есептен шығарудың мынадай тиімділіктердің бірі бар: тарату кезінде құралдың талап ету құқығын кемітеді; құралды қайтарып алған кезде төлем сомасын кемітеді; құрал бойынша дивидендтер (сыйақы) төлеуді ішінара не толық кемітеді; | |
12 | жай акциялар қамтамасыз етілмеген, эмитент-банктің немесе эмитент-банкпен ерекше қатынаспен байланысты тұлғаның кепілдігімен жабылмаған, сондай-ақ заңдық немесе экономикалық жағынан осындай жай акциялар бойынша эмитент-банк міндеттемелерінің эмитент-банктің басқа кредиторларына қатысты басымдығын арттыратын қандай да бір азаматтық-құқықтық шарттар жоқ; | банк немесе сол арқылы банк бақылауды жүзеге асыратын немесе оның қызметіне қомақты түрде әсер ететін кез келген басқа байланысты тұлға банктің осы құралдарының меншік иегері болып табылмайды немесе банк осы құралды сатып алуды қаржыландыруды тікелей немесе жанама жүзеге асырмайды; | |
13 | жай акциялардың жарияланған санын ұлғайту туралы шешімді тек қана акционерлердің жалпы жиналысы қабылдайды, бұл ретте жай акцияларды олардың жарияланған саны шеңберінде орналастыру банктің директорлар кеңесінің шешімі бойынша жүзеге асырылады; | құралдың белгілі бір уақыт кезеңі аралығында мейлінше төмен бағамен жаңа құрал шығарылған жағдайда эмитенттің инвесторларға өтемақы төлеуі үшін талап сияқты қайта капиталдандыруға кедергі жасайтын ерекшеліктері жоқ; | |
14 | банктің қаржылық есептілігінде нақты және бөлек-бөлек ашып көрсетілген. |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 4-қосымша |
Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген
банк активтерiнiң кестесi
№ | Баптар атауы | Тәуекел дәрежесi пайызбен |
I топ | ||
1 | Қолма-қол теңге | 0 |
2 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң қолма-қол шетел валютасы | 0 |
3 | Тазартылған бағалы металдар | 0 |
4 | Қазақстан Республикасының Үкiметiне берiлген қарыздар | 0 |
5 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингiсі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 0 |
6 | Ұлттық Банкке берiлген қарыздар | 0 |
7 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 0 |
8 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 0 |
9 | "Самұрық-Қазына" Ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына берілген қарыздар | 0 |
10 | Ұлттық Банктегi салымдар және Ұлттық Банкке өзге де талаптар | 0 |
11 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар | 0 |
12 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 0 |
13 | Қазақстан Республикасы Үкіметінің дебиторлық берешегі | 0 |
14 | Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарының салықтары мен бюджетке төленетін басқа төлемдер бойынша дебиторлық берешегi | 0 |
15 | Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары | 0 |
16 | "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі", "Проблемалық кредиттер қоры" акционерлік қоғамдары шығарған бағалы қағаздар | 0 |
17 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 0 |
18 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" кем емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 0 |
19 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ" төмен емес ұзақ мерзімді рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктерге ашық корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 0 |
20 | Тәуекелдің І тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 0 |
II топ | ||
21 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиiстi рейтингілiк бағасы жоқ елдердiң қолма-қол шетел валютасы | 20 |
22 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкіметтерiне берiлген қарыздар | 20 |
23 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 20 |
24 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 20 |
25 | Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарына берiлген қарыздар | 20 |
26 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердің жергiлiктi билiк органдарына берiлген қарыздар | 20 |
27 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдарға берiлген қарыздар | 20 |
28 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар | 20 |
29 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 20 |
30 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардағы салымдар | 20 |
31 | Тәуекелдің І тобына жатқызылған дебиторлық берешекті қоспағанда, Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарының дебиторлық берешегi | 20 |
32 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардың дебиторлық берешегі | 20 |
33 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердің орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 20 |
34 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 20 |
35 | Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар | 20 |
36 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар | 20 |
37 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 20 |
38 | Банк баланста ұстап тұратын және Standard &Poor's агенттiгiнің "ААА"-тан "АА-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA"-тан "kzAA-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингiсі бар секьюритилендіру позициялары | 20 |
39 | Тәуекелдің ІІ тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 20 |
III топ | ||
40 | Тазартылмаған бағалы металдар | 50 |
41 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 50 |
42 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 50 |
43 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 50 |
44 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 50 |
45 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдарға берілген қарыздар | 50 |
46 | Мынадай шартқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 71, 73, 74 және 75-жолдарында көрсетілген жеке тұлғалардың қарыздарын қоспағанда): берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы қоса алғанда кепіл құнының 50 (елу) пайызынан аспайды | 35 |
47 | Мынадай шартқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 71, 73, 74 және 75-жолдарында көрсетілген жеке тұлғалардың қарыздарын қоспағанда): берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы қоса алғанда кепіл құнының 51 (елу бір) пайызынан 85 (сексен бес) пайызына дейін қоса алғандағы шекте болады | 50 |
48 | Басқа да ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 71, 73, 74 және 75-жолдарында көрсетілген, жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда) | 100 |
49 | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 35 (отыз бес) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйықы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 70, 71, 72, 73, 74, 75 және 101-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 100 |
50 | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 35 (отыз бес) пайыздан көп және 50 (елу) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйықы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 70, 71, 72, 73, 74, 75 және 101-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 75 |
51 | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 50 (елу) пайыздан көп провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйықы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 70, 71, 72, 73, 74, 75 және 101-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 50 |
52 | Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 29 қазандағы Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес шағын немесе орта кәсіпкерлікке жатқызылған субъектілерге берілген, мынадай критерийлерге сәйкес келетін қарыздар: 1) қарыз сомасы меншікті капиталдың 0,02 (нөл бүтін жүзден екі) пайызынан аспайды; 2) қарыз валютасы – теңге | 75 |
53 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар | 50 |
54 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 50 |
55 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардағы салымдар | 50 |
56 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тан "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардың дебиторлық берешегі | 50 |
57 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 50 |
58 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 50 |
59 | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тан бастап "А-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары бағалы қағаздар | 50 |
60 | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тан "А-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 50 |
61 | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттiгiнің "А+"-тан "А-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+"-тан "kzA-"-ға дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 50 |
62 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-тен "ВВ-"-ке дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-дан "ВВ+"-ға дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банкке ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 50 |
63 | "Қазақстан қор биржасы" акционерлік қоғамына талаптар | 50 |
64 | Тәуекелдің III тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 50 |
IV топ | ||
65 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тан "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтеріне берілген қарыздар | 100 |
66 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тан "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің орталық банктеріне берілген қарыздар | 100 |
67 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тан "В-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына және тиісті рейтингілік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 100 |
68 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 100 |
69 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдарға берiлген қарыздар | 100 |
70 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 1 (бір) жылдан аспайтын мерзімге берілген қарыздар | 200 |
71 | Тәуекелдің III тобына жатқызылғандарды қоспағанда, жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін берілген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер | 100 |
72 | Тәуекелдің III тобына жатқызылғандарды қоспағанда, тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 1 (бір) жылдан аспайтын мерзімге берілген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер | 200 |
73 | Банк есептейтін төмендегі критерийлердің біреуіне сәйкес келетін жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген қамтамасыз етілмеген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер: қарыз берген кезде 2016 жылғы 1 қаңтар - 2016 жылғы 31 желтоқсан аралығында: 1) қарыз алушы - жеке тұлғаның бір айлық орташа кірісін есептеу үшін соңғы 6 (алты) айдағы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан жеке зейнетақы шотынан үзінді-көшірмені немесе қарыз алушының банктің төлем карточкалары арқылы қарыз алушы өтініш берген күн алдындағы қатарынан 6 (алты) ай ішінде жалақыны алу туралы ақпаратты пайдалана отырып, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9125 тіркелген "Қаржы ұйымдарының банк операцияларының жекелеген түрлерін және басқа да операцияларды жүргізуіне шектеулер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 25 желтоқсандағы № 292 қаулысына (бұдан әрі – № 292 қаулы) сәйкес есептелген қарыз алушының борыштық жүктемесі коэффициентінің деңгейі 0,35 асады; 2) берілген күн алдындағы соңғы 24 (жиырма төрт) ай ішінде кез келген қолданыстағы немесе жабық қарыз берешегі және (немесе) ол бойынша сыйақы бойынша мерзімі өткен төлемдер күнтізбелік 60 (алпыс) күннен асады не мерзімі күнтізбелік 30 (отыз) күннен асатын мерзімі өткен төлемдерге 3 (үш) реттен артық жол берілген. Банктің осы жолдың жоғарыда көрсетілген тармақшаларының бірінде көзделген ақпараты ақпарат болмаған жағдайда, жеке тұлғаларға берілген қарыздар қамтамасыз етілмеген деп танылады және осы жолға сәйкес кредитік тәуекелдің дәрежесі бойынша мөлшерленеді | 150 |
74 | Банк есептейтін төмендегі критерийлердің біреуіне сәйкес келетін жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген қамтамасыз етілмеген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер: 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап ай сайын қарыздар мониторингі кезінде: 1) қарыз алушы - жеке тұлғаның бір айлық орташа кірісін есептеу үшін соңғы 6 (алты) айдағы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан жеке зейнетақы шотынан үзінді-көшірмені немесе қарыз алушының банктің төлем карточкалары арқылы қарыз алушы өтініш берген күн алдындағы қатарынан 6 (алты) ай ішінде жалақыны алу туралы ақпаратты пайдалана отырып № 292 қаулыға сәйкес есептелген қарыз алушының борыштық жүктемесі коэффициентінің деңгейі 0,35 асады; 2) берілген күн алдындағы соңғы 24 (жиырма төрт) ай ішінде кез келген қолданыстағы немесе жабық қарыз берешегі және (немесе) ол бойынша сыйақы бойынша мерзімі өткен төлемдер күнтізбелік 60 (алпыс) күннен асады не мерзімі күнтізбелік 30 (отыз) күннен асатын мерзімі өткен төлемдерге 3 (үш) реттен артық жол берілген; 3) қарыздардың ай сайынғы мониторингі кезінде осы жолға сәйкес 1) немесе 2) тармақшаларда көрсетілген есептеу үшін ақпарат жоқ. Банктің осы жолдың жоғарыда көрсетілген тармақшаларының бірінде көзделген ақпараты ақпарат болмаған жағдайда, жеке тұлғаларға берілген қарыздар қамтамасыз етілмеген деп танылады және осы жолға сәйкес кредитік тәуекелдің дәрежесі бойынша мөлшерленеді | 150 |
75 | 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жеке тұлғаларға берілген басқа да қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер (осы кестенің 73 және 74-жолдарында көрсетілген ипотекалық тұрғын үй қарыздары мен жеке тұлғаларға қарыздарды қоспағанда) | 100 |
76 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тан "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің орталық банктерiндегі салымдар | 100 |
77 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тан "В-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы және тиісті рейтингілік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 100 |
78 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдардағы, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдардағы және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдардағы салымдар | 100 |
79 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдардың, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдардың және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдардың дебиторлық берешегі | 100 |
80 | Жеке тұлғалардың дебиторлық берешегі | 100 |
81 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тан "В-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтері шығарған мемлекеттік мәртебесі бар бағалы қағаздар | 100 |
82 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингілік бағасы жоқ елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар | 100 |
83 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тан "В-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары және тиісті рейтингілік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 100 |
84 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдар, тиісті рейтингілік бағасы жоқ резидент ұйымдар және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тан "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 100 |
85 | Банк баланста ұстап тұратын және Standard &Poor's агенттiгiнің "ВВВ+"-тан "ВВВ-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВВ+"-тан "kzВВВ-"-ға дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 100 |
86 | "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар | 100 |
87 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тан төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банкке ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 100 |
88 | IV тәуекелдер тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 100 |
89 | Төлемдер бойынша есеп айырысулар | 100 |
90 | Негізгі қаражат | 100 |
91 | Материалдық қорлар | 100 |
92 | Сыйақы және шығыстар сомасын алдын ала төлеу | 100 |
V топ | ||
93 | Банктiң инвестицияларын қоспағанда, заңды тұлғалардың реттелген борышына акциялар (жарғылық капиталға қатысу үлестерi) және салымдар бөлігінде, әдiл құны бойынша есептелетін инвестициялар | 100 |
94 | Әрқайсысы банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерiнің) 10 (оннан) кем пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 10 (он) пайызынан аспайтын банктің барлық инвестицияларының сомасы | 100 |
95 | Әрқайсысы банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерiнің) 10 (он) пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 15 (он бес) пайызынан аспайтын банктің барлық инвестицияларының сомасы | 250 |
96 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 150 |
97 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 150 |
98 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 150 |
99 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 150 |
100 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар резидент емес ұйымдарға және тиісті рейтингілік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдарға берiлген қарыздар | 150 |
101 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингілік бағасы жоқ және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) қарыз алушы тарапынан валюталық тәуекелдері хеджирлеудің тиісті құралдарымен өтелмеген бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасымен 1 (бір) жылдан астам емес мерзімге ұсынылған қарыздар | 200 |
102 | Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне берілген қарыздар: 1) Андорра Князьдігі; 2) Антигуа және Барбуда мемлекеті; 3) Багам аралдары достастығы; 4) Барбадос мемлекетi; 5) Бахрейн мемлекеті; 6) Белиз мемлекетi; 7) Бруней Даруссалам мемлекетi; 8) Вануату Республикасы; 9) Гватемала Республикасы; 10) Гренада мемлекетi; 11) Джибути Республикасы; 12) Доминикан Республикасы; 13) Индонезия Республикасы; 14) Испания (Канар аралдарының аумағы бөлiгiнде ғана); 15) Кипр Республикасы; 16) Қытай Халық Республикасы (Аомынь (Макао) және Сянган (Гонконг) арнайы әкiмшiлiк аудандарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 17) Комор аралдары Федералды Ислам Республикасы; 18) Коста-Рика Республикасы; 19) Малайзия (Лабуан анклавының аумағы бөлiгiнде ғана); 20) Либерия Республикасы; 21) Лихтенштейн Князьдігі; 22) Маврикий Республикасы; 23) Португалия (Мадейра аралдарының аумағы бөлігінде ғана); 24) Мальдив Республикасы; 25) Мальта Республикасы; 26) Маршалл аралдары Республикасы; 27) Монако Князьдігі; 28) Мьянма Одағы; 29) Науру Республикасы; 30) Нидерланд (Аруба аралының аумағы және Антиль аралдарының тәуелдi аумақтары бөлiгiнде ғана); 31) Нигерия Федеративтiк Республикасы; 32) Жаңа Зеландия (Кук және Ниуэ аралдарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 33) Бiрiккен Араб Әмiрлiктерi (Дубай қаласының аумағы бөлiгiнде ғана); 34) Палау Республикасы; 35) Панама Республикасы; 36) Самоа Тәуелсiз мемлекетi; 37) Сейшел аралдары Республикасы; 38) Сент-Винсент және Гренадин мемлекетi; 39) Сент-Китс және Невис Федерациясы; 40) Сент-Люсия мемлекетi; 41) Ұлыбритания мен Солтүстiк Ирландияның Бiрiккен Корольдiгi (мынадай аумақтар бөлiгiнде ғана): Ангилья аралдары; Бермуд аралдары; Британдық Виргин аралдары; Гибралтар; Кайман аралдары; Монтсеррат аралы; Теркс және Кайкос аралдары; Мэн аралы; Норманд аралдары (Гернси, Джерси, Сарк, Олдерни аралдары); 42) Америка Құрама Штаттары (Американдық Виргин аралдарының, Гуам аралының және Пуэрто-Рико Достастығы аумақтары бөлiгiнде ғана); 43) Тонга Корольдiгi; 44) Филиппин Республикасы; 45) Шри-Ланка Демократиялық Республикасы | 150 |
103 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В-" төмен тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар | 150 |
104 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 150 |
105 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдардағы, және тиiстi рейтингілік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдардағы салымдар | 150 |
106 | Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезиденті- ұйымдардағы салымдар: 1) Андорра Князьдігі; 2) Антигуа және Барбуда мемлекеті; 3) Багам аралдары достастығы; 4) Барбадос мемлекетi; 5) Бахрейн мемлекеті; 6) Белиз мемлекетi; 7) Бруней Даруссалам мемлекетi; 8) Вануату Республикасы; 9) Гватемала Республикасы; 10) Гренада мемлекетi; 11) Джибути Республикасы; 12) Доминикан Республикасы; 13) Индонезия Республикасы; 14) Испания (Канар аралдарының аумағы бөлiгiнде ғана); 15) Кипр Республикасы; 16) Қытай Халық Республикасы (Аомынь (Макао) және Сянган (Гонконг) арнайы әкiмшiлiк аудандарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 17) Комор аралдары Федералды Ислам Республикасы; 18) Коста-Рика Республикасы; 19) Малайзия (Лабуан анклавының аумағы бөлiгiнде ғана); 20) Либерия Республикасы; 21) Лихтенштейн Князьдігі; 22) Маврикий Республикасы; 23) Португалия (Мадейра аралдарының аумағы бөлігінде ғана); 24) Мальдив Республикасы; 25) Мальта Республикасы; 26) Маршалл аралдары Республикасы; 27) Монако Князьдігі; 28) Мьянма Одағы; 29) Науру Республикасы; 30) Нидерланд (Аруба аралының аумағы және Антиль аралдарының тәуелдi аумақтары бөлiгiнде ғана); 31) Нигерия Федеративтiк Республикасы; 32) Жаңа Зеландия (Кук және Ниуэ аралдарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 33) Бiрiккен Араб Әмiрлiктерi (Дубай қаласының аумағы бөлiгiнде ғана); 34) Палау Республикасы; 35) Панама Республикасы; 36) Самоа Тәуелсiз мемлекетi; 37) Сейшел аралдары Республикасы; 38) Сент-Винсент және Гренадин мемлекетi; 39) Сент-Китс және Невис Федерациясы; 40) Сент-Люсия мемлекетi; 41) Ұлыбритания мен Солтүстiк Ирландияның Бiрiккен Корольдiгi (мынадай аумақтар бөлiгiнде ғана): Ангилья аралдары; Бермуд аралдары; Британдық Виргин аралдары; Гибралтар; Кайман аралдары; Монтсеррат аралы; Теркс және Кайкос аралдары; Мэн аралы; Норманд аралдары (Гернси, Джерси, Сарк, Олдерни аралдары); 42) Америка Құрама Штаттары (Американдық Виргин аралдарының, Гуам аралының және Пуэрто-Рико Достастығы аумақтары бөлiгiнде ғана); 43) Тонга Корольдiгi; 44) Филиппин Республикасы; 45) Шри-Ланка Демократиялық Республикасы | 150 |
107 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар және тиiстi рейтингілік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдардың дебиторлық берешегi | 150 |
108 | Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезиденті- ұйымдардың дебиторлық берешегі: 1) Андорра Князьдігі; 2) Антигуа және Барбуда мемлекеті; 3) Багам аралдары достастығы; 4) Барбадос мемлекетi; 5) Бахрейн мемлекеті; 6) Белиз мемлекетi; 7) Бруней Даруссалам мемлекетi; 8) Вануату Республикасы; 9) Гватемала Республикасы; 10) Гренада мемлекетi; 11) Джибути Республикасы; 12) Доминикан Республикасы; 13) Индонезия Республикасы; 14) Испания (Канар аралдарының аумағы бөлiгiнде ғана); 15) Кипр Республикасы; 16) Қытай Халық Республикасы (Аомынь (Макао) және Сянган (Гонконг) арнайы әкiмшiлiк аудандарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 17) Комор аралдары Федералды Ислам Республикасы; 18) Коста-Рика Республикасы; 19) Малайзия (Лабуан анклавының аумағы бөлiгiнде ғана); 20) Либерия Республикасы; 21) Лихтенштейн Князьдігі; 22) Маврикий Республикасы; 23) Португалия (Мадейра аралдарының аумағы бөлігінде ғана); 24) Мальдив Республикасы; 25) Мальта Республикасы; 26) Маршалл аралдары Республикасы; 27) Монако Князьдігі; 28) Мьянма Одағы; 29) Науру Республикасы; 30) Нидерланд (Аруба аралының аумағы және Антиль аралдарының тәуелдi аумақтары бөлiгiнде ғана); 31) Нигерия Федеративтiк Республикасы; 32) Жаңа Зеландия (Кук және Ниуэ аралдарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 33) Бiрiккен Араб Әмiрлiктерi (Дубай қаласының аумағы бөлiгiнде ғана); 34) Палау Республикасы; 35) Панама Республикасы; 36) Самоа Тәуелсiз мемлекетi; 37) Сейшел аралдары Республикасы; 38) Сент-Винсент және Гренадин мемлекетi; 39) Сент-Китс және Невис Федерациясы; 40) Сент-Люсия мемлекетi; 41) Ұлыбритания мен Солтүстiк Ирландияның Бiрiккен Корольдiгi (мынадай аумақтар бөлiгiнде ғана): Ангилья аралдары; Бермуд аралдары; Британдық Виргин аралдары; Гибралтар; Кайман аралдары; Монтсеррат аралы; Теркс және Кайкос аралдары; Мэн аралы; Норманд аралдары (Гернси, Джерси, Сарк, Олдерни аралдары); 42) Америка Құрама Штаттары (Американдық Виргин аралдарының, Гуам аралының және Пуэрто-Рико Достастығы аумақтары бөлiгiнде ғана); 43) Тонга Корольдiгi; 44) Филиппин Республикасы; 45) Шри-Ланка Демократиялық Республикасы | 150 |
109 | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық үкіметтері шығарған бағалы қағаздар | 150 |
110 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар | 150 |
111 | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 150 |
112 | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент ұйымдар және тиісті рейтингілік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 150 |
113 | Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезиденті- ұйымдар шығарған бағалы қағаздар: 1) Андорра Князьдігі; 2) Антигуа және Барбуда мемлекеті; 3) Багам аралдары достастығы; 4) Барбадос мемлекетi; 5) Бахрейн мемлекеті; 6) Белиз мемлекетi; 7) Бруней Даруссалам мемлекетi; 8) Вануату Республикасы; 9) Гватемала Республикасы; 10) Гренада мемлекетi; 11) Джибути Республикасы; 12) Доминикан Республикасы; 13) Индонезия Республикасы; 14) Испания (Канар аралдарының аумағы бөлiгiнде ғана); 15) Кипр Республикасы; 16) Қытай Халық Республикасы (Аомынь (Макао) және Сянган (Гонконг) арнайы әкiмшiлiк аудандарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 17) Комор аралдары Федералды Ислам Республикасы; 18) Коста-Рика Республикасы; 19) Малайзия (Лабуан анклавының аумағы бөлiгiнде ғана); 20) Либерия Республикасы; 21) Лихтенштейн Князьдігі; 22) Маврикий Республикасы; 23) Португалия (Мадейра аралдарының аумағы бөлігінде ғана); 24) Мальдив Республикасы; 25) Мальта Республикасы; 26) Маршалл аралдары Республикасы; 27) Монако Князьдігі; 28) Мьянма Одағы; 29) Науру Республикасы; 30) Нидерланд (Аруба аралының аумағы және Антиль аралдарының тәуелдi аумақтары бөлiгiнде ғана); 31) Нигерия Федеративтiк Республикасы; 32) Жаңа Зеландия (Кук және Ниуэ аралдарының аумақтары бөлiгiнде ғана); 33) Бiрiккен Араб Әмiрлiктерi (Дубай қаласының аумағы бөлiгiнде ғана); 34) Палау Республикасы; 35) Панама Республикасы; 36) Самоа Тәуелсiз мемлекетi; 37) Сейшел аралдары Республикасы; 38) Сент-Винсент және Гренадин мемлекетi; 39) Сент-Китс және Невис Федерациясы; 40) Сент-Люсия мемлекетi; 41) Ұлыбритания мен Солтүстiк Ирландияның Бiрiккен Корольдiгi (мынадай аумақтар бөлiгiнде ғана): Ангилья аралдары; Бермуд аралдары; Британдық Виргин аралдары; Гибралтар; Кайман аралдары; Монтсеррат аралы; Теркс және Кайкос аралдары; Мэн аралы; Норманд аралдары (Гернси, Джерси, Сарк, Олдерни аралдары); 42) Америка Құрама Штаттары (Американдық Виргин аралдарының, Гуам аралының және Пуэрто-Рико Достастығы аумақтары бөлiгiнде ғана); 43) Тонга Корольдiгi; 44) Филиппин Республикасы; 45) Шри-Ланка Демократиялық Республикасы | 150 |
114 | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzBB+"-тен "kzBB-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 350 |
115 | V тәуекелдер тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 150 |
| Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне қосымша |
Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша
мөлшерленуге тиіс банк активтерінің есебіне түсіндірме
1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, банкте түзетілген құны аталған активтер көлемінің 50 (елу) пайызынан кем емес қамтамасыз етуі бар (Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтері кестесінің (бұдан әрі – Кесте) 1–3,10–12,15–18-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) қарыздар банктерде осы тармаққа сәйкес түзетілген қамтамасыз ету құнын анықтауға мүмкіндік беретін барабар есепке алу жүйесі болған кезде түзетілген қамтамасыз ету құнын шегергендегі тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер есебіне енгізіледі.
Түзетілген қамтамасыз ету құны (Кестенің 1–3,10–12, 15–18-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) мыналарға:
салымдар сомасының 100 (жүз) пайызына, оның ішінде осы банктегі қамтамасыз ету ретінде ұсынылғандары;
қамтамасыз етуге берілген бағалы қағаздардың нарықтық құнының 95 (тоқсан бес) пайызына;
қамтамасыз етуге берілген тазартылған бағалы металдардың нарықтық құнының 85 (сексен бес) пайызына тең болады.
Жоғарыда көрсетілген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етілмеген бөлігі салымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес келетін тәуекел дәрежесі бойынша Кестеге сай мөлшерленеді.
2. Қарсы агенттен төмен тәуекел дәрежесі бар ұйымдар кепілдік берген (сақтандырған) банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, қарыздар, инвестициялар тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген (банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасын шегергендегі) активтердің есебіне борышкердің тәуекел дәрежесі бойынша енгізіледі.
Банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасы тиісті кепілгердің (сақтандырушының) дебиторлық берешегінің тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
3. Осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген, мынадай:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген;
2) оффшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші заңды тұлғаға тәуелді немесе оффшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын;
3) оффшорлық аймақтардың азаматтары болып табылатын;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне ұсынылған салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар және қарыздар осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген қамтамасыз етудің болуына қарамастан, Кестеге сәйкес тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
4. Осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген, мынадай:
1) оффшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген, бірақ Standard&Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес борыштық рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне борыштық рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның тиісті кепілдігі бар;
2) оффшорлық аймақтардың аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы ақпарат алмасу жөнінде міндеттемелер қабылдамаған оффшорлық аумақтар тізбесіне жатқызған мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші заңды тұлғаларға тәуелді не көрсетілген оффшорлық аймақтардың аумағында тіркелген заңды тұлғаларға қатысты еншілес болып табылатын ұйымдарға қойылатын талаптарды қоспағанда, оффшорлық аймақтардың аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайызынан астамын иеленуші заңды тұлғаларға тәуелді немесе оффшорлық аймақтың аумағында тіркелген, бірақ көрсетілген деңгейден төмен емес борыштық рейтингі немесе міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне борыштық рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның тиісті кепілдігі бар заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне ұсынылған салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар және қарыздар тәуекелдің нөл дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
5. Салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің активтерін есептеу мақсатында:
ипотекалық тұрғын үй қарызы деп жеке тұлғаларға тұрғын үй салу үшін не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берілетін ипотекалық қарыз түсініледі;
тұтынушылық кредит деп жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алуға берілген кредит түсініледі.
6. Егер бағалы қағаз шығарылымының арнайы борыштық рейтингі болса, онда тәуекел дәрежесі бойынша банк активтерін мөлшерлеу кезінде бағалы қағаз рейтингін ескеру қажет.
7. Валюталардың айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген активтерді қоспағанда, Нормативтердің 19-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелді ескере отырып, активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне енгізілген активтер кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
8. Салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің активтерін есептеу мақсаттары үшін қамтамасыз етілмеген тұтынушылық қарыз деп жылжымайтын мүлік кепілімен қамтамасыз етілген қарыздарды, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу шарттары, жылжымайтын мүлікті сатып алу мәні болып табылатын өзге де шарттар бойынша талап ету құқықтарын, қамтамасыз етілуі автокөлік болып табылатын қарыздарды, банктік салым шартына немесе ақша кепілі шартына сәйкес банкте орналастырылған, берілетін қарыз сомасын толығымен өтейтін ақша қамтамасыз етуі болып табылатын қарыздарды, білім беруді кредиттеу жүйесі шеңберінде берілетін қарыздарды және тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы жүйесінің шеңберінде берілетін қарыздарды қоспағандағы тұтынушылық қарыз түсініледі.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 5-қосымша |
Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген
шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесі
№ | Баптардың атауы | Конверсия коэффициентi пайызбен |
I топ | ||
1 | Міндеттемелері толығымен: Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); банктің иелігіне берілген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен; Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard& Poor's агенттігінің "АА-" төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк кепілдіктері мен кепілдемелері. | 0 |
2 | Қазақстан Республикасының Үкіметі, Ұлттық Банк, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы шығарған мемлекеттік бағалы қағаздарды немесе Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi және орталық банктері шығарған бағалы қағаздарды, Нормативтердің 19-тармағында көзделген өтiмдiлiгi жоғары басқа да бағалы қағаздарды сатып алу не сату бойынша шартты (ықтимал) мiндеттемелер | 0 |
3 | Банк аккредитивтерi: банктiң қаржы мiндеттемелерiнсiз; мыналармен: Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің бағалы қағаздарымен; банктің иелігіне берiлген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер | 0 |
4 | Банктің талабы бойынша кез келген сәтте жойылуға жататын қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 0 |
5 | Банктiң еншiлес компанияларының пайдасына олар арқылы сыртқы қарыздарды тартқан және банктiң борыштық мiндеттемелерiн орналастырған кезде берiлген банктiң кепілдіктері мен кепiлдемелерi | 0 |
6 | Банк берілген қарызды қамтамасыз етуге қабылдаған кепілдіктер | 0 |
II топ | ||
7 | Өтеу мерзiмi 1 (бір) жылдан аз қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 20 |
8 | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнің "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard&Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк кепiлдiктерi мен кепiлдемелерi | 20 |
9 | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "AA-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard&Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен қамтамасыз етiлген банк аккредитивтерi | 20 |
10 | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ААА"-дан "АА-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA"-дан "kzAA-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 20 |
III топ | ||
11 | Өтеу мерзiмi 1 (бір) жылдан көп қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 50 |
12 | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "BBB-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерiмен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "AA-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осындай деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк кепiлдiктерi мен кепiлдемелерi | 50 |
13 | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-"-тен "A-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерiмен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "BBB-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк аккредитивтерi | 50 |
14 | "Қазақстанның ипотекалық компаниясы" акционерлік қоғамынан ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша талап ету құқықтарын керi сатып алу бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 50 |
15 | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен "А-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+"-тен "kzA-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 50 |
IV топ | ||
16 | Қаржы құралдарын банкке және банктің керi сатып алу мiндеттемесiмен сату туралы келісім | 100 |
17 | Банктiң өзге кепiлдiктерi (кепiлдемелерi) | 100 |
18 | Банктiң өзге аккредитивтерi | 100 |
19 | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzBBB+"-тен "kzBBB-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 100 |
20 | Банктiң өзге шартты (ықтимал) мiндеттемелерi | 100 |
21 | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzBB+"-тен "kzBB-"-ке дейінгі рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 350 |
| Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне қосымша |
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің
ықтимал және шартты міндеттемелерінің есебіне түсіндірме
Нормативтердің 19-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелі ескерілген активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне қосылған шартты және ықтимал міндеттемелер валюталарды айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген шартты және ықтимал міндеттемелерді қоспағанда, кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне қосылмайды.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 6-қосымша |
Туынды қаржы құралдарына арналған кредит тәуекел
коэффициенттерiнiң (пайыздармен) кестесі
Өтеуге дейiн қалған мерзiм | Сыйақы мөлшерлемесімен байланысты операциялар | Валюта және алтын бағамдарының өзгеруiне байланысты операциялар | Акциялармен байланысты операциялар | Алтыннан басқа бағалы металдармен байланысты операциялар | Бағалы металдардан басқа құндылықтармен байланысты операциялар |
1 (бір) жыл және одан аз | 0 | 1 | 6 | 7 | 10 |
1 (бір) жылдан 5 (бес) жылға дейiн | 0,5 | 5 | 8 | 7 | 12 |
5 (бес) жылдан көп | 1,5 | 7,5 | 10 | 8 | 15 |
Осы кестеде көрсетiлген санаттардың ешбiріне жатпайтын туынды қаржы құралдарымен операциялар "Бағалы металдардан басқа құндылықтармен байланысты операциялар" санатында көрсетiлген кредиттік тәуекел коэффициенттерi бойынша мөлшерленуге тиіс.
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 7-қосымша |
Халықаралық қор биржалары болып танылатын сауда-саттықты
ұйымдастырушылар тiзiмi
1. Чикаго тауар биржасы (Chicago Mercantile Exchange).
2. Чикаго мерзiмдi тауар биржасы (The Chicago Board of Trade).
3. Лондон халықаралық қаржылық фьючерстер биржасы (London International Financial Futures and Options Exchange).
4. Француз халықаралық қаржылық фьючерстер биржасы (French International Financial Futures Exchange MATIF).
5. Франкфурт қор биржасы (Frankfurt Stock Exchange).
6. Стокгольм қор биржасы (Stockholm Exchange).
7. Стамбул қор биржасы (Istanbul Stock Exchange).
8. Шанхай қор биржасы (Shanghai Stock Exchange).
9. Шэньчжень қор биржасы (Shenchzhen Stock Exchange).
10. Америка қор биржасы (American Stock Exchange).
11. Афина қор биржасы (Athens Exchange).
12. Австралия қор биржасы (Australian Stock Exchange).
13. Испания бiрлескен қор биржасы (ВМЕ Spanish Exchanges).
14. Италия қор биржасы (Borsa Italiana SPA).
15. Люксембург қор биржасы (Bourse de Luxembourg).
16. Монреаль қор биржасы (Bourse de Montreal).
17. Малайзия қор биржасы (Bursa Malaysia).
18. Чикаго опциондар биржасы (Chicago Board Options Exchange).
19. Копенгаген қор биржасы (Copenhagen Stock Exchange).
20. Немiс қор биржасы (Deutsche bourse AG).
21. Амстердамдағы "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Amsterdam).
22. Брюссельдегi "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Brussels).
23. Лиссабондағы "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Lisbon).
24. Париждегi "Еуронекст" Еуропа қор биржасы (Euronext Paris).
25. Кұрамына Стокгольм, Хельсинки, Таллин және Рига биржалары кiретiн бiрлескен қор биржасы (Hex Integrated Markets Ltd.).
26. Гонконг қор биржасы (Hong Kong Exchanges and Clearing).
27. Ирландия қор биржасы (Irish Stock Exchange).
28. Джакарт қор биржасы (Jakarta Stock Exchange).
29. Йоханнесбург қор биржасы (Оңтүстiк Африка) (JSE Securities Exchange South Africa).
30. Оңтүстiк Корея қор биржасы (Korea Stock Exchange).
31. Лондон қор биржасы (London Stock Exchange).
32. Мальта қор биржасы (Malta Stock Exchange).
33. Үндiстан ұлттық қор биржасы (National Stock Exchange of India Limited).
34. Нью-Йорк қор биржасы (New York Stock Exchange).
35. Жаңа Зеландия қор биржасы (New Zealand Exchange).
36. Осака қор биржасы (Osaka Securities Exchange).
37. Осло қор биржасы (Oslo bourse).
38. Филиппин қор биржасы (Philippine Stock Exchange).
39. Сингапур қор биржасы (Singapore Exchange).
40. Швейцария қор биржасы (SWX Swiss Exchange).
41. Токио қор биржасы (Tokyo Stock Exchange).
42. Австрия қор биржасы (Wiener bourse AG).
43. Варшава қор биржасы (Warsaw Stock Exchange).
44. Бомбей қор биржасы (The Bombay Stock Exchange Limited, BSE).
45. Бразилия қор биржасы (Bovespa).
46. Үндiстан қор биржасы (Delhi Stock Exchange).
47. Мексика қор биржасы (Bolsa Mexicana de Valores, BMV).
48. Ресей Федерациясының қор биржасы (ОАО ММВБ-РТС).
49. Торонто қор биржасы (Toronto Stock Exchange).
50.АҚШ қор биржасы (National Association of Securities Dealers Automated Quotation, NASDAQ).
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 8-қосымша |
Ашық позицияларды уақыт аралықтары бойынша бөлу
Аймақтар | Уақыт аралықтары | Ашық позициялар | Мөлшерлеу коэффициенті | Мөлшерленген ашық позициялар | Мөлшерленген жабық позициялар | Жиынтық мөлшерленген ашық позициялар | |||
ұзақ | қысқа | ұзақ | қысқа | ұзақ | қысқа | ||||
1 | 1 айдан аз | 0,00 | |||||||
1-3 ай | 0,002 | ||||||||
3-6 ай | 0,004 | ||||||||
6-12 ай | 0,007 | ||||||||
1-аймақ жиынтығы | |||||||||
2 | 1-2 жыл | 0,0125 | |||||||
2-3 жыл | 0,0175 | ||||||||
3-4 жыл | 0,0225 | ||||||||
2-аймақ жиынтығы | |||||||||
3 | 4-5 жыл | 0,0275 | |||||||
5-7 жыл | 0,0325 | ||||||||
7-10 жыл | 0,0375 | ||||||||
10-15 жыл | 0,0450 | ||||||||
15-20 жыл | 0,0525 | ||||||||
20 жылдан астам | 0,06 | ||||||||
3-аймақ жиынтығы | |||||||||
Аймақтар бойынша жиынтығы | |||||||||
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 9-қосымша |
Жалпы пайыздық тәуекелдi есептеу
Позициялар атауы | Сомасы |
Аймақтар бойынша өтемақы берiлген, мөлшерленген позицияларды есептеу | |
1-аймақ | |
Уақыт аралықтары бойынша мөлшерленген жабық позиция бойынша жиынтығы | |
Мөлшерленген ашық позиция (ұзақ) | |
Мөлшерленген ашық позиция (қысқа) | |
Жиынтық ашық позициялар бойынша мөлшерленген жабық позиция | |
Мөлшерленген ашық позиция | |
2-аймақ | |
Уақыт аралықтары бойынша мөлшерленген жабық позиция бойынша жиынтығы | |
Мөлшерленген ашық позиция (ұзақ) | |
Мөлшерленген ашық позиция (қысқа) | |
Жиынтық ашық позициялар бойынша мөлшерленген жабық позиция | |
Мөлшерленген ашық позиция | |
3-аймақ | |
Уақыт аралықтары бойынша мөлшерленген жабық позиция бойынша жиынтығы | |
Мөлшерленген ашық позиция (ұзақ) | |
Мөлшерленген ашық позиция (қысқа) | |
Жиынтық ашық позициялар бойынша мөлшерленген жабық позиция | |
Мөлшерленген ашық позиция | |
1 және 2-аймақтар арасындағы жабық позиция | |
2-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
1-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
2 және 3-аймақтар бойынша жабық позиция | |
3-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
2-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
1 және 3-аймақтар бойынша жабық позиция | |
1-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
3-аймақ бойынша қалдық ашық позиция | |
Қалған мөлшерленген ашық позиция | |
Аймақтар бойынша мөлшерленген жабық позициялар сомасының 10 пайызы | |
1-аймақтың мөлшерленген жабық позициясының 40 пайызы | |
2-аймақтың мөлшерленген жабық позициясының 30 пайызы | |
3-аймақтың мөлшерленген жабық позициясының 30 пайызы | |
1 және 2-аймақтар арасындағы мөлшерленген жабық позицияның 40 пайызы | |
2 және 3-аймақтар арасындағы мөлшерленген жабық позицияның 40 пайызы | |
1 және 3-аймақтар арасындағы мөлшерленген жабық позицияның 100 пайызы | |
Қалған мөлшерленген ашық позицияның 100 пайызы | |
Жалпы пайыздық тәуекел жиынтығы |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 10-қосымша |
Сауалнама
Оригинатор банктің атауы ____________________________________________
р/с № | Сұрақтар | Жауаптар |
1 | Арнайы қаржы компаниясының атауы, орналасқан орны | |
2 | Секьюритилендіруді есептемегендегі k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәні | |
3 | Секьюритилендіруді есептегендегі k2 меншікті капитал жеткiлiктiлiгі коэффициентінің мәні (шектеулі тәсіл) | |
4 | Банк басқармасының құрамынан секьюритилендірудің шектеулі тәсілін қолданудың мақсатқа лайықтылығын анықтауға жауапты тұлғалар айқындалған | _____ иә _____ жоқ |
5 | Арнайы қаржы компаниясы секьюритирлендірілген активтер бойынша төлемдерді борышкерлердің ықтимал төлемеуімен байланысты, оның ішінде оригинатордың банкроттығы (төлем қабілетсіздігі) жағдайында да барлық тәуекелдерді көтеретіні туралы заңгерлік қорытынды бар ма? | _____ иә _____ жоқ |
6 | Оригинатор жарғылық капиталға қатысу үлестеріне тура немесе жанама не арнайы қаржы компаниясында дауыс беру құқығы бар акцияларға ие ме? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, қатысу үлесі көрсетілсін |
7 | Оригинатор арнайы қаржы компаниясындағы директорлар кеңесі немесе басқарма мүшелерінің басым көпшілігін тағайындауға немесе сайлауға құқылы ма? | _____ иә _____ жоқ |
8 | Оригинатор шарт күшімен немесе өзге тәсілмен арнайы қаржы компаниясының шешімдерін айқындауға құқылы ма? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, қандай тәсілмен екені нақтылансын |
9 | Оригинатор арнайы қаржы компаниясынан секьюритилендірілген активтерді сатып алу бойынша өзіне қандай да бір міндеттемелерді қабылдауға құқылы ма? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, міндеттемелер көрсетілсін |
10 | Оригинатор секьюритилендірілген активтерге қатысты қандай да бір тәуекелдерді ұстап қалу бойынша міндеттемелерді өзіне қабылдауға құқылы ма? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, түсіндрілсін |
11 | Оригинатор секьюритилендірілген активтер арнайы қаржы компаниясына берілгеннен кейін секьюритирлендірумен және арнайы қаржы компаниясының қызметімен байланысты шығыстарды өзіне қабылдайды ма? | _____ иә _____ жоқ |
12 | Арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар оригинатордың төлем міндеттемелерін білдіреді ме? | _____ иә _____ жоқ |
13 | Секьюритирлендіру мәмілесінде кері сатып алу опционы көзделген бе? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, кері сатып алу опционын іске асыру талаптары ашып көрсетілсін |
14 | Оригинатор секьюритилендірілген активтерді сатып алуға не оларды пулда басқа активтерге ауыстыруға құқылы ма? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, активтерді сатып алу немесе оларды ауыстыру қандай жағдайларда мүмкін болатыны ашып көрсетілсін |
15 | Оригинатор секьюритилендірілетін активтерге қызет көрсету бойынша қызмет көрсетеді ме? | _____ иә _____ жоқ |
16 | Оригинатордың секью- ритилендіру мәмілесін жүзеге асыру басталғанда қолдау көрсетуін қоспағанда, оригинатор мен арнайы қаржы компаниясының арасындағы шартта және арнайы қаржы компаниясы мен оригинатордың басқа құжаттарында оригинатордың арнайы қаржы компаниясына қандай да бір қолдау көрсетуіне тыйым салу көзделген бе? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, түсіндрілсін |
17 | Арнайы қаржы компаниясының бағалы қағаздар шығарылымының проспектісінде оригинатордың арнайы қаржы компаниясына көрсететін шарттық қолдауы туралы ақпарат бар ма? | _____ иә _____ жоқ |
18 | Оригинатордың, сондай-ақ оригинатормен айрықша қатынастармен байланысты тұлғалардың құжаттарында арнайы қаржы компаниясына қандай да бір нысанда жанама қолдау көрсетуге тыйым салу көзделген бе? | _____ иә _____ жоқ |
19 | Тартылған рейтингілік агенттіктер туралы ақпарат | |
20 | Бір секьюритилендіру мәмілесі шеңберінде транштарға берілген (сақталған немесе иеленген) кредиттік рейтингтер туралы ақпарат | |
21 | Секьюритилендіру мәмілесімен байланысты банкте туындайтын позициялар туралы ақпарат | |
22 | Құжаттарда өтімділік құралдарын пайдалану көзделген бе? | _____ иә _____ жоқ егер иә болса, қандай құралдар екені және оларды қолдану талаптары көрсетілсін |
Банк сауалнамаға қоса берілген құжаттар мен ақпараттың
дәйектілігіне, сондай-ақ уәкілетті органға сауалнаманың қаралуына
байланысты сұралатын қосымша ақпараттың және құжаттардың уақтылы
ұсынылуына толық жауап береді.
Қоса берілетін құжаттар (жіберілетін құжаттардың ат-атымен
тізбесі және әрбір құжат бойынша парақтары көрсетілсін).
Басқарма Төрағасы _____________________________________________
(қолы)
Директорлар кеңесінің Төрағасы ________________________________
(қолы)
Мөр орны (бар болса).
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 11-қосымша |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің есебі
туралы мәліметтер
(мың теңгемен)
р/с № | Компонент атауы | Секьюритирлендіру мәмілесін жүзеге асырудың алдындағы соңғы есепті күнгі мән | Секьюритирлендіру мәмілесін жүзеге асырғаннан кейінгі мән |
1 | Бірінші деңгейдегі капитал | ||
1.1 | Негізгі капитал | ||
1.2 | Үстеме капитал | ||
2 | Екінші деңгейдегі капитал | ||
3 | Негізгі капиталдан шегерілетін инвестиция | ||
3.1 | Үстеме капиталдан шегерілетін инвестиция | ||
3.2 | Екінші деңгейдегі капиталдан шегерілетін инвестиция | ||
4 | Меншікті капитал | ||
5 | Банктің секьюритирлендіру мәмілесі бойынша ұстап қалатын және Standard & Poor's агенттігінің "В+"-тен бастап және төмен халықаралық рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard &Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzBB+"- тен бастап және төмен рейтингілік бағасы немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас рейтингі не рейтингілік бағасы жоқ позициялар сомасы | Х | |
6 | Негізгі капиталдың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал талаптар, нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар сомасына қатынасы (k1) | ||
7 | Бірінші деңгейдегі капиталдың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал талаптар, нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар сомасына қатынасы (k1-2) | ||
8 | Кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөлшерленген активтер | ||
8.1 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ААА" бастап "АА-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA" бастап "kzAА-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
8.2 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "А+" бастап "А-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+" бастап "kzA-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
8.3 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" бастап "ВВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВВ+" бастап "kzВВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
8.4 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+" бастап "ВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВ+" бастап "kzВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
9 | Кредиттік тәуекел ескеріле отырып, мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер, оның ішінде: | ||
9.1 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ААА" бастап "АА-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA" бастап "kzAА-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
9.2 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "А+" бастап "А-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+" бастап "kzA-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
9.3 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" бастап "ВВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВВ+" бастап "kzВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
9.4 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+" бастап "ВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВ+" бастап "kzВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
10 | Кредиттік тәуекел ескеріле отырып, мөлшерленген туында қаржы құралдары, оның ішінде: | ||
10.1 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ААА" бастап "АА-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA" бастап "kzAА-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
10.2 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "А+" бастап "А-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+" бастап "kzA-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
10.3 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" бастап "ВВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВВ+" бастап "kzВВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
10.4 | Банк ұстап қалатын, кредиттік тәуекел ескеріле отырып мөршерленетін және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+" бастап "ВВ-" дейінгі халықаралық рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе Standard & Poor's агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВ+" бастап "kzВВ-" дейінгі рейтингілік бағасы бар немесе басқа рейтингілік агенттіктерінің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритирлендіру мәмілесі бойынша позициялар сомасы | Х | |
11 | Екінші деңгейдегі капиталдың есебіне енгізілмеген жалпы резервтер (провизиялар) сомасына кемітілген кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер жиынтығы | ||
12 | Ерекше пайыздық тәуекел сомасы | ||
13 | Жалпы пайыздық тәуекел сомасы | ||
14 | Сыйақы мөлшерлемесінің өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел жиынтығы | ||
15 | Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты жалпы тәуекел сомасы | ||
16 | Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты ерекше тәуекел сомасы | ||
17 | Нарықтық құнның өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел жиынтығы | ||
18 | Айырбастау бағамының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекел сомасы | ||
19 | Нарықтық тәуекел ескеріле отырып, есептелген активтердің және шартты және ықтимал талаптардың және міндеттемелердің жиынтығы | ||
20 | Операциялық тәуекел сомасы | ||
21 | Меншікті капиталдың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал талаптар, нарықтық тәуекелді, операциялық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар сомасына қатынасы (k2) |
Басшы: _________________________________ ______________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)) (қолы)
Бас бухгалтер: ___________________________ ____________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)) (қолы)
Орындаушы: ______________________________ _____________________
(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)) (қолы)
(телефон нөмірі)
Қол қойылған күні 201 __ жылғы "___" ____________
Мөр орны (бар болса).
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 12-қосымша |
Банктің сапасы жоғары өтімді активтерінің кестесі
№ | Баптар атауы | Есеп коэффициенті пайызбен |
Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер | ||
1 | Қолма-қол ақша | 100 |
2 | Ұлттық Банктегі депозиттер | 100 |
3 | Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, шет мемлекеттердің орталық үкiметтерiне, шет мемлекеттердің орталық банктерiне және халықаралық қаржы ұйымдарына 0 (нөл) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін талаптар | 100 |
4 | Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша 0 (нөл) пайыздан жоғары мөлшерленген жағдайда, шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiне және шет мемлекеттердiң орталық банктерiне тиісті елдердің валютасында номинирленген талаптар | 100 |
Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер | ||
5 | Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына талаптар, оның ішінде Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдары шығарған, 20 (жиырма) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін талаптар | 85 |
6 | Шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiне, шет мемлекеттердiң орталық банктерiне, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдарына, халықаралық қаржы ұйымдарына 20 (жиырма) пайыз кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін талаптар | 85 |
7 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес ұзақмерзімді рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар қаржылық емес ұйымдардың бағалы қағаздары | 85 |
8 | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес ұзақмерзімді рейтингi немесе басқа рейтингілік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктің міндеттемелері болып табылмайтын ипотекалық бағалы қағаздар | 85 |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндеріне және есептеу әдістемесіне 13-қосымша |
Банктің ақша әкетілуі мен келуінің кестесі
Ескерту. 13-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 08.08.2016 № 188 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
№ | Баптар атауы | Ақша әкетілуі (келуі) коэффициенті пайызбен |
Жеке тұлғалардың депозиттері бойынша ақшаның әкетілуі | ||
1 | Тұрақты депозиттер | 5 |
2 | Тұрақтылығы төмен депозиттер | 10 |
Заңды тұлғалардың, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілмеген міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі | ||
3 | Толық көлемі баламасында Америка Құрама Штаттарының 1 (бір) миллион долларынан аспайтын, шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын қаржылық емес ұйымдар орналастырған салымдар | 10 |
4 | Клирингтік, кастодиандық қызметпен, өтімділікті басқару қызметімен байланысты салымдар | 25 |
5 | Қаржылық емес ұйымдардың, Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарының, халықаралық қаржы ұйымдарының, шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің, шет мемлекеттердің орталық банктерінің, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдарының депозиттері | 40 |
6 | Өзге заңды тұлғалардың алдындағы міндеттемелер, оның ішінде шығарылған бағалы қағаздар бойынша міндеттемелер | 100 |
Заңды тұлғалардың алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілген міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі | ||
7 | Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген міндеттемелер | 0 |
8 | Қазақстан Республикасының Үкіметі және Ұлттық Банктің алдындағы міндеттемелер | 0 |
9 | Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген міндеттемелер | 15 |
10 | Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша 20 (жиырма) пайыздан жоғары емес мөлшерленетін, бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын активтермен қамтамасыз етілген Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарының, халықаралық қаржы ұйымдарының алдындағы міндеттемелер | 25 |
11 | Өзге қамтамасыз етілген міндеттемелер | 100 |
Шартты және ықтимал міндеттемелер бойынша қосымша ақшаның әкетілуі | ||
12 | Банктің ағымдағы рейтингісінен 1 (бір), 2 (екі) не 3 (үш) сатыға дейін төмендеген кезде шартты міндеттемелер, туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша өтімділіктегі қосымша қажеттілік толық көлемде | 100 |
13 | Туынды қаржы құралдары немесе өзге де операциялар бойынша позицияларды нарықтық бағалаудың өзгеру кезінде қосымша өтімділікке қажеттілік | Алдыңғы 12 (он екі) айдағы ең көп 30 (отыз) күндік ақшаның нетто әкетілуі |
14 | Туынды қаржы құралдары мен өзге де операциялар бойынша қамтамасыз етуді қайта бағалау кезінде қосымша өтімділікке қажеттілік (бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтерді қоспағанда) | 20 |
15 | Кез келген уақытта қайтарып алу көзделген туынды қаржы құралдары бойынша позицияны қолдауға байланысты банк ұстап қалатын қамтамасыз етудің асып кету мөлшері | 100 |
16 | Егер қамтамасыз ету ұсынылмаған жағдайда шарттың талаптарына сәйкес қарсы агенттің талап етуі бойынша банктің қамтамасыз етуді ұсынуы көзделетін операциялар бойынша қосымша өтімділікке қажеттілік | 100 |
17 | Қамтамасыз етуді сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын активтерге ауыстыру мүмкіндігімен байланысты қосымша өтімділікке қажеттілік | 100 |
18 | Активтер бойынша, оның ішінде банк шығарған және өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген бағалы қағаздар бойынша (оның ішінде ипотекалық бағалы қағаздар бойынша) ақшаның әкетілуі | 100 |
19 | Активтер бойынша ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген және банктің еншілес арнайы ұйымдары шығарған, өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар бағалы қағаздар бойынша ақшаның әкетілуі (ұстаушының толық немесе бөлшек мөлшерінде мерзімінен бұрын сатып алуын талап ету құқығын көздейтін туынды қаржы құралдарын ескере отырып) | 100 |
20 | Жеке тұлғаларға және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 5 |
21 | Қаржылық емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына және халықаралық қаржы ұйымдарына берілген кредиттік желілердің пайдаланылмаған бөлігі | 10 |
22 | Қаржылық емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына және халықаралық қаржы ұйымдарына берілген өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 30 |
23 | Басқа банктерге берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 40 |
24 | Банктер болып табылмайтын қаржы ұйымдарына берілген кредиттік желілердің пайдаланылмаған бөлігі | 40 |
25 | Банктер болып табылмайтын өзге қаржы ұйымдарына берілген өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 100 |
26 | Өзге заңды тұлғаларға (оның ішінде банктің еншілес арнайы ұйымдарына) берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 100 |
27 | Тауарлар мен қызметтердің экспортын және импортын қаржыландыруға байланысты міндеттемелер (факторинг және форфейтинг операцияларын жүргізуге байланысты кепілдіктер мен кепілдімелер, аккредитивтер бойынша) | 5 |
28 | Тауарлар мен қызметтердің экспортын және импортын қаржыландыруға байланысты емес кепілдіктер мен кепілдімелер, аккредитивтер бойынша міндеттемелер | 10 |
29 | 1-28-жолдарға енгізілмеген міндеттемелер бойынша өзге де ақшаның әкетілуі | 100 |
Ақшаның келуі | ||
30 | Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген қарыз операциялары | 0 |
31 | Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген қарыз операциялары | 15 |
32 | Сапасы жоғары өтімді активтергк жатпайтын активтерді қамтамасыз етуге бағалы қағаздарды сатып алу-сатуды жасау үшін (маржалық мәмілелер) ұсынылған қарыздар | 50 |
33 | Өзге активтермен қамтмасыз етілген қарыз операциялары | 100 |
34 | Басқа банктер берген кредиттік желілер, өтімділік желілері | 0 |
35 | Басқа қаржы ұйымдарындағы клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар | 0 |
36 | Негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыздарды қоспағанда, оның ішінде мыналарға берілген кредиттер бойынша ақшаның келуі: | |
жеке тұлғаларға және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне | 50 | |
қаржылық емес ұйымдарға | 50 | |
қаржы ұйымдарына | 100 | |
37 | Туынды қаржы құралдары бойынша нетто ақшаның келуі | 100 |
38 | Өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде ақшаның келуі күтілетін шарттар бойынша операциялардан түсетін өзге де ақшаның келуі | 100 |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 14-қосымша |
Қолжетімді тұрақты қорландыру міндеттемелерінің кестесі
№ | Баптар атауы | Қолжетімді тұрақты қорландыру коэффициенті, пайызбен |
1 | Нормативтердің 9-тармағында көрсетілген инвестицияларды шегергенге дейінгі меншікті капитал (1 (бір) жылдан аз өтеу мерзімі бар екінші деңгейдегі капитал құралдарын қоспағанда) | 100 |
2 | Капиталдың өзге құралдары және 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер | 100 |
3 | Тұрақты депозиттер | 95 |
4 | Тұрақсыздау депозиттер | 90 |
5 | Қаржылық емес ұйымдар берген 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер | 50 |
6 | Клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар | 50 |
7 | Шет мемлекеттердің орталық үкіметтері, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдары және халықаралық қаржы ұйымдары ұсынған 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер | 50 |
8 | 6 (алты) айдан көп және 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелердің өзге түрлері | 50 |
9 | Өзге мiндеттемелер, оның ішінде мерзімсіз мiндеттемелер (мерзімі кейінге қалдырылған салық мiндеттемелері үшін ерекше режім белгілеумен) | 0 |
10 | Егер мiндеттемелер мөлшері туынды қаржы құралдары бойынша активтердің мөлшерінен асқан жағдайда, туынды қаржы құралдары бойынша активтерді шегергенде туынды қаржы құралдары бойынша міндеттемелер бойынша нетто тұрақты қорландыру коэффициенті | 0 |
11 | Қаржы құралдарын, сатып алу күнінде шетел валютасын сатып алудан туындайтын төлемдер | 0 |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 15-қосымша |
Талап етілетін тұрақты қорландыру активтерінің кестесі
№ | Баптар атауы | Талап етілетін тұрақты қорландыру коэффициенті, пайызбен |
1 | Қолма-қол ақша | 0 |
2 | Ұлттық Банктегі резервтер | 0 |
3 | 6 (алты) айдан аз қалған өтеу мерзімі бар шет мемлекеттердің орталық банктеріне қойылатын талаптар | 0 |
4 | Сату күнінде қаржы құралдарын, шетел валютасын сатудан туындайтын ақшаның келуі | 0 |
5 | Ұлттық Банктегі ақша қаражатын және резервтерді қоспағанда, ауыртпалық салынбаған бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер | 5 |
6 | Қаржы ұйымдарына берілген 6 (алты) айдан аз қалған өтеу мерзімі бар, банк кепілге қайта беруі мүмкін бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген, ауыртпалық салынбаған қарыздар | 10 |
7 | Қаржы ұйымдарына берілген 6 (алты) айдан аз қалған өтеу мерзімі бар, ауыртпалық салынбаған өзге қарыздар | 15 |
8 | Ауырпалық салынбаған екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтер | 15 |
9 | 6 (алты) айдан көп және 1 (бір) жылдан аз кезеңге ауырпалық салынған сапасы жоғары өтімді активтер | 50 |
10 | 6 (алты) айдан көп және 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар қаржы ұйымдарына, шет мемлекеттердің орталық банктеріне берілген қарыздар | 50 |
11 | Басқа банктердегі клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар | 50 |
12 | Қаржылық емес ұйымдарға қарыздарды, тұтынушылық қарыздарды, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын, 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар өзге активтер | 50 |
13 | 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар, 35 (отыз бес) пайыздан аспайтын кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін ауырпалық салынбаған ипотекалық кредиттер | 65 |
14 | 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар, 35 (отыз бес) пайыздан аспайтын кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін, қаржы ұйымдарына берілген қарыздарды қоспағанда, ауырпалық салынбаған өзге қарыздар | 65 |
15 | Туынды қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша бастапқы маржа ретінде қамтамасыз ету болып табылатын ақша, бағалы қағаздар мен өзге активтер, орталық қарсы агентке міндетті төлем ретінде берілген ақша немесе өзге активтер | 85 |
16 | Негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыздарды қоспағанда, қаржы ұйымдарына берілген қарыздарды қоспағанда, 35 (отыз бес) пайыздан асатын кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін және 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар ауырпалық салынбаған кредиттер | 85 |
17 | 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар, сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын және қор биржаларында айналыстағы ауырпалық салынбаған бағалы қағаздар (акциялар) | 85 |
18 | Тазартылған алтынды қоса алғанда, қор биржаларында айналыстағы тауарлар | 85 |
19 | 1 (бір) жыл және одан көп кезеңге ауырпалық салынған активтер | 100 |
20 | Егер активтердің мөлшері туынды қаржы құралдары бойынша міндеттемелердің мөлшерінен асқан жағдайда, туынды қаржы құралдары бойынша міндеттемелерді шегергенде, туынды қаржы құралдары бойынша активтер бойынша нетто тұрақты қорландыру коэффициенті | 100 |
21 | 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзiмi бар қаржы ұйымдарына берілген жұмыс істемейтін кредиттерді, қарыздарды қоса алғанда, өзге активтер | 100 |
23 | Қор биржаларында айналмайтын акциялар, материалдық активтер, банктің меншікті капиталынан шегерілген баптар, жинақталған сыйақы, сақтандыру активтері, еншілес ұйымдардағы үлес, мерзімі өткен борыш бойынша пайыздық мөлшерлеме | 100 |
| Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесіне 16-қосымша |
Талап етілетін тұрақты қорландырудың шартты және ықтимал
міндеттемелерінің кестесі
№ | Баптар атауы | Талап етілетін тұрақты қорландыру коэффициенті, пайызбен |
1 | Кез келген клиенттерге берілген қайтарып алынбайтын және шартты-қайтарып алынатын кредиттік желілер мен өтімділік желілері (пайдаланылмаған көлемнің үлесі) | 5 |
2 | Мынадай құралдарды қоса алғанда, өзге міндеттемелер: шартсыз қайтарып алынатын кредиттік желілер мен өтімділік желілері; сауданы қаржыландыру бойынша міндеттемелер (кепілдіктер мен кепілдемелерді қоса алғанда); тауарлар мен қызметтердің экспортын және импортын қаржыландыруға байланысты емес кепілдіктер мен кепілдімелер; банк шығарған немесе құрылымдандырылған өнімдермен байланысты борышты сатып алуға ықтимал талаптарды қоса алғанда, келісімшарттық емес міндеттемелер | 50 |
| Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 маусымдағы № 147 қаулысына 3-қосымша |
Қазақстан Республикасының күшi жойылған ден танылған
нормативтiк құқықтық актiлерiнiң, сондай-ақ Қазақстан
Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің
құрылымдық элементтерінің тiзбесi
1. "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3924 тіркелген).
2. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 26 қарашадағы № 409 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3989 тіркелген).
3. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 27 мамырдағы № 120 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4249 тіркелген).
4. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 17 маусымдағы № 135 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4311 тіркелген).
5. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 23 ақпандағы № 47 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4579 тіркелген).
6. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 28 мамырдағы № 149 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4785 тіркелген, "Заң газеті" газеті 2007 жылғы 15 тамызда № 124 (1153) жарияланған).
7. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктердің пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 27 тамыздағы № 224 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4955 тіркелген).
8. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 24 қазандағы № 242 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5004 тіркелген).
9. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және Қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 26 ақпандағы № 20 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5183 тіркелген).
10. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгеріс енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау Агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 28 сәуірдегі № 58 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5238 тіркелген).
11. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 2 қазандағы № 146 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5368 тіркелген).
12. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 29 желтоқсандағы № 233 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5520 тіркелген).
13. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009 жылғы 28 қаңтардағы № 18 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5564 тіркелген).
14. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009 жылғы 27 ақпандағы № 31 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5617 тіркелген).
15. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009 жылғы 5 тамыздағы № 171 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5785 тіркелген).
16. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 2008 жылғы 2 қазандағы № 146 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2009 жылғы 30 қарашадағы № 247 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5999 тіркелген).
17. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 30 сәуірдегі № 58 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6282 тіркелген, "Егемен Қазақстан" 2010 жылғы 3 қарашадағы № 456 (26299) жарияланған) қосымшаға сәйкес бекітілген Агенттіктің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне енгізілетін Өзгерістер мен толықтырулардың тізбесінің 2 және 5-тармақтары.
18. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциалдық нормативтер есеп айырысуларының нормативтiк мәнi мен әдiстемесi туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 3 қыркүйектегі № 126 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6543 тіркелген).
19. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 8 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6795 тіркелген, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдарының актілер жинағында 2011 жылы № 11 жарияланған) 1-қосымшасына сәйкес бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
20. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының кейбір қаулыларына екінші деңгейдегі банктердің қызметін пруденциялдық реттеу мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2011 жылғы 28 ақпандағы № 20 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6878 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдарының актілер жинағында 2011 жылы № 16 жарияланған).
21. "Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер бойынша есеп айырысудың нормативтік мәні мен әдістемесі туралы нұсқаулықты бекіту туралы" 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 358 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі басқармасының 2011 жылғы 30 қыркүйектегі № 117 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7295 тіркелген, "Заң газеті" газетінде 2011 жылғы 23 желтоқсанда № 189 (2005) жарияланған).
22. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 28 сәуірдегі № 172 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7682 тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2012 жылғы 11 шілдеде № 383-388 (27462) жарияланған).
23. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 желтоқсандағы № 383 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8272 тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2013 жылғы 15 мамырда № 126 (28065) жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
24. "Кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 25 ақпандағы № 74 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8436 тіркелген, "Заң газеті" газетінде 2013 жылғы 12 маусымда № 85 (2286) жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктердің қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
25. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 26 шілдедегі № 204 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8667 тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінде 2014 жылғы 1 ақпанда № 22 (28246) жарияланған) бекітілген, өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
26. "Кейбір нормативтік құқықтық актілерге банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 25 желтоқсандағы № 294 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9124 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 20 ақпанда жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
27. "Кейбір нормативтік құқықтық актілерге банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 6 мамырдағы № 79 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9530 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 30 маусымда жарияланған).
28. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 27 мамырдағы № 97 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9588 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 23 шілдеде жарияланған).
29. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне қаржы ұйымдарының қызметін пруденциялық реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 16 шілдедегі № 152 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9732 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 18 қыркүйекте жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының қаржы ұйымдарының қызметін пруденциялық қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 2 және 7-тармақтары.
30. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне екінші деңгейдегі банктерді пруденциялық реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 22 қазандағы № 211 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9949 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 12 қаңтарда жарияланған) 1-тармағы.
31. "Қазақстан Республикасының банк қызметін реттеу мәселелері жөніндегі кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 21 қарашадағы № 221 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10006 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 9 қаңтарда жарияланған) бекітілген, өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының банк қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
32. "Кейбір нормативтік құқықтық актілерге банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 21 қарашадағы № 222 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10032 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 23 қаңтарда жарияланған).
33. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 242 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10230 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 25 ақпанда жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының банк қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
34. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 25 ақпандағы № 27 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10714 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 27 сәуірде жарияланған).
35. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 17 шілдедегі № 140 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11985 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 16 қыркүйекте жарияланған) бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының банк қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер тізбесінің 1-тармағы.
36. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 19 желтоқсандағы № 222 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12863 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 29 қаңтарда жарияланған).
37. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 56 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13216 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 14 наурызда жарияланған).
38. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 29 ақпандағы № 67 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13596 тіркелген, "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 29 сәуірде жарияланған).
