Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан

Закон Республики Казахстан от 16 июля 2001 года № 242.


      Вниманию пользователей!

      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ

      Сноска. По всему тексту слова "уполномоченный государственный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства", "уполномоченного государственного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства", "уполномоченным государственным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства" заменены соответственно словами "уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства", "уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства", "уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства" Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Настоящий Закон регулирует отношения, возникающие между государственными органами, физическими и юридическими лицами в процессе осуществления архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан, и направлен на формирование полноценной среды обитания и жизнедеятельности человека, устойчивое развитие населенных пунктов и межселенных территорий.

Раздел 1. Государственное регулирование архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) авторский надзор - это правомочия автора по осуществлению контроля за:

      разработкой проекта строительства (строительной документации), осуществляемого автором (авторами) архитектурного и градостроительного произведения;

      реализацией проекта строительства, осуществляемого его разработчиками, включая автора (авторов) архитектурного или градостроительного произведения;

      1-1) Исключен Законом РК от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2) среда обитания человека - среда, в которой пребывает человек. Среда обитания включает:

      окружающую среду - совокупность природных и искусственных объектов, включая атмосферный воздух, озоновый слой Земли, поверхностные и подземные воды, земли, недра, животный и растительный мир, а также климат в их взаимодействии;

      архитектурно-ландшафтную среду - пространство с сочетанием природных условий и архитектурных форм, в котором человек осуществляет хозяйственную деятельность и другие функции. Как правило, это среда населенных пунктов, которая определяет условия жизни и психофизическое состояние человека;

      доступную среду (безбарьерную) – свойство здания, места обслуживания, места проживания, позволяющее беспрепятственно достичь места и воспользоваться услугой, а также имеющих параметры, обеспечивающие возможность воспользоваться услугой, дотянуться до предмета;

      внутреннюю среду - комплекс условий жизни в жилых помещениях и условий труда в рабочих (производственных) помещениях, включающий социальные, эстетические, биологические, психологические и физико-химические факторы, в том числе природную радиацию, внешний шум, биотическое окружение, загрязненность, влажность, состав и перемещение воздуха, запахи, продукты сгорания, естественное и искусственное освещение, чистоту воды и другое;

      3) объекты особого регулирования и градостроительной регламентации - объекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществление которой затруднено или невозможно без введения специальных правил (порядка), установления исключений либо внесения дополнений к общепринятым правилам (порядку) использования территорий, территории населенного пункта, отдельного объекта недвижимости;

      3-1) реестр аккредитованных экспертных организаций – единый перечень юридических лиц, наделенных правом на проведение комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов;

      3-2) аккредитованная экспертная организация – юридическое лицо, аккредитованное в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства, осуществляющее комплексную вневедомственную экспертизу проектов строительства объектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), не отнесенную законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности к государственной монополии;

      4) антропогенные воздействия - позитивные и негативные воздействия на природу, окружающую среду, населенный пункт, вызванные в результате различной формы влияния деятельности человека. В случае оказания негативного воздействия наступает необходимость применения природоохранных мер;

      4-1) реестр аттестованных экспертов – постоянно обновляемый единый список физических лиц, аттестованных соответствующими структурными подразделениями местных исполнительных органов и наделенных правом на:

      проведение работ по экспертизе проектов строительства объектов (технико-экономические обоснования и проектно-сметная документация), а также проектов градостроительного планирования территорий (градостроительные проекты различного уровня);

      техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений;

      оказание инжиниринговых услуг по управлению проектами, ведению технического надзора от имени заказчика и авторского надзора от имени разработчиков проекта;

      5) зонирование территорий - при градостроительном планировании деление территорий на функциональные зоны с установлением видов градостроительного использования отдельных зон и возможных ограничений по их использованию;

      5-1) территориальное транспортное планирование – планирование развития транспортной системы территории, которое в том числе включает в себя планирование размещения инфраструктуры всех видов транспорта и трассировки маршрутной сети транспорта;

      6) незавершенное строительство - объект строительства, не принятый в установленном порядке заказчиком для ввода в эксплуатацию и не используемый по назначению (проживание, оказание услуг, выпуск продукции, получение прибыли и другие виды эксплуатации);

      6-1) уникальный объект строительства – здания, сооружения и их комплексы, характеризующиеся особыми, ранее не применявшимися по отдельности или в совокупности архитектурными, объемно-планировочными, конструктивными, инженерными или технологическими решениями, для которых не установлены государственные или межгосударственные технические регламенты и нормативно-технические требования по проектированию и строительству, определяющие необходимость разработки, согласования и утверждения для данного объекта специальных технических условий (особых норм);

      6-2) единый архитектурный стиль – совокупность единых признаков, используемых в строительстве, характерная для определенного района застройки территории, в том числе индивидуальной застройки. Основными параметрами являются внешний облик, архитектурный стиль, цветовое решение, этажность, отделочные материалы. Для района индивидуальной застройки основными параметрами являются внешний облик, архитектурный стиль, цветовое решение, этажность, отделочные материалы, ограждения, тип кровли и расположение хозяйственно-бытовых построек на территории участка;

      7) сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение;

      7-1) проект детальной планировки – градостроительная документация, разрабатываемая для отдельных частей территорий и функциональных зон населенных пунктов, а также территорий, расположенных за пределами населенных пунктов;

      8) территория населенного пункта - пространство в пределах установленной границы (черты) городского или сельского населенного пункта;

      9) генеральный план населенного пункта - градостроительный проект комплексного планирования развития и застройки города, поселка, села либо другого поселения, устанавливающий зонирование, планировочную структуру и функциональную организацию их территории, систему транспортных и инженерных коммуникаций, озеленения и благоустройства;

      9-1) аккредитованная экспертная организация особой индустриальной зоны – управляющая компания особой индустриальной зоны, аккредитованная в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства, и осуществляющая комплексную вневедомственную экспертизу проектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), предназначенных для строительства на территории особой индустриальной зоны;

      9-2) места общего пользования – это территории, объекты, которые доступны или открыты для населения;

      9-3) зеленые насаждения – насаждения древесно-кустарниковых и травянистых растений, выполняющие защитные, санитарно-гигиенические, социальные, эстетические и иные функции на территориях населенных пунктов;

      9-4) локальное экспертное заключение – заключение экспертизы проектов, оформляемое и выдаваемое заказчику на каждом этапе экспертного сопровождения по соответствующим разделам (частям) проекта, за исключением завершающего экспертизу этапа;

      10) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      11) проект – замысел физических и юридических лиц по обеспечению необходимых условий обитания и жизнедеятельности человека, представленный в форме архитектурной, градостроительной и строительной документации (чертежей, графических и текстовых материалов, инженерных и сметных расчетов), в том числе технико-экономического обоснования строительства, и (или) проектно-сметной документации, раскрывающих сущность замысла и возможность его практической реализации;

      12) предпроектная документация - документация, предшествующая разработке градостроительного, архитектурного проектов, проекта строительства и включающая программы, отчеты, технико-экономические обоснования строительства, технико-экономические расчеты, результаты научных исследований и инженерных изысканий, технологические и конструктивные расчеты, эскизы, макеты, обмеры и результаты обследований объектов, а также иные исходные данные и материалы, необходимые для принятия решений о разработке проектной документации и последующей реализации проектов;

      13) проектная документация включает:

      проекты озеленения территории, ее внешнего оформления, размещения и установки (возведения) произведений монументального или декоративного искусства;

      градостроительные проекты - проекты, содержащие замысел комплексного градостроительного планирования организации, развития и застройки территорий и населенных пунктов или их частей (генеральная схема организации территории Республики Казахстан, межрегиональные схемы территориального развития, комплексные схемы градостроительного планирования территорий, генеральные планы населенных пунктов, проекты детальной планировки, проекты планировки промышленной зоны, проекты застройки, генеральные планы объектов и комплексов, проекты благоустройства и озеленения, иные планировочные проекты);

      проект строительства (строительный проект) - проектную (проектно-сметную) документацию, содержащую объемно-планировочные, конструктивные, технологические, инженерные, природоохранные, экономические и иные решения, а также сметные расчеты для организации и ведения строительства, инженерной подготовки территории, благоустройства. К проектам строительства также относятся проекты консервации строительства незавершенных объектов и постутилизации объектов, выработавших свой ресурс;

      архитектурный проект, содержащий архитектурный замысел, - самостоятельный проект возведения сооружения (монумента), в проектировании которого необходимо участие архитектора, или часть проектной (проектно-сметной) документации, включающую архитектурно-художественные, композиционные и объемно-планировочные решения объекта, учитывающую социальные, экономические, функциональные, технологические, инженерно-технические, противопожарные, противо-взрывные, санитарно-гигиенические, экологические и иные требования и выполненную в объеме, необходимом для разработки проекта строительства или иной документации на строительство объекта;

      14) межгосударственная экспертиза проектов - обязательная форма экспертизы проектов, представляющих интерес для двух и более государств-участников международного договора о строительстве объекта;

      15) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      16) экспертиза проектов – экспертная деятельность, заключающаяся в проведении анализа и оценки качества проектов путем установления соответствия (несоответствия) проектных решений условиям исходных документов (материалов, данных) для проектирования, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, а также соблюдения в проектных решениях и расчетах требований градостроительных и технических регламентов, норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов. Экспертиза подразделяется на:

      комплексную вневедомственную экспертизу проектов строительства объектов (включающую отраслевые и ведомственные экспертизы), проводимую по принципу "одного окна" по технико-экономическим обоснованиям, проектно-сметной документации, предназначенным для строительства зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций;

      комплексную градостроительную экспертизу градостроительного планирования территорий, проводимую по градостроительным проектам всех уровней;

      16-1) субъекты экспертной деятельности в области проектирования – экспертные организации, а также эксперты, являющиеся штатными работниками экспертных организаций либо временно привлеченные этими организациями в качестве внештатных экспертов для исполнения комплексной вневедомственной экспертизы или комплексной градостроительной экспертизы по отдельному разделу (части) в составе проекта;

      16-2) эксперт в области проектирования – физическое лицо, аттестованное в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, для осуществления экспертных работ по определенным разделам (частям) проектов, состоящее в штате одной из экспертных организаций;

      16-3) управление проектом – деятельность по организации, планированию, координации, контролю за проектированием, строительством и вводом в эксплуатацию объектов согласно заключенным договорам с заказчиком либо инвестором для достижения целей инвестиционного проекта в рамках заданного бюджета и сроков;

      17) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      18) инженерная инфраструктура - совокупность предприятий (организаций), объектов (зданий и сооружений), коммуникаций и сетей инженерного и коммунального обеспечения, создающая нормальные условия для жизнедеятельности людей, а также устойчивого функционирования производства или обращения товаров и услуг;

      18-1) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      18-2) инженерно-технический работник – физическое лицо, имеющее среднее профессиональное или высшее образование, осуществляющее организацию и руководство производственным процессом в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      19) транспортная инфраструктура - совокупность наземных (автомобильных и (или) железных) дорог, водных (морских и (или) речных) путей сообщения с комплексом мостовых, тоннельных и иных транспортных сооружений, дорожных развязок и путепроводов, регулирующих сигнальных устройств, связи, объектов инженерного обеспечения работы транспорта, обслуживания транспортных средств, перемещаемых грузов, пассажиров, обеспечения функциональной деятельности производственного и обслуживающего персонала, складских помещений и территорий, санитарно-защитных и охранных зон, а также земель, законодательно закрепленных за указанными путями сообщения и объектами, с находящимися на них объектами недвижимости;

      19-1) улично-дорожная сеть – объект транспортной инфраструктуры, являющейся частью территорий населенных пунктов, ограниченной красными линиями и предназначенной для движения транспортных средств, велосипедов и пешеходов, упорядочения застройки и прокладки инженерных коммуникаций, а также обеспечения транспортных, велосипедных и пешеходных связей территорий населенных пунктов как составной части их путей сообщения. Основными элементами улично-дорожной сети являются улицы, проспекты, переулки, проезды, набережные, площади, тротуары, пешеходные и велосипедные дорожки;

      19-2) охраняемые объекты – здания, строения и сооружения, предназначенные для пребывания охраняемых лиц, иные здания, строения и сооружения, охраняемые Службой государственной охраны Республики Казахстан, а также прилегающие к ним территория и акватория. Перечень охраняемых Службой государственной охраны Республики Казахстан объектов утверждается начальником Службы государственной охраны Республики Казахстан по согласованию с Администрацией Президента Республики Казахстан;

      20) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      21) городское зонирование - распределение территории населенного пункта в соответствии с ее функциональным назначением (жилая, общественная, промышленная, рекреационная и другие функциональные зоны);

      22) градостроительная и архитектурно-строительная документация - система взаимоувязанных документов (включая предпроектную и проектную документацию, государственные и межгосударственные нормативные документы), необходимых для организации территорий, градостроительного планирования развития и застройки территорий и населенных пунктов, строительства (расширения, модернизации, технического перевооружения, реконструкции, реставрации, капитального ремонта, консервации и постутилизации) объектов, а также организации строительства, инженерной подготовки территории, благоустройства, озеленения, внешнего оформления;

      23) учетные единицы градостроительного кадастра - элементы организованной и используемой территории Республики Казахстан в целом, областей, районов, населенных пунктов, объектов недвижимости, включая все виды объемных, плоскостных и линейных сооружений;

      24) градостроительное пространство - территория градостроительного регулирования, на которой формируется материальная среда обитания и жизнедеятельности человека (населения страны, региона, населенного пункта, части населенного пункта);

      25) градостроительная деятельность (далее – градостроительство) - деятельность в градостроительном планировании организации и развития территорий и населенных пунктов, их территориального транспортного планирования и организации дорожного движения, определении видов градостроительного использования территорий, комплексном проектировании городских и сельских населенных пунктов, включающая творческий процесс формирования градостроительного пространства, создания градостроительного проекта, координацию всех смежных разделов градостроительной документации;

      26) градостроительные регламенты - режимы, разрешения, ограничения (включая обременения, запрещения и сервитуты) использования территорий (земельных участков) и других объектов недвижимости, а также любых допустимых изменений их состояния, установленных в законодательном порядке.

      Градостроительные регламенты устанавливаются градостроительной и архитектурно-строительной документацией, выполненной в соответствии с государственными нормативами. Действие градостроительных регламентов ограничивается в пределах установленного для них срока;

      27) территория градостроительного регулирования - территория, в пределах которой осуществляется какая-либо архитектурная, градостроительная и строительная деятельность;

      28) потенциально опасные объекты строительства – опасные производственные объекты, которые вследствие своего функционального назначения и производственных процессов содержат угрозу возникновения техногенных и (или) экологических бедствий с нанесением вреда здоровью и жизни человека, невосполнимого ущерба, нарушения функционирования других объектов, требующих специальных мероприятий по обеспечению промышленной безопасности при их проектировании, строительстве и эксплуатации;

      29) межселенные территории - территории, находящиеся за пределами границ (черты) населенных пунктов;

      30) селитебная территория - часть территории населенного пункта, предназначенная для размещения жилой, общественной (общественно-деловой) и рекреационной зон, а также отдельных частей инженерной и транспортной инфраструктур, других объектов, размещение и деятельность которых не оказывает воздействия, требующего специальных санитарно-защитных зон;

      30-1) государственный банк проектов строительства – электронный архив технико-экономических обоснований, типовых проектов и проектной (проектно-сметной) документации на строительство новых объектов, получивших положительное заключение комплексной вневедомственной экспертизы;

      30-2) государственные инвестиции в строительство (далее – государственные инвестиции) – инвестиции в строительство новых зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций, а также реконструкцию (расширение, модернизацию, техническое перевооружение) или капитальный ремонт существующих объектов, источником которых являются:

      средства республиканского и (или) местных бюджетов, в том числе целевые средства, направленные на бюджетные инвестиции и бюджетное кредитование субъектов квазигосударственного сектора;

      целевые средства негосударственных займов под государственную гарантию либо поручительство государства;

      средства Национального фонда Республики Казахстан;

      средства, направленные на реализацию проектов государственно-частного партнерства, в том числе концессионных проектов;

      31) строительная деятельность (далее - строительство) - деятельность по созданию основных фондов производственного и непроизводственного назначения путем возведения новых и (или) изменения (расширения, модернизации, технического перевооружения, реконструкции, реставрации, капитального ремонта) существующих объектов (зданий, сооружений и их комплексов, коммуникаций), монтажа (демонтажа), связанного с ними технологического и инженерного оборудования, изготовления (производства) строительных материалов, изделий и конструкций, а также осуществления работ по консервации строительства незавершенных объектов и постутилизации объектов, выработавших свой ресурс;

      31-1) заключение о качестве строительно-монтажных работ – документ, которым лица, осуществляющие технический надзор, подтверждают качество выполненных строительно-монтажных работ;

      32) строительно-монтажные работы - строительная деятельность, включающая:

      земляные работы и специальные работы в грунтах;

      подготовительные работы, связанные со сносом существующих зданий и сооружений, с устройством временных инженерных сетей, дорог, складских площадок, а также вертикальной планировкой территории;

      возведение несущих и (или) ограждающих конструкций зданий и сооружений (в том числе мостов, транспортных эстакад, тоннелей и метрополитенов, путепроводов, трубопроводов, иных искусственных строений);

      специальные строительные и монтажные работы по прокладке линейных сооружений;

      устройство наружных инженерных сетей и сооружений, а также внутренних инженерных систем;

      работы по защите и отделке конструкций и оборудования;

      строительство автомобильных и железных дорог;

      монтаж технологического оборудования, включая его сборку и установку в проектное положение на месте постоянной эксплуатации, индивидуальное испытание и испытание под нагрузкой, а также демонтаж;

      32-1) строительный объект – здание, сооружение и их комплексы, коммуникации, являющиеся конечным результатом строительной деятельности;

      33) строительная продукция - промежуточный и (или) конечный результат архитектурной, градостроительной и (или) строительной деятельности;

      34) качество строительной продукции (качество объекта) - совокупность характеристик (включая эстетические) доведенной до потребителя конечной строительной продукции, отражающих требования, направленные на обеспечение интересов и безопасности собственников (пользователей) и общества в целом на протяжении всего срока службы (эксплуатации, использования, применения);

      35) линии регулирования застройки (линии застройки) - границы застройки, устанавливаемые при размещении зданий (сооружений, строений) с отступом от красных и желтых линий или от границы земельного участка;

      35-1) ценообразование в строительстве – механизм образования стоимости строительной продукции;

      35-2) Единый государственный реестр новых технологий в строительстве – перечень новых эффективных технологий строительного производства, внедренных в Республике Казахстан субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, по которым отсутствуют нормы в сметно-нормативной базе, формируемый в порядке, определенном уполномоченным органом в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      35-3) сметная стоимость строительства – деньги, необходимые для осуществления строительства объекта, сумма которых определяется на основе проектных материалов и сметно-нормативной базы;

      36) красные линии - границы, отделяющие территории кварталов, микрорайонов, иных элементов в планировочной структуре населенных пунктов от улиц (проездов, площадей). Красные линии, как правило, применяются для регулирования границ застройки;

      36-1) Исключен Законом РК от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      37) макет - иллюстрационный (наглядный) материал, выполненный в строгом соответствии с масштабом в объемной форме (с детализацией или условно) в целях установления пространственной соразмерности планируемых территорий, проектируемых объектов, их отдельных элементов, а также интерьеров помещений или внутреннего пространства сооружений. В качестве макета могут использоваться видеоматериалы компьютерного пространственного моделирования;

      38) государственный градостроительный кадастр - государственная система количественных и качественных показателей, включающих градостроительные регламенты, картографическую, статистическую и текстовую информацию, характеризующую территорию градостроительной, архитектурной и строительной деятельности по признакам социально-правового режима ее использования, уровню инженерно-технической обеспеченности, по параметрам и состоянию объектов, расположенных на ней, а также природно-климатическим условиям и экологическому состоянию;

      39) государственные нормативы (государственные нормативные документы) - система нормативных правовых актов, градостроительных и технических регламентов, нормативно-технических документов, иных обязательных требований, условий и ограничений, обеспечивающих благоприятные, безопасные и другие необходимые условия обитания и жизнедеятельности человека;

      39-1) государственная экспертная организация – юридическое лицо, созданное по решению Правительства Республики Казахстан в организационно-правовой форме республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения и осуществляющее отнесенную к государственной монополии деятельность по проведению комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), формированию и ведению государственного банка проектов строительства, а также предоставлению технико-экономических обоснований, типовых проектов и проектной (проектно-сметной) документации из государственного банка проектов строительства;

      40) эскиз (эскизный проект) - упрощенный вид проектного (планировочного, пространственного, архитектурного, технологического, конструктивного, инженерного, декоративного или другого) решения, выполненный в форме схемы, чертежа, первоначального наброска (рисунка) и объясняющий замысел этого решения;

      40-1) исключен Законом РК от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

      41) генеральный план объекта - часть проекта строительства объекта (здания, сооружения, комплекса), содержащая комплексное решение вопросов его размещения на территории (участке), прокладки (проводки) транспортных коммуникаций, инженерных сетей, инженерной подготовки участка, благоустройства и озеленения, организации хозяйственного обслуживания и иных мероприятий, связанных с местоположением проектируемого объекта;

      42) постутилизация объекта - комплекс работ по демонтажу и сносу капитального строения (здания, сооружения, комплекса) после прекращения его эксплуатации (пользования, применения) с одновременным восстановлением и вторичным использованием регенерируемых элементов (конструкций, материалов, оборудования), а также переработкой не подлежащих регенерации элементов и отходов;

      43) мониторинг объектов - система наблюдений за состоянием и изменениями объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      44) техническая сложность объекта - уровень ответственности объекта строительства по степени технических требований к надежности и прочности оснований и конструкций, устанавливаемых государственными и (или) межгосударственными (международными) нормативами в зависимости от функционального назначения объекта, особенностей его несущих и ограждающих конструкций, количества этажей (конструктивных ярусов), сейсмической опасности или иных особых геологических, гидрогеологических, геотехнических условий места (района) строительства, которые подразделяются на:

      первый уровень ответственности - повышенный;

      второй уровень ответственности - нормальный;

      третий уровень ответственности - пониженный;

      44-1) акт приемки объекта в эксплуатацию – документ, подтверждающий завершение строительства объекта в соответствии с утвержденным проектом и государственными (межгосударственными) нормативами и полную готовность объекта к эксплуатации;

      44-2) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      44-3) заключение о соответствии выполненных работ проекту – документ, которым лица, осуществляющие авторский надзор, подтверждают соответствие выполненных работ утвержденной проектной (проектно-сметной) документации;

      44-4) реновация – комплекс мер по обновлению строительных объектов, в том числе ветхих и (или) аварийных, направленный на улучшение условий их эксплуатации в целях обеспечения безопасности жизни и здоровья людей, а также приведение таких объектов в соответствие с архитектурным обликом населенного пункта путем реконструкции (капитального ремонта), реставрации или строительства, возведения новых строительных объектов со сносом ветхих и (или) аварийных строительных объектов;

      45) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      46) консервация строящихся объектов - комплекс мер по обеспечению сохранности и качественных характеристик конструкций, материалов и оборудования незавершенного строительством объекта на период временного приостановления его строительства;

      47) санитарно-защитная зона - территория, отделяющая зоны специального назначения, а также промышленные предприятия и другие производственные, коммунальные и складские объекты в населенном пункте от близлежащих селитебных территорий, зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения в целях ослабления воздействия на них неблагоприятных факторов;

      47-1) экспертное заключение – документ государственной экспертной организации, экспертной организации или аккредитованной экспертной организации особой индустриальной зоны, являющийся результатом проведения комплексной вневедомственной экспертизы проекта строительства объектов на соответствие (несоответствие) принятых решений условиям исходных и разрешительных документов (материалов, данных) для проектирования, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, а также соблюдение в принятых решениях и расчетах требований градостроительных и технических регламентов, сметных норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      47-2) палата экспертных организаций (далее – палата) – единая некоммерческая организация, создаваемая юридическими лицами в количестве не менее трех аккредитованных экспертных организаций, осуществляющих экспертную деятельность в области проектирования объектов строительства, за исключением государственной экспертной организации;

      48) желтые линии - границы максимально допустимых зон возможного распространения завалов (обрушений) зданий (сооружений, строений) в результате разрушительных землетрясений, иных бедствий природного или техногенного характера. Желтые линии, как правило, применяются для регулирования разрывов между зданиями и сооружениями;

      48-1) декларация о соответствии – документ, которым подрядчик (генеральный подрядчик) удостоверяет соответствие выполненных работ завершенного строительством объекта утвержденному проекту и требованиям государственных (межгосударственных) нормативов;

      49) архитектурно-планировочное задание - комплекс требований к назначению, основным параметрам и размещению объекта на конкретном земельном участке (площадке, трассе), а также обязательные требования, условия и ограничения к проектированию и строительству, устанавливаемые в соответствии с градостроительными регламентами для данного населенного пункта. При этом допускается установление требований по цветовому решению и использованию материалов отделки фасадов зданий (сооружений), объемно-пространственному решению в соответствии с эскизами (эскизными проектами), предоставляемыми заказчиком (застройщиком, инвестором);

      49-1) автоматизированный реестр в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности (далее – автоматизированный реестр) – компонент информационной системы в сфере архитектуры, градостроительства и строительства интегрированный с информационными системами государственных органов и иных организаций, содержащий сведения о субъектах архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в соответствии с настоящим Законом;

      50) инжиниринговые услуги в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности - комплекс услуг (технический и авторский надзоры, управление проектом), обеспечивающий подготовку и осуществление строительства с целью достижения оптимальных проектных показателей;

      51) межгосударственные нормативы (межгосударственные нормативные документы) в области архитектуры, градостроительства и строительства - система нормативно-технических документов, правил и других обязательных требований, условий и ограничений, включающая межгосударственные градостроительные нормативы, межгосударственные строительные нормы и правила, межгосударственные стандарты в строительстве, действующие на основании ратифицированных Республикой Казахстан международных договоров на территориях Республики Казахстан и другого государства (других государств);

      51-1) экспертные работы - работы по экспертизе проектов и проведению технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений;

      52) уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства - центральный государственный орган, осуществляющий руководство в сфере государственного управления архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью;

      53) архитектурная деятельность (далее - архитектура) - деятельность по созданию объектов архитектуры, включающая творческий процесс создания внешнего и внутреннего облика объекта, пространственной, композиционной, объемно-планировочной и функциональной организации, зафиксированной в архитектурной части проектной документации для строительства (реконструкции, реставрации), ведение авторского надзора при реализации проекта;

      54) архитектурные объекты - здание, сооружение, монумент, комплекс зданий и сооружений, их экстерьеры и (или) интерьеры, элементы благоустройства, ландшафтного или садово-паркового искусства, созданные на основе архитектурных или градостроительных проектов, в разработке которых необходимо участие архитектора;

      55) произведение архитектуры (градостроительства) - объект авторского права и интеллектуальной собственности автора (авторов), являющийся результатом творческого процесса в профессиональной деятельности физических лиц, направленного на создание какого-либо архитектурного объекта или формирование градостроительного пространства, включая авторский замысел, зафиксированный в форме проектной документации, отдельного чертежа, макета или эскиза, а также реализованный в натуре проект (часть проекта);

      56) зоны (районы) повышенной сейсмической опасности - районы с возможным (ожидаемым) сейсмическим воздействием интенсивностью семь и более баллов;

      56-1) сметные нормы – совокупность ресурсов (затрат труда работников строительства, времени работы строительных машин, потребности в материалах, изделиях и конструкциях), установленная на принятый измеритель строительных, монтажных и других работ;

      56-2) сметно-нормативная база – свод сметных норм и сметных цен на материалы, изделия и оборудование;

      56-3) заказчик – физическое или юридическое лицо, осуществляющее деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности. В зависимости от целей деятельности заказчиком могут выступать заказчик-инвестор проекта (программы), заказчик (собственник), застройщик либо их уполномоченные лица;

      57) техногенные воздействия - как правило, нежелательные или вредные (опасные) воздействия на население, населенные пункты либо межселенные территории, вызванные в результате хозяйственной деятельности человека без угрозы или с угрозой возникновения чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;

      58) техногенные бедствия - экстремальные факторы, связанные с хозяйственной деятельностью и вызвавшие:

      промышленные, транспортные и другие аварии;

      пожары, взрывы или угрозу взрыва;

      выбросы или угрозу выброса биологически, химически опасных или радиоактивных веществ;

      внезапные обрушения зданий или сооружений, коммуникаций;

      прорывы гидротехнических или очистных сооружений;

      аварии на электроэнергетических и коммуникационных системах;

      59) технический надзор - надзор за строительством на всех стадиях реализации проекта, включая качество, сроки, стоимость, приемку выполненных работ и сдачу объектов в эксплуатацию;

      60) здание - искусственное строение, состоящее из несущих и ограждающих конструкций, образующих обязательный наземный замкнутый объем, в зависимости от функционального назначения используемое для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов, а также размещения и хранения материальных ценностей. Здание может иметь подземную часть;

      61) инженерное оборудование зданий (сооружений) - комплекс инженерных систем и технических устройств, создающих нормативные либо комфортные условия проживания (быта), трудовой деятельности (пребывания) людей, обеспечивающих сохранение материальных ценностей, а также инженерного обеспечения технологического оборудования и производственных процессов;

      61-1) техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений – вид экспертных работ, в результате которых определяется фактическое состояние зданий и сооружений и их элементов, надежность и устойчивость, возможность дальнейшей эксплуатации зданий и сооружений, получение количественной оценки фактических показателей качества конструкций с учетом изменений, происходящих во времени, для установления состава и объема работ капитального ремонта, модернизации или реконструкции на объекте, а также изменения целевого назначения;

      61-2) типовой проект – проектно-сметная документация для дальнейшего многократного применения при проектировании, разрабатываемая в рамках бюджетной программы уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      61-3) маломобильные группы населения – лица пожилого возраста, лица с инвалидностью, лица, испытывающие затруднения при самостоятельном передвижении, получении услуг, информации или ориентировании в пространстве, в том числе использующие детские коляски и (или) кресла-коляски;

      62) экологические бедствия - экстремальные экологические факторы нарушения природного баланса, связанные с изменением:

      состояния суши (катастрофические просадки, тектонические разломы, грифоны, оползни, обвалы из-за выработки полезных ископаемых, наличие тяжелых металлов или других вредных веществ в почве сверх предельно допустимых концентраций, интенсивная деградация почв, опустынивание на обширных территориях из-за эрозии, засоления или заболачивания почв);

      состава и свойств атмосферы (резкое изменение климата в результате антропогенного воздействия, устойчивое превышение предельно допустимых концентраций вредных примесей и ухудшение прозрачности воздуха, устойчивая недостаточность кислорода в населенных пунктах, образование обширной зоны кислотных осадков);

      состояния гидросферы (истощение водоисточников или их катастрофическое или необратимое загрязнение, устойчивая нехватка питьевой воды, а также воды для нужд производства и хозяйственно-бытовых нужд);

      состояния биосферы (гибель растительности на обширных территориях, исчезновение видов животных, растений, резкое изменение способности биосферы к воспроизводству).

      К экологическим бедствиям также относятся стихийные бедствия (катастрофические природные явления).

      Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.02.2012 № 553-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 34-V (вводится в действие со дня его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Законом РК от 03.12.2013 № 151-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (порядок введения в действие см. пп. 7) п. 1 ст. 3); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.11.2015 № 391-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования); от 23.12.2023 № 51-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. Законодательство об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности Республики Казахстан основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из норм настоящего Закона, Гражданского кодекса и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Основные направления деятельности в области архитектуры, градостроительства и строительства

      1. Основные направления деятельности в области архитектуры, градостроительства и строительства должны обеспечивать государственные, общественные и частные интересы в этой сфере:

      1) государственные интересы – интересы общества в целом в обеспечении условий устойчивого развития регионов, городов, поселков, аулов (сел) и других поселений, территориального транспортного планирования и организации дорожного движения, функционирования систем жизнеобеспечения, транспорта и инженерных коммуникаций, связи и энергетики, охраны окружающей среды, сохранения объектов историко-культурного наследия;

      2) общественные интересы - интересы населения отдельных регионов, городов, поселков, сел и других поселений в обеспечении благоприятных условий проживания (пребывания) на этой территории, улучшения экологической обстановки, предотвращения опасных (вредных) воздействий в результате хозяйственной и иной деятельности, развития инфраструктур населенных пунктов и прилегающих к ним территорий, сохранения объектов историко-культурного наследия, природных ценностей;

      3) частные интересы - интересы физических и юридических лиц в связи с осуществлением архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на принадлежащих им земельных участках.

      В случае, если градостроительная и архитектурно-строительная деятельность граждан и юридических лиц создает неудобства или невозможность пользования, владения либо распоряжения принадлежащим им (используемым ими) объектом (земельным участком или иным недвижимым имуществом), она подлежит ограничению.

      2. Архитектурная, градостроительная и строительная деятельность заключается в:

      1) проведении инженерных изысканий для строительства, использовании в архитектурно-градостроительных и строительных целях Национального фонда пространственных данных ;

      2) составлении обоснований, прогнозов, документов Системы государственного планирования Республики Казахстан в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      3) разработке, согласовании, экспертизе и утверждении в установленном порядке градостроительной, архитектурно-строительной и иной проектной (проектно-сметной) документации;

      4) строительстве новых, а также расширении, техническом перевооружении, модернизации, реконструкции, реставрации, реновации и капитальном ремонте существующих строений, зданий, сооружений, инженерных и транспортных коммуникаций;

      5) инженерной подготовке территории, строительстве объектов благоустройства и озеленении;

      6) консервации строительства незавершенных объектов;

      7) проведении комплекса работ по постутилизации объектов;

      8) проведении научно-исследовательских, опытно-экспериментальных работ и использовании их результатов в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      9) осуществлении градостроительного и архитектурно-строительного контроля и надзора;

      10) привлечении и оказании инжиниринговых услуг;

      11) установлении требований, обеспечивающих безопасность в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными законами РК от 12 апреля 2005 г. N 38; от 13 апреля 2005 г. N 40 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 11 декабря 2006 г. N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 29 декабря 2006 г. N 209 (порядок введения в действие см. статью 2); от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст .2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 21.12.2022 № 167-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 4. Субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности являются государственные органы, физические и юридические лица, участвующие в формировании и развитии среды обитания и жизнедеятельности человека на территории Республики Казахстан.

      Лица без гражданства, иностранцы и иностранные юридические лица могут быть наделены в установленном законодательством порядке правом выполнения на территории Республики Казахстан работ (услуг), относящихся к архитектурной, градостроительной и (или) строительной деятельности, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 5. Объекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Объектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности являются:

      1) территория Республики Казахстан;

      2) территории областей, районов;

      3) территории населенных пунктов и их частей;

      4) функциональные зоны;

      5) объекты недвижимости, включая все виды сооружений с относящимся к ним технологическим и инженерным оборудованием;

      6) специальные экономические и индустриальные зоны;

      7) недвижимые памятники истории и культуры, природы и городского ландшафта, статус которых установлен законодательством Республики Казахстан.

      Города как объекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности подразделяются на:

      1) крупные (с численностью населения свыше 500 тысяч жителей);

      2) большие (с численностью населения свыше 100 тысяч до 500 тысяч жителей);

      3) средние (с численностью населения свыше 50 тысяч до 100 тысяч жителей);

      4) малые (с численностью населения до 50 тысяч жителей).

      Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Объекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности особого регулирования и градостроительной регламентации

      1. Объекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности особого регулирования и градостроительной регламентации подразделяются на:

      1) территориальные объекты особого регулирования и градостроительной регламентации;

      2) населенные пункты особого регулирования и градостроительной регламентации;

      3) отдельные объекты недвижимости, требующие особого регулирования и (или) градостроительной регламентации;

      4) отдельные объекты строительства, требующие особого регулирования и (или) градостроительной регламентации.

      2. К территориальным объектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности особого регулирования и градостроительной регламентации относятся:

      1) зоны экологического бедствия и (или) чрезвычайных ситуаций;

      2) особо охраняемые природные территории;

      3) водоохранные зоны и полосы;

      4) территории с объектами историко-культурного наследия и (или) охраняемыми уникальными и редкими ландшафтами;

      5) территории оздоровительного, курортного, рекреационного и резервного назначения;

      6) пригородные зоны;

      6-1) территории агломерации;

      7) зоны режимных территорий и иные территории, отнесенные законодательными актами Республики Казахстан к зонам особого регулирования.

      3. К населенным пунктам с особым регулированием архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и градостроительной регламентации относятся:

      1) столица Республики Казахстан и города республиканского значения;

      2) города с численностью населения свыше ста тысяч жителей;

      3) курортные города и поселки;

      4) населенные пункты, их части или прилегающая к ним территория, имеющие историческую, культурную ценность, либо охраняемые ландшафтные объекты, а также поселения в заповедниках и национальных парках;

      5) военные городки, пограничные отделения и поселения в иных закрытых объектах;

      6) населенные пункты, расположенные в районах с особыми (экстремальными) природно-климатическими, геотехническими или гидрогеологическими условиями, а также в зонах экологических и техногенных бедствий либо подверженных воздействию иных неблагоприятных явлений и процессов.

      4. К объектам недвижимости с особым регулированием архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и градостроительной регламентации относятся:

      1) памятники истории и культуры и их ансамбли;

      2) объекты государственного природно-заповедного фонда;

      3) сооружения, необходимые для выполнения специальных государственных или хозяйственных задач, включая объекты, заведомо представляющие опасность жизни и здоровью человека или окружающей среде;

      4) здания и сооружения для проживания, пребывания и работы лиц с инвалидностью.

      4-1. Отдельные объекты строительства, требующие особого регулирования и (или) градостроительной регламентации, определяются уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      5. Режим особого регулирования устанавливается настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 12.04.2005 N 38; от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 10.07.2009 N 180-IV; от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 16.11.2020 № 375-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Обеспечение благоприятной среды обитания и
жизнедеятельности при осуществлении архитектурной,
градостроительной и строительной деятельности

Статья 7. Права граждан на благоприятную среду населенных пунктов

      Граждане как потребители результатов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности имеют право:

      1) на благоприятную, применительно к данной местности, а также доступную лицам с инвалидностью и другим маломобильным группам населения среду обитания и жизнедеятельности в пределах территории населенного пункта (поселения) в соответствии с государственной градостроительной политикой в части расселения и размещения производительных сил, с градостроительными требованиями к зонированию территорий, нормами экологической и санитарно-гигиенической безопасности и уровнем обеспеченности данной местности инфраструктурой;

      2) на отдых путем выделения (отвода) рекреационных территорий, предназначенных для этих целей и обладающих наиболее благоприятными природно-климатическими условиями и ландшафтом, надлежащими лечебными и санитарно-гигиеническими условиями, условиями для проведения досуга, включая образовательно-просветительские, культурно-массовые, спортивно-оздоровительные и зрелищные мероприятия, возможностью для размещения дачных, садовых и огородных участков.

      При выборе территории, предназначенной для отдыха населения, также должно учитываться наличие объектов, отнесенных к охраняемым ландшафтным объектам и (или) историческим и культурным ценностям.

      Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8. Обеспечение безопасности от природных и техногенных, антропогенных воздействий

      1. Осуществление архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно исходить из условий обеспечения установленных законодательством требований по безопасности населения, территорий и населенных пунктов от воздействия опасных (вредных) природных и техногенных, антропогенных явлений и процессов.

      Меры по выполнению этих требований должны отражаться в проектной документации, регламентируемой государственными нормативами.

      2. Государственные нормативы (государственные нормативные документы) должны предусматривать обязательность включения в градостроительную и архитектурно-строительную документацию разделов о мерах по защите населения, населенных пунктов и межселенных территорий от опасных (вредных) воздействий в результате чрезвычайных ситуаций природного или техногенного характера.

      3. Населенные пункты и территории, подверженные опасным (вредным) воздействиям в результате чрезвычайных ситуаций природного характера, а также прогнозируемых чрезвычайных ситуаций техногенного характера, должны быть обеспечены комплексной проектной документацией по защите населения и территорий от указанных воздействий.

      4. В населенных пунктах, подверженных воздействиям природного, техногенного, антропогенного характера, результаты мониторинга происходивших опасных (вредных) явлений и процессов отражаются в государственном градостроительном кадастре на базовом уровне.

Статья 9. Требования по экологической безопасности и охране окружающей среды

      1. Архитектурная, градостроительная и строительная деятельность должна осуществляться с учетом оценки ее воздействия на окружающую среду в соответствии с классификацией объектов, установленной Экологическим кодексом Республики Казахстан, и предусматривать мероприятия по рациональному использованию природных ресурсов, обеспечению экологической безопасности и охраны окружающей среды.

      Указанные мероприятия предусматриваются и выполняются в соответствии с нормативами и (или) предельно допустимым уровнем (нагрузкой), установленными законодательством для данного вида воздействий.

      2. В состав градостроительной и архитектурно-строительной документации включаются разделы (части) проектов по охране окружающей среды и рациональному использованию природных ресурсов.

      Выполнение требований (условий, ограничений) утвержденной в установленном порядке проектной документации по рациональному использованию природных ресурсов, обеспечению экологической безопасности и охраны окружающей среды обязательно для всех субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляющих реализацию проектов.

      Территории с наличием промышленных центров или отдельных производственных комплексов, объявленные зонами экологического бедствия, должны быть обеспечены комплексной проектной документацией по защите населения и окружающей среды.

      3. Комплексными схемами градостроительного развития территорий, межрегиональными схемами территориального развития должны предусматриваться меры по охране окружающей среды и природопользованию, а также реабилитации зон экологических бедствий и чрезвычайных ситуаций.

      Проекты генеральных планов населенных пунктов, проекты детальной планировки и иная градостроительная документация должны содержать сведения об имеющихся на планируемой территории водоохранных зонах и полосах, особо охраняемых природных территориях с указанием наличия согласований проектов с соответствующими уполномоченными органами в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      В случае отсутствия действующих проектов водоохранных зон и полос для планируемой территории заданием на разработку указанных градостроительных проектов должна предусматриваться обязательность специального раздела, заменяющего отсутствующую водоохранную документацию.

      4. При наличии на территории угрозы жизни и здоровью человека, ранее возникшей либо ожидаемой (прогнозируемой) в результате загрязнения территории и (или) объекта вредными химическими, биологическими веществами свыше предельно допустимых концентраций, радиоактивными веществами свыше предельно допустимых уровней, градостроительная документация должна содержать специальные разделы (части) проекта, предусматривающие меры по уничтожению (изъятию) таких источников, консервации загрязненных территорий (объектов) с проведением комплекса мер по их реабилитации, а также возможность введения Правительством Республики Казахстан особого режима использования территории или объекта (объектов), включая временное нахождение граждан (населения) в неблагополучной зоне.

      Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными законами РК от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие смотрите в ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV.

Статья 9-1. Требования по обеспечению безопасности дорожного движения

      1. Осуществление архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно исходить из условий обеспечения установленных законодательством Республики Казахстан требований по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения.

      Меры по выполнению этих требований должны отражаться в проектной документации по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения.

      2. В состав градостроительной и архитектурно-строительной документации включаются разделы (части) проектов по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения.

      Выполнение требований (условий, ограничений) утвержденной в установленном порядке проектной документации по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения обязательно для всех субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляющих реализацию проектов.

      3. Населенные пункты и территории должны быть обеспечены комплексной проектной документацией по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения.

      4. В населенных пунктах результаты мониторинга дорожно-транспортных происшествий и пропускной способности дорог и улиц отражаются в государственном градостроительном кадастре на базовом уровне.

      5. Разделы (части) проектов по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения содержат следующие виды документов:

      1) обосновывающие материалы для разработки транспортных разделов комплексных схем, генеральных планов (концептуальные предложения по организации дорожного движения, комплексные транспортные схемы, исследования и прогнозы) – выполняют исследования работы транспортных систем, очагов и причин дорожно-транспортных происшествий, оценку ранее разработанных проектных решений по ожидаемому уровню аварийности, разрабатывают предложения по снижению дорожно-транспортных происшествий за счет перераспределения транспортной нагрузки, переклассификации улично-дорожной сети, строительства новых участков улично-дорожной сети, ограничения дорожного движения;

      2) комплексная транспортная схема – выполняет распределение объемов транспортной работы между индивидуальным и общественным транспортом, предлагает комплексные решения по развитию улично-дорожных сетей и сетей общественного транспорта, сетей внеуличного скоростного движения;

      3) генеральная схема улично-дорожной сети – определяет финансово-экономические аспекты реализации задач развития эффективной и безопасной улично-дорожной сети в соответствии с документами территориального планирования (схемами территориального планирования и генеральными планами);

      4) проект организации улично-дорожной сети – реализует заданную структуру магистральной улично-дорожной сети, определяет местоположения улиц, дорог и узловых элементов, поперечных и продольных профилей, схем дорожного движения в узлах с условием обеспечения требований по безопасности дорожного движения. Определяет необходимые территории для размещений улиц и дорог;

      5) проект планировки дорог – определяет местоположение основных элементов улиц и дорог в пределах отводов (красных линий), зарезервированных территорий с учетом требований безопасности дорожного движения;

      6) комплексная схема организации дорожного движения – определяет систему организации дорожного движения в рамках принятого проекта организации улично-дорожной сети и принятых проектов планировки улиц во взаимоувязке с движением общественного транспорта.

      6. Территориальное транспортное планирование и организация дорожного движения осуществляются в трех стадиях:

      на первой стадии проводятся исследования текущей транспортной ситуации, выполняются прогнозы изменения транспортной ситуации на долгосрочную перспективу, оцениваются возможности развития транспортного каркаса территории и формируются концептуальные предложения по организации дорожного движения на долгосрочную перспективу с выделением первой очереди. Для городов с населением более ста тысяч человек, других городов со сложной транспортной ситуацией разрабатываются комплексные транспортные схемы;

      на второй стадии результаты исследований, концептуальные предложения и комплексные транспортные схемы оформляются в виде обосновывающих материалов и рассматриваются в рамках разработки схем территориального планирования территории Республики Казахстан и отдельных регионов (области или какой-либо ее части), генеральных планов населенных пунктов. Результатом разработки указанных документов являются генеральные схемы организации дорожного движения во взаимоувязке с другими материалами схем территориального планирования и генеральных планов;

      на третьей стадии на основании генеральных схем организации дорожного движения разрабатываются комплексные схемы организации дорожного движения.

      7. Проект организации улично-дорожной сети является связующим звеном между генеральным планом (документом территориального планирования), проектом планировки дорог и комплексной схемой организации дорожного движения.

      8. Проект планировки дорог является основанием к разработке проекта организации дорожного движения в отдельных узлах.

      9. Проектирование дорог на территории Республики Казахстан должно отвечать следующим обязательным требованиям обеспечения:

      необходимой пропускной способности дорог с учетом перспективы увеличения интенсивности дорожного движения;

      дорог интеллектуальными транспортными системами;

      беспрепятственного и безопасного движения общественного транспорта, в том числе путем выделения им отдельных полос для движения;

      беспрепятственного и безопасного движения велосипедов, в том числе путем выделения им отдельных велосипедных полос движения либо велосипедных дорожек;

      оснащения дорог трассовыми медико-спасательными пунктами;

      пешеходными переходами;

      электрозарядными станциями.

      Сноска. Глава 2 дополнена статьей 9-1 в соответствии с Законом РК от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 18.07.2024 № 126-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9-2. Требования по обеспечению связью

      При проектировании и строительстве сооружения, здания, расположенного в общественной (общественно-деловой) зоне, заказчик обеспечивает:

      проведение волоконно-оптических линий связи;

      отдельное помещение с системой управления микроклиматом (вентиляция, кондиционирование и другое) для операторов связи с целью размещения и подключения средств связи.

      Собственниками таких сооружений и зданий обеспечивается равный доступ операторов связи.

      Сноска. Глава 2 дополнена статьей 9-2 в соответствии с Законом РК от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Требования по сохранению объектов историко-культурного наследия и ландшафтов

      1. Осуществление архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно исходить из условий сохранности территорий и объектов, признанных в установленном законодательством порядке памятниками истории и культуры и охраняемыми ландшафтными объектами.

      2. На территориях, имеющих памятники истории и культуры, охраняемые природные объекты, устанавливаются границы особого регулирования, в пределах которых запрещается или ограничивается архитектурная, градостроительная и строительная деятельность.

      3. Порядок использования земель в границах указанных зон регулируется законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными Законом РК от 11.12.2006 № 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

Статья 11. Обеспечение населенных пунктов объектами инфраструктуры и создание условий их доступности

      1. Градостроительной документацией по планированию и застройке населенного пункта либо его части (градостроительными проектами) должны определяться состав и структура объектов социальной, производственной, рекреационной, инженерной и транспортной инфраструктуры, а также предусматриваться:

      1) благоустройство, озеленение, инженерная подготовка территории и необходимые сервитуты с учетом типа (роли) поселения;

      2) комплексная застройка территории;

      3) учет интересов различных социальных, демографических и профессиональных групп населения;

      4) соблюдение нормативных требований (ограничений, условий);

      5) развитие конкурентной среды в сфере обслуживания.

      2. Населенные пункты должны быть обеспечены оптимальными условиями и средствами доступа для всех категорий населения (включая лиц с инвалидностью и другие маломобильные группы) к рабочим местам, местам общего пользования, объектам (сооружениям, коммуникациям) социальной, рекреационной, инженерной и транспортной инфраструктуры в соответствии с типом поселения и условиями данной местности.

      3. Градостроительная документация для населенных пунктов должна содержать разделы по созданию условий обеспечения потребностей лиц с инвалидностью и других маломобильных групп населения в объектах социальной и рекреационной инфраструктуры.

      4. Изменение назначения объектов обслуживания населения, которое влечет снижение установленного государственными нормативами уровня обслуживания, не допускается.

      5. При разработке градостроительной документации, проектировании и застройке населенных пунктов должна предусматриваться единая система транспортных коммуникаций и улично-дорожной сети, взаимоувязанная с планировочной структурой населенного пункта и обеспечивающая связь со всеми его функциональными зонами (включая пригородные зоны), а также объектами внешнего транспорта.

      6. Проектная документация на освоение (обустройство, застройку) межселенных территорий в целях последующего осуществления хозяйственной и (или) иной деятельности, связанной с пребыванием людей, должна предусматривать устойчивую и доступную систему жизнеобеспечения на этой территории, включая строительство объектов инфраструктуры.

      7. При разработке проектной документации, строительстве, эксплуатации и постутилизации магистральных коммуникаций, головных сооружений инженерной инфраструктуры, а также при проведении работ по инженерной подготовке территорий должны приниматься решения, учитывающие интересы смежных территорий и исключающие возможность воздействия опасных (вредных) явлений и процессов на территорию и население.

      8. Утвержденные схемы республиканской, межрегиональной и региональной инженерной и транспортной систем являются основой для разработки проектной (проектно-сметной) документации, а также деятельности, направленной на развитие (сопряженной с развитием) системы жизнеобеспечения и обустройства населенных пунктов.

      Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Обеспечение градостроительных требований при использовании земельных участков

      Использование земельных участков собственниками либо землепользователями для застройки (включая прокладку коммуникаций, инженерную подготовку территории, благоустройство, озеленение и другие виды обустройства участка), а также для расширения или реконструкции зданий (строений, сооружений) может осуществляться только в соответствии с утвержденной в установленном законодательством Республики Казахстан порядке проектной документацией и с соблюдением целевого назначения или сервитута, зонирования территории, красных линий и линий регулирования застройки, правил организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства и эксплуатации, а также с соблюдением запретов, установленных на территории запретной зоны и запретного района при арсеналах, базах и складах Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований.

      В случае, если земельный участок подпадает под отчуждение для государственных нужд в связи с утверждением нового или внесением изменений в утвержденный генеральный план либо проект детальной планировки или схемы развития и застройки населенных пунктов, собственник или землепользователь использует данный земельный участок по целевому назначению в соответствии с градостроительными требованиями, действовавшими до утверждения нового или внесения изменений в утвержденный генеральный план либо проект детальной планировки или схемы развития и застройки населенных пунктов, до изъятия земельных участков для государственных нужд.

      Сноска. Статья 12 в редакции Закона РК от 29.05.2020 № 337-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Участие физических и юридических лиц в обсуждениях решений по архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. Физические и юридические лица Республики Казахстан имеют право на полную, своевременную и достоверную информацию о состоянии среды обитания и жизнедеятельности, ее предполагаемых изменениях, намечаемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, за исключением информации ограниченного в законодательном порядке доступа или относящейся к государственным секретам.

      2. Информирование физических и юридических лиц о состоянии среды их обитания и жизнедеятельности, а также о намерениях по застройке (перепланировке) территории осуществляется местными исполнительными органами районов (городов) через средства массовой информации или посредством проведения общественных обсуждений, экспозиций и выставок.

      3. До утверждения градостроительной и архитектурно-строительной документации физические и юридические лица имеют право принимать участие в обсуждениях, вносить предложения по изменению принимаемых решений, затрагивающих общественные или частные интересы.

      Примечание ИЗПИ!
      Пункт 4 предусмотрен в новой редакции в соответствии с Законом РК от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

      4. В случае выдачи государственными органами недостоверной информации (отказа в выдаче запрошенной информации, не относящейся к категории ограниченного доступа) о проектируемых объектах, состоянии среды обитания и жизнедеятельности и предполагаемых в ней изменениях, не соответствующих государственным нормативам или утвержденной градостроительной документации, а также непосредственно затрагивающих общественные и частные интересы, физические и юридические лица вправе обратиться в суд в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

      5. Участие физических и юридических лиц в обсуждениях при принятии градостроительных, архитектурных или строительных решений может выражаться в форме:

      1) прямого участия;

      2) представительства;

      3) иной, не запрещенной законодательством форме.

      6. Если архитектурная, градостроительная и (или) строительная деятельность на данной территории затрагивает интересы граждан, общественных объединений и юридических лиц, то они имеют право:

      1) на отмену в административном или судебном порядке решения о размещении, проектировании, строительстве (реконструкции) или вводе объектов в эксплуатацию, осуществляемых с нарушением законодательства или государственных нормативов;

      2) на введение ограничений, приостановление или прекращение в административном или судебном порядке деятельности, осуществляемой с нарушением законодательства или государственных нормативов;

      3) обжаловать в порядке, установленном законами Республики Казахстан, действия (бездействие) местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения), а также заключения экспертизы проектов;

      4) предъявлять в суд иски о возмещении вреда, причиненного здоровью граждан и (или) имуществу в связи с допущенными субъектами или должностными лицами нарушениями законодательства или государственных нормативов;

      5) в установленном законодательством порядке обращаться по иным фактам нарушения законодательства и государственных нормативов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021).

Глава 3. Права, обязанности и ответственность субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

Статья 14. Права субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности имеют право в установленном законодательством порядке:

      1) запрашивать и получать информацию (сведения, данные, исходные материалы или документы) из соответствующих органов архитектуры и градостроительства, а также государственного предприятия, осуществляющего ведение государственного градостроительного кадастра (за исключением информации или документов ограниченного доступа), необходимую для предпроектных исследований, подготовки технико-экономического обоснования, обоснования инвестиций в строительство, планирования освоения территории и (или) ее застройки, проектирования и строительства объектов, а также их последующей эксплуатации;

      2) использовать приобретенные в собственность либо предоставленные во владение, пользование земельные участки по целевому назначению в пределах градостроительных регламентов, сервитутов или иных нормативных требований (условий, ограничений);

      3) создавать профессиональные общественные организации.

      Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Статья 15. Авторское право на произведение архитектуры и градостроительства

      1. Авторское право на произведение архитектуры и градостроительства и отношения, возникающие в связи с ним, регулируются Гражданским кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "Об авторском праве и смежных правах" и настоящим Законом.

      2. Граждане, в результате творческого труда которых созданы произведения архитектуры и (или) градостроительства, признаются их авторами и наделяются соответствующим авторским правом.

      3. Имущественные права авторов произведения архитектуры или градостроительства (кроме случаев, предусмотренных Гражданским кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "Об авторском праве и смежных правах" и настоящим Законом) заключаются в их исключительных правах:

      1) использовать или разрешать использовать проект для реализации;

      2) осуществлять или разрешать воспроизведение, распространение и переработку архитектурного или градостроительного проекта;

      3) в предусмотренном законодательством порядке делегировать указанные исключительные права другим лицам.

      4. Авторы произведения архитектуры или градостроительства, созданного в порядке выполнения служебных обязанностей или служебного задания, не наделяются имущественными правами, если иное не предусмотрено договором.

      Договор между заказчиком проекта (работодателем) и авторами (исполнителями заказа) должен содержать положения об урегулировании имущественных прав по использованию произведения архитектуры или градостроительства, создаваемого в порядке выполнения служебных обязанностей или служебного задания.

      5. Автор произведения архитектуры или градостроительства вправе:

      1) осуществлять авторский надзор за разработкой строительной документации по реализации авторского проекта, если иное не предусмотрено заданием на разработку проекта строительства;

      2) осуществлять в установленном порядке авторский надзор за ходом строительства (реконструкции, реставрации, модернизации) объектов, если иное не предусмотрено заданием на разработку архитектурного (градостроительного) проекта;

      3) производить фотографирование (кино-, видеосъемку), если иное не предусмотрено договором на разработку проекта или заданием на проектирование, а также если объект не несет информации, относящейся к государственным секретам.

      6. Защита личных неимущественных прав автора (авторов) на произведение архитектуры и градостроительства осуществляется в порядке, определенном законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 16. Основные обязанности субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности обязаны:

      1) осуществлять деятельность в соответствии с законодательством и государственными нормативами (государственными нормативными документами);

      2) поддерживать находящиеся в их собственности (владении, пользовании) эксплуатируемые объекты в надлежащем состоянии, обеспечивающем их безопасность для граждан, а также беспрепятственный доступ маломобильным группам населения, устойчивое функционирование в соответствии с нормативными и другими обязательными требованиями, включая эстетические.

      3) при проектировании, строительстве и застройке населенных пунктов, формировании жилых районов, благоустройстве вновь осваиваемых и реконструируемых территорий и других населенных пунктов в соответствии с законодательством Республики Казахстан и государственными нормативами (государственными нормативными документами) предусмотреть доступ лицам с инвалидностью к жилым, общественным и производственным зданиям, сооружениям и помещениям.

      При проектировании и строительстве открытых стоянок для временного хранения легковых автомобилей, размещаемых в пределах жилой застройки, а также при учреждениях обслуживания и объектах труда, предусмотреть места для личных автотранспортных средств лиц с инвалидностью.

      Сноска. Статья 16 с изменениями, внесенными Законом РК от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 17. Ответственность субъектов за нарушение законодательства об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. Нарушения норм и требований (условий, правил, ограничений), установленных законодательством об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, допущенные ее субъектами, влекут ответственность, предусмотренную законами Республики Казахстан.

      К указанным нарушениям относятся:

      1) осуществление лицензируемых видов деятельности в сфере архитектуры, градостроительства и строительства без лицензии;

      2) отклонение от утвержденного функционального назначения территорий, градостроительных регламентов, установленного режима в зонах особого градостроительного регулирования;

      2-1) отклонение и несоответствие проекта детальной планировки или проектов застройки утвержденному генеральному плану населенного пункта;

      3) отклонение от установленного в законодательном порядке выбора и предоставления (разрешения на использование), а также изъятия земельных участков для градостроительных целей, связанных с обеспечением государственных нужд;

      4) отклонение от установленного порядка разработки, согласования, экспертизы и утверждения градостроительной документации, равно как и отклонение от утвержденной в установленном законодательством Республики Казахстан порядке документации либо внесение в нее изменений без разрешения утвердившей инстанции;

      4-1) отклонение от установленного порядка разработки, экспертизы и утверждения проектной (проектно-сметной) документации, равно как и отклонение от утвержденной в установленном законодательством Республики Казахстан порядке документации либо внесение в нее изменений без разрешения утвердившей инстанции;

      4-2) отклонение от утвержденной проектной (проектно-сметной) документации в ходе строительно-монтажных работ;

      5) производство строительно-монтажных работ без уведомления органов, осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль и надзор, в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях";

      6) осуществление строительства без сопровождения архитектурного строительного контроля и надзора, технического и авторского надзоров в случаях, когда настоящим Законом предусматривается их обязательность;

      7) самовольное строительство, равно как и изменение архитектурного облика, перепланировка (переоборудование, перепрофилирование) зданий, отдельных помещений и (или) частей здания;

      8) отклонение от установленных красных линий и линий застройки, а также желтых линий в зонах повышенной сейсмической опасности при планировке и застройке населенных пунктов;

      9) несоблюдение государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства, в том числе неприменение на объектах, финансируемых за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора, материалов, оборудования, изделий и конструкций отечественного производства, включенных в базу данных товаров, работ, услуг и их поставщиков, а также охраны труда, пожаро- и взрывобезопасности, санитарной и экологической безопасности, обеспечения доступа для лиц с инвалидностью и маломобильных групп населения к объектам социальной, транспортной и рекреационной инфраструктуры в процессе проектирования, экспертизы, строительства и последующей эксплуатации объекта;

      10) нарушение установленного законодательством порядка приемки и ввода в эксплуатацию завершенных строительством объектов, а также их содержания в процессе эксплуатации;

      11) немотивированный отказ должностных лиц в выдаче либо выдача недостоверной информации о подготовке и принятии решений, связанных с планировкой и застройкой (реконструкцией) населенных пунктов (частей населенных пунктов), проектируемых объектах, а также о состоянии среды обитания и жизнедеятельности и предполагаемых в ней изменениях, непосредственно затрагивающих общественные и частные интересы;

      12) иные действия, вследствие которых ухудшается состояние среды обитания и жизнедеятельности, ущемляются права и законные интересы граждан, в том числе лиц с инвалидностью, и общества в целом, наносится ущерб государственным интересам, которые влекут за собой ответственность, предусмотренную законами Республики Казахстан.

      2. Обязанности по устранению допущенного нарушения и его последствий, а также возмещению нанесенного ущерба (вреда) возлагаются на субъекта, допустившего указанные нарушения.

      3. Факты несоблюдения гарантийного срока эксплуатации построенного объекта вследствие допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и (или) строительной деятельности нарушений устанавливаются в соответствии с нормами Гражданского кодекса Республики Казахстан, а также статьей 69 настоящего Закона.

      4. В случаях выявления в проектной (проектно-сметной) документации в процессе проведения экспертизы нарушений, оказывающих непосредственное влияние на прочность, устойчивость и надежность объекта, а также нарушений в градостроительном проекте, нарушения требований законодательства Республики Казахстан, а также градостроительных и технических регламентов, норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства и неустранения выявленных нарушений в установленные сроки проведения экспертизы организация, разработавшая проектную (проектно-сметную) документацию, градостроительные проекты, несет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      Подтверждением выявленных нарушений при разработке проектной (проектно-сметной) документации и градостроительных проектов является отрицательное заключение экспертизы (показания экспертов).

      При выявлении в проектной (проектно-сметной) документации в процессе строительства нарушений требований законодательства Республики Казахстан, а также градостроительных и технических регламентов, норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства, оказывающих непосредственное влияние на прочность, устойчивость и надежность строящегося объекта, организация, разработавшая проектную (проектно-сметную) документацию, а также эксперт, выдавший положительное заключение по проектной (проектно-сметной) документации, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      При выявлении нарушений действующих норм и требований в градостроительном проекте организация, разработавшая градостроительный проект, а также эксперт и государственная экспертная организация, выдавшие положительное заключение по градостроительному проекту, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      Выявленные нарушения и замечания экспертов должны быть мотивированными и обоснованы ссылками на соответствующие нормативные правовые акты, требования градостроительных и технических регламентов, норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства в Республике Казахстан. Выдача замечаний рекомендательного характера не допускается.

      Нарушение обоснованности и (или) достоверности расчетной или сметной стоимости строительства при производстве по гражданским делам, административным делам, уголовным делам, а также делам об административных правонарушениях подтверждается судебной экспертизой в порядке, установленном соответственно Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Административным процедурно-процессуальным кодексом Республики Казахстан, Уголовно-процессуальным кодексом Республики Казахстан либо Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      В случае подтверждения судебной экспертизой необоснованного завышения расчетной или сметной стоимости строительства лица, разработавшие проектную (проектно-сметную) документацию и проводившие комплексную вневедомственную экспертизу проекта, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      5. Архитектурно-планировочное задание, согласованный эскизный проект, а также положительное заключение комплексной вневедомственной экспертизы проектов, согласованные и выданные с нарушениями требований законодательства Республики Казахстан, а также градостроительных и технических регламентов, норм и положений государственных и межгосударственных нормативных документов, подлежат отзыву либо отмене в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными законами РК от 13.04.2005 N 40 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2021 № 399-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Государственное управление в области архитектуры, градостроительства и строительства

Статья 18. Должностные лица и органы государственного управления в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Должностными лицами и органами государственного управления, осуществляющими регулирование, а также выполняющими контрольно-надзорные функции в области архитектуры, градостроительства и строительства, являются:

      1) Президент Республики Казахстан;

      2) Правительство Республики Казахстан;

      3) уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      4) иные центральные исполнительные органы в пределах их специальных полномочий по вопросам, являющимся смежными с архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью;

      5) местные представительные и исполнительные органы областей, городов республиканского значения и столицы, районов, городов областного значения.

      Сноска. Статья 18 в редакции Закона РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); с изменениями, внесенными законами РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 19. Компетенция Правительства Республики Казахстан в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Правительство Республики Казахстан в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности:

      1) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) поручает центральным исполнительным органам комплексную разработку генеральной схемы организации территории Республики Казахстан, утверждает и реализует ее основные положения включая систему расселения и размещения производительных сил, градостроительные регламенты республиканского значения, схемы и проекты развития производственной, социальной, рекреационной, инженерной и транспортной инфраструктуры, а также территорий и объектов особого градостроительного регулирования республиканского и межрегионального значения;

      3-1) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      3-2) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      3-3) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4) устанавливает границы территорий и объектов особого градостроительного регулирования республиканского и межрегионального значения;

      5) утверждает проекты генеральных планов (включая основные положения) городов республиканского значения, столицы и городов областного значения с расчетной численностью населения свыше ста тысяч жителей, иную градостроительную и архитектурно-строительную документацию, имеющую общегосударственное, межгосударственное или межрегиональное значение, а также внесение в них изменений, за исключением архитектурно-строительной документации по объектам международной специализированной выставки;

      6) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      6-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      7) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      8) принимает решения о проектировании и строительстве объектов общегосударственного и межгосударственного значения;

      9) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      9-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      10) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      11) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      12) (исключен)

      13) издает нормативные правовые акты, регулирующие архитектурную, градостроительную и строительную деятельность;

      14) обеспечивает выполнение межправительственных соглашений о сотрудничестве в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      15) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);
      15-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      15-2) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 34-V (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
      16) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      16-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      17) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      18) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      18-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      19) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      20) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      21) определяет порядок реализации проектов строительства (реконструкции, капитального ремонта) объектов и комплексов Республики Казахстан за рубежом;

      22) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      23) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      24) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 19 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 12.04.2005 N 38; от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 31.01.2006 N 125; от 29.12.2006 N 209 (порядок введения в действие см. статью 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 34-V (вводится в действие со дня его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 27.10.2015 № 364-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20. Компетенция уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства

      К компетенции уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства относятся:

      1) формирование и реализация государственной политики в области архитектуры, градостроительства, строительства, развития производственной базы строительной индустрии;

      1-1) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      1-2) осуществление координации и методического руководства местных исполнительных органов в области архитектуры, градостроительства, строительства, развития производственной базы строительной индустрии;

      1-3) организация научных исследований по ценообразованию и экономике в сфере строительства объектов за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора;

      1-4) разработка и согласование межрегиональных схем территориального развития;

      1-5) осуществление контроля за выполнением требований законодательных актов о приоритетном использовании потенциала Республики Казахстан в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      2) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
      3) - 6) исключены Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      6-1) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      6-2) разработка и утверждение нормативных документов по ценообразованию в строительстве и сметным нормам;

      6-3) разработка и утверждение правил определения стоимости строительства объектов за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора;

      6-4) разработка и утверждение правил формирования и ведения государственного банка проектов строительства, а также предоставления технико-экономических обоснований, типовых проектов и проектной (проектно-сметной) документации;

      6-5) исключен Законом РК от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

      6-6) формирование, ведение и систематическое обновление Единого государственного реестра новых технологий в строительстве;

      6-7) разработка и утверждение правил осуществления технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений;

      6-8) разработка и утверждение правил выдачи решения на проведение комплекса работ по постутилизации объектов (снос зданий и сооружений);

      7) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      8) исключен Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).
      9) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      10) (исключен - от 12 января 2007 года N 222)

      11) руководство государственной экспертизой проектов;

      11-1) разработка и утверждение порядка аттестации экспертов, осуществляющих экспертные работы и инжиниринговые услуги в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      11-2) разработка и утверждение правил создания экспертных комиссий (экспертных групп) и привлечения специалистов (специализированных институтов и организаций) для участия в комплексной вневедомственной и градостроительной экспертизе;

      11-3) разработка и утверждение правил оформления экспертных заключений по градостроительным и строительным проектам (технико-экономическим обоснованиям и проектно-сметной документации);

      11-4) разработка и утверждение правил аккредитации экспертных организаций;

      11-5) разработка и утверждение правил проведения комплексной вневедомственной экспертизы технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации, предназначенной для строительства новых, а также изменения (реконструкции, расширения, технического перевооружения, модернизации и капитального ремонта) существующих зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций независимо от источников финансирования;

      11-6) определение порядка утверждения проектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), предназначенных для строительства объектов за счет бюджетных средств и иных форм государственных инвестиций;

      11-7) Действовал до 01.01.2016 в соответствии с Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (порядок введения в действие см. п. 5 ст. 3).

      11-8) разработка и утверждение правил проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов всех уровней;

      11-9) аккредитация юридических лиц, претендующих на проведение комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов;

      11-10) разработка и утверждение правил адресации объектов недвижимости на территории Республики Казахстан совместно с уполномоченным органом в сфере информатизации;

      11-11) утверждение индивидуальных планов поэтапной разработки и согласования проектно-сметной документации на строительство отдельных объектов, требующих особого регулирования и (или) градостроительной регламентации;

      11-12) разработка и утверждение правил, определяющих порядок ведения портала и информационных систем для организации проведения комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства и комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов по принципу "одного окна";

      11-13) разработка и утверждение правил, определяющих порядок ведения портала и информационных систем для организации проведения строительства по принципу "одного окна";

      11-14) разработка и утверждение нормативных правовых актов, нормативных и методологических документов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      11-15) осуществление контроля и надзора за соответствием разработанных и утвержденных градостроительных проектов (проектов детальной планировки, схем развития и застройки – упрощенного варианта генеральных планов малых населенных пунктов) требованиям законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      11-16) разработка и утверждение правил осуществления инженерно-геологических изысканий;

      12) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      12-1) осуществление контроля и надзора за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля в части соответствующего выполнения функций, возложенных на них законодательством Республики Казахстан;

      12-2) ведение реестра лицензий в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      12-3) выдача предписаний и применение установленных Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях административных мер воздействия к местным исполнительным органам по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля и палате";;

      12-4) посещение объекта с целью установления соответствующего выполнения местными исполнительными органами по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля функций, возложенных на них законодательством Республики Казахстан;

      12-5) утверждение формы акта государственных инспекторов о приостановлении деятельности в сфере строительства;

      13) создание государственного градостроительного кадастра, осуществление контроля за его ведением;

      13-1) координация действий центральных и местных исполнительных органов по вопросам предоставления информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      14) нормативно-техническое и методологическое обеспечение деятельности субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, а также государственного предприятия, осуществляющего ведение государственного градостроительного кадастра;

      14-1) разработка и утверждение правил осуществления контроля и надзора за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля;

      15) принятие решений о применении к нарушителям предусмотренных законодательных мер в связи с допущенными нарушениями и отклонениями от норм законодательства, государственных нормативных требований, условий и ограничений, установленных в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      15-1) разработка и утверждение правил регистрации в базе данных государственного градостроительного кадастра градостроительных проектов, предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации, а также объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      15-2) разработка и утверждение правил разработки, согласования и утверждения градостроительных проектов (генеральных планов населенных пунктов, проектов детальной планировки и проектов застройки);

      16) (исключен);
      17) (исключен - от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

      18) аттестация государственных строительных инспекторов;

      18-1) ведение реестра аттестованных экспертов, осуществляющих экспертные работы и инжиниринговые услуги в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      19) разработка технических регламентов;

      19-1) рассмотрение проектов документов по стандартизации в пределах компетенции, а также подготовка предложений по разработке, внесению изменений, пересмотру и отмене национальных, межгосударственных стандартов, национальных классификаторов технико-экономической информации и рекомендаций по стандартизации для внесения в уполномоченный орган в сфере стандартизации;

      20) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      21) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      22) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      22-1) разработка и утверждение форм заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ проекту, декларации о соответствии;

      22-2) разработка и утверждение формы акта приемки объекта в эксплуатацию по согласованию с уполномоченным государственным органом, осуществляющим государственное регулирование и контроль деятельности в сфере государственной регистрации прав на недвижимое имущество и государственного технического обследования недвижимого имущества;

      23) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
      23-1) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      23-2) утверждение правил оказания инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      23-3) утверждение правил проведения аттестации государственных строительных инспекторов, осуществляющих архитектурно-строительный контроль и надзор;

      23-4) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      23-5) утверждение правил определения общего порядка отнесения зданий и сооружений к технически и (или) технологически сложным объектам;

      23-6) утверждение правил определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов;

      23-7) утверждение технических регламентов;

      23-8) утверждение правил ведения и предоставления информации и (или) сведений из государственного градостроительного кадастра;

      23-9) утверждение единых квалификационных требований, предъявляемых для осуществления лицензируемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      23-10) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      23-11) утверждение перечня видов работ (услуг) в составе строительно-монтажных работ;

      23-12) руководство деятельностью и осуществление координации действий центральных и местных исполнительных органов при проведении государственной политики в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      23-13) проведение мероприятий по обеспечению рационального использования территорий и природных ресурсов при градостроительном освоении территорий, имеющих государственное и межрегиональное значение;

      23-14) утверждение правил организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства;

      23-15) утверждение типовых правил благоустройства городов и населенных пунктов;

      23-16) организация разработки, согласование, утверждение, регистрация и введение в действие (приостановление действия, отмена) государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      23-17) утверждение правил организации деятельности и осуществления функций заказчика (застройщика);

      23-18) разработка и утверждение правил определения стоимости работ по проведению комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов, а также комплексной градостроительной экспертизы проектов градостроительного планирования территорий различного уровня;

      23-19) разработка и утверждение правил и разрешительных требований по аттестации инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      23-20) разработка и утверждение правил и разрешительных требований по аккредитации негосударственных аттестационных центров по аттестации инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      23-21) разработка и утверждение правил и разрешительных требований по аккредитации организаций, осуществляющих инжиниринговые услуги по техническому надзору и экспертные работы по техническому обследованию надежности и устойчивости зданий и сооружений на технически и технологически сложных объектах первого и второго уровней ответственности;

      23-22) аккредитация негосударственных аттестационных центров по аттестации инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      23-23) аккредитация юридических лиц, осуществляющих технический надзор и техническое обследование по объектам первого и второго уровней ответственности;

      23-24) разработка и утверждение правил по аккредитации организаций по управлению проектами в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      23-25) ведение реестра аккредитованных негосударственных аттестационных центров по аттестации инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      23-26) ведение реестра аттестованных инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      23-27) ведение реестра аккредитованных организаций, осуществляющих инжиниринговые услуги по техническому надзору и экспертные работы по техническому обследованию надежности и устойчивости зданий и сооружений на технически и технологически сложных объектах первого и второго уровней ответственности;

      23-28) ведение реестра аккредитованных организаций по управлению проектами в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      23-29) согласование правил формирования архитектурного облика и градостроительного планирования городов республиканского значения и столицы на соответствие требованиям настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      23-30) разработка и утверждение порядка организации разработки, согласования, утверждения, регистрации и введения в действие (приостановления действия, отмены) государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      23-31) определение перечня требований, нарушение которых влечет применение мер оперативного реагирования, а также определение в отношении конкретных нарушений требований конкретного вида меры оперативного реагирования с указанием срока действия данной меры (при необходимости).

      В перечень требований, нарушение которых влечет применение мер оперативного реагирования, включаются требования, являющиеся предметом государственного контроля, в соответствии со статьей 143 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан;

      24) осуществление иных полномочий, предусмотренных настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 20 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 12.04.2005 N 38; от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 29.12.2006 N 209 (порядок введения в действие см. статью 2); от 12.01.2007 N 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 21.07.2007 N 297 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 10.07.2009 N 180-IV; от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.03.2010 № 258-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 31-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 24.11.2015 № 419-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 27.02.2017 № 49-VI (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2019 № 291-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (порядок введения в действие см.ст. 2); от 26.01.2021 № 412-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 21. Компетенция областных маслихатов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      В компетенции областных маслихатов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на соответствующей территории, находятся:

      1) одобрение, проекта генерального плана (включая основные положения) городов областного значения с расчетной численностью населения свыше ста тысяч жителей;

      2) утверждение представляемых акиматом области комплексных схем градостроительного планирования территории подведомственных административно-территориальных единиц (проектов районной планировки);

      3) утверждение проектов генеральных планов (включая основные положения) городов областного значения с расчетной численностью населения до ста тысяч жителей;

      4) утверждение правил благоустройства и инженерного обеспечения территорий, а также правил сохранения и содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций;

      4-1) утверждение представляемых акиматом области правил создания, содержания и защиты не входящих в лесной фонд Республики Казахстан зеленых насаждений в пределах границ населенных пунктов области;

      5) исключен Законом РК от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      6) (исключен)
      Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 10.07.2009 N 180-IV; от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением на казахском языке, текст на русском языке не изменяется в соответствии с Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 22. Компетенция городских маслихатов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. В компетенции маслихатов городов республиканского значения, столицы в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории города и пригородной зоны, находятся:

      1) одобрение проекта генерального плана развития города (включая основные положения);

      1-1) утверждение комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих территорий (проекта районной планировки), отнесенных в законодательном порядке к зоне влияния города;

      2) утверждение представляемых акиматом города правил благоустройства и инженерного обеспечения города;

      2-1) утверждение представляемых акиматом города правил создания, содержания и защиты не входящих в лесной фонд Республики Казахстан зеленых насаждений в пределах границ города;

      3) утверждение представляемых акиматом города правил содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций, согласованных с уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      4) исключен Законом РК от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      5) установление территориальных правил охраны и содержания объектов государственного природно-заповедного фонда, имеющих городское значение;

      6) утверждение согласованных с уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства правил формирования архитектурного облика и градостроительного планирования городов республиканского значения и столицы.

      1-1. В компетенции маслихатов городов областного значения с численностью населения свыше ста тысяч жителей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории города и пригородной зоны, находятся:

      1) одобрение проекта генерального плана города;

      2) одобрение проекта комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих к городу территорий (проекта районной планировки), отнесенных в законодательном порядке к зоне влияния города;

      3) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      4) утверждение правил благоустройства и инженерного обеспечения города и пригородной зоны, а также содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций.

      2. В компетенции маслихатов городов областного значения с численностью населения до ста тысяч жителей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории города и пригородной зоны, находятся:

      1) одобрение проекта генерального плана города (включая основные положения), проекта комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих к городу территорий (проекта районной планировки), отнесенных в законодательном порядке к зоне влияния города;

      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) утверждение правил благоустройства и инженерного обеспечения города и пригородной зоны, а также содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций.

      3. Исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 21.07.2007 N 297 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 10.07.2009 N 180-IV; от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2019 № 291-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 23.

      (Исключена - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.)

Статья 23-1. Компетенция районных маслихатов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      В компетенции районных маслихатов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на соответствующей территории, находятся:

      1) утверждение генеральных планов городов районного значения и поселков, а также схем развития и застройки (упрощенных генеральных планов) сельских населенных пунктов с расчетной численностью населения до пяти тысяч жителей;

      2) утверждение градостроительных проектов, а также схем инженерного обеспечения и коммуникаций.

      Сноска. Глава дополнена статьей 23-1 - Законом РК от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); с изменением, внесенным Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 24. Компетенция акиматов областей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. В компетенции акиматов областей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории подведомственной области, находятся:

      1) координация деятельности по реализации комплексной схемы градостроительного планирования территорий (проекта районной планировки области или ее части), утвержденных в установленном порядке генеральных планов населенных пунктов на территории области;

      1-1) реализация государственной политики в области архитектуры, градостроительства, строительства, развития производственной базы строительной индустрии;

      2) внесение на рассмотрение областного маслихата проекта генерального плана города областного значения с расчетной численностью населения свыше ста тысяч жителей для последующего представления в Правительство Республики Казахстан на утверждение;

      2-1) организация разработки и представление в Правительство Республики Казахстан на утверждение генеральных планов городов областного значения с расчетной численностью населения свыше ста тысяч жителей, одобренных областным маслихатом;

      2-2) представление на утверждение областному маслихату комплексных схем градостроительного планирования территории подведомственных административно-территориальных единиц (проектов районной планировки), а также проектов генеральных планов развития городов областного значения с расчетной численностью населения до ста тысяч жителей, одобренных городскими маслихатами и прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      2-3) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      3) представление на утверждение областному маслихату правил благоустройства и инженерного обеспечения территорий, а также правил сохранения и содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций, объектов государственного природно-заповедного фонда;

      3-1) представление на утверждение областному маслихату правил создания, содержания и защиты не входящих в лесной фонд Республики Казахстан зеленых насаждений в пределах границ населенных пунктов области;

      4) внесение в областной маслихат предложений, обусловленных градообразующими факторами, по установлению или изменению границ подведомственных административно-территориальных единиц в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      5) согласование проектов генеральных планов городов республиканского значения в части их развития за счет территории области, резервных территорий, пригородной зоны, а также иных территорий, законодательно отнесенных к зоне влияния города;

      6) согласование проектов генеральных планов городов областного значения;

      7) исключен Законом РК от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      8) (исключен - от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

      9) информирование населения о планируемой застройке территории либо иных градостроительных изменениях;

      10) утверждение и реализация градостроительных проектов (проектов детальной планировки, проектов застройки), разрабатываемых для развития утвержденных генеральных планов (комплексной схемы градостроительного планирования, проектов планировки) населенных пунктов, прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      10-1) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      11) принятие решений о застройке территории, расширении, техническом перевооружении, модернизации, реконструкции (перепланировке, переоборудовании, перепрофилировании), реставрации и капитальном ремонте строений, зданий, сооружений, инженерных и транспортных коммуникаций, а также об инженерной подготовке территории, благоустройстве и озеленении, консервации объектов незавершенного строительства, проведении комплекса работ по постутилизации объектов областного значения;

      11-1) ведение учета и регистрация актов о сносе зданий и сооружений областного значения;

      12) ведение учета актов приемки объектов в эксплуатацию, а также объектов (комплексов), вводимых в эксплуатацию;

      12-1) оказание содействия в работе государственных органов архитектурно-строительного контроля и надзора на территории области;

      13) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      14) предоставление в установленном порядке информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      14-1) представление уполномоченному органу по делам архитектуры, градостроительства и строительства ежемесячных отчетов по отводам и изменениям целевых назначений земельных участков на территории агломерации;

      15) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
      16) исключен Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

      17) ведение мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      17-1) согласование с аккредитованными республиканскими спортивными федерациями технической спецификации и технического задания на проектирование спортивных сооружений, предназначенных для проведения соревнований международного и республиканского уровней;

      17-2) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      17-3) осуществление государственного архитектурно-строительного контроля и надзора за качеством строительства объектов, применение установленных Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях административных мер воздействия к нарушителям архитектурно-градостроительной дисциплины на этих объектах;

      17-4) осуществление лицензирования в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      17-5) принятие решений о применении к нарушителям предусмотренных законодательных мер в связи с допущенными нарушениями и отклонениями от норм законодательства, государственных нормативных требований, условий и ограничений, установленных в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      17-6) аттестация экспертов на право осуществления экспертных работ и инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      17-7) организация и осуществление надзора за качеством проектной документации;

      17-8) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      17-9) рассмотрение и утверждение предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации на строительство объектов и комплексов, финансируемых за счет местного бюджета, а также республиканского бюджета, выделенного на финансирование местного бюджетного инвестиционного проекта;

      17-10) аккредитация организаций по управлению проектами в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      17-11) согласование границ территорий запретной зоны и запретного района при арсеналах, базах и складах Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований;

      17-12) внесение на согласование в акимат столицы или городов республиканского значения проекта генерального плана населенного пункта, расположенного в пригородной зоне;

      18) исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования);
      19) исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования);

      20) осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      2. Исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2014 № 229-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (порядок введения в действие см. пп. 7) п. 1 ст. 3); от 28.10.2015 № 366-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.05.2020 № 337-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.01.2021 № 412-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 25. Компетенция акиматов городов республиканского значения, столицы и городов областного значения в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      Сноска. Заголовок статьи 25 с изменением, внесенным Законом РК от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. К компетенции акиматов городов республиканского значения, столицы в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой в пределах установленных границ подведомственной территории, относятся:

      1) проведение государственной архитектурной, градостроительной и строительной политики на подведомственной территории;

      1-1) реализация государственной политики в области архитектуры, градостроительства, строительства, развития производственной базы строительной индустрии;

      2) координация деятельности по реализации утвержденного в установленном законодательством порядке генерального плана города, комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих территорий (проекта районной планировки), отнесенных в установленном законодательством порядке к зоне влияния города;

      3) организация разработки и внесение на одобрение городскому маслихату проекта генерального плана города, проектов установления и изменения городской черты и границ пригородной зоны, а также границ районов и населенных пунктов, переданных в административное подчинение городу;

      4) внесение проекта генерального плана города на утверждение в Правительство Республики Казахстан;

      5) представление на утверждение городскому маслихату градостроительных проектов (генеральных планов с расчетной численностью населения до ста тысяч жителей), прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      5-1) определение возможности (невозможности) предоставления права на земельный участок в городах республиканского значения, столице в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      5-2) выдача заключения в виде мотивированного отказа о невозможности предоставления права на земельный участок в городах республиканского значения, столице в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      6) представление на утверждение городскому маслихату городских правил благоустройства и инженерного обеспечения подведомственной территории;

      6-1) представление на утверждение городскому маслихату правил создания, содержания и защиты не входящих в лесной фонд Республики Казахстан зеленых насаждений в пределах границ города;

      7) внесение в городской маслихат предложений по установлению правил сохранения и содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций, объектов государственного природно-заповедного фонда городского значения;

      8) исключен Законом РК от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      9) информирование населения о планируемой застройке территории либо иных градостроительных изменениях;

      10) утверждение и реализация градостроительных проектов, разрабатываемых для развития утвержденного генерального плана (комплексной схемы градостроительного планирования, проектов планировки) города и пригородной зоны;

      10-1) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      11) принятие решений по выбору, предоставлению, а в случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан, и принудительному отчуждению для государственных нужд земельных участков на подведомственной территории с учетом подверженности стихийным бедствиям (наводнения, землетрясения, сели, оползни и снежные лавины) для застройки или иного градостроительного освоения;

      12) принятие решений о застройке территории, расширении, техническом перевооружении, модернизации, реконструкции (перепланировке, переоборудовании, перепрофилировании), реставрации и капитальном ремонте строений, зданий, сооружений, инженерных и транспортных коммуникаций, а также об инженерной подготовке территории, благоустройстве и озеленении, консервации объектов незавершенного строительства, проведении комплекса работ по постутилизации объектов городского значения с учетом подверженности стихийным бедствиям (наводнения, землетрясения, сели, оползни и снежные лавины);

      12-1) ведение учета и регистрация актов о сносе зданий и сооружений городского значения;

      13) ведение учета актов приемки объектов в эксплуатацию, а также объектов (комплексов), вводимых в эксплуатацию, с обязательным учетом обеспечения доступа лиц с инвалидностью;

      13-1) оказание содействия в работе государственных органов архитектурно-строительного контроля и надзора на территории области;

      14) организация сохранения жилищного фонда, коммуникаций, памятников истории и культуры, объектов государственного природно-заповедного фонда и ведения контроля за их нормативным содержанием (использованием, эксплуатацией);

      15) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      16) предоставление в установленном порядке информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      17) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      18) ведение мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов с привлечением представителей общественных объединений лиц с инвалидностью в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      18-1) согласование с аккредитованными республиканскими спортивными федерациями технической спецификации и технического задания на проектирование спортивных сооружений, предназначенных для проведения соревнований международного и республиканского уровней;

      18-2) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      18-3) осуществление государственного архитектурно-строительного контроля и надзора за качеством строительства объектов, применение установленных Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях административных мер воздействия к нарушителям архитектурно-градостроительной дисциплины на этих объектах;

      18-4) осуществление лицензирования в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      18-5) принятие решений о применении к нарушителям предусмотренных законодательных мер в связи с допущенными нарушениями и отклонениями от норм законодательства, государственных нормативных требований, условий и ограничений, установленных в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      18-6) аттестация экспертов на право осуществления экспертных работ и инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      18-7) организация и осуществление надзора за качеством проектной документации;

      18-8) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      18-9) рассмотрение и утверждение предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации на строительство объектов и комплексов, финансируемых за счет местного бюджета, а также республиканского бюджета, выделенного на финансирование местного бюджетного инвестиционного проекта;

      18-10) аккредитация организаций по управлению проектами в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      18-11) разработка и внесение на согласование в уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства правил формирования архитектурного облика и градостроительного планирования городов республиканского значения и столицы;

      18-12) согласование границ территорий запретной зоны и запретного района при арсеналах, базах и складах Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований;

      19) исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования);
      20) исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования);

      21) осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      1-1. К компетенции акимата столицы, помимо функций, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории столицы и пригородной зоны, относятся:

      1) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      2) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      2-1) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      3) осуществление контроля за сроками проектирования, строительства и ввода в эксплуатацию объектов реконструкции;

      4) осуществление заимствования в соответствии с бюджетным законодательством Республики Казахстан.

      1-2. К компетенции акиматов столицы, городов республиканского значения в сфере градостроительной деятельности, осуществляемой в пределах пригородной зоны, относятся:

      1) участие в выработке государственной градостроительной политики, применяемой на территории пригородной зоны;

      2) участие в разработке проекта генерального плана населенного пункта, расположенного в пригородной зоне;

      3) согласование проекта генерального плана населенного пункта, расположенного в пригородной зоне, в части:

      определения проектной численности населения населенного пункта;

      обеспечения трудовой занятости населения;

      обеспечения населения источниками питьевой воды и электроэнергией.

      2. К компетенции акиматов городов областного значения с численностью населения свыше ста тысяч жителей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой в пределах установленных границ подведомственной территории, относятся:

      1) координация деятельности по реализации утвержденного в установленном законодательством порядке генерального плана города, комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих территорий (проекта районной планировки), отнесенных в установленном законодательством порядке к зоне влияния города;

      2) организация разработки и внесение на одобрение в городской маслихат проекта генерального плана города, проектов установления и изменения городской черты и границ пригородной зоны, а также границ подведомственных административных районов и населенных пунктов-спутников;

      3) представление в соответствии со статьей 22 настоящего Закона на утверждение соответствующему маслихату градостроительных проектов, прошедших комплексную градостроительную экспертизу, а также правил благоустройства и инженерного обеспечения территории города;

      4) внесение в городской маслихат предложений по установлению правил сохранения и содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций, объектов государственного природно-заповедного фонда местного значения;

      5) информирование населения города о планируемой застройке либо иных градостроительных изменениях;

      5-1) предоставление в установленном порядке информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      6) утверждение и реализация градостроительных проектов (проектов детальной планировки и застройки города и пригородной зоны), прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      7) принятие решений по выбору, предоставлению, а в случаях, предусмотренных законодательными актами, и изъятию для государственных нужд земельных участков на подведомственной территории для застройки или иного градостроительного освоения;

      8) принятие решений о застройке территории, расширении, техническом перевооружении, модернизации, реконструкции (перепланировке, переоборудовании, перепрофилировании), реставрации и капитальном ремонте строений, зданий, сооружений, инженерных и транспортных коммуникаций, а также об инженерной подготовке территории, благоустройстве и озеленении, консервации объектов незавершенного строительства, проведении комплекса работ по постутилизации объектов местного значения;

      8-1) ведение учета и регистрация актов о сносе зданий и сооружений местного значения;

      9) ведение учета актов приемки объектов в эксплуатацию, а также объектов (комплексов), вводимых в эксплуатацию;

      10) организация сохранения жилищного фонда, коммуникаций, памятников истории и культуры, объектов государственного природно-заповедного фонда и ведения контроля за их нормативным содержанием (использованием, эксплуатацией);

      11) ведение мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов с привлечением представителей общественных объединений лиц с инвалидностью в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      11-1) определение возможности (невозможности) предоставления права на земельный участок в городах областного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      11-2) выдача заключения в виде мотивированного отказа о невозможности предоставления права на земельный участок в городах областного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      12) осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      3. К компетенции акиматов городов областного значения с численностью населения до ста тысяч жителей в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой в пределах установленных границ подведомственной территории, относятся:

      1) координация деятельности по реализации утвержденного в установленном законодательством порядке генерального плана города, комплексной схемы градостроительного планирования прилегающих территорий (проекта районной планировки), отнесенных в установленном законодательством порядке к зоне влияния города;

      2) организация разработки и внесение на одобрение в городской маслихат проекта генерального плана города, проектов установления и изменения городской черты и границ пригородной зоны, а также границ подведомственных административных районов и населенных пунктов-спутников, комплексных схем градостроительного развития;

      3) представление в соответствии со статьей 22 настоящего Закона на утверждение соответствующему маслихату градостроительных проектов, прошедших комплексную градостроительную экспертизу, а также правил благоустройства и инженерного обеспечения территории города;

      4) внесение в городской маслихат предложений по установлению правил сохранения и содержания жилищного фонда, иных зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, инженерных коммуникаций, объектов государственного природно-заповедного фонда местного значения;

      5) информирование населения города о планируемой застройке либо иных градостроительных изменениях;

      5-1) предоставление в установленном порядке информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      6) утверждение и реализация градостроительных проектов (проектов детальной планировки и застройки города и пригородной зоны), прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      7) принятие решений по выбору, предоставлению, а в случаях, предусмотренных законодательными актами, и изъятию для государственных нужд земельных участков на подведомственной территории для застройки или иного градостроительного освоения;

      8) принятие решений о застройке территории, расширении, техническом перевооружении, модернизации, реконструкции (перепланировке, переоборудовании, перепрофилировании), реставрации и капитальном ремонте строений, зданий, сооружений, инженерных и транспортных коммуникаций, а также об инженерной подготовке территории, благоустройстве и озеленении, консервации объектов незавершенного строительства, проведении комплекса работ по постутилизации объектов местного значения;

      8-1) ведение учета и регистрация актов о сносе зданий и сооружений местного значения;

      9) ведение учета актов приемки объектов в эксплуатацию, а также объектов (комплексов), вводимых в эксплуатацию;

      10) организация сохранения жилищного фонда, коммуникаций, памятников истории и культуры, объектов государственного природно-заповедного фонда и ведения контроля за их нормативным содержанием (использованием, эксплуатацией);

      11) ведение мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      11-1) определение возможности (невозможности) предоставления права на земельный участок в городах областного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      11-2) выдача заключения в виде мотивированного отказа о невозможности предоставления права на земельный участок в городах областного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      12) осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 25 в редакции Закона РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); с изменениями, внесенными законами РК от 21.07.2007 N 297 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2014 № 229-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (порядок введения в действие см. пп. 7) п. 1 ст. 3); от 28.10.2015 № 366-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.04.2019 № 241-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2019 № 291-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.05.2020 № 337-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.01.2021 № 412-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.01.2023 № 184-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 26. Компетенция акиматов районов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      К компетенции акиматов районов в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на подведомственной территории, относятся:

      1) координация деятельности по реализации утвержденной в установленном законодательством порядке комплексной схемы градостроительного планирования территории района (проекта районной планировки), генеральных планов сельских населенных пунктов;

      1-1) предоставление в установленном порядке информации и (или) сведений для внесения в базу данных государственного градостроительного кадастра;

      2) (исключен)
      3) (исключен)
      4) (исключен)

      5) информирование населения о планируемой застройке территории либо иных градостроительных изменениях;

      6) (исключен)

      7) принятие решений о строительстве, инженерной подготовке территории, благоустройстве и озеленении, консервации строительства незавершенных объектов, проведении комплекса работ по постутилизации объектов районного значения;

      7-1) ведение учета и регистрация актов о сносе зданий и сооружений районного значения;

      8) (исключен)

      9) ведение учета актов приемки объектов в эксплуатацию, а также объектов (комплексов), вводимых в эксплуатацию;

      10) организация сохранения жилищного фонда, коммуникаций, памятников истории и культуры районного значения контроля за их содержанием (использованием, эксплуатацией);

      11) (исключен);

      12) организация разработки и представление на утверждение районному маслихату схем градостроительного развития территории района, а также генеральных планов городов районного значения, поселков и иных сельских населенных пунктов, прошедших комплексную градостроительную экспертизу;

      13) реализация градостроительных проектов, разрабатываемых для развития утвержденных генеральных планов (схем территориального развития) населенных пунктов;

      13-1) рассмотрение и утверждение предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации на строительство объектов и комплексов, финансируемых за счет местного бюджета, а также республиканского бюджета, выделенного на финансирование местного бюджетного инвестиционного проекта;

      14) ведение мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов в порядке, установленном уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства;

      14-1) представление акимату области ежемесячных отчетов по отводам и изменениям целевых назначений земельных участков на территории агломерации;

      15) принятие решений по выбору, предоставлению, а в случаях, предусмотренных законодательными актами, и изъятию для государственных нужд земельных участков на подведомственной территории для застройки или иного градостроительного освоения;

      16) принятие решения о реконструкции посредством перепланировки помещений существующих зданий;

      16-1) определение возможности (невозможности) предоставления права на земельный участок в городах районного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      16-2) выдача заключения в виде мотивированного отказа о невозможности предоставления права на земельный участок в городах районного значения в соответствии со статьей 44-2 Земельного кодекса Республики Казахстан;

      17) осуществление в интересах местного государственного управления иных полномочий, возлагаемых на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 26 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 26.01.2021 № 412-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 27. Местные исполнительные органы по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля

      Сноска. Заголовок статьи 27 в редакции Закона РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Местные исполнительные органы по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля являются структурными подразделениями соответствующих акиматов и подразделяются на:

      1) областные (городов республиканского значения, столицы) органы:

      архитектуры и градостроительства;

      строительства (служба единого заказчика);

      государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      2) районные (городов областного значения) органы:

      архитектуры и градостроительства;

      строительства (служба единого заказчика).

      2. Компетенция местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля устанавливается в соответствии со статьями 24, 25 и 26 настоящего Закона.

      3. Руководители структурных подразделений местных исполнительных органов городов республиканского значения, столицы и городов областного значения, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства, по должности являются главными архитекторами городов.

      Руководители структурных подразделений местных исполнительных органов района, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства, по должности являются главными архитекторами районов.

      Сноска. Статья 27 в редакции Закона РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4-1. Общие требования безопасности в сфере архитектурной,
градостроительной и строительной деятельности

      Сноска. Глава 4-1 дополнена - Законом РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. статью 2).

Статья 27-1. Объекты технического регулирования и стандартизации

      Сноска. Заголовок статьи 27-1 в редакции Закона РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

      Объектами технического регулирования и стандартизации в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности являются здания, сооружения, процессы их проектирования, строительства, реконструкции, технического перевооружения, расширения, капитального ремонта и эксплуатации, а также строительные материалы, изделия и конструкции.

      При проектировании, строительстве, реконструкции, проведении технического перевооружения, расширения, капитального ремонта и эксплуатации объектов промышленных предприятий на территории специальных экономических зон, особых индустриальных зон, а также включенных в единую карту индустриализации, допускается прямое применение международных строительных норм и правил, а также международных, региональных стандартов и стандартов иностранных государств в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере стандартизации. При строительстве объектов на территории специальных экономических зон, особых индустриальных зон, а также включенных в единую карту индустриализации, допускается применение строительных материалов и конструкций, соответствующих требованиям международных строительных норм и правил, а также международных, региональных стандартов и стандартов иностранных государств, в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере стандартизации.

      Сноска. Статья 27-1 с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2013 № 151-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.10.2015 № 362-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2021 № 87-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 27-2. Требования безопасности к сооружениям

      1. Проектирование объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно обеспечивать безопасность сооружений для жизни и здоровья человека и окружающей среды.

      2. При проектировании сооружений должны быть идентифицированы и учтены все возможные риски для жизни и здоровья человека и окружающей среды на всех стадиях жизненного цикла с учетом обеспеченности оконных проемов замками и (или) механизмами безопасности, в том числе при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях, предполагаемых нарушениях при проведении строительно-монтажных работ и недопустимом строительстве.

      3. При производстве строительно-монтажных работ застройщик обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности с учетом обеспеченности оконных проемов замками и (или) механизмами безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля и надзора их выполнения на различных стадиях строительства сооружения.

      4. Строящиеся сооружения должны быть удалены от иных объектов на необходимое расстояние в соответствии с установленными нормами.

      5. При заключении договора строительного подряда на строительство, реконструкцию и ремонт сооружений заказчики должны указать в них требования технических регламентов и других нормативно-технических документов, обеспечивающих безопасность в области технического регулирования.

      6. На объектах строительства, являющихся зонами повышенной опасности, заказчик и подрядчик обязаны обеспечить безопасность производства строительно-монтажных работ и исключить возможность причинения вреда жизни и здоровью человека, окружающей среде.

      7. При проектировании и строительстве сооружений необходимо учитывать нагрузки, которые могут привести к следующим явлениям:

      1) обрушению всего сооружения или его части;

      2) деформации недопустимой величины;

      3) повреждениям других частей сооружения или установок и оборудования, размещенных в них, вследствие значительных деформаций несущих элементов;

      4) ущербу, вызванному случайными событиями, несоразмерными первопричине.

      8. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы в случае пожара:

      1) прочность несущих элементов обеспечивалась в течение определенного срока;

      2) возникновение и распределение огня и дыма внутри сооружения было ограничено;

      3) обеспечить незамедлительную эвакуацию людей через аварийные выходы, в том числе маломобильных групп населения;

      4) спасательные группы имели безопасный доступ к очагам возгорания.

      9. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы не представлять опасности для гигиены и здоровья человека, в частности, вследствие:

      1) выделения токсичных газов и иных вредных химических веществ;

      2) наличия в воздухе опасных частиц или газов;

      3) излучения опасной радиации;

      4) загрязнения или заражения воды или почвы;

      5) нарушений с выделением воды, дымов, твердых или жидких отходов;

      6) наличия влаги в частях сооружения или внутренних поверхностях сооружения.

      10. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы их эксплуатация не представляла недопустимого риска таких несчастных случаев, как скольжение, падение, удары, ожоги, поражение электротоком, ранения вследствие взрывов.

      11. Шумоизоляция сооружения должна быть спроектирована и построена с учетом отсутствия недопустимого риска для жизни и здоровья человека.

      12. Сооружение, а также его установки отопления, охлаждения и вентиляции должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы потребление энергии, требуемой для использования сооружения, оставалось умеренным с учетом местных климатических условий, но без ущерба здоровью людей.

      Сноска. Статья 27-2 с изменениями, внесенными законами РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 23.02.2024 № 64-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 27-3. Требования безопасности строительных материалов

      Строительные материалы должны соответствовать требованиям нормативных правовых актов, устанавливающих комплекс обязательных требований безопасности, в том числе нормы радиационной и химической безопасности, позволяющих строить сооружения, которые с учетом экономических аспектов пригодны к использованию и использование которых обеспечивает выполнение требований, установленных в статье 27-2 настоящего Закона.

Статья 27-4. Требования к результатам инженерных изысканий и проектной документации

      1. Результаты инженерных изысканий должны быть достоверными и выполнены в объеме, необходимом для установления проектных значений параметров и других проектных характеристик строительного объекта, а также проектируемых мероприятий по обеспечению его безопасности.

      Расчетные данные в составе результатов инженерных изысканий должны быть обоснованы лицом, выполняющим инженерные изыскания, и содержать прогноз изменения их значений в процессе строительства и эксплуатации объекта.

      Экспертные организации при проведении анализа и оценки качества проектов строительства обязаны проверить актуальность инженерных изысканий и соответствие составления этих результатов действующим нормам, в том числе полноте, составу, объему, методам и технологиям производства инженерно-геологических изысканий.

      2. Соответствие проектных значений параметров и других характеристик объекта требованиям безопасности, а также проектируемые мероприятия по обеспечению его безопасности должны быть обоснованы ссылками на требования настоящего Закона и иных нормативных и нормативных правовых актов Республики Казахстан в области архитектуры, градостроительства и строительства.

      В случае отсутствия указанных требований соответствие проектных значений и характеристик здания или сооружения требованиям безопасности, а также проектируемые мероприятия по обеспечению его безопасности должны быть обоснованы одним или несколькими способами:

      1) результаты исследований;

      2) расчеты и (или) испытания, выполненные по сертифицированным или апробированным иным способом методикам;

      3) моделирование сценариев возникновения опасных природных процессов и явлений, и (или) техногенных воздействий, в том числе при неблагоприятном сочетании опасных природных процессов и явлений, и (или) техногенных воздействий;

      4) оценка риска возникновения опасных природных процессов и явлений, и (или) техногенных воздействий.

      При обосновании должны быть учтены результаты инженерных изысканий.

      Сноска. Глава 4-1 дополнена статьей 27-4 в соответствии с Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. Государственные нормативы в области архитектуры,
градостроительства и строительства

Статья 28. Государственная система нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства

      1. Государственное регулирование архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории Республики Казахстан, обеспечивается действием законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, а также государственной системой нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

      2. Государственная система нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства включает:

      1) нормативные правовые акты, устанавливающие обязательные требования к организации деятельности и регулирующие взаимоотношения субъектов в области архитектуры, градостроительства и строительства:

      государственные градостроительные нормативы и регламенты;

      технические регламенты по проектированию и строительству объектов (зданий, сооружений, их комплексов, коммуникаций);

      нормативы государственного архитектурно-строительного контроля;

      ведомственные нормативы иных органов государственного контроля в строительстве;

      руководящие документы в строительстве;

      2) нормативные технические документы, устанавливающие обязательные требования безопасности к отдельным видам продукции и (или) процессам их жизненного цикла в соответствии с требованиями технических регламентов (зданий, сооружений, их комплексов, коммуникаций):

      строительные нормы;

      строительные нормы и правила (на период параллельного действия со сроком действия, определяемым уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства);

      технологические карты;

      нормативные документы по ценообразованию в строительстве;

      3) нормативные технические документы добровольного применения:

      своды правил по проектированию и строительству;

      нормативно-технические пособия;

      нормы технологического проектирования;

      документы по стандартизации в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, промышленности;

      пособия и методические рекомендации, которые устанавливают проверенные практикой положения в развитие и обеспечение обязательных требований технических регламентов и строительных норм или по отдельным самостоятельным вопросам, не регламентированным обязательными нормами.

      3. Государственная система нормативных документов также включает введенные в действие на территории Республики Казахстан в соответствии с международными договорами:

      1) межгосударственные строительные нормы;

      2) межгосударственные стандарты в строительстве;

      3) межгосударственные своды правил по проектированию и строительству.

      4. Объектами государственного нормирования являются:

      1) системы расселения, населенные пункты и их части;

      2) архитектурная, технологическая, инженерная и строительная части зданий, сооружений и иных строений, а также отдельных помещений;

      3) инженерное и (или) технологическое оборудование зданий, сооружений и иных строений;

      4) строительные материалы, изделия и конструкции;

      5) градостроительная, архитектурно-строительная и иная проектно–сметная документация.

      5. Органы государственного управления, утвердившие нормативные документы в области архитектуры, градостроительства и строительства, несут в установленном законами Республики Казахстан порядке ответственность за техническую, экономическую и социальную обоснованность нормативных требований и их соответствие законодательству Республики Казахстан.

      6. Порядок разработки, согласования, утверждения, регистрации и введения в действие (приостановления действия, отмены) государственных нормативов устанавливается уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства по согласованию с другими центральными исполнительными органами, в компетенцию которых включены данные вопросы, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 28 в редакции Закона РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 29. Виды государственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства

      Государственные нормативы в области архитектуры, градостроительства и строительства подразделяются на:

      1) организационно-методические нормативные документы, включающие нормативы на стандартизацию и сертификацию строительной продукции, геодезическую работу, инженерные изыскания для проектирования и строительства, организацию строительного производства, приемку в эксплуатацию, технику безопасности в строительстве;

      2) общие нормативно-технические документы, включающие основные положения надежности сооружений, пожаро- и взрывобезопасность, защиту от опасных (вредных) воздействий природного, антропогенного и техногенного характера, технологические допуски и размерную взаимозаменяемость и совместимость строительных материалов, изделий и конструкций;

      3) градостроительные нормативы, включающие требования, условия и ограничения по организации территорий, планировке, застройке и благоустройству населенных пунктов, территорий садоводческих объединений граждан, по разработке генеральных планов промышленных и сельскохозяйственных предприятий;

      4) нормативно-технические документы по проектированию и строительству зданий и сооружений жилищно-гражданского и производственного назначения, включая транспортные, гидротехнические, мелиоративные сооружения, а также магистральные и промысловые трубопроводы и коммуникации;

      5) нормативные документы на инженерное обеспечение населенных пунктов или их частей, отдельных зданий, сооружений и их комплексов;

      6) нормативно-технические документы на строительные материалы, изделия и конструкции;

      7) нормативно-технические документы на средства оснащения строительных и строительно-монтажных организаций, включая временные и мобильные строения и оснастку;

      8) нормативные документы по ценообразованию в строительстве;

      9) нормативные документы по ведению государственного градостроительного кадастра;

      10) нормативные документы органов государственного контроля и надзора в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности (государственного архитектурно-строительного контроля, в сфере гражданской защиты, государственной санитарно-эпидемиологической службы, в области охраны окружающей среды);

      11) нормативные документы о порядке организации и проведения конкурсов (тендеров) на подрядные работы в строительстве.

      Сноска. Статья 29 с изменениями, внесенными законами РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 29-1. Архитектурные, градостроительные и строительные каталоги

      1. Архитектурные, градостроительные и строительные каталоги представляют собой информационную систему перечней:

      нормативных правовых актов и нормативных технических документов в области архитектуры, градостроительства и строительства;

      типовых проектов и типовых проектных решений предприятий, зданий и сооружений;

      строительных конструкций и изделий;

      строительных материалов;

      технологий производства работ;

      нормативных документов по ценообразованию в строительстве.

      2. Порядок формирования и ведения архитектурных, градостроительных и строительных каталогов определяется уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Сноска. Глава 5 дополнена статьей 29-1 в соответствии с Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 30. Правила организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства

      1. На территории Республики Казахстан действуют правила организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства, регулирующие архитектурную, градостроительную и строительную деятельность на местах, за исключением территории города Алматы.

      2. Правила организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства определяют условия и требования по использованию субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности земельных участков, проектированию и застройке территории населенных пунктов и пригородных зон, устанавливают порядок прохождения разрешительных процедур на размещение и строительство новых, изменение (перепрофилирование, переоборудование, перепланировку, реконструкцию, расширение, капитальный ремонт) существующих объектов недвижимости, функционального назначения помещений, ввод в эксплуатацию объектов недвижимости.

      3. Согласования проектов в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, до введения в действие правил организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства или изменений к ним действуют в течение срока, указанного в ранее выданных разрешительных документах.

      Данное положение не распространяется на случаи, когда в связи с введением новых требований действие предыдущих правил не исключает возникновения угрозы здоровью и жизни людей.

      Правила организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства должны учитывать требования по обеспечению доступа к жилым, общественным и производственным зданиям, сооружениям и помещениям для маломобильных групп населения.

      Сноска. Статья 30 в редакции Закона РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023); от 01.07.2024 № 107-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Архитектурно-строительный контроль и надзор

      Сноска. Заголовок главы 6 с изменением, внесенным Законом РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 31. Организация архитектурно-строительного контроля и надзора

      Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      1. Архитектурно-строительный контроль и надзор осуществляют:

      1) уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства путем посещения объектов строительства, а также контроля и надзора за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      1-1) местные исполнительные органы в пределах их контрольных и надзорных функций, исполняемых путем проведения инспектирования строительства объектов;

      2) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) заказчик путем организации технического надзора за строительством и приемки объекта в эксплуатацию;

      4) разработчики проектной документации путем ведения авторского надзора за строительством;

      5) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      1-1. Государственный надзор в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности является деятельностью государственного органа архитектурно-строительного контроля и надзора по проверке за соблюдением субъектами надзора требований законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности с правом применения мер оперативного реагирования, предусмотренных статьей 31-3 настоящего Закона, без возбуждения административного производства.

      Субъектами надзора являются:

      1) деятельность местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля;

      2) физические и юридические лица, которые обязаны соблюдать требования законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      2. При возникновении ситуации, решение которой выходит за пределы компетенции органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора, контроль и надзор осуществляются с привлечением:

      1) уполномоченного органа в области технического регулирования – в части сертификации строительной продукции;

      1-1) уполномоченного органа в сфере стандартизации – в части стандартизации строительной продукции;

      2) уполномоченного органа в области промышленной безопасности – в части соблюдения требований промышленной безопасности;

      3) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      4) уполномоченного государственного органа в области охраны окружающей среды - в части ведения контроля за воздействием объектов или их частей на экологическое состояние территории вследствие их возведения и (или) эксплуатации;

      4-1) уполномоченного органа в области использования и охраны водного фонда - в части ведения контроля за архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью на территории водоохранных зон;

      5) уполномоченного органа социальной защиты населения - в части обеспечения доступа для лиц с инвалидностью и маломобильных групп населения к объектам социальной, транспортной и рекреационной инфраструктуры.

      3. Предписания, указания и иные решения государственных органов архитектурно-строительного контроля и надзора, а также государственных органов, указанных в пункте 2 настоящей статьи, выданные в установленном законодательством порядке, обязательны для всех субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляемой на территории Республики Казахстан.

      4. Исключен Законом РК от 31.01.2006 № 125.

      5. Взаимные претензии и спорные вопросы между субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и органами (службами, должностными лицами) архитектурно-строительного контроля и надзора решаются в установленном законодательством порядке Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 31 с изменениями, внесенными законами РК от 13.04.2005 N 40 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 31.01.2006 N 125; от 09.01.2007 N 213 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 31-1. Архитектурно-строительный контроль и надзор

      Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
      1. Исключен Законом РК от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      2. Заказчик (собственник) и подрядчик (генподрядчик) представляют запрашиваемую государственным органом архитектурно-строительного контроля и надзора или государственным строительным инспектором проектную и исполнительную техническую документацию по данному объекту, а также заключение экспертизы по соответствующим проектам.

      3. Государственный архитектурно-строительный контроль и надзор осуществляется за:

      1) наличием соответствующего права на земельный участок, утвержденной проектной (проектно-сметной) документации, положительного заключения экспертизы проектов, а также уведомлением органов, осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль и надзор, о начале производства строительно-монтажных работ;

      2) достоверностью данных, указанных в уведомлении;

      3) наличием лицензии на право осуществления соответствующих видов лицензируемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      4) соответствием выполненных (выполняемых) строительно-монтажных работ, применяемых строительных материалов, изделий, конструкций и оборудования утвержденным проектным решениям и государственным (межгосударственным) нормативам, в том числе по обеспечению прочности, устойчивости, надежности несущих и ограждающих конструкций и эксплуатационных качеств зданий (сооружений);

      5) организацией и осуществлением подрядчиком (генподрядчиком) всех видов и форм собственного производственного контроля и надзора качества строительства (входного, операционного, приемочного, лабораторного, геодезического и других);

      6) своевременностью и правильностью оформления исполнительной документации;

      7) организацией и осуществлением заказчиком (собственником) технического и авторского надзоров при строительстве объектов;

      8) соблюдением лицами, осуществляющими технический и авторский надзоры, требований, установленных законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      4. При выявлении допущенных нарушений государственных нормативов и (или) отклонений от утвержденных проектов (проектных решений) органы государственного архитектурно-строительного контроля и надзора принимают решения (выдают предписания):

      1) о запрещении применения строительных материалов, изделий, конструкций и оборудования, не соответствующих национальным стандартам, требованиям технических регламентов и других нормативных технических документов;

      2) об устранении заказчиком (застройщиком) и (или) подрядной строительно-монтажной организацией (предприятием) допущенных нарушений в установленные сроки;

      3) о приостановлении строительно-монтажных работ в случае невыполнения предписаний, указанных в подпунктах 1) и 2) настоящего пункта.

      4-1. При выявлении незаконных переоборудования и перепланировки жилых и нежилых помещений органы государственного архитектурно-строительного контроля и надзора принимают решения (выдают предписания):

      1) об устранении заказчиком допущенных нарушений в установленные сроки;

      2) о приостановлении строительно-монтажных работ.

      5. Предписания государственных органов архитектурно-строительного контроля и надзора или государственных строительных инспекторов могут быть обжалованы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      6. Исключен Законом РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

      7. Архитектурно-строительный контроль и надзор осуществляются в форме проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

      8. исключен Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      9. исключен Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      10. В случае выявления нарушений или неустранения на объекте выявленных нарушений норм и требований, установленных законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, лицо, осуществляющее технический надзор, информирует об этом органы государственного архитектурно-строительного контроля и надзора для принятия мер, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 31-1 в соответствии с Законом РК от 31 января 2006 года N 125; с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 31-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.10.2015 № 376-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 31-2. Профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора

      Сноска. Заголовок статьи 31-2 с изменением, внесенным Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, осуществляемый государственными органами архитектурно-строительного контроля, носит предупредительно-профилактический характер.

      2. Государственные органы архитектурно-строительного контроля вправе проводить профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора с учетом приоритетности, установленной в следующем порядке:

      1) промышленные объекты, производственные здания, сооружения;

      2) административные здания государственных органов, здания музеев республиканского значения, государственных архивов, хранилищ национальных и культурных ценностей и объекты жизнеобеспечения городов и населенных пунктов, требующие специальных устройств искусственного микроклимата и (или) специальных охранных или антитеррористических мероприятий;

      3) социально значимые объекты (организации образования, здравоохранения, культуры и другие);

      4) объекты жилищно-гражданского назначения;

      5) объекты транспортной инфраструктуры;

      6) объекты водоснабжения и водоотведения;

      7) прочие здания и сооружения.

      При этом объекты, финансируемые за счет бюджетных средств и субъектами квазигосударственного сектора, посещаются в приоритетном порядке при прочих равных условиях.

      В случае возникновения аварийной ситуации на строящемся объекте государственные органы архитектурно-строительного контроля посещают данный объект в приоритетном порядке.

      3. По результатам профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора составляется предписание об устранении выявленных нарушений без возбуждения дела об административном правонарушении.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 31-2 в соответствии с Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 31-3. Меры оперативного реагирования и порядок их применения

      1. В ходе осуществления и (или) по результатам государственного контроля местным исполнительным органом государственного архитектурно-строительного контроля применяются меры оперативного реагирования в случаях выявления деятельности, работы, услуги субъекта (объекта) контроля и надзора, которые представляют непосредственную угрозу правам и законным интересам физических и (или) юридических лиц, жизни и здоровью людей, окружающей среде, национальной безопасности Республики Казахстан.

      2. Мерами оперативного реагирования являются способы воздействия на субъектов (объектов) контроля и надзора, применяемые в ходе и (или) по результатам проведения проверки и (или) профилактического контроля и надзора с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, виды которых предусмотрены настоящей статьей.

      Меры оперативного реагирования применяются в случае неисполнения соответствующего уведомления об устранении выявленных нарушений.

      3. Меры оперативного реагирования включают следующие виды:

      1) приостановление строительно-монтажных работ;

      2) приостановление деятельности или отдельных ее видов;

      3) запрещение деятельности или отдельных ее видов, осуществляемых с нарушением законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и (или) государственных нормативов.

      4) приостановление действия разрешения и (или) приложения к разрешению;

      5) лишение (отзыв) разрешения и (или) приложения к разрешению.

      4. Основанием для применения меры оперативного реагирования являются нарушения установленных законодательством Республики Казахстан требований, являющихся предметом государственного контроля в соответствии со статьей 143 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан.

      5. Местный исполнительный орган государственного архитектурно-строительного контроля также применяет меры оперативного реагирования при установлении посредством информационной системы для организации проведения строительства по принципу "одного окна" допущенных нарушений государственных нормативов и (или) отклонений от утвержденных проектов (проектных решений).

      6. Местный исполнительный орган государственного архитектурно-строительного контроля в ходе осуществления и (или) по результатам проверки и (или) профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора при обнаружении факта нарушений требований, являющихся основанием для применения мер оперативного реагирования, оформляет постановление о применении мер оперативного реагирования по форме, утвержденной уполномоченным органом в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      Постановление о применении мер оперативного реагирования оформляется и вручается субъекту контроля и надзора в соответствии со статьей 153 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан.

      В случае осуществления проверки посредством автоматизированного реестра постановление о применении мер оперативного реагирования оформляется в автоматическом режиме в данном автоматизированном реестре.

      7. В случае отказа в принятии постановления о применении мер оперативного реагирования при его вручении нарочно в него вносится соответствующая запись и осуществляется видеозапись, фиксирующая факт отказа в принятии постановления о применении мер оперативного реагирования. Постановление о применении мер оперативного реагирования направляется по юридическому адресу, месту нахождения или фактическому адресу субъекта контроля и надзора заказным письмом с уведомлением о его вручении.

      8. Отказ от получения постановления о применении мер оперативного реагирования не является основанием для его неисполнения.

      9. Выявленные в ходе осуществления и (или) по результатам проверки и (или) профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора нарушения требований, являющиеся основанием для применения мер оперативного реагирования, отражаются в акте о результатах проверки и (или) профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, а также в предписании об устранении выявленных нарушений.

      При осуществлении проверки посредством автоматизированного реестра акт о результатах проверки не оформляется.

      10. Субъект контроля и надзора обязан устранить выявленные нарушения требований, являющиеся основанием для применения меры оперативного реагирования, в сроки, указанные в предписании об устранении выявленных нарушений.

      11. По истечении сроков устранения нарушений требований, выявленных по результатам проверки и (или) профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, проводится внеплановая проверка по контролю устранения выявленных нарушений требований, являющихся основанием для применения меры оперативного реагирования.

      Действие постановления о применении мер оперативного реагирования прекращается в случае подтверждения местным исполнительным органом государственного архитектурно-строительного контроля устранения выявленных нарушений требований, являющихся основанием для применения мер оперативного реагирования, на основании акта о результатах внеплановой проверки согласно подпункту 2-1) пункта 5 статьи 144 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан.

      12. В случае неустранения выявленных нарушений требований, являющихся основанием для применения мер оперативного реагирования, по результатам внеплановой проверки принимаются меры по привлечению лиц, допустивших нарушения, к ответственности в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

      13. До истечения сроков, предусмотренных предписанием об устранении выявленных нарушений, субъект контроля и надзора обязан предоставить информацию об устранении выявленных нарушений требований с приложением материалов, доказывающих факт устранения нарушений.

      В случае предоставления информации, предусмотренной частью первой настоящего пункта, проводится внеплановая проверка в соответствии с частью второй пункта 10 настоящей статьи.

      14. Субъект контроля и надзора в случае несогласия с результатами проверки и (или) профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, повлекшими применение мер оперативного реагирования, может подать жалобу о признании постановления о применении мер оперативного реагирования недействительным и его отмене.

      Жалоба подается в вышестоящий государственный орган в порядке, предусмотренном главой 29 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан, либо в суд в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Подача жалобы не приостанавливает исполнение постановления о применении мер оперативного реагирования.

      15. Основаниями для признания недействительным постановления о применении мер оперативного реагирования и его отмены являются:

      1) отсутствие оснований для применения мер оперативного реагирования;

      2) применение меры оперативного реагирования по основанию, не соответствующему данной мере;

      3) применение местным исполнительным органом государственного архитектурно-строительного контроля мер оперативного реагирования по вопросам, не входящим в их компетенцию.

      16. Информация о применении меры оперативного реагирования направляется в государственный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции деятельность в области государственной правовой статистики и специальных учетов, в порядке, определенном Генеральной прокуратурой Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 31-3 в соответствии с Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 31-4. Государственный контроль посредством автоматизированной информационной системы

      1. Государственный контроль посредством автоматизированной информационной системы осуществляется на автоматизированном реестре в форме проверки на соответствие квалификационным или разрешительным требованиям по выданным разрешениям, требованиям по направленным уведомлениям в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях". Проверка осуществляется на постоянной основе путем мониторинга сведений о субъекте архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, в том числе полученных посредством интеграции с информационными системами государственных органов и иных организаций.

      2. В случае выявления нарушения требований законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности по результатам проверки на соответствие квалификационным или разрешительным требованиям по выданным разрешениям, требованиям по направленным уведомлениям автоматизированный реестр формирует и направляет субъекту архитектурной, градостроительной и строительной деятельности уведомление об устранении выявленных нарушений с указанием:

      1) номера и даты составления уведомления;

      2) наименования государственного органа;

      3) наименования субъекта архитектурной, градостроительной и строительной деятельности (объекта) контроля и надзора, его места нахождения;

      4) выявленных нарушений и требований об их устранении с указанием срока исполнения требований;

      5) подписи должностного лица.

      3. В случае неустранения нарушений, указанных в уведомлении об устранении выявленных нарушений, применяются меры оперативного реагирования в виде приостановления действия разрешения и (или) приложения к разрешению в соответствии со статьей 31-3 настоящего Закона.

      Лишение (отзыв) разрешения и (или) приложения к разрешению осуществляется за неисполнение меры оперативного реагирования в виде приостановления действия разрешения и (или) приложения к разрешению в соответствии со статьей 31-3 настоящего Закона.

      В случае нарушения требований законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности два и более раза в течение года к субъекту архитектурной, градостроительной и строительной деятельности применяется мера оперативного реагирования в виде лишения (отзыва) разрешения и (или) приложения к разрешению в соответствии со статьей 31-3 настоящего Закона.

      4. Уведомление об устранении выявленных нарушений и постановление о применении мер оперативного реагирования в автоматическом режиме формируются посредством автоматизированного реестра и направляются в личные кабинеты пользователя на веб-портале "электронного правительства" и информационной системы в сфере строительства, архитектуры и градостроительства.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 31-4 в соответствии с Законом РК от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 32. Лицензирование в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. Отдельные виды деятельности в сфере архитектуры, градостроительства и строительства подлежат лицензированию в соответствии с законодательством Республики Казахстан о разрешениях и уведомлениях.

      2. Физические и юридические лица для осуществления проектной деятельности и строительно-монтажных работ в сфере архитектуры, градостроительства и строительства делятся на следующие категории:

      I категория - осуществляют деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах всех уровней ответственности в рамках имеющейся лицензии;

      II категория - осуществляют деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах второго и третьего уровней ответственности, а также работы на объектах первого уровня ответственности в рамках имеющейся лицензии по договорам субподряда;

      III категория - осуществляют деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах второго технически несложного и третьего уровней ответственности, а также работы на объектах первого и второго уровней ответственности в рамках имеющейся лицензии по договорам субподряда.

      Отнесение физических и юридических лиц к определенной категории осуществляется лицензиаром при выдаче лицензии в соответствии с квалификационными требованиями, предъявляемыми к проектной деятельности и строительно-монтажным работам в сфере архитектуры, градостроительства и строительства, и указывается в особых условиях действия лицензии.

      2-1. Заявители, подавшие заявление на получение лицензии на проектную деятельность и строительно-монтажные работы, и лицензиаты, осуществляющие данные виды деятельности, должны иметь в своем составе аттестованных инженерно-технических работников.

      Аттестованным инженерно-техническим работникам, участвующим в процессе проектирования и строительства, не допускается работать по совместительству в других организациях, осуществляющих указанные виды деятельности.

      2-2. Монтаж, пусконаладочные работы технологического оборудования и (или) материалов производителями либо иными лицами согласно документации, подтверждающей соответствующую квалификацию и (или) полномочия, осуществляются в случаях и порядке, установленных Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях", без лицензии в области архитектуры, градостроительства и строительства.

      3. Лицензирование работ в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности осуществляется местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы, осуществляющими государственный архитектурно-строительный контроль.

      Сноска. Статья 32 в редакции Закона РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие с 30.01.2012); от 16.05.2014 № 203-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 32-1. Аккредитация в области архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

      1. Подлежат аккредитации юридические лица, осуществляющие:

      аттестацию инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства;

      инжиниринговые услуги по техническому надзору и экспертные работы по техническому обследованию надежности и устойчивости зданий и сооружений на технически и технологически сложных объектах первого и второго уровней ответственности;

      управление проектами в области архитектуры, градостроительства и строительства.

      2. Аккредитованные негосударственные аттестационные центры по аттестации инженерно-технических работников, участвующих в процессе проектирования и строительства, ежемесячно предоставляют в уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства информацию о выданных аттестатах.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 32-1 в соответствии с Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении трех месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 32-2. Автоматизированный реестр

      1. В автоматизированный реестр вносятся сведения и данные о физических, юридических лицах, осуществляющих деятельность в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      2. Порядок ведения автоматизированного реестра определяется уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 32-2 в соответствии с Законом РК от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 33. Государственная архитектурно-строительная инспекция

      1. Исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015).

      2. Государственная архитектурно-строительная инспекция состоит из:

      1) структурного подразделения уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства, осуществляющего государственный архитектурно-строительный контроль за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля;

      2) местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, осуществляющего государственный архитектурно-строительный контроль за качеством строительства объектов.

      3. На государственную архитектурно-строительную инспекцию возлагается:

      1) исключен Законом РК от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      2) мониторинг строящихся (реконструируемых, расширяемых, модернизируемых, капитально ремонтируемых) и введенных в эксплуатацию объектов;

      3) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015);

      4) принятие установленных законодательством мер по отношению к юридическим и должностным лицам, допустившим неустраняемые нарушения либо не устранившим допущенные нарушения в установленные нормативные сроки.

      5) осуществление контроля и надзора за деятельностью технического и авторского надзоров;

      6) осуществление контроля и надзора за организацией и осуществлением заказчиком (собственником) технического и авторского надзоров при строительстве объектов.

      4. Государственная архитектурно-строительная инспекция (государственный строительный инспектор) наделяется правом:

      1) запрашивать у субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и получать от них информацию о намечаемых к строительству и строящихся (реконструируемых, расширяющихся, модернизируемых, капитально ремонтируемых) на территории Республики Казахстан объектах и комплексах;

      2) запрашивать у лиц, осуществляющих технический и авторский надзоры, и получать от них для ознакомления необходимую проектную и исполнительную техническую документацию по данной стройке, а также заключения экспертизы соответствующих проектов;

      3) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      4) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      5) привлекать независимые лаборатории для проведения лабораторных испытаний конструкций строящихся объектов и применяемых строительных материалов, изделий и конструкций на соответствие требованиям проекта и государственным (межгосударственным) нормативам.

      5. При выявлении допущенных нарушений государственных нормативов и (или) отклонений от утвержденных проектов (проектных решений) государственная архитектурно-строительная инспекция выносит предписания об устранении заказчиком (застройщиком) и (или) подрядной строительно-монтажной организацией (предприятием) допущенных нарушений в установленные сроки.

      5-1. Исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      6. Инспектированию со стороны государственной архитектурно-строительной инспекции не подлежат:

      1) строительство индивидуальных жилых домов и других технически не сложных строений, предназначенных для личного пользования граждан, кроме объектов, строящихся за счет бюджетных средств, и индивидуальных жилых домов выше двух этажей;

      2) возведение временных строений, располагаемых на собственных приусадебных участках или участках садовых и огородных товариществ, а также жилых и (или) хозяйственно-бытовых помещений для сезонных работ и отгонного животноводства;

      3) реконструкция (перепланировка, переоборудование) помещений (отдельных частей) существующих зданий, не связанных с изменением несущих и ограждающих конструкций, инженерных систем и оборудования, а также с изменением функционального назначения помещений.

      7. Руководитель уполномоченного органа, осуществляющего государственный архитектурно-строительный контроль и надзор за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля, его заместители и штатные работники, в должностные обязанности которых входит осуществление контроля и надзора, являются соответственно Главным государственным строительным инспектором Республики Казахстан, заместителями Главного государственного строительного инспектора Республики Казахстан и государственными строительными инспекторами Республики Казахстан.

      Руководители областных, городов республиканского значения, столицы органов, осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль и надзор за ходом и качеством строительства объектов на подведомственной территории, их заместители и штатные работники, в должностные обязанности которых входит оперативное инспектирование строек, являются соответственно главными государственными строительными инспекторами, заместителями главного государственного строительного инспектора и государственными строительными инспекторами областей, городов республиканского значения, столицы.

      Правом рассматривать дела об административных правонарушениях и налагать административные взыскания наделяются Главный государственный строительный инспектор Республики Казахстан и его заместители, а также главные государственные строительные инспекторы областей, городов республиканского значения, столицы.

      Сноска. Статья 33 в редакции Закона РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); с изменениями, внесенными законами РК от 21.07.2007 N 297 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34. Авторский надзор

      1. Авторский надзор осуществляется разработчиками проектной (проектно-сметной) документации на всех объектах строительства, за исключением указанных в пункте 6 статьи 33 и пункте 1 статьи 74 настоящего Закона.

      2. Авторский надзор, проводимый в ходе строительства объектов, осуществляется на основании договора.

      Авторский надзор в обязательном порядке осуществляется в течение всего периода строительства (реконструкции, реставрации, расширения, технического перевооружения, модернизации, капитального ремонта) объекта либо консервации строительства незавершенных объектов за счет средств, предусматриваемых в проектной (проектно-сметной) документации на строительство объектов в соответствии с действующими нормативами.

      При завершении объекта строительства лицо, осуществляющее авторский надзор, выдает заказчику (застройщику) заключение о соответствии выполненных работ проекту.

      2-1. Разработчик проекта вправе делегировать проведение (осуществление) авторского надзора за строительством объекта:

      1) эксперту, имеющему аттестат на право осуществления инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      2) заказчику для самостоятельного выбора поставщика инжиниринговых услуг по ведению авторского надзора, имеющего соответствующий аттестат.

      2-2. Лица, осуществляющие авторский надзор, имеют право:

      1) свободного доступа на соответствующий строящийся объект;

      2) на ознакомление с документацией, имеющей отношение к строящемуся объекту;

      3) осуществлять контроль за исполнением своих указаний, внесенных в журнал авторского надзора;

      4) требовать от заказчика и подрядчика (генерального подрядчика) неукоснительного соблюдения проектных решений, предусмотренных утвержденным проектом, а также требований законодательства Республики Казахстан и государственных (межгосударственных) нормативов;

      5) выдавать письменные указания об обязательном устранении подрядчиком (генеральным подрядчиком) допущенных им в ходе строительства нарушений государственных (межгосударственных) нормативов и (или) отклонений от проектных решений, предусмотренных утвержденным проектом.

      2-3. Лица, осуществляющие авторский надзор, обязаны:

      1) обеспечивать точное выполнение в ходе строительства проектных решений, предусмотренных утвержденным проектом;

      2) осуществлять регулярное и надлежащее ведение журнала авторского надзора;

      3) участвовать в оформлении и подписании актов освидетельствования скрытых работ и промежуточной приемки ответственных конструкций;

      4) своевременно принимать решения по внесению обоснованных изменений в утвержденную проектную (проектно-сметную) документацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

      5) в случае неисполнения или ненадлежащего исполнения подрядчиком (генеральным подрядчиком) указания довести до сведения заказчика об этом, а также информировать соответствующее подразделение органа государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      6) заполнять приложения к акту приемки объекта в эксплуатацию с проведением фактических замеров.

      2-4. За невыполнение (ненадлежащее выполнение) возложенных обязанностей либо осуществление своей деятельности с нарушением требований законодательства Республики Казахстан лица, осуществляющие авторский надзор, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      3. Исключен Законом РК от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Сноска. Статья 34 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.07.2009 N 180-IV; от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34-1. Технический надзор

      1. Технический надзор в обязательном порядке осуществляется на всех объектах строительства, за исключением объектов, указанных в пункте 6 статьи 33 и пункте 1 статьи 74 настоящего Закона.

      При завершении объекта строительства лица, осуществляющие технический надзор, выдают заказчику (застройщику) заключение о качестве строительно-монтажных работ.

      2. Технический надзор осуществляется заказчиком самостоятельно и (или) с привлечением экспертов, имеющих соответствующий аттестат на право осуществления инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, за счет средств, предусматриваемых в проектно-сметной документации на строительство объектов в соответствии с действующими нормативами.

      3. Администраторы бюджетных программ (заказчики) для осуществления технического надзора за реализацией проектов, финансируемых из бюджетных средств, вправе привлекать действующих на рынке экспертов, имеющих соответствующий аттестат на оказание инжиниринговых услуг в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      4. Лица, осуществляющие технический надзор, имеют право:

      1) свободного доступа на строящийся объект;

      2) на ознакомление с документацией, имеющей отношение к строящемуся объекту;

      3) требовать от подрядчика (генерального подрядчика) неукоснительного соблюдения проектных решений и расчетов, предусмотренных утвержденным проектом, а также требований организационно-технологических документов, определяющих технологический процесс производства строительно-монтажных работ;

      4) выдавать письменные указания об обязательном устранении подрядчиком (генеральным подрядчиком) допущенных им в ходе строительства нарушений государственных (межгосударственных) нормативов, отклонений от проектных решений, предусмотренных утвержденным проектом, и (или) требований организационно-технологических документов с правом приостанавливать строительно-монтажные работы для исполнения указаний в установленные сроки.

      5. Лица, осуществляющие технический надзор, обязаны:

      1) обеспечивать надзор за соблюдением подрядчиком (генеральным подрядчиком) требований организационно-технологических документов, определяющих технологический процесс производства строительно-монтажных работ;

      2) обеспечивать качественное выполнение строительно-монтажных работ;

      3) обеспечивать надзор за соблюдением на объекте требований, указанных в подпунктах 1), 3), 4), 5) и 6) пункта 3 статьи 31-1 настоящего Закона;

      4) осуществлять регулярное и надлежащее ведение журнала технического надзора;

      5) участвовать в оформлении и подписании актов освидетельствования скрытых работ и промежуточной приемки ответственных конструкций;

      6) представлять на ежемесячной основе в орган государственного архитектурно-строительного контроля и надзора отчет о состоянии и ходе строительства объекта;

      7) в случае неисполнения или ненадлежащего исполнения подрядчиком (генеральным подрядчиком) указания в установленные сроки довести до сведения заказчика об этом, а также информировать соответствующее подразделение органа государственного архитектурно-строительного контроля и надзора для принятия мер, предусмотренных законами Республики Казахстан;

      8) осуществлять контроль за исполнением своих указаний, внесенных в журнал технического надзора.

      6. За невыполнение (ненадлежащее выполнение) обязанностей либо осуществление своей деятельности с нарушением требований законодательства Республики Казахстан лицо, осуществляющее технический надзор, несет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      7. На технически и технологически сложных объектах первого и второго уровней ответственности технический надзор должен производиться аккредитованными юридическими лицами, имеющими в своем составе не менее трех экспертов, имеющих аттестат на выполнение технического надзора соответствующего уровня ответственности.

      Физические лица, имеющие аттестат эксперта технического надзора, осуществляют деятельность на объектах технически несложных второго и третьего уровней ответственности.

      8. Физические лица и аккредитованные юридические лица при осуществлении деятельности по техническому надзору обязаны иметь на праве собственности или аренды средства измерений и контроля, нормативную документацию и аккредитованную лабораторию (привлеченную).

      9. Аккредитацию юридических лиц, осуществляющих технический надзор, проводит уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Сноска. Дополнен статьей 34-1 Законом РК от 12.04.2005 N 38; с изменениями, внесенными законами РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 02.07.2013 № 112-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении трех месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34-2. Права и обязанности заказчика строительства

      1. Заказчик строительства вправе:

      1) осуществлять контроль за ходом и качеством выполняемых подрядчиком (генеральным подрядчиком) работ и соблюдением сроков их выполнения;

      2) не принимать от подрядчика работы, выполненные с нарушением требований;

      3) контролировать деятельность технического надзора;

      4) отказаться от получения заключений технического и авторского надзоров в случае выявления несоответствий;

      5) осуществлять иные права в соответствии с законами Республики Казахстан.

      2. Заказчик строительства обязан:

      1) до начала производства строительно-монтажных работ передать подрядчику (генеральному подрядчику) утвержденную проектную (проектно-сметную) документацию;

      2) обеспечить объект всеми необходимыми разрешительными документами, предусмотренными законодательством Республики Казахстан;

      3) обеспечить строительство объекта с сопровождением технического и авторского надзоров;

      4) принимать меры к подрядчику (генеральному подрядчику) за неисполнение либо несвоевременное и некачественное исполнение указаний технического и авторского надзоров;

      5) обеспечить условия работы для технического и авторского надзоров;

      6) обеспечить исполнение предписаний органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      7) обеспечить допуск на объект должностных лиц органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора по контролю за деятельностью технического надзора;

      8) в течение трех рабочих дней с даты утверждения акта приемки объекта в эксплуатацию направить в Государственную корпорацию "Правительство для граждан" по месту нахождения объекта утвержденный акт приемки объекта в эксплуатацию с приложением к нему технических характеристик объекта, декларации о соответствии и заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ утвержденному проекту;

      9) осуществлять иные обязанности, предусмотренные законами Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 34-2 в соответствии с Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015); с изменением, внесенным Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 34-3. Права и обязанности подрядчика (генерального подрядчика)

      1. Подрядчик (генеральный подрядчик) вправе требовать от заказчика:

      1) предоставления необходимых условий для выполнения работ в рамках заключенного договора;

      2) обеспечения объекта всеми необходимыми разрешительными документами, установленными законодательством Республики Казахстан.

      2. Подрядчик (генеральный подрядчик) обязан:

      1) осуществлять строительно-монтажные работы в соответствии с представленной заказчиком утвержденной проектной (проектно-сметной) документацией, требованиями законодательства Республики Казахстан и нормативно-технических документов;

      2) осуществлять все виды и формы собственного производственного контроля качества строительства (входной, операционный, промежуточный, приемочный, лабораторный, геодезический и другие);

      3) обеспечить надлежащее и своевременное ведение исполнительной технической документации;

      4) своевременно устранять недостатки (дефекты и недоделки), выявленные в процессе строительства;

      5) проводить лабораторный контроль качества выполняемых (выполненных) строительно-монтажных работ и применяемых строительных материалов, изделий и конструкций по запросу органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      6) обеспечить допуск на объект должностных лиц органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора по контролю за деятельностью технического надзора;

      7) исполнять предписания органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора, указания лиц, осуществляющих технический и авторский надзоры;

      8) не допускать препятствий и вмешательства в работу органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      9) осуществлять иные обязанности, предусмотренные законами Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 34-3 в соответствии с Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.04.2015).

Статья 34-4. Техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений

      1. При строительстве объектов различного назначения, а также ремонте автомобильных дорог либо построенных объектов при необходимости осуществляется техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений.

      2. Техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений осуществляется заказчиком с привлечением экспертов, имеющих соответствующий аттестат на право осуществления экспертных работ, на основании договора.

      3. Администраторы бюджетных программ (заказчики) для осуществления технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений за реализацией проектов, финансируемых из бюджетных средств, вправе привлекать действующих на рынке аккредитованных юридических лиц, имеющих в своем составе экспертов, имеющих соответствующий аттестат на оказание экспертных работ в области архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      4. При обследовании надежности и устойчивости здания и сооружения лица, осуществляющие техническое обследование, выдают заказчику (застройщику) заключение о состоянии зданий и сооружений с указанием рекомендаций.

      5. Техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений должно производиться аккредитованными юридическими лицами, имеющими в своем составе не менее трех экспертов, имеющих аттестат на выполнение технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений, а также одного эксперта, имеющего аттестат по экспертизе градостроительной, предпроектной и проектно-сметной документации по специализации конструктивная часть, инженера-геодезиста, которые осуществляют деятельность на объектах первого и второго уровней ответственности.

      Физические лица, имеющие аттестат эксперта на техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, индивидуально осуществляют деятельность на объектах третьего уровня ответственности.

      Физические лица и аккредитованные юридические лица при осуществлении деятельности по техническому обследованию надежности и устойчивости зданий и сооружений обязаны иметь на праве собственности или аренды административно-производственную базу, компьютеры, оснащенные лицензионным программным обеспечением для выполнения поверочных расчетов, средства измерений и контроля, нормативную документацию и аккредитованную лабораторию (привлеченную).

      6. Аккредитацию юридических лиц, осуществляющих техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, проводит уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      7. Техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений производится в случаях:

      1) обнаружения дефектов и повреждений в ответственных (несущих) элементах и соединениях, представляющих опасность разрушения, несоответствия качественных показателей примененных строительных материалов;

      2) последствий пожаров и стихийных бедствий;

      3) выдачи предписания органами государственного архитектурно-строительного контроля и надзора;

      4) изменения утвержденных проектных решений, связанных с изменениями конструктивной схемы зданий и сооружений, технологии производства;

      5) исчерпания зданием, сооружением нормативных сроков эксплуатации;

      6) определения экономической целесообразности ремонта или реконструкции;

      7) увеличения нормируемых природно-климатических воздействий (снеговые, ветровые воздействия);

      8) наступления сроков технических осмотров строений при технической эксплуатации зданий и сооружений (регулярно);

      9) консервации либо приостановления строящегося объекта сроком более шести месяцев;

      10) модернизации, реконструкции, перевооружения, изменения целевого назначения эксплуатируемого помещения или строения.

      8. Лица, осуществляющие техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, имеют право:

      1) свободного доступа на строящийся или построенный объект для выполнения соответствующих работ;

      2) получать от заказчика всю проектно-техническую и исполнительную документацию, необходимую для выполнения работ по техническому обследованию;

      3) выполнять все работы, необходимые для проведения технического обследования.

      9. Лица, осуществляющие техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, обязаны:

      1) обеспечивать обследование в соответствии с нормативной документацией, требованиями организационно-технологических документов, с учетом нормативов по расчету несущих способностей, фактических качественных показателей строительного материала и выполненных проектных решений, с учетом выявленных дефектов, изменения проектных решений, примененного материала, определяющих техническое состояние зданий и сооружений, отдельных конструктивных элементов;

      2) обеспечивать качественное выполнение работ по техническому обследованию в соответствии с нормативными требованиями видов выполняемого обследования;

      3) при проведении технического обследования привлекать аккредитованную испытательную лабораторию (в случае отсутствия собственной аккредитованной лаборатории);

      4) применять средства испытаний, измерений и контроля, поверенные в установленном порядке и соответствующие нормативно-технической документации по метрологическому обеспечению;

      5) выполнять поверочные расчеты на основе фактического состояния конструкций и элементов зданий и сооружений с учетом грунтовых условий на площадке строительства.

      10. При проведении технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений в условиях действующего предприятия эксперты, выполняющие обследование, должны быть проинструктированы о специальных правилах техники безопасности, действующих на данном объекте.

      11. Эксперт, выполняющий техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, несет ответственность за качество проводимых исследований, правильность выносимых решений и полноту разработанных рекомендаций. Рекомендации, выданные экспертом (аккредитованной организацией), должны обеспечивать надежность и устойчивость зданий и сооружений по итогам их выполнения.

      12. Все выводы и указания экспертов по результатам технических обследований являются обязательными для исполнения заказчиком.

      13. Заказчик несет ответственность за достоверность исходных данных, архивных материалов, представленных эксперту (экспертам), для проведения технического обследования.

      14. За невыполнение (ненадлежащее выполнение) обязанностей либо осуществление своей деятельности с нарушением требований нормативных актов и законодательства Республики Казахстан лицо, осуществляющее техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений, несет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 6 дополнена статьей 34-4 в соответствии с Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении трех месяцев после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания).

Статья 35. Должностные лица, осуществляющие архитектурно-строительный контроль и надзор

      1. К должностным лицам, осуществляющим архитектурно-строительный контроль и надзор, относятся:

      1) (исключен)

      1-1) государственные строительные инспекторы уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства, осуществляющие контроль за деятельностью местных исполнительных органов по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля;

      1-2) государственные строительные инспекторы областей, городов республиканского значения, столицы, осуществляющие контроль за строительством объектов на подведомственной территории;

      2) исключен Законом РК от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) штатные работники уполномоченного государственного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства и местных исполнительных органов.

      4) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016).

      2. Государственные строительные инспекторы, осуществляющие государственный архитектурно-строительный контроль и надзор, должны быть аттестованы.

      3. В обязанности должностных лиц, осуществляющих архитектурно-строительный контроль и надзор, вменяются:

      1) выявление и анализ причин нарушений государственных нормативов и требований (условий, ограничений), допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории Республики Казахстан;

      2) принятие соответствующих их полномочиям мер воздействия, направленных на устранение нарушений государственных нормативов и требований (условий, ограничений), допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, а также их последствий;

      3) разработка мероприятий по совершенствованию форм и методов осуществления государственного архитектурно-строительного контроля и надзора.

      4. Права должностных лиц, осуществляющих архитектурно-строительный контроль и надзор, устанавливаются в пределах полномочий соответствующих органов архитектурно-строительного контроля и надзора, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 35 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 10.07.2009 N 180-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2012 № 542-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 36. Предписания органов архитектурно- строительного контроля и надзора

      1. В зависимости от установленных нарушений либо отклонений (несоответствий) от требований (условий, ограничений), предусмотренных государственными нормативами, иных обязательных требований органы архитектурно-строительного контроля и надзора выдают субъектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности (ответственным лицам, представляющим субъектов) предписания.

      2. Право подписи предписаний принадлежит только должностным лицам, осуществляющим архитектурно-строительный контроль и надзор, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      3. Предписания, выданные органами архитектурно-строительного контроля и надзора в соответствии с законодательством, обязательны для исполнения всеми субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 36 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования).

Раздел 2. Архитектура и градостроительство
Глава 7. Государственный градостроительный кадастр

Статья 37. Предмет и назначение государственного градостроительного кадастра

      1. Государственный градостроительный кадастр содержит сведения о предыдущем и современном состоянии территорий, зданий и сооружений, малых архитектурных форм и элементов благоустройства, а также о градостроительном планировании развития и застройки территорий и населенных пунктов, данные о принадлежности территорий и объектов к соответствующим функциональным зонам, их настоящем и перспективном назначении, экологической, инженерно-геологической, гидрогеологической, геотехнической и сейсмической ситуациях, инженерной обеспеченности.

      2. Данные государственного градостроительного кадастра подлежат использованию при:

      1) разработке и реализации градостроительной и архитектурно-строительной документации;

      2) развитии и изменении объектов недвижимости;

      3) осуществлении сделок с недвижимостью, ее регистрации;

      4) оценке инвестиционной деятельности;

      5) выдаче градостроительных и архитектурно-планировочных заданий;

      6) осуществлении архитектурно-строительного контроля и надзора, охране окружающей среды.

      7) оказании обязательных услуг физическим и юридическим лицам субъектами естественных монополий и квазигосударственного сектора в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан;

      8) градостроительном планировании как инструменте мониторинга и учета размещения объектов на территории региона.

      3. Государственный градостроительный кадастр используется для установления размеров налогообложения на землю и другую недвижимость, правового регулирования использования оборота недвижимости, контроля за рациональным использованием территорий населенных пунктов, соблюдения градостроительных регламентов и анализа реализации проектов.

      3-1. Физические и юридические лица пользуются данными государственного градостроительного кадастра в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Сведения государственного градостроительного кадастра, не содержащие государственных секретов и иную охраняемую законом тайну, представляются заинтересованным физическим и юридическим лицам на платной основе. Представление сведений государственного градостроительного кадастра государственным органам, организациям, предоставляющим государственные услуги, а также субъектам естественных монополий и квазигосударственного сектора, предоставляющим обязательные услуги физическим и юридическим лицам, осуществляется на бесплатной основе за счет предусмотренных на эти цели бюджетных средств.

      4. Государственный градостроительный кадастр подразделяется по уровням на:

      1) республиканский;

      2) областной;

      3) районный области;

      4) базовый (населенные пункты, включая города республиканского значения и столицу).

      Сноска. Статья 37 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 38. Государственный градостроительный кадастр

      1. Государственный градостроительный кадастр ведется по единой системе на всей территории Республики Казахстан.

      2. Деятельность по ведению государственного градостроительного кадастра относится к государственной монополии и осуществляется республиканским государственным предприятием на праве хозяйственного ведения, созданным по решению Правительства Республики Казахстан.

      Цены на товары (работы, услуги), производимые и (или) реализуемые субъектом государственной монополии, устанавливаются уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства по согласованию с антимонопольным органом.

      3. Сведения государственного градостроительного кадастра являются государственным информационным ресурсом.

      3-1. Для сбора, обработки, хранения и предоставления информации и (или) сведений государственного градостроительного кадастра применяются методы дистанционного зондирования Земли, наземных съемок и наблюдений, фондовые данные, а также информация, полученная при информационном взаимодействии с автоматизированной информационной системой государственного градостроительного кадастра.

      Формат предоставления информации и (или) сведений в автоматизированную информационную систему государственного градостроительного кадастра и структура их данных устанавливаются государственным нормативным документом по ведению государственного градостроительного кадастра Республики Казахстан, утвержденным уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      4. Информационной основой государственного градостроительного кадастра вышестоящего уровня являются государственные градостроительные кадастры нижестоящих уровней.

      Сноска. Статья 38 в редакции Закона РК от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 39. Государственный градостроительный кадастр областного (города республиканского значения, столицы) и базового уровней

      Сноска. Статья 39 исключена Законом РК от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 40. Мониторинг объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и государственного градостроительного кадастра

      1. Государственный градостроительный кадастр ведется по единой для Республики Казахстан системе сбора, обработки, учета, регистрации, хранения и предоставления информации по объектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, устанавливаемым уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Мониторинг объектов ведется Государственным градостроительным кадастром.

      2. Источниками исходной информации (сведений) для государственного градостроительного кадастра являются:

      1) центральные и местные исполнительные органы, территориальные органы управления государственным имуществом и приватизации, земельными ресурсами, геодезии и картографии;

      2) службы регистрации, технической инвентаризации и оценки недвижимости;

      3) службы санитарно-эпидемиологического надзора, охраны окружающей среды и природных ресурсов;

      4) органы, осуществляющие государственный контроль в сфере охраны и использования объектов историко-культурного наследия;

      5) данные земельного, водного и других отраслевых кадастров, регистров и иных объектов информатизации;

      6) данные субъектов естественных монополий, квазигосударственных организаций, предоставляющих обязательные услуги физическим и юридическим лицам.

      Сноска. Статья 40 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 19.03.2010 № 258-IV; от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Глава 8. Градостроительное планирование развития и застройки
территорий

Статья 41. Градостроительные регламенты

      1. Градостроительные регламенты использования зданий и сооружений, а также любых изменений их состояния при ведении государственного градостроительного кадастра характеризуются типами, видами и параметрами предпочтений, запрещений, ограничений и иными режимами, действующими в пределах установленного срока.

      Источниками регламентов является утвержденная в установленном законодательством порядке градостроительная и архитектурно-строительная документация.

      2. Классификатор государственных градостроительных регламентов и их показатели устанавливаются на республиканском и местном уровнях в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      3. Система градостроительных регламентов для ведения государственного градостроительного кадастра должна охватывать следующие их типы:

      1) назначение и (или) изменение функционального использования территории и связанной с ней недвижимости при осуществлении архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      2) интенсивность развития и обустройства (застройки) территории и населенных пунктов;

      3) обеспечение баланса развития и обустройства (застройки) территории и населенных пунктов;

      4) воздействие обустройства (застройки) территории и населенных пунктов на окружающую среду.

      4. Назначение и (или) изменение функционального использования территории и связанной с ней недвижимости при осуществлении архитектурной, градостроительной и строительной деятельности реализуется в градостроительных регламентах следующих видов:

      1) функциональном назначении и (или) изменении территории;

      2) функциональном назначении вновь строящихся и реконструируемых зданий и сооружений;

      3) изменении функционального использования существующих зданий и сооружений.

      5. Развитие и обустройство (застройка) территорий и населенных пунктов вследствие осуществления архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должны отражаться в градостроительных регламентах следующих видов:

      1) масштабах осваиваемых территорий;

      2) запретах, разрешениях и ограничениях на отдельные виды архитектурной, градостроительной и строительной деятельности для данной территории;

      3) нагрузках на территорию в результате осуществляемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      4) режимах развития и изменениях территории или объектов недвижимости в результате осуществляемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;

      5) формировании планировочной структуры и архитектурного облика населенного пункта или его части;

      6) формировании (совершенствовании) социальной, рекреационной, транспортной и инженерной инфраструктуры населенного пункта или его части.

      6. Баланс развития территории и населенного пункта должен обеспечиваться градостроительными регламентами следующих видов:

      1) ресурсными условиями развития территорий и объектов;

      2) средовыми условиями территорий и населенных пунктов;

      3) инженерными условиями жизнеобеспечения населения.

      7. Воздействие обустройства (застройки) территорий и населенных пунктов на окружающую среду регулируется градостроительными регламентами следующих видов:

      1) размещением экологически и санитарно уязвимых объектов;

      2) размещением объектов, представляющих техногенную опасность;

      3) размещением среды обитания человека относительно источников опасных природных явлений;

      4) санитарными, противопожарными и иными обязательными требованиями;

      5) инженерными и транспортными условиями.

      8. Сведения градостроительных регламентов подлежат внесению в государственный градостроительный кадастр.

      Сноска. Статья 41 с изменениями, внесенными Законом РК от 10.01.2006 № 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116).

Статья 42. Генеральная схема организации территории Республики Казахстан

      1. Организация территории и размещение производительных сил на ее пространстве осуществляется в соответствии с решениями, принятыми в генеральной схеме организации территории Республики Казахстан.

      2. Генеральная схема организации территории Республики Казахстан включает:

      1) основные принципы расселения и размещения производительных сил в соответствии с положениями стратегического и экономического планирования;

      2) основные положения рационального природопользования и хозяйственной деятельности, развития транспортной, инженерной, социальной и рекреационной инфраструктуры республиканского значения;

      3) основные меры по улучшению экологической обстановки в регионах, сохранению территорий с объектами историко-культурного наследия и (или) охраняемыми ландшафтными объектами;

      4) виды использования или ограничения по использованию особо охраняемых территорий, территорий залегания полезных ископаемых, подверженных воздействию опасных (вредных) явлений и процессов природного и техногенного характера или экстремальных природно-климатических условий для осуществления архитектурно-градостроительной деятельности.

      5) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Генеральная схема:

      1) обеспечивает государственное регулирование системы расселения и размещения производительных сил;

      2) устанавливает статус, назначение и характер использования территорий с учетом административно-территориального устройства Республики Казахстан;

      3) координирует межрегиональные и межотраслевые государственные интересы по социально-экономическому и хозяйственному развитию через осуществление архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      4. Основные положения генеральной схемы утверждаются Правительством Республики Казахстан.

      5. Порядок разработки и согласования генеральной схемы устанавливается Правительством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 42 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 43. Межрегиональные схемы территориального развития

      1. Межрегиональные схемы территориального развития разрабатываются в соответствии с генеральной схемой организации территории Республики Казахстан, служат для взаимно согласованной (консолидированной) архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территориях двух и более областей (либо их частей), агломераций, а также социально-экономических или экологических районов без учета границ административно-территориальных единиц и определяют:

      1) зонирование планируемой территории;

      2) градостроительное освоение и развитие территории;

      3) меры по комплексному развитию системы расселения и размещения производительных сил, транспортной, инженерной, социальной и рекреационной инфраструктур регионального и межрегионального значений;

      4) меры по рациональному природопользованию, обеспечению ресурсами, охране окружающей среды.

      5) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Межрегиональные схемы территориального развития разрабатываются по заказу уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства совместно с местными исполнительными органами.

      Межрегиональные схемы территориального развития агломераций разрабатываются по заказу уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства совместно с местными исполнительными органами и подлежат согласованию с местными советами агломераций.

      3. Межрегиональная схема территориального развития утверждается Правительством Республики Казахстан.

      4. Межгосударственные схемы регионального развития, разработанные на основании ратифицированных сторонами международных договоров и утвержденные заинтересованными сторонами, являются основанием для взаимно согласованной (консолидированной) архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территориях регионов Республики Казахстан и смежных иностранных государств.

      Порядок разработки, согласования и утверждения межгосударственных схем регионального развития, а также принятия мер по поддержке их реализации со стороны государств-участников устанавливается в соответствии с международными договорами.

      Сноска. Статья 43 с изменениями, внесенными законами РК от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.01.2023 № 182-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 44. Комплексные схемы градостроительного планирования территорий

      1. Организация (освоение, обустройство, застройка) территории отдельных регионов (области или какой-либо ее части, включая территории агломераций, территориально не выходящие за границу данной области) осуществляется на основании комплексной схемы градостроительного планирования территорий.

      Комплексные схемы разрабатываются в соответствии с генеральной схемой организации территории Республики Казахстан и соответствующей межрегиональной схемой территориального развития.

      2. Комплексные схемы градостроительного планирования территории определяют цели государственной градостроительной политики с учетом социально-экономических, производственно-хозяйственных и природно-климатических условий на территории данного региона, ее зонирование, а также устанавливают основные направления:

      1) совершенствование системы расселения;

      2) развитие населенных пунктов, производственной, транспортной, инженерной, социальной и рекреационной инфраструктур;

      3) защиту территорий от опасных (вредных) воздействий природных и антропогенных, техногенных явлений и процессов;

      4) улучшение экологической обстановки градостроительными средствами и методами;

      5) сохранение объектов историко-культурного наследия и (или) охраняемых ландшафтных объектов.

      С учетом ограничений на использование территорий определяются функциональное зонирование территорий и интенсивность их использования.

      3. Комплексные схемы должны содержать предложения по установлению границ населенных пунктов в данном регионе, пригородных зон, обеспечению ресурсами для комплексного развития территории, включая резервные территории, а также предложения по территориальному транспортному планированию и организации дорожного движения.

      4. Порядок разработки и согласования комплексных схем градостроительного планирования территории регионов устанавливается Правительством Республики Казахстан.

      5. Утверждение комплексных схем градостроительного планирования территорий регионов производится в порядке, установленном настоящим Законом и другими законодательными актами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 44 с изменениями, внесенными законами РК от 11 декабря 2006 г. N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 45. Территории населенных пунктов

      1. Пространственную основу городских и сельских населенных пунктов составляет территория в пределах установленных на поверхности земли и (или) водной поверхности границ (черты населенного пункта).

      2. Подземное и воздушное пространство в пределах границ (черты) населенного пункта находится в ведении местных исполнительных органов, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.

      3. Режим и порядок использования территорий населенных пунктов определяются в соответствии с зонированием, установленным утвержденной градостроительной документацией.

Статья 46. Граница (черта) населенных пунктов

      1. Граница (черта) населенного пункта определяет его территорию (градостроительное пространство) и устанавливается (изменяется) на основании утвержденного генерального плана данного поселения в порядке, установленном законодательными актами Республики Казахстан.

      2. Состав, содержание и порядок разработки проектов границ (черты) населенных пунктов определяются в соответствии с нормативными правовыми актами, государственными нормативами, иными документами уполномоченного органа по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      3. Проекты границ (черты) крупных и больших городов могут разрабатываться в составе комплексных схем градостроительного планирования региона.

      Проекты границ (черты) городов республиканского значения, а также иных городов с численностью населения свыше ста тысяч жителей согласовываются с уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      4. Проекты границ (черты) средних и малых городов, поселков городского типа, а также сельских населенных пунктов могут разрабатываться и согласовываться в составе генеральных планов указанных населенных пунктов.

      Сноска. Статья 46 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 47. Генеральные планы населенных пунктов

      1. Развитие и застройка территорий населенных пунктов осуществляется на основании утвержденных в установленном порядке генеральных планов.

      2. Генеральные планы населенных пунктов являются основным градостроительным документом, определяющим комплексное планирование развития города, поселка, села либо другого поселения и разрабатываемым в соответствии с утвержденной генеральной схемой организации территории и комплексной схемой градостроительного планирования регионов.

      Населенные пункты с численностью жителей свыше пяти тысяч человек должны быть обеспечены действующими генеральными планами, утвержденными в установленном порядке.

      Населенные пункты с численностью до пяти тысяч человек могут в качестве основного градостроительного документа иметь утвержденную в установленном порядке схему развития и застройки данного поселения (упрощенный вариант генерального плана). Состав, содержание, порядок разработки и согласования схем развития и застройки малых населенных пунктов определяются уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      2-1. Состав и объем исходных материалов, необходимых для разработки генеральных планов, устанавливаются государственными нормативными документами.

      Исходные материалы генеральных планов должны быть внесены в государственный градостроительной кадастр до проведения комплексной градостроительной экспертизы в соответствии с правилами проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов всех уровней.

      3. Генеральным планом определяются:

      1) основные направления развития территории населенного пункта, включая социальную, рекреационную, производственную, транспортную, инженерную инфраструктуру и размещение сети связи, с учетом природно-климатических, сложившихся и прогнозируемых демографических и социально-экономических условий;

      2) функциональное зонирование и ограничение на использование территорий этих зон;

      3) соотношение застроенной и незастроенной территорий населенного пункта;

      4) зоны преимущественного отчуждения и приобретения земель, резервные территории;

      5) меры по защите территории от опасных (вредных) воздействий природных и техногенных явлений и процессов, улучшению экологической обстановки;

      5-1) основные направления по разработке транспортного раздела генерального плана, включающего комплексную транспортную схему, генеральную схему улично-дорожной сети и комплексную схему организации дорожного движения;

      6) иные меры по обеспечению устойчивого развития населенного пункта.

      4. Генеральный план развития населенного пункта, имеющего историческую градостроительную ценность, должен разрабатываться с учетом историко-архитектурного опорного плана и сопровождаться проектами зоны исторической застройки и охраны памятников.

      5. Генеральный план населенного пункта действует до утверждения нового генерального плана либо утверждения изменений в действующем генеральном плане в части, не противоречащей законодательству Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 47 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 47-1. Проекты детальной планировки

      1. Проекты градостроительного освоения отдельных частей территорий населенных пунктов (проекты детальной планировки) разрабатываются на основании генерального плана населенного пункта, утвержденного в установленном порядке.

      2. Проекты детальной планировки разрабатываются в соответствии с установленными в генеральных планах населенных пунктов элементами планировочной структуры, градостроительными регламентами, концепцией единого архитектурного стиля.

      Концепция единого архитектурного стиля предусматривается для столицы, городов республиканского и областного значения.

      2-1. Состав и объем исходных материалов, необходимых для разработки проектов детальной планировки, устанавливаются государственными нормативными документами.

      Исходные материалы проектов детальной планировки должны быть внесены в государственный градостроительной кадастр до проведения комплексной градостроительной экспертизы в соответствии с правилами проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов всех уровней.

      3. Проект детальной планировки устанавливает:

      1) основные направления планировочной организации территории с определением функционально-градостроительного зонирования;

      2) красные, желтые линии и линии регулирования застройки;

      3) резервирование территории для размещения объектов социального, культурного и коммунального обслуживания населения, электрозарядных станций, организации улично-дорожной сети и транспортного обслуживания, трассировки инженерных коммуникаций;

      4) поперечные профили улиц;

      5) благоустройство и озеленение территории;

      6) публичные градостроительные ограничения;

      7) план инженерных коммуникаций;

      8) план развития дорожной инфраструктуры;

      9) концепцию единого архитектурного стиля части территорий столицы, городов республиканского и областного значения.

      10) планы строительства сооружений связи, линий связи и других объектов инженерной инфраструктуры, а также резервирование территории для нужд связи.

      4. В утвержденный проект детальной планировки могут быть внесены изменения и дополнения не более двух раз в год, за исключением случаев, обусловленных необходимостью корректировки действующего проекта детальной планировки в целях строительства социальных, культурных и уникальных объектов за счет бюджетных средств.

      Сноска. Глава 8 дополнена статьей 47-1 в соответствии с Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 27.12.2019 № 291-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 18.07.2024 № 126-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 48. Зонирование территорий населенных пунктов

      1. Генеральные планы (схемы развития и застройки) населенных пунктов должны предусматривать зонирование их территорий, определять вид использования конкретной территории, отдельных функциональных зон, устанавливать ограничения на их использование и обеспечивать:

      1) благоприятную среду обитания и жизнедеятельности человека;

      2) предотвращение чрезмерной концентрации населения и производства;

      3) защиту от загрязнения окружающей среды, включая особо охраняемые природные территории;

      4) охрану территорий, имеющих памятники истории и культуры;

      5) защиту территории от опасного (вредного) воздействия антропогенных, техногенных процессов и чрезвычайных ситуаций;

      6) снижение воздействия нежелательных природных явлений.

      2. Исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. В зависимости от роли в административно-территориальном устройстве, социально-экономических условий и производственно- хозяйственной специализации на территориях городов и сельских населенных пунктов могут устанавливаться следующие виды функциональных зон:

      1) жилые зоны;

      2) общественные (общественно-деловые) зоны;

      3) рекреационные зоны;

      4) зоны инженерной и транспортной инфраструктур;

      5) промышленные (производственные) зоны;

      6) зоны сельскохозяйственного использования;

      7) зоны специального назначения;

      8) зоны режимных территорий;

      9) пригородные зоны;

      10) санитарно-защитные зоны;

      11) резервные территории (градостроительные ресурсы).

      4. Территория жилых, общественных (общественно-деловых) рекреационных зон, зоны инженерной и транспортной инфраструктуры должна быть в отведенных границах и благоустроена с учетом доступности для лиц с инвалидностью и маломобильных групп населения.

      Сноска. Статья 48 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 49. Жилая зона

      1. Жилая зона населенного пункта предназначается для застройки многоквартирными жилыми зданиями (домами) с обустроенными придомовыми территориями и индивидуальными жилыми домами с приусадебными участками.

      2. Жилая зона должна быть обеспечена отдельно стоящими и (или) встроенными в жилые здания (пристроенными к ним) объектами медицинского обслуживания, социально-бытового и культурно-просветительского назначения, объектами инженерной и транспортной инфраструктур.

      Не допускается застройка многоквартирными жилыми зданиями (домами) жилых зон без учета размещения объектов социальной инфраструктуры (объектов образования и здравоохранения).

      2-1. Жилая зона должна быть обеспечена стоянками и парковками для транспортных средств, необходимой площадью парковок в соответствии с количеством квартир, детскими и спортивными площадками, в том числе с учетом доступности для маломобильных групп населения.

      3. В жилой зоне допускается размещение гостиниц, наземных и подземных гаражей, открытых стоянок автомобильного транспорта, электрозарядных станций, а также производственных объектов, размещение и деятельность которых не оказывает воздействия на окружающую среду, требующего устройства санитарно-защитных зон.

      В жилой зоне допускается предоставление мест под строительство (размещение) гаражей или стоянок для специальных средств передвижения, включая автомобили.

      4. В отдельных случаях к жилым зонам также могут относиться территории садоводческих и дачных товариществ, расположенных в пределах границ (черты) населенного пункта.

      Сноска. Статья 49 с изменениями, внесенными законами РК от 17.04.2014 № 195-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 395-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.04.2023 № 226-VII (вводится в действие с 01.07.2023); от 23.02.2024 № 64-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 18.07.2024 № 126-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 49-1. Придомовой земельный участок многоквартирного жилого дома

      1. Проектной документацией на строительство многоквартирного жилого дома в соответствии с генеральным планом населенного пункта должен быть предусмотрен придомовой земельный участок многоквартирного жилого дома, прилегающий к многоквартирному жилому дому и предназначенный для благоустройства, озеленения, размещения спортивных, игровых площадок, подъездных дорог, парковок, тротуаров, малых архитектурных форм.

      Придомовой земельный участок многоквартирного жилого дома вместе с расположенными на нем элементами благоустройства включается в состав общего имущества объекта кондоминиума.

      2. В случае если придомовой земельный участок, указанный в пункте 1 настоящей статьи, не включен в состав общего имущества объекта кондоминиума, то он находится в исключительной государственной собственности как территория общего пользования в населенных пунктах.

      3. Содержание и благоустройство земель общего пользования, не включенных в состав общего имущества объекта кондоминиума, осуществляются за счет средств местного бюджета. Запрещается возложение на собственников квартир, нежилых помещений многоквартирного жилого дома обязанностей по обслуживанию земель общего пользования.

      Сноска. Глава 8 дополнена статьей 49-1 в соответствии с Законом РК от 26.12.2019 № 284-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 50. Общественная (общественно-деловая) зона

      1. Общественная (общественно-деловая) зона населенного пункта предназначается для размещения административных, научно-исследовательских, общественных учреждений и их комплексов, гостиниц и гостиничных комплексов, центров деловой и финансовой активности, объектов культуры, образования, здравоохранения, спорта, коммерческой деятельности, торговли и общественного питания, бытового обслуживания, открытых стоянок транспорта и электрозарядных станций при указанных объектах, наземных и подземных гаражей, других зданий и сооружений, не требующих специальных мероприятий по санитарной и экологической защите.

      2. В перечень объектов, разрешенных к размещению в общественной (общественно-деловой) зоне, могут быть включены жилые здания (дома).

      Сноска. Статья 50 с изменением, внесенным Законом РК от 18.07.2024 № 126-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 51. Рекреационная зона

      1. Рекреационные зоны в населенных пунктах предназначены для организации и обустройства мест отдыха населения и включают в себя сады, лесопарки, парки и скверы, зоопарки, водоемы, пляжи, аквапарки, объекты ландшафтной архитектуры, иные места отдыха и туризма, а также здания и сооружения досугового и (или) оздоровительного назначения.

      2. В рекреационную зону могут включаться охраняемые природные объекты, расположенные в пределах границ (черты) населенного пункта.

      3. На территории рекреационной зоны не допускаются размещение (строительство) новых и расширение действующих промышленных, коммунальных и складских объектов, зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения, непосредственно не связанных с функционированием рекреационной зоны.

Статья 52. Зоны инженерной и транспортной инфраструктур

      1. Зоны инженерной и транспортной инфраструктур населенного пункта предназначаются для размещения и функционирования коммуникаций и сооружений транспорта и связи, магистральных трубопроводов, сетей инженерного обеспечения, инженерного оборудования.

      Предотвращение от их вредного (опасного) воздействия обеспечивается соблюдением необходимых разрывов до селитебных территорий (участков) и объектов жилищно-гражданского назначения, а также других обязательных требований и ограничений в соответствии с государственными нормами и правилами. Коммуникации и сооружения, оказывающие при эксплуатации прямое вредное воздействие на здоровье людей и среду их обитания, должны располагаться за пределами населенных пунктов.

      2. Территории объектов инженерной и транспортной инфраструктур в отведенных границах должны быть благоустроены с учетом технических и эксплуатационных характеристик указанных объектов. Обязанности по благоустройству и содержанию территорий возлагаются на собственников объектов.

Статья 53. Промышленные (производственные) зоны населенного пункта

      1. Промышленные (производственные) зоны (районы) населенного пункта предназначаются для размещения промышленных предприятий и их комплексов, других производственных, коммунальных и складских объектов, обеспечивающих функционирование инженерной и транспортной инфраструктур. В промышленной зоне при отсутствии опасных производственных объектов допускается размещение жилых помещений для проживания аварийных бригад данного предприятия.

      2. Расположение производственных (коммунальных, складских) объектов, а также объектов инженерной и транспортной инфраструктур на селитебной территории допускается только в случаях, когда их размещение и функционирование не представляют угрозы населению, не оказывают вредного воздействия на окружающую среду и не требуют устройства санитарно-защитной зоны. В противном случае должна предусматриваться санитарно-защитная зона, отделяющая промышленную зону от других.

      3. Обязанности по благоустройству и содержанию промышленной зоны, а также территорий производственных объектов, располагаемых на селитебной территории, возлагаются на собственников объектов.

      Сноска. Статья 53 с изменением, внесенным Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 54. Зоны сельскохозяйственного использования в населенном пункте

      1. Зоны сельскохозяйственного использования в пределах границ (черты) населенного пункта предназначаются для ведения сельского хозяйства и могут быть использованы до момента изменения вида их использования в соответствии с утвержденным генеральным планом населенного пункта.

      2. В случаях, если размещение и функционирование зоны сельскохозяйственного использования могут оказывать неблагоприятное воздействие на население либо окружающую среду, должна быть предусмотрена санитарно-защитная зона.

      3. Обязанности по содержанию зон сельскохозяйственного использования (а при необходимости и рекультивации земель) возлагаются на землепользователя, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 54 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 55. Зоны специального назначения

      1. В пределах границ (черты) населенного пункта допускается размещение зоны специального назначения, выделяемой для кладбищ, крематориев, скотомогильников (биотермических ям), свалок бытовых отходов, предприятий по первичной переработке мусора (отходов), очистных сооружений, иных объектов, функционирование которых несовместимо с функционированием других зон населенного пункта.

      2. Необходимость устройства санитарно-защитных зон, отделяющих указанные объекты от селитебной и рекреационной территорий, объектов инфраструктуры населенного пункта, устанавливается законодательством Республики Казахстан.

      3. Обязанности по содержанию зоны специального назначения возлагаются на собственника предприятия (землепользователя), если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 55 с изменением, внесенным Законом РК от 17.01.2014 № 165-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 56. Зоны режимных территорий

      1. Для размещения военных и других объектов, в отношении которых устанавливается особый режим, должны предусматриваться специальные зоны режимных территорий, а также иные территории особого регулирования в населенных пунктах или вне их пределов.

      Территории, в пределах населенных пунктов и вне их пределов, предназначенные для размещения охраняемых объектов, являются зонами режимных территорий.

      2. Порядок использования зон режимных территорий и прилегающих к ним территорий устанавливается Правительством Республики Казахстан в соответствии с государственными нормативами, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 56 с изменениями, внесенными законами РК от 13.02.2012 № 553-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 22.11.2024 № 138-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 57. Пригородные зоны

      1. Пригородные зоны включают примыкающие к границе (черте) города земли, предназначенные для развития территории данного города, других населенных пунктов, входящих в пригородную зону, а также выполнения санитарно-защитных функций, размещения мест отдыха населения, садоводческих и дачных товариществ.

      2. Установление границ пригородных зон осуществляется на основе утвержденной градостроительной документации в соответствии с настоящим Законом и земельным законодательством Республики Казахстан.

Статья 58. Санитарно-защитная зона

      1. В случаях, когда размещение и функционирование производственных, коммунальных и складских объектов, а также объектов специального назначения могут представлять угрозу населению и (или) оказывать вредное воздействие на окружающую среду, должна предусматриваться соответствующая санитарно-защитная зона. В зависимости от назначения санитарно-защитной зоны параметры и требования к ней устанавливаются техническими регламентами по промышленной безопасности функционирования указанных объектов, а также государственными нормативами в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения и животного мира, охраны окружающей среды, архитектуры, градостроительства и строительства, в сфере гражданской защиты.

      2. В санитарно-защитной зоне, независимо от ее параметров и принадлежности, не допускается размещение (строительство) жилых зданий, организаций образования, учреждений здравоохранения и отдыха, спортивно-оздоровительных сооружений, включая размещение садоводческих и огороднических земельных участков, а также производство сельскохозяйственной продукции.

      3. Обязанности по содержанию санитарно-защитной зоны возлагаются на собственников объектов, для которых она предназначена.

      Сноска. Статья 58 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2006 N 209 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 180-IV; от 11.04.2014 № 189-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 59. Резервные территории

      1. Резервные территории являются градостроительными ресурсами, предназначенными для развития населенных пунктов или освоения (обустройства) межселенных территорий.

      2. Резервные территории (градостроительные ресурсы) определяются и утверждаются в составе комплексных схем градостроительного планирования территорий и генеральных планов населенных пунктов и их функциональных зон.

      3. Территории, определенные градостроительными ресурсами населенного пункта, подлежат резервированию и используются только в соответствии с их назначением по мере развития населенных пунктов и их частей.

      4. Резервные территории могут быть использованы в целях, не предусмотренных утвержденной градостроительной документацией, если способ и режим такого использования не препятствуют запланированному перспективному развитию населенного пункта или его части.

      5. Использование резервных территорий в границах зон особого градостроительного регулирования осуществляется в соответствии с установленным для указанных зон режимом.

      6. Временное пользование резервными территориями осуществляется в порядке, устанавливаемом Правительством Республики Казахстан.

Глава 9. Градостроительная и архитектурно-строительная
документация

Статья 60. Проектная (проектно-сметная) документация

      1. Строительство (реконструкция, реставрация, расширение, техническое перевооружение, модернизация, капитальный ремонт) объектов и их комплексов, а также прокладка коммуникаций, инженерная подготовка территории, благоустройство и озеленение осуществляются по проектной (проектно-сметной) документации, разработанной в соответствии с утвержденными в установленном порядке проектами детальной планировки, проектом застройки, выполненными на основании генерального плана населенного пункта (или их заменяющей схемы развития и застройки населенных пунктов с численностью жителей до пяти тысяч человек).

      В случаях, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, допускается строительство без проектной (проектно-сметной) документации либо по упрощенным эскизным проектам.

      По объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан допускается одновременная разработка предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации.

      1-1. В случае строительства (расширения, модернизации, технического перевооружения, реконструкции, реставрации, капитального ремонта) объектов и их комплексов без проектной (проектно-сметной) документации либо по проектной (проектно-сметной) документации, не прошедшей в установленном порядке экспертизу, строительно-монтажные работы приостанавливаются в соответствии с Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      Возобновление строительно-монтажных работ производится только при наличии соответствующей проектной (проектно-сметной) документации, прошедшей в установленном порядке экспертизу.

      2. Без проектной (проектно-сметной) документации по эскизам (эскизным проектам) заказчик (собственник) по согласованию с местными исполнительными органами городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения) может осуществлять:

      1) строительство индивидуальных жилых домов не выше двух этажей;

      2) возведение хозяйственно-бытовых построек на территории индивидуальных приусадебных участков, а также на участках садовых и огороднических товариществ (обществ);

      3) строительство внутриплощадочных линий связи;

      4) благоустройство на приусадебных и дачных участках, не требующее изменения действующих инженерных сетей;

      4-1) устройство рыбохозяйственных технологических водоемов (рыбоводный пруд, рыбоводный бассейн) для ведения рыбоводства (аквакультуры) площадью водного зеркала одного пруда и (или) бассейна не более 0,15 гектара, возведение рыбоводных объектов для ведения рыбного хозяйства;

      5) строительство мобильных комплексов контейнерного, блочного и модульного исполнения, а также одноэтажных зданий (сооружений) для предприятий торговли, общественного питания и бытового обслуживания, возводимых из сборно-разборных конструкций;

      6) при чрезвычайном положении и (или) чрезвычайных ситуациях восстановительные работы, строительство быстровозводимых зданий и сооружений не более двух этажей, являющихся технически не сложными;

      7) строительство зданий или сооружений временного, сезонного или вспомогательного назначения (склады и хранилища (пролетом до 6 метров, высотой до 7 метров и площадью до 2000 квадратных метров включительно), требующие особых условий для хранения товаров и материалов), не опасных по пожару, взрыву, газу, химически агрессивным, ядовитым и токсичным веществам, теплиц, парников, павильонов, сооружений связи, освещения, ограждения и подобных сооружений;

      8) строительство временных строений жилых и (или) хозяйственно-бытовых помещений для сезонных работ и отгонного животноводства;

      9) строительство автостоянок открытого типа на количество автомашин не более пятидесяти единиц, а также гаражей с боксами не более чем на две автомашины;

      10) капитальный ремонт линейных инженерных сетей и сооружений на них, не требующий изменения их положения, отметок глубины (высоты) заложения, диаметра труб;

      11) строительство малых архитектурных форм и ограждения территорий;

      12) строительство открытых спортивных площадок, тротуаров, мощение вокруг зданий (сооружений);

      13) ремонт и замену единиц технологического или инженерного оборудования, по которым исчерпан технологический ресурс и которые не требуют реконструкции или перепрофилирования предприятия (цеха);

      14) защиту инженерных сетей от электрокоррозии;

      15) строительство отдельно стоящих одноэтажных зданий (сооружений) для размещения объектов индивидуального предпринимательства общей площадью до 20 квадратных метров;

      16) реконструкцию индивидуальных жилых домов не выше двух этажей, не требующую отвода дополнительного земельного участка (прирезки территории), не превышающую двух этажей после реконструкции;

      17) перепланировку (переоборудование) помещений непроизводственного назначения, осуществляемую (осуществляемое) в существующих зданиях и не требующую (не требующее) изменения несущих конструкций;

      18) строительство сетей электроснабжения с установленной мощностью до 200 кВт для субъектов предпринимательства;

      19) строительство и монтаж системы автоматической охранно-пожарной сигнализации внутри административно-бытовых и производственных зданий;

      20) строительство сетей водоснабжения и водоотведения жилых домов усадебного типа;

      21) строительство внутриплощадочных сетей и монтаж внутридомовых систем газоснабжения бытового назначения индивидуальных жилых домов.

      При реконструкции (перепланировке, переоборудовании) жилых и нежилых помещений в жилых домах (жилых зданиях), не требующей отвода дополнительного земельного участка (прирезки территории), не связанной с какими-либо изменениями несущих конструкций и ограждающих (наружных) инженерных систем и коммуникаций, не ухудшающей архитектурно-эстетические, противопожарные, противовзрывные и санитарные качества, не оказывающей вредного воздействия на окружающую среду при эксплуатации, согласование эскизных проектов с местными исполнительными органами городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения) не требуется.

      3. Исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Порядок разработки, обязательный состав и содержание предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации устанавливаются государственными нормативами, утвержденными уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      5. Порядок утверждения, а также внесения изменений в утвержденную предпроектную и проектную (проектно-сметную) документацию определяется настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

      6. Правила и порядок ведения подрядных работ при реализации проектной (проектно-сметной) документации устанавливаются в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан.

      7. Проектная (проектно-сметная) документация, по которой в течение трех и более лет после ее утверждения в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, не начато строительство, считается устаревшей и используется для реализации после корректировки, проведения повторной экспертизы и переутверждения в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

      Предпроектная документация, по которой в течение трех и более лет после ее утверждения в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, не была разработана и утверждена проектно-сметная документация, считается устаревшей и используется для реализации после корректировки, проведения повторной экспертизы и переутверждения в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

      7-1. Для осуществления корректировки проектной (проектно-сметной) документации привлекается проектная организация, разработавшая ее.

      В случае невозможности привлечения автора проектной (проектно-сметной) документации проектная организация определяется по процедурам, установленным законодательством Республики Казахстан.

      7-2. В случае если по решению заказчика возникла обоснованная необходимость корректировки проектной (проектно-сметной) документации, утвержденной в соответствии с законодательством Республики Казахстан, то корректировка предпроектной документации (при наличии) не требуется.

      8. Включение предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации в состав национального архивного фонда, гарантии прав собственности на указанные документы, а также права использования и ограничения по их использованию устанавливаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      9. Предпроектная и (или) проектная (проектно-сметная) документация, выполненная иностранными юридическими лицами или отдельными специалистами для освоения территорий и (или) строительства на территории Республики Казахстан, за исключением предпроектной и (или) проектной (проектно-сметной) документации по объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан, а также специальных экономических зон, особых индустриальных зон, должна разрабатываться на условиях и по стадиям предпроектных и проектных работ, в составе и объеме проектной (проектно-сметной) документации, которые установлены настоящим Законом, государственными нормативами и заданием на проектирование, а также при соблюдении обязательных требований, установленных государственными нормативами, включая требования пожарной и промышленной безопасности, если иное не предусмотрено ратифицированным Республикой Казахстан международным договором.

      Допускается отклонение от этого правила:

      1) по решению заказчика (инвестора) при выполнении заказчиком (инвестором) следующих обязательных условий в совокупности:

      соблюдения норм пожаро– и взрывобезопасности, надежности конструкций, устойчивости функционирования объекта и охраны труда, установленных законодательством Республики Казахстан и государственными нормативными документами, что должно подтверждаться комплексной вневедомственной экспертизой проектов;

      обеспечения поставщиков товаров (работ и услуг) необходимой для них информацией в соответствии с законодательством Республики Казахстан и государственными нормативными документами;

      2) при проектировании, строительстве, реконструкции, проведении технического перевооружения, расширения объектов, включенных в единую карту индустриализации.

      Сноска. Статья 60 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 10.07.2009 N 180-IV; от 10.07.2012 № 36 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2013 № 151-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.01.2014 № 167-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2021 № 87-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 60-1. Ценообразование в строительстве

      1. Нормативные документы по ценообразованию в строительстве должны обеспечивать:

      1) планирование затрат на строительство объектов за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора;

      2) достоверность технико-экономических обоснований и определения сметной стоимости строительства объектов за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора.

      2. Меры по реализации положений нормативных документов по ценообразованию в строительстве включают в себя:

      1) анализ и обновление действующих сметных норм с учетом развития экономических условий;

      2) разработку сметных норм на новые эффективные технологии строительного производства;

      3) обновление сметно-нормативной базы на основе мониторинга, обработки и анализа текущих цен на строительные материалы, изделия, оборудование.

      Сноска. Глава 9 дополнена статьей 60-1 в соответствии с Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 61. Градостроительные проекты

      1. Пространственная организация расселения и размещения производительных сил на территории Республики Казахстан и отдельных регионов, освоение и обустройство межселенных территорий, планирование развития и застройки территорий населенных пунктов, включая зоны их влияния, или отдельных частей населенного пункта осуществляются комплексно на основании градостроительных проектов.

      Градостроительные проекты являются составной частью государственного градостроительного кадастра и подлежат обязательному внесению в автоматизированную информационную систему государственного градостроительного кадастра в соответствии с правилами регистрации в базе данных государственного градостроительного кадастра градостроительных проектов, предпроектной и проектной (проектно-сметной) документации, а также объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности. Сведения о разработке, реализации, актуализации градостроительных проектов вносятся в обязательном порядке в автоматизированную информационную систему государственного градостроительного кадастра.

      2. Соблюдение градостроительных решений, установленных утвержденными градостроительными проектами, обязательно при составлении условий проведения конкурсов (тендеров, подрядных торгов) на проектирование и строительство, заданий на проектирование (включая архитектурно-планировочное задание) и разработку архитектурных проектов и проектов строительства.

      3. Стоимость работ, выполняемых в ходе проведения комплексной градостроительной экспертизы по градостроительным проектам, определяется в соответствии с правилами, разработанными и утвержденными уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      4. Градостроительные проекты (проекты градостроительного планирования развития и застройки территорий) подразделяются на:

      1) проекты организации и планирования развития территорий общегосударственного значения;

      2) проекты градостроительного планирования развития территорий регионального значения;

      3) проекты градостроительного планирования развития и застройки городов (включая их пригородные территории либо без них) и сельских населенных пунктов;

      4) проекты градостроительного освоения межселенных территорий для строительства производственных комплексов или иных объектов закрытого типа, размещаемых вне населенных пунктов.

      5. К градостроительным проектам общегосударственного значения относятся:

      1) генеральная схема организации территории Республики Казахстан;

      2) межрегиональные схемы территориального развития территорий двух и более областей (либо их частей), агломерации.

      6. К градостроительным проектам планирования регионального значения относятся:

      1) комплексные схемы градостроительного планирования территории областей;

      2) комплексные схемы градостроительного планирования территории районов.

      7. К градостроительным проектам развития и застройки населенных пунктов относятся:

      1) генеральные планы городов с расчетной численностью населения свыше ста тысяч человек;

      2) генеральные планы городов с численностью населения до ста тысяч человек;

      3) генеральные планы сельских населенных пунктов с численностью населения свыше пяти тысяч человек;

      4) генеральные планы сельских населенных пунктов с численностью населения до пяти тысяч человек – схемы развития и застройки (упрощенный вариант генеральных планов малых населенных пунктов);

      5) проекты градостроительного освоения отдельных частей территорий городов (проекты детальной планировки, проекты планировки промышленной зоны и проекты застройки, являющиеся производными от действующего генерального плана), за исключением ситуационных планов и генеральных планов объектов в составе технико-экономических обоснований или проектно-сметной документации, предназначенных для строительства зданий и сооружений, их комплексов.

      Сноска. Статья 61 с изменениями, внесенными законами РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 62. Архитектурный проект

      1. Архитектурный проект как самостоятельный проект создания сооружения (монумента), а также как часть проектной (проектно-сметной) документации для строительства должен содержать архитектурно-художественные, композиционные и объемно-планировочные решения, комплексно учитывающие социальные, экономические, функциональные, инженерные, технические, противопожарные, противовзрывные, санитарно-гигиенические, экологические требования, а также требования по энергоэффективности и иные требования к объекту в объеме, необходимом для разработки проекта строительства или иной документации для строительства.

      2. Архитектурный проект разрабатывается:

      1) на основании задания на проектирование, утвержденного заказчиком (инвестором), и материалов по выбору площадки (трассы), результатов инженерных изысканий, технических условий инженерного обеспечения объекта;

      2) в соответствии с утвержденными градостроительными проектами и предпроектной документацией;

      3) в соответствии с архитектурно-планировочным заданием местных исполнительных органов городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения);

      4) по объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан в соответствии с архитектурно-планировочным заданием, выданным юридическим лицом со стопроцентным участием государства в уставном капитале, основным предметом деятельности которого являются организация и проведение международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан, а также послевыставочное использование территории международной специализированной выставки.

      По объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан допускается одновременная разработка архитектурного проекта и предпроектной документации.

      3. Соблюдение решений архитектурного проекта при разработке проекта строительства обязательно.

      Изменения архитектурных проектов могут производиться с согласия автора (авторов) либо с его (их) участием. Если при этом возникают отклонения от требований архитектурно-планировочного задания, то требуется согласование с органом, его выдавшим.

      4. В случае необходимости упрощения разработки проектной документации на строительство (реконструкцию, перепланировку, переоборудование) технически не сложных объектов архитектурный проект в соответствии с архитектурно-планировочным заданием может быть выполнен в виде эскиза (эскизного проекта).

      Сноска. Статью 62 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116); от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 03.12.2013 № 151-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 63. Проект строительства

      1. Проект (проектно-сметная документация) строительства новых зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций должен содержать градостроительную обоснованность местоположения объекта, экономические, архитектурные, объемно-планировочные, функциональные, технологические, конструктивные, инженерные, природоохранные, энергосберегающие и иные решения в объеме, необходимом для ведения строительства и сдачи завершенного строительством объекта в эксплуатацию.

      К проектам строительства также относится проектно-сметная документация, выполненная на основании результатов проведенного технического обследования и предназначенная для:

      1) капитального ремонта существующих объектов или реставрации зданий и сооружений;

      2) реконструкции, расширения, модернизации или технического перевооружения эксплуатируемых объектов;

      3) постутилизации демонтируемых объектов, выработавших свой ресурс, за исключением сноса аварийных зданий и сооружений;

      4) консервации (расконсервации) незавершенных объектов, строительство которых было приостановлено.

      2. Проектные решения и показатели проекта строительства, утвержденные в установленном законодательством порядке, при его реализации являются обязательными.

      3. Проект строительства разрабатывается:

      1) на основании задания на проектирование, утвержденного заказчиком, материалов по выбору и отводу (разрешению на использование) земельного участка (площадки, трассы), технических условий инженерного и коммунального обеспечения объекта, результатов инженерных изысканий, иных исходных данных, включая результаты предпроектной деятельности заказчика;

      2) в соответствии с утвержденными в установленном законодательством порядке обоснованиями инвестиций в строительство (технико-экономическими обоснованиями, технико-экономическими расчетами), а в необходимых случаях согласованным с подрядчиком перечнем применяемых в проекте строительных материалов, изделий, конструкций, инженерного оборудования и устройств;

      3) в соответствии с архитектурно-планировочным заданием местных исполнительных органов городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения);

      4) по объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан в соответствии с архитектурно-планировочным заданием, выданным юридическим лицом со стопроцентным участием государства в уставном капитале, основным предметом деятельности которого являются организация и проведение международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан, а также послевыставочное использование территории международной специализированной выставки.

      По объектам международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан допускается одновременная разработка проекта строительства и предпроектной документации.

      При наличии утвержденных градостроительных и (или) архитектурных проектов исходная документация для разработки проекта строительства должна соответствовать принятым в них решениям.

      4. В случаях, предусмотренных пунктом 4 статьи 62 настоящего Закона, проектом строительства является эскиз (эскизный проект).

      5. Порядок внесения изменений в утвержденный проект строительства в ходе строительно-монтажных работ устанавливается государственными строительными нормами и правилами по ведению государственного, авторского и технического надзоров, утверждаемыми в установленном законодательством порядке уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Сноска. Статья 63 с изменениями, внесенными законами РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); от 10.07.2009 N 180-IV; от 13.01.2012 № 542-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 03.12.2013 № 151-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 289-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 63-1. Государственный банк проектов строительства

      1. Деятельность по формированию и ведению государственного банка проектов строительства, а также предоставлению технико-экономических обоснований, типовых проектов и проектной (проектно-сметной) документации из государственного банка проектов строительства относится к государственной монополии.

      2. Государственная экспертная организация осуществляет формирование и ведение государственного банка проектов строительства, а также предоставление из государственного банка проектов строительства технико-экономических обоснований, типовых проектов и проектной (проектно-сметной) документации, разработанных за счет государственных инвестиций и средств субъектов квазигосударственного сектора.

      3. Цены на товары (работы, услуги), производимые и (или) реализуемые субъектом государственной монополии, устанавливаются уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства по согласованию с антимонопольным органом.

      4. Имущественные (исключительные) авторские права на произведения архитектуры, указанные в пункте 2 настоящей статьи, регулируются законодательством Республики Казахстан об авторском праве и смежных правах.

      Сноска. Закон дополнен статьей 63-1 в соответствии с Законом РК от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 64. Экспертиза проектов

      Сноска. Статью 64 исключена Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Глава 9-1. Экспертиза проектов

      Сноска. Раздел 2 дополнен главой 9-1 в соответствии с Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Статья 64-1. Экспертиза проектов в области строительства и градостроительного планирования территорий

      1. Комплексная вневедомственная экспертиза проектов в области строительства объектов проводится экспертными организациями и осуществляется экспертами, аттестованными по соответствующим разделам (частям) технико-экономических обоснований или проектно-сметной документации.

      Комплексная градостроительная экспертиза проектов в области градостроительного планирования территорий проводится государственной экспертной организацией в соответствии с правилами проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов всех уровней.

      Положительные экспертные заключения являются основанием для утверждения рассмотренных проектов.

      1-1. При производстве по гражданским делам, уголовным делам, а также делам об административных правонарушениях в отношении заключения комплексной вневедомственной экспертизы проектов в области строительства объектов может быть проведена судебная экспертиза в порядке, установленном, соответственно, Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Уголовно-процессуальным кодексом Республики Казахстан либо Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      2. Обязательной экспертизе подлежат:

      1) градостроительные проекты всех уровней;

      2) технико-экономические обоснования и проектно-сметная документация, предназначенные для строительства зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций, финансируемых за счет бюджетных средств или с их участием, а также возводимых без участия бюджетных средств, но предусматривающих установленную в законодательном порядке долю государственной собственности в объемах выпускаемой продукции или предоставляемых услуг, а также средств негосударственных займов под государственную гарантию либо поручительство государства;

      3) проектно-сметная документация, предназначенная для строительства объектов, финансируемых без участия бюджетных средств или иных форм государственных инвестиций, за исключением проектов строительства технически несложных объектов, приведенных в пункте 2 статьи 60 настоящего Закона.

      2-1. Исключен Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).
      3. Исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Технически не сложные объекты, указанные в пункте 2 статьи 60 настоящего Закона, не подлежат обязательной экспертизе.

      5. При повторном применении утвержденных индивидуальных проектов строительства, а также привязке предназначенных для массового строительства действующих типовых проектов, по которым ранее были выданы положительные заключения отраслевых и комплексной вневедомственной экспертиз, повторные отраслевые экспертизы не проводятся, но в части привязки этих проектов к конкретной местности и условиям проходят комплексную вневедомственную экспертизу.

      6. Утверждение и дальнейшая реализация проектов строительства (технико-экономических обоснований или проектно-сметной документации), подлежащих обязательной комплексной вневедомственной экспертизе, без ее положительного заключения не допускаются.

      7. Заказчик проектов строительства (технико-экономических обоснований или проектно-сметной документации) является и заказчиком экспертных работ по этому проекту. В случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о государственных закупках, в обязанности заказчика входят организация и проведение раздельных конкурсов на разработку и экспертизу проектов строительства. Раздельные конкурсы проводятся в сроки, исключающие перерывы между изготовлением проекта и представлением его экспертной организации, определенной к этому времени победителем по результатам проведенного конкурса.

      8. Заказчик проектов, подлежащих комплексной вневедомственной экспертизе, но не относящихся к государственной монополии и не являющихся предметом государственных закупок, вправе по своему усмотрению выбрать для проведения экспертизы любую аккредитованную экспертную организацию.

      9. Заказчики обязаны представить для проведения комплексной вневедомственной экспертизы полный комплект документов, предусмотренный государственными нормативами. Ответственность за достоверность документов, представленных для проведения экспертизы, несет заказчик.

      10. Экспертные организации создают экспертные комиссии (экспертные группы), а также привлекают специалистов (специализированные институты и организации), в том числе зарубежных экспертов, имеющих документы на право занятия экспертной деятельностью, выданные соответствующим органом зарубежного государства.

      Не допускаются включение в состав экспертных комиссий (экспертных групп), а также привлечение для иной формы участия в комплексной вневедомственной экспертизе проектов специалистов, прямо или косвенно принимавших участие в подготовке и (или) разработке рассматриваемых проектов либо являющихся представителями проектных организаций, их разработавших.

      11. Заказчики и проектировщики, а также эксперты или экспертные организации в случаях нарушения одной из сторон порядка ведения или подведения результата комплексной вневедомственной экспертизы проектов вправе обратиться в уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства с обоснованием этого обращения.

      При несогласии с результатами проведенной комплексной вневедомственной экспертизы заказчик может обжаловать заключение экспертов в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

      12. Экспертиза проводится также в случае выявления заказчиком необходимости внесения изменений в проектную (проектно-сметную) документацию, связанных с некачественно разработанным и ранее одобренным экспертизой проектом и (или) выявленными в ходе строительства необоснованными отклонениями от утвержденного проекта.

      В этом случае заказчик направляет соответствующую информацию в уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      13. По отдельным объектам строительства, требующим особого регулирования и (или) градостроительной регламентации, комплексная вневедомственная экспертиза осуществляется в соответствии с индивидуальными планами поэтапной разработки и согласования проектно-сметной документации на строительство отдельных объектов, требующих особого регулирования и (или) градостроительной регламентации.

      Порядок разработки и согласования индивидуальных планов поэтапной разработки и согласования проектно-сметной документации на строительство отдельных объектов, требующих особого регулирования и (или) градостроительной регламентации, регулируется правилами проведения комплексной вневедомственной экспертизы технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации, предназначенной для строительства новых, а также изменения (реконструкции, расширения, технического перевооружения, модернизации и капитального ремонта) существующих зданий и сооружений, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций независимо от источников финансирования.

      14. Заказчики обязаны представить для проведения комплексной градостроительной экспертизы полный комплект документов в соответствии с правилами проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов всех уровней. Ответственность за достоверность документов, представленных для проведения экспертизы, несет заказчик.

      Заказчиками комплексной градостроительной экспертизы являются:

      уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства – по проектам общегосударственного значения;

      местные исполнительные органы – по проектам регионального значения и проектам развития и застройки населенных пунктов.

      Заказчик градостроительных проектов является и заказчиком экспертных работ по этому проекту.

      Сноска. Статья 64-1 с изменениями, внесенными законами РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 19.04.2019 № 249-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-2. Стоимость и сроки проведения комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства

      1. Комплексная вневедомственная экспертиза проектов строительства (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации) осуществляется на основании договоров, заключаемых заказчиками экспертизы и экспертными организациями, с отнесением затрат на стоимость разработки рассматриваемого проекта.

      2. Стоимость экспертных работ, выполняемых государственной экспертной организацией с участием отраслевых экспертиз, независимо от источника финансирования устанавливается в соответствии с правилами определения стоимости работ по проведению комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов, утвержденными уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      3. Стоимость экспертных работ, выполняемых аккредитованными экспертными организациями с участием отраслевых экспертиз, устанавливается в соответствии с договором между заказчиком и экспертной организацией.

      По договорам, выполняемым в рамках государственных закупок, стоимость экспертных работ не может быть ниже стоимости, устанавливаемой в соответствии с правилами определения стоимости работ по проведению комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства объектов, утвержденными уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      4. Порядок и продолжительность (сроки) проведения комплексной вневедомственной экспертизы технико-экономического обоснования строительства, а также проектно-сметной документации для строительства определяются в порядке, определяемом уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства, и являются едиными для всех субъектов экспертной деятельности в области проектирования объектов строительства.

      Сноска. Статья 64-2 с изменениями, внесенными Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-3. Виды экспертизы проектов

      1. Экспертиза проектов подразделяется на следующие виды:

      1) экспертиза проектов (комплексная вневедомственная экспертиза проектов строительства (технико-экономических обоснований, проектно-сметной документации), предназначенных для строительства, осуществляемая аккредитованными экспертными организациями или экспертами, имеющими соответствующий аттестат;

      2) комплексная вневедомственная экспертиза проектов строительства (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), отнесенная к государственной монополии;

      3) комплексная градостроительная экспертиза – экспертиза градостроительных проектов всех уровней, отнесенная к государственной монополии;

      4) межгосударственная экспертиза проектов, представляющих взаимный интерес для двух и более государств-участников соответствующих международных договоров по проектированию и строительству объектов или градостроительному планированию смежных приграничных территорий, осуществляемая международными экспертными комиссиями, создаваемыми уполномоченными органами заинтересованных государств.

      2. Проекты градостроительного планирования территорий (градостроительные проекты) различного уровня проходят комплексную градостроительную экспертизу в порядке, установленном настоящим Законом, а также государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства. Положительные заключения комплексной градостроительной экспертизы являются основанием для утверждения градостроительных проектов соответствующего уровня и их дальнейшей реализации.

      3. Порядок проведения межгосударственной экспертизы по проектам, затрагивающим интересы двух и более стран, устанавливается в соответствии с международным договором.

      Сноска. Статья 64-3 с изменением, внесенным Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 64-4. Экспертная деятельность, отнесенная к государственной монополии

      1. К государственной монополии относятся:

      1) комплексная градостроительная экспертиза градостроительных проектов всех уровней;

      2) комплексная вневедомственная экспертиза проектов строительства (технико-экономических обоснований, проектно-сметной документации) для:

      строительства новых производственных зданий и сооружений, относящихся к потенциально опасным объектам строительства, а также новых технически и (или) технологически сложных объектов, их комплексов, инженерных и транспортных коммуникаций независимо от источников финансирования;

      реконструкции, расширения, модернизации, технического перевооружения и капитального ремонта существующих объектов, финансируемых за счет бюджетных средств и иных форм государственных инвестиций, отнесенных к:

      потенциально опасным;

      технически и (или) технологически сложным;

      реконструкции, расширения, модернизации, технического перевооружения и капитального ремонта существующих объектов, финансируемых за счет средств субъектов квазигосударственного сектора, отнесенных к первому уровню ответственности;

      типовых проектов, разработанных уполномоченным органом в области архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      2. Комплексную градостроительную экспертизу градостроительных проектов и комплексную вневедомственную экспертизу, относящиеся к государственной монополии, осуществляет государственная экспертная организация.

      При производстве по гражданским делам, уголовным делам, а также делам об административных правонарушениях в отношении заключения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов и комплексной вневедомственной экспертизы, относящихся к государственной монополии, может быть проведена судебная экспертиза в порядке, установленном, соответственно, Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Уголовно-процессуальным кодексом Республики Казахстан либо Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      К деятельности, технологически связанной с производством товаров, работ, услуг, относится ведение портала и информационной системы для организации проведения комплексной градостроительной экспертизы градостроительных проектов и комплексной вневедомственной экспертизы проектов строительства по принципу "одного окна".

      3. Требования настоящей статьи не распространяются на объекты международной специализированной выставки на территории Республики Казахстан и особых индустриальных зон.

      Сноска. Статья 64-4 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-5. Аккредитованные экспертные организации

      1. Аккредитованные экспертные организации:

      проводят обязательную комплексную вневедомственную экспертизу проектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), предназначенных для строительства, за исключением проектов, предусмотренных пунктом 1 статьи 64-4 настоящего Закона;

      обязаны с момента создания палаты состоять ее членами (ассоциированными членами).

      1-1. Аккредитованная экспертная организация особой индустриальной зоны проводит обязательную комплексную вневедомственную экспертизу проектов (технико-экономических обоснований и проектно-сметной документации), предназначенных для строительства объектов на территории особой индустриальной зоны. Аккредитованная экспертная организация особой индустриальной зоны не является членом (ассоциированным членом) профессионального объединения аккредитованных экспертных организаций.

      2. Аккредитованные экспертные организации вправе проводить экспертизу как полного комплекта документов на проект в целом, так и отдельных разделов (частей) проекта с выдачей локальных экспертных заключений в случаях, если:

      1) исключен Законом РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      2) строительство объектов (комплексов) предусматривается по пусковым комплексам или по очередям;

      2-1) исключен Законом РК от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019);

      3) строительство линейных сооружений инженерной или транспортной инфраструктуры разделяется на отдельные участки (отрезки).

      Локальные заключения комплексной вневедомственной экспертизы по отдельным разделам (частям) проекта не являются основаниями для утверждения проектно-сметной документации в целом, но используются в составе сводного экспертного заключения. Исключением для данного требования являются случаи, когда на основании результатов технического обследования требуется только разработка сметной документации для проведения капитального ремонта с целью восстановления эксплуатационных качеств путем замены изношенных элементов или инженерных систем на объекте.

      3. Комплексная вневедомственная экспертиза проектов строительства, не требующих обязательного ее проведения, по решению заказчика также может проводиться аккредитованной экспертной организацией.

      4. Аккредитованные экспертные организации, за исключением аккредитованных экспертных организаций особой индустриальной зоны, не вправе заниматься какой-либо иной деятельностью, кроме экспертной, предусмотренной настоящим Законом.

      Сноска. Статья 64-5 с изменениями, внесенными законами РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.12.2017 № 122-VI (вводится в действие с 01.01.2018); от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019); от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-6. Эксперты в области проектирования объектов строительства

      1. Для получения аттестата на право занятия экспертной деятельностью в области проектирования объектов строительства и градостроительных проектов физическое лицо должно иметь высшее образование по соответствующей специальности, стаж работы не менее пяти лет в области проектирования по соответствующему разделу (части) технико-экономических обоснований или проектно-сметной документации на строительство объектов, градостроительных проектов и пройти аттестацию. Процедура аттестации может быть проведена на английском языке.

      2. Аттестованный эксперт, не занимавшийся практической экспертной деятельностью в течение трех лет, допускается к осуществлению экспертной деятельности только после прохождения переаттестации.

      Примечание РЦПИ!
      Данная редакция пункта 3 действует после истечения шести месяцев со дня введения в действие Закона РК от 29.12.2014 № 269-V.

      3. Эксперты не вправе осуществлять единолично экспертную деятельность, за исключением случаев привлечения их в качестве внештатных экспертов по договору с другой аккредитованной или государственной экспертной организацией, а также выполнения экспертиз отдельных разделов (частей) проекта по поручению руководства экспертной организации.

      Сноска. Статья 64-6 с изменениями, внесенными законами РК от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-7. Учет аккредитованных экспертных организаций и аттестованных экспертов

      Учет аккредитованных экспертных организаций и аттестованных экспертов осуществляется путем ведения реестров.

      Реестр аккредитованных экспертных организаций содержит совокупность информации о реквизитах юридического лица, дату выдачи и номер свидетельства об аккредитации, о наличии в штате аттестованных экспертов, специализирующихся по экспертизе различных разделов проектов, а также сведения о принятых в отношении данного юридического лица мерах ответственности, установленной законами Республики Казахстан.

      Реестр аттестованных экспертов содержит совокупность информации о личных данных эксперта, дату выдачи и номер аттестата, о специализации, образовании и стаже работы по профессии, а также сведения о принятых к эксперту мерах ответственности, установленной законами Республики Казахстан, в том числе о лишении аттестата с признанием эксперта недобросовестным.

Статья 64-8. Права, обязанности и ответственность субъектов экспертной деятельности

      1. Права и обязанности экспертных организаций устанавливаются настоящим Законом и их уставами.

      2. Эксперт вправе:

      1) участвовать в комплексной градостроительной экспертизе по проектам градостроительного планирования территорий в составе экспертных комиссий (экспертных групп);

      1-1) осуществлять экспертизу по отдельным разделам (частям) градостроительного проекта согласно профессиональной специализации, составлять по ним соответствующие части экспертного заключения, инициировать отзыв экспертной организацией ранее выданного заключения в случае невыполнения заказчиком оговоренных в выводах отзываемого экспертного заключения условий (требований);

      2) запрашивать и получать в установленном законодательством Республики Казахстан порядке от заказчиков и разработчиков раздела (части) проекта необходимые материалы и информацию;

      3) осуществлять экспертизу по отдельным разделам (частям) проектов согласно профессиональной специализации, указанной в аттестате, составлять по ним соответствующие части экспертного заключения, инициировать отзыв экспертной организацией ранее выданных заключений в случаях невыполнения заказчиком оговоренных в выводах отзываемого экспертного заключения условий (требований). Локальные заключения, составленные экспертом по отдельным разделам (частям) проекта, не являются основаниями для утверждения проектной (проектно-сметной) документации в целом, но используются в составе сводного экспертного заключения;

      4) заниматься педагогической, научной и (или) иной творческой деятельностью.

      3. Эксперту запрещается:

      1) проводить экспертизу по проектам, в подготовке которых данный эксперт принимал прямое или косвенное участие либо выполненным с участием супруга (супруги) и (или) близких родственников;

      2) заниматься иными видами предпринимательской деятельности, связанными с архитектурной, градостроительной и строительной деятельностью;

      3) находиться в трудовых, финансовых и (или) прочих зависимых отношениях с иными субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      4. Эксперт обязан:

      1) для осуществления профессиональной деятельности состоять в штате одной из экспертных организаций;

      2) соблюдать конфиденциальность и обеспечивать служебную и коммерческую тайну по рассматриваемым проектам, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан;

      3) иметь печать с указанием фамилии, имени, отчества (при его наличии), должности, номера аттестата и даты его выдачи;

      4) систематически повышать свою профессиональную квалификацию;

      5) соблюдать профессиональную этику.

      5. В случаях выявления фактов некачественно проведенной экспертизы экспертные организации и эксперты несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      За некачественные проекты, представленные на утверждение после проведения экспертизы, экспертные организации несут ответственность наряду с соответствующими разработчиками проектов.

      Сноска. Статья 64-8 с изменением, внесенным Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие по истечении девяти месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-9. Независимость экспертной деятельности

      1. Эксперты в своей деятельности независимы от субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      2. Никто не вправе вмешиваться в работу экспертов или экспертных организаций в ходе приемки документации на экспертизу, рассмотрения проектов, подготовки и оформления экспертных заключений по ним, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан.

      3. Государственные органы и организации, а также иные субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности за вмешательство в профессиональную деятельность экспертов и экспертных организаций несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 64-10. Требования к экспертным организациям

      1. Экспертные организации должны иметь в своем составе не менее пяти экспертов, аттестованных по специализациям, соответствующим основным разделам проекта.

      1-1. Экспертная организация особой индустриальной зоны должна иметь в своем составе не менее семи экспертов, аттестованных по специализациям, соответствующим основным разделам проекта.

      2. Экспертные организации после их государственной регистрации обязаны:

      1) пройти аккредитацию в соответствии с правилами аккредитации экспертных организаций;

      2) в рамках ведения делопроизводства вести учет даты поступления документов на экспертизу и даты выдачи экспертных заключений.

      2-1. Экспертная организация особой индустриальной зоны обязана:

      1) пройти аккредитацию в соответствии с правилами аккредитации экспертных организаций;

      2) в рамках ведения делопроизводства вести учет с даты поступления документов на экспертизу и даты выдачи экспертных заключений.

      Сноска. Статья 64-10 с изменениями, внесенными Законом РК от 01.04.2021 № 26-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 64-11. Профессиональное объединение аккредитованных экспертных организаций

      1. Деятельность палаты регулируется настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан о некоммерческих организациях и уставом.

      Взимание вступительных взносов не допускается.

      2. Высшим органом управления палаты является общее собрание (собрание представителей) его членов.

      3. Исполнительным органом управления палаты является правление, избранное общим собранием (собранием представителей) его членов.

      В состав правления палаты также включаются не менее трех представителей уполномоченного органа по делам архитектуры и градостроительства и строительства.

      4. К функциям палаты относятся:

      1) представление, защита прав и законных интересов своих членов в государственных органах Республики Казахстан, а также в международных организациях;

      2) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      3) проведение постоянно действующих курсов повышения квалификации экспертов;

      4) проведение анализа, обобщение и распространение положительного опыта работы экспертов и экспертных организаций;

      5) разработка кодекса этики экспертов и проверка его соблюдения;

      6) иные функции, предусмотренные уставом.

      5. Палата размещает информацию об аккредитованных экспертных организациях на своем интернет-ресурсе.

      Сноска. Статья 64-11 с изменением, внесенным Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 3. Строительство
Глава 10. Государственное регулирование процесса строительства

Статья 65. Заказчики и подрядчики

      1. Основными участниками отношений, связанных с подрядными работами в строительстве (включая проектные, изыскательские, экспертные, исследовательские работы для строительства, производство строительных материалов, изделий и конструкций по заказам), не относящихся к государственным закупкам, являются заказчик-инвестор проекта (программы) либо его уполномоченное лицо и подрядчик (генеральный подрядчик).

      2. Заказчиками подрядных работ в строительстве могут выступать граждане Республики Казахстан, иностранцы, лица без гражданства, отечественные и иностранные юридические лица.

      3. Подрядчиками, выполняющими подрядные работы в строительстве, могут быть физические и юридические лица (включая совместные предприятия), имеющие лицензию на осуществление соответствующих видов архитектурной, градостроительной и (или) строительной деятельности на территории Республики Казахстан.

      4. Для строительства технически сложных объектов, в том числе уникальных объектов строительства и крупных инвестиционных проектов, и для "пилотных" проектов, реализуемых в рамках внедрения казначейского сопровождения государственных закупок, заказчиком (инвестором) проекта (программы) могут привлекаться инжиниринговые организации по управлению проектом строительства объектов.

      Порядок оказания инжиниринговых услуг по управлению проектом строительства объектов и квалификационные требования, предъявляемые организациям, оказывающим услуги по управлению проектом строительства объектов, устанавливаются уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      Сноска. Статья 65 с изменениями, внесенными законами РК от 11.12.2006 N 204 (вводится в действие со дня его официального опубликования); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 284-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 66. Выбор подрядчика

      1. Выбор подрядчика заказчиком (инвестором либо его уполномоченным лицом) для выполнения подрядных работ, не относящихся к государственным закупкам, может осуществляться:

      1) без проведения конкурса, если иное не предусмотрено для данного проекта (программы) законодательством Республики Казахстан;

      2) по результатам закрытого или открытого конкурса (тендера);

      3) с предварительной квалификацией претендентов на участие в конкурсе (тендере) или без таковой.

      2. Основными участниками конкурсов (тендеров) на подрядные работы являются:

      1) организатор (устроитель) конкурсов (тендеров) в лице заказчика либо его уполномоченного лица, действующего на основании полномочий заказчика;

      2) жюри конкурса (тендерная комиссия) - постоянный или временный коллегиальный рабочий орган организатора (устроителя) конкурса (тендера);

      3) претенденты - допущенные к участию в конкурсе (тендере) лица, официально обратившиеся к организатору (устроителю) с заявкой о намерении принять участие в открытом конкурсе, а также лица, принявшие приглашение участвовать в закрытом конкурсе (тендере).

      3. На момент принятия решения о проведении конкурса (тендера) по выбору подрядчика, а также на начало реализации проекта (программы) заказчик должен:

      1) обладать необходимыми для строительства источниками финансирования или правом распоряжаться необходимой суммой в период времени, требуемый для реализации проекта (программы). Данное положение не действует в случае включения в условия конкурса (тендера) требования по финансированию строительства подрядчиком;

      2) иметь соответствующие права на земельный участок (площадку или трассу под строительство) или решение исполнительного органа о его предоставлении.

      4. Если условиями конкурса (тендера) по выбору подрядчика определено, что составление обоснований инвестиций и разработка проектной (проектно-сметной) документации входят в обязанности заказчика, то на момент проведения конкурса (тендера) на подрядные работы заказчик обязан иметь утвержденные в установленном порядке обоснование инвестиций и проектную (проектно-сметную) документацию, прошедшие необходимую обязательную комплексную вневедомственную экспертизу.

      5. Местом организации и проведения открытого конкурса (тендера) по выбору подрядчика является территория Республики Казахстан, если иное не предусмотрено ратифицированными Республикой Казахстан международными договорами.

      6. Порядок и условия конкурса (тендера) определяются заказчиком или по его поручению организатором (устроителем) конкурса, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.

      7. К участию в конкурсах (тендерах) не допускаются:

      1) физические и юридические лица, которым в установленном законодательством порядке не разрешено ведение хозяйственной деятельности на территории Республики Казахстан;

      2) юридические лица, объявленные банкротами;

      3) лица, являющиеся организаторами (устроителями) конкурса (тендера) либо членами его жюри (тендерной комиссии);

      4) не зарегистрированные в установленном законодательством порядке организации.

      8. Заказчик либо организатор (устроитель) конкурса (тендера) и жюри (тендерная комиссия) не вправе требовать от претендента обязательного представления информации, являющейся его коммерческой тайной.

      9. Объявление проведенного конкурса (тендера) на подрядные работы состоявшимся и утверждение (признание) заказчиком кого-либо из участников победителем (победителями) являются основанием для заключения между ними договора на выполнение подрядных работ, предусмотренных условиями конкурса.

      10. Заказчик, организатор (устроитель) конкурса (тендера) на подрядные работы и жюри конкурса (тендерная комиссия) за неисполнение или ненадлежащее исполнение своих обязательств несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

      11. Подрядные работы, не относящиеся к государственным закупкам, выполняются на основании договора, заключаемого между заказчиком (инвестором проекта или программы) и избранным им подрядчиком (генеральным подрядчиком).

      В договоре подряда в обязательном порядке указываются виды и объемы работ (услуг), которые подрядчик (генеральный подрядчик) намеревается передать на исполнение субподрядчикам. При этом не допускается передача на субподряд в совокупности более двух третей предусмотренных договором стоимости всех подрядных работ (цены подряда).

      Предельные объемы работ (услуг), выполняемых (оказываемых) в рамках государственных закупок, которые могут быть переданы субподрядчикам (соисполнителям) для выполнения работ либо оказания услуг, определяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках.

      12. Обязанности и ответственность заказчика перед подрядчиком и подрядчика перед заказчиком устанавливаются договором подряда, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

      13. Договором подряда устанавливаются гарантийные сроки устойчивого функционирования объекта строительства после сдачи его в эксплуатацию, определяющие финансовую ответственность подрядчика.

      При неустановлении гарантийных сроков договором подряда применяется норма, предусмотренная частью второй пункта 1 статьи 69 настоящего Закона.

      Сноска. Статья 66 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 26.12.2018 № 202-VІ (вводится в действие с 01.01.2019).

Статья 67. Признание результатов конкурса (тендера) на подрядные работы недействительными

      1. Результаты (выбор победителя и иные итоги) конкурса (тендера) на подрядные работы, проведенного с нарушением установленных для данного конкурса (тендера) порядка и условий или не в соответствии с законодательством, могут быть обжалованы участником (участниками) в судебном порядке.

      2. Признание результатов конкурса (тендера) недействительными влечет отмену договора, заключенного между заказчиком и победителем (победителями), а конкурс (тендер) объявляется несостоявшимся.

      3. Конкурс (тендер), объявленный несостоявшимся, может быть проведен повторно в иные сроки, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан.

Статья 68. Основные требования к процессу строительства

      1. На соответствующих этапах процесса строительства должны быть выполнены процедуры и соблюдены требования, установленные настоящей статьей.

      2. Заказчик, имеющий намерение осуществить строительство объекта, обязан в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан получить в местных исполнительных органах районов (городов) решение о предоставлении соответствующего права на землю. В случае наличия у заказчика соответствующего права на землю и функциональной зоны в соответствии с утвержденным проектом детальной планировки для строительства объекта дополнительное получение решения от местных исполнительных органов районов (городов) не требуется.

      Производство строительно-монтажных работ на объекте допускается только на землях, на которые предоставлено соответствующее право землепользования либо право частной собственности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Строительство сооружений связи для оборудования сотовой или спутниковой связи, в том числе места для оборудования сотовой или спутниковой связи, допускается при наличии договора аренды земельного участка и (или) его части с собственником земельного участка вне зависимости от целевого назначения земельного участка.

      3. Исключен Законом РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      4. Сроки действия решения местных исполнительных органов районов (городов) о предоставлении соответствующего права на землю от даты принятия решения до начала строительства устанавливаются в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан с учетом нормативной продолжительности проектирования и утверждения проекта в установленном порядке и указываются в разрешительном документе.

      5. В случаях невозможности положительного решения о предоставлении соответствующего права на землю местные исполнительные органы районов (городов) обязаны в течение десяти дней с момента обращения ответить заявителю (заказчику) мотивированным отказом с указанием норм (положений, условий, ограничений, сервитутов) законодательства Республики Казахстан, в противоречие с которыми вступает его намерение осуществить данное строительство.

      6. Решение местных исполнительных органов районов (городов) о предоставлении соответствующего права на землю и архитектурно-планировочное задание являются основаниями для составления задания заказчиком на проектирование намеченного объекта.

      Задание на проектирование составляется заказчиком либо его уполномоченным лицом (застройщиком) и утверждается заказчиком.

      Задание на проектирование является неотъемлемой частью договора на выполнение заказа по разработке предпроектной и (или) проектной (проектно-сметной) документации.

      Задание на проектирование должно включать требуемые параметры объекта, иные исходные данные.

      7. Поставщики услуг по инженерному и коммунальному обеспечению в районе предполагаемого строительства по запросу местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения представляют в порядке, установленном уполномоченным органом в области архитектуры, градостроительства и строительства, технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения в запрашиваемых (расчетных) параметрах, требующихся для строительства и устойчивого функционирования введенного впоследствии в эксплуатацию объекта.

      Выданные технические условия могут быть изменены в течение периода их действия путем подачи потребителем письменного обращения (заявки, заявления) на новые технические условия.

      Проекты наружных инженерных сетей и сооружений, разработанные в соответствии с выданными поставщиками услуг по инженерному и коммунальному обеспечению техническими условиями и прошедшие комплексную вневедомственную экспертизу, дополнительному согласованию с поставщиками услуг по инженерному и коммунальному обеспечению и структурными подразделениями местных исполнительных органов, осуществляющими функции в сфере архитектуры и градостроительства, не подлежат.

      8. Установление поставщиками услуг по инженерному и коммунальному обеспечению объекта строительства необоснованных требований об участии (долевом участии) заказчика в расширении (реконструкции, модернизации, техническом перевооружении) объектов инженерной (коммунальной) инфраструктуры при выдаче технических условий не допускается.

      В случаях, когда существующий уровень обеспеченности инженерной (коммунальной) инфраструктуры данного населенного пункта или района строительства не позволяет предоставить услуги в запрашиваемых заказчиком параметрах, вопросы о затратах, связанных с расширением (реконструкцией, модернизацией, техническим перевооружением) объектов инфраструктуры для покрытия дополнительных нагрузок подключаемых абонентов, должны решаться между поставщиками (производителями) и заказчиком (потребителем) на договорной и возвратной основах.

      9. Местные исполнительные органы столицы, городов республиканского значения, районов (городов областного значения) на основании решения о предоставлении соответствующего права на землю либо имеющегося у заказчика права на землю выдают заказчику архитектурно-планировочное задание с техническими условиями на подключение к источникам инженерного обеспечения и коммунальных услуг и архитектурной концепцией строительства объекта.

      10. Состав и объем исходных материалов, необходимых для выдачи архитектурно-планировочного задания, устанавливаются государственными нормативными документами.

      В случаях, когда для строительства нового или реконструкции (перепланировки, переоборудования, модернизации, реставрации) существующего объекта не требуется отвода (прирезки) земельного участка, а также если для этих целей отсутствует необходимость в подключении к источникам инженерного и коммунального обеспечения, в архитектурно-планировочном задании делается соответствующая запись.

      11. Разработанная в соответствии с заданием на проектирование, архитектурно-планировочным заданием и иными исходными материалами проектная (проектно-сметная) документация проходит согласование, комплексную вневедомственную экспертизу и утверждение в соответствии с требованиями, установленными государственными нормативными документами.

      Экспертиза документации проводится в соответствии с требованиями, установленными главой 9-1 настоящего Закона.

      12. До начала производства строительно-монтажных работ заказчик обязан уведомить органы, осуществляющие государственный архитектурно-строительный контроль, о начале осуществления деятельности по производству строительно-монтажных работ в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

      При этом не требуется уведомление энергопередающими организациями о начале строительно-монтажных работ по технологическому присоединению к собственным сетям электрических установок с установленной мощностью до 200 кВт субъектов предпринимательства.

      13. Процесс строительства сопровождается архитектурно-строительным контролем и надзором в соответствии с нормами главы 6 настоящего Закона.

      14. Завершенный строительством объект подлежит приемке в эксплуатацию в соответствии с нормами главы 11 настоящего Закона.

      Утвержденный в установленном порядке акт приемки построенного объекта в эксплуатацию является основанием для внесения в информационную систему правового кадастра идентификационных и технических сведений зданий, сооружений и (или) их составляющих на вновь созданное недвижимое имущество, регистрации прав на недвижимое имущество.

      15. Порядок, сроки оформления и выдачи документов, необходимых для строительства новых и изменения существующих объектов, устанавливаются правилами организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства.

      16. Для обеспечения безопасности полетов воздушных судов, соблюдения требований безопасности полетов с учетом возможных негативных воздействий оборудования аэродрома и полетов воздушных судов на здоровье людей и деятельность физических и юридических лиц строительство на приаэродромной территории осуществляется с учетом ограничений, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации.

      Сноска. Статья 68 в редакции Закона РК от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 29.03.2016 № 479-V (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 27.02.2017 № 49-VI (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 02.07.2020 № 355-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2022 № 174-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 68-1. Информационные системы в сфере строительства, архитектуры и градостроительства

      1. В сфере строительства, архитектуры и градостроительства на всех этапах, в том числе планирования территорий населенных пунктов, проектирования, экспертизы, строительства и эксплуатации объектов строительства могут применяться информационные системы для автоматизации различных процессов и упрощения процедур.

      2. Информационные системы в сфере строительства, архитектуры и градостроительства по форме собственности являются государственными и негосударственными.

      3. Применение государственных информационных систем в сфере архитектуры, градостроительства и строительства определяется уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      4. Субъекты в сфере архитектуры, градостроительства и строительства при осуществлении деятельности обязаны применять государственные информационные системы в сфере строительства, архитектуры и градостроительства, определенные уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      В иных случаях результат деятельности субъектов признается недействительным и подлежит применению соответствующих мер, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 10 дополнена статьей 68-1 в соответствии с Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 69. Гарантийный срок эксплуатации объектов

      1. Гарантийный срок эксплуатации объектов строительства устанавливается в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан.

      Во всех иных случаях гарантийный срок устанавливается в зависимости от нормативного срока эксплуатации построенного объекта (в соответствии с классом капитальности строения в целом или произведенных отдельных видов строительно-монтажных работ) при заключении договора между заказчиком и подрядчиком (генеральным подрядчиком) на строительство, но не может быть менее двух лет со дня приемки объекта в эксплуатацию. Данный предел гарантийного срока не распространяется на временные строения и сооружения подсобно-вспомогательного назначения, предназначенные для личного пользования граждан.

      2. Ответственность по выявленным в течение установленного гарантийного срока несоответствиям и нарушениям возлагается на подрядчика (генерального подрядчика) с обязательствами по их устранению.

      2-1. Ответственность по выявленным в течение установленного гарантийного срока несоответствиям и нарушениям, связанным с принятыми конструктивными, инженерными или технологическими решениями, возлагается на авторский и технический надзор в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

      3. Если выявленные в течение гарантийного срока несоответствия и нарушения были вызваны в результате некачественной работы других исполнителей (изыскателей, проектировщиков, субподрядчиков, производителей или поставщиков строительных материалов, изделий, конструкций, оборудования), то подрядчик (генеральный подрядчик) вправе полностью или частично переложить ответственность на виновное лицо.

      4. Если выявленные в течение гарантийного срока несоответствия и нарушения были вызваны несоблюдением правил эксплуатации и содержания объекта либо обстоятельствами, не зависящими от исполнителей строительно-монтажных работ, то последние освобождаются от ответственности.

      5. Споры и взаимные претензии по мерам и степени ответственности, связанные с гарантийными сроками эксплуатации объектов, решаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 69 с изменением, внесенным Законом РК от 29.12.2022 № 174-VII (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 70. Качество в строительстве

      1. Нормы и положения, устанавливающие требования к субъектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в обеспечении надлежащего качества строительства и строительной продукции, регулируются Гражданским кодексом Республики Казахстан и распространяются на все виды объемных, плоскостных и линейных капитальных сооружений (строений, зданий и их комплексов, коммуникаций), включая относящееся к ним технологическое и инженерное оборудование, а также на все виды работ (услуг) по их проектированию, строительству, изготовлению (производству) строительных материалов, изделий и конструкций, независимо от назначения строительной продукции (объектов).

      2. Безопасность и качество строительной продукции (объектов) обеспечивается:

      1) соблюдением требований безопасности, установленных техническими регламентами и документами по стандартизации на строительную продукцию;

      2) лицензированием субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и аттестацией специалистов;

      3) экспертизой обоснований инвестиций в строительство и проектной (проектно-сметной) документацией;

      4) архитектурно-строительным контролем и надзором, техническим и авторским надзором;

      5) стандартизацией продукции, используемой в проектировании и строительстве;

      6) аттестацией и аккредитацией испытательно-аналитических лабораторий, сертификацией продукции, используемой в строительстве, а также технической оценкой новой продукции, способов производства, оснастки в строительстве;

      7) метрологической деятельностью в проектировании и строительстве;

      8) организацией сдачи и приемки завершенных строительством объектов в эксплуатацию;

      9) совершенствованием техники и технологии строительства;

      10) проведением паспортизации объектов в сейсмоопасных регионах;

      11) обследованием и наблюдением за состоянием эксплуатируемых либо законсервированных и иных незавершенных строительством объектов, вмешательством с целью обеспечения нормативных характеристик.

      3. На протяжении всего периода строительства (консервации) и срока службы (эксплуатации) объектов обязательно обеспечение собственниками (заказчиками, владельцами, нанимателями, арендаторами) следующих основных характеристик их качества:

      1) безопасности при возведении и эксплуатации, включая ведение работ и содержание;

      2) соответствия требованиям охраны труда;

      3) устойчивости и надежности функционирования;

      4) соответствия экологическим требованиям.

      Обеспечение основных характеристик качества является обязанностью всех субъектов, участвующих в инженерных изысканиях для капитального строительства, проектировании, изготовлении (производстве) и поставке строительных материалов, изделий и конструкций, строительстве, консервации строительства незавершенных объектов, приемке в эксплуатацию, содержании и эксплуатации объектов, а также их постутилизации.

      4. Субъектами, обеспечивающими качество строительной продукции (объектов) в соответствии с их функциями, являются органы (службы, должностные лица) архитектурно-строительного контроля и надзора, экспертизы проектов, стандартизации и сертификации строительной продукции, заказчики, застройщики, изыскатели, проектировщики, изготовители (производители) и поставщики используемой в строительстве продукции, производители работ, собственники (пользователи, наниматели, арендаторы) указанной продукции (объектов).

      Сноска. Статья 70 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. статью 2); от 09.01.2007 № 213 (порядок введения в действие смотрите в ст. 2); от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 71. Обязанности собственников в обеспечении безопасности и качественных характеристик объектов

      Собственникам вменяются следующие обязанности, направленные на сохранение основных характеристик объектов, обеспечивающих безопасность и надлежащее их качество при эксплуатации:

      1) осуществление работ по восстановлению, усилению, переустройству, перепланировке, переоборудованию, реконструкции, расширению, техническому перевооружению, модификации, реставрации и постутилизации объекта, а также изменению архитектурного облика и (или) градостроительных аспектов объекта только в соответствии с установленным законодательством порядком прохождения разрешительных процедур, строительными, санитарными, противопожарными, противовзрывными, экологическими и другими обязательными нормами и правилами;

      2) принятие мер по недопущению разрушения и (или) порчи объекта пользователями (нанимателями, арендаторами);

      3) организация проведения комплекса работ по постутилизации объекта.

      Сноска. Статья 71 с изменениями, внесенными Законом РК от 29.12.2006 № 209 (порядок введения в действие см. статью 2).

Статья 72. Обязанности пользователей в обеспечении качественных характеристик объектов

      Пользователям (нанимателям, арендаторам) вменяются следующие обязанности, направленные на сохранение основных характеристик объектов, обеспечивающих надлежащее их качество при эксплуатации:

      1) использование объекта в целом либо его арендуемой части в соответствии с установленными законодательством правилами (порядком, инструкциями) по их эксплуатации либо условиями договора найма (аренды);

      2) своевременное и надлежащее осуществление работ по содержанию и ремонту, возложенных на пользователя (нанимателя, арендатора) по условиям договора найма (аренды);

      3) осуществление работ по восстановлению, усилению, переустройству, перепланировке, переоборудованию, реконструкции, расширению, техническому перевооружению, модификации, реставрации, а также изменению архитектурного облика и (или) градостроительных аспектов объекта только с согласия собственника и в соответствии со строительными, санитарными, противопожарными, противовзрывными и другими обязательными нормами и правилами;

      4) уведомление собственника о происходящих изменениях характеристик объекта или технических авариях, происшедших при его эксплуатации.

Глава 11. Приемка объектов строительства в эксплуатацию

Статья 73. Общие требования к порядку приемки и ввода объектов в эксплуатацию

      1. Приемка построенных объектов регулируется Гражданским кодексом Республики Казахстан и настоящим Законом.

      2. Приемка и ввод в эксплуатацию построенного объекта производятся заказчиком при его полной готовности в соответствии с утвержденным проектом и наличии декларации о соответствии, заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ утвержденному проекту.

      При этом полная готовность построенного объекта определяется в соответствии с правилами организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства.

      В отдельных случаях, предусмотренных статьей 74 настоящего Закона, приемка в эксплуатацию построенного объекта производится собственником (заказчиком, инвестором, застройщиком) самостоятельно.

      2-1. Приемка в эксплуатацию законченных дорожных работ по строительству волоконно-оптических линий связи производится заказчиком строительства волоконно-оптических линий связи вдоль автомобильных дорог при их полной готовности и осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      3. При приемке и вводе в эксплуатацию незаконченных строительством объектов участники строительства несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      4. Приемка построенного объекта в эксплуатацию оформляется актом. Акт приемки построенного объекта в эксплуатацию подлежит утверждению.

      Утверждение акта приемки производится заказчиком. Дата подписания акта приемки объекта в эксплуатацию считается датой его утверждения и датой ввода объекта в эксплуатацию.

      5. Акт приемки построенного объекта в эксплуатацию подписывается заказчиком, подрядчиком (генеральным подрядчиком), лицами, осуществляющими технический и авторский надзоры, на основании декларации о соответствии и заключений о соответствии выполненных работ проекту и качестве строительно-монтажных работ.

      В случае приемки объекта в эксплуатацию с нарушениями и строительными недоделками участники приемки объекта в эксплуатацию несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      6. В обязанности участников приемки объекта в эксплуатацию входят:

      1) установление и документальное подтверждение готовности законченного строительством объекта;

      2) оценка соответствия выполненных строительно-монтажных работ и смонтированного технологического, инженерного или иного оборудования утвержденной в установленном порядке проектной (проектно-сметной) документации, нормативным требованиям (условиям, ограничениям);

      3) установление действий исполнителя работ по соблюдению нормативных требований утвержденного проекта либо по наличию отклонений и согласование их в установленном государственными нормативами порядке;

      4) установление соответствия вводимой в действие мощности (вместимости, пропускной способности) объекта утвержденным в проекте показателям;

      5) оценка прогрессивности архитектурно-строительных, инженерных и технологических решений, а также объекта в целом;

      6) проведение контрольного опробования и испытаний смонтированного технологического оборудования и инженерных систем;

      7) в случае непригодности объекта к эксплуатации представление заказчику соответствующего мотивированного заключения.

      6-1. Подписание акта приемки объекта в эксплуатацию осуществляется после окончательного осмотра объекта и соблюдения требований, установленных настоящей главой.

      7. Эксплуатация построенного объекта без утвержденного акта приемки объекта в эксплуатацию не допускается. Допускается эксплуатация промышленных (производственных) объектов на территории специальных экономических зон при проведении пусконаладочных работ. Выпускаемая при пусконаладочных работах продукция, соответствующая требованиям стандартизации и безопасности, реализовывается после утверждения акта приемки объекта в эксплуатацию.

      8. Основанием для внесения в информационную систему правового кадастра идентификационных и технических сведений зданий, сооружений и (или) их составляющих на вновь созданное недвижимое имущество, регистрации прав на недвижимое имущество в Государственной корпорации "Правительство для граждан" является утвержденный акт приемки объекта в эксплуатацию.

      Сноска. Статья 73 в редакции Закона РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016); с изменениями, внесенными законами РК от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 27.02.2017 № 49-VI (вводится в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.04.2019 № 243-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.05.2024 № 86-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 74. Объекты, принимаемые в эксплуатацию собственником самостоятельно

      1. Собственник (заказчик, инвестор, застройщик) самостоятельно осуществляет приемку в эксплуатацию завершенных строительством технически не сложных объектов, указанных в пункте 2 статьи 60 настоящего Закона.

      2. Нормы настоящей статьи не могут быть применены, если указанные в пункте 2 статьи 60 настоящего Закона изменения помещений (отдельных частей здания), а также строительство и эксплуатация перечисленных технически не сложных объектов ущемляют права других граждан либо противоречат государственным, общественным и (или) частным интересам.

      3. Нормы настоящей статьи также не распространяются на объекты:

      1) строительство которых финансируется за счет государственных инвестиций либо с их участием;

      2) строительство индивидуальных жилых домов выше двух этажей.

      4. Порядок приемки, а также форма акта приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно утверждаются уполномоченным органом, по делам архитектуры, градостроительства и строительства.

      5. Акт приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно с приложением исполнительной геодезической съемки фактического положения инженерных сетей и (или) зданий (сооружений) подлежит обязательному учету местными исполнительными органами, осуществляющими функции в области архитектуры и градостроительства, в информационной системе государственного градостроительного кадастра.

      Исполнительная геодезическая съемка не требуется при сдаче объектов собственником самостоятельно для объектов, указанных в подпунктах 4), 11), 13), 16), 17) и 19) части первой, части второй пункта 2 статьи 60 настоящего Закона.

      Сноска. Статья 74 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 28.10.2015 № 366-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 07.04.2016 № 487-V (вводится в действие со дня подписания); от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 75. Порядок приемки объектов в эксплуатацию

      1. Приемка объекта от подрядчика (генерального подрядчика) осуществляется заказчиком совместно с техническим и авторским надзорами.

      2. После получения от подрядчика (генерального подрядчика) письменного извещения о готовности объекта к приемке в эксплуатацию заказчик осуществляет приемку объекта в эксплуатацию.

      3. Со дня получения извещения от подрядчика (генерального подрядчика) о готовности объекта заказчик запрашивает у подрядчика (генерального подрядчика) и лиц, осуществляющих технический и авторский надзоры, декларацию о соответствии, заключения о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ проекту.

      Подрядчик (генеральный подрядчик) и лица, осуществляющие технический и авторский надзоры, в течение трех рабочих дней со дня получения запроса от заказчика представляют декларацию о соответствии, заключения о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ проекту либо отрицательные заключения.

      Заключение авторского надзора о соответствии выполненных работ проекту является основанием для обеспечения поставщиками услуг по инженерному и коммунальному обеспечению доступа к оказываемым ими услугам в соответствии с ранее выданными техническими условиями при проектировании объекта, если это не противоречит действующим нормам и правилам.

      4. Заказчик на основании декларации о соответствии, заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ проекту совместно с подрядчиком (генеральным подрядчиком), лицами, осуществляющими технический и авторский надзоры, обязан проверить исполнительную техническую документацию на предмет наличия и комплектности, осмотреть и принять объект в эксплуатацию по соответствующему акту (провести окончательную проверку объекта на готовность к приемке в эксплуатацию).

      5. В случае выявления нарушений утвержденных проектных решений и государственных (межгосударственных) нормативов, а также при наличии отрицательных заключений заказчик принимает объект в эксплуатацию после устранения подрядчиком (генеральным подрядчиком) нарушений.

      При устранении выявленных нарушений приемка объекта в эксплуатацию осуществляется в порядке, установленном настоящей статьей.

      6. Предоставление заказчику проектной (проектно-сметной) документации, декларации о соответствии, заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ проекту не снимает с исполнителей подряда на проектные и строительно-монтажные работы, с лиц, осуществляющих технический и авторский надзоры, ответственности за выполненные работы при проектировании, строительстве, приемке и вводе объекта в эксплуатацию.

      Сноска. Статья 75 в редакции Закона РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016); с изменением, внесенным Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 75-1. Порядок ведения и учета актов приемки объекта в эксплуатацию

      1. Государственная корпорация "Правительство для граждан" в течение одного дня с момента получения от заявителя утвержденного акта приемки объекта в эксплуатацию с приложением к нему технических характеристик объекта и исполнительной геодезической съемки фактического положения инженерных сетей и (или) зданий (сооружений), декларации о соответствии, заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ утвержденному проекту направляет одновременно:

      1) в структурное подразделение соответствующего местного исполнительного органа, осуществляющее функции в сфере архитектуры и градостроительства по месту нахождения объекта, утвержденный акт приемки объекта в эксплуатацию с приложением к нему технических характеристик объекта и исполнительной геодезической съемки фактического положения инженерных сетей и (или) зданий (сооружений);

      2) в органы государственного архитектурно-строительного контроля по месту нахождения объекта утвержденный акт приемки объекта в эксплуатацию с приложением к нему технических характеристик объекта, декларации о соответствии и заключений о качестве строительно-монтажных работ и соответствии выполненных работ утвержденному проекту.

      2. Местные исполнительные органы, осуществляющие функции в сфере архитектуры и градостроительства, до истечения одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" проводят сверку на соблюдение заказчиком процедур, определенных правилами организации застройки и прохождения разрешительных процедур, и производят учет акта приемки в эксплуатацию посредством информационной системы государственного градостроительного кадастра.

      По итогам сверки в случае установления несоответствия объекта строительства требованиям правил организации застройки и прохождения разрешительных процедур в течение одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" письменно информируют об этом органы государственного архитектурно-строительного контроля и регистрирующий орган.

      В случае отсутствия несоответствия в течение одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" письменно информируют регистрирующий орган.

      3. Органы государственного архитектурно-строительного контроля до истечения одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" проводят сверку на предмет соблюдения заказчиком норм и требований, установленных законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      При выявлении нарушений в течение одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" письменно информируют об этом регистрирующий орган и применяют меры ответственности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      В случае отсутствия нарушений в течение одного рабочего дня с момента получения документов от Государственной корпорации "Правительство для граждан" письменно информируют об этом регистрирующий орган.

      4. Ответственность за предоставление информации в сроки, установленные в пунктах 2 и 3 настоящей статьи, возлагается на должностных лиц местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства и государственного архитектурно-строительного контроля, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Глава 11 дополнена статьей 75-1 в соответствии с Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 05.04.2023 № 221-VII (вводится в действие с 01.07.2023).

Статья 76. Объекты, принимаемые в эксплуатацию приемочными комиссиями

      Сноска. Статья 76 исключена Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 77. Приемочная и рабочая комиссии

      Сноска. Статья 77 исключена Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 78. Государственная приемочная комиссия

      Сноска. Статья 78 исключена Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 79. Ответственность участников сдачи и приемки в эксплуатацию построенных объектов

      Участники сдачи и приемки в эксплуатацию построенных объектов, включая заказчиков (инвесторов, застройщиков), лиц, осуществляющих технический и авторский надзоры, ответственных исполнителей подряда на изыскательские, проектные, строительно-монтажные работы, изготовителей и поставщиков строительных материалов, изделий, конструкций и оборудования, а также службы оперативного надзора за ходом строительства и монтажа оборудования и другие участники несут установленную законами Республики Казахстан ответственность за угрозу жизни или здоровью граждан, а также ущерб (вред) государственным, общественным или частным интересам, нанесенный вследствие допущенных нарушений либо отклонений от обязательных нормативных требований (условий, ограничений), в том числе за несоблюдение требований по обеспечению доступности объектов для лиц с инвалидностью и других маломобильных групп населения.

      Сноска. Статья 79 в редакции Закона РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Президент
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі N 242 Заңы.

      Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттік орган", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттік органның", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттік органмен", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттік органды" деген сөздер тиісінше "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органның", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органмен", "сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органды" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Осы Заң Қазақстан Республикасында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін жүзеге асыру барысында мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың арасында туындайтын қатынастарды реттейді және адамның мекендейтін және тіршілік ететін толымды ортасын қалыптастыруға, елді мекендер мен қонысаралық аумақтарды тұрақты дамытуға бағытталған.

1-бөлім. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін мемлекеттік реттеу

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

      1) авторлық қадағалау - бұл автордың:

      сәулет және қала құрылысы туындысының авторы (авторлары) жүзеге асыратын құрылыс жобасының (құрылыс құжаттамасының) әзiрленуiне;

      сәулет немесе қала құрылысы туындысының авторын (авторларын) қоса алғанда, әзiрлеушiлер жүзеге асыратын құрылыс жобасының iске асырылуына бақылау жүргiзудi жүзеге асыру жөнiндегi құқықтылығы;

      1-1) алып тасталды – ҚР 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      2) адам мекендейтiн орта - адам тұратын орта. Мекендеу ортасы мыналарды қамтиды:

      қоршаған орта - атмосфералық ауаны, Жердiң озон қабатын, жер бетi мен жер асты суларын, жердi, жер қойнауын, жануарлар мен өсiмдiктер дүниесiн, сондай-ақ олардың өзара әрекетiндегi климатты қоса алғанда, табиғи және жасанды объектiлер жиынтығы;

      сәулеттiк-ландшафтық орта - адам шаруашылық қызметтi және басқа да функцияларды жүзеге асыратын, табиғи жағдайлар мен сәулеттiк нысандар ұштастырылған кеңiстiк. Әдетте, бұл елдi мекендер ортасы, ол адамның өмiр сүру жағдайлары мен психикалық-физикалық жай-күйiн айқындайды;

      қолжетімді (кедергісіз) орта – орынға кедергісіз жетуге және көрсетілетін қызметті пайдалануға мүмкіндік беретін, сондай-ақ көрсетілетін қызметті пайдалану, затқа жету мүмкіндігін қамтамасыз ететін өлшемдері бар ғимараттың, қызмет көрсету орнының, тұру орнының сипаты;

      iшкi орта - тұрғын үй-жайлардағы өмiр сүру жағдайларының және жұмыс (өндiрiс) үй-жайларындағы еңбек жағдайларының кешенi, ол әлеуметтiк, эстетикалық, биологиялық, психологиялық және физикалық-химиялық факторларды, соның iшiнде табиғи радиацияны, сыртқы шуды, биотикалық төңiректi, ауаның ластануын, ылғалдылығын, құрамы мен ауысуын, иiстердi, жанған өнiмдердi, табиғи және жасанды жарықты, судың тазалығын және басқаларды қамтиды;

      3) айрықша реттеу және қала құрылысын регламенттеу объектiлерi - аумақтарды, елдi мекеннiң, жылжымайтын мүлiктiң жекелеген объектiсiнiң аумағын пайдаланудың арнаулы ережелерi (тәртiбi) енгiзiлмей, жалпыға бiрдей қабылданған ережелерге (тәртiпке) ерекшелiктер белгiленбей не оларға толықтырулар енгiзiлмей жүзеге асырылуы қиындаған немесе мүмкiн болмайтын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң объектiлерi;

      3-1) аккредиттелген сараптама ұйымдарының тізілімі – объектілердің құрылыс жобаларына ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу құқығы берілген заңды тұлғалардың бірыңғай тізбесі;

      3-2) аккредиттелген сараптама ұйымы – сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен аккредиттелген, объектілердің құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасымен мемлекеттік монополияға жатқызылмаған ведомстводан тыс кешенді сараптаманы жүзеге асыратын заңды тұлға;

      4) антропогендiк әсер ету - табиғатқа, қоршаған ортаға, елдi мекенге адам қызметiнiң түрлi ықпал ету нәтижесiнде туындаған оң және терiс әсер етулер. Терiс әсер тигiзiлген жағдайда табиғат қорғау шараларын қолдану қажеттiгi туындайды;

      4-1) аттестатталған сарапшылардың тізілімі – жергілікті атқарушы органдардың тиісті құрылымдық бөлімшелері аттестаттаған және:

      объектілердің құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелер және жобалау-сметалық құжаттама), сондай-ақ аумақтардың қала құрылысын жоспарлау жобаларына (әртүрлі деңгейдегі қала құрылысы жобалары) сараптама бойынша жұмыстар жүргізу;

      үйлер мен ғимараттардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау;

      тапсырыс берушінің атынан жобаларды басқару, техникалық қадағалау және жобаны әзірлеушілердің атынан авторлық қадағалау жүргізу жөнінде инжинирингтік қызметтер көрсету құқығы берілген жеке тұлғалардың үнемі жаңартылып отыратын бірыңғай тізімі;

      5) аумақтарды аймақтарға бөлу - қала құрылысын жоспарлау кезiнде жекелеген аймақтарды қала құрылысына пайдалану түрлерi мен оларды пайдалану жөнiндегi мүмкiн болатын шектеулердi белгiлей отырып аумақтарды функционалдық аймақтарға бөлу;

      5-1) аумақтық көліктік жоспарлау – аумақтың көліктік жүйесін дамытуды жоспарлау, ол көліктің барлық түрлерінің инфрақұрылымын орналастыруды және көліктің маршруттық желісін трассалауды жоспарлауды да қамтиды;

      6) аяқталмаған құрылыс - пайдалануға беру үшiн тапсырысшы белгiленген тәртiппен қабылдамаған және мақсатына қарай (тұру, қызмет көрсету, өнiм шығару, пайда алу және пайдаланудың басқа да түрлерi) пайдаланылмайтын құрылыс объeктici;

      6-1) бірегей құрылыс объектісі – осы объект үшін арнайы техникалық шарттарды (ерекше нормаларды) әзірлеу, келісу және бекіту қажеттігін айқындайтын, жобалау және салу жөніндегі мемлекеттік немесе мемлекетаралық техникалық регламенттер мен нормативтік-техникалық талаптар белгіленбеген, ерекше, бұрын жекелеп немесе жиынтық түрінде қолданылмаған сәулет, көлемдік-жоспарлау, конструкциялық, инженерлік немесе технологиялық шешімдермен сипатталатын үйлер, ғимараттар және олардың кешендері;

      6-2) бірыңғай сәулеттік стиль – құрылыста пайдаланылатын, аумақтың белгілі бір құрылыс салу ауданына, оның ішінде жеке құрылыс салуға тән бірыңғай белгілер жиынтығы. Сыртқы көркі, сәулеттік стилі, түсі бойынша шешімі, қабаттылығы, әрлеу материалдары негізгі өлшемдер болып табылады. Жеке құрылыс салу ауданы үшін сыртқы көркі, сәулеттік стилі, түсі бойынша шешімі, қабаттылығы, әрлеу материалдары, қоршаулары, жабын түрі мен учаске аумағындағы шаруашылық-тұрмыстық құрылыстардың орналасуы негізгі өлшемдер болып табылады;

      7) ғимарат - табиғи немесе жасанды кеңiстiк шекаралары бар және өндiрiстiк процестердi орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға немесе адамдарды, жүктердi уақытша орналастыруға (орын ауыстыруға), сондай-ақ жабдықтарды немесе коммуникацияларды орналастыруға (төсеуге, жүргiзуге) арналған жасанды жасалған ауқымды, тегiстiктi немесе желiлiк объект (жер үстi, су бетi және (немесе) жер асты, су асты). Ғимарат көркемдiк-эстетикалық, әшекей-қолданбалы не мемориалдық мақсатта да болуы мүмкiн;

      7-1) егжей-тегжейлі жоспарлау жобасы – елді мекендер аумақтарының жекелеген бөліктері мен функционалдық аймақтары, сондай-ақ елді мекендердің шегінен тыс жерде орналасқан аумақтар үшін әзірленетін қала құрылысы құжаттамасы;

      8) елдi мекеннiң аумағы - қалалық немесе ауылдық елдi мекеннiң белгiленген шекара (iшкi аумағы) шегiндегi кеңiстiк;

      9) елдi мекеннiң бас жоспары - аймақтарға бөлудi, оның аумағының жоспарлы құрылымы мен функционалдық ұйымдастыруды, көлiк және инженерлiк коммуникацияларды, көгалдандыру мен абаттандыру жүйелерiн белгiлейтiн, қаланы, кенттi, ауылды не басқа да қонысты дамыту мен салуды кешендi жоспарлаудың қала құрылысы жобасы;

      9-1) ерекше индустриялық аймақтың аккредиттелген сараптама ұйымы – сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен аккредиттелген және ерекше индустриялық аймақ аумағында құрылыс салуға арналған жобаларға (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптаманы жүзеге асыратын, ерекше индустриялық аймақтың басқарушы компаниясы;

      9-2) жалпыға ортақ пайдаланылатын орындар – халық үшін қолжетімді немесе ашық болатын аумақтар, объектілер;

      9-3) жасыл екпелер – елді мекендердің аумақтарында қорғаныштық, санитариялық-гигиеналық, әлеуметтік, эстетикалық және өзге де функцияларды орындайтын ағаш-бұта және шөптесін өсімдік екпелері;

      9-4) жергілікті сараптамалық қорытынды – сараптаманы аяқтайтын кезеңді қоспағанда, тиісті жоба бөлімдері (бөліктері) бойынша сараптамалық қолдаудың әрбір кезеңінде ресімделетін және тапсырыс берушіге берілетін, жобалар сараптамасының қорытындысы;

      10) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      11) жоба – жеке және заңды тұлғалардың түпкі ойының мәнін және оны практикада іске асыру мүмкіндігін ашып көрсететін, сәулет, қала құрылысы және құрылыс құжаттамасы (сызбалар, графикалық және мәтіндік материалдар, инженерлік және сметалық есеп-қисаптар), оның ішінде құрылыстың техникалық-экономикалық негіздемесі және (немесе) жобалау-сметалық құжаттамасы нысанында ұсынылған, адамның мекендеуі мен тыныс-тіршілігіне қажетті жағдайларды қамтамасыз ету жөніндегі түпкі ойы;

      12) жобалау алдындағы құжаттама - қала құрылысы, сәулет жобаларын, құрылыс жобасын әзiрлеу алдында жасалатын және бағдарламаларды, есеп берулердi, құрылыстың техникалық-экономикалық негiздемелерiн, техникалық-экономикалық есептердi, ғылыми зерттеулер мен инженерлiк iзденiстер нәтижелерiн, технологиялық және конструкциялық есептердi, нобайларды, макеттердi, өлшемдер мен объектiлердi зерттеу нәтижелерiн, сондай-ақ жобалау құжаттамасын әзiрлеу және жобаларды кейiннен iске асыру туралы шешiмдер қабылдауға қажеттi өзге де бастапқы деректер мен материалдарды қамтитын құжаттама;

      13) жобалау құжаттамасы:

      аумақты көгалдандыру жобаларын, оны сыртқы безендiрудi, монументтiк немесе әшекей өнер туындыларын орналастыруды және орнатуды (тұрғызуды);

      қала құрылысының жобаларын - аумақтар мен елдi мекендердi немесе олардың бөлiктерiн ұйымдастыруды, дамыту мен салуды кешендi қала құрылысын жоспарлау жөнiндегi түпкi ойдан (Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасы, аумақты дамытудың аймақаралық схемалары, аумақтарды қала құрылысына жоспарлаудың кешендi схемалары, елдi мекендердiң бас жоспарлары, нақты жоспарлау жобалары, өнеркәсiп аймақтарын жоспарлау жобалары, құрылыс салу жобалары, объектiлер мен кешендердiң бас жоспарлары, абаттандыру және көгалдандыру жобалары, өзге де жоспарлау жобалары) тұратын жобаларды;

      құрылыс жобасын (құрылыстық жобаны) - көлемдiк-жоспарлық, конструкциялық, технологиялық, инженерлiк, табиғат қорғау, экономикалық және өзге де шешiмдердi қамтитын жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын, сондай-ақ құрылысты ұйымдастыру мен жүргiзуге, аумақты инженерлiк жағынан дайындауға, абаттандыруға арналған сметалық есептеулердi қамтиды. Құрылыс жобаларына аяқталмаған объектiлер құрылысын консервациялау және өз ресурсын тауысқан объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жобалары да жатады;

      сәулеттiк түпкi ойы бар сәулет жобасын - жобалауға сәулетшiнiң қатысуы қажет болатын ғимарат (монумент) тұрғызудың жеке жобасын немесе объектiнiң сәулет-көркемдiк, композициялық және көлемдiк-жоспарлау шешiмдерiн қамтитын, әлеуметтiк, экономикалық, функционалдық, технологиялық, инженерлiк-техникалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы, санитарлық-гигиеналық, экологиялық және өзге де талаптарды ескеретiн және құрылыс жобасын немесе құрылыс объектiсiне арналған өзге де құжаттаманы әзiрлеу үшiн қажеттi көлемде орындалған жобалау (жобалау-смета) құжаттамасының бiр бөлiгiн қамтиды;

      14) жобалардың мемлекетаралық сараптамасы - объектiнiң құрылысы туралы халықаралық шартқа қатысушы екi және одан да көп мемлекеттiң мүддесiн бiлдiретiн жобаларды сараптаудың мiндеттi нысаны;

      15) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      16) жобалар сараптамасы – Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген, жобалау үшін бастапқы құжаттардың (материалдардың, деректердің) шарттарына жобалық шешімдердің сәйкестігін (сәйкессіздігін) анықтау, сондай-ақ жобалық шешімдер мен есеп-қисаптарда қала құрылысы және техникалық регламенттердің, мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттар нормалары мен ережелерінің талаптарын сақтау арқылы жобалардың сапасына талдау мен бағалау жүргізуден тұратын сараптамалық қызмет. Сараптама мынадай болып бөлінеді:

      үйлер мен ғимараттарды, олардың кешендерін, инженерлік және көлік коммуникацияларын салуға арналған техникалық-экономикалық негіздемелер, жобалау-сметалық құжаттама бойынша "бір терезе" қағидатымен жүргізілетін, объектілердің құрылыс жобаларына ведомстводан тыс кешенді сараптама (салалық және ведомстволық сараптамаларды қамтиды);

      барлық деңгейдегі қала құрылысы жобалары бойынша жүргізілетін, аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді қала құрылысы сараптамасы;

      16-1) жобалау саласындағы сараптама қызметінің субъектілері – сараптама ұйымдары, сондай-ақ сараптама ұйымдарының штаттағы қызметкерлері болып табылатын не осы ұйымдар жобаның құрамында жекелеген бөлім (бөлік) бойынша ведомстводан тыс кешенді сараптаманы немесе кешенді қала құрылысы сараптамасын орындау үшін штаттан тыс сарапшылар ретінде уақытша тартқан сарапшылар;

      16-2) жобалау саласындағы сарапшы – жобалардың белгілі бір бөлімдері (бөліктері) бойынша сараптама жұмыстарын жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен аттестатталған, сараптама ұйымдарының бірінің штатында тұрған жеке тұлға;

      16-3) жобаны басқару – салынған бюджет пен мерзімдер шеңберінде инвестициялық жобаның мақсаттарына жету үшін тапсырыс берушімен не инвестормен жасалған шарттарға сәйкес объектілерді жобалауды, құрылысын салуды және оларды пайдалануға беруді ұйымдастыру, жоспарлау, үйлестіру, бақылау жөніндегі қызмет;

      17) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      18) инженерлiк инфрақұрылым - адамдардың тiршiлiк етуi, сондай-ақ өндiрiстiң немесе тауарлар мен көрсетiлетiн қызмет айналымының тұрақты жұмыс істеуі үшiн қалыпты жағдай туғызатын кәсiпорындардың (ұйымдардың), объектiлердiң (ғимараттар мен құрылыстардың), инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету коммуникацияларының және желiлерiнiң жиынтығы;

      18-1) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      18-2) инженер-техник жұмыскер – орташа кәсіптік немесе жоғары білімі бар, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы өндірістік процесті ұйымдастыруды және оған басшылық жасауды жүзеге асыратын жеке тұлға;

      19) көлiк инфрақұрылымы - көпiр, тоннель және өзге де көлiк құрылыстарының, жол тарамдары мен жол өткiзгiштерiнiң, реттеушi белгi беру құрылғыларының, байланыстың, көлiк жұмысының инженерлiк қамтамасыз ету, жүктердi, жолаушыларды тасымалдайтын көлiк құралдарына қызмет көрсету, өндiрiстiк және қызмет көрсетушi адамдардың функционалдық қызметiн қамтамасыз ететiн объектiлердiң, қойма үй-жайлары мен аумақтардың, санитарлық-қорғаныш және күзет алаңдарының, сондай-ақ көрсетiлген бағыттағы жолдарға және жылжымайтын мүлiк объектiлерiн қамтитын объектiлерге заңдарда бекiтiлген жерлердiң кешенi бар жерүстi (автомобиль және (немесе) темiр) жолдарының, су (теңiз және (немесе) өзен) жолдарының жиынтығы;

      19-1) көше-жол желісі – қызыл сызықтармен шектелген және көлік құралдарының, велосипедтер мен жаяу жүргіншілердің жүруіне, инженерлік коммуникациялар салуды және төсеуді ретке келтіруге, сондай-ақ елді мекендер аумақтары қатынас жолдарының құрамдас бөлігі ретінде олардың көлік, велосипед және жаяу жүргіншілер байланыстарын қамтамасыз етуге арналған, елді мекендер аумақтарының бір бөлігі болып табылатын көлік инфрақұрылымының объектісі. Көшелер, даңғылдар, тұйық көшелер, өтпелер, жағалаулар, алаңдар, тротуарлар, жаяу жүргіншілер және велосипед жолдары көше-жол желісінің негізгі элементтері болып табылады;

      19-2) күзетілетін объектілер - күзетілетін адамдардың болуына арналған ғимараттар, құрылыстар мен құрылысжайлар, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі күзететін өзге де ғимараттар, құрылыстар мен құрылысжайлар, сондай-ақ оларға іргелес жатқан аумақ пен акватория. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметі күзететін объектілердің тізбесін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша бекітеді;

      20) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      21) қалалық аймақтарға бөлу - елдi мекеннiң аумағын олардың функционалдық мақсатына сәйкес бөлу (тұрғын, қоғамдық, өнеркәсiптiк, рекреациялық және басқа да функционалдық аймақтар);

      22) қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасы - аумақтарды ұйымдастыру, аумақтар мен елдi мекендердi дамыту мен салудың қала құрылысын жоспарлау, объектiлердi салу (кеңейту, жаңғырту, техникамен қайта жарақтандыру, реконструкциялау, қалпына келтiру, күрделi жөндеу, консервациялау және кейiннен кәдеге жарату), сондай-ақ құрылысты ұйымдастыру, аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру, көгалдандыру, сыртқы безендiру үшiн қажеттi (жобалау алдындағы және жобалау құжаттамасын, мемлекеттiк және мемлекетаралық нормативтiк құжаттарды қоса алғанда) өзара байланысты құжаттардың жүйесi;

      23) қала құрылысы кадастрының есептеу бiрлiктерi - тұтастай Қазақстан Республикасы, облыстар, аудандар, елдi мекендер аумағының, ауқымды, жайпақ және желiлiк құрылыстардың барлық түрлерiн қоса алғанда, жылжымайтын мүлiк объектiлерiнiң ұйымдастырылған және пайдаланылған элементтерi;

      24) қала құрылысының кеңiстiгi - адамның (ел, аймақ, елдi мекен, елдi мекен бөлiгi халқының) мекендейтiн және тiршiлiк ететiн материалдық ортасы қалыптасатын қала құрылысын реттеу аумағы;

      25) қала құрылысы қызметi (бұдан әрi – қала құрылысы) – қала құрылысы кеңістігін қалыптастырудың, қала құрылысы жобасын жасаудың шығармашылық процесін, қала құрылысы құжаттамасының барлық сабақтас бөлімдерін үйлестіруді қамтитын, қала құрылысын жоспарлауда аумақтар мен елді мекендерді ұйымдастырудағы және дамытудағы, оларды аумақтық көліктік жоспарлаудағы және жол жүрісін ұйымдастырудағы, аумақтарды қала құрылысына пайдалану түрлерін айқындаудағы, қалалық және ауылдық елдi мекендердi кешендi жоспарлаудағы қызмет;

      26) қала құрылысының регламенттерi - аумақтарды (жер учаскелерiн) және басқа да жылжымайтын мүлiк объектiлерiн пайдаланудың, сондай-ақ олардың жай-күйiнiң заңнамада белгiленген тәртiппен жол берiлетiн кез келген өзгерiстерiнiң режимдерi, рұқсаттары, шектеулерi (ауыртпалық салуды, тыйым салу мен сервитуттарды қоса алғанда).

      Қала құрылысының регламенттерi мемлекеттiк нормативтерге сәйкес орындалған қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасымен белгiленедi. Қала құрылысы регламенттерiнiң қолданылуы олар үшiн белгiленген мерзiм шегiнде шектеледi;

      27) қала құрылысын реттеу аумағы - шегiнде қандай да болсын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi жүзеге асырылатын аумақ;

      28) қаупі ықтимал құрылыс объектiлерi – өзінің функционалдық мақсаты және өндiрiстiк процестер салдарынан адамның денсаулығы мен өмiрiне зиян, орны толмас залал келтiретiн техногендiк және (немесе) экологиялық зiлзалалар туындау, жобалануы, салынуы және пайдаланылуы кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі арнайы іс-шаралар талап етілетін басқа да объектiлердiң жұмыс iстеуiн бұзу қатерi бар қауіпті өндірістік объектiлер;

      29) қонысаралық аумақтар - елдi мекендердiң шекарасынан (шегiнен) тыс жатқан аумақтар;

      30) қоныстану аумағы - тұрғын үй, қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) және рекреациялық аймақтарды, сондай-ақ инженерлiк және көлiк инфрақұрылымдарының жекелеген бөлiктерiн, басқа да объектiлердi орналастыруға арналған, орналастырылуы мен қызметi арнаулы санитарлық-қорғаныш аймақтарын талап ететiндей әсер етпейтiн елдi мекен аумағының бiр бөлiгi;

      30-1) құрылыс жобаларының мемлекеттік банкі - кешенді ведомстводан тыс сараптаманың оң қорытындысын алған, жаңа объектілерді салуға арналған техникалық-экономикалық негіздемелердің, үлгілік жобалардың және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттаманың электрондық архиві;

      30-2) құрылысқа салынатын мемлекеттік инвестициялар (бұдан әрі - мемлекеттік инвестициялар) - жаңа ғимараттар мен құрылысжайларды, олардың кешендерін, инженерлік және көліктік коммуникацияларды салуға, сондай-ақ бұрыннан бар объектілерді реконструкциялауға (кеңейтуге, жаңғыртуға, техникалық қайта жарақтандыруға) немесе күрделі жөндеуге салынатын инвестициялар, олардың көзі мыналар болып табылады:

      республикалық және (немесе) жергілікті бюджеттердің қаражаты, оның ішінде бюджеттік инвестицияларға және квазимемлекеттік сектор субъектілеріне бюджеттік кредит беруге бағытталған нысаналы қаражат;

      мемлекет кепілдігімен не мемлекет кепілгерлігімен мемлекеттік емес қарыздардың нысаналы қаражаты;

      Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының қаражаты;

      мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобаларын, оның ішінде концессиялық жобаларды іске асыруға бағытталған қаражат;

      31) құрылыс қызметi (бұдан әрi - құрылыс) - жаңа объектiлер салу және (немесе) бар объектiлердi (үйлердi, ғимараттар мен олардың кешендерiн, коммуникацияларды) өзгерту (кеңейту, жаңғырту, техникамен қайта жарақтандыру, реконструкциялау, қалпына келтiру, күрделi жөндеу), олармен байланысты технологиялық және инженерлiк жабдықтарды монтаждау (бөлшектеу), құрылыс материалдарын, бұйымдар мен конструкцияларын дайындау (өндiру), сондай-ақ аяқталмаған объектiлер құрылысын консервациялау мен өз ресурстарын тауысқан объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жұмыстарын жүзеге асыру жолымен өндiрiстiк және өндiрiстiк емес негiзгi қорларды құру жөнiндегi қызмет;

      31-1) құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы туралы қорытынды – техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар орындалған құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасын растайтын құжат;

      32) құрылыс-монтаж жұмыстары - құрылыс қызметi, ол:

      жер жұмыстарын және топырақтағы арнаулы жұмыстарды;

      қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстарды бұзуға, уақытша инженерлік желілер, жолдар, қойма алаңдарын жайластыруға, сондай-ақ аумақты сатылап жоспарлауға байланысты дайындық жұмыстарын;

      үйлер мен ғимараттардың (оның iшiнде көпiрлер, көлiк эстакадалары, тоннельдер мен метрополитендер, жол құбырлары, құбыр өткiзгiштер, өзге де жасанды құрылыстар) тiреу және (немесе) қоршау конструкцияларын салуды;

      желiлiк құрылыстарды төсеу жөнiндегi арнаулы құрылыс және монтаж жұмыстарын;

      сыртқы инженерлiк желiлер мен құрылыстар, сондай-ақ iшкi инженерлiк жүйелер орнатуды;

      конструкциялар мен жабдықтарды қорғау және өңдеу жөнiндегi жұмыстарды;

      автомобиль және темiр жол құрылысын;

      технологиялық жабдықты жинауды және тұрақты пайдаланатын жерде жобалық жағдайға орнатуды, жеке сынауды және жүктемемен сынауды, сондай-ақ бөлшектеуді қоса алғанда, оны монтаждауды қамтиды;

      32-1) құрылыс объектісі – құрылыс қызметінің түпкі нәтижесі болып табылатын ғимарат, құрылыс және олардың кешендері, коммуникациялары;

      33) құрылыс өнiмi - сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметiнiң аралық және (немесе) түпкiлiктi нәтижесi;

      34) құрылыс өнiмiнiң сапасы (объектiнiң сапасы) - қызметтiң (пайдалануға берудiң, пайдаланудың, қолданудың) бүкiл мерзiмi бойында меншiк иелерiнiң (пайдаланушылардың) және тұтас алғанда қоғамның мүдделерi мен қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған талаптарды бiлдiретiн, тұтынушыларға жеткiзiлген түпкiлiктi құрылыс өнiмi сипаттамаларының (эстетикалық сипаттаманы қоса алғанда) жиынтығы;

      35) құрылыс салуды реттейтiн сызық (құрылыс салу сызығы) - қызыл және сары сызықтардан немесе жер учаскесi шекарасынан шегiндiре отырып, үйлердi (ғимараттарды, құрылғыларды) орналастыру кезiнде белгiленетiн құрылыс салу шекарасы;

      35-1) құрылыстағы баға белгілеу – құрылыс өнімінің құнын қалыптастыру тетігі;

      35-2) Құрылыстағы жаңа технологиялардың бірыңғай мемлекеттік тізілімі – сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен қалыптастырылатын, сметалық-нормативтік базада олар бойынша нормалар жоқ, Қазақстан Республикасында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілері енгізген жаңа тиімді құрылыс өндірісі технологияларының тізбесі;

      35-3) құрылыстың сметалық құны – сомасы жобалау материалдары мен сметалық-нормативтік база негізінде айқындалатын, объектінің құрылысын жүзеге асыру үшін қажетті ақша;

      36) қызыл сызық - елдi мекендердi жоспарлау құрылымындағы кварталдардың, шағын аудандардың, өзге элементтердiң аумағын көшеден (жолдардан, алаңдардан) бөлiп тұратын шекара. Әдетте қызыл сызық құрылыс салу шекарасын реттеу үшiн қолданылады;

      36-1) алып тасталды – ҚР 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      37) макет - жоспарланып отырған аумақтардың, жобаланып отырған объектiлердiң, олардың жекелеген элементтерiнiң, сондай-ақ үй-жайлар интерьерлерiнiң кеңiстiктегi өлшемдестiгiн немесе құрылыстардың iшкi кеңiстiгiн белгiлеу мақсатында көлемдi нысандағы (түгелдей көрсете отырып немесе шартты түрде) масштабқа қатаң сәйкес келетiн етiп орындалған иллюстрациялық (көрнекi) материал. Макет ретiнде компьютерлiк кеңiстiктiк модельдеудiң бейнематериалдары пайдаланылуы мүмкін;

      38) мемлекеттiк қала құрылысы кадастры - қала құрылысы регламенттерiн, қала құрылысы, сәулет және құрылыс қызметi аумағын оның пайдаланылу режимiнiң әлеуметтiк-құқықтық белгiлерi, инженерлiк-техникалық қамтамасыз етiлу деңгейi, онда орналасқан объектiлердiң параметрлерi мен жай-күйi, сондай-ақ табиғи-климаттық жағдайлары мен экологиялық жай-күйi бойынша сипаттайтын картографиялық, статистикалық және мәтiндiк ақпаратты қамтитын сан және сапа көрсеткiштерiнiң мемлекеттiк жүйесi;

      39) мемлекеттiк нормативтер (мемлекеттiк нормативтiк құжаттар) - адамның мекендеуi мен тiршiлiк етуiне қолайлы, қауiпсiз және басқа да қажеттi жағдайларды қамтамасыз ететiн нормативтiк құқықтық актiлер, қала құрылысы және техникалық регламенттері, нормативтiк-техникалық құжаттар, өзге де мiндеттi талаптар, шарттар мен шектеулер жүйесi;

      39-1) мемлекеттік сараптама ұйымы - Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған және объектілердің құрылыс жобаларының (техникалық-экономикалық негіздемелер және жобалау-сметалық құжаттама) кешенді ведомстводан тыс сараптамасын жүргізу, құрылыс жобаларының мемлекеттік банкін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ құрылыс жобаларының мемлекеттік банкінен техникалық-экономикалық негіздемелерді, үлгілік жобаларды және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын беру жөніндегі мемлекеттік монополияға жатқызылған қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

      40) нобай (нобайлық жоба) - жобалық (жоспарлық, кеңiстiктiк, сәулеттiк, технологиялық, конструкциялық, инженерлiк, әшекейлiк немесе басқа) шешiмнiң оңайлатылған, схема, сызба, бастапқы сұлба (сурет) нысанында орындалған және осы шешiмнiң түпкi ойын түсiндiретiн түрi;

      40-1) алып тасталды - ҚР 29.06.2020 № 352-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      41) объектiнiң бас жоспары - құрылыс объектiсi (үй, ғимарат, кешен) жобасының оны аумаққа (учаскеге) орналастыру, көлiк коммуникацияларын, инженерлiк желiлердi төсеу (жүргiзу), учаскенi инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру мен көгалдандыру, шаруашылық қызметiн көрсетудi ұйымдастыру мәселелерiн және жобаланып отырған объектiнiң орналасатын жерiне байланысты өзге де iс-шараларды кешендi шешу қамтылатын бөлiгi;

      42) объектiнi кейiннен кәдеге жарату - күрделi құрылыстың (үйдiң, ғимараттың, кешеннiң) пайдаланылуы (пайдалану, қолдану) тоқтатылғаннан кейiн кәдеге асатын элементтерiн (конструкцияларды, материалдарды, жабдықтарды) бiр мезгiлде қалпына келтiрiп және қайталап пайдаланып, сондай-ақ кәдеге аспайтын элементтер мен қалдықтарды өңдей отырып, бөлшектеп алу және бұзу жөнiндегi жұмыстар кешенi;

      43) объектiлер мониторингi - сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерiнiң жай-күйi мен өзгерiстерiн байқау жүйесi;

      44) объектiнiң техникалық күрделiлiгi - объектiнiң функционалдық қызметiне, оның тiрек және қоршау конструкцияларының ерекшелiктерiне, қабаттар (конструкциялық қатарлар) санына, сейсмикалық қауiптiлiгiне немесе салынатын жерiнiң (ауданының) өзге де айрықша геологиялық, гидрогеологиялық, геотехникалық жағдайларына қарай мемлекеттiк және (немесе) мемлекетаралық (халықаралық) нормативтермен белгiленетiн, табандары мен конструкцияларының сенiмдiлiгi мен берiктiгiне қойылатын техникалық талаптардың дәрежесi бойынша құрылыс объектiсiнiң жауапкершiлiк деңгейi, олар:

      жауапкершiлiктiң бiрiншi деңгейi - күшейтiлген;

      жауапкершiлiктiң екiншi деңгейi - қалыпты;

      жауапкершiлiктiң үшiншi деңгейi - төмендетiлген болып бөлiнедi;

      44-1) объектіні пайдалануға қабылдау актісі – объект құрылысының бекітілген жобаға және мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтерге сәйкес аяқталғанын және объектінің пайдалануға толық әзірлігін растайтын құжат;

      44-2) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      44-3) орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестігі туралы қорытынды – авторлық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар орындалған жұмыстардың бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасына сәйкестігін растайтын құжат;

      44-4) реновациялау – адамдардың өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында құрылыс объектілерінің пайдаланылу жағдайларын жақсартуға, сондай-ақ осындай объектілерді реконструкциялау (күрделі жөндеу), реставрациялау немесе ескірген және (немесе) авариялық құрылыс объектілерін бұза отырып, жаңа құрылыс объектілерін салу, тұрғызу арқылы елді мекеннің сәулеттік келбетіне сәйкес келтіруге бағытталған құрылыс объектілерін, оның ішінде ескірген және (немесе) авариялық құрылыс объектілерін жаңарту жөніндегі шаралардың кешені;

      45) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      46) салынып жатқан объектiлердi консервациялау - құрылысы аяқталмаған объект конструкцияларының, материалдары мен жабдықтарының оны салудың уақытша тоқтатылуы кезеңiнде сақталуы мен сапалық сипаттамаларын қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар кешенi;

      47) санитарлық-қорғаныш аймағы - арнаулы мақсаттағы аймақтарды, сондай-ақ өнеркәсiп орындары мен елдi мекендегi басқа да өндiрiстiк, коммуналдық және қоймалық объектiлердi жақын маңдағы қоныстану аумақтарынан, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы үйлер мен ғимараттардан оларға қолайсыз факторлардың әсер етуiн әлсiрету мақсатында бөлiп тұратын аумақ;

      47-1) сараптама қорытындысы – мемлекеттік сараптама ұйымының, сараптама ұйымының немесе айрықша индустриялық аймақтың аккредиттелген сараптама ұйымының объектілерді салу жобасының Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жобалау үшін бастапқы құжаттардың және рұқсат беру құжаттарының (материалдардың, деректердің) шарттарына қабылданған шешімдердің сәйкестігіне (сәйкессіздігіне) ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу, сондай-ақ қабылданған шешімдер мен есеп-қисаптарда қала құрылысы регламенттерінің және техникалық регламенттердің талаптарын, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттардың сметалық нормалары мен ережелерін сақтау нәтижесі болып табылатын құжаты;

      47-2) сараптама ұйымдарының палатасы (бұдан әрі – палата) – мемлекеттік сараптама ұйымын қоспағанда, құрылыс объектілерін жобалау саласында сараптама қызметін жүзеге асыратын, аккредиттелген сараптама ұйымдарының кемінде үшеуінен заңды тұлғалар құратын бірыңғай коммерциялық емес ұйым;

      48) сары сызық - жойқын жер сiлкiнiстерi, өзге де табиғи немесе техногендiк сипаттағы зiлзалалардың салдарынан үйлердiң (ғимараттардың, құрылыстардың) үйiндiлерге (қиратындыларға) айналуы барынша мүмкiн болатын аймақтар шекарасы. Әдетте сары сызық үйлер мен ғимараттар арасындағы қашықтықты реттеу үшiн қолданылады;

      48-1) сәйкестік туралы декларация – мердігер (бас мердігер) құрылысы аяқталған объектіде орындалған жұмыстардың бекітілген жобаға және мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтердің талаптарына сәйкестігін куәландыратын құжат;

      49) сәулет-жоспарлау тапсырмасы - объектiнiң мақсатына, негiзгi өлшемдерiне және оны нақты жер учаскесiне (алаңға, трассаға) орналастыруға қойылатын талаптар кешенi, сондай-ақ осы елдi мекен үшiн қала құрылысының регламенттерiне сәйкес белгiленетiн, жобалау мен құрылысқа қойылатын мiндеттi талаптар, шарттар мен шектеулер. Бұл ретте тапсырыс беруші (құрылыс салушы, инвестор) ұсынатын нобайларға (нобайлық жобаларға) сәйкес түсi жөнiндегi шешiм мен ғимараттардың (құрылыстардың) қасбеттерiн әрлеу материалдарын пайдалану, көлемдiк-кеңiстiктегi шешiм бойынша талаптар белгiлеуге жол берiледi;

      49-1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы автоматтандырылған тізілім (бұдан әрі – автоматтандырылған тізілім) – мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдардың ақпараттық жүйелерімен интеграцияланған, осы Заңға сәйкес сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілері туралы мәліметтерді қамтитын сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы ақпараттық жүйенің компоненті;

      50) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы инжинирингтiк қызметтер көрсету - оңтайлы жобалық көрсеткiштерге қол жеткiзу мақсатында құрылыстың дайындығын және жүзеге асырылуын қамтамасыз ететiн қызметтер кешенi (техникалық және авторлық қадағалау), жобаны басқару;

      51) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекетаралық нормативтер (мемлекетаралық нормативтiк құжаттар) - Қазақстан Республикасы мен басқа мемлекеттiң (басқа мемлекеттердiң) аумақтарында Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттар негiзiнде қолданылатын, мемлекетаралық қала құрылысы нормативтерiн, мемлекетаралық құрылыс нормалары мен ережелерiн, құрылыстағы мемлекетаралық стандарттарды қамтитын нормативтiк-техникалық құжаттардың, ережелердiң және басқа да мiндеттi талаптардың, шарттар мен шектеулердiң жүйесi;

      51-1) сараптамалық жұмыстар – ғимараттар мен құрылыстардың жобаларына сараптама жасау және олардың сенімділігі мен тұрақтылығына техникалық тексеру жүргізу жөніндегі жұмыстар;

      52) сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган - сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн мемлекеттiк басқару саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық мемлекеттiк орган;

      53) сәулет қызметi (бұдан әрi - сәулет) - объектiнiң сыртқы және iшкi келбетiн жасаудың, құрылысқа арналған (реконструкциялау, қалпына келтiру) жобалау құжаттамасының сәулет бөлiгiнде кеңiстiктi, композициялық, көлемдiк-жоспарлау және функционалдық ұйымдастырудың шығармашылық процесiн, жобаны iске асыру кезiнде авторлық қадағалау жүргiзудi қамтитын сәулет объектiлерiн жасау жөнiндегi қызмет;

      54) сәулет объектiлерi - әзiрленуiне сәулетшiнiң қатысуы қажет болатын, сәулет немесе қала құрылысы жобаларының негiзiнде салынған үй, ғимарат, монумент, үйлер мен ғимараттар кешенi, олардың экстерьерлерi және (немесе) интерьерлерi, абаттандыру, ландшафт немесе бақ-саябақ өнерiнiң элементтерi;

      55) сәулет (қала құрылысы) туындысы - қандай да бiр сәулет объектiсiн жасауға немесе қала құрылысы кеңiстiгiн қалыптастыруға бағытталған, жобалау құжаттамасы, жекелеген сызба, макет немесе нобай нысанында белгiленген авторлық ойды қоса алғанда, жеке тұлғалардың кәсiби қызметiндегi шығармашылық процестiң нәтижесi болып табылатын авторлық құқық және автордың (авторлардың) зияткерлiк меншiк объектiсi, сондай-ақ нақты iске асырылған жоба (жобаның бөлiгi);

      56) сейсмикалық қауiптiлiгi жоғары аймақтар (аудандар) - сейсмикалық әсерiнiң жиiлiгi жетi және одан да көп балл болуы мүмкiн (күтiлетiн) аудандар;

      56-1) сметалық нормалар – қабылданған құрылыс, монтаждау және басқа да жұмыстар өлшеміне белгіленген ресурстар (құрылыс жұмыскерлері еңбегінің, құрылыс машиналарының жұмыс уақытының жұмсалуы, материалдарға, бұйымдарға және конструкцияларға қажеттілік) жиынтығы;

      56-2) сметалық-нормативтік база – материалдарға, бұйымдарға және жабдықтарға арналған сметалық нормалар мен сметалық бағалар жинағы;

      56-3) тапсырыс беруші – қызметін Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға. Жобаның (бағдарламаның) тапсырыс беруші-инвесторы, тапсырыс беруші (меншік иесі), құрылыс салушы не олардың уәкілетті адамдары қызмет мақсаттарына қарай тапсырыс беруші бола алады;

      57) техногендiк әсер ету - халыққа, елдi мекендерге не қонысаралық аумақтарға, әдетте, табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың пайда болу қатерiн төндiрмей немесе қатер төндiре отырып, адамның шаруашылық қызметi нәтижесiнде туындаған жағымсыз немесе зиянды (қауiптi) әсер ету;

      58) техногендiк зiлзалалар - шаруашылық қызметпен байланысты және:

      өнеркәсiп, көлiк аварияларын және басқа да аварияларды;

      өрт, жарылыстар немесе жарылыс қатерiн;

      биологиялық, химиялық қауiптi немесе радиоактивтi заттардың шығарылуын немесе шығарылу қатерiн;

      үйлердiң немесе ғимараттардың, коммуникациялардың кенеттен құлап түсуiн;

      гидротехникалық немесе тазарту құрылыстарының опырылуын;

      электр энергетикасы және коммуникация жүйелеріндегі аварияларды туғызатын тұтқиыл факторлар;

      59) техникалық қадағалау - орындалған жұмыстың сапасын, мерзiмiн, құнын, қабылдап алынуын және объектiнiң пайдалануға берiлуiн қоса алғанда, жобаны iске асырудың барлық сатысында құрылысты қадағалау;

      60) үй - адамдардың тұруына немесе iшiнде болуына, өндiрiстiк процестердi орындауға, сондай-ақ материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға пайдаланылатын функционалдық мақсатына қарай, мiндеттi түрде жер бетiне салынып, тұйық көлемдi құрайтын, тiреу және қоршау конструкцияларынан тұратын жасанды құрылғы. Yйдiң жер асты бөлiгi болуы мүмкiн;

      61) үйлердiң (ғимараттардың) инженерлiк жабдықтары - материалдық құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ететiн, сондай-ақ технологиялық жабдықтар мен өндiрiс процестерiн инженерлiк жағынан қамтамасыз ететiн, адамдардың тұруына (тұрмысына), еңбек етуiне (болуына) қалыпты не жайлы жағдайлар жасайтын инженерлiк жүйелер мен техникалық құрылғылар кешенi;

      61-1) үйлер мен ғимараттардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау – сараптама жұмыстарының нәтижесінде үйлер мен ғимараттардың және олардың элементтерінің нақты жай-күйі, үйлер мен ғимараттардың сенімділігі және орнықтылығы, оларды кейіннен пайдалану мүмкіндігі, объектідегі күрделі жөндеу жұмыстарының құрамы мен көлемін, оларды жаңғырту және реконструкциялауды, сондай-ақ нысаналы мақсатындағы өзгерісті анықтау үшін уақытында болатын өзгерістерді ескере отырып, конструкциялар сапасының нақты көрсеткіштерінің сандық бағалауын алу айқындалатын сараптама жұмыстарының түрі;

      61-2) үлгілік жоба - сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органның бюджеттік бағдарламасы шеңберінде әзірленетін, жобалау кезінде одан әрі бірнеше рет қолдануға арналған жобалау-сметалық құжаттама;

      61-3) халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтары – егде жастағы адамдар, мүгедектігі бар адамдар, өз бетінше жүріп-тұру, көрсетілетін қызметтерді, ақпаратты алу немесе кеңістікте бағдарлану кезінде қиындық көріп жүрген, оның ішінде балаларға арналған арбаларды және (немесе) кресло-арбаларды пайдаланатын адамдар;

      62) экологиялық зiлзалалар - табиғи тепе-теңдiк бұзылуының экологиялық тұтқиыл факторлары, олар:

      құрлықтың жай-күйiнiң (пайдалы қазбаларды өндiру салдарынан болатын апатты опырылыстар, тектоникалық жарықтар, грифондар, көшкiндер, ойылыстар, топырақта ауыр металдардың немесе басқа да зиянды заттардың жол берiлетiн шектен тыс шоғырлануы, топырақтың тез тозуы, топырақтың эрозиясы, сортаңдануы немесе батпақтануы салдарынан көлемдi аумақтардың шөлге айналуы);

      атмосфераның құрамы мен қасиеттерiнiң (антропогендiк әсер ету салдарынан климаттың күрт өзгеруi, зиянды қоспалар жиынтығының жол беруге болатын шектен үнемi артып кетуi және ауа тазалығының нашарлауы, елдi мекендерде оттегiнiң тұрақты жетiспеуi, қышқылды жауындар жауатын көлемдi аймақтың пайда болуы);

      гидросфера жай-күйiнiң (су көздерiнiң сарқылуы немесе олардың апатты түрде немесе бiржола ластануы, ауыз судың, сондай-ақ өндiрiс қажеттiлiктерi мен шаруашылық-тұрмыстық қажеттiлiктерiне арналған судың тұрақты жетiспеуi);

      биосфера жай-күйiнiң (көлемдi аумақтардағы өсiмдiктердiң құрып бiтуi, хайуанаттар, өсiмдiктер түрлерiнiң жойылуы, биосфераның молықтыру қабiлетiнiң күрт өзгеруi) өзгеруiмен байланысты.

      Дүлей зiлзалалар (табиғи апатты құбылыстар) да экологиялық зiлзалаларға жатады.

      Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.12.11 № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - 2007.01.09 № 213, 2009.07.10 № 180-IV, 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.02.13 № 553-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 03.12.2013 № 151-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-б. қараңыз); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.11.2015 № 391-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) ; 07.04.2016 № 487-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдары

      1. Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заңның, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң нормаларынан тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарында көзделгеннен өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы қызметтiң негiзгi бағыттары

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы қызметтiң негiзгi бағыттары осы саладағы мемлекеттiк, қоғамдық және жеке мүдделердi:

      1) мемлекеттiк мүдделердi – тұтастай алғанда, өңірлерді, қалаларды, кенттердi, ауылдарды (селоларды) және басқа да қоныстарды тұрақты дамыту жағдайларын, аумақтық көліктік жоспарлауды және жол жүрісін ұйымдастыруды, тiршiлiктi қамтамасыз ету жүйелерiнiң, көлiк және инженерлiк коммуникациялардың, байланыс пен энергетиканың жұмыс iстеуiн, қоршаған ортаны қорғауды, тарихи-мәдени мұра объектiлерiн сақтауды қамтамасыз етудегі қоғам мүдделерiн;

      2) қоғамдық мүдделердi - жекелеген аймақтар, қалалар, кенттер, ауылдар мен басқа да қоныстар халқының осы аумақта тұруының (болуының) қолайлы жағдайларын, экологиялық ахуалдың жақсаруын, шаруашылық және өзге де қызмет салдарынан болған қауіпті (зиянды) әсерлердiң алдын алуды, елдi мекендер мен оған iргелес жатқан аумақтардың инфрақұрылымдарын дамытуды, тарихи-мәдени мұра объектiлерiн, табиғат құндылықтарын сақтауды қамтамасыз етудегі мүдделерiн;

      3) жеке мүдделердi - жеке және заңды тұлғаларға тиесiлi жер учаскелерiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыруға байланысты олардың мүдделерiн қамтамасыз етуге тиiс.

      Егер азаматтар мен заңды тұлғалардың қала құрылысы және сәулет-құрылыс қызметi қолайсыздық туғызған немесе өздеріне тиесiлi (өздері пайдаланатын) объектiнi (жер учаскесiн немесе өзге де жылжымайтын мүлiктi) пайдалануға, иеленуге не иелiк етуге мүмкiндік бермеген жағдайда, ол шектелуге жатады.

      2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi:

      1) құрылыс үшiн инженерлiк iзденiстер жүргiзу, сәулет-қала құрылысы және құрылыс мақсаттарына Ұлттық кеңістіктік деректер қорын пайдалану;

      2) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы негiздемелерін, болжамдарын, құжаттарын жасау;

      3) қала құрылысы, сәулет-құрылыс және өзге де жобалау (жобалау-сметалық) құжаттаманы белгіленген тәртіппен әзірлеу, келісу, сараптамадан өткізу және бекіту;

      4) жаңа құрылыстар салу, сондай-ақ бар құрылыстарды, үйлердi, ғимараттарды, инженерлiк және көлiк коммуникацияларын кеңейту, техникамен қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау, реставрациялау, реновациялау және күрделi жөндеу;

      5) аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру мен көгалдандыру объектiлерiн салу;

      6) аяқталмаған объектiлер құрылысын тоқтатып қою;

      7) объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жөнiнде жұмыс кешенiн жүргiзу;

      8) ғылыми-зерттеу, тәжiрибе-эксперимент жұмыстарын жүргiзу және олардың нәтижелерiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында пайдалану;

      9) қала құрылысы және сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыру;

      10) инжинирингтік қызметтерді тарту және көрсету;

      11) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптарды белгiлеу болып табылады.

      Ескерту. 3-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.04.12 № 38 , 2005.04.13 № 40 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.11 № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2006.12.29 № 209 , 2009.07.17 № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.12.2022 № 167-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi

      Қазақстан Республикасының аумағында адамның мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортасын қалыптастыруға және дамытуға қатысатын мемлекеттiк органдар, жеке және заңды тұлғалар сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi болып табылады.

      Азаматтығы жоқ адамдарға, шетелдiктер мен шетелдiк заңды тұлғаларға, егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметiне қатысты жұмыстар (қызмет көрсету) Қазақстан Республикасының аумағында орындау құқығы заңдарда белгiленген тәртiппен берiлуi мүмкiн.

5-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң объектiлерi

      1. Мыналар сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң объектiлерi болып табылады:

      1) Қазақстан Республикасының аумағы;

      2) облыстардың, аудандардың аумақтары;

      3) елдi мекендердiң және олардың бөлiктерiнiң аумақтары;

      4) функционалдық аймақтар;

      5) тиесiлi технологиялық және инженерлiк жабдықтарымен ғимараттардың барлық түрлерiн қоса алғанда, жылжымайтын объектiлер;

      6) арнайы экономикалық және индустриялық аймақтар;

      7) мәртебесi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тарих және мәдениет, табиғи және қалалық ландшафт жылжымайтын ескерткiштерi.

      2. Қалалар сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі объектілері ретінде:

      1) ірі қала (халық саны 500 мыңнан көп);

      2) үлкен қала (халық саны 100 мыңнан 500 мыңға дейін);

      3) орташа қала (халық саны 50 мыңнан 100 мыңға дейін);

      4) шағын қала (халық саны 50 мыңға дейін) болып бөлінеді.

      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Ерекше реттелетiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi мен қала құрылысы регламентациясының объектiлерi

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң ерекше реттелетiн және қала құрылысы регламентациясы объектiлерi:

      1) ерекше реттелетiн және қала құрылысы регламентациясының аумақтық объектiлерiне;

      2) ерекше реттелетiн және қала құрылысы регламентациясының елдi мекендерiне;

      3) ерекше реттеудi және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететiн жекелеген жылжымайтын мүлiк объектiлерiне;

      4) ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететін жекелеген құрылыс объектілеріне бөлінеді.

      2. Ерекше реттелетін сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі мен қала құрылысы регламентациясының аумақтық объектілеріне:

      1) экологиялық апат және (немесе) төтенше жағдайлар аймақтары;

      2) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар;

      3) су қорғау аймақтары мен белдеулері;

      4) тарихи-мәдени мұра объектілері және (немесе) қорғалатын бірегей және сирек кездесетін ландшафтық объектілері бар аумақтар;

      5) сауықтыру, курорттық, рекреациялық және резервтік мақсаттағы аумақтар;

      6) қала маңындағы аймақтар;

      6-1) агломерациялар аумақтары;

      7) режимдік аумақтар аймақтары және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерімен ерекше реттелетін аймақтарға жатқызылған өзге де аумақтар жатады.

      3. Ерекше реттелетiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi мен қала құрылысы регламентациясының елдi мекендерiне:

      1) Қазақстан Республикасының астанасы және республикалық маңызы бар қалалар;

      2) халқының саны жүз мың тұрғыннан асатын қалалар;

      3) курорттық қалалар мен кенттер;

      4) тарихи, мәдени құндылықтар не қорғалатын ландшафтық объектiлер бар елдi мекендер, олардың бөлiктерi немесе оған iргелес жатқан аумақ, сондай-ақ қорықтар мен ұлттық парктердегі қоныстар;

      5) әскери қалашықтар, шекара бөлімшелері және өзге де жабық объектiлердегi қоныстар;

      6) ерекше (төтенше) табиғи-климаттық, геотехникалық немесе гидрогеологиялық жағдайлары бар аудандарда, сондай-ақ экологиялық және техногендік зілзалалардан не өзге де қолайсыз құбылыстар мен процестердің әсер етуінен зақымданған аймақтарда орналасқан елді мекендер жатады.

      4. Ерекше реттелетiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi мен қала құрылысы регламентациясының жылжымайтын мүлiк объектiлерiне:

      1) тарих және мәдениет ескерткiштерi мен олардың ансамбльдерi;

      2) мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерi;

      3) адамның өмiрi мен денсаулығына немесе қоршаған ортаға көрiнеу қауiп төндiретiн объектiлердi қоса алғанда, арнаулы мемлекеттiк немесе шаруашылық мiндеттердi орындау үшiн қажеттi ғимараттар;

      4) мүгедектігі бар адамдардың тұруына, болуына және жұмыс істеуіне арналған ғимараттар мен құрылысжайлар жатады.

      4-1. Ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысын регламенттеуді талап ететін жекелеген құрылыс объектілерін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      5. Ерекше реттеу режимi осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiмен белгiленедi.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2005.04.12. № 38 , 2006.12.11. № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. № 180-IV ; 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 16.11.2020 № 375-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. СӘУЛЕТ, ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫС ҚЫЗМЕТIН ЖҮЗЕГЕ
АСЫРҒАН КЕЗДЕ МЕКЕНДЕЙТIН ЖӘНЕ ТIРШIЛIК ЕТЕТIН ҚОЛАЙЛЫ ОРТАНЫ
ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

7-бап. Азаматтардың елдi мекендердегi қолайлы ортаға құқықтары

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi нәтижелерiнiң тұтынушылары ретiнде азаматтардың:

      1) өндіргіш күштерді қоныстандыру мен орналастыру бөлігінде мемлекеттік қала құрылысы саясатына, аумақтарды аймақтарға бөлуге қойылатын қала құрылысы талаптарына, экологиялық және санитариялық-гигиеналық қауіпсіздік нормаларына және аталған жергілікті жердің инфрақұрылыммен қамтамасыз етілу деңгейіне сәйкес елді мекеннің (қоныстың) аумағы шегінде осы жергілікті жерге қатысты мекендеу мен тіршілік етуге қолайлы, сондай-ақ мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі басқа да топтарына қолжетімді ортаға;

      2) демалу мақсаттарына арналған және тиiстi емдiк және санитариялық-гигиеналық жағдайлары, оқу-ағарту, мәдени-бұқаралық, спорт-сауықтыру және ойын-сауық iс-шараларын қоса алғанда, бос уақытты өткiзу жағдайлары, саяжайлық, бағбандық және бақшалық учаскелердi орналастыру мүмкiндiгi бар, табиғи-климаттық жағдайлары мен ландшафты мейлiнше қолайлы рекреациялық аумақтарды бөлу (бөлiп беру) арқылы демалуға құқығы бар.

      Халықтың демалуына арналған аумақты таңдау кезiнде қорғалатын ландшафтық объектiлер мен (немесе) тарихи және мәдени құндылықтарға жатқызылған объектiлердiң болуы да ескерiлуге тиiс.

      Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Табиғи және техногендiк, антропогендiк әсерлерден қауіпсіздікті қамтамасыз ету

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру халықтың, аумақтар мен елдi мекендердiң қауiптi (зиянды) табиғи және техногендiк, антропогендiк құбылыстар мен процестердiң әсер етуiнен қауiпсiздiгi жөнінде заңдарда белгiленген талаптарды қамтамасыз ету ережелерiне негiзделуге тиiс.

      Осы талаптарды орындау жөніндегi шаралар мемлекеттiк нормативтермен реттелетiн жобалау құжаттамасында көрiнiс табуға тиiс.

      2. Мемлекеттiк нормативтер (мемлекеттiк нормативтiк құжаттар) қала құрылысы мен сәулет-құрылыс құжаттамаларына халықты, елдi мекендердi және қонысаралық аумақтарды табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың салдарынан болатын қауiптi (зиянды) әсерлерден қорғау жөніндегi шаралар туралы бөлiмдердi қамту мiндеттiлiгiн көздеуге тиiс.

      3. Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар, сондай-ақ техногендiк сипаттағы болжамды төтенше жағдайлар салдарынан болатын қауiптi (зиянды) әсерлерге ұшырайтын елдi мекендер мен аумақтар халықты және аумақтарды аталған әсерлерден қорғау жөніндегi кешендi жобалық құжаттамалармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      4. Табиғи, техногендiк, антропогендiк сипаттағы әсерлерге ұшыраған елдi мекендерде болып өткен қауiптi (зиянды) құбылыстар мен процестер мониторингiнiң нәтижелері мемлекеттік қала құрылысы кадастрында базалық деңгейде көрсетiледi.

9-бап. Экологиялық қауiпсiздiк және қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi талаптар

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi оның қоршаған ортаға әсерiн бағалауды ескере отырып Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексiнде белгiленген объектiлердiң жiктелуiне сәйкес жүзеге асырылуға және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану, экологиялық қауiпсiздiк пен қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi iс-шараларды көздеуге тиiс.

      Аталған iс-шаралар әсер етудiң осы түрi үшiн заңдарда белгiленген нормативтерге және (немесе) мүмкiн болатын шектi деңгейге (жүктемеге) сәйкес қарастырылады және орындалады.

      2. Қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасының құрамына қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөнiндегi жобалардың бөлiмдерi (бөлiктерi) енгiзiледi.

      Табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану, экологиялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету және қоршаған ортаны қорғау жөніндегi жобалау құжаттамасының белгiленген тәртiппен бекiтiлген талаптарын (шарттарды, шектеулердi) орындау жобаларды iске асыруды жүзеге асыратын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерi үшiн мiндеттi.

      Экологиялық апат аймақтары деп жарияланған өнеркәсiптiк орталықтар немесе жекелеген өндірістiк кешендер бар аумақтар халықты және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі кешенді жобалық құжаттамалармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      3. Аумақтарда қала құрылысын дамытудың кешенді схемаларында, аумақты дамытудың аймақаралық схемаларында қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану, сондай-ақ экологиялық апат және төтенше жағдайлар аймақтарын оңалту шаралары ескерілуге тиіс.

      Елді мекендердің бас жоспарларында, егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларында және өзге де қала құрылысы құжаттамасында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тиісті уәкілетті органдармен келісілген жобалардың болуы көрсетіле отырып, жоспарланатын аумақтарда бар су қорғау аймақтары мен белдеулері, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы мәліметтер болуға тиіс.

      Жоспарланатын аумақ үшін су қорғау аймақтары мен белдеулерінің қолданыстағы жобалары болмаған жағдайда, аталған қала құрылысы жобаларын әзірлеуге арналған тапсырмада бұрын болмаған су қорғау құжаттамасын ауыстыратын арнайы бөлімнің міндеттілігі көзделуге тиіс.

      4. Аумақтың және (немесе) объектiнiң жол берiлетiн концентрациялар шегiнен тыс зиянды химиялық, биологиялық заттармен, жол берiлетiн шектi деңгейден тыс радиоактивтi заттармен ластану салдарынан аумақта бұрын туындаған не күтiлiп отырған (болжанып отырған), адам өмiрi мен денсаулығына төнетiн қауiп болған жағдайда, қала құрылысы құжаттамасында жобаның мұндай көздердi құрту (жою) жөніндегi шараларды, ластанған аумақтарды (объектiлердi) оңалтудың кешендi шараларын жүргiзе отырып, оларды тоқтатып қоюды, сондай-ақ азаматтардың (халықтың) қолайсыз аймақта уақытша болуын қоса алғанда, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң аумақты және объектiнi (объектiлердi) пайдаланудың ерекше режимiн енгiзу мүмкiндiгiн көздейтiн жобаның арнаулы бөлiмдерi (бөлiктерi) болуға тиiс.

      Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2007.01.09. № 213, 2009.07.10. № 180-IV Заңдарымен.

9-1-бап. Жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптар

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс кызметін жүзеге асыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі талаптарды қамтамасыз ету шарттарына негізделуге тиіс.

      Осы талаптарды орындау жөніндегі шаралар аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі жобалау құжаттамасында көрсетілуге тиіс.

      2. Қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасының құрамына аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөнiндегi жобалардың бөлiмдерi (бөлiктерi) енгiзiледi.

      Аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөнiндегi белгiленген тәртiппен бекiтiлген жобалау құжаттамасының талаптарын (шарттарын, шектеулерiн) орындау жобаларды iске асыруды жүзеге асыратын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерi үшiн мiндеттi.

      3. Елді мекендер мен аумақтар аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі кешенді жобалау құжаттамасымен қамтамасыз етілуге тиіс.

      4. Елді мекендерде жол-көлік оқиғалары және жолдар мен көшелердің өткізу қабілеті мониторингінің нәтижелері мемлекеттік қала құрылысының кадастрында базалық деңгейде көрсетіледі.

      5. Аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі жобалардың бөлімдерінде (бөліктерінде) құжаттардың мынадай түрлері қамтылады:

      1) кешенді схемалардың, бас жоспарлардың көліктік бөлімдерін әзірлеу үшін негіздейтін материалдар (жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі тұжырымдамалық ұсыныстар, кешенді көліктік схемалар, зерттеулер мен болжамдар) – көлік жүйелерінің жұмысын, жол-көлік оқиғаларының ошақтары мен себептерін зерттеуді, бұрын әзірленген жобалық шешімдерді күтілетін авариялық деңгейі бойынша бағалауды орындайды, көлік жүктемесін қайта бөлу, көше-жол желісін қайта сыныптау, көше-жол желісінің жаңа учаскелерін салу, жол жүрісін шектеу есебінен жол-көлік оқиғаларын азайту жөнінде ұсыныстар әзірлейді;

      2) кешенді көлік схемасы – жеке және қоғамдық көлік арасындағы көлік жұмысының көлемдерін бөлуді орындайды, көше-жол желілерін және қоғамдық көлік желілерін, көшеден тыс жылдамдық қозғалысының желілерін дамыту бойынша кешенді шешімдер ұсынады;

      3) көше-жол желісінің бас схемасы – аумақтық жоспарлау құжаттарына (аумақтық жоспарлау схемаларына және бас жоспарларға) сәйкес тиімді әрі қауіпсіз көше-жол желісін дамыту міндеттерін іске асырудың қаржылық-экономикалық аспектілерін белгілейді;

      4) көше-жол желісін ұйымдастыру жобасы – магистральдық көше-жол желісінің берілген құрылымын іске асырады, жол жүрісі қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды қамтамасыз ету шартымен көшелердің, жолдар мен тораптық элементтердің, көлденең және бойлық қималардың, тораптардағы жол жүрісі схемаларының орналасатын жерлерін айқындайды. Көшелер мен жолдарды орналастыру үшін қажетті аумақтарды айқындайды;

      5) жолдарды жоспарлау жобасы – жол жүрісі қауіпсіздігінің талаптарын ескере отырып, бөлінген жерлердің (қызыл сызықтардың), резервке қалдырылған аумақтардың шегінде көшелер мен жолдардың негізгі элементтерінің орналасатын жерлерін айқындайды;

      6) жол жүрісін ұйымдастырудың кешенді схемасы – көше-жол желісін ұйымдастырудың қабылданған жобасы мен көшелерді жоспарлаудың қабылданған жобалары шеңберінде жол жүрісін ұйымдастыру жүйесін қоғамдық көліктің жол жүрісімен өзара байланыстыра отырып, айқындайды.

      6. Аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру үш сатыда жүзеге асырылады:

      бірінші сатыда ағымдағы көлік жағдайына зерттеулер жүргізіледі, көлік жағдайының ұзақ мерзімді перспективаға арналған өзгеру болжамдары орындалады, аумақтың көлік тірегін дамыту мүмкіндіктеріне баға беріледі және бірінші кезегін бөліп көрсете отырып, ұзақ мерзімді перспективаға арналған жол жүрісін ұйымдастыру жөніндегі тұжырымдамалық ұсыныстар қалыптастырылады. Бір жүз мыңнан астам тұрғыны бар қалалар, көлік жағдайы күрделі басқа да қалалар үшін кешенді көлік схемалары әзірленеді;

      екінші сатыда зерттеу нәтижелері, тұжырымдамалық ұсыныстар және кешенді көлік схемалары негіздейтін материалдар ретінде ресімделеді және Қазақстан Республикасының және жекелеген өңірлердің (облыстың немесе оның қандай да бір бөлігінің) аумағын аумақтық жоспарлау схемаларын, елді мекендердің бас жоспарларын әзірлеу шеңберінде қаралады. Аумақтық жоспарлау схемаларының және бас жоспарлардың басқа да материалдарымен өзара байланыстырылған жол жүрісін ұйымдастырудың бас схемалары көрсетілген құжаттарды әзірлеудің нәтижесі болып табылады;

      үшінші сатыда жол жүрісін ұйымдастыру бас схемаларының негізінде жол жүрісін ұйымдастырудың кешенді схемалары әзірленеді.

      7. Көше-жол желісін ұйымдастыру жобасы бас жоспар (аумақтық жоспарлау құжаты), жолдарды жоспарлау жобасы мен жол жүрісін ұйымдастырудың кешенді схемасы арасындағы өзара байланыстырушы буын болып табылады.

      8. Жолдарды жоспарлау жобасы жекелеген тораптарда жол жүрісін ұйымдастыру жобасын әзірлеуге негіз болып табылады.

      9. Қазақстан Республикасының аумағында жолдарды жобалау мынадай:

      жол жүрісі қарқындылығының ұлғаю перспективасын ескере отырып, жолдардың қажетті өткізу қабілетін;

      жолдарды интеллектуалды көлік жүйелерімен;

      қоғамдық көліктің кедергісіз әрі қауіпсіз жүруін, оның ішінде оларға жүру үшін жекелеген жолақтарды бөлу арқылы;

      велосипедтердің кедергісіз әрі қауіпсіз жүруін, оның ішінде оларға жекелеген велосипед жүретін жолақтарды не велосипед жолдарын бөлу арқылы;

      жолдарды трасса бойындағы медициналық-құтқару пункттерімен жарақтандыруды;

      жаяу жүргіншілер өткелдерімен;

      электрқуаттау станцияларымен қамтамасыз етудің міндетті талаптарына сай болуға тиіс.

      Ескерту. 2-тарау 9-1-баппен толықтырылды - ҚР 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 18.07.2024 № 126-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-2-бап. Байланысты қамтамасыз ету жөніндегі талаптар

      Қоғамдық (қоғамдық-іскерлік) аймақта орналасқан құрылысжайды, ғимаратты жобалау және салу кезінде тапсырыс беруші:

      талшықты-оптикалық байланыс желілерін жүргізуді;

      байланыс құралдарын орналастыру мен қосу мақсатында байланыс операторларына арналған микроклиматты басқару жүйесі (желдету, кондиционерлеу және басқалары) бар жеке үй-жаймен қамтамасыз етеді.

      Осындай құрылысжайлар мен ғимараттардың меншік иелері байланыс операторларының тең қолжетімділігін қамтамасыз етеді.

      Ескерту. 9-2-баппен толықтырылды – ҚР 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Тарихи-мәдени мұра объектiлерi мен ландшафтарды сақтау жөнiндегi талаптар

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру заңдарда белгiленген тәртiппен тарих және мәдениет ескерткiштерi мен қорғалатын ландшафтық объектiлер деп танылған аумақтар мен объектiлердiң сақталу талаптарына негiзделуге тиiс.

      2. Тарих және мәдениет ескерткiштерi, қорғалатын табиғат объектiлерi бар аумақтарда ерекше реттелетiн шекара белгiленедi, оның шегiнде сәулет, Қала құрылысы және Құрылыс қызметін жүргiзуге тыйым салынады немесе шек қойылады.

      3. Аталған аймақтар шегiндегi жердi пайдалану тәртiбi Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледi.

      Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2006.12.11. № 204 Заңымен (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

11-бап. Елдi мекендердi инфрақұрылым объектілерiмен қамтамасыз ету және оларға қол жеткiзуге жағдай жасау

      1. Елдi мекендер не оның бiр бөлігiн жоспарлау және салу жөнiндегi қала құрылысы құжаттамасында (қала құрылысы жобаларында) әлеуметтiк, өндiрiстiк, рекреациялық, инженерлiк және көлік инфрақұрылымдарының құрамы мен құрылымы анықталуға, сондай-ақ:

      1) қоныстандыру түрiн (рөлiн) ескере отырып, аумақты абаттандыру, көгалдандыру, инженерлiк жағынан дайындау қажеттi сервитуттар;

      2) аумақта кешендi құрылыс салу;

      3) халықтың әлеуметтiк, демографиялық және кәсiптiк түрлi топтарының мүдделерiн ескеру;

      4) нормативтiк талаптарды (шектеулердi, шарттарды) сақтау;

      5) қызмет көрсету саласында бәсекелестiк ортаны дамыту көзделуге тиiс.

      2. Елдi мекендер қоныстану үлгiсiне және сол жердiң жағдайына сәйкес халықтың барлық санаттары үшiн (мүгедектігі бар адамдар мен жүріп-тұруы шектеулі басқа да топтарды қоса алғанда) жұмыс орындарына, жалпыға ортақ пайдаланылатын орындарға, әлеуметтiк, рекреациялық, инженерлiк және көлiк инфрақұрылымы объектiлерiне (ғимараттарына, коммуникацияларына) қол жеткiзуiн оңтайлы жағдайлармен және құралдармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      3. Елдi мекендерге арналған қала құрылысы құжаттамаларында мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі басқа да топтарының әлеуметтiк және рекреациялық инфрақұрылым объектiлерiне қажеттерiн қамтамасыз етуге жағдай жасау жөнiндегi бөлiмдер мазмұндалуға тиiс.

      4. Мемлекеттiк нормативтермен белгiленген қызмет көрсету деңгейiн төмендетуге әкеп соғатын халыққа қызмет көрсету объектiлерi мәнiнiң өзгертiлуiне жол берiлмейдi.

      5. Қала құрылысы құжаттамасын әзiрлеу, елдi мекендердi жобалау мен салу кезiнде елдi мекеннiң жоспарлық құрылымымен өзара байланыстырылған және оның барлық қызмет ету аймақтарымен (қала маңындағы аймақтарды қоса алғанда), сондай-ақ сыртқы көлік объектiлерiмен байланысты қамтамасыз ететiн көлiк коммуникацияларының және көше-жол торабының бiрыңғай жүйесi көзделуге тиiс.

      6. Қонысаралық аумақтарды игеруге (абаттандыруға, құрылыс салуға) арналған жобалау құжаттамасында адамдардың келуiмен байланысты кейiннен шаруашылық және (немесе) өзге де қызметтi жүзеге асыру мақсатында осы аумақта, инфрақұрылым объектiлерiнiң құрылысын қоса алғанда, тiршiлiктi қамтамасыз ететiн тұрақты және қол жеткiзiлетiн жүйе көзделуге тиiс.

      7. Инженерлiк инфрақұрылымның магистральды коммуникацияларының, басты ғимараттарының жобалау құжаттамасын әзiрлеу, салу, пайдалану және кейiннен кәдеге жарату кезiнде, сондай-ақ аумақтарды инженерлiк жағынан дайындау жұмыстарын жүргiзу кезiнде шектес аумақтардың мүдделерiн ескеретiн және аумақ пен халыққа қауiптi (зиянды) құбылыстар мен процестердiң әсер ету мүмкiндiгiн болғызбайтын шешiмдер қабылдануға тиiс.

      8. Республикалық, аймақаралық және аймақтық инженерлiк және көлiк жүйелерiнiң бекiтiлген схемалары жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын әзiрлеуге, сондай-ақ тiршiлiктi қамтамасыз ету мен елдi мекендердi жайғастыру жүйесiн дамытуға бағытталған қызметке негiз болып табылады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Жер учаскелерiн пайдалану кезiнде қала құрылысы талаптарын қамтамасыз ету

      Меншiк иелерiнің не жер пайдаланушылардың құрылыс салу үшiн (коммуникациялар тартуды, аумақты инженерлiк дайындауды, абаттандыруды, көгалдандыруды және учаскенi жайғастырудың басқа да түрлерiн қоса алғанда), сондай-ақ ғимараттарды (құрылыстарды, құрылысжайларды) кеңейту және реконструкциялау үшін жер учаскелерiн пайдалануы тек қана Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бекiтiлген жобалау құжаттамасына сәйкес және нысаналы мақсат немесе сервитут, аумақты аймақтарға бөлу, қызыл сызықтар және құрылыс салуды реттеу сызықтары, құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту және пайдалану қағидалары сақтала отырып, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың арсеналдары, базалары мен қоймалары жанындағы тыйым салынған аймақ пен тыйым салынған аудан аумағында белгіленген тыйым салулар сақтала отырып жүзеге асырылуы мүмкін.

      Егер жер учаскесі елді мекендердің жаңа бас жоспарын бекітуге немесе бекітілген бас жоспарға не егжей-тегжейлі жоспарлау немесе оларды дамыту мен салу схемасының жобасына өзгерістер енгізуге байланысты мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға жататын болса, меншік иесі немесе жер пайдаланушы осы жер учаскесін жер учаскелері мемлекет мұқтажы үшін алып қойылғанға дейін елді мекендердің жаңа бас жоспары бекітілгенге немесе бекітілген бас жоспарға не егжей-тегжейлі жоспарлау немесе оларды дамыту мен салу схемасының жобасына өзгерістер енгізілгенге дейін қолданыста болған қала құрылысы талаптарына сәйкес нысаналы мақсаты бойынша пайдаланады.

      Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда – ҚР 29.05.2020 № 337-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Жеке және заңды тұлғалардың сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі жөніндегi шешімдердi талқылауға қатысуы

      1. Қол жеткiзiлуi заң тәртiбiмен шектелген немесе мемлекеттiк құпияларға жатқызылған ақпаратты қоспағанда, Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалары өздерi мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортаның жай-күйi, оның сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнде белгiленiп отырған болжамды өзгерiстерi туралы толық, уақтылы және сенiмдi ақпарат алуға құқығы бар.

      2. Жеке және заңды тұлғаларды өздерiнiң мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортасының жай-күйi туралы, сондай-ақ аумаққа құрылыс салу (қайта жоспарлау) жөніндегi ниеттерi туралы хабардар етудi бұқаралық ақпарат құралдары арқылы немесе қоғамдық талқылау жүргізу, экспозициялар мен көрмелер арқылы жергілікті ayдандардың (қалалардың) атқарушы органдары жүзеге асырады.

      3. Қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасы бекiтiлгенге дейiн жеке және заңды тұлғалардың талқылауға қатысуға, қоғамдық немесе жеке мүдделердi қозғайтын, қабылданатын шешiмдердi өзгерту жөнiнде ұсыныстар енгiзуге құқығы бар.

      4. Мемлекеттiк органдар жобаланатын объектілер, тiршiлiк ортасының және тiршiлiк ету әрекетінің жай-күйi және мемлекеттiк нормативтерге немесе бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасына сәйкес келмейтiн, сондай-ақ қоғамдық және жеке мүдделердi тiкелей қозғайтын, оған көзделіп отырған өзгерiстер туралы анық емес ақпарат берген (қол жеткiзiлуi шектеулi санатқа жатқызылмаған сұратылған ақпаратты беруден бас тартқан) жағдайда, жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен сотқа жүгінуге құқылы.

      5. Қала құрылысы, сәулет немесе құрылыс шешiмдерiн қабылдау кезiнде жеке және заңды тұлғалардың талқылауға қатысуы:

      1) тiкелей қатысу;

      2) өкілдiгi нысанында;

      3) заңда тыйым салынбаған өзге де нысанда көрiнiс табады.

      6. Егер сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметi осы аумақта азаматтардың, қоғамдық бiрлестiктердiң және заңды тұлғалардың мүдделерiн қозғаса, онда олардың:

      1) заңдарды немесе мемлекеттiк нормативтердi бұза отырып жүзеге асырылатын объектiлердi орналастыру, жобалау, салу (реконструкциялау) немесе пайдалануға беру туралы шешiмнiң әкiмшiлiк немесе сот тәртiбiмен күшiн жоюға;

      2) заңдарды немесе мемлекеттiк нормативтердi бұза отырып жүзеге асырылатын қызметке әкiмшiлiк немесе сот тәртiбiмен шектеу енгiзуге, тоқтата тұруға немесе тоқтатуға;

      3) облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың), аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының әрекеттерiне (әрекетсіздігіне), сондай-ақ жобалар сараптамасының қорытындыларына Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға;

      4) субъектiлердiң немесе лауазымды адамдардың заңдарды немесе мемлекеттiк нормативтердi бұзуға жол беруiне байланысты азаматтардың денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеу туралы сотқа талап қоюға;

      5) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы заңдарды және мемлекеттiк нормативтердi бұзудың өзге де фактiлерi бойынша заңдарда белгiленген тәртiппен жүгiнуге құқығы бар.

      Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. СӘУЛЕТ, ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫС ҚЫЗМЕТI
СУБЪЕКТIЛЕРIНIҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ, МIНДЕТТЕРI МЕН ЖАУАПКЕРШIЛIГI

14-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң құқықтары

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң заңдарда белгiленген тәртiппен:

      1) тиiстi сәулет және қала құрылысы органдарынан, сондай-ақ мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізуді жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорыннан (қол жеткiзiлуге шек қойылған ақпараттарды немесе құжаттарды қоспағанда) жобалау алдындағы зерттеулерге, техникалық-экономикалық негiздеменi дайындауға, құрылыстағы инвестициялар негiздемесiне, аумақты игерудi жоспарлауға және (немесе) онда құрылыс салуға, объектiлердi жобалау мен салуға, сондай-ақ оларды кейiннен пайдалануға қажеттi ақпаратты (мәлiметтердi, деректердi, бастапқы материалдарды немесе құжаттарды) сұрауға және алуға;

      2) қала құрылысы регламенттерi, сервитуттар немесе өзге де нормативтiк талаптар (шарттар, шектеулер) шегiнде меншiкке сатып алынған не иеленуге, пайдалануға берiлген жер учаскелерiн нысаналы мақсаты бойынша пайдалануға;

      3) кәсіби қоғамдық ұйымдар құруға құқығы бар.

      Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Сәулет және қала құрылысы туындысына авторлық құқық

      1. Сәулет және қала құрылысы туындысына авторлық құқық пен соған байланысты туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiмен, "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен және осы Заңмен реттеледi.

      2. Шығармашылық еңбегiнiң нәтижесiнде сәулет және (немесе) қала құрылысы туындысын жасаған азаматтар оның авторлары деп танылады және оларға тиiсiнше авторлық құқық беріледi.

      3. Сәулет немесе қала құрылысы туындысы авторларының мүлiктiк құқықтары (Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнде, "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда) оның:

      1) жобаны пайдалану немесе іске асыру үшін пайдалануға рұқсат етуге;

      2) сәулет немесе қала құрылысы жобасын жаңадан жасауды, таратуды және қайта өңдеудi жүзеге асыруға немесе оған рұқсат етуге;

      3) аталған ерекше құқықтарын заңдарда көзделген тәртiппен басқа тұлғаларға беруге ерекше құқығы болып табылады.

      4. Қызметтiк мiндеттердi немесе қызметтiк тапсырманы орындау ретiмен жасалған сәулет немесе қала құрылысы туындысының авторларына, егер шартта өзгеше көзделмесе, мүлiктiк құқықтар берiлмейдi.

      Жобаның тапсырысшысы (жұмыс берушi) мен авторлар (тапсырысты орындаушылар) арасындағы шартта қызметтiк мiндеттердi немесе қызметтiк тапсырманы орындау ретiмен жасалған сәулет немесе қала құрылысы туындысын пайдалану жөнiндегi мүлiктiк құқықтарды реттеу туралы ереже болуға тиiс.

      5. Сәулет немесе қала құрылысы туындыларының авторы:

      1) егер құрылыс жобасын әзiрлеуге берiлген тапсырмада өзгеше көзделмесе, авторлық жобаны iске асыру жөніндегi құрылыс құжаттамасын әзiрлеуге авторлық қадағалауды жүзеге асыруға;

      2) егер сәулет (қала құрылысы) жобасын әзiрлеуге берiлген тапсырмада өзгеше көзделмесе, объектiлер құрылысының (реконструкциялаудың, қалпына келтiрудiң, жаңғыртудың) барысына белгiлеген тәртiппен авторлық қадағалауды жүзеге асыруға;

      3) егер жобаны әзiрлеуге арналған шартта немесе жобалауға берiлген тапсырмада өзгеше көзделмесе, сондай-ақ объектiде мемлекеттiк құпияларға жатқызылған ақпарат болмаса, суретке түсiрудi (кино-, бейне түсiрiлiм) жүргiзуге құқылы.

      6. Автордың (авторлардың) сәулет және қала құрылысы туындыларына жеке мүлiктiк емес құқықтарын қорғау Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

16-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң негiзгi мiндеттерi

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi:

      1) қызметiн заңдарға және мемлекеттiк нормативтерге (мемлекеттiк нормативтiк құжаттарға) сәйкес жүзеге асыруға;

      2) өздерiнiң меншiгiндегi (иелiгiндегi, қолдануындағы) пайдаланылушы объектiлердi олардың азаматтар үшiн қауiпсiздiгiн, сондай-ақ халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарына кедергісіз қолжетімділігін, эстетикалық талаптарды қоса алғанда, нормативтiк және басқа да мiндеттi талаптарға сәйкес тұрақты жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн лайықты жағдайда ұстауға;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасына және мемлекеттік нормативтерге (мемлекеттік нормативтік құжаттарға) сәйкес елді мекендерді жобалау, салу және оларда құрылыс жүргізу, тұрғын аудандарды қалыптастыру, жаңадан игерілетін және реконструкцияланатын аумақтар мен басқа да елді мекендерді абаттандыру кезінде мүгедектігі бар адамдардың тұрғын, қоғамдық және өндірістік ғимараттарға, құрылысжайларға және үй-жайларға қолжетімділігін көздеуге міндетті.

      Тұрғын үй құрылысы шегінде, сондай-ақ қызмет көрсету мекемелері мен еңбек объектілері жанында қойылатын жеңіл автомобильдерді уақытша сақтау үшін ашық тұрақтарды жобалау және салу кезінде мүгедектігі бар адамдардың жеке автокөлік құралдары үшін орындар көздеуге міндетті.

      Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17-бап. Субъектiлердiң сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарды бұзғандық үшiн жауапкершiлiгi

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарда белгіленген нормалар мен талаптарды (шарттарды, ережелерді, шектеулердi) бұзуға жол берген оның субъектiлерiн Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

      Аталған бұзушылықтарға мыналар жатады:

      1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы лицензияланатын қызмет түрлерiн лицензиясыз жүзеге асыру;

      2) аумақтардың, қала құрылысы регламенттерiнiң бекiтiлген жұмыс iстеу мақсатынан, қала құрылысын ерекше реттеу аймақтарында белгiленген режимнен ауытқу;

      2-1) егжей-тегжейлі жоспарлау жобасының немесе құрылыс салу жобаларының елді мекеннің бекітілген бас жоспарынан ауытқуы және оған сәйкес келмеуі;

      3) қала құрылысы мақсаттарына арналған жер учаскелерiн таңдау мен берудiң (пайдалануға рұқсат етудiң), сондай-ақ мемлекет мұқтажын қамтамасыз етуге байланысты алып қоюдың заңдарда белгiленген тәртiбiнен ауытқу;

      4) қала құрылысы құжаттамасын әзiрлеудiң, келісудің, сараптамадан өткізудің және бекiтудiң белгiленген тәртiбiнен ауытқу, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бекiтiлген құжаттамадан ауытқу не бекiткен инстанцияның рұқсатынсыз оған өзгерiстер енгiзу;

      4-1) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзiрлеудiң, сараптамадан өткізудің және бекiтудiң белгiленген тәртiбiнен ауытқу, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бекiтiлген құжаттамадан ауытқу не бекiткен инстанцияның рұқсатынсыз оған өзгерiстер енгiзу;

      4-2) құрылыс-монтаждау жұмыстары барысында бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасынан ауытқу;

      5) "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын органдарды хабардар етпей құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу;

      6) осы заңда мiндеттiлiгi көзделген жағдайда, құрылысты сәулет-құрылыс бақылауын мен қадағалауын, техникалық және авторлық қадағалауларды қатар жүргiзбей жүзеге асыру;

      7) өз бетiнше құрылыс салу, нақ сол сияқты үйлердiң, жекелеген үй-жайлардың және (немесе) үй бөліктерiнiң сәулеттiк келбетiн өзгерту, қайта жоспарлау (қайта жабдықтау, қайта бейiмдеу);

      8) елдi мекендердi жоспарлау мен салу кезiнде сейсмикалық қауiптiлiгi жоғары аймақтарда белгiленген сызықтар мен құрылыс салу сызықтарынан, сондай-ақ сары сызықтардан ауытқу;

      9) объектіні жобалау, сараптау, салу және кейіннен пайдалану процесінде сәулет, қала құрылысы және құрылыс, сондай-ақ еңбекті қорғау, өрт және жарылыс қауіпсіздігі, санитариялық және экологиялық қауіпсіздік, мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтары үшін әлеуметтік, көліктік және рекреациялық инфрақұрылым объектілеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік нормативтерді сақтамау, оның ішінде мемлекеттік инвестициялар және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты есебінен қаржыландырылатын объектілерде тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің және оларды берушілердің дерекқорына енгізілген отандық өндірістің материалдарын, жабдықтарын, бұйымдары мен конструкцияларын қолданбау;

      10) құрылысы аяқталған объектiлердi қабылдау мен пайдалануға берудiң, сондай-ақ пайдалану процесiнде оларды күтiп-ұстаудың заңдарда белгiленген тәртiбiн бұзу;

      11) лауазымды адамдардың елдi мекендердi (елдi мекеннiң бөлiктерiн) жоспарлауға және салуға (реконструкциялауға) байланысты шешiмдердiң әзiрленуi мен қабылдануы, жобаланып отырған объектiлер туралы, сондай-ақ мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортаның жай-күйi мен оған қоғамдық және жеке мүдделердi тiкелей қозғайтын, көзделiп отырған өзгерiстер туралы ақпарат беруден негiзсiз бас тартуы не жалған ақпарат беруi;

      12) мекендеу және тiршiлiк ету ортасының жай-күйiнiң нашарлауына, азаматтар, соның iшiнде мүгедектігі бар адамдар мен тұтас алғанда қоғамның құқықтарына және заңды мүдделерiне нұқсан келтiруге, Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа әкеп соғатын мемлекеттік мүдделерге зиян келтiруге себеп болатын өзге де әрекеттер.

      2. Жiберiлген жолсыздықты және оның зардаптарын жою, сондай-ақ келтiрiлген залалдың (зиянның) орнын толтыру жөніндегi мiндеттер аталған жолсыздыққа жол берген субъектiге жүктеледi.

      3. Сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметi субъектiлерiнiң жол берген бұзушылықтары салдарынан салынған объектiнi пайдаланудың кепiлдi мерзiмiн сақтамау фактiлерi Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң нормаларына, сондай-ақ осы Заңның 69-бабына сәйкес белгiленедi.

      4. Сараптама жүргізу процесінде жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасында объектінің беріктігіне, орнықтылығына және сенімділігіне тікелей әсер ететін бұзушылықтар, сондай-ақ қала құрылысы жобасында бұзушылықтар, Қазақстан Республикасы заңнамасы, сондай-ақ қала құрылысы регламенттері мен техникалық регламенттер талаптарының, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттардың нормалары мен ережелерінің бұзылуы анықталған жағдайда және анықталған бұзушылықтар сараптама жүргізудің белгіленген мерзімдерінде жойылмаған жағдайда, жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын, қала құрылысы жобаларын әзірлеген ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Сараптаманың теріс қорытындысы (сарапшылардың айғақтары) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын және қала құрылысы жобаларын әзірлеу кезінде анықталған бұзушылықтарды растау болып табылады.

      Құрылыс процесінде жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасында салынып жатқан объектінің беріктігіне, орнықтылығына және сенімділігіне тікелей әсер ететін Қазақстан Республикасы заңнамасының, сондай-ақ қала құрылысы регламенттері мен техникалық регламенттердің талаптарын, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттардың нормалары мен ережелерін бұзушылықтар анықталған кезде жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеген ұйым, сондай-ақ жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы бойынша оң қорытынды берген сарапшы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Қала құрылысы жобасында қолданыстағы нормалар мен талаптарды бұзушылықтар анықталған кезде қала құрылысы жобасын әзірлеген ұйым, сондай-ақ қала құрылысы жобасы бойынша оң қорытынды берген сарапшы және мемлекеттік сараптама ұйымы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Анықталған бұзушылықтар және сарапшылардың ескертулері уәжді болуға және Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы тиісті нормативтік құқықтық актілерге, қала құрылысы регламенттерінің және техникалық регламенттердің, мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттардың нормалары мен ережелерінің талаптарына жасалған сілтемелермен негізделуге тиіс. Ұсынымдық сипаттағы ескертулер беруге жол берілмейді.

      Азаматтық істер, әкімшілік істер, қылмыстық істер, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізу кезінде құрылыстың есептік немесе сметалық құнының негізділігін және (немесе) дұрыстығын бұзу тиісінше Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексінде, Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінде, Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде не Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген тәртіппен сот сараптамасымен расталады.

      Сот сараптамасы құрылыстың есептік немесе сметалық құнының негізсіз көтерілгендігін растаған жағдайда жобалау құжаттамасын (жобалау-сметалық құжаттаманы) әзірлеген және жобаға ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізген адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      5. Қазақстан Республикасы заңнамасының, сондай-ақ қала құрылысы регламенттерінің және техникалық регламенттердің талаптары, мемлекеттік және мемлекетаралық нормативтік құжаттардың нормалары мен ережелері бұзылып келісілген және берілген сәулет-жоспарлау тапсырмасы, келісілген эскиздік жоба, сондай-ақ жобалардың ведомстводан тыс кешенді сараптамасының оң қорытындысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кері қайтарып алынуға не күшін жоюға жатады.

      Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.04.13 № 40 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10 № 180-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. СӘУЛЕТ, ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫС САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТIК БАСҚАРУ

18-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiсаласындағы лауазымды адамдар мен мемлекеттiк басқару органдары

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы реттеудi жүзеге асыратын, сондай-ақ бақылау-қадағалау функцияларын атқаратын лауазымды адамдар мен мемлекеттiк басқару органдары:

      1) Қазақстан Республикасының Президенті;

      2) Қазақстан Республикасының Үкiметi;

      3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган;

      4) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiмен сабақтас болып табылатын мәселелер бойынша өздерiнiң арнаулы өкiлеттiктерi шегiнде өзге де орталық атқарушы органдар;

      5) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдары болып табылады.

      Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

19-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi

      Қазақстан Республикасының Үкiметi сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласында:

      1) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасын кешенді әзірлеуді орталық атқарушы органдарға тапсырады, өндіргіш күштерді қоныстандыру және орналастыру жүйесін, республикалық маңызы бар қала құрылысы регламенттерін, өндірістік, әлеуметтік, рекреациялық, инженерлік және көлік инфрақұрылымдарын дамытудың, сондай-ақ республикалық және аймақаралық маңызы бар ерекше реттелетін қала құрылысының аумақтары мен объектілерінің схемалары мен жобаларын қоса, оның негізгі ережелерін бекітеді және іске асырады;

      3-1) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      3-2) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      3-3) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      4) республикалық және аймақаралық маңызы бар ерекше реттелетiн қала құрылысының аумақтары мен объектiлерiнiң шекарасын белгiлейдi;

      5) халықаралық мамандандырылған көрменің объектілері бойынша сәулет-құрылыс құжаттамаларын қоспағанда, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың және халқының есептік саны жүз мың тұрғыннан асатын облыстық маңызы бар қалалардың бас жоспарларын (негізгі ережелерін қоса алғанда), жалпымемлекеттік, мемлекетаралық немесе өңіраралық маңызы бар өзге де қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасын, сондай-ақ оларға енгізілген өзгерістерді бекітеді;

      6) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      6-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      7) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      8) жалпы мемлекеттiк және мемлекетаралық маңызы бар объектiлердi жобалау және салу туралы шешiмдер қабылдайды;

      9) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      9-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      10) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      11) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      12) алып тасталды

      13) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн реттейтiн нормативтiк құқықтық актілер шығарады;

      14) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы ынтымақтастық туралы үкiметаралық келiсiмдердiң орындалуын қамтамасыз етедi;

      15) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);
      15-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      15-2) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      16) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      16-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      17) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      18) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      18-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      19) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      20) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      21) Қазақстан Республикасының шетелдегі объектілері мен кешендерін салу (реконструкциялау, күрделі жөндеу) жобаларын іске асыру тәртібін айқындайды;

      22) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      23) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      24) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 19-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2005.04.12 № 38, 2006.01.10 № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.31 № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.12.29 № 209, 2009.07.10. № 180-IV , 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.10.2015 № 364-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерiжөніндегi уәкiлеттi органның құзыретi

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөніндегi уәкiлеттi органның құзыретiне:

      1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс, құрылыс индустриясының өндiрiстiк базасын дамыту саласындағы мемлекеттiк саясатты қалыптастыру және іске асыру;

      1-1) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      1-2) сәулет, қала құрылысы, құрылыс, құрылыс индустриясының өндірістік базасын дамыту саласында жергілікті атқарушы органдарды үйлестіруді және оларға әдістемелік басшылық жасауды жүзеге асыру;

      1-3) мемлекеттік инвестициялар және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты есебінен объектілердің құрылысы саласындағы баға белгілеу және экономика бойынша ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру;

      1-4) аумақты дамытудың өңірлік схемаларын әзірлеу және келісу;

      1-5) Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы әлеуетін басымдықпен пайдалану туралы заңнамалық актілер талаптарының орындалуына бақылауды жүзеге асыру;

      2) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      3) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      4) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      5) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6-1) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      6-2) құрылыстағы баға белгілеу мен сметалық нормалар бойынша нормативтік құжаттарды әзірлеу және бекіту;

      6-3) мемлекеттік инвестициялар және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты есебінен объектілер құрылысының құнын айқындау қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      6-4) құрылыс жобаларының мемлекеттік банкін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ техникалық-экономикалық негіздемелерді, үлгілік жобалар мен жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын беру қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      6-5) алып тасталды - ҚР 29.06.2020 № 352-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      6-6) Құрылыстағы жаңа технологиялардың бірыңғай мемлекеттік тізілімін қалыптастыру, жүргізу және жүйелі түрде жаңартып отыру;

      6-7) ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыру қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      6-8) объектілерді кейіннен кәдеге жарату (ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу) бойынша жұмыстар кешенін жүргізуге шешім беру қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      7) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      8) алып тасталды – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      9) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);
      10) алып тасталды

      11) жобалардың мемлекеттік сараптамасына басшылық ету;

      11-1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы сараптама жұмыстарын және инжинирингтік көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыратын сарапшыларды аттестаттау тәртібін әзірлеу және бекіту;

      11-2) сараптама комиссияларын (сараптама топтарын) құру және кешендi ведомстводан тыс сараптамаға және қала құрылысы сараптамасына қатысу үшiн мамандарды (мамандандырылған институттар мен ұйымдарды) тарту қағидаларын әзiрлеу және бекiту;

      11-3) қала құрылысы және құрылыс жобалары (техникалық-экономикалық негiздемелер және жобалау-сметалық құжаттамалар) бойынша сараптама қорытындыларын ресiмдеу қағидаларын әзiрлеу және бекiту;

      11-4) сараптама ұйымдарын аккредиттеу қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      11-5) қаржыландыру көздеріне қарамастан, жаңа үйлер мен ғимараттарды, олардың кешендерін, инженерлік және көлік коммуникацияларын салуға, сондай-ақ бұрыннан барын өзгертуге (реконструкциялауға, кеңейтуге, техникалық қайта жарақтандыруға, жаңғыртуға және күрделі жөндеуге) арналған техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      11-6) бюджет қаражаты және мемлекеттік инвестициялардың өзге де нысандары есебінен объектілерді салуға арналған жобаларды (техникалық-экономикалық негіздемелерді және жобалау-сметалық құжаттаманы) бекіту тәртібін айқындау;

      11-7) 01.01.2016 дейін қолданыста болды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-баптан қараңыз).

      11-8) барлық деңгейдегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      11-9) объектілер құрылысы жобаларына кешенді ведомстводан тыс сараптама жүргізуге үміткер заңды тұлғаларды аккредиттеу;

      11-10) ақпараттандыру саласындағы уәкілетті органмен бірлесе отырып, Қазақстан Республикасының аумағындағы жылжымайтын мүлік объектілерін адрестеу қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      11-11) ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететін жекелеген объектілерді салуға арналған жобалау-сметалық құжаттаманы кезең-кезеңімен әзірлеу мен келісудің жеке-дара жоспарларын бекіту;

      11-12) "бір терезе" қағидаты бойынша құрылыс жобаларына кешенді ведомстводан тыс сараптама және қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізуді ұйымдастыру үшін портал мен ақпараттық жүйелерді жүргізу тәртібін айқындайтын қағидаларды әзірлеу және бекіту;

      11-13) "бір терезе" қағидаты бойынша құрылыс жүргізуді ұйымдастыру үшін портал мен ақпараттық жүйелерді жүргізу тәртібін айқындайтын қағидаларды әзірлеу және бекіту;

      11-14) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілерді, нормативтік және әдіснамалық құжаттарды әзірлеу және бекіту;

      11-15) әзірленген және бекітілген қала құрылысы жобаларының (шағын елді мекендер бас жоспарларының оңайлатылған нұсқасының - егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларының, дамыту және құрылыс салу схемаларының) Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарына сәйкестігіне бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;

      11-16) инженерлік-геологиялық іздестірулерді жүзеге асыру қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      12) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      12-1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметіне оларға Қазақстан Республикасының заңнамасымен жүктелген функцияларды тиісінше орындау бөлігінде бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;

      12-2) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы лицензиялардың тізілімін жүргізу;

      12-3) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдарға және палатаға нұсқамалар беру және Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген әкімшілік ықпал ету шараларын қолдану;

      12-4) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың оларға Қазақстан Республикасының заңнамасымен жүктелген функцияларды тиісінше орындауын анықтау мақсатында объектіге бару;

      12-5) мемлекеттік инспекторлардың құрылыс саласындағы қызметті тоқтата тұру туралы актісінің нысанын бекіту;

      13) мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жасау, оның жүргізілуін бақылауды жүзеге асыру;

      13-1) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін ақпарат және (немесе) мәліметтер беру мәселелері бойынша орталық және жергілікті атқарушы органдардың іс-қимылдарын үйлестіру;

      14) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінің, сондай-ақ мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізуді жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорынның қызметін нормативтік-техникалық және әдіснамалық қамтамасыз ету;

      14-1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы жергілікті атқарушы органдардың қызметіне бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      15) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнаманың белгіленген нормаларын, мемлекеттік нормативтік талаптарды, шарттар мен шектеулерді жол берілген бұзушылықтар мен ауытқуларға байланысты бұзушыларға заңнамада көзделген шараларды қолдану туралы шешімдер қабылдау;

      15-1) қала құрылысы жобаларын, жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі объектілерін мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорында тіркеу қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      15-2) қала құрылысы жобаларын (елді мекендердің бас жоспарларын, егжей-тегжейлі жоспарлау жобалары мен құрылыс салу жобаларын) әзірлеу, келісу және бекіту қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      16) алып тасталды
      17) алып тасталды - 2006.01.10 № 116 Заңымен.

      18) мемлекеттік құрылыс инспекторларын аттестаттау;

      18-1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы сараптама жұмыстарын және инжинирингтік көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыратын аттестатталған сарапшылардың тізілімін жүргізу;

      19) техникалық регламенттердi әзiрлеу;

      19-1) құзыреті шегінде стандарттау жөніндегі құжаттардың жобаларын қарау, сондай-ақ стандарттау саласындағы уәкілетті органға енгізу үшін ұлттық, мемлекетаралық стандарттарды, ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын және стандарттау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу, өзгерістер енгізу, қайта қарау және күшін жою жөнінде ұсыныстар дайындау;

      20) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      21) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      22) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      22-1) құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестігі туралы қорытындылардың, сәйкестік туралы декларацияның нысандарын әзірлеу және бекіту;

      22-2) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу және жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау саласындағы қызметті мемлекеттік реттеу мен бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша объектіні пайдалануға қабылдау актісінің нысанын әзірлеу және бекіту;

      23) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      23-1) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      23-2) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы инжинирингтік қызметтерді көрсетудің қағидаларын бекіту;

      23-3) сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын мемлекеттік құрылыс инспекторларын аттестаттаудан өткізудің қағидаларын бекіту;

      23-4) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      23-5) ғимараттар мен құрылыстарды техникалық және (немесе) технологиялық жағынан күрделі объектілерге жатқызудың жалпы тәртібін айқындау қағидаларын бекіту;

      23-6) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындаудың қағидаларын бекіту;

      23-7) техникалық регламенттерді бекіту;

      23-8) мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізудің және одан ақпарат және (немесе) мәліметтер ұсынудың қағидаларын бекіту;

      23-9) лицензияланатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін жүзеге асыру үшін қойылатын бірыңғай біліктілік талаптарын бекіту;

      23-10) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      23-11) құрылыс-монтаждау жұмыстары құрамындағы жұмыстар (көрсетілетін қызметтер) түрлерінің тізбесін бекіту;

      23-12) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы мемлекеттік саясатты жүргізу кезінде орталық және жергілікті атқарушы органдардың қызметіне басшылық жасау және іс-қимылдарын үйлестіру;

      23-13) мемлекеттік және өңіраралық маңызы бар аумақтарды қала құрылысына игеру кезінде аумақтарды және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды жүргізу;

      23-14) құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларын бекiту;

      23-15) қалалар мен елді мекендерді абаттандырудың үлгілік қағидаларын бекіту;

      23-16) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді ұйымдастыру, келісу, бекіту, тіркеу және қолданысқа енгізу (қолданысын тоқтата тұру, олардың күшін жою);

      23-17) тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) қызметін ұйымдастырудың және функцияларын жүзеге асырудың қағидаларын бекіту;

      23-18) объектілер құрылысының жобаларына ведомстводан тыс кешенді сараптама, сондай-ақ әртүрлі деңгейдегі аумақтардың қала құрылысын жоспарлау жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу жөніндегі жұмыстардың құнын айқындау қағидаларын әзірлеу және бекіту;

      23-19) жобалау және құрылыс салу процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттау жөніндегі қағидаларды және рұқсат беру талаптарын әзірлеу және бекіту;

      23-20) жобалау және құрылыс салу процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттау бойынша мемлекеттік емес аттестаттау орталықтарын аккредиттеу жөніндегі қағидаларды және рұқсат беру талаптарын әзірлеу және бекіту;

      23-21) бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі техникалық және технологиялық күрделі объектілердегі ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау бойынша техникалық қадағалау және сараптама жұмыстары жөніндегі инжинирингтік қызметтер көрсетуді жүзеге асыратын ұйымдарды аккредиттеу жөніндегі қағидаларды және рұқсат беру талаптарын әзірлеу және бекіту;

      23-22) жобалау және құрылыс салу процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттау жөніндегі мемлекеттік емес аттестаттау орталықтарын аккредиттеу;

      23-23) бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі объектілер бойынша техникалық қадағалауды және техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын заңды тұлғаларды аккредиттеу;

      23-24) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобаларды басқару жөніндегі ұйымдарды аккредиттеу жөніндегі қағидаларды әзірлеу және бекіту;

      23-25) жобалау және құрылыс салу процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттау жөніндегі аккредиттелген мемлекеттік емес аттестаттау орталықтарының тізілімін жүргізу;

      23-26) жобалау және құрылыс салу процесіне қатысушы аттестатталған инженер-техник жұмыскерлердің тізілімін жүргізу;

      23-27) бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі техникалық және технологиялық күрделі объектілердегі ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау бойынша техникалық қадағалау және сараптама жұмыстары жөніндегі инжинирингтік қызметтер көрсетуді жүзеге асыратын аккредиттелген ұйымдардың тізілімін жүргізу;

      23-28) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобаларды басқару жөніндегі аккредиттелген ұйымдардың тізілімін жүргізу;

      23-29) осы Заңның және Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы өзге де нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкестігі тұрғысынан республикалық маңызы бар қалалар мен астананың сәулеттiк келбетiн қалыптастыру және қала құрылысын жоспарлау қағидаларын келісу;

      23-30) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді, келісуді, бекітуді, тіркеуді және қолданысқа енгізуді (қолданысын тоқтата тұруды, олардың күшін жоюды) ұйымдастыру тәртібін әзірлеу және бекіту;

      23-31) бұзылуы жедел ден қою шараларын қолдануға алып келетін талаптардың тізбесін айқындау, сондай-ақ талаптарды нақты бұзушылықтарға қатысты жедел ден қою шарасының нақты түрін осы шараның қолданылу мерзімін көрсете отырып айқындау (қажет болған кезде) жатады.

      Оларды бұзу жедел ден қою шараларын қолдануға алып келетін талаптардың тізбесіне Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 143-бабына сәйкес мемлекеттік бақылау нысанасы болып табылатын талаптар енгізіледі;

      24) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

      Ескерту. 20-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2005.04.12 № 38, 2006.01.10 № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.29 № 209, 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі), 2007.07.21 № 297 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10 № 180-IV, 2009.07.17 № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.03.19 № 258-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 № 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Облыстық мәслихаттардың сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi

      Облыстық мәслихаттардың тиiстi аумақта жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретiне:

      1) халқының есептік саны жүз мың тұрғыннан асатын, облыстық маңызы бар қалалардың бас жоспарларының (негізгі ережелерді қоса алғанда) жобасын мақұлдау;

      2) облыс әкiмдiгi ұсынатын ведомстволық бағыныстағы әкiмшiлiк-аумақтық бірліктер аумағының қала құрылысын жоспарлаудың (аудандық жоспарлау жобаларының) кешендi схемаларын бекiту;

      3) халқының есептік саны жүз мың тұрғынға дейінгі облыстық маңызы бар қалалардың бас жоспарларының (негізгі ережелерді қоса алғанда) жобасын бекіту;

      4) аумақтарды абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз ету қағидаларын, сондай-ақ тұрғын үй қорын, өзге де тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарды, инженерлiк коммуникацияларды сақтаудың және күтiп-ұстаудың қағидаларын бекiту;

      4-1) облыс әкімдігі ұсынатын, облыс елді мекендерінің шекарасы шегінде Қазақстан Республикасының орман қорына кірмейтін жасыл екпелерді жасау, күтіп-баптау және қорғау қағидаларын бекіту кіреді.

      5) алып тасталды – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      6) алып тасталды
      Ескерту. 21-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV; 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Қалалық мәслихаттардың сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi

      1. Республикалық маңызы бар қалалар, астана мәслихаттарының қала аумағында және қала маңы аймағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретiне:

      1) қаланы дамытудың бас жоспарының жобасын (негізгі ережелерді қоса алғанда) мақұлдау;

      1-1) заңнамалық тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған іргелес жатқан аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың (аудандық жоспарлау жобасының) кешенді схемасын бекіту;

      2) қала әкімдігі ұсынатын қаланы абаттандыру және инженерлiк қамтамасыз ету қағидаларын бекiту;

      2-1) қала әкімдігі ұсынатын, қала шекаралары шегінде Қазақстан Республикасының орман қорына кірмейтін жасыл екпелерді жасау, күтіп-баптау және қорғау қағидаларын бекіту;

      3) қала әкімдігі ұсынатын, сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органмен келісілген тұрғын үй қорын, өзге де тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарды, инженерлік коммуникацияларды күтіп-ұстау ережелерін бекіту;

      4) алып тасталды – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) мемлекеттік табиғи-қорық қорының қалалық маңызы бар объектілерін қорғаудың және күтіп-ұстаудың аумақтық қағидаларын белгілеу;

      6) сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органмен келісілген республикалық маңызы бар қалалар мен астананың сәулеттiк келбетiн қалыптастыру және қала құрылысын жоспарлау қағидаларын бекіту кіреді.

      1-1. Халқының саны жүз мың тұрғыннан асатын облыстық маңызы бар қалалар мәслихаттарының қала аумағы мен қала маңы аймағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) қаланың бас жоспарының жобасын мақұлдау;

      2) заңнамалық тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған, қалаға іргелес жатқан аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың (аудандық жоспарлау жобасының) кешенді схемасының жобасын мақұлдау;

      3) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      4) қала мен қала маңы аймағын абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз етудiң, сондай-ақ тұрғын үй қорын, өзге де тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарды, инженерлiк коммуникацияларды күтiп-ұстаудың қағидаларын бекiту кiредi.

      2. Халқының саны жүз мың тұрғынға дейінгі облыстық маңызы бар қалалар мәслихаттарының қала аумағы мен қала маңы аймағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) қаланың бас жоспарының жобасын (негізгі ережелерді қоса алғанда), заңнамалық тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған, қалаға іргелес жатқан аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың (аудандық жоспарлау жобасының) кешенді схемасының жобасын мақұлдау;

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) қала мен қала маңы аймағын абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз етудiң, сондай-ақ тұрғын үй қорын, өзге де тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарды, инженерлiк коммуникацияларды күтiп-ұстаудың қағидаларын бекiту кiредi.

      3. Алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2007.07.21. № 297 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. № 180-IV; 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап.

      Ескерту. 23-бап алып тасталды – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

23-1-бап. Аудандық мәслихаттардың сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыреті

      Аудандық мәслихаттардың тиісті аумақта жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) аудандық маңызы бар қалалардың және кенттердің бас жоспарларын, сондай-ақ халқының есептік саны бес мың тұрғынға дейінгі ауылдық елді мекендерді дамыту және салу схемаларын (оңайлатылған бас жоспарларын) бекіту;

      2) қала құрылысы жобаларын, сондай-ақ инженерлік жағынан қамтамасыз ету және коммуникациялар схемаларын бекіту кіреді.

      Ескерту. 23-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

24-бап. Облыс әкiмдiктерiнiң сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi

      1. Облыс әкiмдiктерiнiң облыс қарамағындағы аумақта жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретiне:

      1) аумақтарда қала құрылысын жобалаудың (облысты немесе оның бiр бөлігiн аудандық жоспарлау жобасының) кешендi схемасын, облыс аумағындағы елдi мекендердiң белгiленген тәртiппен бекiтiлген бас жоспарларын iске асыру жөніндегi қызметтi үйлестiру;

      1-1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс, құрылыс индустриясының өндірістік базасын дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

      2) халқының есептік саны жүз мың тұрғыннан асатын облыстық маңызы бар қаланың бас жоспарының жобасын кейіннен Қазақстан Республикасы Үкіметінің бекітуіне ұсыну үшін облыстық мәслихаттың қарауына енгізу;

      2-1) сондай-ақ облыстық мәслихат мақұлдаған, халқының есептік саны жүз мың тұрғыннан асатын облыстық маңызы бар қалалардың бас жоспарларын әзірлеуді ұйымдастыру және оларды Қазақстан Республикасының Үкіметіне бекітуге ұсыну;

      2-2) ведомстволық бағынысты әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағында қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемаларын (аудандық жоспарлау жобаларын), сондай-ақ қалалық мәслихат мақұлдаған және кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен, халқының есептік саны жүз мың тұрғынға дейінгі облыстық маңызы бар қалаларды дамытудың бас жоспарларының жобаларын облыстық мәслихаттың бекітуіне ұсыну;

      2-3) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) аумақтарды абаттандыру және инженерлiк қамтамасыз ету қағидаларын, сондай-ақ тұрғын үй қорын, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы өзге де ғимараттар мен құрылысжайларды, инженерлiк коммуникацияларды, мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерiн сақтау және күтiп-ұстау қағидаларын облыстық мәслихаттың бекітуіне ұсыну;

      3-1) облыс елді мекендерінің шекарасы шегінде Қазақстан Республикасының орман қорына кірмейтін жасыл екпелерді жасау, күтіп-баптау және қорғау қағидаларын облыстық мәслихаттың бекітуіне ұсыну;

      4) облыстық мәслихатқа Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қарамағындағы әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiстердiң шекараларын белгiлеу немесе өзгерту жөнiнде қала құрылысынан туындайтын факторларға байланысты ұсыныстар енгiзу;

      5) республикалық маңызы бар қалалардың оларды облыс аумақтары, резервтiк аумақтар, қала маңындағы аймақ, сондай-ақ заң арқылы қала ықпал ететiн аймаққа жатқызылған өзге де аумақтар есебiнен дамыту бөлiгiндегi бас жоспарларының жобаларына келiсiм беру;

      6) облыстық маңызы бар қалалар бас жоспарының жобаларына келiсiм беру;

      7) алып тасталды – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      8) алып тасталды – ҚР 2006.01.10. № 116 Заңымен.

      9) аумақта жоспарланып отырған құрылыс салу не өзге де қала құрылысының өзгерiстерi туралы халыққа хабарлап отыру;

      10) елді мекендердің бекітілген бас жоспарларын (қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасын, жоспарлау жобаларын) дамыту үшін әзірленетін, кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын (егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларын, құрылыс салу жобаларын) бекіту және іске асыру;

      10-1) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      11) аумаққа құрылыс салу, құрылыстарды, ғимараттарды, құрылысжайларды, инженерлiк және көліктік коммуникацияларды кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, қайта бейіндеу), қалпына келтiру және күрделi жөндеу туралы, сондай-ақ аумақты инженерлік жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған құрылыс объектілерін консервациялау, облыстық маңызы бар объектілерді кейiннен кәдеге жарату жөнiндегi жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;

      11-1) облыстық маңызы бар ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу туралы актілердің есебін жүргізу және тіркеу;

      12) объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін, сондай-ақ пайдалануға берілетін объектілерді (кешендерді) есепке алуды жүргізу;

      12-1) облыс аумағында сәулет-құрылыс бақылау мен қадағалау мемлекеттік органдарының жұмысына жәрдемдесу;

      13) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      14) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін белгіленген тәртіппен ақпарат және (немесе) мәліметтер беру;

      14-1) агломерация аумағындағы жер учаскелерінің бөлінуі және нысаналы мақсаттарының өзгеруі жөніндегі ай сайынғы есептерді сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органға ұсыну;

      15) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      16) алып тасталды – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      17) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүргізу;

      17-1) халықаралық және республикалық деңгейлердегі жарыстарды өткізуге арналған спорттық ғимараттарды жобалауға техникалық ерекшеліктер мен техникалық тапсырманы аккредиттелген республикалық спорт федерацияларымен келісу;

      17-2) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      17-3) объектілер құрылысының сапасына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыру, осы объектілерде сәулет-қала құрылысы тәртібін бұзушыларға Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген әкімшілік ықпал ету шараларын қолдану;

      17-4) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы лицензиялауды жүзеге асыру;

      17-5) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы белгіленген заңнама нормаларын, мемлекеттік нормативтік талаптарды, шарттар мен шектеулерді жол берілген бұзушылықтар мен ауытқуларға байланысты бұзушыларға көзделген заңнамалық шараларды қолдану туралы шешімдер қабылдау;

      17-6) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы сараптама жұмыстарын және инжинирингтік көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыру құқығына сарапшыларды аттестаттау;

      17-7) жобалау құжаттамасының сапасына қадағалауды ұйымдастыру және жүзеге асыру;

      17-8) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      17-9) жергілікті бюджет, сондай-ақ жергілікті бюджеттік инвестициялық жобаны қаржыландыруға бөлінген республикалық бюджет есебінен қаржыландырылатын объектілердің және кешендердің құрылысының жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамаларын қарау және бекіту;

      17-10) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобаларды басқару жөніндегі ұйымдарды аккредиттеу;

      17-11) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың арсеналдары, базалары мен қоймалары жанындағы тыйым салынған аймақ пен тыйым салынған аудан аумақтарының шекараларын келісу;

      17-12) қала маңындағы аймақта орналасқан елді мекеннің бас жоспарының жобасын астананың немесе республикалық маңызы бар қалалардың әкімдігіне келісуге енгізу;

      18) алып тасталды - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      19) алып тасталды - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      20) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру кіреді.

      2. Алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 24-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2014 № 229-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-б. қараңыз); 28.10.2015 № 366-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.05.2020 № 337-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Республикалық маңызы бар қалалар, астана және облыстық маңызы бар қалалар әкімдіктерінің сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыреті

      Ескерту. 25-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Республикалық маңызы бар қалалар, астана әкімдіктерінің ведомстволық бағынысты аумақта белгіленген шекара шегінде жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) ведомстволық бағынысты аумақта мемлекеттік сәулет, қала құрылысы және құрылыс саясатын жүргізу;

      1-1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс, құрылыс индустриясының өндірістік базасын дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

      2) қаланың заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген бас жоспарын, заңнамада белгіленген тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған іргелес жатқан аумақтарда қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасын (аудандық жоспарлау жобасын) іске асыру жөніндегі қызметті үйлестіру;

      3) қаланың бас жоспарының жобасын, қала шегі мен қала маңы аймағының шекараларын, сондай-ақ қаланың әкімшілік бағыныстылығына берілген аудандардың және елді мекендердің шекараларын белгілеу және өзгерту жобаларын әзірлеуді ұйымдастыру және қала мәслихатының мақұлдауына ұсыну;

      4) қаланың бас жоспарының жобасын Қазақстан Республикасы Үкіметінің бекітуіне енгізу;

      5) кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын (халқының есептік саны жүз мың тұрғынға дейінгі бас жоспарларды) қалалық мәслихатқа бекітуге ұсыну;

      5-1) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес республикалық маңызы бар қалаларда, астанада жер учаскесіне құқық берудің мүмкін екендігін (мүмкін емес екендігін) айқындау;

      5-2) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес республикалық маңызы бар қалаларда, астанада жер учаскесіне құқық берудің мүмкін емес екені туралы уәжді бас тарту түріндегі қорытындыны беру;

      6) ведомстволық бағынысты аумақтарды абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз етудiң қалалық қағидаларын қалалық мәслихаттың бекiтуiне ұсыну;

      6-1) қала шекаралары шегінде Қазақстан Республикасының орман қорына кірмейтін жасыл екпелерді жасау, күтіп-баптау және қорғау қағидаларын қалалық мәслихаттың бекітуіне ұсыну;

      7) қалалық мәслихатқа тұрғын үй қорын, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы өзге де ғимараттар мен құрылысжайларды, инженерлік коммуникацияларды, мемлекеттік табиғи-қорық қорының қалалық маңызы бар объектілерін сақтау және күтіп-ұстау қағидаларын белгілеу жөнінде ұсыныстар енгізу;

      8) алып тасталды – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      9) аумақта жоспарланып отырған құрылыс салу не өзге де қала құрылысы өзгерістері туралы халыққа хабарлап отыру;

      10) қаланың және қала маңы аймағының бекітілген бас жоспарын (қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемаларын, жоспарлау жобаларын) дамыту үшін әзірленетін қала құрылысы жоспарларын бекіту және іске асыру;

      10-1) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      11) дүлей зілзалаларға (су тасқынына, жер сілкінісіне, селге, шөгуге және қар көшкініне) ұшырауын ескере отырып, ведомстволық бағынысты аумақта құрылыс салу немесе өзге де қала құрылысын игеру үшін жер учаскелерін таңдау, беру, ал Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару жөнінде шешімдер қабылдау;

      12) дүлей зілзалаларға (су тасқынына, жер сілкінісіне, селге, шөгуге және қар көшкініне) ұшырауын ескере отырып, аумаққа құрылыс салу, құрылыстарды, ғимараттарды, құрылысжайларды, инженерлiк және көлiктік коммуникацияларды кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, қайта бейіндеу), реставрациялау және күрделi жөндеу туралы, сондай-ақ аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған құрылыс объектілерін консервациялау, қалалық маңызы бар объектілерді кейiннен кәдеге жарату жөніндегі жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;

      12-1) қалалық маңызы бар ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу туралы актілердің есебін жүргізу және тіркеу;

      13) мүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімділікті қамтамасыз етуді міндетті түрде ескере отырып, объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін, сондай-ақ пайдалануға берілетін объектілерді (кешендерді) есепке алуды жүргізу;

      13-1) облыс аумағында сәулет-құрылыс бақылау мен қадағалау мемлекеттік органдарының жұмысына жәрдемдесу;

      14) тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткіштерін, мемлекеттік табиғи-қорық қорының объектілерін сақтауды және олардың нормативтік күтіп-ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау жүргізуді ұйымдастыру;

      15) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      16) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін белгіленген тәртіппен ақпарат және (немесе) мәліметтер беру;

      17) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      18) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін тарта отырып, сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүргізу;

      18-1) халықаралық және республикалық деңгейдегі жарыстарды өткізуге арналған спорттық ғимараттарды жобалауға техникалық ерекшеліктер мен техникалық тапсырманы аккредиттелген республикалық спорт федерацияларымен келісу;

      18-2) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      18-3) объектілер құрылысының сапасына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыру, осы объектілерде сәулет-қала құрылысы тәртібін бұзушыларға Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген әкімшілік ықпал ету шараларын қолдану;

      18-4) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы лицензиялауды жүзеге асыру;

      18-5) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы белгіленген заңнама нормаларын, мемлекеттік нормативтік талаптарды, шарттар мен шектеулерді жол берілген бұзушылықтар мен ауытқуларға байланысты бұзушыларға көзделген заңнамалық шараларды қолдану туралы шешімдер қабылдау;

      18-6) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы сараптама жұмыстарын және инжинирингтік көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыру құқығына сарапшыларды аттестаттау;

      18-7) жобалау құжаттамасының сапасына қадағалауды ұйымдастыру және жүзеге асыру;

      18-8) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      18-9) жергілікті бюджет, сондай-ақ жергілікті бюджеттік инвестициялық жобаны қаржыландыруға бөлінген республикалық бюджет есебінен қаржыландырылатын объектілердің және кешендердің құрылысының жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамаларын қарау және бекіту;

      18-10) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобаларды басқару жөніндегі ұйымдарды аккредиттеу;

      18-11) республикалық маңызы бар қалалар мен астананың сәулеттiк келбетiн қалыптастыру және қала құрылысын жоспарлау қағидаларын әзірлеу және сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөніндегi уәкiлеттi органға келісу үшін енгізу;

      18-12) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың арсеналдары, базалары мен қоймалары жанындағы тыйым салынған аймақ пен тыйым салынған аудан аумақтарының шекараларын келісу;

      19) алып тасталды - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      20) алып тасталды - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      21) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

      1-1. Астана әкімдігінің қала аумағында және қала маңы аймағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне, осы баптың 1-тармағында көзделген функциялардан басқа:

      1) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      2) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      2-1) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) реконструкцияланатын объектілерді жобалау, салу және пайдалануға беру мерзімдеріне бақылауды жүзеге асыру;

      4) Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес қарыз алуды жүзеге асыру жатады.

      1-2. Астана, республикалық маңызы бар қалалар әкімдіктерінің қала маңындағы аймақ шегінде жүзеге асырылатын қала құрылысы қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) қала маңындағы аймақтың аумағында қолданылатын мемлекеттік қала құрылысы саясатын тұжырымдауға қатысу;

      2) қала маңындағы аймақта орналасқан елді мекеннің бас жоспарының жобасын әзірлеуге қатысу;

      3) қала маңындағы аймақта орналасқан елді мекеннің бас жоспарының жобасын:

      елді мекен халқының жобалық санын айқындау;

      халықтың жұмыспен қамтылуын қамтамасыз ету;

      халықты ауызсу көздерімен және электр энергиясымен қамтамасыз ету бөлігінде келісу жатады.

      2. Халқының есептік саны жүз мың тұрғыннан асатын облыстық маңызы бар қалалар әкімдіктерінің ведомстволық бағынысты аумақта белгіленген шекара шегінде жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) қаланың заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген бас жоспарын, заңнамада белгіленген тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған іргелес жатқан аумақтарда қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасын (аудандық жоспарлау жобасын) іске асыру жөніндегі қызметті үйлестіру;

      2) қаланың бас жоспарының жобасын, қала шегі мен қала маңы аймағының шекараларын, сондай-ақ ведомстволық бағынысты әкімшілік аудандардың және серіктес елді мекендердің шекараларын белгілеу және өзгерту жобаларын әзірлеуді ұйымдастыру және қала мәслихатының мақұлдауына ұсыну;

      3) кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын, сондай-ақ қала аумағын абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз ету қағидаларын осы Заңның 22-бабына сәйкес тиiстi мәслихатқа бекiтуге ұсыну;

      4) қалалық мәслихатқа тұрғын үй қорын, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы өзге де ғимараттар мен құрылысжайларды, инженерлік коммуникацияларды, мемлекеттік табиғи-қорық қорының жергілікті маңызы бар объектілерін сақтау және күтіп-ұстау қағидаларын белгілеу жөнінде ұсыныстар енгізу;

      5) құрылыс салу не өзге де қала құрылысы өзгерістері туралы халыққа хабарлап отыру;

      5-1) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін белгіленген тәртіппен ақпарат және (немесе) мәліметтер беру;

      6) кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын (қала және қала маңы аймағының егжей-тегжейлі жоспарлау және құрылыс салу жобаларын) бекіту және іске асыру;

      7) ведомстволық бағынысты аумақта құрылыс салуға немесе өзге де қала құрылысын игеруге арналған жер учаскелерін таңдау, беру, ал заңнамалық актілерде көзделген жағдайларда, мемлекеттік қажеттер үшін алып қою жөнінде шешімдер қабылдау;

      8) аумаққа құрылыс салу, құрылыстарды, ғимараттарды, құрылысжайларды, инженерлiк және көлiктік коммуникацияларды кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, қайта бейіндеу), қалпына келтiру және күрделi жөндеу туралы, сондай-ақ аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған құрылыс объектілерін консервациялау, жергілікті маңызы бар объектілерді кейiннен кәдеге жарату жөнiндегі жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;

      8-1) жергілікті маңызы бар ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу туралы актілердің есебін жүргізу және тіркеу;

      9) объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін, сондай-ақ пайдалануға берілетін объектілерді (кешендерді) есепке алуды жүргізу;

      10) тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткіштерін, мемлекеттік табиғи-қорық қорының объектілерін сақтауды және олардың нормативтік күтіп-ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау жүргізуді ұйымдастыру;

      11) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін тарта отырып, сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүргізу;

      11-1) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес облыстық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін екенін (мүмкін емес екенін) айқындау;

      11-2) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес облыстық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін емес екені туралы уәжді бас тарту түріндегі қорытындыны беру;

      12) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

      3. Халқының есептік саны жүз мың тұрғынға дейінгі облыстық маңызы бар қалалар әкімдіктерінің ведомстволық бағынысты аумақта белгіленген шекара шегінде жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыретіне:

      1) қаланың заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген бас жоспарын, заңнамада белгіленген тәртіппен қала ықпал ететін аймаққа жатқызылған іргелес жатқан аумақтарда қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасын (аудандық жоспарлау жобасын) іске асыру жөніндегі қызметті үйлестіру;

      2) қаланың бас жоспарының жобасын, қала шегі мен қала маңы аймағының шекараларын, сондай-ақ ведомстволық бағынысты әкімшілік аудандардың және серіктес елді мекендердің шекараларын белгілеу және өзгерту жобаларын әзірлеуді ұйымдастыру және қала мәслихатының мақұлдауына ұсыну;

      3) кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын, сондай-ақ қала аумағын абаттандыру және инженерлiк жағынан қамтамасыз ету қағидаларын осы Заңның 22-бабына сәйкес тиiстi мәслихатқа бекiтуге ұсыну;

      4) қалалық мәслихатқа тұрғын үй қорын, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы өзге де ғимараттар мен құрылысжайларды, инженерлік коммуникацияларды, мемлекеттік табиғи-қорық қорының жергілікті маңызы бар объектілерін сақтау және күтіп-ұстау қағидаларын белгілеу жөнінде ұсыныстар енгізу;

      5) құрылыс салу не өзге де қала құрылысы өзгерістері туралы халыққа хабарлап отыру;

      5-1) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін белгіленген тәртіппен ақпарат және (немесе) мәліметтер беру;

      6) кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен қала құрылысы жобаларын (қала және қала маңы аймағының егжей-тегжейлі жоспарлау және құрылыс салу жобаларын) бекіту және іске асыру;

      7) ведомстволық бағынысты аумақта құрылыс салуға немесе өзге де қала құрылысын игеруге арналған жер учаскелерін таңдау, беру, ал заңнамалық актілерде көзделген жағдайларда, мемлекеттік қажеттер үшін алып қою жөнінде шешімдер қабылдау;

      8) аумаққа құрылыс салу, құрылыстарды, ғимараттарды, құрылысжайларды, инженерлiк және көлiктік коммуникацияларды кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, қайта бейіндеу), қалпына келтiру және күрделi жөндеу туралы, сондай-ақ аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған құрылыс объектілерін консервациялау, жергілікті маңызы бар объектілерді кейiннен кәдеге жарату жөнiндегі жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;

      8-1) жергілікті маңызы бар ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу туралы актілердің есебін жүргізу және тіркеу;

      9) объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін, сондай-ақ пайдалануға берілетін объектілерді (кешендерді) есепке алуды жүргізу;

      10) тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткіштерін, мемлекеттік табиғи-қорық қорының объектілерін сақтауды және олардың нормативтік күтіп-ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау ұйымдастыру;

      11) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүргізу;

      11-1) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес облыстық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін екенін (мүмкін емес екенін) айқындау;

      11-2) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес облыстық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін емес екені туралы уәжді бас тарту түріндегі қорытындыны беру;

      12) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

      Ескерту. 25-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), өзгерістер енгізілді - 2007.07.21. № 297 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. № 180-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2014 № 229-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-б. қараңыз); 28.10.2015 № 366-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.05.2020 № 337-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2023 № 184-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. Аудан әкiмдiктерiнiң сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi

      Аудан әкiмдiктерiнiң қарамағындағы аумақта жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретiне:

      1) заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген аудан аумағының қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемасын (аудандық жоспарлау жобасын), селолық елдi мекендердiң бас жоспарларын iске асыру жөніндегi қызметтi үйлестiру;

      1-1) мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорына енгізу үшін белгіленген тәртіппен ақпарат және (немесе) мәліметтер беру;

      2) алып тасталды

      3) алып тасталды

      4) алып тасталды

      5) аумақта жоспарланып отырған құрылыс салу не өзге де қала құрылысының өзгерiстерi туралы халыққа хабарлап отыру;

      6) <*>

      7) аудандық маңызы бар құрылыс, аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған объектiлер құрылысын тоқтатып қою, объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жөнiнде жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;

      7-1) аудандық маңызы бар ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу туралы актілердің есебін жүргізу және тіркеу;

      8) алып тасталды

      9) объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін, сондай-ақ пайдалануға берілетін объектілерді (кешендерді) есепке алуды жүргізу;

      10) аудандық маңызы бар тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткiштерiн сақтауды және олардың күтiп ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау жүргiзудi ұйымдастыру;

      11) алып тасталды

      12) аудан аумағында қала құрылысын дамыту схемаларын, сондай-ақ кешенді қала құрылысы сараптамасынан өткен, аудандық маңызы бар қалалардың, кенттердің және өзге де ауылдық елді мекендердің бас жоспарларын әзірлеуді ұйымдастыру және аудандық мәслихатқа бекітуге ұсыну;

      13) елді мекендердің бекітілген бас жоспарларын (аумақтық даму схемаларын) дамыту үшін әзірленетін қала құрылысы жобаларын және іске асыру;

      13-1) жергілікті бюджет, сондай-ақ жергілікті бюджеттік инвестициялық жобаны қаржыландыруға бөлінген республикалық бюджет есебінен қаржыландырылатын объектілердің және кешендердің құрылысының жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамаларын қарау және бекіту;

      14) салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүргізу;

      14-1) агломерация аумағындағы жер учаскелерінің бөлінуі және нысаналы мақсаттарының өзгеруі жөніндегі ай сайынғы есептерді облыс әкімдігіне ұсыну;

      15) ведомстволық бағынысты аумақта құрылыс салуға немесе өзге де қала құрылысын игеруге арналған жер учаскелерін таңдау, беру, заңнамалық актілерде көзделген жағдайларда, мемлекеттік қажеттер үшін алып қою жөнінде шешімдер қабылдау;

      16) бұрыннан бар үйлердің үй-жайларын қайта жоспарлау арқылы реконструкциялау туралы шешім қабылдау;

      16-1) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес аудандық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін екенін (мүмкін емес екенін) айқындау;

      16-2) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 44-2-бабына сәйкес аудандық маңызы бар қалаларда жер учаскесіне құқық берудің мүмкін емес екені туралы уәжді бас тарту түріндегі қорытындыны беру;

      17) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

      Ескерту. 26-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-б. қараңыз); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

27-бап. Сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдар

      Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      1. Сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдар тиісті әкімдіктердің құрылымдық бөлімшелері болып табылады және:

      1) облыстық (республикалық маңызы бар қалалар, астана):

      сәулет және қала құрылысы;

      құрылыс (бірыңғай тапсырыс беруші қызметі);

      мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарына;

      2) аудандық (облыстық маңызы бар қалалар):

      сәулет және қала құрылысы;

      құрылыс (бірыңғай тапсырыс беруші қызметі) органдарына бөлінеді.

      2. Сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың құзыреті осы Заңның 24, 25 және 26-баптарына сәйкес белгіленеді.

      3. Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшелерінің басшылары лауазымы бойынша қалалардың бас сәулетшілері болып табылады.

      Ауданның жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшелерінің басшылары лауазымы бойынша аудандардың бас сәулетшілері болып табылады.

      Ескерту. 27-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.10. № 180-IV , 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-1-тарау. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      Ескерту. 4-1-тараумен толықтырылды – ҚР 2006.12.29. № 209 Заңымен.

27-1-бап. Техникалық реттеу және стандарттау объектілері

      Ескерту. 27-1-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Ғимараттар, құрылысжайлар, оларды жобалау, салу, реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыру, кеңейту, күрделi жөндеу және пайдалану процестерi, сондай-ақ құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкциялары сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы техникалық реттеу және стандарттау объектiлерi болып табылады.

      Арнайы экономикалық аймақтардың, ерекше индустриялық аймақтардың аумағындағы, сондай-ақ бірыңғай индустрияландыру картасына енгізілген өнеркәсіптік кәсіпорындардың объектілерін жобалау, салу, реконструкциялау, оларға техникалық қайта жарақтандыруды, кеңейтуді, күрделі жөндеуді жүргізу және оларды пайдалану кезінде Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасына сәйкес халықаралық құрылыс нормалары мен қағидаларын, сондай-ақ халықаралық, өңірлік стандарттар мен шет мемлекеттердің стандарттарын тікелей қолдануға жол беріледі. Арнайы экономикалық аймақтардың, ерекше индустриялық аймақтардың аумағындағы, сондай-ақ бірыңғай индустрияландыру картасына енгізілген объектілерді салу кезінде Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасына сәйкес халықаралық құрылыс нормалары мен қағидаларының, сондай-ақ халықаралық, өңірлік стандарттар мен шет мемлекеттер стандарттарының талаптарына сәйкес келетін құрылыс материалдары мен конструкцияларын қолдануға жол беріледі.

      Ескерту. 27-1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.12.2013 № 151-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.10.2015 № 362-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

27-2-бап. Ғимараттарға қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерiн жобалау адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн құрылыстардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс.

      2. Құрылысжайларды жобалау кезінде терезелердің қауіпсіздік құлыптарымен және (немесе) механизмдерімен қамтамасыз етілуі ескеріле отырып, өмiрлiк циклдiң барлық сатыларындағы, оның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайлар, құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде көзделетiн бұзушылықтар және рұқсат етiлмейтiн құрылыс кезiндегi адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға төнетiн барлық ықтимал тәуекелдер сәйкестендiрiлуге және ескерiлуге тиiс.

      3. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде құрылыс салушы терезелердің қауіпсіздік құлыптарымен және (немесе) механизмдерімен қамтамасыз етілуін ескере отырып, жобалық құжаттамада белгiленген қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралардың бүкiл кешенiн орындауға және ғимарат құрылысын жүргiзудiң түрлi сатыларында олардың орындалуына бақылау мен қадағалау жасау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi.

      4. Салынып жатқан ғимараттар өзге объектiлерден белгiленген нормаларға сәйкес қажеттi арақашықтықта аулақ орналастырылуға тиiс.

      5. Тапсырыс берушiлер құрылысты салуға, реконструкциялауға және жөндеуге құрылыс мердiгерлiгiнiң шартын жасасу кезiнде онда техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық регламенттердiң және басқа да нормативтiк-техникалық құжаттардың талаптарын көрсетуге тиiс.

      6. Қауiптiлiгi жоғары аймақтар болып табылатын құрылыс объектiлерiнде тапсырыс берушi және мердiгер құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге және адам өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға зиян келтiру мүмкiндiгiн болғызбауға мiндеттi.

      7. Ғимараттарды жобалау және салу кезiнде мынадай құбылыстарға:

      1) ғимараттың тұтастай немесе оның бiр бөлiгiнiң опырылып құлауына;

      2) жол берiлмейтiн шамада бүлiнуiне;

      3) көтергiш элементтердiң айтарлықтай бүлiнуi салдарынан құрылыстың басқа бөлiктерiнiң немесе оларда орнатылған қондырғылар мен жабдықтардың бұзылуына;

      4) бастапқы себептермен салыстыруға болмайтын, кездейсоқ жағдайлардан туындаған залалға әкеп соқтыратын жүктемелердi есепке алу қажет.

      8. Өрт болған жағдайда ғимараттар:

      1) белгiлi бiр мерзiм iшiнде көтергiш элементтердiң берiктiгi қамтамасыз етiлетiндей;

      2) ғимарат iшiнде өрт пен түтiннiң пайда болуын және таралуын шектейтiндей;

      3) адамдарды, оның ішінде халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарын авариялық шығу жолдары арқылы дереу эвакуациялауды қамтамасыз ететіндей;

      4) құтқарушы топтар жану ошақтарына қауiпсiз кiре алатындай етiп жобалануға және салынуға тиiс.

      9. Ғимараттар адам денсаулығы мен гигиенасы үшiн, атап айтқанда:

      1) уытты газдардың және өзге де зиянды химиялық заттардың бөлiнуi;

      2) ауада қауiптi бөлшектердiң немесе газдардың болуы;

      3) қауiптi радиацияның сәуле шығаруы;

      4) судың немесе топырақтың ластануы немесе залалдануы;

      5) судың, түтiннiң немесе қатты немесе сұйық қалдықтардың бөлiнуi арқылы бұзылуы;

      6) ғимарат бөлiктерiнде немесе ғимараттың iшкi беттерiнде ылғалдың болуы салдарынан қауiп төндiрмейтiндей болып жобалануға және салынуға тиiс.

      10. Ғимараттар оларды пайдалану тайып кету, құлау, соққы алу, күю, электр тогымен зақымдану, жарылыс салдарынан жарақаттану сияқты жазатайым оқиғалардың жол беруге болмайтын тәуекелiн тудырмайтын болып жобалануға және салынуға тиiс.

      11. Ғимаратты шудан оқшаулау адам өмiрi мен денсаулығы үшiн жол беруге болмайтын тәуекелдi болғызбауды есепке ала отырып жобалануға және салынуға тиiс.

      12. Ғимарат, сондай-ақ оның жылыту, салқындату және желдету қондырғылары ғимаратты пайдалануға қажеттi энергияны тұтыну жергiлiктi климаттық жағдайларды есепке алғанда қалыпты болатындай, бiрақ адам денсаулығына зиян келтiрiлмейтiндей етiп жобалануға және салынуға тиiс.

      Ескерту. 27-2-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.02.2024 № 64-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

27-3-бап. Құрылыс материалдарының қауiпсiздiк талаптары

      Құрылыс материалдары мiндеттi қауiпсiздiк талаптарының кешенiн, оның iшiнде экономикалық аспектiлер тұрғысынан пайдалануға жарамды етiп ғимараттар салуға мүмкiндiк беретiн радиациялық және химиялық қауiпсiздiк нормаларын белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарына сәйкес келуге тиiс және оларды пайдалану осы Заңның 27-2-бабында белгiленген талаптардың орындалуын қамтамасыз етуi керек.

27-4-бап. Инженерлік ізденістер мен жобалау құжаттамаларының нәтижелеріне қойылатын талаптар

      1. Инженерлік ізденістер нәтижелері дұрыс болуға және құрылыс объектісі параметрлерінің жобалық мәндерін және басқа жобалық сипаттамаларын, сондай-ақ оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жобаланған іс-шараларды белгілеу үшін қажетті көлемде орындалуға тиіс.

      Инженерлік ізденістер нәтижелерінің құрамындағы есептік деректер инженерлік ізденістерді орындаушы адаммен негізделуге және объектінің құрылысы мен оны пайдалану процесінде олардың мәнінің өзгеруі туралы болжамды қамтуы тиіс.

      Сараптама ұйымдары құрылыс жобаларының сапасына талдау және бағалау жүргізген кезде инженерлік ізденістердің өзектілігін және осы нәтижелерді жасаудың қолданыстағы нормаларға, оның ішінде инженерлік-геологиялық ізденістер өндірісінің толықтығына, құрамына, көлеміне, әдістері мен технологияларына сәйкестігін тексеруге міндетті.

      2. Объект параметрлері жобалық мәндерінің және басқа да сипаттарының қауіпсіздік талаптарына сәйкестігі, сондай-ақ оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жобаланған іс-шаралар осы Заңның және Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы өзге де нормативтік және нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына жасалған сілтемелермен негізделуге тиіс.

      Талаптар болмаған жағдайда, ғимараттар мен құрылыстардың жобалық мәндерінің және сипаттамаларының қауіпсіздік талаптарына сәйкестігі, сондай-ақ оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жобалау іс-шаралары:

      1) зерттеулер нәтижелері;

      2) сертификатталған немесе сынамаланған өзге де әдістемелер тәсілдері бойынша орындалған есептер және (немесе) сынақтар;

      3) қауіпті табиғи процестер мен құбылыстар және (немесе) техногендік әсерлердің туындауын, оның ішінде қауіпті табиғи процестер мен құбылыстардың және (немесе) техногендік әсерлердің қолайсыз ұштасуы кезінде сценарийлерді модельдеу;

      4) қауіпті табиғи процестер мен құбылыстардың және (немесе) техногендік әсерлердің туындау тәуекелдерін бағалау секілді бір немесе бірнеше тәсілдермен негізделуге тиіс.

      Негіздеген кезде инженерлік ізденістердің нәтижелері ескерілуі тиіс.

      Ескерту. 4-1-тарау 27-4-баппен толықтырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. СӘУЛЕТ, ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫС САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТIК НОРМАТИВТЕР

28-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтiк құжаттардың мемлекеттiк жүйесi

      1. Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн мемлекеттiк реттеу Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңнамасының, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттар жүйесiнiң қолданылуымен қамтамасыз етiледi.

      2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттар жүйесi:

      1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы субъектілердің қызметін ұйымдастыруға және өзара қарым-қатынастарын реттеуге қойылатын міндетті талаптарды белгілейтін нормативтік құқықтық актілерді:

      мемлекеттiк қала құрылысы нормативтерi мен регламенттерiн;

      объектiлердi (ғимараттарды, құрылыстарды, олардың кешендерiн, коммуникацияларды) жобалау және салу жөнiндегi техникалық регламенттердi;

      мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау нормативтерiн;

      құрылыстағы өзге де мемлекеттiк бақылау органдарының ведомстволық нормативтерiн;

      құрылыста басшылыққа алынатын құжаттарды;

      2) техникалық регламенттердің (ғимараттардың, құрылыстардың, олардың кешендерінің, коммуникациялардың) талаптарына сәйкес өнімдердің жекелеген түрлеріне және (немесе) олардың өмірлік цикл процестеріне қойылатын міндетті қауіпсіздік талаптарын белгілейтін нормативтік техникалық құжаттарды:

      құрылыс нормалары;

      құрылыс нормалары және қағидалары (сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын қолдану мерзімімен қосарлас кезеңге қолданылу кезеңіне);

      технологиялық карталар;

      құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттар;

      3) ерікті түрде қолданылатын нормативтік-техникалық құжаттарды:

      жобалау және құрылыс салу жөніндегі қағидалар жинағын;

      нормативтік-техникалық оқу құралдары;

      технологиялық жобалау нормалары;

      сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі, өнеркәсіп саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды;

      техникалық регламенттердің және құрылыс нормаларының міндетті талаптарын дамытуға және қамтамасыз етуге тәжірибемен тексерілген ережелерді белгілейтін немесе міндетті нормалармен регламенттелмеген жекелеген дербес мәселелер бойынша оқу құралдары мен әдістемелік ұсыныстарды қамтиды.

      3. Нормативтік құжаттардың мемлекеттік жүйесі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық шарттарға сәйкес қолданысқа енгiзiлген:

      1) мемлекетаралық құрылыс нормаларын;

      2) құрылыстағы мемлекетаралық стандарттарды;

      3) жобалау және құрылыс жөнiндегi қағидалардың мемлекетаралық жинағын қамтиды.

      4. Мыналар:

      1) қоныстандыру жүйелерi, елдi мекендер мен олардың бөлiктерi;

      2) үйлердiң, ғимараттардың және өзге де құрылыстардың, сондай-ақ жекелеген үй-жайлардың сәулеттiк, технологиялық, инженерлiк және құрылыстық бөлiктерi;

      3) үйлердiң, ғимараттардың және өзге де құрылыстардың инженерлiк және (немесе) технологиялық жабдықтары;

      4) құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкциялары;

      5) қала құрылысы, сәулет-құрылыс және өзге де жобалау-сметалық құжаттамасы мемлекеттiк нормалау объектiлерi болып табылады.

      5. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтiк құжаттарды бекiткен мемлекеттiк басқару органдары нормативтiк талаптардың техникалық, экономикалық және әлеуметтiк жағынан негiздiлiгi мен олардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестiгi үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртiппен жауаптылықта болады.

      6. Мемлекеттiк нормативтердi әзiрлеу, келiсу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтата тұру, күшiн жою) тәртiбiн, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, аталған мәселелер құзыретiне кiретiн басқа орталық атқарушы органдардың келiсiмі бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлейдi.

      Ескерту. 28-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

29-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттардың түрлерi

      Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтер:

      1) құрылыс өнімдерiн стандарттау және сертификаттау, геодезиялық жұмыс, жобалау мен құрылыс салуға арналған инженерлiк iздену, құрылыс жүргiзудi ұйымдастыру, пайдалануға қабылдау, құрылыстағы қауiпсiздiк техникасы нормативтерiн қамтитын ұйымдастыру-әдiстемелiк нормативтiк құжаттарға;

      2) ғимараттар берiктiгiнiң, өрт және жарылыс қауiпсiздiгiнiң негiзгi ережелерiн, табиғи, антропогендiк және техногендiк сипаттағы қауiптi (зиянды) әсерлерден қорғауды, құрылыс материалдарының, бұйымдары мен конструкцияларының технологиялық рұқсат шегiн және өзара ауыстыруға біркелкілігі мен сәйкестігін қамтитын жалпы нормативтік-техникалық құжаттарға;

      3) елдi мекендердiң аумағын және азаматтардың бағбандық бiрлестiктер аумақтарын ұйымдастыру, жоспарлау, құрылыс салу және абаттандыру, өнеркәсiптiк және ауыл шаруашылық кәсiпорындарының бас жоспарларын әзiрлеу жөнiндегi талаптарды, ережелер мен шектеулерді қамтитын қала құрылысы нормативтерiне;

      4) тұрғын үй-азаматтық және өндiрiстiк мақсаттағы үйлер мен ғимараттарды, көлiктiк, гидротехникалық, мелиорациялық құрылыстарды, сондай-ақ магистральдық және кәсiпшiлiк труба құбырлары мен коммуникацияларды қоса алғанда, жобалау және салу жөніндегі нормативтiк-техникалық құжаттарға;

      5) елдi мекендердi немесе олардың бөліктерiн, жеке үйлердi, ғимараттарды және олардың кешендерiн инженерлiк жағынан қамтамасыз етуге арналған нормативтiк құжаттарға;

      6) құрылыс материалдарына, бұйымдары мен конструкцияларына арналған нормативтiк-техникалық құжаттарға;

      7) құрылыс және құрылыс-монтаж ұйымдарын жарақтандыруға, уақытша және оңтайлы құрылыстар салу мен оларды жабдықтауға арналған нормативтiк-техникалық құжаттарға;

      8) құрылыстағы баға белгiлеу жөнiндегi нормативтiк құжаттарға;

      9) мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын жүргiзу жөнiндегi нормативтiк құжаттарға;

      10) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы (мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау, азаматтық қорғау саласындағы, мемлекеттiк санитариялық-эпидемиологиялық қызмет, қоршаған ортаны қорғау саласындағы) мемлекеттiк бақылау және қадағалау органдарының нормативтiк құжаттарына;

      11) құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарға конкурстар (тендерлер) ұйымдастыру мен өткiзу тәртiбi туралы нормативтiк құжаттарға бөлінедi.

      Ескерту. 29-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-1-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс каталогі

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс каталогы:

      сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілер мен нормативтік техникалық құжаттар;

      кәсіпорындардың, ғимараттар мен құрылыстардың үлгілік жобалары және үлгілік жобалық шешімдері;

      құрылыс конструкциялары мен бұйымдары;

      құрылыс материалдары;

      жұмыс жүргізу технологиялары;

      құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттар тізбесінің ақпараттық жүйесін білдіреді.

      2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс каталогін қалыптастыру және оны жүргізу тәртібін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 5-тарау 29-1-баппен толықтырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

30-бап. Құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидалары

      1. Алматы қаласының аумағын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында жергiлiктi жерлердегі сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн реттейтiн құрылыс салуды ұйымдастыру және құрылыс саласындағы рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидалары қолданылады.

      2. Құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидалары сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң жер учаскелерiн пайдалануы, елдi мекендер аумақтары мен қала маңындағы аймақтарды жобалауы және онда құрылыс салуы жөнiндегi шарттар мен талаптарды айқындайды, жаңа жылжымайтын мүлiк объектiлерiн орналастыруға және салуға, қазіргі барларын өзгертуге (қайта бейiндеуге, қайта жабдықтауға, қайта жоспарлауға, реконструкциялауға, кеңейтуге, күрделi жөндеуге), жер учаскесiнiң нысаналы мақсатын, үй-жайлардың функционалдық мақсатын өзгертуге, жылжымайтын мүлiк объектiлерiн пайдалануға беруге рұқсат беру рәсiмдерiнен өту тәртiбiн белгiлейдi.

      3. Құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидалары немесе оларға енгiзiлген өзгерiстер қолданысқа енгiзiлгенге дейiн жобаларды келiсу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бұрын берiлген рұқсат беру құжаттарында көрсетiлген мерзiм iшiнде қолданылады.

      Бұл ереже осының алдындағы қолданыстағы ережелерге жаңа талаптардың енгiзілуіне байланысты адамдардың денсаулығы мен өмiрiне қауiп төндiрудi жоймайтын жағдайларда қолданылмайды.

      Құрылыс салуды ұйымдастыру және құрылыс саласында рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларында халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтары үшін тұрғын, қоғамдық және өндірістік ғимараттарға, құрылысжайлар мен үй-жайларға қолжетімділікті қамтамасыз ету жөніндегі талаптар ескерілуге тиіс.

      Ескерту. 30-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 01.07.2024 № 107-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. СӘУЛЕТ-ҚҰРЫЛЫС БАҚЫЛАУЫ ЖӘНЕ ҚАДАҒАЛАУЫ

      Ескерту. 6-тараудың тақырыбына өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

31-бап. Сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалау ұйымдастыру

      Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Сәулет-құрылыс бақылау мен қадағалауды:

      1) құрылыс объектілеріне бару, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы, құрылыс істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметін бақылау және қадағалау және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау арқылы сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган;

      1-1) объектілердің құрылысына инспекциялау жүргізу арқылы орындалатын бақылау және қадағалау функциялары шегінде жергілікті атқарушы органдар;

      2) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      3) құрылысты техникалық қадағалауды және объектiнi пайдалануға қабылдауды ұйымдастыру жолымен тапсырысшы;

      4) құрылысқа авторлық қадағалау енгiзу жолымен жобалық құжаттаманы әзірлеушілер жүзеге асырады.

      5) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1-1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы мемлекеттік қадағалау мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органының осы Заңның 31-3-бабында көзделген жедел ден қою шараларын қолдану құқығымен Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарын қадағалау субъектілерінің сақтауын әкімшілік іс жүргізуді қозғамай тексеру жөніндегі қызметі болып табылады.

      Мыналар:

      1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметі;

      2) Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарын сақтауға міндетті жеке және заңды тұлғалар қадағалау субъектілері болып табылады.

      2. Шешілуі мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау мен қадағалау органдары құзыретінің шегінен тыс қалатын жағдай туындаған кезде бақылау мен қадағалау мыналарды:

      1) құрылыс өнімiн сертификаттау бөлігiнде – техникалық реттеу саласындағы уәкілетті органды;

      1-1) құрылыс өнімін стандарттау бөлігінде – стандарттау саласындағы уәкілетті органды;

      2) өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау бөлігінде – өнеркәсiп қауiпсiздiгі саласындағы уәкiлеттi органды;

      3) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      4) объектiлердi немесе олардың бөліктерiн салу және (немесе) пайдалану салдарынан аумақтың экологиялық жай-күйіне олардың әсер етуіне бақылау жүргізу бөлігінде - қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органды;

      4-1) су қорғау аймақтарының аумағындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметіне бақылау жүргізу бөлігінде - су қорын пайдалану және қорғау саласындағы уәкілетті органды;

      5) мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтары үшiн әлеуметтiк, көлiктiк және рекреациялық инфрақұрылым объектiлерiне қол жеткiзудi қамтамасыз ету бөлiгiнде - халықты әлеуметтiк қорғау уәкiлеттi органын тарта отырып жүзеге асырылады.

      3. Мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының, сондай-ақ осы баптың 2-тармағында аталған мемлекеттiк органдардың заңдарда белгiленген тәртiппен берiлген ұйғарымдары, нұсқаулары мен өзге де шешiмдерi Қазақстан Республикасы аумағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерi үшiн мiндеттi.

      4. Алып тасталды – ҚР 2006.01.31. № 125 Заңымен.

      5. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi мен сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы органдарының (қызметтерiнiң, лауазымды адамдарының) арасындағы өзара талаптар мен даулы мәселелер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.

      Ескерту. 31-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.04.13. № 40 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.09. № 213 , 2009.07.10. № 180-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-1-бап. Сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы

      Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      1. Алып тасталды - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      2. Тапсырысшы (меншiк иесi) және мердiгер (бас мердiгер) мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органы немесе мемлекеттiк құрылыс инспекторы сұратқан осы объект жөнiндегi жобалау және атқару техникалық құжаттамасын, сондай-ақ тиiстi жобалар бойынша сараптама қорытындысын ұсынады.

      3. Мыналарды:

      1) жер учаскесіне тиісті құқықтың, бекiтiлген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының, жобалар сараптамасының оң қорытындысының бар-жоғына, сондай-ақ мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын органдарға құрылыс-монтаждау жұмыстарының жүргізіле бастағаны туралы хабарлануына;

      2) хабарламада көрсетілген деректердің анықтығына;

      3) лицензияланатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң тиiстi түрлерiн жүзеге асыру құқығына лицензияның бар-жоғына;

      4) орындалған (орындалып жатқан) құрылыс-монтаждау жұмыстарының, қолданылатын құрылыс материалдарының, бұйымдарының, конструкцияларының және жабдықтардың бекiтiлген жобалық шешiмдерге және мемлекеттiк (мемлекетаралық) нормативтерге, оның iшiнде тiреу және қоршау конструкцияларының берiктiгін, орнықтылығын, сенiмдiлiгiн және үйлердің (ғимараттардың) пайдалану сапасын қамтамасыз ету жөнiндегi нормативтерге сәйкестiгiне;

      5) мердiгердiң (бас мердiгердiң) құрылыс сапасын өзiндiк өндiрiстiк бақылаудың және қадағалаудың барлық (кiру, операциялық, қабылдау, зертханалық, геодезиялық және басқа да) түрлерi мен нысандарын ұйымдастыруы мен жүзеге асыруына;

      6) атқарушылық құжаттаманың уақтылы және дұрыс ресiмделуiне;

      7) объектiлерді салу кезiнде тапсырыс берушiнiң (меншiк иесiнiң) техникалық және авторлық қадағалауларды ұйымдастыруы мен жүзеге асыруына;

      8) техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалардың Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасында белгіленген талаптарды сақтауына мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік нормативтерді бұзуға және (немесе) бекітілген жобалардан (жобалық шешімдерден) ауытқуға жол берілгендігі анықталған жағдайда мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдары:

      1) ұлттық стандарттарға, техникалық регламенттер мен басқа да нормативтік техникалық құжаттардың талаптарына сәйкес келмейтін құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкциялары мен жабдықтарын қолдануға тыйым салу туралы;

      2) жол берілген бұзушылықтарды тапсырысшының (құрылыс салушының) және (немесе) мердігерлік құрылыс-монтаж ұйымының (кәсіпорнының) белгіленген мерзімде жоюы туралы;

      3) осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген нұсқамалар орындалмаған жағдайда құрылыс-монтаждау жұмыстарын тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды (нұсқама береді).

      4-1. Тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды заңсыз қайта жабдықтау және қайта жоспарлау анықталған кезде мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдары:

      1) тапсырыс берушінің жол берілген бұзушылықтарды белгіленген мерзімдерде жоюы туралы;

      2) құрылыс-монтаждау жұмыстарын тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды (нұсқама береді).

      5. Сәулет-құрылыс бақылауының және қадағалауының мемлекеттiк органдарының немесе мемлекеттiк құрылыс инспекторларының нұсқамаларына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен шағым жасалуы мүмкін.

      6. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      7. Сәулет-құрылыс бақылауы мен қадағалауы Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

      8. Алып тасталды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      9. Алып тасталды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      10. Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасында белгіленген нормалар мен талаптарды бұзушылықтар анықталған немесе анықталған бұзушылықтар объектіде жойылмаған жағдайда, техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлға Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген шараларды қолдану үшін мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарына бұл жөнінде хабарлайды.

      Ескерту. 31-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.01.31. № 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.17. № 188-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      31-2-бап. Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау

      Ескерту. 31-2-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары жүзеге асыратын бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау алдын алу-профилактикалық сипатта болады.

      2. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары мынадай тәртіппен белгіленген басымдықты ескере отырып, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау жүргізуге құқылы:

      1) өнеркәсіптік объектілер, өндірістік ғимараттар, құрылысжайлар;

      2) жасанды микроклиматтың арнайы құрылғылары және (немесе) арнайы күзет немесе терроризмге қарсы іс-шараларды талап ететін, мемлекеттік органдардың әкімшілік ғимараттары, республикалық маңызы бар музейлердің, мемлекеттік архивтердің, ұлттық және мәдени құндылықтарды сақтау қоймаларының ғимараттары және қалалар мен елді мекендердің тіршілігін қамтамасыз ету объектілері;

      3) әлеуметтік мәні бар объектілер (білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет ұйымдары және басқалар);

      4) тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы объектілер;

      5) көліктік инфрақұрылым объектілері;

      6) сумен жабдықтау және су бұру объектілері;

      7) өзге де ғимараттар және құрылысжайлар.

      Бұл ретте бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын және квазимемлекеттік сектор субъектілері қаржыландыратын объектілерге өзге тең жағдайларда басым тәртіппен барылады.

      Салынып жатқан объектіде авариялық ахуал туындаған жағдайда, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары осы объектіге басым тәртіппен барады.

      3. Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғамай анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқама жасалады.

      Ескерту. 6-тарау 31-2-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-3-бап. Жедел ден қою шаралары және оларды қолдану тәртібі

      1. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру және (немесе) оның нәтижелері бойынша бақылау және қадағалау субъектісінің (объектісінің) жеке және (немесе) заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделеріне, адамдардың өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігіне тікелей қатер төндіретін қызметі, жұмысы, көрсететін қызметтері анықталған жағдайларда мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жергілікті атқарушы органы жедел ден қою шараларын қолданады.

      2. Осы бапта түрлері көзделген тексеру және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және қадағалау жүргізу барысында және (немесе) нәтижелері бойынша қолданылатын бақылау және қадағалау субъектілеріне (объектілеріне) әсер ету тәсілдері жедел ден қою шаралары болып табылады.

      Жедел ден қою шаралары анықталған бұзушылықтарды жою туралы тиісті хабарлама орындалмаған жағдайда қолданылады.

      3. Жедел ден қою шарасы мынадай түрлерді қамтиды:

      1) құрылыс-монтаждау жұмыстарын тоқтата тұру;

      2) қызметті немесе оның жекелеген түрлерін тоқтата тұру;

      3) Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасын және (немесе) мемлекеттік нормативтерді бұза отырып жүзеге асырылатын қызметке немесе оның жекелеген түрлеріне тыйым салу;

      4) рұқсаттың және (немесе) рұқсатқа қосымшаның қолданысын тоқтата тұру;

      5) рұқсаттан және (немесе) рұқсатқа қосымшадан айыру (оны қайтарып алу).

      4. Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 143-бабына сәйкес мемлекеттік бақылау нысанасы болып табылатын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұзу жедел ден қою шарасын қолдануға негіз болып табылады.

      5. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жергілікті атқарушы органы құрылысты "бір терезе" қағидаты бойынша жүргізуді ұйымдастыру үшін ақпараттық жүйе арқылы мемлекеттік нормативтердің жол берілген бұзушылықтарын және (немесе) бекітілген жобалардан (жобалық шешімдерден) ауытқуларды белгілеу кезінде де жедел ден қою шараларын қолданады.

      6. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жергілікті атқарушы органы тексеруді және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылауды жүзеге асыру барысында және (немесе) оның нәтижелері бойынша жедел ден қою шараларын қолдануға негіз болып табылатын талаптарды бұзу фактісін анықтаған кезде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулыны ресімдейді.

      Жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулы Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 153-бабына сәйкес ресімделіп, бақылау және қадағалау субъектісіне табыс етіледі.

      Тексеру автоматтандырылған тізілім арқылы жүзеге асырылған жағдайда жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулы осы автоматтандырылған тізілімде автоматты режимде ресімделеді.

      7. Жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулы қолма-қол табыс етілген кезде оны қабылдаудан бас тартылған жағдайда, оған тиісті жазба жасалады және жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулыны қабылдаудан бас тарту фактісін тіркейтін бейнежазба жүзеге асырылады. Жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулы бақылау және қадағалау субъектісінің заңды мекенжайы, тұрған жері немесе нақты мекенжайы бойынша табыс етілгені туралы хабарламасы бар тапсырысты хатпен жіберіледі.

      8. Жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулыны алудан бас тарту оны орындамауға негіз болып табылмайды.

      9. Тексеруді және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылауды жүзеге асыру барысында және (немесе) оның нәтижелері бойынша анықталған, жедел ден қою шараларын қолдануға негіз болып табылатын талаптардың бұзылуы тексеру және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелері туралы актіде, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқамада көрсетіледі.

      Тексеру автоматтандырылған тізілім арқылы жүзеге асырылған кезде тексеру нәтижелері туралы акт ресімделмейді.

      10. Бақылау және қадағалау субъектісі анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқамада көрсетілген мерзімдерде жедел ден қою шарасын қолдануға негіз болып табылатын, талаптарды анықталған бұзушылықтарды жоюға міндетті.

      11. Тексеру және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша талаптарды анықталған бұзушылықты жою мерзімдері өткеннен кейін жедел ден қою шарасын қолдануға негіз болып табылатын, талаптарды анықталған бұзушылықтарды жоюды бақылау бойынша жоспардан тыс тексеру жүргізіледі.

      Жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулының қолданылуы мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жергілікті атқарушы органы жедел ден қою шараларын қолдануға негіз болып табылатын, талаптарды анықталған бұзушылықтардың жойылғанын растаған жағдайда, Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 144-бабы 5-тармағының 2-1) тармақшасына сәйкес жоспардан тыс тексеру нәтижелері туралы актінің негізінде тоқтатылады.

      12. Жедел ден қою шараларын қолдануға негіз болып табылатын, талаптарды анықталған бұзушылықтар жойылмаған жағдайда, жоспардан тыс тексеру нәтижелері бойынша бұзушылықтарға жол берген адамдарды Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қабылданады.

      13. Анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқамада көзделген мерзімдер өткенге дейін бақылау және қадағалау субъектісі бұзушылықтардың жойылу фактісін дәлелдейтін материалдарды қоса бере отырып, талаптарды анықталған бұзушылықтардың жойылғаны туралы ақпаратты ұсынуға міндетті.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген ақпарат ұсынылған жағдайда, осы баптың 10-тармағының екінші бөлігіне сәйкес жоспардан тыс тексеру жүргізіледі.

      14. Бақылау және қадағалау субъектісі жедел ден қою шараларын қолдануға алып келген тексеру және (немесе) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелерімен келіспеген жағдайда, жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулыны жарамсыз деп тану және оның күшін жою туралы шағым бере алады.

      Шағым Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 29-тарауында көзделген тәртіппен жоғары тұрған мемлекеттік органға не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сотқа беріледі.

      Шағым беру жедел ден қою шараларын қолдану туралы қаулының орындалуын тоқтата тұрмайды.

      15. Жедел ден қою шараларын қолдану және оның күшін жою туралы қаулыны жарамсыз деп тану үшін мыналар негіз болып табылады:

      1) жедел ден қою шараларын қолдануға негіздің болмауы;

      2) осы шараға сәйкес келмейтін негіз бойынша жедел ден қою шарасын қолдану;

      3) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жергілікті атқарушы органының өздерінің құзыретіне кірмейтін мәселелер бойынша жедел ден қою шараларын қолдануы.

      16. Жедел ден қою шарасын қолдану туралы ақпарат өз құзыреті шегінде мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органға Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы айқындаған тәртіппен жіберіледі.

      Ескерту. 31-3-баппен толықтырылды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-4-бап. Автоматтандырылған ақпараттық жүйе арқылы мемлекеттік бақылау

      1. Автоматтандырылған ақпараттық жүйе арқылы мемлекеттік бақылау "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген рұқсаттар бойынша біліктілік немесе рұқсат беру талаптарына, жіберілген хабарламалар бойынша талаптарға сәйкестігін тексеру нысанында жүзеге асырылады. Тексеру сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектісі туралы, оның ішінде мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдардың ақпараттық жүйелерімен интеграциялау арқылы алынған мәліметтерді мониторингтеу арқылы тұрақты негізде жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарын бұзушылық анықталған жағдайда, берілген рұқсаттар бойынша біліктілік немесе рұқсат беру талаптарына, жіберілген хабарламалар бойынша талаптарға сәйкестігін тексеру нәтижелері бойынша автоматтандырылған тізілім:

      1) хабарламаның жасалған күні мен нөмірін;

      2) мемлекеттік органның атауын;

      3) бақылау мен қадағалаудың сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектісінің (объектісінің) атауын, оның орналасқан жерін;

      4) анықталған бұзушылықтарды және оларды жою туралы талаптарды орындау мерзімі көрсетілген талаптарды;

      5) лауазымды адамның қолтаңбасын көрсете отырып, анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарламаны қалыптастырады және сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектісіне жібереді.

      3. Анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарламада көрсетілген бұзушылықтар жойылмаған жағдайда, осы Заңның 31-3-бабына сәйкес рұқсаттың және (немесе) рұқсатқа қосымшаның қолданысын тоқтата тұру түріндегі жедел ден қою шаралары қолданылады.

      Рұқсаттан және (немесе) рұқсатқа қосымшадан айыру (оны қайтарып алу) осы Заңның 31-3-бабына сәйкес рұқсаттың және (немесе) рұқсатқа қосымшаның қолданысын тоқтата тұру түріндегі жедел ден қою шарасын орындамағаны үшін жүзеге асырылады.

      Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарын бір жыл ішінде екі рет және одан да көп бұзған жағдайда сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектісіне осы Заңның 31-3-бабына сәйкес рұқсаттан және (немесе) рұқсатқа қосымшадан айыру (оны қайтарып алу) түріндегі жедел ден қою шаралары қолданылады.

      4. Анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарлама және жедел ден қою шараларын автоматты режимде қолдану туралы қаулы автоматтандырылған тізілім арқылы қалыптастырылады және пайдаланушының "электрондық үкімет" веб-порталындағы және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы ақпараттық жүйедегі жеке кабинеттеріне жіберіледі.

      Ескерту. 31-4-баппен толықтырылды – ҚР 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      32-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiсаласындағы лицензиялау

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жекелеген қызмет түрлері Қазақстан Республикасының рұқсаттар және хабарламалар туралы заңнамасына сәйкес лицензиялануға жатады.

      2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобалау қызметін және құрылыс-монтаж жұмыстарын жүзеге асыру үшін жеке және заңды тұлғалар мынадай санаттарға бөлінеді:

      I санат – осы тармақта аталған, қолда бар лицензиясы шеңберінде барлық жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті жүзеге асырады;

      II санат – осы тармақта аталған, екінші және үшінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті, сондай-ақ қосалқы мердігерлік шарттары бойынша қолда бар лицензиясы шеңберінде бірінші жауапкершілік деңгейіндегі объектілерде жұмыстарды жүзеге асырады;

      III санат – осы тармақта аталған, техникалық қиын емес екінші және үшінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті, сондай-ақ қосалқы мердігерлік шарттары бойынша қолда бар лицензиясы шеңберінде бірінші және екінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде жұмыстарды жүзеге асырады.

      Жеке және заңды тұлғаларды белгілі бір санаттарға жатқызуды лицензиар сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобалау қызметіне және құрылыс-монтаж жұмыстарына қойылатын біліктілік талаптарына сәйкес лицензияны берген кезде жүзеге асырады және лицензияның қолданылуының ерекше жағдайларында көрсетіледі.

      2-1. Жобалау қызметіне және құрылыс-монтаждау жұмыстарына лицензия алу үшін өтініш берген өтініш иелерінің және осы қызмет түрін жүзеге асыратын лицензиаттардың құрамында аттестатталған инженер-техник жұмыскерлер болуы тиіс.

      Жобалау және құрылыс процесіне қатысатын аттестатталған инженерлік-техникалық жұмыскерлерге аталған қызмет түрлерін жүзеге асыратын басқа ұйымдарда қоса атқаратын жұмыс істеуге жол берілмейді.

      2-2. Өндірушілер не өзге де тұлғалар тиісті біліктіліктерін және (немесе) өкілеттіліктерін растайтын құжаттамаларға сәйкес технологиялық жабдықтарды монтаждау, іске қосу-жөндеу жұмыстарын "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы лицензиясыз жүзеге асырады.

      3. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы жұмыстарды лицензиялауды облыстардың, республикалық маңызы қалалардың, астананың мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдары жүзеге асырады.

      Ескерту. 32-бап жаңа редакцияда көзделген - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.05.2014 № 203-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      32-1-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы аккредиттеу

      1. Аккредиттеуге:

      жобалау және құрылыс процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттауды;

      бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі техникалық және технологиялық жағынан күрделі объектілердегі ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау бойынша техникалық қадағалау және сараптама жұмыстары жөніндегі инжинирингтік қызметтер көрсетуді;

      сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобаларды басқаруды жүзеге асыратын заңды тұлғалар жатады.

      2. Жобалау және құрылыс процесіне қатысушы инженер-техник жұмыскерлерді аттестаттау жөніндегі аккредиттелген аттестаттау орталықтары берілген аттестаттар туралы сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органға ай сайын ақпарат ұсынады.

      Ескерту. 6-тарау 32-1-баппен толықтырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

32-2-бап. Автоматтандырылған тізілім

      1. Автоматтандырылған тізілімге сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке, заңды тұлғалар туралы мәліметтер мен деректер енгізіледі.

      2. Автоматтандырылған тізілімді жүргізу тәртібін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 32-2-баппен толықтырылды – ҚР 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      33-бап. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы

      1. Алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

      2. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы:

      1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметіне мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органның құрылымдық бөлімшесінен;

      2) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың объектілер құрылысының сапасына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органынан тұрады.

      3. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясына:

      1) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      2) салынып (реконструкцияланып, кеңейтіліп, жаңғыртылып, күрделі жөндеуден өткізіліп) жатқан және пайдалануға берілген объектілердің мониторингі;

      3) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі);

      4) жойылмайтын бұзушылықтарға жол берген, не жол берілген бұзушылықтарды белгіленген нормативтік мерзімде жоймаған заңды және лауазымды тұлғаларға қатысты заңнамада белгіленген шараларды қолдану;

      5) техникалық және авторлық қадағалаулар қызметіне бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;

      6) объектiлерді салу кезiнде тапсырыс берушiнiң (меншiк иесiнiң) техникалық және авторлық қадағалауларды ұйымдастыруына және жүзеге асыруына бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру жүктеледі.

      4. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясына (мемлекеттік құрылыс инспекторына):

      1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінен Қазақстан Республикасының аумағында салынуы белгіленген және салынып (реконструкцияланып, кеңейтіліп, жаңғыртылып, күрделі жөндеуден өткізіліп) жатқан объектілер мен кешендер туралы ақпарат сұрау және алу;

      2) техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалардан танысу үшін осы құрылыс бойынша қажетті жобалау және атқарушылық техникалық құжаттаманы, сондай-ақ тиісті жобалардың сараптама қорытындысын сұрату және олардан алу;

      3) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      4) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      5) салынып жатқан объектілер конструкцияларының және қолданылатын құрылыс материалдарының, бұйымдары мен конструкцияларының жобаның және мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтердің талаптарына сәйкестігіне зертханалық сынақтар жүргізу үшін тәуелсіз зертханаларды тарту құқығы беріледі.

      5. Мемлекеттік нормативтерді бұзуға және (немесе) бекітілген жобалардан (жобалық шешімдерден) ауытқуға жол берілгендігі анықталған жағдайда мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы жол берілген бұзушылықтарды тапсырысшының (құрылыс салушының) және (немесе) мердігерлік құрылыс-монтаждау ұйымының (кәсіпорнының) белгіленген мерзімде жоюы туралы нұсқама шығарады.

      5-1. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      6. Мыналар:

      1) бюджет қаражаты есебінен салынып жатқан объектілерден және екі қабаттан жоғары жеке тұрғын үйлерден басқа, азаматтардың жеке пайдалануына арналған жеке тұрғын үйлер мен басқа да техникалық жағынан күрделі емес құрылыстар салу;

      2) жеке үй жанындағы учаскелерде немесе бау-бақша серіктестіктері учаскелерінде орналасқан уақытша құрылыстар, сондай-ақ маусымдық жұмыстар мен шалғайдағы мал шаруашылығы үшін тұрғын және (немесе) шаруашылық-тұрмыстық үй-жайлар тұрғызу;

      3) тіреу және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелері мен жабдықтарын өзгертпей, сондай-ақ үй-жайлардың функционалдық мақсатын өзгертпей қолданыстағы үйлердегі үй-жайларды (жекелеген бөліктерін) реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы тарапынан инспекциялауға жатпайды.

      7. Лауазымдық мiндеттерiне бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру кiретiн, сәулет, қала құрылысы, құрылыс істері және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметіне мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылауы мен қадағалауын жүзеге асыратын уәкiлеттi органның басшысы, оның орынбасарлары мен штаттық жұмыскерлерi тиiсiнше – Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттiк құрылыс инспекторы, Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттiк құрылыс инспекторының орынбасарлары және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құрылыс инспекторлары болып табылады.

      Лауазымдық мiндеттерiне құрылыстарды жедел инспекциялау кіретін, облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың өздеріне ведомстволық бағынысты аумақтардағы объектілер құрылысының барысына және сапасына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы мен қадағалауын жүзеге асыратын органдарының басшылары, олардың орынбасарлары мен штаттық жұмыскерлерi тиiсiнше, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың бас мемлекеттiк құрылыс инспекторлары, бас мемлекеттiк құрылыс инспекторының орынбасарлары және мемлекеттiк құрылыс инспекторлары болып табылады.

      Әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы iстердi қарау және әкiмшiлiк жазалар қолдану құқығы Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттiк құрылыс инспекторы мен оның орынбасарларына, сондай-ақ облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың бас мемлекеттiк құрылыс инспекторларына берiледi.

      Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.01.10. № 116 (2006.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.21. № 297 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. № 180-IV, 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      34-бап. Авторлық қадағалау

      1. Авторлық қадағалауды жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеушілер, осы Заңның 33-бабының 6-тармағында және 74-бабының 1-тармағында көрсетілгендерді қоспағанда, барлық құрылыс объектілерінде жүзеге асырады.

      2. Объектiлердi салу барысында жүргiзiлетiн авторлық қадағалау шарт негiзiнде жүзеге асырылады.

      Авторлық қадағалау міндетті түрде объектіні салудың (реконструкциялаудың, реставрациялаудың, кеңейтудің, техникалық қайта жарақтандырудың, жаңғыртудың, күрделi жөндеудің) не аяқталмаған объектiлер құрылысын консервациялаудың бүкiл кезеңi iшiнде қолданыстағы нормативтерге сәйкес объектілерді салуға арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасында көзделетін қаражат есебінен жүзеге асырылады.

      Құрылыс объектісі аяқталған кезде авторлық қадағалауды жүзеге асыратын тұлға тапсырыс берушіге (құрылыс салушыға) орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестігі туралы қорытынды береді.

      2-1. Жобаны әзірлеуші объектінің құрылысына авторлық қадағалау жүргізуді (жүзеге асыруды):

      1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында инжинирингтік қызметті жүзеге асыру құқығына арналған аттестаты бар сарапшыға;

      2) тиісті аттестаты бар авторлық қадағалауды жүргізу жөніндегі инжинирингтік қызмет көрсетушіні дербес таңдау үшін тапсырыс берушіге беруге құқығы бар.

      2-2. Авторлық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалардың:

      1) салынып жатқан тиісті объектіге еркін кіруге;

      2) салынып жатқан объектіге қатысы бар құжаттамамен танысуға;

      3) авторлық қадағалау журналына енгізілген өз нұсқауларының орындалуына бақылауды жүзеге асыруға;

      4) тапсырыс берушіден және мердігерден (бас мердігерден) бекітілген жобада көзделген жобалық шешімдердің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасы мен мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтер талаптарының мүлтіксіз сақталуын талап етуге;

      5) мердігердің (бас мердігердің) құрылыс барысында өзі жол берген мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтерді бұзушылықтарды және (немесе) бекітілген жобада көзделген жобалық шешімдерден ауытқуларды міндетті түрде жоюы туралы жазбаша нұсқаулар беруге құқығы бар.

      2-3. Авторлық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар:

      1) құрылыс барысында бекітілген жобада көзделген жобалық шешімдердің дәл орындалуын қамтамасыз етуге;

      2) авторлық қадағалау журналын тұрақты және тиісінше жүргізуді жүзеге асыруға;

      3) жасырын жұмыстарды куәландыру мен жауапты конструкцияларды аралық қабылдау актілерін ресімдеуге және оларға қол қоюға қатысуға;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасына негізделген өзгерістер енгізу жөнінде шешімдерді уақтылы қабылдауға;

      5) мердігер (бас мердігер) нұсқауды орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, бұл жөнінде тапсырыс берушінің назарына жеткізуге, сондай-ақ мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органының тиісті бөлімшесіне хабарлауға;

      6) нақты өлшемдерді жүргізе отырып, объектіні пайдалануға қабылдау актісіне қосымшаны толтыруға міндетті.

      2-4. Авторлық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар жүктелген міндеттерді орындамағаны (тиiсiнше орындамағаны) не өз қызметін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұза отырып жүзеге асырғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      3. Алып тасталды - ҚР 21.01.2014 № 167-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Ескерту. 34-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV, 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      34-1-бап. Техникалық қадағалау

      1. Осы Заңның 33-бабының 6-тармағында және 74-бабының 1-тармағында көрсетілген объектілерді қоспағанда, барлық құрылыс объектілерінде міндетті түрде техникалық қадағалау жүзеге асырылады.

      Құрылыс объектісі аяқталған кезде техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар тапсырыс берушіге (құрылыс салушыға) құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы туралы қорытынды береді.

      2. Техникалық қадағалауды тапсырысшы объектiлер құрылысына жобалық-сметалық құжаттамада көзделген қаражат есебiнен дербес және (немесе) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы инжинирингтiк қызметтерді жүзеге асыру құқығына тиісті аттестаты бар сарапшыларды тарта отырып, қолданыстағы нормативтерге сәйкес жүзеге асырады.

      3. Бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері (тапсырысшылар) бюджет қаражатынан қаржыландырылатын жобаларды іске асыруға техникалық қадағалауды жүзеге асыру үшін нарықта әрекет ететін, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы инжинирингтік қызметтер көрсету жөніндегі тиісті аттестаты бар сарапшыларды тартуға құқылы.

      4. Техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалардың:

      1) салынып жатқан объектіге еркін кіруге;

      2) салынып жатқан объектіге қатысы бар құжаттамамен танысуға;

      3) мердігерден (бас мердігерден) бекітілген жобада көзделген жобалық шешімдер мен есептердің, сондай-ақ құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің технологиялық процесін айқындайтын ұйымдық-технологиялық құжаттар талаптарының мүлтіксіз сақталуын талап етуге;

      4) белгіленген мерзімдерде нұсқауларды орындау үшін құрылыс-монтаждау жұмыстарын тоқтата тұру құқығымен, мердігердің (бас мердігердің) құрылыс барысында өзі жол берген мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтерді бұзушылықтарды, бекітілген жобада көзделген жобалық шешімдерден және (немесе) ұйымдық-технологиялық құжаттардың талаптарынан ауытқуларды міндетті түрде жоюы туралы жазбаша нұсқаулар беруге құқығы бар.

      5. Техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлғалар:

      1) мердігердің (бас мердігердің) құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің технологиялық процесін айқындайтын ұйымдық-технологиялық құжаттардың талаптарын сақтауына қадағалауды қамтамасыз етуге;

      2) құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапалы орындалуын қамтамасыз етуге;

      3) объектіде осы Заңның 31-1-бабы 3-тармағының 1), 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген талаптардың сақталуына қадағалауды қамтамасыз етуге;

      4) техникалық қадағалау журналын тұрақты және тиісінше жүргізуді жүзеге асыруға;

      5) жасырын жұмыстарды куәландыру мен жауапты конструкцияларды аралық қабылдау актілерін ресімдеуге және оларға қол қоюға қатысуға;

      6) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органына ай сайынғы негізде объект құрылысының жай-күйі және барысы туралы есепті ұсынуға;

      7) мердігер (бас мердігер) нұсқауды белгіленген мерзімдерде орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, бұл жөнінде тапсырыс берушінің назарына жеткізуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген шараларды қабылдау үшін мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органының тиісті бөлімшесіне хабарлауға;

      8) техникалық қадағалау журналына енгізілген өз нұсқауларының орындалуына бақылауды жүзеге асыруға міндетті.

      6. Техникалық қадағалауды жүзеге асыратын тұлға міндеттерді орындамағаны (тиiсiнше орындамағаны) не өз қызметін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұза отырып жүзеге асырғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      7. Тиісті жауапкершілік деңгейіндегі техникалық қадағалауды орындау жөніндегі аттестатқа ие, құрамында кемінде үш сарапшысы бар аккредиттелген заңды тұлғалар бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі техникалық және технологиялық жағынан күрделі объектілерге техникалық қадағалауды жүргізуге тиіс.

      Техникалық қадағалау сарапшысының аттестаты бар жеке тұлғалар қызметін екінші және үшінші жауапкершілік деңгейіндегі техникалық жағынан күрделі емес объектілерде жүзеге асырады.

      8. Жеке тұлғалар және аккредиттелген заңды тұлғалар техникалық қадағалау жөніндегі қызметті жүзеге асырған кезде өздерінің меншік немесе жалға алу құқығында өлшем және бақылау құралдары, нормативтік құжаттары және аккредиттелген (тартылған) зертханасы болуы міндетті.

      9. Техникалық қадағалауды жүзеге асыратын заңды тұлғаларды аккредиттеуді сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган жүргізеді.

      Ескерту. 34-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.04.12 № 38; өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2013 № 112-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      34-2-бап. Құрылысқа тапсырыс берушінің құқықтары мен міндеттері

      1. Құрылысқа тапсырыс беруші:

      1) мердігер (бас мердігер) орындап жатқан жұмыстардың барысы мен сапасына және олардың орындалу мерзімдерінің сақталуына бақылауды жүзеге асыруға;

      2) мердігерден талаптар бұзыла отырып орындалған жұмыстарды қабылдамауға;

      3) техникалық қадағалау қызметін бақылауға;

      4) сәйкессіздіктер анықталған жағдайда техникалық және авторлық қадағалаулардың қорытындыларын алудан бас тартуға;

      5) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

      2. Құрылысқа тапсырыс беруші:

      1) құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізу басталғанға дейін мердігерге (бас мердігерге) бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын беруге;

      2) объектіні Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық қажетті рұқсат беру құжаттарымен қамтамасыз етуге;

      3) техникалық және авторлық қадағалаулармен қолдау арқылы объектінің құрылысын қамтамасыз етуге;

      4) мердігерге (бас мердігерге) техникалық және авторлық қадағалаулардың нұсқауларын орындамағаны не уақтылы орындамағаны және сапасыз орындағаны үшін шаралар қолдануға;

      5) техникалық және авторлық қадағалау үшін жұмыс жағдайларын қамтамасыз етуге;

      6) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының нұсқамаларын орындауды қамтамасыз етуге;

      7) техникалық қадағалау қызметін бақылау бойынша мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының лауазымды адамдарының объектіге жіберілуін қамтамасыз етуге;

      8) объектіні пайдалануға қабылдау актісі бекітілген күннен бастап үш жұмыс күні ішінде объект орналасқан жердегі "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясына объектінің техникалық сипаттамалары жөніндегі қосымшамен бірге объектіні пайдалануға қабылдаудың бекітілген актісін, сәйкестік туралы декларацияны және құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы мен орындалған жұмыстардың бекітілген жобаға сәйкестігі туралы қорытындыларды жіберуге;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

      Ескерту. 6-тарау 34-2-баппен толықтырылды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      34-3-бап. Мердігердің (бас мердігердің) құқықтары мен міндеттері

      1. Мердігер (бас мердігер) тапсырыс берушіден:

      1) жасалған шарт шеңберінде жұмыстарды орындау үшін қажетті жағдайлар ұсынуды;

      2) объектіні Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген барлық қажетті рұқсат беру құжаттарымен қамтамасыз етуді талап етуге құқылы.

      2. Мердігер (бас мердігер):

      1) құрылыс-монтаждау жұмыстарын тапсырыс беруші ұсынған бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасына, Қазақстан Республикасы заңнамасының және нормативтік-техникалық құжаттардың талаптарына сәйкес жүзеге асыруға;

      2) құрылыс сапасын өзіндік өндірістік бақылаудың барлық (кiру, операциялық, аралық, қабылдау, зертханалық, геодезиялық және басқа да) түрлері мен нысандарын жүзеге асыруға;

      3) атқарушылық техникалық құжаттаманы тиісінше және уақтылы жүргізуді қамтамасыз етуге;

      4) құрылыс процесінде анықталған кемшіліктерді (ақаулар мен шалағайлықтарды) уақтылы жоюға;

      5) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының сауалы бойынша орындалып жатқан (орындалған) құрылыс-монтаждау жұмыстарының және қолданылатын құрылыс материалдарының, бұйымдары мен конструкцияларының сапасына зертханалық бақылау жүргізуге;

      6) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының техникалық қадағалау қызметін бақылау бойынша лауазымды адамдарының объектіге жіберілуін қамтамасыз етуге;

      7) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының нұсқамаларын, техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалардың нұсқауларын орындауға;

      8) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарының жұмысына кедергі келтіруге және араласуға жол бермеуге;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

      Ескерту. 6-тарау 34-3-баппен толықтырылды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.04.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

      34-4-бап. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау

      1. Әртүрлі бағыттағы объектілердің құрылысы, сондай-ақ автомобиль жолдарын не салынған объектілерді жөндеу кезінде қажет болған жағдайда ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау жүзеге асырылады.

      2. Тапсырыс беруші ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды сараптама жұмыстарын жүзеге асыру құқығына тиісті аттестаты бар сарапшыларды шарт негізінде тарта отырып жүзеге асырады.

      3. Бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері (тапсырыс берушілер) ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыру үшін бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын жобаларды іске асыруға нарықтағы жұмыс істеп тұрған, құрамында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы сараптамалық жұмыстарды ұсыну үшін тиісті аттестатқа ие сарапшылары бар аккредиттелген заңды тұлғаларды тартуға құқығы бар.

      4. Ғимарат пен құрылыстың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау кезінде техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын тұлғалар тапсырыс берушіге (құрылыс салушыға) ұсыныстарын көрсете отырып, ғимараттар мен құрылыстардың жай-күйі туралы қорытынды береді.

      5. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды, ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды орындауға арналған аттестатқа ие, құрамында кемінде үш сарапшысы, сондай-ақ конструктивтік бөлік мамандануы бойынша қала құрылысы, жобалау алдындағы және жобалау-сметалық құжаттамаға сараптама жасау бойынша аттестатқа ие бір сарапшысы, бірінші және екінші жауапкершілік деңгейіндегі объектілердегі қызметті жүзеге асыратын инженер-геодезисі бар аккредиттелген заңды тұлғалар жүргізуге тиіс.

      Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау сарапшысының аттестаты бар жеке тұлғалар қызметін үшінші жауапкершілік деңгейіндегі объектілерде жеке жүзеге асырады.

      Жеке тұлғалар және аккредиттелген заңды тұлғалар ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау жөніндегі қызметті жүзеге асырған кезде өздерінің меншік немесе жалға алу құқығында әкімшілік-өндірістік базасы, салыстырып тексеру есептерін орындау үшін лицензиялық бағдарламалық қамтылыммен жарақтандырылған компьютерлері, өлшем және бақылау құралдары, нормативтік құжаттары және аккредиттелген (тартылған) зертханасы болуы міндетті.

      6. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын заңды тұлғаларды аккредиттеуді сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган жүргізеді.

      7. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау:

      1) бұзылудың қауіптілігін білдіретін жауапты (тіреуіш) элементтері мен қосылулардың ақаулары мен бүлінулері, қолданылған құрылыс материалдарының сапалық көрсеткіштерге сәйкес келмейтіндігі анықталған;

      2) өрттің және дүлей зілзаланың салдарлары;

      3) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдары нұсқама берген;

      4) ғимараттар мен құрылыстардың конструктивтік схемасы, өндіріс технологиялары өзгерістеріне байланысты бекітілген жобалық шешімдер өзгерген;

      5) ғимараттардың, құрылыстардың нормативтік пайдалану мерзімдері аяқталған;

      6) жөндеудің және реконструкциялаудың экономикалық тұрғыдан орындылығын айқындаған;

      7) нормаланатын табиғи-климаттық әсер (қардың, желдің әсері) ұлғайған;

      8) ғимараттар мен құрылыстардың техникалық тұрғыдан пайдалану (тұрақты түрде) кезінде құрылыстардың техникалық тексеріп қарау мерзімдерінің басталуы;

      9) салынып жатқан объект құрылысын консервациялау не алты айдан астам мерзімге тоқтата тұрған;

      10) пайдаланып отырған үй-жай немесе құрылысты жаңғырту, реконструкциялау, қайта жарақтау, олардың нысаналы мақсаты өзгерген жағдайларда жүргізіледі.

      8. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын тұлғалардың:

      1) тиісті жұмыстарды орындау үшін салынып жатқан немесе салынған объектіге еркін кіруіне;

      2) тапсырыс берушіден техникалық зерттеп-қарау бойынша жұмыстарды орындау үшін қажетті барлық жобалау-техникалық және орындаушылық құжаттаманы алуына;

      3) техникалық зерттеп-қарауды жүргізу үшін қажетті барлық жұмыстарды орындауына құқығы бар.

      9. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын тұлғалар:

      1) зерттеп-қарауды құрылыс материалдарының тіреуіштік қабілетінің есебі бойынша нормативтерді, нақты сапалық көрсеткіштерін және орындалған жобалық шешімдерді ескере отырып, анықталған ақауларды, жобалық шешімдердің өзгерістерін, ғимараттар мен құрылыстардың техникалық жай-күйін айқындайтын қолданылған материалды, жекелеген конструктивтік элементтерді ескере отырып нормативтік құжаттамаларға, ұйымдық-технологиялық құжаттардың талаптарына сәйкес қамтамасыз етуге;

      2) орындалатын зерттеп-қараудың түрлерінің нормативтік талаптарына сәйкес техникалық зерттеп-қарау жөніндегі жұмысты сапалы орындауды қамтамасыз етуге;

      3) техникалық зерттеп-қарауды жүргізу кезінде аккредиттелген сынақ зертханасын (өзінің аккредиттелген зертханасы жоқ болған кезде) тартуға;

      4) белгіленген тәртіппен салыстырып тексерілген және метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі нормативтік-техникалық құжаттамаға сәйкес келетін сынақ, өлшем және бақылау құралдарын қолдануға;

      5) құрылыс алаңындағы топырақ жағдайларын ескере отырып ғимараттар мен құрылыстардың конструкциялары мен элементтерінің нақты жай-күйінің негізінде салыстырып тексеру есептеулерін орындауға міндетті.

      10. Жұмыс істеп тұрған кәсіпорын жағдайларында ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүргізген кезде, зерттеп-қарауды жүргізуді орындайтын сарапшылар осы объектіде қолданылатын техника қауіпсіздігінің арнайы қағидалары туралы нұсқау алуға тиіс.

      11. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды орындайтын сарапшы жүргізілетін зерттеулердің сапасына, шығарылған шешімдердің дұрыстығына және әзірленген ұсынымдардың толықтығына жауапты болады. Сарапшылар (аккредиттелген ұйымдар) берген ұсынымдар олардың орындалу қорытындылары бойынша ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын қамтамасыз етуге тиіс.

      12. Сарапшылардың техникалық зерттеп-қарау нәтижелері бойынша барлық тұжырымдары мен нұсқаулары тапсырыс берушінің орындауы үшін міндетті болып табылады.

      13. Тапсырыс беруші техникалық зерттеп-қарау жүргізу үшін сарапшыға (сарапшыларға) ұсынылатын бастапқы деректердің, мұрағат материалдарының дұрыстығына жауапты болады.

      14. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарауды жүзеге асыратын тұлға міндеттерін орындамағаны (тиісінше орындамағаны) не өз қызметін Қазақстан Республикасы заңнамасының және нормативтік актілерінің талаптарын бұза отырып жүзеге асырғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Ескерту. 6-тарау 34-4-баппен толықтырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      35-бап. Сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын лауазымды адамдар

      1. Сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын лауазымды адамдарға:

      1) алып тасталды

      1-1) сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдардың қызметіне бақылауды жүзеге асыратын сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органның мемлекеттік құрылыс инспекторлары;

      1-2) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ведомстволық бағынысты аумақтағы объектілердің құрылысына бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік құрылыс инспекторлары;

      2) алып тасталды - ҚР 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның және жергілікті атқарушы органдардың штат қызметкерлері жатады.

      4) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

      2. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын мемлекеттiк құрылыс инспекторлары аттестатталуға тиiс.

      3. Сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын лауазымды адамдардың мiндеттерiне:

      1) Қазақстан Республикасының аумағында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi жол берген мемлекеттiк нормативтер мен талаптардың (ережелердiң, шектеулердiң) бұзылу себептерiн анықтау және оларға талдау жасау;

      2) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi жол берген мемлекеттiк нормативтер мен талаптардың (ережелердiң, шектеулердiң) бұзылуын, сондай-ақ олардың зардаптарын жоюға бағытталған әсер ету шараларын өз өкiлеттiктерiне сәйкес қолдану;

      3) мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асырудың нысандары мен әдiстерiн жетiлдiру жөніндегi iс-шараларды әзiрлеу кiредi.

      4. Сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, тиiстi сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы органдарының өкілеттiктерi шегiнде белгiленедi.

      Ескерту. 35-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV , 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      36-бап. Сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы органдарының нұсқамалары

      1. Анықталған жолсыздықтарға не мемлекеттiк нормативтерде көзделген талаптардан (ережелерден, шектеулерден), өзге де мiндеттi талаптардан ауытқушылықтарға (сәйкес келмеушiлiкке) байланысты сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы органдары сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерiне (субъектiлердiң атынан өкiлдiк ететiн жауапты адамдарға) нұсқама береді.

      2. Нұсқамаларға қол қою құқығы, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын лауазымды адамдарға ғана берiледi.

      3. Сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы органдары заңдарға сәйкес берген нұсқамалар Қазақстан Республикасының аумағындағы барлық сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң орындауы үшiн мiндеттi.

      Ескерту. 36-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      2-БӨЛIМ. СӘУЛЕТ ЖӘНЕ ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ
7-тарау. МЕМЛЕКЕТТIК ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ КАДАСТРЫ

      37-бап. Мемлекеттiк қала құрылысы кадастрының нысанасы мен мақсаты

      1. Мемлекеттiк қала құрылысының кадастры аумақтардың, ғимараттардың және құрылыстардың, шағын сәулет нысандарының және абаттандыру бөліктерінің жай-күйi туралы, сондай-ақ аумақтар мен елдi мекендердi дамыту мен құрылысын салудың қала құрылысын жоспарлау туралы мәлiметтердi, аумақтар мен объектiлердiң тиiстi функционалдық аймақтарға тиесiлiлiгi, олардың қазiргi және болашақтағы мақсаттары, экологиялық, инженерлiк- геологиялық, гидрогеологиялық, геотехникалық және сейсмикалық жағдайлары, инженерлiк қамтамасыз етiлуi туралы деректердi қамтиды.

      2. Мемлекеттiк қала құрылысы кадастрының деректерi:

      1) қала құрылысы мен сәулет-құрылыс құжаттамасын әзiрлеу және iске асыру;

      2) жылжымайтын мүлiк объектiлерiн дамыту және өзгерту;

      3) жылжымайтын мүлiкпен мәмiлелер жасауды, оны тiркеудi жүзеге асыру;

      4) инвестициялық қызметтi бағалау;

      5) қала құрылысы және сәулет-жоспарлау тапсырмаларын беру;

      6) сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыру, қоршаған ортаны қорғау;

      7) табиғи монополиялар және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жеке және заңды тұлғаларға міндетті қызметтерді көрсетуі;

      8) өңір аумағында объектілердің орналастырылуын мониторингтеу мен есепке алу құралы ретінде қала құрылысын жоспарлау кезінде пайдаланылуға тиіс.

      3. Мемлекеттiк қала құрылысы кадастры жерге және басқа да жылжымайтын мүлiкке салынатын салық мөлшерiн белгiлеу, жылжымайтын мүлiк айналымын пайдалануды құқықтық реттеу, елдi мекендердiң аумақтарын ұтымды пайдалануға бақылау жасау, қала құрылысы регламенттерiн сақтау және жобаларды iске асыруды талдау үшiн пайдаланылады.

      3-1. Жеке және заңды тұлғалар мемлекеттік қала құрылысы кадастрының деректерін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен пайдаланады.

      Мемлекеттік қала құрылысы кадастрының мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны қамтымайтын мәліметтері мүдделі жеке және заңды тұлғаларға ақылы негізде беріледі. Көрсетілетін мемлекеттік қызметтерді ұсынатын мемлекеттік органдарға, ұйымдарға, сондай-ақ жеке және заңды тұлғаларға міндетті көрсетілетін қызметтерді ұсынатын табиғи монополиялар және квазимемлекеттік сектор субъектілеріне мемлекеттік қала құрылысы кадастрының мәліметтерін беру осы мақсаттарға көзделген бюджет қаражаты есебінен ақысыз негізде жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік қала құрылысы кадастры деңгейлер бойынша:

      1) республикалық;

      2) облыстық;

      3) облыстағы аудандық;

      4) базалық (республикалық маңызы бар қалаларды және астананы қоса алғанда, елді мекендер) болып бөлінеді.

      Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      38-бап. Мемлекеттік қала құрылысы кадастры

      1. Мемлекеттік қала құрылысы кадастры Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында бірыңғай жүйе бойынша жүргізіледі.

      2. Мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізу жөніндегі қызмет мемлекеттік монополияға жатады және оны Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған, шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорын жүзеге асырады.

      Мемлекеттік монополия субъектісі өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларын монополияға қарсы органмен келісу бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілейді.

      3. Мемлекеттік қала құрылысы кадастрының мәліметтері мемлекеттік ақпараттық ресурс болып табылады.

      3-1. Мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпаратын және (немесе) мәліметтерін жинау, өңдеу, сақтау және беру үшін Жерді қашықтан зондтау, жерүсті түсірілімдері мен байқаулар әдістері, қор деректері, сондай-ақ мемлекеттік қала құрылысы кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесімен ақпараттық өзара іс-қимыл жасау кезінде алынған ақпарат қолданылады.

      Мемлекеттік қала құрылысы кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне ақпарат және (немесе) мәліметтер берудің форматы және олардың деректерінің құрылымы сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган бекіткен Қазақстан Республикасының мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізу жөніндегі мемлекеттік нормативтік құжатта белгіленеді.

      4. Төменгі деңгейлердегі мемлекеттік қала құрылысы кадастрлары жоғары деңгейдегі мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық негізі болып табылады.

      Ескерту. 38-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      39-бап. Облыстық (республикалық маңызы бар қала, астана) және базалық деңгейдегi мемлекеттiк қала құрылысы кадастры

      Ескерту. 39-бап алып тасталды - ҚР 21.01.2014 № 167-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      40-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерi мен мемлекеттiк қала құрылысы кадастрының мониторингi

      1. Мемлекеттiк қала құрылысының кадастры сәулет, қала құрылысы және құрылыс істер жөніндегі уәкілетті орган белгiлейтiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерi жөнiндегi ақпаратты жинаудың, өңдеудiң, есепке алудың, тiркеудiң, сақтау мен табыс етудiң Қазақстан Республикасы үшiн бiрыңғай жүйесi бойынша жүргiзiледi.

      Объектілер мониторингі Мемлекеттік қала құрылысының кадастрында жүргізіледі.

      2. Мемлекеттiк қала құрылысы кадастры үшiн:

      1) орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, мемлекеттiк мүлiк пен жекешелендiрудi, жер ресурстарын, геодезия және картографияны аумақтық басқару органдары;

      2) жылжымайтын мүлiктi тiркеу техникалық түгендеу және бағалау қызметтерi;

      3) санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау, қоршаған орта мен табиғи ресурстарды қорғау қызметтерi;

      4) тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын органдар;

      5) жер, су кадастрларының және басқа да салалық кадастрлардың, тiркелiмдердiң және өзге де ақпараттандыру объектілерінің деректерi;

      6) жеке және заңды тұлғаларға міндетті көрсетілетін қызметтерді ұсынатын табиғи монополиялар субъектілерінің, квазимемлекеттік ұйымдардың деректері бастапқы ақпарат (мәлiмет) көздерi болып табылады.

      Ескерту. 40-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10 № 116, (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.12.11 № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.03.19 № 258-IV; 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      8-тарау. АУМАҚТАРДЫ ДАМЫТУДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРҒА ҚҰРЫЛЫС САЛУДЫҢ
ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫН ЖОСПАРЛАУ

      41-бап. Қала құрылысы регламенттерi

      1. Ғимараттарды және құрылыстарды пайдаланудың қала құрылысы регламенттерi, сондай-ақ мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргiзген кезде олардың жай-күйiне енгiзiлген кез келген өзгерiстер белгiленген мерзiм шегiнде қолданылып жүрген артықшылықтар берудiң, тыйым салулардың, шектеулер мен өзге де режимдердiң үлгiлерiмен, түрлерiмен және параметрлерiмен сипатталады.

      Регламенттердiң көздерi заңдарда белгіленген тәртiппен бекiтiлген қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасы болып табылады.

      2. Мемлекеттiк қала құрылысы регламенттерiнiң сыныптағышы мен олардың көрсеткiштерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес республикалық және жергiлiктi деңгейлерде белгiленедi.

      3. Мемлекеттiк қала құрылысының кадастрын жүргiзуге арналған қала құрылысы регламенттерiнiң жүйесi олардың мынадай үлгiлерiн:

      1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру кезiнде аумақ пен соған байланысты жылжымайтын мүлiктi функционалдық пайдалануды белгілеуді және (немесе) өзгертуді;

      2) аумақ пен елдi мекендердi дамытудың және жайғастырудың (құрылыс салудың) интенсивтiлiгiн;

      3) аумақ пен елдi мекендердi дамытудың және жайғастырудың (құрылыс салудың) балансын қамтамасыз етудi;

      4) аумақ пен елдi мекендердi жайғастырудың (құрылыс салудың) қоршаған ортаға әсер етуiн қамтуға тиiс.

      4. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру кезiнде аумақ пен соған байланысты жылжымайтын мүлiктердi функционалдық пайдалануды белгiлеу және (немесе) өзгерту мемлекеттiк регламенттердiң мынадай түрлерi:

      1) аумақты функционалдық белгiлеу және (немесе) өзгерту;

      2) жаңадан салынып жатқан және реконструкцияланатын үйлер мен ғимараттарды функционалдық белгiлеу;

      3) бар үйлер мен ғимараттарды функционалдық пайдалануды өзгерту арқылы iске асырылады.

      5. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру нәтижесiнде аумақтар мен елдi мекендердi дамыту және жайғастыру (құрылыс салу) қала құрылысы регламенттерiнiң мынадай түрлерi:

      1) игерiлетiн аумақтардың ауқымдары;

      2) осы аумақ үшiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң жекелеген түрлерiне тыйым салу, рұқсат беру мен шектеулер;

      3) жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi нәтижесiнде аумаққа түсетiн ауыртпалықтар;

      4) жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi нәтижесiнде аумақты немесе жылжымайтын мүлiк объектiлерiн дамыту мен өзгерту режимдерi;

      5) елдi мекеннiң немесе оның бөлiгiнiң жоспарлы құрылымы мен сәулет келбетiн қалыптастыру;

      6) елдi мекеннiң немесе оның бөлiгiнiң әлеуметтiк, рекреациялық, көлiк және инженерлiк инфрақұрылымдарын қалыптастыру (жетiлдiру) арқылы көрiнiс табуға тиiс.

      6. Аумақты және елдi мекендi дамыту балансы қала құрылысы регламенттерiнiң мынадай түрлерi:

      1) аумақтар мен объектiлердi дамытудың ресурстық жағдайлары;

      2) аумақтар мен елдi мекендердiң ортаға байланысты жағдайлары;

      3) халықтың тiршiлiгiн қамтамасыз етудiң инженерлiк жағдайлары арқылы қамтамасыз етiлуге тиiс.

      7. Аумақтар мен елдi мекендердi жайғастырудың (құрылыс салудың) қоршаған ортаға тигiзетiн әсерi қала құрылысы регламенттерiнiң мынадай түрлерi:

      1) экологиялық және санитариялық осал объектiлердi орналастыру;

      2) техногендiк қауiп төндіретiн объектiлердi орналастыру;

      3) қауiптi табиғи құбылыстар көздерiне қатысты адам мекендейтiн ортаны орналастыру;

      4) санитариялық, өртке қарсы және өзге де мiндеттi талаптар;

      5) инженерлiк және көлiк жағдайлары арқылы реттеледі.

      8. Қала құрылысы регламенттерiнiң мәлiметтерi мемлекеттiк қала құрылысы кадастрына енгiзiлуге тиiс.

      Ескерту. 41-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2006.01.10. № 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      42-бап. Қазақстан Республикасы аумағын ұйымдастырудың бас схемасы

      1. Аумақты ұйымдастыру және оның кеңiстiгiне өндiргiш күштердi орналастыру Қазақстан Республикасы аумағын ұйымдастырудың бас схемасында қабылданған шешiмдерге сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасы:

      1) стратегиялық және экономикалық жоспарлаудың ережелеріне сәйкес өндiргiш күштердi жайғастыру мен орналастырудың негiзгi қағидаттарын;

      2) табиғатты ұтымды пайдаланудың және шаруашылық қызметтiң, республикалық маңызы бар көлiк, инженерлiк, әлеуметтiк және рекреациялық инфрақұрылымды дамытудың негiзгi ережелерін;

      3) өңірлердегі экологиялық жағдайды жақсарту, тарихи-мәдени мұра объектiлерi және (немесе) қорғалатын ландшафттық объектiлерi бар аумақтарды сақтау жөнiндегi негiзгi шараларды;

      4) табиғи және техногендiк сипаттағы қауiптi (зиянды) құбылыстар мен процестердiң немесе қысылтаяң табиғи-климаттық жағдайлардың әсерiне ұшыраған ерекше қорғалатын аумақтарды, пайдалы қазбалар жатқан аумақтарды сәулет-қала құрылысы қызметiн жүзеге асыру үшiн пайдалану немесе пайдалануды шектеу түрлерін қамтиды.

      5) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3. Бас схема:

      1) өндiргiш күштердi жайғастыру және орналастыру жүйесiн мемлекеттiк реттеудi қамтамасыз етедi;

      2) Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысын ескере отырып, аумақтарды пайдаланудың мәртебесiн, мақсаты мен сипатын белгiлейдi;

      3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру арқылы әлеуметтiк-экономикалық және шаруашылық даму жөніндегi өңіраралық және салааралық мемлекеттiк мүдделердi үйлестiредi.

      4. Бас схеманың негiзгi ережелерiн Қазақстан Республикасының Yкiметi бекiтедi.

      5. Бас схеманы әзiрлеу және келiсу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

      Ескерту. 42-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.11. № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      43-бап. Аумақты дамытудың өңіраралық схемалары

      Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Аумақты дамытудың өңіраралық схемалары Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасына сәйкес әзiрленедi, екi және одан көп облыстың (не олардың бөлiктерiнiң), агломерациялардың, сондай-ақ әкiмшiлiк-аумақтық бірліктердің шекараларын есепке алмай, әлеуметтiк-экономикалық немесе экологиялық аудандардың аумақтарындағы өзара келiсiлген (шоғырландырылған) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi үшiн қызмет етедi және:

      1) жоспарланатын аумақты аймақтарға бөлудi;

      2) аумақты қала құрылысына игеру мен дамытуды;

      3) өңірлік және өңіраралық маңызы бар өндiргiш күштердi, көлiк, инженерлiк, әлеуметтiк және рекреациялық инфрақұрылымдарды жайғастыру мен орналастыру жүйесiн кешендi дамыту жөнiндегi шараларды;

      4) табиғатты ұтымды пайдалану, ресурстармен қамтамасыз ету, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды айқындайды.

      5) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Аумақты дамытудың аймақаралық схемалары сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органның жергiлiктi атқарушы органдармен бiрлескен тапсырысы бойынша әзiрленедi.

      Агломерацияларды аумақтық дамытудың өңіраралық схемалары сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органның тапсырысы бойынша жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп әзірленеді және жергілікті агломерациялар кеңестерімен келісілуге жатады.

      3. Аумақты дамытудың өңіраралық схемасын Қазақстан Республикасының Yкiметi бекiтедi.

      4. Тараптар бекiткен халықаралық шарттар негiзiнде әзiрленген және мүдделi тараптар бекiткен аумақтық дамудың мемлекетаралық схемалары Қазақстан Республикасы мен шектес шет мемлекеттер аймақтарының аумақтарында өзара келiсiлген (үйлестiрiлген) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi үшiн негiз болып табылады.

      Аймақты дамытудың мемлекетаралық схемаларын әзiрлеудi, келiсудi және бекiтудi, сондай-ақ оларды iске асыруды қатысушы мемлекеттер тарапынан қолдау жөнiнде шаралар қолдану тәртiбi халықаралық шарттарға сәйкес белгiленедi.

      Ескерту. 43-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      44-бап. Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемалары

      1. Жекелеген өңірлердің (облыстың немесе осы облыстың шекарасынан аумақтық тұрғыдан шықпайтын агломерациялар аумақтарын қоса алғанда, оның қандай да бiр бөлiгiнiң) аумақтарын ұйымдастыру (игеру, жайғастыру, құрылыс салу) аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемасы негiзiнде жүзеге асырылады.

      Кешендi схемалар Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасына және тиiстi аумақтық дамудың аймақаралық схемасына сәйкес әзiрленедi.

      2. Аумақтың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемалары мемлекеттiк қала құрылысы саясатының мақсаттарын сол аймақтың аумағындағы әлеуметтiк-экономикалық, өндірiстiк-шаруашылық және табиғи-климаттық жағдайларды, оны аймақтарға бөлуді ескере отырып айқындайды, сондай-ақ:

      1) жайластыру жүйелерiн жетiлдiрудiң;

      2) елдi мекендердi, өндірiстiк, көлік, инженерлiк, әлеуметтiк және рекреациялық инфрақұрылымдарды дамытудың;

      3) аумақтарды табиғи және антропогендiк, техногендiк құбылыстар мен процестердiң қауiптi (зиянды) әсерiнен қорғаудың;

      4) қала құрылысы құралдарымен және әдiстерiмен экологиялық жағдайды жақсартудың;

      5) тарихи-мәдени мұра объектiлерiн және (немесе) қорғалатын ландшафтық объектiлердi сақтаудың негiзгi бағыттарын белгiлейдi.

      Аумақтарды пайдалануға қойылатын шектеулердi ескере отырып, аумақтарды функционалдық аймақтарға бөлу және оларды пайдаланудың интенсивтiлiгi анықталады.

      3. Кешендi схемаларда осы өңірдегі елдi мекендердiң, қала маңы аймақтарының шекараларын белгiлеу, резервтiк аумақтарды қоса алғанда, аумақты кешендi дамыту үшiн ресурстармен қамтамасыз ету жөнінде ұсыныстар, сондай-ақ аумақтық көліктік жоспарлау және жол жүрісін ұйымдастыру жөнiнде ұсыныстар қамтылуға тиiс.

      4. Өңірлер аумақтарының қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемаларын әзiрлеу және келiсу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

      5. Аймақтар аумақтарының қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемаларын бекiту осы заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

      Ескерту. 44-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.11. № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      45-бап. Елдi мекендердiң аумақтары

      1. Қалалық және селолық елдi мекендердiң кеңiстiк негiзiн жер бетiндегi және (немесе) су бетiндегi белгiленген шекаралар (елдi мекендер шегi) шегiндегi аумақ құрайды.

      2. Егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, елдi мекеннiң шекаралары (шегi) шегiндегi жер асты және әуе кеңiстiгi жергiлiктi атқарушы органдардың қарамағында болады.

      3. Елдi мекендердiң аумақтарын пайдаланудың режимi мен тәртiбi бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасында белгiленген аймақтарға бөлуге сәйкес белгiленедi.

      46-бап. Елдi мекендердiң шекарасы (шегi)

      1. Елдi мекеннiң шекарасы (шегi) оның аумағын (қала құрылысы кеңiстiгiн) айқындайды және Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен бекiтiлген осы елдi мекеннiң бас жоспары негiзiнде белгiленедi (өзгертiледi).

      2. Елдi мекендер шекаралары (шектерi) жобаларының құрамы, мазмұны мен әзiрлену тәртiбi нормативтiк құқықтық актiлерге, мемлекеттiк нормативтерге, сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органның өзге де құжаттарына сәйкес белгiленедi.

      3. Ірi және үлкен қалалар шекараларының (шектерiнiң) жобалары аймақтың қала құрылысын жобалаудың кешендi схемалары құрамында әзiрленуi мүмкiн.

      Республикалық маңызы бар қалалар, сондай-ақ халқының саны жүз мың тұрғыннан асатын өзге де қалалар шекараларының (шектерiнiң) жобалары сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi органмен келiсiледi.

      4. Орта және шағын қалалар, қала үлгiсiндегi кенттер, сондай-ақ селолық елдi мекендер шекараларының (шектерiнiң) жобалары аталған елдi мекендердiң бас жоспарлары құрамында әзiрленуi және келiсiлуi мүмкiн.

      Ескерту. 46-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      47-бап. Елдi мекендердiң бас жоспарлары

      1. Елдi мекендердiң аумақтарын дамыту және оған құрылыс салу белгiленген тәртiппен бекiтiлген бас жоспарлар негiзiнде жүзеге асырылады.

      2. Елдi мекендердiң бас жоспарлары қаланы, кенттi, ауылды не басқа да қонысты дамытуды кешендi жоспарлауды айқындайтын және аумақты ұйымдастырудың бекiтiлген бас схемасы мен аймақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемасына сәйкес әзiрленетiн негiзгi қала құрылысы құжаты болып табылады.

      Тұрғындарының саны бес мың адамнан асатын елдi мекендер белгiленген тәртiппен бекiтiлген, қолданыстағы бас жоспарлармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      Тұрғындарының саны бес мың адамға дейiнгi елдi мекендерде негiзгi қала құрылысы құжаты ретiнде осы қонысты дамыту мен оған құрылыс салудың белгiленген тәртiппен бекiтiлген схемасы (бас жоспардың оңайландырылған нұсқасы) болуы мүмкiн. Шағын елдi мекендердiң құрамын, күтiп ұсталуын, дамытудың және оған құрылыс салудың схемаларын әзiрлеу мен келiсу тәртiбiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөніндегi уәкiлеттi орган анықтайды.

      2-1. Бас жоспарларды әзірлеуге қажетті бастапқы материалдардың құрамы мен көлемі мемлекеттік нормативтік құжаттарда белгіленеді.

      Бас жоспарлардың бастапқы материалдары барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу қағидаларына сәйкес кешенді қала құрылысы сараптамасы жүргізілгенге дейін мемлекеттік қала құрылысы кадастрына енгізілуге тиіс.

      3. Бас жоспарда:

      1) әлеуметтiк, рекреациялық, өндірiстiк, көлiк және инженерлiк инфрақұрылымдарды және байланыс желілерін орналастыруды қоса алғанда, табиғи-климаттық, қалыптасқан және болжанып отырған демографиялық және әлеуметтiк-экономикалық жағдайлар ескерiле отырып, елдi мекеннiң аумағын дамытудың негiзгi бағыттары;

      2) осы аймақтардың аумақтарын функционалдық аймақтарға бөлу және пайдалануды шектеу;

      3) елдi мекеннiң құрылыс салынған және салынбаған аумақтарының арақатынасы;

      4) жердi басымдықпен иелiктен айыру және сатып алу аймақтары, резервтiк аумақтар;

      5) аумақты табиғи және техногендiк құбылыстар мен процестердiң қауiптi (зиянды) әсерiнен қорғау, экологиялық жағдайды жақсарту жөнiндегi шаралар;

      5-1) кешенді көлік схемасын, көше-жол желісінің бас схемасын және жол жүрісін ұйымдастырудың кешенді схемасын қамтитын бас жоспардың көліктік бөлімін әзірлеу жөніндегі негізгі бағыттар;

      6) елдi мекендi тұрақты дамытуды қамтамасыз ету жөнiндегi өзге де шаралар белгіленедi.

      4. Тарихи қала құрылысы жағынан құнды елдi мекендi дамытудың бас жоспары тарихи-сәулеттiң тiрек жоспары ескерiле отырып әзiрленуге және оған тарихи құрылыс аймақтары мен ескерткiштердi қорғау жобалары қоса тiркелуге тиiс.

      5. Елдi мекеннiң бас жоспары жаңа бас жоспар бекiтiлгенге дейiн не қолданылып жүрген бас жоспарға Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтiн бөлiгiнде енгiзiлген өзгерiстер бекiтiлгенге дейiн қолданылады.

      Ескерту. 47-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.11. № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      47-1-бап. Егжей-тегжейлі жоспарлау жобалары

      1. Елді мекендер аумақтарының жекелеген бөліктерін қала құрылысына игеру жобалары (егжей-тегжейлі жоспарлау жобалары) елді мекеннің белгіленген тәртіппен бекітілген бас жоспары негізінде әзірленеді.

      2. Егжей-тегжейлі жоспарлау жобалары елді мекендердің бас жоспарларында белгіленген жоспарлау құрылымының элементтеріне, қала құрылысы регламенттеріне, бірыңғай сәулеттік стиль тұжырымдамасына сәйкес әзірленеді.

      Бірыңғай сәулеттік стиль тұжырымдамасы астана, республикалық және облыстық маңызы бар қалалар үшін көзделеді.

      2-1. Егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларын әзірлеуге қажетті бастапқы материалдардың құрамы мен көлемі мемлекеттік нормативтік құжаттарда белгіленеді.

      Егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларының бастапқы материалдары барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу қағидаларына сәйкес кешенді қала құрылысы сараптамасы жүргізілгенге дейін мемлекеттік қала құрылысы кадастрына енгізілуге тиіс.

      3. Егжей-тегжейлі жоспарлау жобасы мыналарды белгілейді:

      1) функционалдық-қала құрылысын аймақтарға бөлуді айқындай отырып, аумақты жоспарлау ұйымдастырудың негізгі бағыттары;

      2) қызыл, сары сызықтар және құрылыс салуды реттейтін сызықтар;

      3) халыққа әлеуметтік, мәдени және коммуналдық қызмет көрсету объектілерін, электрқуаттау станцияларын орналастыру, көше-жол желісін және көліктік қызмет көрсетуді ұйымдастыру, инженерлік коммуникацияларды трассалау үшін аумақты резервке қою;

      4) көшелердің көлденең қималары;

      5) аумақты абаттандыру және көгалдандыру;

      6) жария қала құрылысы шектеулері;

      7) инженерлік коммуникациялар жоспары;

      8) жол инфрақұрылымын дамыту жоспары;

      9) астана, республикалық және облыстық маңызы бар қалалар аумақтары бөлігінің бірыңғай сәулеттік стилінің тұжырымдамасы;

      10) байланыс құрылысжайларын, байланыс желілерін және инженерлік инфрақұрылымның басқа да объектілерін салу жоспарлары, сондай-ақ байланыс мұқтаждары үшін аумақты резервке қою.

      4. Бюджет қаражаты есебінен әлеуметтік, мәдени және бірегей объектілерді салу мақсатында қолданыстағы егжей-тегжейлі жоспарлау жобасын түзету қажеттігіне байланысты жағдайларды қоспағанда, бекітілген егжей-тегжейлі жоспарлау жобасына өзгерістер мен толықтырулар жылына екі реттен асырмай енгізілуі мүмкін.

      Ескерту. 8-тарау 47-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.07.2024 № 126-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      48-бап. Елдi мекендердiң аумақтарын аймақтарға бөлу

      1. Елдi мекендердiң бас жоспарлары (дамыту және құрылыс салу схемалары) олардың аумақтарын аймақтарға бөлуді көздеуге, жекелеген функционалдық аймақтардың нақты аумағын пайдалану түрлерiн айқындауға, олардың пайдаланылуына шектеу белгiлеуге және:

      1) адам мекендейтiн және тiршiлiк ететiн қолайлы ортаны;

      2) халықтың және өндiрiстiң шектен тыс шоғырлануын болғызбауды;

      3) ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды қоса алғанда, қоршаған ортаны ластанудан қорғауды;

      4) тарих және мәдениет ескерткіштері бар аумақтарды қорғауды;

      5) аумақтарды антропогендiк, техногендiк процестердiң және төтенше жағдайлардың қауiптi (зиянды) әсерiнен қорғауды;

      6) қолайсыз табиғи құбылыстардың әсерiн азайтуды қамтамасыз етуге тиiс.

      2. Алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Әкiмшiлiк-аумақтық құрылыстағы ролiне, әлеуметтiк-экономикалық жағдайлары мен өндiрiстiк-шаруашылық мамандандырылуына қарай қалалар мен селолық елдi мекендердiң аумақтарында функционалдық аймақтардың мынадай түрлерi:

      1) тұрғын аймақтар;

      2) қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) аймақтар;

      3) рекреациялық аймақтар;

      4) инженерлiк және көлiк инфрақұрылымдары аймақтары;

      5) өнеркәсiп (өндiрiс) аймақтары;

      6) ауыл шаруашылығына пайдаланылатын аймақтар;

      7) арнаулы мақсаттағы аймақтар;

      8) режимдiк аумақтар аймақтары;

      9) қала маңындағы аймақтар;

      10) санитариялық-қорғаныш аймақтары;

      11) резервтегi аймақтар (қала құрылысы ресурстары) белгiленуi мүмкін.

      4. Тұрғын үй, қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) рекреациялық аймақтардың аумағы, инженерлiк және көлiк инфрақұрылымының аймақтары бөлінген шекараларда болуға және мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарының қолжетімділігі ескеріле отырып, жайластырылуға тиіс.

      Ескерту. 48-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.11 № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      49-бап. Тұрғын аймақ

      1. Елдi мекеннiң тұрғын аймағы үй жанында жайғастырылған аумақтары бар көп пәтерлi тұрғын үй-жайлар (үйлер) және үй жанындағы учаскелерi бар жеке тұрғын үйлер салуға арналады.

      2. Тұрғын аймақ жеке тұрған және (немесе) тұрғын үйлерге жапсарластыра салынған (оларға жанастыра салынған) медициналық қызмет көрсететiн, әлеуметтiк-тұрмыстық және мәдени-ағарту мақсаттарына арналған объектiлермен, инженерлiк және көлік инфрақұрылымы объектілерiмен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      Тұрғын аймақтарда әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінің (білім беру және денсаулық сақтау объектілерінің) орналастырылуын ескерусіз көппәтерлі тұрғын ғимараттарды (үйлерді) салуға жол берілмейді.

      2-1. Тұрғын аймақ көлік құралдарына арналған тұрақтармен және орынтұрақтармен, пәтерлердің санына сәйкес қажетті орынтұрақ алаңымен, балалар және спорт алаңдарымен, оның ішінде халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарына қолжетімді болуы ескеріле отырып қамтамасыз етілуге тиіс.

      3. Тұрғын аймақта қонақ үйлердi, жер бетiндегi және жер астындағы көлікжайларды, автомобиль көлiгiнiң ашық тұрақтарын, электрқуаттау станцияларын, сондай-ақ орналастырылуы мен қызметi санитариялық-қорғаныш аймақтарын жасауды талап ететiн, қоршаған ортаға әсер етпейтiн өндірiстiк объектiлердi орналастыруға жол берiледi.

      Тұрғын аймақта автомобильдерді қоса алғанда, арнаулы жүріп-тұру құралдары үшін гараждар немесе тұрақтар салуға (орналастыруға) орын беруге жол беріледі.

      4. Жекелеген жағдайларда тұрғын аймақтарға елдi мекеннiң шекаралары (шектері) шегінде орналасқан бағбандық және саяжай серiктестiктерi де жатқызылуы мүмкiн.

      Ескерту. 49-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 17.04.2014 № 195-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 395-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.02.2024 № 64-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.07.2024 № 126-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      49-1-бап. Көппәтерлі тұрғын үйдің үй жанындағы жер учаскесі

      1. Елді мекеннің бас жоспарына сәйкес көппәтерлі тұрғын үй салуға арналған жобалау құжаттамасында көппәтерлі тұрғын үйге іргелес жатқан және абаттандыруға, көгалдандыруға, спорт, ойын алаңдарын орналастыруға, кіреберіс жолдарға, тұрақ орындарына, тротуарларға, шағын сәулет нысандарына арналған көппәтерлі тұрғын үйдің үй жанындағы жер учаскесі көзделуге тиіс.

      Көппәтерлі тұрғын үйдің үй жанындағы жер учаскесі онда орналасқан абаттандыру элементтерімен бірге кондоминиум объектісі ортақ мүлкінің құрамына кіреді.

      2. Егер осы баптың 1-тармағында көрсетілген үй жанындағы жер учаскесі кондоминиум объектісінің ортақ мүлкінің құрамына кірмесе, онда ол елді мекендердегі ортақ пайдаланылатын аумақ ретінде айрықша мемлекет меншігінде болады.

      3. Кондоминиум объектісі ортақ мүлкінің құрамына кірмеген ортақ пайдаланылатын жерлерді күтіп-ұстау және абаттандыру жергілікті бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Көппәтерлі тұрғын үй пәтерлерінің, тұрғын емес үй-жайларының меншік иелеріне ортақ пайдаланылатын жерлерге қызмет көрсету жөніндегі міндеттерді жүктеуге тыйым салынады.

      Ескерту. 49-1-баппен толықтырылды – ҚР 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      50-бап. Қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) аймақ

      1. Елдi мекеннiң қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) аймағы әкiмшiлiк, ғылыми-зерттеу, қоғамдық мекемелердi және олардың кешендерiн, қонақ үйлер мен қонақ үй кешендерiн, iскерлiк және қаржылық белсенділiк орталықтарын, мәдениет, бiлiм беру, денсаулық сақтау, спорт, коммерциялық қызмет, сауда және қоғамдық тамақтандыру, тұрмыстық қызмет көрсету объектiлерiн, аталған объектiлердiң жанынан ашық көлік тұрақтарын және электрқуаттау станцияларын, жер бетiндегi және жер астындағы көлiкжайларды, санитариялық және экологиялық қорғаныш жөніндегi арнаулы iс-шараларды талап етпейтiн басқа да үйлер мен ғимараттарды орналастыруға арналады.

      2. Қоғамдық (қоғамдық-iскерлiк) аймақта орналастыруға рұқсат етiлген объектiлер тiзбесiне тұрғын үй-жайлар (үйлер) енгiзiлуi мүмкiн.

      Ескерту. 50-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 18.07.2024 № 126-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      51-бап. Рекреациялық аймақ

      1. Елдi мекендердегi рекреациялық аймақтар халықтың демалыс орындарын ұйымдастыру мен жайғастыруға арналған және бақтарды, орманды парктердi, парктер мен саябақтарды, хайуанаттар парктерiн, су тоғандарын, жағажайларды, аквапарктердi, ландшафтық сәулет объектiлерiн, өзге де демалыс және туризм орындарын, сондай-ақ бос уақытты өткізу және (немесе) сауықтыру мақсатындағы үйлер мен ғимараттарды қамтиды.

      2. Рекреациялық аймаққа елдi мекеннiң шекаралары (шектерi) шегiнде орналасқан, қорғалатын табиғат объектiлерi енгiзiлуi мүмкiн.

      3. Рекреациялық аймақтың аумағына жаңа өнеркәсiптiк, коммуналдық және қойма объектілерiн, рекреациялық аймақтың жұмыс iстеуiне тiкелей байланысы жоқ тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы үйлер мен ғимараттарды орналастыруға (салуға) және олардың жұмыс iстеп тұрғандарын кеңейтуге жол берiлмейдi.

      52-бап. Инженерлiк және көлiк инфрақұрылымдары аймақтары

      1. Елдi мекеннiң инженерлiк және көлік инфрақұрылымдары аймақтары көлік пен байланыс, магистральдық труба құбырлары, инженерлiк қамтамасыз ету желiлерi, инженерлiк жабдықтар коммуникациялары мен құрылыстарын орналастыруға және олардың жұмыс iстеуiне арналады.

      Олардың зиянды (қауiптi) әсерiн болғызбау қоныстану аумақтарын (учаскелерiн) және тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы объектілерге дейiнгi қажеттi қашықтықты, сондай-ақ басқа да міндетті талаптар мен шектеулерді мемлекеттік нормалар мен ережелерге сәйкес сақтау арқылы қамтамасыз етіледі. Пайдалану кезінде адамдардың денсаулығына және олардың мекендейтін ортасына тікелей зиянды әсер ететін коммуникациялар мен құрылыстар елді мекендер шегінен тыс жерлерге орналастырылуға тиіс.

      2. Бөлiп берiлген шекаралардағы инженерлiк және көлік инфрақұрылымдары объектiлерiнiң аумағы аталған объектiлердiң техникалық және пайдаланылу сипаттамасы ескерiле отырып абаттандырылуға тиiс. Аумақтарды абаттандыру мен күтiп ұстау жөніндегi мiндеттер объектiлердiң меншiк иелерiне жүктеледi.

      53-бап. Елдi мекеннiң өнеркәсiп (өндiрiс) аймақтары

      1. Елдi мекеннiң өнеркәсiп (өндiрiс) аймақтары (аудандары) өнеркәсiп орындары мен олардың кешендерiн, инженерлiк және көлiк инфрақұрылымдарының жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн басқа да өндірiстiк, коммуналдық және қойма объектiлерiн орналастыруға арналады. Қауіпті өндірістік объектілер болмаған кезде өнеркәсiптiк аймақта осы кәсiпорынның авариялық бригадаларының тұруы үшiн тұрғын үй-жайлар орналастыруға жол берiледi.

      2. Өндірiстiк (коммуналдық, қойма) объектiлердi, сондай-ақ инженерлiк және көлiк инфрақұрылымдарын қоныстану аумағына орналастыруға олардың орналасуы мен жұмыс iстеуi халыққа қатер төндірмейтiн, қоршаған ортаға зиянды әсер етпейтiн және санитариялық-қорғаныш аймақтарын салуды талап етпейтiн жағдайларда ғана жол берiледi. Олай болмаған жағдайда өнеркәсiп аймағын басқаларынан бөліп тұратын санитариялық-қорғаныш аймағы көзделуге тиiс.

      3. Өнеркәсiп аймағын, сондай-ақ қоныстану аумағына орналасқан өндiрiс объектiлерiнiң аумақтарын абаттандыру мен күтiп ұстау жөніндегi мiндеттер объектiлердiң меншiк иелерiне жүктеледi.

      Ескерту. 53-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      54-бап. Елдi мекеннiң ауыл шаруашылығына пайдаланылатын аймақтары

      1. Елдi мекеннiң шекарасы (шектерi) шегiндегi ауыл шаруашылығына пайдаланылатын аймақтар ауыл шаруашылығын жүргiзуге арналады және елдi мекеннiң бекiтiлген бас жоспарына сәйкес оларды пайдалану түрлерi өзгерген кезге дейiн пайдаланылуы мүмкiн.

      2. Егер ауыл шаруашылығына пайдаланылатын аймақтардың орналасуы және оның жұмыс iстеуi халыққа не қоршаған ортаға қолайсыз әсер етуi мүмкiн болса, санитариялық-қорғаныш аймағы көзделуге тиiс.

      3. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын аймақтарды күтiп ұстау (ал қажет болған жағдайда жердi қайта өңдеу) жөніндегi мiндеттер, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, жер пайдаланушыға жүктеледi.

      Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      55-бап. Арнаулы мақсаттағы аймақтар

      1. Елдi мекеннiң шекаралары (шектерi) шегiне зираттар, крематорийлер, мал қорымдары (биотермиялық шұңқырлар), тұрмыстық қалдықтарды тастайтын жер, қоқыстарды (қалдықтарды) бастапқы өңдеу кәсiпорындары, тазалау құрылыстары, жұмыс iстеуi елдi мекеннiң басқа да аймақтарының жұмыс iстеуiмен сыйыспайтын өзге де объектiлер үшiн бөлiнетiн арнаулы мақсаттағы аймақтарды орналастыруға жол берiледi.

      2. Аталған объектiлердi қоныстану аумағы мен рекреациялық аумақтан, елдi мекеннiң инфрақұрылым объектiлерiнен бөлiп тұратын санитариялық-қорғаныш аймақтарын салудың қажеттiгi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленедi.

      3. Арнаулы мақсаттағы аймақты күтiп ұстау жөнiндегi мiндеттер, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, кәсiпорынның меншiк иесiне (жер пайдаланушыға) жүктеледi.

      Ескерту. 55-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 17.01.2014 № 165-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      56-бап. Режимдiк аумақтар аймақтары

      1. Ерекше режим белгiленетiн әскери және басқа объектiлердi орналастыру үшiн режимдiк аумақтардың арнаулы аймақтары, сондай-ақ елдi мекендерде немесе олардан тыс жерлерде ерекше реттелетiн өзге де аумақтар көзделуге тиiс.

      Елді мекендердің шегіндегі және олардан тыс жерлердегі қорғалатын объектілерді орналастыруға арналған аумақтар режимдік аумақтардың аймақтары болып табылады.

      2. Режимдiк аумақтардың және оларға іргелес жатқан аумақтардың аймақтарын пайдалану тәртiбiн, егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, мемлекеттiк нормативтерге сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

      Ескерту. 56-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.13 № 553-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.11.2024 № 138-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      57-бап. Қала маңындағы аймақтар

      1. Қала маңындағы аймақтар қала шекарасына (шегiне) жанасып жатқан, осы қаланың аумағын, қала маңындағы аймаққа кiретiн басқа да елдi мекендердi дамытуға, сондай-ақ санитариялық-қорғаныш мiндеттерiн орындауға, халық демалатын орындарды, бағбандық және саяжай серiктестiктерiн орналастыруға арналған жерлердi қамтиды.

      2. Қала маңындағы аймақтардың шекарасын белгiлеу осы Заңға және Қазақстан Республикасының жер заңдарына сәйкес бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасы негiзiнде жүзеге асырылады.

      58-бап. Санитариялық-қорғаныш аймағы

      1. Өндірістік, коммуналдық және қойма объектілерін, сондай-ақ арнаулы мақсаттағы объектілерді орналастыру және олардың жұмыс істеуі халыққа қатер төндіруі және (немесе) қоршаған ортаға зиянды әсер етуі мүмкін болған жағдайда, тиісті санитариялық-қорғаныш аймағы көзделуге тиіс. Санитариялық-қорғаныш аймағының мақсатына қарай оның параметрлері және оған қойылатын талаптар көрсетілген объектілердің жұмыс істеуінің өнеркәсіптік қауіпсіздігі жөніндегі техникалық регламенттермен, сондай-ақ халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы және жануарлар дүниесі, қоршаған ортаны қорғау, сәулет, қала құрылысы және құрылыс, азаматтық қорғау саласындағы мемлекеттік нормативтермен белгіленеді.

      2. Санитариялық-қорғаныш аймағында оның параметрлерi мен кiмге тиесiлi екендiгiне қарамастан, тұрғын үйлердi, бiлiм беру ұйымдарын, денсаулық сақтау және демалыс мекемелерiн, спорт-сауықтыру құрылыстарын орналастыруға бау-бақшаға арналған жер учаскелерiн орналастыруды қоса алғанда, ауыл шаруашылық өнімдерiн өндіруге жол берiлмейдi.

      3. Санитариялық-қорғаныш аймағын күтiп ұстау жөніндегi мiндеттер ол арналған объектiлердiң меншiк иелерiне жүктеледi.

      Ескерту. 58-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.29. № 209 , 2009.07.10. № 180-IV; 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      59-бап. Резервтегi аумақтар

      1. Резервтегi аумақтар елдi мекендердi дамытуға немесе қонысаралық аумақтарды игеруге (жайғастыруға) арналған қала құрылысының ресурстары болып табылады.

      2. Резервтiк аумақтар (қала құрылысы ресурстары) аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемалары мен елдi мекендердiң және олардың функционалдық аймақтарының бас жоспарлары құрамында белгiленедi және бекiтiледi.

      3. Елдi мекеннiң қала құрылысы ресурстарында белгiленген аумақтары олардың мақсатына сәйкес елдi мекендер мен олардың бөліктерiнiң дамуына қарай ғана резервке алынуға және пайдаланылуға тиiс.

      4. Резервтегi аумақтар, егер мұндай пайдаланудың әдiсi мен режимi елдi мекендi немесе оның бөлiгiн жоспарланған перспективалы дамытуға кедергi жасамайтын болса, бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасында көзделмеген мақсаттарға пайдаланылуы мүмкiн.

      5. Қала құрылысының ерекше реттелетiн аймақтары шекараларындағы резервтегi аумақтарды пайдалану аталған аймақтар үшiн белгiленген режимге сәйкес жүзеге асырылады.

      6. Резервтегi аумақтарды уақытша пайдалану Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.

      9-тарау. ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ СӘУЛЕТ-ҚҰРЫЛЫС ҚҰЖАТТАМАСЫ

      60-бап. Жобалау (жобалау-смета) құжаттамасы

      1. Объектілердің және олардың кешендерінің құрылысы (реконструкциялау, қалпына келтіру, кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, күрделі жөндеу), сондай-ақ коммуникацияларды төсеу, аумақты инженерлік жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру белгіленген тәртіппен бекітілген егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларына, елді мекеннің бас жоспары негізінде орындалған құрылыс салу жобасына (немесе тұрғындарының саны бес мың адамға дейінгі елді мекендерді дамытудың және құрылыс салудың оларды алмастыратын схемасына) сәйкес әзірленген жобалау (жобалау-смета) құжаттамасы бойынша жүзеге асырылады.

      Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларда жобалау (жобалау-смета) құжаттамасынсыз не оңайлатылған нобайлық жобалар бойынша құрылыс салуға жол беріледі.

      Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын бір мезгілде әзірлеуге жол беріледі.

      1-1. Объектілерді және олардың кешендерін бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасынсыз не белгiленген тәртiппен сараптамадан өткiзiлмеген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы бойынша салған (кеңейткен, жаңғыртқан, техникалық қайта жарақтандырған, реконструкциялаған, қалпына келтірген, күрделi жөндеуден өткізген) жағдайда, құрылыс-монтаждау жұмыстары Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес тоқтатыла тұрады.

      Құрылыс-монтаждау жұмыстарын қайта бастау белгiленген тәртiппен сараптамадан өткiзiлген тиісті жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы болған кезде ғана жүргізіледі.

      2. Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарымен келiсу бойынша тапсырыс беруші (меншiк иесi) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамаларынсыз нобайлар (нобайлық жобалар) бойынша:

      1) екі қабаттан жоғары емес жеке тұрғын үйлер салуды;

      2) жеке үй жанындағы учаскелер аумағында, сондай-ақ бағбандық және бау-бақша серіктестіктерінің (қоғамдарының) учаскелерінде шаруашылық-тұрмыстық құрылыстарды тұрғызуды;

      3) алаңішілік байланыс желілерін салуды;

      4) жұмыс істеп тұрған инженерлік желілерді өзгертуді талап етпейтін үй жанындағы учаскелерде және саяжай учаскелерінде абаттандыруды;

      4-1) бір тоғанның және (немесе) бассейннің су бетінің алаңы 0,15 гектардан аспайтын балық өсіруді (акваөсіруді) жүргізуге арналған балық шаруашылығы технологиялық су айдындарын (балық өсіру тоғанын, балық өсіру бассейнін) орналастыруды, балық шаруашылығын жүргізу үшін балық өсіру объектілерін салуды;

      5) контейнермен, блокпен және модульмен орындалатын ықшам кешендерді, сондай-ақ құрастырмалы-бұзылмалы конструкциялардан тұрғызылатын сауда, қоғамдық тамақтану және тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарына арналған бір қабатты ғимараттарды (құрылысжайларды) салуды;

      6) төтенше ахуал және (немесе) төтенше жағдайлар кезінде қалпына келтіру жұмыстарын, техникалық жағынан күрделі болып табылмайтын екі қабаттан аспайтын тез тұрғызылатын ғимараттар мен құрылысжайлар салуды;

      7) өрт, жарылыс, газ, химиялық агрессивті, улы және уытты заттар бойынша қауіпсіз уақытша, маусымдық немесе қосалқы мақсаттағы ғимараттар мен құрылысжайлар (тауарлар мен материалдарды сақтау үшін ерекше жағдайларды талап ететін қоймалар мен сақтау орындары (аралығы 6 метрге дейін, биіктігі 7 метрге дейін және алаңы 2000 шаршы метрге дейін қоса алғанда), жылыжайлар, парниктер, павильондар, байланыс, жарықтандыру құрылысжайларын, қоршаулар және осыған ұқсас құрылысжайлар салуды;

      8) маусымдық жұмыстар мен шалғайдағы мал шаруашылығы үшін тұрғын және (немесе) шаруашылық-тұрмыстық үй-жайлардың уақытша құрылыстарын салуды;

      9) автомашиналар саны елу бірліктен аспайтын ашық үлгідегі автотұрақтарды, сондай-ақ екі автомашинадан аспайтын бокстары бар гараждарды салуды;

      10) желілік инженерлік жолдар мен оларға арналған құрылысжайларға олардың жағдайын, төсеу тереңдігінің (биіктігінің) белгілерін, құбырларының диаметрін өзгертуді талап етпейтін күрделі жөндеуді;

      11) шағын сәулет нысандарын салуды және аумақты қоршауды;

      12) ашық спорт алаңдарын, тротуарларды салуды, ғимараттар (құрылысжайлар) маңында тас төсеніштер төсеуді;

      13) технологиялық ресурсы таусылған және кәсіпорынды (цехты) реконструкциялауды немесе қайта бейіндеуді талап етпейтін технологиялық немесе инженерлік жабдықтың бірліктерін жөндеуді және ауыстыруды;

      14) инженерлік желілерді электр коррозиясынан қорғауды;

      15) жалпы ауданы 20 шаршы метрге дейінгі дара кәсіпкерлік объектілерін орналастыру үшін жеке тұрған бір қабатты ғимараттар (құрылысжайлар) салуды;

      16) реконструкциядан кейін екі қабаттан аспайтын, қосымша жер учаскесін бөлуді (аумақтан телім беруді) талап етпейтін, екі қабаттан аспайтын жеке тұрғын үйлерді реконструкциялауды;

      17) өндірістік емес мақсаттағы үй-жайларды қолданыстағы ғимараттарда жүзеге асырылатын және тіреу конструкцияларын өзгертуді талап етпейтін қайта жоспарлауды (қайта жабдықтауды);

      18) кәсіпкерлік субъектілері үшін белгіленген қуаты 200 кВт дейінгі электрмен жабдықтау желілерін салуды;

      19) әкімшілік-тұрмыстық және өндірістік ғимараттардың ішінде автоматты күзет-өрт сигнализациясы жүйесін салуды және монтаждауды;

      20) усадьба үлгісіндегі тұрғын үйлерде сумен жабдықтау және су бұру желілерін салуды;

      21) жеке тұрғын үйлердің алаңішілік желілерін салуды және тұрмыстық мақсаттағы үйішілік газбен жабдықтау жүйелерін монтаждауды жүзеге асыра алады.

      Қосымша жер учаскесін бөлуді (аумақтан телім беруді) талап етпейтін, тірек конструкциялары мен қоршау (сыртқы), инженерлік жүйелер мен коммуникациялардың қандай да бір өзгерістерімен байланысты емес, сәулет-эстетикалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы және санитариялық сапаны нашарлатпайтын, пайдалану кезінде қоршаған ортаға зиянды әсер етпейтін тұрғын үйлердегі (тұрғын ғимараттардағы) тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) кезінде эскиздік жобаларды республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарымен келісу талап етілмейді.

      3. Алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4. Жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеу тәртібі, оның міндетті құрамы мен мазмұны сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган бекіткен мемлекеттік нормативтермен белгіленеді.

      5. Бекiту тәртiбi, сондай-ақ бекiтiлген алдын ала жобалау және жобалау (жобалау-смета) құжаттамасына өзгерiстер енгiзу осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

      6. Жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын iске асыру кезiнде мердiгерлiк жұмыстарды жүргiзудiң ережесi мен тәртiбi Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiне сәйкес белгiленедi.

      7. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілгеннен кейiн үш және одан да көп жыл iшiнде құрылысы басталмаған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы ескiрген болып есептеледі және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен түзетілгеннен, қайтадан сараптама жүргізілгеннен және қайта бекiтiлгеннен кейiн iске асыру үшiн пайдаланылады.

      Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілгеннен кейін үш және одан да көп жыл ішінде жобалау-сметалық құжаттамасы әзірленбеген және бекітілмеген жобалау алдындағы құжаттама ескірген болып есептеледі және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен түзетілгеннен, қайтадан сараптама жүргізілгеннен және қайта бекітілгеннен кейін іске асыру үшін пайдаланылады.

      7-1. Жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын түзетуді жүзеге асыру үшін оны әзірлеген жобалау ұйымы тартылады.

      Жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының авторын тарту мүмкін болмаған жағдайда, жобалау ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген рәсімдер бойынша айқындалады.

      7-2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітілген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын түзетуге тапсырыс берушінің шешімі бойынша негізді қажеттілік туындаған жағдайда, жобалау алдындағы құжаттаманы (ол болған кезде) түзету талап етілмейді.

      8. Алдын ала жобалау және жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын ұлттық мұрағат қорының құрамына енгiзу, аталған құжаттарға меншік иесі құқығына, сондай-ақ пайдалану және оларды пайдалануды шектеу құқығына кепілдік Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгіленеді.

      9. Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің, сондай-ақ арнайы экономикалық аймақтардың, ерекше индустриялық аймақтардың объектілері бойынша жобалау алдындағы және (немесе) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағындағы жерлерді және (немесе) оның аумағындағы құрылысты игеру үшiн шетелдiк заңды тұлғалар немесе жекелеген мамандар орындаған жобалау алдындағы құжаттама және (немесе) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, жобалау алдындағы және жобалау жұмыстарының шарттарында және сатылары бойынша, осы Заңда, мемлекеттiк нормативтерде және жобалауға берілген тапсырмада белгiленген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының құрамы мен көлемiнде, сондай-ақ өрт қауіпсіздігі және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын қоса алғанда, мемлекеттік нормативтерде белгіленген міндетті талаптар сақталған кезде әзiрленуге тиiс.

      Мынадай жағдайларда:

      1) тапсырыс берушінің (инвестордың) шешiмi бойынша тапсырыс беруші (инвестор) мынадай мiндеттi шарттар жиынтығын орындаған кезде:

      жобаларға ведомстводан тыс кешенді сараптамамен расталуға тиіс, Қазақстан Республикасының заңнамасында және мемлекеттік нормативтік құжаттарда белгіленген, өрт және жарылыс қауіпсіздігі, конструкциялардың сенімділігі, объектінің жұмыс істеу орнықтылығы және еңбекті қорғау нормаларын сақтағанда;

      Қазақстан Республикасының заңнамасына және мемлекеттiк нормативтiк құжаттарға сәйкес тауар берушiлердi (жұмыстарды орындаушылар мен қызмет көрсетушiлердi) оларға қажеттi ақпаратпен қамтамасыз еткенде;

      2) бірыңғай индустрияландыру картасына енгізілген объектілерді жобалау, салу, реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыруды, кеңейтуді жүргізу кезінде осы қағидадан ауытқуға жол берiледi.

      Ескерту. 60-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV, 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2013 № 151-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      60-1-бап. Құрылыстағы баға белгілеу

      1. Құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттар:

      1) мемлекеттік инвестициялар және квазимемлекеттік сектор субъектілері қаражаты есебінен объектілер құрылысын салуға арналған шығындарды жоспарлауды;

      2) техникалық-экономикалық негіздемелердің дұрыстығын және мемлекеттік инвестициялар және квазимемлекеттік сектор субъектілері қаражаты есебінен салынатын объектілер құрылысының сметалық құнының айқындалуын қамтамасыз етуге тиіс.

      2. Құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттардың ережелерін іске асыру жөніндегі шаралар:

      1) экономикалық жағдайлардың дамуын ескере отырып қолданыстағы сметалық нормаларды талдауды және жаңартуды;

      2) құрылыс өндірісінің жаңа тиімді технологияларының сметалық нормаларын әзірлеуді;

      3) құрылыс материалдарының, бұйымдардың, жабдықтың ағымдағы бағаларын мониторингтеу, өңдеу және талдау негізінде сметалық-нормативтік базаны жаңартуды қамтиды.

      Ескерту. 9-тарау 60-1-баппен толықтырылды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      61-бап. Қала құрылысы жобалары

      1. Қазақстан Республикасының аумағына және жекелеген аймақтарға өндiргiш күштердi жайластыру мен орналастыруды кеңiстiкте ұйымдастыру, қонысаралық аумақтарды игеру мен жайғастыру, елдi мекендердiң, аумақтарын немесе елдi мекеннiң жекелеген бөлiктерiн дамыту мен оған құрылыс салуды, олар әсер ететiн аймақтарды қоса алғанда, жоспарлау қала құрылысы жобаларының негiзiнде кешендi түрде жүзеге асырылады.

      Қала құрылысы жобалары мемлекеттік қала құрылысы кадастрының құрамдас бөлігі болып табылады және қала құрылысы жобаларын, жобалау алдындағы және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі объектілерін мемлекеттік қала құрылысы кадастрының дерекқорында тіркеу қағидаларына сәйкес мемлекеттік қала құрылысы кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне міндетті түрде енгізілуге жатады. Қала құрылысы жобаларын әзірлеу, іске асыру, жаңартып отыру туралы мәліметтер мемлекеттік қала құрылысы кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне міндетті түрде енгізіледі.

      2. Жобалау мен құрылысқа конкурстар (тендерлер, мердiгерлiк сауда-саттық) өткiзудiң ережелерiн, сәулет жобалары мен құрылыс жобаларын жобалауға (сәулеттiк-жоспарлау тапсырмасын қоса алғанда) және әзiрлеуге тапсырмаларды жасау кезiнде бекiтiлген қала құрылысы жобаларында белгiленген қала құрылысы шешiмдерiнiң сақталуы мiндеттi.

      3. Қала құрылысы жобалары бойынша кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу барысында орындалатын жұмыстардың құны сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган әзірлеген және бекіткен қағидаларға сәйкес айқындалады.

      4. Қала құрылысы жобалары (аумақтарды дамыту мен құрылыс салудың қала құрылысын жоспарлау жобалары):

      1) жалпымемлекеттік маңызы бар аумақтарды ұйымдастыру және дамытуды жоспарлау жобалары;

      2) өңірлік маңызы бар аумақтарды дамытудың қала құрылысын жоспарлау жобалары;

      3) қалаларды (олардың қала маңындағы аумақтарын қоса алғанда не оларсыз) және ауылдық елді мекендерді дамытудың және оларда құрылыс салудың қала құрылысын жоспарлау жобалары;

      4) елді мекендерден тыс орналасатын өндірістік кешендердің немесе жабық түрдегі өзге де объектілердің құрылысын салу үшін қонысаралық аумақтардың қала құрылысын игеру жобалары болып бөлінеді.

      5. Жалпымемлекеттік маңызы бар қала құрылысы жобаларына:

      1) Қазақстан Республикасының аумағын ұйымдастырудың бас схемасы;

      2) екі және одан да көп облыстардың (не олардың бөліктерінің), агломерациялардың аумақтарын аумақтық дамытудың өңіраралық схемалары жатады.

      6. Өңірлік маңызы бар қала құрылысын жоспарлаудың жобаларына:

      1) облыстар аумағының қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемалары;

      2) аудандар аумағының қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемалары жатады.

      7. Елді мекендерді дамыту мен құрылыс салудың қала құрылысы жобаларына:

      1) тұрғындарының есептік саны жүз мың адамнан асатын қалалардың бас жоспарлары;

      2) тұрғындарының саны жүз мың адамға дейінгі қалалардың бас жоспарлары;

      3) тұрғындарының саны бес мың адамнан асатын елді мекендердің бас жоспарлары;

      4) тұрғындарының саны бес мың адамға дейінгі ауылдық елді мекендердің бас жоспарлары – даму және құрылыс салу схемалары (халқының саны аз елді мекендердің бас жоспарларының оңайлатылған нұсқасы);

      5) техникалық-экономикалық негіздемелердің құрамындағы ахуалдық жоспарларды және бас жоспарларды немесе ғимараттар мен құрылыстардың, олардың кешендерінің құрылысына арналған жобалау-сметалық құжаттаманы қоспағанда, қалалардың аумақтарының жекелеген бөліктерін қала құрылысы игеруінің жобалары (егжей-тегжейлі жоспарлау жобалары, өнеркәсіптік аймақты жоспарлау жобалары және қолданыстағы бас жоспардың туындысы болатын құрылыс салу жоспарлары) жатады.

      Ескерту. 61-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

      62-бап. Сәулет жобасы

      1. Сәулет жобасы ғимаратты (монументтi) жасаудың дербес жобасы ретiнде, сондай-ақ құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының бiр бөлігi ретiнде құрылыс жобасын немесе құрылысқа арналған өзге де құжаттаманы әзiрлеу үшiн қажеттi көлемде объектiге қойылатын әлеуметтiк, экономикалық, функционалдық, инженерлiк, техникалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы, санитариялық-гигиеналық, экологиялық, сондай-ақ энергия тиімділігі және өзге де талаптар кешендi түрде ескерiлетiн сәулеттік-көркемдiк, композициялық және көлемдiк-жоспарлау шешiмдерін қамтуға тиіс.

      2. Сәулет жобасы:

      1) тапсырысшы (инвестор) бекiткен, жобалауға арналған тапсырмалар және алаңдарды (трассаларды) таңдау жөніндегi материалдар, инженерлiк iзденулер нәтижелерi, объектiнi инженерлiк қамтамасыз етудiң техникалық талаптары негiзiнде;

      2) бекiтiлген қала құрылысы жобалары мен алдын ала жобалау құжаттамаларына сәйкес;

      3) республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет-жоспарлау тапсырмасына сәйкес;

      4) қызметінің негізгі нысанасы Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру және өткізу, сондай-ақ халықаралық мамандандырылған көрменің аумағын көрмеден кейін пайдалану болып табылатын, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлға берген сәулет-жоспарлау тапсырмасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің объектілері бойынша әзірленеді.

      Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің объектілері бойынша сәулет жобасын және жобалау алдындағы құжаттаманы бір мезгілде әзірлеуге жол беріледі.

      3. Құрылыстың жобасын әзiрлеу кезiнде сәулет жобасының шешiмдерiнiң сақталуы мiндеттi.

      Сәулет жобаларын өзгерту автордың (авторлардың) келiсiмiмен не оның (олардың) қатысуымен жүргiзiлуi мүмкiн. Егер бұл орайда сәулет-жоспарлау тапсырмасының талаптарынан ауытқушылық пайда болса, тапсырма берген органмен келiсу талап етiледi.

      4. Техникалық жағынан күрделi емес объектiлердiң құрылысына (реконструкциялауға, қайта жобалауға, қайта жабдықтауға) арналған жобалық құжаттаманы әзiрлеудi оңайландыру қажет болған жағдайда, сәулет жобасы сәулет-жоспарлау тапсырмасына сәйкес нобай (нобайлық жоба) түрiнде орындалуы мүмкiн.

      Ескерту. 62-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледі); 03.12.2013 № 151-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      63-бап. Құрылыс жобасы

      1. Жаңа үйлер мен ғимараттардың, олардың кешендерінің, инженерлік және көлік коммуникацияларының құрылыс жобасы (жобалау-сметалық құжаттамасы) объектінің орналасқан жерiнiң қала құрылысы тұрғысынан негiзділігін, құрылыс жүргiзу және құрылысы аяқталған объектiні пайдалануға тапсыру үшiн қажеттi көлемде экономикалық, сәулет, көлемдiк-жоспарлау, функционалдық, технологиялық, конструкциялық, инженерлiк, табиғат қорғау, энергия үнемдеу шешімдері мен өзге де шешiмдерді қамтуға тиiс.

      Құрылыс жобаларына жүргізілген техникалық зерттеп-қарау нәтижелері негізінде орындалған және:

      1) бұрыннан бар объектілерді күрделі жөндеуге немесе ғимараттар мен құрылысжайларды реставрациялауға;

      2) пайдаланылатын объектілерді реконструкциялауға, кеңейтуге, жаңғыртуға немесе техникалық қайта жарақтандыруға;

      3) авариялық үйлер мен ғимараттарды бұзуды қоспағанда, өз ресурсын тауысқан бөлшектенетін объектiлердi кейiннен кәдеге жаратуға;

      4) құрылысы тоқтатыла тұрған аяқталмаған объектілерді консервациялауға (консервациядан алуға) арналған жобалау-сметалық құжаттама да жатады.

      2. Заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген құрылыс жобасының жобалық шешiмдерi мен көрсеткiштерi оны iске асыру кезiнде мiндеттi болып табылады.

      3. Құрылыс жобасы:

      1) тапсырысшы бекiткен, жобалауға берілген тапсырмалар, жер учаскесiн (алаңдарды, трассаларды) таңдау мен бөлу (пайдалануға берiлген рұқсат) жөніндегi материалдар, объектiнi инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз етудiң техникалық талаптары, инженерлiк iзденулердiң, тапсырысшының жобалау алдындағы қызметiнiң нәтижелерін қоса алғанда, өзге де бастапқы деректердiң нәтижелері негiзiнде;

      2) құрылыстағы инвестициялардың заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген негiздемелерiне (техникалық-экономикалық негiздемелерге, техникалық-экономикалық есептерге), ал қажет болған жағдайда жобада қолданылатын құрылыс материалдарының, бұйымдардың, конструкциялардың, инженерлiк жабдықтар мен құрылғылардың мердiгермен келiсiлген тiзбесiне сәйкес;

      3) облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың), аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет-жоспарлау тапсырмасына сәйкес;

      4) қызметінің негізгі нысанасы Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру және өткізу, сондай-ақ халықаралық мамандандырылған көрменің аумағын көрмеден кейін пайдалану болып табылатын, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлға берген сәулет-жоспарлау тапсырмасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің объектілері бойынша әзірленеді.

      Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша құрылыс жобасын және жобалау алдындағы құжаттаманы бір мезгілде әзірлеуге жол беріледі.

      Бекiтiлген қала құрылысы және (немесе) сәулет жобалары болған жағдайда құрылыс жобасын әзірлеуге арналған бастапқы құжаттама оларда қабылданған шешімдерге сәйкес келуге тиіс.

      4. Осы Заңның 62-бабының 4-тармағында көзделген жағдайларда нобай (нобайлық жоба) құрылыс жобасы болып табылады.

      5. Бекiтiлген құрылыс жобасына құрылыс-монтаж жұмыстары барысында өзгерiстер енгiзу тәртiбi сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган заңдарда белгiлеген тәртiппен бекiтетiн мемлекеттiк, авторлық және техникалық қадағалау жүргiзу жөнiндегi мемлекеттiк құрылыс нормаларымен және ережелерiмен белгiленедi.

      Ескерту. 63-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.01.10. № 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.07.10. № 180-IV, 2012.01.13 № 542-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледі); 03.12.2013 № 151-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      63-1-бап. Құрылыс жобаларының мемлекеттік банкі

      1. Құрылыс жобаларының мемлекеттік банкін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ құрылыс жобаларының мемлекеттік банкінен техникалық-экономикалық негіздемелерді, үлгілік жобаларды және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын беру жөніндегі қызмет мемлекеттік монополияға жатады.

      2. Мемлекеттік сараптама ұйымы құрылыс жобаларының мемлекеттік банкін қалыптастыруды және жүргізуді, сондай-ақ құрылыс жобаларының мемлекеттік банкінен мемлекеттік инвестициялар мен квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты есебінен әзірленген техникалық-экономикалық негіздемелерді, үлгілік жобаларды және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын беруді жүзеге асырады.

      3. Мемлекеттік монополия субъектісі өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларын сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган монополияға қарсы органмен келісу бойынша белгілейді.

      4. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген сәулет туындыларына мүліктік (айрықша) авторлық құқықтар Қазақстан Республикасының авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңнамасымен реттеледі.

      Ескерту. 9-тарау 63-1-баппен толықтырылды - ҚР 29.06.2020 № 352-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      64-бап. Жобалар сараптамасы

      Ескерту. 64-бап алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

      9-1-тарау. Жобалар сараптамасы

      Ескерту. 2-бөлім 9-1-тараумен толықтырылды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

      64-1-бап. Құрылыс және аумақтардың қала құрылысын жоспарлау саласындағы жобаларға сараптама

      1. Объектілердің құрылысы саласындағы жобаларға ведомстводан тыс кешенді сараптаманы сараптама ұйымдары жүргізеді және техникалық-экономикалық негіздемелердің немесе жобалау-сметалық құжаттаманың тиісті бөлімдері (бөліктері) бойынша аттестатталған сарапшылар жүзеге асырады.

      Аумақтарда қала құрылысын жоспарлау саласындағы жобаларға кешендi қала құрылысы сараптамасын мемлекеттік сараптама ұйымы барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу қағидаларына сәйкес жүргізеді.

      Оң сараптама қорытындылары қаралған жобаларды бекіту үшін негіз болып табылады.

      1-1. Азаматтық істер, қылмыстық істер, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізу кезінде объектілер құрылысы саласындағы жобалардың ведомстводан тыс кешенді сараптамасының қорытындысына қатысты тиісінше Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексінде, Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде не Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген тәртіппен сот сараптамасы жүргізілуі мүмкін.

      2. Міндетті сараптамаға:

      1) барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобалары;

      2) бюджет қаражаты есебінен немесе осы қаражаттың қатысуымен қаржыландырылатын, сондай-ақ бюджет қаражатының қатысуынсыз тұрғызылатын, бірақ шығарылатын өнімнің немесе көрсетілетін қызметтердің көлеміндегі мемлекеттік меншіктің үлесі заңнамада белгіленген тәртіппен көзделетін, сондай-ақ мемлекет кепілдігімен не мемлекет кепілгерлігімен мемлекеттік емес қарыз қаражаттың қатысуынсыз тұрғызылатын үйлер мен ғимараттарды, олардың кешендерін, инженерлік және көлік коммуникацияларын салуға арналған техникалық-экономикалық негіздемелер және жобалау-сметалық құжаттама;

      3) осы Заңның 60-бабының 2-тармағында келтірілген техникалық жағынан күрделi емес объектiлер құрылысының жобаларын қоспағанда, бюджет қаражатының немесе мемлекеттiк инвестициялардың өзге де нысандарының қатысуынсыз қаржыландырылатын объектілердің құрылысына арналған жобалау-сметалық құжаттама жатады.

      2-1. Алып тасталды – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4. Осы Заңның 60-бабының 2-тармағында көрсетілген техникалық жағынан күрделі емес объектілер міндетті сараптамаға жатпайды.

      5. Бұрын салалық және ведомстводан тыс кешенді сараптамалардың оң қорытындылары берілген, құрылыстың бекітілген жеке жобаларын қайта қолдану кезінде, сондай-ақ жаппай құрылысқа арналған қолданыстағы үлгілік жобаларды қайта байланыстыру кезінде қайталама салалық сараптамалар жүргізілмейді, бірақ бұл жобаларды нақты жергілікті жерге және жағдайларға байланыстыру бөлігінде ведомстводан тыс кешенді сараптамадан өтеді.

      6. Міндетті ведомстводан тыс кешенді сараптамаға жататын құрылыс жобаларын (техникалық-экономикалық негіздемелерді немесе жобалау-сметалық құжаттаманы), оның оң қорытындысы болмаса, бекітуге және одан әрі іске асыруға жол берілмейді.

      7. Құрылыс жобаларының (техникалық-экономикалық негіздемелердің немесе жобалау-сметалық құжаттаманың) тапсырыс берушісі осы жоба бойынша сараптама жұмыстарының тапсырыс берушісі де болып табылады. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделген жағдайларда, тапсырыс берушінің міндетіне құрылыс жобаларын әзірлеуге және оларға сараптама жасауға бөлек конкурстарды ұйымдастыру және өткізу кіреді. Бөлек конкурстар жобаны дайындау мен өткізілген конкурс нәтижелері бойынша сол уақытқа жеңімпаз деп айқындалған сараптама ұйымына оны ұсыну арасында үзіліс болмайтындай мерзімдерде өткізіледі.

      8. Ведомстводан тыс кешенді сараптамаға жататын, бірақ мемлекеттік монополияға жатпайтын және мемлекеттік сатып алу нысанасы болып табылмайтын жобалардың тапсырыс берушісі сараптама жүргізу үшін өз қалауы бойынша кез келген аккредиттелген сараптама ұйымын таңдауға құқылы.

      9. Тапсырыс берушілер ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу үшін мемлекеттік нормативтерде көзделген құжаттардың толық жинақталымын ұсынуға міндетті. Сараптама жүргізу үшін ұсынылған құжаттардың анықтығына тапсырыс беруші жауапты болады.

      10. Сараптама ұйымдары сараптама комиссияларын (сараптама топтарын) құрады, сондай-ақ мамандарды (мамандандырылған институттар мен ұйымдарды), оның ішінде шет мемлекеттің тиісті органы берген сараптама қызметімен айналысу құқығына арналған құжаттары бар шетелдік сарапшыларды тартады.

      Қаралатын жобаларды дайындауға және (немесе) әзірлеуге тікелей немесе жанама қатысқан не оларды әзірлеген жобалау ұйымдарының өкілдері болып табылатын мамандарды сараптама комиссияларының (сараптама топтарының) құрамына кіргізуге, сондай-ақ жобаларға ведомстводан тыс кешенді сараптамаға қатысудың өзге де нысанына тартуға жол берілмейді.

      11. Тапсырыс берушілер және жобалаушылар, сондай-ақ сарапшылар немесе сараптама ұйымдары тараптардың бірі жобаларға ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу немесе оның нәтижесін шығару тәртібін бұзған жағдайларда, осы өтінішін негіздей отырып, сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органға жүгінуге құқылы.

      Тапсырыс беруші жүргізілген ведомстводан тыс кешенді сараптаманың нәтижелерімен келіспеген кезде сарапшылардың қорытындысына Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасай алады.

      12. Тапсырыс беруші сапасыз әзірленген және бұрын сараптамамен мақұлданған жобаға және (немесе) құрылыс барысында анықталған бекітілген жобадан негізсіз ауытқуларға байланысты жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасына өзгерістер енгізу қажеттігін анықтаған жағдайда да сараптама жүргізіледі.

      Мұндай жағдайда, тапсырыс беруші сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органға тиісті ақпаратты жібереді.

      13. Ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететін жекелеген құрылыс объектілері бойынша ведомстводан тыс кешенді сараптама ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететін жекелеген объектілерді салуға арналған жобалау-сметалық құжаттаманы кезең-кезеңімен әзірлеу мен келісудің жеке-дара жоспарларына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ерекше реттеуді және (немесе) қала құрылысы регламентациясын талап ететін жекелеген объектілерді салуға арналған жобалау-сметалық құжаттаманы кезең-кезеңімен әзірлеу мен келісу тәртібі қаржыландыру көздеріне қарамастан, жаңа ғимараттар мен құрылыстарды, олардың кешендерiн, инженерлiк және көлiк коммуникацияларын салуға, сондай-ақ олардың қазiргi барларын өзгертуге (реконструкциялауға, кеңейтуге, техникалық тұрғыдан қайта жарақтандыруға, жаңғыртуға және күрделi жөндеуге) арналған техникалық-экономикалық негiздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға кешендi ведомстводан тыс сараптама жүргiзу қағидаларымен реттеледі.

      14. Тапсырыс берушілер кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу үшін барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу қағидаларына сәйкес құжаттардың толық жиынтығын ұсынуға міндетті. Сараптама жүргізу үшін ұсынылған құжаттардың анықтығы үшін тапсырыс беруші жауапты болады.

      Мыналар кешенді қала құрылысы сараптамасына тапсырыс берушілер болып табылады:

      жалпымемлекеттік маңызы бар жобалар бойынша – сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган;

      өңірлік маңызы бар жобалар және елді мекендерді дамыту мен оларда құрылыс салу жобалары бойынша жергілікті атқарушы органдар.

      Қала құрылысы жобаларына тапсырыс беруші осы жоба бойынша сараптама жұмыстарына тапсырыс беруші де болып табылады.

      Ескерту. 64-1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI Заңымен (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      64-2-бап. Құрылыс жобаларына ведомстводан тыс кешенді сараптаманың құны және оны жүргізу мерзімдері

      1. Құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптама қаралып отырған жобаны әзірлеу құнына шығындарды жатқыза отырып, сараптамаға тапсырыс берушілер мен сараптама ұйымдары жасасатын шарттар негізінде жүзеге асырылады.

      2. Қаржыландыру көзiне қарамастан, мемлекеттiк сараптама ұйымы салалық сараптамалардың қатысуымен орындайтын сараптама жұмыстарының құны сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган бекiткен объектілердің құрылысы жобаларына кешенді ведомстводан тыс сараптама жүргізу жөніндегі жұмыстардың құнын айқындау қағидаларына сәйкес белгіленеді.

      3. Аккредиттелген сараптама ұйымдары салалық сараптамалардың қатысуымен орындайтын сараптама жұмыстарының құны тапсырыс беруші мен сараптамалық ұйымның арасында жасалған шартқа сәйкес белгіленеді.

      Мемлекеттік сатып алулар шеңберінде орындалатын шарттар бойынша сараптама жұмыстарының құны сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган бекiткен объектілердің құрылысы жобаларына кешенді ведомстводан тыс сараптама жүргізу жөніндегі жұмыстардың құнын айқындау қағидаларына сәйкес белгіленетін құннан төмен болмауға тиіс.

      4. Құрылыстың техникалық-экономикалық негіздемесіне, сондай-ақ құрылысқа арналған жобалау-сметалық құжаттамаға ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізу тәртібі мен ұзақтығы (мерзімдері) сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен айқындалады және құрылыс объектілерін жобалау саласындағы сараптама қызметінің барлық субъектілері үшін бірыңғай болып табылады.

      Ескерту. 64-2-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      64-3-бап. Жобаларға сараптама түрлері

      1. Жобаларға сараптама мынадай түрлерге бөлінеді:

      1) аккредиттелген сараптама ұйымдары немесе тиісті аттестаты бар сарапшылар жүзеге асыратын, құрылысқа арналған жобаларға сараптама (құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге, жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптама);

      2) мемлекеттік монополияға жатқызылған құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешенді сараптама;

      3) кешенді қала құрылысы сараптамасы – мемлекеттік монополияға жатқызылған, барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына сараптама;

      4) мүдделі мемлекеттердің уәкілетті органдары құратын халықаралық сараптама комиссиялары жүзеге асыратын, объектілерді жобалау және салу немесе аралас шекара маңы аумақтарының қала құрылысын жоспарлау бойынша тиісті халықаралық шарттардың екі және одан да көп қатысушы мемлекеттері үшін өзара мүддені білдіретін жобаларға мемлекетаралық сараптама.

      2. Әр түрлі деңгейдегі аумақтардың қала құрылысын жоспарлау жобалары (қала құрылысы жобалары) осы Заңда, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерде белгіленген тәртіппен кешенді қала құрылысы сараптамасынан өтеді. Кешенді қала құрылысы сараптамасының оң қорытындылары тиісті деңгейдегі қала құрылысы жобаларын бекіту және оларды одан әрі іске асыру үшін негіз болып табылады.

      3. Екі және одан да көп елдердің мүдделерін қозғайтын жобалар бойынша мемлекетаралық сараптама жүргізу тәртібі халықаралық шартқа сәйкес белгіленеді.

      Ескерту. 64-3-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

      64-4-бап. Мемлекеттік монополияға жатқызылған сараптама қызметі

      1. Мемлекеттiк монополияға:

      1) барлық деңгейлердегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасы;

      2) мыналар:

      қаржыландыру көздеріне қарамастан, ықтимал қауіпті құрылыс объектілеріне жататын жаңа өндірістік ғимараттар мен құрылысжайларды, сондай-ақ техникалық және (немесе) технологиялық жағынан күрделі жаңа объектілерді, олардың кешендерін, инженерлік және көліктік коммуникацияларын салу;

      бюджет қаражаты және мемлекеттік инвестициялардың өзге де нысандары есебінен қаржыландырылатын, мыналарға:

      ықтимал қауіпті;

      техникалық және (немесе) технологиялық жағынан күрделі объектілерге жатқызылған қолданыстағы объектілерді реконструкциялау, кеңейту, жаңғырту, техникалық жағынан қайта жарақтандыру және күрделі жөндеу;

      квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты есебінен қаржыландырылатын, жауапкершіліктің бірінші деңгейіне жатқызылған қолданыстағы объектілерді реконструкциялау, кеңейту, жаңғырту, техникалық жағынан қайта жарақтандыру және күрделі жөндеу;

      сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы уәкілетті орган әзірлеген үлгілік жобалар үшін құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге, жобалау-сметалық құжаттамаға) ведомстводан тыс кешендi сараптама жатады.

      2. Мемлекеттік монополияға жатқызылатын қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасы мен ведомстводан тыс кешенді сараптаманы мемлекеттік сараптама ұйымы жүзеге асырады.

      Азаматтық істер, қылмыстық істер, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізу кезінде мемлекеттік монополияға жатқызылатын қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасы мен ведомстводан тыс кешенді сараптаманың қорытындысына қатысты тиісінше Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексінде, Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде не Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген тәртіппен сот сараптамасы жүргізілуі мүмкін.

      Тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өндірумен технологиялық байланысты қызметке "бір терезе" қағидаты бойынша құрылыс жобаларына қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасы мен ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізуді ұйымдастыру үшін портал мен ақпараттық жүйені жүргізу жатқызылады.

      3. Осы баптың талаптары Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің және ерекше индустриялық аймақтардың объектілеріне қолданылмайды.

      Ескерту. 64-4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      64-5-бап. Аккредиттелген сараптама ұйымдары

      1. Аккредиттелген сараптама ұйымдары:

      осы Заңның 64-4-бабының 1-тармағында көзделген жобаларды қоспағанда, құрылысқа арналған жобаларға (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) міндетті ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізеді;

      палата құрылған кезден бастап оның мүшелері (қауымдастырылған мүшелері) болуға міндетті.

      1-1. Ерекше индустриялық аймақтың аккредиттелген сараптама ұйымы ерекше индустриялық аймақтың аумағында объектілер салуға арналған жобаларға (техникалық-экономикалық негіздемелерге және жобалау-сметалық құжаттамаға) міндетті ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізеді. Ерекше индустриялық аймақтың аккредиттелген сараптама ұйымы аккредиттелген сараптама ұйымдарының кәсіби бірлестігінің мүшесі (қауымдастырылған мүшесі) болып табылмайды.

      2. Аккредиттелген сараптама ұйымдары, егер:

      1) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2) объектілердің (кешендердің) құрылысы іске қосу кешендері немесе кезек бойынша көзделсе;

      2-1) алып тасталды - ҚР 26.12.2018 № 202-VI Заңымен (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі);

      3) инженерлік немесе көліктік инфрақұрылымның желілік құрылыстарын салу жеке учаскелерге (кесінділерге) бөлінсе, жергілікті сараптама қорытындыларын бере отырып, жобаға арналған құжаттардың толық жинақталымына тұтастай да, жобаның жекелеген бөлімдеріне (бөліктеріне) де сараптама жүргізуге құқылы.

      Жобаның жекелеген бөлімдері (бөліктері) бойынша ведомстводан тыс кешенді сараптаманың жергілікті қорытындылары жобалау-сметалық құжаттаманы тұтастай бекіту үшін негіздер болып табылмайды, бірақ жиынтық сараптама қорытындысының құрамында пайдаланылады. Техникалық зерттеп-қарау нәтижелері негізінде объектідегі тозған элементтерді немесе инженерлік жүйелерді ауыстыру арқылы пайдалану сапаларын қалпына келтіру мақсатында күрделі жөндеу жүргізу үшін сметалық құжаттаманы әзірлеу ғана талап етілетін жағдайларға, бұл талап қолданылмайды.

      3. Міндетті түрде ведомстводан тыс кешенді сараптама жүргізуді талап етпейтін құрылыс жобаларына осы сараптаманы тапсырыс берушінің шешімі бойынша аккредиттелген сараптама ұйымы да жүргізуі мүмкін.

      4. Ерекше индустриялық аймақтың аккредиттелген сараптама ұйымдарын қоспағанда, аккредиттелген сараптама ұйымдары осы Заңда көзделген сараптама қызметінен басқа қандай да бір өзге қызметпен айналысуға құқылы емес.

      Ескерту. 64-5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); ҚР 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      64-6-бап. Құрылыс объектілерін жобалау саласындағы сарапшылар

      1. Құрылыс объектілерін жобалау және қала құрылысы жобалары саласында сараптама қызметімен айналысу құқығына аттестат алу үшін жеке тұлғаның тиісті мамандық бойынша жоғары білімі, объектілер құрылысына, қала құрылысы жобаларына арналған техникалық-экономикалық негіздемелердің немесе жобалау-сметалық құжаттаманың тиісті бөлімі (бөлігі) бойынша жобалау саласында кемінде бес жыл жұмыс өтілі болуға және аттестаттаудан өтуге тиіс. Аттестаттау рәсімі ағылшын тілінде өткізілуі мүмкін.

      2. Үш жыл бойы практикалық сараптама қызметімен айналыспаған аттестатталған сарапшы қайта аттестаттаудан өткеннен кейін ғана сараптама қызметін жүзеге асыруға жіберіледі.

      3. Сарапшыларды басқа аккредиттелген немесе мемлекеттік сараптама ұйымымен жасалған шарт бойынша штаттан тыс сарапшылар ретінде тарту, сондай-ақ сараптама ұйымы басшылығының тапсырмасы бойынша жобаның жекелеген бөлімдеріне (бөліктеріне) сараптамалар орындау жағдайларын қоспағанда, олар сараптама қызметін жеке-дара жүзеге асыруға құқылы емес.

      Ескерту. 64-5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      64-7-бап. Аккредиттелген сараптама ұйымдарын және аттестатталған сарапшыларды есепке алу

      Аккредиттелген сараптама ұйымдарын және аттестатталған сарапшыларды есепке алу тізілімдерді жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

      Аккредиттелген сараптама ұйымдарының тізілімі заңды тұлғаның деректемелері, аккредиттеу туралы куәліктің берілген күні мен нөмірі туралы, жобалардың әртүрлі бөлімдеріне сараптама бойынша мамандандырылған аттестатталған сарапшылардың штатта бар-жоғы туралы ақпарат жиынтығын, сондай-ақ осы заңды тұлғаға қатысты Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, қолданылған жауаптылық шаралары туралы мәліметтерді қамтиды.

      Аттестатталған сарапшылардың тізілімі сарапшының жеке деректері, аттестаттың берілген күні мен нөмірі туралы, мамандануы, білімі және кәсібі бойынша жұмыс өтілі туралы ақпарат жиынтығын, сондай-ақ сарапшыға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, қолданылған жауаптылық шаралары туралы, оның ішінде сарапшыны жосықсыз деп тани отырып аттестатынан айыру туралы мәліметтерді қамтиды.

      64-8-бап. Сараптама қызметі субъектілерінің құқықтары, міндеттері және жауаптылығы

      1. Сараптама ұйымдарының құқықтары мен міндеттері осы Заңда және өз жарғыларында белгіленеді.

      2. Сарапшы:

      1) сараптама комиссияларының (сараптама топтарының) құрамында аумақтардың қала құрылысын жоспарлау жобалары бойынша кешенді қала құрылысы сараптамасына қатысуға;

      1-1) кәсіптік мамандануына сәйкес қала құрылысы жобасының жекелеген бөлімдері (бөліктері) бойынша сараптаманы жүзеге асыруға, олар бойынша сараптама қорытындысының тиісті бөліктерін жасауға, тапсырыс беруші кері қайтарып алынатын сараптама қорытындысының тұжырымдарында айтылған шарттарды (талаптарды) орындамаған жағдайда сараптама ұйымының бұрын берілген қорытындыны кері қайтарып алуына бастама жасауға;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жобаның бөліміне (бөлігіне) тапсырыс берушілерден және оны әзірлеушілерден қажетті материалдар мен ақпаратты сұратуға және алуға;

      3) аттестатта көрсетілген кәсіптік мамандануына сәйкес жобалардың жекелеген бөлімдері (бөліктері) бойынша сараптаманы жүзеге асыруға, олар бойынша сараптама қорытындысының тиісті бөліктерін жасауға, тапсырыс беруші кері қайтарып алынатын сараптама қорытындыларының түйіндерінде ескертілген шарттарды (талаптарды) орындамаған жағдайларда, сараптама ұйымының бұрын берілген қорытындыларды кері қайтарып алуына бастамашы болуға құқылы. Жобаның жекелеген бөлімдері (бөліктері) бойынша сарапшы жасаған жергілікті қорытындылар жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын тұтастай бекітуге негіздер болып табылмайды, бірақ жиынтық сараптама қорытындысының құрамында пайдаланылады;

      4) педагогикалық, ғылыми және (немесе) өзге де шығармашылық қызметпен айналысуға құқылы.

      3. Сарапшыға:

      1) дайындауға сарапшының өзі тікелей немесе жанама қатысқан не жұбайының (зайыбының) және (немесе) жақын туыстарының қатысуымен орындалған жобалар бойынша сараптама жүргізуге;

      2) кәсіпкерлік қызметтің сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметімен байланысты өзге де түрлерімен айналысуға;

      3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің өзге де субъектілерімен еңбек, қаржылық және (немесе) басқа да тәуелді қатынастарда болуға тыйым салынады.

      4. Сарапшы:

      1) кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін сараптама ұйымдарының біреуінде штатта тұруға;

      2) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, қаралатын жобалар бойынша құпиялықты сақтауға және қызметтік және коммерциялық құпияны қамтамасыз етуге;

      3) тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде), лауазымы, аттестат нөмірі және оның берілген күні көрсетілген мөрі болуға;

      4) өзінің кәсіптік біліктілігін кезең сайын арттырып отыруға;

      5) кәсіптік әдепті сақтауға міндетті.

      5. Сараптаманың сапасыз жүргізілу фактілері анықталған жағдайларда, сараптама ұйымдары мен сарапшылар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Сараптама жүргізілгеннен кейін бекітуге ұсынылған сапасыз жобалар үшін сараптама ұйымдары жобалардың тиісті әзірлеушілерімен қатар жауаптылықта болады.

      Ескерту. 64-8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін тоғыз ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      64-9-бап. Сараптама қызметінің тәуелсіздігі

      1. Сарапшылар өз қызметінде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінен тәуелсіз болады.

      2. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, құжаттаманы сараптамаға қабылдау, жобаларды қарау, олар бойынша сараптама қорытындыларын дайындау және ресімдеу барысында сарапшылардың немесе сараптама ұйымдарының жұмысына араласуға ешкім де құқылы емес.

      3. Мемлекеттік органдар мен ұйымдар, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің өзге де субъектілері сарапшылар мен сараптама ұйымдарының кәсіптік қызметіне араласқаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      64-10-бап. Сараптама ұйымдарына қойылатын талаптар

      1. Сараптама ұйымдарының құрамында жобаның негізгі бөлімдеріне сәйкес мамандандыру бойынша аттестатталған кемінде бес сарапшы болуға тиіс.

      1-1. Ерекше индустриялық аймақтың сараптама ұйымының құрамында жобаның негізгі бөлімдеріне сәйкес келетін мамандандыру бойынша аттестатталған кемінде жеті сарапшы болуға тиіс.

      2. Сараптама ұйымдары мемлекеттік тіркелгеннен кейін:

      1) сараптама ұйымдарын аккредиттеу қағидаларына сәйкес аккредиттеуден өтуге;

      2) іс қағаздарын жүргізу шеңберінде құжаттардың сараптамаға келіп түскен күні мен сараптама қорытындылары берілген күннің есебін жүргізуге міндетті.

      2-1. Ерекше индустриялық аймақтың сараптама ұйымы:

      1) сараптама ұйымдарын аккредиттеу қағидаларына сәйкес аккредиттеуден өтуге;

      2) іс қағаздарын жүргізу шеңберінде құжаттар сараптамаға келіп түскен күн мен сараптама қорытындылары берілген күннен бастап есепке алуды жүргізуге міндетті.

      Ескерту. 64-10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 01.04.2021 № 26-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      64-11-бап. Аккредиттелген сараптама ұйымдарының кәсіптік бірлестігі

      1. Палата қызметі осы Заңмен, Қазақстан Республикасының коммерциялық емес ұйымдар туралы заңнамасымен және жарғымен реттеледі.

      Кіру жарналарын алуға жол берілмейді.

      2. Палатаның жоғары басқару органы оның мүшелерінің жалпы жиналысы (өкілдер жиналысы) болып табылады.

      3. Палатаны басқарудың атқарушы органы оның мүшелерінің жалпы жиналысы (өкілдер жиналысы) сайлаған басқарма болып табылады.

      Палата басқармасының құрамына сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органның кемінде үш өкілі де кіреді.

      4. Палатаның функцияларына:

      1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарында, сондай-ақ халықаралық ұйымдарда өз мүшелерінің құқықтары мен заңды мүдделерін білдіру, қорғау;

      2) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) сарапшылардың біліктілігін арттырудың тұрақты жұмыс істейтін курстарын өткізу;

      4) сарапшылар мен сараптама ұйымдары жұмысының оң тәжірибесіне талдау жүргізу, оны қорыту және тарату;

      5) сарапшылардың әдеп кодексін әзірлеу және оның сақталуын тексеру;

      6) жарғыда көзделген өзге де функциялар жатады.

      5. Палата өзінің интернет-ресурсында аккредиттелген сараптама ұйымдары туралы ақпаратты орналастырады.

      Ескерту. 64-11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3-бөлiм. ҚҰРЫЛЫС
10-тарау. ҚҰРЫЛЫС ПРОЦЕСIН МЕМЛЕКЕТТIК РЕТТЕУ

      65-бап. Тапсырысшылар мен мердiгерлер

      1. Құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарға байланысты мемлекеттiк сатып алуға жатпайтын (құрылысқа арналған жобалау, iздену, сараптау, зерттеу жұмыстарын, тапсырыс бойынша құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндiрудi қоса алғанда) қатынастардың негiзгi қатысушылары жобаның (бағдарламаның) тапсырысшы-инвесторы не оның уәкiлдiк берген адамы мен мердiгер (бас мердiгер) болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдiктер, азаматтығы жоқ адамдар, отандық және шетелдiк заңды тұлғалар құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстардың тапсырысшылары бола алады.

      3. Қазақстан Республикасының аумағында сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметiнiң тиiстi түрлерiн жүзеге асыруға лицензиясы бар жеке және заңды тұлғалар (бiрлескен кәсiпорындарды қоса алғанда) құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарды орындайтын мердiгерлер бола алады.

      4. Техникалық жағынан күрделі объектілерді, оның ішінде бірегей құрылыс объектілерін және ірі инвестициялық жобаларды салу үшін және мемлекеттік сатып алуды қазынашылық қолдап отыруды енгізу шеңберінде іске асырылатын "пилоттық" жобалар үшін жобаның (бағдарламаның) тапсырыс берушісі (инвесторы) объектілерді салу жобасын басқару жөніндегі инжинирингтік ұйымдарды тарта алады.

      Объектілерді салу жобасын басқару жөніндегі инжинирингтік қызметтер көрсету тәртібін және объектілерді салу жобасын басқару жөніндегі қызметтерді көрсететін ұйымдарға қойылатын біліктілік талаптарын сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілейді.

      Ескерту. 65-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.11. № 204 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      66-бап. Мердiгер таңдау

      1. Тапсырысшының (инвестордың не оның уәкiлдiк берген адамының) мемлекеттiк сатып алуға жатпайтын мердiгерлiк жұмыстарды орындау үшiн мердiгер таңдауы:

      1) егер бұл жоба (бағдарлама) үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, конкурс өткiзiлмей;

      2) жабық немесе ашық конкурстың (тендердiң) нәтижелерi бойынша;

      3) конкурсқа (тендерге) қатысуға үмiткерлердiң алдын ала бiлiктiлiгi арқылы немесе онсыз жүзеге асырылуы мүмкiн.

      2. Мердiгерлiк жұмыстарға конкурстардың (тендерлердiң) негiзгi қатысушылары:

      1) тапсырысшы не оның тапсырысшы өкiлеттiктерi негiзiнде жұмыс iстейтiн уәкiлдiк берген адамы арқылы конкурстарды (тендерлердi) ұйымдастырушы (өткiзушi);

      2) конкурстың қазылар алқасы (тендер комиссиясы) - конкурсты (тендердi) ұйымдастырушының (өткiзушiнiң) тұрақты немесе уақытша алқалық жұмыс органы;

      3) үмiткерлер - ұйымдастырушыға (өткiзушiге) ашық конкурсқа қатысу ниетi туралы өтiнiм берiп, ресми түрде өтiнiш жасаған, конкурсқа (тендерге) қатысуға жiберiлген тұлғалар, сондай-ақ жабық конкурсқа (тендерге) қатысуға шақыру алған тұлғалар.

      3. Мердiгер таңдау жөнінде конкурс (тендер) өткiзу туралы шешiм қабылдаған кезде, сондай-ақ жобаны (бағдарламаны) iске асырудың басында тапсырысшының:

      1) құрылыс үшiн қажеттi қаржыландыру көздерi немесе жобаны (бағдарламаны) iске асыру үшiн керек етiлетiн уақыт кезеңiнде қажеттi сомаға билiк ету құқығы болуға тиiс. Бұл ереже құрылысты мердiгердiң қаржыландыруы жөнiндегi талап конкурс (тендер) ережелерiне енгiзiлген жағдайда қолданылмайды;

      2) жер учаскесiне (құрылысқа арналған алаңға немесе трассаға) тиiстi құқықтары немесе атқарушы органның оны беру туралы шешiмi болуға тиiс.

      4. Егер мердiгерді таңдау жөніндегi конкурс (тендер) шарттарында инвестицияларға негіздемелер жасау және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзiрлеу тапсырыс берушінің мiндетiне кiретіні айқындалса, онда мердiгерлiк жұмыстарға конкурс (тендер) өткiзу кезiнде тапсырыс берушіде қажеттi мiндетті ведомстводан тыс кешенді сараптамадан өткен, белгiленген тәртiппен бекiтiлген инвестициялар негіздемесі мен жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы болуы мiндеттi.

      5. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының аумағы мердiгер таңдау жөніндегi ашық конкурс (тендер) ұйымдастырылатын және өткiзiлетiн жер болып табылады.

      6. Егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, конкурстың (тендердiң) тәртiбi мен талаптарын тапсырысшы немесе оның тапсыруымен конкурсты ұйымдастырушы (өткiзушi) белгiлейдi.

      7. Конкурстарға (тендерлерге) қатысуға:

      1) Қазақстан Республикасының аумағында шаруашылық қызметтi жүргiзуге заңдарда белгiленген тәртiппен рұқсат етiлмеген жеке және заңды тұлғалар;

      2) банкрот деп жарияланған заңды тұлғалар;

      3) конкурсты (тендердi) ұйымдастырушылар (өткiзушiлер) не оның қазылар алқасының (тендер комиссиясының) мүшелерi болып табылатын тұлғалар;

      4) заңдарда белгiленген тәртiппен тiркелмеген ұйымдар жiберiлмейдi.

      8. Тапсырысшының не конкурсты (тендердi) ұйымдастырушының (өткiзушiнiң) және қазылар алқасының (тендер комиссиясының) үмiткерден оның коммерциялық құпиясы болып табылатын ақпаратты мiндеттi түрде берудi талап етуге құқығы жоқ.

      9. Мердiгерлiк жұмыстарға өткiзiлген конкурсты (тендердi) өттi деп хабарлау және тапсырысшының қатысушылардың бiрiн жеңiмпаз (жеңiмпаздар) деп бекiтуi (тануы) олардың арасында конкурс талаптарында көзделген мердiгерлiк жұмыстарды орындауға шарт жасасуға негiз болып табылады.

      10. Тапсырысшы, мердiгерлiк жұмыстарға конкурс (тендер) ұйымдастырушы (өткiзушi) және конкурстың қазылар алқасы (тендер комиссиясы) өз мiндеттемелерiн орындамағаны немесе тиiсiнше орындамағаны үшiн Қазақстан Республикасы заң актiлерiне сәйкес жауапты болады.

      11. Мемлекеттiк сатып алуға жатпайтын мердiгерлiк жұмыстар тапсырысшы (жобаның немесе бағдарламаның инвесторы) мен ол таңдаған мердiгер (бас мердiгер) арасында жасалатын шарт негiзiнде орындалады.

      Мердiгерлiк шартта мердiгер (бас мердiгер) iшкi мердiгерлердiң орындауына бермекшi болып отырған жұмыстардың (көрсетiлетiн қызметтердiң) түрлерi мен көлемi мiндеттi түрде көрсетiледi. Бұл орайда бүкiл мердiгерлiк жұмыстардың шартта көзделген құнының (мердiгерлiк бағаның) жинақтап алғанда үштен екi бөлiгiнен астамын iшкi мердiгерлiкке беруге рұқсат етiлмейдi.

      Мемлекеттік сатып алу шеңберінде орындалатын (көрсетілетін), жұмыстарды орындау не қызметтерді көрсету үшін қосалқы мердігерлерге (бірлесіп орындаушыларға) берілуі мүмкін жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) шекті көлемдері Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес айқындалады.

      12. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, тапсырысшының мердiгер алдындағы және мердiгердiң тапсырысшы алдындағы мiндеттерi мен жауапкершiлiгi мердiгерлiк шартпен белгiленедi.

      13. Мердiгерлiк шартта мердiгердiң қаржылық жауаптылығын анықтайтын, құрылыс объектiсiнiң пайдалануға берiлгеннен кейiнгi тұрақты жұмыс iстеуiнiң кепiлдi мерзiмдерi белгiленедi.

      Мердiгерлiк шартта кепiлдi мерзiмдер белгiленбеген жағдайда осы Заңның 69-бабы 1-тармағының екiншi бөлiгiнде көзделген норма қолданылады.

      Ескерту. 66-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      67-бап. Мердiгерлiк жұмыстарға конкурс (тендер) нәтижелерiн жарамсыз деп тану

      1. Мердiгерлiк жұмыстарға осы конкурс (тендер) үшiн белгiленген тәртiп пен талаптарды бұза отырып өткiзiлген немесе заңдарға сәйкес өткiзiлмеген конкурстың (тендердiң) нәтижелерiне (жеңiмпазды таңдауға және өзге қорытындыларға) қатысушы (қатысушылар) сот тәртiбiмен наразылық бiлдiре алады.

      2. Конкурстың (тендердiң) нәтижелерiн жарамсыз деп тану тапсырысшы мен жеңiмпаз (жеңiмпаздар) арасында жасалған шарт күшiнiң жойылуына әкеп соғады, ал конкурс (тендер) өткiзiлмедi деп жарияланады.

      3. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, өткiзiлмедi деп жарияланған конкурс (тендер) өзге мерзiмде қайта өткiзілуi мүмкiн.

      68-бап. Құрылыс процесiне қойылатын негiзгi талаптар

      1. Құрылыс процесiнiң тиiстi кезеңдерiнде осы бапта белгiленген рәсiмдер орындалуға және талаптар сақталуға тиiс.

      2. Объект құрылысын жүзеге асыруға ниетi бар тапсырыс беруші Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес ayдандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарынан жерге тиісті құқық беру туралы шешімді алуға міндетті. Тапсырыс берушінің жерге тиісті құқығы және бекітілген егжей-тегжейлі жоспарлау жобасына сәйкес функционалдық аймағы болған жағдайда, объект құрылысы үшін аудандардың (қалалардың) жергілікті атқарушы органдарынан қосымша шешім алу талап етілмейді.

      Объектіде құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізуге Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті жер пайдалану құқығы не жеке меншік құқығы берілген жерде ғана жол беріледі.

      Ұялы немесе спутниктік байланыс жабдығына арналған байланыс құрылысжайларын салуға, оның ішінде ұялы немесе спутниктік байланыс жабдығына арналған орынға жер учаскесінің нысаналы мақсатына қарамастан, жер учаскесінің меншік иесімен жер учаскесін және (немесе) оның бір бөлігін жалдау шарты болған кезде жол беріледі.

      3. Алып тасталды - ҚР 29.03.2016 № 479-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      4. Аудандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарының жерге тиiстi құқық беру туралы шешiмiнiң қабылданған күнінен бастап құрылыс басталғанға дейiнгi қолданылу мерзiмi жобалаудың және белгiленген тәртiппен жобаны бекiтудiң нормативтiк ұзақтығы ескерiле отырып Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес белгiленедi және рұқсат құжатында көрсетiледi.

      5. Жерге тиiстi құқық беру туралы оң шешiм мүмкiн болмаған жағдайларда, аудандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдары өтiнiш берiлген кезден бастап он күн iшiнде өтiнiш берушiге (тапсырыс берушіге) оның сол құрылысты жүзеге асыру ниетiне қайшы келетiн Қазақстан Республикасы заңнамаларының нормаларын (ережелердi, талаптарды, шектеулердi, сервитуттарды) көрсете отырып, уәжді бас тартумен жауап қайтаруға мiндеттi.

      6. Аудандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарының жерге тиiстi құқық беру туралы шешiмi және сәулет-жоспарлау тапсырмасы тапсырыс берушінің белгiленген объектiнi жобалауға тапсырма жасауы үшiн негiздер болып табылады.

      Жобалауға арналған тапсырманы тапсырыс беруші не оның уәкiлеттi адамы (құрылыс салушы) жасайды және оны тапсырыс беруші бекiтедi.

      Жобалауға арналған тапсырма жобалау алдындағы және (немесе) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзiрлеу жөнiндегi тапсырысты орындауға арналған шарттың ажырамас бөлiгi болып табылады.

      Жобалауға арналған тапсырма объектiнiң талап етiлетiн параметрлерiн, өзге де бастапқы деректердi қамтуға тиiс.

      7. Көзделiп отырған құрылыс ауданында инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету жөнiнде қызмет көрсетушiлер облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының сұратуы бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен объектiнiң құрылысы және кейiннен пайдалануға берiлгенде оның орнықты жұмыс iстеуi үшiн талап етiлетiн, сұратылып отырған (есептемелiк) параметрлерiнде инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету көздерiне қосуға техникалық шарттарды ұсынады.

      Берілген техникалық шарттар тұтынушының жазбаша өтініш (өтінім, арыз) беруі арқылы олардың қолданыстағы мерзімі ішінде жаңа техникалық шарттарға өзгертілуі мүмкін.

      Инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету жөніндегі қызметтерді көрсетушілер берген техникалық шарттарға сәйкес әзірленген және кешенді ведомстводан тыс сараптамадан өткен сыртқы инженерлік желілер мен құрылысжайлардың жобалары инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету жөніндегі қызметтерді көрсетушілермен және жергілікті атқарушы органдардың сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшелерімен қосымша келісуге жатпайды.

      8. Құрылыс объектiсiн инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету жөнiнде қызмет көрсетушiлердiң техникалық шарттар берілген кезде инженерлiк (коммуналдық) инфрақұрылым объектiлерiн кеңейтуге (реконструкциялауға, жаңғыртуға, техникамен қайта жарақтандыруға) тапсырыс берушінің қатысуы (үлестiк қатысуы) туралы негiзсiз талаптар белгiлеуiне жол берiлмейдi.

      Белгiлi бiр елдi мекен немесе құрылыс ауданының инженерлiк (коммуналдық) инфрақұрылымын қамтамасыз етудiң сол кездегi деңгейi тапсырыс беруші сұратқан параметрлерде қызметтер көрсетуге мүмкiндiк бермеген жағдайда, қосылатын абоненттердiң қосымша жүктемелерiн жабуға арналған инфрақұрылым объектiлерiн кеңейтуге (реконструкциялауға, жаңғыртуға, техникалық қайта жарақтандыруға) байланысты шығындар туралы мәселелер жеткiзiп берушiлер (өндiрушiлер) мен тапсырыс беруші (тұтынушы) арасында шарт және қайтарымдылық негiздерiнде шешiлуге тиiс.

      9. Астананың, республикалық маңызы бар қалалардың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары жерге тиісті құқық беру туралы шешiм не тапсырыс берушінің қолында бар жерге құқығы негiзiнде тапсырыс берушіге инженерлiк қамтамасыз ету мен коммуналдық қызметтер көрсету көздерiне қосуға техникалық шарттар және объект құрылысының сәулеттік тұжырымдамасы бар сәулет-жоспарлау тапсырмасын бередi.

      10. Сәулет-жоспарлау тапсырмасын беру үшiн қажеттi бастапқы материалдардың құрамы мен көлемi мемлекеттiк нормативтiк құжаттармен белгiленедi.

      Жаңа объект салу немесе қазіргі бар объектiнi реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, жаңғырту, қалпына келтiру) үшiн жер учаскесiн бөлiп беру (телiм беру) талап етiлмейтiн жағдайларда, сондай-ақ бұл мақсаттар үшiн инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету көздерiне қосу қажет болмаса, сәулет-жоспарлау тапсырмасында тиiстi жазба жасалады.

      11. Жобалауға арналған тапсырмаға, сәулет-жоспарлау тапсырмасына және өзге де бастапқы материалдарға сәйкес әзiрленген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы мемлекеттiк нормативтiк құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкес келiсуден, ведомстводан тыс кешендi сараптамадан және бекiтуден өтедi.

      Құжаттамаға сараптама осы Заңның 9-1-тарауында белгiленген талаптарға сәйкес жүргiзiледi.

      12. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу басталғанға дейiн тапсырыс берушi мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын органдарға "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгiленген тәртiппен құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу жөнiндегi қызметтi жүзеге асырудың басталғаны туралы хабар беруге мiндеттi.

      Бұл ретте энергия беруші ұйымдардың кәсіпкерлік субъектілерінің белгіленген қуаты 200 кВт-қа дейінгі электр қондырғыларын өздерінің желілеріне технологиялық қосу бойынша құрылыс-монтаждау жұмыстарын бастағаны туралы хабардар етуі талап етілмейді.

      13. Құрылыс процесi осы Заңның 6-тарауының нормаларына сәйкес сәулет-құрылыс бақылауында және қадағалауында болады.

      14. Құрылысы аяқталған объект осы Заңның 11-тарауының нормаларына сәйкес пайдалануға қабылдануға тиiс.

      Салынған объектiнi пайдалануға қабылдаудың белгiленген тәртiппен бекiтiлген актiсi ғимараттардың, құрылыстардың және (немесе) жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке олардың құрамдастарының сәйкестендіру және техникалық мәліметтерін құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізу, жылжымайтын мүлiкке құқықтарды тiркеу үшін негіз болып табылады.

      15. Жаңа объектiлер салуға және қазiргi бар объектiлердi өзгертуге қажеттi құжаттарды ресiмдеу мен берудiң тәртiбi, мерзiмдерi құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларында белгiленедi.

      16. Әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету, әуеайлақ жабдығының және әуе кемелері ұшуының адамдардың денсаулығы мен жеке және заңды тұлғалардың қызметіне ықтимал теріс әсерлері ескеріле отырып, ұшу қауіпсіздігі талаптарын сақтау үшін әуеайлақ маңындағы аумақта құрылыс салу "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектеулер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

      Ескерту. 68-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2020 № 355-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2022 № 174-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

68-1-бап. Құрылыс, сәулет және қала құрылысы саласындағы ақпараттық жүйелер

      1. Құрылыс, сәулет және қала құрылысы саласында барлық кезеңдерде, оның ішінде елді мекендердің аумақтарын жоспарлау, құрылыс объектілерін жобалау, сараптау, салу және пайдалану кезеңдерінде әртүрлі процестерді автоматтандыру және рәсімдерді оңайлату үшін ақпараттық жүйелер қолданылуы мүмкін.

      2. Құрылыс, сәулет және қала құрылысы саласындағы ақпараттық жүйелер меншік нысаны бойынша мемлекеттік және мемлекеттік емес болып табылады.

      3. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік ақпараттық жүйелерді қолдануды сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      4. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы субъектілер қызметін жүзеге асыру кезінде сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган айқындаған құрылыс, сәулет және қала құрылысы саласындағы мемлекеттік ақпараттық жүйелерді қолдануға міндетті.

      Өзге жағдайларда субъектілер қызметінің нәтижесі жарамсыз деп танылады және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тиісті шаралар қолданылуға жатады.

      Ескерту. Заң 68-1-баппен толықтырылды – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      69-бап. Объектiлердi пайдаланудың кепiлдi мерзiмi

      1. Құрылыс объектілерiн пайдаланудың кепiлдi мерзiмi Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiне сәйкес белгiленедi.

      Өзге де барлық жағдайларда кепiлдi мерзiм салынған объектiнi (тұтастай алғанда құрылыстың күрделi сыныбына немесе жүргiзiлген құрылыс-монтаж жұмыстарының жекелеген түрлерiне сәйкес) пайдаланудың нормативтiк мерзiмiне қарай тапсырысшы мен мердiгер (бас мердiгер) арасында құрылысқа шарт жасасқан кезде белгiленедi, бiрақ объект пайдалануға қабылданған күнiнен бастап екi жылдан кем болмауға тиiс. Кепiлдi мерзiмнiң бұл шегi қосалқы-көмекшi мақсаттағы, азаматтардың жеке пайдалануына арналған уақытша құрылыстар мен ғимараттарға қолданылмайды.

      2. Белгiленген кепiлдi мерзiм iшiнде анықталған сәйкессiздiктер мен жолсыздықтар бойынша жауапкершiлiк оларды жою жөнiндегi мiндеттемелермен бiрге мердiгерге (бас мердiгерге) жүктеледi.

      2-1. Белгіленген кепілді мерзімі ішінде, қабылданған конструктивтік, инженерлік немесе технологиялық шешімдерге байланысты анықталған сәйкессіздіктер мен бұзушылықтар бойынша жауапкершілік Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен авторлық және техникалық қадағалауға жүктеледі.

      3. Егер кепілдi мерзiм iшiнде анықталған сәйкессiздiктер мен жолсыздықтар басқа орындаушылардың (iзденушiлердiң, жобалаушылардың, iшкi мердiгерлердiң, өндiрушiлердiң немесе құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкцияларын, жабдықтарды берушiлердiң) сапасыз жұмыстарының салдарынан туындаған болса, мердiгер (бас мердiгер) жауапкершiлiктi кiнәлi тұлғаға толығымен немесе ішінара аударуға құқылы.

      4. Егер кепiлдi мерзiм iшiнде анықталған сәйкессiздiктер мен жолсыздықтар объектiнi пайдалану және күтiп ұстау ережелерiн сақтамаудан не құрылыс-монтаж жұмыстарын орындаушыларға байланысты емес мән-жайлардан туындаған болса, орындаушылар жауапкершiлiктен босатылады.

      5. Объектiлердi пайдаланудың кепiлдi мерзiмдерiне байланысты жауапкершiлiк шаралары мен дәрежесi жөнiнде даулар мен өзара талаптар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.

      Ескерту. 69-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 29.12.2022 № 174-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      70-бап. Құрылыстағы сапа

      1. Құрылыстың және құрылыс өнiмдерiнiң тиiстi сапасын қамтамасыз етуде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiне қойылатын талаптарды белгiлейтiн нормалар мен ережелер Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiмен реттеледi және көлемдiк, жазықтық және желiлiк күрделi ғимараттардың (құрылыстардың, үйлер мен олардың кешендерiнiң, коммуникациялардың) барлық түрлерiне, соның iшiнде оларға қатысты технологиялық және инженерлiк жабдықтарға, сондай-ақ құрылыс өнімдерiнiң (объектiлерiнiң) мақсатына қарамастан, оларды жобалау, салу, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын дайындау (өндiру) жөнiндегi жұмыстардың (қызмет көрсетулердiң) барлық түрлерiне қолданылады.

      2. Құрылыс өнімдерiнiң (объектiлерiнiң) қауiпсiздiгi мен сапасы:

      1) құрылыс өнiмiне арналған техникалық регламенттерде және стандарттау жөнiндегi құжаттарда белгiленген қауiпсiздiк талаптарын сақтау;

      2) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiн лицензиялау және мамандарды аттестаттау;

      3) құрылыстағы инвестициялардың негiздемесiне сараптама жүргiзу және жобалау (жобалау-смета) құжаттамалары;

      4) сәулет-құрылыс бақылауы және қадағалауы, техникалық және авторлық қадағалау;

      5) жобалау мен құрылыста пайдаланылатын өнімдердi стандарттау;

      6) сынақ-талдау зертханаларын аттестаттау мен тiркеу, құрылыста пайдаланылатын өнiмдердi сертификаттау, сондай-ақ жаңа өнімдi, өндiрiс әдiстерiн, құрылыстағы жарақтарды техникалық бағалау;

      7) жобалау мен құрылыстағы метрологиялық қызмет;

      8) құрылысы аяқталған объектiлердi пайдалануға беру мен қабылдап алуды ұйымдастыру;

      9) құрылыс техникасы мен технологиясын жетiлдiру;

      10) жер сiлкiну қаупi бар аймақтар объектiлерiне паспорттар беру;

      11) пайдаланылып отырған не құрылысы тоқтатылған және өзге де құрылысы аяқталмаған объектiлердiң жай-күйiн тексеру мен байқау, нормативтiк сипаттамаларды қамтамасыз ету мақсатында араласу арқылы қамтамасыз етiледi.

      3. Құрылысты салудың (тоқтатып қоюдың) бүкiл кезеңi мен объектiлердiң қызмет (пайдалану) мерзiмi iшiнде меншiк иелерi (тапсырысшылар, иеленушiлер, жалдаушылар, жалға алушылар) олардың сапасының мынадай негiзгi сипаттамаларын:

      1) жұмыс жүргiзу мен күтiп ұстауды қоса алғанда, тұрғызу және пайдалану кезiндегi қауiпсiздiгiн;

      2) еңбектi қорғау талаптарына сәйкестiгiн;

      3) жұмыс iстеуiнiң тұрақтылығы мен сенiмдiлiгiн;

      4) экологиялық талаптарға сәйкестiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi.

      Сапаның негiзгi сипаттамаларын қамтамасыз ету күрделi құрылыс үшiн инженерлiк iзденiстерге, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын жобалауға, дайындауға (өндiруге) және жеткiзiп беруге, аяқталмаған объектiлер құрылысын тоқтатып қоюға, объектiлердi пайдалануға, қабылдауға, күтiп ұстау мен пайдалануға, сондай-ақ оларды кейiннен кәдеге жаратуға қатысушы барлық субъектiлердiң мiндетi болып табылады.

      4. Сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау, жобаларды сараптамадан өткiзу, құрылыс өнiмiн стандарттау және сертификаттау органдары (қызметтерi, лауазымды адамдары), тапсырысшылар, құрылыс салушылар, iзденушiлер, жобалаушылар, құрылыста пайдаланылатын өнімдi дайындаушылар (өндiрушiлер) мен жеткiзiп берушiлер, жұмыс жүргiзушiлер, аталған өнімнiң (объектілердiң) меншiк иелерi (пайдаланушылары, жалдаушылары, жалға алушылары) өз мiндеттерiне сәйкес құрылыс өнiмiнiң (объектiлерiнiң) сапасын қамтамасыз етушi субъектiлер болып табылады.

      Ескерту. 70-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.29. № 209 , 2007.01.09. № 213 , 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      71-бап. Объектілердiң қауiпсiздiгiн және сапалық сипаттамаларын қамтамасыз етудегi меншiк иелерiнiң мiндеттерi

      Меншiк иелерiне объектiлердi пайдалану кезiнде олардың қауiпсiздiгiн және тиісінше сапасын қамтамасыз ететін негізгі сипаттамаларын сақтауға бағытталған мынадай міндеттер:

      1) объектiнi қалпына келтiру, күшейту, қайта салу, қайта жобалау, қайта жабдықтау, реконструкциялау, кеңейту, техникамен қайта жарақтандыру, түрлендіру және кейін кәдеге жарату, сондай-ақ объектінің сәулеттік келбетiн және (немесе) қала құрылысы қырларын өзгерту жөніндегi жұмыстарды тек рұқсат ету рәсiмдерiнен өтудiң заңдарда белгiленген тәртiбiне, құрылыс, санитариялық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы, экологиялық және басқа да мiндеттi нормалар мен ережелерге сәйкес жүзеге асыру;

      2) пайдаланушылардың (жалдаушылардың, жалға алушылардың) объектiнi қиратуына және (немесе) бүлдiруiне жол бермеу жөнiнде шаралар қолдану;

      3) объектiнi кейiн кәдеге жарату жөнiнде жұмыстар кешенiн жүргiзудi ұйымдастыру жүктеледi.

      Ескерту. 71-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 29.12.2006 № 209 Заңымен.

      72-бап. Объектiлердiң сапалық сипаттамаларын қамтамасыз етуде пайдаланушылардың мiндеттерi

      Пайдаланушыларға (жалдаушыларға, жалға алушыларға) объектiлердi пайдалану кезiнде олардың тиiсiнше сапасын қамтамасыз ететiн негiзгi сипаттамаларын сақтауға бағытталған мынадай мiндеттер:

      1) тұтас алғанда объектiнi не оның жалға алынған бөлiгiн пайдалану жөнiнде оларды заңдарда белгiленген ережелерге (тәртiпке, нұсқаулықтарға) не жалдау (жалға алу) шартының талаптарына сәйкес пайдалану;

      2) жалдау (жалға алу) шартының талаптары бойынша пайдаланушыға (жалдаушыға, жалға алушыға) жүктелген күтiп ұстау мен жөндеу жөнiндегi жұмыстарды уақтылы және тиiсiнше жүзеге асыру;

      3) объектiнi қалпына келтiру, күшейту, қайта салу, қайта жоспарлау, қайта жабдықтау, реконструкциялау, кеңейту, техникамен қайта жарақтау, түрлендiру, жаңғырту, сондай-ақ объектiнiң сәулеттiк келбетiн және (немесе) қала құрылысы қырларын өзгерту жөнiндегi жұмыстарды тек меншік иесінің келісімімен және құрылыс, санитариялық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы және басқа да мiндеттi нормалар мен ережелерге сәйкес жүзеге асыру;

      4) меншiк иесiн объектiнi пайдалану кезiнде болған оның сипаттамасындағы өзгерiстер немесе техникалық авариялар туралы хабардар ету жүктеледi.

      11-тарау. ҚҰРЫЛЫС ОБЪЕКТIЛЕРIН ПАЙДАЛАНУҒА ҚАБЫЛДАУ

      73-бап. Объектiлердi пайдалануға қабылдау және беру тәртiбiне қойылатын жалпы талаптар

      1. Салынған объектiлердi қабылдау Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiмен және осы Заңмен реттеледi.

      2. Тапсырыс берушi салынған объектiнi пайдалануға қабылдау мен берудi бекiтiлген жобаға сәйкес ол толық әзiр болған және сәйкестiк туралы декларация, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың бекiтiлген жобаға сәйкестiгi туралы қорытындылар болған кезде жүргiзедi.

      Бұл ретте салынған объектінің толық дайындығы құрылыс салуды ұйымдастыру және құрылыс саласындағы рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларына сәйкес айқындалады.

      Осы Заңның 74-бабында көзделген жекелеген жағдайларда, салынған объектiнi пайдалануға қабылдауды меншiк иесi (тапсырыс берушi, инвестор, құрылыс салушы) өз бетінше жүргiзедi.

      2-1. Талшықты-оптикалық байланыс желілерінің құрылысы бойынша аяқталған жол жұмыстарын пайдалануға қабылдауды автомобиль жолдары бойындағы талшықты-оптикалық байланыс желілерінің құрылысына тапсырыс беруші олар толық әзір болған кезде жүргізеді және ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      3. Құрылысы аяқталмаған объектiлердi пайдалануға қабылдау және беру кезiнде құрылысқа қатысушылар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылықта болады.

      4. Салынған объектіні пайдалануға қабылдау актімен ресімделеді. Салынған объектіні пайдалануға қабылдау актісі бекітуге жатады.

      Қабылдау актісін бекітуді тапсырыс беруші жүргізеді. Объектіні пайдалануға қабылдау актісіне қол қойылған күн оның бекітілген күні және объектінің пайдалануға берілген күні деп есептеледі.

      5. Салынған объектiнi пайдалануға қабылдау актiсiне сәйкестiк туралы декларацияның және орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестiгi мен құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы туралы қорытындылардың негiзiнде тапсырыс берушi, мердiгер (бас мердiгер), техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын адамдар қол қояды.

      Объект бұзушылықтармен және құрылыстағы шалағайлықтармен пайдалануға қабылданған жағдайда, объектiнi пайдалануға қабылдауға қатысушылар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылықта болады.

      6. Объектiнi пайдалануға қабылдауға қатысушылардың мiндеттерiне:

      1) құрылысы аяқталған объектiнiң дайындығын анықтау және құжаттамалық растау;

      2) орындалған құрылыс-монтаждау жұмыстарының және монтаждалған технологиялық, инженерлiк немесе өзге де жабдықтың белгiленген тәртiппен бекiтiлген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасына, нормативтiк талаптарға (шарттарға, шектеулерге) сәйкестiгiн бағалау;

      3) жұмыстарды орындаушының бекiтiлген жобаның нормативтiк талаптарын сақтау бойынша не ауытқулардың бар-жоғы бойынша iс-қимылын белгiлеу және оларды мемлекеттiк нормативтерде белгiленген тәртiппен келiсу;

      4) объектiнiң қолданысқа енгiзiлетiн қуатының (сыйымдылығының, өткiзу қабiлетiнiң) жобада бекiтiлген көрсеткiштерге сәйкестiгiн белгiлеу;

      5) сәулет-құрылыс, инженерлiк және технологиялық шешiмдердiң, сондай-ақ тұтастай объектiнiң прогрессивтiлiгiн бағалау;

      6) монтаждалған технологиялық жабдық пен инженерлiк жүйелердi бақылап сынамалау мен сынақтар жүргiзу;

      7) объект пайдалануға жарамсыз болған жағдайда, тапсырыс берушiге тиiстi уәжді қорытынды беру кiредi.

      6-1. Объектіні пайдалануға қабылдау актісіне қол қою объектіні түпкілікті тексеріп-қараудан және осы тарауда белгіленген талаптар сақталғаннан кейін жүзеге асырылады.

      7. Объектіні пайдалануға қабылдаудың бекітілген актісі болмаса, салынған объектіні пайдалануға жол берілмейді. Арнайы экономикалық аймақтардың аумағындағы өнеркәсіптік (өндірістік) объектілерді іске қосу-жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде пайдалануға жол беріледі. Стандарттау және қауіпсіздік талаптарына сәйкес келетін, іске қосу-жөндеу жұмыстары кезінде шығарылатын өнім объектіні пайдалануға қабылдау актісі бекітілгеннен кейін өткізіледі.

      8. Құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке ғимараттардың, құрылысжайлардың және (немесе) олардың құрамдастарының сәйкестендіру мен техникалық мәліметтерін енгізу, "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында жылжымайтын мүлiкке құқықтарды тіркеу үшін объектiнi пайдалануға қабылдаудың бекiтiлген актiсi негіз болып табылады.

      Ескерту. 73-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      74-бап. Меншiк иесi пайдалануға дербес қабылдайтын объектiлер

      1. Меншік иесі (тапсырыс беруші, инвестор, құрылыс салушы) осы Заңның 60-бабының 2-тармағында көрсетілген, құрылысы аяқталған, техникалық жағынан күрделi емес объектiлердi пайдалануға қабылдауды өзі дербес жүзеге асырады.

      2. Егер осы Заңның 60-бабының 2-тармағында көрсетілген үй-жайларды (үйдiң жекелеген бөлiктерiн) өзгерту, сондай-ақ техникалық жағынан күрделi емес санамаланған объектiлердi салу мен пайдалану басқа азаматтардың құқықтарына нұқсан келтiрсе не мемлекеттiк, қоғамдық және (немесе) жеке мүдделерге қайшы келсе, осы баптың нормаларын қолдануға болмайды.

      3. Осы баптың нормалары:

      1) құрылысы мемлекеттiк инвестициялар есебiнен не олардың қатысуымен қаржыландырылатын;

      2) екі қабаттан жоғары жеке тұрғын үй құрылысы объектілеріне қолданылмайды.

      4. Меншік иесінің салынған объектіні пайдалануға дербес қабылдау тәртібін, сондай-ақ қабылдау актісінің нысанын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi істері жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

      5. Инженерлік желілердің және (немесе) ғимараттардың (құрылысжайлардың) нақты орналасуының атқарушылық геодезиялық түсірілімі қоса берілген меншік иесінің салынған объектіні өз бетінше пайдалануға қабылдау актісі сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесінде міндетті түрде есепке алуына жатады.

      Меншік иесі объектілерді өз бетінше тапсырған кезде осы Заңның 60-бабы 2-тармағы бірінші бөлігінің, екінші бөлігінің 4), 11), 13), 16), 17) және 19) тармақшаларында көрсетілген объектілер үшін атқарушылық геодезиялық түсірілім талап етілмейді.

      Ескерту. 74-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.04.2016 № 487-V (қол қойылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      75-бап. Объектiлердi пайдалануға қабылдау тәртiбi

      1. Мердiгерден (бас мердiгерден) объектiнi қабылдауды техникалық және авторлық қадағалаулармен бiрлесiп тапсырыс берушi жүзеге асырады.

      2. Мердiгерден (бас мердiгерден) объектiнiң пайдалануға қабылдауға дайындығы туралы жазбаша хабарлама алғаннан кейiн тапсырыс берушi объектiнi пайдалануға қабылдауды жүзеге асырады.

      3. Мердiгерден (бас мердiгерден) объектiнiң дайындығы туралы хабарлама алған күннен бастап тапсырыс берушi мердiгерден (бас мердiгерден) және техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалардан сәйкестiк туралы декларацияны, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестiгi туралы қорытындыларды сұратады.

      Мердiгер (бас мердiгер) мен техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалар тапсырыс берушiден сұратуды алған күннен бастап үш жұмыс күнi iшiнде сәйкестiк туралы декларацияны, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестiгi туралы қорытындыларды не терiс қорытындыларды ұсынады.

      Орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестігі туралы авторлық қадағалау қорытындысы егер бұл қолданыстағы нормалар мен қағидаларға қайшы келмесе, өнім берушілердің инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету бойынша объектіні жобалау кезінде бұрын берілген техникалық шарттарға сәйкес олар көрсететін қызметтерге қолжетімділікті қамтамасыз етуі үшін негіз болады.

      4. Тапсырыс беруші сәйкестік туралы декларация, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы мен орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестігі туралы қорытындылар негізінде мердігермен (бас мердігермен), техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалармен бірлесіп, атқарушылық техникалық құжаттаманың бар-жоғы және жинақталымы тұрғысынан тексеруге, объектіні қарап-тексеруге және тиісті акт бойынша пайдалануға қабылдауға (объектінің пайдалануға қабылдауға дайындығына түпкілікті тексеру жүргізуге) міндетті.

      5. Бекiтiлген жобалық шешiмдердi және мемлекеттiк (мемлекетаралық) нормативтердi бұзушылықтар анықталған жағдайда, сондай-ақ терiс қорытындылар болған кезде тапсырыс берушi объектiнi мердiгер (бас мердiгер) бұзушылықтарды жойғаннан кейiн пайдалануға қабылдайды.

      Анықталған бұзушылықтар жойылған кезде объектiнi пайдалануға қабылдау осы бапта белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

      6. Тапсырыс берушiге жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын, сәйкестiк туралы декларацияны, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың жобаға сәйкестiгi туралы қорытындыларды ұсыну – жобалау және құрылыс-монтаждау жұмыстарына мердiгерлiктi орындаушылардан, техникалық және авторлық қадағалауларды жүзеге асыратын тұлғалардан объектiнi жобалау, салу, пайдалануға қабылдау және беру кезiнде орындаған жұмыстары үшiн жауаптылықтан босатпайды.

      Ескерту. 75-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

75-1-бап. Объектіні пайдалануға қабылдау актілерін жүргізу және есепке алу тәртібі

      1. "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы өтініш берушіден объектінің техникалық сипаттамалары және инженерлік желілердің және (немесе) ғимараттардың (құрылысжайлардың) нақты орналасуының атқарушылық геодезиялық түсірілімі, сәйкестік туралы декларация, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы мен орындалған жұмыстардың бекітілген жобаға сәйкестігі туралы қорытындылар қоса берілген объектіні пайдалануға қабылдаудың бекітілген актісін алған кезден бастап бір күн ішінде бір мезгілде:

      1) объектінің орналасқан жері бойынша тиісті жергілікті атқарушы органның сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшесіне – объектінің техникалық сипаттамалары және инженерлік желілердің және (немесе) ғимараттардың (құрылысжайлардың) нақты орналасуының атқарушылық геодезиялық түсірілімі қоса берілген объектіні пайдалануға қабылдаудың бекітілген актісін;

      2) объектінің орналасқан жері бойынша мемлекеттік сәулет-құрылыстық бақылау органдарына объектінің техникалық сипаттамалары, сәйкестік туралы декларация және құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы мен орындалған жұмыстардың бекітілген жобаға сәйкестігі туралы қорытындылар қоса берілген объектіні пайдалануға қабылдаудың бекітілген актісін жібереді.

      2. Сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдар "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні өткенге дейін тапсырыс берушінің құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларында айқындалған рәсімдерді сақтауын салыстырып тексереді және мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесі арқылы пайдалануға қабылдау актісін есепке алуды жүргізеді.

      Салыстырып тексеру қорытындылары бойынша құрылыс объектісінің құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларының талаптарына сәйкес еместігі анықталған жағдайда "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні ішінде бұл туралы мемлекеттік сәулет-құрылыстық бақылау органдарына және тіркеуші органға жазбаша хабарлайды.

      Сәйкессіздік болмаған жағдайда "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні ішінде тіркеуші органға жазбаша хабарлайды.

      3. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні өткенге дейін тапсырыс берушінің Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасында белгіленген нормалар мен талаптарды сақтауы тұрғысынан салыстырып тексереді.

      Бұзушылықтар анықталған кезде "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні ішінде бұл жөнінде тіркеуші органға жазбаша хабарлайды және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауаптылық шараларын қолданады.

      Бұзушылықтар болмаған жағдайда, "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясынан құжаттарды алған кезден бастап бір жұмыс күні ішінде бұл жөнінде тіркеуші органға жазбаша хабарлайды.

      4. Осы баптың 2 және 3-тармақтарында белгіленген мерзімдерде ақпаратты беру үшін жауаптылық Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сәулет және қала құрылысы мен мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдардың лауазымды адамдарына жүктеледі.

      Ескерту. 11-тарау 75-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

76-бап. Қабылдау комиссиялары пайдалануға қабылдайтын объектiлер

      Ескерту. 76-бап алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

77-бап. Қабылдау және жұмыс комиссиялары

      Ескерту. 77-бап алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

78-бап. Мемлекеттiк қабылдау комиссиясы

      Ескерту. 78-бап алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

79-бап. Салынған объектілерді пайдалануға тапсыруға және қабылдауға қатысушылардың жауаптылығы

      Тапсырыс берушілерді (инвесторларды, құрылыс салушыларды), техникалық және авторлық қадағалуды жүзеге асыратын тұлғаларды, iздену, жобалау, құрылыс-монтаждау жұмыстарына мердiгерлiктiң жауапты орындаушыларын, құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкцияларын және жабдықтарын дайындаушылар мен берушiлерді қоса алғанда, салынған объектiлердi пайдалануға тапсыруға және қабылдауға қатысушылар, сондай-ақ құрылыстың және жабдықтарды монтаждаудың барысын жедел қадағалау қызметтері және басқа да қатысушылар жiберiлген бұзушылықтар не мiндеттi нормативтiк талаптардан (шарттардан, шектеулерден) ауытқушылықтар салдарынан азаматтардың өмiрiне немесе денсаулығына қауiп төнгені үшін, сондай-ақ мемлекеттiк, қоғамдық немесе жеке мүдделерге залал (зиян) келтiрiлгені үшiн, оның ішінде мүгедектігі бар адамдар мен халықтың жүріп-тұруы шектеулі басқа да топтары үшін объектілердің қолжетімділігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды сақтамағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылықта болады.

      Ескерту. 79-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      Қазақстан Республикасының
Президенті