On the Commission for Citizenship under the President of the Republic of Kazakhstan

Decree of the President of the Republic of Kazakhstan No. 198 dated October 10, 2006.

Unofficial translation

Shall be subject to publication in

“Collected Acts of the President

and the Government”

In accordance with subparagraph 14) of Article 44 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan and subparagraph 3) of paragraph 2 of Article 33 of the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan “On the President of the Republic of Kazakhstan” I hereby RESOLVE:

Footnote. Preamble - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

1. That the following shall be approved:

1) the Regulation on the Commission for Citizenship under the President of the Republic of Kazakhstan in compliance with Appendix 1;

2) the composition of the Commission for Citizenship under the President of the Republic of Kazakhstan pursuant to Appendix 2.

2. That the local executive bodies shall finance the costs of resettlement of persons granted political asylum in the Republic of Kazakhstan at the expense of local budgets allocated for resettlement activities.

3. That the following decrees shall be deemed to have lost force:

1) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996 “On the Establishment of the Commission for Citizenship”;

2) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3057 dated July 15, 1996 “On the Procedure for Granting Political Asylum to Foreign Citizens and Stateless Persons in the Republic of Kazakhstan” (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 1996, N 35, art. 326);

3) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3120 dated September 27, 1996 “On Approval of the Rules for Consideration of Issues Relating to Citizenship of the Republic of Kazakhstan” (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 1996, N 38, art. 355);

4) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3349 dated February 7, 1997 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996 “On the Establishment of the Commission for Citizenship”;

5) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3568 dated June 20, 1997 “On Amendments to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3057 dated July 15, 1996” (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 1997, N 29, art. 256);

6) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 335 dated February 11, 2000 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3120 dated September 27, 1996”

7) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 336 dated February 11, 2000 “On Amendments to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996”

8) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 374 dated April 19, 2000 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3057 dated July 15, 1996”

9) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 719 dated November 7, 2001 “On Amendments to Decrees of the President of the Republic of Kazakhstan № 3108 dated September 13, 1996 and № 3039 dated June 18, 1996”;

10) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 808 dated February 19, 2002 “On Amendments to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996”

11) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 1064 dated April 4, 2003 “On Amendments to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996”;

12) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 1410 dated August 2, 2004 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3120 dated September 27, 1996”;

13) sub-paragraph 1) of paragraph 1 of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 1504 dated December 15, 2004 “On Amending Certain Acts of the President of the Republic of Kazakhstan”;

14) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 1167 dated November 7, 2005 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3120 dated September 27, 1996” (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 2005, N 39, art. 553);

15) Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 76 dated March 28, 2006 “On Amendments and Additions to Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 3039 dated June 18, 1996”.

4. That this Decree shall come into force upon signing.

President of the Republic of Kazakhstan

APPENDIX 1 APPROVED BY Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 198 dated October 10, 2006

REGULATION
on the Commission for Citizenship
under the President of the Republic of Kazakhstan Chapter 1: General Provisions

Footnote. The title of Chapter 1 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

1. The present Regulation on the Commission on Citizenship Issues under the President of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Regulation) shall be developed in accordance with subparagraph 14) of Article 44 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, subparagraphs 4), 5) of Article 19 and subparagraph 3) of paragraph 2 of Article 33 of the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan “On the President of the Republic of Kazakhstan” and shall determine the procedure of activity of the Commission on Citizenship Issues under the President of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Commission).

Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

2. The decision on the change of citizenship and the granting of political asylum shall be taken by the President of the Republic of Kazakhstan based on the applications submitted to him.

3. The President of the Republic of Kazakhstan may, at his discretion, decide on matters of citizenship or political asylum.

The preliminary processing of the necessary materials in this case and their further examination shall be carried out in conformity with the procedure laid down in paragraphs 17, 18, 19 and 24 of this Regulation.

4. A change of citizenship shall take the form of:

1) admission to citizenship;

2) restoration of citizenship;

3) renunciation of citizenship;

4) loss of citizenship;

5) deprivation of citizenship.

Footnote. Paragraph 4 as supplemented by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 471 dated 05.05.2017.

4-1. Loss of citizenship and deprivation of citizenship of the Republic of Kazakhstan shall be executed in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. The regulation was supplemented with paragraph 4-1 in accordance with the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 05.05.2017 № 471; as amended by the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 01.07.2022 № 952.

5. Political asylum shall be granted to foreign nationals and stateless persons and their family members seeking asylum and protection from persecution or a real risk of persecution in their country of nationality and/or residence for socio-political activities, racial or national origin, religious beliefs or in cases of violation of human rights under international law.

Chapter 2: Commission on Citizenship Issues under the President of the Republic of Kazakhstan

Footnote. The title of Chapter 2 - in the wording of the Decree of the President of RK from 12.08.2024 № 621 (enacted from the date of its official publication).

6. Consideration of materials on issues related to citizenship and granting of political asylum shall be carried out by the Commission, which shall be a consultative and advisory body under the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Paragraph 6 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

7. The composition of the Commission shall be approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Paragraph 7 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

8. The Commission shall consist of the Chairman, his deputy, secretary and other members of the Commission. The Commission shall be headed by the State Counselor of the Republic of Kazakhstan. The Deputy Chairman of the Commission shall be the Assistant to the President of the Republic of Kazakhstan on legal issues, the Secretary - the Head of the State Legal Department of the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan.

The Commission shall include, ex officio, the Chairman of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Justice of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Labor and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan, the Chairman of the Committee for the Protection of Children's Rights of the Ministry of Education of the Republic of Kazakhstan.

The Commission may include deputies of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, representatives of non-governmental organizations and other persons.

Footnote. Paragraph 8 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 284 dated 13.03.2017; as amended by Decrees of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 dated 04.04.2014; № 911 dated 17.09.2014; № 446 dated 14.03.2017; dated 01.07.2022 № 952; dated 20.10.2023 № 384; dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

9. In the absence of the Chairman at a meeting of the Commission, his/her duties shall be taken over by the Vice-Chairman of the Commission.

10. A meeting of the Commission shall be deemed competent if attended by more than half of its members.

11. The Chairman of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan and the Chairman of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan may attend the meetings of the Commission and speak on the issues under discussion.

Footnote. Paragraph 11 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

12. The Commission shall be entitled to invite to its meetings representatives of any state bodies and public associations and other persons in order to obtain necessary additional information on applications for change of citizenship or granting political asylum.

13. The Commission shall be entitled to request additional documents and materials in a pending case from the relevant public authorities, which shall provide the necessary information within a time limit set by the Commission.

In its activities, the Commission may co-operate as appropriate with governmental bodies, non-governmental organizations and international organizations.

14. When examining the issue of change of citizenship or granting political asylum, the Commission shall comprehensively assess the petitioner's arguments, the content of the submission, opinions of state authorities, other documents and duly documented testimonies.

15. The decision of the Commission shall be adopted by a majority vote of its members present at the meeting. If the votes of the members of the Commission are divided equally, the vote of the presiding chairperson shall be decisive. The decision of the Commission shall be documented in the minutes signed by the chairman.

Footnote. Paragraph 15 - as amended by the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 13.05.2021 № 572.

16. The working body of the Commission shall be the State Legal Department of the Executive Office of the President of the Republic of Kazakhstan, which shall carry out:

1) preliminary review of submitted materials on issues of citizenship or political asylum, preparation of necessary materials with its conclusion for consideration by the Commission and the President of the Republic of Kazakhstan;

2) control over the timely implementation of decrees of the Head of State on issues of change of citizenship and granting political asylum;

3) generalization of the practice of application of legislation on issues of citizenship and political asylum;

4) other powers stipulated by the Regulation on the Executive Office of the President of the Republic of Kazakhstan and this Regulation.

Footnote. Paragraph 16 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 576 dated 24.04.2008.

Chapter 3: Procedure for consideration of issues related to citizenship of the Republic of Kazakhstan

Footnote. The title of Chapter 3 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

17. Persons permanently residing in the Republic of Kazakhstan shall submit applications for a change of citizenship to the bodies of internal affairs at the place of their registration.

An application for admission to citizenship of Kazakhstan shall be accompanied by:

an application form in the form approved by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan;

an autobiography;

four 3.5x4.5 format photographs;

an undertaking to comply with the conditions stipulated by Article 1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Citizenship of the Republic of Kazakhstan";

a criminal record certificate;

a document on payment of the state duty or exemption from its payment;

certificate of absence or termination of former citizenship issued by the competent authority of another state;

a certificate confirming knowledge of the state language at the elementary level, the basics of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, as well as the history of Kazakhstan in the volume determined by the authorized body in the field of science and higher education.

In addition to the documents listed above, the application for restoration of citizenship shall be accompanied by documents certifying the petitioner's former citizenship of Kazakhstan (birth certificate, etc.).

In addition to the documents listed above, the following shall be submitted by:

1) the persons who meet the requirements of the list of professions and requirements for persons in respect of whom a simplified procedure of admission to citizenship of the Republic of Kazakhstan is established, approved by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan N 1587 dated June 6, 2005 - a petition of a relevant state body;

2) Excluded by the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 13.05.2021 № 572;

3) the persons specified in subparagraph 2) of Article 16 of the Law, documents certifying the degree of kinship with citizens of the Republic of Kazakhstan (birth certificate, marriage certificate, etc.).

The application for renunciation of citizenship of Kazakhstan shall be accompanied by:

an application form;

an autobiography;

three 3.5 x 4.5 format photographs;

copies of children's birth and marriage certificates;

a certificate from the territorial defence department stating that a person of call-up age is exempt from active military service or cannot be exempted;

an employment confirmation letter or an enrollment certificate, as well as a certificate from the territorial body of enforcement proceedings on the presence or absence of unfulfilled obligations to the state or property obligations related to the interests of citizens, state bodies and organisations, irrespective of the form of ownership;

a document confirming the payment of the state duty or exemption from its payment.

The bodies of internal affairs in relation to a person applying for renunciation of citizenship shall request information concerning his/her involvement in criminal proceedings as an accused or serving a sentence under a court sentence that has entered into legal force.

If the petitioner has a spouse or dependants in the Republic of Kazakhstan, he/she shall submit a notarised declaration from these persons stating that they have no financial or other claims.

Footnote. Paragraph 17 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014; dated 13.05.2021 № 572; dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

18. A citizen of the Republic of Kazakhstan permanently residing outside the country shall submit an application for renunciation of citizenship through the foreign offices of the Republic of Kazakhstan with an attachment:

an application form approved by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan;

an autobiography;

three 3.5 x 4.5 format photographs;

copies of birth certificates of children and marriage certificates;

proof of payment of the consular fee.

If the petitioner has a spouse or dependants in the Republic of Kazakhstan, he/she shall submit a notarised declaration by these persons stating that they have no pecuniary or other claims.

Footnote. Paragraph 18 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014; dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

19. A notarized application for change of citizenship in respect of persons under 18 years of age, as well as persons recognized as incapable, shall be submitted by their legal representatives, and in other states - certified by foreign institutions of the Republic of Kazakhstan, together with a copy of the child's birth certificate (adoptive parents, guardians and custodians shall submit a copy of the decision of the local executive body) or with the identity document of the incapable person.

Minors aged between 14 and 18 years old shall enclose a notarially certified or, in other countries, a written consent certified by an overseas authority with the parents' application.

Footnote. Paragraph 19 as amended by the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

20. Applications for a change of citizenship shall be subject to mandatory registration and examination.

If the petitioners fail to comply with the procedure for submitting documents, the internal or foreign affairs authorities shall be entitled to suspend the processing of materials until the deficiencies are remedied with notification to the petitioner.

Footnote. Paragraph 20 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

21. The internal affairs authorities at the place of residence of the petitioner shall send the completed materials to the police departments of the regions, cities of republican status and the capital, which shall coordinate them with the relevant national security bodies.

Materials with the opinion of national security bodies shall be sent by the police departments of regions, cities of republican significance and the capital to the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, which shall draw up its opinion and shall submit it together with the materials to the working body of the Commission.

Footnote. Paragraph 21 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 151 of 10.09.2019; as amended by the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 shall enter into force from the date of its official publication).

22. Foreign institutions of the Republic of Kazakhstan shall send the formalized materials with their conclusion to the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, which after coordination with the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan and drawing up the conclusion shall also submit them to the working body of the Commission.

Footnote. Paragraph 22 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

23. The period of consideration of materials on applications for change of citizenship in local bodies of internal affairs and national security, foreign missions of the Republic of Kazakhstan, the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan and the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan shall not exceed one month in each of these bodies.

Footnote. Paragraph 23 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

24. In case the President of the Republic of Kazakhstan realizes the constitutional right to resolve issues of citizenship at his discretion, the working body of the Commission shall request the necessary documents, including a petition on the issue of change of citizenship, from the bodies of internal affairs or foreign missions of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Paragraph 24 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

25. Execution of decisions on the issues of citizenship in respect of persons permanently residing in the Republic of Kazakhstan shall be the responsibility of the authorized body for documentation and registration of the population, and in respect of persons residing outside of the Republic of Kazakhstan shall be the responsibility of the foreign institutions of the Republic of Kazakhstan.

26. The Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan and the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan shall provide information to the working body of the Commission twice a year on the implementation of decisions on the citizenship issues.

Footnote. Paragraph 26 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

4. Loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan

Footnote. Section 4 has been excluded by the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 01.07.2022 № 952.

Chapter 5. Procedure for consideration of applications for political asylum

Footnote. The title of Chapter 5 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

31. A person who is in the territory of the Republic of Kazakhstan shall submit a petition for political asylum addressed to the Head of the State to the bodies of internal affairs at the place of residence.

A person who is outside of Kazakhstan shall submit such a petition through the foreign institutions of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Paragraph 31 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

32. A petition for political asylum shall be accompanied by an autobiography, photographs, a certificate of health, including HIV testing, written consent from children aged between 14 and 18, and other relevant documents.

33. Territorial subdivisions of internal affairs bodies and foreign institutions of the Republic of Kazakhstan shall send materials to the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, which shall request opinions of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Ministry of Labor and Social Protection of Population of the Republic of Kazakhstan and the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan on the expediency of granting political asylum to the applicant.

The time taken to consider asylum petition materials shall not exceed three months from the date of registration of the petition.

If the examination of the materials requires additional examination, the decision-making period may be extended.

Footnote. Paragraph 33 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014; as amended by the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

34. The petitioner shall check in at least twice a month at the place of filing his/her petition until the matter is resolved on the merits.

The petitioner shall notify the internal affairs authorities of the change of residence.

The Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, its territorial subdivisions or foreign missions of the Republic of Kazakhstan in case of non-compliance with this procedure shall have the right to suspend the execution of materials until the circumstances are clarified.

Footnote. Paragraph 34 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014; as amended by the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

35. The duly completed materials accompanied by a reasoned opinion on the possibility of granting or rejecting the application, shall be submitted by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan to the working body of the Commission.

Footnote. Paragraph 35 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

36. A petition for political asylum may be rejected if a person:

1) is persecuted for actions (or inaction) recognised as a crime by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or is guilty of committing acts contrary to the purposes and principles of the United Nations;

2) is charged in a criminal case or there is a valid judgment of conviction in the territory of Kazakhstan

3) has resided in a third country where he or she faces no risk of prosecution;

4) has knowingly provided false information or false documents;

5) has the citizenship of a third country where he/she is not subject to persecution.

Chapter 6. Enforcement of decisions on the issue of granting political asylum

Footnote. The title of Chapter 6 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).
37. The Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan or a foreign institution of the Republic of Kazakhstan shall notify the individual applying for political asylum of the decision taken by the Head of the State.
Footnote. Paragraph 37 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the day of its official publication).

38. A person granted political asylum and his/her family members who have reached the age of 16 shall be issued certificates of the established form by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Paragraph 38 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

39. Persons who are on the territory of the Republic of Kazakhstan shall be issued a residence permit by the internal affairs authorities based on a certificate of political asylum.

Footnote. Paragraph 39 as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 of 04.04.2014.

40. The right to political asylum shall be forfeited in the case of:

1) voluntary renunciation of political asylum in the Republic of Kazakhstan;

2) acquisition of citizenship of Kazakhstan or another state;

3) voluntary return to their country of citizenship or departure to a third country;

4) loss of the grounds established by the paragraph of this Regulation.

41. A person may be deprived of political asylum by the President of the Republic of Kazakhstan if he/she has engaged in activities contrary to the national security interests of the Republic of Kazakhstan or the aims and principles of the United Nations, or if he/she has committed an intentional crime and has a final court sentence against him/her.

Chapter 7: Appealing decisions on citizenship and political asylum issues

Footnote. The title of Chapter 7 - in the wording of the Decree of the President of the RK dated 12.08.2024 № 621 (shall enter into force from the date of its official publication).

42. The decision on citizenship and the granting of political asylum may be reviewed by the President of the Republic of Kazakhstan.

43. Unjustified refusal to accept applications on the issues of citizenship or political asylum, violation of time limits for consideration of applications, as well as other unlawful actions of officials violating the procedure for consideration of materials and the procedure for execution of decisions on these issues may be appealed to a higher body in the order of subordination or to a court.

APPENDIX 2 APPROVED BY Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 198 dated October 10, 2006

COMPOSITION
of the Commission for Citizenship under the President of the Republic of Kazakhstan

Footnote. The composition as reworded by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 284 dated 13.03.2012; as amended by Decrees of the President of the Republic of Kazakhstan № 784 dated 04.04.2014; № 911 dated 17.09.2014; № 568 dated 20.10.2017; № 195 dated 28.10.2019; dated 30.03.2021 № 539; dated 29.06.2021 № 608; dated 01.07.2022 № 952; dated 03.05.2023 № 207; dated 20.10.2023 № 384.

The Secretary of State of the Republic of Kazakhstan

- Chairman

The Deputy Head of the Executive Office of the President of the Republic of Kazakhstan - Deputy Chairman

The Head of the State Legal Department of the Executive Office of the President of the Republic of Kazakhstan

- Secretary

Members of the Commission:

Lukin Andrey Ivanovich	-	Chairman of the Committee on Constitutional Legislation, Judicial System and Law Enforcement Bodies of the Senate of the Parliament of the Republic of Kazakhstan (as agreed)
Imasheva Snezhanna Valerievna	-	Chairman of the Committee on Legislation and Judicial Reform of the Mazhilis of the Parliament of the Republic of Kazakhstan (as agreed);

The Commission shall include, ex officio, the Chairman of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Justice of the Republic of Kazakhstan, the Minister of Labour and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan and the Chairman of the Committee for Protection of Children's Rights of the Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan.

Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 10 қазандағы N 198 Жарлығы.

"Президент пен Үкіметтің актілер жинағында" жариялануға тиіс

Қазақстан Республикасы Конституциясының 44-бабының 14) тармақшасына және "Қазақстан Республикасының Президенті туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының 33-бабы 2-тармағының 3) тармақшасына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

1. Мыналар:

1) 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия туралы ереже;

2) 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссияның құрамы бекітілсін.

2. Жергілікті атқару органдары Қазақстан Республикасында саяси баспана алған адамдарды жайластыру жөніндегі шығыстарды қаржыландыруды жергілікті бюджеттердің көші-қон іс-шараларына көзделген қаражаты есебінен жүзеге асырсын.

3. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

1) "Азаматтық мәселелер жөніндегі комиссияны құру туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығы;

2) "Қазақстан Республикасында шетел азаматтарына және азаматтығы жоқ адамдарға саяси баспана беру тәртібі туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 15 шілдедегі № 3057 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1996 ж., № 35, 326-құжат);

3) "Қазақстан Республикасының азаматтығына байланысты мәселелерді қарау ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 27 қыркүйектегі № 3120 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1996 ж., № 38, 355-құжат);

4) "Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссияны құру туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 7 ақпандағы № 3349 Жарлығы;

5) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 15 шілдедегі № 3057 Жарлығына өзгеріс енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 20 маусымдағы № 3568 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1997 ж., № 29, 256-құжат);

6) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 27 қыркүйектегі № 3120 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 11 ақпандағы № 335 Жарлығы;

7) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 11 ақпандағы № 336 Жарлығы;

8) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 15 шілдедегі № 3057 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 19 сәуірдегі № 374 Жарлығы;

9) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 13 қыркүйектегі № 3108 және 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 7 қарашадағы № 719 Жарлығы;

10) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2002 жылғы 19 ақпандағы № 808 Жарлығы;

11) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 4 сәуірдегі № 1064 Жарлығы;

12) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 27 қыркүйектегі № 3120 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 2 тамыздағы № 1410 Жарлығы;

13) "Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір актілеріне өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 15 желтоқсандағы № 1504 Жарлығының 1-тармағының 1-тармақшасы;

14) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 27 қыркүйектегі № 3120 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 7 қарашадағы № 1667 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 39, 553-құжат);

15) "Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылғы 18 маусымдағы № 3039 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 28 наурыздағы № 76 Жарлығы.

4. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының

Президенті

	1-ҚОСЫМША
	Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 10 қазандағы № 198 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия туралы
ЕРЕЖЕ

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

1. Осы Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия туралы ереже (бұдан әрі – Ереже) Қазақстан Республикасы Конституциясының 44-бабының 14) тармақшасына, "Қазақстан Республикасының Президенті туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы 19-бабының 4), 5) тармақшаларына және 33-бабы 2-тармағының 3) тармақшасына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия (бұдан әрі – Комиссия) қызметінің тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

2. Азаматтықты өзгерту және саяси баспана беру мәселелері жөніндегі шешімді Қазақстан Республикасының Президенті өзінің атына берілген өтінішхат негізінде қабылдайды.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

3. Қазақстан Республикасының Президенті өз қалауы бойынша азаматтықты өзгерту немесе саяси баспана беру жөнінде шешім қабылдай алады.

Бұл жағдайда қажетті құжаттарды алдын ала рәсімдеу және оларды одан әрі қарау осы Ереженің 17, 18, 19 және 24-тармақтарында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Азаматтықты өзгерту:

1) азаматтыққа қабылдау;

2) азаматтықты қалпына келтіру;

3) азаматтықтан шығару;

4) азаматтықты жоғалту;

5) азаматтықтан айыру түрінде жүзеге асырылады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 01.07.2022 № 952 Жарлығымен.

4-1. Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалту және азаматтығынан айыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте жүзеге асырылады.

Ескерту. 1-тарау 4-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Президентінің 05.05.2017 № 471; жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 01.07.2022 № 952 Жарлықтарымен.

5. Саяси баспана өзі азаматы болып табылатын және/немесе тұрып жатқан елінде қоғамдық-саяси қызметі, қай нәсілге немесе қай ұлтқа жататындығы, діни сенімі үшін қудалаудан немесе қудалау құрбаны болудың айқын қатерінен баспана және қорғаныш іздеген, сондай-ақ халықаралық құқық нормаларымен көзделген адам құқықтары бұзылған жағдайларда шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдарға, олардың отбасы мүшелеріне беріледі.

2-тарау. Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссия

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

6. Азаматтыққа және саяси баспана беруге байланысты мәселелер жөніндегі материалдарды қарауды Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы консультативтік-кеңесші орган болып табылатын Комиссия жүзеге асырады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

7. Комиссия құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

8. Комиссия төрағадан, оның орынбасарынан, Комиссияның хатшысы мен өзге мүшелерінен тұрады. Комиссияны Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеңесшісі басқарады. Қазақстан Республикасы Президентінің құқықтық мәселелер жөніндегі көмекшісі Комиссия төрағасының орынбасары, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Мемлекеттік құқық бөлімінің меңгерушісі хатшысы болып табылады.

Комиссия құрамына лауазымы бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі, Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі, Қазақстан Республикасының Әділет министрі, Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі, Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің төрағасы кіреді.

Комиссия құрамына Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттары, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері және өзге де адамдар кіруі мүмкін.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 2012.03.13 № 284 Жарлығымен; өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; 17.09.2014 № 911; 14.03.2017 № 446; 01.07.2022 № 952; 20.10.2023 № 384; 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

9. Комиссия отырысында төраға болмаған жағдайда оның міндеті Комиссия төрағасының орынбасарына жүктеледі.

10. Комиссия отырысы оның мүшелерінің жартысынан көбі қатысқан ретте құқылы болып саналады.

11. Комиссия отырыстарында Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының Төрағасы және Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасы қатысып, талқыланатын мәселелер бойынша сөз сөйлей алады.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

12. Комиссия өз отырысына азаматтықты өзгерту немесе саяси баспана беру туралы өтінішхаттар бойынша қажетті қосымша ақпарат алу үшін кез келген мемлекеттік органдар мен қоғамдық бірлестіктердің өкілдерін, басқа да адамдарды шақыруға құқылы.

Ескерту. 12-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

13. Комиссия қаралып жатқан іс бойынша тиісті мемлекеттік органдардан қосымша құжаттар мен материалдарды талап етіп алдыруға құқығы бар, ал олар керекті ақпаратты белгіленген уақытта ұсынады.

Комиссия өз жұмысында белгіленген тәртіппен мемлекеттік органдармен, үкіметтік емес ұйымдармен, сондай-ақ халықаралық ұйымдармен, өзара іс-қимыл жүргізе алады.

14. Азаматтықты өзгерту немесе саяси баспана беру туралы мәселені қараған кезде Комиссия арыз иесінің дәлелдерін, ұсынымның мазмұнын, мемлекеттік органдардың қорытындысын, басқа да құжаттар мен тиісінше ресімделген куәгерлік түсініктемелерді жан-жақты бағалайды.

15. Комиссияның шешімі оның отырысқа қатысып отырған мүшелері санының көпшілік даусымен қабылданады. Комиссия мүшелерінің дауыстары тең бөлінген жағдайда төрағалық етушінің дауысы шешуші болып табылады. Комиссияның шешімі төраға қол қоятын хаттамамен ресімделеді.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 13.05.2021 № 572 Жарлығымен.

16. Комиссияның жұмыс органы Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Құқық қорғау жүйесі болып табылады, ол:

1) азаматтық немесе саяси баспана беру мәселелері жөніндегі ұсынылған материалдарды алдын ала қарауды, Комиссия мен Қазақстан Республикасы Президентінің қарауы үшін қажетті материалдарды өз қорытындысымен қоса дайындауды;

2) Мемлекет басшысының азаматтықты өзгерту немесе саяси баспана беру мәселелері жөніндегі жарлықтарының уақтылы орындалуына бақылауды;

3) азаматтық және саяси баспана беру мәселелері жөніндегі заңнаманы қолданудың тәжірибесін қорытуды;

4) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігі туралы ережеде және осы Ережеде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 16-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 2008.04.24 № 576 Жарлығымен.

3-тарау. Қазақстан Республикасының азаматтығына байланысты мәселелерді қарау тәртібі

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

17. Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын адамдар азаматтықты өзгерту мәселелері жөніндегі өтінішті өзі тіркелген жеріндегі ішкі істер органдарына береді.

Қазақстан азаматтығына қабылдау туралы өтінішке:

Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі бекіткен нысандағы сауалнама-өтініш;

өмірбаян;

форматы 3,5x4,5 төрт фотосурет;

"Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабында көзделген шарттарды сақтайтындығы туралы міндеттеме;

мемлекеттік бажды төлегені немесе оны төлеуден босатылғаны туралы құжат;

басқа мемлекеттің құзыретті органы берген бұрынғы азаматтығының жоқтығы немесе оның тоқтатылғаны туралы анықтама;

ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган айқындайтын көлемде мемлекеттік тілді қарапайым деңгейде, Қазақстан Республикасы Конституциясының негіздерін, сондай-ақ Қазақстан тарихын білуін растайтын сертификат қоса беріледі.

Азаматтықты қалпына келтіру туралы өтінішхатқа, аталған құжаттардан басқа, өтінішхат берушінің бұрын Қазақстан азаматтығында болғанын куәландыратын құжаттар (тууы туралы куәлік және т.б.) қоса беріледі.

Аталған құжаттардан басқа:

1) Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 6 маусымдағы № 1587 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудың оңайлатылған тәртібі белгіленетін адамдар үшін кәсіптердің тізбесіне және оларға қойылатын талаптарына сәйкес келетін адамдар, бейіндік мемлекеттік органның өтінішхатын;

2) алып тасталды – ҚР Президентінің 13.05.2021 № 572 Жарлығымен.

3) Заңның 16-бабы 2-тармақшасында көрсетілген адамдар, - Қазақстан Республикасының азаматтарымен туыстық дәрежесін куәландыратын құжаттарды (тууы туралы куәлік, неке туралы куәлік және т.б.) тапсырады.

Қазақстан азаматтығынан шығу туралы өтінішке:

сауалнама-өтініш;

өмірбаян;

форматы 3,5x4,5 үш фотосурет;

балаларының тууы туралы және неке туралы куәліктері;

әскерге шақыру жасындағы адамды міндетті әскери қызметті өткеруден босату не босатудың мүмкін еместігі туралы қорғаныс істері жөніндегі аумақтық департаменттен анықтама;

жұмыс, оқу орнынан, сондай-ақ атқарушы өндірісі аумақтық органынан мемлекет алдында атқарылмаған міндеттердің не азаматтардың, мемлекеттік органдардың және меншік нысанына қарамастан ұйымдардың мүдделеріне байланысты мүліктік міндеттемелерінің болуы немесе жоқтығы туралы анықтама;

мемлекеттік бажды төлегені немесе оны төлеуден босатылғаны туралы құжат қоса беріледі.

Азаматтықтан шығу туралы өтініш берген адамға қатысты ішкі істер органдары оның айыпкер ретінде қылмыстық жауапқа тартылғаны немесе заңды күшіне енген сот үкімі бойынша жазасын өтеп жүргені туралы мәлімет сұрайды.

Өтініш берушінің Қазақстан Республикасында жұбайы (зайыбы) немесе асырауында адамдар бар болса, ол осы адамдардың материалдық және басқа талап-арыздары жоқ екені туралы нотариат растаған өтінішті тапсырады.

Ескерту. 17-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; 13.05.2021 № 572; 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

18. Елден тыс жерде тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматы азаматтықтан шығу туралы Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемесі арқылы мыналарды қоса отырып өтініш береді:

Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі бекіткен сауалнама-өтініш;

өмірбаян;

форматы 3,5x4,5 үш фотосурет;

балалардың тууы туралы және неке туралы куәліктердің көшірмесі;

консулдық алым төлегені туралы құжат.

Өтініш берушінің Қазақстан Республикасында зайыбы (жұбайы) немесе оның асырауындағы адамдары болған жағдайда ол сол адамдардың өзіне материалдық немесе басқа да талаптарының жоқтығы туралы нотариат куәландырған өтінішін тапсырады.

Ескерту. 18-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

19. 18 жасқа толмаған, сондай-ақ іс-әрекетке қабілетсіз деп танылған адамдарға қатысты азаматтықты өзгерту мәселелері жөніндегі өтінішхатты олардың заңды өкілдері нотариат куәландырған, ал басқа мемлекеттерде – Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері куәландырған баланың тууы туралы куәлігінің көшірмесімен (асырап алушылар, қорғаншылар және қамқоршылар жергілікті атқару органы шешімінің көшірмесін тапсырады) не іс-әрекетке қабілетсіз адамның жеке басын куәландыратын құжатпен бірге қоса береді.

14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмаған балалар ата-аналарының өтінішіне нотариат куәландырған, ал басқа мемлекеттерде - шет елдердегі мекемелер куәландырған өздерінің жазбаша келісімін қоса береді.

Ескерту. 19-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

20. Азаматтықты өзгерту жөніндегі өтініштер міндетті түрде тіркелуге және қарауға жатады.

Өтініш беруші адамдар құжаттарды ұсыну тәртібін сақтамаған жағдайда, ішкі істер немесе сыртқы істер органдары өтініш берушіге хабарлай отырып, кемшіліктерді жойғанға дейін материалдарды ресімдеуді тоқтата тұруға құқылы.

Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784 Жарлығымен.

21. Өтініш берушінің тұрғылықты жеріндегі ішкі істер органдары ресімделген материалдарды облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың полиция департаменттеріне жібереді, олар материалдарды тиісті ұлттық қауіпсіздік органдарымен келіседі.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың полиция департаменттері материалдарды ұлттық қауіпсіздік органдарының пікірімен қоса Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігіне жібереді, ол өз қорытындысын жасайды және оны материалдармен бірге Комиссияның жұмыс органына ұсынады.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 10.09.2019 № 151; өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 621 Жарлықтарымен.

22. Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері ресімделген материалдарды өз қорытындысымен бірге Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігіне жібереді, ол да Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетімен келіскеннен және өз қорытындысын жасағаннан кейін оларды Комиссияның жұмыс органына ұсынады.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

23. Азаматтықты өзгерту туралы өтініштер жөніндегі материалдарды қарау мерзімі жергілікті ішкі істер және ұлттық қауіпсіздік органдарында, Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінде, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігінде, Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігінде және Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетінде осы органдардың әрқайсысында бір айдан аспауға тиіс.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

24. Қазақстан Республикасының Президенті азаматтық мәселелерді шешудің конституциялық құқығын өз қалауымен іске асырған жағдайда Комиссияның жұмыс органы ішкі істер органдарынан не Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінен тиісті құжаттарды, соның ішінде азаматтықты өзгерту туралы өтінішхатты талап етіп алдырады.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

25. Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын адамдарға қатысты азаматтық мәселелері жөніндегі шешімдерді орындау - халықты құжаттандыру және тіркеу жөніндегі уәкілетті органға, ал республикадан тысқары жерлерде тұратын адамдарға қатысты Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелеріне жүктеледі.

26. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі және Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі азаматтық мәселелері жөніндегі шешімдердің орындалуы туралы Комиссияның жұмыс органына жылына екі рет ақпарат береді.

Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784 Жарлығымен.

4. Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылу

Ескерту. 4-бөлім алып тасталды – ҚР Президентінің 01.07.2022 № 952 Жарлығымен.

5-тарау. Саяси баспана беру туралы өтінішхаттарды қарау тәртібі

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда және өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

31. Қазақстан Республикасының аумағында жүрген адам Мемлекет басшысының атына тұрғылықты жері бойынша ішкі істер органдарына саяси баспана беру туралы өтінішхатпен жүгінеді.

Қазақстаннан тыс жерде жүрген адам мұндай өтінішхатты Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері арқылы береді.

Ескерту. 31-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

32. Саяси баспана беру туралы өтінішхатқа өмірбаян, фотосуреттер, денсаулық жағдайы туралы, соның ішінде АҚТҚ-мен залалдану тұрғысында тексеруден өткендігі туралы анықтама, 14 жастан 18 жасқа дейінгі балалардың жазбаша келісімі, сондай-ақ осы мәселеге қатысты басқа да құжаттар қоса беріледі.

Ескерту. 32-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

33. Ішкі істер органдарының аумақтық бөлімшелері және Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері материалдарды Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігіне жібереді, ол Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің, Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің жүгінген адамға саяси баспана берудің орындылығы туралы пікірлерін сұратады.

Саяси баспана беру туралы өтінішхат бойынша материалдарды қарау мерзімі өтініш тіркелген күннен бастап үш айдан аспауға тиіс.

Егер материалдарды қарау қосымша зерделеуді талап еткен жағдайда, шешім қабылдау мерзімі ұзартылуы мүмкін.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

34. Өтініш беруші мәселе нақты шешілгенге дейін айына кемінде екі рет өтініш берген жері бойынша белгіленіп отырады.

Өтініш беруші тұрғылықты жерін өзгерткені туралы ішкі істер органдарын хабардар етеді.

Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі, оның аумақтық бөлімшелері немесе Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері осы тәртіп сақталмаған жағдайда мән-жай анықталғанға дейін материалдарды ресімдеуді тоқтата тұруға құқылы.

Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

35. Тиісінше ресімделген материалдарды Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі өтінішхатты қанағаттандырудың мүмкіндігі не бас тарту қажеттілігі туралы дәлелді қорытындымен бірге Комиссияның жұмыс органына ұсынады.

Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлықтарымен.

36. Саяси баспана беру туралы өтінішхат, егер адам:

1) Қазақстан Республикасының заңдарымен қылмыс деп танылған әрекеттері (немесе әрекетсіздігі) үшін қудалануда жүрсе немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының мақсаттары мен принциптеріне қайшы келетін әрекеттер жасап кінәлі болса;

2) қылмыстық іс бойынша айыпталушы ретінде жауапқа тартылса немесе оған қатысты Қазақстан Республикасының аумағында заңды күшіне енген соттың айыптау үкімі бар болса;

3) оған қудалану қаупі төнбеген үшінші елде тұрған болса;

4) көрнеу өтірік мәліметтер немесе жалған құжаттар табыс етсе;

5) өзінде үшінші елдің азаматтығы бар болып әрі онда ол қудаланбайтын болса, қабылданбайды.

Ескерту. 36-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

6-тарау. Саяси баспана беру мәселесі жөніндегі шешімдердің орындалуы

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

37. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі немесе Қазақстан Республикасының шет елдегі мекемесі саяси баспана беру туралы өтініш берген адамды Мемлекет басшысы қабылдаған шешім туралы хабардар етеді.

Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

38. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі саяси баспана берілген адамға және оның 16 жасқа толған отбасы мүшелеріне белгіленген үлгідегі куәліктер береді.

Ескерту. 38-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784 Жарлығымен.

39. Қазақстан Республикасының аумағында болатын адамдарға ішкі істер органдары саяси баспана беру туралы куәліктің негізінде тұруға ықтиярхат ресімдейді.

Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784 Жарлығымен.

40. Саяси баспана құқығы:

1) Қазақстан Республикасында саяси баспанадан ерікті түрде бас тартқан;

2) Қазақстан Республикасының азаматтығын немесе басқа мемлекеттің азаматтығын алған;

3) өзі азаматы болып табылатын елге ерікті түрде қайтып оралған немесе үшінші елге тұрақты тұруға кеткен;

4) осы Ереженің 5-тармағында белгіленген негіздерді жоғалтқан жағдайда жойылады.

41. Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік мүдделеріне, Біріккен Ұлттар Ұйымының мақсаттары мен принциптеріне қайшы келетін әрекеттермен шұғылданған жағдайларда не, егер ол қасақана қылмыс жасаса және оған қатысты заңды күшіне енген сот үкімі бар болса, осы адамды Қазақстан Республикасының Президенті саяси баспанадан айыруы мүмкін.

7-тарау. Азаматтық және саяси баспана беру мәселелері жөніндегі шешімдерге шағымдану

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 12.08.2024 № 621 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

42. Азаматтық және саяси баспана беру мәселелері жөніндегі шешімді Қазақстан Республикасының Президенті қайта қарауы мүмкін.

43. Азаматтық және саяси баспана беру мәселелері жөніндегі арызды қабылдаудан негізсіз бас тарту, өтініштерді қарау мерзімдерін бұзу, сондай-ақ лауазымды адамдардың материалдарды қарау тәртібін және осы мәселелер бойынша шешімдердің орындалу тәртібін бұзатын басқа да заңсыз іс-әрекеттеріне бағыныстылық тәртібімен жоғары тұрған органға немесе сотқа шағымдана алады.

	2-ҚОСЫМША
	Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 10 қазандағы № 198 Жарлығымен БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы
Азаматтық мәселелері жөніндегі комиссияның
ҚҰРАМЫ

Ескерту. Құрам жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 2012.03.13 № 284; өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 04.04.2014 № 784; 17.09.2014 № 911; 14.03.2017 № 446; 20.10.2017 № 568; 28.10.2019 № 195; 30.03.2021 № 539; 29.06.2021 № 608; 01.07.2022 № 952; 03.05.2023 № 207; 20.10.2023 № 384 Жарлықтарымен.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеңесшісі	-	төраға
Қазақстан Республикасы Президентінің құқықтық мәселелер жөніндегі көмекшісі	-	төрағаның орынбасары
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Мемлекеттік құқық бөлімінің меңгерушісі	-	хатшы

Комиссия мүшелері:

Лукин Андрей Иванович	-	Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Халықаралық қатынастар, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы (келісім бойынша)
Имашева Снежанна Валерьевна	-	Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Заңнама және сот-құқықтық реформа комитетінің төрағасы (келісім бойынша);

Комиссия құрамына лауазымы бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі, Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі, Қазақстан Республикасының Әділет министрі, Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі, Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің төрағасы кіреді.