Мемлекеттік мүлік туралы

Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 1 наурыздағы N 413-IV Заңы.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 219-баптан қараңыз.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      МАЗМҰНЫ

      Осы Заң мемлекеттік мүліктің құқықтық режимін, мемлекеттік мүлікті, оның ішінде мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлікті және заңды тұлғалардың жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі акциялар мен қатысу үлестерін басқарудың құқықтық негіздерін, мемлекеттік мүлікке құқықтарға ие болудың және оларды тоқтатудың құқықтық негіздерін айқындайды және мемлекеттің мемлекеттік мүлікке меншік иесінің құқықтарын және өзге де құқықтарды иеленушінің тиімді жүзеге асыруын қамтамасыз етуге бағытталған.

1-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІК ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР
1-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ БАСҚАРУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) аудандық коммуналдық заңды тұлғалар – аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары құрған аудандық мемлекеттік кәсіпорындар мен аудандық мемлекеттік мекемелер;

      2) аудандық коммуналдық мүлік – ауданның, облыстық маңызы бар қаланың мүлкі, оның ішінде ауданның, облыстық маңызы бар қаланың бюджеті және аудандық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де мүлік, сондай-ақ аудандық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлік;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      2-1) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      2-1) аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық мүлкі (бұдан әрі – жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкі) – аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің мүлкі, оның ішінде аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ бюджетінің қаражаты, сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларына бекітіп берілген және (немесе) бекітіп берілмеген мүлік;

      2-2) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      2-3) әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация – облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының шешімімен құрылған, акцияларының бақылау топтамасы мемлекетке тиесілі, өңірдің экономикасын дамытуға жәрдемдесуді жүзеге асыратын, акционерлік қоғам нысанындағы өңірлік даму институты;

      2-4) байқау кеңесінің тәуелсіз мүшесі – осы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғасы болып табылмайтын және өзі байқау кеңесіне сайланар алдындағы үш жыл ішінде ондай тұлға болмаған, осы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғаларына қатысты үлестес тұлға болып табылмайтын; осы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның немесе осы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғаларының – ұйымдарының лауазымды адамдарына бағынышты болумен байланысты емес және өзі байқау кеңесіне сайланар алдындағы үш жыл ішінде сол тұлғаларға бағынышты болумен байланысты болмаған; мемлекеттік қызметші болып табылмайтын; аудиторлық ұйым құрамында жұмыс істейтін аудитор ретінде осы мемлекеттік кәсіпорынның аудитіне қатыспайтын және өзі байқау кеңесіне сайланар алдындағы үш жыл ішінде мұндай аудитке қатыспаған байқау кеңесінің мүшесі;

      3) даму жоспары – мемлекеттік кәсіпорынның, акцияларының бақылау пакеті (жарғылық капиталға қатысу үлесі) мемлекетке тиесілі акционерлік қоғам мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің бесжылдық кезеңге арналған негізгі қызмет бағыттарын және қаржы-шаруашылық қызметінің көрсеткіштерін айқындайтын құжат;

      4) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) есепке алу объектісі – мемлекеттік мүлік тізілімінде есепке алынатын мемлекеттік мүлік;

      6) жекешелендіру – мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына сатуды қоспағанда, мемлекеттің осы Заңда белгіленген арнайы рәсімдер шеңберінде мемлекеттік мүлікті жеке тұлғаларға, мемлекеттік емес заңды тұлғаларға сатуы;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      6-1) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      6-1) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғалары – мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар мен коммуналдық мемлекеттік мекемелер;

      7) коммуналдық заңды тұлғалар – мүлкі коммуналдық меншікте тұрған коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар мен коммуналдық мемлекеттік мекемелер;

      8) коммуналдық мүлік – әкімшілік-аумақтық бөліністердің мүлкі;

      8-1) корпоративтік басқару – мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың қызметін басқаруды қамтамасыз ететін және меншік иесі (акционер), байқау кеңесі (директорлар кеңесі), атқарушы орган (басқарма), мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың өзге де органдары мен меншік иесінің (акционердің) мүддесі үшін мүдделі тұлғалар арасындағы қатынастарды қамтитын процестердің жиынтығы;

      9) Қазақстан Республикасының стратегиялық объектiге ие болуының басым құқығы – стратегиялық объект тиесiлi жеке тұлғадан немесе мемлекеттiк емес заңды тұлғадан, осындай тұлға стратегиялық объектiнi иелiктен шығару жөнiнде мәмiле жасасуды ниет етiп отырған жағдайда, сондай-ақ стратегиялық объектiге өндiрiп алу қолданылған не оңалтуды немесе банкроттықты басқарушы мүліктік (тарату) массасының құрамында стратегиялық объектiнi иелiктен шығарған не кепiл ұстаушы кепiлге салынған мүлiктi (стратегиялық объектiнi) соттың қарауынан тыс тәртiппен өткiзген не стратегиялық объектiге сот актiсiнiң негiзiнде өндiрiп алу қолданылған жағдайда, Қазақстан Республикасының стратегиялық объектiлердi нарықтық құны бойынша сатып алуға үшiншi тұлғалар алдындағы басым құқығы;

      10) қазыналық кәсіпорын – мемлекет жедел басқару құқығында бөліп берген мүлкі бар коммерциялық ұйым;

      11) мемлекет мұқтажы – мемлекеттің функцияларынан туындайтын және қоғамдық маңызы бар мақсаттарды көздейтін мемлекет мүддесін қанағаттандыру үшін жеке меншіктегі мүліктің мемлекеттік меншікке өту қажеттігінің болуы;

      12) мемлекет меншігіне алу – Қазақстан Республикасының мемлекет меншігіне алу туралы заңының негізінде жүзеге асырылатын, жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тиесілі мүлікті Қазақстан Республикасы мүлкінің құрамына мәжбүрлеп өтеулі түрде иеліктен шығару;

      13) мемлекеттік басқарудың тиісті саласын (аясын) басқару жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – тиісті саланың уәкілетті органы) – мемлекеттік басқарудың тиісті саласын (аясын) басқаруды жүзеге асыратын және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген шарттарда республикалық мүлікке қатысты құқықтарды иеленетін, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған орталық атқарушы орган немесе орталық атқарушы органның ведомствосы. Қазақстан Республикасының Үкіметі республикалық мүлікке қатысты құқықтарды өзге мемлекеттік органдарға берген жағдайларда, осы Заңның тиісті саланың уәкілетті органы туралы қағидалары осындай мемлекеттік органға қолданылады;

      14) мемлекеттік заңды тұлғалар – мемлекеттік кәсіпорындар мен мемлекеттік мекемелер;

      15) мемлекеттік мекеме – басқарушылық, әлеуметтік-мәдени немесе коммерциялық емес сипаттағы өзге де функцияларды жүзеге асыру үшін мемлекет құрған және қаржыландырудың қосымша көздері Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленбесе, тек қана бюджет немесе Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджеті (шығыстар сметасы) есебінен қамтылатын коммерциялық емес ұйым;

      16) мемлекеттік мекемені немесе қазыналық кәсіпорынды жедел басқару құқығы (бұдан әрі – жедел басқару құқығы) – мемлекеттен меншік иесі ретінде мүлік алған және өз қызметінің жарғылық мақсаттарына, уәкілетті мемлекеттік органдардың тапсырмаларына және мүліктің мақсатына сәйкес осы мүлікті иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шекте жүзеге асыратын мемлекеттік мекеменің немесе қазыналық кәсіпорынның заттық құқығы;

      16-1) мемлекеттік меншік объектілерін жекешелендіру мәселелері жөніндегі комиссия – мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган не жергілікті атқарушы орган осы Заңда көзделген жекешелендіру бойынша сауда-саттықты дайындау және өткізу үшін құратын алқалы орган;

      17) мемлекеттік мүлік – республикалық және коммуналдық мүлік;

      18) мемлекеттік мүлікті басқару – мемлекеттің (Қазақстан Республикасының немесе әкімшілік-аумақтық бөліністің) мемлекеттік меншік құқығын және өзге де мүліктік құқықтарды жүзеге асыруы;

      19) мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган) – Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне және қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға бекітіліп берілген мүлікті қоспағанда, өз құзыреті шегінде республикалық мүлікті басқару, мемлекеттің республикалық мүлікке құқықтарын іске асыру, экономиканың стратегиялық маңызы бар салаларында меншікті және стратегиялық объектілерді жекешелендіру мен мемлекеттік мониторинг жүргізу саласындағы басшылықты өз құзыреті шегінде жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      20) мемлекеттік мүлікті есепке алу – осы Заңның 15-тарауында көзделген қағидаларға сәйкес мемлекеттік мүлік тізілімін қалыптастыру үшін есепке алу объектілері туралы ақпаратты жинау мен қорытудың ретке келтірілген жүйесі;

      21) мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператор – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша айқындалған, өзіне мемлекеттік мүлікті ұйымдастыру және есепке алу саласында бірыңғай техникалық саясатты іске асыру жөніндегі міндеттер, сондай-ақ мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi орган бекiткен тiзбеге сәйкес мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң активтерін басқару мен пайдалану жөніндегі функциялар жүктелген, жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заңды тұлға;

      22) мемлекеттік мүлік тізілімі – Қазақстан Республикасы арнаулы мемлекеттік органдарының, Қарулы Күштерінің, басқа да əскерлері мен əскери құралымдарының жедел басқаруындағы мүлікті жəне мемлекеттік материалдық резервті қоспағанда, мемлекеттік мүлікті есепке алудың бірыңғай ақпараттық автоматтандырылған жүйесі;

      23) мемлекеттің мүліктік құқықтары – мемлекеттің мыналарды:

      мемлекеттік меншік құқығын;

      мемлекеттің өзге де заттық құқықтарын (сервитутты, жалға алуды, мүлікті өтеусіз пайдалануды және басқаларын);

      мемлекеттің міндетті құқықтарын (талап ету құқықтарын);

      мемлекетке тиесілі зияткерлік меншік объектілеріне ерекше құқықтарды;

      мұрагерлік құқықтарды;

      мемлекеттің Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де мүліктік құқықтарын қамтитын мүлікке құқықтары;

      24) мүдделер қайшылығы – байқау кеңесі мүшесінің жеке мүдделілігі мен оның өз лауазымдық өкілеттіктерін тиісінше орындауы немесе жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделері арасындағы осы заңды мүдделерге зиян келтіре алатын қарама-қайшылық туындайтын кездегі жағдай;

      25) мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару – жер учаскесін мемлекеттік мүлік құрамына алып қоюға байланысты жеке тұлғаларға немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тиесілі жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті алып қою, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген ерекше жағдайларда және құны тең бағамен өтелген жағдайда мемлекет мұқтажы үшін жүргізілетін реквизициялау, мемлекет меншігіне алу;

      26) облыстық коммуналдық заңды тұлғалар – облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары құрған облыстық мемлекеттік кәсіпорындар мен облыстық мемлекеттік мекемелер;

      27) облыстық коммуналдық мүлік – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мүлкі, оның ішінде облыстық бюджет және облыстық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де мүлік, сондай-ақ аудандық коммуналдық мүлікті қоспағанда, облыстық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлік;

      28) реквизициялау – дүлей зілзала, авариялар, эпидемия, эпизоотия жағдайында, соғыс жағдайындағы іс-қимыл кезеңінде немесе соғыс уақытында және төтенше сипаттағы өзге де мән-жайлар кезінде мүліктің құнын меншік иесіне төлей отырып, мүлікті мемлекеттік органдардың шешімі бойынша меншік иесінен қоғам мүддесі үшін алып қою;

      29) республикалық заңды тұлғалар – мүлкі республикалық меншікте тұрған республикалық мемлекеттік кәсіпорындар мен республикалық мемлекеттік мекемелер;

      30) республикалық мүлік – коммуналдық мүлікті қоспағанда, Қазақстан Республикасының мүлкі;

      30-1) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      30-2) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      30-3) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      30-4) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      30-5) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      30-6) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      31) стратегиялық объект – қазақстандық қоғамның орнықты дамуы үшін әлеуметтік-экономикалық маңызы бар мүлік, оны иелену және (немесе) пайдалану және (немесе) оған билік ету Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігінің жай-күйіне әсер етеді;

      31-1) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      31-2) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      31-3) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      32) ұлттық басқарушы холдинг – ұлттық даму институттарының, ұлттық компаниялардың және басқа да заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін) тиімді басқару үшін құрылған, құрылтайшысы және жалғыз акционері Қазақстан Республикасының Үкіметі арқылы Қазақстан Республикасы болып табылатын акционерлік қоғам;

      32-1) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      32-2) ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспары – ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің, ұлттық компанияның онжылдық кезеңге арналған миссиясын, пайымын, стратегиялық мақсаттары мен міндеттерін айқындайтын және негіздейтін құжат;

      33) ұлттық даму институттары - Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен акционерлiк қоғамдардың ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған, қызметiнiң басты мақсаты өнеркәсіптік-инновациялық даму және кәсiпкерлiктi қолдау саласындағы жобаларды iске асыру болып табылатын қаржылық, консалтингтiк, инновациялық, сервистiк ұйымдар;

      34) ұлттық компания – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен құрылған, акцияларының бақылау пакеті мемлекетке, ұлттық басқарушы холдингке немесе ұлттық холдингке тиесілі және ұлттық экономиканың негізін құрайтын салаларда қызметті жүзеге асыратын акционерлік қоғам;

      35) ұлттық холдинг – егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, ұлттық компаниялардың және өзге де акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін тиімді басқару үшін құрылған, құрылтайшысы және жалғыз акционері Қазақстан Республикасының Үкіметі арқылы Қазақстан Республикасы болып табылатын акционерлік қоғам;

      36) шаруашылық жүргізу құқығы – мемлекеттен меншік иесі ретінде мүлік алған және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шекте осы мүлікті иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын жүзеге асыратын шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның заттық құқығы;

      37) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын – мемлекет шаруашылық жүргізу құқығында бөліп берген мүлкі бар және өз міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлкімен жауап беретін коммерциялық ұйым;

      37-1) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғалары – тікелей және (немесе) жанама түрде шешім қабылдауға және (немесе) бір-бірінің (тұлғалардың біреуінің) қабылдайтын шешімдеріне, оның ішінде жасалған мәмілеге байланысты шешімдерге ықпал етуге мүмкіндігі бар жеке немесе заңды тұлғалар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды қоспағанда).

      37-2) іс-шаралар жоспары – ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің және ұлттық компанияның бесжылдық кезеңге арналған негізгі қызмет бағыттарын және қаржы-шаруашылық қызметінің көрсеткіштерін айқындайтын құжат;

      38) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.02.13 № 553-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 13.06.2017 № 69-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 208-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі): 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (01.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Мемлекеттік мүліктің түрлері

      1. Мемлекеттік мүлік республикалық және коммуналдық мүлік болып бөлінеді.

      2. Республикалық мүліктің құрамына:

      1) мемлекеттік қазынаның мүлкі:

      республикалық бюджеттің қаражаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының қаражаты;

      республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де мемлекеттік мүлік;

      2) республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлік кіреді.

      3. Коммуналдық мүліктің құрамына:

      1) жергілікті қазынаның мүлкі:

      жергілікті бюджеттің қаражаты;

      коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де коммуналдық мүлік;

      2) коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлік кіреді.

3-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      Мемлекеттік мүліктің құқықтық режимі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалады.

      2. Республикалық мүлік Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде, ал коммуналдық мүлік – осы әкімшілік-аумақтық бөліністен немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімдеріне сәйкес, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген басқа да негіздер бойынша Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде болуы мүмкін.

      3. Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегі Қазақстан Республикасы мемлекеттік мүлкінің құқықтық режимі, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда немесе Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, осы мүлік орналасқан шет мемлекеттің заңнамасында айқындалады.

      4. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

4-бап. Осы Заңның реттеу нысанасы

      1. Осы Заң мемлекеттің мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы құқықтары мен міндеттерін айқындайды, мемлекеттің меншік құқығында мемлекетке тиесілі мүлікті иеленуді, пайдалануды және оған билік етуді қоса алғанда, мүліктік құқықты жүзеге асыру тәртібін, мемлекеттік мүлікке, оның ішінде мүлікті мемлекет меншігіне алу және жекешелендіру кезінде құқықтарға ие болу және тоқтату, сондай-ақ жеке тұлғалардың және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың оларды иелену және (немесе) пайдалану тәртібін белгілейді.

      2. Осы Заң мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлікті, акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін және өзге де мемлекеттік мүлікті басқару тәртібін белгілейді.

      3. Стратегиялық объектілердің құқықтық режимінің ерекшеліктері Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалады.

      3-1. Мемлекеттің пайдаланылмайтын мүлікке билік ету жөніндегі құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері осы Заңда белгіленген өзге де құқықтарды қоспағанда, "Қорғаныс өнеркәсібі және мемлекеттік қорғаныстық тапсырыс туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленеді.

      4. Бюджет қаражатына және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының қаражатына мемлекеттің құқықтарды жүзеге асыруы Қазақстан Республикасының Бюджет кодексімен реттеледі. Осы Заңда көзделген мемлекеттік мүлік ұғымы Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде көзделген ерекшеліктерімен қоса Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде пайдаланылатын мемлекет активтері ұғымына қолданылады.

      Мемлекеттік немесе жергілікті қазынаға жатқызылған өзге де мүлікке мемлекеттің құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленеді.

      5. Тарих және мәдениет ескерткіштеріне, мәдени құндылықтарға мемлекеттің құқықтарды жүзеге асыруы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен, осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен реттеледі.

      6. Зияткерлік меншік объектілеріне мемлекеттің ерекше құқықтарды жүзеге асыруы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен реттеледі.

      7. Осы Заңның ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар және мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдингтер бақылайтын өзге де заңды тұлғалар туралы ережелері, егер "Ұлттық әл-ауқат қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңында өзгеше көзделмесе, Ұлттық әл-ауқат қорына және Ұлттық әл-ауқат қорының тобына және оның бақылауындағы өзге де заңды тұлғаларға қолданылады.

      8. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі өзіне бекітіліп берілген, өзінің балансында тұрған мүлікті иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған заңды тұлғалардың мүлкін басқаруды, сондай-ақ олардың қызметін реттеуді Қазақстан Республикасының атынан дербес жүзеге асырады.

      8-1. Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган өз балансында тұрған, өзіне бекітіліп берілген мүлікке Қазақстан Республикасының атынан иелік ету, оны пайдалану және билік ету құқықтарын дербес жүзеге асырады, өзіне бекітіліп берілген мүлікке қатысты жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерді қабылдайды.

      9. Егер "Астана" халықаралық қаржы орталығының актілерінде заңды тұлғалардың қатысушылары (акционерлері) арасында өзге тәртіп орнату мүмкіндігі көзделмесе, осы Заңның акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысты қолданылатын ережелері мемлекет "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың құрылтайшысы (қатысушысы, салымшысы, акционері, мүшесі) ретінде әрекет ететін жағдайларға, оның ішінде мемлекеттің акцияларға (жарғылық капиталға қатысу үлестеріне) мүліктік құқықтарды сатып алуы бөлігінде қолданылады.

      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (01.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

      Осы Заңның күші:

      1) Қазақстан Республикасының аумағындағы мемлекеттік мүлікке;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      2) тармақшаның осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2) мемлекеттік мүлікті басқаруды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға, жергілікті атқарушы органдарға және жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, мемлекеттік заңды тұлғаларға, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларда – жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға;

      3) "Алматы қаласының ерекше мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы", "Арнайы экономикалық және индустриялық аймақтар туралы", "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, республикалық маңызы бар қаланың, астананың коммуналдық мүлкін, арнайы экономикалық немесе индустриялық аймақтың мемлекеттік мүлкін, мемлекеттік материалдық резервті басқару жөніндегі қатынастарға қолданылады.

      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Мемлекеттік мүлікті басқару принциптері

      Мемлекеттік мүлікті басқару:

      1) заңдылық;

      2) есеп берушілік және бақылауда болу;

      3) жариялылық;

      4) мемлекеттік мүлікті қоғам игілігі үшін тиімді пайдалану;

      5) бәсекелестікті дамыту үшін жағдайларды қамтамасыз ету принциптеріне сәйкес жүзеге асырылады.

7-бап. Мемлекеттік мүлікті басқару субъектілері

      1. Мемлекеттік мүліктің түріне қарай мемлекеттік мүлікті басқаруды Қазақстан Республикасы немесе Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық бөлінісі жүзеге асырады.

      2. Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасының атынан мемлекеттік мүлікті басқаруды ұйымдастырады және республикалық мүлікті басқарады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың әкімшілік-аумақтық бірлігінің атынан коммуналдық мүлікті басқаруды жергілікті атқарушы орган жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      4-тармақ ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      4. Аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің әкімшілік-аумақтық бірлігінің атынан жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін басқаруды аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты осы Заңның 18-1-бабында белгіленген құзыретке сәйкес жүзеге асырады.

      Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

8-бап. Мемлекеттік мүлікті басқару

      1. Республикалық мүлікті басқару кезінде Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Заңның 2-тарауында және осы мемлекеттік органдардың мәртебесін айқындайтын Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, ережелерде және өзге де актілерде белгіленген өздерінің құзыреті шеңберінде республикалық мүлікке Қазақстан Республикасының құқықтарын іске асыру бойынша Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының өзара іс-қимылын ұйымдастырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      2-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Коммуналдық мүлікті басқару кезінде жергілікті атқарушы органдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осы мемлекеттік органдардың мәртебесін айқындайтын осы Заңның 2-тарауында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, ережелерде және өзге де актілерде белгіленген өз құзыреті шеңберінде жергілікті атқарушы органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының коммуналдық мүлікке өздерінің құқықтарын іске асыру жөніндегі өзара іс-қимылын ұйымдастырады.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің коммуналдық мүлікке қатысты құзыреті осы Заңның 11-бабында және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында айқындалады.

      3. Республикалық және коммуналдық мүліктің сақталуын тексеруді мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады.

      4. Мемлекеттік мүлік шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығында мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіліп берілуі мүмкін.

      5. Мемлекет (Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс) акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің, "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың және мемлекеттік заңды тұлғалардың құрылтайшысы (акционері, қатысушысы) болуы мүмкін.

      Мемлекеттің өзге де ұйымдық-құқықтық нысанда коммерциялық ұйымдар болып табылатын Қазақстан Республикасы заңды тұлғаларының құрылтайшысы (қатысушысы, салымшысы, мүшесі) болуына жол берілмейді.

      6. Мемлекет (Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс) коммерциялық емес ұйым болып табылатын мемлекеттік қордың құрылтайшысы болуы мүмкін. Мемлекеттік қорды, сондай-ақ мемлекет қатысатын өзге де ұйымдық-құқықтық нысандардағы басқа да коммерциялық емес ұйымдарды құру және олардың қызметі Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледі.

      Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 12.11.2015 № 393-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Мүлікті мемлекеттік меншіктің бір түрінен екіншісіне беру

      1. Мүлікті республикалық мүлік құрамынан коммуналдық мүлік құрамына немесе керісінше беру мүлікке мемлекеттің құқығын тоқтатуға әкеп соқпайды, бірақ Қазақстан Республикасының республикалық мүлікке құқығын тоқтатуға және әкімшілік-аумақтық бөліністің коммуналдық мүлікке құқыққа ие болуына немесе әкімшілік-аумақтық бөліністің коммуналдық мүлікке құқығын тоқтатуға және Қазақстан Республикасының республикалық мүлікке құқыққа ие болуына негіз болып табылады.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті мемлекеттік меншіктің бір түрінен екіншісіне беру мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      10-баптың тақырыбының осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

10-бап. Коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқарудың және өзін-өзі басқарудың бір деңгейінен екіншісіне беру

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      1-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Коммуналдық мүлік жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару деңгейі бойынша облыстық коммуналдық мүлік, аудандық коммуналдық мүлік және жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкі болып бөлінеді.

      Аудандық коммуналдық мүліктің құрамына, атап айтқанда, осы Заңның 23, 24, 26, 30, 31 және 32-баптарында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік меншікке түскен мүлік кіреді.

      Республикалық маңызы бар қаланың, астананың коммуналдық мүлкін жергілікті мемлекеттік басқару деңгейі облыстың коммуналдық мүлкін жергілікті мемлекеттік басқару деңгейіне теңестіріледі. Республикалық маңызы бар қалада және астанада коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқару аудандық деңгейге бөлінбейді және құрылмайды. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, коммуналдық мүлікті басқару жөніндегі ауданның жергілікті атқарушы органының осы Заңда көзделген құзыретін республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың жергілікті атқарушы органы жүзеге асырады.

      Облыстық маңызы бар қаланың коммуналдық мүлкін жергілікті мемлекеттік басқару деңгейі ауданның коммуналдық мүлкін жергілікті мемлекеттік басқару деңгейіне теңестіріледі.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      1-1-тармақ ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      1-1. Аудандық коммуналдық мүлікті жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкінің құрамына немесе керісінше беру мемлекеттің мүлікке құқықтарын тоқтатуға алып келмейді, бірақ ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әкімшілік-аумақтық бірлігінің аудандық коммуналдық мүлікке құқықтарын тоқтату және аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің әкімшілік-аумақтық бірлігінің жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкіне құқықтарды иелену немесе аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің әкімшілік-аумақтық бірлігінің жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкіне құқықтарын тоқтату және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әкімшілік-аумақтық бірлігінің аудандық коммуналдық мүлікке құқықтарын иелену үшін негіз болып табылады.

      2. Коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқарудың бір деңгейінен екіншісіне мемлекеттік мүлікті беру облыстың жергілікті атқарушы органының шешімімен жүзеге асырылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармақтың бірінші абзацының осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқарудың және өзін-өзі басқарудың бір деңгейінен екіншісіне коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіп берілген мемлекеттік мүліктің берілуі мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

      1) облыстық коммуналдық мүлік деңгейіне жататын облыстық коммуналдық заңды тұлғалардың мүліктік кешендері, акционерлік қоғамдардың акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестері аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының өтініштері негізінде облыстың жергілікті атқарушы органының шешімі бойынша аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі;

      2) облыстық коммуналдық заңды тұлғалардың мүлкі аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының өтініштері негізінде облыстың жергілікті атқарушы органының шешімі бойынша аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі;

      3) аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне жататын аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың мүліктік кешендері, акционерлік қоғамдардың акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестері аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері және облыстың жергілікті атқарушы органының шешімі негізінде облыстық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі;

      4) аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың мүлкі аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының және облыстың жергілікті атқарушы органының шешімдерінің негізінде облыстық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      5) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      5) аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне жататын аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың мүліктік кешендері аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының өтінішхаты негізінде (жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша) ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының шешімімен жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкі деңгейіне беріледі;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      6) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      6) аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың мүлкі аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының өтінішхаты негізінде (жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша) ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының шешімімен жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкі деңгейіне беріледі;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      7) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      7) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкі деңгейіне жататын жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларының мүліктік кешендері аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының (жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша) және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының шешімдері негізінде аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      8) тармақша ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      8) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларының мүлкі аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының (жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша) және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының шешімдері негізінде аудандық коммуналдық мүлік деңгейіне беріледі.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      4-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқарудың және өзін-өзі басқарудың бір деңгейінен екіншісіне мемлекеттік мүлікті беру туралы шешім қабылданғаннан кейін беретін және қабылдайтын тараптардың уәкілетті лауазымды адамдары қол қоятын және облыстардың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының, сондай-ақ аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдері аппараттарының басшылары бекітетін беру актісі отыз күн мерзімде ресімделеді.

      Беру актісі оны ресімдеуге қатысатын әрбір тарап үшін екі данадан, қазақ және орыс тілдерінде төрт данада жасалады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      5-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      5. Осы бапта белгіленген тәртіп, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіп берілмеген коммуналдық мүлікті жергілікті мемлекеттік басқарудың және өзін-өзі басқарудың бір деңгейінен екіншісіне беруге қолданылады.

      Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ БАСҚАРУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰЗЫРЕТІ

11-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі:

      1) мемлекеттік мүлікті тиімді басқару саясатын жүзеге асырады;

      2) өз құзыреті шегінде мемлекеттік мүлікті басқару саласында нормативтік құқықтық актілер шығарады;

      3) мемлекеттік мүлікті басқаруды ұйымдастырады, оны пайдалану жөніндегі шараларды әзірлейді және жүзеге асырады, мемлекеттік меншік құқығын қорғауды қамтамасыз етеді;

      4) Қазақстан Республикасы оларға қатысты жалғыз акционер (қатысушы) болып табылатын республикалық заңды тұлғаларды, ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді, ұлттық компанияларды, сондай-ақ өзге де акционерлік қоғамдарды және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді құру, қайта ұйымдастыру және тарату туралы шешімдер қабылдайды;

      5) стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға рұқсат беру немесе рұқсат беруден бас тарту не оларды иеліктен шығару туралы шешім қабылдайды;

      6) - 9-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      10) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы немесе жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың тоқтатылуы туралы қаулы қабылдайды;

      11) нарықта үстем немесе монополиялық жағдайға ие табиғи монополия субъектілері немесе нарық субъектілері болып табылатын ұйымдарды жекешелендіру туралы шешім қабылдайды;

      12) Қазақстан Республикасы акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысу үлестерін және республикалық меншіктегі стратегиялық объектілерді акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге не жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына беру туралы шешім қабылдайды;

      12-1) мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясын құру туралы, мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына сатуды оны кері сатып алу міндеттемесімен жүзеге асыруға негіз болған мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын шығару туралы, мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына сатылған мүлікті ауыстыру, сондай-ақ мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын шығару шарттарына сәйкес мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын мерзімінен бұрын иелену және (немесе) өтеу туралы шешім қабылдайды;

      13) акционерлік қоғамның акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін республикалық мүліктің құрамына сатып алу туралы шешім қабылдайды;

      14) мемлекеттің акционер (қатысушы) ретінде ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді, ұлттық компанияларды, мемлекет қатысатын өзге де акционерлік қоғамдарды және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді басқаруға қатысу құқығын жүзеге асырады немесе осы құқықты мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органға береді;

      15) мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын нарыққа реттеушілік ықпал ету, босқындарға көмек және гуманитарлық көмек көрсету үшін пайдалану туралы шешімдер қабылдайды;

      15-1) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      15-2) акцияларының бақылау пакеттері мемлекетке тиесілі ұлттық басқарушы холдингтердің (Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда), ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың, сондай-ақ ұлттық басқарушы холдингтердің құрамына кіретін ұлттық компаниялардың (Ұлттық әл-ауқат қоры тобының құрамына кіретін ұлттық компанияларды қоспағанда), ұлттық холдингтердің әкімшілік шығыстарының жекелеген түрлерінің лимиттерін және оларға мониторинг жүргізу тетігін айқындайды.

      Ұлттық әл-ауқат қорының, сондай-ақ Ұлттық әл-ауқат қоры тобының құрамына кіретін ұлттық компаниялардың әкімшілік шығыстарының жекелеген түрлерінің лимиттері "Ұлттық әл-ауқат қоры туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бекітіледі;

      15-3) "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардағы акцияларды, үлестерді, пайларды және үлестік қатысудың басқа да нысандарын сатып алу туралы шешім қабылдайды, мемлекеттің акционер (қатысушы, салымшы, мүше) ретінде осындай заңды тұлғаларды басқаруға қатысу құқығын жүзеге асырады немесе осы құқықты мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға береді;

      16) Конституцияда, осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2014 № 225-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі құзыреті

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі:

      1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы қатынастарды реттейтін жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерді шығарады;

      2) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті басқарады, мемлекеттік меншік құқығын қорғауды қамтамасыз етеді;

      2-1) акционері (қатысушысы, сенімгерлік басқарушысы) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып табылатын, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің және ол құрған мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, олардың іске асырылуын мониторингтеу және бағалау, сондай-ақ олардың орындалуы жөніндегі есептер тәртібін айқындайды;

      3) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бекітіліп берілген мүлікті иеліктен шығаруды жүзеге асырады, пайдалануға береді;

      4) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындарды, акционерлік қоғамдарды және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді құру, қайта ұйымдастыру, атауын өзгерту және оларды тарату, иеліктен шығару туралы шешім қабылдайды;

      4-1) Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ведомстволарын қайта ұйымдастыруды және таратуды жүзеге асырады;

      5) Қазақстан Республикасының атынан, соның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң өзiне жүктелген функцияларын жүзеге асыруға ықпал ететiн және (немесе) қаржы нарығы инфрақұрылымының бiр бөлiгi болып табылатын акционерлiк қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің құрылтайшысы болады, мемлекеттiң акционерлiк қоғамды және жауапкершілігі шектеулі серіктестікті басқаруға акционер (қатысушы) ретiнде қатысу құқығын жүзеге асырады, сондай-ақ осы акционерлiк қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің акциясына (қатысу үлесіне) ие болу не иелiктен шығару туралы шешiм қабылдайды;

      6) Қазақстан Республикасының атынан өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың мүлкіне қатысты республикалық меншік құқығының субъект құқығын жүзеге асырады;

      7) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің нысанасы мен мақсаттарын, сондай-ақ мемлекеттік кәсіпорынның түрін (шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығындағы) дербес айқындайды, олардың жарғысын, оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді;

      8) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорынға бекітіліп берілген мүлікті (өндірген өнімін сатуды қоспағанда) иеліктен шығаруға немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуге, оның ішінде пайдалануға беруге, филиалдар мен өкілдіктер құруға, сондай-ақ дебиторлық берешекті беруге және есептен шығаруға келісім береді;

      8-1) Қазақстан Республикасының Үкіметі оған сенімгерлік басқаруға берген мемлекеттік мүлікті шартта көзделген тәртіппен және талаптарда сенімгерлік басқаруды жүзеге асырады;

      9) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын және олардың қызметі бойынша есептерді қарайды және бекітеді, сондай-ақ олардың қаржы-шаруашылық қызметіне тексеру жүргізуді жүзеге асыруға құқылы;

      10) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындар өндіретін және сататын тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағасын келіседі немесе белгілейді;

      11) мемлекеттік мүлік тізіліміне мемлекеттік мүлік объектілері туралы мәліметтерді береді;

      11-1) өзі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісін бөлу тәртібін айқындайды;

      12) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2016 № 481-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органның құзыреті

      Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган:

      1) мемлекеттік мүлікті басқару саласында мемлекеттік саясатты қалыптастырады, өз құзыреті шегінде мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді, бекітеді;

      2) мемлекеттік мүлікті басқаруға талдау жасауды және оны бағалауды жүзеге асырады;

      3) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органмен бірлесе отырып:

      ұлттық басқарушы холдингтердiң, ұлттық холдингтердiң және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын және акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердiң, ұлттық холдингтердiң, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын әзірлеу, бекіту, сондай-ақ мониторинг жүргізу және олардың іске асырылуын бағалау;

      ұлттық басқарушы холдингтердiң, ұлттық холдингтердiң және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының орындалуы бойынша есептерді әзірлеу және ұсыну тәртібін әзірлейді;

      4) мемлекеттік органдардан, мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдардан, жауапкершілігі шектеулі серіктестерден мемлекеттік мүлікті басқаруға дәйекті және объективті талдау жасау үшін қажетті ақпаратты сұратады және алады;

      4-1) акционері (қатысушысы, сенімгерлік басқарушысы) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып табылатын акционерлік қоғамдарды, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді және ол құрған мемлекеттік кәсіпорындарды қоспағанда, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің, мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, сондай-ақ олардың іске асырылуын мониторингтеу және бағалау тәртібін айқындайды;

      4-2) акционері (қатысушысы, сенімгерлік басқарушысы) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып табылатын акционерлік қоғамдарды, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді және ол құрған мемлекеттік кәсіпорындарды қоспағанда, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің және мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларының орындалуы жөніндегі есептерді әзірлеу және ұсыну тәртібін айқындайды;

      4-3) ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының орындалуы жөніндегі есептерді әзірлеу және ұсыну тәртібін айқындайды;

      4-4) ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын және акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын әзірлеу, бекіту, сондай-ақ олардың іске асырылуына мониторинг жүргізу және бағалау тәртібін айқындайды;

      4-5) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      4-6) стратегиялық объектілер меншік иелерінің (құқық иеленушілерінің), оңалтуды немесе банкроттықты басқарушылардың стратегиялық объектілерге ауыртпалық салу не оларды иеліктен шығару туралы өтініштерін қарау тәртібін әзірлейді;

      4-7) Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқарудың үлгілік кодексін бекітеді;

      5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның құзыреті

      Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган:

      1) өз құзыреті шегінде мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді, бекітеді;

      2) республикалық мүліктің нысаналы және тиімді пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;

      3) республикалық мүлікті жекешелендіруді жүзеге асырады, оның ішінде республикалық мүлікті, сондай-ақ нарықта үстем немесе монополиялық жағдайға ие табиғи монополия субъектілері немесе нарық субъектілері болып табылмайтын мүліктік кешен ретінде кәсіпорындарды жекешелендіру туралы шешім қабылдайды, объектіні жекешелендіруге дайындау процесінде республикалық мүліктің сақталуын қамтамасыз етеді, жекешелендіру процесін ұйымдастыру үшін делдалды тартады, жекешелендіру объектісін бағалауды қамтамасыз етеді, жекешелендіру объектісін сатып алу-сату шарттарын дайындау мен жасасуды және сатып алу-сату шарттары талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;

      4) Қазақстан Республикасының атынан республикалық заңды тұлғаларға қатысты республикалық меншік құқығының субъект құқығын жүзеге асырады;

      5) тиісті саланың уәкілетті органының ұсынуы бойынша республикалық мемлекеттік кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсатын, сондай-ақ осындай қызметті жүзеге асыратын республикалық мемлекеттік кәсіпорынның түрін (шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе қазыналық кәсіпорын) айқындайды және республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың жарғысын, оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді;

      6) республикалық заңды тұлғаға берілген немесе шаруашылық қызметінің нәтижесінде ол ие болған мүлікті тиісті саланың уәкілетті органымен келісім бойынша алып қоюды немесе қайта бөлуді жүзеге асырады;

      7) мемлекеттік мүліктің нысаналы пайдаланылуын бақылау нәтижелері бойынша анықталған, республикалық заңды тұлғалардың артық, пайдаланбайтын не мақсатына сай пайдаланбаған мүлкін, бақылауды жүзеге асырған кезден бастап алты ай өткен соң тиісті саланың уәкілетті органының келісімінсіз алып қоюды жүзеге асырады;

      8) республикалық мемлекеттік кәсіпорынға алып қойылған мүлікті күтіп ұстау және оны кейіннен баланстан шығара отырып өзге тұлғаға бергенге дейін сақталуын қамтамасыз ету мерзімін белгілейді;

      9) республикалық мүлікті жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға кейіннен сатып алу құқығынсыз, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне кейіннен сатып алу құқығымен немесе кейіннен өтеусіз негізде беру құқығымен мүліктік жалдауға (жалға алуға), сенімгерлік басқаруға береді;

      10) тиісті саланың уәкілетті органына республикалық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыруды және таратуды жүзеге асыруға келісім береді;

      11) тиісті саланың уәкілетті органының ұсынуы бойынша республикалық мемлекеттік кәсіпорынның өзіне бекітіліп берілген мүлікті (өзі өндірген өнімді сатуын қоспағанда) иеліктен шығаруына немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуіне, филиалдар (өкілдіктер) құруына жазбаша келісім береді;

      12) республикалық мүлік мәселелері бойынша мемлекеттің мүддесін білдіреді, Қазақстан Республикасына тиесілі мүліктік құқықтарды қорғауды жүзеге асырады;

      13) республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мүлікті мүліктік жалдауға (жалға алуға) беруге талдау жүргізеді;

      14) Қазақстан Республикасына тиесілі акцияларға дивидендтердің уақтылы және толық есептелуіне және олардың төленуіне, сондай-ақ жарғылық капиталындағы қатысу үлесі Қазақстан Республикасына тиесілі жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің қатысушылары арасында таза табыстың бөлінуіне бақылауды жүзеге асырады;

      15) "Экономиканың стратегиялық маңызы бар салаларындағы меншiктiң мемлекеттiк мониторингi туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес экономиканың стратегиялық маңызы бар салаларындағы меншіктің мемлекеттік мониторингін жүзеге асырады;

      16) республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың, Қазақстан Республикасы қатысатын акционерлік қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жұмыс істеуі мен оларды басқару тиімділігінің мониторингін ұйымдастыруды және жүргізуді жүзеге асырады;

      17) сенімгерлікпен басқарушының республикалық мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша міндеттемелерінің орындалуына бақылауды жүзеге асырады;

      18) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша акционерлік қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің, сондай-ақ республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың құрылтайшысы болады;

      19) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша акционерлік қоғамдардың орналастырылатын акцияларына төлем жасауды және Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес ақша енгізу жолымен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына салымды, сондай-ақ республикалық мүлікті, оның ішінде акцияларды, қатысу үлестерін енгізуді жүзеге асырады;

      20) Қазақстан Республикасы Үкіметінің атынан мемлекеттің акционерлік қоғамды (жауапкершілігі шектеулі серіктестікті) басқаруға акционер (қатысушы) ретінде қатысу құқықтарын жүзеге асырады;

      21) жалғыз акционері (қатысушысы) Қазақстан Республикасы болып табылатын акционерлік қоғамдардың (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің) тиісті директорлар кеңесінің (байқау кеңесінің) құрамына өз өкілін тағайындайды, ал Қазақстан Республикасы қатысатын өзге де акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерде – директорлар кеңесіне немесе байқау кеңестеріне кандидатураны акционерлердің немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестік қатысушыларының жалпы жиналысына бекітуге ұсынады;

      22) осы Заңның 5-тарауында белгіленген жағдайлар мен шарттарда мемлекет меншігіне алынатын мүлікке өтем төлейді;

      23) мемлекеттік мүлік тізілімін жүргізу қағидаларын әзірлейді;

      24) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен мемлекеттік мүлік тізілімін жүргізеді және мемлекеттік мүлік тізілімін пайдаланушыларға ақпарат ұсынады;

      24-1) республикалық меншікке айналдырылған (түскен), тәркіленген мүлікті, сондай-ақ "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекет кірісіне айналдырылған мүлікті (активтерді) есепке алу және одан әрі пайдалану бойынша дерекқорды жүргізеді;

      24-2) "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес басқарушы компанияның мүлікті (активтерді) басқару тиімділігін бақылауды жүзеге асырады;

      25) мемлекеттік мүлік тізілімінде мемлекеттік мүліктің бірыңғай есепке алынуын қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіреді және ұйымдастырады;

      25-1) Қазақстан Республикасы акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысу үлестерін және республикалық меншіктегі стратегиялық объектілерді қоспағанда, тиісті саланың уәкілетті органымен келісу бойынша республикалық мемлекеттік мүлікті акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге не жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына беру туралы шешім қабылдайды;

      26) алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      26-1) мемлекеттік материалдық резервті және арнаулы мемлекеттік органдардың және құқық қорғау органдарының, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың жедел басқаруындағы мүлікті қоспағанда, орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерін мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган бекітетін тізбе бойынша, жүктелген функцияларды орындауға қажетті мүлікпен қамтамасыз етеді;

      26-2) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган бекітетін тізбеге сәйкес, мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің активтерін мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай операторға сенімгерлік басқаруға береді;

      26-3) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган бекітетін тізбеге сәйкес мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің мүлкін басқару мен күтіп-ұстау үшін мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай операторды қаржыландыруды жүзеге асырады;

      26-4) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша, орналастырылатын акцияларға ақы төлеуді, "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың жарғылық капиталына Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес ақшаны, сондай-ақ республикалық мүлікті, оның ішінде акцияларды, үлестерді, пайларды және жарғылық капиталға қатысудың өзге де нысандарын енгізу арқылы салым енгізуді жүзеге асырады;

      26-5) Қазақстан Республикасы Үкіметінің атынан мемлекеттің акционер (қатысушы, салымшы, мүше) ретінде "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғаларды басқаруға қатысу құқықтарын "Астана" халықаралық қаржы орталығының актілерінде айқындалған тәртіппен жүзеге асырады;

      27) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Тиісті саланың уәкілетті органының құзыреті

      Тиісті саланың уәкілетті органы:

      1) тиісті саладағы мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі мемлекеттік саясатты іске асыруды жүзеге асырады, өз құзыреті шегінде тиісті салада мемлекеттік мүлікті басқару аясындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді, бекітеді;

      2) республикалық мемлекеттік кәсіпорындар және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің басым бағыттарын және бюджеттен қаржыландырылатын жұмыстарының (көрсететін қызметтерінің) міндетті көлемдерін айқындайды;

      3) республикалық мемлекеттік мекеме қызметінің нысанасы мен мақсатын айқындайды;

      3-1) өз өкілеттіктері шегінде мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға атау беру, оларды қайта атау, олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және оларға жеке адамдардың есімдерін беру туралы шешім қабылдайды;

      4) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға республикалық мемлекеттік кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсатын айқындау бойынша, сондай-ақ осындай қызметті жүзеге асыратын республикалық мемлекеттік кәсіпорынның түрін (шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе қазыналық кәсіпорын) айқындау жөнінде ұсыныстар енгізеді;

      5) республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын және оларды орындау жөніндегі есептерін қарайды, осы Заңда көзделген жағдайларда келіседі және бекітеді;

      6) республикалық заңды тұлғалар мүлкінің сақталуын және республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларының орындалуын бақылауды жүзеге асырады;

      7) ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және акционері мемлекет болып табылатын тиісті саладағы ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының орындалуын бақылау мен және талдауды жүзеге асырады;

      8) тиісті саладағы республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының орындалуын бақылау мен талдауды жүзеге асырады;

      9) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға республикалық заңды тұлғаға берілген немесе ол өзінің шаруашылық қызметінің нәтижесінде сатып алған мүлікті алып қоюға немесе қайта бөлуге келісімін береді;

      10) республикалық заңды тұлғаларды басқаруды жүзеге асырады;

      11) республикалық мемлекеттік мекемелердің жарғысын (ережесін), оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді;

      12) республикалық заңды тұлғаның жылдық қаржылық есептілігін бекітеді;

      13) республикалық қазыналық кәсіпорындар өндіретін және сататын тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) баға белгілейді;

      14) республикалық мемлекеттік мекемелерді республикалық бюджеттен қаржыландыру жоспарларын бекітеді;

      15) республикалық мемлекеттік мекемелердің филиалдар мен өкілдіктер құруына келісім береді;

      16) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органмен келісім бойынша республикалық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыруды және таратуды жүзеге асырады;

      17) Қазақстан Республикасы Үкіметінің стратегиялық объектіге ие болудың басым құқығын іске асыру туралы шешімінің жобасын әзірлейді;

      18) акциялардың мемлекеттік пакетін (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін) иелену және пайдалану құқықтары өзіне берілген жағдайларда, мемлекет жалғыз акционері (қатысушысы) болып табылатын, акционерлік қоғамдардың (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің) тиісті директорлар кеңесінің (байқау кеңесінің) құрамына өз өкілін тағайындайды, ал мемлекет қатысатын өзге де акционерлік қоғамдарда және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерде директорлар кеңестеріне немесе байқау кеңестеріне кандидатураны акционерлердің немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестік қатысушыларының жалпы жиналысына бекітуге ұсынады;

      19) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның өкілін мемлекет қатысатын акционерлік қоғамның директорлар кеңесінің немесе мемлекет қатысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің байқау кеңесінің құрамына енгізу үшін қажетті шараларды қамтамасыз етеді немесе қабылдайды;

      20) мәліметтерді, оның ішінде, өзінің басқаруындағы мемлекеттік заңды тұлғалардың және оларға қатысты мемлекеттің акционер (қатысушы) ретінде басқаруға қатысу құқығын өзі жүзеге асыратын мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың атаулы тізбесін, бұл мәліметтерді мемлекеттік мүліктің тізілімінде көрсету үшін дайындайды;

      20-1) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға республикалық мемлекеттік кәсіпорынның өзіне бекітіп берілген мүлікті (өзі өндірген өнімді сатуын қоспағанда) иеліктен шығаруына немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуіне, филиалдарды (өкілдіктерді) құруына келісім беру жөнінде ұсыныстар енгізеді;

      20-2) Қазақстан Республикасы акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысу үлестерін және республикалық меншіктегі стратегиялық объектілерді қоспағанда, республикалық мемлекеттік мүлікті акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге не жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына беру туралы шешімді келіседі;

      21) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде айқындалған өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-1-бап. Сатып алу саласындағы уәкілетті органның құзыреті

      Ескерту. 15-1-бап алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

16-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi өкiлдi органдарының коммуналдық мүлікті басқару жөніндегі құзыреті

      Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi өкiлдi органы:

      1) тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің коммуналдық мүлікті басқару мәселелері бойынша жергілікті атқарушы органдар басшыларының есептерін қарайды;

      2) тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің коммуналдық мүлкін дамытуға бағытталған ұсыныстар мен ұсынымдарды әзірлейді;

      3) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару туралы шарттардың жобаларын келіседі.

      Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

17-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

      Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары:

      1) өз құзыреті шегінде облыстық коммуналдық мүлікті басқару саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

      2) аудандық коммуналдық мүлікті басқару саласында өздерінің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының жұмысын үйлестіреді;

      3) облыстық коммуналдық мүлікті басқарады, оны қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырады;

      4) облыстық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ мүліктік кешен ретінде кәсіпорындарды жекешелендіру туралы шешім қабылдайды;

      5) алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      6) облыстық коммуналдық заңды тұлғаларды құру, қайта ұйымдастыру және тарату туралы, сондай-ақ акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысуы, оларды құру, қайта ұйымдастыру, тарату, акционерлік қоғамдардың өздеріне тиесілі акцияларын, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін иеліктен шығару туралы шешімдер қабылдайды;

      7) облыстық коммуналдық заңды тұлғалардың жарғысын (ережесін), оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді немесе жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын, облыстық коммуналдық мүлікке билік етуге уәкілетті атқарушы органға оcыған уәкілеттік береді;

      8) облыстық мемлекеттік кәсіпорындардың қызметінің басым бағыттарын және бюджеттен қаржыландырылатын жұмыстарының (көрсетілетін қызметтерінің) міндетті көлемдерін айқындайды;

      9) облыстық мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын және олардың орындалуы жөніндегі есептерін қарайды, бекітеді және осы Заңда көзделген жағдайларда келіседі;

      10) облыстық мемлекеттік кәсіпорындардың, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының орындалуын бақылау мен талдауды жүзеге асырады;

      11) облыстық коммуналдық мүлікті облыстық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіп береді;

      12) облыстық коммуналдық заңды тұлғалардың филиалдар мен өкілдіктер құруына келісім береді;

      13) облыстық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес ақшаны жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамдардың акцияларын төлеуге беру туралы шешім қабылдайды;

      14) акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін облыстық коммуналдық мүлік құрамына сатып алу туралы шешім қабылдайды;

      15) осы Заңның 10-бабында көзделген жағдайларда және тәртіппен облыстық коммуналдық мүлікті ауданның, облыстық маңызы бар қаланың коммуналдық мүлкінің деңгейіне беру туралы шешім қабылдайды;

      16) тарих және мәдениет ескерткіштерін меншік иесінен алып қою туралы талап-арызбен сотқа жүгіну туралы шешім қабылдайды;

      17) облыстық коммуналдық мүлікті пайдалану туралы, оның ішінде оны кепілге, жалға алуға, өтеусіз пайдалануға және сенімгерлікпен басқаруға беру туралы шешім қабылдайды;

      18) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде осы Заңның 4-тарауында белгіленген талаптар бойынша реквизициялау туралы шешім қабылдайды;

      19) осы Заңның 4-тарауында белгіленген жағдайларда және талаптарда реквизицияланатын мүлікке ақшалай өтем төлейді;

      20) осы Заңның 6-тарауында белгіленген жағдайларда жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығарған кезде өтем төлейді;

      21) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы туралы немесе мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарудың тоқтатылуы туралы қаулы қабылдайды;

      22) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару туралы шарт (бұдан әрі – жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт) жасасады;

      23) облыстық коммуналдық мүліктің пайдаланылуына және сақталуына бақылауды қамтамасыз етеді;

      24) облыстық коммуналдық мүліктің есепке алынуын ұйымдастырады, оның тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етеді;

      25) облыстық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ мүліктік кешен ретінде кәсіпорындарды жекешелендіруді жүзеге асырады, оның ішінде жекешелендіру процесін ұйымдастыру үшін делдалды тартады, жекешелендіру объектісін бағалауды қамтамасыз етеді, жекешелендіру объектісінің сатып алу-сату шарттарын дайындау мен жасасуды және сатып алу-сату шарттары талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;

      26) облыстық коммуналдық мүлікті жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға кейіннен сатып алу құқығынсыз, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне кейіннен сатып алу құқығымен немесе кейіннен меншігіне өтеусіз негізде беру құқығымен мүліктік жалдауға (жалға алуға), сенімгерлікпен басқаруға береді;

      27) сенімгерлікпен басқарушының облыстық коммуналдық мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша міндеттемелерін орындауын бақылауды жүзеге асырады;

      28) өзіне осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      18-бап. Аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

      Аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары:

      1) өз құзыреті шегінде аудандық коммуналдық мүлікті басқару саласындағы қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді, бекітеді;

      1-1) коммуналдық меншікке айналдырылған (түскен), тәркіленген мүлікті есепке алу және одан әрі пайдалану бойынша дерекқорды жүргізеді;

      2) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, аудандық коммуналдық мүлікті басқарады, оны қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырады;

      3) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      4) аудандық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ мүліктік кешен ретінде кәсіпорындарды жекешелендіру туралы шешім қабылдайды;

      5) алып тасталды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      6) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, аудандық коммуналдық мүлікті жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға кейіннен сатып алу құқығынсыз, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне кейіннен сатып алу құқығымен немесе кейіннен өтеусіз негізде беру құқығымен мүліктік жалға (жалдауға), сенімгерлік басқаруға береді;

      7) аудандық коммуналдық заңды тұлғаларды құру, қайта ұйымдастыру және тарату туралы, сондай-ақ олардың акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысуы, оларды құру, қайта ұйымдастыру, тарату, акционерлік қоғамдардың өздеріне тиесілі акцияларын, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін иеліктен шығару туралы шешімдер қабылдайды;

      8) аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың жарғысын (ережесін) бекітеді, оған өзгерістер мен толықтырулар енгізеді немесе жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын, аудандық коммуналдық мүлікке билік етуге уәкілетті атқарушы органға осыған уәкілеттік береді;

      9) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары құрған коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің басым бағыттарын және бюджеттен қаржыландырылатын жұмыстарының (көрсетілетін қызметтерінің) міндетті көлемдерін айқындайды;

      10) аудандық коммуналдық мүліктің пайдаланылуын және сақталуын бақылауды қамтамасыз етеді;

      11) аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары құрған коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын және олардың орындалуы жөніндегі есептерін қарайды, бекітеді және осы Заңда көзделген жағдайларда келіседі;

      12) аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары құрған коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының орындалуын бақылауды және талдауды жүзеге асырады;

      13) аудандық коммуналдық мүлікті аудандық коммуналдық заңды тұлғаларға бекітіп береді;

      14) аудандық коммуналдық заңды тұлғалардың филиалдар мен өкілдіктер құруына келісім береді;

      15) аудандық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес ақшаны жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге беру туралы шешім қабылдайды;

      16) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, аудандық коммуналдық мүлікті пайдалану туралы, оның ішінде оны кепілге, мүліктік жалға (жалдауға), өтеусіз пайдалануға және сенімгерлік басқаруға беру туралы шешімдер қабылдайды;

      17) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде осы Заңның 4-тарауында белгіленген талаптар бойынша реквизициялау туралы шешім қабылдайды;

      18) осы Заңның 4-тарауында белгіленген жағдайларда және талаптарда реквизицияланған мүлікке ақшалай өтем төлейді;

      19) осы Заңның 6-тарауында белгіленген жағдайларда жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығарған кезде өтем төлейді;

      20) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы туралы немесе жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарудың тоқтатылуы туралы қаулы қабылдайды;

      21) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жасасады;

      22) коммуналдық меншікке айналдырылған (түскен), Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен иесі жоқ деп танылған, мемлекетке мұрагерлік құқығы бойынша өткен аудандық коммуналдық мүліктің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен коммуналдық меншікке өтеусіз өткізілген иесіз қалған мүліктің, олжаның, қараусыз қалған жануарлардың, құрамында мәдени құндылықтарға жататын зат жоқ көмбелердің үлестерін есепке алуды, сақтауды, бағалауды және одан әрі пайдалануды ұйымдастырады;

      23) сенімгерлікпен басқарушының аудандық коммуналдық мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша міндеттемелерді орындауын бақылауды жүзеге асырады;

      24) аудандық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ мүліктік кешен ретінде кәсіпорындарды жекешелендіруді жүзеге асырады, оның ішінде жекешелендіру процесін ұйымдастыру үшін делдалды тартады, жекешелендіру объектісін бағалауды қамтамасыз етеді, жекешелендіру объектісінің сатып алу-сату шарттарын әзірлеу мен жасасуды және сатып алу-сату шарттары талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;

      24-1) халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап алып тасталды - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      25) өзіне осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 18-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.11.2015 № 387-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      18-1-бап ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      18-1-бап. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының құзыреті

      1. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша:

      1) өз құзыреті шегінде жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін басқару саласындағы құқықтық актілердің жобаларын әзірлейді;

      2) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін басқарады, оны қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырады;

      3) шешім қабылдайды және жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін жекешелендіруді жүзеге асырады, оның ішінде объектіні жекешелендіруге дайындау процесінде оның сақталуын қамтамасыз етеді, жекешелендіру процесін ұйымдастыру үшін делдалды тартады, жекешелендіру объектісін бағалауды қамтамасыз етеді, жекешелендіру объектісінің сатып алу-сату шарттарын дайындау мен жасасуды және сатып алу-сату шарттары талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;

      4) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсаттарын, сондай-ақ осындай қызметті жүзеге асыратын коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның түрін (шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе қазыналық кәсіпорын) айқындайды;

      5) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғасына берілген немесе өзінің шаруашылық қызметінің нәтижесінде өзі ие болған мүлікті алып қоюды немесе қайта бөлуді жүзеге асырады;

      6) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларының артық, пайдаланылмайтын не мақсатқа сай пайдаланылмайтын мүлкін алып қоюды жүзеге асырады;

      7) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға кейіннен сатып алу құқығынсыз не кейіннен сатып алу құқығымен мүліктік жалдауға (жалға алуға), сенімгерлік басқаруға береді;

      8) аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен келісу бойынша жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларын құру, қайта ұйымдастыру, атауын өзгерту және тарату туралы шешім қабылдайды;

      9) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынға өзіне бекітіп берілген мүлікті (ол өндірген өнімді сатуды қоспағанда) иеліктен шығаруға немесе оған өзгеше тәсілмен билік етуге, филиалдар мен өкілдіктер құруға, сондай-ақ дебиторлық берешекті беруге және есептен шығаруға келісім береді;

      10) жергілікті өзін-өзі басқарудың мемлекеттік заңды тұлғаларының жарғысын (ережесін), оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді;

      11) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің басым бағыттарын және бюджеттен қаржыландырылатын жұмыстарының (көрсететін қызметтерінің) міндетті көлемдерін айқындайды;

      12) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын және олардың орындалуы жөніндегі есептерді осы Заңда көзделген жағдайларда қарайды, келіседі және бекітеді;

      13) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін пайдалану, оның ішінде оны кепілге, жалға алуға, өтеусіз пайдалануға және сенімгерлік басқаруға беру туралы шешімдер қабылдайды;

      14) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларына бекітіп береді;

      15) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін иеліктен шығару туралы шешім қабылдайды;

      16) осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      2. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты:

      1) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкінің нысаналы және тиімді пайдаланылуын бақылауды жүзеге асырады;

      2) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық заңды тұлғаларына қатысты коммуналдық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын жүзеге асырады;

      3) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынға алып қойылған мүлікті кейіннен баланстан шығара отырып өзге тұлғаға бергенге дейін күтіп-ұстау және оның сақталуын қамтамасыз ету мерзімін белгілейді;

      4) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкінің мәселелері бойынша мемлекеттің мүдделерін білдіреді, аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің меншік (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігі) құқығын қорғауды жүзеге асырады;

      5) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін сенімгерлік басқару шарты бойынша міндеттемелерді сенімгерлік басқарушының орындауын бақылауды жүзеге асырады;

      6) мүлкі аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық меншігіндегі (жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық меншігіндегі) коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларының орындалуын бақылауды және талдауды жүзеге асырады;

      7) жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін есепке алуды ұйымдастырады, оның тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етеді;

      8) осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 2-тарау 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      2-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚТАРҒА ИЕ БОЛУЫ
3-тарау. МЕМЛЕКЕТТІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚТАРҒА ИЕ БОЛУ НЕГІЗДЕРІ

      19-бап. Мемлекеттің мүліктік құқықтарға ие болу негіздерінің тізбесі

      1. Қазақстан Республикасының республикалық мүлік құқықтарына ие болуына:

      1) республикалық бюджетке түсетін түсімдер;

      2) республикалық заңды тұлғалардың мүлікке ие болуы;

      3) тәркілеу;

      4) мүлікті коммуналдық мүліктің құрамынан республикалық мүліктің құрамына беру;

      5) азаматтық-құқықтық шарттар (сатып алу-сату, мердігерлік және басқа да шарттар) негізінде мүлікті сатып алу және оны жасау;

      6) стратегиялық объектілерге ие болуға басым құқықты іске асыру;

      7) күтімсіз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерін, мәдени құндылықтарды сот шешімі бойынша алып қою;

      8) жеке меншіктегі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесіне құқықты қайта ресімдеген кезде, оған мемлекеттік меншік құқығына ие болу;

      9) мемлекеттік емес заңды тұлғалар мен жеке тұлғалардың мүлкін мұраға қалдыру, сыйға тарту немесе оның республикалық мүліктің құрамына өзге де өтеусіз берілуі не өзге де өтеусіз түсуі (өтуі);

      10) мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару;

      11) шартты бұзған немесе өзгерткен кезге дейін Қазақстан Республикасының міндеттеме бойынша атқарғанын қайтаруы;

      12) жарамсыз деп танылған мәміле бойынша берілген мүлікті қайтару;

      13) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де негіздер негіз болып табылады.

      2. Әкімшілік-аумақтық бөліністің коммуналдық мүлік құқықтарына ие болуына:

      1) жергілікті бюджетке түсетін түсімдер;

      2) коммуналдық заңды тұлғалардың мүлікті сатып алуы;

      3) иесі жоқ және тәркіленген мүліктің коммуналдық мүлік құрамына түсуі;

      4) мүлікті республикалық мүліктің құрамынан коммуналдық мүліктің құрамына беру;

      5) азаматтық-құқықтық шарттар (сатып алу-сату, мердігерлік және басқа да шарттар) негізінде мүлікті сатып алу және оны жасау;

      6) өз бетінше салынған құрылысқа құқықтарға сот шешімі бойынша ие болу;

      7) күтімсіз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерін, мәдени құндылықтарды сот шешімі бойынша алып қою;

      8) жеке тұлғалар мен мемлекеттік емес заңды тұлғалар мүлкін мұраға қалдыру, иесіз қалған мүлкінің басқаға өтуі, сыйға тарту немесе оның коммуналдық мүліктің құрамына өзге де өтеусіз берілуі не өзге де өтеусіз түсуі (өтуі);

      9) мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару;

      10) шартты бұзған немесе өзгерткен кезге дейін әкімшілік-аумақтық бөліністің міндеттеме бойынша атқарғанын қайтаруы;

      11) жарамсыз деп танылған мәміле бойынша берілген мүлікті қайтару;

      12) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де негіздер негіз болып табылады.

      20-бап. Бюджетке жататын мүлік құқығына ие болу

      Бюджетке жататын мүлік құқығына ие болу Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде айқындалады.

      21-бап. Мемлекеттік заңды тұлғалардың мүлікті сатып алуы

      Мемлекеттік заңды тұлғалардың өндірістік-шаруашылық қызмет нәтижесінде немесе Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де негіздер бойынша мүлікті сатып алуы мемлекеттің осы мүлікке құқыққа ие болуына және оны мемлекеттік мүлікке жатқызуға негіз болып табылады.

22-бап. Тәркіленген мүліктің және мемлекет кірісіне айналдырылған мүліктің түсуі

      Тәркіленген мүліктің мемлекеттік мүлік құрамына түсуі осы Заңның 210 – 212, 214, 215-баптарында айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылады, мемлекет кірісіне айналдырылған мүліктің (активтердің) түсуі Қазақстан Республикасының заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы заңнамасында айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылады.

      Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

22-1-бап. Мемлекеттік заңды тұлғаның айырбастау шарты бойынша мүлікті сатып алуы

      Ескерту. 22-1-бап 31.12.2023 дейін қолданыста болды – ҚР 30.12.2022 № 177-VII Заңымен.

      23-бап. Иесі жоқ жылжымайтын заттарға мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      1. Иесі жоқ жылжымайтын заттарды олар табылған аумақтағы республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың тиісті жергілікті атқарушы органдарының өтініші бойынша жылжымайтын мүлікке құқықты мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын орган есепке алады. Жергілікті атқарушы орган иесі жоқ жылжымайтын затты есепке алған күннен бастап бір жыл өткеннен кейін бұл затты аудандық коммуналдық меншікке түсті деп тану туралы талаппен сотқа жүгінеді. Егер меншік иесі меншік құқығынан жариялау арқылы бас тартқан жағдайда, жергілікті атқарушы орган бас тарту туралы жарияланған кезден бастап бұл затты коммуналдық меншікке түсті деп тану туралы талаппен сотқа жүгінеді. Жер учаскесі иесі жоқ жылжымайтын зат ретінде, осы зат аумағында табылған республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың тиісті уәкілетті органының өтініші бойынша, Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес есепке алынады.

      2. Жеке тұлғалардағы немесе мемлекеттік емес заңды тұлғалардағы өздерінің меншікті мүлкі ретінде иеленіп келген иесі жоқ жылжымайтын заттар есепке алынбайды және аудандық коммуналдық меншікке берілмейді.

      3. Осындай мүлікке басқа тұлғаның меншік құқығы туындағанға дейін кез келген уақытта меншік иесі өзіне тиесілі жылжымайтын затты иесі жоқ ретінде есептен шығару туралы өтініш жасауға және оны өзінің іс жүзіндегі иелігіне жаңадан қабылдауға құқылы.

      4. Иесі жоқ жылжымайтын заттар ретінде есепке алынған жер учаскелеріне құқықтарға мемлекеттің ие болу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының Жер кодексінде белгіленеді.

      Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.07.22 № 479-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      24-бап. Меншік иесі бас тартқан жылжымалы заттарға мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      1. Меншік иесі тастап кеткен немесе ол меншік құқығынан бас тарту мақсатында өзгеше түрде қалдырып кеткен жылжымалы заттар (тасталған заттар) осы бапта көзделген жағдайларда және тәртіппен мемлекет меншігіне айналдырылуы мүмкін.

      2. Жер пайдалануында құнының мөлшері тастап кеткен зат табылған күні қолданылып келген айлық есептік көрсеткіштің жиырма еселенген мөлшерінен анық төмен, тастап кеткен зат не тастап кеткен металл сынықтары, жарамсыз өнім орналасқан жер учаскесі бар мемлекеттік заңды тұлға оларды пайдалануға кірісіп немесе заттардың шаруашылық жүргізуге немесе жедел басқаруға айналдырылғанын куәландыратын өзге де іс-әрекет жасап, осы заттарды өзінің шаруашылық жүргізуіне немесе жедел басқаруына айналдырады.

      Мемлекеттік меншіктегі жерден және жер пайдалануға берілмеген жерден осындай мүлік табылған жағдайда, мүлікті аудандық коммуналдық мүліктің құрамына қабылдау қажет болған кезде, ол аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының шешімі бойынша жергілікті қазынаға түседі.

      3. Мүлікті аудандық коммуналдық мүліктің құрамына қабылдау қажеттігі туралы мәселе қаралған кезде:

      1) экономикалық тұрғыдан орындылығы;

      2) мүліктің аудандық коммуналдық мүліктің құрамына қабылданғаннан кейінгі мақсаты мен пайдаланылуы негізгі өлшемдер болып табылады.

      4. Мүлікті аудандық коммуналдық мүліктің құрамына қабылдау қажеттігі болмаған жағдайда жергілікті атқарушы орган мүлікті осы Заңның 213-бабына сәйкес одан әрі өткізу үшін осы бапта белгіленген тәртіппен аудандық коммуналдық мүліктің құрамына қабылдай алады.

      5. Меншік иесі тастап кеткен, құнының мөлшері тастап кеткен зат табылған күні қолданылып келген айлық есептік көрсеткіштің жиырма еселенген мөлшеріне тең және одан да жоғары жылжымалы зат, егер мемлекеттік заңды тұлғаның немесе жергілікті атқарушы органның өтініші бойынша осындай затты сот иесі жоқ деп таныған болса – оны иеленген мемлекеттік заңды тұлғаның шаруашылық жүргізуіне немесе жедел басқаруына немесе ол аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының иелігіне түскен жағдайда аудандық қазынаның құрамына келіп түседі.

      25-бап. Мүлікті бюджет қаражаты есебінен сатып алу

      1. Мүлікті бюджет қаражаты есебінен сатып алу "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптары мен қағидаларын сақтай отырып, мүлікті сатып алу туралы азаматтық-құқықтық шарттар жасасу, жұмыстарды орындау мен қызметтер көрсету (сатып алу-сату, мердігерлік, өтеулі қызмет көрсету және басқа да мәмілелер) негізінде жүзеге асырылады.

      2. Акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сатып алу, акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына салынатын салымды бюджет қаражаты есебінен төлеу осы Заңда және Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      26-бап. Мұраның және иесіз қалған мүліктің мемлекеттік мүлік құрамына түсуі

      1. Жеке тұлға қайтыс болған жағдайда оған тиесілі мүлік өсиетке сәйкес Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде белгіленген тәртіппен мемлекетке өтуі мүмкін.

      2. Егер өсиет бойынша да, заң бойынша да мұрагерлер жоқ болса немесе Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес мұрагерлердің ешқайсысының мұра алу құқығы жоқ болса не олардың барлығы мұрадан бас тартса, жеке тұлға қайтыс болғаннан кейін қалған мұра иесіз қалған мүлік деп танылады. Иесіз қалған мүлік Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген тәртіппен мұра ашылған жердегі аудандық коммуналдық меншіктің құрамына өтеді.

      27-бап. Сыйға тарту шарты бойынша мүлік құқықтарына ие болу

      1. Жеке тұлғалардың және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың мүлікті мемлекетке сыйға тарту шартына осы бапта белгіленген ерекшеліктерімен қоса Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі 27-тарауының ережелері қолданылады.

      Мемлекеттік қызметшілерге және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес өзіне сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер қабылдайтын өзге де адамдарға олардың лауазымдық жағдайына немесе қызметтік міндеттерін атқаруына байланысты берілген, сондай-ақ олардың отбасы мүшелеріне берілген сыйлықтарға құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері осы Заңның 216-бабында айқындалады.

      2. Сыйға тарту шарты бойынша мемлекеттің мүлік құқығына ие болуы Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      3. Жер учаскелерін сыйға тарту шарты негізінде жеке меншіктен мемлекет меншігіне беру Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

      4. Мүлікті жеке меншіктен мемлекеттік мүлік құрамына жалпы пайдалану мақсатында (қайырмалдық) беру Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 516-бабына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      28-бап. Мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде мүлік құқықтарына ие болу

      1. Мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде мемлекеттің (Қазақстан Республикасының немесе әкімшілік-аумақтық бөліністің) мүлік құқықтарына ие болуы осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген тәртіппен және жағдайларда жүзеге асырылады.

      2. Мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде мүлікті сатып алу бюджет қаражаты немесе осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес өзге де мемлекеттік мүлік есебінен жүзеге асырылады.

      3. Мүлікті мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде мемлекет сатып алатын мүлік мемлекеттік немесе жергілікті қазынаға түседі.

      29-бап. Көмбеге мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      1. Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, мемлекеттік меншіктегі жер учаскесінен немесе өзге де жылжымайтын мүліктен табылған көмбе Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 247-бабының 1-тармағына сәйкес мемлекет пен көмбені тапқан адамның арасындағы шартпен өзгеше белгіленбегендіктен, олардың меншігіне тең үлеспен түседі.

      2. Мәдени құндылықтарға жататын заттар бар көмбенің табылуына байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы заңнамасымен реттеледі.

      Ескерту. 29-бап жаңа редакцияда – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      30-бап. Олжаға мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      1. Мемлекетке тиесілі үй-жайдан немесе көліктен табылған зат не меншік иесінің тұрған жері белгісіз зат Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 245-бабына сәйкес жалпы негізде аудандық коммуналдық меншікке өтеді.

      2. Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 245-бабы 4-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайда, олжа аудандық коммуналдық меншікке өтеді.

      Зат аудандық коммуналдық меншікке өткен жағдайда оны тауып алған адамның затты сақтауға, өткізуге және сатуға байланысты қажетті шығыстарды аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына өтетуге құқығы бар.

      31-бап. Қараусыз қалған жануарларға мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      1. Өзінің бағуында және пайдалануында қараусыз қалған жануарлар болған адам өзінің бағуындағы жануарларды меншігіне алудан бас тартқан кезде олар аудандық коммуналдық меншікке түседі және аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың тиісті жергілікті атқарушы органдары айқындаған тәртіппен пайдаланылады.

      2. Жануарлар мемлекет меншiгiне өткеннен кейiн олардың бұрынғы меншiк иесi келген жағдайда, осы жануарлардың бұрынғы меншік иесіне үйiрсектiгi сақталғанын немесе жаңа меншік иесінің оларға қатал не өзгедей мейiрiмсiз қарағанын дәлелдейтін мән-жайлар болған кезде – ол аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың тиісті жергілікті атқарушы органдарымен келiсiм бойынша айқындалатын шарттармен, ал келiсiмге қол жеткізілмеген кезде сот тәртібімен оларды өзiне қайтарып берудi талап етуге құқылы.

      32-бап. Өз бетінше салынған құрылысқа мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      Мемлекетке тиесілі және жер пайдалануда болмаған жер учаскелерінде (мемлекетке тиесілі жер учаскесі ретінде қалыптастырылмаған жерлерде) тұлға өз бетінше салған құрылыс, оның әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан орындылығы ескеріле отырып, құрылысқа жұмсалған шығыстар сот айқындаған мөлшерде өтеліп, аудандық коммуналдық меншікке берілуі мүмкін.

      Мемлекеттік жер пайдаланушылардың жер пайдалануындағы жер учаскесінде өз бетінше құрылыс салуды жүзеге асырған кезде өз бетінше салынған құрылыс әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан орындылығы ескеріле отырып, құрылысқа жұмсалған шығыстар сот айқындаған мөлшерде бюджет қаражатынан өтеліп, аудандық коммуналдық меншікке берілуі мүмкін.

      33-бап. Күтiмсiз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерінің, мәдени құндылықтардың мемлекеттік мүлік құрамына түсуі

      1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ерекше құндылыққа жатқызылған және мемлекет қорғайтын тарих және мәдениет ескерткіштерінің, мәдени құндылықтардың меншiк иесi осы ескерткіштер мен құндылықтарды күтімсіз ұстап, бұл оларға өз маңызын жоғалту қатерiн төндiрген жағдайларда, мемлекет мұндай ескерткіштер мен құндылықтарды меншiк иесiнен сот шешiмi бойынша сатып алу арқылы алып қояды.

      2. Тарих және мәдениет ескерткіштері, мәдени құндылықтар сатып алынған кезде – олардың құны тараптардың келiсiмімен, ал дау туған жағдайда сот тәртібімен белгіленген мөлшерде меншiк иесiне өтеледi.

      3. Күтiмсiз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерін меншік иесінен алып қою тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру нәтижелері бойынша жүргізіледі.

      Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылау жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы заңнамасын сақтауын және күтімсіз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекет меншігіне өтуін қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады.

      4. Халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің пайдаланылуын және оларды күтіп-ұстау тәртібін мемлекеттік бақылауды тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы уәкілетті орган, ал жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін – облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары жүзеге асырады.

      5. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің пайдаланылуын және оларды күтіп-ұстау тәртібін мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру кезінде оларды күтімсіз ұстау фактілері анықталған жағдайда тиісті уәкілетті органдар:

      уәкілетті орган – халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің меншік иесіне;

      жергілікті атқарушы органдар – жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің меншік иесіне тарих және мәдениет ескерткіштерінің сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді бұзғаны және осындай бұзушылықтарды нұсқамада көрсетілген мерзім ішінде жою туралы нұсқама береді.

      6. Ұлттық мәдениет игiлiгі объектiлерiнің мемлекеттiк тiзiлiміне енгiзiлген мәдени құндылықтарды тиісінше күтіп ұстамаған және сақтамаған жағдайда мәдениет саласындағы уәкілетті орган мәдени құндылықтардың меншік иесіне мәдени құндылықтарды сақтауды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді бұзғаны және осындай бұзушылықтарды хабарламада көрсетілген мерзім ішінде жою туралы хабарлама береді.

      7. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің, мәдени құндылықтардың меншік иесі олардың сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді бұзушылықты жоймаған жағдайда:

      халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріне, мәдени құндылықтарға қатысты – уәкілетті орган;

      жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріне қатысты – облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары тарих және мәдениет ескерткіштерін, мәдени құндылықтарды меншік иесінен алып қою туралы талап-арызбен сотқа жүгінеді.

      8. Халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін, мәдени құндылықтарды мемлекет соттың шешімі бойынша алып қойған жағдайда, олар – республикалық мүлік құрамына, ал жергілікті маңызы барлары коммуналдық мүлік құрамына түседі.

      Ескерту. 33-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      34-бап. Жеке меншiктегі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесiне мемлекеттік меншік құқығына ие болу

      Жер учаскесiнiң меншiк иесi болып табылатын адамның Қазақстан Республикасының азаматтығы тоқтатылған кезде жеке меншiктегі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесiне мемлекеттік меншік құқығына ие болу Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 34-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 13.05.2021 № 39-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      35-бап. Шартты бұзу немесе өзгерту не мәмілені жарамсыз деп тану кезінде мүлікті қайтарған жағдайларда мемлекеттік мүлікке құқықтың туындауы

      1. Шарт бұзылған немесе өзгерген кезге дейін мемлекеттік мүлік жеке немесе заңды тұлғалардың жеке меншігіне соның негізінде өткен шарт бұзылған немесе өзгерген жағдайда, егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе тараптардың келісімінде өзгеше белгіленбесе, тараптар шарт бұзылған немесе өзгерген кезге дейінгі міндеттемесі бойынша өздері атқарған жұмысты қайтаруды талап етуге құқылы емес.

      2. Мемлекеттік мүлік жеке немесе заңды тұлғалардың жеке меншігіне соның негізінде өткен мәмілені сот жарамсыз деп таныған жағдайда, мұндай мүлік мемлекетке қайтарылады, ал мүлікті заттай қайтару мүмкін болмаған кезде, оның құны ақшалай өтеледі.

      36-бап. Мемлекеттік меншік құқығының презумпциясы

      1. Егер Қазақстан Республикасында жылжымайтын мүлiкке құқықтарды мемлекеттiк тiркеу жүйесін енгізгенге дейін мемлекеттік заңды тұлғаның балансына қойылған ғимаратқа, құрылысқа және өзге де жылжымайтын мүлікке меншік құқығын тану туралы дау болмаса, осы мүлікке мемлекеттік меншік құқығы, қажетті құқық белгілейтін құжаттар болмаған жағдайда, осындай мүліктің мемлекеттік мүлік құрамында болуы туралы мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның (жергілікті атқарушы органның) құжаттарымен расталуы мүмкін. Дау туындаған жағдайда, көрсетілген мүлікке меншік құқығы мүдделі тұлғаның талап-арызы негізінде сот тәртібімен жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасының аумағындағы және жеке және заңды тұлғалардың меншігі болып табылмайтын барлық тарих және мәдениет ескерткіштері Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады.

      Ескерту. 36-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2015 № 368-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      4-тарау. РЕКВИЗИЦИЯЛАУ
1-параграф. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау

      37-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау туралы жалпы ережелер

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау халықты, қоршаған ортаны және шаруашылық жүргізу объектілерін табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан кепілді түрде қорғауды қамтамасыз ету үшін құрылған материалдық-техникалық, азық-түлік, медициналық және басқа да ресурстардың мемлекеттік резерві болмаған немесе жеткіліксіз болған кездегі ерекше жағдайларда жүзеге асырылады.

      2. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау төтенше жағдай аймағымен (төтенше жағдай туындаған белгілі бір аумақпен) және (немесе) төтенше жағдай аймағында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен енгізілетін төтенше жағдай кезеңімен шектеледі. Төтенше жағдайлар кезінде төтенше жағдай аймағынан тыс немесе төтенше жағдай кезеңінен тыс реквизициялауға жол берілмейді.

      3. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жоюды қамтамасыз ету үшін азаматтығына және мемлекеттік тіркеу орнына қарамастан, жеке және заңды тұлғалардың мүлкіне қатысты реквизициялауға жол беріледі.

      38-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялаудың негізгі мақсаттары мен шарттары

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі жұмыстарды қамтамасыз ету мақсатында, оның ішінде табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан зардап шеккен халықты азық-түлікпен, дәрі-дәрмекпен, тұрғын жайлармен қамтамасыз ету, ұлттық экономиканың тұрақты жұмыс істеуіне жағдайлар жасау, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі жұмыстар кезінде өзге де материалдық проблемаларды шешу үшін жүзеге асырылады.

      2. Реквизицияланатын мүліктің меншік иесіне мүліктің нарықтық құнын өтеу мүліктің меншік иесінің таңдауы бойынша реквизициялау күніне немесе мүліктің құнын өтеу күніне айқындалады.

      3. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде мүлкі реквизицияланбайтын ұйымдардың тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      4. Мүліктің жекелеген түрлерін реквизициялау ерекшеліктері Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

      39-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау негіздері

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар басталған кезде реквизициялауға "Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес әзірленетін табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды оқшаулау және жою жөніндегі бірінші кезектегі іс-қимылдар туралы жергілікті атқарушы органдардың жоспарларына сәйкес жол беріледі.

      2. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында төтенше жағдай режимін енгізу кезінде қажетті құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін төтенше жағдай режимін енгізу туралы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы негізінде және соған сәйкес реквизициялауға жол беріледі.

      3. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялауға төтенше жағдайларды жою басшысының шешімі негізінде қажетті құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде де жол беріледі.

      40-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялау тәртібі

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде жалпы басшылықты және реквизициялауды қамтамасыз етуді Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген төтенше жағдайлардың түрі (объектілік, жергілікті, өңірлік және жаһандық) мен сыныпталуына байланысты төтенше жағдайларды жою басшысы жүзеге асырады.

      2. Реквизициялау облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері негізінде жүзеге асырылады.

      Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде, сондай-ақ табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында төтенше жағдай режимін енгізу кезінде мүлікті реквизициялау осы Заңның 42 және 43-баптарында белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылуы мүмкін.

      3. Жергілікті атқарушы органның реквизициялау туралы шешімі табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою басшысының шешімі негізінде шығарылады.

      4. Шешімде табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-шараларды қамтамасыз ету үшін қажетті мүлік туралы мәліметтер қамтылуға тиіс.

      5. Реквизициялау туралы шешім:

      1) реквизициялауға жататын мүліктің тізбесін, мүліктің меншік иесі және оның орналасқан жері, реквизицияланатын мүлікті жинайтын орын туралы мәліметтерді, сондай-ақ реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтерді;

      2) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай аймағында реквизициялауды бақылауға және қамтамасыз етуге жауапты лауазымды тұлғалардың дербес құрамын;

      3) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай аймағында мүлікті алып қоюды жүзеге асыруға уәкілетті лауазымды тұлғалардың дербес құрамын;

      4) кемінде бір бағалаушы енгізілуге тиісті бағалау комиссиясының саны мен дербес құрамын;

      5) реквизициялауды жүргізу мерзімін;

      6) өтем төлеу мерзімдерін;

      7) реквизициялауды жүргізуге қажетті өзге де мәліметтерді қамтуға тиіс.

      6. Қажет болған жағдайда, оның ішінде реквизициялануға жататын мүліктің тізбесі, лауазымды тұлғалардың немесе бағалау комиссиясының дербес құрамы өзгерген кезде реквизициялау туралы шешімге тиісті өзгерістер енгізіледі.

      7. Реквизициялау туралы шешім және оған кейіннен жасалатын барлық өзгерістер мен толықтырулар қабылданған кезден бастап екі күн мерзімнен кешіктірілмей бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға, сондай-ақ онымен еркін танысу үшін табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағындағы қолжетімді жерлерде орналастырылуға жатады.

      41-бап. Реквизициялау туралы шешім шығарылған мүлікті алып қою

      1. Мүлікті алып қойғанға дейін меншік иесі реквизициялау туралы шешіммен жеке қолын қойып танысуға тиіс.

      2. Мүлікті алып қоюды осыған уәкілетті лауазымды тұлғалар мүліктің меншік иесінің (немесе оның уәкілетті өкілінің) және бағалау комиссиясы мүшелерінің қатысуымен реквизициялау туралы актінің негізінде жүргізеді.

      3. Реквизициялау туралы акт:

      1) реквизициялау туралы шешімнің деректемелерін көрсете отырып реквизициялау жүргізу негіздерін;

      2) мүлікті алып қоюды жүргізудің уақыты мен орнын;

      3) реквизициялауды жүргізетін лауазымды тұлғалар, бағалау комиссиясының құрамы мен мүшелерінің саны, реквизицияланатын мүліктің меншік иесі, мүлікті алып қою кезінде қатысатын өзге де тұлғалар туралы мәліметтерді;

      4) салмағы, өлшемі, сапасы мен буып-түю түрі, құқық белгілейтін құжаттар, мемлекеттік тіркеу туралы мәліметтер және өзге де жеке айқындалған сипаттамалар көрсетілген реквизицияланатын мүліктің тізімдемесін;

      5) мүлікті бағалау туралы және өтемнің мөлшері туралы мәліметтерді;

      6) өтемді төлеу мерзімін және жауапты лауазымды тұлғаны көрсете отырып, оны төлеуді қамтамасыз ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын тиісті атқарушы органды көрсетуді;

      7) реквизициялау және реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтерді қамтуға тиіс.

      4. Реквизициялау туралы акт кемінде екі данада жасалады, оған уәкілетті лауазымды тұлғалар, бағалау комиссиясының мүшелері мен мүліктің меншік иесі немесе оның уәкілетті өкілі қол қояды және актінің бір данасы реквизицияланатын мүліктің меншік иесіне немесе оның уәкілетті өкіліне табыс етіледі. Уәкілетті лауазымды тұлға екінші данасын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына есеппен бірге жібереді.

      42-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймақтарында төтенше жағдай режимін енгізген кезде реквизициялау ерекшеліктері

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймақтарында төтенше жағдай режимін енгізген кезде табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыратын авариялық-құтқару қызметінің басшысы қажетті құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін қажетті мүлікті реквизициялауды өзінің жеке жауапкершілігімен дербес жүргізуге құқылы.

      2. Мүлікті алып қою реквизициялау туралы актінің негізінде жүзеге асырылады, ол:

      1) реквизициялау жүргізудің негіздерін;

      2) алып қоюды жүргізудің уақыты мен орнын;

      3) реквизициялауды жүргізетін лауазымды тұлғаның лауазымы, атағы және аты, сондай-ақ реквизициялауға уәкілетті тұлғаларды тағайындау туралы бұйрықтың деректемелері көрсетілген, реквизицияланатын мүліктің меншік иесі, алып қою кезінде қатысатын өзге де тұлғалар туралы мәліметтерді;

      4) салмағы, өлшемі, сапасы мен буып-түю түрі, құқық белгілейтін құжаттар, мемлекеттік тіркеу туралы және өзге де жеке айқындалған сипаттамалар туралы мәліметтер көрсетілген реквизицияланатын мүліктің тізімдемесін;

      5) мүлікті бағалау туралы және өтем мөлшері туралы мәліметтерді;

      6) реквизициялау және реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтерді қамтуға тиіс.

      3. Реквизициялау туралы актінің бір данасы реквизицияланған мүліктің меншік иесіне немесе оның уәкілетті өкіліне беріледі.

      4. Жүргізілген реквизициялау туралы есеп жасалады, ол қоса тіркелген реквизициялау туралы актімен бірге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органға және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына жіберіледі.

      Ескерту. 42-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      43-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай аймағында құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде реквизициялау

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай аймағында құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде ерекше жағдайларда авариялық-құтқару қызметтерінің немесе шұғыл медициналық көмек қызметтерінің жекелеген жасақтарының (бөлімшелерінің) мұқтажы үшін реквизициялауды осы жасақтың (бөлімшенің, экипаждың) бастығы дербес жүргізеді.

      2. Мүлікті алып қою реквизициялау туралы актінің негізінде жүргізіледі, ол:

      1) реквизициялауға негіз болған ерекше мән-жайлар туралы нұсқауды;

      2) алып қоюды жүргізудің уақыты мен орнын;

      3) реквизициялауды жүргізетін лауазымды тұлғаның лауазымы, атағы және аты, сондай-ақ өзге де қажетті деректемелер көрсетілген, реквизицияланатын мүліктің меншік иесі, алып қою кезінде қатысатын өзге де тұлғалар туралы мәліметтерді;

      4) салмағы, өлшемі, сапасы мен буып-түю түрі, құқық белгілейтін құжаттар, мемлекеттік тіркеу туралы және өзге де жеке айқындалған сипаттамалар туралы мәліметтер көрсетілген реквизицияланатын мүліктің тізімдемесін;

      5) реквизициялау және реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтерді қамтуға тиіс.

      3. Реквизициялау туралы актінің бір данасы реквизицияланатын мүліктің меншік иесіне немесе оның уәкілетті өкіліне беріледі.

      4. Авариялық-құтқару қызметтері немесе шұғыл медициналық көмек қызметтері жасағының (бөлімшесінің, экипажының) бастығы есеп пен реквизициялау туралы актіні қоса бере отырып, жүргізілген реквизициялау туралы азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органды дереу хабардар етуге міндетті.

      Ескерту. 43-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      44-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизицияланған мүлікті қайтару

      1. Реквизицияланған мүліктің меншік иесі табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында төтенше жағдай режимінің күші жойылған немесе табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай тоқтатылған кезде сақталған мүлікті осы бапта көзделген қағидалар бойынша қайтаруды сот тәртібімен талап етуге құқылы.

      2. Мүлкін алып қойғаны үшін өтем алмаған реквизицияланған мүліктің меншік иесі өзінің таңдауы бойынша мүлікті қайтаруды және залалдарды өтеуді не өтемді толық көлемде беруді талап етуге құқылы. Ішінара өтем алған меншік иесінің де осындай құқығы бар. Ішінара өтем алған меншік иесіне мүлікті қайтару кезінде залалдарды өтеу төленген сома ескеріле отырып жүргізіледі.

      3. Толық көлемде өтем алған реквизицияланған мүліктің меншік иесі мүліктің қайтарылған күнгі бағасы бойынша сақталған мүлікті басымдықпен, бірақ алынған өтем сомасынан аспайтындай сомамен сатып алуға құқылы.

      4. Реквизицияланған мүліктің меншік иесіне мүліктің жекелеген түрлерін қайтарудың ерекшеліктері Қазақстан Республикасының Жер кодексінде, "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленеді.

      45-бап. Реквизицияланған мүлік үшін ақшалай өтем төлеу

      1. Реквизицияланатын мүлік үшін ақшалай өтем Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес бюджет қаражатынан төленеді.

      2. Өтем реквизиция туралы шешімде көрсетілген мерзімде, бірақ реквизициялау туралы актіге қол қойылған кезден бастап күнтізбелік алпыс күннен кешіктірілмей төленуге тиіс.

      3. Өтемді төлеудің мерзімі өткен кезде, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің базалық мөлшерлемесі негізге алынып есептелетін мөлшерде нақты төленетін күнге тұрақсыздық айыбы борыштың сомасына есептеледі.

      Ескерту. 45-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      46-бап. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизицияланатын мүлікті есепке алу

      1. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде реквизициялауды жүзеге асырған мемлекеттік орган реквизицияланған мүліктің есебін жүргізуге міндетті, онда алып қойылған мүліктің тізбесі және реквизицияланған мүлік пайдалану үшін берілген авариялық-құтқару қызметінің жасақтары (бөлімшелері) немесе өзге де ұйымдар туралы мәліметтер қамтылуға тиіс.

      2. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-шараларды қамтамасыз ету мұқтажы үшін, сондай-ақ құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде берілген реквизицияланған мүлікті есепке алу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды және оны азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті орган ұйымдастырады.

      Ескерту. 46-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      47-бап. Реквизициялау кезіндегі меншік иесі құқықтарының кепілдігі

      1. Реквизициялауды жүргізу кезінде туындаған даулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешіледі.

      2. Реквизицияланған мүліктің меншік иесі реквизициялау туралы шешімге, сондай-ақ реквизицияланған мүлікті бағалау және өтем мөлшеріне, оның ішінде өтелетін залалдардың мөлшеріне де сот тәртібімен дау айтуы мүмкін.

      3. Реквизицияланған мүліктің меншік иесінің мүліктің құнын және реквизициялаудан туындаған залалдарды өтеу туралы талабына талап қоюдың өту мерзімі қолданылмайды.

      2-параграф. Соғыс жағдайындағы іс-қимыл кезеңінде және соғыс уақытында қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялаудың ерекшеліктері

      48-бап. Соғыс жағдайындағы іс-қимыл кезеңінде қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялаудың негіздері мен тәртібі

      1. Соғыс жағдайы енгізілген және жұмылдыру жарияланған (толық немесе ішінара) кезде қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялау Қазақстан Республикасының жұмылдыру жоспарында және тауарларды өндірудің, жұмыстарды орындау мен қызметтерді көрсетудің тиісті кезеңге арналған жоспарында көзделмеген мүлікке қажеттілік жаңадан туындаған жағдайда жүргізіледі.

      2. Соғыс жағдайындағы іс-қимыл кезеңінде қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялау Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабының нұсқамалары бойынша жүзеге асырылады.

      3. Қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялау облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері негізінде Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабының нұсқамасы бойынша жүзеге асырылады.

      4. Әскери басқару органдары мен әскери бөлімдердің қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялау жөніндегі қызметіне жалпы басшылық жасауды және оны үйлестіруді "Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы" Қазақстан Республикасы Заңының, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, Қазақстан Республикасының басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жалпы әскери жарғыларының, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас Қолбасшысының бұйрықтары негізінде Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы жүзеге асырады.

      Ескерту. 48-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      49-бап. Қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялауға жататын мүлік

      1. Соғыс жағдайы енгізілген және жұмылдыру жарияланған (толық немесе ішінара) кезде қорғаныс мұқтажы үшін қажетті көлік құралдары және өзге де мүліктер реквизициялауға жатады.

      2. Соғыс жағдайы енгізілген және жұмылдыру жарияланған (толық немесе ішінара) кезде соғыс жағдайы режимін қамтамасыз ету шаралары ретінде реквизициялау қажет болған кезде реквизициялауға жататын мүліктің тізбесін Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы айқындайды.

      3. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес қорғаныс мұқтажы үшін мүлкін реквизициялауға болмайтын ұйымдардың тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      4. Жеке тұлғалардың реквизициялауға жатпайтын мүлкінің тізбесі мен нормативтерін, Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін, Қазақстан Республикасының халқын соғыс уақытында жабдықтау нормаларына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      Ескерту. 49-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      50-бап. Соғыс уақытында қорғаныс мұқтаждары үшін реквизициялаудың ерекшеліктері

      1. Соғыс уақытында соғыс іс-қимылдары жүріп жатқан және жергілікті атқарушы органдар жұмыс істемейтін аумақта қорғаныс мұқтаждары үшін қажетті реквизициялауды, бұл туралы кейіннен Қазақстан Республикасының Үкіметіне хабарлай отырып, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы дербес жүргізеді. Реквизициялауды жүргізу үшін Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы реквизициялауды жүргізетін жергілікті әскери басқару органдарына немесе әскери бөлімдердің командирлеріне (мекеме басшыларына) нұсқама береді.

      2. Мүлікті алып қою реквизициялау туралы акт бойынша жүзеге асырылады, онда:

      1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабы нұсқамасының деректемелері көрсетілген реквизициялау жүргізудің негіздері;

      2) алып қоюды жүргізу уақыты мен орны;

      3) реквизициялауды жүргізетін лауазымды адамның лауазымы, атағы және аты, сондай-ақ реквизициялауға уәкілетті адамдарды тағайындау туралы бұйрықтың деректемелері көрсетілген, реквизицияланатын мүліктің иесі туралы, алып қою кезінде қатысатын өзге де тұлғалар туралы мәліметтер;

      4) салмағы, мөлшері, сапасы мен буып-түю түрі, құқық белгілейтін құжаттар, мемлекеттік тіркеу туралы және өзге де жеке айқындалған сипаттамалар туралы мәліметтер көрсетілген реквизицияланатын мүліктің тізімдемесі;

      5) мүлікті бағалау және өтем мөлшері туралы мәліметтер;

      6) реквизициялау және реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтер қамтылуға тиіс.

      3. Жүргізілген реквизициялау туралы есеп жасалады, ол қоса берілген реквизициялау туралы актілермен бірге Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабына жіберіледі.

      Ескерту. 50-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      51-бап. Соғыс іс-қимылдарын жүргізу кезінде қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялаудың ерекшеліктері

      1. Соғыс іс-қимылдары жүріп жатқан аймақта жекелеген әскери бөлімдердің мұқтажы үшін реквизициялауды ерекше жағдайларда әскери бөлімнің командирі дербес жүргізеді.

      2. Мүлікті алып қою реквизициялау туралы акт бойынша жүргізіледі, ол:

      1) реквизициялау үшін негіз болған ерекше мән-жайлар туралы нұсқауды;

      2) алып қоюды жүргізудің уақыты мен орнын;

      3) реквизициялауды жүргізетін әскери бөлім командирінің лауазымы, атағы және аты, сондай-ақ реквизициялауды тағайындалған тұлға жүргізетін болса, реквизициялауға уәкілетті тұлғаларды тағайындау туралы жазбаша бұйрықтың деректемелері көрсетілген, реквизицияланатын мүліктің меншік иесі туралы, алып қою кезінде қатысатын өзге де тұлғалар туралы мәліметтерді;

      4) салмағы, мөлшері, сапасы мен буып-түю түрі, құқық белгілейтін құжаттар, мемлекеттік тіркеу туралы және өзге де жеке айқындалған сипаттамалар туралы мәліметтер көрсетілген реквизицияланатын мүліктің тізімдемесін;

      5) реквизициялау және реквизицияланатын мүлік туралы өзге де қажетті мәліметтерді қамтуға тиіс.

      3. Бір данасы реквизицияланған мүліктің меншік иесіне немесе оның уәкілетті өкіліне беріледі.

      4. Әскери бөлімнің командирі Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабына реквизициялау туралы есеп пен актілерді қоса бере отырып, жүргізілген реквизициялау туралы дереу хабарлауға міндетті.

      Ескерту. 51-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      52-бап. Қорғаныс мұқтажы үшін реквизицияланған мүліктің өтемін төлеу

      1. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы реквизицияланған мүліктің меншік иелеріне кейіннен өтем жасау үшін мүліктің алып қойылғаны туралы есептерді және реквизициялау туралы актілерді қоса бере отырып, қорғаныс мұқтаждары үшін жүргізілген реквизициялау туралы Қазақстан Республикасының Үкіметіне дереу хабарлауға міндетті.

      2. Қорғаныс мұқтажы үшін реквизицияланған мүлікке өтем Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес бюджет қаражатынан төленеді.

      3. Жеке және заңды тұлғалардың қорғаныс мұқтажы үшiн реквизицияланған, сондай-ақ берiлген мүлкінің құнын мемлекеттiң өтеу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      Ескерту. 52-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      53-бап. Қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялауға жататын және қорғаныс мұқтажы үшін реквизицияланған мүлікті есепке алу

      1. Бейбіт уақытта Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің соғыс уақытына арналған қажеттілігіне сәйкес жергілікті атқарушы органдар қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялануы мүмкін көлік құралдары мен өзге де мүлікті есепке алуды жүзеге асырады.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген мүлікті есепке алу мүліктің жекелеген түрлерін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын мемлекеттік органдар мен ведомстволық және жалпы мемлекеттік статистикалық байқауды жүргізетін мемлекеттік органдардың мәліметтері негізінде жүзеге асырылады.

      3. Мүліктің жекелеген түрлерін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын мемлекеттік органдар мен ведомстволық және жалпы мемлекеттік статистикалық байқауды жүргізетін мемлекеттік органдардың қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялауға жататын мүлікке қатысты ақпаратты жергілікті атқарушы органдарға беру тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      4. Қорғаныс мұқтажы үшін реквизициялауға жататын мүлікті есепке алу осы мүлікті бейбіт уақытта еркін иелену, пайдалану және (немесе) оған билік ету құқығын шектеуге тиіс емес.

      5. Реквизицияланған мүлікті бастапқы есепке алуды реквизициялауды жүргізген жергілікті әскери басқару органдары немесе әскери бөлімдердің командирлері (мекемелердің бастықтары) жүргізеді, олар алып қойылған мүліктің тізбесін және реквизицияланған мүлік пайдалану үшін берілген әскери бөлімдер немесе өзге де ұйымдар туралы мәліметтерді анықтауға тиіс.

      6. Қорғаныс мұқтаждары үшін берілген реквизицияланған мүлікті есепке алу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді және оны Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Бас штабы ұйымдастырады.

      Ескерту. 53-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.16 № 562-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5-тарау. МЕМЛЕКЕТ МЕНШІГІНЕ АЛУ

      54-бап. Мемлекет меншігіне алуды жүзеге асыру принциптері

      1. Мемлекет меншігіне алу тиісті заң тәртібін сақтай отырып Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қоғамдық мүдделер үшін жүзеге асырылуы және мемлекет меншігіне алынатын мүлік пен басқа да залалдардың нарықтық құнын Қазақстан Республикасы алдын ала және тең құнымен өтеген жағдайда кемсітусіз жүргізілуі мүмкін.

      2. Мемлекет меншігіне алу жеке тұлғалардың және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың меншігіндегі мүлікті иеліктен шығарудың ерекше жағдайы (ерекше нысаны) болып табылады және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген мүлікті иеліктен шығарудың барлық өзге де мүмкін болатын нысандары толық біткеннен кейін ғана жүзеге асырылады.

      3. Мемлекет меншігіне алу мемлекет меншігіне алу рәсімдерінің жариялылығы сақталған жағдайда жүзеге асырылуға тиіс.

      55-бап. Мемлекет меншігіне алудың негіздері

      Мемлекет меншігіне алу Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалардың жеке меншiгiндегi мүлiктi мемлекеттiк меншiкке өндіріп алу туралы заңының (бұдан әрі – Қазақстан Республикасының мемлекет меншігіне алу туралы заңы) негізінде жүзеге асырылады.

      56-бап. Мемлекет меншігіне алынатын мүліктің құнын өтеу мөлшері

      1. Мемлекет меншігіне алған кезде мемлекет меншігіне алынатын мүліктің құны Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 249-бабының 4-тармағына және 266-бабына сәйкес өтелуге жатады.

      2. Мемлекет меншігіне алынатын мүліктің меншік иесіне төленетін өтемнің мөлшері мүліктің нарықтық құнын негізге ала отырып айқындалады.

      3. Өтем мөлшері бағалау жүргізген күнге айқындалады.

      Ескерту. 56-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      57-бап. Өтем төлеу тәртібі

      1. Мүліктің құнын және басқа залалдарды өтеу мемлекет меншігіне алынатын мүлікке меншік құқығы Қазақстан Республикасына өткен кезге дейін толық көлемде жүргізіледі.

      2. Өтемді төлеу ақшалай нысанда Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңгемен, ал Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда көзделген жағдайларда шетел валютасымен төленеді.

      3. Өтемді төлеу бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

      4. Өтемді өзге мүлікпен төлеуге мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган арқылы Қазақстан Республикасы мен мүліктің меншік иесінің арасындағы келісім бойынша жол беріледі. Көрсетілген келісім жазбаша нысанда жасалуға тиіс.

      5. Өтем төлеу бір мезгілде жүргізіледі, өтемді бөліп-бөліп төлеуді көздейтін мемлекет меншігіне алуды жүзеге асыруға жол берілмейді.

      6. Мемлекет меншігіне алынған мүлікті іс жүзінде беру мемлекет меншігіне алынатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе мемлекет меншігіне алған кезде шектелетін меншік иесі мен өзге де тұлғалар тең құнымен өтем алғаннан кейін ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

      58-бап. Қазақстан Республикасының мемлекет меншігіне алынатын мүлік құқықтарына ие болуы

      Қазақстан Республикасының мемлекет меншігіне алынатын мүлік құқықтарына ие болуы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, Қазақстан Республикасының Жер кодексінде, "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      59-бап. Мемлекет меншігіне алу кезіндегі мемлекеттік органдардың функциялары

      1. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мемлекет меншігіне алынған мүлікті іс жүзінде қабылдауға байланысты барлық қажетті іс-қимылдарды жүзеге асырады.

      2. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мемлекет меншігіне алынған мүлік туралы мәліметтерді мемлекеттік мүлік тізіліміне енгізеді.

      3. Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасының атынан мемлекет меншігіне алынған мүліктің меншік иесі құқықтарын жүзеге асырады.

      4. Қазақстан Республикасының Үкіметі мемлекет меншігіне алынған мүлікті республикалық заңды тұлғаларға бекітіп береді не осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша мемлекет жүз пайызбен қатысатын арнайы құрылған акционерлік қоғамның немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің немесе ұлттық басқарушы холдингтің немесе ұлттық холдингтің немесе ұлттық компанияның акцияларын немесе жарғылық капиталына қатысу үлестерін төлеуге береді.

      5. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мемлекет меншігіне алынған мүлікті басқаруды ол осы баптың 4-тармағында белгіленген тәртіппен берілген кезге дейін жүзеге асырады.

      6. Республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген, мемлекет меншігіне алынған мүліктің тиімді пайдаланылуына бақылау жасауды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мемлекет меншігіне алынған мүлікті берген кезден бастап жүзеге асырады.

      60-бап. Мемлекет меншігіне алынатын мүліктің меншік иесінің құқығын қорғау

      Мемлекет меншігіне алынатын мүліктің меншік иесінің және мемлекет меншігіне алынатын мүлікке байланысты құқықтары тоқтатылатын немесе мемлекет меншігіне алған кезде шектелетін өзге де тұлғалардың құқықтарын қорғау Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сот тәртібімен жүзеге асырылады.

      6-тарау. ЖЕР УЧАСКЕСІН МЕМЛЕКЕТ МҰҚТАЖЫ ҮШІН ИЕЛІКТЕН ШЫҒАРУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ЖЕР УЧАСКЕСІН НЕМЕСЕ ӨЗГЕ ДЕ ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІКТІ МӘЖБҮРЛЕП ИЕЛІКТЕН ШЫҒАРУ

      Ескерту. 6-тараудың бүкіл мәтіні бойынша "алып қоюға", "Алып қойылатын", "алып қоюдан", "алып қойылатын", "алып қою", "алып қойылғаннан", "алып қойған" деген сөздер тиісінше "иеліктен шығаруға", "Иеліктен шығарылатын", "иеліктен шығарудан", "иеліктен шығарылатын", "иеліктен шығару", "иеліктен шығарылғаннан", "иеліктен шығарған" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      61-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың нысанасы мен жалпы шарттары

      1. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару тек қана жер учаскесіне қатысты жүзеге асырылады.

      Егер жер учаскесіне жеке меншік құқығын құқықтық кадастрдағы мәліметтердің және (немесе) құқық белгілейтін құжаттардың негізінде растау мүмкін болмаса, онда мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару осы учаскеде орналасқан ғимараттарға, құрылыстарға және жылжымайтын өзге де объектілерге (тұрғын жайларға, тұрғын үйлерге (тұрғын үй ғимараттарына), тұрғын үй-жайларға (пәтерлерге), тұрғын емес үй-жайларға) қатысты жүзеге асырылады.

      2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару мәжбүрлеп иеліктен шығару рәсімдерінің жариялылығы сақталған кезде жүргізілуі мүмкін. Иеліктен шығарылатын мүліктің меншік иесі тарапынан талаптар болған кезде жариялылықтың болмауы мүлікті мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарудан бас тартуға негіз болып табылады.

      3. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы хабарлама алған сәттен бастап, мемлекеттің оны сатып алуға басым құқығы болады.

      4. Мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын мүліктің меншік иесінің құқықтарын қорғау сот тәртібімен жүзеге асырылады.

      5. Мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесінің меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушысы Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы орган осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдағаннан кейін осы Заңның 69-бабына сәйкес келісім рәсімдеріне бастамашылық жасауға құқылы.

      6. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы қағидалар осы Заңның 67-бабында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, жер учаскесі жеке тұлғаның немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаның жер пайдалануында болған жағдайларда да қолданылады.

      Ескерту. 61-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      62-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүзеге асыру принциптері

      1. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару жеке тұлғалардың және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың меншігіндегі мүлікті иеліктен шығарудың ерекше жағдайы болып табылады және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мүлікті иеліктен шығарудың барлық өзге де ықтимал жағдайларын пайдалану мүмкін болмаған кезде ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

      2. Мемлекет мұқтажын қанағаттандырудың өзге (балама) тәсілі болған кезде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға жол берілмейді.

      3. Мемлекеттік емес заңды тұлғалардың коммерциялық мақсаттарын және мемлекеттік емес мүдделерді қанағаттандыру мақсаттарын көздейтін мүлікті кез келген иеліктен шығару не мемлекеттік функцияларды жүзеге асыру мақсатынан туындамайтын және қоғамдық маңызды мақсаттарды көздемейтін мүлікті өзге де иеліктен шығару мүлікті мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару болып танылмайды. Бұл жағдайларда мүлікті иеліктен шығаруға мүліктің меншік иесі мен коммерциялық мақсаттарды көздейтін тұлға арасындағы келісім бойынша олардың арасында жасалған мүлікті сатып алу-сату шарты негізінде жол беріледі.

      4. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға мемлекет мұқтажын қанағаттандыру үшін қаншалықты қажет болса, сондай көлемде ғана жол беріледі.

      5. Осы баптың ережелерін орындамау жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудан соттың бас тартуы және осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулының күшін жою үшін негіз болып табылады.

      62-1-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде тең бағамен өтеу шарттары

      1. Осы бапқа қатысты тең бағамен өтеу деп алып қойылған кезге дейінгі жер учаскесін және онда орналасқан жылжымайтын мүлікті пайдаланудың қолда бар шарттарын қалпына келтіруге мүмкіндік беретін, мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесінің және онда орналасқан жылжымайтын мүліктің (болған кезде) құнын өтеу мөлшерін белгілеу түсініледі.

      2. Мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесі үшін меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға тең бағамен өтеу жүргізіледі.

      3. Тең бағамен өтеу мынадай тәсілдердің бірімен жүргізіледі:

      1) осы Заңда белгіленген тәртіппен және шарттарда өзге жер учаскесін немесе жылжымайтын мүлікті беру;

      2) осы Заңда белгіленген тәртіппен және шарттарда жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің нарықтық құнын өтеу.

      Ескерту. 6-тарау 62-1-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      62-2-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты тең бағадағы жер учаскесін немесе жылжымайтын мүлікті беру шарттары

      1. Меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға тең бағадағы жер учаскесін беру келтiрiлген залалдар (болған кезде) өтеліп, иеліктен шығарылатын жер учаскесінің орналасқан жері, оның нысаналы мақсаты, алаңы ескеріле отырып жүзеге асырылады.

      Бұл ретте тең бағадағы жер учаскесі жер учаскесін иеліктен шығару жүзеге асырылатын елді мекен шегінде берілуге тиіс. Елді мекен шегіндегі мұндай жер учаскесінің орналасқан жері осы Заңның 64-бабына сәйкес жіберілетін жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасында айқындалады.

      2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты тұрғын үйді бұзған кезде өзге жылжымайтын мүлікті беру "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      3. Меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға тең бағадағы жер учаскесін беру Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 43-бабында (1-тармағының 1), 2), 3), 4) және 5) тармақшаларының талаптарын қоспағанда) белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

      Бұл ретте меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға тең бағадағы жер учаскесі берілген кезде жерге орналастыру жұмыстарына арналған шығыстар бюджет қаражатынан қаржыландырылады.

      4. Орнына берілетін мемлекет меншігіндегі жер учаскесінің бағасын бағалаушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты иеліктен шығарылатын жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке бағалау жүргізгеннен кейін оның нарықтық құны бойынша айқындайды.

      5. Егер иеліктен шығарылатын жер учаскесінің құны орнына берілетін жер учаскесінің құнынан жоғары болса, онда олардың құнының айырмасы меншік иесіне өтеледі.

      Ескерту. 6-тарау 62-2-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      63-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы және тоқтатылуы

      1. Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 84-бабында көзделген айрықша жағдайларда және тәртіппен жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы туралы Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген құзыретіне сәйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе жергілікті атқарушы органның қаулысы қабылданады.

      2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы туралы қаулыда:

      1) мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарудың мақсаты мен негіздері;

      2) жер учаскесінің орналасқан жері, алаңы, кадастрлық нөмірі;

      3) мүліктің меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы;

      4) мәжбүрлеп иеліктен шығару күні көрсетіледі, бірақ ол бұл қаулының ресми жариялану күнінен үш айдан ерте болмауға тиіс;

      5) келісім рәсімдерін жүзеге асыру асыру үшін меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының жүгінетін орны көрсетіледі.

      Егер көрсетілген қаулыға осы тармақтың 2) және 4) тармақшалары бөлігінде өзгерістер енгізілген жағдайда, мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару рәсімі бұл қаулыға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қаулы жарияланған күннен бастап қайтадан жүзеге асырылады.

      Көрсетілген қаулы, қажет болған жағдайда, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға байланысты өзге де мәліметтерді қамтуы мүмкін.

      3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдау, жоғары тұрған атқарушы органның құзыретіне кірген жағдайда, осы қаулыны қабылдау үшін, сондай-ақ сотқа талап-арыз келтіру үшін материалдар дайындауды және сотта оның мүдделерін білдіруді жер учаскесі орналасқан жер бойынша төмен тұрған атқарушы орган жүзеге асырады.

      4. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдаған атқарушы орган мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарудың тоқтатылғаны туралы қаулы қабылдау арқылы мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару рәсімін тоқтатуға құқылы.

      5. Осы баптың 2 және 4-тармақтарында көрсетілген қаулылар олар қабылданған кезден бастап үш жұмыс күні ішінде, атқарушы органдардың интернет-ресурстарын қоса алғанда, тиісінше республикалық немесе жергілікті бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға тиіс.

      6. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген қаулыға Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

      7. Егер жер учаскесіне жеке меншік құқығы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелмеген болса, меншік иесі осы баптың 2-тармағында көрсетілген қаулы қабылданғаннан кейін оған қатысты қаулы қабылданған жер учаскесіне жеке меншік құқығын растау бойынша қажетті іс-шараларды жүзеге асыра алады.

      Бұл ретте, осы баптың 2-тармағында көрсетілген қаулыда белгіленген мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару мерзімі бір жылдан аспайтын уақытқа ұзартылады.

      Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      64-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабардар ету тәртібі

      1. Атқарушы орган немесе жоғары тұрған органның тапсырмасы бойынша төмен тұрған атқарушы орган осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулы жарияланғаннан кейін күнтізбелік үш күннен кешіктірмей меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы жазбаша хабарламаны (бұдан әрі – жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарлама) пошта жөнелтілімінің табыс етілгені туралы хабарламаны міндетті түрде алатындай етіп, пошта арқылы жібереді. Табыс етілгені туралы хабарлама болмаған жағдайда, осы тармақта көрсетілген құжаттар қайта жіберіледі.

      2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарламада мыналар көрсетіледі:

      1) осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулының қабылданғаны туралы (қаулының көшірмесін қоса бере отырып) ақпарат;

      2) меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы туралы мәліметтер;

      3) иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің орналасқан жері, алаңы, кадастрлық нөмірі;

      4) нарықтық құны бойынша өтеу мөлшерін айқындау тәртібі туралы ақпарат;

      5) тең бағамен өтеу тәсілдерінің бірін таңдау мүмкіндігі туралы ақпарат;

      6) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартқа қол қою тәртібі туралы ақпарат, сондай-ақ шарт жасасудан бас тартылған кезде мәжбүрлеп иеліктен шығару мәселесін сот тәртібімен шешу туралы түсіндірме;

      7) иеліктен шығарылатын жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке арналған құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының көшірмелерін оларға бағалау жүргізуді ұйымдастыру үшін беру мерзімдері.

      Қажет болған кезде көрсетілген хабарламада жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға байланысты өзге де мәліметтер қамтылуы мүмкін.

      3. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы осы Заңның 69-бабының 1-тармағына сәйкес келісім рәсімдеріне бастамашылық жасай алады.

      4. Меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға осы баптың 2-тармағында көрсетілген хабарламамен танысу үшін, сондай-ақ жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке арналған құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының көшірмелерін беру үшін хабарлама алынған күннен бастап кемінде күнтізбелік он бес күн беріледі.

      5. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарлама заңдық талап ретінде "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік тіркеуге жатады.

      Ескерту. 64-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      65-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару

      1. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыда белгіленген мерзімдер өткеннен кейін меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының келісімімен, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, не сот шешімі бойынша жүзеге асырылады.

      2. Концессиялық жобаларды іске асыру мақсатында жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жергілікті атқарушы органдар концессия шартында көзделген шарттарда және мерзімдерде, бірақ концессия объектісін немесе концессия объектісінің аяқталмаған құрылысын мемлекеттік меншікке беруден кешіктірмей, концедент сатып алған жер учаскелерін оларға беру шартымен концессионердің қаражаты есебінен жүзеге асыруы мүмкін.

      3. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт немесе соттың шешімі жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға негіз болып табылады.

      Осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген, сотта дау айтылмаған немесе осы Заңның 63-бабының 4-тармағына сәйкес күші жойылмаған қаулы, сондай-ақ осы баптың 7, 8, 9 және 11-тармақтарында белгіленген тәртіпті бұзу жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүргізуге негіз бола алмайды.

      4. Жер учаскесіне және өзге де жылжымайтын мүлікке жеке меншік құқығын және жер пайдалану құқығын тоқтату, сондай-ақ мемлекеттің құқығы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт немесе соттың шешімі және осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдаған органның өтініші негізінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын органда мемлекеттік тіркелуге жатады.

      5. Жергілікті атқарушы орган иеліктен шығарылатын жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке арналған құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының көшірмелерін алған күннен бастап бір ай ішінде оларға бағалау жүргізуді қамтамасыз етеді.

      Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы иеліктен шығарылатын жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке арналған құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының көшірмелерін бермеген жағдайда, жергілікті атқарушы орган оларды уәкілетті мемлекеттік органдардан және (немесе) ұйымдардан сұратуға құқылы.

      6. Жергілікті атқарушы орган мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын мүліктің құнын бағалау нәтижелері бойынша он жұмыс күні ішінде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасын дайындайды және оны меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға пошта жөнелтілімінің табыс етілгені туралы хабарламаны міндетті түрде алатындай етіп, пошта арқылы жібереді. Табыс етілгені туралы хабарлама болмаған жағдайда, осы тармақта көрсетілген құжаттар қайта жіберіледі.

      7. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартта мыналар көрсетіледі:

      1) шарт тараптары, оның ішінде иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін тұлғалардың тізбесі;

      2) иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамалары және олардың құрамы, оның ішінде құрылысы аяқталмаған құрылысжайлар;

      3) жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке тоқтатылатын құқықтар;

      4) иеліктен шығарылатын жер учаскесінің Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 87-бабында және осы Заңның 67-бабында белгіленген тәртіппен айқындалатын бағасы;

      5) мәжбүрлеп иеліктен шығаруға байланысты залалдар келтірілген жағдайда өтелуге жататын залалдардың, оның ішінде жылжымайтын мүлік құнының мөлшері;

      6) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің бағасын (құнын) төлеу мерзімі және тәртібі;

      7) иеліктен шығарылатын жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті беру мерзімі;

      8) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға арналған мемлекет шығыстарын қаржыландыру тәртібі.

      8. Иеліктен шығарылатынның орнына тең бағадағы жер учаскесі берілген жағдайда, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартта осы баптың 7-тармағында қамтылған талаптардан басқа мыналар көрсетіледі:

      1) меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға иеліктен шығарылатынның орнына берілетін жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамалары;

      2) иеліктен шығарылатынның орнына берілетін жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің нарықтық құны;

      3) иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің бағасы иеліктен шығарылатынның орнына берілетін жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің бағасынан (құнынан) жоғары болған жағдайда, құнының айырмасы және осы айырманы төлеу тәртібі;

      4) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт негізінде туындайтын, иеліктен шығарылатынның орнына берілетін жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке құқықтар.

      9. Жер пайдаланудағы жер учаскесі мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарылған жағдайда, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартта, осы баптың 7-тармағының 4) және 6) тармақшаларын қоспағанда, осы баптың 7 және 8-тармақтарында жазылған мәліметтер көрсетіледі.

      10. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасын алған күннен бастап күнтізбелік жиырма күн ішінде жергілікті атқарушы органға тиісті өтініш беру арқылы шарт жобасымен келісетінін (келіспейтінін) жазбаша түрде білдіреді.

      Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасына ұсыныстар болған жағдайда, меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы осы Заңның 69-бабының 1-1 және 2-тармақтарына сәйкес келісім рәсімдеріне бастамашылық жасауы мүмкін.

      11. Жергілікті атқарушы орган тиісті жергілікті өкілді органға жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасын меншік иесінен немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыдан шарт жобасымен келісетіні туралы жазбаша өтініш алған кезден бастап бір ай ішінде ұсынады.

      Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасын жергілікті өкілді органның тұрақты комиссиясы ол енгізілген кезден бастап екі апта мерзімнен кешіктірмей, меншік иесін және иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін тұлғаларды міндетті түрде шақыра отырып қарайды.

      Мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын мүліктің меншік иесімен немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушымен және мәжбүрлеп иеліктен шығарған кезде иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін басқа да тұлғалармен келісімге қол жеткізілген кезде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартты атқарушы орган жергілікті өкілді органмен келісу бойынша бекітеді және оған меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы қол қояды.

      12. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулымен келіспеген кезде және (немесе) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жасасудан бас тартқан кезде жергілікті атқарушы орган меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы жазбаша хабарламаны алған кезден бастап үш ай өткеннен кейін, бірақ осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыда айқындалған мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүзеге асыру мерзімінен (күнінен) кешіктірмей сотқа жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы талап қоюмен жүгінуге құқылы.

      Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы талап қоюлар бойынша азаматтық істер істі сот талқылауына дайындау аяқталған күннен бастап бір ай мерзімде қаралады және шешіледі.

      13. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы талап қоюдан бас тартылған жағдайда, талап қоюды беру және осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдау салдарынан меншік иесіне немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыға келтірілген залалдар бюджет қаражатынан өтелуге жатады.

      14. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті нақты беру мәжбүрлеп иеліктен шығарған кезде иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы осы Заңда белгіленген тәртіппен жүргізілген тең бағамен өтеуді алғаннан кейін ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

      Осы мүлікке меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы құқықтарының тоқтатылуын және мемлекет құқықтарының туындауын мемлекеттік тіркеу жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын органға өтемнің төленгенін растайтын құжат ұсынылған жағдайда жүзеге асырылады.

      Ескерту. 65-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      66-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару кезіндегі меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының құқығы

      1. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарламаны алған кезден бастап жер учаскесін иеліктен шығару туралы шарт жасасқанға дейін немесе жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы сот шешім қабылданғанға дейін жер учаскесiне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке қатысты өзіне тиесілі құқықты жүзеге асыра алады және осы мүлікті оның нысаналы мақсатына сәйкес пайдалануды қамтамасыз ететiн қажеттi шығындар шығара алады. Бұл ретте меншiк иесi немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы аталған кезеңде жаңа құрылысқа, үйлердi (құрылыстарды, ғимараттарды) және өзге жылжымайтын мүлік объектілерін кеңейтуге немесе реконструкциялауға байланысты шығындар мен залалдарды өздері көтеруге тәуекел етеді.

      Егер меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесінің бір бөлігі мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылғаннан кейін қалған бөлігін бұрынғы нысаналы мақсаты бойынша пайдалана алмаса, онда бүкіл жер учаскесі иеліктен шығарылады.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген уақыт ішінде жылжымайтын мүлікке құқықтар иеліктен шығару жолымен немесе өзге де негіздер бойынша басқа тұлғаға өткен кезде, сондай-ақ әмбебап құқықтық мирасқорлыққа байланысты құқық иеленуші ауысқан кезде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару рәсімі жаңа құқық иеленушіге қатысты қолданылады (жалғасады).

      Ескерту. 66-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      67-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесінің және өзге де жылжымайтын мүліктің құнын өтеу мөлшері

      1. Меншік иесі мемлекеттен сатып алған, мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесінің құны (залалдарды есепке алмағанда) нарықтық құн мөлшерінде айқындалады.

      Мемлекет бөліп төлеумен сатқан жер учаскесі үшін (залалдарды есепке алмағанда) сома толық төленбеген кезде және оны мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарған жағдайда алып қойған кезде иеліктен шығарылатын жер учаскесінің құны мемлекетке төленбеген сома шегеріле отырып, нарықтық құн мөлшерінде айқындалады.

      2. Мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесінің, сондай-ақ жер учаскесінде орналасқан жылжымайтын мүліктің құны жер учаскесіне құқықтардың туындау негіздеріне қарамастан, олардың нарықтық құны мөлшерінде айқындалады.

      3. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің нарықтық құнын бағалаушы осы Заңның 208-бабы 1-тармағының ережелерін ескере отырып, бағалау жүргізу күніне айқындайды.

      4. Мүлік құны және жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару салдарынан меншік иесіне немесе жер пайдаланушыға келтірілген және (немесе) меншік иесінің немесе жер пайдаланушының үшінші тұлғалар алдында міндеттемелерін орындауын мерзімінен бұрын тоқтатуынан туындаған толық көлемдегі залалдар негізге алына отырып, өтеу мөлшері Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі 9-бабының 4 және 5-тармақтарына сәйкес айқындалады.

      Мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығарылатын жер учаскесіне қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін өзге тұлғаларға өтеу мөлшері оларда мұндай мәжбүрлеп иеліктен шығару салдарынан туындайтын залалдар негізге алына отырып айқындалады.

      5. Өтеу мөлшері теңгемен айқындалады.

      6. Алып тасталды - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Ескерту. 67-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      68-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару кезінде өтемді төлеу нысандары мен төлеу мерзімдері

      1. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің құнын және өтелуге жататын залалдарды өтеу аталған мүлікке меншік құқығы Қазақстан Республикасына немесе әкімшілік-аумақтық бөлініске өткен кезге дейін толық көлемде жүргізіледі.

      2. Өтемді төлеу бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

      3. Өтемді ақшадан басқа өзге мүлікпен төлеуге Қазақстан Республикасының атынан Қазақстан Республикасы Үкіметі немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс атынан жергілікті атқарушы орган мен мүліктің меншік иесі арасында жасалған келісім бойынша жол беріледі. Көрсетілген келісім жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт нысанында жазбаша жасалады.

      4. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шартқа қол қойылған күннен бастап не соттың шешімі заңды күшіне енген күннен бастап бір айдан кешіктірілмей біржолғы өтем төлеу жүргізіледі.

      5. Өтемді төлеу мерзімін ұзартуды көздейтін, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүзеге асыруға жол берілмейді.

      Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      69-бап. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару кезіндегі келісім рәсімдері

      1. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы жазбаша хабарламаны алған кезден бастап күнтізбелік он бес күн ішінде жергілікті атқарушы органға тиісті өтініш беру арқылы келісім рәсімдеріне бастамашылық жасауға құқылы. Аталған өтініш берілген күні тіркеледі.

      Жергілікті атқарушы орган күнтізбелік он күн ішінде меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарламаға өтінішін қарауға міндетті.

      1-1. Меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасын алған кезден бастап күнтізбелік жиырма күн ішінде жергілікті атқарушы органға тиісті өтініш беру арқылы осы шарт жобасына ұсыныстар енгізе алады.

      2. Жергілікті атқарушы орган меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасына иеліктен шығарылатын мүлік құрамы, иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін тұлғалар және өтелуге жататын залалдар мөлшері, өтем мазмұны жөніндегі ұсыныстарын бір ай ішінде қарауға міндетті. Қажет болған жағдайда жергілікті атқарушы орган иеліктен шығарылатын мүлік құнына қосымша бағалау жүргізуді ұйымдастыруы мүмкін.

      3. Жергілікті атқарушы орган мен меншік иесі немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушы, сондай-ақ мәжбүрлеп иеліктен шығарған кезде иеліктен шығарылатын мүлікке қатысты құқықтары тоқтатылатын немесе шектелетін басқа да тұлғалар арасында келісімге қол жеткізілген кезде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығару туралы шарт жобасы жергілікті өкілді органға келісуге жіберіледі.

      4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мүдделі тұлғалардың бірде-біреуімен мүлікті беру туралы келісімге қол жеткізілмеген кезде жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығаруға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару сот тәртібімен жүзеге асырылады.

      5. Мүлікке меншік құқығы Қазақстан Республикасына немесе әкімшілік-аумақтық бөлініске өткенге дейін өтем төлеу туралы талаптарды және осы Заңның 67 және 68-баптарында белгіленген өтем төлеудің өзге де шарттарын тараптардың келісімі бойынша жоюға болмайды.

      Ескерту. 69-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ИЕЛЕНУ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ПАЙДАЛАНУ
7-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ИЕЛЕНУ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ПАЙДАЛАНУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

      70-бап. Мемлекеттік мүлікті иеленудің және (немесе)пайдаланудың тәртібі, шектері мен шарттары

      1. Жеке тұлғалар және мемлекеттік емес заңды тұлғалар мүліктің пайдалы қасиеттерін табу, сондай-ақ одан табыс, өсiм, жемiс, төл алу түрінде және өзге де нысандарда пайда алу үшін мемлекеттік мүлікті иеленуге және (немесе) пайдалануға құқылы.

      2. Мемлекеттік мүлікті иелену және (немесе) пайдалану осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген тәртіппен, шектерде және шарттарда жүзеге асырылады.

      71-бап. Мемлекеттік мүлікті иелену және (немесе)пайдалану негіздері

      1. Жеке тұлғалар және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың мемлекеттік мүлікті иелену және (немесе) пайдалану негіздері:

      1) шарттар және өзге де азаматтық-құқықтық мәмілелер;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық-құқықтық салдарларды туындататын әкімшілік актілер;

      3) азаматтық құқықтар мен міндеттерді белгілейтін сот шешімдері;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық-құқықтық салдары болатын оқиғалар;

      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен әмбебап немесе өзге де құқықтық мирасқорлық болып табылады.

      2. Мемлекеттік мүлікті иеленуге және (немесе) пайдалануға беру туралы шарт жазбаша нысанда жасалуға тиіс. Мемлекеттік мүлікті иеленуге және (немесе) пайдалануға беру туралы шарттың жазбаша нысанын сақтамау оның маңызсыздығына алып келеді.

      3. Иеленуге және (немесе) пайдалануға берілген мемлекеттік мүлік осы Заңның 15-тарауының қағидаларына сәйкес мемлекеттік мүлік тізіліміне енгізіледі.

      Ескерту. 71-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.02.2017 № 49-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      72-бап. Мемлекеттік мүлікті пайдалануға беру туралы шарттар

      1. Мемлекеттік мүлік мынадай:

      1) мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу);

      2) мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару;

      3) мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану (несие);

      4) мердігерлік;

      5) мемлекеттік мүлік болып табылатын табиғи ресурстарды пайдалануға беру туралы шарттарының негізінде пайдалануға берілуі мүмкін.

      2. Мемлекеттік мүлікті пайдалануға беруге Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда және тәртіппен басқа азаматтық-құқықтық шарттардың негізінде жол беріледі.

      3. Стратегиялық объектілерді және жекешелендіруге жатпайтын мемлекеттік мүлікті немесе мемлекетке ғана тиесілі болуы мүмкін мүлікті пайдалануға беруге мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарты, оның ішінде концессия шарты, мүлікті сенімгерлік басқару шарты және Қазақстан Республикасының заңдарында тікелей көзделген өзге де шарттар бойынша жол беріледі.

      4. Мемлекеттік мүлікті жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға пайдалануға беру осы тарауда белгіленген ерекшеліктер мен шектеулер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасының қағидаларына сәйкес шарттардың немесе әкімшілік актілердің негізінде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 72-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 31.10.2015 № 380-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      73-бап. Мемлекеттік мүлікті пайдалануға беруге уәкілетті субъектілер

      Мемлекеттік мүлікті пайдалануға беру жөніндегі өкілеттіктерге:

      1) республикалық мүлікке қатысты – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2) тармақшаның осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2) коммуналдық мүлікке қатысты – жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты ие болады.

      Ескерту. 73-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      8-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ИЕЛЕНУДІҢ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЖЕКЕЛЕГЕН НЕГІЗДЕРІ

      74-бап. Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу)шарты

      1. Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу) шартына осы бапта, осы Заңның 114-бабының 4-тармағында, 120, 145-баптарында белгіленген ерекшеліктерімен қоса, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің ережелері қолданылады.

      2. Жылжымалы және жылжымайтын мүлік (заттар) мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу) объектісі болуы мүмкін.

      3. Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының дене шынықтыру-сауықтыру және спорт құрылысжайларын қоспағанда, республикалық мүлiктi мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) мемлекеттiк мүлiкті басқару жөнiндегi уәкiлеттi орган (республикалық мүлiктi жалдауға берушi (жалға берушi) бередi.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың екінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының дене шынықтыру-сауықтыру және спорт құрылысжайларын қоспағанда, коммуналдық мүлiктi мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) жергiлiктi атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты (коммуналдық мүлiктi жалдауға берушi (жалға берушi) бередi. Егер осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында өзгеше белгіленбесе, мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдауға (жалға алуға) беру мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      Мемлекеттік орта білім беру ұйымдары дене шынықтыру-сауықтыру және спорт құрылысжайларын мүліктік жалдауға (жалға) білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен береді.

      4. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, жеке тұлғалар және мемлекеттік емес заңды тұлғалар мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдауға беруші (жалға беруші) бола алады.

      Мемлекеттік мүлікті пайдалану құқығы мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың жарғылық капиталына салым ретінде берілуі мүмкін.

      5. Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу) шартының талаптары осы Заңда айқындалған шектеулер ескеріле отырып, мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган бекітетін үлгілік шартпен айқындалады.

      6. Алып тасталды - ҚР 02.07.2014 № 225-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      7. Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу) шарты осы Заңның 105, 106, 120, 145-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында тікелей көзделген жағдайларда жалдаушыға (жалға алушыға) жалдауға (жалға алуға) берілген мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару туралы талапты көздеуі мүмкін.

      8. Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалдау (жалға алу) шартын өзгерту және бұзу Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 401 - 404, 556-баптарының қағидалары бойынша жүзеге асырылады.

      Мүліктік жалдау (жалға алу) шарты бойынша берілген мемлекеттік мүліктің нысаналы мақсатта пайдаланылмауы шартты елеулі түрде бұзу және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген қағидалар бойынша шартты бұзу үшін негіз болып табылады.

      9. Жалдаушы (жалға алушы) жалдауға берушiнiң (жалға берушiнiң) келiсiмiмен жүргiзген мемлекеттiк мүлiктi ажыратуға болмайтын жақсартудың құны Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес тиiстi бюджет қаражаты есебiнен өтеледi.

      10. Мемлекеттік меншік болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерін жеке және заңды тұлғаларға пайдалануға беруге арналған шартты жасасудың ерекшеліктері "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңында айқындалады.

      Халықаралық және республикалық маңызы бар, республикалық меншік болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беруге арналған шарт тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мен жеке немесе заңды тұлға арасында жасалады.

      Халықаралық және республикалық маңызы бар, коммуналдық меншік болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беруге арналған шарт тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы мен жеке немесе заңды тұлға арасында жасалады.

      Жергілікті маңызы бар, республикалық меншік болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беруге арналған шарт тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган мен жеке немесе заңды тұлға арасында жасалады.

      Жергілікті маңызы бар, коммуналдық меншік болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беруге арналған шарт облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы мен жеке немесе заңды тұлға арасында жасалады.

      Егер тарих және мәдениет ескерткішіне жойылу немесе бүліну қаупі төнсе, пайдалануында тарих және мәдениет ескерткіштері бар тұлғаны сот шешімі бойынша оларды пайдалану құқығынан айырған жағдайда, шарт бұзылды деп есептеледі.

      11. Мемлекеттік мүлік мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайтын тәртіпке сәйкес әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілеріне сатып алу құқығынсыз жеңілдікті шарттармен мүліктік жалдауға (жалға) берілуі мүмкін.

      Ескерту. 74-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2013 № 131-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2014 № 225-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.10.2015 № 368-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 19.04.2019 № 250-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.06.2021 № 52-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      75-бап. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты

      1. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шартына осы Заңның 120, 145, 176-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген ерекшеліктерімен қоса Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің ережелері қолданылады.

      2. Мемлекеттiк кәсiпорындардың мүлiктiк кешендерi, мемлекетке тиесiлi бағалы қағаздар, жарғылық капиталға қатысу үлестерi, жылжымайтын мүлік, ақша мемлекеттiк мүлiктi сенiмгерлiк басқару шартының объектiсi болады.

      Өзге мемлекеттiк мүлiк Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларда сенiмгерлiк басқару шартының объектiсi болады.

      3. Республикалық мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға мемлекеттiк мүлiкті басқару жөнiндегi уәкiлеттi орган (республикалық мүлiктi сенiмгерлiк басқарудың құрылтайшысы) бередi.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың екінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Коммуналдық мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға коммуналдық мүлiктi сенiмгерлiк басқарудың құрылтайшысы – тиісінше жергiлiктi атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты бередi.

      Егер осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында өзгеше белгiленбесе, мемлекеттік мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға беру мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртiппен жүзеге асырылады.

      4. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, жеке тұлғалар және мемлекеттік емес заңды тұлғалар мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқарушы болады.

      5. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс пайда алушы болып табылады.

      6. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқару шартының талаптары осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалады. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқарудың үлгілік шартын мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

      7. Сенімгерлікпен басқарушы өзіне мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша берілген жылжымайтын мүлікті тек қана Қазақстан Республикасының заңдарында, мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару туралы шартта көзделген жағдайларда не мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының жазбаша келісімімен иеліктен шығаруға немесе кепілге беруге құқылы. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару туралы шартта өзгеше көзделмесе, сенімгерлікпен басқарушы жылжымайтын мүлікке билік етуге құқылы.

      8. Сенiмгерлiк басқарушының мемлекеттiк мүлiктi сенiмгерлiк басқару кезiнде өзi шығарған қажеттi шығыстарды Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында және мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқару шартында белгіленген тәртіппен өтетуге құқығы бар.

      Егер бұл Қазақстан Республикасының заңдарында немесе мемлекеттiк мүлiктi сенiмгерлiк басқару туралы шартта көзделсе, сенiмгерлiк басқарушының сыйақы алуға құқығы бар.

      9. Сенімгерлікпен басқарушы мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқарудың құрылтайшысы болып табылатын уәкілетті мемлекеттік органға мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шартында белгіленген мерзімде және тәртіппен өз қызметі туралы есеп береді.

      10. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шартында сенімгерлікпен басқарушының мемлекеттік мүлікке билік ету бойынша шектеулер белгіленеді.

      Сенімгерлікпен басқарушының өзіне белгіленген шектеулерді бұза отырып жасаған мәмілелері Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген тәртіппен жарамсыз деп танылады.

      Сенімгерлікпен басқарушының мемлекеттік мүлікті өзіне берілген өкілеттіктерді асыра пайдалану арқылы немесе өзіне белгіленген шектеулерді бұза отырып жасаған мәмілелерінен туындайтын міндеттемелер бойынша құқықтар мен міндеттер сенімгерлікпен басқарушыда туындайды.

      11. Сенімгерлікпен басқарушы мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқаруды жеке өзі жүзеге асырады.

      Сенімгерлікпен басқарушы өзіне сеніп тапсырылған мемлекеттік мүлікті басқару үшін қажетті іс-әрекет жасауды, егер оған мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шартында осыған уәкілеттік берілген болса не құрылтайшының мүдделерін қамтамасыз ету үшін мән-жайларға байланысты осыған мәжбүр болса және бұл ретте оның нұсқауларын сұратып алуға мүмкіндігі болмаса, басқа тұлғаға тапсыра алады. Бұл ретте сенімгерлікпен басқарушы өзі таңдап алған сенім білдірілген адамның іс-әрекеті үшін де өзінің іс-әрекетіндей жауап береді.

      Сенімгерлікпен басқарушы басқаға сенім білдіру туралы құрылтайшыға дереу хабарлауға міндетті. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқарушының құрылтайшысы бұл жағдайда сенімгерлікпен басқарушыға бұрын шығарылған шығыстарды өтеп, ал мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шартында көзделген жағдайларда – залалдарды өтеп, мүлікті сенімгерлікпен басқаруды тоқтату туралы мәлімдеуге құқылы.

      Мүлік салығы, жер салығы және көлік құралдары салығы бойынша салықтық мiндеттемелер сенiмгерлiк басқарушының орындауына жататын мемлекеттiк мүлiктiң түрлерi мен санаттары мемлекеттiк мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға беру қағидаларында айқындалады.

      12. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген негіздер бойынша өзгертіледі және бұзылады.

      Мемлекеттік мүлікті оның бір түрінен екіншісіне немесе жергілікті мемлекеттік басқарудың бір деңгейінен екіншісіне беру, егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару туралы шартта өзгеше көзделмесе, мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқаруды тоқтатпайды.

      13. Тараптардың бірінің бастамасы бойынша шарт тоқтатылған жағдайда екінші тарап, егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару туралы шартта өзгеше мерзім көзделмесе, кемінде үш ай бұрын хабардар етілуге тиіс.

      14. Осы Заңның 105, 106, 120, 145, 176-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында тікелей көзделген жағдайларда, мемлекеттік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты сенімгерлікпен басқарушыға сенімгерлікпен басқаруға берілген мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару туралы талаптарды көздеуі мүмкін.

      15. Коммуналдық мүлік қайырымдылық және волонтерлік ұйымдарға осы баптың 3-тармағының үшінші бөлігінде көзделген тәртіпке сәйкес кейіннен сатып алу құқығынсыз жеңілдікті шарттармен сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін.

      Ескерту. 75-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2013 № 131-V(алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 134-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      76-бап. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты

      1. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шартына осы Заңның 77, 120, 145-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген ерекшеліктерімен қоса, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің мүлікті өтеусіз пайдалану шарты (несие шарты) туралы ережелері қолданылады.

      2. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты бойынша мемлекеттік мүлік осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларда ғана берілуі мүмкін.

      3. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты осы Заңның 120-бабында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында тікелей көзделген жағдайларда несие алушыға өтеусіз пайдалануға берілген мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару туралы талаптарды көздеуі мүмкін.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты бойынша берілген мемлекеттік мүлікті кез келген жақсарту мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының жазбаша келісуімен жүзеге асырылады. Мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты тоқтатылған кезде мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының келісуімен жүргізілген, ажыратуға болмайтын жақсартулардың құны тиісті бюджет қаражаты есебінен өтелуге жатады.

      5. Мемлекет меншiгiндегi және тарих пен мәдениет ескерткiшi болып табылатын ғибадат үйлерiн (ғимараттарын) және өзге де мүлiктi дiни бiрлестiктерге өтеусiз пайдалануға берген жағдайларда мемлекеттiк мүлiктi өтеусiз пайдалану шарты "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалады.

      6. Мемлекет меншігіндегі электр берудің әуе желілерінің тіреуіштері байланыс операторларына өтеусіз пайдалануға, талшықты-оптикалық байланыс желілерін, электр беру желілерін бірлесіп тарту үшін шектеулі пайдалануға берілген жағдайларда мемлекеттік мүлікті өтеусіз пайдалану шарты "Байланыс туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес:

      осы Заңның 18-бабында көзделген аумақтық-әкімшілік бірліктер үшін бір жылдан аспайтын;

      осы Заңның 18-1-бабында көзделген аумақтық-әкімшілік бірліктер үшін үш жылдан аспайтын мерзімге жасалады.

      Ескерту. 76-бапқа өзгерістер енгiзiлдi - ҚР 2011.10.11 № 484-ІV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      77-бап. Мемлекеттік заттай гранттарды өтеусіз пайдалануға беру

      Инвестициялар жөніндегі уәкілетті орган мемлекеттік заттай гранттарды Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес өтеусіз пайдалануға береді.

      Ескерту. 77-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).


      78-бап. Мемлекеттік мүлікті мердігерлік шарты бойынша беру

      Мемлекеттік мүлікті мердігерлік шарты бойынша беру тапсырыс берушінің – мемлекеттің жұмыстарды орындауда мердігерге жәрдем көрсету жөніндегі міндеттемелерді орындауы шеңберінде мердігерлік шартында көзделген көлемде және тәртіппен жүзеге асырылады.

      79-бап. Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарты, оның ішінде концессия шарты бойынша беру

      Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарты бойынша, оның ішінде концессия шарты бойынша беру "Мемлекеттік-жекешелік әріптестік туралы" және "Концессиялар туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

      Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда концессия объектісі оған функционалдық қызмет көрсетуді жүзеге асыру үшін функционалдық операторға өтеусіз пайдалануға конкурссыз берілуі мүмкін.

      Ескерту. 79-бап жаңа редакцияда - ҚР 31.10.2015 № 380-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.


      80-бап. Табиғи ресурстарды пайдалануға беру туралы шарттар

      Жер учаскелерін, жер қойнауы учаскелерін, су объектілерін, мемлекеттік орман қоры учаскелерін пайдалануға беру мүліктің әрбір түрі туралы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен тиісті шарттардың негізінде жүзеге асырылады.

      81-бап. Мемлекеттік мүлікті сақтау шарты және сақтауға қабылдау туралы шарт

      1. Мемлекеттік мүлік сақтау шарты немесе мемлекеттік мүлікті сақтауға қабылдау туралы шарт бойынша оның сақталуын қамтамасыз ету үшін жеке және заңды тұлғаларға берілуі мүмкін. Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің сақтау туралы қағидалары осы бапта белгіленген ерекшеліктерімен қоса мемлекеттік мүлікті сақтау туралы қатынастарға қолданылады.

      2. Мемлекеттік мүлікті сақтау оны сақтау шарты немесе мемлекеттік мүлікті (заттарды) сақтауға қабылдау туралы шарт негізінде жүзеге асырылады.

      Мемлекеттік мүлікті сақтау оның сақталуын қамтамасыз етуге қабілетті кез келген тұлғаға жүктелуі мүмкін.

      Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, мемлекеттік мүлікті сақтауды кәсіпкерлік қызмет ретінде сақтау жөніндегі қызметтер көрсететін мамандандырылған ұйымдар ғана жүзеге асыра алады.

      3. Мемлекеттік мүлікті сақтау нысанасы жылжымалы заттар болуы мүмкін.

      Жылжымайтын мүлікті күзетуге осы баптың күші қолданылмайды.

      4. Мемлекеттік мүлікті сақтау шарты және сақтауға қабылдау туралы шарт жазбаша нысанда жасалады. Сақтаушы жүк берушіге сақтау қолхатын, түбіртекті, куәлікті, сақтаушы қол қойған өзге де құжатты беру арқылы шарттың жасалғанын куәландыруы мүмкін.

      5. Мемлекеттік мүлікті сақтау мерзімі Қазақстан Республикасының заңдарында немесе мемлекеттік мүлікті сақтау шарттарында не сақтауға қабылдау туралы шарттарда айқындалады. Сақтау мерзімі өткеннен соң мемлекеттік мүлікті сақтау немесе сақтауға қабылдау туралы шарттар, егер Қазақстан Республикасының заңдарында, тиісті шарттарда өзгеше көзделмесе немесе мемлекеттік мүліктің сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелердің мәнінен туындамаса, сол мерзімге жасалған деп есептеледі.

      Жүк беруші болып табылатын немесе оның жазбаша тапсырмасы бойынша өкілдік ететін уәкілетті мемлекеттік орган кез келген уақытта сақтаушыдан мүлікті (затты) талап етуге құқылы. Бұл жағдайда, егер мемлекеттік мүлікті сақтау немесе сақтауға қабылдау туралы шарттарда өзгеше көзделмесе, жүк беруші міндеттеменің мерзімінен бұрын тоқтатылуынан туындаған залалдарды сақтаушыға өтеуге міндетті.

      6. Мемлекеттік мүлікті сақтау шарты және сақтауға қабылдау туралы шарт өтеулі болып табылады. Сақтаушыға берілетін сыйақының мөлшері тараптардың келісімімен, ал Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда, ставкалар мен тарифтерге сәйкес айқындалады.

      7. Егер сақтау шартында өзгеше көзделмесе, сақтаушы жүк берушінің келісімінсіз затты үшінші тұлғаның сақтауына беруге құқылы емес, жүк берушінің мүдделерінде мән-жайларға байланысты ол осыған мәжбүр болған және оның келісімін алуға мүмкіндігі болмаған жағдайлар бұған кірмейді. Сақтаушы заттың үшінші тұлғаға сақтауға берілгендігі туралы жүк берушіні дереу хабардар етуге міндетті. Сақтаушы өзі затты сақтауға берген үшінші тұлғаның іс-әрекеті үшін өзінің іс-әрекетіндей жауап береді.

      8. Сақтаушы өзіне берілген мемлекеттік мүліктің сақталуын қамтамасыз ету үшін шартта көзделген барлық шараны, сондай-ақ басқа да қажетті шараларды қабылдауға міндетті. Мемлекеттік мүліктің сақталуы техникалық нормативтер мен сақтау және (немесе) қорғау шарттары жөніндегі талаптарға сәйкес қамтамасыз етілуге тиіс.

      Сақтаушы сақтауға қабылдаған мемлекеттік мүліктің жоғалғаны, жетіспеушілігі немесе бүлінгені үшін жауап береді. Ол, егер заттың жоғалуы, жетіспеушілігі немесе бүлінуі өзінің кінәсінен болмағанын дәлелдейтін болса, жауаптылықтан босатылады.

      Сақтаушы сақтауға берілген мемлекеттік мүлік жетіспеген кезде мемлекеттік мүлікті сақтау немесе сақтауға қабылдау туралы шарттарда, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған мерзімде жетіспейтін мүлікті заттай өтеуге, ал ондай мүмкіндік болмаған кезде – жоғалған немесе жетіспейтін мемлекеттік мүліктің құны мөлшерінде өтеуге міндеттенеді.

      9. Осы баптың қағидалары, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, мемлекеттік мүлікті сақтаудың жекелеген түрлеріне қолданылады.

      10. Мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтары мемлекеттік материалдық резерв жүйесінің ведомстволық бағынысты ұйымдарында, мемлекеттік резервтің материалдық құндылықтарын сақтау пункттерінде және жұмылдыру тапсырыстары белгіленген ұйымдарда сақталады.

      Мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтаумен байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен және "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

      Ескерту. 81-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      82-бап. Жалпы пайдаланудағы мемлекеттік мүлікті пайдалану құқықтарын жүзеге асыру

      1. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жалпы пайдаланудағы мемлекеттік мүлікке:

      1) Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және Қазақстан Республикасының заңдарымен жалпы пайдаланудағы мүлікке жатқызылған өсімдіктер мен жануарлар әлемі, өзге де табиғи ресурстар;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасымен ені белгіленген жағалау белдеулері бар кеме жүзетін және сал ағызылатын өзендердің арналары, сондай-ақ көлдер, қойнау-қолаттар мен өзге де табиғи су айдындары;

      3) порттар, айлақтар, шығанақтар, рейдтер мен қойнаулар, сондай-ақ бөгеттер, молдар, толқын бөгеттері мен өзге де жағалау құрылыстары;

      4) иеліктен шығарылған белдеулері және қосымша құрылыстары мен қызметтері бар жалпы пайдаланудағы жолдар, тас жолдар мен көпірлер;

      5) жер суландыру, мелиорациялау мақсатында және өзге де қоғамдық пайдалы мақсаттарда салынған орлар, тоғандар, су қоймалары, каналдар, үймелер мен шұңқырлар;

      6) алаңдар, тротуарлар, көшелер, қоғамдық саябақтар мен демалыс орындары, зираттар және өзге де қоғамдық құрылыстар мен үйлер;

      7) храмдар мен қоғамдық мақсаттағы өзге де ғибадатханалар;

      8) тарих және мәдениет ескерткіштері;

      9) ұлттық саябақтар, қорықтар, қаумалдар, резерваттар;

      10) ұлттық өнер бұйымдары;

      11) мұрағаттар, мұражай экспонаттары, көркем және ғылыми коллекциялар, оның ішінде ғылыми және мәдени құндылықтарға жататын жекелеген құжаттар, қолжазбалар, жарияланымдар, карталар мен басқа да жылжымалы заттар;

      12) жалпы пайдаланудағы сервитуттар (көпшілік сервитуттар);

      13) Қазақстан Республикасының заңдарымен жалпы пайдаланатын мүлікке жатқызылған өзге де мүлік жатқызылуы мүмкін.

      Жалпы пайдаланудағы мүлікті пайдалану қағидаларын Қазақстан Республикасының жалпы пайдаланудағы мүліктің жекелеген түрлері туралы заңдарына сәйкес мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен және тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің жергілікті өкілді немесе атқарушы органдарымен келісу бойынша тиісті салалардың уәкілетті органдары белгілейді.

      2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары Қазақстан Республикасының жалпы пайдаланудағы мүлкінің жекелеген түрлері туралы заңнамасында белгіленген өз құзыреті шегінде жалпы пайдаланудағы мүлікті басқаруды және пайдалануды ұйымдастырады.

      Ескерту. 82-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      4-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚТАРЫНЫҢ ТОҚТАТЫЛУЫ
9-тарау. МЕМЛЕКЕТТІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚТАРЫНЫҢ ТОҚТАТЫЛУ НЕГІЗДЕРІ

      83-бап. Мемлекеттің мүліктік құқықтарының тоқтатылу негіздерінің тізбесі

      1. Мемлекеттің (Қазақстан Республикасының немесе әкімшілік-аумақтық бөліністің) мүліктік құқықтарының тоқтатылу негіздері:

      1) мемлекеттік (республикалық немесе коммуналдық) мүлікті жекешелендіру немесе өзге де иеліктен шығару;

      2) мемлекеттік заңды тұлғалардың өздері өндірген тауарларды немесе негізгі құралдарға жатпайтын және жекешелендіру объектісі болып табылмайтын өзге де мүлікті жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға иеліктен шығарып беруі;

      3) жер учаскелерін жеке меншікке беру;

      4) республикалық немесе коммуналдық мүлікке жататын мемлекеттік заттай грантты жеке меншікке беру;

      5) мемлекеттік мүліктің бұзылуы немесе жойылуы;

      6) мемлекеттік мүлікті өндіріп алу;

      7) шартты бұзған немесе өзгерткен кезге дейін міндеттемелері бойынша мемлекет пайдасына контрагенттің орындағанын қайтару;

      8) жарамсыз деп танылған мәміле бойынша алынған мүлікті қайтару;

      9) мемлекеттік материалдық резервтен материалдық құндылықтарды пайдалану немесе шығару;

      10) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген өзге де негіздер болып табылады.

      2. Осы Заңның 119-1, 119-2, 120 және 214-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару өтеулі болып табылады.

      Ескерту. 83-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 21.07.2015 № 337-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 89-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      84-бап. Мемлекеттік мүлікке құқықтардан бас тартуға тыйым салу

      1. Мемлекет өзіне тиесілі мүлікке құқықтардан бас тарта алмайды. Мемлекеттік органдардың, олардың өкілдері мен лауазымды адамдарының мемлекеттік мүлікке мемлекеттің құқықтарынан бас тартуы заңсыз болып табылады.

      2. Мемлекеттік органдардың, олардың өкілдері мен лауазымды адамдарының мемлекеттік меншік құқықтарын және мемлекеттің өзге де мүліктік құқықтарын жүзеге асырудан бас тартуын айқын білдіретін іс-әрекеттері Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіптік және өзге де жауаптылыққа әкеп соғады.

      85-бап. Мемлекеттік заңды тұлғалардың мүлікті иеліктен шығаруы

      Мемлекеттік заңды тұлғалардың өндірістік-шаруашылық қызметті жүзеге асыру кезінде, өздері өндірген өнімді, шикізатты, тауарлық-материалдық құндылықтарды және негізгі құралдарға жатпайтын және жекешелендіру объектісі болып табылмайтын өзге де мүлікті қоса алғанда, мемлекеттік емес заңды тұлғаларға және жеке тұлғаларға мүлікті иеліктен шығарып беруі иеліктен шығарылған мемлекеттік мүлікке мемлекеттің құқықтарын тоқтатуға әкеп соғады және жекешелендіру болып табылмайды.

      86-бап. Жеке меншікке табыстау (беру) нәтижесінде жер учаскесіне және өзге де мүлікке мемлекеттің құқықтарын тоқтату

      1. Жер учаскелері Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген жағдайларда және тәртіппен жеке меншікке табысталуы мүмкін.

      2. Мемлекеттік заттай грант түрінде табысталған жер учаскесін қоса алғанда, мемлекеттік мүлікке мемлекеттің құқықтары грант алушының инвестициялық міндеттемелерін орындауы кезінде Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде көзделген жағдайларда және тәртіппен тоқтатылуы мүмкін.

      Ескерту. 86-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).


      87-бап. Мемлекеттік мүліктің бұзылуы немесе жойылуы

      1. Мемлекеттік мүліктің бұзылуы және жойылуы мемлекеттің осы мүлікке құқықтарының тоқтатылуына әкеп соғады.

      2. Алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Осы баптың қағидалары заттарға қолданылады.

      Ескерту. 87-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      88-бап. Мемлекеттің міндеттемелері бойынша мемлекеттік мүлікті өндіріп алу

      1. Қазақстан Республикасының және әкімшілік-аумақтық бөліністің міндеттемелері бойынша мемлекеттік мүлікті өндіріп алу сот тәртібімен жүргізіледі.

      2. Бюджет қаражаттарын қоспағанда, мемлекеттік немесе жергілікті қазынаны құрайтын мүлік өндіріп алынбайды. Қазақстан Республикасының заңдарында өндіріп алынбайтын мемлекеттік мүліктің өзге де түрлері белгіленуі мүмкін. Бұл жағдайларда Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс өндіріп алуға болмайтын мүлік құнының шегінде бюджет қаражаттарымен жауаптылықта болады.

      3. Қазақстан Республикасының және әкімшілік-аумақтық бөліністің өндіріп алынатын мемлекеттік мүлікке құқықтары мемлекеттік мүлікті өндіріп алу кезінде құқықтар өтетін тұлға осы мүлікке құқықтарға ие болған кезден бастап тоқтатылады.

      89-бап. Реквизициялау нәтижесінде алынған мемлекеттік мүлікке құқықтарды тоқтату

      1. Тұлға бұрын өзіне тиесілі болған, реквизициялау кезінде мемлекет ие болған мүлікті осы Заңның 44-бабының қағидалары бойынша талап еткен кезде, осы мүлікке мемлекеттің құқықтары тоқтатылады.

      2. Реквизициялау кезінде алып қойылған мүлікті қайтару осы Заңның 44-бабының қағидалары бойынша жүзеге асырылады.

90-бап. Тәркілеу нәтижесінде алынған мемлекеттік мүлікке немесе мемлекет кірісіне айналдырылған мүлікке (активтерге) құқықтарды тоқтату

      Соттың мүлікті мемлекет меншігіне тәркілеуге немесе мемлекет кірісіне айналдыруға негіз болған актінің күшін жоюы (тиісті бөлігін өзгертуі) тәркіленген мүлікке немесе мемлекет кірісіне айналдырылған мүлікке (активтерге) мемлекеттің мүліктік құқықтарын тоқтатуға негіз болып табылады.

      Тәркіленген мүлікті қайтару немесе оның құнын өтеу осы Заңның 213-бабы 5-тармағының қағидалары бойынша, ал басқарушы компанияның басқаруына немесе меншігіне берілген мүлік пен активтерді қайтару немесе олардың құнын өтеу Қазақстан Республикасының заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

      Ескерту. 90-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      91-бап. Мемлекеттік материалдық резервтегі материалдық құндылықтарды пайдалану немесе одан шығару жолымен мемлекеттік мүлікке құқықтарды тоқтату

      1. Мемлекеттік материалдық резервтегі материалдық құндылықтарға мемлекеттің құқықтары мемлекеттік материалдық резервтегі материалдық құндылықтарды пайдалану немесе одан шығару нәтижесінде тоқтатылады.

      2. Мемлекеттік материалдық резервтен материалдық құндылықтарды шығару:

      1) жаңарту;

      2) қарызға алу;

      3) броньнан шығару тәртібімен жүзеге асырылуы мүмкін.

      3. Мемлекеттік материалдық резервтен материалдық құндылықтарды шығару "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік материалдық резервтегі материалдық құндылықтарды иеліктен шығару олардың құны толық төленген немесе аккредитив ашылған не екінші деңгейдегі банктер кепілдік берген жағдайда жүргізіледі.

      5. Мемлекеттік материалдық резервтен шығару кезінде материалдық құндылықтарды өткізуден алынған қаражат бюджет есебіне жатқызылады.

      6. Төтенше жағдайлар мен олардың салдарларының алдын алу және оларды жою жөніндегі шараларды қабылдау, нарыққа реттеушілік ықпал ету, босқындарға көмек көрсету және гуманитарлық көмек көрсету кезінде пайдаланылған мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтары бюджет қаражаты есебінен өтелуге жатады.

      7. Дағдарысты құбылыстар және ішкі нарықтағы сұраныс пен ұсыныс арасында үйлесімсіздік қаупі туындаған жағдайда мемлекеттік материалдық резервтің ресурстары Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес нарыққа реттеушілік ықпал ету үшін пайдаланылуы мүмкін.

      Ескерту. 91-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


      92-бап. Мемлекеттік мүлікті акционерлік қоғамдардың акцияларын төлеуге және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына беру

      Мемлекеттік мүлікті акционерлік қоғамдардың акцияларын төлеуге және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына беру осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша жүргізіледі.

      10-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ИЕЛІКТЕН ШЫҒАРУ
1-параграф. Жалпы ережелер

      93-бап. Мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару субъектiлерi

      1. Сатушы (мүлікті иеліктен шығаруды жүргізуші тұлға) және сатып алушы (ие болушы) мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару субъектiлерi болып табылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Сатушы (мүлікті иеліктен шығаруды жүргізуші тұлға) – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты.

      3. Сатып алушы (ие болушы) – мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару процесінде мүлiктi сатып алатын жеке тұлға немесе мемлекеттiк емес заңды тұлға.

      Сатып алушы (ие болушы) жағына бiрнеше тұлға қатысқан кезде олар ынтымақтаса әрекет етеді.

      4. Мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару кезінде Қазақстан Республикасының заңдарына немесе құрылтай құжаттарына сәйкес жүзеге асырылуы мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару объектісін сатудың (иеліктен шығарудың) шарты болып табылатын қызмет түрлерімен айналысуға құқығы жоқ заңды тұлғалар сатып алушылар (ие болушылар) бола алмайды.

      5. Сатушы (мүлікті иеліктен шығаруды жүргізуші тұлға) мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару процесін ұйымдастыру үшін делдал тартуға құқылы.

      Ескерту. 93-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      94-бап. Мемлекеттік мүлікті иеліктен шығарудың түрлері

      1. Мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару мынадай:

      1) мемлекеттік мүлікті аукцион және тендер нысанындағы сауда-саттықта сату, қор биржасындағы сауда-саттық, екі кезеңді рәсiмдер жолымен өтетін конкурс, туынды бағалы қағаздарды сату арқылы жекешелендіру;

      2) мемлекеттік мүлікті тiкелей атаулы сату арқылы жекешелендіру;

      2-1) мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына тікелей атаулы сату;

      3) осы тараудың 3-параграфында көзделген тәртіппен және жағдайларда мемлекеттік мүлікті сауда-саттық жүргізбестен иеліктен шығарудың өзге де тәсілдері түрлерінде жүзеге асырылады.

      2. Мемлекеттiк мүлiктi сатуға тiкелей алып келмейтін, бiрақ оның кейiннен сатылуын көздейтiн іс-әрекеттер (мемлекеттiк мүлiктi мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) тапсыру не оны тиiсiнше жалдаушының (жалға алушының) не сенiмгерлікпен басқарушының кейiннен сатып алу құқығымен сенiмгерлікпен басқаруға беру) жекешелендiрудiң түрлерi ретiнде емес, оның алдын ала жүргізілетін сатылары ретiнде қарастырылады.

      3. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тек мемлекетке ғана тиесілі болатын мемлекеттік мүлік, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің не Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілеріне сәйкес иеліктен шығаруға жатпайтын мемлекеттік мүлік иеліктен шығару объектісі бола алмайды.

      4. Иеліктен шығаруға жатпайтын, мемлекеттік меншіктегі және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің меншігіндегі объектілердің, оның ішінде стратегиялық объектілердің тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша бекітеді.

      Ескерту. 94-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      2-параграф. Мемлекеттік мүлікті жекешелендіру

      95-бап. Жекешелендiру жүргiзудiң негiзгi принциптері

      Жекешелендiру жүргiзудің негiзгi принциптері жариялылық, бәсекелестiк, құқықтық мұрагерлік, лауазымды тұлғалардың жекешелендiру жүргiзудiң заңдылығы үшін жауапкершiлiгi және жекешелендiру объектiлері туралы ұсынылған деректердің дәйектілігі болып табылады.

      96-бап. Жекешелендiру объектiсi

      1. Мемлекеттiк мүлiктiң мынадай түрлерi:

      1) мүлiктiк кешен ретіндегі кәсіпорын;

      2) жекешелендiрілуі тұйық технологиялық тiзбекті бұзбайтын мүлiктiк кешен ретiндегi кәсiпорынның өндiрiстiк және өндiрiстiк емес бөлiмшелерi мен құрылымдық бiрлiктерi;

      3) осы Заңның 85, 135, 145, 153, 161-баптарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік заңды тұлғалардың мүлкі;

      4) акционерлік қоғамдардың акциялары;

      5) жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктердiң жарғылық капиталындағы қатысу үлестері;

      6) мемлекетке тиесiлi акционерлік қоғамдардың акцияларына құқықты куәландыратын туынды бағалы қағаздар жекешелендiру объектілерi болып табылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты мемлекеттік мүлікті жекешелендiру туралы шешiм шығарған күннен бастап мемлекеттік мүлік жекешелендiру объектiсi болады.

      Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жекешелендіруге жатпайтын, тек мемлекеттік меншікте ғана болатын мемлекеттік мүлік, сондай-ақ мемлекеттік меншіктегі және Қазақстан Республикасы Президентінің не Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілеріне сәйкес иеліктен шығаруға жатпайтын мүлік жекешелендіру объектісі бола алмайды.

      Ескерту. 96-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      97-бап. Мүліктік кешен ретіндегі кәсіпорынды жекешелендіру

      1. Мүліктік кешен ретіндегі кәсіпорынды жекешелендіруге осы баптың 2-тармағында және осы Заңның 93, 95, 96, 99 - 101, 103, 107 - 112-баптарында көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 25-тарауы 6-параграфының қағидалары қолданылады.

      2. Жекешелендіруге жататын мүліктік кешен ретіндегі кәсіпорынның құрамына мемлекеттік материалдық резервтің онда сақталатын материалдық құндылықтары енгізілмейді.

      3. Мүліктік кешен ретіндегі кәсіпорынның құрамына әлеуметтік-мәдени және коммуналдық-тұрмыстық мақсаттағы объектілер енгізілуі мүмкін.

      4. Егер осы Заңда және сатып алу-сату шартында өзгеше көзделмесе, сатып алушы мүліктік кешен ретінде жекешелендірілген кәсіпорынның азаматтық құқықтары мен міндеттерінің құқықтық мұрагері болады.

      5. Егер өткізілген үш сауда-саттық нәтижесі бойынша мемлекеттік кәсіпорын мүліктік кешен ретінде өткізілмесе, бұл мемлекеттік кәсіпорын қосылу не бірігу арқылы қайта ұйымдастырылуға жатады немесе таратылуға жатады.

      Ескерту. 97-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 22.04.2015 № 308-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      98-бап. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесiлiакциялары және мемлекеттiң жауапкершiлiгiшектеулi серiктестiктердiң жарғылық капиталына қатысу үлестерi

      1. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесiлi акцияларын және жауапкершілiгi шектеулi серiктестiктердiң жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысу үлестерiн сату осы Заңда, "Акционерлiк қоғамдар туралы", "Жауапкершiлiгi шектеулi және қосымша жауапкершілігі бар серiктестiктер туралы", "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгiленген талаптар сақтала отырып жүргiзiлуге тиiс.

      2. Шығарылуы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен тiркелмеген акцияларды сатуға жол берiлмейдi.

      3. Мемлекетке тиесілі акцияларды сату кезінде сатып алушы – акционерлік қоғам, егер ол сатып алушының акцияларын иеленген болса, акционерлік қоғам акцияларының жиырма бес пайыздан астамын сатып ала алмайды.

      3-1. Мемлекетке тиесілі және қорғаныстық-өнеркәсіптік кешен ұйымдарына жататын акционерлік қоғамдардың акцияларын сату "алтын акцияны" мемлекеттің басқаруы сақтала отырып жүзеге асырылады.

      3-2. Қорғаныстық-өнеркәсіптік кешен ұйымдарына жататын жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына мемлекеттің қатысу үлестерін сату жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жалпы дауыс санының төрттен бір бөлігінен астам мөлшеріндегі жарғылық капиталға мемлекеттің қатысу үлесі сақтала отырып жүзеге асырылады.

      4. Сауда-саттыққа шығарылған, мемлекетке тиесілі, акционерлік қоғамдар акцияларының жүз пайызы және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталдарына қатысу үлестері өткізілген үш сауда-саттық нәтижелері бойынша өткізілмеген жағдайда, осы заңды тұлғалар қосылу не бірігу арқылы қайта ұйымдастырылуға немесе таратылуға жатады.

      Ескерту. 98-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 22.04.2015 № 308-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      99-бап. Жекешелендіру және жер учаскесіне құқық

      Жылжымайтын мүлікті жекешелендіру кезінде жер учаскесіне құқық Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес сатып алушыға өтеді.

      100-бап. Сауда-саттықты жүргізу шарттары

      1. Неғұрлым жоғары баға ұсынған тұлға аукционда немесе тендерде ұтып алушы болып танылады.

      Аукциондарда ұсыныстар жария түрде мәлімделеді, тендерлерде ұсыныстар жабық конвертте мәлімделеді.

      Мүліктік кешендер ретінде мемлекеттік кәсіпорындар, жарғылық капиталындағы акцияларының бақылау пакеті (жарғылық капиталға қатысу үлесі) мемлекетке тиесілі акционерлік қоғамдардың (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің) акциялары (жарғылық капиталға қатысу үлестері) тендерде сатылған жағдайда, қызмет бейінін сақтау тендердің шарты болып табылады.

      Мемлекеттік кәсіпорындардың, жарғылық капиталындағы акциялардың бақылау пакеті (жарғылық капиталға қатысу үлесі) мемлекетке тиесілі акционерлік қоғамдардың (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің) қызмет бейінін сақтау мерзімін сатушы айқындайды.

      Пайдаланылмайтын қару-жарақ пен əскери техниканы өткізу жөніндегі жабық тендерлерді немесе аукциондарды қоспағанда, аукцион мен тендер мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталы пайдаланыла отырып, электрондық нысанда өткізіледі.

      2. Сауда-саттық ашық болуға тиіс. Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін, қоршаған табиғи ортасын қорғауды, сыртқы экономикалық жағдайын қозғайтын айрықша жағдайларда Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен тендер жабық болуы мүмкін.

      Жекешелендіру объектілерін сату тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Заңның 101 – 105-баптарына сәйкес белгілейді.

      3. Бір ғана қатысушы қатысқан аукциондар, егер қатысушы бастапқы немесе жарияланған бағаны растаса, өткізілді деп танылады.

      Бір ғана қатысушы қатысқан тендерлер, егер қатысушы бастапқы бағадан кем емес құнды ұсынса, өткізілді деп танылады.

      4. Сатып алушы сауда-саттық өткiзiлгенге дейiн өзi сатып алатын объектiнiң экологиялық жай-күйiне тексеру жүргiзуге құқылы.

      Ескерту. 100-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 13.06.2017 № 69-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      100-1-бап. Жекешелендіру объектісінің құны

      1. Жекешелендіру объектісін сату жекешелендіру объектісінің нарықтық құны бойынша жүзеге асырылады.

      Мәміле тараптары бағалау объектісі туралы барлық қолжетімді ақпаратқа ие бола отырып, есеппен және мәжбүрлеусіз әрекет ететін бәсекелестік жағдайларында, мәміле негізінде жекешелендіру объектісі иеліктен шығарылуы мүмкін есептік ақшалай сома жекешелендіру объектісінің нарықтық құны болып табылады.

      Жекешелендіру объектісінің алғашқы бағасы тәуелсіз консультанттар немесе бағалаушы ұсынған жекешелендіру объектісінің құнын бағалау туралы есептің негізінде айқындалады және оны мемлекеттік меншік объектілерін жекешелендіру мәселелері жөніндегі комиссия белгілейді.

      2. Баланстық құны республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданылатын айлық есептік көрсеткіштің 2 500 000 еселенген мөлшерінен астам болатын жекешелендіру объектісін бағалауды халықаралық бағалау стандарттарына сәйкес тәуелсіз консультанттар жүзеге асырады.

      3. Баланстық құны республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданылатын айлық есептік көрсеткіштің 2 500 000 еселенген мөлшерінен аз болатын жекешелендіру объектілерін бағалау Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Сатушы жекешелендіру объектісінің нарықтық құнын бағалауды жүргізу және (немесе) жекешелендіру объектілері бойынша мәмілені қолдау мақсатында тартатын заңды тұлғалар, оның ішінде шетелдік заңды тұлғалар немесе олардың бірлестіктері, бағалау және (немесе) инвестициялық қызметке және (немесе) қаржылық консультация беруге қатысушылар тәуелсіз консультанттар болып табылады.

      5. Тәуелсіз консультантты таңдау бөлігінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасымен реттелген құқықтық қатынастарға Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының күші қолданылмайды.

      Тәуелсіз консультантты тарту мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      6. Жекешелендіру объектісінің нарықтық құны жекешелендіру объектісінің баланстық құнынан төмен болуы мүмкін.

      Ескерту. 10-тарау 100-1-баппен толықтырылды – ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      101-бап. Жария сауда-саттықты өткiзу тәртiбi

      1. Сауда-саттық өткізу туралы хабарламаны сатушы оны өткізуден кемінде күнтізбелік он бес күн бұрын жариялауға тиіс. Хабарлама мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталында қазақ және орыс тілдерінде жариялануға тиіс.

      Хабарламада сауда-саттықтың уақыты, орны мен түрi, сату объектiсi және сауда-саттықты өткiзу тәртiбi туралы, оның iшiнде сауда-саттыққа қатысуды ресiмдеу, сауда-саттықты ұтып алған тұлғаны айқындау шарттары туралы мәлiметтер, сондай-ақ бастапқы баға мен кепiлдiкті жарнаның мөлшерi туралы мәлiметтер қамтылуға тиiс.

      2. Сатушы сауда-саттық шарттарын өзгерткен жағдайда ол барлық өзгерістер туралы хабарламаны осы баптың 1-тармағында белгiленген тәртiппен және мерзiмде жасауға тиiс.

      Сауда-саттық шарттарын өзгерту туралы хабарлама жарияланғанға дейiн оған қатысуға өтiнiм берген және осыған байланысты оған қатысудан бас тартқан тұлғалар кепiлдiк жарнасының және өздеріне келтірілген шығыстардың қайтарылуын талап етуге құқылы.

      3. Сатушы сауда-саттық өткiзiлгенге дейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей сауда-саттыққа қатысуға өтiнiм берген тұлғаларға келтірілген нақты зиянды өтей отырып, олардан бас тартуға құқылы.

      Сауда-саттықты өткізудің мүмкін болмауына байланысты ол өткізілмеуі мүмкін. Егер сауда-саттықты өткізу сатушыға байланысты емес себептер бойынша еңсерілмейтін күштің салдарынан мүмкін болмаса, сатушы сауда-саттыққа қатысуға өтiнiм берген тұлғаларға келтірілген нақты зиянды өтеуден босатылады.

      4. Сауда-саттыққа қатысушылар сауда-саттық өткiзу туралы хабарламада көрсетiлген мөлшерде, мерзiмдерде және тәртiппен кепiлдiкті жарнаны енгізеді. Егер сауда-саттық өткізілмесе, кепiлдiкті жарна қайтарылуға жатады. Кепiлдiкті жарна өтінім берген, бірақ сауда-саттыққа қатыспаған, сауда-саттыққа қатысқан, бiрақ оны ұтпаған тұлғаларға және сауда-саттық өткiзуден кемінде үш жұмыс күні бұрын оған қатысудан жазбаша бас тартқан тұлғаларға да қайтарылады.

      Кепілдік жарналар сауда-саттыққа қатысушының кепілдік жарнаны қайтару туралы осы қатысушының деректемелерін көрсете отырып берген өтініші негізінде қайтарылады.

      Сауда-саттықты ұтқан тұлғамен сатып алу-сату шартын жасау кезінде ол енгiзген кепiлдiк жарнаның сомасы жасалған шарт бойынша мiндеттемелердi орындау шотына есептеледі.

      4-1. Аукцион екі әдіспен:

      бағаны көтеру;

      бағаны төмендету әдісімен өткізіледі.

      Бағаны көтеру әдісі қолданылатын аукционды өткізу кезінде жекешелендіру объектісінің бастапқы бағасы жекешелендіру объектісінің алғашқы бағасына тең болады.

      Бағаны төмендету әдісі қолданылатын аукционды өткізу кезінде жекешелендіру объектісінің бастапқы бағасы алғашқы бағаны 3-ке тең болатын арттыру коэффициентіне көбейту жолымен айқындалады.

      Жекешелендіру объектісі бірінші сауда-саттыққа бағаны көтеру әдісі қолданылатын аукционға шығарылады.

      Екінші сауда-саттыққа жекешелендіру объектісі алғашқы бағаның елу пайызы мөлшерінде ең төмен баға белгіленіп, бағаны төмендету әдісі қолданылатын аукционға шығарылады.

      Үшінші сауда-саттыққа жекешелендіру объектісі ең төмен баға белгіленбей, бағаны төмендету әдісі қолданылатын аукционға шығарылады.

      Әрбір кейінгі аукцион алдыңғы аукцион күнінен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірілмей өткізіледі.

      4-2. Жекешелендіру объектісі бірінші тендерге шығарылған кезде жекешелендіру объектісінің бастапқы бағасы алғашқы бағаға тең болады.

      Жекешелендіру объектісі екінші және үшінші тендерге шығарылған кезде бастапқы баға алдыңғы тендердің бастапқы бағасының елу пайызына төмендетіледі.

      Әрбір кейінгі тендер алдыңғы тендер күнінен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірілмей өткізіледі.

      5. Сауда-саттықты ұтқан тұлға және сатушы аукцион немесе тендер өткiзiлген күнi сауда-саттықтың нәтижелерi туралы хаттамаға қол қояды.

      6. Тараптар сатып алу-сату шартына сауда-саттық аяқталғаннан кейiн күнтізбелік он күннен кешiктiрмей қол қоюға тиiс.

      Сауда-саттықты ұтқан тұлға сауда-саттықтың нәтижелерi туралы хаттамаға немесе сатып алу-сату шартына қол қоюдан жалтарған кезде өзi енгізген кепiлдiк жарнасынан айрылады және кепiлдiк жарнамен жабылмаған бөлiгiнде сатушыға өзі келтірген нақты залалды өтеуге мiндеттi.

      Сауда-саттықты ұтқан тұлға осы Заңның 93-бабының талаптарына сай келмейтін жағдайлардан басқа, сатушы сауда-саттық нәтижелерi туралы хаттамаға және сауда-саттықты ұтқан тұлғамен сатып алу-сату шартына қол қоюдан жалтаруға құқылы емес.

      Сатып алу-сату шартының талаптары сауда-саттық талаптарына қайшы келмеуге тиiс.

      Кәсіпорынды мүліктік кешен ретінде сатып алу-сату шарттарында мерзімдер туралы талаптар қамтылуға тиіс, осы мерзімдер ішінде сатып алушы кәсіпорын қызметінің тоқтатылуын тіркеу үшін "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясына өтініш жасайды.

      7. Сатып алу-сату шарты Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген коммерциялық және Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария етуге қойылатын талаптарды сақтай отырып, мүдделі адамдардың талап етуі бойынша оларға танысу үшін беріледі.

      8. Осы бапта белгiленген қағидаларды бұза отырып өткiзiлген сауда-саттықты сот мүдделi тұлғаның, тиісті уәкілетті органның не прокурордың талап-арызы бойынша жарамсыз деп тануы мүмкiн.

      Сауда-саттықты жарамсыз деп тану осындай сауда-саттықтың қорытындысы бойынша жасалған сатып алу-сату шартының маңызсыздығына алып келеді.

      9. Егер осы Заңның 102, 104-баптарында өзгеше көзделмесе, сауда-саттық өткiзу кезiнде осы бапта белгiленген қағидалар қолданылады.

      Ескерту. 101-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      102-бап. Қор биржасындағы сауда-саттық

      1. Мемлекетке тиесiлi бағалы қағаздарды қор биржасында сату "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Сату туралы хабарлама мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталында және қор биржасының интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялануға тиіс. Сату туралы хабарлама қор биржасында сауда-саттық өткізу басталардан кемінде күнтізбелік он бес күн бұрын жариялануға және сауда-саттықтың басталу күні, сауда-саттықты өткізу орны, сату объектісі мен оның мөлшері туралы мәліметтерді қамтуға тиіс.

      Сатушы хабарламада мемлекетке тиесілі бағалы қағаздарды сатуға қатысты өзге де мәліметтерді көрсетуге құқылы.

      3. Сатушының бағалы қағаздар нарығының кәсiби қатысушысымен жасасқан шартында мемлекетке тиесiлi бағалы қағаздарды сатушы белгiлеген ең төменгі бағадан төмен емес бағамен сату мiндеттемесі болуға тиiс.

      4. Мемлекетке тиесілі бағалы қағаздарды шет мемлекеттердің қор биржаларында сатуға жол беріледі.

      Мемлекетке тиесілі бағалы қағаздарды шет мемлекеттердің қор биржаларында сату кезінде сол мемлекеттің заңнамасы қолданылады.

      Ескерту. 102-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      103-бап. Екi кезеңдiк рәсiмдер арқылы өткізілетін конкурс

      1. Екi кезеңдiк рәсiмдер арқылы болатын конкурс баға басымдығын және (немесе) жекешелендiрудің өзге де талаптарын айқындайтын, Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң шешiмi бойынша тәуелсіз консультанттың қатысуымен өткiзiледi.

      2. Конкурс мынадай iс-шаралар жоспарын:

      1) жекешелендіру объектісіне жан-жақты талдау жүргізу үшін осы Заңның 100-1-бабында белгіленген тәртіппен тәуелсіз консультантты тартуды, оның құнын бағалауды және әлеуетті сатып алушылар (инвесторлар) үшін сату объектісі туралы ақпараттық дерекқорды қалыптастыруды;

      2) сатушының жекешелендіру объектісін сату туралы хабарламаны мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталында қазақ және орыс тілдерінде жариялауын, сондай-ақ тәуелсіз консультанттың әлеуетті сатып алушыларға (инвесторларға) сату туралы ұсынысты жіберуін;

      3) тәуелсіз консультанттың әлеуетті сатып алушылардың (инвесторлардың) ұсыныстары бар өтiнiмдер тiзбесiн қалыптастыруын;

      4) келiссөздер барысында ең үздік ұсыныстарды ұсынған кемiнде екi әлеуетті сатып алушыны (инвесторды) анықтау мақсатында, өтiнiмдер тiзбесi бойынша сатушының тәуелсіз консультанттың қатысуымен әлеуетті сатып алушылармен (инвесторлармен) келiссөздер жүргізуін (конкурстың бірінші кезеңін);

      5) сатушының тәуелсіз консультанттың қатысуымен, конкурстың бiрiншi кезеңiнiң жеңiмпаздарымен бұрын ұсынылған шарттарды жақсарту тұрғысынан келiссөздер жүргізуін (конкурстың екiншi кезеңiн) қамтиды.

      3. Сатушы, тәуелсіз консультант және конкурстың барлық қатысушылары өткiзілген келiссөздердiң әрбiр кезеңiнiң қорытындылары бойынша оның нәтижелерi туралы хаттамаға қол қояды.

      4. Конкурстың екінші кезеңінің барысында ең үздік шарттар ұсынған әлеуетті сатып алушы (инвестор) конкурста ұтқан болып танылады.

      5. Конкурстың жеңiмпазы сатушы белгiлеген мерзiмдерде сатып алу-сату шартына қол қоюдан бас тартқан немесе жалтарған жағдайда, ұсынысы конкурс жеңімпазының ұсынысынан кейін ең үздік болып танылған әлеуетті сатып алушымен (инвестормен) сатып алу-сату шартына қол қойылады.

      Ескерту. 103-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      104-бап. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесiлiакцияларына құқықтарды куәландыратын туынды бағалы қағаздарды сату

      1. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларына құқықтарды куәландыратын туынды бағалы қағаздарды сату Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң немесе тиiстi жергiлiктi атқарушы органның шешiмi бойынша жүзеге асырылады.

      2. Туынды бағалы қағаздарды сатудың негізгi талаптарын сатушы Қазақстан Республикасының Үкiметіне немесе жергілікті атқарушы орган тиісті жергілікті өкілді органға бекiтуге ұсынады.

      3. Туынды бағалы қағаздарды сату туралы шешiмде туынды бағалы қағаздар шығарылған, мемлекетке тиесiлi акциялардың саны, сатылатын туынды бағалы қағаздардың түрі, аумағында туынды бағалы қағаздарды сату жүзеге асыру көзделіп отырған шет мемлекет (шет мемлекеттер), мәмiленi аяқтаудың ең ұзақ мерзiмдерi туралы мәлiметтер, туынды бағалы қағаздардың меншiк иелерiнiң құқықтарын іске асырудың талаптары мен тәртiбi және қажет болған жағдайда, өзге де талаптар болуға тиiс.

      105-бап. Тiкелей атаулы сату

      1. Осы Заңның 106-бабына сәйкес кейiннен сатып алу құқығымен мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) немесе сенiмгерлік басқаруға тиiсiнше жалдаушыға (жалға алушыға) немесе сенiмгерлік басқарушыға берiлген объектiлер, сондай-ақ стратегиялық инвесторға беруге жататын, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен айқындалған объектілер тiкелей атаулы сатуға жатады.

      Жалдаушылар (жалға алушылар) және сенімгерлік басқарушылар тиісті шартты тиісінше орындаған жағдайда ғана, оларға жекешелендіру объектісін сатуға жол беріледі.

      2. Егер жекешелендiру объектiсiн сату талаптары мүлiктiк жалдау (жалға алу) шартында немесе сенiмгерлікпен басқаруға беру туралы шартта көзделмеген болса, олар тараптардың келiсiмiмен айқындалады.

      3. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      4. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша мемлекеттік мүлікті тікелей атаулы сату мынадай:

      сатылатын жекешелендіру объектісінің қызметімен байланысты салада қызмет тәжірибесінің болуы;

      технологиялар трансферті, оның ішінде ашылмаған ақпаратты (өндіріс құпияларын (ноу-хау) алу және жоғары білікті мамандарды тарту арқылы жекешелендіру объектісін басқаруға, сондай-ақ оны дамытуға қатысу үшін ірі акциялар пакетін (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) сатып алу өлшемшарттарына сай келетін стратегиялық инвесторға – қазақстандық немесе шетелдік заңды тұлғаға (олардың бірлестіктеріне) жүзеге асырылады.

      Стратегиялық инвестор:

      1) жекешелендiру объектiсiне инвестициялардың көлемдерi, түрлерi және мерзiмдерi;

      2) өндiрiс көлемiнiң белгiлi бiр деңгейiн, шығарылатын өнiмнің немесе көрсетiлетiн қызметтердiң номенклатурасын қамтамасыз ету;

      3) табиғат қорғау іс-шараларын жүргiзу;

      4) қызмет бейінін сақтау;

      5) жаңа жұмыс орындарын сақтау немесе ашу;

      6) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын жұмыскерлермен штат санының кемінде үштен екісін қамтамасыз ету;

      7) өндiрiстiк және әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiнiң бұрыннан бар тәртiбi мен пайдалану шартын сақтау;

      8) кредиторлық берешектi белгiленген мерзiмдерде өтеу;

      9) жалақы бойынша берешектi өтеу;

      10) мәмiлелер жасасуды (қайта сату, кепiлге қою, сенiмгерлік басқаруға беру және басқалар) және (немесе) жекешелендiру объектiсiне қатысты белгiлi бiр уақыт кезеңі iшiнде белгiлi бiр iс-қимылдарға тыйым салуды шектеу жөніндегі міндеттемелерді белгілеген және тиісінше қабылдаған кезде, тікелей атаулы сату жүзеге асырылады.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің тікелей атаулы сату туралы шешімі объектінің және стратегиялық инвестордың атауын, сондай-ақ стратегиялық инвесторға қойылатын осы тармақта көрсетілген міндеттемелер тізбесінен міндеттемелерді қабылдау туралы талаптарды және міндеттемелердің орындалу мерзімдерін қамтиды.

      Ескерту. 105-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      105-1-бап. Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына оны кері сатып алу міндеттемесімен сату

      Ескерту. 105-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      106-бап. Жекешелендiрудiң алдын ала жүргізілетін сатылары

      1. Жекешелендірудің алдын ала жүргізілетін сатылары болып: Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттік мүлiктi мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) тапсыру не оны кейiннен сатып алу құқығымен сенiмгерлікпен басқаруға беру танылады.

      2. Сенімгерлік басқарушы немесе жалдаушы (жалға алушы) тендердің әлеуетті қатысушыларына қатысты бәсекелестікке қарсы болып табылмайтын талаптар мен шарттар белгілене отырып, осы Заңның 100 және 101-баптарына сәйкес тендер негізінде таңдалады.

      3. Осы Заңның 105-бабында және осы бапта көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, сенiмгерлікпен басқару және мүлiктiк жалдау (жалға алу) қатынастарына осындай қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасы азаматтық заңнамасының нормалары қолданылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Мемлекеттік мүлікті сенiмгерлік басқаруға немесе мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) беру мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының сенiмгерлік басқарушымен немесе жалдаушымен (жалға алушымен) жасасқан тиiстi шартымен ресiмделедi. Шартта мемлекеттік мүліктің қандай мерзiмдерде және қандай талаптар орындалған кезде сенiмгерлік басқарушының немесе жалдаушының (жалға алушының) меншiгiне өтетіні көзделуге тиiс.

      5. Мемлекетке тиесілі акциялар осы Заңның 100 және 101-баптарына сәйкес тендер негiзiнде сенiмгерлікпен басқаруға берiлуi мүмкiн.

      6. Сауда-делдалдық қызметті қоспағанда, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне бір жылдан астам уақыт пайдаланылмаған мемлекеттік мүлік өндірістік қызметті ұйымдастыру және халыққа қызметтер көрсету саласын дамыту үшін кейіннен меншікке өтеусіз беру құқығымен бір жыл мерзімге сенiмгерлікпен басқаруға немесе мүліктік жалдауға (жалға алуға) берілуі мүмкін.

      Ескерту. 106-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      107-бап. Объектiнi жекешелендiруге дайындау

      1. Объектiнi жекешелендiруге дайындауды сатушы жүзеге асырады.

      2. Объектiнi жекешелендiруге дайындау процесінде сатушы:

      1) осы Заңның 100-1-бабына сәйкес жекешелендіру объектісінің нарықтық құнын бағалауды жүргізеді;

      2) сатып алушының талап етуi бойынша жекешелендiру объектiлерiнiң ауыртпалықтары туралы, сондай-ақ кредиторлық және дебиторлық берешектер сомасы, егер жекешелендiру объектiсi мүлiктiк кешен ретіндегі кәсiпорын болып табылса, жекешелендірілетін кәсіпорынның жасасқан шарттары туралы ақпаратты дайындайды және ұсынады;

      3) жекешелендiру объектiсiнде мемлекеттiк материалдық резервтiң материалдық құндылықтары болған жағдайда, көрсетілген рәсімдерді жүргізу туралы шешім қабылданғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік материалдық резерв саласындағы уәкiлеттi органға және тиісті орталық атқарушы органдарға хабарлайды;

      4) жекешелендiру жүргiзудiң талаптарын, нысандары мен түрлерiн айқындайды, оны өткізуге дайындықты жүзеге асырады;

      5) мүлiктiң сақталуын қамтамасыз етедi;

      6) жекешелендiрудi жүргізуге қажеттi басқа да iс-шараларды өткізедi.

      3. Мемлекеттiк заңды тұлғалардың, сондай-ақ мемлекеттiң акциялары мен жарғылық капиталдарындағы қатысу үлесi сату объектiсi болатын заңды тұлғалардың лауазымды адамдары объектiнi сатуға дайындау үшiн қажеттi мәлiметтердi сатушының сұратуы бойынша ол айқындайтын мерзімдерде табыс етуге міндетті.

      Табыс етілген мәлiметтердiң дұрыстығы үшiн жауаптылық осы тармақта санамаланған заңды тұлғалардың лауазымды адамдарына жүктеледi.

      Ескерту. 107-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      108-бап. Есеп айырысу тәртiбi

      1. Жекешелендiру объектiлерiн сатып алу-сату шарты бойынша есеп айырысу сатушы мен сатып алушының арасында жүргiзiледi.

      2. Сатып алынатын объектiге ақы төлеу сатып алу-сату шартына қол қойылған күннен бастап отыз күн iшiнде жүргiзiлуге тиiс.

      3. Ақыны бөліп-бөліп төлеуге ықтимал бөліп-бөліп төлеу шарттары сауда-саттыққа қатысушылардың назарына алдын ала жеткізілген жағдайларда ғана жол берiледi.

      4. Жекешелендiрiлетiн объектiнiң ақысын бөліп-бөліп төлей отырып сату кезiнде бастапқы жарнаның мөлшерi сату бағасының он бес пайызынан кем болмауға, ал ақыны бөліп-бөліп төлеу кезеңі үш жылдан аспауға тиіс.

      Келесі сомаларды төлеген кезде Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 282-бабында белгіленген ақшалай мiндеттемені орындау қағидалары қолданылады.

      Бұл ретте кейіннен енгізілетін сомаларға Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің базалық мөлшерлемесі негізге алына отырып пайыздар есепке жазылады.

      5. Егер сатып алу-сату шартында қамтамасыз етудiң өзгеше тәсілі көзделмесе, сатып алушы сатып алған мүлiкке сатушының кепiл салу құқығы төлемдердi уақтылы өтеудiң қамтамасыз етiлуi болып қызмет етеді.

      Ескерту. 108-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      109-бап. Жекешелендіруден алынған қаражат

      1. Республикалық меншікті жекешелендіруден алынған қаражат – Қазақстан Республикасының Ұлттық қорына, коммуналдық меншікті жекешелендіруден алынған қаражат тиісті жергілікті бюджетке жіберіледі.

      Мемлекеттiк материалдық резервтiң материалдық құндылықтарын сатудан алынған қаражатты пайдалану тәртiбi Қазақстан Республикасының Бюджет кодексімен белгiленедi.

      2. Жекешелендіру бойынша сауда-саттықты дайындау және өткізу бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 109-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      110-бап. Сатып алу-сату шартының орындалуын бақылау

      1. Жекешелендiру объектiсiн сатып алу-сату шарты талаптарының тиiсiнше орындалуын кейіннен бақылауды сатушы жүзеге асырады.

      2. Шарт талаптарының орындалуын бақылау сатып алушының мiндеттемелердi орындауы аяқталған кезге дейiн жүргiзiледi.

      Сатушы бақылауды жүзеге асыру үшiн сатып алу-сату шартын, оның iшiнде өзiнiң қолданысын тоқтатқан шартты орындауға байланысты құжаттармен танысады және жұмысқа сарапшыларды, бағалаушыларды, сондай-ақ консультациялық, аудиторлық және өзге де ұйымдарды тартады.

      Ескерту. 110-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 10.01.2018 № 134-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      111-бап. Жекешелендiрiлген кәсiпорынның меншік иесiнiң қоршаған ортаға келтiрілген залал үшiн жауаптылығы

      1. Алдыңғы жекешелендiрудiң шаруашылық қызметі салдарынан қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына келтiрiлген залал үшiн жекешелендiру объектiсiнiң бұрынғы меншік иесi – мемлекет жауаптылықта болады.

      2. Қоршаған ортаға келтiрiлген зиянды, сондай-ақ экологиялық тәуекелдi жаңа меншiк иесiне бөлу немесе аудару оның келiсiмiмен ғана мүмкiн болады.

      3. Жекешелендiруден кейін қалдықтарға меншiк құқығы, сондай-ақ қалдықтармен қауiпсiз жұмыс iстеу және оларды жою, жердi рекультивациялау мен қалпына келтiру жөнiндегі мiндеттемелер жаңа меншiк иесiне өтедi.

      4. Қоршаған ортаға жаңа меншiк иесiнiң шаруашылық қызметiнен келтiрілген зиян үшiн жауаптылық Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленеді.

      112-бап. Сатып алу-сату шартын жарамсыз деп тану және бұзу

      1. Жекешелендiру объектiсiн сатып алу-сату шартын соттың жарамсыз деп тануына:

      1) объектiнi сатып алуға құқығы жоқ тұлғаға оны сату;

      2) сатып алушыға заңсыз жеңiлдiктер мен артықшылықтар беру;

      3) сауда-саттық жүргiзу тәртiбiн елеулi түрде бұзу;

      4) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген өзге де негiздер негіз болып табылады.

      2. Сатып алушы сатып алу-сату шарты жарамсыз деп танылғанға дейiн жекешелендiру объектiсiн кейіннен иеліктен шығарған жағдайда Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң 260 - 262-баптарында көзделген қағидалар бойынша оны иеленушіден талап ету мүмкін болады.

      3. Егер тарап талап-арызды шартта келтірсе, сатып алу-сату шартының жарамсыз деп танылуына байланысты даулар бойынша талап қоюдың өту мерзiмi оған қол қойылған күннен бастап алты айды құрайды. Өзге мүдделi тұлғалар не прокурор талап-арыз келтірген жағдайда, даулар бойынша талап қоюдың өту мерзiмi шартты жарамсыз деп тануға негiз болып табылатын мән-жайлар туралы талапкер бiлген немесе бiлуге тиiстi болған күннен бастап алты айды құрайды, бiрақ ол шартқа қол қойылған күннен бастап үш жылдан кеш болмауға тиiс.

      4. Жекешелендіру объектісін сатып алу-сату шарты Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген негіздер бойынша және тәртіппен бұзылуы мүмкін.

      5. Сатып алу-сату шартының бұзылуы тараптардың шарт бұзылғанға дейінгі міндеттемелері бойынша өздері орындағандарын қайтаруына және шартты бұзған тараптың залалдарды өтеуіне әкеп соғады.

      113-бап. Мемлекеттік тұрғын үй қорының объектілерін жекешелендіру

      Мемлекеттік тұрғын үй қорының объектілерін жекешелендіру ерекшеліктері "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

      3-параграф. Мемлекеттік мүлікті иеліктен шығарудың өзге де тәсілдері

114-бап. Мүлікті жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамдардың акцияларын сатып алу ақысына не "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың жарғылық капиталына (акцияларын төлеуге) мүліктік салым ретінде беру

      Ескерту. 114-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Қазақстан Республикасы акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысу үлестерін және республикалық меншіктегі стратегиялық объектілерді жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге беру туралы шешімді Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды.

      Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасы акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге қатысу үлестерін және республикалық меншіктегі стратегиялық объектілерді қоспағанда, республикалық мемлекеттік мүлікті акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге не жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына беру туралы шешім қабылдайды.

      2. Коммуналдық мүлікті жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына не акционерлік қоғам акцияларын төлеуге беру туралы шешімді тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің жергілікті атқарушы органы қабылдайды.

      3. Стратегиялық объектілерге жататын мемлекеттік мүлікті жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамдар акцияларын төлеуге беру стратегиялық объектілермен мәмілелер жасау жөніндегі талаптар сақтала отырып жүзеге асырылады.

      4. Тек мемлекеттік меншікте ғана болатын мемлекеттік мүлік, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің не Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілеріне сәйкес иеліктен шығаруға жатпайтын мемлекеттік мүлік жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына не акционерлік қоғамның акцияларын төлеуге мүліктік салым ретінде пайдаланыла алмайды.

      Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде өзгеше белгіленбесе, жекешелендіруге жатпайтын мемлекеттік мүлік Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін шарттармен және тәртіппен ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания акцияларын төлеуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде айқындалған жағдайларда өзге де заңды тұлғаларға берілуі мүмкін. Сондай-ақ жекешелендіруге жатпайтын мемлекеттік мүлікті иелену және (немесе) пайдалану құқығы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі 59-бабы 1-тармағының және "Акционерлік қоғамдар туралы" және "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы заңдарының қағидалары бойынша жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде не акционерлік қоғам акцияларын төлеуге берілуі мүмкін.

      5. Осы баптың ережелері мемлекеттік мүлікті "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың жарғылық капиталына (акцияларды төлеуге) мүліктік салым ретінде беру үшін де қолданылады.

      Ескерту. 114-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2013 № 132-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) ; 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      115-бап. Жер учаскелерін иеліктен шығару

      Жер учаскелерін жеке меншікке беру Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген арнайы рәсімдер шеңберінде жүзеге асырылады.

      116-бап. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті иеліктен шығару "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

116-1-бап. Мемлекеттік заңды тұлғаның айырбастау шарты бойынша мүлікті иеліктен шығаруы

      Ескерту. 116-1-бап 31.12.2023 дейін қолданыста болды – ҚР 30.12.2022 № 177-VII Заңымен.

      117-бап. Жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүлікті иеліктен шығару

      Осы Заңның 210-бабында көзделген жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүлікті иеліктен шығару осы Заңның 213-бабында белгіленген рәсімдер шеңберінде жүзеге асырылады.

      118-бап. Діни бірлестіктердің меншігіне ғибадат үйлерiн (ғимараттарын) және ғибадат ету мақсатындағы өзге де мүлікті беру

      1. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары мемлекет меншігіндегі ғибадат үйлерiн (ғимараттарын) және ғибадат ету мақсатындағы өзге де мүлікті діни бірлестіктердің меншігіне беруге құқылы. Діни бірлестіктердің өздеріне ғибадат үйлерiн (ғимараттарын) іргелес жатқан аумағымен қоса берілуіне басым құқығы бар.

      2. Алынып тасталды - ҚР 2011.10.11 № 484-ІV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      Ескерту. 118-бапқа өзгеріс енгiзiлдi - ҚР 2011.10.11 № 484-ІV(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

      119-бап. Мемлекеттік заттай грантты жеке меншікке беру

      Республикалық немесе коммуналдық мүлікке жататын мемлекеттік заттай грантты жеке меншікке беру Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде көзделген тәртіппен және талаптармен жүргізіледі.

      Ескерту. 119-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

      119-1-бап. Мемлекеттік мүлікті дербес білім беру ұйымына өтеусіз беру

      Қазақстан Республикасының Үкіметі мемлекеттік мүлікті дербес білім беру ұйымына өтеусіз береді.

      Ескерту. 3-параграф 119-1-баппен толықтырылды - ҚР 21.07.2015 № 337-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      119-2-бап. Электр желілерін өтеусіз беру

      Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес иесіз деп танылған электр желілерін жергілікті атқарушы органдар электр желілеріне бұлар тікелей қосылған энергия беруші ұйымдарға өтеусіз береді.

      Ескерту. 10-тарау 119-2-баппен толықтырылды - ҚР 11.07.2017 № 89-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      119-3-бап. Байланыс жолдарын (желілерін), құрылысжайларын өтеусіз беру

      Құрылыс салу аймағынан шығарылған байланыс жолдарын (желілерін), құрылысжайларын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылысқа тапсырыс беруші реконструкциялау учаскесінде шығару (көшіру) жүзеге асырылған байланыс жолдарының (желілерінің), құрылысжайларының меншік иесі болып табылатын ұйымның меншігіне өтеусіз беруге тиіс.

      Ескерту. 10-тарау 119-3-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      120-бап. Мемлекеттік мүлікті шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне өтеусіз беру

      1. Сауда-делдалдық қызметті қоспағанда, бір жылдан астам пайдаланылмаған мемлекеттік меншік объектілері өндірістік қызметті ұйымдастыру және халыққа қызметтер көрсету салаларын дамыту үшін шағын кәсіпкерлік субъектілеріне мүліктік жалдауға (жалға алуға) немесе сенімгерлікпен басқаруға шарт жасалған кезден бастап бір жыл өткен соң кейіннен меншікке өтеусіз беру арқылы берілуі мүмкін.

      2. Шағын кәсіпкерлік субъектісінің мүліктік жалдау (жалға алу) немесе сенiмгерлікпен басқару шарттарының талаптарын орындауын бақылауды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның тиісті аумақтық бөлімшелері немесе жергілікті атқарушы орган жүзеге асырады.

      3. Өндірістік қызметті ұйымдастыру және халыққа қызметтер көрсету салаларын дамыту үшін мүліктік жалдауға (жалға алу) немесе сенiмгерлікпен басқаруға берілген мемлекеттік меншік объектілерін шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне өтеусіз беру мүліктік жалдау (жалға алу) немесе сенiмгерлікпен басқару шарттары жасалған кезден бастап бір жыл өткеннен кейін, оларда көзделген талаптар орындалған жағдайда жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттiк меншiктiң пайдаланылмайтын объектiлерiн өндiрiстiк қызметтi ұйымдастыру және халыққа қызметтер көрсету саласын дамыту үшiн кейiннен меншiгіне өтеусiз бере отырып, шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне мүлiктiк жалдауға (жалға алуға) немесе сенiмгерлiк басқаруға беру тәртiбiн мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 120-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      120-1-бап. Қорғаныс объектілерін мемлекеттік-жекешелік әріптестік, оның ішінде концессия шарттары бойынша иеліктен шығару

      Қорғаныс объектілерін мемлекеттік-жекешелік әріптестік, оның ішінде концессия шарттары бойынша иеліктен шығару "Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. Заң 120-1-баппен толықтырылды – ҚР 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      121-бап. Мемлекетке тиесілі болмайтын мүлікті және жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүлікті иеліктен шығару

      1. Егер Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына орай мемлекетке тиесілі болмайтын мүлік мемлекеттік мүліктің құрамына түссе, осы мүлікке құқықты иеленген кезден бастап бір жыл ішінде бұл мүлік иеліктен шығарылуға тиіс, ал мүлікті өткізуден түскен қаражат бюджет есебіне жатқызылады.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген мүлік осы Заңның 213-бабының қағидалары бойынша иеліктен шығарылады.

      4-параграф. Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына тікелей атаулы сату

      Ескерту. 10-тарау 4-параграфпен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      121-1-бап. Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына оны кері сатып алу міндеттемесімен тікелей атаулы сату

      1. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын шығару туралы шешімінде айқындалған мемлекеттік мүлік объектілері мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына тікелей атаулы сатуға жатады.

      2. Мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын шығару шарттарына сәйкес мемлекеттік мүлікті мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына оны кері сатып алу міндеттемесімен тікелей атаулы сатуды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік ислам бағалы қағаздарын шығару туралы шешімі негізінде жүзеге асырады.

      3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына сатылған мүлікті кепілге салуға және оған өндіріп алуды қолдануға, сондай-ақ мұндай мүлікке тыйым салуды қодануға жол берілмейді.

      5-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІҢ ЖЕКЕЛЕГЕН ТҮРЛЕРІН БАСҚАРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
11-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МЕМЛЕКЕТ МҮЛКІНЕ ҚҰҚЫҚТАРДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУЫ
1-параграф. Мемлекеттік заңды тұлғалар туралы жалпы ережелер

      122-бап. Мемлекеттік заңды тұлғалардың мүлкіне қатысты мемлекеттік меншік құқығын жүзеге асыру

      1. Республикалық заңды тұлғалардың мүлкіне қатысты республикалық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын Қазақстан Республикасының атынан мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі немесе Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша республикалық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын жүзеге асыратын өзге де мемлекеттік орган атқарады.

      2. Республикалық заңды тұлғаларды басқаруды тиісті салалардың уәкілетті органдары жүзеге асырады.

      3. Қазақстан Республикасының Үкіметі тиісті саланың уәкілетті органын айқындамаған республикалық заңды тұлғаларға қатысты, сондай-ақ тиісті саланың уәкілетті органында мемлекеттік заңды тұлғаларды басқаруды жүзеге асыратын құқықтар тоқтатылған кезде тиісті саланың уәкілетті органының функцияларын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган атқарады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Коммуналдық заңды тұлғаларға қатысты коммуналдық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары немесе аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдерінің аппараттары жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      5-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      5. Жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің коммуналдық заңды тұлғаларын басқаруды жүзеге асыратын орган ретінде әрекет етеді.

      Ескерту. 122-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      123-бап. Мемлекеттік заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және қайта тіркеу

      1. Мемлекеттік заңды тұлға мемлекеттік тіркелген кезден бастап құрылды деп есептеледі және заңды тұлғаның құқықтарына ие болады.

      Мемлекеттік заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, сондай-ақ "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда мемлекеттік заңды тұлға қайта тіркелуге жатады.

      124-бап. Мемлекеттік заңды тұлғалардың құрылтай құжаттары

      1. Мемлекеттік кәсіпорынның құрылтай құжаты – жарғы, ал мемлекеттік мекеменің құрылтай құжаты жарғы немесе ереже болып табылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың екінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Республикалық мемлекеттік мекеменің жарғысын (ережесін) – тиісті саланың уәкілетті органы, ал коммуналдық мемлекеттік мекеменің жарғысын (ережесін) жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты бекітеді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың үшінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Республикалық мемлекеттік кәсіпорынның жарғысын – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен республикалық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын жүзеге асыратын өзге де мемлекеттік орган, ал коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның жарғысын жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты бекітеді.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғаның жарғысында (ережесінде):

      1) мемлекеттік заңды тұлғаның түрі туралы нұсқау;

      2) атауы (фирмалық атауы);

      3) құрылтайшы және тиісті саланың уәкілетті органы туралы мәліметтер;

      4) тұрған орны;

      5) қызметінің нысанасы мен мақсаттары;

      6) басшысының өкілеттігі;

      7) байқау кеңесі құрылған жағдайларда оның өкілеттігі;

      8) жұмыс режимі;

      9) мүліктің құралу тәртібі;

      10) қайта ұйымдастыру және тарату талаптары болуға тиіс.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың екінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Жарғыда (ережеде) заңды тұлға мен мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппараты, заңды тұлға мен тиісті саланың уәкілетті органы, заңды тұлғаның әкімшілігі мен оның еңбек ұжымы арасындағы өзара қатынастар да айқындалады. Жарғыда (ережеде) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа да ережелер болуы мүмкін.

      3. Мемлекеттік орган болып табылатын мемлекеттік мекеменің құрылтай құжатына, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында немесе оны құру жөніндегі жеке актіде өзгеше көзделмесе, осы баптың қағидалары қолданылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Мемлекеттік мекеме – тиісті саланың уәкілетті органының немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының шешімімен, ал мемлекеттік кәсіпорын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының шешімімен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекіткен үлгілік жарғының (жалпы ереженің) негізінде қызметін жүзеге асырады.

      Ескерту. 124-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      125-бап. Мемлекеттік кәсіпорынның фирмалық атауы, мемлекеттік мекеменің атауы

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың өзгеріс енгізілген осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Мемлекеттік кәсіпорынның фирмалық атауында мемлекеттік меншік түріне (республикалық немесе коммуналдық) тиесілілігі, ведомстволық бағыныстылығы (ол болған кезде) көрсетілуге тиіс. Жедел басқару құқығындағы кәсіпорынның фирмалық атауында оның қазыналық екендігі де көрсетілуге тиіс.

      Мемлекеттік мекеменің атауында мемлекеттік меншік түріне (республикалық немесе коммуналдық) тиесілілігі, ұйымдық-құқықтық нысаны және ведомстволық бағыныстылығы көрсетілуге тиіс. Мемлекеттік органдар болып табылатын мемлекеттік мекемелердің атауы Қазақстан Республикасының заңнамасында немесе оларды құру жөніндегі жеке актіде айқындалады.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғаның Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленген және заңды тұлғаның атауы жазылған мөрі болады.

      Ескерту. 125-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      126-бап. Мемлекеттік заңды тұлға қызметінің нысанасы мен мақсаттары

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Мемлекеттік мекеме қызметінің нысанасы мен мақсаттарын тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган не жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты айқындайды және олар мемлекеттік мекеменің жарғысында (ережесінде) бекітіледі.

      Республикалық мемлекеттік кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсаттарын, сондай-ақ осындай қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорын түрін (шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе қазыналық кәсіпорын) – осы Заңның 134-бабының талаптарына сәйкес тиісті саланың уәкілетті органының ұсынуы бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган, ал коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсаттарын, түрін жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты айқындайды.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғаларға (мемлекеттік органдардан басқа) мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын беруге жол берілмейді.

      3. Егер осы Заңның 135-бабының 3-тармағында және Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, мемлекеттік заңды тұлға басқа заңды тұлғаны құра алмайды, сондай-ақ оның құрылтайшысы (қатысушысы) бола алмайды.

      4. Мемлекеттік заңды тұлғаларға жарғыда (ережеде) бекітілген өз қызметінің нысанасы мен мақсаттарына сай келмейтін қызметті жүзеге асыруға, сондай-ақ мәмілелер жасауға тыйым салынады.

      4-1. Мемлекеттік заңды тұлға, егер бас қаржылық келісім мемлекеттік заңды тұлғаның жарғысында (ережесінде) белгіленген оның қызметінің нысанасы мен мақсаттарына сәйкес келсе, оның шеңберінде мәмілелер жасасуға құқылы.

      Бас қаржылық келісімнің тараптары бас қаржылық келісім шеңберіндегі мәміле (мәмілелер) бойынша талаптарды есепке жазуды және (немесе) тарату неттингін бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырады (қолданады).

      Талаптарды есепке жазу және (немесе) бас қаржылық келісімде айқындалған тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылған (қолданылған) тарату неттингі нәтижесінде туындаған (есептелген) нетто-талап осы Заңда және Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген кредиторлармен есеп айырысу қағидаларына сәйкес жалпы негіздерде қанағаттандырылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      5-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      5. Мемлекеттік заңды тұлға Қазақстан Республикасының заңдарында немесе құрылтай құжаттарында нақты шектелген қызмет мақсаттарына қайшы не оның басшысының жарғылық құзыретін бұза отырып жасаған мәміле:

      тиісті саланың уәкілетті органының;

      мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның;

      жергілікті атқарушы органның;

      аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының;

      прокурордың талап арызы бойынша жарамсыз деп танылуы мүмкін.

      Мемлекеттік заңды тұлға басшысының заңды тұлғаның жарғыдан тыс қызметті жүзеге асыруға бағытталған іс-әрекеттері еңбек міндеттерін бұзу болып табылады және тәртіптік және материалдық жауаптылық шараларын қолдануға әкеп соғады.

      Ескерту. 126-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      127-бап. Мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкі

      1. Мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкін заңды тұлғаның активтері құрайды, оның құны өзінің балансында көрсетіледі.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкі бөлінбейтін мүлік болып табылады және салымдар (жарғылық капиталдағы қатысу үлестері, пайлар) бойынша, оның ішінде мемлекеттік заңды тұлғаның қызметкерлері арасында бөлінбейді.

      3. Мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкі:

      1) оған меншік иесі берген мүлік;

      2) өз қызметі нәтижесінде ие болған мүлік (ақшалай табыстарды қоса алғанда);

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптасады.

      128-бап. Шаруашылық жүргізу құқығына және жедел басқару құқығына ие болу және оны тоқтату

      1. Егер осы бапта өзгеше көзделмесе немесе осы заттық құқықтың табиғатына қайшы келмесе, шаруашылық жүргізу құқығына және жедел басқару құқығына ие болу және оны тоқтату Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде меншік құқығына және өзге де заттық құқыққа ие болу және оны тоқтату үшін көзделген талаптармен және тәртіппен жүзеге асырылады.

      2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасымен немесе меншік иесінің шешімімен өзгеше көзделмесе, меншік иесі бұрын құрылып қойған мемлекеттік заңды тұлғаға бекітіп беру туралы шешім қабылдаған мүлікке шаруашылық жүргізу құқығы немесе оны жедел басқару құқығы осы мемлекеттік заңды тұлғада мүлік оның балансына бекітіп берілген кезде пайда болады.

      3. Шаруашылық жүргiзудегi (жедел басқарудағы) мүлiктi пайдаланудан алынған жемiстер, өнiм мен табыстар, сондай-ақ шарттар немесе өзге де негiздер бойынша мемлекеттік заңды тұлға сатып алған мүлiк Қазақстан Республикасының заңнамасында меншiк құқығына ие болу үшін белгiленген тәртiппен мемлекеттік заңды тұлғаның шаруашылық жүргiзуiне (жедел басқаруына) түседi.

      4. Мүлiкке шаруашылық жүргiзу (жедел басқару) құқығы Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 249-бабында меншiк құқығын тоқтату үшін көзделген негiздер бойынша және тәртiппен, сондай-ақ осы Заңның 144, 154, 162-баптарында көзделген жағдайларда тоқтатылады.

      129-бап. Мемлекеттік меншік не ведомстволық бағыныстылық түрінің өзгеруі кезінде мемлекеттік заңды тұлғаның мүлікке құқықтарды сақтауы

      Мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкін республикалық меншіктен коммуналдық меншікке немесе керісінше, не тиісті саланың бір уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) бағынысынан екіншісінің бағынысына берген кезде мұндай мемлекеттік заңды тұлға өзіне тиесілі мүлікке құқықтарды сақтайды.

      130-бап. Мемлекеттік заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру және тарату

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Республикалық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру және тарату – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен, ал коммуналдық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру және тарату жергілікті атқарушы органның немесе аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының шешімімен жүргізіледі.

      Мемлекеттік заңды тұлға Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде, осы Заңның 97-бабының 5-тармағында, 98-бабының 4-тармағында көзделген басқа негіздер бойынша да таратылады.

      Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, республикалық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыруды және таратуды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның келісімімен тиісті саланың уәкілетті органы жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың төртінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Коммуналдық заңды тұлғаны қайта ұйымдастыруды және таратуды жергілікті атқарушы орган немесе аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Таратылған мемлекеттік заңды тұлғаның кредиторлардың талаптары қанағаттандырылғаннан кейін қалған мүлкін мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты қайта бөледі.

      Таратылған мемлекеттік заңды тұлғаның мүлкін өткізу нәтижесінде алынған қаражатты қоса алғанда, осы заңды тұлғаның кредиторлардың талаптары қанағаттандырылғаннан кейін қалған ақшасы тиісті бюджет кірісінің есебіне жатқызылады.

      Ескерту. 130-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 22.04.2015 № 308-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      131-баптың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      131-бап. Мемлекеттік органдардың заңсыз әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) мемлекеттік заңды тұлғаның шағым жасауы

      Мемлекеттік заңды тұлға мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның және тиісті саланың уәкілетті органының, жергілікті атқарушы органның, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының мүлікті қайта бөлумен байланысты әрекеттерін (әрекетсіздігін) қоса алғанда, мемлекеттік органдардың заңсыз әрекеттеріне (әрекетсіздігіне), сондай-ақ мемлекеттік заңды тұлғаның құқықтарын бұзатын басқа да әрекеттерге (әрекетсіздікке) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сотқа шағым жасауға құқылы.

      Ескерту. 131-бап жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      2-параграф. Мемлекеттік кәсіпорын туралы жалпы ережелер

      132-бап. Мемлекеттік кәсіпорындар түрлері

      Мемлекеттік кәсіпорындарға:

      1) шаруашылық жүргізу;

      2) жедел басқару (қазыналық кәсіпорындар) құқықтарына негізделген мемлекеттік кәсіпорындар жатады.

      133-бап. Мемлекеттік кәсіпорынды құру, қайта ұйымдастыру және тарату

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Республикалық мемлекеттік кәсіпорынды – Қазақстан Республикасының Үкіметі, коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынды жергілікті атқарушы орган немесе аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты құрады.

      2. Мемлекет мынадай:

      1) мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігін, қорғаныс қабілетін немесе қоғамның мүдделерін қорғауды қамтамасыз етудің өзге мүмкіндігі болмаған;

      2) мемлекетке тиесілі стратегиялық объектілер пайдаланылған және күтіп-ұсталған;

      3) мемлекеттік монополияға жатқызылған салалардағы қызмет жүзеге асырылған;

      4) тиісті тауар нарығында бәсекелестік болмаған не даму деңгейі төмен болған жағдайларда мемлекеттік кәсіпорындар құрады.

      5) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Осы баптың 2-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген жағдайларда мемлекеттік кәсіпорындарды Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрады.

      Осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында көрсетiлген жағдайларда, мемлекеттiк кәсiпорындар Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен құрылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың үшінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Қалған жағдайларда мемлекеттік кәсіпорындарды Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (республикалық кәсіпорындарды) немесе жергілікті атқарушы орган не аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты (коммуналдық кәсіпорындарды) құрады.

      Мемлекеттік кәсіпорындарды құру осы Заңның 134-бабында белгіленген шектеулер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік кәсіпорынды қайта ұйымдастыру және тарату осы бапта белгіленген ерекшеліктерімен қоса, осы Заңның 130-бабында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      5-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      5. Шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорынды қазыналық кәсіпорын етіп қайта құру – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органмен келісілген тиісті саланың уәкілетті органының ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен, шаруашылық жүргізу құқығындағы коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынды қазыналық кәсіпорын етіп қайта құру жергілікті атқарушы органның шешімімен немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының шешімімен жүргізіледі.

      6. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды қазыналық кәсіпорын етіп қайта құру бойынша барлық шығыстар, сондай-ақ мемлекеттік кәсіпорынның өзінде жеткілікті қаражат болмаған кезде қайта құрылатын мемлекеттік кәсіпорынның өз кредиторларымен есеп айырысулары тиісті бюджет есебінен жүзеге асырылады.

      7. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның негізінде құрылатын қазыналық кәсіпорын оған бұрын бөлінген мемлекеттік мүлік және ақша бойынша, сондай-ақ жер пайдалану, табиғат пайдалану, жер қойнауын пайдалану, квоталар, лицензиялар беру және бұрын жасалған шарттар бөлігінде, егер осылар жаңадан құрылған қазыналық кәсіпорын қызметінің нысанасы мен мақсаттарына сәйкес келетін болса, қайта құрылатын мемлекеттік кәсіпорынның құқықтық мирасқоры болып табылады.

      8. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды қазыналық кәсіпорын етіп қайта құру кезінде оған бекітіліп берілген мүліктің құқықтық режимі мемлекеттік кәсіпорынды қайта құру туралы шешім қабылданған кезден бастап шаруашылық жүргізу құқығынан жедел басқару құқығына ауысады.

      Ескерту. 133-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 22.04.2015 № 308-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      134-бап. Мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің мақсаты

      1. Осы Заңның 133-бабы 2-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларда мемлекеттік кәсіпорындар құрылуы мүмкін, ал бұрын құрылғандары осы бапта көзделген қызмет түрлерін жүзеге асыру үшін ғана жұмыс істеуі мүмкін.

      2. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындар өз қызметін:

      1) елді мекендердің тіршілігін (энергиямен, газбен, сумен, жылумен жабдықтау, су бұру және коммуналдық қалдықтарды көму, қалдықтар полигондарын құру және пайдалану) қамтамасыз ету;

      2) табиғат пайдаланудың және орман өсірудің шектеулі режимі бар орман саябақтары, жасыл және қорғаныш аймақтарын құру;

      3) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, Қазақстан Республикасы Президенті Іс басқармасы мен оның ведомстволарының және Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызмет органдарының өздеріне жүктелген функцияларын, сондай-ақ астананың және Алматы қаласының жергілікті атқарушы органдарының мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығаруды, оларды ғимараттардан (құрылыстардан, құрылысжайлардан) босатуды қамтамасыз ету саласындағы функцияларын жүзеге асыруына ықпал ету;

      4) мемлекеттік автомобиль жолдарын күтіп ұстау;

      4-1) автомобиль жолдары туралы заңнамаға сәйкес жұмыстар мен материалдардың сапасына сараптама жасау, сондай-ақ жол активтерін басқару;

      5) денсаулық сақтау; бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім беру;

      5-1) өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдар (отбасылар) үшін арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерді ұсыну;

      5-2) протездік-ортопедиялық және есту протездік көмек көрсету;

      5-3) халықты жұмыспен қамту саласында қызметтер көрсету;

      6) спорттық-сауықтыру объектілерін, мәдениет және демалыс саябақтарын пайдалану;

      7) ғылыми зерттеулер, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру;

      7-1) заңнамалық актілердің жобаларына, ратификациялауға жататын, Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттарға, халықаралық шарттардың жобаларына ғылыми лингвистикалық сараптаманы қамтамасыз ету, заңнаманың тиімділігін талдауды (нормативтік құқықтық актілерді талдауды), Қазақстан Республикасының заңнамасын дамытудың ғылыми тұжырымдарын әзірлеуді, нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу кезінде іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеулерді жүргізуді қамтамасыз ету;

      7-2) заңнамалық актілерді ағылшын тіліне аударуды және оларға қол жеткізуді қамтамасыз ету;

      7-3) заң жобаларына, ратификациялауға жататын, Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттарға, сондай-ақ халықаралық шарттардың жобаларына ғылыми құқықтық сараптаманы қамтамасыз ету;

      8) топографиялық-геодезиялық және картографиялық жұмыстарды жүргізу, Ұлттық кеңістіктік деректер қорын жүргізу, мемлекеттік жер кадастры үшін жерге орналастыру жұмыстарын, жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы ақпараттық дерекқорды, экологиялық ақпараттың мемлекеттік қорын және Қазақстан Республикасы табиғи ресурстарының мемлекеттік кадастрларын, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімін, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкін, республикалық және жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын, мемлекеттік органдар мен жергілікті атқарушы органдардың, олардың ведомстволық бағынысты ұйымдарының, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің тапсырысы бойынша жүргізілетін талдамалық, консалтингтік, әлеуметтанушылық және өзге де зерттеулердің, оның ішінде халықаралық ұйымдармен бірлескен зерттеулердің бірыңғай дерекқорын жүргізу;

      9) мемлекеттік меншіктегі су шаруашылығы жүйелері мен құрылысжайларын күтіп-ұстау, пайдалану, жөндеу және реконструкциялау, сондай-ақ олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

      10) өсімдіктерді қорғау және өсімдіктер карантині, карантинге жатқызылған өнімнің карантиндік фитосанитариялық сараптамасы;

      11) тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми зерттеу, консервациялау, реставрациялау, қайта жасау, жөндеу және бейімдеу жөніндегі жұмыстарды орындау;

      12) теңіз портының қызметі;

      13) Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдаланушыларға аэронавигациялық қызмет көрсетуді ұсыну;

      14) мемлекеттік материалдық резервті қалыптастыру және сақтау;

      15) техникалық реттеу, өлшем бірлігін қамтамасыз ету, аккредиттеу саласында, сондай-ақ стандарттау саласында өндірістік-шаруашылық қызметті жүзеге асыру;

      15-1) экономика, құрылыстағы баға белгілеу және басқару саласындағы өндірістік-шаруашылық қызметті жүзеге асыру;

      16) қылмыстық-атқару жүйесі саласында өндірістік қызметті жүзеге асыру және сотталғандардың жұмыспен қамтылуын ұйымдастыру;

      17) алып тасталды - ҚР 2013.01.29 № 74-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      18) мынадай функцияларды:

      денсаулық сақтау саласындағы референс-зерттеулерді;

      өсімдіктер карантині және оларды қорғау саласындағы референттік (референс-) зерттеулерді;

      патогенді биологиялық агенттермен, оның ішінде аса қауіпті инфекциялық аурулар туғызатындарымен жұмыс істеуді;

      жануарлар ауруларының диагностикасы жөніндегі референттік функцияны;

      эпизоотиялық мониторингті;

      патогенді және (немесе) өнеркәсіптік микроорганизмдердің ұлттық коллекцияларын жүргізуді;

      ветеринариялық препараттарды, жемшөп қоспаларын тіркеу сынақтарынан, байқаудан өткізуді, сондай-ақ препараттарға шағым түскен кезде олардың серияларын (партияларын) бақылауды;

      тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік мониторингті, референцияны;

      ветеринариялық препараттар, жемшөп пен жемшөп қоспалары қауіпсіздігінің мониторингін;

      жануарлардың аса қауіпті, жұқпалы емес және энзоотиялық ауруларына қарсы ветеринариялық іс-шаралар өткізуді;

      ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізуді;

      ауыл шаруашылығы жануарларын қолдан ұрықтандыру бойынша қызметтер көрсетуді;

      жануарлардың аса қауіпті және энзоотиялық ауруларына қарсы ветеринариялық препараттарды тасымалдау (жеткізу), сақтау, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізуге арналған бұйымдар (құралдар) мен атрибуттарды тасымалдау (жеткізу) бойынша қызметтер көрсетуді;

      құрылысын тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің жергілікті атқарушы органдары ұйымдастырған мал қорымдарын (биотермиялық шұңқырларды), сою алаңдарын (ауыл шаруашылығы жануарларын сою алаңдарын) күтіп-ұстауды;

      жануарларды аулауды, уақытша ұстауды және жансыздандыруды;

      ветеринариялық есепке алу мен есептілікті жүргізуді, ұсынуды;

      ветеринариялық анықтама беруді;

      ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі дерекқорды жүргізуді және одан үзінді көшірме беруді;

      биологиялық материалдың сынамаларын алуды және оларды ветеринариялық зертханаға жеткізуді;

      ауру жануарларды санитариялық союға тасымалдау бойынша қызмет көрсетуді;

      микроорганизмдердің штамдарын депонирлеуді;

      жануарлардың Қазақстан Республикасының аумағында алғаш рет анықталған аса қауіпті және экзотикалық ауруларын диагностикалауды жүзеге асыру;

      19) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      20) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      20-1) пайдаланылмайтын мүлікті өткізу (оның ішінде экспорттау), құртып жіберу, кәдеге жарату, көму арқылы жою және қайта өңдеу, қорғаныс объектілерін жалға беру, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының мұқтаждары, мемлекеттік материалдық резерв, жұмылдыру, ғарыш қызметі үшін әскери мақсаттағы тауарларды (өнімдерді), қосарланған мақсаттағы (қолданыстағы) тауарларды (өнімдерді), әскери мақсаттағы жұмыстар мен әскери мақсаттағы көрсетілетін қызметтерді сатып алу (оның ішінде импорттау), сондай-ақ әскери мақсаттағы тауарларды (өнімдерді), қосарланған мақсаттағы (қолданыстағы) тауарларды (өнімдерді) экспорттау;

      20-2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

      21) алып тасталды - ҚР 08.04.2016 № 490-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      22) алып тасталды - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі);

      23) мемлекеттік қала құрылысы кадастрын жүргізу;

      24) төтенше және авариялық жағдайларда жүргізілетін тау-кен құтқару, бұрқаққа қарсы, газдан құтқару, профилактикалық жұмыстарды, сондай-ақ өртті сөндіруге және алғашқы медициналық көмек көрсетуге байланысты жұмыстарды және басқа да авариялық-құтқару жұмыстарын орындау;

      25) метрополитенді пайдалану (күтіп-ұстау, дамыту), сондай-ақ метрополитенмен жолаушылар мен багаж тасымалын іске асыру;

      26) алып тасталды - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі);

      27) азаматтық қорғаныстың арнаулы инженерлік іс-шараларын орындау;

      28) зияткерлік меншік құқықтарын қорғау;

      29) құрылыс жобаларына (техникалық-экономикалық негіздемелерге, жобалау-сметалық құжаттамаға) кешенді ведомстводан тыс сараптама жүргізу;

      30) барлық деңгейдегі қала құрылысы жобаларына кешенді қала құрылысы сараптамасын жүргізу;

      31) құрылыс жобаларының мемлекеттік банкін қалыптастыру мен жүргізу, сондай-ақ құрылыс жобаларының мемлекеттік банкінен техникалық-экономикалық негіздемелерді, үлгілік жобаларды және жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын ұсыну саласында жүзеге асырады.

      3. Қазыналық кәсіпорындар өз қызметін:

      1) алып тасталды - ҚР 11.04.2014 № 189-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2) денсаулық сақтау;

      3) мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, қосымша білім беру, техникалық, кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру;

      3-1) егер олар Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдары болса, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру;

      4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, жұмыспен қамту, мәдениет және спорт;

      4-1) өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдар (отбасылар) үшін арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерді ұсыну;

      4-2) протездік-ортопедиялық және есту протездік көмек көрсету;

      5) ғылыми зерттеулер;

      6) биологиялық әртүрлілікті және тектік қорды сақтау, қазақы ит тұқымдарын сақтау және өсімін молайту мақсатында жануарлар, өсімдіктер дүниесі объектілерін қорғауды, тұрақты пайдалануды, молайтуды және жасанды түрде өсіруді, сондай-ақ табиғатты (зоологиялық саябақтарды, ботаникалық бақтарды, дендрологиялық саябақтарды) қорғауды, орман қорын күзету және қорғау жөніндегі авиациялық жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету;

      7) алып тасталды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      8) өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдар (отбасылар) үшін арнайы әлеуметтік қызметтер көрсету;

      9) алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      10) кемелерді сыныптау және олардың техникалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

      11) сот-сараптама қызметі;

      12) халықты жұмыспен қамтуға жәрдемдесу саласында жүзеге асырады.

      3-1. Жергілікті атқарушы органдар құратын мемлекеттік ветеринариялық ұйымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен "Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабында көрсетілген ветеринария саласындағы кәсіпкерлік қызмет түрлерін жүзеге асыра алады.

      4. Мемлекеттік кәсіпорындарға – табиғи және мемлекеттік монополиялар субъектілеріне осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделмеген қызмет түрлерін жүзеге асыруға тыйым салынады.

      Ескерту. 134-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.21 № 468-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.09 № 535-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.12 № 540-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2013.01.29 № 74-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.01.2014 № 165-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2014 № 167-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.04.2014 № 189-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2014 № 225-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 05.07.2014 № 236-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 15.06.2015 № 322-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.10.2015 № 362-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.11.2015 № 398-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 08.04.2016 № 490-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 34-VI (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.05.2017 № 64-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.06.2017 № 69-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.11.2017 № 112-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.06.2018 № 161-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2018 № 171-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.03.2021 № 15-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 98-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2022 № 123-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2022 № 167-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2022 № 174-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 185-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.07.2023 № 17-VIII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      135-бап. Мемлекеттік кәсiпорынның мүлкiне билік ету

      1. Мемлекеттік кәсіпорын өзі өндірген өнімді дербес өткізеді.

      2. Мемлекеттік кәсіпорынның негізгі құралдарға жататын мүлікті сатып алу-сату, айырбастау, сыйға тарту шарттары негізінде иеліктен шығаруға құқығы жоқ.

      3. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік кәсіпорын заңды тұлғаларды құра алмайды, сондай-ақ басқа заңды тұлғаның құрылтайшысы (қатысушысы) бола алмайды.

      Ескерту. 135-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 22.04.2015 № 308-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      136-бап. Мүлiктiк кешен ретiндегi мемлекеттiк кәсiпорын

      1. Мүлiктiк меншiк ретiнде мемлекеттік кәсiпорынның құрамына оның қызмет етуіне арналған мүліктің барлық түрлері, оның ішінде ғимараттар, құрылыстар, жабдық, құрал-сайман, шикiзат, өнiм, жер учаскесiне құқық, талап ету құқықтары, борыштар, сондай-ақ оның қызметiн дараландыратын белгiлеулерге (фирмалық атауы, тауар таңбалары) құқықтар және басқа да ерекше құқықтар кіреді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Республикалық мемлекеттiк кәсiпорынға қатысты, осы кәсіпорын бiрыңғай мүлiктiк кешен ретiнде әрекет ететін тұста мәмiлелер (кепiл, жалға алу және басқалары) жасау – Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен, ал коммуналдық мемлекеттік кәсiпорынға қатысты жергiлiктi атқарушы органның шешімімен немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының шешімімен жүргізіледі.

      Ескерту. 136-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      137-бап. Мемлекеттік кәсiпорынның заңсыз алған табыстарын алып қою

      Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынған, мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында көзделмеген, қызметтi жүзеге асырудан осы кәсіпорын алған табыстар, сондай-ақ бюджеттен қаржыландыру есебінен құралған, сатылатын тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) белгіленген бағаларын көтеру нәтижесiнде алынған табыстар Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртiппен бюджетке алып қоюға жатады. Мүлікті бухгалтерлік есеп қағидалары бойынша тиісті түрде көрсетпей пайдалану фактілері анықталған жағдайда, ол да алып қоюға жатады.

      138-бап. Мемлекеттік кәсiпорын қызметкерлерiне еңбекақы төлеу

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Жыл сайын республикалық мемлекеттік кәсіпорынның еңбекақы төлеу қорының мөлшерін – тиісті саланың уәкілетті органы, ал коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның еңбекақы төлеу қорының мөлшерін жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты белгілейді.

      2. Еңбекке ақы төлеу нысандарын, штат кестесiн, лауазымдық айлықақылар мөлшерiн, сыйлықақы беру және өзге де сыйақы жүйесiн шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын белгiленген еңбекке ақы төлеу қорының шегiнде дербес айқындайды.

      Қазыналық кәсіпорын жұмыскерлерінің еңбекке ақы төлеу жүйесін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсiпорын басшысының, оның орынбасарларының, бас (аға) бухгалтерiнiң лауазымдық айлықақыларының мөлшерiн, оларға сыйлықақы және өзге де сыйақы беру жүйесiн – тиісті саланың уәкілетті органы, ал коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын басшысының, оның орынбасарларының, бас (аға) бухгалтерiнiң лауазымдық айлықақыларының мөлшерiн, оларға сыйлықақы және өзге де сыйақы беру жүйесiн жергілікті атқарушы орган немесе жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты белгiлейдi.

      Ескерту. 138-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      139-бап. Мемлекеттік кәсіпорынды басқару

      1. Мемлекеттік кәсіпорынның басшысымен еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес:

      республикалық мемлекеттік кәсіпорын басшысының тиісті саланың уәкілетті органымен;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың үшінші абзацының осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның жергілікті атқарушы органмен немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппаратымен еңбек шартын жасасуы арқылы ресімделеді.

      2. Еңбек шартында Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде белгіленген талаптардан бөлек, мемлекеттік кәсіпорын басшысының таза табыстың белгіленген бөлігін уақтылы бюджетке аудармағаны үшін жауапкершілігі айқындалады.

      3. Осы Заңда көзделген жағдайларда, басшыны тағайындау, басшының кандидатурасын келісу, оны аттестаттаудан өткізу, Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын жекелеген мемлекеттік білім беру және мәдениет кәсіпорындарының бірінші басшыларын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасына сәйкес лауазымға тағайындалатын, шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардың ұйымдық-құқықтық нысанындағы орта білім беру ұйымдарының бірінші басшыларын қоспағанда, мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік кәсіпорынның басшысы дара басшылық принципі бойынша әрекет етеді және егер осы Заңда және кәсіпорынның жарғысында өзгеше көзделмесе, мемлекеттік кәсіпорын қызметінің барлық мәселелерін осы Заңда және мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында айқындалатын өз құзыретіне сәйкес дербес шешеді.

      5. Мемлекеттік кәсіпорынның даму жоспарын іске асыру нәтижелілігіне және тиімділігіне Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік кәсіпорынның басшысы жауапты болады.

      Мемлекеттік кәсіпорынның басшысы мемлекеттік кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметі және мүлкінің сақталуына дербес жауапты болады.

      6. Мемлекеттік кәсіпорынның басшысы мемлекеттік кәсіпорынның атынан сенімхатсыз әрекет етеді, барлық органдарда оның мүддесін білдіреді, осы Заңда белгіленген шектерде мемлекеттік кәсіпорынның мүлкіне билік етеді, шарттар жасасады, сенімхаттар береді, банк шоттарын ашады және өзге де мәмілелер жасайды, барлық қызметкерлер үшін міндетті бұйрықтар шығарады және нұсқаулар береді.

      7. Мемлекеттік кәсіпорынның басшысы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес мемлекеттік кәсіпорын қызметкерлерін жұмысқа қабылдайды және олармен еңбек шартын бұзады, егер осы Заңда және кәсіпорынның жарғысында өзгеше көзделмесе, көтермелеу шараларын қолданады және оларды жазалайды.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      7-тармақтың өзгеріс енгізілген екінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты басшының ұсынуы бойынша қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын мемлекеттік кәсіпорын қызметкерлерінің номенклатурасы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында белгіленеді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      8-тармақтың өзгеріс енгізілген бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      8. Мемлекеттік кәсіпорын басшысының орынбасарларын тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты мемлекеттік кәсіпорын басшысының ұсынуы бойынша қызметке тағайындайды және қызметтен босатады.

      Мемлекеттік кәсіпорын басшысы орынбасарларының және басқа да басшы қызметкерлерінің құзыретін басшы белгілейді.

      9. Қазақстан Республикасының оңалту және банкроттық туралы заңнамалық актісінде белгіленген тәртіппен мемлекеттiк кәсiпорын банкрот деп танылған немесе оңалту рәсімі қолданылған және уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушы тағайындалған жағдайларда, оны басқару бойынша барлық өкілеттіктер тиісінше уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушыға өтеді.

      Ескерту. 139-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 13.11.2015 № 398-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2018 № 171-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      140-бап. Мемлекеттік кәсіпорындардың қызметін қаржыландыру

      1. Мемлекеттік кәсіпорынның қызметі даму жоспарына сәйкес өз табысы және Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында айқындалған тәртіппен алынған бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылады.

      Мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын әзірлеу және бекіту тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      1-1. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған мемлекеттік кәсіпорынның қызметі өзінің меншікті кірісі есебінен қаржыландырылады.

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, олардың іске асырылуын мониторингтеу және бағалау, сондай-ақ олардың орындалуы жөніндегі есептер тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі айқындайды.

      2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған республикалық мемлекеттік кәсіпорындарды қоспағанда, республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісінің бір бөлігін аудару нормативін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган белгілейді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың екінші бөлігі ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      Коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісінің бір бөлігін аудару нормативін жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты белгілейді.

      Республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың иелігінде қалған таза кірістің бір бөлігін бөлу нормативін тиісті саланың уәкілетті органы белгілейді.

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісін бөлу тәртібін олардың өздері айқындайды.

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардың ұйымдық-құқықтық нысанындағы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарын және қазыналық кәсіпорындардың ұйымдық-құқықтық нысанындағы мектепке дейінгі ұйымдарды, балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарын қоспағанда, коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісінің бір бөлігін аудару нормативін облыстың жергілікті атқарушы органы белгілейді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      Бесінші абзац халық саны екі мың адамнан көп болатын аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2018 бастап және халық саны екі мың адам және одан аз болатын аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді - ҚР 30.11.2017 № 112-VI Заңымен.

      Коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың иелігінде қалған таза кірістің бір бөлігін бөлу нормативін жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты белгілейді.

      2-1. Алып тасталды – ҚР 29.12.2022 № 174-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Мемлекеттік кәсіпорындардың таза табысының белгіленген нормативтер бойынша бір бөлігі Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде белгіленген тәртіппен тиісті бюджеттің есебіне жатқызылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісінің белгіленген бөлігін бюджетке толық және уақтылы аударуын бақылауды жүзеге асырады.

      Мемлекеттік кәсіпорындар таза табыстың бір бөлігін тиісті бюджетке аударуды корпоративтік табыс салығы бойынша декларация тапсыру үшін белгіленген мерзімнен кейін он жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізеді.

      Мемлекеттік кәсіпорын тиісті бюджетке таза кірістің бір бөлігін аудару мерзімін бұзған кезде таза кірістің бір бөлігінің мерзімінде төленбеген сомасына мерзімі өткен әрбір күн үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің 2,5 еселенген базалық мөлшерлемесі мөлшерінде өсімпұл есептеледі.

      Ескерту. 140-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.11.2017 № 112-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 19.04.2019 № 249-VI (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.12.2022 № 174-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.02.2024 № 64-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      3-параграф. Шаруашылық жүргiзу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын

      141-бап. Шаруашылық жүргiзу құқығының объектiсi

      1. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, кез келген мүлiк шаруашылық жүргiзу құқығының объектiсi болуы мүмкін.

      2. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның қарамағында не оның жарғылық мақсаттарында көзделген қызметтi қамтамасыз ету үшiн өзіне қажеттi, не осы қызметтiң өнiмi болып табылатын мүлiк қана бола алады.

      142-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардың органдары

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның органдары оның басшысы, сондай-ақ осы Заңның 148-бабында көзделген жағдайларда байқау кеңесі немесе құрылуы "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген өзге алқалы басқару органдары болып табылады.

      Денсаулық сақтау саласындағы байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындарда денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның (жергілікті атқарушы органның) шешімі бойынша:

      1) атауы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында айқындалатын алқалы орган немесе атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын тұлға болып табылатын орган;

      2) Қазақстан Республикасының заңдарына және (немесе) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысына сәйкес өзге де органдар құрылуы мүмкін.

      Ескерту. 142-бап жаңа редакцияда - ҚР 28.12.2018 № 208-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      143-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның жарғылық капиталы

      1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның жарғылық капиталының мөлшерiн оның құрылтайшысы айқындайды, бiрақ оның мөлшерi шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынға берiлетін мүлiктiң жалпы құнынан аспауға және шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынды мемлекеттiк тiркеу күнінде белгiленген айлық есептiк көрсеткiштің он мың еселенген мөлшерінен кем болмауға тиіс.

      Жарғылық капиталдың мөлшерi шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның жарғысында көрсетiледi.

      Меншiк иесi (құрылтайшы) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынды мемлекеттiк тiркеу кезіне жарғылық капиталды толығымен қалыптастыруға тиiс.

      2. Егер Қазақстан Республикасының кәсiпкерлiк қызметтiң жекелеген түрлерi туралы заңдарында жарғылық капиталды қалыптастырудың өзге де тәртіптері мен мөлшерi белгiленген болса, онда шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорындар оларды Қазақстан Республикасының осы заңдарында көзделген, бiрақ осы баптың 1-тармағында көрсетiлгеннен кем болмайтындай мөлшерде қалыптастырады.

      144-бап. Шаруашылық жүргiзу құқығын тоқтатудың ерекшеліктері

      1. Осы Заңның 128-бабының 4-тармағында көзделген шаруашылық жүргiзу құқығын тоқтатудың жалпы негіздерінен бөлек, шаруашылық жүргiзу құқығы меншік иесінің шешімі бойынша шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның мүлкін заңды түрде алып қойған жағдайларда тоқтатылады.

      Заңды түрде алып қою жағдайларына, атап айтқанда:

      1) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның жарғылық қызметiнiң мақсатына сай келмейтін мүлiктi алып қою (осы Заңның 141-бабының 2-тармағы);

      2) артық, пайдаланылмаған не өз мақсатында пайдаланылмаған мүлiктi алып қою жатады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Шаруашылық жүргiзу құқығындағы мүлiктi алып қою туралы шешiмде мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкiлеттi орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынға алып қойылған мүлiкті өзге тұлғаға бергенге дейін күтіп-ұстау және оның сақталуын қамтамасыз ету мерзімдерiн белгiлейді.

      Ескерту. 144-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      145-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның мүлiктiк құқықтарын жүзеге асыру шарттары

      1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын өзiне шаруашылық жүргiзу құқығында бекiтiлiп берiлген, негiзгi құралдарға жатпайтын жылжымалы мүлiкке дербес билiк етеді.

      2. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын тиісті сала уәкілетті органының ұсынуы бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының жазбаша келісуімен:

      1) филиалдар, өкілдіктер құруға;

      2) акционерлік қоғамдардың өзіне тиесілі акцияларына билік етуге;

      3) үшінші тұлғалардың міндеттемелері бойынша кепілгерлік немесе кепілдік беруге құқылы.

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын тиісті сала уәкілетті органының немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының жазбаша келісуімен ғана дебиторлық берешекті беруге және есептен шығаруға, қарыздар беруге құқылы.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Егер Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде өзгеше белгіленбесе немесе меншік иесі (мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкiлетті орган, жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты) өзгеше белгілемесе, осы баптың 1 және 2-тармақтарында көрсетiлген мүлiкпен жасалған мәмiлелерден алынған ақшаны шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын дербес пайдаланады.

      Ескерту. 145-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      146-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын өндiретін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары

      1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын өндiретін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның оларды өндiруге жұмсаған шығындарын толық өтеуді, оның қызметінің залалсыздығын және өз табыстары есебiнен қаржыландырылуын қамтамасыз етуге тиiс.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Бюджеттен қаржыландырылатын жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) көлемдері шеңберінде өндiрілетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларын тиісті саланың уәкілетті органымен немесе жергілікті атқарушы органмен не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппаратымен келісу бойынша шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын белгiлейдi.

      2-1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардың Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес тегін көрсетілетін халықты жұмыспен қамту саласындағы қызметтерін қаржыландыру бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      3. Табиғи монополия немесе мемлекеттік монополия субъектісіне жататын шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын өндіретін және өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінің және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптары ескеріле отырып белгіленеді.

      Ескерту. 146-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 34-VI (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      147-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның жауаптылығы

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын өзiнiң мiндеттемелерi бойынша өзiне тиесiлi барлық мүлiкпен жауап бередi.

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорын мемлекеттің мiндеттемелерi бойынша жауаптылықта болмайды.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      147-баптың үшінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Мемлекет шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның құрылтайшысы, мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе тиісті саланың уәкілетті органы әрекеттерiнен туындаған банкроттығы, ал коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның банкроттығына қатысты жергілікті атқарушы органның немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының әрекеттерінен туындаған банкроттығы жағдайларын қоспағанда, оның мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi. Бұл жағдайларда мемлекет шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның қаражаты кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру үшін жеткіліксіз болған кезде оның мiндеттемелерi бойынша жауап бередi.

      Қазақстан Республикасының заңдарында шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсiпорынның мiндеттемелерi бойынша мемлекет жауапкершілігінің өзге де жағдайлары белгiленуi мүмкiн.

      Ескерту. 147-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      4-параграф. Байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды басқарудың ерекшеліктері

      148-бап. Байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды басқару

      1. Денсаулық сақтау, білім беру және ғылым саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорында тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) ұсынысы бойынша, осы Заңмен және (немесе) денсаулық сақтау, білім беру және ғылым саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысымен тиісті сала уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) айрықша құзыретіне жатқызылған мәселелердің шешімін қоспағанда, кәсіпорынның қызметіне жалпы басшылықты жүзеге асыратын байқау кеңесі – басқару органы құрылуы мүмкін.

      Білім беру, ғылым және денсаулық сақтау салаларындағы байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды құру, сондай-ақ білім беру, ғылым және денсаулық сақтау салаларында жұмыс істеп тұрған шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындарда байқау кеңесін енгізу Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде жүзеге асырылады.

      Байқау кеңестері құрылатын шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындарға қойылатын критерийлерді мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

      Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі мүшелерінің саны тақ сан болуға әрі бір-бірімен және шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның басшысымен жақын туыстық және жекжаттық қатынастарда болмайтын кемінде бес адамнан құралуға тиіс. Байқау кеңесінің мүшелері шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын қызметкерлерінің штатына кірмейді.

      Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардағы байқау кеңесі құрамының кемінде отыз пайызы байқау кеңесінің тәуелсіз мүшелері болуға тиіс.

      Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардағы байқау кеңесінің құрамына денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның өкілі кіруге тиіс.

      Байқау кеңесінің төрағасы байқау кеңесі мүшелері арасынан байқау кеңесі мүшелерінің көпшілік даусымен сайланады.

      2. Байқау кеңесін құру тәртібін, байқау кеңесінің құрамына сайланатын адамдарға қойылатын талаптарды, сондай-ақ байқау кеңесінің мүшелерін конкурстық іріктеу және олардың өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

      3. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің өкілеттік мерзімі үш жылды құрайды.

      4. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі мүшесінің өкілеттігі байқау кеңесі мүшесінің өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату туралы байқау кеңесінің шешіміне сәйкес байқау кеңесі мүшесінің жазбаша өтініші негізінде мерзімінен бұрын тоқтатылуы мүмкін.

      5. Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) байқау кеңесі мүшелерінің қызметін бағалауды жүзеге асырады. Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) байқау кеңесі мүшелерінің қызметін бағалау қорытындылары бойынша байқау кеңесінің мүшелеріне сыйақы төлеу туралы шешім қабылдайды. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның басшысына және байқау кеңесінің мүшелері болып табылатын мемлекеттік қызметшілерге сыйақы төленбейді. Байқау кеңесінің мүшелеріне сыйақы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның қаражаты есебінен төленеді.

      Байқау кеңесі мүшелерінің қызметін бағалау және байқау кеңесінің мүшелеріне сыйақы төлеу лимитін айқындау тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      6. Байқау кеңесінің хатшысы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның қызметкері болып табылады және байқау кеңесінің мүшесі болып табылмайды. Байқау кеңесінің хатшысы байқау кеңесіне есеп береді, оның отырыстарын дайындау мен өткізуді, отырысқа материалдар ресімдеуді қамтамасыз етеді және байқау кеңесі мүшелерінің отырыстар материалдарына қолжетімді болуын қамтамасыз етілуіне бақылау жүргізеді.

      Байқау кеңесі хатшысының құзыреті мен қызметі шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ішкі құжаттарында айқындалады.

      7. Байқау кеңесінің мүшелері өздерінің іс-әрекеттерінен (әрекетсіздігінен) кәсіпорынның залалға ұшырауына әкеп соқтырған зиян үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын мен тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) алдында жауаптылықта болады.

      Байқау кеңесінің мүшелері, егер байқау кеңесі қабылдаған, кәсіпорынның залалға ұшырауына әкеп соқтырған шешімге қарсы дауыс берсе немесе дауыс беруге қатыспаса, жауапкершіліктен босатылады.

      Ескерту. 148-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.12.2018 № 208-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.05.2024 № 79-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      148-1-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғалары

      Мыналар:

      1) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның лауазымды адамдарының жақын туыстары, жұбайы (зайыбы), жұбайының (зайыбының) жақын туыстары;

      2) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынмен орындалмаған мәмілелері бар заңды тұлғаның лауазымды адамы;

      3) мыналардың:

      осы баптың 1) тармақшасында аталған адам өзіне қатысты құрылтайшы болып табылатын заңды тұлғаның;

      шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның лауазымды адамы өзіне қатысты құрылтайшы болып табылатын заңды тұлғаның;

      шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын өзіне қатысты құрылтайшы болып табылатын заңды тұлғаның лауазымды адамы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның үлестес тұлғалары болып табылады.

      Ескерту. 11-тарау 148-1-баппен толықтырылды - ҚР 28.12.2018 № 208-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      149-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің өкілеттіктері

      1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің мынадай өкілеттіктері бар:

      1) тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның даму жоспарының жобасы бойынша, оған өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша қорытынды береді;

      2) даму жоспарының орындалуы туралы есептің жобасын келіседі, шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жылдық қаржы есептілігін алдын ала бекітеді;

      3) демеушілік, қайырымдылық көмектер мен қосымша көздерден алынған қаражатты, оның ішінде шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның иелігінде қалған таза табыстың бір бөлігін бөлу туралы шешім қабылдайды;

      4) бюджет қаражаты мен қосымша көздерден алынған қаражаттың нысаналы пайдаланылуын бақылау үшін шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның және оның құрылымдық бөлімшелерінің құжаттамасымен кедергісіз танысады және көрсетілген қаражаттың нысаналы пайдаланылуын тексеруді жүзеге асыру үшін тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) ұсыныстар енгізеді;

      5) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның басшысын тағайындау және онымен еңбек шартын бұзу мәселелері бойынша тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) ұсыныстарын келіседі;

      6) ұжымдық шартты әзірлеуге қатысады және қосымша қаржы көздерінен, даму жоспарында бекітілген қаражат шегінде кәсіпорын қызметкерлерінің, басшысының, оның орынбасарларының, бас бухгалтерінің лауазымдық жалақыларына үстемеақы белгілеу, сыйлықақы беру және материалдық көмек көрсету бөлігінде шешімдер қабылдайды;

      7) байқау кеңесінің хатшысын тағайындайды, оның өкілеттік мерзімін және жалақысының мөлшерін айқындайды, оның өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтатады;

      8) тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы ұсыныстар енгізеді;

      9) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын қызметінің басым бағыттары бойынша ұсыныстар тұжырымдайды;

      10) тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның басқа заңды тұлғаларға қатысуы туралы ұсыныстар енгізеді;

      11) тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның филиалдарын, өкілдіктерін құру және жабу туралы ұсыныстар енгізеді.

      Бұл ретте осы тармақтың бірінші бөлігінде айқындалған өкілеттіктерден басқа денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің мынадай өкілеттіктері бар:

      1) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ішкі қызметін реттейтін құжаттарды бекітеді;

      1-1) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын басшының немесе алқалы атқарушы орган басшысының бос лауазымына конкурс өткізеді;

      2) конкурс нәтижелері бойынша атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын басшы немесе алқалы атқарушы органның басшысы етіп тағайындауға кандидатураны тиісті саланың уәкілетті органына (жергілікті атқарушы органға) ұсынады;

      2-1) атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын басшымен немесе алқалы атқарушы органның басшысымен еңбек шартын бұзу туралы тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) шешімін келіседі;

      3) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ішкі аудит қызметінің сан құрамын, өкілеттік мерзімін айқындайды, оның басшысы мен мүшелерін тағайындайды, сондай-ақ олардың өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтатуға құқығы болады, ішкі аудит кызметінің жұмыс тәртібін, ішкі аудит қызметі жұмыскерлерінің еңбекақысы мен сыйақы беру мөлшерін және шарттарын айқындайды;

      4) қаржылық есептілік аудиті үшін аудиторлық ұйым көрсететін қызметтерге ақы төлеу мөлшерін айқындайды;

      5) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ұйымдық құрылымын бекітеді;

      6) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын немесе оның қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын қызметі туралы ақпаратты айқындайды;

      7) осы Заңда және (немесе) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында көзделген, тиісті сала уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) айрықша құзыретіне жатпайтын өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Байқау кеңесінің осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде белгіленген өкілеттіктерін шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның атқарушы органына беруге жол берілмейді.

      2. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі мүшесінің талап етуі бойынша шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелері байқау кеңесінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша ақпарат беруге міндетті.

      Ескерту. 149-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 28.12.2018 № 208-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      150-бап. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің отырыстарын өткізу тәртібі

      1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің отырыстары қажет болуына қарай, бірақ тоқсанына кемінде бір рет өткізіледі.

      2. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің отырысын оның төрағасы өз бастамасы бойынша, тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның), байқау кеңесі мүшесінің немесе шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын басшысының талап етуі бойынша шақыруы мүмкін.

      3. Байқау кеңесі туралы ережені, шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің отырыстарын шақыру және өткізу тәртібін тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) бекітеді.

      4. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің отырысы, егер шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің барлық мүшелері оның өтетін уақыты мен орны туралы хабардар етілсе және отырысқа шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі мүшелерінің жартысынан астамы қатысса, заңды болып табылады. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі мүшесінің өз дауысын байқау кеңесінің басқа мүшесіне немесе өзге жеке тұлғаға (сенімхат бойынша) беруіне жол берілмейді.

      5. Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесінің әрбір мүшесі дауыс беру кезінде бір дауысқа ие болады. Дауыстар тең болған жағдайда шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның байқау кеңесі төрағасының дауысы шешуші дауыс болып табылады.

      6. Байқау кеңесінің шешімдері жазбаша нысанда ресімделеді және оларға байқау кеңесінің барлық мүшелері қол қояды.

      150-1-бап. Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның атқарушы органы

      1. Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ағымдағы қызметіне басшылықты атқарушы орган жүзеге асырады. Атқарушы орган алқалы немесе жеке-дара болуы мүмкін.

      Атқарушы орган байқау кеңесіне есеп береді.

      Атқарушы орган денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның және байқау кеңесінің шешімін орындауға міндетті.

      Атқарушы орган осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен және денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысымен денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның басқа да органдары мен лауазымды адамдарының құзыретіне жатқызылмаған, денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын қызметінің кез келген мәселелері бойынша шешім қабылдауға құқылы.

      Алқалы атқарушы органның шешімдері хаттамамен ресімделеді, оған атқарушы органның отырысқа қатысқан барлық мүшелері қол қоюға және онда дауыс беруге қойылған мәселелер, алқалы атқарушы органның әр мүшесінің әрбір мәселе бойынша дауыс беру нәтижесі көрсетіліп, бұлар бойынша дауыс беру қорытындысы қамтылуға тиіс.

      Атқарушы орган мүшесінің дауыс беру құқығын өзге адамға, оның ішінде атқарушы органның басқа мүшесіне беруге жол берілмейді.

      2. Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын басшыны немесе алқалы атқарушы органның басшысын байқау кеңесінің ұсынуы бойынша лауазымға тағайындайды және оның алдын ала келісімі бойынша лауазымнан босатады.

      Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) атқарушы орган басшысының ұсынуы бойынша алқалы атқарушы органның мүшесін лауазымға сайлайды және лауазымнан босатады.

      Атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын басшыны, алқалы атқарушы органның басшысын тағайындаудың, кандидатурасын келісудің және аттестаттаудан өткізудің осы Заңның 139-бабының 3-тармағында белгіленген тәртібі денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынға қатысты қолданылмайды.

      Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган) алқалы атқарушы органның басшысымен еңбек шартын жасасады.

      3. Атқарушы органның басшысы:

      1) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган және байқау кеңесі шешімдерінің орындалуын ұйымдастырады;

      2) үшінші тұлғалармен қатынастарда денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын атынан әрекет етеді;

      3) банктік шоттар ашады, барлық жұмыскерлер үшін міндетті бұйрықтар шығарады және нұсқаулар береді;

      4) үшінші тұлғалармен қатынастарда денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның мүддесін білдіру құқығына сенімхат береді;

      5) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын жұмыскерлерін қабылдауды, ауыстыруды және жұмыстан шығаруды жүзеге асырады, оларға көтермелеу шараларын қолданады және тәртіптік жазалар қолданады;

      6) өзі болмаған жағдайда өз міндеттерін атқаруды атқарушы орган мүшелерінің біріне жүктейді;

      7) атқарушы орган мүшелерінің арасында міндеттерді, сондай-ақ өкілеттіктер саласын және жауапкершілікті бөледі;

      8) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында айқындалған өзге де функцияларды жүзеге асырады.

      4. Атқарушы органның мүшесі байқау кеңесінің келісімімен ғана басқа ұйымдарда жұмыс істеуге құқылы.

      Алқалы атқарушы органның басшысы мен мүшелері немесе атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын адам басқа заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының не атқарушы органының функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын адамның лауазымын атқаруға құқылы емес.

      Атқарушы орган мүшесінің функциялары, құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның жарғысында, сондай-ақ денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның аталған адаммен жасайтын еңбек шартында айқындалады.

      Ескерту. 11-тарау 150-1-баппен толықтырылды - ҚР 28.12.2018 № 208-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      150-2-бап. Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның ішкі аудит қызметі

      1. Денсаулық сақтау саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметінің тиімділігіне мониторингті жүзеге асыру үшін денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның (жергілікті атқарушы органның) шешімі бойынша ішкі аудит қызметі құрылуы мүмкін.

      2. Ішкі аудит қызметінің жұмыскерлері байқау кеңесінің және атқарушы органның құрамына сайлана алмайды.

      3. Ішкі аудит қызметі байқау кеңесіне тікелей бағынады және оның алдында өз жұмысы туралы есеп береді.

      Ескерту. 11-тарау 150-2-баппен толықтырылды - ҚР 28.12.2018 № 208-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      151-бап. Байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның аудиті

      1. Байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын жылдық қаржылық есептілігіне аудит жүргізуге міндетті.

      2. Байқау кеңесі бар шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның аудиті байқау кеңесінің, мемлекеттік кәсіпорын басшысының, тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) бастамасы бойынша мемлекеттік кәсіпорын қаражаты есебінен жүргізілуі мүмкін.

      152-бап. Мүдделер қайшылығы

      Байқау кеңесінің мүшесі шешім қабылдаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасын басшылыққа алуға тиіс. Байқау кеңесінің мүшелеріне шешімдер қабылдаған кезде өзінің жеке мүддесін көздеуіне, сондай-ақ шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның коммерциялық мүмкіндіктерін жеке мақсатында пайдалануына тыйым салынады.

      5-параграф. Қазыналық кәсiпорын

      153-бап. Қазыналық кәсiпорынның мүлкiне билік ету

      Қазыналық кәсіпорын тиісті сала уәкілетті органының немесе жергілікті атқарушы органның не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының жазбаша келісуімен дебиторлық берешекті беруге және есептен шығаруға құқылы.

      Қазыналық кәсіпорын негізгі құралдарға жатпайтын, өзіне жедел басқару құқығында бекітіліп берілген жылжымалы мүлікке дербес билік етеді.

      Ескерту. 153-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      154-баптың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      154-бап. Қазыналық кәсіпорынның жедел басқаруына берiлген мүлiктi мемлекеттің алып қою және қайта бөлу құқығы

      1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, тиісті саланың уәкілетті органымен келісу бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімнің аппараты қазыналық кәсіпорынға бекітіп берілген мүлікті алып қоюға не оны өзi құрған басқа заңды тұлғалар арасында қайта бөлуге құқылы.

      2. Жедел басқару құқығындағы мүлікті алып қою туралы шешімде мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты қазыналық кәсіпорынға алып қойылған мүлікті өзге тұлғаға бергенге дейін күтіп-ұстау және оның сақталуын қамтамасыз ету мерзімдерін белгілеуге құқылы.

      Ескерту. 154-бап жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз).

      155-бап. Қазыналық кәсiпорынның шаруашылық қызметi

      1. Қазыналық кәсiпорынның шаруашылық қызметi жарғыда бекітілген оның мақсаттарымен және мiндеттерiмен айқындалады.

      2. Өзге шаруашылық қызметті жүзеге асыруға жол берілмейді.

      156-бап. Қазыналық кәсiпорын өндiретін және өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары

      1. Республикалық қазыналық кәсiпорын өндiретiн және өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердiң) бағаларын тиісті саланың уәкілетті органы белгiлейдi.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, коммуналдық қазыналық кәсiпорын өндiретiн және өткiзетiн тауарлардың (жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтердiң) бағаларын жергiлiктi атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты белгiлейдi.

      3. Табиғи монополия немесе мемлекеттік монополия субъектісіне жататын қазыналық кәсіпорындарды қоса алғанда, қазыналық кәсiпорын өндiретiн және өткiзетiн тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердiң) бағалары Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінің және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптары ескеріле отырып белгіленеді.

      Ескерту. 156-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2016 № 34-VI (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      157-бап. Қазыналық кәсіпорынның жарғылық капиталы

      Қазыналық кәсіпорынның жарғылық капиталы меншік иесінен жарғылық қызметті жүзеге асыру үшін басқаруға алынған мүліктен қалыптастырылады.

      158-бап. Қазыналық кәсіпорынның жауаптылығы

      1. Қазыналық кәсiпорын өз мiндеттемелерi бойынша өзiнiң билігіндегі ақшамен жауап бередi.

      Қазыналық кәсiпорынды тарату жағдайларын қоспағанда, осы заңды тұлғаның қалған мүлкiн өндiрiп алуға жол берiлмейдi.

      2. Қазыналық кәсiпорын мемлекеттің мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi.

      3. Қазыналық кәсiпорынның ақшасы жеткiлiксiз болған кезде, оның мiндеттемелерi бойынша Қазақстан Республикасы немесе әкiмшiлiк-аумақтық бөлініс тиісті бюджет қаражатымен субсидиарлық жауаптылықта болады.

      6-параграф. Мемлекеттік мекеме

      159-бап. Мемлекеттік мекемені құру

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Республикалық мемлекеттік мекемені – Қазақстан Республикасының Президенті немесе Қазақстан Республикасының Үкіметі, коммуналдық мемлекеттік мекемені – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органы, сондай-ақ аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімімен және жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты құрады.

      2. Мемлекеттің жеке тұлғалармен және мемлекеттік емес заңды тұлғалармен бірлесіп мемлекеттік мекеме құруына жол берілмейді.

      3. Мемлекеттік орган болып табылатын мемлекеттік мекемені құрудың ерекшеліктері мен мемлекеттік органдардың мүліктік айналымға қатысуын құқықтық реттеудің ерекшеліктері осы Заңның 163 және 164-баптарында белгіленеді.

      Ескерту. 159-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      160-бап. Мемлекеттік мекеменің қызметін қаржыландыру

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      1-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында қосымша қаржыландыру көзі белгіленбесе, мемлекеттік мекеменің қызметін тиісті саланың уәкілетті органы, жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты бюджеттен қаржыландырады не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қаржыландырылады.

      2. Қазақстан Республикасының заңдарында мемлекеттік органдар болып табылмайтын мемлекеттік мекемелерге басқарушылық, әлеуметтік-мәдени немесе өзге де коммерциялық емес сипаттағы функцияларды жүзеге асырудан бөлек, табыс әкелетін қызметті (ақылы қызметтер көрсету) жүзеге асыру құқығы берілуі мүмкін.

      Ескерту. 160-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      161-бап. Мемлекеттік мекеменің мүліктік құқықтарды іске асыруы

      1. Егер осы тармақтың екінші, үшінші және төртінші бөліктерінде өзгеше көзделмесе, мемлекеттік мекеме өзіне бекітіліп берілген мүлікті және өзіне смета бойынша бөлінген қаражат есебінен сатып алынған мүлікті дербес иеліктен шығаруға немесе оған өзгеше әдіспен билік етуге құқылы емес.

      Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да əскерлер мен əскери құралымдар, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары мемлекеттік мекемелерінің мүлікті мемлекеттік орган шегінде мемлекеттік органның бірінші басшысының немесе ол уәкілеттік берген тұлғаның шешімі негізінде беруге және қайта бөлуге құқығы бар.

      Мемлекеттік мекемелердің әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайдың алдын алу және оларды жою жөніндегі шараларды қабылдау үшін, сондай-ақ төтенше жағдай немесе соғыс жағдайы енгізілген кезде мүлікті бірінші басшының немесе ол уәкілеттік берген адамның шешімі негізінде Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарына, Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріне, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарға Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен беруіне құқығы бар.

      Қорғаныс өнеркәсібі және мемлекеттік қорғаныстық тапсырыс саласындағы уәкілетті орган мемлекеттік қорғаныстық тапсырыс шеңберінде сатып алынатын әскери мақсаттағы тауарларды (өнімдерді), қосарланған мақсаттағы (қолданыстағы) тауарларды (өнімдерді), әскери мақсаттағы жұмыстар мен әскери мақсаттағы көрсетілетін қызметтерді мемлекеттік қорғаныстық тапсырысты алушының мемлекеттік мекемелеріне бөлуге құқылы.

      2. Білім беру, халықты әлеуметтік қорғау, дене шынықтыру және спорт, сұрыптарды сынақтан өткізу, ауылшаруашылық өндірісіне агрохимиялық қызмет көрсету, суармалы жерлердің мелиорациялық жай-күйін мониторингтеу және бағалау, ветеринария, орман шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар салаларының, Қарулы Күштердің спорт, мәдениет, әуежай қызметі саласында, тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету саласында маманданатын, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету саласындағы мемлекеттік мекемелері, сондай-ақ мемлекеттік кітапханалар, мемлекеттік музейлер, музей-қорықтар және мемлекеттік архивтер өндіретін тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түсетін ақшаны қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңдарында кіріс келтіретін қызметті жүзеге асыруға құқық берілген мемлекеттік мекемелердің тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуінен түсетін ақша Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тиісті бюджеттің есебіне жатқызылуға тиіс.

      3. Арнаулы мемлекеттік органдардың жылжымайтын мүлкін беру, өткізу, кәдеге жарату және есептен шығару, сондай-ақ мүліктік жалға беру (жалдау) тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      Ескерту. 161-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.02.13 № 553-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.01.2014 № 165-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.06.2017 № 80-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 18.03.2019 № 237-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2019 № 268-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2020 № 375-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 51-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      162-бап. Мемлекеттік мекеменің жедел басқаруына берiлген мүлiктi мемлекеттің алып қою және қайта бөлу құқығы

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      162-баптың бірінші бөлігінің осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, тиісті саланың уәкілетті органымен келісу бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган не жергілікті қоғамдастық жиналысымен келісу бойынша аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты мемлекеттік мекемеге бекітіп берілген мүлікті алып қоюға не оны басқа мемлекеттік заңды тұлғалар арасында қайта бөлуге құқылы.

      Ескерту. 162-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 02.11.2015 № 387-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      163-бап. Мемлекеттік органдардың мүліктік қатынастарға қатысуы

      1. Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының конституциялық заңдарына, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына, Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтарына немесе Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларына орай мемлекеттік органдар болып табылатын мемлекеттік органдар, егер Қазақстан Республикасының көрсетілген заңнамасында және оларды құру туралы жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерде олар заңды тұлғалар ретінде айқындалса, мемлекеттік мекемелер болып танылады.

      2. Заңды тұлға ретінде айқындалған мемлекеттік органдар, егер олар азаматтық-құқықтық қатынастарға мемлекет атынан емес, өз атынан қатысса (жалға алу, кеңсе керек-жарақтарын, жабдықтар сату-сатып алу шарттарын жасаса, зиян келтіргені үшін міндеттемелер бойынша жауаптылықта болса, басқа да азаматтық-құқықтық әрекеттер жасаса) мемлекеттік мекемелер ретінде қарастырылады.

      Ескерту. 163-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 481-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      164-бап. Мемлекеттік органдар болып табылатын мемлекеттік мекемелерді құрудың және олардың қызметінің ерекшеліктері

      1. Осы Заңның 163-бабының 1-тармағында көрсетілген мемлекеттік орган болып табылатын мемлекеттік мекеме Қазақстан Республикасы заңнамасының және мемлекеттік органды құру туралы жеке-дара қолданылатын құқықтық актілердің негізінде құрылады және осы мекеме туралы ережелердің негізінде жұмыс істейді.

      2. Мемлекеттік орган болып табылатын мемлекеттік мекеме өзінің атынан басқа заңды тұлғаның құрылтайшысы (акционері, қатысушысы, мүшесі) ретінде әрекет етуге құқылы емес. Мемлекеттік заңды тұлғаларды, акционерлік қоғамдарды және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді құру кезінде мемлекеттік органдар мемлекеттің (Қазақстан Республикасының немесе әкімшілік-аумақтық бөліністің) атынан ғана құрылтайшы (акционер, қатысушы) ретінде әрекет етуге құқылы.

      3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарын қоспағанда, мемлекеттік органдар болып табылатын мемлекеттік мекемелер кіріс әкелетін қызметпен айналысуға құқылы емес. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда және тәртіппен кіріс әкелетін қызметпен айналысуға құқылы.

      Арнаулы мемлекеттік органдар "Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 83-бабына сәйкес кіріс әкелетін қызметпен айналысуға құқылы.

      4. Мемлекеттік органның құзыреті, құрылымы, ведомстволық бағыныстылығы және функцияларын жүзеге асыруға байланысты басқа да мәселелер Қазақстан Республикасының заңнамасында және осы мемлекеттік органдарды құру туралы жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерде айқындалады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-1-тармақ ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізілді).

      4-1. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппаратын ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органы құрады, таратады және қайта ұйымдастырады.

      Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппаратына бекітіп берілген мүлікке меншік құқығы немесе өзге де заттық құқық оның құрылтайшысында сақталмайды.

      5. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, осы Заңның күші мемлекеттік органдар болып табылатын мемлекеттік мекемелерге қолданылады.

      Ескерту. 164-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 481-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.06.2017 № 80-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      165-бап. Мемлекеттік мекеменің жауаптылығы

      1. Мемлекеттік мекеме өз міндеттемелері бойынша өзінің билігіндегі ақшамен жауап береді.

      Мемлекеттік мекеменің қалған мүлкін өндіріп алуға жол берілмейді.

      2. Мемлекеттік мекемеде ақша жеткіліксіз болған кезде оның міндеттемелері бойынша Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс тиісті бюджет қаражатымен субсидиарлық жауаптылықта болады.

      12-тарау. АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМДАРДЫҢ МЕМЛЕКЕТКЕ ТИЕСІЛІ АКЦИЯЛАРЫНА ЖӘНЕ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІКТЕРДІҢ ЖАРҒЫЛЫҚ КАПИТАЛЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТКЕ ТИЕСІЛІ ҚАТЫСУ ҮЛЕСТЕРІНЕ ҚҰҚЫҚТАРДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ

      166-бап. Акционерлік қоғамдардың акцияларына және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне мемлекеттің өзіне тиесілі құқықтарын жүзеге асыруын құқықтық реттеу

      1. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер құруды, акционерлердің (қатысушылардың) құқықтарын, мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің басқару органдарын құру мен олардың өкілеттігін құқықтық реттеу осы тарауда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, "Акционерлік қоғамдар туралы", "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасы қатысатын акционерлік қоғамдарда және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерде Қазақстан Республикасының Үкіметі арқылы акционердің (қатысушының) акционерлік қоғамды (жауапкершілігі шектеулі серіктестікті) басқаруға қатысу құқығын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.

      Республикалық меншіктегі акциялардың (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша тиісті саланың уәкілетті органына беруі мүмкін. Республикалық меншіктегі акциялардың (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) мемлекеттік пакетіне билік ету құқығы мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органда қалады.

      Акциялардың (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығын жүзеге асырушы тиісті саланың уәкілетті органы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес акционерлердің жалпы жиналысының (қатысушылардың жалпы жиналысының) құзыретіне жататын мәселелер бойынша акционер (қатысушы) ретінде мемлекеттің мүддесін білдіреді.

      3. Әкімшілік-аумақтық бөлініс қатысатын акционерлік қоғамдарда және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерде әкімшілік-аумақтық бөліністің акционерлік қоғамды (жауапкершілігі шектеулі серіктестікті) акционер (қатысушы) ретінде басқаруға қатысу құқығын жергілікті атқарушы орган жүзеге асырады.

      4. Алып тастау көзделген - ҚР 26.12.2018 № 202-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

      Ескерту. 166-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.12.28. № 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.02.01 № 551-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      167-бап. Мемлекеттің акционерлік қоғамдардың акцияларына және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне құқықтарының туындау негіздері

      Мемлекет акционерлік қоғамдардың акцияларына және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлесіне құқықтарды:

      1) мемлекеттік кәсіпорындар мен мемлекеттік мекемелерді акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер етіп қайта құру;

      2) мемлекеттің акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер құруы;

      3) мемлекеттің акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сатып алуы;

      4) жарғылық капиталындағы қатысу үлесі осы Заңның 19-бабында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен, өзге де ұйымдық-құқықтық нысандағы мемлекеттік емес коммерциялық ұйымдарды акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер етіп қайта құру;

      5) "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін мәжбүрлеп сатып алу;

      6) стратегиялық объектілерді сатып алуға басым құқықты іске асыру;

      7) осы Заңның 19-бабында көзделген өзге де негіздер бойынша сатып алу жолымен ие болады.

      168-бап. Мемлекеттік кәсіпорындар мен мемлекеттік мекемелерді акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер етіп қайта құру

      Мемлекеттік кәсіпорындар мен мемлекеттік мекемелерді акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер етіп қайта құру Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес жүргізіледі.

169-бап. Мемлекеттің акционерлік қоғамдардың акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің, сондай-ақ "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген өзге де заңды тұлғалардың жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сатып алуы

      Ескерту. 169-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, акционерлік қоғамдардың акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін республикалық және коммуналдық мүліктің құрамына сатып алу туралы шешімді тиісінше Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы орган қабылдайды.

      2. Акционерлік қоғамдардың акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін бюджет қаражаты есебінен сатып алу Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде көзделген тәртіппен жүргізіледі.

      3. Акционерлік қоғамдардың акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталын ақшадан басқа, өзге мүлікпен төлеу туралы шешім қабылданған жағдайда мемлекеттік мүлікті беру осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша жүргізіледі.

      4. Акционерлік қоғамдардың акцияларын республикалық бюджет қаражаты есебінен сатып алған кезде, сондай-ақ Қазақстан Республикасы қатысатын акционерлік қоғамдарды құрған кезде республикалық мүліктің құрамына түсетін, акционерлік қоғамның бағалы қағаздарын ұстаушылардың тізіліміндегі акциялар Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның жеке шотының есебіне жатқызылуға тиіс.

      Акционерлік қоғамдардың акцияларын жергілікті бюджет қаражаты есебінен сатып алған кезде, сондай-ақ әкімшілік-аумақтық бөлініс қатысатын акционерлік қоғамдарды құрған кезде коммуналдық мүліктің құрамына түсетін, акционерлік қоғамның бағалы қағаздарын ұстаушылардың тізіліміндегі акциялар Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын, коммуналдық мүлікке билік етуге уәкілетті атқарушы органның жеке шотының есебіне жатқызылуға тиіс.

      5. Осы баптың ережелері мемлекеттің "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардағы акцияларды, үлестерді, пайларды және үлестік қатысудың басқа да нысандарын сатып алуы жағдайларына да қолданылады.

      Ескерту. 169-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      170-бап. Мемлекеттің акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді құруы

      1. Мемлекет акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді құрған кезде олардың құрылтайшысы Қазақстан Республикасы немесе әкімшілік-аумақтық бөлініс болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының атынан акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің құрылтайшысы Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болады.

      3. Әкімшілік-аумақтық бөліністің атынан акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің құрылтайшысы жергілікті атқарушы орган болады.

      4. Акционерлік қоғамдарды және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді тиісінше Қазақстан Республикасы Үкіметінің және жергілікті атқарушы органның шешімі бойынша құратын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органды және жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын, коммуналдық мүлікке билік етуге уәкілетті атқарушы органды қоспағанда, Қазақстан Республикасының өзге де мемлекеттік органдары және мемлекеттік мекемелер акционерлік қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің құрылтайшысы бола алмайды.

      5. Қазақстан Республикасының заңдарында кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлерін жүзеге асыратын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге мемлекеттің қатысуына тыйым салулар мен шектеулер белгіленуі мүмкін.

      6. Мемлекеттің қатысуымен құрылатын акционерлік қоғамның немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталын төлеу Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      7. Акционерлік қоғамның акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталын ақшадан басқа, өзге мүлікпен төлеу туралы шешім қабылданған жағдайда, мемлекеттік мүлікті беру осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша жүргізіледі.

      8. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

      171-бап. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің түрлері

      1. Акционерлік қоғамдардың акциялары (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестері) кімге тиесілі екендігіне қарай мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер:

      1) Қазақстан Республикасы қатысатын акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер;

      2) әкімшілік-аумақтық бөлініс қатысатын акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер болып бөлінеді.

      2. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларының санына (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерінің мөлшеріне) қарай акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер:

      1) мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер – жарғылық капиталындағы акционерлік қоғам акцияларының бақылау пакеті немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына қатысуының бақылау үлесі мемлекетке тиесілі акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер болып бөлінеді. Акционерлік қоғамның акцияларының бақылау пакеті немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына қатысуының бақылау үлесі тиісінше акционерлік қоғамның дауыс беретін акцияларының елу пайызынан астамы немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлесінің елу пайызынан астамы мемлекетке тиесілі екендігін білдіреді;

      2) мемлекет үстем емес үлеспен қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер – осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген белгілері жоқ акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер болып бөлінеді.

      172-бап. Мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің өзге заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу ерекшеліктері

      1. Ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания немесе мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания бақылайтын өзге де акционерлік қоғам немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестік акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер нысанында құрылған коммерциялық ұйымдардың, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен коммерциялық емес ұйымдардың, "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген ұйымдардың, сондай-ақ шет мемлекеттердің аумағында құрылған ұйымдардың құрылтайшысы (акционерлері және қатысушылары) бола алады.

      Ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің, ұлттық компанияның немесе мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания бақылайтын өзге де акционерлік қоғамның немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің өзге ұйымдық-құқықтық нысанда коммерциялық ұйымдар болып табылатын Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының құрылтайшысы (қатысушысы, мүшесі) ретінде әрекет етуіне жол берілмейді.

      2. Ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания немесе мемлекет немесе ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг, ұлттық компания бақылайтын өзге де акционерлік қоғам немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестік акционерлік қоғамға, жауапкершілігі шектеулі серіктестікке немесе "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген ұйымдарға қарағанда өзге мемлекеттік емес коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы қатысу үлесіне құқықтарға ие болған жағдайда, жарғылық капиталдағы көрсетілген қатысу үлесі, егер осы коммерциялық ұйым акционерлік қоғам, жауапкершілігі шектеулі серіктестік немесе "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген ұйым болып қайта құрылмаса, оған құқықтарға ие болған кезден бастап бір жыл ішінде иеліктен шығарылуға жатады.

      Ескерту. 172-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      173-бап. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі бола алмайтын қатысу үлестеріне (пайларға) құқықтарға мемлекеттің ие болуының салдары

      Егер осы Заңның 19-бабында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына акционерлік қоғамға немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестікке қарағанда өзге ұйымдық-құқықтық нысандағы мемлекеттік емес коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы қатысу үлестері (пайлар) түскен болса, жарғылық капиталдағы көрсетілген қатысу үлестері (пайлар), егер заңды тұлға акционерлік қоғам немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестік болып қайта құрылмаса, немесе аталған тұлғаның мүлкі негізінде мемлекеттік заңды тұлға құрылмайтын болса, сатудан түскен табысты бюджет есебіне жатқыза отырып, оларға құқыққа ие болған кезден бастап бір жыл ішінде иеліктен шығарылуға жатады.

      Осы баптың күші мемлекеттің "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардағы акцияларды, үлестерді, пайларды және үлестік қатысудың басқа да нысандарын сатып алуы жағдайларына қолданылмайды.

      Ескерту. 173-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      174-бап. Акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге мемлекеттің қатысуын тоқтату

      1. Акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге мемлекеттің қатысуы акционерлік қоғамдардың акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сатқан кезде немесе осы Заңның 83-бабында көзделген өзге де негіздер бойынша акционерлік қоғамдардың акцияларына және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне құқықтарды тоқтатқан кезде тоқтатылады.

      2. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін сату осы Заңның 10-тарауының қағидалары бойынша жүргізіледі.

      3. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін акционерлік қоғам орналастыратын акцияларды төлеуге немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталына салым ретінде беру осы Заңның 114-бабында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

      175-бап. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларына және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестеріне билік ету

      1. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестеріне билік ету осы Заңның 10-тарауында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

      2. Акционерлік қоғамдардың акцияларын (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына қатысу үлестерін) дербес білім беру ұйымына беру жағдайларын қоспағанда, акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін) өтеусіз беруге жол берілмейді.

      3. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің жарғылық капиталдарына берілген ұлттық компаниялардың акцияларына, сондай-ақ стратегиялық объектілер болып табылатын, акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларына (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестеріне) билік етуге Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша жол беріледі.

      4. Мемлекетке тиесілі акцияларға (жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестеріне) кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлікпен басқару нысанындағы үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға және оларды иеліктен шығаруға осы Заңның 10-тарауының қағидалары бойынша жол беріледі.

      5. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін кепілге қоюға жол берілмейді.

      Ескерту. 175-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.07.2015 № 337-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.


      176-бап. Акционерлік қоғамның мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін сенімгерлікпен басқаруға беру

      1. Акционерлік қоғамның мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін жеке тұлғалардың және мемлекеттік емес заңды тұлғалардың сенімгерлікпен басқаруына беруді, егер берудің нысанасы республикалық мүлікке жататын – акционерлік қоғамдардың акциялары немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестері болып табылса, мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган жүргізеді.

      2. Коммуналдық мүлікке жататын – акционерлік қоғамның акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сенімгерлікпен басқаруға беруді жергілікті атқарушы орган жүргізеді.

      3. Акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акцияларын немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестерін кейіннен сатып алу құқығымен жеке тұлғалардың немесе мемлекеттік емес заңды тұлғалардың сенiмгерлікпен басқаруына беру осы Заңның 10-тарауында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      4. Сыйақы мөлшері, сондай-ақ сенімгерлікпен басқару әрекетінің мерзімі акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сенімгерлікпен басқаруға беру туралы шартпен айқындалады.

      Акционерлік қоғамдардың акцияларын және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін сенімгерлікпен басқаруға мемлекеттің дивидендтерге деген өз құқығынан бас тартуы арқылы беруге жол берілмейді.

      5. Сенiмгерлікпен басқарушыға мынадай:

      1) акционерлік қоғам мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғысын өзгерту туралы;

      2) акционерлік қоғам мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталының мөлшерін өзгерту (ұлғайту немесе азайту) туралы;

      3) акционерлік қоғамды немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестікті тарату, оларды қайта ұйымдастыру туралы, сондай-ақ олардың атауларын өзгерту туралы мәселелерді шешуге байланысты мемлекеттің құқықтарын беруге болмайды.

      177-бап. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғам мен жауапкершілігі шектеулі серіктестікті басқаруға мемлекеттің қатысу құқығы

      1. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғамды немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестікті басқаруға мемлекеттің қатысу құқығын мемлекет "Акционерлік қоғамдар туралы" және "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес іске асырады.

      2. Акциялардың мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығы берілген тиісті саланың уәкілетті органы мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның келісімі бойынша шешім қабылданатын:

      1) қоғамның жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу немесе оны жаңа редакцияда бекіту;

      2) жарғылық капиталдың мөлшерін өзгерту;

      3) жылдық қаржы есептiлiгiн бекiту және қоғамның есептi қаржы жылындағы таза табысын бөлу;

      4) қоғамға тиесілі барлық активтердің жиырма бес және одан да көп пайызын құрайтын сомадағы активтерінің бір бөлігін немесе бірнеше бөлігін беру арқылы қоғамның өзге заңды тұлғаларды құруға немесе олардың қызметіне қатысуы туралы шешім қабылдау;

      5) директорлар кеңесінің сан құрамын, өкілеттік мерзімін айқындау, оның мүшелерін сайлау және олардың өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату, сондай-ақ директорлар кеңесінің мүшелеріне сыйақылар төлеу мөлшері мен шарттарын айқындау;

      6) "алтын акцияны" енгiзу және оның күшiн жою;

      7) қоғамның ішкі қызметіне қатысты мәселелер бойынша директорлар кеңесі қабылдаған шешімдердің күшін жою мәселелерін қоспағанда, акционердің құзыретіне жататын барлық мәселелер бойынша шешімді дербес қабылдайды.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы мемлекеттік қатысу үлестерін иелену және оларды пайдалану құқығы берілген тиісті саланың уәкілетті органы мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның келісімі бойынша шешім қабылданатын:

      1) жарғыға өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу немесе жарғыны жаңа редакцияда бекіту;

      2) жарғылық капиталдың мөлшерін өзгерту;

      3) жылдық қаржы есептілігін бекіту және таза табысты бөлу;

      4) серіктестіктің өзге де заңды тұлғаларға қатысуы туралы шешім;

      5) серіктестіктің барлық мүлкін кепілге қою туралы шешім;

      6) серіктестіктің атқарушы органын құру, оның өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату;

      7) серіктестіктің мүлкін жалға немесе сенімгерлікпен басқаруға беру бойынша мәмілелер туралы шешімдер қабылдау;

      8) байқау кеңесін және (немесе) тексеру комиссиясын (тексерушіні) сайлау және олардың өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату;

      9) қатысушыдан жарғылық капиталдағы қатысу үлесін мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім;

      10) тарату комиссиясын тағайындау және тарату баланстарын бекіту;

      11) серіктестіктің ішкі қызметіне қатысты мәселелер бойынша байқау кеңесі қабылдаған шешімдердің күшін жою мәселелерін қоспағанда, қатысушының құзыретіне жататын барлық мәселелер бойынша шешімді дербес қабылдайды.

      3. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғам директорлары кеңесінің немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің байқау кеңесінің құрамына акциялардың (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығы берілген тиісті саланың уәкілетті органының және мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның өкілдері кіреді.

      4. Акционерлік қоғамдардың директорлар кеңесінің және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің байқау кеңесінің мүшелері болып табылатын мемлекеттік қызметшілерге сыйақы төленбейді.

      178-бап. Мемлекет жалғыз акционері (қатысушысы) болып табылатын акционерлік қоғамды немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестікті басқару

      1. Қазақстан Республикасы тиісінше жалғыз акционері немесе қатысушысы болып табылатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді тарату, қайта ұйымдастыру және олардың атауларын өзгерту туралы шешімді Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды.

      2. Әкімшілік-аумақтық бөлініс тиісінше жалғыз акционері немесе қатысушысы болып табылатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді тарату, қайта ұйымдастыру және олардың атауларын өзгерту туралы шешімді жергілікті атқарушы орган қабылдайды.

      3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен акционерлік қоғамның (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің) акцияларының (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерінің) мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығы берілген тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган акционерлік қоғамның (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің) алған таза табысын бөлу туралы шешімнің уақтылы қабылдануын және акционерлік қоғамның (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің) мемлекетке тиесілі акцияларға (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестеріне) арналған дивидендтерді (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің таза табысының бір бөлігін) жалғыз акционер (қатысушы) шешім қабылдаған күннен бастап он күн ішінде аударуын қамтамасыз етуге міндетті.

      179-бап. Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық компанияны басқару

      1. Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық компания өз қызметін жүзеге асыру кезінде экономиканың белгілі бір саласындағы мемлекеттік мүлікті басқару аясында мемлекеттің саясатын жүргізуді қамтамасыз етуге міндетті.

      2. Мемлекет жалғыз акционері болып табылатын ұлттық компанияны тарату, қайта ұйымдастыру туралы және оның атауын өзгерту туралы шешімдерді Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды.

      Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары құрған әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды тарату, қайта ұйымдастыру туралы және олардың атауларын өзгерту туралы шешімдерді облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары қабылдайды.

      Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары құратын әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация біреуден артық болмайды.

      3. Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық компанияның, нәтижесінде құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің оннан жиырма беске дейінгі пайызын құрайтын мүлікті компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді жасауы туралы шешімді компанияның директорлар кеңесі қабылдайды. Тендер, аукцион және баға ұсыныстарын сұрату тәсілдерімен өткізілген сатып алу нәтижелері бойынша жасалатын мәмілелерді қоспағанда, акционері мемлекет болып табылатын ұлттық компанияның, нәтижесінде құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің оннан аз пайызын құрайтын мүлікті компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді жасауы туралы шешімді ұлттық компанияның басқармасы қабылдайды.

      4. Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық компанияның, нәтижесінде құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің жиырма бес және одан көп пайызын құрайтын мүлікті компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді жасауы туралы шешімді компанияның директорлар кеңесінің ұсынуы бойынша (ұлттық компанияның жалғыз акционерінің шешімімен) ұлттық компания акционерлерінің жалпы жиналысы қабылдайды.

      5. Қазақстан Республикасының сауда қызметін реттеу туралы заңнамасына сәйкес осы баптың 3 және 4-тармақтарының талаптары қызметінің негізгі нысанасы Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру және өткізу, сондай-ақ халықаралық мамандандырылған көрменің аумағын көрмеден кейін пайдалану болып табылатын, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғаға қолданылмайды.

      Жоғарыда көрсетілген заңды тұлғаның құны осындай компания активтері құнының жалпы мөлшерінің елу пайызынан кем мөлшерін құрайтын мүлікті нәтижесінде осындай компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (мүмкін, сатып алынған немесе иеліктен шығарылған) мәмілені немесе өзара байланысты мәмілелер жиынтығын жасасу туралы шешімін басқарма қабылдайды.

      Жоғарыда көрсетілген заңды тұлғаның құны осындай компания активтері құнының жалпы мөлшерінің елуден жетпіс бес пайызға дейінгісін құрайтын мүлікті нәтижесінде осындай компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (мүмкін, сатып алынған немесе иеліктен шығарылған) мәмілені немесе өзара байланысты мәмілелер жиынтығын жасасу туралы шешімін Директорлар кеңесі қабылдайды.

      Жоғарыда көрсетілген заңды тұлғаның құны осындай компания активтері құнының жалпы мөлшерінің жетпіс бес және одан да көп пайызын құрайтын мүлікті нәтижесінде осындай компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (мүмкін, сатып алынған немесе иеліктен шығарылған) мәмілені немесе өзара байланысты мәмілелер жиынтығын жасасу туралы шешімін Директорлар кеңесінің ұсынуы бойынша акционерлердің жалпы жиналысы (жалғыз акционердің шешімімен) қабылдайды.

      6. Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық компанияның директорлар кеңесінің айрықша құзыретіне сатып алуды бақылау жөніндегі орталықтандырылған қызметтің сандық құрамын, өкілеттік мерзімін, жұмыс тәртібін айқындау, оның басшысы мен жұмыскерлерін тағайындау және олардың өкілеттіктерін тоқтату, оның жұмыскерлеріне еңбекақы төлеудің мөлшері мен өзге де шарттарын айқындау мәселелері жатады.

      Ескерту. 179-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 28.11.2014 № 257-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      180-бап. Акционері ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг болып табылатын ұлттық компанияны басқару

      1. Акционері ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг болып табылатын ұлттық компанияны тарату, қайта ұйымдастыру және оның атауын өзгерту туралы шешімді Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды.

      2. Құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің он және одан да көп пайызын құрайтын мүлікті нәтижесінде компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді ұлттық компанияның жасасуы туралы шешімді ұлттық компанияның директорлар кеңесі қабылдайды. Тендер, аукцион және баға ұсыныстарын сұрату тәсілдерімен өткізілген сатып алу нәтижелері бойынша жасалатын мәмілелерді қоспағанда, құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің оннан аз пайызын құрайтын мүлікті нәтижесінде компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді ұлттық компанияның жасасуы туралы шешімді ұлттық компанияның басқармасы қабылдайды.

      3. Құны қоғам активтері құнының жалпы мөлшерінің жиырма бес және одан да көп пайызын құрайтын мүлікті нәтижесінде компания сатып алатын немесе иеліктен шығаратын (сатып алуы немесе иеліктен шығаруы мүмкін) мәмілені немесе жиынтығында бір-бірімен өзара байланысты мәмілелерді жалғыз акционері ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг болып табылатын ұлттық компанияның жасасуы туралы шешімді ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің директорлар кеңесі қабылдайды.

      Ескерту. 180-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      181-бап. Ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді басқару

      1. Ұлттық басқарушы холдингті, ұлттық холдингті тарату, қайта құру және оның атауын өзгерту туралы шешімді Қазақстан Республикасы Үкіметі қабылдайды.

      2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен ұлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акциялары мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестері осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша берілуі мүмкін.

      2-1. Бәсекелес ортаға беру ұсынылатын, акцияларының пакеті (жарғылық капиталға қатысу үлестері) тікелей немесе жанама түрде ұлттық басқарушы холдингтерге, ұлттық холдингтерге тиесілі акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер тізбесі Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен айқындалады.

      3. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің директорлар кеңесінің құрамына мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті органның, мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның, тиісті саланың уәкілетті органының және Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша өзге де мемлекеттік органдардың өкілдері кіреді.

      4. Акционерлердің жалпы жиналысы үшін белгіленген, ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер акционерлерінің жалпы жиналысының ерекше құзыретіне "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 36-бабы 1-тармағының 6) және 14) тармақшаларында көрсетілген мәселелерді қоспағанда, осы Заңның 36-бабында көрсетілген мәселелер жатады.

      5. "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 53-бабы 2-тармағының 15-1) тармақшасында көрсетілген мәселені қоспағанда, осы Заңның 53-бабының 2-тармағында көрсетілген мәселелерден басқа ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің директорлар кеңесінің ерекше құзыретіне мынадай мәселелер:

      1) аудиттi жүзеге асыратын аудиторлық ұйымды айқындау;

      2) штат санын бекіту;

      3) еншілес ұйымдардың стратегияларын және даму жоспарларын, іс-шаралар жоспарларын әзірлеу кезінде олардың бірыңғай (оның ішінде еншілес ұйымдар қызметінің салалары бойынша) қаржы, инвестициялық, өндірістік-шаруашылық, ғылыми-техникалық саясатын қалыптастыру;

      4) іс-шаралар жоспарын, сондай-ақ оның орындалу есептерін бекіту;

      5) іс-шаралар жоспарларының іске асырылуын бағалау;

      6) тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты айқындау;

      7) қоғам акцияларды сатып алған жағдайда олардың құнын белгiлеу әдiстемесін және әдiстемесiне енгізілетін өзгерiстердi бекiту;

      8) активтердiң бiр бөлігін немесе бiрнеше бөлiгiн қоғамға тиесiлi барлық активтердiң жиырма бес және одан да көп пайызын құрайтын сомада беру арқылы қоғамның өзге де заңды тұлғаларды құруға немесе олардың қызметiне қатысуы туралы шешiм қабылдау;

      9) холдингтің және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу пайыздан астамы тікелей немесе жанама түрде холдингке меншік құқығымен тиесілі ұйымдардың активтерін бәсекелес ортаға беру қағидаларын бекіту жатады.

      9) тармақшада көзделген қағидалар осы Заңның 10-тарауының 2-параграфында белгіленген нормалар ескеріле отырып қабылданады.

      10) алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің атқарушы органының құзыретіне "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңында көзделген мәселелер және акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлесінің) он және одан да көп пайызы қоғамға тиесілі заңды тұлға акционерлерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының құзыретіне жататын қызмет мәселелері бойынша шешімдер қабылдау кіреді.

      6. Ұлттық басқарушы холдингтердің (Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда), ұлттық холдингтердің директорлар кеңестерінің айрықша құзыретіне сатып алуды бақылау жөніндегі орталықтандырылған қызметтің сандық құрамын, өкілеттік мерзімін, жұмыс тәртібін айқындау, оның басшысы мен жұмыскерлерін тағайындау және олардың өкілеттіктерін тоқтату, оның жұмыскерлеріне еңбекақы төлеудің мөлшері мен өзге де шарттарын айқындау мәселелері де жатады.

      Ескерту. 181-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 202-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      182-бап. Мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдарды корпоративтік басқару

      Ескерту. 182-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді басқару жөніндегі қызметті үйлестіру үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі жанынан корпоративтік басқару мәселелері жөніндегі мамандандырылған кеңестер құрылуы мүмкін.

      Корпоративтік басқару мәселелері жөніндегі мамандандырылған кеңестер туралы ережені және олардың құрамын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

      2. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен келісу бойынша мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайды.

      3. Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқарудың үлгілік кодексін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.

      Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқарудың үлгілік кодексіне сәйкес корпоративтік басқару кодекстерін бекітеді, сондай-ақ кемінде үш жылда бір рет корпоративтік басқаруға тәуелсіз бағалау жүргізеді, оның нәтижелерін акционерлік қоғамдардың интернет-ресурсында орналастырады.

      Ескерту. 182-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      183-бап. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыру бойынша бюджеттік инвестицияларды пайдалануы

      1. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестицияларды жүзеге асыру кезінде акциялардың мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығын жүзеге асырмайтын бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешіміне сәйкес ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер акцияларының эмиссиясын төлей алады.

      Ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің және ұлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке кіретін акционерлік қоғамдардың бюджеттік инвестициялық жобаны іске асыру туралы есебін ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг тоқсан сайын ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің директорлар кеңесінің қарауына және бюджеттік бағдарламаның әкімшісіне ұсынады.

      2. Ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыру үшін шығарған акциялар мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның шотына жатқызылады.

      Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган ұлттық басқарушы холдинг, ұлттық холдинг шығарған акцияларды ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің акциялардың мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығын жүзеге асыратын уәкілетті органға береді.

      3. Бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыруға арналған ақша ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің құрамына кіретін акционерлік қоғамдардың орналастыратын акцияларын төлеуге түскен, ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің атқарушы органы, сондай-ақ ұлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке кіретін акционерлік қоғамдардың атқарушы органы осы бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуы үшін жауаптылықта болады.

      184-бап. Акциялары ұлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке, сондай-ақ ұлттық компанияларға тиесілі ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың қызметін жоспарлау

      1. Ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер және ұлттық компаниялар ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын және іс-шаралар жоспарларын әзірлейді.

      Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму жоспарлары Қазақстан Республикасының стратегиялық және бағдарламалық құжаттары негізінде он жылға әзірленеді.

      Іс-шаралар жоспарлары олардың даму жоспарларын іске асыруы мақсатында бес жыл мерзімге әзірленеді.

      2. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму жоспарлары:

      1) олардың стратегиялық бағыттарын, мақсаттарын, қызметі нәтижелерінің көрсеткіштерін айқындайды;

      2) акциялары (жарғылық капиталдағы қатысу үлестері) өздеріне тиесілі заңды тұлғалардың даму стратегиялары, оның ішінде ұлттық компаниялардың даму жоспарлары ескеріле отырып әзірленеді.

      Қазақстан Республикасы Президентінің елдегі жағдай мен ішкі және сыртқы саясаттың негізгі бағыттары туралы Қазақстан халқына Жолдауының ережелері ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын түзету үшін негіз болып табылуы мүмкін.

      Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

      3. Іс-шаралар жоспарлары:

      1) инвестицияларды, табыстарды, шығыстарды, қарыздарды, дивидендтерді және басқа да мәліметтерді қоса алғанда, мақсаттарды, міндеттерді, нәтижелер көрсеткіштерін және қаржы-шаруашылық қызметінің көрсеткіштерін қамтиды;

      2) акциялары (жарғылық капиталдағы қатысу үлестері) өздеріне тиесілі заңды тұлғалардың, оның ішінде ұлттық компаниялардың даму жоспарларын ескере отырып әзірленеді.

      4. Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, мемлекет акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының жобалары Қазақстан Республикасының стратегиялық және бағдарламалық құжаттарында баяндалған мақсаттар мен міндеттерге сәйкестігі, сондай-ақ әлеуметтiк-экономикалық даму болжамында көрсетiлген бюджет параметрлерiне сәйкестiгi тұрғысынан мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уәкiлеттi органмен келісіледі.

      5. Ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын олардың директорлар кеңесі бекітеді.

      Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын олардың директорлар кеңесі бекітеді.

      6. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларын және мемлекет акционерi болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар үшiн іс-шаралар жоспарларын әзiрлеу мен бекiту тәртiбiн мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      7. Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму жоспарларының іске асырылуын бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.

      Мемлекет акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының іске асырылуын бағалауды олардың директорлар кеңесі жүзеге асырады.

      Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және мемлекет акционерi болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердiң, ұлттық холдингтердiң, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының iске асырылу мониторингi мен оны бағалау тәртiбiн мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарларының және мемлекет акционерi болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердiң, ұлттық холдингтердiң, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларының орындалуы бойынша есептi ұсыну тәртiбiн мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      8. Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму жоспарларының іске асырылуының нәтижелілігі мен тиімділігі үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың бірінші басшылары жауапты болады.

      Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын әзірлеуге, олардың іске асырылуының нәтижелілігі мен тиімділігіне, сондай-ақ олардың орындалуы туралы есептің уақтылы ұсынылуына Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың атқарушы органдары жауапты болады.

      Акционері ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер болып табылатын ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарларын әзірлеуге, орындауға ұлттық компаниялардың атқарушы органдары жауапты болады.

      9. Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық компаниялар қызметінің нәтижелерін тыңдауды акциялардың мемлекеттік пакетін иелену және пайдалану құқығын жүзеге асыратын мемлекеттік орган жыл сайынғы негізде жүзеге асырады.

      Акционерлері ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер болып табылатын ұлттық компаниялар қызметінің нәтижелерін тыңдауды ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің директорлар кеңесі жыл сайынғы негізде жүзеге асырады.

      Акционері Ұлттық әл-ауқат қоры болып табылатын ұлттық компанияларды қоспағанда, ұлттық компаниялардың қызметін тыңдау нәтижелері туралы есеп осы тармаққа сәйкес мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті органға және мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға табыс етіледі.

      Ескерту. 184-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.02.01 № 551-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      185-бап. Ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді және ұлттық компанияларды қоспағанда, мемлекет бақылайтын жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің және акционерлік қоғамдардың қызметін жоспарлау

      1. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер бес жылға арналған даму жоспарларын әзірлейді.

      2. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарлары Қазақстан Республикасының стратегиялық және бағдарламалық құжаттарында жазылған мақсаттар мен міндеттерге және әлеуметтік-экономикалық даму болжамында көрсетілген бюджет параметрлеріне сәйкес әзірленеді және оларды мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің директорлар кеңестері (байқау кеңестері) бекітеді.

      Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларын әзірлеу және бекіту тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      3. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының іске асырылуын бағалауды олардың директорлар кеңестері (байқау кеңестері) жүзеге асырады.

      Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының іске асырылуын мониторингілеу мен бағалау тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларының орындалуы бойынша есепті ұсыну тәртібін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      4. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларын әзірлеуге, олардың іске асырылуының нәтижелілігі мен тиімділігіне, сондай-ақ олардың орындалуы туралы есептің уақтылы ұсынылуына Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардың және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің атқарушы органдары жауапты болады.

      5. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер қызметінің нәтижелерін тыңдауды акциялардың мемлекеттік пакетін (жарғылық капиталдағы қатысу үлесін) иелену және пайдалану құқығын жүзеге асыратын мемлекеттік орган мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті органға және мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға тыңдаудың есебін ұсына отырып, жыл сайынғы негізде жүзеге асырады.

      6. Акционері (қатысушысы, сенімгерлік басқарушысы) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып табылатын, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, олардың іске асырылуын мониторингтеу және бағалау, сондай-ақ олардың орындалуы жөніндегі есептер тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 185-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      186-бап. Акционерлік қоғам (жауапкершілігі шектеулі серіктестік) табысының бір бөлігін алуға акционердің (жауапкершілігі шектеулі серіктестікке қатысушының) құқықтарын мемлекеттің іске асыруы

      Акционерлік қоғам (жауапкершілігі шектеулі серіктестік) акцияларының мемлекеттiк пакетiн (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерін) иелену және пайдалану құқығын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен акционерлердің (қатысушылардың) жылдық жалпы жиналысын өткізу кезінде акционерлік қоғамның (жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің) таза табысының бір бөлігін Қазақстан Республикасының Үкіметі пайыздық қатынаста белгілеген мөлшерде дивидендтерді (табысты) төлеуге бағыттау үшін шаралар қабылдайды.

      Осы баптың күші мемлекеттің "Астана" халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығына сәйкес тіркелген заңды тұлғалардың құрылтайшысы (қатысушысы, салымшысы, акционері, мүшесі) ретінде әрекет ету жағдайларына "Астана" халықаралық қаржы орталығының актілеріне қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

      Акционерлік қоғамдардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің дивидендтерінің (кірістерінің) көлемін, коммуналдық меншіктегі акциялардың мемлекеттік пакеттерін (жарғылық капиталдағы қатысу үлесін) жергілікті атқарушы орган белгілейді.

      Ескерту. 186-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      12-1-тарау. Ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы ұлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке, ұлттық компанияға тікелей немесе жанама түрде тиесілі ұйымдардың тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу ерекшеліктері

      Ескерту. 12-1-тарау алып тасталды – ҚР 08.06.2021 № 48-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      6-БӨЛІМ. ЖЕКЕ ТҰЛҒАЛАРҒА ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА ТИЕСІЛІ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІЛЕРГЕ ҚҰҚЫҚТАРДЫ ШЕКТЕУ
13-тарау. ЖЕКЕ ТҰЛҒАЛАРҒА ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА ТИЕСІЛІ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІЛЕРГЕ АУЫРТПАЛЫҚ САЛУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ИЕЛІКТЕН ШЫҒАРУ

      187-бап. Жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тиесілі стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу не оларды иеліктен шығару тәртібі

      1. Жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тиесілі стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу не оларды иеліктен шығару осы бапта, осы Заңның 188-бабында және Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалатын тәртіппен Қазақстан Республикасы Үкіметінің рұқсат беру туралы шешімінің негізінде мүмкін болады.

      2. Қазақстан Республикасының Үкіметі ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісілген, тиісті саланың уәкілетті органының салалық қорытындысы негізінде стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға немесе оларды иеліктен шығаруға рұқсат беру туралы не осындай рұқсат беруден бас тарту туралы шешім қабылдайды.

      3. Стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға немесе оларды иеліктен шығаруға рұқсат беруден бас тарту туралы шешім, егер осындай ауыртпалық салу немесе иеліктен шығару Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын, оның ішінде елдің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасы жасасқан халықаралық келісімдерді сақтамауға әкеп соғатын жағдайларда қабылданады.

      Стратегиялық объектілерге ауыртпалық салуға не оларды иеліктен шығаруға рұқсат беруден бас тарту осы тармаққа сәйкес бас тарту себептерінің дәлелді негіздемелерін қамтымауы мүмкін.

      4. Стратегиялық объектіге ауыртпалық салуға не оларды иеліктен шығаруға рұқсат беруден бас тартуға Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленуші) не кепіл ұстаушысы, банкроттықты немесе оңалтуды басқарушысы шағымдана алады.

      5. Стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленуші) орналастырылатын акциялардың санын көрсете отырып, Қазақстан Республикасы Үкіметінің рұқсат беру туралы шешімінің негізінде бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында жария етілген акцияларды орналастырады.

      6. Осы баптың 5-тармағында көрсетілген акциялармен бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында одан әрі мәмілелер жасасу, бір тұлға немесе аффилиирленген тұлғалар бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында эмитенттің дауыс беретін акциялары жалпы санының жиырма пайызынан астамын құрайтын акциялар сатып алатын жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасы Үкіметінің рұқсатын талап етпейді.

      Бағалы қағаздардың ұйымдастырылмаған нарығында стратегиялық объектілерге жататын акциялармен мәмілелер жасасу кезінде мәмілелер эмитенттің дауыс беретін акциялары жалпы санының бес пайызынан аспайтын мөлшерде жасалған жағдайда Қазақстан Республикасы Үкіметінің рұқсаты талап етілмейді.

      7. Стратегиялық объектiнiң кепiл ұстаушысы, оңалтуды және банкроттықты басқарушылар кепiлге салынған осы мүлiктi иелiктен шығару туралы шешiмдi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң иелiктен шығарудың ерекше шарттарын және стратегиялық объектiнi сатып алушыларға қойылатын қосымша талаптарды белгiлей отырып, рұқсат беру туралы шешiмiнiң негiзiнде қабылдайды.

      Кепілге салынған мүлікті сот актісінің негізінде иеліктен шығару Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен белгіленген иеліктен шығарудың ерекше шарттары және кепілге салынған мүлікті (стратегиялық объектіні) сатып алушыларға қойылатын қосымша талаптар бойынша жүзеге асырылады.

      Стратегиялық объектіні иеліктен шығарудың ерекше шарттарын және оларды сатып алушыларға қойылатын қосымша талаптарды белгілеу жөніндегі ұсыныстарды мүдделі мемлекеттік органдар тиісті саланың уәкілетті органына ұсынады.

      Ескерту. 187-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      188-бап. Жеке тұлғаларға және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тиесілі стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу не оларды иеліктен шығару рәсімі

      1. Стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленуші) стратегиялық объектілерге ауыртпалық салуға не оларды иеліктен шығаруға рұқсат алу үшін тиісті саланың уәкілетті органына мынадай құжаттарды:

      1) мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша өтінішті;

      2) заңды тұлға үшiн – заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу (қайта тіркеу) туралы анықтаманы және жарғының нотариат куәландырған көшiрмесiн;

      3) жеке тұлға үшін – жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін;

      4) стратегиялық объектіні иеліктен шығару жөнінде мәміле жасауға негіз болатын не оған үшінші тұлғаның құқықтарымен ауыртпалық салуға әкеп соғатын шарттың жобасын;

      5) стратегиялық объектіге меншік құқығын немесе өзге де мүліктік құқықтарды растайтын құжаттың нотариат куәландырған көшірмесін;

      6) стратегиялық объектінің нарықтық құнын айқындайтын, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес осы объектіні бағалау туралы есепті;

      7) түпкілікті сатып алушыға дейінгі стратегиялық объектіні болжамды сатып алушы туралы мәліметтерді;

      8) жарияланған акцияларды орналастырған жағдайда стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленуші) жарияланған акциялардың шығарылымын және оған енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен бірге акциялар шығарылымының проспектісін мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің көшірмелерін де табыс етеді;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында аудитті міндетті түрде өткізу белгіленген заңды тұлғалар соңғы қаржы жылының аудиторлық есебінің түпнұсқасын немесе нотариат куәландырған көшірмесін де табыс етеді. Егер өтініш ағымдағы жылдың 1 маусымына дейін берілсе, онда соңғы қаржы жылының алдындағы қаржы жылының аудиторлық есебінің түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі ұсынылады. Аудиторлық есептің түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі, егер заңды тұлға ағымдағы қаржы жылында құрылса не заңды тұлға өткен қаржы жылында құрылса және өтініш ағымдағы жылғы 1 маусымға дейін берілген болса, ұсынылмайды;

      10) директорлар кеңесінің немесе байқау кеңесінің шешімін (болған жағдайда);

      11) банктің кредиттік комитетінің шешімін;

      12) ауыртпалық салынатын мүлікке кепілдің (ауыртпалық салудың) жоқ немесе бар екендігі туралы растауды;

      13) стратегиялық объектінің меншік иелерінің пайыздық арақатынастағы құрылымын;

      14) стратегиялық объект сенімгерлік басқаруда болған жағдайда стратегиялық объектінің меншік иесінің стратегиялық объектіні иеліктен шығаруға немесе ауыртпалық салатын тұлғаны көрсете отырып, үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға жазбаша рұқсатын табыс етеді.

      Оңалтуды немесе банкроттықты басқарушы тиісті саланың уәкілетті органына осы тармақтың 1), 2), 4), 6) және 7) тармақшаларында көрсетiлген құжаттарды, сондай-ақ борышкерге қатысты оңалту рәсiмдерi қолданылғаны туралы (банкроттық рәсімі жүргiзiлгенi туралы) сот актiсiн, мүлiктi иелiктен шығарудың (сатудың) болжамды бағасын және борышкердiң мүлкiн (стратегиялық объектiнi) иелiктен шығаруға немесе үшiншi тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салуға кредиторлар комитетiнiң жазбаша келiсiмiн тапсырады.

      2. Стратегиялық объектінің кепіл ұстаушысы кепілге салынған мүлікті иеліктен шығаруға рұқсат алу үшін тиісті саланың уәкілетті органына осы баптың 1-тармағының 1), 2), 4) және 6) тармақшаларында көрсетілген құжаттарды, сондай-ақ кепіл шартын, кепілге салынған мүлікті иеліктен шығарудың (сатудың) болжамды бағасын, стратегиялық объектіні әлеуетті сатып алушыларға қойылатын талаптарды ұсынады.

      Сот актісінің негізінде әрекет ететін сот орындаушысы тиісті саланың уәкілетті органына осы баптың 1-тармағының 1), 4) және 6) тармақшаларында көрсетілген құжаттарды, сондай-ақ кепіл шартын және (немесе) сот актісін, кепілге салынған мүлікті иеліктен шығарудың (сатудың) болжамды бағасын, стратегиялық объектіні әлеуетті сатып алушыларға қойылатын талаптарды ұсынады.

      3. Стратегиялық объектіге ауыртпалық салуға негіз болатын шартта тараптардың құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ стратегиялық объектінің сақталуын және оны одан әрі пайдалануды қамтамасыз ету жөніндегі талаптар міндетті түрде қамтылуға тиіс.

      Стратегиялық объектіні иеліктен шығару жөніндегі мәмілені жасауға негіз болған не оған ауыртпалық салуға әкеп соққан шарттың талаптарын өзгертуге ниет білдірген жағдайда, стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленушісі) тиісті саланың уәкілетті органына осы бапта және осы Заңның 187-бабында айқындалатын тәртіппен қайтадан жүгінеді.

      Кепіл ұстаушының стратегиялық объектіге ауыртпалық салуына негіз болған шартқа сәйкес кепілге салынған мүлікті (стратегиялық объектіні) иеліктен шығаруды жүзеге асыруға ниет білдірген жағдайда, кепіл ұстаушы тиісті саланың уәкілетті органына осы баптың 1-тармағында белгіленген тәртіппен жүгінеді.

      4. Стратегиялық объектілерге ауыртпалық салуға не оларды иеліктен шығаруға берілген өтініштерді қарау және Қазақстан Республикасы Үкіметінің олар бойынша шешім қабылдауы құжаттар тиісті саланың уәкілетті органына келіп түскен күннен бастап қырық бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүзеге асырылуға тиіс. Тиісті саланың уәкілетті органы осы баптың 1-тармағында айқындалған құжаттардың толық топтамасын алған күн құжаттардың келіп түскен күні болып есептеледі.

      Стратегиялық объектiлердің меншiк иелерiнiң (құқық иеленушiлерінiң), оңалтуды немесе банкроттықты басқарушылардың стратегиялық объектіге ауыртпалық салу не оны иелiктен шығару туралы өтiнiштерiн қарау тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      5. Стратегиялық объектілерге ауыртпалық салуға рұқсат беру немесе оны беруден бас тарту туралы шешімді Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды және ол қаулы түрінде ресімделеді.

      6. Тиісті саланың уәкілетті органы Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдаған шешім туралы өтініш берушіні шешім шығарылған күннен бастап бес күндік мерзімде жазбаша хабардар етуге міндетті.

      7. Тиісті саланың уәкілетті органы стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу немесе оларды иеліктен шығару жөнінде жасалатын мәмілелер мониторингін жүзеге асырады.

      Ескерту. 188-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      189-бап. Стратегиялық объектілерді мемлекет меншігіне алу

      Стратегиялық объектілер осы Заңның 5-тарауында көзделген тәртіппен мемлекет меншігіне алынуы мүмкін.

      190-бап. Стратегиялық объектілердің мониторингі

      Стратегиялық объектілердің мониторингі Қазақстан Республикасының экономиканың стратегиялық маңызы бар салаларындағы меншіктің мемлекеттік мониторингі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      14-тарау. ЖЕКЕ ТҰЛҒАЛАРҒА ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА ТИЕСІЛІ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІЛЕРДІ САТЫП АЛУҒА ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БАСЫМ ҚҰҚЫҒЫ

      191-бап. Жеке тұлғаға немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаға тиесілі стратегиялық объектіні сатып алуға Қазақстан Республикасының басым құқығын қолдану шарттары

      1. Жеке тұлға немесе мемлекеттiк емес заңды тұлға стратегиялық объектiнi иелiктен шығару бойынша мәміле жасасуға ниет бiлдiрген, сондай-ақ стратегиялық объектiге өндiрiп алу қолданылған немесе стратегиялық объектiнi оңалтуды немесе банкроттықты басқарушы иелiктен шығарған не кепiл ұстаушы кепiлге салынған мүлiктi (стратегиялық объектiнi) сот тәртiбiнен тыс өткiзген не стратегиялық объектiге сот актiсiнiң негiзiнде өндiрiп алу қолданылған жағдайларда, Қазақстан Республикасы осы тарауда айқындалған шарттармен стратегиялық объектiге ие болудың басым құқығына ие болады.

      2. Қазақстан Республикасының атынан стратегиялық объектіні сатып алуға басым құқықты Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе оның тапсырмасы бойынша ұлттық басқарушы холдинг іске асырады.

      Ескерту. 191-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      192-бап. Стратегиялық объектіні сатып алуға Қазақстан Республикасының басым құқығын іске асыру тәртібі

      1. Тиісті саланың уәкілетті органы Қазақстан Республикасы Үкіметінің стратегиялық объектіні сатып алуға басым құқықты іске асыру туралы шешімінің жобасын қажетті бюджет қаражатын бөлу негіздемесімен бірге Республикалық бюджет комиссиясының қарауына ұсынады.

      Республикалық бюджеттік комиссия тиісті шешім қабылдайды. Республикалық бюджеттік комиссияның ұсынымдары мен ұсыныстары Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына ұсынылады.

      2. Қазақстан Республикасының Үкіметі Республикалық бюджеттік комиссия шешім қабылдаған кезден бастап отыз жұмыс күнінен аспайтын мерзімде стратегиялық объектіге ие болудың басым құқығын пайдалану туралы шешім қабылдауы мүмкін.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің стратегиялық объектіге ие болудың басым құқығын пайдалану туралы шешімі осы құқықты пайдалану себептерінің дәлелді негіздемелерін қамтымауы мүмкін.

      3. Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдаған шешімнің қорытындылары туралы тиісті саланың уәкілетті органы стратегиялық объектіні иеліктен шығаруды жүргізетін тұлғаны шешім шығарылған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей жазбаша түрде хабардар етеді.

      4. Стратегиялық объектінің меншік иесі (құқық иеленуші) шарт жасалғанға дейін кез келген уақытта стратегиялық объектіні иеліктен шығарудан бас тарта алады. Меншік иесі (құқық иеленуші) стратегиялық объектіні иеліктен шығарудан бас тартқан жағдайда оған ие болуға мемлекеттің басым құқығын іске асыру тоқтатылады.

      5. Бюджет процесiн ескере отырып, стратегиялық объектiлердi сатып алу мерзiмдерi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң стратегиялық объектiні сатып алуға басым құқықты пайдалануы туралы Қазақстан Республикасының Үкiметi шешiм қабылдаған кезден бастап он екi айдан аспауға тиiс.

      Оңалтуды немесе банкроттықты басқарушы стратегиялық объектiлердi сатқан кезде оларды сатып алу мерзiмдерi "Оңалту және банкроттық туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгiленген оңалту рәсiмiн немесе банкроттық рәсімін жүргiзу мерзiмдерiнен аспауға тиiс.

      6. Стратегиялық объектiге өндiрiп алу қолданылған немесе банкроттық, оңалту туралы iс бойынша iс жүргiзу қозғалған жағдайларда, стратегиялық объектiлердiң меншiк иелерi (құқық иеленушiлерi) стратегиялық объектiге өндiрiп алуды қолдану туралы хабарламаны алған кезден бастап немесе соттың банкроттық, оңалту туралы iс қозғау жөніндегі ұйғарымының көшiрмесiн алған кезден бастап бес жұмыс күнi iшiнде тиісті саланың уәкiлеттi органын стратегиялық объектiге өндiрiп алуды қолдану немесе банкроттық, оңалту туралы iстер бойынша iс жүргiзудiң қозғалғаны туралы жазбаша хабардар етуге мiндеттi. Хабардар ету жөнiндегi мiндеттердi сақтамау осы Заңның 195-бабында көзделген салдарларға алып келеді.

      Қазақстан Республикасының Үкiметi осы бапта көзделген тәртiппен стратегиялық объектiге ие болуға басым құқықты iске асырады.

      Стратегиялық объектiге өндiрiп алуды қолдану немесе стратегиялық объектiнi мүліктік масса құрамында иелiктен шығару Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң стратегиялық объектiге ие болуға басым құқықты iске асыру немесе басым құқықты iске асырудан бас тарту туралы шешiмi алынғаннан кейiн жүргiзiледi.

      7. Өндiрiп алуды стратегиялық объектiге айналдыру немесе стратегиялық объектiнi мүліктік массасы құрамында иелiктен шығару кезінде Қазақстан Республикасы басым құқықты iске асырудан бас тартқан жағдайларда стратегиялық объектiнi иелiктен шығару "Оңалту және банкроттық туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 192-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.02.17 № 564-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.12.2015 № 435-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 290-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      193-бап. Нарықтық құнды айқындау

      1. Стратегиялық объектіні сатып алудың басым құқығын іске асыру кезінде стратегиялық объектінің нарықтық құны өтелуге жатады.

      2. Стратегиялық объектінің нарықтық құны стратегиялық объектіні сатып алудың басым құқығын іске асыру кезінде мемлекет ие болатын мүлікті осы Заңның 206-бабының қағидаларына сәйкес бағалау негізінде айқындалады.

      194-бап. Мемлекет сатып алған стратегиялық объектілерді басқару

      Қазақстан Республикасының Үкіметі сатып алынған стратегиялық объектілерді осы Заңның 114-бабының қағидалары бойынша акцияларды төлеуге немесе мемлекеттің жүз пайыздық қатысуымен арнайы құрылған заңды тұлғаның не ұлттық басқарушы холдингтің, ұлттық холдингтің немесе ұлттық компанияның жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде береді.

      195-бап. Стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу немесе оларды иеліктен шығару және стратегиялық объектілерді сатып алудың басым құқығы туралы ережелерді бұзудың салдарлары

      Стратегиялық объектілерге құқықтарды иеленушінің стратегиялық объектілерге үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салу немесе оларды иеліктен шығару және стратегиялық объектілерді сатып алудың басым құқығы туралы талаптарды бұза отырып жасаған мәмілесін сот ол жасалған кезден бастап жарамсыз деп тануы мүмкін.

      Ескерту. 195-бап жаңа редакцияда - ҚР 27.02.2017 № 49-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-БӨЛІМ. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ЕСЕПКЕ АЛУ, МҮЛІКТІҢ МОНИТОРИНГІ, ОНЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНЫЛУЫН БАҚЫЛАУ
15-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ ЕСЕПКЕ АЛУ, МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІ БАСҚАРУ ТИІМДІЛІГІНІҢ МОНИТОРИНГІ, ОНЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІҢ ПАЙДАЛАНЫЛУЫН БАҚЫЛАУ

      196-бап. Мемлекеттік мүлікті есепке алу және мемлекеттік мүлікті басқару тиімділігінің мониторингі туралы жалпы ережелер

      1. Мемлекеттік мүлікті есепке алу мемлекеттік мүлікті бақылау және тиімді пайдалану мақсаттары үшін жүзеге асырылады. Мемлекеттік мүлікті есепке алу туралы деректер мемлекеттік мүліктің тізіліміне енгізілуге тиіс.

      2. Мемлекеттік мүлікті, оның ішінде мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың басқару тиімділігінің мониторингі мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық мүдделерін қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

      3. Осы тараудың қағидаларында Қазақстан Республикасының және әкімшілік-аумақтық бөліністердің мемлекеттік мүлкін есепке алу тәртібі, мемлекеттік мүліктің тізілімін түзудің және оның жұмыс істеуінің негізгі принциптері, сондай-ақ есепке алу объектілерінің құрамын, тізбесін, олар туралы мәліметтерді жинау, өңдеу және өзекті ету тәртібін айқындайды.

      Есепке алу объектілері туралы мәліметтерді өзекті ету мемлекеттік мүліктің құрамы туралы нақты, объективті және оған барабар ақпаратты есепке алу деректерінде көрсетуге мүмкіндік беретін жаңарту, толықтыру, өзгерту және өзге де іс-қимылдар арқылы жүзеге асырылады.

      197-бап. Мемлекеттік мүлікті есепке алудың түрлері

      1. Мемлекеттік мүлікті мемлекеттік мүлік тізілімі нысанында бірыңғай орталықтандырылған есепке алуды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.

      2. Осы Заңның 210 – 212-баптарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік мүлікті ведомстволық есепке алуды мемлекеттік мүлік тізіліміне есепке алу объектілері туралы мәліметтерді беретін тиісті саланың уәкілетті органдары жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Мемлекеттік мүлік тізілімінде мемлекеттік мүліктің түрлері бойынша – республикалық және коммуналдық мүлікті бөлек есепке алу, ал жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару деңгейлері бойынша облыстық және аудандық коммуналдық мүлікті, сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқарудың коммуналдық мүлкін бөлек есепке алу жүзеге асырылады.

      Осы Заңның 17-тарауында көзделген жағдайларды қоспағанда, коммуналдық мүлікті есепке алуды мемлекеттік мүлік тізілімінде көрсету үшін жергілікті атқарушы органдар және аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдерінің аппараттары ұйымдастырады.

      Ескерту. 197-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңымен.

      198-бап. Мемлекеттік мүлікті есепке алудың және мемлекеттік мүлікті басқару тиімділігі мониторингінің объектілері

      1. Мемлекеттік мүлік тізілімінің есепке алу объектілері:

      1) мемлекеттік заңды тұлғалар және оларға бекітіліп берілген мүлік;

      2) жер пайдаланудағы жер учаскелері;

      3) акционерлік қоғамдардың мемлекетке тиесілі акциялары және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталындағы мемлекетке тиесілі қатысу үлестері;

      4) мемлекетке тиесілі ұлттық мәдени игілік объектілері;

      5) мемлекетке тиесілі зияткерлік меншік құқығы объектілері;

      5-1) мемлекетке тиесілі ақпараттандыру объектілері;

      6) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

      7) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган бекiтетiн мемлекеттiк мүлiк тiзiлiмiн жүргiзу қағидаларында айқындалған мемлекеттiк мүлiктiң өзге де түрлерi (санаттары) болып табылады.

      2. Мемлекеттік мүлікті есепке алу объектілері туралы деректер осы объектілерді сипаттайтын мәліметтер болып табылады. Мемлекеттік мүлікті есепке алу объектіні басқа объектілерден айырып тануға мүмкіндік беретін жеке сипаттамаларын көрсете отырып, есепке алу объектісінің сипаттамасын қамтуға тиіс.

      3. Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегі мемлекеттік мүлікті есепке алуды тиісті саланың уәкілетті органы жүзеге асырады.

      4. Осы тараудың қағидалары мемлекеттік немесе жергілікті қазынаны құрайтын мүлікке қолданылмайды. Бұл мүлікті есепке алу Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      5. Мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын есепке алуды Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен мемлекеттік материалдық резерв саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.

      6. Реквизициялау тәртібімен мемлекетке өткен мемлекеттік мүлікті есепке алу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      7. Мемлекеттік мүлікті басқару тиімділігі мониторингінің объектілері:

      1) мемлекеттік кәсіпорындар;

      2) мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді қоса алғанда, мемлекет қатысатын заңды тұлғалар, оның ішінде Ұлттық әл-ауқат қорын қоспағанда, акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар;

      3) мемлекеттік мүлік құрамына кіретін, оның ішінде сенімгерлік басқарудағы, жалдаудағы, концессиядағы не мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарты бойынша берілген мүліктің барлық түрлері болып табылады.

      Ескерту. 198-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.02.01 № 551-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 31.10.2015 № 380-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2023 № 50-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      199-бап. Мемлекеттік мүліктің тізілімінде көрсетілетін мәліметтер

      1. Мемлекеттік мүліктің тізілімінде мемлекеттік мүлікті есепке алу объектісі бойынша мынадай мәліметтер:

      1) объектіні сәйкестендіруге мүмкіндік беретін оның сипаттамасы;

      2) объектінің белгілі бір мемлекеттік емес заңды тұлғаға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаға немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаға шартқа сәйкес тиесілігі немесе бекітіліп берілуі туралы мәліметтер;

      3) объектінің баланстық құны;

      4) мүлікке үшінші тұлғалардың құқықтарымен салынған ауыртпалықтың болуы туралы мәліметтер және ауыртпалықтар салу түрі;

      5) объектінің күтіп ұсталуына немесе сақталуына жауапты тұлғалардың реквизиттері;

      6) объектіге құқықтардың туындау және тоқтатылу негіздері, ал Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мемлекеттік мүлікке құқықтарды міндетті түрде тіркеу жағдайында – объектіні және (немесе) оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы мәліметтер көрсетіледі.

      2. Есепке алу объектілері үшін мемлекеттік мүліктің тізілімінде көрсетілетін қосымша мәліметтердің құрамына ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің және ұлттық компаниялардың даму жоспарлары, мемлекеттік кәсіпорындардың, мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің, оның ішінде мемлекет акционері болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың іс-шаралар жоспарлары, даму жоспарлары және олардың орындалуы туралы есептер кіреді.

      Мемлекеттік мүлікті есепке алу объектілері үшін мемлекеттік мүліктің тізілімінде көрсетілетін қосымша мәліметтердің құрамы мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу қағидаларында айқындалады.

      3. Мемлекеттік мүліктің тізіліміне мәліметтердің сапалы және уақтылы ұсынылуы үшін мемлекеттік кәсіпорындардың басшылары, мемлекет қатысатын акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің атқарушы органдарының басшылары жауаптылықта болады.

      Ескерту. 199-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      200-бап. Мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу

      1. Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдары мемлекеттік мүлікті басқаруға және оның сақталуына бақылау жасауға байланысты шешімдер қабылдау кезінде мемлекеттік мүлік тізілімінің деректерін пайдаланады.

      2. Мемлекеттік мүліктің тізіліміне есепке алу тіркеу және ақпараттық мақсаттарды жүзеге асыруға арналған және оның құқық белгілеушілік немесе құқық куәландырушылық мәні болмайды.

      3. Мемлекеттік мүліктің тізілімін мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган құқықтық кадастр деректері, сондай-ақ жер ресурстарын басқару, мемлекеттік статистика, салықтың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз ету, бағалы қағаздар нарығын реттеу және қадағалау, бәсекелестікті қорғау және монополистік қызметті шектеу мәселелері жөніндегі орталық атқарушы органдардың және басқа да орталық атқарушы органдардың, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың мәліметтері базасында мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен қалыптастырады және жүргізеді. Бұл деректер мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган белгілеген нысанда, көлемде және кезеңділікпен мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға берілуге жатады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      4-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      4. Мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу кезінде облыс, республикалық маңызы бар қала, астана, аудан (облыстық маңызы бар қала) және аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ деңгейіндегі республикалық және коммуналдық мүлік объектілері бөлек есепке алуға жатады.

      Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) және аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің коммуналдық мүлкі мемлекеттік мүлік тізілімінде облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының және аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдері аппараттарының есепке алуына жатады.

      5. Мемлекеттік мүліктің тізіліміне мемлекеттік заңды тұлғалардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың атаулы тізбесі кіреді. Мемлекеттік заңды тұлғаларды және мемлекет қатысатын заңды тұлғаларды құру, қайта ұйымдастыру, тарату, қайта тіркеу, атауларын өзгерту мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу қағидаларында белгіленген тәртіппен мемлекеттік мүліктің тізіліміне есепке алынуға жатады.

      6. Мемлекеттік заңды тұлғалар есепке алу объектілері деректерінің мемлекеттік мүлік тізіліміне енгізілуін, сондай-ақ мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган белгілеген бірыңғай мерзімде, бірыңғай әдістеме және деректер пішімі бойынша мемлекеттік мүлікке түгендеу, паспорттау және қайта бағалау жүргізілуін қамтамасыз етуге міндетті. Мемлекеттік мүлікті түгендеу мемлекеттік мүліктің нақты бар екенін анықтауды, сондай-ақ ескерілмеген және бекітіп берілмеген мемлекеттік мүлікті анықтауды және оны одан әрі мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіп беруді қамтамасыз етуге тиіс.

      7. Мемлекеттік мүлік тізілімінің деректері мемлекетке тиесілі.

      8. Мемлекеттік органдар, заңды және жеке тұлғалар мемлекеттік мүлік тізілімінің деректерін пайдаланушылар болып табылады. Мемлекеттік мүлік тізілімінің деректеріне қол жеткізуді мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператор мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталы арқылы қамтамасыз етеді.

      9. Мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператор:

      1) мемлекеттік мүлік тізілімін жүргізу үшін қажетті бағдарламалық қамтылымды әзірлеу, ендіру және жаңғырту жөніндегі жобаны басқаруды жүзеге асырады;

      2) мемлекеттік мүлік тізілімін жүргізудің техникалық және бағдарламалық құралдарының үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;

      3) мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталының жұмыс істеуін және оны қолдап отыруды қамтамасыз етеді;

      4) мемлекеттік мүліктің тізілімін пайдаланушыларға Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасына сәйкес ақпараттық жүйелерді қолдана отырып, электрондық қызметтер көрсетеді;

      5) мемлекеттік мүліктің тізілімін пайдаланушылардың мемлекеттік мүлік тізілімінің деректеріне қолжетімділігін қамтамасыз етеді;

      6) мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы мемлекеттік органдарға консультациялық және практикалық көмек көрсетеді;

      7) мемлекеттік мүлікті есепке алуды жүзеге асыру кезінде техникалық жобаларды басқару функциясын жүзеге асырады;

      8) мемлекеттік мүліктің тізіліміне есепке алу объектілері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізеді;

      9) мемлекетке, квазимемлекеттік сектор субъектілеріне тиесілі, тізбесін мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган бекітетін немесе мемлекеттің, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің оларға қатысты мүліктік құқықтары бар бағалы қағаздарды номиналды ұстаушының функциясын жүзеге асырады;

      9-1) уәкілетті органның лицензиясынсыз аударым операцияларын: электрондық нысанда мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталын пайдалана отырып, сауда-саттықты жүргізуге байланысты операцияларға қызмет көрсету үшін жеке және заңды тұлғалардың төлемдер мен ақша аударымдары бойынша тапсырмаларын орындауды жүзеге асырады;

      10) мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң өзіне сенімгерлік басқаруға берілген активтерін тиісінше пайдалану жай-күйінде ұстайды;

      11) мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң өзіне сенімгерлік басқаруға берілген мүлкін басқару және пайдалану жөніндегі, сондай-ақ мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнің Қазақстан Республикасының мемлекеттік-жекешелік әріптестік саласындағы заңнамасына сәйкес жекеше әріптестерге берілген активтерін мониторингтеу жөніндегі функцияларды жүзеге асырады;

      12) мемлекеттік мүлік тізіліміне мемлекеттiк мүлік жөніндегі уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң өзіне сенімгерлік басқаруға берілген активтері жөнінде мәліметтер енгізеді.

      Мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператордың осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2) және 3) тармақшаларында көрсетілген функцияларын мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның шешімі бойынша, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ұқсас функцияларды орындау үшін айқындалған, жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заңды тұлға жүзеге асыруға құқылы.

      Мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператордың мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасау тәртібі мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқару шартында айқындалады.

      10. Мемлекеттік мүліктің тізілімін қалыптастыруға және жүргізуге арналған шығыстарды қаржыландыру тиісті бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 200-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      201-бап. Мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу тәртібі

      1. Мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу:

      1) тізілімге есепке алу объектісі туралы деректерді енгізу;

      2) есепке алу объектісі туралы деректерді өзекті ету;

      3) есепке алу объектісін тізілімнен алып тастау арқылы жүзеге асырылады.

      2. Объектіні мемлекеттік мүліктің тізіліміне қосу осы Заңның 199-бабында көзделген мәліметтерді тізілімге енгізуді білдіреді.

      3. Есепке алу объектісіне мемлекеттің құқықтарының тоқтатылуына байланысты оны тізілімнен алып тастаған кезде осы объектіні байқау тоқтатылады.

      Есепке алу объектісін бір мемлекеттік органның басқаруынан екіншісіне беру, сондай-ақ мемлекеттік және мемлекеттік емес заңды тұлғалар мен жеке тұлғаларға иеленуге және (немесе) пайдалануға беру есепке алу объектісін тізілімнен алып тастауға негіз болып табылмайды.

      Мемлекеттік мүліктің тізілімінен алып тасталған есепке алу объектісі туралы деректер тізілім деректері базасының мұрағатына ауыстырылады.

      4. Мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу қағидаларын, мемлекеттік органдардың өзара іс-қимыл жасау және пайдаланушыларға одан мәліметтер ұсыну тәртібін қоса алғанда, мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 201-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      202-бап. Мемлекеттік мүлікті басқару тиiмдiлiгiн бағалау және мемлекеттік мүліктің пайдаланылуын бақылау

      1. Мемлекеттік мүлікті басқару тиiмдiлiгiн бағалау мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      2-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      2. Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік заңды тұлғалар мүлкінің сақталуын және ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік кәсіпорындардың даму жоспарының орындалуын бақылауды тиісті саланың уәкілетті органы немесе жергілікті атқарушы органдар не аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдерінің аппараттары жүзеге асырады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!

      3-тармақтың осы редакциясы ҚР 11.07.2017 № 90-VI Заңына сәйкес (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) халық саны екі мың адамнан көп аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін – 01.01.2018 бастап қолданысқа енгізілді (халық саны екі мың адам және одан аз аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер үшін 01.01.2020 дейін ҚР 01.03.2011 "Мемлекеттік мүлік туралы" Заңының 25.12.2017 датадағы архивтік нұсқасын қараңыз).

      3. Мемлекеттік мүліктің мақсатқа сай пайдаланылуын бақылауды және артық, пайдаланылмайтын не мақсатқа сай пайдаланылмайтын мүлікті алып қоюды республикалық мүлікке қатысты – мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган, коммуналдық мүлікке қатысты жергілікті атқарушы органдар немесе аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдерінің аппараттары Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде айқындалатын тәртіппен жүзеге асырады.

      4. Мемлекеттік мүліктің пайдаланылуын бақылауды жүзеге асыру жөніндегі әдістемелік басшылықты мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.

      Ескерту. 202-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 90-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптың 1-т. 1) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      16-тарау. МЕМЛЕКЕТ ЖЕКЕЛЕГЕН НЕГІЗДЕР БОЙЫНША САТЫП АЛАТЫН НЕМЕСЕ ИЕЛІКТЕН ШЫҒАРАТЫН МҮЛІКТІ БАҒАЛАУ

      203-бап. Мемлекет жекелеген негіздер бойынша сатып алатын немесе иеліктен шығаратын мүлікті бағалау туралы жалпы ережелер

      1. Осы тараудың қағидалары стратегиялық объектіні сатып алуға басым құқықты іске асыру, мемлекет меншігіне алу, реквизициялау, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару, мүлікті жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде не акционерлік қоғамдардың акцияларын сатып алу ақысына беру, мемлекеттік заттай гранттарды табыс ету, мемлекеттік мүлікті дербес білім беру ұйымына өтеусіз беру кезінде мүлікті бағалауға қолданылады.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген негіздер бойынша мемлекет сатып алатын немесе иеліктен шығаратын мүлікті бағалауды "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бағалаушы жүргізеді.

      3. Бағалаушыға сыйақы төлеу бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

      4. Бағалау нәтижелерінің дәйектілігі туралы даулар Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен шешіледі.

      5. Мемлекеттің мүлікке құқықтарға ие болуы және олардың тоқтатылуы, мемлекеттік мүлікті иеленуге және (немесе) пайдалануға беру кезінде туындайтын мүлікті бағалау жөніндегі қатынастарға "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңының қағидалары қолданылады.

      Ескерту. 203-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 21.07.2015 № 337-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      204-бап. Мемлекет жекелеген негіздер бойынша сатып алатын немесе иеліктен шығаратын мүлікті бағалаушыны айқындау тәртібі

      Осы Заңның 203-бабының 1-тармағында көзделген негіздер бойынша мемлекет сатып алатын немесе иеліктен шығаратын мүліктің жекелеген түрлері үшін бағалаушы Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес айқындалады.

      205-бап. Мемлекет меншігіне алу кезінде мемлекет сатып алатын мүлікті бағалаудың ерекшеліктері

      1. Мемлекет меншігіне алынатын мүлікке бағалау жүргізу кезінде осы мүліктің алдағы мемлекет меншігіне алу туралы хабарландырудың нәтижесінде өзгеруі ескерілместен оның нарықтық құны белгіленуге тиіс.

      2. Мемлекет меншігіне алынатын мүліктің меншік иесінің талап етуі бойынша мемлекет меншігіне алынатын мүліктің өтем төлеу күнгі құнына бағалау жүргізілуге тиіс. Бағалаушыға сыйақы төлеу бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

      3. Мемлекет меншігіне алынатын мүлік құнының өтемін өзге мүлікпен төлеу кезінде меншік иесіне мемлекет меншігіне алынатын мүліктің орнына берілетін мүлікті бағалау осы Заңның 203 және 204-баптарының қағидалары бойынша жүргізілуге тиіс.

      Ескерту. 205-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      206-бап. Стратегиялық объектіні сатып алуға басым құқықты іске асыру кезінде мемлекет сатып алатын мүлікті бағалау ерекшеліктері

      1. Стратегиялық объектіні сатып алуға басым құқықты іске асыру кезінде мемлекет сатып алатын мүлікке бағалау жүргізу кезінде осы Заңның 188-бабының 1-тармағына сәйкес стратегиялық объектінің меншік иесі табыс еткен стратегиялық объектіні бағалау туралы есепте айқындалған стратегиялық объектінің нарықтық құны, мемлекеттің стратегиялық объектіні сатып алудың басым құқығын іске асыруы туралы хабарландырудың нәтижесінде оның өзгеруі ескерілмей белгіленуге тиіс.

      2. Алып тасталды - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3. Стратегиялық объектінің меншік иесінің талап етуі бойынша стратегиялық объектінің өтем төлеу күнгі құнына бағалау жүргізілуге тиіс. Бағалаушыға сыйақы төлеу бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

      Ескерту. 206-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      207-бап. Реквизициялау кезінде мемлекет сатып алатын мүлікті бағалау ерекшеліктері

      1. Реквизициялау кезінде бағалаушыны Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес реквизициялауды жүргізетін уәкілетті орган айқындайды.

      2. Реквизициялау кезінде мүлікті бағалауды реквизициялауды жүргізетін уәкілетті орган бекітеді.

      3. Реквизицияланатын мүлікті бағалау және оның құнын өтеу мөлшерін айқындау тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

      208-бап. Мүлікті мемлекет мұқтажы үшін алып қою кезінде мемлекет ие болатын мүлікті бағалау ерекшеліктері

      1. Мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесіне немесе өзге де жылжымайтын мүлікке бағалау жүргізу кезінде осы мүліктің нарықтық құны осы Заңның 63-бабының 2-тармағында көрсетілген қаулыны қабылдау нәтижесінде оның өзгеруі ескерілмей белгіленуге тиіс.

      Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті бағалау, бағалау қызметі саласындағы уәкілетті орган бекітетін бағалау стандартына сәйкес жүргізіледі.

      2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің меншік иесінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушының атқарушы органға жіберілетін талабы бойынша мемлекет мұқтажы үшін иеліктен шығарылатын мүліктің өтем төлеу күнгі құнына бағалау жүргізілуге тиіс.

      3. Өтемді ақшадан өзгеше мүлікпен ұсыну кезінде оны бағалау осы Заңның 203 және 204-баптарының қағидалары бойынша жүргізілуге тиіс.

      Ескерту. 208-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      209-бап. Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде не акционерлік қоғам акцияларының төлеміне берілетін мемлекеттік мүлікті бағалау ерекшеліктері

      1. Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде не акционерлік қоғам акцияларының төлеміне берілетін мемлекеттік мүліктің құнын бағалаушы растауға тиіс.

      2. Мүлікті пайдалану құқығын жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің жарғылық капиталына мүліктік салым ретінде не акционерлік қоғам акцияларының төлеміне беру кезінде осы салымның мөлшері немесе акциялар төлемінің мөлшері Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 59-бабы 1-тармағының қағидалары бойынша және "Акционерлік қоғамдар туралы" және "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасының заңдары бойынша осындай мүлікті пайдаланғаны үшін төлеммен айқындалады.

      17-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІҢ ҚҰРАМЫНА ЖЕКЕЛЕГЕН НЕГІЗДЕР БОЙЫНША ТҮСКЕН МҮЛІКТІ ЕСЕПКЕ АЛУ ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

      210-бап. Мемлекеттік мүліктің құрамына жекелеген негіздер бойынша түскен мүлікті есепке алу ерекшеліктері

      1. Осы тарауда көзделген мүлікті есепке алу ерекшеліктері мынадай:

      1) тәркілеу;

      2) сот актілерінің негізінде заттай айғақтарды мемлекет кірісіне айналдыру;

      3) мәдени құндылықтарға жататын заттардан тұратын көмбелерді табу;

      4) мемлекеттік қызметшілердің және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес өзіне сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер қабылдайтын өзге де адамдардың, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерінің осы Заңның 216-бабының 1-тармағында көрсетілген сыйлықтарды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға беруі;

      5) республикалық мүліктің құрамына - Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен, оның iшiнде мемлекет пайдасына бас тартудың кедендік режимiнде ресiмделген тауарлар мен көлiк құралдарын өтеусіз беру;

      6) коммуналдық меншікке түскен жылжымайтын затты соттың иесі жоқ деп тануы;

      7) өсиет бойынша мұрагерлік;

      8) иесіз қалған мүліктің мемлекетке өтуі;

      9) олжаның мемлекетке өтуі;

      10) қараусыз қалған жануарлардың мемлекетке өтуі;

      11) мүлікті коммуналдық меншік құрамына өтеусіз беру (сыйға тарту);

      12) мәдени құндылықтарға жататын заттардан тұрмайтын көмбелерді табу негіздері бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүліктерге қолданылады.

      2. Осы Заңның 15-тарауының қағидалары, осы мүлік дереу жойылуға немесе өткізілуге жататын жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік мүліктің құрамына жекелеген негіздер бойынша түскен мүлікті есепке алуға қолданылады. Мұндай жағдайларда осы мүлік туралы мәліметтер есепке алынуға жатады, бірақ мемлекеттік мүліктің тізіліміне ұсынылмайды.

      Ескерту. 210-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      211-бап. Мемлекеттік мүліктің құрамына жекелеген негіздер бойынша түскен мүлікті есепке алуды, сақтауды және одан әрі пайдалануды жүзеге асыратын органдар

      1. Мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган республикалық меншiкке айналдырылған (түскен) мынадай мүлiкті:

      1) тәркіленген мүлікті;

      1-1) "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекет кірісіне айналдырылған, басқарушы компанияға берілген мүлікті (активтерді);

      2) сот актілерінің негізінде мемлекет кірісіне айналдырылған заттай айғақтарды;

      3) мәдени құндылықтарға жататын заттардан тұратын көмбелерді;

      4) осы Заңның 216-бабының 1-тармағында көрсетілген, мемлекеттік қызметшілер және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес өзіне сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер қабылдайтын өзге де адамдар, сондай-ақ олардың отбасы мүшелері берген сыйлықтарды;

      5) республикалық меншікке Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өтеусіз өткен мүлікті, оның iшiнде мемлекет пайдасына бас тартудың кедендік режимiнде ресiмделген тауарлар мен көлiк құралдарын есепке алу, сақтау, бағалау және одан әрi пайдалану жөнiндегi жұмысты ұйымдастырады.

      2. Аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары коммуналдық меншікке айналдырылған (түскен) мынадай мүлікті:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен иесі жоқ деп танылған;

      2) мұрагерлік құқығы бойынша мемлекетке өткен, сондай-ақ иесіз қалған мүлікті;

      3) олжаларды;

      4) қараусыз қалған жануарларды;

      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен коммуналдық меншікке өтеусіз өткен мүлікті, оның ішінде мемлекет пайдасына бас тартудың кедендік режимінде ресімделген тауарлар мен көлік құралдарын;

      6) мәдени құндылықтарға жататын заттарды қамтымайтын көмбелерді (қазыналар үлесін);

      7) тәркіленген;

      8) сот актілері негізінде мемлекеттің кірісіне айналдырылған заттай дәлелдемелерді есепке алу, сақтау, бағалау және одан әрі пайдалану жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

      2-1. Мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган немесе аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары оларға қатысты есепке алуды, сақтауды және одан әрі пайдалануды жүзеге асыратын, жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүлік түрлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында көрсетілген негіздер бойынша түскен мүлікті одан әрі пайдалану, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларды қоспағанда, оны өткізу арқылы жүзеге асырылады.

      4. Осы бапта көрсетілген негіздер бойынша мемлекет алған мүлікті заңды және жеке тұлғаларға уақытша пайдалануға беруге тыйым салынады.

      Ескерту. 211-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.01.2014 № 164-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      212-бап. Мемлекеттік мүліктің құрамына жекелеген негіздер бойынша түскен мүлікті есепке алу және сақтау қағидалары

      1. Мүлiктi есепке алу:

      1) тиiстi сот актілерi;

      2) нотариус беретiн, мемлекеттiң мұрагерлiкке құқығы туралы куәлiк;

      3) кедендiк ресiмдеу аяқталғаннан кейiн мемлекет пайдасына бас тартудың кедендік режимiне сәйкес мәлiмделген кедендік жүк декларациясы;

      4) мемлекеттің меншiк құқығы туындағанын растайтын өзге де құжаттар негiзінде жүзеге асырылады.

      2. Мүлiк тiзiмдеу, бағалау және (немесе) қабылдау-беру актiсi негiзiнде беріледi. Мүлiктi тiзiмдеу, бағалау және (немесе) қабылдау-беру актiсi онда көрсетiлген тараптардың санына қарай жасалады.

      3. Мүлікті тізімдеу, бағалау және (немесе) қабылдау-беру актілерін есепке алу үшін актілерді есепке алу кітабы жүргізіледі. Актілерді есепке алу кітабында мүлікті тізімдеу, бағалау және (немесе) қабылдау-беру актілері олардың түсуіне қарай тіркеледі. Жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік мүліктің құрамына түскен мүлікті есепке алуды жүргізу тәртібін, мүлікті тізімдеу, бағалау және (немесе) қабылдау-беру актілерінің және актілерді есепке алу кітабының нысанын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      4. Осы баптың қағидалары бойынша мемлекетке түскен мүлікті сақтау осы Заңның 211 және 213-баптарында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген талаптарға сәйкес жүргізіледі.

      213-бап. Мемлекеттік мүліктің құрамына жекелеген негіздер бойынша түскен мүлікті өткізу

      1. Мемлекет жекелеген негіздер бойынша сатып алған мемлекеттік мүлікті өткізу мынадай тәртіп сақтала отырып жүргізіледі:

      1) мемлекеттік сатып алу туралы шарт (комиссия шарты) негізінде сауда ұйымдары арқылы:

      жарамдылық (сақталу) мерзімі шектелген азық-түлік тауарлары;

      бұрын пайдалануда болған өнеркәсіп тауарлары (көлік құралдарынан, антикварлық бұйымдар мен тауарлардан басқа) өткізіледі;

      2) қор биржасындағы сауда-саттықта бағалы қағаздар өткізіледі;

      3) осы бөліктің 1) тармақшасында көрсетілмеген өзге де мүлік аукциондарда өткізіледі.

      Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, аукциондарда екінші сауда-саттық нәтижелері бойынша өткізілмеген мүлік мемлекеттік сатып алу туралы шарт (комиссия шарты) негізінде сауда ұйымдары арқылы өткізуге беріледі.

      Ең төмен баға бойынша өткізілмеген мүлікті пайдалану және жою тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      2. Осы баптың қағидалары бөлшектелген көлiк құралдарына, өнеркәсiптік және өзге де жабдықтар объектілеріне, аяқталмаған құрылысқа не мәнi жағынан ұқсас басқа мүлiкке пайдаланылады. Көрсетілген мүлік қосалқы бөлшектер, құрылыс материалдары немесе қара және түсті металдардың сынықтары ретiнде бағаланады және өткізіледі.

      3. Осы бапта көрсетілген мүлікті өткізуден түскен қаражат Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес бюджет кірісіне немесе Білім беру инфрақұрылымын қолдау қорына есепке жатқызылады.

      4. Мүлiктi есепке алуға, бағалауға, сақтауға, жөнелтіп жiберуге, оны сатуды ұйымдастыруға және одан әрi пайдалану жөнiндегi өзге де шығындарға байланысты шығыстар Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      5. Сот мүлiктің мемлекет меншiгiне түсуіне негіз болған актiнің күшін жойған (тиiстi бөлiгін өзгерткен) жағдайда мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы органдар мүлiктi заттай қайтаруды жүргiзедi. Егер мүлiк Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен өткізілген болса, оның құнын өтеу оны өткізуден алынған қаражат шегiнде жүргiзіледi.

      Залалдар Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 9-бабының 4-тармағына сәйкес өтелуге жатады.

      Ескерту. 213-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      214-бап. Тарихи, ғылыми, көркемдік немесе өзге де мәдени құндылығы бар мүлікке құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері

      1. Тарихи, ғылыми, көркемдік немесе мәдени құндылығы болуы мүмкін мүлікті "Мәдениет туралы" және "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылатын тарихи-мәдени мұра мәселелері жөніндегі арнайы комиссия және ұлттық мәдени игілік объектілерінің айрықша режимі жөніндегі сараптама комиссиясы қарайды.

      2. Тарихи, ғылыми, көркемдік немесе мәдени құндылыққа жатқызылған мүлiк тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша мемлекеттік мұражайларға өтеусiз берiлуі мүмкін.

      Ескерту. 214-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.11.2020 № 370-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      215-бап. Ақшаға, бағалы металдарға, асыл тастарға және олардан жасалған бұйымдарға құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері

      1. Ақша түріндегі мүлік Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес бюджет кірісіне немесе Білім беру инфрақұрылымын қолдау қорына есепке жатқызылады.

      Шетел валютасы операция жасалған күнi белгiленген валюта айырбастаудың нарықтық бағамы бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң филиалдары арқылы бюджет кiрiсiнің есебіне жатқызылады. Жекелеген негiздер бойынша мемлекет меншiгiне айналдырылған, айырбасталмайтын шетел валютасын қабылдау, сақтау, өткізу тәртібін, сондай-ақ оларды өткізуден түскен ақшаны бюджет есебіне жатқызу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi белгiлейдi.

      2. Ақша түрiндегi мүлiктi Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне және олардың филиалдарына берудi осындай мүлiктi алған орган мүлiктiң сомасы, берілу уақыты және алушысы көрсетілген беру туралы хабарламаны уәкiлетті органға жiбере отырып жүргiзедi.

      3. Мемлекеттік мүліктің құрамына түскен салымдар (депозиттер) сомасын банктер Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес номиналды түрде толық көлемде бюджет кірісіне немесе Білім беру инфрақұрылымын қолдау қорына аударады.

      4. Бағалы металдар, асыл тастар және олардан жасалған бұйымдар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне жiберiледi және тапсырылады.

      Мемлекет меншiгіне жекелеген негiздер бойынша айналдырылған (түскен) бағалы металдарды, асыл тастарды және олардан жасалған бұйымдарды тасымалдау, қабылдау, есепке алу, бағалау, сақтау және өткізу тәртiбiн Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің келісімі бойынша мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган белгiлейді.

      Бағалы металдардан жасалған сыйлықтарды сараптауды және оларды өткізгенге дейін сақтауды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады.

      5. Осы баптың қағидалары лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері бойынша ақшалай ұтыс түрiндегі мүлікке қолданылады. Лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері бойынша заттай ұтыстың құнын лотерея операторы болып табылатын тұлға бюджет кірісінің есебіне жатқызады.

      Лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін беру тізімдеме актісі бойынша жүргізіледі, онда лотереяның атауы, лотерея операторының атауы, тираждың нөмірі немесе атауы (болған кезде), жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу күні және орны (болған кезде), лотерея билетінің, электрондық лотерея билетінің нөмірі және ұтыс мөлшері көрсетіледі.

      Ескерту. 215-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 09.04.2016 № 496-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      216-бап. Сыйлықтарға құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері

      1. Мемлекеттік қызметшілер немесе "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес өзіне сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер қабылдайтын өзге де адамдар және олардың отбасы мүшелері сыйға тартушының пайдасына әрекеттері (әрекетсіздігі) үшін алған сыйлықтар, егер мұндай әрекеттер аталған адамдардың қызметтік өкілеттіктеріне кірсе немесе олар лауазымдық жағдайына байланысты осындай әрекеттерге (әрекетсіздікке) ықпал етсе не аталған адамдар мен олардың отбасы мүшелері хабардар етілмей келіп түскен сыйлықтар, сондай-ақ жұмыстағы жетістіктері және басқа да сіңірген еңбегі үшін табыс етілетін сыйлықтарды қоспағанда, оларға және олардың отбасы мүшелеріне хаттамалық және басқа да ресми іс-шаралар кезінде берілген (табыс етілген) сыйлықтар мемлекетке берілген сыйлықтар болып есептеледі және Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен және мерзімдерде оларды мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға өтеусіз беру арқылы мемлекеттік мүліктің құрамына түседі.

      2. Сыйлықты мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға берген адам жоғары тұрған лауазымды адамды хабардар ете отырып, оны "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес айқындалған құны бойынша мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органмен жасалатын сатып алу-сату шарты негізінде сатып алуға құқылы.

      3. Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті орган сыйлықты тапсырған адам сатып алудан жазбаша бас тартқаннан кейін ғана үшінші тұлғаларға сыйлықты өткізуге құқылы.

      4. Сыйлықтарды сатудан түскен ақша республикалық бюджетке аударылады.

      Ескерту. 216-бап жаңа редакцияда – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      217-бап. Сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын талаптарға сәйкес келмейтін азық-түлiк шикізатына, тамақ өнімдеріне және өзге де мүлікке құқықтарды тоқтату ерекшеліктері

      Сапасы мен қауiпсiздiгiне нормативтiк құжаттарда қойылатын талаптарға сәйкес келмейтін азық-түлiк шикiзатын, тағамдық өнiмдерді, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына және санитариялық-эпидемиологиялық қағидалар мен нормаларға және гигиеналық нормативтерге сәйкес келмейтiн, сәйкестендіру құралдарынсыз өткізілетін темекi бұйымдарын және шығарылған елi белгісіз құрамында темекi бар басқа да бұйымдарды, сондай-ақ тасымалдауға, сақтауға, өткізуге, санитариялық-эпидемиологиялық сараптама мен сертификаттауды жүргiзуге байланысты шығындары өздерінің бағалау құнынан асып түсетiн тауарлардың шамалы партияларын және өзге де мүлiктi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы органдар құратын комиссия жояды.

      Қажет болған жағдайларда комиссияның құрамына санитариялық-эпидемиологиялық қызметтiң қызметкерлерi және жергiлiктi атқарушы органдар мен басқа да мүдделi ұйымдардың өзге де мамандары тартылуы мүмкін.

      Ескерту. 217-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 31.12.2021 № 100-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      218-бап. Мемлекет меншігіне айналдырылған (түскен) тұрғын үйлерге құқықтарды жүзеге асыру ерекшеліктері

      Осы Заңның 19-бабында көрсетілген жекелеген негіздер бойынша мемлекет меншігіне айналдырылған (түскен) тұрғын үйлер мемлекеттік тұрғын үй қорына енгізіледі.

      Мемлекет меншігіне жекелеген негіздер бойынша түскен тұрғын үйлерді одан әрі пайдаланудың тәртібі "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

      Ескерту. 218-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      18-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

      219-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      1. Осы Заң, алғашқы ресми жарияланғанынан кейін екі жыл өткен соң қолданысқа енгізілетін 15-тарауды қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

      1) "Мемлекеттік кәсіпорын туралы" 1995 жылғы 19 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңы (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 9-10, 66-құжат; № 24, 164-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 183-құжат; № 13-14, 205-құжат; 1998 ж., № 23, 429-құжат; 1999 ж., № 22, 789-құжат; № 23, 916-құжат; 2001 ж., № 10, 126-құжат; 2002 ж., № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 11, 71-құжат; 2004 ж., № 11-12, 65-құжат; 2006 ж., № 12, 71-құжат; № 15, 95-құжат; 2007 ж., № 4, 33-құжат; № 9, 67-құжат; № 18, 143-құжат; № 19, 148-құжат; 2008 ж., № 24, 126-құжат; 2009 ж., № 15-16, 76-құжат; № 18, 86-құжат; № 23, 112-құжат);

      2) "Жекешелендіру туралы" 1995 жылғы 23 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 163-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 189-құжат; 1999 ж., № 21, 786-құжат; № 23, 916-құжат; 2000 ж., № 21, 396-құжат; 2001 ж., № 8, 52-құжат; 2002 ж., № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 6-құжат; № 11, 56-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2007 ж., № 1, 4-құжат).

      3. Тіркеуші органдар осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін мүліктік кешендер ретінде жекешелендірілген мемлекеттік кәсіпорындарға қатысты мемлекеттік кәсіпорын қызметінің тоқтатылуы туралы жазбаны осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде мемлекеттік мүліктің сатушысы табыс еткен, мүлікті сатып алу-сату шарты және беру актісі негізінде енгізеді.

      4. Орман шаруашылығын жобалау саласындағы қызметті жүзеге асыратын, өз қызметін 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін жүзеге асыра алатын мемлекеттік кәсіпорындарды қоспағанда, осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін құрылған, өздерінің қызмет түрлері осы Заңда көзделмеген мемлекеттік кәсіпорындар осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес таратылуға, қайта құрылуға немесе жекешелендірілуге тиіс.

      220-бап. Осы Заңды іске асыру жөніндегі шаралар

      1. Қазақстан Республикасының Үкіметі және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары мемлекеттік мүлік бойынша қабылданған нормативтік құқықтық актілерді осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай мерзімде осы Заңға сәйкес келтіру жөнінде шаралар қабылдасын.

      2. Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап екі жыл ішінде мемлекеттік мүліктің тізілімін жүргізу тәртібі мен мемлекеттік мүліктің тізілімін жасау жөніндегі іс-шаралар жоспарын бекітсін және осы іс-шаралар жоспарының орындалуын қамтамасыз етсін.

      Қазақстан Республикасының
Президенті 		Н. Назарбаев

On State property

Law of the Republic of Kazakhstan dated 1 March 2011 № 413-IV.

      Unofficial translation

      This Law determines legal regime of state property, legal basis of management of state property, including property that is attached to legal entities and owned by the state shares and stakes of participating in the charter capital of legal entities, legal foundations of acquisition and termination of rights on state property and directed to secure effective realization by the state of rights of owner and possessor of other rights on state property.

SECTION 1.BASIC PROVISIONS ON STATE PROPERTY.
Chapter 1. GENERAL PROVISIONS ON MANAGEMENT OF STATE PROPERTY

Article 1. Basic definitions, used in this Law

      The following basic definitions shall be used in this Law:

      1) District communal legal entity- district state enterprises and district state institutions, created by local executive bodies of districts, cities of regional status;

      2) District communal property- property of a district, city of regional status including budget of a district, city of regional status and other property not attached to district communal legal entities, as well as a property attached to district communal legal entities;

      Article 1 is supplemented by Subparagraph 2-1) from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 11, 2017 № 90-VI (for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, shall be enforced from 01.01.2020).

      2-1) communal property of a city of district significance, village, township, rural district (hereinafter - communal property of local self-government) - property of a city of district significance, village, township, rural district, including the funds of the budget of a city of district significance, village, township, rural district, as well as property assigned and (or) not assigned to communal legal entities of local self-government;

      2-2) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);

      2-3) socio-entrepreneurial corporation - a regional development institution in the form of a joint-stock company, created by decision of local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, the controlling stake of which belongs to the state, which promotes the development of the regional economy;

      2-4) an independent member of the supervisory board - a member of the supervisory board who shall not be affiliated person with this state enterprise on the basis of economic management and has not been a member of it during three years prior to his election to the supervisory board shall not be affiliated person with affiliated persons of this state enterprise; shall not be connected by subordination with officials of this state enterprise on the right of economic management or organizations affiliated persons with this state enterprise and was not connected by subordination with these persons during the three years preceding his election to the supervisory board; shall not be a public servant; does not participate in the audit of this state enterprise as an auditor working as part of an audit organization, and did not participate in such an audit within the three years preceding his election to the supervisory board;

      3) development plan - a document defining the main activity areas and financial-economic activity indicators of a state enterprise, joint-stock company and limited liability partnership, whose control stock (share in the authorized capital) belongs to the state, for a five-year term;

      4) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

      5) Accounting item - a state property, reportable in register of state property;

      6) Privatization- sale by the state of state property to individuals, non-state legal entities within special procedures, established by this Law, with the exception of the sale of state property to the State Islamic Special Financial Company;

      Article 1 is supplemented by Subparagraph 6-1) from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, shall be enforced from 01.01.2020).

      6-1) communal legal entities of local self-government - communal state-owned enterprises and communal state institutions, which property is in communal ownership of a city of district significance, village, township, rural district (communal ownership of local self-government);

      7) Communal legal entities- communal state enterprises and communal state institutions, a property of that belong to communal ownership;

      8) Communal property- a property of an administrative-territorial unit;

      8-1) corporate management - a set of processes ensuring management of the activity of state enterprises and legal entities with state participation and including relations between the owner (shareholder), supervisory board (board of directors), executive authority (board), other authorities of state enterprises and legal entities with state participation and interested parties in the interests of the owner (shareholder);

      9) Priority right of the Republic of Kazakhstan to acquisition of strategic objective - priority right of the Republic of Kazakhstan prior to the third parties to redemption of strategic objective according to market price from individual or non-state legal entity that owns a strategic objective in case of such person’s intention to make transaction on alienation of strategic objective, as well as in case of execution upon strategic objective or alienation of strategic objective to rehabilitation or bankruptcy manager in the composition of property, or sale of pledged property (strategic objective) by pledge without legal proceedings, or execution upon strategic objective on the basis of a court act;

      10) Public enterprise - a profit organization vested by the state with property on a basis of operational management;

      11) State needs- a need on transition of a privately owned property to state property to meet state interests arisen from functions of the state and pursued socially significant goals;

      12) Nationalization- compulsory gratuitous alienation of property belonged to individuals and to non-state legal entities to composition of a property of the Republic of Kazakhstan performed on a basis of the Law of the Republic of Kazakhstan;

      13) an authorized body on management of a relevant branch (sphere) of public administration (hereinafter – an authorized body of a relevant branch) – central executive body or department of a central executive body, determined by the Government of the Republic of Kazakhstan, performing management of a relevant branch (sphere) of public administration and having rights concerning the republican property on conditions, provided for by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan. In cases of transferring the rights concerning the republican property by the Government of the Republic of Kazakhstan to other state bodies, the rules of this Law on the authorized body of a relevant branch shall extend to such state body;

      14) State legal entities – state enterprises and state institutions;

      15) State institution – non-profit organizations created by the state and being funded through a budget or budget (cost estimate) of the National Bank of the Republic of Kazakhstan if additional sources of financing are not determined by the laws of the Republic of Kazakhstan for performing managing, socio-cultural and other non-profit functions;

      16) The right of operational management of state institution or public enterprise (hereinafter—the right of operational management) – corporeal rights of state institutions or public enterprise that received a property from the state as from an owner and performing within the powers, determined by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan in accordance with charter purposes of their activity, tasks of authorized bodies and appointment of ownership to a property, the rights of possession, use and dispose of this property;

      16-1) commission on privatization issues of objects of state property - a collegial body, created by the authorized body for state property management or by a local executive body for preparation and conduct of privatization biddings, provided for by this Law;

      17) State property- republican property and communal property;

      18) Managing a state property- performing by the state (by the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit) of rights to state property and other property rights;

      19) authorized body on state property management (hereinafter referred to as the authorized body on state property) - central executive body, which within its competence manages in the sphere of management of republican property, realization of state rights on republican property, privatization and state monitoring of property in sectors of economy of strategic importance and strategic objects, except for the property assigned to the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      20) Accounting of state property – an ordered collection system and information collation on registration objects for forming a register of state property in accordance with the rules provided in chapter 15 of this Law;

      21) Unified operator in field of registration of state property – legal entity with state participation in authorized capital, defined in a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan that is entrusted with tasks for implementation of a unified technical policy in field of organization and registration of state property, as well as the functions for managing and operating the assets of the territorial divisions of the authorized agency for state property in accordance with the list approved by the authorized agency for state property;

      22) state property register - a unified information automated system for registration of state property, except for the property, being under the operational management of special state bodies, the Armed Forces, other troops and military units of the Republic of Kazakhstan, and state material reserve.

      23) Property rights of the state –rights of state to property including:

      a right to state property;

      other corporeal rights of the state (servitude, lease, gratuitous use of property, and others);

      obligatory rights (rights to claim) of the state;

      exclusive rights to objects of intellectual property belonged to the state;

      inheritance law;

      other property rights of state provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

      24) Conflict of interests – a situation of arising contradiction between a personal interest of a member of a supervisory board and proper discharge of their official duties or legal interests of individuals and legal entities, the state that may lead to harmful consequences of these legitimate interests;

      25) Expropriation of property for state needs – seizure of belonged to individuals or non-state legal entities land plot or other moveable property in connection with a seizure of land plot to composition of state property, requisition, nationalization, produced for state needs in exceptional cases established by the laws of the Republic of Kazakhstan, and subject to fair compensation;

      26) Regional communal legal entities – regional state enterprises and regional state institutions created by local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital;

      27) Regional communal property – property of a region, cities of republican significance, capital including regional budget and other property not allocated to regional communal legal entities and also a property allocated to regional communal legal entities, except district communal property;

      28) Requisition – seizure of property defined in a decision of the state agencies from an owner in behalf of society in cases of natural calamities, accidents, epizootic epidemics, in period of martial or under any other circumstances that have an extraordinary nature with payment to an owner of cost of a property;

      29) Republican legal entities – republican state enterprises and republican state institutions whose property belong to the republican property;

      30) Republican property – property of the Republic of Kazakhstan except a communal property;

      30-1) procurement - purchase by customers on a paid basis of goods, works, services in the manner prescribed by this Law;

      30-2) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      30-3) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      30-4) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      30-5) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      30-6) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);

      31) Strategic objective – property having socio-economic importance for sustainable development of Kazakhstani society, possession and (or) use and (or) dispose of that shall influence on situation of national security of the Republic of Kazakhstan;

      31-1) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      31-2) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);
      31-3) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);

      32) National managing holding – joint stock companies a founder and the only equity holder of that is the Republic of Kazakhstan represented by the Government of The Republic of Kazakhstan created for effective managing of shares (stakes of participating in the charter capital) of national institutions of development, national companies and other legal entities;

      32-1) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022);

      32-2) development plan for national managing holdings, national holdings and national companies - a document that defines and substantiates the mission, vision, strategic goals and objectives of the national managing holding, national holding, national company for a ten-year period;

      33) national development institutes - financial, consulting, innovative, service organizations established by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan in the organizational and legal form of joint stock companies, whose main purpose is implementation of projects in the industrial-innovative development and business support;

      34) National company - created by a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan a joint stock company, controlling stake of that is owned by the state, national managing holding or national holding and carrying out activities in fields of constituting a foundation of national economy;

      35) National holding - joint stock company a founder and the only shareholder of that is the Republic of Kazakhstan represented by the Government of the Republic of Kazakhstan created for effective managing of shares of national company and other joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships unless otherwise provided for by the Laws of the Republic of Kazakhstan;

      36) Right of economic management – corporeal rights of state enterprise on right of economic management that has received a property from the state as owner and carrying out within the limits provided for by Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan, right to possession, use and dispose of this property;

      37) State enterprise on a right of economic management – profit organization allot by the state with property on rights of economic management and responsible for its obligations with all property belonging to it;

      37-1) affiliated persons of a state enterprise on the right of economic management - individuals or legal entities (with the exception of state agencies exercising control and supervisory functions within the powers granted to them), who shall be able directly and (or) indirectly make decisions and (or) provide influence on the decisions made by each other (one of the parties), including due to the concluded deal;

      37-2) action plan - a document defining the main activity areas and financial-economic activity indicators of the national managing holding, the national holding and the national company for a five-year period;

      38) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022).
      Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.02.2012 № 553-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); 07.03.2014 №177-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 13.06.2017 № 69-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2018 № 202-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022); dated 27.12.2021 № 87-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (shall enter into force dated 01.07.2024).

Article 2. Types of state property

      1. A state property shall be recognized in a form of republican property and communal property.

      2. A republican property shall consist of:

      1) a state treasury:

      funds of the republican budget and the National Fund of the Republic of Kazakhstan;

      other state property that is not allocated to republican legal entities;

      2) property that is allocated to state republican legal entities.

      3. A communal property shall consist of:

      1) a local treasury:

      resources of local budget;

      any other communal properties that are not allocated to communal legal entities;

      2) property, allocated communal legal entities.

Article 3. Legislation of the Republic of Kazakhstan on state property

      1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on state property shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law, and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      A legal regime of the state property is provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Republican property may be located outside of the Republic of Kazakhstan, communal property located outside of an administrative-territorial unit or the Republic of Kazakhstan in accordance with international treaties of the Republic of Kazakhstan, a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, and any other grounds within the limits provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. A legal regime of state property of the Republic of Kazakhstan located outside the Republic of Kazakhstan shall be defined by the legislation of foreign country where this property may be located, unless it is otherwise provide for by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan or other laws of the Republic of Kazakhstan.

      4. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes different rules than those contained in this Law, the rules of an indicated treaty shall be applied.

Article 4. Subject of regulation of this Law

      1. This Law shall define rights and obligations of the state in a scope of managing a state property, establish an order of exercising property rights of the state, including possession, use and dispose of this property belonged to the state on basis of ownership, order of acquisition and termination of right to state property including nationalization and privatization of property, and also possession and (or) use the property by individuals or non-state legal entities.

      2. This Law shall establish an order of managing a property attached to state legal entities, shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships, owned by the state and other state property.

      3. Particularities of legal regime of strategic objectives shall be defined by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      3-1. The specifics of exercise of the rights by the state to dispose of unused property shall be established by the Law of the Republic of Kazakhstan “On defense industry and state defense order”, with the exception of other rights established by this Law.

      4. An exercise of rights to funds of the republican budget and the National Fund of the Republic of Kazakhstan shall be regulated by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan. Definition of state property that is provided for by this Law shall apply to use in the Budget Code of the Republic of Kazakhstan definition of state properties with peculiarities provided for by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      Special considerations on exercising by the state of rights to other property referred to state treasury or local treasury shall be established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. An exercise by the state of right to historical and cultural monuments, cultural values shall be regulated by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      6. An exercise by the state of exclusive right on intellectual property shall be regulated by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      7. Provisions of this Law on national managing holding, national holding, national companies and other legal entities of controlled by the state or national managing holdings legal entities shall be applied to the Sovereign Wealth Fund and group of the Sovereign Wealth Fund, and to other legal entities controlled by it, unless otherwise provided for by Law of the Republic of Kazakhstan "On Sovereign Wealth Fund".

      8. The National bank of the Republic of Kazakhstan on behalf of the Republic of Kazakhstan shall independently exercise rights of possession, use and disposal of allocated to him property that is on his balance, and managing a property created by the legal entities of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, also regulation of their activity.

      8-1. The authorized body on regulation, control and supervision of financial market and financial organizations on behalf of the Republic of Kazakhstan independently exercises rights of possession, use and disposal of the property assigned to it, which shall be on its balance sheet, adopts legal acts of individual application in respect of the property assigned to it.

      9. The provisions of this Law applicable to joint-stock companies and limited liability partnerships shall apply to cases of the state acting as a founder (participant, contributor, shareholder, member) of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, including in the part of acquisition by the state of property rights to shares (stakes in the authorized capital), unless the acts of the Astana International Financial Center provide for the possibility of establishing a different procedure between the participants (shareholders) of legal entities.

      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (shall enter into force dated 01.07.2024).

Article 5. Scope of application of this Law

      An enforcement of this Law shall apply to:

      1) State property located in the territory of the Republic of Kazakhstan;

      This wording of Subparagraph 2) with effect from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (current version until 01.01.2020 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, see the archival version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Property" dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2) state bodies, local executive bodies and bodies of local self-government, performing management of state property, state legal entities, and also, in cases, provided for by them - to individuals and non-state legal entities;

      3) Relations on managing a communal property of city of republican significance, capital, state property of special economic zone or industrial zone by state material reserve, taking into account the peculiarities established by the Laws of the Republic of Kazakhstan “On special status of Almaty city”, “On status of the capital of the Republic of Kazakhstan”, “On special economic zones and industrial zones”, “On civil protection".

      Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 6. Principles of managing a state property

      Managing a state property shall be carried out in accordance with the following principles:

      1) legality;

      2) accountability and controllability;

      3) publicity;

      4) effective use of state property for benefit of society;

      5) providing conditions for competition development.

Article 7. Subjects of managing a state property

      1. Depending on type of state property managing a state property shall be carried out by the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit.

      2. The Government of the Republic of Kazakhstan on behalf of the Republic of Kazakhstan shall organize managing a state property and administer republican property.

      This wording of Paragraph 3 with effect from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (current version until 01.01.2020 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, see the archival version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Property" dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. On behalf of an administrative-territorial unit of the region, the city of republican significance, the capital city, the district, the city of regional significance, the management of communal property shall be carried out by local executive body.

      Article 7 is supplemented by Paragraph 4 from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, shall be enforced from 01.01.2020).

      4. On behalf of an administrative-territorial unit of the city of district significance, village, township, rural district, the management of communal property of local self-government shall be carried out by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district in accordance with the competence, established by Article 18-1 of this Law.

      Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph.1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 8.Managing a state property

      1. On managing republican property the Government of the Republic of Kazakhstan shall organize cooperation of state bodies of the Republic of Kazakhstan on their exercising of rights of the Republic of Kazakhstan on republican property within bounds of their authority established by chapter 2 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan, rules and other acts determining status of these state bodies.

      This wording of part one of Paragraph 2 with effect from 01.01.2018 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (current version until 01.01.2020 for cities of regional significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand and less people, see the archival version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Property" dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. On managing communal property, local executive bodies, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall organize cooperation of local executive bodies and local self-government bodies on their exercising of rights to communal property within their competence, established by Chapter 2 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan, provisions and other acts, determining the status of these state bodies.

      Authority of the Government of the Republic of Kazakhstan concerning communal property shall be defined by Article 11 of this Law and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3. Control over the safety of the republican and communal property shall be carried out by state audit and financial control bodies in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state audit and financial control".

      4. State property may be attached to state legal entities on economic management or operational management.

      5. The state (the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit) may be a founder (shareholder, participant) of joint-stock companies, limited liability partnerships, legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, and state legal entities.

      For acting of state on behalf of legal entities of the Republic of Kazakhstan that are commercial organizations as a founder (participant, investor, member) shall not be permitted in any organizational and legal form.

      6. The state (the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit) may be a founder (shareholder, participant) of national fund that is non-profit organization. Creating and activity of national fund and also of non-profit organizations in any organizational and legal form with participation of the state shall be regulated by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 8 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 12.11.2015 № 393-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph.1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 9.Transfer of state property from one type of state ownership to another

      1. Transfer of state property from one type of state ownership to communal property or vice versa shall not entail a termination of rights of the state to property, but shall be basis for termination of rights of the Republic of Kazakhstan to republican property and acquisition of rights to communal property by an administrative-territorial unit, or termination of rights of administrative-territorial unit to communal property and acquisition of rights to republican property by the Republic of Kazakhstan.

      2. The state property assigned to state legal entities, shall be transferred from one type of state ownership to another according to the procedure determined by the central state planning authority.

      Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).
      This version of title of Article 10 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

Article 10. Transfer of communal property from one level of local government and self-government to another one

      This version of part one of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. Communal property shall be divided according to the level of local government and self-government into regional communal property, district communal property and communal property of local self-government.

      District communal property shall include a property that entered state property on grounds provided for by the Articles 23, 24, 26, 30, 31, and 32 of this Law.

      A level of local state government by communal property of city of republican significance, capital shall be equated to a level of local state government of regional communal property. In city of republican significance, capital shall not be created or allocated district level of local state government of communal property. Provided for by this Law authority of district’s local executive bodies on managing a communal property shall be carried out by local executive bodies of city of republican significance, capital, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

      A level of local state government by communal property of city regional significance shall be equated to a level of local state government of district’s communal property.

      Article 10 is supplemented with paragraph 1-1 from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with a population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      1-1. Transfer of district communal property to the communal property of local self-government or vice versa shall not entail termination of the rights of the state to the property, but shall be the reason for termination of the rights of an administrative-territorial unit of the district (the city of regional significance) to the district communal property and acquisition of the rights by an administrative-territorial unit of the city of district significance, village, township, rural district to the communal property of local self-government or termination of the rights of an administrative-territorial unit of the city of district significance, village or township, rural district to the communal property of local self-government and acquisition of the rights by an administrative-territorial unit of the district (the city of regional significance) to district communal property.

      2. Transfer of state property from one level of local state government of communal property to another shall be carried out by a decision of local executive body of a region.

      This version of passage 1 of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. Transfer of the state property, assigned to communal legal entities, from one level of local government and self-government by communal property to another one shall be carried out in the following order:

      1) property complexes of regional communal legal entities, shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships relating to a regional communal property shall be transferred to a level of district communal property on a decision of local executive bodies of region on the basis of request of local executive bodies of district, cities of regional significance;

      2) property of the regional communal legal entities shall be transferred to the level of district communal property on the basis of request of local executive bodies of district, cities of regional significance, on the basis of a decision of local executive bodies of a region;

      3) property complexes of district communal legal entities, shares of joint stock companies and stakes of participating in the charter capital of limited liability partnerships relating to district’s level of communal property shall be transferred to a regional level of communal property on basis of decisions of the local executive bodies of district, cities of regional significance and decision of local executive bodies of a region;

      4) property of regional communal legal entities shall be transferred to a level of regional communal property on the basis of decisions of local executive bodies of district’s, cities of regional significance and decision of local executive bodies of a region;

      Paragraph 3 is supplemented by subparagraph 5) from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      5) property complexes of district communal legal entities, relating to the district level of communal property shall be transferred to the level of communal property of local self-government by the decision of the local executive body of the district (the city of regional significance) on the basis of a petition of the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district (on agreement with the local community meeting);

      Paragraph 3 is supplemented by sub-paragraph 6) from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      6) the property of district communal legal entities shall be transferred to the level of communal property of local self-government on the basis of a petition of the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district (on agreement with the local community meeting) by the decision of the local executive body of the district (the city of regional significance);

      Paragraph 3 is supplemented by sub-paragraph 7) from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.07.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      7) property complexes of communal legal entities of local self-government, relating to the level of communal property of local self-government shall be transferred to the district level of communal property on the basis of the decisions of the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district (on agreement with the local community meeting) and local executive body of the district (the city of regional significance);

      Paragraph 3 is supplemented by sub-paragraph 8) from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.1.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      8) the property of communal legal entities of local self-government shall be transferred to the level of district communal property on the basis of the decisions of the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district (on agreement with the local community meeting) and local executive body of the district (the city of regional significance).

      This version of part one of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. After making a decision on the transfer of state property from one level of local government and self-government to another communal property, a transfer act shall be registered within thirty days, signed by authorized officials of transferring and receiving parties and approved by the heads of local executive bodies of regions, districts, cities of regional significance, as well as the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts.

      The transfer act shall be drawn up in four copies in the Kazakh and Russian languages, two copies for each of the parties involved in registration of the transfer act.

      This version of paragraph 5 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      5. The procedure, established by this Article shall apply to the transfer of communal property, not assigned to state legal entities from one level of local government and self-government to another, unless otherwise provided by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1)of paragraph 1 of Art. 2).

Chapter 2. THE AUTHORITY OF STATE BODIES ON MANAGING A STATE PROPERTY

Article 11. The authority of the Government of the Republic of Kazakhstan

      The Government of the Republic of Kazakhstan shall carry out:

      1) Enforcing policy on effective managing a state property;

      2) Publishing regulatory legal acts in field of managing a state property, within its competence;

      3) Organizing of managing a state property, working out and taking measures for its use, and protection right to state property;

      4) decisionmaking on creation, reorganization and liquidation of republican legal entities, national managing holdings, national holdings, national companies, as well as other joint-stock companies and limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan acts as the sole shareholder (participant);

      5) Taking decisions on issuing or refusal on issuing of permission to encumbrance of strategic objective by rights of third persons or their alienation;

      6) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      7) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      8) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      9) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publications);
      9-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      10) Adopting the decrees on beginning of expropriation of land plot or another immoveable property in connection with a seizure of land plot for state needs or termination of expropriation of land plot or another immovable property in connection with a seizure of land plot for state needs;

      11) take decision on privatization of organizations, that are subjects of natural monopoly or market entities, holding a dominant or monopolistic position on the market;

      12) decide on the transfer of shares of joint-stock companies and stakes in limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan is a shareholder (participant), and strategic facilities owned by the republican property, in payment for shares of a joint-stock company or in the authorized capital of a limited partnership responsibility;

      12-1) take decision on establishment of the state Islamic special financial company, on the issue of state Islamic securities, on the basis of which the sale of state property shall be carried out by the state Islamic special financial company with obligation of its repurchase, on replacement of the property, sold to the state Islamic special financial company, as well as on early redemption and (or) repayment of state Islamic securities in accordance with the terms of the issue of state Islamic securities;

      13) Taking decision on acquisition of shares of joint stock company and stakes of participating in charter capital of limited liability partnership to composition of state property;

      14) Exercising a right of the state as shareholder (participant) to participating in managing national management holdings, national holdings, national companies, other joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the state or vest with this rights authorized body on state property;

      15) take decisions on using material values of state material reserve for regulatory impact on market, assistance to refugees and humanitarian assistance;

      15)-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

      15-2) define the limits of certain types of administrative expenses of national management holdings (except for the National Welfare Fund), national holdings and national companies, the controlling stakes of which are owned by the state, as well as national companies, which are part of national management holdings (except for national companies, which are part of the National Welfare Fund group), national holdings and the mechanism for their monitoring. Limits of certain types of administrative expenses of the National Welfare Fund, as well as national companies that are part of the National Welfare Fund group, shall be approved in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the National Welfare Fund";

      15-3) make a decision on the acquisition of shares, stakes, equity interests and other forms of equity participation in legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, exercise the right of the state as a shareholder (participant, depositor, member) to participate in the management of such legal entities or grant this right to the authorized state property body;

      16) Other powers provided for by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this Law, and other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 №34-V (shall be enforced from the date of its official publication); dated 13.06.2013 № 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2014 № 225-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 04.12.2015 № 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 11.07.2017 № 90-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after its first official publication); dated November 24, 2021 № 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 12. The competence of the National Bank of the Republic of Kazakhstan

      The National Bank of the Republic of Kazakhstan shall:

      1) issue legal acts of individual application, regulating relations in the sphere of state property management, assigned to the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

      2) manage a state property, that is attached to the National Bank of the Republic of Kazakhstan, protect right to state property;

      2-1) determine the procedure for developing and approving development plans for state-controlled joint-stock companies, limited liability partnerships which shareholder (participant, trustee) is the National Bank of the Republic of Kazakhstan, and state-owned enterprises, created by it, monitoring and evaluating their implementation, and reports on their execution;

      3) carry out alienation, transfer for usage the property, assigned to the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

      4) take decision on creation, reorganization, changing of title and liquidation, alienation instituted public enterprises, joint stock companies and limited liability partnerships;

      4-1) carry out reorganization and liquidation of branches of the National Bank of the Republic of Kazakhstan by decision of the President of the Republic of Kazakhstan;

      5) act on behalf of the Republic of Kazakhstan as a founder of joint stock companies and limited liability partnerships, including contributing to implementation of the National Bank of the Republic of Kazakhstan of its functions and (or) that are part of an infrastructure of a financial market, exercise of right of state as a shareholder (participant) to participation in a management of joint stock companies and limited liability partnerships, also take decision on acquiring or alienation of shares (stakes of participating) of these joint stock companies and limited liability partnerships;

      6) exercise rights on behalf of the Republic of Kazakhstan of a subject to republican property law relating a property created by state enterprises;

      7) independently define an object and purposes of activity of state enterprises created by it, also types of state enterprises (on rights of economic management or operational management), prove their charter, introduction amendments and additions to it.

      8) give consent to the state enterprise, created by it for alienation or disposition in any other way, including the transfer for usage of the property, assigned to it (except for sale of the products, produced by it), creation of branches and representations, and also transfer and write-off of accounts receivable;

      8-1) carry out trust management of state property, transferred to it in trust management by the Government of the Republic of Kazakhstan, in the manner and on the terms provided for in the contract;

      9) consider and approve development plans of state enterprises it created and report on their activities and also is entitled to check their financial and economic activities;

      10) approve or set prices on goods (work, services) produced and realized by state enterprises it created;

      11) represent information about objects of state property to a register of state property;

      11-1) determine the procedure for distribution of net income of state-owned enterprises, created by it;

      12) carry out other powers, provided for by this Law, and other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2012 № 30-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 06.04.2016 № 481-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

Article 13.The authority of a central authorized body on state planning

      On state planning central authorized body shall:

      1) form the state policy in the sphere of state property management, within its competence, develop, approve normative legal acts in the sphere of state property management;

      2) carry out analyzing and evaluation of managing a state property;

      3) develop jointly with the authorized body for state property management the procedure for:

      development, approval of development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies in which the state is a shareholder, as well as monitoring and evaluating their execution;

      development and submission of reports on execution of the development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies in which the state is a shareholder;

      4) Require and acquire information that is necessary for a fair and objective analysis of managing a state property from state agencies, joint stock companies, limited liability partnerships with the participation of the state;

      4-1) determine the procedure for the development, approval of development plans for state-controlled joint-stock companies and limited liability companies, state-owned enterprises, as well as monitoring and evaluating their implementation, with the exception of joint-stock companies, limited-liability partnerships, which shareholder (participant, trust manager) is the National Bank of the Republic of Kazakhstan, and state enterprises, created by it;

      4-2) determine the procedure for the development and submission of reports on execution of development plans for state-controlled joint stock companies, limited liability partnerships and state enterprises, with the exception of joint stock companies, limited liability partnerships, which shareholder (participant, trust manager) is the National Bank of the Republic of Kazakhstan and state enterprises, created by it;

      4-3) determine the procedure for developing and submitting reports on the execution of development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies in which the state is a shareholder;

      4-4) determine the procedure for developing, approving development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies, in which the state is a shareholder, as well as monitoring and evaluating their execution;

      4-5) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2022 №101-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

      4-6) develop the procedure for consideration of appeals of owners (right holders) of strategic objects, rehabilitation or bankruptcy managers on encumbrance or alienation of a strategic object;

      4-7) approve the Model Corporate Management Code in state-controlled Joint Stock Companies, with the exception of the National Wealth Fund;

      5) carry out other powers, provided for by this Law, and other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 13 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015№ 422-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2022 №101-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 14. The authority of an authorized body on state property

      An authorized body on state property shall:

      1) develop, approve regulatory legal acts in scope of managing a state property within their competence;

      2) handle specific and effective use of republican property;

      3) carry out privatization of the republican property, also take decision on privatization of the republican property, as well as enterprises as a property complex that are not subjects of natural monopoly or market entities, holding a dominant or monopolistic position on the market, ensure the safety of the republican property in the process of preparing the object for privatization, involve an intermediary for organization of privatization process, provide an evaluation of the privatization object, carry out preparation and conclusion of contracts for the sale and purchase of the privatization object and control compliance with the terms of purchase and sale contracts;

      4) exercise rights on behalf of the Republic of Kazakhstan of a subject to republican property law relating to state legal entities;

      5) on the proposal of authorized bodies of relevant field, define a object and purposes of activity of republican state enterprise, as well as a type of republican state enterprise (on rights of economic management or public enterprise), carry out such activities, and approve charter of republican state enterprises, introduction of amendments and additions to it;

      6) upon agreement with an authorized body of relevant field carry out seizure or redistribution of a property transferred to republican legal entity or acquired as a result of its own economic activity;

      7) proceed with a removal of unnecessary, unused or used not for designated purpose of property of republican legal entities identified by results of the control of target use of state property at expiration of six months from the date of control without coordination with an authorized body of relevant field;

      8) set term of detention to republican state enterprise and secure of safekeeping of seized property until its transferring to another person, with a subsequent write-off from a balance;

      9) provide a republican property in property lease (rent), entrusted administration to individuals and non-state legal entities without right of subsequent redemption, with right to redemption or right of subsequent free transfer to an estate of subjects of small business;

      10) give consent to an authorized body of relevant field on reorganization and liquidation of the state legal entity;

      11) on the proposal of the authorized body of the relevant industry, gives written consent to the republican state enterprise for the alienation or disposal of property assigned to it in any other way (with the exception of the sale of its products), the creation of branches (representative offices);

      12) represent interests of the state on republican property, carry out protection of property rights, that belong to the Republic of Kazakhstan;

      13) carry out review of the provision on property lease (rent) of the property, that is attached to the Republican legal entities;

      14) exercise control over modernity and completeness of distribution of dividends on shares and their payment that belong to the Republic of Kazakhstan, as well as for distribution of net income between participants of a limited liability partnership of that stakes of participating in charter capital belongs to the Republic of Kazakhstan;

      15) carry out state monitoring of property in fields of economics, that have strategic importance, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On state monitoring of property in fields of economics of strategic importance”;

      16) carry out organization and implementation monitoring of functioning and effectiveness of management of republican state enterprises, joint stock companies and limited liability partnerships with participation of the Republic of Kazakhstan;

      17) carry out control over execution of Trustee obligations under a trust agreement over republican property;

      18) by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan act as a founder of joint stock companies and limited liability partnerships, as well as republican state enterprises;

      19) by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan carry out payment of distributed shares of joint stock companies and contribution in chapter capital of the limited liability partnerships by investing money in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan and also republican property, including shares, participation interest in an authorized capital of stakes of participating in charter capital;

      20) on behalf of the Government of the Republic of Kazakhstan exercise rights of the state as a shareholder (participant) for participation in management of joint stock company (limited liability partnership);

      21) appoint its representative in a respective board of directors (supervisory board) of joint stock companies (limited liability partnerships) in that the only shareholder is the Republic of Kazakhstan, and in other joint stock companies and limited liability partnerships with participation of the Republic of Kazakhstan submit for approval a candidacy to boards of directors or supervisory board on a general meeting of shareholders or members of a limited liability partnerships;

      22) pay compensation for nationalized property in cases and on conditions, stipulated by Chapter 5 of this Law;

      23) develop rules of maintenance of register of state property;

      24) maintain a register of state property in order established by the Government of the Republic of Kazakhstan, and provide information to users of a register of state property;

      24-1) maintains the database on accounting and further use of confiscated property forfeited (received) in favor of republican property, as well as property (assets) forfeited in favor of the state in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the return of illegally acquired assets to the state”;

      24-2) exercises control over the efficiency of property (assets) management by the management company in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the return of illegally acquired assets to the state”;

      25) coordinate and organize work to secure an unified accounting of state property in a register of state property;

      25-1) makes a decision in agreement with the authorized body of the relevant industry on the transfer of republican state property, with the exception of shares of joint-stock companies and stakes in limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan is a shareholder (participant), and strategic facilities located in republican property, in payment for shares of a joint-stock company or in the authorized capital of a limited liability partnership;

      26) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication);

      26-1) provides territorial subdivisions of central state bodies, with the exception of the state material reserve and property under the operational management of special state and law enforcement agencies, the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, with property necessary to perform the assigned functions according to the list, approved by the authorized body for state property;

      26-2) transfer to trust management of a unified operator in the field of state property accounting, assets of territorial divisions of the authorized agency for state property in accordance with the list approved by the authorized agency for state property;

      26-3) provide financing for a unified operator in the field of state property accounting for management and maintenance of property of territorial divisions of the authorized agency for state property in accordance with the list approved by the authorized agency for state property;

      26-4) by resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan, pay for the placed shares, contribute to the authorized capital of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, by depositing money in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan, as well as republican property , including shares, stakes, equity interests and other forms of participation in the authorized capital;

      26-5) exercise on behalf of the Government of the Republic of Kazakhstan the right of the state as a shareholder (participant, contributor, member) to participate in the management of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, in the manner determined by the acts of the Astana International Financial Center;

      27) carry out other powers provided for by this Law, and other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 325-VІ dated May 13 , 2020 (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 24, 2021 № 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2023 № 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 15. The authority of an authorized body of the relevant field

      An authorized body of the relevant field shall:

      1) implement state policy on managing a state property in relevant branch, within its competence prepare, approve regulatory legal acts in scope of managing a state property of a relevant branch;

      2) define priority orientations of activity and required volumes of works (services)financed from budget, republican state enterprises and in cases specified by laws of the Republic of Kazakhstan, of communal state enterprises;

      3) define an object and purposes of activity of the Republican state enterprise;

      3-1) within its powers, decide on the assignment of names, renaming, clarification and change in the transcription of their names and assignment of proper names of persons to state legal entities, legal entities with the participation of the state;

      4) make proposals to an authorized body on state property in defining of an object and purpose of activity of republican state enterprise, and also on determining a type of republican state enterprise (on rights of economic management or public enterprise), carry out such activities;

      5) examine, negotiate in cases established by this Law and approve development plans of republican public enterprises and reports on their execution;

      6)carry out control over safety of a property of republican legal entities and implementation of development plans of republican state enterprises;

      7) monitor and analyze implementation of development plans of national managing holdings, national holdings and national companies and action plans of national managing holdings, national holdings, national companies, of which the state is a shareholder, in the relevant industry;

      8) carry out control and analysis of implementation of development plans of republican state enterprises, state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships of relevant field;

      9) give consent to an authorized body on state property for seizure and redistribution of a property transferred to republican legal entity or acquired as a result of its own economic activity;

      10) carry out managing s republican legal entities;

      11) approve charter (regulations) of republican state institutions, introduction of amendments and additions to it;

      12) approve annual accounting statements of the Republican legal entity;

      13) set prices for goods (work, services), produced and sold by republican public enterprises;

      14) approve financial plans of republican state institutions from republican budget;

      15) give consent to republican state institutions for creation of branch offices and representational offices;

      16) in coordination with an authorized body on state property exercise reorganization and liquidation of republican legal entity;

      17) develop project of a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on implementation of a priority right to acquisition of strategic objective;

      18) in cases of it has been transferred a right of ownership and use of state stock of shares (stakes of participating in the charter capital) shall appoint its own representative of a respective board of directors (supervisory board) of joint stock companies (limited liability partnerships), in that the only shareholder (participant) is the state, and in other state’s participating joint stock companies and limited liability partnerships provide for approval a candidacy by general meeting of shareholders or members of a limited liability partnership to board of directors or supervisory boards;

      19) provide for or use reasonable efforts to integrate a representative of an authorized body on state property to a board of directors of joint stock company with participation of the state or to a supervisory board of a limited liability partnership with participation of the state;

      20) prepare information, including a full list of its managing state legal entities and legal entities with participation of the state in respect of that it shall exercise rights of state as a shareholder (participant) for participation in management, in order to reflect this information in a register of state property;

      20-1) makes proposals to the authorized body for state property upon agreement with the republican state enterprise for the alienation or disposal of property assigned to it in another way (with the exception of the sale of products produced by it), the creation of branches (representative offices);

      20-2) approves the decision on the transfer of republican state property, with the exception of shares of joint-stock companies and stakes in limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan is a shareholder (participant), and strategic facilities owned by republican property, in payment for shares of a joint-stock company companies or in the authorized capital of a limited liability partnership;

      21) carry out other powers provided for by this Law, and other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 24, 2021 № 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 15-1. Competence of the authorized body in the field of procurement

      Footnote. Article 15-1 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01. 2022).

Article 16. The authority of local representative bodies of regions, cities of republican significance, capital, districts, cities of regional significance on managing a communal property

      Local representative bodies of regions, cities of republican significance, capital, districts, cities of regional significance shall:

      1) examine reports of heads of local executive bodies on issues of managing a communal property of a respective administrative-territorial unit;

      2) develop proposals and recommendations aimed at development of the communal property of a respective administrative-territorial unit;

      3) bring into accord drafts of contracts for redemption of a land plot or other real estate due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 17. The authority of local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital

      Local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital shall:

      1) develop and approve regulatory legal acts in scope of managing a regional communal property within limits of its competence;

      2) coordinate work of local executive bodies of districts, cities of regional significance on issues included in their competence in scope of managing a district’s state property;

      3) manage a regional communal property, carry out measures on its protection;

      4) take decision on privatization of the regional communal property, as well as enterprises as a property complex;

      5) Excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

      6) take decision on creation, reorganization and liquidation of regional communal legal entities, and also on participation in joint stock companies and limited liability partnerships, their creation, reorganization, liquidation, alienation of belonged to it shares of joint stock companies, stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships;

      7) approve charter (provision) of regional legal entities, introduction of amendments and additions to it or authorize to it funded from the local budget executive body, that is authorized for disposal of regional communal property

      8) define priority areas of activity and required volumes of work (services) financed from budget of regional, state enterprises;

      9) consider, bring into accord in cases stipulated by this Law, and approve development plans of regional state enterprises and reports on their fulfillment;

      10) carry out control and analysis of implementation of development plans of regional state enterprises, state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships;

      11) settle regional communal property on regional communal legal entities;

      12) give consent for establishment of branches and representations by regional communal legal entities;

      13) take decision on transfer of regional communal property, and also money in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan to chapter capital of limited liability partnerships or in payment of shares of joint stock companies;

      14) decide on acquisition of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships for a composition of regional communal property;

      15) in cases and order that is established by Article 10 of this Law, shall decide on transferring of regional communal property on a level of communal property of a district, city of regional status;

      16) take a decision on impleading for alienation of monuments of history and culture from an owner;

      17) take decisions on using of regional communal property, including transferring for a pledge, lease, uncompensated use and entrusted administration;

      18) decide on requisition in extreme situations of natural and man-caused character on conditions established by chapter 4 of this Law;

      19) pay compensation for requisitioned property in cases and on conditions, stipulated by chapter 4 of this Law;

      20) pay compensation in case of alienation of land plot or other immovable property in connection with alienation of land plot for state needs on conditions established by chapter 6 of this Law;

      21) adopt decree on beginning of an expropriation of land plot or another immoveable property in connection with seizure of land plot for state needs or termination of expropriation for state needs;

      22) conclude a contract on alienation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of a land plot for state needs (hereinafter referred to as - contract on alienation of a land plot for state needs);

      23) provide control over use and safety of regional communal property;

      24) organize record of regional communal property, secure its effective use;

      25) carry out privatization of the regional communal property, as well as enterprises as a property complex, also involve an intermediary for organization of privatization process, provide evaluation of the privatization object, carry out preparation and conclusion of contracts for the sale and purchase of the privatization object and control compliance with the terms of purchase and sale contracts;

      26) provide regional communal property to a property lease (rent), entrusted administration to individuals and non-state legal entities without a right of subsequent redemption, with a right of subsequent redemption or with a right of subsequent transfer of a property to ownership of subjects of small business without charge;

      27) control over implementation of Trustee obligations under an entrusted administration of regional communal property;

      28) exercise other powers obligated to them by this Law and another legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 18. The authority of local executive bodies of districts, cities of regional significance

      Local executive bodies of districts, cities of regional significance shall:

      1) develop, approve regulatory legal acts, regulating relations in scope of district communal property within its competence;

      1-1) maintains a database on accounting and further use of confiscated property converted (received) into communal property;

      2) manage district communal property, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan, carry out measures for its protection;

      3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      4) take decision on privatization of the district communal property, as well as enterprises as a property complex;

      5) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication);

      6) provide the district communal property in a property lease (rent), entrusted administration to individuals and non-state legal entities without a right of subsequent redemption, with a right of subsequent redemption or with a right of subsequent transfer to ownership of subjects of small business without charge, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan;

      7) take decisions on establishment, reorganization and liquidation of district communal entities, as well as on participation in joint stock companies and limited liability partnerships, their creation, reorganization, liquidation, alienation of owned shares of joint stock companies, stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships;

      8) approve a charter (provision) of district communal legal entities, introduce amendments and additions to it or authorize for that an executive body, funded from a local budget, authorized for arrangement of district communal property;

      9) define priorities and required volumes of works (services), funded from state budget, of communal state enterprises created by local executive bodies of regions, cities of regional status, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan;

      10) provide control over use and safety of district communal property;

      11) consider, agree in cases stipulated by this Law, and approve development plans of communal state enterprises created by local executive bodies of regions, cities of regional status, and reports on their execution;

      12) carry out control and analysis of implementation of development plans of communal state enterprises created by local executive bodies of regions, cities of regional status, that are controlled by state joint stock companies and limited liability partnerships;

      13) settle district communal property on district communal entities;

      14) give consent to establishment by district communal entities of branches and representative offices;

      15) take decisions on transferring of district communal property and also money in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan to charter capital of limited liability partnerships or in payment of shares of joint stock companies;

      16) take decisions about use of district communal property, including transferring of it for a pledge, property lease (rent), uncompensated use and entrusted administration, unless otherwise provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

      17)take decisions on requisition in extreme situations of natural and man-caused character on conditions established by chapter 4 of this Law;

      18) pay compensation for requisitioned property in cases and on conditions, stipulated by chapter 4 of this Law;

      19) pay compensation in case of alienation of land plot or other immovable property in connection with alienation of land plot for state needs on conditions established by chapter 6 of this Law;

      20) take disposition on beginning of an expropriation of land plot or another immoveable property in connection with seizure of land plot for state needs or termination of an expropriation for state needs;

      21) conclude a contract on alienation of a land plot for state needs;

      22) organize registration, storage, evaluation and further use of district communal property, converted (received) to communal property, recognized in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, as ownerless, that has been transferred to the state by a right of inheritance, and escheated property, findings, unattended animals, gratuitously transferred in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, to communal ownership, a share of hidden treasures, not containing things related to cultural values;

      23) control over implementation of Trustee obligations under trust agreement of district communal property;

      24) carry out privatization of the district communal property, as well as enterprises as a property complex, also involve an intermediary for organization of privatization process, provide evaluation of the privatization object, carry out preparation and conclusion of sale and purchase contracts of the privatization object and control compliance with the terms of purchase and sale contracts;

      24-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 11, 2017 № 90-VI (the order of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2);

      25) Exercise other powers obligated to them by this Law and another legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 09.29.2014 № 239-V (shall be enforced upon the expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.11.2015 № 387-V (shall be enforced upon the expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art.2); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 325-VІ dated May 13 , 2020 (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
      Chapter 2 is supplemented by Article 18-1 from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

Article 18-1. Competence of the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district

      1. The Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district in agreement with the local community meeting shall:

      1) develop the drafts of legal acts in the field of management of communal property of local self-government within its competence;

      2) manage the communal property of local self-government, unless otherwise provided by the laws of the Republic of Kazakhstan, carry out measures for its protection;

      3) take decision and carry out privatization of communal property of local self-government, also ensure its safety in the process of preparation the object for privatization, involve an intermediary for organization the privatization process, provide evaluation of the privatization object, carry out preparation and conclusion of contracts for the sale and purchase of the privatization object and control compliance with the terms of purchase and sale contracts;

      4) determine the subject and purpose of the activity of a communal state enterprise, which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government), as well as the type of communal state enterprise (on the right of economic management or public enterprise), carrying out such activities;

      5) carry out the seizure or redistribution of property, transferred to a communal legal entity of local self-government or acquired by it as a result of its own economic activity;

      6) carry out the seizure of excessive, unused or used for other purposes property of communal legal entities of local self-government;

      7) provide communal property of local self-government in property rent (lease), trust management to individuals and non-state legal entities without the right of subsequent redemption or with the right of subsequent redemption;

      8) take decision on creation, reorganization, change of the name and liquidation of communal legal entities of local self-government in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance);

      9) give consent to a communal state enterprise which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government), for alienation or disposition in other way of property, assigned to it (except for the sale of products, produced by it), creation of branches and representative offices, as well as transfer and write-off of accounts receivable;

      10) approve the charter (regulations) of state legal entities of local self-government, making amendments and additions to it;

      11) determine priority directions of activity and mandatory amounts of works (services), financed from the budget, communal state-owned enterprises, which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government);

      12) consider, coordinate in cases, provided for by this Law, and approve plans for the development of state enterprises, which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government), and reports on their execution;

      13) take decisions on the use of communal property of local self-government, including its transfer in pledge, rent, gratuitous use and trust management;

      14) assign the communal property of local self-government to communal legal entities of local self-government;

      15) take decision on alienation of communal property of local self-government;

      16) exercise other powers, provided for by this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. The Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall:

      1) exercise control over the targeted and efficient use of communal property of local self-government;

      2) exercise the rights of the subject of the right of communal property in relation to communal legal entities of local self-government;

      3) establish to a communal state enterprise, which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government), the period of maintenance and preservation of the seized property prior to its transfer to another person and subsequently writing off from the balance;

      4) represent the interests of the state on the issues of communal property of local self-government, protect the property rights of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government);

      5) exercise control over the fulfillment of obligations by the Trustee under the contract of trust management of communal property of local self-government;

      6) carry out monitoring and analysis of implementation of development plans for communal state-owned enterprises, which property is in the communal property of the city of district significance, village, township, rural district (communal property of local self-government);

      7) organize accounting of communal property of local self-government, ensure its effective use;

      8) exercise other powers, provided for by this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 18-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

SECTION 2.ACQUISITION BY THE STATE OF PROPERTY RIGHTS
Chapter 3.GROUNDS FOR THE ACQUISITION BY THE STATE OF PROPERTY RIGHTS

Article 19.The list of grounds for acquisition by the state of property rights

      1. Grounds for acquisition by the Republic of Kazakhstan of rights for republican property shall be recognized as follows:

      1) receipts to republican budget;

      2) acquisition of property by republican legal entities;

      3) appropriation;

      4) transfer of property to republican property from composition of communal property;

      5) acquisition and creation of property on bases of civil law contracts (buy and sell, labor contract and other treaties;

      6) realization of priority rights to acquire strategic objectives;

      7) seizure mismanaged monuments of history and culture, cultural values by court decision;

      8) acquisition of rights of state ownership for land plot of agricultural purposes, privately owned by re-registration of a right to it;

      9) inheritance, gift or other gratuitous transfer or any other gratuitous receipt (transfer) of property from non-state legal entities and individuals to composition of republican property;

      10) expropriation of property for state needs;

      11) return of executed by the Republic of Kazakhstan under an obligation before the date of termination or amendment of a treaty;

      12) return of property transferred under a contract that has been rendered ineffective;

      13) other grounds, provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Grounds for acquisition by an administrative-territorial unit of rights to communal property shall be recognized as follows:

      1) receipts to a local budget;

      2) acquisition of properties by communal legal entities;

      3) receipt to composition of communal property of ownerless property and confiscated property;

      4) transfer of property to composition of communal property from composition of republican property;

      5) acquisition and creation of property on basis of civil law contracts (buy and sell, labor contract and other contracts);

      6) acquisition of rights to unauthorized construction by a court decision;

      7) seizure of mismanaged monuments of history and culture, cultural values by a court decision;

      8) inheritance, transition of escheated property, gift or other gratuitous transfer or any other gratuitous receipt (transfer) of property of individuals and non-state legal entities to composition of communal property;

      9) expropriation of property for state needs;

      10) return of executed by an administrative-territorial unit under an obligation before the date of termination or amendment of a treaty;

      11) return of property transferred under a contract rendered ineffective;

      12) other grounds, provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 20. The acquisition of rights to property related to a budget

      The acquisition of rights to property related to a budget shall be defined by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

Article 21. The acquisition of property by state legal entities

      Acquisition of property by state legal entities as a result of production and economic activities, or on other grounds not prohibited by laws of the Republic of Kazakhstan shall be a ground for an acquisition by the state of rights to this property and its reference to state property.

Article 22. Incoming of confiscated and forfeited property

      The confiscated property shall be received into the state property in the procedure and on the conditions determined by Articles 210 - 212, 214, 215 of this Law, the incoming of forfeited property (assets) shall be carried out in compliance with the procedure and on the conditions determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the return to the state of illegally acquired assets.

      Footnote. Article 22 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2023 № 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 22-1. The acquisition of property by the state legal entity under an exchange agreement

      Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 22-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2022 № 177-VII (was valid from 01.01.2023 to 31.12.2023).

Article 23. The acquisition of state ownership right to ownerless immovable objects.

      1. Ownerless immovable objects shall be accepted for accounting by body executing state registration of rights to immovable property under a statement of relevant local executive bodies of cities of republican significance, capital, districts, cities of regional significance, of their identified territory. On expiry of one year from the date of setting of ownerless immovable objects on a registry a local executive body shall appeal to court with requirement about recognition of this thing to be received by a district communal property. In case if owner waive ownership by advertisements, a local executive body shall apply to a court with requirement about recognition of this thing to be received to a communal property since an announcement of refusal. A land plot is accepted for registry as ownerless immovable object on application of a relevant authorized body of city of republican significance, capital, region, city of regional significance on its identified territory, in accordance with the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. Ownerless immovable objects held by individuals or non-state legal entities that own such property as their own may not be recorded and transferred to the district communal property.

      3. At any time prior to creation of property right of another person to a property an owner shall have a right to file an application for striking off a register regarded as ownerless belonged to him immovable thing and accept it again to his own actual possession.

      4. Particularities of acquisition by state of rights to land plot, registered as ownerless immovable objects shall be established by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 23 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.07.2011 №479-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)

Article 24.The acquisition of state ownership right on moveable things abandoned by owner

      1. Moveable things abandoned by owner or otherwise left by him with the purpose of abandonment of a right of ownership (left things), may be converted into state property in cases and according to procedure provided for by this Article.

      2. State legal entity, in that land-use located land plot, where left thing is, a cost of that is clearly less than twenty-fold monthly calculation index, effective on the date of detection of abandoned thing, or discarded scrap metal, defective products, shall turn these things into his economic management or operational management having come to their use or committing other actions evidencing outstanding things in economic management or operative management by beginning to use them or by performing any other acts that witness taking such items into ownerships.

      In case of detection of such property on lands under state ownership and that has not been transferred to land use, it shall go into a local treasury by a decision of local executive bodies of regions, cities of regional significance, in necessary cases by adoption of property to composition of district communal property.

      3. The main criteria on considering an issue on necessity of acceptance a property to composition of district communal property shall be regarded as follows:

      1) economic efficiency;

      2) nature of a property and use of a property after acceptance to composition of district’s communal property.

      4. In case of absence of necessity of acceptance of property to composition of district communal property a local executive body in the order established by this Article may accept a property to composition of district communal property for further implementation in accordance with Article 213 of this Law.

      5. Moveable thing left by owner, a cost of that is equal to and above from twenty-fold monthly calculation index, effective on the date of detection of abandoned things shall come in economic management or operational management of state legal entity that take ownership, or in case of its admission into possession of local executive bodies of regions, cities of regional status to composition of a local treasury, if by an application of a state legal entity or a local executive body such thing has been recognized by court as ownerless.

Article 25. The acquisition of property using budget funds

      1. Acquisition of property using budget funds shall be carried out on basis of making of civil law transactions on acquisition of property, execution of works or rendering of services (buy and sell, labor contract, fee-based services and other contracts) with compliance to the requirements and rules of the Law of the Republic of Kazakhstan “On public procurement”.

      2. Acquisition of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships, payments of shares of joint stock companies and investment in charter capital of limited liability partnerships using budget funds shall be carried out in the order established by this Law and the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

Article 26. Receipt of inheritance and escheated property to composition of state property

      1. In the case of death of an individual belonged to him property may be transferred to the state in accordance with a will in procedure established by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. In cases of absence of heirs neither by will nor by law or none of the heirs has right to inherit or all of them refused from the inheritance in accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan an inheritance remaining after the death of an individual shall be recognized as escheat property. An escheated property shall be transferred to composition of a regional communal property at a place of opening inheritance, in accordance with the procedure established by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan

Article 27. The acquisition of rights to property under gift contract

      1. To a gift contract of property of individuals and non-state legal entities to the state provisions of chapter 27 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan with peculiarities stipulated by this Article shall be applied.

      Features of exercising the rights to gifts given to civil servants and other persons who assume anti-corruption restrictions in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Combating Corruption", in connection with their official position or the performance of their official duties, as well as members of their families, are determined by Article 216 of this Law.

      2. Acquisition by the state of property rights under a gift contract shall be carried out in the order determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. Transfer of land plots from private to public ownership under a gift contract shall be carried out with peculiarities of the peculiarities stipulated by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      4. Transfer of property from private property to state property in useful purposes (charitable gift) shall be carried out in accordance with Article 516 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 27 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.10.2020 № 365-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 28. The acquisition of rights to property by expropriation for state needs.

      1. Acquisition by the state (the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit) of rights to property by expropriation of property for state needs shall be carried out in the order and on conditions that are established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Acquisition of property by expropriation of property for state needs shall be carried out using budget funds or other state property in accordance with this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. A property acquired by the state by expropriation of property for state needs shall come to state treasury or local treasury.

Article 29. Acquisition of the right of state ownership of treasure

      1. Unless otherwise established by this article, the treasure found on a land plot or in other immovable property that is in state ownership, in accordance with paragraph 1 of Article 247 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, enters in equal shares into the ownership of the state and the person who discovered treasure, since the contract between them does not provide otherwise.

      2. Relations related to the discovery of a treasure containing things related to cultural values ​​are regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the protection and use of objects of historical and cultural heritage.

      Footnote. Article 29 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2019 № 289-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 30. The acquisition of state property rights to finding

      1. A thing found in premises or transportation that is owned by the state, or thing with an unknown owner’s location, shall go to a district communal property on a general basis in accordance with Article 245 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. In case as provided for by the second part of paragraph 4 of Article 245 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, the finding shall be transferred to district communal property.

      In case of transition of things to district communal property a finder shall have a right to compensation of necessary expenses connected with storage, delivery and implementation of things from local executive bodies of regions, cities of regional significance.

Article 31. The acquisition of state property rights to unattended animals

      1. On refusal of a person that manage and use unattended animals, from acquisition of property rights to unattended animals they shall go to district communal property and shall be used in the order established by relevant local executive bodies of regions, cities of regional significance.

      2. In cases of appearance of a prior owner of animals after their transferring to state property a prior owner shall have a right to in a case where circumstances are present that indicate attachment of animals to original owner, or cruel or another improper treatment of them by a new owner, to require their return to him on conditions to be established by an agreement with relevant local executive bodies of regions, cities of regional status, and in cases of remaining at odds in a judicial proceeding.

Article 32. The acquisition of state property rights to unauthorized construction

      In recognition of socio-economic viability an unauthorized construction, erected by entity on land plots (not formed in land plots, belonged to the state lands) owned by the state and that are not in land use, may be transferred to district communal ownership, with compensation of expenses of construction in amount determined by court.

      In implementation of unauthorized construction on a land plot that is under state’s land use, taking into account socio-economic viability of the unauthorized construction may be transferred to district communal ownership, with compensation of expenses of construction in amount determined by court from state budget.

Article 33. The receipt to composition of state property of ownerless cultural and historic monuments, cultural values

      1. In cases of waif containing by an owner of cultural and historical monuments, cultural values comprised as particularly valuable and protected by the state in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan that are in threat of loss of their significance by decision of a court shall be seized from an owner by the state through repayment.

      2. On repayment of historical and cultural monuments, cultural values an owner shall be compensated for their costs in amount established by agreement of the parties, and in case of dispute be settled judicially.

      3. The confiscation from the owner of mismanaged historical and cultural monuments is carried out according to the results of state control in the field of protection and use of objects of historical and cultural heritage.

      State control in the field of protection and use of objects of historical and cultural heritage is carried out in order to ensure that individuals and legal entities comply with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the protection and use of objects of historical and cultural heritage and the transfer of wastefully kept monuments of history and culture into state ownership.

      4. State control over the use and maintenance of historical and cultural monuments of international and republican significance is carried out by the authorized body for the protection and use of objects of historical and cultural heritage, and historical and cultural monuments of local significance - by local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital.

      5. In the event that, in the course of state control over the use and maintenance of historical and cultural monuments, facts of their mismanagement are discovered, the relevant authorized bodies issue an order on violation of the obligation to ensure the preservation of historical and cultural monuments and to eliminate such violations within the period specified in the order:

      to the owner of historical and cultural monuments of international and republican significance - the authorized body;

      to the owner of historical and cultural monuments of local importance - local executive bodies.

      6. In case of improper maintenance and preservation of cultural values, included into a state register of national cultural heritage, an authorized body in field of culture shall issue a notice to an owner of cultural values on violation of obligations on preservation of cultural values and elimination of such violations within specified in a notice period.

      7. In case of not remedying a failure by an owner of historical and cultural monuments and cultural values violation of obligation securing their safety a plaint to a court on seizure of historical and cultural monuments, cultural values from an owner shall be sued:

      in respect of historical and cultural monuments of international and republican values, cultural values by an authorized body;

      in respect of historical and cultural monuments of local values, cultural values by local executive bodies of regions, cities of republican state and capital.

      8. In case of seizure by the state under a decision of court of historical and cultural monuments of international and republican values, cultural values, they shall go to composition of republican property, and cultural monuments of, cultural values local importance to composition of communal property.

      Footnote. Article 33 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2019 № 289-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 34. The acquisition of state property rights to agricultural land that is in private ownership

      The acquisition of the state ownership right to an agricultural land plot, which is in private ownership, upon termination of the citizenship of the Republic of Kazakhstan from a person who is the owner of the land plot, is carried out in accordance with the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 34 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.05.2021 № 39-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 35.The emergence of rights to state property in cases of restitution under termination or modification of an agreement or invalidation of a contract

      1. In cases of a termination or modification of a contract, on basis of that state property has been transferred to private ownership of individuals or legal entities prior to termination or modification of a contract, parties shall not be entitled to claim a return of executed by them under an obligation prior to termination or modification of a contract, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan or by agreement of the parties.

      2. In case of judicial acceptance of a contract as invalid one, on basis of that state property has been transferred to private ownership of individuals or legal entities, such property shall be returned to the state, and under impossibility of returning property specifically, its cost shall be compensated in money.

Article 36. Presumption of law to state property

      1. On absence of a dispute about recognition of right to building, construction, or other immovable property put on balance of state legal entity prior to introduction of system of state registration of rights to immovable property in the Republic of Kazakhstan, right of state ownership to property, in case of absence of the necessary legal documents may be confirmed by documents of an authorized body on state property (local executive body) about finding such property in composition of state property. In cases of arising of a dispute recognition of a right of ownership to this property shall be realized by judicial procedure on basis of a claim of an interested person.

      2. All historical and cultural monuments, located on the territory of the Republic of Kazakhstan and not being the property of individuals and legal entities shall be the property of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 36 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.10.2015 № 368-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 4.THE REQUISITION
Paragraph 1. The requisition in an emergency of natural and man-caused character

Article 37. General provisions on the requisition in an emergency of natural and man-caused character

      1. Requisition in an emergency of natural and man-caused character shall be carried out only in exceptional cases, in absence or insufficiency of government reserve of material and technical, commodity, medical and other resources created to provide guaranteed protection of population, environment and objects of economy from emergency situations of natural and man-caused character.

      2. Requisition in an emergency of natural and man-caused character shall be limited to a zone of an emergency (defined territory where an emergency situation occurred) and (or) a period of case of emergency introduced in an emergency zone in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. Requisition in an emergency shall not be allowed outside an emergency zone or emergency period.

      3. Requisition in an emergency of natural and man-caused character shall be allowed in relation to property of individuals or legal entities irrespective from citizenship or place of state registration that is necessary for securing an emergency recovery of natural and man-caused character.

Article 38. Basic objectives and conditions of the requisition in an emergency of natural and man-caused character

      1. Requisition in an emergency of natural and man-caused character shall be carried out to provide work on liquidation in an emergency of natural and man-caused character including providing population suffered from emergency of natural and man-caused character with food, medicines, premises, creating conditions for sustainable functioning of national economy, and settlement of financial problems occurring on the liquidation of emergency of natural and man-caused character.

      2. Compensation to an owner of requisitioned property by market price of property shall be determined at an option of an owner of property as on the date of the requisition, or the day of reimbursement of a cost of property.

      3. The Government of the Republic of Kazakhstan shall determine a list of organizations property of that may not be requisitioned in an emergency of natural and man-caused character in accordance with international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

      4. Particularities of requisition of certain types of property shall be established by laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 39.The grounds of the requisition in an emergence of natural and man-caused character

      1. In case of emergency of natural and man-caused character requisition shall be allowed in accordance with plans of local executive bodies on priority actions for localization and liquidation of emergencies of natural and man-caused character, that is developed in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On emergencies of natural and man-caused character" and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. On introduction of emergency rule in zones of emergency of natural and man-caused character requisition shall be permitted on basis and in accordance with a decree of the President of the Republic of Kazakhstan on introduction of emergency rule to performance the necessary rescue and accident-restoration activities.

      3. Requisition under emergency of natural and man-caused character shall also be permitted on performing of necessary rescue and accident-restoration activities on the basis of a decision of head of liquidation of emergency situations.

Article 40.The order of the requisition in an emergency of natural and man-caused character

      1. General management and requisition secure in emergency of natural and man-caused character, depending on a type (object, local, regional and global) and classification of emergency situations that are established by the Government of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by head of liquidation of emergency situations.

      2. Requisition shall be carried out on basis of decisions of local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital, districts, and cities of regional significance.

      Requisition on performing rescue and accident-restoration activities in an emergency area of natural and man-caused character, and also on introduction of emergency rule in emergency zones of natural and man-caused character may be carried out considering particularities established by Articles 42 and 43 of this Law.

      3. A decision of local executive body on requisition shall be made on basis of a decision of head of liquidation of emergency situations of natural and man-caused character.

      4. A decision shall contain information about a property required for securing of activities on liquidation of emergencies of natural and man-caused character.

      5. A decision on requisition shall contain:

      1) list of property subjected to requisition, information about owner and location of property, and also collecting point of requisitioned property and other information about requisitioned property;

      2) personal composition of officials, that are responsible for control and requisition secure in emergency zone of natural and man-caused character;

      3) personal composition of officials, that are authorized to carry out seizure of property in emergency zone of natural and man-caused character;

      4) number and personal composition of evaluating commission, that shall include at least one evaluator;

      5) terms of enforcing a requisition;

      6) terms of payment of compensation;

      7) other information, required for enforcing a requisition.

      6. If so required, including cases of changing of a list of requisitioned property, personal composition of officials or evaluating commission a decision on requisition shall be made relevant modifications.

      7. A decision on requisition and all further amendments and addition to it shall be published not later than within two days from the moment of acceptance in mass media, as well as placement in accessible for free insight places in emergency zones of natural and man-caused character.

Article 41. Seizure of property for that the decision on requisition has been made

      1. Prior to seizure of property an owner of property shall be familiarized with a decision on requisition under personal signature.

      2. Seizure of property shall be carried out by authorized official in presence of a property owner (or his authorized representative) and members of an evaluation committee on the basis of an act on requisition.

      3. An act on the requisition shall contain:

      1) basis of enforcing requisition specifying reference details of a decision on the requisition;

      2) time and place of seizure of property;

      3) information about officials, conducting a requisition in composition and number of members of an evaluation committee, about an owner of requisitioned property, and other persons presenting during seizure of a property;

      4) description of requisitioned property specifying weight, measure, quality and kind of packaging, legal documents, information about state registration and other specific characteristics;

      5) information about evaluation of property and extent of compensation;

      6) term of payment of compensation and indication of relevant enforcement body, funded from a local budget, that provide its payment, specifying responsible official;

      7) other necessary information about requisition and requisitioned property.

      4. An act on requisition shall be completed not less than in two copies, signed by authorized officials, members of an evaluation commission and a property owner or his authorized representative and one copy is shall be to an owner of requisitioned property or his authorized representative. The second copy shall be sent by an authorized official in order established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, with a report to local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital, districts, and cities of regional significance.

Article 42. Particularities of the requisition upon introduction of emergency regime in emergency zones of natural and man-caused character

      1. Upon introduction of emergency regime in emergency zones of natural and man-caused character head of rescue service shall carry out activities to eliminate the emergencies of natural and man-caused character and is entitled to enforce a requisition of necessary property for necessary rescue and accident-restoration activities under his personal responsibility.

      2. Seizure of property shall be carried out on basis of an act on requisition that shall contain:

      1) basis of enforcing a requisition;

      2) time and place of seizure of property;

      3) information about official enforcing a requisition specifying a position, title and name as well as details of order on appointment of authorized to requisition persons, owner requisitioned property, of other persons present during seizure;

      4) description of requisitioned property specifying weight, measure, quality and kind of packaging, legal documents, information about state registration and other specific characteristics;

      5) information about evaluation of property and extent of compensation;

      6) other necessary information about requisition and requisitioned property.

      3. One copy of an act on requisition shall be issued to an owner of requisitioned property or his authorized representative.

      4. About enforced requisition a report that is sent to the authorized body in field of emergency situations of natural and man-caused character and local executive bodies of regions, cities of republican significance, capital, districts, and cities of regional significance with accompanying acts on requisition in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan shall be written.

      Footnote. Article 42 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 43. The requisition upon performing rescue and accident-restoration activities in emergency zone of natural and man-caused character

      1. In exceptional cases, on performing rescue and accident-restoration activities in emergency zone of natural and man-caused character requisition shall be carried out independently by head of detachments (subdivision, crew) for needs of certain detachments (subdivisions) of emergency services or emergency medical care.

      2. Seizure of property shall be carried out on basis of an act on requisition, that shall contain:

      1) indication of exceptional circumstances giving rise to requisition;

      2) time and place of seizure of property;

      3) information about an official enforcing a requisition specifying a position, title and name as well as details of order on appointment of authorized to requisition persons, owner requisitioned property, of other persons present during seizure;

      4) description of requisitioned property specifying weight, measure, quality and kind of packaging, legal documents, information about state registration and other specific characteristics;

      5) other necessary information about requisition and requisitioned property.

      3. One copy of an act on requisition shall be issued to an owner of requisitioned property or his authorized representative.

      4. A chief of detachment (subdivision, crew) of emergency services or emergency medical care shall immediately notify the authorized body in field of emergency situations of natural and man-caused character about enforcing a requisition with accompanying report and act on requisition.

      Footnote. Article 43 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 44. Restitution of requisitioned property under emergency of natural and man-caused character

      1. An owner of requisitioned property at termination of emergency regime in emergency zones of natural and man-caused character or termination of emergency situation of natural and man-caused character shall be entitled to demand by judicial procedure a return of remaining property by rules provided for by this Article.

      2. An owner of requisitioned property that has not received compensation for exempt property shall be entitled to demand at his own choice a return of property and compensation of losses or providing full compensation. The same right has an owner that received a partial refund. On return of property to an owner, that received a partial refund, compensation of losses shall be performed taking into account paid amount.

      3. An owner of requisitioned property, that received compensation in full, shall have a right to privileged redemption of remaining property for price of property on the day of return, but not above price of received compensation.

      4. Particularities of return to an owner of requisitioned property of certain types of property shall be established by the Land Code of the Republic of Kazakhstan, law of the Republic of Kazakhstan “On housing relations”, and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 45.Payment of damages for a requisitioned property

      1. Payment of damages for a requisitioned property from budgetary funds shall be paid in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. Compensation should be paid within terms specified in a decision on requisition, but not later than sixty calendar days from the moment of signing the act on the requisition.

      3. In case of delay in payment of compensation for the amount of debt, a penalty is charged in the amount calculated based on the base rate of the National Bank of the Republic of Kazakhstan on the day of actual payment.

      Footnote. Article 45 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced from 01.01.2021).

Article 46. Requisitioned property record in emergency of natural and man-caused character

      1. State body, carrying out requisition on emergency of natural and man-caused character, shall be obliged to register requisitioned property, that shall contain a list of exempt property and information about detachments (subdivisions) of rescue services or other organizations, that has been transferred requisitioned property for its use.

      2. An order of accounting of requisitioned property, that is transferred for needs of securing of activities on liquidation of emergencies of natural and man-caused character, and also on carrying out of rescue and accident-restoration activities, shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan and shall be organized by an authorized body in field of emergency situations of natural and man-caused character.

      Footnote. Article 46 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 47. Guarantee of an owner’s rights on the requisition

      1. Disputes that have arisen during production of requisition shall be decided in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. A decision on requisition and also evaluation and extent of compensation for requisitioned property, including compensation of losses may be challenged by an owner of requisition property in a judicial proceeding.

      3. A period of prescription shall not be extended to requirements of an owner of requisitioned property on reimbursement of costs of property and losses caused by requisition.

Paragraph 2.Particularities of the requisitions for defense needs in the period of martial law and wartime.

Article 48. The grounds and order of the requisition for defense needs in the period of martial law

      1. On imposing martial law and declaration of mobilization (total or partial) requisition for defense needs shall be carried out in case of recent needs in property, that has not been foreseen by mobilization plan of the Republic of Kazakhstan and plan of production of goods, performing works and providing services for a relevant period.

      2. Requisition for defense needs in a period of a martial law shall be carried out on basis of an instruction of General staff of Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      3. Requisition for defense needs shall be carried out on basis of decisions of local executive bodies of regions, cities of republican state, capital, districts, and cities of regional status on basis of an instruction of General staff of Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      4. General management and coordination of activity of bodies of military administration and military units on requisition for defense needs shall be carried out by the General staff of Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on basis of the Law of the Republic of Kazakhstan "On defense and Armed Forces of the Republic of Kazakhstan", other laws of the Republic of Kazakhstan, military service manuals of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and fighting units of the Republic of Kazakhstan, as well as orders of Supreme Commander-in-Chief of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 48 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 No 562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)

Article 49. Property subject to requisition for defense needs

      1. On imposing martial law and declaration of mobilization (total or partial) subject to requisition shall be transport vehicles and another property necessary for defense needs.

      2. On imposing martial law and declaration of mobilization (total or partial), where required requisition as a measure of securing regime of martial law, a list of property subject to requisition shall be determined by the General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      3. List of organizations a property of that may not be requisitioned for defense needs in accordance with international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      4. List and norms of property of individuals, that are not subject to requisition, shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in accordance with rules of supply of population of the Republic of Kazakhstan in wartime, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 49 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 №562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 50. Particularities of requisition for defense needs in wartime

      1. In wartime an area where conducted warfare and not valid local executive bodies, the General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan shall independently carry out requisition of property that is required for defense needs with subsequent notification of the Government of the Republic of Kazakhstan about it. To enforce a requisition General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan shall issue regulations to local bodies of military administration or commanders of military units (chiefs of institutions) that enforce a requisition.

      2. Seizure of property shall be carried out on basis of an act on requisition, that shall contain:

      1) basis of enforcing a requisition specifying reference details of exigency of General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      2) time and place of seizure of a property;

      3) information about official enforcing a requisition specifying a position, title and name as well as details of order on appointment of authorized to requisition persons, owner requisitioned property, of other persons present during seizure;

      4) description of requisitioned property specifying weight, measure, quality and kind of packaging, legal documents, information about state registration and other specific characteristics;

      5) information about evaluation of property and extent of compensation;

      6) other necessary information about requisition and requisitioned property.

      3. About enforced requisition shall be written a report that is sent to the General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan with accompanying acts on the requisition.

      Footnote. Article 50 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 № 562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 51. Particularities of the requisition for defense needs on conducting warfare

      1. In exceptional cases in zones of conduction warfare requisition for defense needs of certain military units shall be carried out independently by command officer of military unit.

      2. Seizure of property shall be carried out on basis of an act on requisition, that shall contain:

      1) specifying about exceptional cases constituted a ground for requisition;

      2) time and place of seizure of property;

      3) information about a command officer of military unit enforcing a requisition with specification of position, title and name as well as details of a written order on appointment of authorized to requisition persons, and if requisition is conducted by appointed person, information about an owner requisitioned property, of other persons present during seizure;

      4) description of requisitioned property specifying weight, measure, quality and kind of packaging, legal documents, information about state registration and other specific characteristics;

      5) other necessary information about requisition and requisitioned property.

      3. One copy shall be given to an owner of requisitioned property or his authorized representative.

      4. A command officer of military unit shall immediately notify the General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan about an enforced requisition with report and acts on requisition attached thereto.

      Footnote. Article 51 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 №562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)

Article 52. Payment of compensation for requisitioned property for defense needs

      1. General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan shall immediately notify the Government of the Republic of Kazakhstan about an enforced requisition for defense needs with attachment of reports on seizure of property and acts on requisition for subsequent provision of compensation to owners of the requisitioned property.

      2. Compensation for requisitioned property for defense needs shall be paid from budget funds in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      3. An order of compensation by the state of a cost of requisitioned and also provided for defense needs property of individuals and legal entities shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 52 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 №562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)

Article 53. Record of property subjected to the requisition for defense needs and requisitioned property for defense needs

      1. In peacetime, in accordance with needs of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on wartime, local executive agencies shall perform are record of transport vehicles and another property that may be requisitioned for defense needs.

      2. Record of property specified in paragraph 1 of this Article shall be based on information of state bodies that are carry out state registration of certain types of property and state agencies that conduct departmental and national statistical supervision.

      3. An order of granting information by state bodies that carry out state registration of certain types of property, and state bodies that conduct departmental and national statistical supervision, to local executive bodies concerning property subjected to requisition for defense needs, shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      4. Record of property that is subjected to requisition for defense needs, shall not in peacetime restrict a right of free possession, use and (or) disposal of this property.

      5. Primary record of requisitioned property shall be conducted by local military authorities or command officers of military units (heads of institutions), that carried out a requisition that shall guide a list of seizure property and information about military units or other organizations, that has been transferred for use of requisitioned property.

      6. An order of record of requisitioned property that has been transferred for defense needs shall be established by the Government of the Republic of Kazakhstan and shall be organized by the General staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 53 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.02.2012 №562-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication)

Chapter 5. NATIONALIZATION

Article 54.Principles of nationalization

      1. Nationalization may be carried out in public interests to secure the national security of the Republic Kazakhstan, with observance of due legal procedure and done without discrimination, upon condition of prior and fair compensation by the Republic of Kazakhstan of market price nationalized property and other damages.

      2. Nationalization shall be an exceptional case (exclusive form) of alienation of property owned by individuals and non-state legal entities, and shall be executed only after exhaustion of all other possible forms of alienation of property, provided under the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      3. Nationalization shall be carried out subject to publicity of nationalization procedure.

Article 55. The ground for nationalization

      Nationalization shall carried out on basis of the Law of the Republic of Kazakhstan about state appropriation of property that is in a private property of individuals and legal entities (hereinafter - the law of the Republic of Kazakhstan on the nationalization).

Article 56. The amount of compensation of costs of nationalized property

      1. On nationalization refundable shall be a cost of nationalized property in accordance with paragraph 4 of Article 249 and with Article 266 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. Amount of compensation that is to be paid to an owner nationalized property shall be determined proceeding from market cost of property.

      3. Amount of compensation shall be determined at the date of evaluation.

      Footnote. Article 56 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 57.The order of payment of compensation

      1. Compensation of cost of property and other losses shall be made on a full scale prior to transferring ownership of nationalized property to the Republic of Kazakhstan.

      2. Compensation shall be paid in cash in the national currency of the Republic of Kazakhstan that is tenge, and in cases provided for by international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan in foreign currency.

      3. The compensation shall be paid from budget funds.

      4. Compensation by another property shall be permitted by an agreement between the Republic of Kazakhstan represented by an authorized body on state property and owner of property. Specified agreement shall be concluded in written form.

      5. Compensation shall be paid one-time, and carrying out nationalization, that provide payment by installments of compensation shall not be allowed.

      6. An actual transfer of nationalized property may be made only after obtaining of fair compensation by an owner and other persons rights of that in relation to nationalized property shall be terminated or restricted in case of nationalization.

Article 58. The acquisition of rights by the Republic of Kazakhstan to nationalizing property

      Acquisition of rights by the Republic of Kazakhstan to nationalized property shall be carried out according to the procedure, provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, the Land Code of the Republic of Kazakhstan, the Law of the Republic of Kazakhstan “On housing relations” and other laws the Republic of Kazakhstan.

Article 59. Functions of state bodies on nationalization

      1. An authorized body on state property shall perform all necessary actions that are related to an actual adoption of nationalized property.

      2. An authorized body on state property shall include information about nationalized property to a register of state property.

      3. The Government of the Republic of Kazakhstan on behalf of the Republic of Kazakhstan shall exercise a right of an owner of nationalized property.

      4. The Government of the Republic of Kazakhstan shall settle nationalized property on republican legal entity or by the rules of Article 114 of this Law shall transfer to payment of shares or stakes of participating of specially created joint stock company or limited liability partnerships with absolute participation of the state, or national managing holding or national holding or national company.

      5. An authorized body on state property shall manage nationalized property until its transfer in the order established by paragraph 4 of this Article.

      6. Since transfer of nationalized property an authorized body on state property shall exercise control over an efficient use of nationalized property settled on republican legal entities.

Article 60. Protection of rights of an owner of nationalized property

      Protection of rights of an owner nationalized property and of other people, rights of that in relation to nationalized property shall be terminated or restricted in case of in a judicial proceeding in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 6. EXPROPRIATION OF LAND PLOT OR OTHER IMMOVEABLE PROPERTY DUE TO THE FACT OF THE SEIZURE OF A LAND PLOT FOR STATE NEEDS.

      Footnote. Throughout the text of Chapter 6, the words “seized”, “seizure”, “seizure”, “seized” shall be replaced by the words “alienated”, “alienation”, “alienation”, “alienated” in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 61. The subject and general conditions of expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of a land plot for state needs

      1. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of a seizure of a land plot for state needs may be exercised only in respect of a land plot.

      In case of a private property right to land plot may not be justified on basis of information from a legal cadastre and (or) documents of title, an expropriation for state needs shall be made in respect of buildings, constructions and other objects of real estate (housings, residential houses (residential buildings), residential premises (flats), non-residential premises), located on current land plot.

      2. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs may be made subject to transparency of procedure for expropriation. A lack of transparency requirements by an owner of the alienated property shall be the ground for denial of alienation of property for state needs.

      3. Since receipt of a notice by an owner or non-state land user on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of a seizure of land for state needs, the state shall have a priority right of its purchase.

      4. Protection of rights of an owner of alienated property for state needs shall be carried out in a judicial proceeding.

      5. An owner or non-state land user of alienated land plot for state needs after acceptance of the Decree by the Government of the Republic of Kazakhstan or local executive authority specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law shall be entitled to initiate the conciliatory procedures in accordance with Article 69 of this Law.

      6. Rules on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of a seizure of land plot for state needs shall also apply to cases of location of land plot in land use of individual or non-state legal entity in recognition of the peculiarities provided by Article 67 of this Law.

      Footnote. Article 61 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 62. Principles of carrying out expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be an exceptional case of alienation of property owned by individuals and non-state legal entities, and may only be exercised on impossibility of use of any other possible cases of alienation of property, provided by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and the Laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall not be allowed if available other (alternative) ways to meet state needs.

      3. Any seizure of property, pursuing commercial aims of non-state legal entities and aims of satisfying non-state interests or other seizure of property not arising from objectives of exercising of state functions and not pursuing socially significant goals shall not be recognized as seizure of property for state needs. In these cases, alienation of property shall be allowed by an agreement between a property owner and an entity pursuing commercial aims, on basis of buy and sell agreement of property between them.

      4. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land for state needs shall be permitted only in an extent necessary to meet state needs.

      5. Non-compliance of provisions of this Article shall be a basis for court's denial of expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs and cancellation of an adopted resolution, specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law.

Article 62-1. Conditions of equivalent compensation for expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. Equivalent compensation in relation to this Article means setting the amount of compensation of the value of land plot alienated for state needs and immovable property located on it (if any), allowing to restore the conditions of use of land plot and immovable property located on it until the time of seized.

      2. For land property alienated for state needs, an owner or a non-state land user shall be given equivalent compensation.

      3. An equivalent compensation shall be made in one of the following ways:

      1) provision of other land property or immovable property in the manner and conditions established by this Law;

      2) compensation of market value of alienated land plot or other immovable property due to the fact of seizure of the land plot for state needs in the manner and conditions established by this Law.

      Footnote. Chapter 6 is supplemented by Article 62-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 62-2. Conditions for granting an equivalent land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. The granting of an equivalent land plot to an owner or non-state land user shall be carried out taking into account the location of alienated land plot, its intended purpose, and square with compensation of damages (if any).

      In this respect, an equivalent land plot must be granted within the settlement in which the land plot shall be alienated. The location of such a land plot within the settlement shall be determined in the draft agreement on alienation of a land plot for state needs, directed in accordance with Article 64 of this Law.

      2. In case of demolition of a residential house due to the fact of seizure of land plot for state needs, the granting of other immovable property shall be made in the manner established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Housing Relations".

      3. The granting of an equivalent land plot to an owner or non-state land user shall be carried out in accordance with the manner established by Article 43 (with the exception of the requirements of Subparagraphs 1), 2), 3), 4) and 5) of Paragraph 1) of the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      In this respect, the costs of land management in granting of an equivalent land plot to an owner or non-state land user shall be financed from budget funds.

      4. The price of the granted state-owned land plot in exchange shall be determined by the appraiser at its market value after valuation of the alienated land plot or other immovable property due to the fact of seizure of the land plot for state needs.

      5. If the value of alienated land plot shall be higher than the value of the land plot granted in exchange, then the difference in its value shall be reimbursed to the owner.

      Footnote. Chapter 6 is supplemented by Article 62-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 63. Beginning and termination of expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. About beginning of an expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs in exceptional cases, provided by Article 84 of the Land Code of the Republic of Kazakhstan a resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan or local executive authority shall be adopted in accordance with a competence, stipulated by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. In a resolution about beginning of an expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be shown:

      1) purpose and grounds of expropriation for state needs;

      2) location, square, cadastral number of a land plot;

      3) an owner of a property or non-state land user;

      4) date of an expropriation, but not earlier than three months from the date of official publication of this resolution;

      5) place of application of an owner or non-state land user for implementation of mediation procedures.

      In case of making alterations to the resolution in part of Subparagraphs 2) and 4) of this Paragraph, the procedure of expropriation for state needs shall be repeated from the date of publication of a resolution on amendments and additions to the given regulation.

      Specified resolution if necessary shall contain other information concerning expropriation of land plot or other immoveable property due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      3. In cases of an adoption of a resolution specified in Paragraph 2 of this Article shall be within competence of a superior executive authority, preparation of materials for an adoption of this resolution, as well as for bringing a suit in court and legal representation in court shall carry out inferior executive authority at the place of location of a land plot.

      4. An executive authority, that adopted a resolution specified in Paragraph 2 of this Article, shall be entitled to terminate a process of expropriation for state needs, by adopting resolution on termination of expropriation for state needs.

      5. Specified in Paragraphs 2 and 4 of this Article resolutions shall be published respectively in the republican or local mass media including Internet resources of executive authorities, within three working days from the moment of their adoption.

      6. A resolution specified in Paragraph 2 of this Article may be appealed may be appealed in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      7. If a private property right to land plot in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall not be registered, an owner after adoption of a resolution specified in Paragraph 2 of this Article may carry out necessary activities to confirm a private property right to land plot in respect of that has been adopted a resolution.

      Whereas a term of expropriation for state needs, established by the resolution specified in Paragraph 2 of this Article shall be extended for no more than one year.

      Footnote. Article 63 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 64. The order of notification about expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. An executive authority or on behalf of the superior agency of an executive inferior authority shall be obliged to direct no later than three calendar days after publication of a resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law to an owner or non-state land user a written notification about expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs (hereinafter referred to as - notification about expropriation of land plot for state needs) by post requiring a notice of receipt of posting. In case of an absence of a receipt notice of post sending a document specified in this Paragraph shall be directed again.

      2. The notification about expropriation of land plot for state needs shall include:

      1) information on the adopted resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law (with an attachment of copy of the resolution);

      2) information about an owner or non-state land user;

      3) location, square, cadastral number of alienated land or other immovable property;

      4) information on the procedure for determining the amount of compensation at market value;

      5) information on the possibility of choosing one of the ways of equivalent compensation;

      6) information on the procedure for signing an agreement on alienation of a land plot for state needs, as well as an explanation of judicial procedure for resolving the issue of expropriation upon refusal to enter into an agreement;

      7) the terms for providing copies of title and identification documents to the alienated land plot or other immovable property for the organization of their assessment.

      Specified notification, if necessary, may contain other information related to expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      3. Mediation procedures may be initiated by the owner or a non-state land user in accordance with Paragraph 1 of Article 69 of this Law.

      4. The owner or non-state land user to familiarize with the notification specified in Paragraph 2 of this Article, as well as to provide copies of title and identification documents for a land plot or other immovable property shall be provided not less than fifteen calendar days from the date of receipt of the notification.

      5. The notification on expropriation of land plot for state needs as a legal claim shall be subject to state registration in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state registration of rights to immovable property".

      Footnote. Article 64 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 65. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. Expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be carried out after an expiration of periods, established in the resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law, with a consent of an owner or non-state land user, unless otherwise provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan or by court decision.

      2. Expropriation of land plot or other immoveable property due to the fact of seizure of land plot for state needs for implementation of concessional projects may be carried out by local executive authorities at the expense of funds of concessionaire, on conditions of transferring to a concessor redeemed by them land plots on terms and conditions stipulated by a concession agreement, but not later transfer of a concession or of unfinished construction of an object of concession to state ownership.

      3. Basis of expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be an agreement on alienation of a land plot for state needs or a decision of a court.

      Unchallenged in court or unreversed in accordance with paragraph 4 of Article 63 of this Law a resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law, and also violation of procedure established by Paragraphs 7, 8, 9 and 11 of this Article may not be basis for carrying out expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      4. Termination of a private property right and land use rights, as well as a state's right to land plot and other immovable property shall be subject to state registration with an agency carrying out state registration of rights to immovable property, in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, on basis of an agreement on alienation of a land plot for state needs or court decisions and statements of the agency, that adopted a resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law.

      5. Local executive authority shall, within one month from the date of receipt of copies of title and identification documents for an alienated land plot or other immovable property, conduct their assessment.

      If the owner or non-state land user shall not provide copies of title and identification documents for the alienated land plot or other immovable property, the local executive body shall has the right to request them from the authorized state agency and (or) organizations.

      6. Based on the results of assessing the value of property alienated for state needs, the local executive body shall prepare a draft agreement on alienation of a land plot for state needs within ten working days and send it to the owner or to a non-state land user by post requiring a notice of receipt of posting. In case of an absence of a receipt notice of post sending a document specified in this Paragraph shall be directed again.

      7. An agreement on alienation of a land plot for state needs shall contain:

      1) parties to the contract, including the list of persons, rights of that in connection with seized property shall be terminated or limited;

      2) identification characteristics of alienated land plot or other immovable property and their composition, including structures, construction of which shall not be completed;

      3) rights to a land plot or other immovable property, which shall be terminated;

      4) price for an alienated land plot, determined in accordance with the procedure established by Article 87 of the Land Code of the Republic of Kazakhstan and Article 67 of this Law;

      5) amount of refundable damages, including a cost of immovable property, in case of their being inflicted in connection with an expropriation;

      6) deadline and procedure for payment of a price (cost) for alienated land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land for state needs;

      7) deadline for transfer of alienated land plot and other immovable property;

      8) order of financing of state expenditures to expropriation of land plot or immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      8. In the case of granting an equivalent land plot instead for the alienated land plot for state needs in the agreement on alienation, in addition to the requirements contained in Paragraph 7 of this Article, the following shall be indicated:

      1) identification characteristics of a land plot or other immovable property granted to the owner or non-state land user instead of the alienated;

      2) market value of a land plot or other immovable property granted instead of the alienated;

      3) difference in cost if the price of a alienated land plot or other immovable property turns out to be higher than the price (cost) of a land plot or other immovable property provided instead for the alienated property, and the procedure for paying such difference;

      4) rights to a land plot or other immovable property granted instead of alienated, which arise on the basis of an agreement on alienation of a land plot for state needs.

      9. In the case of expropriation of a land plot used for land use for state needs, the agreement on alienation of a land plot for state needs shall contain the information reflected in Paragraphs 7 and 8 of this Article, with the exception of Subparagraphs 4) and 6) of Paragraph 7 of this Article.

      10. The owner or non-state land user from the date of receipt of the draft agreement on alienation of land for state needs within twenty calendar days shall express written agreement (disagreement) with the draft agreement by submitting the appropriate application to the local executive authorities.

      If there are proposals to the draft agreement on alienation of a land plot for state needs, the owner or non-state land user may initiate mediation procedures in accordance with Paragraphs 1-1 and 2 of Article 69 of this Law.

      11. The local executive authority shall submit to the relevant local representative authority a draft agreement on alienation of a land plot for state needs within one month from the date of receipt of a written statement on agreement with the draft agreement from the owner or non-state land user.

      The draft agreement on alienation of a land plot for state needs shall be considered by the permanent commission of the local representative authority no later than a two-week period from the date of its submission with the obligatory invitation of the owner and persons whose rights to the alienated property will be terminated or limited.

      When an agreement shall be reached with an owner or non-state land user of a property alienated for state needs and other persons whose rights to the alienated property will be terminated or restricted upon expropriation, the agreement on alienation of a land plot for state needs shall be approved by the executive authority in coordination with the local representative authority and signed by an owner or non-state land user.

      12. If an owner or non-state land user disagree with a resolution indicated in Paragraph 2 of Article 63 of this Law, and (or) on not reaching agreements on alienation of land plot for state needs upon expiry of three months period after the receipt of a written notification on expropriation of land plot for state needs by an owner or non-state land user, but not later than the term (date) of expropriation defined in a resolution, specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law, a local executive authority shall be entitled to apply to a court with claim for expropriation of land plot or immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs.

      Civil cases in claims on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be considered and decided within one month from the date of completion of preparing a case for court proceedings.

      13. In case of dismissal of the claim on expropriation of land plot or immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs, the losses that had been caused to an owner or non-state land user, as a result of bringing a claim and adoption of a resolution specified in Paragraph 2 of Article 63 of this Law, shall be compensated from the budgetary funds.

      14. Actual transfer of alienated land plot or other immoveable property for state needs due to the fact of seizure of land plot for state needs may be carried out only after receipt by an owner or non-state land user of rights, that in respect of alienated property shall be terminated or restricted on an expropriation, equivalent compensation made in the manner prescribed by this Law.

      State registration of termination of rights of an owner or non-state land user and origin of a right of state's ownership to such property shall be subject to submission to authority exercising state registration of rights to immovable property, a document confirming payment of compensation.

      Footnote. Article 65 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 66. The rights of an owner or non-state land user on expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. An owner or non-state land user from the moment of receipt notification on expropriation of land plot for state needs prior to conclusion of agreement on alienation of land plot or court decision on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land for state needs may exercise its right to land plot and other real estate and make necessary finances that secure use of such property in accordance with its intended purpose. Whereas an owner or non-state land user shall bear the risk of attributing to him, expenses and losses connected with new construction, expansion or reconstruction of buildings (structures, installations) and other real estate objects in the specified period.

      If an owner or non-state land user after alienation for state needs of a part of land plot may not use in purposive appointment remainder as before then an entire land shall be alienated.

      2. At transition of rights to real estate within the time specified in Paragraph 1 of this Article to another person by way of alienation or other grounds, and also at change of a right holder by virtue of universal legal succession procedure of expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be applied (continued) in a ratio of a new right holder.

      Footnote. Article 66 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 67. The amount of compensation of costs of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. A cost of a land alienated for state needs (excluding losses) that is acquired by an owner from the state, shall be determined in the amount of market value.

      On incomplete payment of amount for land plot (excluding losses), that is sold by the state in installments, and seizure of it by expropriation for state needs, a cost of alienated land plot shall be determined in amount of market value with the deduction of unpaid amount to the state.

      2. The cost of a land plot, as well as of immovable property located on a land plot alienated for state needs, shall be determined in the amount of their market value, regardless of the grounds of origin the rights to land plot.

      3.  A market value of the land plot or other immovable property alienated due to the fact of seizure of land for state needs, shall be determined by an appraiser on the date of assessment, subject to the provisions of Paragraph 1 of Article 208 of this Law.

      4. Amount of compensation shall be determined in accordance with Paragraphs 4 and 5 of Article 9 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan proceeding from cost of property and damages on a full scale that has been caused to an owner or to non-state land user as a result of expropriation of a land plot for state needs and (or) caused by an early termination of execution by an owner or non-state land user of obligations to third parties.

      Amount of compensation to other persons rights of that in relation to expropriation for state needs of land plot are going to be terminated or limited shall be determined based on losses that arise as a result of an expropriation.

      5. Amount of compensation shall be determined in tenge.

      6. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
      Footnote. Article 67 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 68. Payment form and terms of payment of compensation on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. A compensation of cost of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs and losses subject to compensation shall be made in full scope prior to a transition to the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit of a right of ownership to specified property.

      2. Payment of compensation shall be carried out from the budgetary funds.

      3. Payment of compensation by property other than money shall be permitted upon the agreement between the Republic of Kazakhstan on behalf of the Government of the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit on behalf of a local executive authority and an owner of a property. This agreement shall be concluded in written form of a contract on alienation of a land plot for state needs.

      4. Payment of compensation shall be paid one-time not later than one month from the day of signing an agreement on alienation of a land plot for state needs or from the day of the entry of a court decision into legal force.

      5. To carry out an expropriation of land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land for state needs, that is providing an installment of payment of compensation shall not be allowed.

      Footnote. Article 68 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 69. Mediatory procedures on expropriation of a land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs

      1. An owner of a seized property or non-state land user from the moment of receipt of a written notification on expropriation of a land plot for state needs, within fifteen calendar days, shall be entitled to initiate mediatory procedures by filing an appropriate application to local executive authority. Specified application shall be registered on the day of filling.

      The local executive authority within ten calendar days shall be obliged to consider an appeal of an owner or non-state land user to the notification of expropriation of a land plot for state needs.

      1-1. The owner or non-state land user from the moment of receiving the draft agreement on alienation of a land plot for state needs can make proposals to the draft of this agreement within twenty calendar days by submitting an appropriate application to the local executive authority.

      2. A local executive authority within one month shall be obliged to consider the proposals of an owner or non-state land user to a draft agreement on alienation of land plot for state needs on composition of alienated property, to the persons, the rights of that in respect of alienated property shall be terminated or limited, and amount of losses subject to compensation, maintenance of compensation. If necessary, the local executive authority can organize an additional assessment of cost of the alienated property.

      3. On reaching agreement between a local executive authority and an owner or non-state land user, and also by other persons the rights of that in connection of the alienated property are going to be terminated or limited on expropriation, a draft agreement on alienation of a land plot state needs shall be directed to local representative authority for approval.

      4. Upon failure in reaching agreement on transfer of property with one of interested persons specified in Paragraph 3 of this Article, an expropriation of land or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs shall be carried out in a judicial proceeding.

      5. Requirements for payment of compensation prior to transfer of ownership right of property to the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit and other conditions of payment of compensation, established by Articles 67 and 68 of this Law may not be abolished by agreement of the parties.

      Footnote. Article 69 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

SECTION 3. POSSESSION AND (OR) USE OF STATE PROPERTY
Chapter 7. GENERAL PROVISIONS ON POSSESSION AND (OR) USE OF STATE PROPERTY.

Article 70. The order, bounds and conditions of possession and (or) use of state property

      1. Individuals and non-state legal entities shall be entitled to possess and (or) use state property for extracting by them of useful properties of property, as well as to obtain benefits in a form of income, accrual, fruits, offspring, and other forms.

      2. Possession and (or) use of state property shall be carried out in the order and within and on terms, that are established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 71. The grounds for possession and (or) use of state property

      1. Grounds for possession and (or) use of state property by individuals and non-state legal entities shall be recognized as follows:

      1) agreements and other civil-law transactions;

      2) administrative acts, that are creating civil law consequences in force of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3) court decisions, that are establishing civil rights and obligations;

      4) events with that the legislation of the Republic of Kazakhstan shall connect the occurrence of civil-law consequences;

      5) universal succession or other succession in cases and order, that are provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. The contract on transfer of state property in possession and (or) use shall be concluded in written form. Non-compliance with the written form of the contract on transfer of the state property into possession and (or) use shall entail its nullity.

      3. State property transferred into possession and (or) use shall be included to a register of state property in accordance with the rules of Chapter 15 of this Law.

      Footnote. Article 71 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 72. The agreements on transferring of state property use

      1. State property may be transferred for possession on the basis of the following agreements:

      1) of tenancy (lease) of state property;

      2) on entrusted administration of state property;

      3) of gratuitous use (loan for use) of state property;

      4) turnkey contract;

      5) on transfer to use of state-owned natural resources.

      2. The transfer of state property to the possession shall be permitted on the basis of other civil law contracts in the cases and order, provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. Transfer for the use of strategic objects and state property, that is not subject to privatization, or property that may belong only to the state, shall be allowed under a public-private partnership contract, including a concession contract, a trust management contract and other contracts, directly provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      4. Transfer of state property to possession of individuals and non-state legal entities shall be carried out on basis of agreements or administrative acts in accordance with the rules of civil legislation of the Republic of Kazakhstan taking into account peculiarities and restrictions established by this Chapter.

      Footnote. Article 72 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31.10.2015 № 380-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 73. Subjects authorized for transferring of state property to possession

      An authority on transferring state property to possession shall have:

      1) with regard to republican property - an authorized body on state property;

      This version of sub-paragraph 2) is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2) in respect of communal property – a local executive body or in agreement with the local community meeting, the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      Footnote. Article 73 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph.1) of paragraph 1 of Art. 2).

Chapter 8. CERTAIN GROUNDS OF POSSESSION AND (OR) USE OF STATE PROPERTY

Article 74. The agreement of tenancy (lease) of state property

      1. To an agreement of property tenancy (lease) of state property shall be applied provisions of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan with the peculiarities provided for by this Article, paragraph 4 of Article 114, by Articles 120, 145 of this Law.

      2. Object of property tenancy (lease) of state property may be movable and immovable property (things).

      3. Republican property is transferred to property lease (lease) by the authorized body for state property management (landlord (landlord) of republican property), with the exception of physical culture and recreation and sports facilities of state organizations of secondary education.

      This version of part two of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      Communal property in property lease (lease) is transferred by the local executive body or, in agreement with the meeting of the local community, the apparatus of akim of the city of district significance, village, township, rural district (lessor (lessor) of communal property), with the exception of sports and recreation and sports facilities of state organizations secondary education. Unless otherwise established by this Law or other laws of the Republic of Kazakhstan, the transfer of state property into property lease (lease) is carried out in the manner determined by the central authorized body for state planning.

      State organizations of secondary education provide physical culture, health-improving and sports facilities for property lease (rent) in the manner determined by the authorized body in the field of education.

      The communal property shall be transferred to the property rent (lease) by the local executive body or, in agreement with the local community meeting, by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district (lender (landlord) of communal property). Unless otherwise established by this Law or other laws of the Republic of Kazakhstan, the transfer of state property to property lease (rent) shall be carried out in the manner determined by the central authorized body for state planning.

      4. Tenants (lessees) of state property shall be individuals and non-state legal entities, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

      A right of use of state property may be transferred as contribution to charter capital of legal entities with state participation.

      5. The terms of the contract of property rent (lease) of state property shall be determined by the standard contract, approved by the authorized body for state planning, subject to the restrictions, determined by this Law.

      6. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2014 № 225-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      7. Contract of property tenancy (lease) of state property may contain a condition about seizure of state property, that has been transferred in hire(leasing), to a tenant (lessee) in the cases directly provided for by Articles 105, 106, 120, 145 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      8. Alteration and termination of a contract of property lease (rent) of state property shall be carried out according to the rules of Articles 401 - 404, 556 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      Use of state property that has been transferred under a contract of property tenancy (lease), not according to intended purpose, shall be material violation of a contract and basis for termination of a contract according to the rules provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      9. The cost of inseparable improvements of the state property, made by the employer (lessee) with the consent of the lender (landlord) shall be compensated at the expense of the relevant budget in accordance with the budget legislation of the Republic of Kazakhstan.

      10. Particularities of conclusion of a contract of lease to individuals and legal entities of historical and cultural monuments, that are state property, shall be determined by Law of the Republic of Kazakhstan "On protection and use of objects of historical and cultural heritage".

      The contract on provision for the use of historical and cultural monuments of international and national significance, being the republican property, shall be concluded between the authorized body for state property and an individual or a legal entity in agreement with the authorized body for protection and use of historical and cultural heritage.

      The contract on provision for the use of historical and cultural monuments of international and national significance, being the communal property, shall be concluded between the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital city and an individual or legal entity in agreement with the authorized body for protection and use of historical and cultural heritage.

      The contract on provision of historical and cultural monuments of local significance, being the republican property, shall be concluded between the authorized body for state property and an individual or a legal entity in agreement with the authorized body for protection and use of historical and cultural heritage.

      The contract for the provision of historical and cultural monuments of local significance, being the communal property, shall be concluded between the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital city and an individual or a legal entity.

      A contract shall be considered terminated in the event of deprivation by the court decision of the person in whose use is the monument of history and culture, the right to use it if the monument of history and culture is threatened with destruction or damage.

      11. State property may be provided for property lease (lease) without the right to redeem on preferential terms to social entrepreneurship entities in accordance with the procedure determined by the central authorized body for state planning.

      Footnote. Article 74 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2013 № 131-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2014 № 225-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.10.2015 № 368-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1)of paragraph1 of Art. 2); dated 19.04.2019 № 250-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 24.06.2021 № 52-VII (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 75. The agreement on entrusted administration of state property

      1. To an agreement on entrusted administration of state property shall be applied the provisions of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan with peculiarities stipulated in Articles 120, 145, 176 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Object of an agreement on entrusted administration of state property shall be property complexes of state enterprises, securities, stakes of participating in charter capital, immoveable property, money, belonging to the state.

      Other state property acts as an object of an agreement on entrusted administration in cases stipulated by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. The authorized body for the state property management (the founder of trust management of the republican property) shall transfer the republican property to the trust management.

      This version of part two of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      Communal property shall be transferred to the trust management by the founder of the trust management of communal property, respectively, by the local executive body or in agreement with the local community meeting – by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      Unless otherwise provided for by this Law or other laws of the Republic of Kazakhstan, the transfer of state property to trust management shall be carried out in the manner, determined by the authorized body for state planning.

      4. An entrusted administrator of state property shall be individuals and non-state legal entities, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. A beneficiary under a contract of entrust administration of state property shall be the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit.

      6. The terms of the contract of trust management of state property shall be determined by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan. The authorized body for state planning shall approve the standard contract of trust management of state property.

      7. An entrusted administrator shall be entitled to dispose of or transfer immovable property that has been transferred to it under a contract of entrusted administration of state property, only in cases specified by laws of the Republic of Kazakhstan, an agreement on entrusted administration of state property or with a written consent of a founder of entrusted administration of state property. An entrusted administrator shall be entitled to administer a movable property, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan or by a contract of entrusted administration of state property.

      8. An entrusted administrator shall be entitled to compensation of necessary expenses that has been made by him under an entrusted administration of state property, in order provided for by budget legislation of the Republic of Kazakhstan and other agreements of entrusted administration of state property.

      An entrusted administrator shall be entitled to compensation if it is provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan or by a contract of entrusted administration of state property.

      9. An entrusted administrator shall render account to authorized state body that is the founder of entrusted administration of state property, on its activity in the terms and in the order established by a contract of entrusted administration of state property.

      10. In a contract of entrusted administration of state property, shall be set limitations of an entrusted administrator to dispose of state property.

      Transactions made by an entrusted administrator with a violation of limitations, established for him shall be recognized as invalid in accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      Rights and responsibilities under the obligations that are arising from transactions concluded by an entrusted administrator of state property with exceeding granted him powers or violation of limitations established for him, shall arise to an entrusted administrator.

      11. An entrusted administrator shall carry out entrusted administration of state property personally.

      An entrusted administrator may appoint another person to take the steps necessary for managing of entrusted him of state property, if he is authorized for it under a contract of entrusted administration of state property or in voluntary to it for force of circumstances to secure the interests of a founder and does not have the ability to seek his guidance. Whereas, an entrusted administrator shall be responsible for actions of a chosen appoint as for his own actions.

      An entrusted administrator shall promptly notify a founder of assignment. A founder of entrusted administration of state property in this case shall be entitled to declare termination of entrusted property, by compensating to an entrusted administrator previously incurred charges, and in cases provided for by a contract of entrusted administration of state property, by compensating losses.

      The types and categories of state property for which tax liabilities on property tax, land tax and vehicle tax are to be fulfilled by an entrusted administrator shall be determined by the rules for transferring state property to trust management.

      12. A contract of entrusted administration of state property shall be amended and abrogated on grounds, provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      A transfer of state property from one kind of state property to another or from one level of local government to another shall not abrogate entrusted administration of state property, unless otherwise provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan or by a contract of entrusted administration of state property.

      13. Upon termination of a contract at instigation of one party, the other party shall be notified at least over the period of three months, unless different period shall not be stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan or by a contract of entrusted administration of state property.

      14. A contract of entrusted administration of state property may include conditions on seizure of state property that has been transferred to an entrusted administration, to an entrusted administrator, in cases directly provided for by Articles 105, 106, 120, 145, 176 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      15. Communal property may be provided for trust management without the right of subsequent redemption on preferential terms to charitable and volunteer organizations in accordance with the procedure provided for in part three of paragraph 3 of this Article.

      Footnote. Article 75 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2013 № 131-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1) of paragraph 1of Art. 2); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.07.2022 № 134-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 76. The contract of gratuitous use of state property

      1. To a contract of gratuitous use of state property shall be applied provisions of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan on a contract of gratuitous use (loan for use) with peculiarities stipulated in Articles 77, 120, 145 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. State property under a contract of gratuitous use of state property may be granted only in cases, stipulated by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. A contract of gratuitous use of state property may stipulate conditions about seizure of state property that has been transferred for gratuitous use, to a borrower, in cases directly provided for by Article 120 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      This version of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. Any improvement of the state property, transferred under the contract of gratuitous use of state property shall be carried out with the written consent of the authorized body for state property or the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district. Upon termination of the contract of gratuitous use of the state property, the cost of inseparable improvements, made with the consent of the authorized body for state property or the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district, shall be reimbursed at the expense of the relevant budget.

      5. A contract of gratuitous use of state property in the cases of transferring to religious organizations for gratuitous use of religious buildings (constructions) and other property, that is owned by the state and that are historical and cultural monument, shall be concluded in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan " On protection and use of the objects of historical and cultural heritage".

      6. The contract of gratuitous use of state property in cases of transferring to telecommunications operators for gratuitous use of supports of overhead power lines owned by the state, for limited use for joint conduct of fiber-optic communication lines, power lines shall be concluded in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On communications" for the period:

      not more than one year for territorial-administrative units stipulated by Article 18 of this Law;

      not more than three years for territorial-administrative units stipulated by Article 18-1 of this Law.

      Footnote. Article 76 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.10.2011 №484-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph.1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 21.05.2024 № 86-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 77. Delegation of state land grants for free use

      State natural grants shall be provided for gratuitous use by the authorized body for investments in accordance with the Entrepreneurial code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 77 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015№ 376-V(shall be enforced from 01.01.2016).

Article 78. Transfer of state property under the turnkey contract

      A transfer of state property under a turnkey contract shall be carried out in framework of execution of a customer, by state, on responsibilities in the assistance to a contractor in implementation of work in the amount and order, provided for by a turnkey contract.

Article 79. Transfer of state property under public-private partnership contract, including concession contract

      The transfer of state property under a public-private partnership contract, including a concession contract, shall be carried out in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan "On public-private partnership" and "On concessions".

      In cases stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan, the concession object may be provided without a tender for free use to a functional operator for the implementation of its functional maintenance.

      Footnote. Article 79 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31.10.2015 № 380-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2019 № 287-VІ (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 80. The agreements on the transfer of natural resources for use

      A transfer for use of land plots, subsoil plots, water objects, and lands of the state forest fund shall be carried out on basis of relevant agreements in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan on each type of the property.

Article 81.The storage agreement and agreement on acceptance of state property for storage

      1. State property may be transferred to individuals and legal entities for safekeeping by storage agreement or agreement on acceptance of state property for storage. Rules of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan on storage shall be applied to relations of storing state property with peculiarities stipulated in this Article.

      2. Storage of state property shall be carried out on basis of storage agreement or agreement on acceptance of state property (thing) for storage.

      Storage of state property may be imposed on any person that is capable of securing its safety.

      In cases specified by laws of the Republic of Kazakhstan, storage of state property may be carried out only be specialized organizations that are rendering services on storage as an entrepreneurial activity.

      3. Subject of storage of state property may be movable items.

      On protection of real estate this Article shall not be extended.

      4. Storage agreement and agreement on acceptance of state property for storage shall be concluded in written form. Conclusion of a contract shall be certified by a custodian by way of issuing to a depositor of a storage voucher, receipt, certificate, or other document signed by a custodian.

      5. A period of storage of state property shall be determined by laws of the Republic of Kazakhstan or storage agreements or agreement on acceptance of state property for storage. On expiry of periods of storage the storage agreements or agreement on acceptance of state property for storage shall be considered as concluded for the same period, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan, relevant agreements or followed from nature of obligation to secure storage of state property.

      An authorized state body, that is a depositor or acting on its written proxy, shall be entitled at any time to require property (thing) to a custodian. In this case, a depositor shall be obligated to compensate to a custodian the damages that have been caused by early termination of the obligation, unless otherwise provided for by storage agreement or agreement on acceptance of state property for storage.

      6. A storage agreement and agreement on acceptance of state property for storage shall be compensated. Amount of remuneration to a custodian shall be determined by agreement of parties, and in cases established by laws of the Republic of Kazakhstan, in accordance with rates and tariffs.

      7. Unless otherwise provided by a storage agreement, a custodian shall not be entitles to transfer a thing for storage to the third person without consent of a depositor, except the cases when a custodian is involuntary to it by force of circumstances in interests of a depositor and deprived of opportunity to obtain his consent. On transfer of a thing for storage to the third person a custodian shall be obligated to notify a depositor. A custodian shall be responsible for actions of the third person to that he transferred a thing for storage as for their own.

      8. A custodian shall take all provided for by an agreement and other necessary measures to safeguard state property that has been transferred to him. A safe custody of state property shall be provided in accordance with technical standards and requirements on storage conditions and (or) protection.

      A custodian shall be responsible for deficiency or damage of state property that has been accepted for storage. He shall be acquitted if he proves that a loss, deficiency or damage of the things has occurred not by his fault.

      In case of deficiency of state property transferred for storage a custodian shall be obliged, within the period specified in a storage agreement or agreement on acceptance of state property for storage, with the legislation of the Republic of Kazakhstan, to compensate a missing property in kind, and if its impossibility in amount of price of lost or missing state property.

      9. Rules of this Article shall apply to certain types of storage of state property, unless otherwise provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      10. Material values of state material reserve shall be stored in lower organizations of system of state material reserve, storage facilities of material values of state reserve and organizations that are established by mobilization orders.

      Relationships, linked with storage of material values of state material reserve shall be regulated by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and the Law of the Republic of Kazakhstan "On civil protection".

      Footnote. Article 81 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 82. The exercise of rights of use of state property of common use

      1. State property of common use in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan shall be regarded as follows:

      1) flora and fauna, other natural resources located on the territory of the Republic of Kazakhstan and related by the laws of the Republic of Kazakhstan to property of common use;

      2) riverbed of navigable and floatable rivers and shore strips established by the legislation of the Republic of Kazakhstan width, and also lakes, lagoons and other water bodies of natural origin;

      3) ports, harbors, bays, raids and bays, as well as dams, jetties, breakwaters and other coastal structures;

      4) roads, high road, bridges of public use with strips of alienation and auxiliary facilities and services;

      5) ditches, dams, reservoirs, canals, embankments and ditches, built for irrigation, land reclamation and other purposes of public utility;

      6) squares, pavements, streets, public parks and recreation, cemeteries and other public constructions and buildings;

      7) temples and other cult constructions of public purpose;

      8) monuments of history and culture;

      9) national parks, sanctuaries, reserves;

      10) objects of national art;

      11) archives, museum exhibits, artistic and scientific collections, including certain documents, manuscripts, publications, maps and other movable items, representing scientific and cultural value;

      12) servitude of common use (public servitudes);

      13) other properties related to property of common use by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      The rules for the use of public property shall be approved by the authorized bodies of the relevant industries in agreement with the central state planning authority and local representative or executive bodies of the relevant administrative-territorial units in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan on certain types of public property.

      2. State bodies of the Republic of Kazakhstan within their competence, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on certain types of property of common use, shall organize management and use of property of common use.

      Footnote. Article 82 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2019 № 289-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

SECTION 4. TERMINATION OF PROPERTY RIGHTS OF THE STATE
Chapter 9. THE GROUNDS FOR THE TERMINATION OF PROPERTY RIGHTS OF THE STATE

Article 83. The list of the grounds for termination of property rights of the state

      1. Grounds for termination of property rights of the state (the Republic of Kazakhstan or administrative-territorial unit) shall be recognized as follows:

      1) privatization and other alienation of state (republican and communal) property;

      2) alienation by state legal entities of produced by them goods or other property, that are not related to basic assets, and that is not an object of privatization, to individuals and non-state legal entities;

      3) granting of land plots to private property;

      4) transfer of state land grant, relating to republican or communal property to private ownership;

      5) wreckage or extinction of state property;

      6) levy of execution upon state property;

      7) return of executed by counterparty in favor of the state under the obligation prior to abrogation or alteration of contract;

      8) return of property received under transaction, recognized as invalid;

      9) use or production of material values from state material reserve;

      10) other grounds provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Alienation of state property shall be compensated, except for the cases, provided for by Articles 119-1, 119-2, 120 and 214 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 83 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2015 № 337-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 89-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 84. Prohibition for abandonment of a right to state property

      1. The state may not abandon rights to property belonging to it. Refusal of state bodies, their representatives and officials from a right of state to state property shall be invalid.

      2. Actions of state bodies, their representatives and officials, definitely testifying to their removal from exercise of a right of state ownership and other property rights of the state, shall entail disciplinary and other liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 85. Alienation of the property by state legal entities

      Alienation of the property by state legal entities on implementation of industrial and economic activities, including their products, raw materials, commodity stocks and supplies and other property not relating to the basic assets and that are not the object of privatization, to non-state legal entities and individuals shall entail the termination of rights of the state for alienation of state property and shall not be privatization.

Article 86. Termination of rights of the state to land plot and other immoveable property as a result of its granting (transfer) to the private ownership

      1. Land plots may be granted to private ownership in cases and in the order, provided for by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. The rights of the state to state property, including land plots, provided in the form of a state natural grant, may be terminated in performance of investment obligations by the recipient of the grant in the cases and in the manner, provided for by the Entrepreneurial code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 86 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015№ 376-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 87. Loss or destruction of state property

      1. Loss and destruction of state property shall entail termination of rights of the state on this property.

      2. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

      3. Rules of this Article shall apply to things.

      Footnote. Article 87 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 88. The levy on execution upon state property under state obligations

      1. The levy on execution upon state property under obligations of the Republic of Kazakhstan and an administrative-territorial unit shall be realized in a judicial proceeding.

      2. On property, constituting state or local treasury, except for budgetary funds, may not be levied. By the laws of the Republic of Kazakhstan may be established other types of state property that may not be levied. In this case the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit shall be responsible within the costs of the property that may not be levied, by budget funds.

      3. The right to state property, that is being levied, shall be terminated for the Republic of Kazakhstan and an administrative-territorial unit from the date of acquisition of rights to property by person to that rights shall be transferred on levy on execution upon the state property.

Article 89. Termination of rights to state property as a result of requisition

      1. In case of vindication under the rules of Article 44 of this Law, a person to whom the property belonged before that is acquired by the state under requisition a rights of the state to such property shall be terminated.

      2. Return of a seized property under requisition shall be carried out according to the rules of Article 44 of this Law.

Article 90. Termination of rights to state property acquired as a result of confiscation, or to forfeited property (assets)

      Cancellation (alteration in the relevant part) by the court of the act, under which the property was confiscated into the ownership of the state or forfeited in favor of the state, shall constitute the ground for the termination of the property rights of the state to the confiscated property or forfeited property (assets).

      The return of confiscated property or reimbursement of its value shall be made in accordance with the rules of paragraph 5 of Article 213 of this Law, and property and assets transferred to the management or ownership of the management company - in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the return of illegally acquired assets to the state.

      Footnote. Article 90 - as amended by the Law dated 12.07.2023 № 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 91. Termination of rights to state property by use or release of material values form the state material reserve

      1. The right of the state to material values from state material reserve shall be terminated as a result of use or release of material values from state material reserve.

      2. The release of material values from state material reserve may be carried out due to:

      1) their renovation;

      2) borrowing;

      3) cancellation of the reservation.

      2. The release of material values from state material reserve shall be carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On civil protection".

      3. Alienation of material values from state material reserve shall be subject to a full payment of their price or opening letter of credit or provide guarantees of banks of the second level.

      4. Funds received from sale of material values at the time of release from state material reserve, shall be credited to budget.

      5. Material values of state material reserve, used in prevention and liquidation of emergencies shall be subject to compensation in kind in the terms established by a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, at the expense of budgetary funds.

      6. In case of crises developments and threatening imbalances between demand and supply on domestic market resources of state material reserve on basis of decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan and in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan may be used to influence market.

      Footnote. Article 91 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 92. The transfer of state property to the payment of shares of joint stock companies and the charter capital of limited liability partnerships

      The transfer of state property to payment of shares of joint stock companies and charter capital of limited liability partnerships shall be exercised in accordance with Article 114 of this Law.

Chapter 10. THE ALIENATION OF STATE PROPERTY
Paragraph 1. General provisions

Article 93. The subjects of the alienation of state property

      1. Subjects of alienation of state property shall be seller (a person conducting alienation of property) and buyer (acquirer).

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. The seller (the person, making alienation of the property) – the authorized body on state property or local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      3. A buyer (acquirer) – an individual or a non-state legal entity acquiring the property in the process of alienation of state property.

      Participating on side of a buyer (acquirer) of several persons, they shall act jointly and severally.

      4. Buyers (acquires) on alienation of state property may not be legal entities, that in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan or by constituent documents may not be entitled to be involved in those activities, an implementation of that is a condition of sale (alienation) of an object of alienation of state property.

      5. A seller (a person conducting alienation of property) shall be entitled to involve the intermediary for organization of alienation process of the state property.

      Footnote. Article 93 as amended by the Law dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 94. Types of the alienation of state property

      1. Alienation of state property shall be realized in the following forms:

      1) privatization of state property by sale at bargaining in form of auction and tender, bidding at stock exchange, contest by two-stage procedures, sale of derivative securities;

      2) privatization of state property through direct sale;

      2-1) direct targeted sale of state property to a State Islamic Special Financial Company;

      3) other methods of alienation of state property without holding a tender in the order and on conditions, stipulated by paragraph 3 of this chapter.

      2. Actions, that are not directly leading to a sale of state property, but providing for its subsequent sale (leasing property hire (lease) of state property or transfer to entrusted administration with a right to repurchase respectively by tenant (lessee) or an entrusted administrator), shall be considered not as a type of privatization, but as preliminary stages.

      3. The object of alienation may not be a state property, which, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, may belong only to the state, as well as a state property that is not subject to alienation in accordance with acts of the President of the Republic of Kazakhstan or the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the President of the Republic of Kazakhstan.

      4. The list of objects, including strategic, state-owned and quasi-public sector entities, not subject to alienation, shall be approved by the Government of the Republic of Kazakhstan in coordination with the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 94 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 23.12.2023 № 51-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Paragraph 2.Privatization of state property

Article 95.Basic principles of conducting privatization

      Basic principles of conducting privatization shall be publicity, competitiveness, succession, responsibility of officials for legality of conducting privatization and credibility of presented information about objects of privatization.

Article 96. The objects of privatization

      1. The objects of privatization shall be the following types of state property:

      1) enterprise as a property complex;

      2) productive and non-productive subdivisions and structural units of the enterprise as a property complex, privatization of that shall not violate the closed technological cycle;

      3) property of state legal entities, except the cases provided in Articles 85, 135, 145, 153, 161 of this Law;

      4) shares of joint stock companies;

      5) stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships;

      6) derivative securities certifying rights to shares of joint stock companies, belonging to the state.

      This version of part one of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. State property becomes the object of privatization from the date of the decision on its privatization by the authorized body for state property or the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      The object of privatization may not be a state property, which in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan is not subject to privatization, may only be in state ownership, as well as property that is in state ownership and is not subject to alienation in accordance with acts of the President of the Republic of Kazakhstan or the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 96 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 23.12.2023 № 51-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 97. Privatization of enterprise as property complex

      1. To privatization of enterprise as property complex shall be applied the rules of paragraph 6 of Chapter 25 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan taking into account peculiarities stipulated by paragraph 2 of this Article and Articles 93, 95, 96, 99 - 101, 103, 107 – 112 of this Law.

      To composition of enterprise as property complex subjected to privatization shall not be included stored material values of state material reserve.

      2. To composition of enterprise as property complex may be included objects of social and cultural and household purpose.

      3. A buyer shall become legal successor of the civil rights and obligations of privatized enterprise as property complex, unless otherwise stipulated by this Law and buy and sell agreement.

      4. The buyer becomes the legal successor of civil rights and obligations of the privatized enterprise as a property complex, unless otherwise provided by this Law and the contract of sale.

      5. In case, that the state enterprise as a property complex not sold on the results of three conducted biddings, this state enterprise shall be subject to reorganization by joining or merger, or liquidation.

      Footnote. Article 97 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2015 № 308-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015 № 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 98. Shares of joint stock companies that belong to the state, and stakes of participating of the state in charter capital of limited liability partnerships

      1. The sale of shares of joint stock companies owned by the state and state participation shares in the authorized capitals of limited liability partnerships must be carried out in compliance with the requirements established by this Law, the laws of the Republic of Kazakhstan “On Joint Stock Companies”, “On Limited and Additional Liability Partnerships”, "On the securities market" and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. The sale of shares, issuance of that isnot registered in the order, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan shallnot beallowed.

      3. On selling state-owned shares, a buyer- a joint stock company may not acquire more than twenty-five percent of company shares, if a joint stock company owns shares of a buyer.

      3-1. The sale of shares of joint stock companies owned by the state and related to organizations of the military-industrial complex shall be carried out while maintaining the “golden share” under the control of the state.

      3-2. The sale of state participation shares in the authorized capital of a limited liability partnership related to organizations of the military-industrial complex shall be carried out while maintaining the state's share of participation in the authorized capital in the amount of more than one-quarter of the total number of votes of the limited liability partnership.

      4. In the event that one hundred percent of the shares of joint-stock companies and stakes in the authorized capital of limited liability partnerships owned by the state put up for auction are not sold based on the results of three auctions, these legal entities are subject to reorganization by way of affiliation or merger or are subject to liquidation.

      Footnote. Article 98 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2015 № 308-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015 № 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 23.12.2023 № 51-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 99. Privatization and rights to land plot

      On privatization of an immovable property to a buyer shall be transferred the right to a land plot in accordance with the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

Article 100.Conditions for bidding

      1. The person, who offered the highest price shall be recognized as the winner of the auction or tender.

      At auctions, bids are announced publicly, at tenders bids are announced in a closed envelope.

      In case of sale of state enterprises as property complexes at the tender, shares (participation shares in the charter capital) of joint-stock companies (limited liability partnerships), in the charter capital of which the controlling stake (participation share in the charter capital) belongs to the state, the condition of the tender shall be the preservation of the activity profile.

      The term of preservation of the activity profile of the state enterprises, joint-stock companies (limited liability partnerships) in which charter capital the controlling stake (participation share in the charter capital) belongs to the state, shall be determined by the seller.

      The auction and tender shall be conducted using the web portal of the state property register in electronic form, with the exception of closed tenders and auctions for the sale of unused weapons and military equipment.

      2. Bidding must be open. In exceptional cases affecting national security, environmental protection, the external economic situation of the Republic of Kazakhstan, by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, the tender may be closed.

      The procedure for the sale of objects of privatization shall be established by the Government of the Republic of Kazakhstan in accordance with articles 101 – 105 of this Law.

      3. Auctions in which only one participant participated are recognized as valid if the participant confirmed the starting or announced price.

      Tenders in which only one participant participated are recognized as valid if the participant has offered a cost not less than the starting price. .

      4. Before an auction, a buyer shall be entitled to check ecological state of the acquired object.

      Footnote. Article 100 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015 № 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); 13.06.2017 № 69-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 100-1. The cost of privatization object

      1. Sale of privatization objects shall be carried out at the market value of a privatization object.

      The market value of a privatization object is the estimated amount of money, at which the privatization object may be alienated on the basis of transaction in a competitive environment, when the parties of transaction shall act, having all available information about the object of assessment, prudently and without coercion.

      The initial price of the object of privatization is determined on the basis of a report on the valuation of the object of privatization, submitted by independent consultants or an appraiser, and is established by the commission on privatization of state property objects.

      2. Assessment of privatization objects, which book value is more than 2,500,000 times of the monthly calculation index, established by the Law on the republican budget and is valid on January 1st of the corresponding financial year, shall be carried out by independent consultants in accordance with international assessment standards.

      3. Assessment of privatization objects, which book value of is less than 2,500,000 times of the monthly calculation index, established by the Law on the republican budget and is valid on January 1st of the corresponding financial year, shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on evaluation activity.

      4. Independent consultants are legal entities, including foreign ones or their associations, participants in evaluation and (or) investment activities, and (or) financial consulting, engaged by the seller in order to assess the market value of the object of privatization and (or) support the transaction on privatization objects.

      5. Legal relations, regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state property regarding the selection of an independent consultant shall not be subjects to the legislation of the Republic of Kazakhstan on public procurement.

      Involvement of an independent consultant shall be carried out in accordance with the procedure determined by the central state planning authority.

      6. The market value of a privatization object may be lower than the book value of the privatization object.

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 100-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015 № 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 101.The order of open bidding

      1. A notice of an auction must be published by the seller at least fifteen calendar days before the auction. The notice must be published in Kazakh and Russian on the web portal of the state property register.

      The notice must contain information about the time, place and type of biddings, the object of sale and bidding procedure, including registration of participation in the biddings, terms of determining the person, who won the biddings, as well as information about the starting price and the amount of guarantee fee.

      2. In case of change the terms of trades by a seller a notice about all changes shall be done for them in the order and terms established by paragraph 1 of this Article.

      Persons, that filed an application for participation in auction prior to publication of a notice about a change of its conditions and that rejected in this regard from participation, shall be entitled to demand return of guarantee fee and expenses incurred by them.

      3. A seller shall be entitled not later than three working days before an auction to abandon them with compensation for an actual damage to persons that has filed application for participation in an auction.

      An auction may be cancelled due to impossibility of their holding. A seller shall be released from compensation for an actual damage to persons that have filed application for participation in an auction, if holding tender has become impossible due to the insuperable force reasons beyond the control of seller.

      4. Bidders pay a guarantee fee in the amount, terms and procedure, specified in the notice of biddings. If the biddings did not take place, the guarantee fee is refundable. The guarantee fee is also returned to the persons, who submitted the application, but did not participate in the biddings, to the persons, who participated in the biddings, but did not win it, and to those, who refused to participate in the biddings in written form no later than three working days before their holding.

      Guarantee fees shall be returned on basis of an application for the return of guarantee fee, submitted by a tender’s participant, with indication of legal details of this participant.

      At the conclusion of a buy and sell agreement with a person that has won an auction, the amount of submitted guarantee fee shall be counted towards the execution of obligations under a concluded agreement.

      4-1. The auction is held in two ways:

      to increase the price;

      for a price drop.

      When conducting an auction using the price increase method, the starting price of the privatization object is equal to the initial price of the privatization object.

      When conducting an auction using the price reduction method, the starting price of the privatization object is determined by multiplying the starting price by a multiplying factor equal to 3.

      The object of privatization for the first auction is put up for auction using the price increase method.

      For the second auction, the privatization object is put up for auction using the method of price reduction with the establishment of a minimum price in the amount of fifty percent of the initial price.

      At the third auction, the privatization object is put up for auction using the price reduction method without setting a minimum price.

      Each subsequent auction is held no later than thirty calendar days from the date of the previous auction.

      4-2. When a privatization object is put up for the first tender, the starting price of the privatization object is equal to the starting price.

      When an object of privatization is put up for the second and third tenders, the starting price is reduced by fifty percent from the starting price of the previous tender.

      Each subsequent tender is held no later than thirty calendar days from the date of the previous tender .

      5. A person, that won an auction and a seller, shall sign in the day of auction or tender Protocol on the auction results.

      6. A buy and sell agreement shall be signed not later than ten calendar days after the close of an auction.

      A person, that has won an auction, on avoidance of signing the Protocol on results of an auction or buy and sell agreement shall loose a guarantee fee and shall be obliged to compensate to a seller for an actual damage suffered, in the part that has not been covered by a guarantee fee.

      A seller shall not be entitled to avoid signing of the Protocol on results of an auction and buy and sell agreement with a person that has won an auction, except the cases when a person, that has won an auction fail to meet the requirements of Article 93 of this Law.

      The conditions of buy and sell agreement shall not contradict to condition of a tender.

      The buy and sell agreements of enterprise as a property complex shall contain conditions on the terms within that a seller shall appeal to the State Corporation "Government for Citizens" for a registration of termination of activity of an enterprise.

      7. The buy and sell agreement shall be submitted to become familiar by interested persons upon their request in compliance of the requirements provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other Laws of the Republic of Kazakhstan concerning disclosure of information, that is constituting commercial and other protected secrets by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

      8. Auction that has been conducted with violation of rules established by present Article might be invalidated by a court on a suit of an interested person, relevant authorized body or the Prosecutor.

      The recognition of biddings invalid shall entail the nullity of the contract of purchase and sale, concluded on the results of such auctions.

      9. The rules, established by this Article, shall be applied on bidding, unless otherwise provided for by the Articles 102, 104 of this Law.

      Footnote. Article 101 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced from 01.07.2019); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 102. Tenders at the stock exchange

      1. The sale of securities, owned by the state on the stock exchange shall be carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the securities market”.

      2. A notice of sale must be published in Kazakh and Russian on the web portal of the state property register and the Internet resource of the stock exchange. The notice of sale must be published at least fifteen calendar days before the start of trading on the stock exchange and contain information about the start date of trading, the place of trading, the object of sale and its size .

      The seller shall be entitled to specify in the notification any other information relating to the sale of securities, owned by the state.

      3. The agreement of the seller with a professional participant of the securities market shall contain the obligation to sell securities belonging to the state, not below the minimum price, that is set by the seller.

      4. It is allowed to sell securities owned by the state on stock exchanges of foreign states.

      When selling securities owned by the state on the stock exchanges of foreign states, the legislation of this state is applied.

      Footnote. Article 102 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015№ 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 103. Competition through two-stage procedures

      1. Competition through two-stage procedures shall be held with participation of an independent consultant by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, determining the priority of price and (or) other conditions of privatization.

      2. The competition includes the following action plan:

      1) involvement of an independent consultant in the manner, prescribed by Article 100-1 of this Law for conducting a comprehensive analysis of the object of privatization, assessment of its value and formation of an information database about the object of sale for potential buyers (investors);

      2) publication by the seller of a notice of the sale of the privatization object in Kazakh and Russian on the web portal of the state property register, as well as distribution by an independent consultant of an offer to sell to potential buyers (investors) ;

      3) formation by an independent consultant of a list of applications, containing proposals from potential buyers (investors);

      4) conduct of negotiations with potential buyers (investors) on the list of applications in order to identify at least two potential buyers (investors), who submitted the best proposals during the negotiations (the first stage of competition) by the seller, with participation of an independent consultant;

      5) conduct of negotiations with the winners of the first stage of the competition in order to improve the previously proposed conditions (the second stage of competition) by the seller, with participation of an independent consultant.

      3. According to the results of each stage of negotiations, the seller, an independent consultant and all participants in the competition shall sign a protocol on its results.

      4. A potential buyer (investor) who has offered the best conditions during the second stage of the competition shall be recognized as the winner of the competition.

      5. In case of refusal or evasion of the winner of the competition from signing the contract of sale within the terms established by the seller, the contract of sale and purchase shall be signed with the potential buyer (investor), whose offer is recognized as the best after the proposal of the competition winner.

      Footnote. Article 103 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 104. Sale of derivative security, verifying the rights to shares of joint stock companies, owned by the state

      1. The sale of derivative securities verifying shares of joint stock companies, owned by the state, shall be carried out on the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan or the relevant local executive body.

      2. General conditions of sale derivative securities shall be presented by the seller for approval to the Government of the Republic of Kazakhstan or local executive body for approval by the relevant local representative body.

      3. The decision on sale of derivative securities shall contain information on the number of shares, owned by the state that issued derivative securities, the type of sold derivative securities, foreign country (foreign countries), on the territory of that is (are) expected to carry the sale of derivatives, the maximum terms of completion of the transaction, the conditions and order of realization of the rights of the owners of the derivative securities and if necessary other conditions.

Article 105. Direct address sale

      1. Objects, transferred in accordance with Article 106 of this Law to the property rent (lease) or trust management with the right of subsequent redemption, respectively, to the employer (lessee) or trustee, as well as objects, determined by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan to be transferred to the strategic investor shall be subjects to direct targeted sale.

      Sale of the object of privatization to employers (lessees) and trustees shall be allowed only on condition of proper execution of the relevant contract.

      2. The conditions of sale of the object of privatization shall be determined by agreement of the parties, if they were not provided for by the contract of property tenancy (lease), or the contract on the entrusted administration.

      3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      4. Direct targeted sale of state property by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan shall be carried out to a strategic investor - a Kazakhstani or foreign legal entity (their associations), that meet the following criteria:

      availability of activity experience in the field, related to the activities of the sold object of privatization;

      acquisition of a large block of shares (shares in the charter capital) for participation in the management of the object of privatization, as well as in its development through the transfer of technologies, including obtaining undisclosed information (secrets of production (know-how) and involving highly qualified specialists.

      Direct targeted sale shall be carried out when establishing and appropriate adoption by a strategic investor of obligations for:

      1) volumes, types and terms of investments in the object of privatization;

      2) ensuring a certain level of production volume, range of products produced or services provided;

      3) conducting environmental protection measures;

      4) preservation of the activity profile;

      5) preservation or creation of new work places;

      6) ensuring at least two thirds of the staff number of employees, being the citizens of the Republic of Kazakhstan;

      7) preservation of the existing order and conditions for the use of objects of industrial and social infrastructure;

      8) repayment of accounts payable within the established deadlines;

      9) repayment of wage arrears;

      10) restrictions on transactions (resale, pledge, transfer to management and others) and (or) prohibition of certain actions in relation to the object of privatization within a certain period of time.

      The decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on direct targeted sale includes the name of the object and the strategic investor, as well as the requirements for the strategic investor to accept obligations from the list of obligations specified in this paragraph, and the deadlines for fulfilling obligations.

      Footnote. Article 105 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015№ 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); from 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 105-1. Sale of state property to the state Islamic special financial company with the obligation of its repurchase

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 105-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 106. Preliminary stages of the privatization

      1. Preliminary stages of the privatization shall be recognized as: the hire of state property to the property tenancy (lease) or its transfer to the entrusted administration with the right to repurchase in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. The trustee or the lessee (lessee) is selected on the basis of a tender in accordance with Articles 100 and 101 of this Law, establishing requirements and conditions that are not anti -competitive in relation to potential tender participants.

      3. The provisions of the civil legislation of the Republic of Kazakhstan concerning the relations of entrusted administration and property tenancy (lease) shall be applied taking into account the peculiarities stipulated by Article 105 of this Law and this Article.

      This version of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. Transfer of state property to the trust management or property rent (lease) shall be registered by the relevant contract of the authorized body for state property or local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district with a trustee or employer (lessee). The contract should provide in what time frame and under what conditions the state property will become the property of the trustee or employer (lessee).

      5. To the entrusted administration may be transferred shares, owned by the state, on the basis of tender in accordance with Articles 100 and 101 of this Law.

      6. Small business entities may be provided the entrusted administration or property tenancy (lease)for a period of one year with the right of subsequent gratuitous transfer of the state property, that has not been used for more than one year, to the ownership of the organization of industrial activity and development of public services, except trade and intermediary activities.

      Footnote. Article 106 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 107. Preparation of the object to privatization

      1. Preparation of the object to privatization shall be carried out by the seller.

      2. In the process of the preparation of the object to privatization the seller shall:

      1) assess the market value of the object of privatization in accordance with Article 100-1 of this Law;

      2) prepare and provide on-demand of the buyer information about the burdens of objects of privatization and the amount of payables and debtor indebtedness, concluded by the agreements of the privatized enterprise, if the object of privatization is an enterprise as a property complex;

      3) in case of availability of material assets of the state material reserve at the object of privatization, the authorized body in the field of the state material reserve and the relevant central executive bodies shall be notified within five working days after the decision to carry out these procedures;

      4) define the conditions, forms and types of privatization, prepare for its conduct;

      5) secure the safety of the property;

      6) carry out other measures, that are necessary for the privatization.

      3. Officials of the state legal entities and also legal entities, whose shares and stakes of participating of the state in the charter capitals are subjected for sale, shall provide the information necessary for preparation of the property for sale upon the request of the seller, in deadlines defined by him.

      Responsibility for adequacy of the provided information shall be imposed on legal entities listed in this paragraph.

      Footnote. Article 107 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016).

Article 108. The order of the calculations

      1. The calculations under the buy and sell agreement of the object of privatization shall be made between the seller and the buyer.

      2. Payment of the acquired object shall be made within thirty days from the day of signing the buy and sell agreement.

      3. Payment in installments shall be allowed only in the cases, when the conditions of possible installment have previously been disclosed to participants of tenderers.

      4. The amount of the original contribution on the installment sale of privatized property may not be less than fifteen percent of the sale price and the period of installment payment may not exceed three years.

      On payment of subsequent sums the rules of execution of the bill of debt established by Article 282 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan shall be applied.

      On the installments sale for not yet paid amounts shall be charged interests proceed from the official refinance rate of the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      At the same time, interest is accrued on subsequent deposited amounts based on the base rate of the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      5. Securing of timely repayment shall be the right of pledge of the seller to the acquisition by the buyer of the property if any other security shall not be provided for by buy and sell agreement.

      Footnote. Article 108 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced from 01.01.2021).

Article 109. Funds received from the privatization

      1. The funds, received from privatization of the republican property shall be sent to the National Fund of the Republic of Kazakhstan, the communal property – to the appropriate local budget.

      The use of funds received from the sale of material values of the state material reserve, shall be established by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. Preparation and holding tender on privatization shall be implemented at the expense of budget funds.

      Footnote. Article 109 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 110. Control over execution of buy and sell agreement

      1. Subsequent control over proper execution of conditions of the buy and sell agreement on the object of privatization shall be carried out by the seller.

      2. Control over execution of conditions of the agreement shall be hold until the moment of termination of implementation of obligations by the buyer.

      To control the seller shall get acquainted with the documents related to the execution of the buy and sell agreement, including ceases of terminating its activity, and attracts experts, and engage experts, appraisers, as well as consulting, audit and other organizations.

      Footnote. Article 31 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2018 № 134-VI (shall be enforced upon expiry of six months after its first official publication).

Article 111. Responsibility of an owner of privatized enterprise for environmental damage

      1. Responsibility for the environmental damage and damage to health as a result of economic activity prior to the privatization shall carry out the previous owner of the object of privatization - the state.

      2. Distribution or transposition of the environmental damage and environmental risks to the new owner shall be possible only with his consent.

      3. After the privatization the ownership right to waste, as well as the obligations on safe handling of waste and its exclusion, remediation and restoration of lands shall transfer to the new owner.

      4. Responsibility for environmental damage by the economic activities of the new owner shall be set by laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 112. Invalidation and denouncement of the buy and sell agreement

      1. The basis for invalidation of the buy and sell agreement on object of privatization by court shall be:

      1) sell of the object to the person, that is not entitled to its acquisition;

      2) providing to the buyer of illegal privileges and advantages;

      3) significant violation of the order of holding tenders;

      4) other grounds, provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. In case of the further alienation of the object of privatization by the buyer prior to the invalidation of the buy and sell agreement vindication of it from the acquirer may be possible by the rules provided for by Articles 260 - 262 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      3. Time limit for claims on disputes concerning invalidation of buy and sell agreement shall be six months from the date of its signing, if the claim is filed by a party of the contract. In the case of filing of suit by other interested parties either by the Prosecutor the time limit for claims on disputes shall be six months from the day when the plaintiff knew or should have known about the circumstances that have been the basis for invalidation of the contract, but not later than 3 years from the day of signing the contract.

      4. The buy and sell agreement of privatization object may be terminated on the grounds and order, provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      5. Termination of buy and sell agreement shall entail a return by the parties of what has been done by them according to the obligation prior to the termination of the contract and compensation of damages by the party, that has broken the contract.

Article 113. Privatization of the objects of public housing fund

      Particularities of privatization of objects of public housing fund shall be regulated by the Law of the Republic of Kazakhstan "On housing relations".

Paragraph 3. Other methods of alienation of state property

Article 114. Transfer of property as a property contribution to the authorized capital of limited liability partnerships or in payment for the acquisition of shares of joint-stock companies, or to the authorized capital (payment for shares) of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center

      Footnote. The heading as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. Decision on the transfer of shares of joint-stock companies and stakes in limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan is a shareholder (participant), and strategic facilities owned by the republican property, to the authorized capital of a limited liability partnership or in payment for shares of a joint-stock company accepted by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      The authorized body for state property makes a decision on the transfer of republican state property, with the exception of shares of joint-stock companies and stakes in limited liability partnerships, in respect of which the Republic of Kazakhstan is a shareholder (participant), and strategic objects owned by republican property, in payment for shares joint-stock company or in the authorized capital of a limited liability partnership.

      2. The decision on transfer of communal property to the charter capital of limited liability partnership either to payment of shares of joint stock company shall be taken by the local executive body of the relevant administrative-territorial unit.

      3. Transfer to the charter capital of limited liability partnerships or in payment of shares of joint stock companies of state property relating to the strategic objectives, shall be carried out in compliance of the requirement on the making the transactions with strategic objectives.

      4. State property, that may only be in state ownership, as well as state property that is not subject to alienation in accordance with acts of the President of the Republic of Kazakhstan or the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the President of the Republic of Kazakhstan, may not be used as a property contribution to the authorized capital of the limited liability partnership or in payment for shares of a joint stock company.

      Unless otherwise provided by the first part of this paragraph, the state property, that is not subjected to privatization, may be transferred as payment of shares of national management holding company, national holding or a national company on the conditions and order established by the Government of the Republic of Kazakhstan, and also by other legal entities in cases determined by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan. Also as property contribution to the charter capital of limited liability partnership or in payment of the shares of joint stock company may be transferred by the right of possession and (or) use of the state property, that is not subjected to privatization, according to the rules of paragraph 1 of Article 59 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and the laws of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies" and "On limited and additional liability partnerships".

      5. The provisions of this article shall also apply to the transfer of state property as a property contribution to the authorized capital (payment for shares) of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center.

      Footnote. Article 114 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2013 № 132-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated November 24, 2021 № 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 23.12.2023 № 51-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 115. Alienation of land plots

      The transfer of land plots into private ownership shall be carried out in the frameworks of special procedures, stipulated by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

Article 116. Alienation of state property that is attached to the National Bank of the Republic of Kazakhstan

      Alienation of state property that is attached to the National Bank of the Republic of Kazakhstan shall be carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the National Bank of the Republic of Kazakhstan".

Article 116-1. Alienation of property by the state legal entity under an exchange agreement

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 116-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2022 № 177-VII (was valid from 01.01.2023 to 31.12.2023).

Article 117. Alienation of property, received to the composition of state property on certain bases

      Alienation of property, that has been transferred into the state property on certain bases, provided for by Article 210 of this Law, shall be carried out in the frameworks of procedures established by Article 213 of this Law.

Article 118. Transfer into ownership of the religious associations of cultural buildings (construction) and other property of cult appointment

      1. Local executive bodies of regions, cities of republican status, capital shall be entitled to transfer to religious associations into the ownership of cultural buildings (construction) and other property of cult appointment that is owned by the state. Religious associations shall have priority right to be transferred of cult buildings (constructions) with the adjacent territory.

      2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.10.2011 № 484-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication)
      Footnote. Article 118 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.10.2011 №484-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 119. Transfer of state land grant into private ownership

      Transfer of the state natural grant, relating to the republican or communal property to the private property shall be made in the order and on the terms, which are provided for by the Entrepreneurial code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 119 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015 № 376-V(shall be enforced from 01.01.2016).

Article 119-1. Gratuitous transfer of state property to an autonomous organization of education

      State property shall be transferred gratuitously to the autonomous organization of education by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 119-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2015 № 337-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 119-2. Gratuitous transfer of electrical networks

      The electric networks, recognized as ownerless according to the civil legislation of the Republic of Kazakhstan shall be gratuitously transferred by local executive bodies to power transmitting organizations to which electric networks they are directly connected.

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 119-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 89-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 119-3. Free transfer of lines (networks), communication facilities

      The lines of communication taken out of the development zone of the line (network), in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall be subject to free transfer by the customer of construction to ownership of the organization that owns the lines (networks) of communication facilities where the removal (transfer) took place at the reconstruction site.

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Article 119-3 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 120. Gratuitous transfer of state property into the ownership of the small business entity

      1. Small business entities may be transferred in property tenancy (lease) or entrusted administration, that has not been used for more than one year, objects of state property for the organization of industrial activity and development of public services, except trade-intermediary activities, with subsequent gratuitous transfer into the ownership of the property upon the expiry of one year from the moment of the conclusion of the contract.

      2. Control over the implementation by the small business entity of conditions of the tenancy agreement (lease) or of the entrusted administration shall be carried out by the relevant territorial subdivision of the authorized body on state property or local executive body.

      3. Gratuitous transfer to small business entities into the ownership of state property, that has been transferred to the property tenancy (lease) or entrusted administration for the organization of industrial activity and development of services to the population shall be carried out upon the expiry of one year from the moment of the conclusion of contracts of property tenancy (lease) or the entrusted administration in the case of the execution of provided for by them conditions.

      4. The procedure for providing the subjects of small business in property lease (rent) or trust management of unused objects of state property for organizing production activity and development the sphere of services for the population with subsequent gratuitous transfer to the property shall be determined by the authorized body on state planning.

      Footnote. Article 120 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 120-1. Alienation of defense facilities under public-private partnership agreements, including concessions

      The alienation of defense facilities under public-private partnership agreements, including concessions, is carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Defense and the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan".

      Footnote. The Law is supplemented by Article 120-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 121. Alienation of property, that may not belong to the state and property that has been received to the composition of state property on certain bases

      1. If to the composition of state property, has been received the property that may not belong to the state due to the requirements of laws of the Republic of Kazakhstan, this property shall be alienated within one year from the date of acquisition of the rights to this property and funds from the realization of property shall be credited to the budget.

      2. Alienation of the property specified in paragraph 1 of this Article shall be carried out according to the rules of Article 213 of this Law.

Paragraph 4. Direct targeted sale of state property to a State Islamic Special Financial Company

      Footnote. Chapter 10 is supplemented by Paragraph 4 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 121-1. Direct targeted sale of state property of a State Islamic Special Financial Company with obligation to repurchase it

      1. The objects of state property, defined in the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on the issue of Islamic state securities shall be subject to direct targeted sale of the State Islamic Special Financial Company.

      2. Direct targeted sale of state property of a State Islamic Special Financial Company with the obligation to repurchase it in accordance with the terms of issue of state Islamic securities shall be carried out by the authorized agency on state property based on the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on the issue of state Islamic securities.

      3. A pledge and execution upon property sold to a State Islamic Special Financial Company on the basis of a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, and also arrestment of such property shall not be allowed.

SECTION 5. PARTICULARITIES OF MANAGING OF CERTAIN TYPES OF STATE PROPERTY
Chapter 11. EXERCISE OF RIGHTS BY THE STATE TO THE PROPERTY OF STATE LEGAL ENTITIES
Paragraph 1. General provisions on state legal entities

Article 122. Exercise of state property rights concerning the property of state legal entities

      1. The rights of the subject to republican property law concerning the property of state legal entities on behalf of the Republic of Kazakhstan shall carry out the authorized body on state property, the National Bank of the Republic of Kazakhstan or another state body implementing the rights of the subject to republican property law by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. The management of the state legal entities shall be carried out by the authorized bodies of the relevant fields.

      3. Concerning the state legal entities, for that the Government of the Republic of Kazakhstan has not determined the authorized body of the relevant fields, as well as at the termination of the authorized body of the relevant field of the rights to management of state legal entities, functions of the authorized body of the relevant field shall perform the authorized body on state property.

      This version of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. The rights of the subject of the right of communal property in relation to communal legal entities shall be exercised by local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital city, districts, cities of regional significance or the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts.

      This version of paragraph 5 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      5. The local executive body or Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall act as the body, exercising management of communal legal entities of the relevant administrative-territorial unit.

      Footnote. Article 122 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1) of paragraph1 of Art. 2).

Article 123. State registration and reregistration of state legal entities

      1. State legal entity shall be regarded as established and shall acquire the rights of legal entity from the moment of its state registration.

      The state registration of state legal entities shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state registration of legal entities and record registration of branches and representative offices.

      2. State legal entity shall be subjected to reregistration in cases provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, and also the Law of the Republic of Kazakhstan "On state registration of legal entities and record registration of branches and representative offices".

Article 124. Constitutional documents of state legal entities

      1. The constituent document of the state enterprise shall be the charter and the constituent document of the state institution shall be the charter or provision.

      This version of part two of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The charter (provision) of the republican state institution shall be approved by the authorized body of the relevant branch, and the charter (provision) of the communal state institution - by the local executive body or, in agreement with the local community meeting, by the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      This version of part three of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The charter of a republican state enterprise shall be approved by the authorized body on state property, other state body, exercising the rights of a subject of republican ownership rights by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, and the charter of a communal state enterprise - by local executive body or in agreement with the local community meeting – by the Akim’s administration of the district significance, village, township, rural district.

      The Charter of the republican state enterprise shall be approved by the authorized body on state property, or other state body, exercising the rights of the subject of republican property law on the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan and the charter of communal state enterprise by the local executive body.

      2. The charter (provision) of state legal entity shall contain:

      1) indication of the type of state legal entity;

      2) name (firm name);

      3) information about the founder and the authorized body of the relevant field;

      4) location area;

      5) subject and purposes of activity;

      6) the powers of the head;

      7) powers of the supervisory board in cases of its establishment;

      8) work pattern;

      9) order of formation of property;

      10) conditions of reorganization and liquidation.

      This version of part two of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The charter (regulation) shall also define the relationship between a legal entity and an authorized body on state property or a local executive body or Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district, between a legal entity and an authorized body of a relevant branch, administration of a legal entity and its labour collective. The charter (provision) may contain other provisions, not contradicting the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3. To the constituent document of state institutions, that are government bodies, shall be applied the provisions of this Article, unless otherwise provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan or by an individual act on its creation.

      This version of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. State institution by the decision of an authorized body of the relevant branch or a local executive body or Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district, and a state enterprise by the decision of an authorized body on state property or a local executive body, or Akim administration of the city of district significance, village, rural district shall carry out activity on the basis of a standard charter (general provision), approved by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 124 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2).

Article 125. The firm name of the state enterprise, name of the state institution

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. The firm name of a state enterprise shall contain an indication of its affiliation to the type of state property (republican or communal), departmental subordination (if it exists). The firm name of the enterprise on the right of operational management should also indicate that it is official.

      The name of a public institution shall contain an indication of its affiliation to a type of state property (republican or communal), organizational and legal form, and departmental subordination. The name of state institutions, being the state bodies, shall be determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan or individual acts on their creation.

      2. State legal entity shall have a stamp with the State Emblem of the Republic of Kazakhstan and the name of the legal entity.

      Footnote. Article 125 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2).

Article 126. Subject and purposes of activity of state legal entity

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version date 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. The subject and objectives of the state institution’s activities shall be determined by an authorized body of the relevant branch or a local executive body or in agreement with the local community meeting by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district and shall be fixed in the charter (provision) of the state institution.

      The subject and objectives of the activity of republican state enterprise, as well as the type of state enterprise (on the right of economic management or public enterprise), carrying out such activities, shall be determined in accordance with the requirements of Article 134 of this Law by an authorized body on state property at the request of an authorized body of the relevant branch, and of the communal state enterprise – by a local executive body or in agreement with the local community meeting – by the Akim administration of city of district significance, village, township, rural district.

      2. Transferring by the state legal entities (except for state bodies) of state control and supervisory functions shall not be allowed.

      3. State legal entity may not create, and also be a founder (participant) of another legal entity, unless otherwise provided for by paragraph 3 of Article 135 of this Law and laws of the Republic of Kazakhstan.

      4. The exercising by state legal entities of activities and making the transactions that do not meet the subject and purposes of their activity, as stated in the charter (provision) shall be prohibited.

      4-1. A state legal entity shall have the right to enter into transactions within the framework of a master financial agreement, if this corresponds to the subject and goals of its activities established in the charter (regulation) of a state legal entity.

      The parties to the master financial agreement carry out (apply) the offset of claims and (or) liquidation netting on the transaction (transactions) under a master financial agreement in accordance with the procedure and on terms specified in the master financial agreement.

      A net claim that has arisen (calculated) as a result of the offset of claims and (or) liquidation netting carried out (applied) in accordance with the procedure and on the terms specified in the master financial agreement shall be satisfied on general grounds in accordance with the rules for settlements with creditors established by this Law and civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

      This version of part one of paragraph 5 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI ( the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      5. A transaction made by a state legal entity in contradiction with the objectives of the activity, which is specifically limited by the laws of the Republic of Kazakhstan or constituent documents, or with violation of the statutory competence of its head, may be declared invalid in the claim of:

      an authorized body of the relevant branch;

      an authorized body for state property;

      local executive body;

      the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district;

      the prosecutor.

      The actions of the head of state legal entity, aimed at the implementation by the legal entity of non-statutory activities are the violation of work duties and shall entail taking of measures of disciplinary and material responsibility.

      Footnote. Article 126 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2); dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 127. Property of state legal entity

      1. Property of state legal entity shall be composed from the assets of the legal entity, the cost of that shall be reflected on its balance sheet.

      2. Property of state legal entity shall be indivisible and may not be distributed to investments (stakes of participation in the authorized capital, shares), including between employees of the state legal entity.

      3. Property of state legal entity shall be formed by:

      1) the property, that has been transferred to him by the owner;

      2) property (including financial income), that has been acquired in the result of his own activities;

      3) other sources, that are not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 128. The acquisition and termination of rights of economic management and operative management

      1. Acquisition and termination of the right of economic management and the right of operative management shall be carried out under conditions and in order provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan for the acquisition and termination of ownership and other proprietary rights, unless otherwise provided in this Article or shall not contradict to the nature of the proprietary rights.

      2. The right of economic management or the right of operative management of the property in respect of that the by an owner has been taken decision on fixing it for the already established state legal entity, shall arise to this state legal entity at the moment of fixing the property on his balance sheet, unless otherwise stipulated by legislation of the Republic of Kazakhstan or by the decision of the owner.

      3. Fruit, products and incomes from the use of property, that is in economic management (operative management), and also property, that has been acquired by a state legal entity under contract or bases, shall proceed into economic management (operative management) of the state legal entity in the order established by the legislation of the Republic of Kazakhstan for acquisition of the property right.

      4. The right of economic management (operative management) of property shall be terminated on the grounds and in the order provided for by Article 249 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan for the termination of the property right, and in cases provided for by Articles 144, 154, 162 of this Law.

Article 129. Reservation of rights by the state legal entity to the property under change of the type of state property or departmental affiliation

      On the transfer of property of state legal entity from the republican to communal ownership or vice versa, or from the jurisdiction of one of the authorized body of the relevant field (local executive body) in the subordination of another such state entity shall reserve the rights to property, that is belonging to him.

Article 130. Reorganization and liquidation of state legal entity

      This version of part one of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. Reorganization and liquidation of a republican legal entity shall be made by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, and reorganization and liquidation of a communal legal entity - by the decision of a local executive body or in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance) and the local community meeting – of the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      The state legal entity shall also be liquidated on other grounds, provided for by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan, paragraph 5 of Article 97, paragraph 4 of Article 98 of this Law.

      Reorganization and liquidation of the republican legal entity shall be carried out by the authorized body of the relevant field as may be agreed with the authorized body on state property, unless otherwise established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      This version of part four of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      Reorganization and liquidation of communal legal entity shall be carried out by a local executive body or in agreement with the Akim of the district (city of regional significance) and the local community meeting — by the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      This version of part one of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version date 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. The property of a liquidated state legal entity, remaining after satisfaction of the claims of creditors, shall be redistributed by an authorized body for state property or a local executive body or in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance) and the local community meeting – by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      Money of the liquidated state legal entity, including funds, received as a result of the realization of property of this legal entity that has remained after the satisfaction of the requirements of the creditors, shall be credited to the income of the relevant budget.

      Footnote. Article 130 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.04.2015 № 308-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2).
      This version of Article 131 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

Article 131. Appeal of illegal actions (inaction) of state bodies by a state legal entity

      A state legal entity shall have the right to appeal to the court against illegal actions (inaction) of state bodies, including actions (inaction) of an authorized body for state property and an authorized body of the relevant branch, local executive body, the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district, related to redistribution of property, as well as other actions (inaction), that violate the rights of the state legal entity in accordance with the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 131 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2).

Paragraph 2. General provisions on state enterprise

Article 132. Types of state enterprises

      The state enterprises shall include state enterprises that based on the right of:

      1) economic management;

      2) operative management (public enterprise).

Article 133. Creation, reorganization and liquidation of state enterprises

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. The republican state enterprise shall be created by the Government of the Republic of Kazakhstan, the communal state enterprise - by a local executive body or in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance) and the local community meeting - by the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2. The state shall create state enterprises in order to solve the socio-economic issues, determined by the needs of society and the state, in the following cases:

      1) the lack of other opportunities to secure national security, national defense capability and protection of the interests of society;

      2) the use and support of state-owned strategic objectives;

      3) for the implementation of activities concerning the state monopoly;

      4) the absence or low level of development of competition in the relevant product market;

      5) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2022 № 101-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

      3. State enterprises in cases provided in subparagraph 1) of paragraph 2 of this Article shall be created by Government of the Republic of Kazakhstan and the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      State enterprises in the cases specified in subparagraph 3) of paragraph 2 of this article, shall be created by resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      This version of part three of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      In other cases, state enterprises shall be created by the Government of the Republic of Kazakhstan and by the National Bank of the Republic of Kazakhstan (republican enterprises) or by a local executive body or in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance) and local community meeting – by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district (communal enterprises).

      Creation of state-owned enterprises shall be carried out in the manner, determined by the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan, subject to the restrictions, established by Article 134 of this Law.

      4. Reorganization and liquidation of a state enterprise shall be carried out in the order, provided in Article 130 of this Law, with the peculiarities stipulated in this Article.

      This version of paragraph 5 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of the district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      5. Transformation of the republican state enterprise on the right of economic management into a public enterprise shall be carried out by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan upon presentation of an authorized body of the relevant branch, agreed with the authorized body on state property, transformation of a communal state enterprise on the right of economic management into a public enterprise – by the decision of a local executive body or in agreement with local community meeting – by the decision of the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      6. All costs for the transformation of the state enterprise on the right of economic management to the public enterprise, as well as estimates of the restructured state enterprise with its creditors in the absence of sufficient funds from the state enterprise shall be carried out at the expense of the relevant budget.

      7. Created on the basis of the state enterprise on the right of economic management public enterprise shall be the legal successor of the restructured state enterprises on his previously allocated to state property and money, and also in terms of land use, natural resources, use of mineral resources, the provision of quotas, licenses and agreements previously entered into force, if the latter correspond to the subject and purposes of the activity of newly established public enterprises.

      8. At transformation of the state enterprise on the right of economic management to the public enterprise the legal regime of the property that is attached to him, the right of economic management shall change to the right of operative management from the date of taking the decision on reorganization of the state enterprise.

      Footnote. Article 133 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 №34-V (shall be enforced from the date of its official publication); dated 04.22.2015 № 308-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.29.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Article 2); dated 29.06.2020 № 352-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 03.01.2022 № 101-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 134. Tasks for the activity of state enterprise

      1. State enterprises in the cases stipulated by subparagraph 4) of paragraph 2 of Article 133 of this Law, may be created and previously existing may act only for performing the activities stipulated by this Article.

      2. State enterprise on the right of economic management shall carry out their activity in the field of:

      1) life support of human settlements (energy, gas, water, heat supply, wastewater disposal and disposal of communal waste, creation and operation of landfills of waste);

      2) creation of forest park, the green and protection zones of limited regime of natural resource use and forestation;

      3) contributing to the implementation of the functions assigned to them by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, the Administrative Department of the President of the Republic of Kazakhstan and its departments and bodies of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan, as well as local executive bodies of the capital and the city of Almaty functions in the field of ensuring the compulsory alienation of land for state needs, their release from buildings (structures, structures);

      4) content of state roads;

      4-1) quality expertise of work and materials, as well as management of road assets in accordance with the legislation on automobile roads;

      5) health care; primary, basic secondary, general secondary, technical and professional, post-secondary, higher, postgraduate and continuing education;

      5-1) provision of special social services for the persons (families) in difficult life situations;

      5-2) provision of prosthetic and orthopedic and hearing aid;

      5-3) provision for employment services;

      6) exploitation of sports and recreation objectives, parks of culture and rest;

      7) scientific research, commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      7-1) providing scientific linguistic expertise of draft legislative acts, international treaties, to which the Republic of Kazakhstan intends to become a party, draft international treaties subject to ratification, ensuring analysis of the effectiveness of legislation (analysis of regulatory legal acts), developing scientific concepts for the development of the legislation of the Republic of Kazakhstan, conducting fundamental and applied scientific research in the development of draft regulatory legal acts;

      7-2) ensuring the translation of legislation acts into English and access to them;

      7-3) ensuring scientific legal expertise of draft laws, international treaties, to which the Republic of Kazakhstan intends to become a party, as well as draft international treaties subject to ratification;

      8) production of topographic, geodetic and cartographic works, maintaining the National Spatial Data Fund, conducting land management works for the state land cadastre, information databases on subsoil and subsoil use, the state fund of environmental information and state cadastres of natural resources of the Republic of Kazakhstan, the state register of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, the reference control bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan , a unified database of analytical, consulting, sociological and other studies funded from the republican and local budgets, conducted by order of state bodies and local executive bodies, their subordinate organizations, subjects of the quasi-public sector, including joint research with international organizations;

      9) maintenance, operation, repair and reconstruction, as well as ensuring the safety of state-owned water management systems and facilities;

      10) protection and quarantine of plants, quarantine phytosanitary examination of regulated products;

      11) execution of works on scientific research, conservation, restoration, reconstruction, repair and adjustment of the monuments of history and culture;

      12) activities of the seaport;

      13) provision of air navigation services to the users of the airspace of the Republic of Kazakhstan;

      14) formation and keeping of state material reserves;

      15) implementation of production and economic activities in the field of technical regulation, ensuring the uniformity of measurements, accreditation, as well as in the field of standardization;

      15-1) implementation of production and economic activities in the field of economy, pricing and management in construction;

      16) the production activity in the field of criminal-executive system and the organization of employment of prisoners;

      17) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.01.2013 № 74-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication)

      18) exercise the functions of:

      reference research in the field of healthcare;

      reference (reference-) studies in the field of quarantine and plant protection;

      handling pathogenic biological agents, including those causing especially dangerous infectious diseases;

      the referential function for the diagnosis of animal diseases;

      epizootic monitoring of diseases of wild animals in the Republic of Kazakhstan;

      maintenance of national collections of pathogenic and (or) industrial microorganisms;

      registration tests, approbation of veterinary drugs, feed additives, and control series (batch) of products on their complaint;

      state monitoring of reference on securing food security;

      safety monitoring of veterinary drugs, feed and feed additives;

      conducting veterinary measures against extremely dangerous and enzootic diseases of animals;

      identification of livestock;

      rendering of services on artificial insemination of animals;

      rendering of services on transportation (delivery), storage of veterinary drugs against extremely dangerous and enzootic diseases of animals, as well as transportation (delivery) of products (assets) and attributes for veterinary use for the identification of livestock;

      the keeping of burial (biothermal pit), slaughter sites (sites on slaughter of livestock), built by the local executive bodies of the relevant administrative-territorial units;

      trapping, temporary keeping and killing of animals;

      maintenance, presentation of veterinary accounting and reporting;

      issue of veterinary certificate;

      database maintenance on identification of livestock and issue of abbreviate from it;

      selection of samples of biological material and their delivery to veterinary laboratory;

      rendering of services on transportation of affected animals on diseased animal slaughter;

      depositing strains of microorganisms;

      diagnostics of especially dangerous and exotic animal diseases first identified in the territory of the Republic of Kazakhstan;

      19) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 34-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication)
      20) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 34-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication)

      20-1) selling (including exporting), liquidation through destruction, disposal, burial and processing of unused property, leasing defense facilities, purchasing (including importing) military goods (products), dual-use goods (products) (applications), military works and military services for the needs of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, special state and law enforcement authorities of the Republic of Kazakhstan, state material reserve, mobilization, space activities, as well as the export of goods (products) of military goods (products) dual-purpose (application);

      20-2) maintaining of the Semipalatinsk nuclear safety zone operation;

      21) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.04.2016 № 490-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      22) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 № 408-V (shall be enforced from 01.03.2016);

      23) maintenance of state town-planning cadastre;

      24) performance of mine-rescue, well-kill, gas-rescue, preventive measures, as well as the works, linked with fire-fighting and immediate treatment, and other rescue and salvage operations, conducted in emergency and accident situations;

      25) operation (maintenance, development) of the metro system, as well as conducting the carriage of passengers and baggage by the metro system;

      26) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 № 408-V (shall be enforced from 01.03.2016);

      27) implementation of special engineering measures of civil protection;

      28) protection of intellectual property rights;

      29) conducting a comprehensive non-departmental examination of construction projects (feasibility studies, design estimates);

      30) conducting a comprehensive urban planning expertise of urban planning projects at all levels;

      31) formation and maintenance of the state bank of construction projects, also provision of feasibility studies, standard designs and design (design and estimate) documentation from the state bank of construction projects.

      3. Public enterprises shall carry out its activity in the field of:

      1) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      2) health care;

      3) preschool upbringing and education, secondary education, technical, vocational training and post-secondary education;

      3-1) postgraduate education, if they are educational organizations under the President of the Republic of Kazakhstan;

      4) safety and labor protection, employment, culture and sports;

      4-1) provision of special social services for the persons (families) in difficult life situations;

      4-2) provision of prosthetic and orthopedic and hearing aid;5) scientific research;

      6) ensuring the protection, sustainable use, reproduction and artificial breeding of objects of the animal and plant world in order to preserve biological diversity and the gene pool, the conservation and reproduction of Kazakh dog breeds, as well as nature protection (zoological parks, botanical gardens, dendrological parks), performing aerial work to protect and protection of the forest fund;

      7) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.10.2019 № 268-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

      8) provision of special social services for persons (families), that are in difficult life situation;

      9) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 34-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication)

      10) classification and securing technical security of courts;

      11) forensic expertise;

      12) promotion of the population employment.

      3-1. State veterinary organizations, formed by local executive bodies, can carry out, in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the types of entrepreneurial activities in the field of veterinary medicine specified in Article 13 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Veterinary Medicine".

      4. State enterprises - subjects of natural and state monopolies shall be prohibited to carry out the activities, that are not provided for by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 134 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2011 №468-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 09.01.2012 №535-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 12.01.2012 №540-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 №15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.07.2012 № 34-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar day after its first official publication); dated 29.01.2013 №74-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); 17.01.2014 №165-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); 21.01.2014 №167-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.04.2014 № 189-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.07.2014 № 225-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2014 № 236-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.12.2014№ 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 15.06.2015 № 322-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.10.2015 № 362-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.11.2015 № 398-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.12.2015№ 433-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 № 408-IV (shall be enforced from 01.03.2016); dated 08.04.2016 № 490-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.12.2016 № 34-VI (shall be enforced from 01.01.2017); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.05.2017 № 64-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.06.2017 № 69-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.11.2017 № 112-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 16.04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.06.2018 № 161-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.07.2018 № 171-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced see Article 2); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 18.03.2019 № 237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after its first official publication); dated October 28, 2019 № 268-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated December 27, 2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 12.03.2021 № 15-VII (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated March 31, 2021 № 24-VII (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated December 30, 2020 № 397-VI (shall be enforced six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2021 № 98-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 21.05.2022 № 123-VII (shall be enforced upon expiry of six months after the date of its first official publication); dated 21.12.2022 № 167-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 29.12.2022 № 174-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2023 № 185-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 05.04.2023 2023 № 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 05.07.2023 № 17-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 135. Disposition of property of state enterprise

      1. State enterprise shall independently implement the manufactured by him products.

      2. State enterprise shall not be entitled to alienate on the basis of buy and sell agreement, exchange, and donation of property relating to basic assets.

      3. A state enterprise may not create legal entities, as well as act as a founder (member) of another legal entity, with the exception of cases, provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 135 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.04.2015 № 308-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 136. State enterprises as the property complex

      1. The state enterprise as a property complex shall include all kinds of property intended for its activity, including buildings, constructions, equipment, inventory, raw materials, products, right to land plot, right to claim, debts, rights to designations, personalizing its activity (firm name, trade marks) and other exclusive rights.

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. Transactions (pledge, lease, etc.), where the enterprise acts as a single property complex, shall be made in respect of the republican state enterprise by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan, and in respect of the communal state enterprise – by the decision of the local executive body or in agreement with the local community meeting – by the decision of the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      Footnote. Article 136, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 137. Seizure from the state enterprise of illegally received income

      Income received by the state enterprise from engaging activities, prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan, that is not provided for by its charter, and also the incomes received as a result of overestimation of the fixed prices for sold goods (work, services), created with funding from the budget, shall be subjected to the seizure to the budget in the order determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan. In case of revealing the facts of the use of property without proper reflection according to the rules of the statutory accounting, it shall also be subjected to the seizure.

Article 138. Payment for the labor of the employees of state enterprise

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. The size of the wage fund of the republican state enterprise shall be annually established by the authorized body of the relevant branch, and the communal state enterprise – by the local executive body or in agreement with the local community meeting – by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2. Forms of the payment for labor, staffing chart, size of official salaries, system of bonuses and other honorary shall be determined by the state enterprise on the right of economic management independently within the fixed payment of labor fund.

      The system of payment for labor of the employees of the public enterprise shall be established by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      This version of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. The sizes of official salaries of the head of the republican state enterprise on the right of economic management, his deputies, the chief (senior) accountant, the system of their bonuses and other remuneration shall be established by the authorized body of the relevant branch, and the sizes of official salaries of the head of communal state enterprise, his deputies, the chief (senior) accountant, system of their bonuses and other remuneration – by the local executive body or in agreement with the local community meeting – by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      Footnote. Article 138 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 №15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 139. Administration the state enterprise

      1. The employment relations with the head of the state enterprise shall be documented by the conclusion of employment agreement in accordance with the Labor Code of the Republic of Kazakhstan:

      the republican state enterprise with the authorized body of the relevant field;

      This version of passage three of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      the communal state enterprise with the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2. In the employment agreement, in addition to the conditions established by the Labor Code of the Republic of Kazakhstan, shall be determined responsibility of the head of the state enterprise for the untimely allocation of established part of net income to the budget.

      3. The appointment of the head, approval of the candidacy of the head in cases provided by this Law, conducting attestation shall be carried out in the manner, determined by the authorized agency for state planning, except for the first heads of certain state enterprises of education and culture, appointed and dismissed from office by the President of the Republic of Kazakhstan, as well as the first heads of secondary education organizations in the organizational and legal form of state enterprises on the right of economic management, appointed to office in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of education.

      4. The head of the state enterprise shall operate on the principles of one-man management and independently decide all issues of activity of state enterprise in accordance with its competence defined by this Law and the charter of the state enterprise, unless otherwise provided for by this Law and the charter of the enterprise.

      5. The head of the state enterprise shall be responsible for the effectiveness and efficiency of implementation of the state enterprise development plan in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

      The head of the state enterprise shall be personally responsible for financial and economic activity and safety of the property of the state enterprise.

      6. The head of the state enterprise without procuration on behalf of the state enterprise, shall represent its interests in all bodies, dispose the property of the state enterprise within the limits provided for by this Law, make contracts, issue powers of attorney, open bank accounts and make other transactions, issue orders and give instructions binding for all employees.

      7. The head of the state enterprise in accordance with the Labor Code of the Republic of Kazakhstan shall hire and terminate the employment agreement with the workers of the state enterprise, take measures of encouragement and imposes penalties on them, unless otherwise provided for by this Law and the charter of the enterprise.

      This version of part two of paragraph 7 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The nomenclature of employees of the state enterprise, who are appointed or dismissed from office by the authorized body of the relevant branch or local executive body or by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district on representation of the head, shall be established in the charter of the state enterprise.

      This version of part one of paragraph 8 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      8. Deputies of the head of the state enterprise shall be appointed and dismissed by the authorized body of the relevant branch or local executive body or by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district on recommendation of the head of the state enterprise.

      The competence of the deputy of the head and other senior employees of the state enterprise shall be established by the head.

      9. In cases of recognition of state enterprise as bankrupt or application of rehabilitating procedure and appointment of temporary or bankrupt or rehabilitating administrator in the manner, established by the legislative act of the Republic of Kazakhstan on rehabilitation and bankruptcy, all his (her) powers on management shall be transferred respectively to temporary or bankrupt or rehabilitating administrator.

      Footnote. Article 139 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 №177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.11.2015 № 398-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.07.2018 № 171-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 140. Financing of the activities of state enterprises

      1. The activity of the state enterprise shall be financed in accordance with the development plan at the expense of its own income and budget funds, received in the manner determined by the budget legislation of the Republic of Kazakhstan.

      The procedure for developing and approving plans for the development of state enterprises shall be determined by the authorized state planning body.

      1-1. The activity of the state enterprise, established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, shall be financed by its own income.

      The procedure for developing and approving development plans for state-owned enterprises, created by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, monitoring and evaluating their implementation, as well as reports on their execution shall be determined by the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      2. The standard of deduction of the part of net income of republican state enterprises, with the exception of republican state enterprises, created by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, shall be established by the central authorized body for state planning.

      Paragraph 2 is supplemented by part two from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020).

      The standard of deduction of the part of net income of communal state-owned enterprises shall be established by the local executive body or the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      The distribution standard of the part of net income, remaining at the disposal of republican state enterprises shall be established by the authorized body of the relevant branch.

      The procedure for distribution of net income of republican state-owned enterprises created by the National Bank of the Republic of Kazakhstan shall be determined by itself.

      The standard of deduction of a part of net income of communal state enterprises, except for organizations of secondary, technical and professional, post-secondary education in the organizational-legal form of state enterprises on the right of economic management and pre-school organizations in the organizational-legal form of state enterprises, additional education for children, shall be established by the local executive body of the region.

      Passage five of paragraph 2 shall be enforced for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people from 01.01.2018 and for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people from 01.01.2020 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.11.2017 № 112-VI.

      The standard of distribution of the part of net income remained at the disposal of the communal state enterprises shall be established by the local executive body or by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2-1. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2022 № 174-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

      3. Part of the net income of state enterprises on established standards shall be credited to the relevant budget in the order provided for by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      This version of part one of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. The authorized body of the relevant branch or local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall carry out control over the completeness and timeliness of the transfer of the established part of net income to the budget by the state enterprises.

      State enterprises shall allocate part of the net income to the relevant budget not later than ten working days after the deadline established for submission of the declaration on corporate income tax.

      If the state enterprise violates the deadline for transferring a part of net income to the relevant budget, a penalty is charged on the amount of the part of net income not paid on time in the amount of 2.5 times the base rate of the National Bank of the Republic of Kazakhstan for each day of delay.

      Footnote. Article 140 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 30.11.2017 № 112-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.19.2019 № 249-VI (shall be enforced from 01.08.2019); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced from 01.01.2021); dated 29.12.2022 № 174-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 23.02.2024 № 64-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Paragraph 3. State enterprise on the right of economic management

Article 141. Object of the right of economic management

      1. The object of the right of economic management may be any property, unless otherwise provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. Managed by the state enterprise on the right of economic management may be only the property or that is necessary for the support of activities under its statutory goals, or that is the product of this activity.

Article 142. Agencies of state enterprises on the right of economic management

      Agencies of the state enterprise on the right of economic management shall be its head, as well as the supervisory board in cases provided by Article 148 of this Law, or other collegial management authorities, the creation of which shall be provided by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Education".

      According to the decision of the authorized agency in the field of health care (local executive authority) in the state enterprises on the right of economic management with the supervisory board in the field of health care can be created:

      1) an agency that is a collegial agency or a person solely performing the functions of an executive authority, the name of which shall be determined by the Charter of the state enterprise on the right of economic management;

      2) other agencies in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan and (or) the Charter of the state enterprise on the right of economic management.

      Footnote. Article 142 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 143. Charter capital of state enterprise on the right of economic management

      1. The size of the charter capital of state enterprise on the right of economic management shall be determined by its founder, but may not exceed the total cost of the transferred property to the state enterprise on the right of economic management and be less than ten thousand-fold of the monthly calculation index, established on the date of state registration of the state enterprise on the right of economic management.

      The size of charter capital shall be stated in the charter of the state enterprise on the right of economic management.

      Charter capital shall be fully formed by an owner (founder) by the moment of state registration of the state enterprise on the right of economic management.

      2. If the laws of the Republic of Kazakhstan on certain types of entrepreneurial activity establish other ways of formation and the size of the charter capital, the state enterprise on the right of economic management shall form them in the size provided for by these laws of the Republic of Kazakhstan, but not less than as indicated in paragraph 1 of this Article.

Article 144. Particularities of termination of the right of economic management

      1. Apart from general grounds of termination of the right of economic management, provided for by paragraph 4 of Article 128 of this law, the right of economic management shall terminate in cases of legal seizure of property from state enterprise on the right of economic management on the decision of the owner.

      The cases of legal seizure in particular shall include:

      1) seizure of property, that does not meet the purposes of the statutory activity of the state enterprise on the right of economic management (paragraph 2 of Article 141 of this Law);

      2) seizure of excess, unused or used otherwise than as intended property.

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of the district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. In the decision on seizure of property on the right of economic management, the authorized body for state property or the local executive body or the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district shall establish to the state enterprise, on the right of economic management, the terms for the maintenance and preservation of the property before its transfer to another person.

      Footnote. Article 144 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 145. Conditions of exercising of property rights of state enterprise on the right of economic management

      1. State enterprise on the right of economic management shall independently manage the moveable property that is not related to basic assets, that is attached to them on right of economic management.

      2. A state-owned enterprise on the right of economic management has the right, with the written consent of the authorized body for state property, on the proposal of the authorized body of the relevant industry or the local executive body or the administration of the akim of the city of district significance, village, township, rural district:

      1) create branches, representative offices;

      2) dispose of the shares of joint-stock companies belonging to him;

      3) issue a surety or guarantee for the obligations of third parties.

      A state enterprise on the right of economic management has the right to transfer and write off accounts receivable, provide loans only with the written consent of the authorized body of the relevant industry or local executive body or the administration of the akim of the city of district significance, village, township, rural district.

      This version of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. The money, received from transactions with the property, specified in paragraphs 1 and 2 of this Article shall be used by state enterprise on the right of economic management independently, unless otherwise provided for by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan or by the owner (authorized body for state property, local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district).

      Footnote. Article 145 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 146. Prices for goods (works, services), produced by state enterprises on the right of economic management

      1. Prices for goods (works, services)produced by state enterprise on the right of economic management shall secure the full compensation of expenditure incurred for the production of the state enterprise on the right of economic management, breakeven of its activity and financing at the expense its own incomes.

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. Prices for goods (works, services) produced in the framework of the scope of works (services) financed from the budget shall be established by the state enterprise on the right of economic management in agreement with the authorized body of the relevant branch or local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2-1. Services of state enterprises on the right of economic management in the population employment area, provided in accordance with the Social Code of the Republic of Kazakhstan free of charge, shall be financed from the budgetary funds.

      3. Prices for goods (works, services) produced and sold by the state enterprise on the right of economic management, related to the subject of natural monopoly or state monopoly, shall be established taking into account the requirements of the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 146 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.29.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 12.28.2016 № 34-VI (shall be enforced from 01.01.2017); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 16.04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 147. Responsibility of state enterprises on the right of economic management

      State enterprise on the right of economic management shall be responsible for its obligations with all property that belong to it.

      State enterprise on the right of economic management shall not be liable for obligations of the state.

      This version of part three of Article 147 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The state shall not be liable for the obligations of the state enterprise on the right of economic management, except the cases of bankruptcy, which have been caused by the actions of its founder, the authorized body for state property or the authorized body of the relevant branch, and in relation of bankruptcy of the communal state enterprise – by the actions of the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district. In these cases, the state shall be liable for the obligations of the state enterprise on the right of economic management if the latter's funds are insufficient to satisfy the creditors ' claims.

      By the laws of the Republic of Kazakhstan may be established other cases of responsibility of the state under the obligations of the state enterprise on the right of economic management.

      Footnote. Article 147 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph.1) of paragraph 1 of Art. 2).

Paragraph 4. Particularities of managing the state enterprise on the right of economic management with the supervisory board

Article 148. Managing the state enterprise on the right of economic management with the supervisory board

      1. In the state enterprise on the right of economic management in the field of health care, education and science on the proposal of the authorized body of the relevant branch (local executive body) may be created a management body - supervisory board, which shall carry out general management of the enterprise, except for the decision of issues referred by this Law and (or) the charter of the state enterprise on the right of economic management in the field of health care, education and science to the exclusive competence of the executive body of the state enterprise on the right of economic management in the field of education, science and health care.

      Creation of the state enterprise on the right of economic management with the supervisory board in the spheres of education, science and health care, as well as introduction of the supervisory board in the existing state enterprises on the right of economic management in the spheres of education, science and health care shall be carried out on the basis of the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan or local executive body.

      The criteria applicable to state-owned enterprises on the right of economic management, in which Supervisory boards are created, shall be approved by the authorized body for state planning.

      The number of members of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management shall be odd and not be less than five people, that are not closely related and properties with each other and the head of the state enterprise on the right of economic management. Members of the supervisory board shall not be included in the staff of workers of the state enterprise on the right of economic management.

      Not less than thirty percent of composition of the supervisory board in state enterprises on the right of economic management in the field of health care should be independent members of the supervisory board.

      The supervisory board in state-owned enterprises on the basis of the right of economic management in the field of health must include a representative of the authorized body in the field of health.

      Chairman of the supervisory board shall be elected from among the members of the supervisory board by majority vote of the members of the supervisory board.

      2. The procedure for the establishment of the supervisory Board, the requirements for persons elected to the supervisory board, as well as the procedure for the competitive selection of members of the supervisory board and the early termination of their powers shall be approved by the authorized body for state planning.

      3. Term of authority of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management shall be three years.

      4. Powers of a member of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management may be terminated in advance on the basis of his written application in accordance with the decision of the supervisory board on early termination of powers of the member of the supervisory board.

      5. The authorized body of the relevant field (local executive body) shall evaluate the activities of the members of the supervisory board. Following the assessment of the activities of the members of the supervisory board the authorized body of the relevant field (local executive body) shall take the decision on payment of bonus to the members of the supervisory board. The head of the state enterprise on the right of economic management and the members of the supervisory board, that are public servants, shall not be paid any bonus. The bonus to the members of the supervisory board shall be paid from the funds of the state enterprise on the right of economic management.

      The procedure for assessing the activities of the members of the Supervisory board and determining the limit for payment of remuneration to the members of the Supervisory board shall be determined by the authorized body for state planning.

      6. Secretary of the supervisory board shall be an employee of the state enterprise on the right of economic management and shall not be a member of the supervisory board. Secretary of the supervisory board shall be accountable to the supervisory board, secure the preparation and holding of its meetings, formalization of materials for the meeting and for carry out control over securing of the access to the materials of the meeting of the members of the supervisory board.

      Competence and activity of the secretary of the supervisory board shall be determined by internal documents of the state enterprise on the right of economic management.

      7. Members of the supervisory board shall be liable to the state enterprise on the right of economic management and the authorized body of the relevant field (local executive body) for damage that caused losses to the company that has been caused by their actions (inactivity), in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Members of the supervisory board shall be exempted from responsibility in case if they voted against the decision, that has been taken by the supervisory board, that resulted in the company's losses or did not participate in voting.

      Footnote. Article 148 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated November 26, 2019 № 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 06.05.2024 № 79-VIII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 148-1. Affiliated persons of a state enterprise on the right of economic management

      Affiliated persons of a state enterprise with the right of economic management shall be:

      1) close relatives, spouse, close relatives of the spouse, officials of a state enterprise on the right of economic management;

      2) an official of a legal entity that has unfulfilled transactions with a state enterprise on the right of economic management;

      3) an official:

      a legal entity in relation to which the person mentioned in Subparagraph 1) of this Article shall be the founder;

      a legal entity in relation to which an official of a state enterprise on the right of economic management shall be the founder;

      a legal entity in relation to which the state enterprise on the right of economic management shall be the founder.

      Footnote. Chapter 11 is supplemented by Article 148-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 149. The authority of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management

      1. The supervisory board of the state enterprise on the right of economic management shall have the following powers:

      1) give an opinion letter to the authorized body of the relevant field (local executive body) on the draft of development plan of the state enterprise on the right of economic management, on introduction of amendments and additions to it;

      2) approve the draft report on the implementation of the development plan, pre-approve the annual financial statement reporting of the state enterprise on the right of economic management;

      3) decide on the distribution of sponsorship and charity and funds, that has been received from additional sources, including part of net income remaining at the disposal of the state enterprise on the right of economic management;

      4) freely get acquainted with the documentation of the state enterprise on the right of economic management and its departments for the control of target use of budgetary funds and funds, that has been received from additional sources, and make proposals to the authorized body of the relevant field (local executive body) for the implementation of verification of the target use of specified funds;

      5) coordinate proposal of the authorized body of the relevant field (local executive body) on issues of appointing of the head of the state enterprise on the right of economic management and terminating of the employment agreement with him;

      6) participate in the development of the collective agreement and take decisions regarding the establishment of bonuses to the official salaries, bonus awards and material aid from additional financial sources within the funds approved by development plan to workers, head of the enterprise, his deputies, chief accountant;

      7) appoint, define the term and the size of the salary of the secretary of the supervisory board, early terminate his / her powers;

      8) make proposals to the authorized body of the relevant field (local executive body) on introduction of amendments and additions to the charter of the state enterprise on the right of economic management;

      9) develop proposals on priority directions of activity of the state enterprise on the right of economic management;

      10) make proposals to the authorized body of the relevant field (local executive body) on the participation of the state enterprise on the right of economic management in other legal entities;

      11) make proposals to the authorized body of the relevant field (local executive body) on the creation and closure of branches, representative offices of the state enterprise on the right of economic management.

      Whereas, in addition to the powers specified in part one of this Paragraph, the supervisory board of a state enterprise on the right of economic management in the field of health shall has the following powers:

      1) approve documents regulating the internal activities of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care;

      1-1) conducts a competition for the vacant position of the head, solely performing the functions of the executive body, or the head of the collegial executive body in the manner determined by the authorized body in the field of healthcare;

      2) based on the results of the competition, submit to the authorized body of the relevant industry (local executive body) a candidate for appointment as the head, solely performing the functions of the executive body, or head of the collegial executive body;

      2-1) coordinates the decision of the authorized body of the relevant industry (local executive body) to terminate the employment contract with the head who solely performs the functions of the executive body, or the head of the collegial executive body;

      3) determine the quantitative composition, the term of powers of the internal audit service of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care, appoint its head and members, and also shall has the right to terminate their powers ahead of time, determine the procedure for the work of the internal audit service, the amount and terms of remuneration and bonuse employees of the internal audit service;

      4) determine the amount of payment for the services of an auditing organization for auditing financial statements;

      5) approve the organizational structure of the state enterprise on the right of economic management in the field of health care;

      a state enterprise on the right of economic management in the field of health care or its activities, constituting official, commercial or other secrets protected by Law;

      7) exercise other powers provided by this Law and (or) the Charter of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care, not related to the exclusive competence of the authorized agency of the relevant industry (local executive authority).

      The delegation of powers of the supervisory board established by parts one and two of this Paragraph to the executive authority of a state enterprise on the right of economic management shall not be allowed.

      2. On the request of a member of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management, structural units of the state enterprise on the right of economic management shall be obliged to provide information on issues related to the competence of the supervisory board

      Footnote. Article 149 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated November 26, 2019 № 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 150. The order of conducting meetings of supervisory board of the state enterprise on the right of economic management

      1. Meetings of supervisory board of state enterprise on the right of economic management shall be held as and when needed, but not less than once a quarter.

      2. Meeting of supervisory board of state enterprise on the right of economic management may be convoked by its chairman on his own motion, at the request of the authorized body of the relevant field (local executive body), member of the supervisory board or the manager of the state enterprise on the right of economic management.

      3. Regulation on the supervisory board, the order of meeting and conducting meetings of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management shall be approved by the authorized body of the relevant field (local executive body).

      4. Meeting of supervisory board of state enterprise on the right of economic management shall be legally qualified if all members of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management are informed of the time and place of its conducting and at the meeting shall be present of more than half of the members of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management. The transfer by a member of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management of his/her vote to another member of the supervisory board or another individual (per procuration) shall not be allowed.

      5. Each member of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management shall have one vote on voting. In case of equality of votes, the casting vote shall be the vote of the chairman of the supervisory board of the state enterprise on the right of economic management.

      6. Decisions of the supervisory board shall be recorded in written form and shall be signed by all members of the supervisory board.

Article 150-1. The executive authority of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care

      1. The management of the current activities of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care shall be carried out by the executive authority. The executive authority may be collegial or sole.

      The executive body shall be accountable to the supervisory board.

      The executive authority shall be obliged to execute the decisions of the authorized agency in the field of health care and the supervisory board.

      The executive authority shall has the right to make decisions on any issues of the activity of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care, not referred by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan and the Charter of the state enterprise on the right of economic management in the field of health care to the competence of other authorities and officials of a state enterprise on the right economic management in the field of health care.

      The decisions of the collegial executive authority shall be drawn up in a protocol that must be signed by all members of the executive authority present at the meeting and contain the issues put to vote, the voting results reflecting the voting results of each member of the collegial executive authority on each issue.

      Transfer of the voting right by a member of the executive authority to another person, including another member of the executive authority shall not be allowed.

      2. The head, solely performing the functions of the executive body, or the head of the collegial executive body, shall be appointed to the position by the authorized body of the relevant industry (local executive body) upon the recommendation of the supervisory board and upon its preliminary agreement, dismissed from office.

      A member of the collegial executive body is elected and dismissed by the authorized body of the relevant industry (local executive body) upon the proposal of the head of the executive body.

      The procedure for appointing, agreeing on a candidacy and carrying out certification of the head who solely performs the functions of the executive body, the head of the collegial executive body, established by paragraph 3 of Article 139 of this Law, shall not apply to a state enterprise on the basis of the right of economic management in the field of healthcare.

      An employment contract with the head of the collegial executive body is concluded by the authorized body of the relevant industry (local executive body).

      3. The head of the executive authority shall:

      1) organize the implementation of decisions of the authorized agency in the field of health care and the supervisory board;

      2) act on behalf of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care in relations with third parties;

      3) open bank accounts, issue orders and give instructions that are mandatory for all employees;

      4) issue powers of attorney for the right to represent a state enterprise on the right of economic management in the field of health care in its relations with third parties;

      5) accept, relocate and dismiss employees of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care, with the exception of cases provided by this Law, apply incentive measures to them and impose disciplinary actions;

      6) in the case of his absence, entrust the execution of his duties to one of the members of the executive authority;

      7) allocate duties, as well as the areas of authority and responsibility between members of the executive authority;

      8) carry out other functions determined by the Charter of the state enterprise on the right of economic management in the field of health care.

      4. A member of the executive authority shall be entitled to work in other organizations only with the consent of the supervisory board.

      The head and members of the collegial executive authority or the person solely performing the functions of the executive authority shall not be entitled to occupy the position of the head of the executive authority or the person solely performing the functions of the executive authority of another legal entity.

      The functions, rights and obligations of a member of the executive authority shall be determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan and (or) the Charter of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care, as well as the employment contract concluded by the state enterprise on the right of economic management in the field of health care with the specified person.

      Footnote. Chapter 11 is supplemented by Article 150-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 26, 2019 № 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 150-2. Internal audit service of a state enterprise on the right of economic management in the field of health care

      1. In order to monitor the effectiveness of the financial and economic activities of a state enterprise, an internal audit service may be established on the basis of the right of economic management in the field of health care by a decision of an authorized agency in the field of health care (local executive authority).

      2. Employees of the internal audit service may not be elected to the supervisory board and the executive authority.

      3. The internal audit service shall be directly subordinate to the supervisory board and report to it on its work.

      Footnote. Chapter 11 is supplemented by Article 150-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2018 № 208-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 151. Audit of the state enterprise on the right of economic management with supervisory board

      1.State enterprise on the right of economic management with the supervisory board shall be obliged to conduct an audit of the annual financial statement.

      2. Audit of the state enterprise on the right of economic management may be carried out at the instigation of the supervisory board, the head of the state enterprise, the authorized body of the relevant field (local executive body) at the expense of state enterprise.

Article 152. Conflict of interests

      On taking the decision the member of the supervisory board shall be guided by the legislation of the Republic of Kazakhstan. The members of the supervisory board shall be prohibited to pursue personal interest on taking the decision, as well as personal use of commercial opportunities of the state enterprise on the right of economic management.

Paragraph 5. Public enterprise

Article 153. Disposition of property of public enterprise

      A state-owned enterprise has the right to transfer and write off accounts receivable with the written consent of the authorized body of the relevant industry or local executive body or the administration of the akim of a city of district significance, a village, a township, a rural district.

      Public enterprise shall independently dispose the moveable property that is not related to main assets, that is attached to him on the right of operative management.

      Footnote. Article 153 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
      This version of Article 154 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

Article 154. The right of the state for the seizure and redistribution of property, transferred to operative management of public enterprise

      1. The authorized body for state property in coordination with the authorized body of the relevant branch or the local executive body or with the consent of the local community meeting, the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall have the right to seize the property assigned to the public enterprise or redistribute it among other legal entities, created by it, unless otherwise provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. In the decision on seizure of property on the right of operational management, the authorized body on state property or the local executive body or Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district shall have the right to establish to the public enterprise the terms of maintenance and preservation of the seized property before its transfer to another person.

      Footnote. Article 154 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 155. Economic activity of public enterprise

      1. Economic activity of public enterprise shall be determined by its goals and tasks that are stipulated in the charter.

      2. Implementation of other economic activities shall not be allowed.

Article 156. Prices for goods (works, services), produced and sold by public enterprise

      1. Prices for goods (works, services), produced and sold by the Republican public enterprise shall be established by the authorized body of the relevant field.

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. Prices for goods (works, services) produced and sold by a communal public enterprise shall be established by the local executive body or the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district, unless otherwise provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. Prices for goods (works, services) produced and sold by a public enterprise, including public enterprises belonging to natural monopoly or state monopoly, shall be established taking into account the requirements of the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 156 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 №101-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.29.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 12.28.2016 № 34-VI (shall be enforced from 01.01.2017); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 157. The charter capital of public enterprise

      The charter capital of public enterprise shall be formed from the property that is received from an owner to the management for implementation of statutory activities.

Article 158. Responsibility of public enterprise

      1. Public enterprise shall be responsible for its obligations in cash at its disposal.

      Levy of execution to the rest of the property of the public enterprise shall not be permitted, except the cases of liquidation of this legal entity.

      2. The public enterprise shall not be responsible for the obligations of the state.

      3.On insufficiency of money of the public enterprise subsidiary liability on its obligations shall take the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit by funds of the relevant budget.

Paragraph 6. State institution

Article 159. Creation of state institution

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of the district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. A republican state institution shall be created by the President of the Republic of Kazakhstan or the Government of the Republic of Kazakhstan, a communal state institution shall be created by the local executive body of the region, the city of republican significance, the capital city, district, the city of regional significance, and also in agreement with the Akim of the district (the city of regional significance) and the local communities meeting - by the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district.

      2. Creation of state institution by the state jointly with the individuals and non-state legal entities shall not be allowed.

      3. Particularities of creation of public institution that is state agency, and peculiarities of legal regulation of the participation of state agencies in material turnover shall be established by Articles 163 and 164 of this Law.

      Footnote. Article 159 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 160. Financing of activity of state institution

      This version of paragraph 1 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      1. The activity of a state institution shall be financed from the budget by the authorized body of the relevant branch, local executive body or the Akim's administration of the city of district significance, village, township, rural district or budget (cost estimates) of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, unless an additional source of funding is established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Under laws of the Republic of Kazakhstan state institutions, that are not state agencies, in addition to conducting of administrative, social, cultural or other functions of non-commercial nature, may be entitled to carry out income-generating activities (rendering of charged services).

      Footnote. Article 160 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 161. Exercise of property rights by state institution

      1. A state institution, unless otherwise provided by parts two, three and four of this paragraph, shall not have the right to independently alienate or otherwise dispose of the property assigned to it and property acquired from funds allocated to it according to estimates.

      State institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations, special state bodies of the Republic of Kazakhstan have the right to transfer and redistribute property within the state body on the basis of a decision of the first head of the state body or a person authorized by him.

      State institutions shall have the right, based on the decision of the first head or a person authorized by him, to transfer the property to law enforcement and special state bodies of the Republic of Kazakhstan, the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations to take measures to prevent and eliminate an emergency situation of a social nature, as well as upon the introduction of a state of emergency or martial law in accordance with the procedure determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      The authorized agency in the field of the defense industry and the state defense order shall have the right to distribute to the state institutions of the recipient of the state defense order military goods (products), dual-use goods (products), military-related work and military services purchased under the state defense order.

      2. Money from the sale of goods (works, services) by state institutions, which are granted the right to carry out income-generating activities by the laws of the Republic of Kazakhstan, shall be credited to the relevant budget, with the exception of money from the sale of goods (works, services) produced by state institutions in education, social welfare, physical culture and sports, variety testing, agrochemical services for agricultural production, monitoring and assessment of the reclamation state of irrigated lands, veterinary medicine, forestry, specially protected natural areas, the Armed Forces, specializing in sports, culture, airport activities, provision of medical assistance within the guaranteed volume of free medical care and in the system of compulsory social health insurance, special state and law enforcement bodies in medical care within the guaranteed volume of free medical care and in the system of compulsory social health insurance, as well as state libraries, state museums, museums-reserves and state archives, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. The procedure for the transfer, sale, disposal and write-off, and also provision of property lease (rent) of real estate of special state bodies shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 161 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.02.2012 №553-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), 17.01.2014 №165-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); от 30.06.2017 № 80-VI (effective from 01.01.2020); dated 18.03.2019 №237-VI (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after its first official publication); dated 28.10.2019 № 268-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 16, 2020 № 375-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 23.12.2023 № 51-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 162. The right of the state to seizure and redistribution of property that has been transferred to operative management of state institution

      This version of part one of Article 162 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people see the archive version dated 25.12.2017 of the law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      The authorized body for state property in coordination with the authorized body of the relevant branch or local executive body or in coordination with the local community meeting, the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall have the right to seize the property, assigned to the state institution or redistribute it between other state legal entities, unless otherwise established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 162 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 02.11.2015 № 387-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1) of paragraph1 of Art. 2).

Article 163. Participation of state agencies in property relations

      1. State bodies, which are defined such by virtue of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, constitutional laws of the Republic of Kazakhstan, other laws of the Republic of Kazakhstan, decrees of the President of the Republic of Kazakhstan or resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan shall be recognized as state institutions if they are defined as legal entities by the legislation of the Republic of Kazakhstan and legal acts of individual application on their creation.

      2. State agencies that are defined as legal entities shall be treated as state institutions in case of acting in civil law relations not on behalf of the state, and on its own behalf (make rental agreement, buy and sell of stationery, equipment, be responsible for damages in tort, make other civil law actions).

      Footnote. Article 163 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 481-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 164. Particularities of creation and activity of state institutions, that are state agencies

      1. A state institution, which is a state body, specified in paragraph 1 of Article 163 of this Law, shall be created on the basis of the legislation of the Republic of Kazakhstan and legal acts of individual application on creation of state body and shall act on the basis of the provisions on this institution.

      2. State institution, that is state agency, shall not be entitled to act on its behalf as a founder (shareholder, participant, member) of another legal entity. On the formation of state legal entities, joint stock companies and limited liability partnerships the state agencies shall be entitled to act as a founder (shareholder, participant) only on behalf of the state (the Republic of Kazakhstan or administrative-territorial unit).

      3. State institutions that are state bodies, with the exception of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, special state bodies of the Republic of Kazakhstan, are not entitled to engage in activities that generate income. The National Bank of the Republic of Kazakhstan has the right to engage in income-generating activities in the cases and in the manner provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan “On the National Bank of the Republic of Kazakhstan”.

      Special state bodies have the right to engage in income-generating activities in accordance with Article 83 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Special State Bodies of the Republic of Kazakhstan".

      4. Competence, structure, departmental subordination and other issues, related to implementation of functions of a state body shall be determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan and legal acts of individual application on creation of these state bodies.

      Article 164 is supplemented by paragraph 4-1 from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people shall be enforced from 01.01.2020)

      4-1. The Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district shall be formed, abolished and reorganized by the local executive body of the district (the city of regional significance).

      The right of ownership or other real right to property assigned to the Akim’s administration of the city of district significance, village, township, rural district, shall not be retained by its founder.

      5. This Law shall apply to state institutions that are state agencies, unless otherwise provided for by law of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 164 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 481-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.06.2017 № 80-VI (effective from 01.01.2020); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 165. Responsibility of state institution

      1. State institution shall be responsible for its obligations in cash at its disposal.

      Levy of execution to the rest of the property of state institution shall not be allowed.

      2. On insufficiency of money of the state institution subsidiary liability on its obligations shall take the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit by funds of the relevant budget.

Chapter 12. EXERCISE OF RIGHTS TO SHARES OF JOINT STOCK COMPANIES AND STAKES OF PARTICIPATING IN CHARTER CAPITAL OF LIMITED LIABILITY PARTNERSHIPS THAT BELONG TO THE STATE

Article 166. Legal regulation of the exercise of rights to shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships that belong to the state

      1. Legal regulation of creation of joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the state, the rights of shareholders (participants), educational and authorities of the management bodies of joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the state shall be carried out by laws of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies", "On limited and additional liability partnerships" and other laws of the Republic of Kazakhstan taking into account peculiarities provided for by this chapter.

      2. In joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the Republic of Kazakhstan on behalf of the Government of the Republic of Kazakhstan, the right of shareholder (participant) to participation in the management of the joint stock company (limited liability partnership) shall carry out the authorized body on state property.

      Rights of ownership and use of state block of shares (stakes of participating in charter capital), that are in the republican ownership, on decision of the Government of the Republic of Kazakhstan may be transferred by the authorized body on state property to the authorized body of the relevant field. The right of disposal of state block of shares (stakes of participating in chapter capital), that are in the republican ownership shall be remained at the authorized body on state property.

      Authorized body of the relevant field, that is exercising rights of ownership and use of state block of shares (stakes of participating in chapter capital), shall represent the interests of the state as the shareholder (participant) on issues referred to the competence of the general meeting of shareholders (general meeting of participants), in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      3. In joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the administrative-territorial unit the right of the administrative-territorial unit as a shareholder (participant) to participation in the management of the joint stock company (limited liability partnership) shall perform the local executive body.

      4. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2018 № 202-VI (shall be enforced from 01.01.2020).
      Footnote. Article 166 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2011 №524-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 01.02.2012 №551-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.12.2018 № 202-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 167. The grounds for creation of the right of the state to shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships

      The state shall acquire the rights to shares in joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships by the way of:

      1) conversion of state enterprises and state institutions into the joint stock companies and limited liability partnerships;

      2) creation by the state of joint stock companies and limited liability partnerships;

      3) acquisition by the state of shares of joint stock companies and stakes of participating in chapter capital of the limited liability partnerships;

      4) conversion into joint stock companies and limited liability partnerships of non-governmental profit organizations in other organizational-legal forms, stakes of participating in charter capital of that have entered into the composition of state property on the grounds provided for by Article 19 of this Law;

      5) compulsory redemption of stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On limited and additional liability partnerships";

      6) implementation of the priority right to the acquisition of strategic objectives;

      7) acquisition on the other grounds provided for by Article 19 of this Law.

Article 168. Conversion of state enterprises and state institutions into joint stock companies and limited liability partnerships

      Conversion of the state enterprises and state institutions into joint stock companies and limited liability partnerships shall be made in accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 169. Acquisition by the state of shares of joint-stock companies and stakes in the authorized capital of limited liability partnerships, as well as other legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center

      Footnote. The heading as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. The decision on acquisition of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships to the composition of the republican and communal property shall be adopted respectively by the Government of the Republic of Kazakhstan or by the local executive body, unless otherwise provided for by laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. Acquisition of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships at the expense of budgetary funds shall be made in the order, provided for by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      3. In case of taking decision on payment of shares of joint stock companies and the charter capital of limited liability partnerships with property, except for money, the transfer of state property shall be made under the rules of Article 114 of this Law.

      4. The acquisition of shares of joint stock companies at the expense of republican budget, and also on founding the joint stock company with participation of the Republic of Kazakhstan the shares, that has come to the composition of the republican property, in the registry of holders of securities of the joint stock company shall be credited to the facial account of the authorized body on state property in the order provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on equity market.

      The acquisition of shares of joint stock companies at the expense of local budget funds, and also on founding joint stock company with participation of administrative-territorial unit the shares, that has come to the composition of communal property in the registry of holders of securities of the joint stock company shall be credited to the facial account of the executive body, financed from the local budget, authorized to the disposal of communal property in the order provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on equity market.

      5. The provisions of this article shall also apply to cases of acquisition by the state of shares, stakes, equity interests and other forms of equity participation in legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center.

      Footnote. Article 169 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 170. Founding by the state of joint stock companies and limited liability partnerships

      1. Upon the founding by the state of joint stock companies and limited liability partnerships, their founder shall be the Republic of Kazakhstan or an administrative-territorial unit.

      2. On behalf of the Republic of Kazakhstan the founder of the joint stock company and limited liability partnership shall be the Government of the Republic of Kazakhstan and the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      3. On behalf of the administrative-territorial unit the founder of the joint stock company and limited liability partnership shall be the local executive body.

      4. Other state agencies of the Republic of Kazakhstan and state institutions may not act as a founder of joint stock companies and limited liability partnerships, except for the authorized body on state property and the executive body, financed from the local budget authorized to disposal of communal property, that are founded by joint stock companies and limited liability partnerships on the decision respectively of the Government of the Republic of Kazakhstan and local executive body.

      5. By the laws of the Republic of Kazakhstan may be set prohibitions and restrictions on the participation of the state in joint stock companies and limited liability partnerships, carrying out certain types of entrepreneurial activity.

      6. Payment for the charter capital of the founding joint stock company or limited liability partnership with the participation of the state shall be carried out at the expense of the budget funds in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      7. In case of taking decision on payment of shares of the joint stock company or the charter capital of the limited liability partnership with property, except for money, the transfer of state property shall be made under the rules of Article 114 of this Law.

      The list of national managing holdings, national holdings, national companies shall be approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Article 171. Types of joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the state

      1. Depending on that owns shares of joint stock companies (stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships), the joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the state shall be divided into:

      1) joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the Republic of Kazakhstan;

      2) joint stock companies and limited liability partnerships with the participation of the administrative-territorial unit.

      2. Depending on the number of state-owned shares of joint stock companies (the size of the state-owned stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships) the joint stock companies and limited liability partnerships shall be divided into:

      1) state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships - the joint-stock companies and limited liability partnerships, in the charter capital of that the state owns controlling block of stock of the joint stock company or controlling stakes of participating in chapter capital of the limited liability partnership. The controlling block of stock or controlling stakes of participating in chapter capital of the limited liability partnership shall mean that the state owns more than fifty percent of the voting shares of the joint stock company or more than fifty percent of stakes of participating in charter capital of the limited liability partnership;

      2)joint stock companies and limited liability partnerships with non-dominating stakes of participating of the state – joint stock companies and limited liability partnerships, that are not possessing the features specified in subparagraph 1) of this paragraph.

Article 172. Particularities of participation of controlled by state or national managing holdings, national holdings, national companies of the joint stock companies and limited liability partnerships in the charter capital of the other legal entities

      1. National managing holding, national holding, national company or other joint-stock company or limited liability partnership controlled by the state or national managing holding, national holding, national company may be founders (shareholders and participants) of commercial organizations established in the form of joint-stock companies and limited liability partnerships, non-profit organizations in accordance with the procedure prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan, organizations registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, as well as organizations established on the territory of foreign states.

      Performance of national managing holding, national holding or a national company or other controlled by the state or by national managing holding, national holding, national company of joint stock company or limited liability partnership as a founder (participant, member) of legal entities of the Republic of Kazakhstan, that are non-profit organizations, on the other legal organizational form shall not be allowed.

      2. In case of acquisition by a national managing holding, national holding, national company or other joint-stock company or limited liability partnership controlled by the state or national managing holding, national holding, national company of the rights to a share in the authorized capital of non-state commercial organizations other than a joint-stock company, a limited liability partnership or an organization registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, the specified share in the authorized capital shall be subject to alienation within one year from the date of acquisition of rights to it, if this commercial organization is not transformed into a joint-stock company, a limited liability partnership or an organization registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center.

      Footnote. Article 172 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2022 № 138-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 173. Consequence of the acquisition by the state of the rights to stakes of participating in charter capital (share) of legal entities, that may not be owned by the state

      If on the grounds provided for by Article 19 of this Law, to the composition of state property have been received stakes of participating in charter capital (share) of the non-state profit organizations in other legal organizational form than a joint stock company or limited liability partnership, the specified stakes of participating in chapter capital (share) shall be subjected to alienation within one year from the moment of acquisition of rights to it with crediting of income from the sale to the budget, if the legal entity shall not be transformed into a joint stock company or limited liability partnership or if on the basis of property of the specified person shall not be established a state legal entity.

      This article shall not apply to cases of acquisition by the state of shares, stakes, equity interests and other forms of equity participation in legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center.

      Footnote. Article 173 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 174. Termination of participation of the state in joint stock companies and limited liability partnerships

      1. Participation of the state in joint stock companies and limited liability partnerships shall be terminated upon the sale of shares of joint stock companies or stakes of participating in chapter capital limited liability partnerships or termination of the rights to shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships on other grounds provided for by Article 83 of this Law.

      2. Sale of state-owned shares in joint stock companies or stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships shall be carried out by the rules of chapter 10 of this Law.

      3. Transfer of state-owned shares of joint stock companies and stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships to the payment of the distributed by the joint-stock company shares or as a contribution to the charter capital of the limited liability partnerships shall be carried out in accordance with Article 114 of this Law.

Article 175. Disposition of state-owned shares of joint stock companies and stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships

      1. The disposition of state-owned shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships shall be carried out in the order provided for by chapter 10 of this Law.

      2. Gratuitous transfer of state-owned shares of joint-stock companies (stakes of participating in the charter capital of limited liability partnerships) shall not be allowed, except for the cases of transfer of shares of joint-stock companies (stakes of participating in the charter capital of limited liability partnerships) of an autonomous organization of education.

      3. Disposition of shares of national companies, that has been transferred to the charter capital of national managing holdings, national holdings and also state-owned shares of joint stock companies (stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships), that are strategic objectives, shall be allowed by decision of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      4. Charge over state-owned shares (stakes of participating in charter capital) with rights of third parties in the form of entrusted administration with the right of subsequent redemption and their alienation shall be permitted by the rules of chapter 10 of this Law.

      5. Pledge of state-owned shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships shall not be allowed.

      Footnote. Article 175 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2015 № 337-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 176. Transfer of state owned shares of joint stock companies stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships to the entrusted administration

      1. Transfer of state-owned shares of joint stock companies or stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships in entrusted administration to individuals and non-state legal entities shall be performed by the authorized body on state property, if the subject of the transfer are the shares of joint stock companies or stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships, referred to the republican property.

      2. Transfer of shares of joint stock companies or stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships, related to the communal property, to entrusted administration shall be carried out by the local executive body.

      3. Transfer of state-owned shares of joint stock companies or stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships to individuals or non-state legal entities to entrusted administration with the right of subsequent redemption shall be carried out in the order established by chapter 10 of this Law.

      4. The amount of bonus and also the run of validity of the entrusted administration shall be determined by the contract on the transfer of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of limited liability partnerships to entrusted administration.

      The transfer of shares of joint stock companies and stakes of participating in charter capital of the limited liability partnerships to entrusted administration with the disclaimer of the state from its right to dividends shall not be permitted.

      5. The entrusted administrator may not be transferred the right of the state, connected with the solution of the following issues:

      1) on change of the charter of the joint stock company and a limited liability partnership;

      2) on change (increase or decrease) of the size of the charter capital joint stock company and a limited liability partnership;

      3) on liquidation of the joint stock company or limited liability partnership, their reorganization, as well as on the changes in their name.

Article 177. The right of the state to the participation in managing of joint stock company and limited liability partnership with the participation of the state

      1. The right to participate in managing of joint stock company or limited liability partnership, with the participation of the state shall be implemented by the state in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies" and "On limited and additional liability partnerships".

      2. The authorized body of the relevant field, that has been transferred the rights of ownership and use of state block of shares, shall independently take decisions on the issues, attributed to exclusive competence of the shareholder, except for the following issues, the decision of that shall be made upon the agreement with the authorized body on state property:

      1) introduction of amendments and (or) additions to the charter of the company or approval of its new version;

      2) change of the size of the charter capital;

      3) approval of the annual financial statements and distribution of net income of the company for the reporting financial year;

      4) taking the decisions on the participation of the company in creation or activities of other legal entities by transferring part or several parts of assets, in the amount of twenty five and more percent of all assets belonging to the company;

      5) determination of the quantitative composition, term of powers of the board of directors, election of its members and early termination of their powers, as well as determining the amount and conditions of payment of bonus to the members of the board of directors;

      6) the introduction and abrogation of the "Golden share";

      7) cancellation of adopted decision by the board of directors on issues related to the internal activity of the company.

      The authorized body of the relevant field, that has been transferred the rights of ownership and use of state stakes of participating in chapter capital of the limited liability partnership, shall independently take decision on all issues attributed to exclusive competence of a member, except for the following issues the decision of that shall be made upon the agreement with the authorized body on state property:

      1) introduction of amendments and (or) additions to the charter of the company or approval of its new version;

      2) change of the size of the charter capital;

      3) approval of the annual financial statements and distribution of net income of the company for the reporting financial year;

      4) taking the decisions on the participation of other legal entities;

      5) the decision on the pledge of all of the property of the partnership;

      6) formation of the executive body of the partnership, early termination of its powers;

      7) taking decisions on transactions on the transfer of property of the partnership to the tenancy or entrusted administration;

      8) election and early termination of powers of the supervisory board and (or) the audit commission (auditor);

      9) the decision on compulsory redemption of stakes of participating in charter capital of the participant;

      10) appointment of the liquidation commission and approval of liquidation balance;

      11) cancellation of the adopted by the supervisory board decisions on issues, related to the internal activities of the partnership.

      3. The composition of the board of directors or supervisory board of the limited liability partnership with the participation of the state shall include representatives of the authorized body of the relevant field, that has been transferred the rights of ownership and use of state block of shares (stakes of participating in chapter capital), and the authorized body on state property.

      4. Members of boards of directors of joint stock companies and supervisory boards of limited liability partnerships, that are public servants, shall be paid bonus.

Article 178. Managing of joint stock company or limited liability partnership in that the only shareholder (participant) is the state

      1. The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of joint stock companies and limited liability partnerships, in that respectively the only shareholder or participant is the Republic of Kazakhstan, shall be adopted by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of joint stock companies and limited liability partnerships, in that respectively the only shareholder or participant is administrative-territorial unit, shall be adopted by the local executive body.

      3. The authorized body of the relevant field, that on the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan has been transferred the rights of ownership and use of state block of shares (stakes of participating in chapter capital) of the joint stock company (limited liability partnership) or local executive body shall be entitled to secure the timely taking of decisions on distribution of received by the joint stock company (limited liability partnership) net income and allocation by the joint stock company (limited liability partnership) of dividends (part of the net income of the limited liability partnership) to state-owned shares of the joint stock companies (stakes of participating in chapter capital of the limited liability partnership) within ten calendar days from the date of the taking decision by the only shareholder (participant).

Article 179. Managing of national company, the shareholder of that is the state

      1. National company, the shareholder of that is the state, on carrying out its activity shall be entitled to secure the conduct of state policy in the field of managing a state property in the specific sectors of the economy.

      2. The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of the national company, in that the only shareholder is the state, shall be adopted by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of the social entrepreneurial corporations, created by the local executive authorities of regions, cities of republican status, capital shall be adopted by the local executive authority of regions, cities of republican status, capital.

      The local executive authorities of regions, cities of republican status, capital may not create more than one social entrepreneurial corporation.

      3. The decision on conclusion by the national company, the shareholder of that is the state of the transaction or the aggregate of interrelated transactions, that resulted in acquisition or alienation (may be acquired or alienated) by the company property, the cost of that is from ten to twenty-five percent of the total amount of assets of the company, shall be made by the board of directors of the company. Decision on the conclusion by a national company, of which the state is a shareholder, of a transaction or a set of interconnected transactions, as a result of which (which) the company acquires or alienates (may be acquired or alienated) property, the value of which is less than ten percent of the total value of the company's assets , with the exception of transactions made as a result of purchases carried out by means of a tender, auction and request for quotations , is accepted by the board of the national company.

      4. The decision on conclusion by the national company, the shareholder of that is the state of the transaction or the aggregate of interrelated transactions, that resulted in acquisition or alienation (may be acquired or alienated) by the company property, the cost of that is twenty-five percent and more from the total amount of assets of the company, shall be made by the general meeting of the shareholders of the national company (the decision of the only shareholder of the national company) on the proposal of the board of directors of the company.

      5. The requirements of paragraphs 3 and 4 of this Article shall not apply to a legal entity with 100% participation of the state in the charter capital, which main subject of activity is organization and holding of an international specialized exhibition on the territory of the Republic of Kazakhstan, as well as the post-exhibition use of the territory of international specialized exhibition in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on regulation of trade activities.

      The decision of the above-mentioned legal entity on conclusion of a transaction or a set of interrelated transactions, as a result of which such company shall acquire or alienate (may be acquired or alienated) the property, the value of which is less than fifty percent of the total value of the assets of such company, shall be made by the management Board.

      The decision of the above-mentioned legal entity on conclusion of a transaction or a set of interrelated transactions, as a result of which such company shall acquire or alienate (may be acquired or alienated) the property, the value of which is from fifty to seventy-five percent of the total value of the assets of such company, shall be adopted by the Board of Directors.

      The decision of the above-mentioned legal entity on conclusion of a transaction or a set of interrelated transactions, as a result of which such company acquire or alienate (may be acquired or alienated) the property, the value of which is seventy-five or more percent of the total value of the assets of such company, shall be adopted by the general meeting of shareholders (by the decision of the sole shareholder) on presentation of the Board of Directors.

      6. The exclusive competence of the board of directors of the national company, of which the state is a shareholder, includes the issues of determining the quantitative composition, term of office, the procedure for the operation of the centralized procurement control service, appointing and terminating the powers of its head and employees, determining the amount and other conditions of remuneration for its workers.

      Footnote. Article 179 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.11.2014№ 257 (shall be enforced from 01.01.2015); dated 12.25.2017 № 122-VI (shall be enforced from 01.01.2018); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022).

Article 180. Managing of national company, the shareholder of that is national managing holding, national holding

      1. The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of the national company, the shareholder of that is national managing holding, national holding, shall be adopted by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. The decision on conclusion by the national company of the transaction or the aggregate of interrelated transactions, that resulted in acquisition or alienation (may be acquired or alienated) by the company property, the cost of that is from ten percent and more from the total amount of assets of the company, shall be made by the board of directors of the company. The decision on the conclusion by the national company of a transaction or a set of interconnected transactions, as a result of which (which) the company acquires or alienates (may be acquired or alienated) property, the value of which is less than ten percent of the total value of the company's assets, with the exception of transactions made according to the results of purchases made by means of a tender, auction and request for quotations , it is adopted by the board of the national company.

      3. The decision on conclusion by the national company, the shareholder of that is the national managing holding, national holding of the transaction or the aggregate of interrelated transactions, that resulted in acquisition or alienation (may be acquired or alienated) by the company property, the cost of that is twenty-five percent and more from the total amount of assets of the company, shall be made by the board of directors of the national managing holding, national holding.

      Footnote. Article 180 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (effective from 01.01.2022).

Article 181. Managing of national managing holdings, national holdings

      1. The decision on liquidation, reorganization and about the change of the name of the national managing holding, national holding shall be adopted by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. By the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan national managing holding, national holding may be transferred shares of joint stock companies and stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships that are owned by the state, upon the rules of Article 114 of this Law.

      2-1. The list of joint-stock companies and limited liability partnerships, which blocks of shares (stakes of participating in the charter capital) directly or indirectly belong to the national management holdings, national holdings, recommended for transfer to a competitive environment, shall be determined by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. The boards of directors of national managing holdings, national companies shall include representatives of the authorized body on state planning, the authorized body on state property, the authorized body of the relevant field and other state bodies according to the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      4. To the exclusive competence of the general meeting of shareholders of national managing holdings, national companies, that has been established for the general meeting of shareholders shall include the issues specified in Article 36 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies", except the issues defined in sub-paragraph 6) and 14) of paragraph 1 of Article 36 of specified Law.

      5. To the exclusive competence of the board of directors of national managing holdings, national companies, in addition to the issues indicated in paragraph 2 of Article 53 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies", except for the issue specified in subparagraph 15-1) of paragraph 2 of Article 53 of specified Law, shall include the following issues:

      1) determination of audit organization, conducting the audit;

      2) approval of staff number;

      3) formation of a single (including by activity branches of subsidiaries) financial, investment, business, scientific and technological policy of subsidiaries in the development of their strategies and development plans, action plans;

      4) approval of the action plan, as well as the performance report on it;

      5) evaluation of the action plans execution;

      6) definition of risk management policy;

      7) approval of the methodology and changes in the method of appraisement of shares at their redemption by the company;

      8) adoption of decisions on the participation of the company in creation or activities of other entities by transfer of part or several parts of assets, in the amount of from ten to twenty-five percent of all assets belonging to the company.

      9) approval of the rules of transfer to a competitive environment of assets of the holding and organizations, which more than fifty percent of voting shares (shares in the charter capital) directly or indirectly belong to the holding on the right of ownership;

      The rules provided for in sub-paragraph 9) shall be adopted in accordance with the norms established in paragraph 2 of chapter 10 of this Law;

      10) excluded Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022).

      The competence of the executive body of national managing holdings, national holdings shall include issues provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies", and taking decision on activities related to the competence of the general meeting of shareholders (participants) of the legal entity with ten and more percent of shares (stakes of participating in chapter capital) of that belong to the society.

      6. The exclusive competence of the boards of directors of national managing holdings (with the exception of the National Wealth Fund), national holdings also includes the issues of determining the quantitative composition, term of office, the procedure for the operation of the centralized procurement control service, appointing and terminating the powers of its head and employees, determining the size and other conditions of remuneration of its employees.

      Footnote. Article 181 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2015 № 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 26.12.2018 № 202-VI (effective from 01.01.2020); dated 08.06.2021 № 48-VII (shall be enforced from 01.01.2022); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 182. Corporate governance of joint stock companies with participation of the state

      Footnote. Heading of Article 182 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      1. For coordination of activities on managing of national managing holdings, national companies under the Government of the Republic of Kazakhstan may be created specialized councils on issues of corporate governance.

      Provision on specialized councils on issues of corporate governance and their compounds shall be approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. The order of evaluation of corporate governance in state-controlled joint stock companies shall be determined by the central authorized agency on state planning in agreement with the National Chamber of Entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan.

      3. A model Code of corporate governance in state-controlled joint-stock companies, with the exception of the National Welfare Fund shall be developed and approved by the central authorized agency for state planning.

      State-controlled joint-stock companies, with the exception of the National Welfare Fund shall approve corporate governance Codes in accordance with the model Code of corporate governance in state-controlled joint-stock companies, and also conduct an independent assessment of corporate governance not less than once every three years, the results of which shall be posted on the Internet resource of the joint stock companies.

      Footnote. Article 182 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 183. Use of budget investments on implementation of budget investment projects by the national managing holdings, national holdings

      1. On implementation of budget investments by participation of the state in charter capital of national managing holdings, national holdings, the administrators of budget programs, not exercising the rights of ownership and use of state block of shares, in accordance with the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan may pay for issuance of shares of national managing holdings, national holdings.

      Report on the implementation of the budget of the investment project by the national managing holding, national holding and joint stock companies, that are included in the national managing holding, national holding, shall be made on a quarterly basis by the national managing holding, national holding under advisement of the board of directors of the national managing holding, national holding and of the administrator of budget program.

      2. Shares, that have been issued for implementation of budget investment projects of national managing holdings, national holdings, shall be credited to the account of the authorized body on state property.

      The authorized body on state property shall transfer the shares, that have been issued by the national managing holding, national holding, to the authorized body, that is exercising the rights of possession and use of the state block of shares of the national managing holding, national holding.

      3. Responsibility for the implementation of budget investment projects, money for implementation of that has been received in return of issued shares of joint stock companies, that are included in the composition of the national managing holding, national holding, shall carry the executive body of the national managing holding, national holding and also the executive body of the joint stock companies, that are included in the national managing holding, national holding, that shall implement specified budget investment projects.

Article 184. Activity planning of national managing holdings, national holdings, national companies the shares of that are owned by national managing holdings, national holdings as well as national companies

      1. National managing holdings, national holdings and national companies shall draw development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans.

      Development plans for national managing holdings, national holdings, national companies shall be drawn for ten years on the basis of strategic and policy documents of the Republic of Kazakhstan.

      Action plans shall be drawn for a five year term for the implementation of their development plans.

      2. Plans for the development of national management holdings, national holdings, national companies:

      1) define their strategic directions, objectives, outcome measures of the activity;

      2) shall be developed taking into account the development strategies of legal entities whose shares (stakes in the authorized capital) they own, including development plans for national companies.

      The provisions of the state-of-the-nation address of the President of the Republic of Kazakhstan on the situation in the country and on the main directions of domestic and foreign policy can be the basis for adjusting the plans for the development of national managing holdings, national holdings and national companies.

      Plans for the development of national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. Action plans:

      1) include the objectives, tasks, indicators of results and indicators of financial and economic activities, including investments, incomes, expenses, loans, dividends, and other information;

      2) develop taking into account the development plans of legal entities, shares (stakes of participating in charter capital) that belong to them, including national companies.

      4. Draft plans for the development of national managing holdings, with the exception of the National Welfare Fund, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, with the exception of the National Welfare Fund, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be agreed with the authorized state planning body for compliance with the goals and objectives set out in the strategic and policy documents of the Republic of Kazakhstan, as well as for compliance with the budget parameters specified in the socio-economic development forecast.

      5. Action plans of national managing holdings, national holdings, national companies whose shareholders are national managing holdings, national holdings, shall be approved by their boards of directors.

      Action plans of national companies, whose shareholder is the state, shall be approved by their boards of directors.

      6. The development and approval procedure of development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be determined by the authorized state planning body.

      7. Assessment of the performance of development plans for national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be made by the authorized state planning body.

      Assessment of the performance of action plans of national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be made by their boards of directors.

      The procedure for monitoring and evaluating the performance of development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be determined by the authorized state planning body.

      The procedure for submitting the report on the performance of development plans for national managing holdings, national holdings and national companies and action plans for national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be determined by the authorized state planning body.

      8. Responsibility for viability and efficiency of the implementation of development plans for national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, shall be held by the chief executives of national managing holdings, national holdings, national companies in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Responsibility for the development, viability and efficiency of the implementation of action plans of national managing holdings, national holdings, national companies, whose shareholder is the state, and for timely submission of the report on their performance, shall be held by the executive bodies of national managing holdings, national holdings, national companies in accordance with the laws Republic of Kazakhstan.

      Responsibility for the development, implementation of development plans for national companies, the shareholders of which are national managing holdings, national holdings, shall be held by the national companies’ executive bodies.

      9. Hearing of results of activity of national companies, the shareholder of that is the state, shall be carried out on an annual basis by the state body, exercising rights of possession and use of state block of shares.

      Hearing results of activity of national companies, the shareholders of that are national managing holdings, national holdings, shall be carried out on an annual basis by board of directors of national managing holdings, national holding.

      Report on results of a hearing of activity of national companies, except for national companies, shareholder of that is the national welfare fund, in accordance with this paragraph shall be submitted to an authorized body on state planning and an authorized body on state property.

      Footnote. Article 184 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.02.2012 №551-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 185. Planning of activity of controlled by the state limited liability partnerships and joint stock companies, except for national managing holdings, national holdings and national companies

      1. Controlled by the state joint stock companies and limited liability partnerships shall prepare development plans for five years.

      2. Development plans of state-controlled joint-stock companies and limited liability partnerships shall be developed in accordance with the goals and objectives set forth in the strategic and program documents of the Republic of Kazakhstan, and the budget parameters, specified in the forecast of socio-economic development, and approved by the boards of Directors (Supervisory boards) of state-controlled joint-stock companies and limited liability partnerships.

      The procedure for the development and approval of development plans of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships shall be determined by the authorized body for state planning.

      3. Evaluation of implementation of development plans of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships shall be carried out by their Boards of Directors (Supervisory boards).

      The procedure for monitoring and evaluating implementation of development plans of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships shall be determined by the authorized body for state planning. The procedure for submitting a report on execution of development plans of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships shall be determined by the authorized body for state planning.

      4. Responsibility for development, effectiveness and efficiency of implementation of development plans of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships, as well as timely rendering account on their execution shall carry out executive authorities of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships in accordance with the Laws Republic of Kazakhstan.

      5. Hearing results of activities of state-controlled joint stock companies and limited liability partnerships shall be carried out on an annual basis by a state body, exercising rights of possession and use of state block of shares (stakes of participating in chapter capital), with the presentation of a report of hearing to authorized body on state planning and authorized body on state property.

      6. The procedure for the development, approval of development plans of state-controlled joint stock companies, limited liability partnerships, the shareholder (participant, trustee) of which is the national Bank of the Republic of Kazakhstan, monitoring and evaluation of their implementation, as well as reports on their execution shall be determined by the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 185 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 186. Implementation by the state of the rights of shareholder (participant of limited liability partnership) to acquisition part of income of joint stock company (limited liability partnership)

      State bodies, exercising rights of possession and use of state block of shares (stakes of participating in charter capital) of joint stock companies (limited liability partnerships), on holding annual general meetings of shareholders (participants) according to the procedure provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall take measures for allocation part of income of joint stock company (limited liability partnership) to payment of dividends (income) in amount provided percentagewise by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      This article shall apply to cases when the state is a founder (participant, investor, shareholder, member) of legal entities registered in accordance with the current law of the Astana International Financial Center, in the part that does not contradict the acts of the Astana International Financial Center.

      The size of dividends (income) of joint-stock companies, limited liability partnerships, state-owned blocks of shares (stakes of participating in the charter capital), which are in communal ownership, shall be established by the local executive body.

      Footnote. Article 186 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 12-1. Specifics of procurement of goods, works, services by national management holdings, national holdings, national companies and organizations, fifty or more percent of voting shares (stakes in the authorized capital) of which directly or indirectly belong to the national management holding, national holding, national company

      Footnote. Chapter 12-1 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.06.2021 № 48-VII (effective from 01.01.2022).

SECTION 6. CIRCUMSCRIBE A RIGHT TO STRATEGIC OBJECTIVES, OWNED BY INDIVIDUALS AND NON-STATE LEGAL ENTITIES
Chapter 13. ENCUMBRANCE AND ALIENATION OF STRATEGIC OBJECTIVES, OWNED BY INDIVIDUALS AND NON-STATE LEGAL ENTITIES

Article 187. The order of encumbrance of strategic objectives, owned by individuals, non-state legal entities, rights of third parties or their alienation

      1. Encumbrance of strategic objectives, owned by individuals and non-state legal entities, rights of third parties or their alienation shall be possible on the basis of decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on granting of permission according to the procedure determined by this Article, Article 188 of this Law and the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. The Government of the Republic of Kazakhstan shall take a decision on granting a permission to encumber strategic facilities with the rights of third parties or their alienation or refusal to issue such a permission on the basis of a sectoral conclusion of the authorized body of the relevant branch, agreed with the national security authorities.

      3. Decision on refusal granting of permission to encumbrance of strategic objectives by rights of third parties or their alienation shall be taken in cases, if such encumbrance or alienation lead to a failure to comply with requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, including requirements on secure of national security of the country, as well as international agreements concluded by the Republic of Kazakhstan.

      Refusal on granting of permission to encumbrance or alienation of strategic objective in accordance with this paragraph may not contain a reasoned justification of reasons for refusal.

      4. Refusal on granting of permission to encumbrance or alienation of strategic objective may be appealed by the proprietor (owner) of strategic objective or pledgee, bankruptcy or rehabilitation manager in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. Proprietor (possessor of a right) of strategic objective shall place declared shares on organized securities market on the basis of decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on granting permission with indication of number of shares offered.

      6. Further transactions with shares, specified in paragraph 5 of this Article, on organized securities market shall not require permission of the Government of the Republic of Kazakhstan, except for cases of one person or affiliated persons on organized securities market acquisition of shares that comprise more than twenty percent of the total number of voting shares of emitter.

      On unorganized securities market upon transactions with shares, included in strategic objectives, permission of the Government of the Republic of Kazakhstan shall not be required in case of transactions being carried out in an amount that is not exceeding five percent of the total number of voting shares of emitter.

      7. Pledgee of strategic objective, rehabilitation and bankruptcy managers shall take a decision on alienation of specified pledged property on basis of a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on granting permission with establishment of special conditions of alienation and the additional requirements of acquisition of strategic objective.

      Alienation of pledged property on the basis of a judicial act shall be carried out under special conditions of alienation and additional requirements to the acquisition of a pledged property (strategic objective), established by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Proposals for establishment of special conditions of alienation and additional requirements for the purchasers of a strategic object shall be submitted by the interested state bodies to the authorized body of the relevant branch.

      Footnote. Article 187 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 №177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015 № 435-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 188. Procedure of encumbrance of strategic objectives, owned by individuals and non-government legal entities, rights of third parties or their alienation

      1. To obtain a permit for encumbrance of strategic objects or their alienation, the owner (right holder) of the strategic object shall send the following documents to the authorized body of the relevant branch:

      1) application in the form approved by the central state planning authority;

      2) certificate on state registration (re-registration) of a legal entity and notarized copy of the charter for legal entities;

      3) copy of the identification document for individuals;

      4) project of agreement under that shall be performed transaction on transfer of a strategic objective, or that shall include its encumbrance of rights of third parties;

      5) a notarized copy of the document confirming a right of ownership or other proprietary rights to strategic objective;

      6) report on an evaluation of strategic objective that determines its market cost, in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan;

      7) information about the intended acquirer of the strategic object, up to the final purchaser;

      8) in case of placement of declared shares owner (possessor of a right) of a strategic objective shall also submit copies of certificate on state registration of issue of announced shares and the prospectus of issue of shares with the amendments and additions to it;

      9) legal entities for that the laws of the Republic of Kazakhstan have established an obligatory audit, shall also submit an original or a notarized copy of an audit report for the last financial year. In case if an application is submitted in due time before 1 June of current year, an original or a notarized copy of an audit report for financial year preceding the last financial year shall be represented. An original or a notarized copy of an audit report shall not be submitted in cases if legal entity has been established in current fiscal year or legal entity has been established in the past financial year and an application has been submitted in due time before 1 June of current year;

      10) decision of board of directors or supervisory board (upon availability);

      11) decision of a credit committee of the bank;

      12) confirmation on absence or availability of pledge (encumbrances) to encumber property;

      13) a structure of owners of strategic objective in percentage;

      14) in the case of finding a strategic objective in entrusted administration by a written permission of an owner of strategic objective to alienation of strategic objective or encumbrance rights of third parties with an indication of encumbering person.

      Rehabilitation or bankruptcy manager shall submit the documents to an authorized agency of the relevant industry, specified in Subparagraphs 1), 2), 4), 6) and 7) of this Paragraph, as well as judicial act to be applied in respect of the debtor's rehabilitation procedure (on carrying out bankruptcy procedures), an estimated price of alienation (sale) of property and a written consent of committee of creditors on alienation or encumbrance of rights of third parties to a property of debtor (strategic object).

      2. To obtain a permit for alienation of the pledged property, the pledge holder of the strategic object shall submit to the authorized body of the relevant branch the documents, specified in subparagraphs 1), 2), 4) and 6) of paragraph 1 of this Article, as well as the pledge contract, the estimated price of alienation (sale) of the pledged property, requirements to potential purchasers of the strategic object.

      The bailiff, acting on the basis of a judicial act shall submit to the authorized body of the relevant branch the documents, specified in subparagraphs 1), 4) and 6) of paragraph 1 of this Article, as well as the pledge contract and (or) the judicial act, the estimated price of alienation (sale) of the pledged property, requirements to potential purchasers of the strategic object.

      3. The contract, on the basis of which the strategic object is encumbered, shall necessarily contain the rights and obligations of the parties, as well as the conditions for ensuring the safety and further use of the strategic object.

      In case of intention to change conditions of the contract on the basis of which the transaction on alienation of the strategic object has been made or that has caused its encumbrance, an owner (possessor of the right) of the strategic object re-apply to the authorized body of the relevant branch in the procedure, determined by this Article and Article 187 of this Law.

      In case of intention of the pledge holder to carry out alienation of the pledged property (strategic object) according to the contract on the basis of which the strategic object has been encumbered, the pledge holder shall apply to the authorized body of the relevant branch in the procedure, established by paragraph 1 of this Article.

      4. Consideration of applications for encumbrance of strategic objects or their alienation and adoption of decisions on them by the Government of the Republic of Kazakhstan shall be carried out within no more than forty-five working days from the date of receipt of documents to the authorized body of the relevant branch. The date of receipt of documents shall be the date of receipt of the full package of documents, specified in paragraph 1 of this Article by the authorized body of the relevant branch.

      The procedure of consideration of appeals of owners (right holders) of strategic objects, rehabilitation or bankruptcy managers on encumbrance or alienation of strategic object shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      5. Decision on granting or refusal to issue permission to encumbrance of strategic objectives shall be taken by the Government of the Republic of Kazakhstan and shall be issued in the form of resolution.

      6. The authorized body of the relevant branch shall be obliged to notify the applicant on the decision made by the Government of the Republic of Kazakhstan in written form within five days from the date of the decision.

      7. The authorized body of the relevant branch shall carry out monitoring of transactions on encumbrance of strategic objects by the rights of third parties or their alienation.

      Footnote. Article 188 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.12.2012 №60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.03.2014 №177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 189. Nationalization of strategic objectives

      Strategic objectives may de nationalized according to the procedure provided for by chapter 5 of this Law.

Article 190. Monitoring of strategic objectives

      Monitoring of strategic objectives in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state monitoring of property in fields of economics that have strategic importance.

Chapter 14. PRIORITY RIGHT OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN TO ACQUISITION OF STRATEGIC OBJECTIVES, OWNED BY INDIVIDUALS AND NON-STATE LEGAL ENTITIES

Article 191. Conditions of use of priority right of the Republic of Kazakhstan to acquisition of strategic objectives, owned by individuals and non-state legal entities

      1. In the case of intention of an individual or non-state legal entity to consummate transaction on alienation of strategic objective, as well as levy of execution on strategic objective or alienation of the strategic objective by a rehabilitation or bankruptcy manager or sale of the pledged property (strategic objective) by pledgee in extrajudicially, or levy of execution on a strategic objective on the basis of a judicial act of the Republic of Kazakhstan shall have priority right to acquire strategic objective on conditions, determined by this chapter.

      2. On behalf of the Republic of Kazakhstan a priority right to acquisition of a strategic objective shall be implemented by the Government of the Republic of Kazakhstan or on its instruction by national managing holding.

      Footnote. Article 191 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 №177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V (shall be enforced from 01.01.2016)

Article 192. Order of realization of priority right of the Republic of Kazakhstan to acquisition of strategic objective

      1. The authorized body of the relevant branch shall submit to the Republican budget Commission a draft of decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on implementation of the priority right to purchase a strategic object with the justification for allocation of necessary budgetary funds.

      Republican budget commission shall take respective decision. Recommendations and proposals of the republican budget commission shall be submitted for consideration to the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. The Government of the Republic of Kazakhstan within the period not exceeding thirty working days from the moment of taking decision by republican budget commission may take a decision on use of priority right to acquisition of strategic objective.

      Decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on use of priority right to acquisition of strategic objective may not contain a reasoned justification of reasons to use this right.

      3. On results of taken by the Government of the Republic of Kazakhstan decision an authorized body of relevant field shall in written form notify a person conducting an alienation of strategic objective, not later than five working days from the date of rendering of decision.

      4. Owner (possessor of a right) of strategic objective at any time prior to a conclusion of contract may refuse from the alienation of strategic objective. At refusal of an owner (possessor of a right) from an alienation of strategic objective and implementation of priority right of the state to acquisition shall stop.

      5. The terms of purchase of strategic objects taking into account the budget process shall not exceed twelve months from the date of adoption by the Government of the Republic of Kazakhstan of the decision on use by the Government of the Republic of Kazakhstan of the priority right to purchase a strategic object.

      Terms of redemption of strategic objectives on their sale by rehabilitation or bankruptcy manager shall not exceed the timing of rehabilitation procedure or bankruptcy proceedings, established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On bankruptcy".

      6. In cases of foreclosure on a strategic object or initiation of bankruptcy proceedings, rehabilitation, the owners (right holders) of strategic objects within five working days from the receipt of the notification of foreclosure on the strategic object or from the moment of receipt of a copy of the court ruling on bankruptcy, rehabilitation are obliged to notify the authorized body of the relevant industry in writing about levying execution on a strategic object or initiating bankruptcy, rehabilitation proceedings. Failure to comply with the notification obligations shall entail the consequences provided for in Article 195 of this Law.

      The Government of the Republic of Kazakhstan shall exercise the priority right to acquire a strategic object in the manner provided for by this article.

      Levy of execution on a strategic object or alienation of a strategic object as part of the property mass is made after receiving a decision of the Government of the Republic of Kazakhstan on the implementation of the priority right or refusal to exercise the priority right to acquire a strategic object

      7. In case of refusal of the Republic of Kazakhstan from realization of priority right upon levy of execution to strategic objective, or alienation of strategic objective to composition of property mass alienation of strategic objective shall be carried out in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On rehabilitation and bankruptcy" and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 192 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.02.2012 No 564-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.03.2014 №177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.12.2015№ 435-V(shall be enforced from 01.01.2016); dated December 27, 2019 № 290-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 193. Determination of market price

      1. Upon realization of priority right to acquisition of strategic objective shall be refundable a market price of strategic objective.

      2. A market price of strategic objective shall be determined on basis of evaluation of property acquired by the state upon implementation of priority right to acquisition of strategic objective, in accordance with the rules of Article 206 of this Law.

Article 194. Managing strategic objectives, redeemed by the state

      The Government of the Republic of Kazakhstan shall pass redeemed strategic objectives to payment of shares or as property contribution to a charter capital of a specially created entity with a hundred-percent state participation or of national managing holding, national holding or national company under the rules of Article 114 of this Law.

Article Article 195. Consequences of violation of provisions on encumbrance of strategic objects with the rights of third parties or their alienation and priority right to acquire strategic objects

      A transaction made by the owner of rights to strategic objects in violation of the requirements for encumbrance of strategic objects with the rights of third parties or their alienation and the priority right to acquire strategic objects may be declared invalid by the court from the moment it has been completed.

      Footnote. Article 195 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

SECTION 7. ACCOUNTING OF STATE PROPERTY, MONITORING, EVALUATION AND CONTROL OVER USE OF PROPERTY

Chapter 15. ACCOUNTING OF STATE PROPERTY, MONITORING, MANAGEMENT EFFECTIVENESS EVALUATION OF STATE PROPERTY AND CONTROL OVER USE OF STATE PROPERTY

Article 196. General provisions on accounting of state property and on monitoring of management effectiveness evaluation of state property

      1. Accounting of state property shall be carried out for the purpose of monitoring and effective use of state property. Data on accounting of state property shall be included to the register of state property.

      2. Monitoring of management effectiveness of state property, including state enterprises and legal entities with participation of the state, shall be carried out in order to secure socio-economic interests of the state according to the procedure provided for by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. Rules of this chapter shall determine an order of accounting of state property of the Republic of Kazakhstan and administrative-territorial units, basic principles of formation of a register of state property and its functioning, as well as composition, a list and a procedure of collection, processing and actualization of information on objects of the account.

      Actualization of information on objects of account shall be carried out by updates, additions, changes and other actions allowing reflecting in information of account actual, objective and reliable information on content of state property.

Article 197. Type of accounting of state property

      1. A single centralized accounting of state property in the form of register of state property shall be carried out by the authorized body on state property.

      2. Departmental account of state property shall be carried out by authorized bodies of relevant field, representing information about objects of account in the register of state property, except for cases provided for by Articles 210 - 212 of this Law.

      This version of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. By types of state property in the register of state property separate accounting of republican and communal property, and by levels of local government and self-government - separate accounting of regional and district communal property, and also communal property of local self-government shall be carried out.

      Accounting of communal property shall be organized by local executive bodies and the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts for reflection in the register of state property, except for the cases provided for by Chapter 17 of this Law.

      Footnote. Article 197 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Article 198. Object of accounting of state property and monitoring of management effectiveness of state property

      1. The objects of accounting of the register of state property shall be:

      1) state legal entities and property that is attached to them;

      2) land plots that are under in land use;

      3) state-owned shares of joint stock companies and stakes of participating in chapter capital of limited liability partnerships;

      4) objects of national cultural heritage owned by the state;

      5) objects of intellectual property owned by the state;

      5-1) information objects owned by the state;

      6) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      7) other types (categories) of state property, determined by the rules of maintaining the register of state property, approved by the authorized body for state property.

      2. Data about objects of account of state property shall be data that characterize these objects. Accounting of state property shall include a description of accounting object with an indication of its individual characteristics that distinguish it from other objects.

      3. Accounting of state property outside the Republic of Kazakhstan shall be carried out by an authorized body of relevant field.

      4. The rules of this chapter shall not apply to property comprising state or the local treasury. Accounting of this property shall be carried out according to the procedure provided for by the Budget Code of the Republic of Kazakhstan and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. Accounting of material assets of the state material reserve shall be carried out by the authorized body in the field of state material reserve in the manner, determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      6. Accounting of state property that has been transferred to the state in the process of requisition shall be carried out according to the procedure determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      7. Objects of monitoring of management effectiveness of state property shall be:

      1) state enterprises;

      2) legal entities with participation of the state, including joint stock companies and limited liability partnerships with participation of the state, including national managing holdings, except for the national welfare Fund, national holdings, national companies, shareholder of that is the state;

      3) all types of property that is part of the state property, including those in trust, lease, concession or transferred under a contract of public-private partnership.

      Footnote. Article 198 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.02.2012 №551-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 31.10.2015 № 380-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 23.12.2023 № 50-VIII (shall be enforced upon expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 199. Information specified in the register of state property

      1. In the register of state property on object of account of state property shall include the following information:

      1) description of object, allowing to identify it;

      2) information about facilities or attaching of object to certain state legal entities, legal entity with participation of the state or non-state legal entity in accordance with an agreement;

      3) balance cost of object;

      4) information on existence of encumbrances of property by rights of third parties and type of encumbrances;

      5) details of persons responsible for content or safety of an object;

      6) bases of creation and termination of rights to an object, and in cases of compulsory registration rights to state property provided under the laws of the Republic of Kazakhstan, - information about state registration of an object and (or) rights to it.

      2. Additional information indicated in the register of state property for accounting entities shall include development plans for national managing holdings, national holdings and national companies, action plans, development plans for state enterprises, state-controlled joint-stock companies and limited liability partnerships, including national managing holdings, national holdings, national companies in which the state is a shareholder, and performance reports on them.

      Composition of additional information specified in the register of state property for objects of accounting of state property shall be determined by the rules of conducting a register of state property.

      3. Responsibility for qualitative and timely submission of information to the register of state property shall carry heads of state enterprises, heads of executive bodies of joint stock companies and limited liability partnerships with participation of the state.

      Footnote. Article 199 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 № 95-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 200. Maintenance of register of state property

      1. Data of the register of state property shall be used by authorized state bodies of the Republic of Kazakhstan on taking decisions linked with the management of state property and control over its safety.

      2. Accounting in the register of state property intended to carry out registration and informational purposes only and shall not have constitutive or certifying rights values.

      3. The register of state property shall be formed and maintained by the authorized body for state property on the basis of the data of legal cadastre, as well as on information of central executive bodies for land management, state statistics, ensuring tax revenues and other mandatory payments to the budget, regulation and supervision of the securities market, protection of competition and restriction of monopolistic activity and other central executive bodies, as well as local executive bodies in the order, established by the authorized body for state property. These data shall be subject to transfer to the authorized body for state property in the form, volume and frequency, which have been established by the authorized body for state property.

      This version of paragraph 4 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      4. When maintaining the register of the state property objects of republican and communal property of the level of region, the city of republican significance, the capital city, district (the city of regional significance) and the city of district significance, village, township, rural district shall be subjects to separate accounting.

      Communal property of the region, the city of republican significance, the capital city, district (city of regional significance) and city of regional significance, village, township, rural district shall be subject to accounting in the register of state property by local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital city, districts (cities of regional significance) and by the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts.

      5. In the register of state property shall be included a full list of state legal entities and legal entities with participation of the state. Creation, reorganization, liquidation, re-registration, change of a name of state legal entities and legal entities with participation of the state shall be subjected to accounting in the register of state property in accordance with the rules of conducting the register of state property.

      6. State legal entities shall be obliged to provide data entry of accounting objects in the register of state property, and also to carry out inventory, certification and re-evaluation of state property in the same time, using the same methodology and data format established by n authorized body on state property. Inventory of state property shall secure an identification of actual existence of the state property, as well as identification unaccounted and unattached state property and its further attachment to state legal entities.

      7. Data of the register of state property shall be owned by the state.

      8. Users of information of the register of state property shall be state bodies, legal entities and individuals. Access to the data of the register of state property shall be provided for by a single operator in the field of accounting of state property through a web portal of the registry of state property.

      9. A unified operator in the field of accounting of state property shall:

      1) manages the project for the development, implementation and modernization of the software necessary for maintaining the register of state property;

      2) secure uninterrupted operation of technical and software tools of maintenance of the register of state property;

      3) ensure the functioning and maintenance of the web portal of the state property register;

      4) provide e-services to users of the registry of state property with use of information systems in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on informational support;

      5) provide access to data of the register of state property to users of the registry of state property;

      6)provide advisory and practical assistance to state bodies in the field of accounting of state property;

      7) perform functions of management of technical projects on implementation of accounting of state property;

      8) introduce amendments and additions to the register of state property about objects of accounting;

      9) performs the functions of a nominal holder of securities owned by the state, subjects of the quasi-public sector, the list of which is approved by the authorized body for state property or in respect of which the state, subjects of the quasi-public sector have property rights;

      9-1) without a license from the authorized body, carries out transfer operations: execution of instructions of individuals and legal entities for payments and money transfers to service operations related to bidding using the web portal of the register of state property in electronic form;

      10) maintain in proper operating condition the assets of territorial divisions of the authorized agency on state property transferred to him in trust management;

      11) perform the functions of managing and operating the property of territorial divisions of the authorized agency on state property transferred to him in trust management, as well as monitoring the assets of territorial divisions of the authorized agency on state property transferred to private partners in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of public-private partnerships;

      12) shall enter information into the state property register for the assets of the territorial divisions of the authorized body for state property transferred to him in trust management.

      The functions of a single operator in the field of state property accounting, specified in Subparagraphs 1), 2) and 3) of part one of this Paragraph shall have the right to carry out a legal entity with participation of the state in the authorized capital by a decision of the authorized agency on state property, determined in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan to perform similar functions.

      The procedure for the interaction of a single operator in the field of state property accounting with the authorized agency for state property shall be determined by the contract of trust management of state property.

      10. Financing of expenses for formation and maintenance of the register of state property shall be carried out at the expense of an appropriate budget.

      Footnote. Article 200 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2); dated 02.04.2019 № 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 25.06.2020 № 347-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 201. Order of maintenance of register of state property

      1. Maintenance of register of state property shall be carried out through:

      1) inclusion in register of data on object of accounting;

      2) actualization of data on object of accounting;

      3) exclusion from the register an account object.

      2. Inclusion of object in register of state property shall mean entering to register information provided for by Article 199 of this Law.

      3. The exclusion of an account object from the registry in connection with the termination rights of the state on his observation of this object shall be terminated.

      Transfer of an account object from management of one state body to another, as well as transfer to possession and (or) use of state and non-state legal entities and individuals shall not be grounds for exclusion of an account object from the registry.

      Data about an object of accounting, excluded from register of state property, shall be archived to registry database.

      4. The rules for maintaining the state property register, including the procedure for interaction of state bodies and submission to the users of information from it, shall be determined by the authorized body on state property.

      Footnote. Article 201 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 202. Management effectiveness evaluation of state property and control over use of state property

      1. Evaluation of the effectiveness of state property management shall be carried out in the manner determined by the authorized body for state planning.

      This version of paragraph 2 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.11.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand or less people, see the archive version dated 25.12. 2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      2. Control over the safety of property of subordinated state legal entities and implementation of the development plan of subordinated state enterprises shall be carried out by the authorized body of the relevant branch or local executive bodies or the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts.

      This version of paragraph 3 is valid from 01.01.2018 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of more than two thousand people in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 90-VI (the current version until 01.01.2020 for the cities of district significance, villages, townships, rural districts with population of two thousand and less people see the archive version dated 25.12.2017 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On state property” dated 01.03.2011 № 413-IV).

      3. Control over the targeted use of state property and the seizure of excessive, unused or used for other purposes property shall be carried out in regard to the republican property by the authorized body for state property, in regard to communal property – by local executive bodies or by the Akims’ administrations of the cities of district significance, villages, townships, rural districts in the manner, determined by the Entrepreneurial code of the Republic of Kazakhstan.

      4. A methodological guide on monitoring of use of state property shall be carried out by an authorized body on state planning.

      Footnote. Article 202 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 11.07.2017 № 90-VI (for the procedure of enforcement, see subparagraph 1) of paragraph 1 of Art. 2).

Chapter 16. EVALUATION OF PROPERTY ACQUIRED OR ALIENATED BY THE STATE ON CERTAIN GROUNDS

Article 203. General provisions on evaluation of property acquired or alienated by the state on certain grounds

      1. The rules of this chapter shall apply to evaluation of property upon implementation of priority right to acquisition of a strategic object, nationalization, requisition, alienation of land plots or other immovable property in connection with the seizure of land plots for state needs, transfer of property as a property contribution to the charter capital of limited liability partnerships or in payment for the acquisition of shares of joint-stock companies, provision of state natural grants, gratuitous transfer of state property to an autonomous organization of education.

      2. Evaluation of property acquired or alienated by the state on the bases specified in paragraph 1 of this Article shall be conducted by appraiser in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On appraisal activities in the Republic of Kazakhstan".

      3. Payment of bonus to an appraiser shall be carried out from budgetary funds.

      4. Disputes on reliability of results of evaluation shall be resolved in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. To the relations of property evaluation emerged on acquisition and termination of rights of state property, transfer of state property to possession and (or) use shall be applied provisions of the Law of the Republic of Kazakhstan "On appraisal activities in the Republic of Kazakhstan".

      Footnote. Article 203 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2015 № 337-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 204. Order of definition of property evaluation of acquired or alienated by the state on certain grounds

      For acquired or alienated by the state of certain types of property on the grounds provided for by paragraph 1 of Article 203 of this Law, an appraiser shall be determined in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state procurement.

Article 205. Particularities of evaluation of property acquired by the state on nationalization

      1. Upon conducting evaluation of nationalized property to establishment shall be subjected market price of specified property without regard for changes in result of an announcement about upcoming nationalization.

      2. On demand of an owner of nationalized property shall be conducted evaluation of a price of nationalized property on the date of payment of compensation. Payment of remuneration to an appraiser shall be carried out from budgetary funds.

      3. Upon payment of compensation of price of nationalized property by other property an evaluation of transferred property to an owner in exchange for nationalized property shall be made according to the rules of Articles 203 and 204 of this Law.

      Footnote. Article 205 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 206. Particularities of property evaluation acquired by the state upon realization of priority right to acquisition of strategic objective

      1. On conducting evaluation of property acquired by the state on realization of priority right for acquisition of strategic objective, to establishment shall be subjected a market price of strategic objective, without regard for changes in result of announcement on implementation of state's priority right to acquisition of strategic objective, specified by evaluation report of strategic objective, represented by an owner of strategic objective in accordance with paragraph 1 of Article 188 of this Law.

      2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      3. On demand of an owner of strategic objective may be conducted re-evaluation of a price of strategic objective on the date of payment of compensation. Payment of bonus to an appraiser shall be carried out from budgetary funds.

      Footnote. Article 206 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 207. Particularities of evaluation of property acquired by the state upon requisition

      1. Upon requisition appraiser shall be determined by an authorized body conducting a requisition in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state procurement.

      2. Evaluation of property upon requisition shall be approved by an authorized body conducting a requisition.

      3. Procedure of evaluation and determining size of compensation of a cost of requisitioned property shall be established by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Article 208. Particularities of evaluation of property acquired by the state upon its seizure for state needs

      1. On conducting evaluation of alienated for state needs land plot or other immovable property in connection with a seizure for state needs shall be subjected to determination a market price of specified property without regard for changes in result of adoption of a resolution specified in paragraph 2 of Article 63 of this Law.

      Evaluation of alienated for state needs land plot or other immovable property in connection with seizure of land plot for state needs shall be made in accordance with the standard of evaluation, approved by an authorized body in field of evaluation activity.

      2. On demand of an owner or non-state land user of alienated for state needs land plot or other immovable property due to the fact of seizure of land plot for state needs, directed to an executive authority, shall be conducted evaluation of a price of alienated for state needs property on the date of payment of compensation.

      3. On providing compensation by property other than money its evaluation shall be performed according to the rules of Articles 203 and of this Law.

      Footnote. Article 208 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 209. Particularities of evaluation of state property transferred as property contribution to charter capital of limited liability partnership or in payment of shares of joint stock companies

      1. A cost of state property transferred as property contribution to charter capital of limited liability partnerships or in payment of shares of joint stock companies shall be confirmed by an appraiser.

      2. Upon transfer of right to use a property as property contribution to charter capital of limited liability partnerships or in payment of shares in joint stock companies a size of this contribution or size of payment for shares shall be determined by payment for possession of such property according to the rules of paragraph 1 of Article 59 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and the laws of the Republic of Kazakhstan "On joint stock companies" and "On limited and additional liability partnerships".

Chapter 17. PARTICULARITIES OF ACCOUNTING AND USE OF PROPERTY, RECEIVED TO THE COMPOSITION OF STATE PROPERTY ON CERTAIN GROUNDS

Article 210. Particularities of accounting of the property, received to the composition of state property on certain grounds

      1. Particularities of accounting of property, provided for by this chapter shall apply to property, received to the composition of state property, on the following grounds:

      1) appropriation;

      2) forfeiture to state income of material evidence on the basis of judicial acts;

      3) finding treasure, containing things related to cultural values;

      4) transfer of gifts to the authorized body for state property, specified in paragraph 1 of Article 216 of this Law, by civil servants and other persons who assume anti-corruption restrictions in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Combating Corruption", as well as members of their families;

      5) gratuitous transfer in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, to a composition of republican property, including goods and vehicles, registered in a customs regime of refusal in favor of the state;

      6) recognition by court as ownerless of immovable property received to a communal property;

      7) testamentary succession;

      8) transfer to the state of escheated property;

      9) transfer to the state of finding;

      10) transfer to the state of unattended animals;

      11) gratuitous transfer (donation) of property to a composition of communal property;

      12) finding treasure, not containing things related to cultural values.

      2. Rules of chapter 15 of this Law shall apply to accounting of property, received to composition of state property on certain grounds, except cases if property is subjected to immediate destruction or realization. In these cases details on specified property shall be subjected to accounting, but shall not be represented to register of state property.

      Footnote. Article 210 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.10.2020 № 365-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 211. Bodies, carrying out accounting, storage and further use of property received to composition state property on certain grounds

      1. The authorized body for state property management shall organize the work on accounting, storage, evaluation and further use of the following property converted (received) to the republican property:

      1) of appropriated;

      1-1) forfeited property (assets) transferred to the management company in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the return of illegally acquired assets to the state”;

      2) of material evidence forfeiture to state income on basis of judicial acts;

      3) of findings treasure, containing things related to cultural values;

      4) gifts specified in paragraph 1 of Article 216 of this Law, transferred by civil servants and other persons who assume anti-corruption restrictions in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Combating Corruption", as well as members of their families;

      5) of gratuitously transferred in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, to republican property, including goods and vehicles, registered in a customs regime of refusal in favor of the state.

      2. Local executive bodies of regions, cities of regional status shall organize a work on accounting, storage, evaluation and further use the following property converted (received) to a communal property:

      1) recognized in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan as ownerless;

      2) transferred to the state by right of inheritance, and also escheated property;

      3) findings;

      4) unattended animals;

      5) gratuitously transferred in the order established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to communal property, including goods and vehicles, registered in the customs regime of refusal in favor of the state;

      6) treasures (a share of treasure), not containing things related to cultural values;

      7) confiscated;

      8) material evidences, turned to the income of the state on the basis of judicial acts.

      2-1. Types of property, received by the state property on separate grounds, in respect of which accounting, storage and further use shall be carried out by the authorized body for state property management or local executive bodies of districts, cities of regional significance, shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. Further use of property received on the grounds specified in paragraphs 1 and 2 of this Article, shall be carried out by means of its implementation, except for the cases established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. Transfer for temporary use to legal entities and individuals of property received by the state on specified in this Article grounds shall be prohibited.

      Footnote. Article 211 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.01.2014 №164-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 06.10.2020 № 365-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 12.07.2023 № 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 212. Accounting rules and storage of property received to composition of state property on certain grounds

      1. Registration of property shall be carried out on the basis of:

      1) relevant judicial acts;

      2) certificate on right of the state to inheritance issued by a notary;

      3) cargo customs declaration, declared in accordance with the customs regime for refusal in favor of the state after completion of customs registration;

      4) other documents confirming emergence of property rights of the state.

      2. A property shall be transferred on grounds of an inventory act, evaluation and (or)receipt and transfer of property. An inventory act, evaluation and (or) receipt and transfer of property shall be compiled according to the number of parties specified to therein.

      3. For accounting of an inventory acts, evaluation and (or) receipt and transfer of inventory property shall be kept book of record. In book of records of inventory shall be registered inventory acts, evaluation and (or) receipt and transfer of property on their rolling basis. Order of conducting an account of property received to composition of state property on certain grounds, a form of an inventory acts, evaluation and (or) on a rolling basis of property and book of record of acts shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      4. Storage of property received by the state under provisions of this Article shall be carried out in accordance with the requirements provided for by Articles 211 and 213 of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 213. Realization of property received to composition of state property on certain grounds

      1. The sale of state property acquired by the state on separate grounds is carried out in compliance with the following procedure:

      1) through trade organizations on the basis of a public procurement agreement (commission) the following are implemented:

      food products with a limited shelf life (storage);

      used industrial goods (except vehicles, antiques and goods);

      2) securities are sold at auctions on the stock exchange;

      3) other property not specified in subparagraph 1) of this part is sold at auctions.

      Property not sold as a result of the second auction at auctions, with the exception of cases provided for by the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, is transferred for sale through trade organizations on the basis of a public procurement agreement (commission).

      The procedure for the use and destruction of property not sold at the minimum price is determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. Rules of this Article shall apply to dismantled vehicles, objects of industrial and other equipment, construction in progress or other property that is similar in essence. A specified property shall be evaluated and realized as spare parts, building materials or scrap of ferrous and nonferrous metals.

      3. Funds gained from realization of property specified in this Article, shall be credited to an income of budget or to the Fund for Supporting Education Infrastructure in accordance with the budgetary legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. Expenses, connected with an account, evaluation, storage, transmittal, organization of sale and other expenses on further use of property shall be carried out at the expense of budgetary funds in accordance with the Budget Code of the Republic of Kazakhstan.

      5. In case of cancellation (change in the relevant part) by judicial act on the ground of which the property became the property of the state, the authorized body for the state property management or local executive bodies shall return the property in kind. If the property has been realized in accordance with the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, its value shall be reimbursed within the funds received from its realization.

      Losses shall be subjects to compensation in accordance with paragraph 4 of Article 9 of the Civil code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 213 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 № 399-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 214. Particularities of implementation of rights to property, having historical, scientific, artistic or other cultural value

      1 Property that may have historical, scientific, artistic or cultural value shall be considered by a special commission on historical and cultural heritage and an expert commission on special treatment of objects of national cultural patrimony, which shall be established in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan "On culture" и "Оn the protection and use of historical and cultural heritage sites ".

      2 Property classified as historical, scientific, artistic or cultural values may be transferred free of charge to state museums upon agreement with the authorized body for the protection and use of objects of historical and cultural heritage.

      Footnote. Article 214 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.11.2020 № 370-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 06.04.2024 № 71-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 215. Particularities of implementation of rights to money, precious metals, precious gems and products from them

      1. Property in a form of money shall be credited to budget income or to the Fund for Supporting Education Infrastructure in accordance with the budgetary legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Foreign currency shall be credited to budget income at market exchange rates, determined on a day of performance of transactions, through branches of the National Bank of the Republic of Kazakhstan. Procedure of admission, storage, realization of non-convertible foreign currency, converted to ownership of the state on certain grounds, as well as crediting of money received from their realization to the budget shall be established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      2. Transfer of property in a form of money to the National Bank of the Republic of Kazakhstan and to its branches shall be made by body, seized such property, with direction to an authorized body on transfer notice with specification of amount, time of transfer and the recipient of a property.

      3. Amount of investments (deposits) received to composition of state property shall be transferred by banks to budget income or to the Fund for Supporting Education Infrastructure in accordance with the budgetary legislation of the Republic of Kazakhstan in full volume in nominal terms.

      4. Precious metals, precious gems and products from them shall be directed and deposited in the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      The order of transportation, acceptance, accounting, evaluation, storage and realization of precious metals, precious stones and products made from them, converted (received) into the property of the state on separate grounds, shall be established by the authorized body for state property management in coordination with the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      Examination and storage of gifts made of precious metals prior to their sale are carried out by the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      5. The rules of this Article shall apply to the property in the form of cash winnings on lottery tickets, receipts or other documents. The cost of winning in kind on lottery tickets, receipts or other documents shall be credited to the budget by the person, being the operator of the lottery.

      Transfer of lottery tickets, receipts or other documents shall be made under the inventory act, which specifies the name of the lottery, the name of the lottery operator, the number or name of the circulation (if any), the date and place of the prize draw (if any), the number of the lottery ticket, receipt or other document and the size of the prize.

      Footnote. Article 215 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 09.04.2016 № 496-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 06.10.2020 № 365-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 216 Features of exercising rights to gifts

      1. Gifts received by civil servants or other persons who assume anti-corruption restrictions in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Combating Corruption", and their family members for actions (inaction) in favor of the donor, if such actions were within the official powers of these persons or they, by virtue of their official position, contributed to such actions (inaction), or gifts received without the knowledge of these persons and their family members, as well as gifts transferred (handed over) to them and their family members during protocol and other official events, with the exception of gifts , awarded for achievements in work and other merits, are considered gifts to the state and enter the state property through their gratuitous transfer to the authorized body for state property in the manner and within the time limits determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. The person who transferred the gift to the authorized body for state property shall have the right, with the notification of a higher official, to redeem it at a cost determined in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On valuation activities in the Republic of Kazakhstan", on the basis of a sale and purchase agreement concluded with the authorized body on state property.

      3. The authorized body for state property has the right to sell the gift to third parties only after a written refusal to buy back by the person who handed over the gift.

      4. The proceeds from the sale of gifts are transferred to the republican budget.

      Footnote. Article 216 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.10.2020 № 365-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 217. Particularities of termination of rights to food raw materials, food products and other property not meeting requirements for their quality and safety

      Raw food, food products that do not meet the requirements of regulatory documents for their quality and safety, tobacco products and other products containing tobacco of unknown origin that do not comply with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan and sanitary- epidemiological rules and norms and hygienic standards, sold without identification means, as well as minor consignments of commodities and other property, for which the costs of transportation, storage, sale, sanitary-epidemiological examination and certification exceed their estimated value, shall be destroyed by the commission created by the authorized body for state property management or local executive bodies, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      In necessary cases to composition of a commission may be involved workers of sanitary-epidemiological service and other specialists of local executive bodies and other interested organizations.

      Footnote. Article 217 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 31.12.2021 № 100 (shall be enforced from 01.01.2022).

Article 218. Particularities of exercise of rights to housing converted (received) to ownership of the state

      Dwellings converted (received) into the ownership of the state on separate grounds specified in Article 19 of this Law shall be included in the state housing stock.

      Order of further use of housings, received to ownership of the state on certain grounds, shall be regulated by the Law of the Republic of Kazakhstan "On housing relations".

      Footnote. Article 218 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2019 № 284-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 18. FINAL AND TRANSITIONAL PROVISIONS

Article 219. The order of the entry into force of this Law

      1. This Law enters into force from the date of its first official publication, except for chapter 15 that enters into force upon expiration of two years after its first official publication.

      2. Shall be declare to be no longer in force:

      1) Law of the Republic of Kazakhstan dated 19 June 1995 "On state enterprise" (Bulletin of the Supreme Soviet of the Republic of Kazakhstan, 1995, № 9-10, Article 66; № 24, Article 164; Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, № 12, Article 183; № 13-14, Article 205; 1998, № 23, Article 429; 1999, № 22, Article 789; № 23, Article 916; 2001, № 10, Article 126; 2002, No 10, Article 102; 2003, № 11, Article 71; 2004, № 11-12, Article 65; 2006, № 12, Article 71; № 15, Article 95; 2007, № 4, Article 33; № 9, Article 67; № 18, Article 143; № 19, Article 148; 2008, № 24, Article 126; 2009, № 15-16, Article 76; № 18, Article 86; № 23, Article 112);

      2) Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 December 1995 "On privatization" (Bulletin of the Supreme Soviet of the Republic of Kazakhstan, 1995, № 24, Article 163; Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, № 12, Article 189; 1999, № 21, Article 786; № 23, Article 916; 2000, № 21, Article 396; 2001, № 8, Article 52; 2002, № 10, Article 102; 2003, № 1-2, Article 6; № 11, Article 56; 2004, № 23, Article 142; 2007, № 1, Article 4).

      3) In relation to state enterprises, privatized as a property complexes prior to the entry into force of this Law, the record on termination of activity of state enterprise shall be entered by a registration authorities on basis of buy and sell agreement and transfer act of property, presented by a seller of state property within six months from the day of entry into force of this Law.

      State enterprises created prior to the entry into force of this Law, type of activities specified by this Law, shall be liquidated, reorganized or privatized in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan within one year from the date of the entry into force of this Law, except for state enterprises, carrying out activities in the sphere of forestry-based projection that may carry out activity until 1 January 2015.

Article 220. Measures aimed at implementation of this Law

      1. The Government of the Republic of Kazakhstan and local executive bodies of regions, cities of republican status, capital within six months from the day of the entry into force of this Law shall be obliged to take measures aimed at bringing adopted regulatory legal acts on state property in conformity with this Law.

      2. The Government of the Republic of Kazakhstan within two years from the date of the entry into force of this Law shall be obliged to approve the procedure for maintaining a register of state property and the plan of measures on creation of a registry of state property and secure an implementation of this plan.

      The President
      of the Republic of Kazakhstan N. Nazarbayev