Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексi

Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 шiлдедегі N 167 Кодексі. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 3 шiлдедегі № 226-V Кодексімен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР 03.07.2014 № 226-V Кодексімен (қолданысқа енгізілу тәртібін 467-баптан қараңыз).

МАЗМҰНЫ

Ескерту. ҚР 1997.07.16 N 168 Заңын қарау қажет.

ҚОЛДАНУШЫЛАР НАЗАРЫНА!
ҚР 2005.11.22 N 90 Заңымен енгізілген өзгерістер 2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі (2-бапты қараңыз). Қажет болған жағдайда "Заң" Деректер базасының 5 версиясының алдыңғы редакцияларын қараңыз.

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "жүйкеге әсер ететін" деген сөздер "психотроптық" деген сөзбен ауыстырылды - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша бөлімдердің нөмірленуі араб цифрларымен белгіленді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша «жануарлар немесе өсімдіктер», «жануарлар мен өсімдіктер» деген сөздер «өсімдіктер немесе жануарлар» деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

ЖАЛПЫ БӨЛIМ

1-бөлiм
Қылмыстық заң

1-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық заңдары

1. Қазақстан Республикасының қылмыстық заңдары тек қана осы Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексiнен тұрады. Қылмыстық жауаптылықты көздейтiн өзге заңдар оларды осы Кодекске енгiзгеннен кейiн ғана қолданылуға тиiс.
2. Осы Кодекс Қазақстан Республикасы Конституциясына және халықаралық құқықтың жалпы жұрт таныған принциптерi мен нормаларына негiзделедi.

2-бап. Қылмыстық кодекстiң мiндеттерi

1. Осы Кодекстiң мiндеттерi:
адам мен азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерiн, меншiктi, ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн, қоғамдық тәртiп пен қауiпсiздiктi, қоршаған ортаны, Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысы мен аумақтық тұтастығын, қоғам мен мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн қылмыстық қол сұғушылықтан қорғау, бейбiтшiлiк пен адамзаттың қауiпсiздiгiн қорғау, сондай-ақ қылмыстардың алдын алу болып табылады.
2. Бұл мiндеттердi жүзеге асыру үшiн осы Кодексте қылмыстық жауаптылық негiздерi белгiленедi, жеке адам, қоғам немесе мемлекет үшiн қауiптi қандай әрекеттер қылмыс болып табылатыны айқындалады, оларды жасағаны үшiн жазалар мен өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шаралары белгiленедi.

3-бап. Қылмыстық жауаптылық негiзi

Қылмыс жасау, яғни осы Кодексте көзделген қылмыс құрамының барлық белгiлерi бар әрекет қылмыстық жауаптылықтың бiрден-бiр негiзi болып табылады. Бiр қылмыс үшiн ешкiмдi де қайталап қылмыстық жауапқа тартуға болмайды.

4-бап. Қылмыстық заңның уақыт бойынша қолданылуы

Әрекеттiң қылмыстылығы мен жазаланушылығы сол әрекет жасалған уақытта қолданылып жүрген заңмен белгiленедi. Қоғамдық қауiптi iс-әрекет (әрекетсiздiк) жүзеге асырылған уақыт, зардаптардың басталған уақытына қарамастан, қылмыс жасалған уақыт деп танылады.

5-бап. Қылмыстық заңның керi күшi

1. Әрекеттiң қылмыстылығын немесе жазаланушылығын жоятын, жауаптылықты немесе жазаны жеңiлдететiн немесе қылмыс жасаған адамның жағдайын өзге де жолмен жеңiлдететiн заңның керi күшi болады, яғни осындай заң күшiне енгенге дейiн тиiстi әрекет жасаған адамдарға, оның iшiнде жазасын өтеп жүрген немесе жазасын өтеген, бiрақ соттылығы бар адамдарға қолданылады.
2. Егер жаңа қылмыстық заң адам сол үшiн жазасын өтеп жүрген әрекеттiң жазаланатындығын жеңiлдетсе, тағайындалған жаза жаңадан шығарылған қылмыстық заң санкциясының шегiнде қысқартылуға тиiс.
3. Әрекеттiң қылмыстылығын немесе жазаланушылығын белгiлейтiн, жауаптылықты немесе жазаны күшейтетiн немесе осы әрекеттi жасаған адамның жағдайын өзге де жолмен нашарлататын заңның керi күшi болмайды.

6-бап. Қылмыстық заңның Қазақстан Республикасы аумағында
қылмыс жасаған адамдарға қатысты қолданылуы

1. Қазақстан Республикасының аумағында қылмыс жасаған адам осы Кодекс бойынша жауапқа тартылуға тиiс.
2. Қазақстан Республикасының аумағында басталған немесе жалғастырылған не аяқталған әрекет Қазақстан Республикасының аумағында жасалған қылмыс деп танылады. Осы Кодекстiң күшi Қазақстан Республикасының құрылықтық шельфiнде және ерекше экономикалық аймағында жасалған қылмыстарға да қолданылады.
3. Қазақстан Республикасының портына тiркелген, Қазақстан Республикасының шегiнен тыс ашық су немесе әуе кеңiстiгiнде жүрген кемеде қылмыс жасаған адам, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шартында өзгеше көзделмесе, осы Кодекс бойынша қылмыстық жауапқа тартылады. Қазақстан Республикасының әскери кораблiнде немесе әскери әуе кемесiнде қылмыс жасаған адам да, оның қай жерде болуына қарамастан, осы Кодекс бойынша қылмыстық жауапқа тартылады.
4. Шет мемлекеттердiң дипломатиялық өкiлдерiнiң және иммунитеттi пайдаланатын өзге де азаматтардың қылмыстық жауаптылығы туралы мәселе осы адамдар Қазақстан Республикасының аумағында қылмыс жасаған жағдайда халықаралық құқық нормаларына сәйкес шешiледi.

7-бап. Қылмыстық заңның Қазақстан Республикасының
шегiнен тыс жерлерде қылмыс жасаған адамдарға
қатысты қолданылуы

1. Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерде қылмыс жасаған Қазақстан Республикасының азаматтары, егер олар жасаған әрекет ол аумағында жасалған мемлекетте қылмыс деп танылса, егер бұл адамдар басқа мемлекетте сотталмаған болса, осы Кодекс бойынша қылмыстық жауапқа тартылады. Аталған адамдарды соттау кезiнде жазаны аумағында қылмыс жасалған мемлекеттiң заңында көзделген санкцияның жоғары шегiнен асыруға болмайды. Азаматтығы жоқ адамдар да осындай негiздерде жауапты болады.
Осы Кодекстің ережелері, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шартында өзгеше белгіленбесе, террористік немесе экстремистік қылмыс не бейбітшілікке және адамзаттың қауіпсіздігіне қарсы қылмыс жасалған жағдайда қылмыстың жасалу орнына қарамастан, Қазақстан Республикасының азаматтарына, Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұрып жатқан азаматтығы жоқ адамдарға қатысты қолданылады.
2. Басқа мемлекеттiң аумағында қылмыс жасаған адамның соттылығының және өзге де қылмыстық-құқықтық зардаптарының, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шартында өзгеше көзделмесе немесе басқа мемлекеттiң аумағында жасалған қылмыс Қазақстан Республикасы мүдделерiне қатысты болмаса, бұл адамның Қазақстан Республикасы аумағында жасалған қылмысы үшiн қылмыстық жауаптылығы туралы мәселенi шешу үшiн қылмыстық-құқықтық мәнi болмайды.
3. Қазақстан Республикасының одан тыс жерлерде орналасқан әскери бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерi шет мемлекеттiң аумағында жасаған қылмысы үшiн, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шартында өзгеше көзделмесе, осы Кодекс бойынша қылмыстық жауапқа тартылады.
4. Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерде қылмыс жасаған шетелдiктер қылмысы Қазақстан Республикасының мүдделерiне қарсы бағытталған жағдайларда және Қазақстан Республикасының халықаралық шартында көзделген жағдайларда, егер олар басқа мемлекетте сотталмаған болса және Қазақстан Республикасының аумағында қылмыстық жауапқа тартылса, осы Кодекс бойынша қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс.
Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8-бап. Қылмыс жасаған адамдарды ұстап беру

1. Басқа мемлекеттiң аумағында қылмыс жасаған Қазақстан Республикасының азаматтары, егер халықаралық шартта өзгеше белгiленбесе, ол мемлекетке ұстап берiлмеуге тиiс.
2. Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерде қылмыс жасаған және Қазақстан Республикасының аумағында жүрген шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасының халықаралық шартына сәйкес қылмыстық жауапқа тарту немесе жазасын өтеу үшiн шет мемлекетке ұстап берiлуi мүмкiн.

2-бөлiм
Қылмыс

9-бап. Қылмыс ұғымы

1. Осы Кодексте жазалау қатерiмен тыйым салынған айыпты қоғамдық қауiптi әрекет (iс-әрекет немесе әрекетсiздiк) қылмыс деп танылады. Қылмыстық заңды ұқсастығы бойынша қолдануға жол берiлмейдi.
2. Осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнде көзделген қайсыбiр әрекеттiң белгiлерi формальды болса да бар, бiрақ елеулi маңызы болмағандықтан қоғамдық қауiптi емес, яғни жеке адамға, қоғамға немесе мемлекетке зиян келтiрмеген және зиян келтiру қаупiн туғызбаған iс-әрекет немесе әрекетсiздiк қылмыс болып табылмайды.

10-бап. Қылмыс санаттары

1. Осы Кодексте көзделген әрекеттер сипатына және қоғамдық қауiптiлiк дәрежесiне қарай онша ауыр емес қылмыстарға, ауырлығы орташа қылмыстарға, ауыр қылмыстарға және ерекше ауыр қылмыстарға бөлiнедi.
2. Жасалғаны үшiн осы Кодексте көзделген ең ауыр жаза екi жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын қасақана жасалған әрекет, сондай-ақ жасалғаны үшiн осы Кодексте көзделген ең ауыр жаза бес жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын абайсызда жасалған әрекет онша ауыр емес қылмыс деп танылады.
3. Жасалғаны үшiн осы Кодексте көзделген ең ауыр жаза бес жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын қасақана жасалған әрекет, сондай-ақ жасалғаны үшiн бес жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыру түрiндегi жаза көзделген абайсызда жасалған әрекет ауырлығы орташа қылмыс деп танылады.
4. Жасалғаны үшiн осы Кодексте көзделген ең ауыр жаза он екi жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын қасақана жасалған әрекет ауыр қылмыс деп танылады.
5. Жасалғаны үшiн осы Кодексте он екi жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыру түрiндегi жаза немесе өлiм жазасы көзделген қасақана жасалған әрекет аса ауыр қылмыс деп танылады.

10-1-бап. Әкімшілік преюдиция

Осы Кодекстің Ерекше бөлімінде көзделген жағдайларда үлкен қоғамдық қаупі жоқ қылмыс үшін, егер әрекет дәл осындай әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде жасалған болса, қылмыстық жауаптылық туындайды.
Ескерту. Кодекс 10-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-бап. Қылмыстың бiрнеше мәрте жасалуы

1. Осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң белгiлi бiр бабында немесе бабының бөлiгiнде көзделген екi немесе одан да көп әрекеттi жасау - қылмыстардың бiрнеше рет жасалуы деп танылады.
2. Алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
3. Егер адам бұрын жасаған қылмысы үшін сотталған не заңда белгіленген негіздер бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылған болса, қылмыс бірнеше рет жасалған деп танылмайды.
4. Жалғасатын қылмыс, яғни бiр ниетпен және бiр мақсатпен қамтылып, тұтас алғанда бiр қылмысты құрайтын бiрқатар бiрдей қылмыстық әрекеттерден тұратын қылмыс бiрнеше мәрте жасалған қылмыс деп танылмайды.
5. Қылмыстардың әлденеше рет жасалуы осы Кодексте неғұрлым қатаң жазаға әкеп соқтыратын мән-жай ретiнде көзделген жағдайларда адамның жасаған қылмысы осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң қылмыстарды бiрнеше мәрте жасағаны үшiн жазалауды көздейтiн бабының тиiстi бөлiгi бойынша айқындалады.
Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12-бап. Қылмыстардың жиынтығы

1. Осы Кодекстiң түрлi баптарында немесе баптарының бөлiктерiнде көзделген, адам солардың бiрде-бiреуi үшiн сотталмаған немесе заңмен белгiленген негiздер бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылмаған екi немесе одан да көп әрекеттердi жасау қылмыстардың жиынтығы деп танылады. Қылмыстардың жиынтығында адам, егер жасалған әрекеттердiң белгiлерi осы Кодекстiң бiр бабының немесе бабының бiр бөлiгiнiң неғұрлым қатаң жаза қолдануды көздейтiн нормасымен қамтылмаған болса, әрбiр жасалған қылмыс үшiн осы Кодекстiң тиiстi бабы немесе бабының бөлiгi бойынша қылмыстық жауапқа тартылады.
2. Осы Кодекстiң екi немесе одан да көп баптарында көзделген қылмыстардың белгiлерi бар бiр iс-әрекет (әрекетсiздiк) те қылмыстардың жиынтығы деп танылады. Адам қылмыстардың мұндай жиынтығында, егер бiр әрекеттiң белгiлерi осы Кодекс бабының басқа әрекет үшiн неғұрлым қатаң жаза қолдануды көздейтiн нормасымен қамтылмаған болса, әрбiр қылмыс үшiн осы Кодекстің тиiстi баптары бойынша қылмыстық жауапқа тартылады.
3. Егер белгiлi бiр және нақ сол әрекет осы Кодекстiң тиiстi баптарының жалпы және арнаулы нормаларының белгiлерiне сәйкес келсе, қылмыстардың жиынтығы болмайды және қылмыстық жауаптылық осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң арнаулы норманы қамтитын бабы бойынша туындайды.
Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 Заңымен.

13-бап. Қылмыстың қайталануы

1. Бұрын қасақана жасаған қылмысы үшiн соттылығы бар адамның қасақана қылмыс жасауы қылмыстың қайталануы деп танылады.
2. Қылмыстың қайталануы:
а) егер адам бұрын қасақана жасаған қылмысы үшiн екi рет бас бостандығынан айыруға сотталған болса, осы адам қасақана жасаған қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған жағдайда;
б) егер адам бұрын ауыр қылмыс жасағаны үшiн сотталған болса, ол ауыр қылмыс жасаған жағдайда қауiптi деп танылады.
3. Қылмыстардың қайталануы:
а) егер адам бұрын ауыр қылмыс немесе ауырлығы орташа қасақана қылмыс жасағаны үшiн кемiнде үш рет бас бостандығынан айыруға сотталған болса, осы адам қасақана жасаған қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған жағдайда;
б) егер адам бұрын ауыр қылмыс жасағаны үшiн екi рет бас бостандығынан айыруға сотталса немесе аса ауыр қылмыс жасағаны үшiн сотталған болса, осы адам жасаған ауыр қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған жағдайда;
в) егер адам бұрын ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасағаны үшiн сотталған болса, ол аса ауыр қылмыс жасаған жағдайда аса қауiптi деп танылады.
4. Он сегiз жасқа толмаған адамның жасаған қылмысы үшiн соттылығы, сондай-ақ осы Кодексте белгiленген тәртiп бойынша алынып тасталған немесе жойылған соттылық қылмыстың қайталануын тану кезiнде ескерiлмейдi.
5. Қылмыстардың қайталануы осы Кодексте көзделген негiздер мен шектерде неғұрлым қатаң жазаға әкеп соқтырады.

14-бап. Қылмыстық жауапқа тартылуға тиiстi адамдар

1. Есi дұрыс, осы Кодексте белгiленген жасқа толған жеке адам ғана қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс.
2. Қылмыс жасаған адамдар шығу тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, сенiмiне, қоғамдық бiрлестiктерге қатыстылығына, тұрғылықты жерiне немесе өзге де кез келген мән-жайларға қарамастан заң алдында бiрдей.

15-бап. Қылмыстық жауаптылық басталатын жас шамасы

1. Қылмыс жасаған кезде он алты жасқа толған адам қылмыстық жауапқа тартылады.
2. Қылмыс жасаған кезде он төрт жасқа толған адамдар адам өлтiргенi (96-бап), денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiргенi (103-бап), ауырлататын мән-жайлар кезiнде денсаулыққа қасақана орташа ауырлықтағы зиян келтiргенi (104-бап, екiншi бөлiк), зорлағаны (120-бап), нәпсіқұмарлық сипаттағы күш қолдану іс-әрекеттерi (121-бап), адам ұрлағаны (125-бап), ұрлық жасағаны (175-бап, екінші, үшінші бөліктер), тонаушылық (178-бап, екінші, үшінші бөліктер), қарақшылық жасағаны (179-бап), қорқытып алушылық (181-бап, екінші, үшінші бөліктер), ауырлататын мән-жайлар кезiнде автомобильдi немесе өзге де көлiк құралын ұрлау мақсатынсыз заңсыз иеленгенi (185-бап, екiншi, үшiншi, төртiншi бөлiктер), ауырлататын мән-жайлар кезiнде мүлiктi қасақана жойғаны немесе бүлдiргенi (187-бап, екiншi, үшiншi бөлiктер), терроризм актісі (233-бап), адамды кепiлге алғаны (234-бап), терроризм актiсі туралы көрiнеу жалған хабарлағаны (242-бап), қаруды, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттар мен жару құрылғыларын ұрлағаны не қорқытып алғаны (255-бап), ауырлататын мән-жайлар кезінде бұзақылық жасағаны (257-бап, екiншi, үшiншi бөлiктер), тағылық (258-бап), есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды ұрлағаны не қорқытып алғаны (260-бап), ауырлататын мән-жайлар кезiнде өлгендердің мәйіттерін және олар жерленген жерлердi қорлағаны (275-бап, екiншi бөлiк), көлiк құралдарын немесе қатынас жолдарын қасақана жарамсыздыққа келтіргені (299-бап) үшiн қылмыстық жауаптылыққа тартуға жатады.
3. Егер кәмелетке толмаған адам осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiгiнде көзделген жасқа толса, бiрақ психикасының бұзылуына байланысты емес психикалық дамуы жағынан артта қалуы салдарынан кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмысты жасау кезiндегi өзiнiң iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) iс жүзiндегi сипаты мен қоғамдық қауiптiлiгiн толық көлемiнде түсiне алмаса не оған ие бола алмаса, қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс емес.
Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.02.19
N 295, 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2013.01.08 N 63-V (алғашқы ресми жариялағанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Есi дұрыс еместiк

1. Осы Кодексте көзделген қоғамдық қауiптi әрекеттi жасаған кезде есi дұрыс емес күйде болған, яғни созылмалы психикалық ауруы, психикасының уақытша бұзылуы, кемақылдығы немесе психикасының өзгеде дертке ұшырауы салдарынан өзiнiң iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) iс жүзiндегi сипаты мен қоғамдық қауiптiлiгiн ұғына алмаған немесе оған ие бола алмаған адам қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс емес.
2. Есi дұрыс емес деп танылған адамға сот осы Кодексте көзделген медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдануы мүмкiн.

17-бап. Есiнiң дұрыстығы жоққа шығарылмайтын психикасы
бұзылған адамның қылмыстық жауаптылығы

1. Қылмыс жасаған кезiнде психикасының бұзылуы салдарынан өзiнiң iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) iс жүзiндегi сипатымен қоғамдық қауiптiлiгiн толық көлемiнде ұғына алмаған не оған ие бола алмаған есi дұрыс адам қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс.
2. Есiнiң дұрыстығы жоққа шығарылмайтын психиканың бұзылуын сот жаза тағайындау кезiнде жеңiлдетушi мән-жай ретiнде ескередi және ол осы Кодексте көзделген медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын тағайындау үшiн негiз бола алады.

18-бап. Мас күйiнде қылмыс жасаған адамның қылмыстық
жауаптылығы

Алкогольдi iшiмдiктi, есiрткi заттарды немесе басқа да есеңгiрететiн заттарды пайдалану салдарынан мас күйiнде қылмыс жасаған адам қылмыстық жауаптылықтан босатылмайды.

19-бап. Кiнә

1. Адам соларға қатысты өз кiнәсi анықталған қоғамдық қауiптi әрекетi (iс-әрекет немесе әрекетсiздiгi) және пайда болған қоғамдық қауiптi зардаптар үшiн ғана қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс.
2. Объективтi айыптауға, яғни кiнәсiз зиян келтiргенi үшiн қылмыстық жауаптылыққа жол берiлмейдi.
3. Қасақана немесе абайсызда әрекет жасаған адам ғана қылмысқа кiнәлi деп танылады.
4. Абайсызда жасалған әрекет ол Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында арнайы көзделген жағдайда ғана қылмыс деп танылады.

20-бап. Қасақана жасалған қылмыс

1. Тiкелей немесе жанама ниетпен жасалған әрекет қасақана жасалған қылмыс деп танылады.
2. Егер адам өз iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) қоғамға қауiптi екенiн ұғынып, оның қоғамдық қауiптi зардаптары болуының мүмкiн екенiн немесе болмай қоймайтынын алдын ала бiлсе және осы зардаптардың болуын тiлесе, қылмыс тiкелей ниетпен жасалған қылмыс деп танылады.
3. Егер адам өз iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) қоғамға қауiптi екенiн ұғынып, оның қоғамдық қауiптi зардаптары болуы мүмкiн екенiн алдын ала бiлсе, осы зардаптардың болуын тiлемесе де, бұған саналы түрде жол берсе не бұған немқұрайды қараса, қылмыс жанама ниетпен жасалған деп танылады.

21-бап. Абайсызда жасалған қылмыс

1. Менмендiкпен немесе немқұрайдылықпен жасалған әрекет абайсызда жасалған қылмыс деп танылады.
2. Егер адам өз iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) қоғамға қауiп туғызуы мүмкiн екенiн алдын ала бiлсе, бiрақ бұл зардаптарды жеткiлiктi негiздерсiз жеңiлтектiкпен болғызбау мүмкiндiгiне сенсе, қылмыс менмендiкпен жасалған қылмыс деп танылады.
3. Егер адам қажеттi ұқыптылық пен сақтық болғанда ол зардаптарды болжап бiлуге тиiс және болжап бiле алатын бола тұра өз iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) қоғамдық қауiптi зардаптарының болуы мүмкiн екенiн болжап бiлмесе, қылмыс немқұрайдылықпен жасалған қылмыс деп танылады.

22-бап. Кiнәнiң екi нысанымен жасалған қылмыс үшiн
жауаптылық

Егер қасақана қылмыс жасаудың салдарынан заң бойынша неғұрлым қатаң жазаға әкеп соқтыратын және адамның ниетiмен қамтылмаған ауыр зардаптар келтiрiлсе, мұндай зардаптар үшiн қылмыстық жауаптылық, егер адам олардың пайда болатынын алдын ала бiлсе, бiрақ осыған жеткiлiктi негiздерсiз оларды болдырмауға менмендiкпен сенген жағдайда немесе егер адам бұл зардаптардың пайда болуы мүмкiн екенiн алдын ала бiлмесе, бiрақ болжауға тиiс және болжай алатын болған жағдайда ғана пайда болады. Тұтас алғанда мұндай қылмыс қасақана жасалған деп танылады.

23-бап. Жазықсыз зиян келтiру

1. Егер iс-әрекет жасаған адамның iс-әрекетi (әрекетсiздiгi) және одан кейiн пайда болған қоғамдық қауiптi зардаптар оның ниетiмен қамтылмаса, ал осы Кодексте абайсызда мұндай әрекет жасағаны және қоғамдық қауiптi зардаптар келтiргенi үшiн қылмыстық жауаптылық көзделмесе, әрекет жазықсыз жасалған деп танылады.
2. Егер әрекет жасаған адам өзiнiң iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) қоғамдық қауiптiлiгiн ұғынбаған және iстiң мән-жайы бойынша ұғына алмаған болса, не қоғамдық қауiптi зардаптардың пайда болуы мүмкiн екенiн алдын ала бiлмесе және iстiң мән-жайы бойынша оларды алдын ала бiлуге тиiс болмаса немесе бiлуi мүмкiн болмаса, әрекет жазықсыз жасалған деп танылады. Егер әрекет жасаған кезде қоғамға қауiптi зардаптардың пайда болуын алдын ала бiлген адам оны болғызбауға жеткiлiктi негiзде сенген болса не өзiнiң психика-физиологиялық қасиеттерiнiң қысылтаяң жағдайлар талаптарына сәйкес келмеуiне немесе жүйке-психикалық ауыртпалықтарға байланысты осы зардаптарды болғызбауға шамасы келмесе де, әрекет жазықсыз жасалған деп танылады.

24-бап. Қылмысқа дайындалу және қылмыс жасауға оқталу

1. Тiкелей ниетпен қылмыс құралдарын немесе қаруларын iздестiру, әзiрлеу немесе бейiмдеп жасау, қылмысқа қатысушыларды iздестiру, қылмыс жасауға сөз байласу не қылмыс жасау үшiн өзге де қасақана жағдайлар жасау, егер бұл орайда қылмыс адамның еркiне байланысты емес мән-жайлар бойынша ақырына дейiн жеткiзiлмесе, қылмысқа дайындалу деп танылады.
2. Ауыр немесе ерекше ауыр қылмысқа дайындалғаны үшiн қылмыстық жауаптылық басталады.
3. Тiкелей қылмыс жасауға тура бағытталған ниетпен жасалған iс-әрекет (әрекетсiздiк), егер бұл орайда қылмыс адамға байланысты емес мән-жайлар бойынша ақырына дейiн жеткiзiлмесе, қылмыс жасауға оқталу болып танылады.
4. Қылмыстық жауаптылық ауырлығы орташа, ауыр немесе ерекше ауыр қылмыс жасауға оқталғаны үшiн ғана басталады.
5. Қылмыс жасауға дайындалғаны және қылмыс жасауға оқталғаны үшiн қылмыстық жауаптылық осы Кодекстiң аяқталған қылмысқа арналған бабы бойынша, осы баптың тиiстi бөлiгiне сiлтеме жасай отырып басталады.

25-бап. Аяқталған қылмыс

Егер адам жасаған әрекетте осы Кодексте көзделген қылмыс құрамының барлық белгiлерi болса, қылмыс аяқталған деп танылады.

26-бап. Қылмыс iстеуден өз еркiмен бас тарту

1. Адамның дайындау iс-әрекеттерiн немесе қылмыс iстеуге тiкелей бағытталған дайындалу iс-әрекетiн тоқтатуы не iс-әрекеттi (әрекетсiздiктi) тоқтатуы, егер адам қылмысты ақырына дейiн жеткiзу мүмкiндiгiн ұғынған болса, қылмыс iстеуден өз еркiмен бас тарту деп танылады. Егер адам бiр қылмысты ақырына дейiн жеткiзуден өз еркiмен және бiржола бас тартса, ол осы қылмыс үшiн қылмыстық жауапқа тартылмауға тиiс.
2. Қылмысты ақырына дейiн жеткiзуден өз еркiмен бас тартқан адам оның нақты жасаған әрекетiнде өзге қылмыс құрамы болған жағдайда ғана қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс.
3. Қылмысты ұйымдастырушы мен қылмысқа айдап салушы, егер ол адамдар мемлекеттiк органдарға хабарлаумен немесе өзге де қолданылған шаралармен орындаушының қылмысты ақырына дейiн жеткiзуiне жол бермесе, қылмыстық жауапқа тартылмауға тиiс. Егер орындаушы қылмысты аяқтағанға дейiн оған күнi бұрын уәде берген жәрдемнен бас тартса немесе көрсетiлiп үлгерген көмектiң салдарын жойса, қылмысқа көмектесушi қылмыстық жауапқа тартылмауға тиiс.
4. Егер ұйымдастырушының немесе айдап салушының осы баптың үшiншi бөлiгiнде аталған iс-әрекет орындаушының қылмысты орындауын болдырмауға әкелмесе, олардың қолданған шаралары жаза тағайындау кезiнде жеңiлдететiн мән-жайлар деп танылуы мүмкiн.

27-бап. Қылмысқа қатысу ұғымы

Екi немесе одан да көп адамның қасақана қылмыс жасауға қасақана бiрлесiп қатысуы қылмысқа қатысу деп танылады.

28-бап. Қылмысқа қатысушылардың түрлерi

1. Ұйымдастырушы, айдап салушы немесе көмектесушi орындаушымен бiрге қылмысқа қатысушылар деп танылады.
2. Қылмысты тiкелей жасаған немесе оны жасауға басқа адамдармен (қоса орындаушылармен) бiрге тiкелей қатысқан адам, сондай-ақ жасына, есiнiң дұрыс еместiгiне немесе осы Кодексте көзделген басқа да мән-жайларға байланысты қылмыстық жауапқа тартуға болмайтын басқа адамдарды пайдалану арқылы, сол сияқты әрекеттi абайсызда жасаған адамдарды пайдалану жолымен қылмыс жасаған адам орындаушы деп танылады.
3. Қылмыс жасауды ұйымдастырған немесе оның орындалуына басшылық жасаған адам, сол сияқты ұйымдасқан топты, қылмыстық қоғамдастықты (қылмыстық ұйымды), трансұлттық ұйымдасқан топты, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықты (трансұлттық қылмыстық ұйымды) немесе тұрақты қарулы топты (банданы) құрған не оларды басқарған адам ұйымдастырушы деп танылады.
4. Басқа адамды азғыру, сатып алу, қорқыту жолымен немесе өзге де жолмен қылмыс жасауға көндiрген адам айдап салушы деп танылады.
5. Кеңестерiмен, нұсқауларымен, ақпарат, қылмысты жасайтын қару немесе құралдар берумен не қылмысты жасауға кедергiлердi жоюымен қылмыстың жасалуына жәрдемдескен адам, сондай-ақ қылмыскердi, қаруды немесе қылмыс жасаудың өзге құралдарын, қылмыстың iзiн не қылмыстық жолмен табылған заттарды жасыруға күнi бұрын уәде берген адам, сол сияқты осындай заттарды сатып алуға немесе өткiзуге күнi бұрын уәде берген адам көмектесушi деп танылады.
Ескерту. 28-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

29-бап. Қылмысқа қатысушылардың жауаптылығы

1. Қатысушылардың қылмыстық жауаптылығы олардың әрқайсысының қылмыстың жасалуына қатысуының сипатымен және дәрежесiмен айқындалады.
2. Қоса орындаушылар өздерiнiң бiрлесiп жасаған қылмысы үшiн осы Кодекстiң 28-бабына сiлтеме жасамай, осы Кодекстiң нақ бiр бабы бойынша жауап бередi.
3. Ұйымдастырушының, айдап салушының және көмектесушiнiң жауаптылығы, олар бiр мезгiлде қылмысты қоса орындаушылар болып табылатын жағдайларды қоспағанда, жасалған қылмыс үшiн жазаны көздейтiн бап бойынша, осы Кодекстiң 28-бабына сiлтеме жасай отырып басталады.
4. Орындаушы өзiне тәуелсiз мән-жайлар бойынша қылмысты ақырына дейiн жеткiзбеген жағдайда қылмыстың қалған қатысушылары қылмыс жасауға дайындалуға немесе қылмыс жасауға оқталуға қатысқаны үшiн жауапқа тартылады. Өзiне тәуелсiз мән-жайлар бойынша басқа адамдарды қылмыс жасауға көндiре алмаған адам да қылмыс жасауға дайындалғаны үшiн қылмыстық жауапқа тартылады.
5. Осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында арнайы аталған, қылмыстың субъектiсi болып табылмайтын, осы бапта көзделген қылмысты жасауға қатысқан адам осы қылмыс үшiн оны ұйымдастырушы, оған айдап салушы не жәрдемдесушi ретiнде қылмыстық жауапқа тартылады.

30-бап. Қылмысқа қатысушының шектен шығушылығы

Қылмысқа қатысушының басқа қатысушылардың ойында болмаған қылмысты жасауы оның шектен шығушылығы деп танылады. Шектен шығушылық үшiн басқа қатысушылар қылмыстық жауапқа тартылмайды.

31-бап. Қылмысқа қатысу нысандары

1. Егер қылмыс жасауға екi немесе одан да көп орындаушы күнi бұрын сөз байласпай бiрлесiп қатысса, ол адамдар тобы жасаған қылмыс деп танылады.
2. Егер қылмысқа бiрлесiп жасау туралы күнi бұрын уағдаласқан адамдар қатысса, ол адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаған қылмыс деп танылады.
3. Егер қылмысты бiр немесе бiрнеше қылмыс жасау үшiн күнi бұрын бiрiккен адамдардың тұрақты тобы жасаса, ол ұйымдасқан топ жасаған қылмыс деп танылады.
4. Егер қылмысты бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында құрылған ұйымдасқан топтардың бірлестігі жасаса, ол қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) жасаған қылмыс деп танылады.
4-1. Егер қылмысты бір немесе бірнеше қылмыс жасау үшін күні бұрын біріккен адамдардың тұрақты тобы екі және одан да көп мемлекеттің аумағында не бір мемлекетте жасаса, бірақ оны дайындау, жоспарлау, басқару немесе оның зардаптары басқа мемлекетте орын алса немесе бір мемлекетте, бірақ басқа мемлекеттер азаматтарының қатысуымен жасаса, ол трансұлттық ұйымдасқан топ жасаған қылмыс деп танылады.
4-2. Егер қылмысты бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында құрылған ұйымдасқан топтар бірлестігі екі және одан да көп мемлекеттің аумағында не бір мемлекетте жасаса, бірақ оны дайындау, жоспарлау, басқару немесе оның зардаптары басқа мемлекетте орын алса немесе бір мемлекетте, бірақ басқа мемлекеттер азаматтарының қатысуымен жасаса, ол трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) жасаған қылмыс деп танылады.
5. Ұйымдасқан топты, қылмыстық қоғамдастықты (қылмыстық ұйымды), трансұлттық ұйымдасқан топты, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықты (трансұлттық қылмыстық ұйымды) немесе тұрақты қарулы топты (банданы) құрған не басқарған адам осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген жағдайларда оларды ұйымдастырғаны және басқарғаны үшін, сондай-ақ егер қылмыстар оның қаскүнемдiк ниетiмен қамтылса, ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым), трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) жасаған барлық қылмыстар үшiн қылмыстық жауапқа тартылуға тиiс. Ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) басқа қатысушылары осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген жағдайларда, оларға қатысқаны үшiн, сондай-ақ өздерi дайындауға немесе жасауға қатысқан қылмыстар үшiн қылмыстық жауаптылықта болады.
6. Ұйымдасқан топ құру осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң баптарында көзделмеген жағдайларда оны жасау үшiн құрылған қылмыстарға дайындалғаны үшiн қылмыстық жауаптылыққа әкелiп соғады.
Ескерту. 31-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

32-бап. Қажеттi қорғану

1. Қажеттi қорғану жағдайында қол сұғушы адамға зиян келтiру, яғни қорғанушының немесе өзге бiр адамның жеке басын, тұрғын үйiн, меншiгiн, жер учаскесiн және басқа да құқықтарын, қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн қоғамдық қауiптi қол сұғушылықтан қол сұғушыға зиян келтiру жолымен қорғау кезiнде, егер бұл орайда қажеттi қорғану шегiнен асып кетушiлiкке жол берiлмеген болса, ол қылмыс болып табылмайды.
2. Барлық адамдардың кәсiби немесе өзге де арнаулы даярлығына және қызмет жағдайына қарамастан тең дәрежеде қажеттi қорғануға құқығы бар. Бұл құқық адамға қоғамға қауiптi қол сұғушылықтан құтылу басқа адамдардың немесе мемлекеттiк органдардың көмегiне жүгiну мүмкiндiгiне қарамастан тиесiлi болып табылады.
3. Нәтижесiнде қол сұғушыға тым шектен тыс, жағдай мәжбүр етпейтiн зиян келтiрiлетiн, қол сұғушылықтың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiгi дәрежесiне қорғанудың көрiнеу сай келмеуi қажеттi қорғаныс шегiнен шығу деп танылады. Бұлайша шектен шығу тек қасақана зиян келтiрiлген жағдайларда ғана қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқтырады.
Адам өміріне қол сұғатын не:
қорғанушының немесе басқа адамдардың өміріне немесе денсаулығына қатер төндіретін қаруды не өзге де заттарды немесе құралдарды қолданумен немесе қолдануға әрекет етумен;
қорғанушының немесе басқа адамдардың өміріне немесе денсаулығына қауіпті зорлық-зомбылықпен не мұндай зорлық-зомбылықтың тікелей қатерімен;
тұрғын үйге немесе өзге де үй-жайға заңсыз басып кірумен ұштасқан өзге де қол сұғушылыққа тойтарыс беру кезінде адамға зиян келтіру қажетті қорғаныс шегінен шығу болып табылмайды.
Ескерту. 32-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

33-бап. Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау кезiнде зиян
келтiру

1. Қылмыс жасаған адамға оны мемлекеттiк органдарға жеткiзу және оның жаңа қол сұғушылық жасау мүмкiндiгiн тыю үшiн ұстау кезiнде зиян келтiру, егер мұндай адамды өзге амалдармен ұстау мүмкiн болмаса және бұл орайда осы үшiн қажеттi шаралар шегiнен шығуға жол берiлмесе, қылмыс болып табылмайды.
2. Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау адамға келтiрiлген зиян жағдай мәжбүр етпейтiн анық шектен тыс зиян қажетсiз келтiрiлген кезде, олардың ұсталатын адам жасаған қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiк дәрежесiне және ұстаудың мән-жайына көрiнеу сай келмеуi ұстау шараларын асыра сiлтеу деп танылады. Бұлайша асыра сiлтеу қасақана зиян келтiрiлген жағдайда ғана қылмыстық жауаптылыққа әкеп соғады.
3. Қол сұғушылық жасаған адамды ұстауға бұған арнаулы уәкiлеттiгi бар адамдармен бiрге жәбiрленушiлер мен басқа азаматтардың да құқығы бар.

34-бап. Аса қажеттiлiк

1. Осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге аса қажет болған жағдайда зиян келтiру, яғни белгiлi бiр адамның немесе өзге де адамдардың өмiрiне, денсаулығына, құқықтары мен заңды мүдделерiне, қоғамның немесе мемлекеттiң мүдделерiне тiкелей қатер төндiретiн қауiптi жою үшiн зиян келтiру, егер бұл қауiптi басқа амалдармен жою мүмкiн болмаса және бұл орайда аса қажеттiлiк шегiнен шығып кетушiлiкке жол берiлмесе, қылмыс болып табылмайды.
2. Құқық қорғау мүдделерiне алды алынғанға тең немесе одан гөрi елеулi зиян келтiрiлген, төнген қатердiң сипаты мен дәрежесiне және қатер жойылған жағдайға көрiнеу сәйкес келмейтiн зиян келтiру аса қажеттiлiк шегiнен шығу деп танылады. Мұндай шектен шығушылық тек қасақана зиян келтiрiлген жағдайларда ғана жауаптылыққа әкеп соғады.

34-1-бап. Жедел-іздестіру шараларын жүзеге асыру

1. Уәкілетті мемлекеттік орган қызметкерінің не осындай органның тапсырмасы бойынша осы органмен ынтымақтасып жұмыс істейтін өзге адамның заңға сәйкес жедел-іздестіру іс-шараларын орындауы кезінде жасаған, осы Кодексте қорғалатын мүдделерге зиян келтірген әрекеті, егер бұл әрекет адамдар тобы, алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы, ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым), трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) жасаған қылмысты болғызбау, анықтау, ашу немесе тергеу мақсатымен жасалса, сондай-ақ егер құқық қорғау мүдделеріне келтірілген зиян аталған қылмыстармен келтірілетін зиянға қарағанда аздау болса, және егер оларды болғызбауды, ашуды немесе тергеуді, сол сияқты қылмыс жасауға кінәлі адамдарды әшкерелеуді өзге тәсілмен жүзеге асыру мүмкін болмаса, ол қылмыс болып табылмайды.
2. Осы баптың бірінші бөлігінің ережелері адамның өміріне немесе денсаулығына қатер, экологиялық апат, қоғамдық қасірет немесе өзге де ауыр зардаптар қатерін төндіретін әрекет жасаған адамдарға қолданылмайды.
Ескерту. Кодекс 34-1-баппен толықтырылды - ҚР 2001.03.16 N 163 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

35-бап. Орынды тәуекел ету

1. Қоғамдық пайдалы мақсатқа қол жеткiзу үшiн орынды тәуекел еткен ретте осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге зиян келтiру қылмыс болып табылмайды.
2. Егер аталған мақсатқа тәуекелмен байланыссыз iс-әрекетпен (әрекетсiздiкпен) қол жеткiзiлмейтiн болса және тәуекелге жол берген адам осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге зиян келтiрiлуiн болғызбау үшiн жеткiлiктi шаралар қолданса, тәуекел орынды деп танылады.
3. Егер тәуекел ету адамдардың өмiрiне немесе денсаулығына көрiнеу қатер төндiруге, экологиялық апатқа, қоғамдық күйзелiске немесе өзге де ауыр зардаптарға ұштасатын болса, тәуекел ету орынды деп танылмайды.

36-бап. Күштеп немесе психикалық мәжбүрлеу

1. Егер күштеп мәжбүрлеудiң салдарынан адам өзiнiң iс-әрекетiне (әрекетсiздiгiне) ие бола алмаса, күштеп мәжбүрлеудiң нәтижесiнде осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге зиян келтiру қылмыс болып табылмайды.
2. Психикалық мәжбүрлеудiң нәтижесiнде, сондай-ақ күштеп мәжбүрлеудiң нәтижесiнде осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге зиян келтiргенi үшiн соның салдарынан адам өзiнiң iс-әрекетiне басшылық жасау мүмкiндiгiн сақтаған қылмыстық жауаптылық туралы мәселе осы Кодекстiң 34-бабының ережелерi ескерiле отырып шешiледi.

37-бап. Бұйрықты немесе өкiмдi орындау

1. Өзi үшiн мiндеттi бұйрықты немесе өкiмдi орындау жөнiнде iс-әрекет жасаған адамның осы Кодекспен қорғалатын мүдделерге зиян келтiруi қылмыс болып табылмайды. Мұндай зиян келтiрiлгенi үшiн заңсыз бұйрық немесе өкiм берген адам қылмыстық жауапқа тартылады.
2. Көрiнеу заңсыз бұйрықты немесе өкiмдi орындағаны үшiн қасақана қылмыс жасаған адам жалпы негiздерде қылмыстық жауапқа тартылады. Көрiнеу заңсыз бұйрықты немесе өкiмдi орындамау қылмыстық жауаптылыққа ұшыратпайды.

3-бөлiм
Жаза

38-бап. Жаза ұғымы мен оның мақсаттары

1. Жаза дегенiмiз соттың үкiмi бойынша тағайындалатын мемлекеттiк мәжбүрлеу шарасы. Жаза қылмыс жасауға кiнәлi деп танылған адамға қолданылады және ол адамды құқықтары мен бостандықтарынан осы Кодекспен көзделген айыру немесе оларды шектеу болып табылады.
2. Жаза әлеуметтiк әдiлеттiлiктi қалпына келтiру, сондай-ақ сотталған адамды түзеу және сотталған адамның да, басқа адамдардың да жаңа қылмыстар жасауынан сақтандыру мақсатында қолданылады. Жаза тән азабын шектiрудi немесе адамның қадiр-қасиетiн қорлауды мақсат етпейдi.

39-бап. Жазаның түрлерi

1. Қылмыс жасады деп танылған адамдарға мынадай негiзгi жазалар:
а) айыппұл салу;
б) белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру;
в) қоғамдық жұмыстарға тарту;
г) түзеу жұмыстары;
д) әскери қызмет бойынша шектеу;
е) бас бостандығын шектеу;
ж) абақтыда ұстау;
з) алып тасталды - ҚР 2009.07.10 N 177-IV Заңымен;
и) бас бостандығынан айыру;
к) өлiм жазасы қолданылуы мүмкiн.
2. Сотталғандарға негiзгi жазалардан басқа мынадай қосымша жазалар:
а) арнаулы, әскери немесе құрметтi атағынан, сыныптық шенiнен, дипломатиялық дәрежесiнен, бiлiктiлiк сыныбынан және мемлекеттiк наградаларынан айыру;
б) мүлкiн тәркiлеу қолданылуы мүмкiн.
3. Айыппұл салу және белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру және қоғамдық жұмыстарға тарту жазалаудың негiзгi де, қосымша да түрлерi ретiнде қолданылуы мүмкiн.
Ескерту. 39-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

40-бап. Айыппұл

1. Айыппұл осы Кодексте көзделген шекте, заңмен белгiленген және жаза тағайындау сәтiне қолданылып жүрген айлық есептiк көрсеткiштiң белгiлi бiр мөлшерiне сәйкес келетiн мөлшерде тағайындалатын ақша өндiрiп алу.
2. Айыппұл Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген айлық есептiк көрсеткiштiң жиырма бестен жиырма мыңға дейiнгi шегiнде тағайындалады. Айыппұлдың мөлшерiн жасалған қылмыстың ауырлығы мен сотталған адамның мүлiктiк жағдайын ескере отырып сот белгiлейдi.
3. Айыппұл жазалаудың қосымша түрi ретiнде осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген жағдайларда ғана тағайындалуы мүмкiн.
4. Жазалаудың негізгі түрі ретінде тағайындалған айыппұлды төлеуден жалтарған жағдайда, ол осы Кодекстің 42, 43-баптарында көзделген қағидалар сақтала отырып, айлық есептік көрсеткіштің үш еселенген мөлшеріне сәйкес келетін айыппұл сомасы үшін тиісінше бір ай түзеу жұмыстарына немесе сексен сағат қоғамдық жұмыстарға тарту есебінен қоғамдық жұмыстарға, түзеу жұмыстарына тартумен ауыстырылады.
Ескерту. 40-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.01.2014 № 164-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

41-бап. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр
қызметпен айналысу құқығынан айыру

1. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру мемлекеттiк қызметте, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында белгiлi бiр лауазымды атқаруға, не белгiлi бiр кәсiптiк немесе өзге де қызметпен айналысуға тыйым салудан тұрады.
2. Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру жазаның негізгі түрі ретінде бір жылдан бес жылға дейінгі мерзімге және жазаның қосымша түрі ретінде алты айдан үш жылға дейінгі мерзімге белгіленеді.
Кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушілігіне қарсы педагогтің не оларды тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген өзге де адамның осы Кодекстің 120-бабының үшінші бөлігінің д) тармағында және төртінші бөлігінде, 121-бабының үшінші бөлігінің г) тармағында және төртінші бөлігінде, 122-бабының екінші және үшінші бөліктерінде, 124-бабының екінші және үшінші бөліктерінде көзделген қылмыстарды жасағаны үшін жазаның қосымша түрі ретінде белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгіленеді.
Сыбайлас жемқорлық қылмыстарын жасағаны үшін белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру жазаның негізгі түрі ретінде үш жылдан он жылға дейінгі мерзімге және жазаның қосымша түрі ретінде бір жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге белгіленеді.
3. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан қосымша жаза ретiнде айыру, егер сот жасалған қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiк дәрежесiн және кiнәлi адамның жеке басын ескере отырып, оның белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығының сақталуы мүмкiн емес деп таныса, ол осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi тиiстi бапта көзделмеген жағдайда да тағайындалуы мүмкiн.
4. Бұл жазаны бас бостандығынан айыруға қосымша жаза ретiнде тағайындау кезiнде ол жазалаудың аталған негiзгi түрлерiн өтеудiң барлық уақытына қолданылады, бiрақ бұл орайда оның мерзiмi олардың өтелген сәтiнен бастап есептеледi. Жазалаудың басқа негiзгi түрлерiне қосымша жаза түрi ретiнде белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру тағайындалған жағдайда, сондай-ақ шартты түрде сотталған кезде оның мерзiмi үкiм заңды күшiне енген сәттен бастап есептеледi.

Ескертулер.
1. Алынып тасталды - ҚР 2007.07.21 N 308 Заңымен.
2. Осы Кодекстiң 164, 168-171, 233-1, 233-3, 233-4, 236-баптарында, 337-бабының екiншi және үшінші бөлiктерiнде, 337-1-бабында көзделген қылмыстар экстремизмнің белгiлерi бар қылмыстар деп танылады.
Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2005.07.08 N 67-ІІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.07.21 N 308, 2009.07.10 N 177-IV, 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту

1. Қоғамдық жұмыстар сотталған адамның негiзгi жұмыстан немесе оқудан бос уақытта тегiн қоғамдық пайдалы жұмыстарды орындауынан тұрады, олардың түрлері жергілікті атқарушы органдардың немесе жергілікті өзін-өзі басқару органдарының актілерімен белгіленеді.
2. Қоғамдық жұмыстар алпыс сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiн белгiленедi және күнiне төрт сағаттан аспайтын, егер сотталғанның тұрақты жұмыс орны болмаса немесе оқумен айналыспаса - күніне сегіз сағатқа дейінгі, бірақ аптасына 40 сағаттан көп емес уақытта өтеледi. Қоғамдық жұмыстардан әдейi жалтарған жағдайда олар осы Кодекстiң тиiсiнше 45, 48-баптарында көзделген мерзiмдер шегiнде бас бостандығын шектеумен немесе бас бостандығынан айырумен ауыстырылады. Бұл орайда сотталған адамның қоғамдық жұмыстарды өтеген уақытын есептеген кезде, бас бостандығын шектеудің немесе бас бостандығынан айырудың бiр күнi қоғамдық жұмыстардың төрт сағатына есептеледi.
3. Әскери қызметшiлерге, елу сегіз жастан асқан әйелдер мен алпыс үш жастан асқан еркектерге, жүктi әйелдерге, үш жасқа дейiнгi балалары бар әйелдерге, бiрiншi немесе екiншi топтағы мүгедектерге қоғамдық жұмысқа тарту тағайындалмайды.
Ескерту. 42-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2002.12.21 N 363, 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

43-бап. Түзеу жұмыстары

1. Түзеу жұмыстары екi айдан екi жылға дейiн мерзiмге белгiленедi және сотталған адамның жұмыс орны бойынша өтеледi.
2. Түзеу жұмыстарына сотталған адамның табысынан соттың үкiмiмен белгiленген мөлшерде, бес проценттен жиырма процентке дейiнгi шекте мемлекеттiң кiрiсiне ұстап қалу жүргiзiледi.
3. Еңбекке жарамсыз деп танылған, тұрақты жұмысы жоқ немесе оқу орнында өндiрiстен қол үзiп оқитын адамдарға түзеу жұмыстарын тағайындауға болмайды. Мұндай адамдарға, егер осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi тиiстi баптың санкциясымен айыппұл түрiнде жаза көзделмеген болса, бiр ай түзеу жұмысы үшiн заңмен белгiленген бiр айлық есептi көрсеткiшке тең айыппұл сомасының есебiнен сот түзеу жұмыстарының орнына айыппұл тағайындауы мүмкiн. Егер аталған мән-жайлар жазаны өтеу кезiнде пайда болса, сот түзеу жұмыстарын айыппұл салумен де ауыстыра алады.
4. Түзеу жұмыстарына сотталған адам жазасын өтеуден әдейi жалтарған жағдайда сот түзеу жұмыстарының өтелмеген мерзiмiн нақ сол мерзiмге бас бостандығын шектеу немесе бас бостандығынан айыру түрiнде жазалауға ауыстыра алады.
Ескерту. 43-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

44-бап. Әскери қызмет бойынша шектеу

1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет өткерiп жүрген, сотталған әскери қызметшiлерге, сондай-ақ шақыру бойынша әскери қызметiн өтеп жүрген офицерлерге осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген жағдайларда әскери қызметке қарсы қылмыс жасағаны үшiн, сондай-ақ келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет өткерiп жүрген, сотталған әскери қызметшiлерге осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген түзеу жұмысының орнына үш айдан екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызмет бойынша шектеу тағайындалады.
2. Әскери қызмет бойынша шектеуге сотталған адамның үлес қаражатынан соттың үкiмiмен белгiленген, бiрақ жиырма проценттен аспайтын мөлшерде мемлекеттiң кiрiсiне ақша ұсталып қалады. Осы жазаны өтеу уақытында сотталған адамның лауазымын, әскери атағын көтеруге болмайды, ал жаза мерзiмi кезектi әскери атақ беру үшiн еңбек сiңiрген жылдар мерзiмiне есептелмейдi.

45-бап. Бас бостандығын шектеу

1. Бас бостандығын шектеу соттың сотталған адамға оның бас бостандығын шектейтiн белгiлi бiр мiндеттер жүктеуiнен тұрады және қоғамнан оқшауламай бiр жылдан жеті жылға дейiнгі мерзiмге мамандандырылған органның қадағалауымен оның тұрғылықты жерi бойынша өтеледi. Өзге жаза (қоғамдық жұмыстарға немесе түзеу жұмыстарына тарту) бас бостандығын шектеуге ауыстырылған жағдайда, ол бiр жылға жетпейтiн мерзiмге тағайындалуы мүмкiн.
Сот бас бостандығын шектеу түрiнде жаза тағайындай отырып, сотталған адамға: мамандандырылған органға хабарламай тұрақты тұратын, жұмыс iстейтiн және оқитын жерiн өзгертпеу, мамандандырылған органның рұқсатынсыз белгiлi бiр жерлерге бармау, оқудан және жұмыстан бос уақытта тұрғылықты жерiнен кетпеу, басқа да жерлерге бармау мiндеттерiн орындауды жүктейдi. Сот, бас бостандығын шектеуге сотталған адамға оның түзелуiне ықпал ететiн басқа да мiндеттердi орындауды: алкогольге салынудан, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан, жыныс жолдары арқылы жұғатын аурулардан емделу курсынан өтудi, отбасын материалдық қолдауды жүзеге асыруды жүктей алады.
2. Бас бостандығын шектеуге сотталған адам жазаны өтеуден қасақана жалтарған жағдайда сот бас бостандығын шектеудiң өтелмеген мерзiмiн нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыру түрiндегi жазамен ауыстыра алады. Бұл ретте бас бостандығын шектеудi өтеу уақыты бас бостандығын шектеудiң бiр күнi үшiн бас бостандығынан айырудың бiр күнi есебiнен бас бостандығынан айыру мерзiмiне есептеледi.
3. Бас бостандығын шектеу ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасағаны үшiн сотталғандығы бар адамдарға, әскери қызметшiлерге, сондай-ақ тұрақты тұратын жерi жоқ адамдарға қолданылмайды.
4. Бас бостандығын шектеу түрiндегi жазаны өтеу кезеңiнде сот сотталған адамның мiнез-құлқын қадағалауды жүзеге асыратын органның ұсынысы бойынша сотталған адамға бұрын белгiленген мiндеттердiң күшiн толық немесе iшiнара жоя алады.
Ескерту. 45-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.12.21. N 363 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

46-бап. Абақтыда ұстау

1. Абақтыда ұстау сотталған әскери қызметшіні тағайындалған жазаның барлық мерзімінде қоғамнан қатаң оқшаулау жағдайында ұстауды білдіреді.
2. Абақтыда ұстау бір айдан үш айға дейінгі мерзімге белгіленеді.
Ескерту. 46-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

47-бап. Тәртiптiк әскери бөлiмде ұстау
Ескерту. 47-бап алып тасталды - ҚР 2009.07.10 N 177-IV Заңымен.

48-бап. Бас бостандығынан айыру

1. Бас бостандығынан айыру сотталушыны колония-қонысқа жiберу, жалпы, қатаң, ерекше режимдегi түзеу колониясына немесе түрмеге отырғызу жолымен оқшаулаудан тұрады.
2. Үкiм шығару кезiнде он сегiз жасқа толмай бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар жалпы немесе күшейтiлген режимдегi тәрбиелеу колонияларына орналастырылады.
3. Осы Кодексте көзделген қылмыстарды жасағаны үшiн бас бостандығынан айыру алты айдан он бес жылға дейiн, ал аса ауыр қылмыстар үшiн жиырма жылға дейiнгi мерзiмге не өмiр бойына белгiленедi. Абайсызда жасалған қылмыс үшiн бас бостандығынан айыру он жылдан аспауға тиiс. Қоғамдық жұмыстарға тартуды, түзеу жұмыстарын немесе бас бостандығын шектеудi бас бостандығынан айырумен ауыстырған жағдайда ол алты айға жетпейтiн мерзiмге тағайындалуы мүмкiн. Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындау кезiнде бас бостандығынан айыру мерзiмдерiн iшiнара немесе толық қосқан жағдайда бас бостандығынан айырудың ең жоғары мерзiмi осы Кодекстiң 49-бабының үшiншi бөлiгiнде, 69-бабының бесiншi бөлiгiнде және 75-бабының төртiншi бөлiгiнде көзделген жағдайларда жиырма бес жылдан, ал үкiмдердiң жиынтығы бойынша отыз жылдан артық болмауға тиiс.
4. Өмір бойы бас бостандығынан айыру аса ауыр қылмыс жасағаны үшін, сондай-ақ өлім жазасына балама ретінде белгіленуі мүмкін. Өмір бойы бас бостандығынан айыру әйелдерге, сондай-ақ он сегіз жасқа толмай қылмыс жасаған адамдарға және үкім шығару кезінде алпыс бес жасқа толған еркектерге тағайындалмайды.
5. Бас бостандығынан айыру:
а) абайсызда жасаған қылмыстар үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған, сондай-ақ қасақана қылмыс жасағаны үшін бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жаза тағайындалған, алғаш рет сотталған адамдарға - колония-қоныстарға;
б) қасақана кiшiгiрiм немесе ауырлығы орташа және ауыр қылмыс жасағаны үшiн бір жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыруға тұңғыш рет сотталған адамдарға және қоғамдық жұмыстарға, түзеу жұмыстарына тарту немесе бас бостандығын шектеу алты ай мерзiмге бас бостандығынан айыруға ауыстырылған адамдарға - жалпы режимдегi түзеу колонияларына;
в) аса ауыр қылмыстар жасағаны үшiн бас бостандығынан айыруға тұңғыш рет сотталған адамдарға, сондай-ақ сотталған адам бұрын бас бостандығынан айыру жазасын өтеген болса, қылмыстардың қайталануы кезiнде және қылмыстардың аса қауiптi қайталануы кезiнде әйелдерге - қатаң режимдегi түзеу колонияларына;
г) қылмыстардың аса қауiптi қайталануы кезiнде, сондай-ақ өмiр бойына бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға - ерекше режимдегi түзеу колонияларына тағайындалады.
6. Аса ауыр қылмыс жасағаны үшiн бес жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға, сондай-ақ қылмыстардың аса қауiптi қайталануы кезiнде жаза мерзiмiнiң бiр бөлiгiн түрмеде өтеу түрiнде, бiрақ бес жылдан аспайтын мерзімге тағайындалуы мүмкiн.
7. Үкiммен тағайындалған түзеу мекемесiнiң нысанын өзгертудi Қазақстан Республикасының құқықтық-атқарушылық заңдарына сәйкес сот жүргiзедi.
Ескерту. 48-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2004.12.09 N 10 , 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10. N 175-IV , 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

49-бап. Өлiм жазасы

1. Өлім жазасы - ату жазасы адамдардың қаза болуына ұштасқан террористік қылмыстар үшін, сондай-ақ соғыс уақытында жасалған аса ауыр қылмыстар үшін ең ауыр жаза ретінде белгіленеді, ондай жазаға кесілген адамға кешірім жасау туралы өтініш ету құқығы беріледі.
2. Өлiм жазасы әйелдерге, сондай-ақ он сегiз жасқа толмай қылмыс жасаған адамдарға және сот үкiм шығарған сәтте алпыс бес жасқа толған еркектерге тағайындалмайды.
3. Қазақстан Республикасының Президенті өлім жазасын орындауға мораторий енгізген кезде, өлім жазасы туралы үкімді орындау мораторий қолданылған уақытта тоқтатыла тұрады.
4. Өлiм жазасы туралы үкiм ерте дегенде ол күшiне енген сәттен бастап бiр жылдан кейiн, сондай-ақ өлім жазасын орындауға мораторийдің күші жойылғаннан соң ерте дегенде бір жыл өткеннен кейін орындалады.
5. Өлім жазасы кешірім жасау тәртібімен жазаны ерекше режимдегі түзеу колониясында өтеу арқылы өмір бойы бас бостандығынан айыруға немесе жиырма бес жыл мерзімге бас бостандығынан айыруға ауыстырылуы мүмкін. Өлім жазасына кесілген адамдардың, өлім жазасын орындауға мораторийдің күші жойылған жағдайда, олардың мораторий енгізілгенге дейін өтініш бергеніне немесе бермегеніне қарамастан, кешірім жасау туралы өтініш беруге құқығы бар.
Ескерту. 49-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.03.10 N 529 , 2009.07.10 N 175-IV Заңдарымен.

50-бап. Арнаулы, әскери немесе құрметтi атағынан,
сыныптық шенiнен, дипломатиялық дәрежесiнен,
бiлiктiлiк сыныбынан және мемлекеттiк
наградаларынан айыру

1. Қасақана қылмыс жасағаны үшiн соттау кезiнде сот айыпкердiң жеке басын ескере отырып, оны құрметтi, әскери, арнаулы немесе өзге де атағынан, сыныптық шенiнен, дипломатиялық дәрежесiнен, бiлiктiлiк сыныбынан айыра алады.
2. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк наградалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентi берген құрметтi, әскери, арнаулы немесе өзге де атағы, сыныптық шенi, дипломатиялық дәрежесi немесе бiлiктiлiк сыныбы бар адамды қасақана қылмыс жасағаны үшiн соттаған ретте сот үкiм шығарған кезде ол сотталған адамды осы наградалардан, атақтардан, бiлiктiлiк шенiнен, дипломатиялық дәрежесiнен немесе бiлiктiлiк сыныбынан айыру туралы Қазақстан Республикасының Президентiне ұсыныс енгiзудiң орындылығы туралы мәселенi шешедi.
Ескерту. 50-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

РҚАО-ның ескертпесі!
51-бап 01.01.2016 бастап күшін жояды - ҚР 03.07.2014 № 226-V Қылмыстық Кодексімен.
РҚАО-ның ескертпесі!
51-баптың бұл редакциясы 01.01.2016 дейін қолданыста болады - ҚР 03.07.2014 № 226-V Қылмыстық Кодексімен.

51-бап. Мүлiктi тәркiлеу

1. Мүлікті тәркілеу дегеніміз – сотталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің, сондай-ақ қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүліктің барлығын немесе бір бөлігін мемлекет меншігіне мәжбүрлі түрде өтеусіз алып қою.
Сотталған адамның меншігінен басқа, сыбайлас жемқорлық қылмыстарын жасағаны және ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) не тұрақты қарулы топтың (банданың) құрамында жасаған қылмыстары үшін, қылмыстық жолмен табылған не қылмыстық жолмен табылған қаражатқа сатып алынған, сотталған адам басқа адамдардың меншігіне берген мүлік тәркіленуге жатады.
Сотталған адамның меншігінен басқа, осы Кодекстің 193-бабында көзделген қылмыстарды жасағаны үшін қылмыстық жолмен табылған не қылмыстық жолмен табылған қаражатқа сатып алынған, сотталған адам басқа адамдардың меншігіне берген мүлік те тәркіленуге жатады.
Сотталған адамның меншігінен басқа, террористік қылмыстар жасағаны үшін қылмыстық жолмен табылған, террористік әрекетті қаржыландыруға пайдаланылған не пайдалану үшін арналған мүлік те тәркіленуге жатады.
2. Пайдакүнемдік ниетпен жасалған қылмыстар үшін мүлікті тәркілеу белгіленеді және ол осы Кодекстің Ерекше бөлігінің тиісті баптарында көзделген жағдайларда ғана тағайындалуы мүмкін.
3. Сотталған адамға немесе оның асырауындағы адамдарға қажетті мүлік қылмыстық-атқару заңнамасында көзделген тізбеге сәйкес тәркіленуге жатпайды.
Ескертпе. «Қазақстан Республикасының азаматтарына, оралмандарға және Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхаты бар адамдарға олардың мүлікті жария етуіне байланысты рақымшылық жасау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жария етілген ақша және өзге де мүлік, егер олар осы Заңда қылмыстық жауаптылықтан босату көзделген қылмыстық құқық бұзушылық жасау нәтижесінде алынған жағдайда тәркіленуге жатпайды.
Бұл ретте осы бапқа ескертпенің ережелері 2014 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша заңды күшіне енген сот актілеріне қолданылмайды, сондай-ақ жария етуге жатпаған жария етілген мүлік пен ақшаға қолданылмайды.

4-бөлім
Жаза тағайындау

52-бап. Жаза тағайындаудың жалпы негiздерi

1. Қылмыс жасауға айыпты деп танылған адамға осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында белгiленген шекте және осы Кодекстiң Жалпы бөлiмiнiң ережелерi ескерiле отырып, әдiл жаза тағайындалады.
2. Қылмыс жасаған адамға оның түзелуi және жаңа қылмыстардың алдын алу үшiн қажеттi және жеткiлiктi жаза тағайындалуға тиiс. Егер жасалған қылмыс үшiн көзделген жазаның онша қатаң емес түрi жазаның мақсатына жетудi қамтамасыз ете алмайтын болса ғана ол үшiн көзделгендерi арасынан неғұрлым қатаң жаза тағайындалады. Жасалған қылмыс үшiн осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi тиiстi баптарда көзделгеннен неғұрлым қатаң жаза осы Кодекстiң 58 және 60-баптарына сәйкес қылмыстардың жиынтығы бойынша немесе үкiмдердiң жиынтығы бойынша тағайындалуы мүмкiн. Жасалған қылмыс үшiн осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi тиiстi баптарда көзделгеннен қатаңдығы төменiрек жаза тағайындау үшiн негiз осы Кодекстiң 55-бабында белгiленедi.
3. Жаза тағайындау кезiнде қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiк дәрежесi айыпкердiң жеке басы, сонымен бiрге оның қылмыс жасағанға дейiнгi және одан кейiнгi мiнез-құлқы, жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн және ауырлататын мән-жайлар, сондай-ақ тағайындалған жазаны сотталған адамның түзелуiне және оның отбасының немесе оның асырауындағы адамдардың тiршiлiк жағдайына ықпалы ескерiледi.

53-бап. Қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн
мән-жайлар

1. Мыналар қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн мән-жайлар деп танылады:
а) мән-жайлардың кездейсоқ тоғысуы салдарынан алғаш рет кiшiгiрiм ауырлықтағы қылмыс жасау;
б) айыпкердiң кәмелетке толмауы;
в) жүктiлiк;
г) айыпкердiң жас балалары болуы;
д) қылмыс жасағаннан кейiн зардап шегушiге тiкелей медициналық және өзге де көмек көрсету, қылмыс салдарынан келтiрiлген мүлiктiк залал мен моральдiк зиянның орнын өз еркiмен толтыру, қылмыспен келтiрiлген зиянды жоюға бағытталған өзге де iс-әрекеттер;
е) жеке басындық, отбасылық немесе өзге де ауыр мән-жайлар тоғысуының салдарынан не жаны ашығандық себебiмен қылмыс жасау;
ж) күштеп немесе психикалық мәжбүрлеу салдарынан не материалдық, қызметтiк немесе өзге де тәуелдiлiгi себептi қылмыс жасау;
з) қажеттi қорғанудың құқықтық дұрыстығының шартын бұзу, аса қажеттiлiк қылмыс жасаған адамды ұстау, негiздi тәуекел, бұйрықты немесе өкiмдi орындау жағдайында, жедел-іздестіру іс-шараларын жүзеге асыру кезінде қылмыс жасау;
и) қылмыс жасау үшiн түрткi болып табылған жәбiрленушiнiң заңға қайшы немесе адамгершiлiкке жатпайтын қылығы;
к) шын жүректен өкiну, айыбын мойындап келу, қылмысты ашуға, қылмысқа басқа қатысушыларды әшкерелеуге және қылмыс жасау нәтижесiнде алынған мүлiктi iздеуге белсендi жәрдемдесу.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделмеген мән-жайлар да жаза қолдану кезiнде жеңiлдетушi ретiнде ескерiлуi мүмкiн.
3. Егер жеңiлдететiн мән-жай осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында қылмыс белгiсi ретiнде көзделген болса, ол өзiнен-өзi жаза тағайындау кезiнде қайталап ескерiле алмайды.
4. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнiң д) және к) тармақтарында көзделген жазаны жеңiлдететiн мән-жайлар болған және ауырлататын мән-жайлар болмаған жағдайда, жаза мерзiмi немесе мөлшерi осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында көзделген жазаның неғұрлым қатаң түрінің ең жоғары мерзiмiнiң нeмece мөлшерiнiң ауыр емес және орташа ауыр қылмыс жасаған кезде - жартысынан, ауыр қылмыс жасаған кезде - үштен екiсiнен, аса ауыр қылмыс жасаған кезде төрттен үшiнен аспауға тиiс.
5. Егер осы Кодекстің Ерекше бөлімінің адамды кінәлі деп тануға негіз болған бабының санкциясында, осы баптың бірінші бөлігінің д) тармағында көзделген жеңілдететін мән-жайлар болған кезде, жазаның әрқилы (балама) түрлері көзделсе, кішігірім және орташа ауырлықтағы қылмыстар үшін бас бостандығынан айыру тағайындалмайды.
5-1. Егер осы Кодекстің 7-тарауында көзделген, сол бойынша адам кінәлі деп танылған баптың санкциясында жазаның әрқилы (балама) түрлері көзделсе, азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке қылмыспен келтірілген мүліктік залал толық көлемде өз еркімен өтелген кезде бас бостандығынан айыру тағайындалмайды.
Осы бөліктің ережелері осы Кодекстің 192-бабы екінші бөлігінің в) тармағында, 193-бабы үшінші бөлігінің а) тармағында, 226-бабында, 226-1-бабының бірінші және екінші бөліктерінде көзделген қылмыстарды жасаған адамдарға қолданылмайды.
6. Сотқа дейінгі іс жүргізудің жеңілдетілген тәртібі қолданылған істер бойынша, жасалған қылмыс үшін жазаның мерзімі немесе мөлшері осы Кодекстің Ерекше бөлімінің тиісті бабында көзделген жазаның неғұрлым қатаң түрінің ең жоғарғы мерзімінің немесе мөлшерінің жартысынан аспауға тиіс.
Ескерту. 53-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2009.07.17 N 187-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

54-бап. Қылмыстық жауаптылық пен жазаны ауырлататын
мән-жайлар

1. Мыналар қылмыстық-жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жайлар деп танылады:
а) қылмыстарды әлденеше рет жасау, қылмыстардың қайталануы;
б) қылмыс арқылы ауыр зардаптар келтiру;
в) адамдар тобының, алдын ала сөз байласқан адамдар тобының, ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың), террористік топтың құрамында қылмыс жасау;
г) қылмыс жасағанда айрықша белсендi рөл атқару;
д) айыпкер үшiн психикасы бұзылуының ауыр түрiнен зардап шегетiнi алдын ала белгiлi адамдарды не қылмыстық жауаптылық жасына толмаған адамдарды қылмыс жасауға тарту;
е) ұлттық, нәсiлдiк және дiни өшпендiлiк немесе араздық себебi бойынша, басқа адамдардың заңды iс-әрекетi үшiн кектенушiлiктен, сондай-ақ басқа қылмысты жасыру немесе оны жасауды оңайлату мақсатында қылмыс жасау;
ж) жүктiлiк жағдайы айыпкер үшiн алдын ала белгiлi әйелге қатысты, сондай-ақ жас балаға, басқа да қорғансыз немесе дәрменсiз адамға не айыпкерге тәуелдi адамға қатысты қылмыс жасау;
з) белгiлi бiр адамның өзiнiң қызметтiк, кәсiби немесе қоғамдық борышын өтеуiне байланысты оған немесе оның туыстарына қатысты қылмыс жасау;
и) аса қатыгездiкпен, садизммен, қорлаумен, сондай-ақ жәбiрленушiнi қинап қылмыс жасау;
к) қару, оқ-дәрi, жарылғыш заттар, жарылғыш немесе оларды бейнелеушi құрылғылар, арнайы дайындаған техникалық құралдар, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтар, улы және радиоактивтi заттар, дәрiлiк және өзге де химиялық-фармакологиялық дәрi-дәрмектер пайдаланып, сондай-ақ күш көрсетiп немесе психикалық мәжбүрлеу не жалпы қауiптi әдiс қолданып қылмыс жасау;
л) төтенше жағдайды, табиғи немесе өзге де қоғамдық нәубет жағдайларын пайдаланып, сондай-ақ жаппай тәртiп бұзушылық кезiнде қылмыс жасау;
м) алкогольдiк, есiрткiлiк немесе уытқылық елiту жағдайында қылмыс жасау. Сот қылмыстың сипатына қарай бұл мән-жайды ауырлатушы деп танымауға құқылы;
н) адамның өзi қабылдаған антын немесе кәсiби антын бұза отырып қылмыс жасауы;
о) қылмыскердiң қызметi жағдайына немесе шартқа байланысты өзiне көрсетiлген сенiмдi пайдаланып қылмыс жасауы;
п) өкiмет өкiлiнiң нысанды киiмiн немесе құжатын пайдаланып қылмыс жасау;
р) құқық қорғау органы қызметкерінің, судьяның өз қызмет жағдайын пайдаланып қылмыс жасауы.
2. Егер осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетiлген мән-жай осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында қылмыс белгiсi ретiнде көрсетiлген болса, ол жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жай ретiнде қайталап ескерiлмеуi керек.
3. Жаза тағайындау кезiнде сот осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетiлмеген мән-жайларды ауырлатушы мән-жайлар деп тани алмайды.
Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-бап. Белгiлi бiр қылмыс үшiн көзделген жазадан гөрi
неғұрлым жеңiл жаза қолдану

1. Әрекеттiң мақсаттары мен себептерiне, айыпкердiң рөлiне, оның қылмыс жасау кезiндегi немесе одан кейiнгi мiнез-құлқына байланысты ерекше мән-жайлар және әрекеттiң қоғамдық қауiптiлiгi дәрежесiн едәуiр азайтатын басқа да мән-жайлар болған кезде, сондай-ақ топтық қылмысқа қатысушы топ жасаған қылмыстарды ашуға белсене жәрдемдескен кезде жаза осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi бабында көзделген ең төменгi шектен төмен тағайындалуы мүмкiн, не сот жазаның осы бапта көзделгеннен неғұрлым жеңiл түрiн тағайындауы не мiндеттi жаза ретiнде көзделген қосымша жаза түрiн қолданбауы мүмкiн.
2. Жазаны жеңiлдететiн жекелеген мән-жайлар да, сондай мән-жайлар жиынтығы да ерекше мән-жай деп танылуы мүмкiн.

56-бап. Аяқталмаған қылмыс үшiн жаза тағайындау

1. Аяқталмаған қылмыс үшiн жаза тағайындау кезiнде соның себебiнен қылмыс ақырына дейiн жетпеген мән-жай ескерiледi.
2. Қылмысқа дайындалғаны үшiн жазаның мерзiмi мен мөлшерi осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнде аяқталған қылмыс үшiн тиiстi бапта көзделген жазаның неғұрлым қатаң түрiнiң ең жоғары мерзiмiнiң немесе мөлшерiнiң жартысынан аспауы керек.
3. Қылмысқа оқталғаны үшiн жазаның мерзiмi мен мөлшерi осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi тиiстi бапта ерекше қылмыс үшiн көзделген жазаның неғұрлым қатаң түрiнен ең жоғары мерзiмiнiң немесе мөлшерiнiң төрттен үшiнен аспауы керек.
4. Қылмыс жасауға дайындалғаны үшiн және қылмыс жасауға оқталғаны үшiн өлiм жазасы мен өмiр бойы бас бостандығынан айыру тағайындалмайды.

57-бап. Қатысып жасалған қылмыс үшiн жаза тағайындау

1. Қатысып жасалған қылмыс үшiн жаза тағайындау кезiнде оны жасауға адамның iс жүзiнде қатысу сипаты мен дәрежесi, осы қатысудың қылмыс мақсатына жету жөнiндегi мәнi, оның келтiрiлген немесе келтiруi мүмкiн зиянының сипаты мен мөлшерiне ықпал ескерiледi.
2. Қатысушылардың бiреуiнiң жеке басына қатысты жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн немесе ауырлататын мән-жайлар тек сол қатысушыға жаза тағайындау кезiнде ғана ескерiледi.

58-бап. Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындау

1. Қылмыстардың жиынтығы кезiнде сот әрбiр қылмыс үшiн бөлек жаза (негiзгi және қосымша) тағайындап, түпкiлiктi жазаны жеңiлiрек, қатаң жазаны ауырырақ қатаң жазаға сiңiру жолымен немесе тағайындалған жазаларды толық немесе iшiнара қосу жолымен белгiлейдi.
2. Егер қылмыстар жиынтығында тек ауыр емес және орташа ауыр қылмыстар қамтылса, онда түпкiлiктi жаза қатаңдығы жеңiлiрек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру жолымен тағайындалады.
3. Егер қылмыстардың жиынтығында ауыр немесе аса ауыр қылмыс қамтылса, түпкiлiктi жаза қатаңдығы жеңiлiрек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру жолымен не жазаларды iшiнара немесе толық қосу жолымен тағайындалады. Бұл орайда бас бостандығынан айыру түрiндегi түпкiлiктi жаза жиырма жылдан аспауы керек.
4. Егер қылмыстардың жиынтығында осы Кодексте жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыру немесе өлiм жазасы не өмiр бойы бас бостандығынан айыру көзделген, ең болмағанда бiр аса ауыр қылмыс қамтылатын болса, түпкiлiктi жазалау iшiнара немесе толық қосылып тағайындалады. Бұл орайда бас бостандығынан айыру түрiндегi түпкiлiктi жазалау жиырма бес жылдан аспауға тиiс. Егер қылмыстардың жиынтығына кіретін қылмыс үшін өмір бойына бас бостандығынан айыру немесе өлім жазасы тағайындалатын болса, онда түпкілікті жаза өмір бойына бас бостандығынан айыру немесе тиісінше өлім жазасы түрінде тағайындалады.
5. Қылмыстар жиынтығы бойынша тағайындалған негiзгi жазаға жиынтықты құрайтын қылмыстар үшiн тағайындалған қосымша жазалар қосылуы мүмкiн. Жекелеп немесе толық қосылған жағдайда түпкiлiктi қосымша жаза осы Кодекстiң Жалпы бөлiмiнiң сол жазалау түрi үшiн белгiленген ең жоғары мерзiмiнен немесе мөлшерiнен аспауы керек.
6. Егер сотталған адамның iсi бойынша сот үкiм шығарғаннан кейiн оның бiрiншi iс бойынша үкiм шығарылғанға дейiн жасаған басқа бiр қылмысқа айыпты екенi анықталса, жаза нақ сол ережелермен тағайындалады. Бұл жағдайда соттың бiрiншi үкiмi бойынша өтелген жаза түпкiлiктi жазалау мерзiмiне есептеледi.
Ескерту. 58-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

59-бап. Қылмыстардың қайталануы жағдайында жаза
тағайындау

1. Қылмыстардың қайталануы, қауiптi қайталануы және аса қауiптi қайталануы жағдайында жаза тағайындау кезiнде бұрын жасалған қылмыстардың саны, сипаты және қоғамдық қауiптiлiк дәрежесi, оның алдындағы жазаның түзетушiлiк ықпалының жеткiлiксiздiгiне себеп болған мән-жай, сондай-ақ жаңадан жасалған қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiк дәрежесi ескерiледi.
2. Қылмыстардың қайталануы жағдайында жасалған қылмыс үшiн жазаның мерзiмi мен мөлшерi жасалған қылмыс үшiн көзделген ең қатаң жаза түрiнiң ең жоғары мерзiмi мен мөлшерiнiң үштен бiрiнен төмен, ал қылмыстардың қауiптi қайталануы жағдайында - үштен екісiнен төмен, ал қылмыстардың аса қауiптi қайталануы жағдайында - төрттен үшiнен төмен болмауы керек.
3. Осы Кодекстiң 55-бабында көзделген ерекше мән-жайлар болған кезде қылмыстың қайталануы, қауiптi қайталануы немесе аса қауiптi қайталануы кезiнде жаза осы баптың екiншi бөлiгiнде көзделген ережелердi ескермей тағайындалады.
Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2007.01.08 N 210, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша жаза тағайындау

1. Егер сотталған адам үкiм шығарылғаннан кейiн, бiрақ жазаны толық өтегенге дейiн жаңадан қылмыс жасаса, сот соңғы үкiм бойынша сот тағайындаған жазаға соттың алдыңғы үкiмi бойынша жазаның өтелмеген бөлiгiн толық немесе iшiнара қосады.
2. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша түпкiлiктi жаза, егер ол бас бостандығынан айырумен байланысты болмаса, осы Кодекстiң Жалпы бөлiмiндегi осы жазалау түрi үшiн көзделген жазалардың ең жоғары мерзiмiнен немесе мөлшерiнен аспауы керек.
3. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша бас бостандығынан айыру түрiндегi түпкiлiктi жаза жиырма бес жылдан аспауы керек. Егер адам үкiмдердiң жиынтығында осы Кодекстiң 58-бабының төртiншi бөлiгiнде аталған қылмыстардың бiреуiн болса да жасаған деп танылған үкiм қамтылатын болса, бас бостандығынан айыру түрiндегi үкiмдер жиынтығы бойынша түпкiлiктi жаза отыз жылдан аспауы керек.
4. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша түпкiлiктi жаза қайта жасалған қылмыс үшiн тағайындалған жазадан да, соттың оның алдындағы үкiмi бойынша тағайындалған жазаның өтелмеген бөлiгiнен де артық болуы тиiс.
5. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша жаза тағайындау кезiнде жазалардың қосымша түрлерiн қосу осы Кодекстiң 58-бабында көзделген ережелер бойынша жүргiзiледi.

61-бап. Мерзiмдердi қосу кезiнде оларды белгiлеу тәртiбi

1. Қылмыстардың жиынтығы және үкiмдердiң жиынтығы бойынша жазаларды iшiнара немесе толық қосу кезiнде бас бостандығынан айырудың бiр күнiне:
а) абақтыда ұстаудың бір күні;
б) бас бостандығын шектеудiң екi күнi;
в) түзеу жұмыстарының немесе әскери қызмет бойынша шектеудiң үш күнi;
г) қоғамдық жұмыстарға тартудың төрт сағаты сәйкес келедi.
2. Айыппұл салу белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру, арнаулы, әскери немесе құрметтi атақтан, сыныптық шеннен, дипломатиялық дәрежеден, бiлiктiлiк сыныбынан және мемлекеттiк наградаларынан айыру, сондай-ақ мүлiктi тәркiлеу оларды бас бостандығын шектеумен, түзеу жұмыстарымен, бас бостандығынан айырумен қосқан кезде дербес орындалады.
Ескерту. 61-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

62-бап. Жаза мерзiмдерiн есептеу және жазаны есепке алу

1. Белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырудың, түзеу жұмыстарының, әскери қызмет бойынша шектеудiң, бас бостандығын шектеудiң, абақтыда ұстаудың, бас бостандығынан айырудың мерзiмi айлармен және жылдармен, ал қоғамдық жұмыстарға тартудың мерзiмi сағатпен есептеледi.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетiлген жазаларды ауыстыру немесе қосу кезiнде, сондай-ақ жазаны есепке алу кезiнде мерзiм күндермен есептелуi мүмкiн.
3. Үкiм заңды күшiне енгенге дейiн қамауда ұстау бас бостандығынан айыру, абақтыда ұстау түрiндегi жаза мерзiмiнiң бiр күнiне бiр күн есебiмен, бас бостандығын шектеу түрiнде ұстауға - екi күнге бiр күн, түзеу жұмыстары мен әскери қызмет бойынша шектеуге - үш күнге бiр күн, ал қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазалау мерзiмiне - қоғамдық жұмыстардың төрт сағаты қамауға ұсталған бiр күн есебiмен есептеледi.
3-1. Үкiм заңды күшiне енгенге дейiн үйде қамауда ұстау уақыты бас бостандығынан айыру, абақтыда ұстау түрiндегi жаза мерзiмiнiң бiр күнiне екi күн, бас бостандығын шектеу түрiнде ұстауға - бiр күнге бiр күн, түзеу жұмыстары мен әскери қызмет бойынша шектеуге - екi күнге бiр күн, ал қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазалау мерзiмiне - қоғамдық жұмыстардың екi сағаты үйде қамауда ұстаудың бiр күнi есебiмен есептеледi.
4. Сот үкiмi заңды күшiне енгенге дейiн адамды қамауда ұстау уақыты мен Қазақстан Республикасы шегiнен тыс жерлерде жасалған қылмыс үшiн сот үкiмiмен тағайындалған бас бостандығынан айыру жазасын өтеу уақыты адам осы Кодекстiң 8-бабының негiзiнде ұстап берiлген жағдайда бiр күнге бiр күн есебiмен есептеледi.
5. Сот қарағанға дейiн қамауда ұсталған сотталушы адамға айыппұл, белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жазаны тағайындау кезiнде сот қамауда ұсталған мерзiмдi ескере отырып, тағайындалған жазаны жеңiлдетедi немесе оны осы жазаны өтеуден толық босатады.
6. Қылмыс жасалғаннан кейiн психикалық аурумен науқастанған адамға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары қолданылған уақыт жаза мерзiмiне есептеледi.
Ескерту. 62-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2004.12.09 N 10, 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

63-бап. Шартты түрде соттау

1. Егер түзеу жұмыстары, әскери қызмет бойынша шектеу, бас бостандығынан айыру жазасын тағайындағанда сот сотталған адамның жазаны өтемей түзелуi мүмкiн деген қорытындыға келсе, ол тағайындалған жазаны шартты деп санауға қаулы шығарады.
2. Шартты түрде соттау қолданылған жағдайда сот жасалған қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауiптiлiк дәрежесiн, айыптының жеке басын, соның iшiнде жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн және ауырлататын мән-жайларды ескередi.
3. Шартты түрде соттау тағайындалған кезде сот сотталған адам мiнез-құлқымен өзiнiң түзелгенiн дәлелдеуге тиiс сынақ мерзiмiн белгiлейдi. Сынақ мерзiмi бiр жылдан үш жылға дейiнгi, ал кәмелетке толмағандарға алты айдан бір жылға дейінгі ұзақтықта тағайындалады.
Шартты түрде сотталғандағы сынақ мерзімі кезеңінде ауыр емес немесе орташа ауыр қылмысты қайталап жасаған кезде де кәмелетке толмағандарға шартты түрде соттау қолданылуы мүмкін.
4. Шартты түрде соттау кезiнде шектеулердің және жазаның мүлiктi тәркiлеуден басқа қосымша түрлерi қолданылуы мүмкiн.
4-1. Шартты түрде соттау кезінде кәмелетке толмаған балаға осы Кодекстің 82-бабында көзделген тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шаралары тағайындалуы мүмкін.
5. Күші жойылды - ҚР 2002.12.21 N 363 Заңымен.
5-1. Сот шартты түрде соттауды тағайындағанда пробациялық бақылауды белгілейді және сотталған адамға белгілі бір міндеттерді орындауды: шартты түрде сотталған адамның жүріс-тұрысын бақылауды жүзеге асыратын мамандандырылған мемлекеттік органға хабарламай тұрақты тұрғылықты жерін, жұмыс, оқу орнын өзгертпеуді, белгілі бір орындарға бармауды, маскүнемдіктен, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан, венерологиялық аурудан немесе АИТВ/ЖИТС-тен емделу курсынан өтуді, отбасына материалдық қолдауды жүзеге асыруды жүктейді. Сот шартты түрде сотталған адамға оның түзелуіне ықпал ететін өзге де міндеттерді жүктей алады.
6. Шартты түрде сотталған адамның мiнез-құлқын бақылауды оған уәкiлдiк берiлген мамандандырылған мемлекеттiк орган, ал әскери қызметшiлер жөнiнде әскери бөлiмдер мен мекемелердiң командованиесi жүзеге асырады.
7. Күші жойылды - ҚР 2002.12.21 N 363 Заңымен.
8. Қылмыстардың қауiптi немесе аса қауiптi түрде қайталануы кезінде не адамды ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) құрамында жасалған қылмыс үшін соттаған кезде адамдарға шартты түрде соттау қолданылмайды.
Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2007.01.08 N 210, 2009.07.10 N 177-IV, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.02.15 N 556-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

64-бап. Шартты түрде соттаудың күшiн жою немесе сынақ
мерзiмiн ұзарту

1. Егер шартты түрде сотталушы сынақ мерзiмi өткенге дейiн өзiнiң түзелгенiн дәлелдесе, шартты түрде сотталушының мiнез-құлқына бақылау жасауды жүзеге асыратын органның ұсынысы бойынша сот шартты түрде сотталудың күшiн жою және сотталған адамнан соттылықты алып тастау туралы қаулы ете алады. Бұл орайда шартты түрде сотталудың белгiленген сынақ мерзiмiнiң кем дегенде жартысы өткен соң күшi жойылуы мүмкiн.
2. Егер шартты түрде сотталған адам өзiне сол үшiн әкiмшiлiк жаза қолданылған, қоғамдық тәртіп пен имандылыққа, кәмелетке толмағандардың құқықтарына, жеке тұлғаға қол сұғатын және отбасылық-тұрмыстық қарым-қатынастар саласында әкімшілік құқық бұзушылық жасаса, электрондық бақылау құралдарын қасақана зақымдаса (бүлдірсе), сондай-ақ дәлелсіз себептермен тіркелуге келмеген, шартты түрде сотталған адамның жүріс-тұрысына бақылауды жүзеге асыратын органның рұқсатынсыз тұрғылықты жерін ауыстырған жағдайда, сондай-ақ сотталған адамға сот жүктеген міндеттерді орындамаған жағдайда, сот осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетілген органның ұсынымы бойынша сынақ мерзiмiн ұзартып, күшейтілген, бiрақ бiр жылдан аспайтын пробациялық бақылау белгілей алады.
3. Шартты түрде сотталған адам осы баптың екінші бөлігінде көрсетілген құқық бұзушылықтарды сынақ мерзімі ішінде қайталап жасаған, сондай-ақ заңды талапқа бағынбаған, сол сияқты шартты түрде сотталған адамның жүріс-тұрысына бақылауды жүзеге асыратын орган қызметкерлерін қорлаған не оларға қатысты зорлық-зомбылық іс-әрекеттерін жасаймын деп қорқытқан жағдайда не егер шартты түрде сотталған адам бақылаудан жасырынса, сот осы баптың бірінші бөлігінде көрсетілген органның ұсынымы бойынша шартты түрде соттаудың күшін жою және сот үкімімен тағайындалған жазаны орындау туралы қаулы шығарады.
4. Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзiмi iшiнде абайсызда қылмыс жасаған не ауыр емес қасақана қылмыс, ал шартты түрде сотталған кәмелетке толмаған адам ауыр емес, орташа ауыр қылмыс жасаған жағдайда шартты түрде соттаудың күшiн жою немесе оны сақтау туралы мәселенi сот жаңа қылмыс үшiн жаза тағайындалған кезде шешедi.
5. Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзiмi iшiнде – орташа ауыр қасақана қылмыс, ауыр немесе аса ауыр қылмыс, ал кәмелетке толмаған адам ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған жағдайда сот шартты түрде сотталудың күшiн жойып, оған осы Кодекстiң 60-бабында көзделген ережелер бойынша жаза тағайындайды. Осы баптың төртiншi бөлiгiнде көзделген жағдайларда да жаза осы ережелер бойынша тағайындалады.
Ескерту. 64-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.02.15 N 556-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бөлім
Қылмыстық жауаптылықтан және жазалаудан босату

65-бап. Шын өкiнуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан
босату

1. Бiрiншi рет кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған адам, егер ол қылмыс жасағаннан кейiн айыбын мойындап өз еркiмен келсе немесе қылмысты ашуға жәрдемдессе, немесе қылмыс келтiрген зиянды өзгеше түрде қалпына келтiрсе, қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
2. Жеке адамға қарсы ауыр немесе аса ауыр қылмысты қоспағанда, қылмыс жасаған адам, егер ол ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) жасаған қылмыстарды болғызбауға, ашуға немесе тергеуге, ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) жасаған қылмыстарға басқа да қатысушыларды әшкерелеуге белсендi түрде жәрдемдессе, қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiгiнде көзделген жағдайлар болған кезде басқа санаттағы қылмыс жасаған адам тек осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында арнайы көзделген реттерде ғана қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
Ескерту. 65-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

66-бап. Қажеттi қорғану шегiнен асқан кезде қылмыстық
жауаптылықтан босату

Қоғамдық қауiптi қылмыстан болған үрейлену, қорқу немесе сасқалақтау салдарынан, сондай-ақ тұтқиылдан шабуылдау салдарынан қажеттi қорғану шегiнен асқан адамды сот iстiң мән-жайын ескере отырып, қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн.
Ескерту. 66-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

67-бап. Татуласуға байланысты қылмыстық жауаптылықтан
босату

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Ауыр емес қылмыс жасаған немесе адамның қайтыс болуымен немесе оның денсаулығына ауыр зиян келтiрумен байланысты емес орташа ауыр қылмысты бiрiншi рет жасаған адам, егер ол жәбiрленушiмен, арыз берушiмен татуласса, оның ішінде медиация тәртібімен татуласса және келтiрiлген зиянның есесiн толтырса, қылмыстық жауаптылықтан босатуға жатады.
2. Орташа ауыр қылмыс жасаған адам, егер ол жәбiрленушiмен, арыз берушiмен татуласса, оның ішінде медиация тәртібімен татуласса және жәбiрленушiге, арыз берушiге келтiрiлген зиянның есесiн толтырса, қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
3. Адамның қайтыс болуымен немесе денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты бірінші рет жасаған кәмелетке толмаған баланы, егер ол жәбірленушімен татуласса және келтірілген зиянның есесін толтырса, сот қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкін. Бұл ретте оған осы Кодекстің 82-бабында көзделген тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шаралары қолданылады.
4. Қылмыс қоғам мен мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне зиян келтірген жағдайларда осы баптың бірінші немесе екінші бөлігінде көрсетілген адам шын ниетпен өкінсе және қоғам мен мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне келтірілген зиянның орнын толтырған болса, ол қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкін.
Осы баптың ережелері адам өліміне не екі және одан да көп адамның өліміне әкеп соққан, абайсызда қылмыстар жасаған, сыбайлас жемқорлық қылмыстар жасаған адамдарға қолданылмайды.
Ескерту. 67-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.12.21. N 363 Заңымен, өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.28 N 402-IV (2011.08.05 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 23.04.2014 N 200-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

68-бап. Жағдайдың өзгеруiне байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату

1. Қылмыс белгiлерi бар әрекет жасаған адамды, егер iстi сот қараған кезде жағдайдың өзгеруi салдарынан ол жасаған әрекет қоғамға қауiптi емес деп танылса, сот қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн.
2. Бiрiншi рет кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған адамды, егер ол адамның содан кейiнгi мүлтiксiз мiнез-құлқына байланысты iс сотта қаралған уақытта ол қоғамға қауiптi деп есептеле алмайтындығы белгiленсе, сот қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн.

69-бап. Ескiру мерзiмiнiң өтуiне байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату

1. Егер қылмыс жасалған күннен бастап мынадай мерзiмдер өтсе, адам қылмыстық жауаптылықтан босатылады:
а) кiшiгiрім қылмыс жасағаннан кейiн екi жыл;
б) орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейiн бес жыл;
в) ауыр қылмыс жасағаннан кейiн он бес жыл;
г) аса ауыр қылмыс жасағаннан кейiн жиырма жыл.
2. Ескiру мерзiмi қылмыс жасаған күннен бастап және сот үкiмi заңды күшiне енген кезге дейiн есептеледi.
3. Егер қылмыс жасаған адам тергеуден немесе соттан жалтарса, ескiру мерзiмiнiң өтуi тоқтатыла тұрады. Бұл жағдайда ескiру мерзiмiнiң өтуi адамның ұсталған немесе оның айыбын мойындап келген кезiнен бастап жаңартылады. Бұл орайда, егер қылмыс жасаған уақыттан берi ескiру мерзімі тоқтатылмаса және мынадай мерзімдер:
а) кішігірім ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейін он жыл;
б) орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейін он бес жыл;
в) ауыр қылмыс жасағаннан кейін жиырма жыл;
г) аса ауыр қылмыс жасағаннан кейін жиырма бес жыл өтсе, адам қылмыстық жауапқа тартылмауға тиіс.
4. Егер ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған адам осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған мерзiм өткенге дейiн жаңадан қасақана қылмыс жасаса, ескiру мерзiмi тоқтатылады. Мұндай реттерде ескiру мерзiмi жаңа қылмыс жасаған күннен қайта басталады. Ескiру мерзiмi өткенге дейiн адам тағы да қылмыс жасаған өзге реттерде әрбiр қылмыс бойынша ескiру мерзiмi дербес өтедi.
5. Осы Кодекс бойынша өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру тағайындалуы мүмкін қылмысты жасаған адамға талап қою мерзімін қолдану туралы мәселені сот шешеді. Егер сот талап қою мерзімінің бітуіне байланысты адамды қылмыстық жауаптылықтан босату мүмкін деп таппаса, өлім жазасы өмір бойына бас бостандығынан айырумен ауыстырылады, ал өмір бойына бас бостандығынан айыру жиырма бес жыл мерзімге бас бостандығынан айырумен ауыстырылады.
6. Бейбiтшiлiк пен адамзаттың қауiпсiздiгiне қарсы қылмыстар, террористік қылмыстар, сондай-ақ жеке адамға, мемлекеттің конституциялық құрылысы негіздеріне және қауіпсіздігіне қарсы, экономикалық қызмет саласында, қоғамдық қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпке қарсы аса ауыр қылмыстар жасаған адамдарға ескiру мерзiмi қолданылмайды.
Ескерту. 69-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.01.08 N 210, 2009.07.10 N 175-IV, 2010.04.08 № 266-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

70-бап. Жазаны өтеуден мерзiмiнен бұрын-шартты түрде
босату

1. Түзеу жұмыстарын, әскери қызмет бойынша шектеу, бас бостандығын шектеу немесе бас бостандығынан айыру жазасын өтеп жүрген және сот тағайындаған жазаны толық өтеудi қажет етпейтiн адамды сот құқық бұзбайтын мiнез-құлқы, еңбекке (оқуға) адал қарағаны, көркемөнерпаздар ұйымдарының жұмысына және тәрбиелiк iс-шараларға белсендi қатысқаны, қылмысымен келтiрген залалын өтеу жөнiнде шаралар қолданғаны үшiн сот тағайындаған жазадан шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатуы мүмкiн. Бұл орайда ол адам қосымша жаза түрiн өтеуден толық немесе iшiнара босатылуы мүмкiн.
2. Бас бостандығынан айыру түрінде жазасын өтеуден шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатылған адамдарға жазасының өтелмеген қалған бөлiгi iшiнде тiзбесi Қазақстан Республикасы Қылмыстық-атқару кодексiнiң 178-2-бабында белгiленетiн мiндеттер жүктеледi.
3. Жазадан шартты түрде-мерзiмiнен бұрын босату сотталған адам:
а) кiшiгiрiм және орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн тағайындалған жаза мерзiмiнiң кемiнде үштен бiрiн;
б) ауыр қылмысы үшiн тағайындалған жаза мерзiмiнiң кемiнде жартысын;
в) аса ауыр қылмысы үшiн тағайындалған жаза мерзiмiнiң кемiнде үштен екісiн;
г) осы Кодекстің 120-бабы үшінші бөлігінің в), д) тармақтарында, төртінші бөлігінде, 121-бабы үшінші бөлігінің в), г) тармақтарында, төртінші бөлігінде көзделген қылмысы үшін тағайындалған жаза мерзімінің кемінде төрттен үшін;
д) ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) құрамында жасалған қылмыс үшін тағайындалған жаза мерзімінің кемінде төрттен үшін іс жүзінде өтегеннен кейін ғана қолданылуы мүмкін.
4. Бас бостандығынан айыруға сотталушының нақты өтеу мерзiмi алты айдан кем болмауы керек.
5. Сот тағайындаған өмiр бойы бас бостандығынан айыру жазасын өтеп жүрген адам, егер сот ол бұл жазаны одан әрi өтеудi қажет етпейдi деп таныса және кемiнде жиырма бес жыл бас бостандығынан айыруды iс жүзiнде өтесе, мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатылуы мүмкiн.
6. Мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатылған адамның мiнез-құлқына бақылау жасауды босатылған адамның тұрғылықты жерi бойынша - iшкi iстер органдары, ал әскери қызметшiлер жөнiнде - әскери бөлiмдер мен мекемелердiң командованиесi жүзеге асырады.
7. Мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босату қолданылған адам, егер жазаның қалған өтелмеген бөлiгi iшiнде:
a) бiрнеше рет әкiмшiлiк құқық бұзушылық жасап, ол үшiн оған әкiмшiлiк жаза қолданылса немесе өзiне Қазақстан Республикасы Қылмыстық-атқару кодексiнiң 178-2-бабымен жүктелген және сот жүктеген мiндеттердi орындаудан әдейi жалтарса, шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатуды қолдану кезiнде сот осы баптың алтыншы бөлiгiнде аталған органдардың ұсынуы бойынша шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатудың күшiн жою және жазаның өтелмеген бөлiгiн орындау туралы қаулы ете алады;
б) қылмыс абайсызда жасалса, жаңа қылмысқа жаза тағайындау кезiнде мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатудың күшiн жою немесе оны сақтау туралы мәселенi сот шешедi;
в) қылмыс қасақана жасалса, сот оған осы Кодекстiң 60-бабында көзделген ережелер бойынша жаза тағайындайды. Егер сот мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатудың күшiн жойса, абайсызда қылмыс жасаған жағдайда да жаза осы ережелер бойынша тағайындалады.
8. Өлiм жазасы түрiндегi жаза кешiрiм жасау тәртiбi бойынша бас бостандығынан айырумен ауыстырылған, жазасын өтеу кезеңiнде қасақана қылмыс жасаған, террористік қылмыстар үшін сотталған адамға, сондай-ақ бұрын шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатылған адамға мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босату қолданылмайды.
Ескерту. 70-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2007.03.26 N 240, 2009.07.10 N 177-IV, 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

71-бап. Жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жаза
түрiмен ауыстыру

1. Кiшiгiрiм, орташа ауыр және ауыр қылмыс үшiн бас бостандығынан айыру жазасын өтеп жүрген адамға сот оның жазасын өтеу кезiндегi мiнез-құлқын ескере отырып, жазаның өтелмей қалған бөлiгiн оның жеңiл түрiмен ауыстыра алады. Бұл ретте, осы Кодекстің 122-бабының екінші, үшінші бөліктерінде, 124-бабының екінші, үшінші бөліктерінде көзделген қылмыстарды қоспағанда, адам жазаның қосымша түрін өтеуден толық немесе ішінара босатылуы мүмкін.
2. Жазаның өтелмеген бөлiгi, сотталған адам ауыр емес және орташа ауыр қылмыс жасағаны үшiн жаза мерзiмiнiң кем дегенде үштен бiр бөлiгiн, ауыр қылмысы үшiн немесе бас бостандығынан айыру түрiндегi жазаны өтеуден шартты түрде мерзiмiнен ерте босатылған және жазаның өтелмей қалған бөлiгi кезеңiнде жаңа қылмыс жасаған адам жаза мерзiмiнiң жартысын нақты өтегеннен кейiн жазаның неғұрлым жеңiл түрiмен ауыстырылуы мүмкiн.
Жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жаза түрiмен ауыстыру ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) құрамында қылмыс жасаған адамдарға қатысты қолданылмайды.
3. Жазаның өтелмеген бөлiгiн ауыстыру кезiнде сот осы Кодекстiң 39-бабында аталған жаза түрлерiне сәйкес, осы Кодексте әрбiр жаза түрi үшiн көзделген шекте жазаның кез келген неғұрлым жеңiл түрiн таңдап алуы мүмкiн.
4. Террористік қылмыстар үшін сотталған адамдарға жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру қолданылмайды.
Ескерту. 71-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

72-бап. Жүктi әйелдердiң және жас балалары бар әйелдер мен
жас балаларды жалғыз өзі тәрбиелейтін еркектердің
жазаны өтеуiн кейiнге қалдыру

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Сотталған жүкті әйелдердің жазаны өтеуін сот бір жылға дейін кейінге қалдыруы мүмкін. Жас балалары бар сотталған әйелдер мен жас балаларды жалғыз өзі тәрбиелейтін еркектердің жазасын орындауды сот бес жылға дейін, бірақ бала он төрт жасқа толғаннан асырмай кейінге қалдыруы мүмкін. Жеке адамға қарсы ауыр немесе аса ауыр қылмысы үшін бес жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыруға сотталған жүкті әйелдердің және жас балалары бар әйелдер мен жас балаларды жалғыз өзі тәрбиелейтін еркектердің жазаны өтеуі кейінге қалдырылмайды.
2. Егер осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған сотталған адам баладан бас тартса немесе баланы тәрбиелеуден жалтаруды жалғастырса, немесе сотталып, жазасын өтеу кейiнге қалдырылған адамды бақылауды жүзеге асыратын орган екi рет жазбаша түрде ескерту жасағаннан кейiн қоғамдық тәртiптi бұзса, сот сол органның ұсынысы бойынша жазаны өтеу мерзiмiн кейiнге қалдыруды тоқтатып, сотталған адамды сот үкiмiне сәйкес тағайындалған жерге жазасын өтеуге жiбере алады.
3. Жазаны өтеуін кейінге қалдыру мерзімі аяқталғаннан кейін немесе бала шетінеген жағдайда не жүктiлiгi үзiлген жағдайда сот сотталған адамның мiнез-құлқына қарай оны жазаны өтеуден босатуы немесе оны неғұрлым жеңiл жазамен ауыстыруы, немесе сотталған адамды жазаны өтеу үшiн тиiстi мекемеге жiберу туралы шешiм қабылдауы мүмкiн.
4. Егер сотталған адам жазаны өтеуден босату кезеңiнде жаңа қылмыс жасаса, сот оған осы Кодекстiң 60-бабында көзделген ережелер бойынша жаза тағайындайды.
Ескерту. 72-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2007.03.26 N 240, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

73-бап. Ауруға шалдығуына байланысты жазадан босату

1. Қылмыс жасағаннан кейiн оның өз iс-әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) iс жүзiндегi сипаты мен қоғамдық қауiптiлiгiн ұғыну не оған ие болу мүмкiндiгiнен айыратын психикасы бұзылу пайда болған адамды сот жазадан босатады, ал жазасын өтеп жүрген адамды сот оны одан әрi өтеуден босатады. Мұндай адамдарға сот осы Кодексте көзделген медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын тағайындауы мүмкiн.
2. Жазаны өтеуге кедергi жасайтын өзге де ауыр науқастан зардап шегуші адамды сот жазаны өтеуден босатуы мүмкiн немесе бұл жаза неғұрлым жеңiл жаза түрiмен ауыстырылуы мүмкiн. Бұл орайда жасалған қылмыстың ауырлығы, сотталған адамның жеке басы, науқасының сипаты және басқа мән-жайлар ескерiледi.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде аталған адамдар, егер осы Кодекстiң 69 және 75-баптарында көзделген ескiру мерзiмi өтпеген болса, олар сауыққан жағдайда қылмыстық жауапқа тартылып жазалануы мүмкiн.
4. Абақтыда ұстауға сотталған әскери қызметшiлер өздерiн әскери қызметке жарамсыз ететiн науқастануы жағдайында жазадан немесе жазасын одан әрi өтеуден босатылады. Оларға жазаның өтелмеген бөлiгi де неғұрлым жеңiл жаза түрiмен ауыстырылуы мүмкiн.
Ескерту. 73-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР-ның 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

74-бап. Төтенше мән-жайлардың салдарынан жазадан босату
мен жазаны өтеудi кейiнге қалдыру

1. Кiшiгiрiм және орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн сотталған адамды, егер жазаны өтеу өрт немесе кездейсоқ апат, отбасының еңбекке жарамды жалғыз мүшесiнiң ауыр науқастануы немесе қайтыс болуы немесе басқа да төтенше мән-жайлардың салдарынан сотталған адам немесе оның отбасы үшiн жазасын өтеуi аса ауыр зардапқа әкелiп соқтыруы мүмкiн болса, сот жазадан босатуы мүмкiн.
2. Террористік қылмыстар үшін сотталған адамдарды қоспағанда, ауыр немесе аса ауыр қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған адамның жазасын өтеуiн сот осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған негiздер болған жағдайда үш айға дейiн мерзiмге кейiнге қалдыра алады.
Ескерту. 74-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

75-бап. Айыптау үкiмiнiң ескiру мерзiмi өтуiне
байланысты жазаны өтеуден босату

1. Қылмысы үшiн сотталған адам, егер айыптау үкiмi оның заңды күшiне енген күнiнен бастап есептегенде, мынадай мерзiмдерде орындалмаған болса, жазаны өтеуден босатылады:
а) кiшiгiрiм ауырлықтағы қылмысы үшiн сотталғанда - үш жыл;
б) орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн сотталғанда - алты жыл;
в) ауыр қылмысы үшiн сотталғанда - он жыл;
г) аса ауыр қылмысы үшiн сотталғанда - он бес жыл.
2. Егер сотталған адам жазаны өтеуден жалтарса, ескiру мерзiмiнiң өтуi тоқтатыла тұрады. Бұл жағдайда ескiру мерзiмiнiң өтуi адам ұсталған немесе айыбын мойындап келген кезден басталады. Сотталған адамның жазаны өтеуден жалтаруы кезiне қарай өткен ескiру мерзiмi есептелуге тиiс. Бұл орайда айыптау үкiмi егер, оның шығарылған уақытынан бастап жиырма бес жыл өтсе және ескiру мерзiмi жаңа қылмыс жасау арқылы үзiлмеген болса, орындалмауы керек.
3. Егер адам осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған мерзiм өткенге дейiн жаңадан қасақана қылмыс жасаса, ескiру мерзiмi үзiледi. Мұндай жағдайда ескiру мерзiмiнiң өтуi жаңадан қылмыс жасаған күннен бастап қайта есептеледi.
4. Өлiм жазасына немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға сотталған адамға ескiру мерзiмiн қолдану туралы мәселенi сот шешедi. Егер сот ескiру мерзiмiн қолдану мүмкiн деп таппаса, өлiм жазасы өмiр бойы бас бостандығынан айыруға ауыстырылады, ал өмiр бойы бас бостандығынан айыру жиырма бес жыл мерзiмге бас бостандығынан айыруға ауыстырылады. Бейбiтшiлiк пен адамзаттың қауiпсiздiгiне қарсы қылмыстар, террористік қылмыстар, сондай-ақ жеке адамға, мемлекеттің конституциялық құрылысы негіздеріне және қауіпсіздігіне, экономикалық қызмет саласында, қоғамдық қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпке қарсы аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін сотталған адамдарға ескiру мерзiмi қолданылмайды.
Ескерту. 75-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.04.08 № 266-IV, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

76-бап. Рақымшылық немесе кешiрiм жасау актiсi негiзiнде
қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату

1. Рақымшылық жасау туралы актiнi адамдардың жеке айқындалмаған тобы жөнiнде Қазақстан Республикасының Парламентi шығарады.
2. Қылмыс жасаған адамдар рақымшылық жасау туралы актiнiң негiзiнде қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн. Қылмыс жасағаны үшiн сотталған адамдар жазадан босатылуы мүмкiн не оларға тағайындалған жаза қысқартылуы немесе жазаның неғұрлым жеңiл түрiмен ауыстырылуы мүмкiн, не мұндай адамдар жазаның қосымша түрiнен босатылуы мүмкiн. Жазасын өтеген немесе оны одан әрi өтеуден босатылған адамдардан рақымшылық жасау туралы актiмен соттылығы алынып тасталуы мүмкiн.
Ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасаған адамдарға, сондай-ақ қылмыстардың қауiптi немесе аса қауiптi қайталануы жағдайында жаза тағайындалған адамдарға рақымшылық жасау туралы акт қолданылмайды.
3. Белгiлi бiр жеке адамға ол жөнiнде айыптау үкiмi заңды күшiне енген жағдайда, сол сияқты шет мемлекет сотының үкімі бойынша тағайындалған жазаны Қазақстан Республикасының аумағында өтеп отырған не өтеген адамға кешiрiм жасау туралы актiнi Қазақстан Республикасының Президентi шығарады.
4. Қылмыс жасағаны үшiн сотталған адам кешiрiм жасау кезiнде жазаны одан әрi өтеуден босатылуы мүмкiн не оған тағайындалған жаза қысқартылуы немесе жазаның неғұрлым жеңiл түрiмен ауыстырылуы, не мұндай адам жазаның қосымша түрінен босатылуы мүмкiн. Жазасын өтеген немесе оны одан әрі өтеуден босатылған адамнан кешiрiм жасау актiсiмен соттылығы алынып тасталуы мүмкiн.
Ескерту. 76-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.01.08 N 210, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

77-бап. Соттылық

1. Қылмыс жасағаны үшiн сотталған адам соттың айыптау үкiмi заңды күшiне енген күннен бастап соттылықты жою немесе алып тастау кезiне дейiн сотты болған деп есептеледi. Осы Кодекске сәйкес соттылық қылмыстың қайталануын айқындау кезiнде және жаза тағайындау кезiнде ескерiледi.
2. Жазадан босатылған адам соттылығы жоқ деп танылады.
3. Соттылық:
а) шартты түрде сотталған адамдар жөнiнде - сынақ мерзiмi өтуi бойынша;
б) әскери қызмет бойынша шектеу немесе абақтыда ұстау түрiнде жазасын өтеген әскери қызметшiлер жөнiнде - iс жүзiнде жазаны өтеу бойынша;
в) бас бостандығынан айырумен салыстырғанда жазаның неғұрлым жеңiл түрiне сотталған адамдар жөнiнде - жазаны өтегеннен кейiн бiр жыл өтуi бойынша;
г) кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар жөнiнде - жазаны өтегеннен кейiн үш жыл өтуi бойынша;
д) ауыр қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар жөнiнде - жазаны өтегеннен кейiн алты жыл өтуi бойынша;
е) аса ауыр қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар жөнiнде - жазаны өтегеннен кейiн сегiз жыл өтуi бойынша жойылады.
4. Егер сотталған адам заңда белгiленген тәртiппен жазасын өтеуден мерзiмiнен бұрын босатылса немесе жазаның өтелмеген бөлiгi неғұрлым жеңiл жазамен ауыстырылса, онда соттылықты жою мерзiмi жазаның нақты өтелген мерзiмiн негiзге ала отырып, негiзгi және қосымша жаза түрлерiн өтеуден босатылған кезден бастап есептеледi.
4-1. Егер соттың үкімі бойынша адамға негізгі жазамен қатар қосымша жаза тағайындалса, онда соттылықтың жойылу мерзімі негізгі және қосымша жаза түрлерін өтеу кезінен бастап есептеледі.
4-2. Адам әртүрлі ауырлық дәрежесіне жататын қылмыстар үшін қылмыстардың жиынтығы бойынша немесе үкімдердің жиынтығы бойынша сотталған кезде соттылық әрбір қылмыс үшін жеке жойылады, бұл ретте жойылу мерзімі қылмыстардың жиынтығы немесе үкімдердің жиынтығы бойынша жазаны өтеу кезінен бастап есептеледі.
5. Егер сотталған адам жазаны өтегеннен кейiн өзiн мiнсiз ұстаса, сот оның өтiнiшi бойынша соттылықты жою мерзiмi өткенге дейiн одан соттылықты алып тастай алады.
Бұл норма ауыр немесе аса ауыр қылмыстары үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға, сондай-ақ қылмыстардың қауiптi немесе аса қауiптi қайталануы жағдайында жаза тағайындалған адамдарға қолданылмайды.
6. Егер сотталған адам соттылықты жою мерзiмi өткенге дейiн тағы да қылмыс жасаса, соттылықты жою мерзiмi тоқтатылады. Бiрiншi қылмыс бойынша соттылықты жою мерзiмi соңғы қылмысы үшiн негiзгi және қосымша жазаны iс жүзiнде өтегеннен кейiн қайта есептеледi. Бұл жағдайда адам екi қылмыстың ең ауыры үшiн соттылық мерзiмi өткенге дейiн олар үшiн сотталған деп есептеледi.
7. Соттылықты жою немесе алу соттылыққа байланысты барлық құқықтық зардаптардың күшiн жояды.
Ескерту. 77-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.01.08 N 210, 2009.07.10 N 177-IV, 2009.12.10 № 227-IV (2010 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

6-бөлім
Кәмелетке толмағандардың қылмыстық
жауаптылығы

78-бап. Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауаптылығы

1. Осы бөлімнің күшi қолданылатын кәмелетке толмағандар деп қылмыс жасаған кезге қарай жасы он төртке толған, бiрақ он сегiзге толмаған адамдар танылады.
2. Қылмыс жасаған кәмелетке толмағандарға жаза тағайындалуы мүмкiн не оларға тәрбиелiк әсерi бар мәжбүрлеу шаралары қолданылуы мүмкiн.
Ескерту. 78-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 Заңымен.

79-бап. Кәмелетке толмағандарға тағайындалатын жаза
түрлерi

1. Кәмелетке толмағандарға тағайындалатын жаза түрлерi:
а) айыппұл;
б) белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру;
в) қоғамдық жұмыстарға тарту;
г) түзеу жұмыстары;
г-1) бас бостандығын шектеу;
д) (алынып тасталды)
е) бас бостандығынан айыру болып табылады.
2. Айыппұл кәмелетке толмай сотталған адамның дербес табысы немесе өндiрiп алуға жарайтын мүлкi болған жағдайда ғана тағайындалады. Айыппұл оннан бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде тағайындалады.
3. Кәмелетке толмағандарға белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге тағайындалады.
4. Қоғамдық жұмыстарға тарту қырық сағаттан жүз алпыс сағатқа дейiнгi мерзiмге тағайындалады, ол кәмелетке толмаған адамның қолынан келетiн жұмысты орындауы болып табылады және ол оны оқудан немесе негiзгi жұмысынан бос уақытында атқарады. Он алты жасқа толмаған адамдардың бұл жаза түрiн орындауының ұзақтығы күнiне екi сағаттан, ал он алтыдан он сегiз жасқа дейiнгi адамдар үшiн күнiне үш сағаттан аспауы керек.
5. Түзеу жұмыстары сот үкiм шығарған кезде он алты жасқа жеткен кәмелетке толмаған адамдарға бiр жылға дейiнгi мерзiмге тағайындалады.
5-1. Кәмелетке толмағандарға бас бостандығын шектеу бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге тағайындалады.
6. (алынып тасталды)
7. Кәмелетке толмағандарға бас бостандығынан айыру он жылдан аспайтын, ал ауырлататын мән-жайларда кiсi өлтiргенi үшiн немесе қылмыстардың жиынтығы бойынша қылмыстардың бiреуi ауырлататын мән-жайларда кiсi өлтiргенi үшiн - он екi жылдан аспайтын мерзiмге тағайындалуы мүмкiн. Кішігірім ауырлықтағы қылмыс жасаған немесе орташа ауырлықтағы қылмысты бірінші рет жасаған кәмелетке толмағандарға бас бостандығынан айыру тағайындалмайды.
8. Кәмелетке толмай сотталған адамдар бас бостандығынан айыруды:
а) бас бостандығынан айыруға бiрiншi рет сотталған еркек жынысты кәмелетке толмағандар, сондай-ақ әйел жынысты кәмелетке толмағандар - жалпы режимдегi тәрбиелеу колонияларында;
б) бұрын бас бостандығынан айыру жазасын өтеген еркек жынысты кәмелетке толмағандар - күшейтiлген режимдегi тәрбиелеу колонияларында өтейдi.
9. Қоғамдық қауiптiлiк сипатына және дәрежесiне, кiнәлi адамның жеке басына және басқа да мән-жайларға қарай сот қабылданған шешiмнiң себебiн көрсете отырып, еркек жынысты кәмелетке толмай сотталған адамның бас бостандығынан айыруды жалпы режимдегi тәрбиелеу колониясында өтеуiн тағайындауы мүмкiн.
10. Сот жазаны орындаушы органға кәмелетке толмай сотталған адаммен қарым-қатынас кезiнде оның жеке басының белгiлi бiр ерекшелiктерiн ескеру туралы нұсқау беруi мүмкiн.
Ескерту. 79-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2002.12.21 N 363 , 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

80-бап. Кәмелетке толмаған адамға жаза тағайындау

1. Кәмелетке толмаған адамға жаза тағайындау кезiнде осы Кодекстiң 52-бабында көзделген мән-жайлардан басқа, оның өмiрi мен тәрбиесiнiң жағдайлары, психикалық даму деңгейi, жеке басының өзге де ерекшелiктерi, сондай-ақ оған жасы үлкен адамдардың ықпалы ескерiледi.
2. Кәмелетке толмаған жас жеңiлдететiн мән-жай ретiнде басқа да жеңiлдететiн және ауырлататын мән-жайлармен жиынтықта ескерiледi.

81-бап. Кәмелетке толмағандарды қылмыстық жауаптылықтан
және жазадан босату

1. Кiшiгiрiм ауырлықтағы қылмыс жасаған немесе бiрiншi рет орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған кәмелетке толмаған адамды, егер оны қылмыстық жауаптылыққа тартпай-ақ түзеуге болады деп белгiленсе, сот оны қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн. Бұл ретте оған осы Кодекстiң 82-бабында көзделген тәрбиелiк әсерi бар мәжбүрлеу шаралары қолданылуы мүмкiн.
2. Кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаны үшiн бiрiншi рет сотталған кәмелетке толмаған адамды, егер оны түзеуге осы Кодекстiң 82-бабында көзделген тәрбиелiк әсерi бар мәжбүрлеу шараларын қолдану жолымен қол жеткiзуге болады деп танылса, сот оны жазадан босатуы мүмкiн.
3. Адамның қайтыс болуымен немесе денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты бірінші рет жасаған кәмелетке толмаған баланы сот осы Кодекстің 67-бабының үшінші бөлігінде көзделген жағдайларда қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкін.
Ескерту. 81-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

82-бап. Тәрбиелiк әсерi бар мәжбүрлеу шаралары

1. Сот кәмелетке толмаған адамға тәрбиелiк әсерi бар мынадай мәжбүрлеу шараларын тағайындауы мүмкiн:
а) ескерту;
б) ата-аналарының немесе олардың орнындағы адамдардың не мамандандырылған мемлекеттiк органның қадағалауына беру;
в) келтiрiлген зиянды қалпына келтiру мiндетiн жүктеу;
г) бос уақытын шектеу және кәмелетке толмаған адамның жүрiс-тұрысына ерекше талаптар белгiлеу;
д) ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымына орналастыру;
е) жәбірленушіден кешірім сұрау міндеттемесін жүктеу.
2. Кәмелетке толмаған адамға бiр мезгiлде тәрбиелiк әсерi бар бiрнеше тәрбиелеу шаралары тағайындалуы мүмкiн.
Ескерту. 82-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

83-бап. Тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шараларының мазмұны
және оларды қолдану мерзімдері

Ескерту. 83-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Ескерту кәмелетке толмаған адамға оның әрекетiмен келтiрiлген зиянды түсiндiруден және осы Кодексте көзделген қылмыстарды қайталап жасаудың зардаптарын түсiндiруден тұрады.
2. Қадағалауға беру ата-аналарына немесе олардың орнындағы адамдарға не мамандандырылған мемлекеттiк органға кәмелетке толмаған адамға тәрбиелiк әсер ету және оның мiнез-құлқын бақылау жөнiнде мiндеттер жүктеуден тұрады.
3. Келтiрiлген зиянды қалпына келтiру мiндетi кәмелетке толмаған адамның мүлiктiк жағдайын және оның тиістi еңбек дағдысы болуын есепке ала отырып жүктеледi.
4. Кәмелетке толмаған адамның бос уақытын шектеу және оның жүрiс-тұрысына ерекше талаптар белгiлеу, белгiлi бiр орындарға баруға, бос уақыттың белгiлi бiр нысанын, оның iшiнде механикалық көлiк құрамын басқаруға байланысты нысанын пайдалануға тыйым салуды, тәулiктiң белгiлi бiр уақытынан кейiн үйден тыс жерде болуын, мамандандырылған мемлекеттiк органның рұқсатынсыз басқа жерлерге баруын шектеудi көздеуi мүмкiн. Кәмелетке толмаған адамға бiлiм беру мекемесiне қайта оралу, оқуын жалғастыру немесе аяқтау, не мамандандырылған мемлекеттiк органның көмегiмен жұмысқа орналасу талабы да қойылуы мүмкiн. Осы тiзбе толық болып табылмайды.
5. Алты айдан екі жылға дейінгі мерзімге ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымына орналастыруды сот орташа ауырлықтағы немесе ауыр қылмысты қасақана жасаған кәмелетке толмаған адамға тағайындауы мүмкін. Аталған ұйымдарда болу адамның кәмелетке толуына байланысты, сондай-ақ түзетудi қамтамасыз етушi мамандандырылған мемлекеттiк органның қорытындысы негiзiнде сот кәмелетке толмаған адам өзiнiң түзелуi үшiн бұдан әрi бұл шараны қолдануды қажет етпейдi деген тұжырымға келсе, мерзiмнен бұрын тоқтатылуы мүмкiн.
6. Ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарында болуды осы баптың бесiншi бөлiгiнде көзделген мерзiм бiткеннен кейiн ұзартуға тек кәмелетке толмаған адамның жалпы бiлiм беретiн немесе кәсiптiк даярлығын аяқтауы қажет болған жағдайда ғана жол берiледi, бiрақ ол кәмелетке толғанға дейiнгiсiнен аспауы керек.
7. Кәмелетке толмағандардың ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарында болуының тәртібі мен шарттары Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалады.
8. Кәмелетке толмаған бала келтірген зияны үшін жәбірленушіден өзі кешірім сұрайды.
9. Осы Кодекстің 82-бабы бірінші бөлігінің б) және г) тармақтарында көзделген тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шараларын қолдану мерзімі кішігірім ауырлықтағы қылмыс жасаған кезде ұзақтығы – алты айдан бір жылға дейін, орташа ауыр қылмыс жасаған кезде – бір жылдан екі жылға дейін және ауыр қылмыс жасаған кезде екі жылдан үш жылға дейін белгіленеді.
10. Кәмелетке толмаған бала тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шараларын жүйелі түрде орындамаған жағдайда, егер осы Кодекстің 69-бабының 1-бөлігінде белгіленген ескіру мерзімі өтпесе, мамандандырылған мемлекеттік органның ұсынысы бойынша сот бұл шараның күшін жояды және материалдар кәмелетке толмаған баланы қылмыстық жауаптылыққа тарту үшін жіберіледі.
Ескерту. 83-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

84-бап. Кәмелетке толмағандарды жазаны өтеуден шартты
түрде мерзiмiнен бұрын босату

Жазаны өтеуден шартты түрде мерзiмiнен бұрын босату кәмелетке толмаған жаста қылмыс жасап бас бостандығынан айыруға, бас бостандығын шектеуге немесе түзету жұмыстарына сотталған адамдарға:
а) кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн сот тағайындаған жаза мерзiмiнiң кемiнде төрттен бiрiн;
б) ауыр қылмысы үшiн сот тағайындаған жазаның кемiнде үштен бiрiн; <*>
в) адам өмiрiне қол сұғумен ұштаспаған аса ауыр қылмысы үшiн сот тағайындаған жаза мерзiмiнiң кемiнде жартысын;
г) адам өмiрiне қол сұғумен ұштасқан аса ауыр қылмысы үшiн сот тағайындаған жазаның кемiнде үштен екiсiн нақты өтегеннен кейiн қолданылуы мүмкiн.
Ескерту. 84-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

85-бап. Ескiру мерзiмi

Осы Кодекстiң 69 және 75-баптарында көзделген ескiру мерзiмi кәмелетке толмағандарды қылмыстық жауаптылықтан немесе оның жазасын өтеуiнен босату кезiнде тең жартысына қысқартылады.

86-бап. Соттылықты жою мерзiмдерi

Он сегiз жасқа толғанға дейiн қылмыс жасаған адамдар үшiн осы Кодекстiң 77-бабында көзделген соттылықты жою мерзiмдерi қысқартылады және тиiсiнше:
а) бас бостандығынан айыруға қарағанда жазаның неғұрлым жеңiл түрлерiн өтегеннен кейiн төрт айға;
б) кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруды өтегеннен кейiн бiр жылға;
в) ауыр және аса ауыр қылмысы үшiн бас бостандығынан айыруды өтегеннен кейiн үш жылға тең болады.

87-бап. Осы бөлiмнiң ережелерiн он сегiз бен жиырма
бір жас аралығындағы адамдарға қолдану

Ескерту. 87-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Он сегiз бен жиырма бір жас аралығындағы қылмыс жасаған адамдарға жасаған әрекетiнiң сипатын және жеке басын ескере отырып, сот ерекше жағдайларда, оларға ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарына орналастыруды қоспағанда, осы бөлiмнiң ережелерiн қолдана алады.
Ескерту. 87-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бөлім
Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу
шаралары

88-бап. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын
қолдану негiздерi

1. Сот медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын:
а) есi дұрыс емес жағдайда осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi баптарда көзделген әрекеттердi жасаған;
б) қылмыс жасағаннан кейiн психикасы жазаны тағайындау немесе орындау мүмкiн емес болып бұзылған;
в) қылмыс жасаған және есiнiң дұрыстығын жоққа шығармайтын психикасының бұзылуынан зардап шегетiн;
г) қылмыс жасаған және алкоголизмнен немесе нашақорлықтан не уытқұмарлықтан емдеуге мұқтаж деп танылған адамдарға тағайындауы мүмкiн.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған адамдарға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары психикасының бұзылуы бұл адамдардың өзге елеулi зиян келтiру мүмкiндiгiне не өзiне немесе басқа адамдарға қауiп төндiруiне байланысты жағдайларда ғана тағайындалады.
3. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын орындаудың тәртiбi Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқарушылық кодексiмен және денсаулық сақтау саласындағы заңнамасымен белгiленедi. P950514
4. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған және өзiнiң психикалық жағдайы бойынша қауiп келтiрмейтiн адамдар жөнiнде сот бұл адамдарды емдеу немесе Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасында көзделген тәртiппен психиатриялық-неврологиялық ұйымдарға жiберу туралы мәселенi шешу үшiн денсаулық сақтау органдарына қажеттi материалдар жiбере алады.
Ескерту. 88-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

89-бап. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын
қолдану мақсаттары

Осы Кодекстiң 88-бабының бiрiншi бөлiгiнде аталған адамдарды емдеу немесе олардың психикалық жағдайын жақсарту, сондай-ақ олардың осы Кодекстiң Ерекше бөлiмiндегi баптарда көзделген жаңа әрекеттердi жасауын болғызбау медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолданудың мақсаттары болып табылады.

90-бап. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының
түрлерi

1. Сот медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының:
а) емханалық мәжбүрлеп қадағалау және психиатрда емделу;
б) жалпы үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу;
в) мамандандырылған үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу;
г) интенсивтi қадағаланатын мамандандырылған үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу түрлерiн тағайындауы мүмкiн.
2. Есi дұрыс күйiнде жасалған қылмысы үшiн сотталған, бiрақ алкоголизмнен, нашақорлықтан (уытқұмарлықтан) емдеудi не психикасының есi дұрыстығын жоққа шығармайтындай бұзылуынан емдеудi қажет ететiн адамдарға сот жазамен бiрге емханалық мәжбүрлеп қадағалау және психиатрда емдеу түрiнде медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын тағайындауы мүмкiн.

91-бап. Емханалық мәжбүрлеп қадағалау және психиатрда
емдеу

Егер адам өзiнiң психикалық жай-күйi бойынша психиатриялық стационарға орналастырып емдеудi қажет етпесе, осы Кодекстiң 88-бабында көзделген негiздер болған жағдайда емханалық мәжбүрлеп қадағалау және психиатрда емдеу тағайындалуы мүмкiн.

92-бап. Психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу

1. Егер адамның психикасының бұзылу сипаты тек психиатриялық стационарда ғана жүзеге асырыла алатын емдеудiң, күтудiң, ұстаудың және қадағалаудың шарттарын талап ететiн болса, осы Кодекстiң 88-бабында көзделген негiздер болған жағдайда психиатриялық стационарда осындай мәжбүрлеп емдеу тағайындалуы мүмкiн.
2. Жалпы үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу өзiнiң психикалық жай-күйi мен жасаған қоғамдық қауiптi әрекетiнiң сипаты бойынша стационарлық емдеу мен қадағалауды қажет ететiн, бiрақ интенсивтi қадағалауды қажет етпейтiн адамға тағайындалуы мүмкiн.
3. Мамандандырылған үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу өзiнiң психикалық жай-күйi мен жасаған қоғамдық қауіпті әрекетiнiң сипаты бойынша тұрақты қадағалауды талап ететiн адамға тағайындалуы мүмкiн.
4. Интенсивтi қадағалайтын мамандандырылған үлгiдегi психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу өзiнiң психикалық жай-күйi мен жасаған қоғамдық қауiптi әрекетiнiң сипаты бойынша өзiне немесе басқа адамдарға айрықша қауiптi болған тұрақты және интенсивтi қадағалауды талап ететiн адамға тағайындалуы мүмкiн.

93-бап. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын
ұзарту, өзгерту және тоқтату

1. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын ұзартуды, өзгертудi және тоқтатуды психиатр-дәрiгерлер комиссиясының қорытындысы негiзiнде мәжбүрлеп емдеудi жүзеге асыратын мекеме әкiмшiлiгiнiң ұсынуы бойынша сот белгiлейдi.
2. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасы белгiленген адам сотқа осындай шараны тоқтату туралы немесе өзгерту туралы ұсыныс енгiзу үшiн негiздердiң бар екенi жөнiндегi мәселенi шешу үшiн кемiнде алты айда бiр рет психиатр-дәрiгерлер комиссиясында куәландырылып отыруға тиiс. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасын қолдануды тоқтату немесе өзгерту үшiн негiздер болмаған кезде мәжбүрлеп емдеудi жүзеге асыратын мекеменiң әкiмшiлiгi мәжбүрлеп емдеудi ұзарту үшiн сотқа қорытынды бередi. Мәжбүрлеп емдеудi бiрiншi ұзарту емдеу басталған кезден бастап алты ай өткеннен кейiн жүргiзiлуi мүмкiн, мәжбүрлеп емдеудi одан кейiн ұзарту жыл сайын жүргiзiледi.
3. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасын өзгертудi немесе тоқтатуды адамның психикалық жай-күйi өзгерiп, бұрын тағайындалған шараны қолдану қажет болмай қалған немесе медициналық сипаттағы өзге мәжбүрлеу шарасын тағайындау қажет болған жағдайда сот жүзеге асырады.
4. Психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеудi қолдану тоқтатылған жағдайда сот мәжбүрлеп емдеуде болған адам жөнiнде қажеттi материалдарды оны емдеу немесе психиатриялық-неврологиялық ұйымға жiберу туралы мәселенi Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасында көзделген тәртiппен шешу үшiн денсаулық сақтау органдарына беруi мүмкiн.
Ескерту. 93-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

94-бап. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын
қолданғаннан кейiн жаза тағайындау

1. Қылмыс жасағаннан кейiн немесе жазасын өтеу кезiнде өз iс-әрекетi үшiн өзiне есеп беру немесе оларға ие болу мүмкiндiгiнен айыратын психикалық аурумен науқастанған адамға, егер ескiру мерзiмi өтпесе немесе оны қылмыстық жауаптылық пен жазадан босатуға негiз болмаса, ол сауыққаннан кейiн сот жаза қолдана алады.
2. Психикасы қылмыс жасағаннан кейiн бұзылған адам емделген жағдайда жаза тағайындау немесе оны жаңарту кезiнде адамға психиатриялық стационарда мәжбүрлеп емдеу қолданылған уақыт психиатриялық стационарда болған бiр күнi бас бостандығынан айырудың бiр күнi есебiмен жазалау мерзiмiне есептеледi.

95-бап. Жазаны орындауға қосылған медициналық сипаттағы
мәжбүрлеу шаралары

1. Осы Кодекстiң 88-бабының бiрiншi бөлiгiнің в) тармағында көзделген жағдайда медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасы - бас бостандығынан айыру орнында, ал сотталған адам жөнiндегi өзге де жаза түрлерi амбулаториялық-психиатриялық көмек көрсететiн денсаулық сақтау ұйымдарында орындалады.
1-1. Осы Кодекстiң 88-бабының бiрiншi бөлiгiнің г) тармағында көзделген жағдайда медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары – бас бостандығынан айыру орнында, ал өзге жазалау түрлеріне сотталғандарға қатысты денсаулық сақтау ұйымдарында орындалады.
2. Сотталған адамның стационарлық емдеудi талап ететiн психиатриялық жай-күйi өзгерген кезде сотталған адамды психиатриялық стационарға немесе өзге де емдеу мекемесiне орналастыру Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңдарында көзделген тәртiп пен негiздер бойынша жүргiзiледi.
3. Аталған мекемелерде болған уақыт жазаны өтеу мерзiмiне есептеледi. Сотталған адамның аталған мекемелерде одан әрi емделуi қажет болмай қалған кезде көшiрме Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңдарында көзделген тәртiп бойынша жасалады.
4. Жазаны орындауға қосылған медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасының қолдануын тоқтатуды жазаны орындаушы органның ұсынуы бойынша психиатр-дәрiгерлер комиссиясының қорытындысы негiзiнде сот жүргiзедi.
Ескерту. 95-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

ЕРЕКШЕ БӨЛIМ

1-тарау. Жеке адамға қарсы қылмыс

96-бап. Адам өлтiру

1. Адам өлтіру, яғни басқа адамға құқыққа қарсы қасақана қаза келтiру -
алты жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адам өлтіру:
а) екi немесе одан көп адамдарды;
б) осы адамның қызметтiк iс-әрекетiн жүзеге асыруына не кәсiби немесе қоғамдық борышын орындауына байланысты адамды немесе оның жақындарын;
в) дәрменсiз жағдайда екендiгi айыпкерге белгiлi адамды, сол сияқты адамды ұрлаумен ұштасқан;
г) жүктi екендiгi айыпкерге белгiлi әйелдi;
д) аса қатыгездiкпен жасалған;
е) көптеген адамдардың өмiрiне қауiптi тәсiлмен жасалған;
ж) адамдар тобы, алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;
з) пайда табу мақсатымен, сол сияқты жалданып не қарақшылықпен, қорқытып алушылықпен не бандитизммен ұштасқан;
и) бұзақылық ниетпен;
к) басқа қылмысты жасыру немесе оны жасауды жеңiлдету мақсатымен жасалған, сол сияқты зорлауға немесе жыныстық қатынас сипатындағы күш қолдану әрекеттерiмен ұштасқан;
л) әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк, дiни өшпендiлiк немесе араздық не қанды кек себебi бойынша;
м) жәбiрленушiнiң мүшелерiн немесе тінiн пайдалану мақсатымен жасалған;
н) бірнеше рет жасалған адам өлтіру;
о) кәмелетке толмағандығы белгілі баланы өлтіру;
п) ұйымдасқан топпен адам өлтіру –
мүлкiн тәркiлеу арқылы немесе онсыз он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не мүлкiн тәркiлеу арқылы немесе онсыз өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 96-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.07.10 N 175-IV, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

97-бап. Жаңа туған сәбидi анасының өлтiруi

Анасының өзiнiң жаңа туған сәбиiн туып жатқан кезiнде, сол сияқты одан кейiнгi кезеңде психикасын бұзатын жағдайда немесе есiнiң дұрыстығын жоққа шығармайтын психикасы бұзылуы жағдайында өлтiруi -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

98-бап. Жан күйзелiсi жағдайында болған адам өлтiру

1. Жәбiрленушiнiң күш қолдануынан, қорлауынан немесе ауыр балағаттауынан не өзге де заңға қарсы немесе моральға жат iс-әрекетiнен (әрекетсiздiгiнен) болған кенет пайда болған жан күйзелiсi (аффект) жағдайында, сонымен бiрдей жәбiрленушiнiң жүйелi түрдегi заңға қарсы немесе моральға жат мiнез-құлқына байланысты туындаған ұзаққа созылған психиканы бұзатын жай-күйде адам өлтiру -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған мән-жайлар кезiнде жасалған екi немесе одан да көп адамды өлтiру -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 98-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

99-бап. Қажеттi қорғаныс шегiнен шығу кезiнде жасалған
кiсi өлтіру

Қажеттi қорғаныс шегiнен шығу кезiнде жасалған кiсi өлтiру -
екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

100-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстау үшiн қажеттi
шаралардың шегiнен шығу кезiнде жасалған кiсi
өлтiру

Қылмыс жасаған адамды ұстау үшiн қажеттi шаралардың шегiнен шығу кезiнде жасалған кiсi өлтiру -
үш жылға дейiн мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

101-бап. Абайсызда кiсi өлтiру

1. Абайсызда кiсi өлтiру -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда екi немесе одан көп адамды өлтiру -
бес жылға дейiн мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

102-бап. Өзiн-өзi өлтiруге дейiн жеткiзу

1. Адамды өзiн-өзi өлтiруге жеткiзу немесе жәбiрленушiнi қорқыту, оған қатыгездiкпен қарау немесе оның адамдық қасиетiн ұдайы қорлау жолымен өзiн-өзi өлтiруге баруға дейiн жеткiзу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Кiнәлi адамға материалдық немесе өзге де тәуелдiлiктегi адамға қатысты жасалған дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

103-бап. Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiру

1. Адамның өмiрiне қауiптi немесе көруден, тiлден, естуден қандай да болсын органнан айрылуға немесе органның қызметiн жоғалтуға немесе бет-әлпетiнiң қалпына келтiргiсiз бұзылуына әкеп соққан денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiру, сондай-ақ өмiрге қауiптi немесе еңбек қабiлетiнiң кемiнде үштен бiрiн тұрақты түрде жоғалтуға ұштасқан немесе кiнәлiге мәлiм кәсiби еңбек қабiлетiн немесе түсiк тастауға, психикасын бұзуға, есiрткiмен немесе уытты умен ауыруға душар еткен денсаулықтың бұзылуын тудырған денсаулыққа өзге зиян келтiрген қасақана ауыр зиян келтiру -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
б) адамның қызметтiк жұмысын немесе кәсiптiк немесе қоғамдық борышын орындауға байланысты оған немесе оның жақындарына қатысты;
в) кiнәлiге дәрменсiз күйде екенi белгiлi, сонымен бiрдей адамды ұрлауға немесе кепiлге алуға ұштасқан адамға қатысты;
г) аса қатыгездiкпен;
д) алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
е) жалдау бойынша;
ж) бұзақылық ниетпен;
з) әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк, дiни өшпендiлiк немесе араздық тұрғысында;
и) жәбiрленушiнiң мүшелерiн немесе тінiн пайдалану мақсатында;
к) бірнеше рет жасалса;
л) көрінеу кәмелетке толмаған балаға қатысты жасалса -
төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда жәбiрленушiнiң өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
бес жылдан он жылға дейiн мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.103-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

104-бап. Денсаулыққа қасақана орташа ауырлықтағы зиян
келтiру

1. Адамның өмiрiне қауiптi емес және осы Кодекстiң 103-бабында көрсетiлген зардаптарға әкеп соқпаған, бiрақ денсаулықты ұзақ уақытқа бұзылуға немесе жалпы еңбек қабiлетiнiң кемiнде үштен бiрiн айтарлықтай тұрақты жоғалтуға әкеп соққан денсаулыққа қасақана орташа ауырлықтағы зиян келтiру -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
б) адамның қызметтiк жұмысын жүзеге асыруға не кәсiптiк немесе қоғамдық борышын орындауға байланысты оған немесе оның жақындарына қатысты;
в) аса қатыгездiкпен, сол сияқты кiнәлiге дәрменсiз күйде екенi белгiлi адамға қатысты;
г) ұйымдасқан топпен;
д) бұзақылық ниетпен;
е) әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк, дiни жеккөру немесе араздық тұрғысында;
ж) бірнеше рет жасалса;
з) көрінеу кәмелетке толмаған балаға қатысты жасалса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 104-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

105-бап. Денсаулыққа қасақана жеңiл зиян келтiру

Ескерту. 105-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

106-бап. <*>

Ескерту. 106-бап алынып тасталды - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен.

107-бап. Азаптау

1. Ұдайы ұрып-соғу немесе өзге күш қолдану әрекеттерi жолымен тән зардабын немесе психикалық зардап шегу, егер бұл осы Кодекстiң 103 және 104-баптарында көзделген зардаптарға әкеп соқпаса, -
елу айлық есептiк көрсеткiштен жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) көрiнеу кәмелетке толмаған немесе кiнәлiге дәрменсiз күйде екендiгi белгiлi не кiнәлiге материалдық немесе өзге тәуелдiлiктегi адамға, сол сияқты ұрланған не кепiл ретiнде қолға түсiрген адамға қатысты;
б) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
в) кiнәлiге жүктiлiк жағдайында екендiгi белгiлi әйелге қатысты;
г) азаптап;
д) жалдау бойынша;
е) әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк, дiни өшпендiлiк немесе араздық тұрғысында жасалған әрекет, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 107-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

108-бап. Денсаулыққа жан күйзелiсi жағдайында
зиян келтiру

Жәбiрленушiнiң тарапынан болған зорлықтан, қорлаудан немесе ауыр тiл тигiзуден не жәбiрленушiнiң өзге де құқыққа қарсы немесе моральға жат әрекеттерiнен (әрекетсiздiгiнен), сол сияқты жәбiрленушiнiң ұдайы құқыққа қарсы немесе моральға жат мiнез-құлқына байланысты туындаған ұзаққа созылған психикалық зақым келтiретiн жағдайдан болған қатты жан күйзелiсiнiң (аффект) кенеттен туындауы жағдайында денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiру, -
айлық есептік көрсеткіштің бір жүзден екі жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл төлеуге, не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 108-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

109-бап. Қажеттi қорғаныс шегiнен шығу кезiнде
денсаулыққа ауыр зиян келтiру

Денсаулыққа қажеттi қорғаныс шегiнен шығу кезiнде жасалған қасақана ауыр зиян келтiру, -
бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

110-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстау кезiнде
денсаулыққа ауыр зиян келтiру

Қылмыс жасаған адамды ұстау үшiн қажеттi шараларды асыра қолдану кезiнде денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiру -
екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

111-бап. Денсаулыққа абайсызда зиян келтiру

1. Денсаулыққа абайсызда ауыр зиян келтiру, -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Абайсызда екi немесе одан да көп адамның денсаулығына ауыр зиян келтiру, -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. (алып тасталған)
4. Абайсызда екi немесе одан да көп адамның денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтiру, -
елу айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сағаттан екi жүз сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 111-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

112-бап. Қорқыту

Өлтiремiн деп немесе денсаулыққа ауыр зиян келтiремiн деп, сол сияқты адамның жеке басына өзге ауыр күш көрсетемін не мүлiктi өртеп құртамын деп, жарылыс жасап немесе өзге жалпы қауiптi тәсiлмен қорқыту, бұл қорқытудың iске асатындығына қауiптенудiң жеткiлiктi негiздерiнiң бар екендiгi кезiнде, -
айлық есептiк көрсеткiштің бір жүзден екi жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 112-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

113-бап. Адамның органдары мен тiнiн алуға мәжбүр ету
немесе заңсыз алу

1. Ауыстырып салу не өзгедей пайдалану үшiн адамның органдары мен тiнiн алуға мәжбүр ету немесе заңсыз алу, сол сияқты адамның органдары мен тiнiне қатысты заңсыз мәмiлелер жасау -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттер:
а) кiнәлiге дәрменсiз күйде екендiгi көрiнеу белгілі адамға қатысты;
б) кәмелетке көрiнеу толмаған адамға қатысты;
в) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
г) адамдар тобымен, алдын ала сөз байласуы бойынша адамдар тобымен немесе ұйымдасқан топпен;
д) бiрнеше рет;
е) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолданып;
ж) кiнәлiге жүктiлiк жағдайында екендiгi көрiнеу белгiлi әйелге қатысты;
з) алдау немесе сенiмге қиянат жасау жолымен;
и) өзiнің қызметтiк жағдайын пайдаланып;
к) жәбiрленушінің материалдық немесе өзге де тәуелділігін пайдаланып жасалғанда, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылдан жетi жылға дейiнгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Абайсызда жәбiрленушiнің өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан, осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз жетi жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 113-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.03.02 N 131 Заңымен.

114-бап. Медицина және фармацевтика қызметкерлерiнiң
кәсiптiк мiндеттерiн тиiсiнше орындамауы

1. Медицина және фармацевтика қызметкерлерiнiң кәсiптiк мiндеттерiне ұқыпсыз қарауы немесе адал қарамауы салдарынан оларды орындамауы немесе тиiсiнше орындамауы, егер бұл әрекет адам денсаулығына орташа ауыр зиян келтiруге әкеп соқса, -
айлық есептiк көрсеткiштiң жүзден екi жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Денсаулыққа ауыр зиян келтiруге әкеп соқтырған нақ сол әрекеттер, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, айлық есептiк көрсеткiштiң екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, лауазымды адам жасаған әрекет, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, айлық есептiк көрсеткiштiң үш жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, адам өлiмiне әкеп соқтырған әрекеттер, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың төртiншi бөлiгiнде көзделген, лауазымды адам жасаған әрекеттер, -
айлық есептiк көрсеткiштiң елуден екi жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салынып, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 114-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.07.07 N 171 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

114-1-бап. Клиникалық зерттеулер жүргiзудiң және
профилактиканың, диагностиканың, емдеудiң
және медициналық оңалтудың жаңа әдiстерi
мен құралдарын қолданудың тәртiбiн бұзу

1. Медицина қызметкерiнiң клиникалық зерттеулер жүргiзу және профилактиканың, диагностиканың, емдеудiң және медициналық оңалтудың жаңа әдiстерi мен құралдарын қолдану тәртiбiн бұзуы, -
айлық есептік көрсеткіштің үш жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
айлық есептiк көрсеткiштiң елуден екi жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салынып, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 114-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.07.07 N 171 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.16 N 186-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

115-бап. Соз ауруын жұқтыру

Өзiнде соз ауруы бар екендiгiн бiлген адамның ауыр зардаптарға әкеп соқтырған осындай ауруды басқа адамға жұқтыруы, сондай-ақ екi немесе одан да көп адамға не көрiнеу кәмелетке толмаған адамға жұқтыруы, -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 115-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

116-бап. Адамның иммун тапшылығы вирусын (ВИЧ/ЖҚТБ)
жұқтыруы

1. Басқа адамды көрiнеу ВИЧ/ЖҚТБ-ны жұқтыру қаупiнде қалдыру,-
айлық есептiк көрсеткiштiң бір жүзден екi жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Өзiнде ВИЧ/ЖҚТБ бар екендiгi туралы бiлетiн адамның оны басқа адамға жұқтыруы, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың екiншi бөлiгiнде көзделген, екi немесе одан да көп адамға қатысты, не көрiнеу кәмелетке толмағандарға қатысты жасалған әрекет, -
төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Медицина қызметкерiнiң, сол сияқты тұрмыстық немесе өзге халыққа қызмет көрсету ұйымы қызметкерiнiң өздерiнiң кәсiптiк мiндеттерiн тиiсiнше орындамауының салдарынан басқа адамға ВИЧ/ЖҚТБ-ны жұқтыруы, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 116-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

117-бап. Заңсыз аборт жасау

1. Тиiстi бағдардағы жоғары медициналық бiлiмi жоқ адамның аборт жасауы, -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не дәл сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Тиiстi бағдардағы жоғары медициналық бiлiмi бар адамның заңсыз аборт жасауы, -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жыл мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Тиiстi бейіндегі жоғары медициналық бiлiмi жоқ адамның аборт жасауы не тиiстi бейіндегі жоғары медициналық бiлiмi бар адамның бiрнеше рет заңсыз аборт жасауы, -
үш жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Абайсызда жәбiрленушiнiң өлуiне не оның денсаулығына ауыр зиян келтiруге әкеп соққан заңсыз аборт жасау, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 117-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

118-бап. Науқасқа көмек көрсетпеу

1. Заңға сәйкес немесе арнайы ереже бойынша көмек көрсетуге мiндеттi адамның дәлелдi себептерсiз науқасқа көмек көрсетпеуi, егер бұл абайсызда науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса, -
елу айлық есептiк көрсеткiштен жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекет, егер ол абайсызда науқастың өлуiне, не оның денсаулығына ауыр зиян келтiруге әкеп соқса, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 118-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

119-бап. Қауiптi жағдайда қалдыру

1. Өмiрiне немесе денсаулығына қауiптi жағдайдағы және сәбилiгiне, қарттығына, науқастығына немесе өзге де дәрменсiз күйiнiң салдарынан өзiн-өзi сақтап қалу шараларын қабылдау мүмкiндiгiнен айырылған адамды көрiнеу көмексiз қалдыру, кiнәлi кiсiнiң ол адамға көмек көрсету мүмкiндiгi болған және ол адамға қамқорлық жасауға мiндеттi болған не оны өмiрiне немесе денсаулығына қауiптi күйде өзi қалдырған жағдайларда, -
елу айлық есептiк көрсеткiштен жүз айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiн мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Көмексiз қалдырған адамның абайсызда өлуiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет, -
айлық есептiк көрсеткiштің бес жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 119-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

120-бап. Зорлау

1. Зорлау, яғни жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып немесе оны қолданбақшы болып қорқытып не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жыныстық қатынас жасау –
үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Зорлауды:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) өлтіремін деп қорқытумен ұштасып, сондай-ақ жәбірленушіге немесе басқа адамдарға қатысты аса қатыгездікпен жасалса;
в) жәбірленушінің соз ауруын жұқтырып алуына әкеп соқтырса;
г) бірнеше рет жасалса –
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) абайсызда жәбірленушінің қайтыс болуына әкеп соқтырса;
б) абайсызда жәбірленушінің денсаулығына ауыр зиян келтіруге, оның АИТВ/ЖИТС-ын жұқтырып алуына немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтырса;
в) көрінеу кәмелетке толмаған балаға қатысты жасалса;
г) қоғамдық зілзала жағдайларын пайдалана отырып немесе жаппай тәртіпсіздік барысында жасалса;
д) кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге де адам кәмелетке толмаған балаға қатысты жасаса, -
сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге, ал д) тармағында көзделген жағдайларда, - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге айыра отырып, сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар көрінеу он төрт жасқа толмаған жәбірленушіге қатысты жасалса, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге жазаланады.
Ескерту. 120-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

121-бап. Нәпсіқұмарлық сипаттағы күш қолдану іс-әрекеттері

1. Еркек пен еркектің жыныстық қатынасы, әйел мен әйелдің жыныстық қатынасы немесе жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып немесе оны қолданбақшы болып қорқытып не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жасалған нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттер, -
үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол іс-әрекеттерді:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) өлтіремін деп қорқытумен ұштасқан, сондай-ақ жәбірленушіге немесе басқа адамдарға қатысты аса қатыгездікпен жасаса;
в) жәбірленушінің соз ауруын жұқтырып алуына әкеп соқтырса;
г) бірнеше рет жасалса, -
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) абайсызда жәбірленушінің қайтыс болуына әкеп соқтырса;
б) абайсызда жәбірленушінің денсаулығына ауыр зиян келтіруге, оның АИТВ/ЖИТС-ын жұқтырып алуына немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтырса;
в) көрінеу кәмелетке толмаған адамға қатысты жасалса;
г) кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге де адам кәмелетке толмаған балаға қатысты жасаса, -
сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге, ал г) тармағында көзделген жағдайларда, - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге айыра отырып, сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар көрінеу он төрт жасқа толмаған адамға қатысты жасалса, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 121-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

122-бап. Он алты жасқа толмаған адаммен жыныстық
қатынаста болу және нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге
де іс-әрекеттер

1. Көрінеу он алты жасқа толмаған адаммен жыныстық қатынаста болу, еркек пен еркектің немесе әйел мен әйелдің қатынасы немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттер, -
үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Он алты жасқа толмаған адамды тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге де адам осы адамға қатысты жасаған нақ сол әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, бірнеше рет жасалған әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 122-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

123-бап. Жыныстық қатынас жасауға, еркек пен еркектiң
жыныстық қатынас жасауына, әйел мен әйелдiң
жыныстық қатынас жасауына немесе нәпсiқұмарлық
сипаттағы өзге де iс-әрекеттерге мәжбүр ету

Адамды бопсалау, құртамын деп қорқыту, мүлкiн бүлдiру немесе тартып алу жолымен не жәбiрленушiнiң материалдық немесе өзге тәуелдiлiгiн пайдаланып жыныстық қатынас жасауға, еркек пен еркектiң жыныстық қатынас жасауына, әйел мен әйелдiң жыныстық қатынас жасауына немесе нәпсiқұмарлық сипаттағы өзге де iс-әрекеттердi жасауға мәжбүр ету -
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 123-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

124-бап. Жас балаларды азғындату

1. Көрінеу он төрт жасқа толмаған адамға қатысты күш қолданусыз азғындық іс-әрекеттерді жасау, -
төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Он төрт жасқа толмаған адамды тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге де адам осы адамға қатысты жасаған нақ сол әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, бірнеше рет жасалған әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз жеті жылдан тоғыз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 124-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

125-бап. Адамды ұрлау

1. Адамды ұрлау -
төрт жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) алдын ала сөз байласып адамдар тобымен;
б) бiрнеше рет;
в) өмiр мен денсаулыққа қауiптi күш қолданып;
г) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолданып;
д) кәмелетке толмағандығы көрiнеу адамға қатысты;
е) кiнәлiге жүктiлiк жағдайында екендiгi көрінеу әйелге қатысты;
ж) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
з) пайдакүнемдiк ниетте жасалса -
мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды:
а) ұйымдасқан топ жасаса;
б) ұрланған адамды пайдалану мақсатында жасалса;
в) абайсызда жәбiрленушiнiң өлуiне немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Ұрланған адамды өз еркiмен босатқан адам, егер оның iс-әрекеттерiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
2. Осы Кодекстің осы бабында және 126, 128 және 133-баптарында адамды пайдалану деп:
1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, кінәлінің мәжбүрлі еңбекті, яғни адам оны орындау үшін өз қызметтерін ерікті түрде ұсынбаған, осы адамнан күш қолдану немесе күш қолданамын деп қорқыту арқылы талап етілетін кез келген жұмысты немесе қызметті пайдалануы;
2) кінәлінің алынған табыстарды иемденіп алу мақсатында басқа адамның жезөкшелікпен айналысуын немесе ол көрсететін өзге де қызметтерді пайдалануы, сол сияқты кінәлінің материалдық пайда алу мақсатын көздемей, адамды сексуалдық сипаттағы қызметтер көрсетуге мәжбүрлеуі;
3) адамды қайыршылықпен айналысуға, яғни басқа адамдардан ақша және (немесе) өзге мүлікті сұрауға байланысты қоғамға жат әрекет жасауға мәжбүрлеу;
4) кінәлі және (немесе) басқа адам үшін жұмыстарды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді орындаудан өзіне байланысты емес себептер бойынша бас тарта алмайтын адамға қатысты меншік иесі өкілеттіктерін кінәлінің жүзеге асыруына байланысты өзге іс-әрекеттер түсініледі.
Ескерту. 125-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.03.02 N 131; 04.07.2013 № 127-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

126-бап. Бас бостандығынан заңсыз айыру

1. Адамды оны ұрлауға байланысты емес бас бостандығынан айыру -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) алдын ала сөз байласып адамдар тобымен;
б) бiрнеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолданып;
г) қару немесе қару ретiнде пайдаланылған заттарды қолданып;
д) кәмелетке толмағандығы көрінеу адамға қатысты;
е) кiнәлiге жүктiлiк жағдайында екендiгi көрiнеу анық әйелге қатысты;
ж) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
з) пайдакүнемдiк ниетте;
и) жәбiрленушiнiң материалдық немесе өзге де тәуелдiлiгiн пайдаланып жасалса,-
мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) ұйымдасқан топпен жасалса;
б) бас бостандығынан заңсыз айрылған адамды пайдалану мақсатында жасалса;
в) абайсызда жәбiрленушiнiң өлiмiне не өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 126-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.03.02 N 131, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

127-бап. Психиатриялық стационарға заңсыз орналастыру

1. Адамды психиатриялық стационарға заңсыз орналастыру немесе онда заңсыз ұстау –
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет, егер ол:
а) пайдакүнемдiк ниетпен жасалса;
б) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасаса;
в) абайсызда жәбiрленушiнiң өлiмiне не өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 127-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

128-бап. Адамды саудаға салу

1. Адамды сатып алу-сату немесе оған қатысты өзге де мәмілелер жасасу, сол сияқты оны пайдалану не азғырып-көндіру, тасу, беру, жасыру, алу, сондай-ақ пайдалану мақсатында өзге де әрекеттер жасау –
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;
б) бірнеше рет;
в) өмір мен денсаулыққа қауіпті күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқыта отырып;
г) қару немесе қару ретінде пайдаланылатын заттар қолданылып;
д) жүкті күйде екендігі кінәліге көрінеу белгілі әйелге қатысты;
е) екі және одан да көп адамға қатысты;
ж) транспланттау немесе өзгедей пайдалану үшін жәбірленушінің ағзаларын немесе тіндерін алу мақсатында;
з) алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы жасалған;
и) адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып жасаған;
к) жәбірленушінің материалдық немесе өзге де тәуелділігін пайдаланып;
л) психикасының бұзылуынан зардап шегетіні немесе дәрменсiз күйде екені кінәліге көрінеу белгілі адамға қатысты;
м) жәбірленушінің жеке басын куәландыратын құжаттарды алып қойып, жасырып не жоя отырып жасалған нақ сол әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, адамды Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерге әкету, Қазақстан Республикасына әкелу немесе бір шет мемлекеттен екіншісіне Қазақстан Республикасының аумағы арқылы тасу мақсатында жасалған әрекеттер, сол сияқты мұндай әрекеттерді жасау мақсатында адамды Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерге әкету, Қазақстан Республикасына әкелу немесе бір шет мемлекеттен екінші мемлекетке Қазақстан Республикасының аумағы арқылы тасу –
мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар абайсызда жәбiрленушiнiң өлiмiне не өзге де ауыр салдарларға әкеп соқса,–
мүлкi тәркiленіп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы Кодекстің осы бабы мен 133-бабында сатып алу-сату деп бір тарап (сатушы) екінші тарапқа (сатып алушыға) адамды белгілі бір сыйақы үшін беретін, құқыққа қайшы өтеулі мәміле түсініледі.
2. Өзге мәмілелер – сыйға тарту (адамды басқа тұлғаға өтеусіз беру), айырбастау (адамды бірдеңеге алмастыру), алмастыру (бір адамды басқа адамға ауыстыру), жалға беру (адамды төлемақы үшін уақытша иеленуге және пайдалануға беру), адамды тараптар арасында жасалған мәміле бойынша міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қалдыру, адамды төлемақы нысанасы ретінде пайдалану, адамды мүліктік емес сипаттағы қандай да бір пайда алу мақсатында беру және басқалар.
3. Егер осы баптың екінші бөлігінде көрсетілген ықпал ету құралдарының кез келгені пайдаланылған болса, жәбірленушінің жоспарланған пайдалануға берген келісімі назарға алынбайды.
4. Осы Кодекстiң 113-бабында, 125-бабы үшінші бөлігінің б) тармағында, 126-бабы үшінші бөлігінің б) тармағында, 128, 132-1, 133, 270 және 271-баптарында көзделген қылмыстар адам саудасына байланысты қылмыстар болып танылады.
Ескерту. 128-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 127-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

129-бап. Жала жабу

1. Жала жабу, яғни басқа адамның ар-намысы мен қадiр-қасиетiне нұқсан келтiретiн немесе оның беделiн түсiретiн көрiнеу жалған мәлiметтер тарату -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Көпшiлiк алдында сөз сөйлегенде не көпшiлiкке таратылатын шығармада, не бұқаралық ақпарат құралдарында жала жабу -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Адамды сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен ұштасқан жала жабу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 129-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

130-бап. Қорлау

1. Қорлау, яғни басқа адамның ар-намысы мен қадiр-қасиетiн әдепсiз түрде кемсiту -
жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не алты айға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Көпшiлiк алдында сөз сөйлегенде не көпшiлiкке таратылатын шығармада, не бұқаралық ақпарат құралдарында қорлау -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен төрт жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 130-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

2-тарау. Отбасына және кәмелетке толмағандарға
қарсы қылмыстар

131-бап. Кәмелетке толмаған адамды қылмыстық iске тарту

1. Кәмелетке толмаған адамды он сегiз жасқа жеткен адамның қылмыстық iске тартуы -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ата-анасы, педагог не кәмелетке толмаған адамды тәрбиелеу жөнiндегi мiндеттер өзiне заңмен жүктелген өзге адам жасаған нақ сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқытып жасалған әрекеттер -
екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген, кәмелетке толмаған адамды ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасауға тартуға байланысты әрекеттер -
бес жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың бірінші, екінші, үшінші немесе төртінші бөліктерінде көзделген, ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның) қылмыстық қызметіне кәмелетке толмаған адамды тартуға байланысты әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, сегіз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 131-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

132-бап. Кәмелетке толмаған адамды қоғамға қарсы
iс-әрекеттер жасауға тарту

1. Кәмелетке толмаған адамды есеңгiрететiн заттарды тұтынуға не уытқұмарлыққа не спирттiк iшiмдiктердi ұдайы тұтынуға, не қаңғыбастықпен немесе қайыршылықпен айналысуға тарту -
жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ата-анасы, педагог не кәмелетке толмаған адамды тәрбиелеу жөнiндегi мiндеттер өзiне жүктелген өзге де адам жасаған нақ сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген бiрнеше рет не күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқытып жасалған әрекеттер -
алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 132-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

132-1-бап. Кәмелетке толмаған адамды жезөкшелікпен
айналысуға тарту

1. Кәмелетке толмаған адамды жезөкшелікпен айналысуға тарту –
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Кәмелетке толмаған адамды күш қолдану немесе күш қолданамын деп қорқыту, оның тәуелді жағдайын пайдалану, бопсалау, мүлкін жою немесе бүлдіру арқылы не оны алдау арқылы жезөкшелікпен айналысуға тарту –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған не бірнеше рет жасалған әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, алты жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Мыналар:
а) ұйымдасқан топ жасаған;
б) оны тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге адам жасаған, осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген нақ сол әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 132-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 127-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

133-бап. Кәмелетке толмағандарды саудаға салу

1. Кәмелетке толмаған адамды сатып алу-сату немесе оған қатысты өзге де мәмілелер жасасу, сол сияқты оны пайдалану не азғырып-көндіру, тасу, беру, жасыру, алу, сондай-ақ пайдалану мақсатында өзге де әрекеттер жасау –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;
б) бірнеше рет;
в) өмір мен денсаулыққа қауіпті күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқыта отырып;
г) қару немесе қару ретінде пайдаланылатын заттар қолданылып;
д) екі және одан да көп адамға қатысты;
е) транспланттау немесе өзгедей пайдалану үшін жәбірленушінің ағзаларын немесе тіндерін алу мақсатында;
ж) алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы жасалған;
з) адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып жасаған;
и) кәмелетке толмаған адамды қылмыстар немесе қоғамға жат өзге де іс-әрекеттер жасауға тарту мақсатында;
к) жәбірленушінің материалдық немесе өзге де тәуелділігін пайдаланып;
л) жүкті күйде екендігі кінәліге көрінеу белгілі кәмелетке толмаған әйел адамға қатысты;
м) психикасының бұзылуынан зардап шегетіні немесе дәрменсiз күйде екендігі кінәліге көрінеу белгiлi кәмелетке толмаған адамға қатысты;
н) жәбірленушінің жеке басын куәландыратын құжаттарды алып қойып, жасырып не жоя отырып жасалған нақ сол әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, кәмелетке толмаған адамды Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерге әкету, Қазақстан Республикасына әкелу немесе бір шет мемлекеттен екіншісіне Қазақстан Республикасының аумағы арқылы тасу мақсатында жасалған әрекеттер, сол сияқты мұндай әрекеттерді жасау мақсатында кәмелетке толмаған адамды Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерге әкету, Қазақстан Республикасына әкелу немесе бір шет мемлекеттен екінші мемлекетке Қазақстан Республикасының аумағы арқылы тасу –
мүлкі тәркіленіп, он жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар абайсызда жәбірленушінің өліміне не өзге де ауыр салдарларға әкеп соқса, –
мүлкі тәркіленіп, он екі жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 133-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 127-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

134-бап. Баланы ауыстыру

1. Баланы қасақана ауыстыру -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Пайдакүнемдiк немесе өзге жамандық ниетпен жасалған дәл сол әрекет -
үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 134-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

135-бап. Бала асырап алу құпиясын жария ету

Бала асырап алушының еркiне қайшы қызметтiк те немесе кәсiптiк құпия ретiнде бала асырап алу фактiсiн сақтауға мiндеттi адамның не өзге адамның пайдакүнемдiк немесе өзге жамандық ниетпен жасаған бала асырап алу құпиясын жария етуi -
айлық есептiк көрсеткiштің бір жүзден екi жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. 135-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

136-бап. Балаларын немесе еңбекке жарамсыз ата-аналарын
күтіп-бағуға қаражат төлеу жөніндегі
міндеттерді орындамау

1. Ата-ананың кәмелетке толмаған балаларын, сол сияқты он сегіз жасқа толған еңбекке жарамсыз балаларын күтіп-бағуға сот шешімі бойынша қаражат төлеу жөніндегі міндеттерін үш айдан астам орындамауы, –
бір жүз жиырма сағаттан бір жүз сексен сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Кәмелетке толған, еңбекке жарамды адамның сот шешімі бойынша өзінің еңбекке жарамсыз ата-анасын күтіп-бағуға қаражат төлеуден үш айдан астам жалтаруы –
бір жүз жиырма сағаттан бір жүз сексен сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 136-бап жаңа редакцияда - ҚР 15.01.2014 № 164-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

137-бап. Кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөнiндегi
мiндеттердi орындамау

Кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөнiндегi мiндеттердi ата-анасының немесе өзiне осы мiндеттер жүктелген өзге адамның, сол сияқты кәмелетке толмаған баланы қадағалауды жүзеге асыруға мiндеттi педагогтiң немесе оқу, тәрбие беру, емдеу немесе өзге мекеменiң басқа қызметкерiнiң орындамауы немесе тиiстi дәрежеде орындамауы, егер бұл әрекет кәмелетке толмаған балаға қатал қараумен ұштасса -
елу айлық есептiк көрсеткiштен жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға немесе жүз сағаттан екi жүз сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жыл мерзiмге дейiн бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 137-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

138-бап. Балалардың өмiрi мен денсаулығының
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi
мiндеттердi тиiсiнше орындамау

1. Балалардың өмiрi мен денсаулығының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi мiндеттердi қызметi бойынша өзiне осындай мiндеттер жүктелген адамның не осы мiндеттердi арнайы тапсырма бойынша орындаушы немесе мұндай мiндеттердi ерiктi түрде өзiне алған адамның тиiсiнше орындамауы, егер бұл жас баланың денсаулығына абайсызда ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса -
бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда жас баланың өлiмiне әкеп соққан нақ сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылға дейiнгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 138-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

138-1-бап. Кәмелетке толмағандарға қатысты Қазақстан
Республикасының еңбек заңнамасын бұзу

1. Жұмыс берушінің немесе лауазымды адамның Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын кәмелетке толмағандардың еңбегін пайдалану бөлігінде, олардың құқықтары мен заңды мүдделеріне елеулі зиян келтіруге әкеп соққан бұзуы –
айлық есептiк көрсеткiштiң үш жүзден жеті жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;
б) бірнеше рет;
в) екі және одан да көп адамға қатысты;
г) алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы жасалған;
д) психикасының бұзылуынан зардап шегетіні немесе дәрменсiз күйде екені кінәліге көрінеу белгілі кәмелетке толмаған адамға қатысты жасалған нақ сол әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 138-1-баппен толықтырылды - ҚР 04.07.2013 № 127-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

139-бап. Қамқоршы немесе қорғаншы құқықтарын терiс
пайдалану

Қамқоршылықты немесе қорғаншылықты пайдакүнемдiк немесе қамқоршылықтағы (қорғаншылықтағы) балаға зиян келтiру үшiн өзге арам мақсаттарға пайдалану немесе қорғаншылықтағы (қамқоршылықтағы) баланы қасақана қадағалаусыз немесе қажеттi көмексiз қалдыру қамқоршылықтағы (қорғаншылықтағы) баланың құқықтары мен заңды мүдделерiне елеулi нұқсан келтiруге әкеп соқса -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ осы мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 139-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

140-бап. Еңбекке жарамсыз жұбайын (зайыбын) күтіп-бағудан
жалтару

Еңбекке жарамды адамның сот шешімі бойынша еңбекке жарамсыз және материалдық көмекке мұқтаж жұбайын (зайыбын) күтіп-бағуға қаражат төлеуден алты айдан астам жалтаруы, мұны дәл осындай әрекет жасағаны үшін бір жыл ішінде әкімшілік жаза қолданылған адам жасағанда, –
бір жүз жиырма сағаттан бір жүз сексен сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 140-бап жаңа редакцияда - ҚР 15.01.2014 № 164-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-тарау. Адамның және азаматтың
Конституциялық құқықтары мен
бостандықтарына қарсы қылмыстар

141-бап. Азаматтардың тең құқықтылығын бұзу

1. Адамның (азаматтың) құқықтары мен бостандықтарын тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық немесе мүлiктiк жағдайы, жынысы, нәсiлi, ұлты, тiлi, дiнге көзқарасына сенiмi, тұрғылықты жерi, қоғамдық бiрлестiктерге қатыстылығына себептерiмен немесе өзге кез келген жағдайлар бойынша тiкелей немесе жанама шектеу -
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып не қоғамдық бiрлестiктiң жетекшiсi жасаған дәл сол әрекет -
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден екі мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 141-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

141-1-бап. Қинау

1. Тергеушiнiң, анықтауды жүргiзушi адамның, немесе өзге лауазымды адамның не олардың айдап салуымен немесе үнсіз келісімімен басқа адамның, не олардың білуімен қиналушыдан немесе үшiншi адамнан мәлiметтер алу немесе мойындату, не ол жасаған немесе жасады деп күдiк келтiрiлген iс-әрекет үшiн оны жазалау, сондай-ақ оны немесе үшiншi адамды кез келген сипаттағы кемсiтуге негiзделген кез келген себеп бойынша қорқыту немесе мәжбүр ету мақсатымен қасақана тән зардабын және (немесе) психикалық зардап шектiруi, –
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару құқығынан айыруға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) адамдар тобымен немесе алдын ала сөз байласқан адамдар тобымен;
б) бiрнеше рет;
в) денсаулыққа орташа ауырлықтағы зиян келтiре отырып;
г) кiнәлi адам жүктi әйелге қатысты көрiнеу жасаса немесе кәмелетке толмаған адамға қатысты жасалса, –
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Дәл сол әрекет жәбiрленушiнiң денсаулығына ауыр зиян келтiруге немесе абайсызда оның өлiмiне әкеп соқса, –
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
Лауазымды адамдардың заңды iс-әрекетi нәтижесiнде келтiрiлген тән зардабы және психикалық зардап қинау деп танылмайды.
Ескерту. Кодекс 141-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

142-бап. Жеке өмiрге қол сұғылмаушылықты және Қазақстан
Республикасының дербес деректер және оларды
қорғау туралы заңнамасын бұзу

1. Адамның жеке немесе отбасы құпиясын құрайтын жеке өмiрi туралы мәлiметтердi оның келiсiмiнсiз заңсыз жинау не өзге де дербес деректерді заңсыз жинау және (немесе) өңдеу нәтижесінде адамның құқықтары мен заңды мүдделеріне елеулі зиян келтіру – айлық есептік көрсеткiштің төрт жүзден жетi жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не жүз жиырмадан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Дербес деректерді қорғау жөніндегі шараларды қолдану міндеті жүктелген адамның мұндай шараларды сақтамауы, егер осы әрекет адамдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне елеулі зиян келтірсе –
айлық есептiк көрсеткiштің жетi жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып немесе өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу мақсатында жасаған, осы баптың бірінші және (немесе) екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, сол сияқты осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көрсетілген мәлiметтердi көпшiлiк алдында сөйлеген сөзде, көпшiлiкке көрсетiлетiн шығармаларда немесе бұқаралық ақпарат құралдарында тарату –
қылмыс жасау жарағы немесе құралы болып табылатын мүлкі тәркіленіп не онсыз айлық есептiк көрсеткiштің бiр мыңнан екі мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 142-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.05.2013 № 95-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

143-бап. Хат жазысу, телефонмен сөйлесу, почта, телеграф
хабарларының немесе өзге хабарлар құпиясын
заңсыз бұзу

1. Жеке тұлғалардың хат жазысу, телефонмен сөйлесу, почта, телеграф немесе өзге хабарларының құпиясын заңсыз бұзу -
бір жүзден екі жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын немесе ақпаратты жасырын алуға арналған құралдарды пайдаланып жасаған нақ сол әрекет -
бір мыңнан үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не заңсыз пайдаланатын арнаулы техникалық құралдары тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Ақпаратты жасырын алуға арналған арнаулы техникалық құралдарды өткiзу мақсатында заңсыз жасау, өндiру, өткiзу немесе сатып алу -
бес жүзден екi мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 143-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

144-бап. Дәрiгерлiк құпияны жария ету

1. Медициналық қызметкердiң кәсiптiк немесе қызметтiк қажеттiлiксiз адам бойында ВИЧ/ЖҚТБ бар екенi туралы мәлiметтердi хабарлау арқылы пациенттiң сырқаты немесе медициналық куәландыру нәтижелерi туралы мәлiметтерді жария етуi –
айлық есептiк көрсеткiштің бір жүзден үш жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екі жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып не онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 144-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

145-бап. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзу

1. Тұрғын үйге онда тұратын адамның еркiнен тыс басып кiру -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз жиырмадан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Күш қолданып не оны қолданамын деп қорқытумен немесе адамдар тобы жасаған, немесе түнгi уақытта, немесе заңсыз тiнтуге ұласа жасалған әрекет, сол сияқты тұрғын үйден заңсыз шығарып тастау -
бес жүзден сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасаған әрекеттер -
сегiз жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 145-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

146-бап. Сайлау құқығын жүзеге асыруға немесе сайлау
комиссияларының жұмысына кедергi жасау

1. Сайлаушының өзiнiң сайлау құқығын немесе референдумға қатысу құқығын еркiн жүзеге асыруына кедергi жасау, сондай-ақ сайлау комиссияларының немесе референдум жүргiзу жөнiндегi комиссияның жұмысына заңсыз араласу және дауыс беруге, кандидатты, партиялық тiзiмдердi тiркеуге, дауыстарды санауға және сайлаудағы немесе референдумдағы дауыс беру нәтижелерiн анықтауға байланысты мiндеттерiн атқаруына кедергi жасау -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырмадан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) пара берiп сатып алумен, алдаумен, күш қолданып не оны қолданамын деп қорқытумен сабақтасса;
б) адам өзiнiң лауазымын немесе қызмет бабын пайдалана отырып жасаса;
в) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен жасалса;
г) электрондық сайлау жүйесiнiң жұмыс iстеуiнiң белгiленген тәртiбiн бұзу жолымен жасалса, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 146-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.07.09 N 583, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

147-бап. Сайлау құжаттарын, референдум құжаттарын
бұрмалау немесе дауыстарды қате есептеу

1. Сайлау құжаттарын немесе референдум құжаттарын бұрмалау, бюллетеньге жалған жазбалар немесе қол қойылған парақтар енгiзу, дауыстарды көпе-көрiнеу қате есептеу не сайлаудың нәтижелерiн немесе референдум қорытындыларын көпе-көрiнеу дұрыс айқындамау, не дауыс беру құпиясын бұзу, егер осы әрекеттердi Қазақстан Республикасы Президентiне кандидаттың сенiмдi өкiлi, немесе депутаттыққа кандидаттың сенiмдi өкiлi жасаса, сол сияқты сайлау комиссиясының, немесе референдум жүргiзу жөнiндегi комиссияның мүшесi жасаса, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Электрондық сайлау жүйесiнiң жұмыс iстеуiнiң белгiленген тәртiбiн бұзу жолымен жасалған дәл сол әрекеттер, -
жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 147-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.07.09 N 583, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

148-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын
бұзу

1. Қызметкермен еңбек шартын заңсыз тоқтату, соттың жұмыста қайта қалпына келтiру туралы шешiмiн орындамау, сол сияқты азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерiне елеулi зиян келуiне әкеп соққан Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын өзге де бұзу -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
2. Әйелмен оның жүктілігі себебі бойынша еңбек шартын жасасудан негізсіз бас тарту немесе онымен еңбек шартын негізсіз тоқтату немесе үш жасқа дейінгі балалары бар әйелмен осы себептер бойынша еңбек шартын жасасудан негізсіз бас тарту немесе онымен еңбек шартын негізсіз тоқтату, сол сияқты мүгедекпен оның мүгедектігі себебі бойынша не кәмелетке толмағанмен оның кәмелетке толмағандығы себебі бойынша еңбек шартын жасасудан негізсіз бас тарту немесе еңбек шартын негізсіз тоқтату -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару құқығынан айыруға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
3. Басқару қызметiн атқарушы адамның ақша қаражатын өзге мақсаттарға пайдаланумен байланысты жалақының толық көлемiнде және белгiленген мерзiмде төленуiн бiрнеше рет кiдiртуi -
үш жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 148-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2007.05.15 N 253, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

149-бап. Ар-ождан және дiни наным бостандығы құқығын
жүзеге асыруға кедергi жасау

Ескерту. 149-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

150-бап. Қоғамдық бiрлестiктердiң қызметiне кедергi
жасау

Ескерту. 150-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

150-1-бап. Қызметкерлер өкілдерінің заңды қызметіне
кедергі келтіру

Қызметкерлер өкілдерінің заңды қызметіне лауазымды адамның қызмет бабын пайдаланып кедергі келтіруі, сол сияқты олардың құқықтары мен заңды мүдделерін елеулі түрде бұзуға әкеп соққан лауазымды адамның өзінің қызмет бабын пайдалана отырып олардың заңды қызметіне араласуы, мұны дәл осындай әрекет жасағаны үшін бір жыл ішінде әкімшілік жаза қолданылған адам жасағанда -
жүзден бес жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. Кодекс 150-1-баппен толықтырылды - ҚР 2007.05.15 N 253 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

151-бап. Жиналыс, митинг, бой көрсету, шеру өткiзуге,
пикет жасауға немесе оларға қатысуға кедергi
жасау

Жиналыс, митинг, бой көрсету, шеру өткiзуге, пикет жасауға немесе оларға қатысуға кедергi жасау не оларға қатысуға мәжбүрлеу, егер бұл әрекеттердi лауазымды адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып не күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқытумен жасаса -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 151-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

152-бап. Еңбектi қорғау ережелерiн бұзу

1. Қауiпсiздiк техникасын, өндiрiстiк санитария ережелерiн немесе еңбектi қорғаудың өзге де ережелерiн осы ережелердi сақтауды ұйымдастыру немесе қамтамасыз ету жөнiндегi мiндеттер жүктелген адамның бұзуы абайсызда денсаулыққа ауыр зиян келтiруге әкеп соқса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару не белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, нақ сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Абайсызда адам өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 152-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

153-бап. Ереуiлге қатысуға немесе ереуiлге қатысудан бас
тартуға мәжбүрлеу

Адамның өз қызмет бабын пайдаланып не күш көрсету немесе оны қолданамын деп қорқыту арқылы ереуiлге қатысуға немесе заңды ереуiлге қатысудан бас тартуға мәжбүрлеуi -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 153-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

154-бап. <*>

Ескерту. 154-бап алынып тасталды - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен.

155-бап. Журналистiң заңды кәсiптiк қызметiне кедергi
келтiру

1. Журналистiң заңды кәсiптiк қызметiне оны ақпарат таратуға не оны таратудан бас тартуға мәжбүрлеу арқылы кедергi келтiру -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Адам өз қызмет бабын пайдалана отырып, сол сияқты күш қолданып немесе күш қолданамын деп қорқыта отырып жасаған әрекет -
екi жылға дейiнгi мерзімге түзеу жұмыстарына не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 155-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

4-тарау. Бейбiтшiлiк пен адамзат қауiпсiздiгiне қарсы
қылмыстар

156-бап. Басқыншылық соғысты жоспарлау, әзiрлеу,
тұтандыру немесе жүргiзу

1. Басқыншылық соғысты жоспарлау, әзiрлеу немесе тұтандыру -
жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Басқыншылық соғысты жүргiзу -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан
айыруға не өлiм жазасына немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.

157-бап. Басқыншылық соғысты тұтандыруға насихат жүргiзу
және жария түрде шақыру

1. Басқыншылық соғысты тұтандыруға насихат жүргiзу және жария түрде шақыру -
үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдаланып жасалған не мемлекеттiк жауапты қызмет атқарып отырған лауазымды адам жасаған дәл сол әрекет -
бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 157-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

158-бап. Жаппай қырып-жою қаруын өндiру немесе тарату

Химиялық, биологиялық, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шартымен тыйым салынған жаппай қырып-жою қаруының басқа да түрiн өндiру, сатып алу немесе өткiзу -
бес жылдан он жылға дейiн мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

159-бап. Соғыс жүргiзудiң тыйым салынған құралдары
мен әдiстерiн қолдану

1. Әскери тұтқындарға немесе әскери емес тұрғындарға қатыгездiкпен қарау, әскери емес тұрғындарды күштеп көшiру, басып алынған аумақта ұлттық мүлiктi тонау, Қазақстан Республикасының халықаралық шартымен тыйым салынған құралдар мен әдiстердi әскери жанжалда қолдану -
алты жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қазақстан Республикасының халықаралық шартымен тыйым салынған жаппай қырып-жою қаруын қолдану -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өлiм жазасына немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 159-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

160-бап. Геноцид

1. Геноцид, яғни ұлттық, этникалық, нәсiлдiк немесе дiни топты осы топтың мүшелерiн өлтiру, олардың денсаулығына ауыр зардап келтiру, бала тууға күшпен бөгет жасау, балаларды мәжбүрлеп бiреуге беру, күштеп көшiру не осы топтың мүшелерiн қырып-жоюға есептелген өзге де тiршiлiк жағдайларын туғызу арқылы толық немесе iшiнара жоюға бағытталған қасақана әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Соғыс уақытында жасалған нақ сол әрекеттер -
он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 160-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 175-IV Заңымен.

161-бап. Экоцид

Өсiмдiктер немесе жануарлар дүниесiн жаппай жою, атмосфера, жер немесе су ресурстарын улау, сондай-ақ экологиялық апатты туғызған немесе туғызуы мүмкiн өзге де iс-әрекеттердi жасау -
он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

162-бап. Жалдамалылық

1. Жалдамалыны жалдануға азғырып көндiру, оқытып-үйрету, қаржыландыру немесе өзге материалдық қамтамасыз ету, сондай-ақ оны қарулы жанжалда немесе соғыс қимылдарында пайдалану -
төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып немесе кәмелетке толмағанға қатысты жасаған дәл сол әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз жетi жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Жалдамалының қарулы жанжалға немесе соғыс қимылдарына қатысуы -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың үшiншi бөлiгiнде көзделген, адам қазасына немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан iс-әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не мүлкi тәркiленiп өлiм жазасына немесе мүлкi тәркiленiп өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Материалдық сыйақы алу немесе өзге де бас пайдасы мақсатында iс-әрекет жасайтын және қарулы қақтығысқа қатысушы тараптың азаматы болып табылмайтын, оның аумағында тұрақты тұрмайтын және ресми мiндеттердi орындау үшiн басқа мемлекет жiбермеген адам жалдамалы деп танылады.

162-1-бап. Шетелдік қарулы қақтығыстарға қатысу

Қазақстан Республикасы азаматының жалдамалылық белгілері болмаған кезде шет мемлекеттің аумағындағы қарулы қақтығыстарға немесе әскери әрекеттерге қасақана құқыққа сыйымсыз қатысуы –
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 4-тарау 162-1-баппен толықтырылды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

163-бап. Халықаралық қорғау аясындағы адамдарға немесе
ұйымдарға шабуыл жасау

1. Шетелдiк мемлекеттiң өкiлiне немесе халықаралық қорғау аясындағы халықаралық ұйымның қызметкерiне немесе онымен бiрге тұратын оның отбасы мүшелерiне, сондай-ақ халықаралық қорғау аясындағы адамдардың қызметтiк немесе тұрғын үй-жайларына не көлiк құралдарына шабуыл жасау, сол сияқты осы азаматтарды ұрлау немесе бас бостандығынан күштеп айыру, егер осы әрекеттер соғысқа арандату немесе халықаралық жағдайды шиеленiстiру мақсатында жасалса -
мүлiктерi тәркiленiп немесе онсыз үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет не қаруды немесе қару ретінде пайдаланылатын заттарды қолданып, не адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасалған, не денсаулыққа ауыр зиян келтiрумен ұштасқан не абайсызда адам өлiмiне әкеп соққан нақ сол әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 163-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2013.01.08 N 63-V (алғашқы ресми жариялағанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

164-бап. Әлеуметтiк, ұлттық, рулық, нәсiлдiк немесе
дiни араздықты қоздыру

1. Әлеуметтiк, ұлттық, рулық, нәсiлдiк, дiни араздықты немесе алауыздықты қоздыруға, азаматтардың ұлттық ар-намысы мен қадiр-қасиетiн не дiни сезiмдерiн қорлауға бағытталған қасақана iс-әрекеттер, сол сияқты азаматтардың дiнге көзқарасына, тектiк-топтық, ұлттық, рулық немесе нәсiлдiк қатыстылығы белгiлерi бойынша олардың айрықшалығын, артықшылығын немесе кемдiгiн насихаттау, егер осы әрекеттер көпшiлiк алдында немесе бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып, сол сияқты әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк, дiни араздықты немесе алауыздықты насихаттайтын әдебиет пен өзге ақпарат жеткізгіштерді тарату жолымен жасалса -
бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына не жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобымен немесе бiрнеше рет жасалған, немесе күш көрсетумен не оны қолданамын деп қорқытумен ұштасқан, сол сияқты өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып, адам не қоғамдық бiрлестiктiң жетекшiсi жасаған нақ сол iс-әрекеттер -
бес жүзден үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, ауыр зардаптарға әкеп соққан iс-әрекеттер -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз жеті жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 164-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2002.02.19 N 295 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. Мемлекеттiң конституциялық
құрылысына және қауiпсiздiгiне қарсы қылмыстар

165-бап. Мемлекеттiк опасыздық

1. Мемлекеттiк опасыздық, яғни қарулы жанжал кезiнде жау жағына өтiп кетуден, сол сияқты шпиондық жасаудан, мемлекеттiк құпияларды жатқа беруден не Қазақстан Республикасына қарсы дұшпандық әрекет жүргiзуден, шетелдiк мемлекетке, шетелдiк ұйымға немесе олардың өкiлдерiне өзге де көмек көрсетуден көрiнген, Қазақстан Республикасының азаматы Қазақстан Республикасының сыртқы қауiпсiздiгi мен егемендiгiне нұқсан келтiру немесе әлсiрету мақсатында жасаған қасақана әрекет -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға, ал ұрыс жағдайында ауырлататын мән-жайлар кезiнде - он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Соғыс уақытында жасалған нақ сол әрекеттер -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе мүлкі тәркіленіп, өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта, сол сияқты осы Кодекстiң 166 және 168-баптарында көзделген қылмыстарды жасаған адам, егер ол мемлекеттiк органдарға ерiктi және дер кезiнде хабарлауымен немесе өзгеше жолмен Қазақстан Республикасының мүдделерiне залал келтiрудi болдырмауға жәрдемдессе және оның iс-әрекеттерiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 165-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2009.07.10 N 175-IV Заңдарымен.

166-бап. Шпионаж

Мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi шетелдiк мемлекетке, шетелдiк ұйымға немесе олардың өкiлдерiне беру, сол сияқты оларға беру мақсатында жинау, ұрлау немесе сақтау, сондай-ақ шетелдiк барлаудың тапсырмасы бойынша өзге де мәлiметтердi Қазақстан Республикасының сыртқы қауiпсiздiгi мен егемендiгiне зиян келтiре отырып пайдалану үшiн беру немесе жинау, егер осы әрекеттердi шетелдiк азамат немесе азаматтығы жоқ адам жасаса -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 166-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 Заңымен.

166-1-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің -
Елбасының өміріне қол сұғушылық

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының өміріне оның заңды қызметіне кедергі жасау не осындай қызметі үшін кек алу мақсатында жасалған қол сұғушылық, —
он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 166-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.06.14 № 290-IV Заңымен.

167-бап. Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне
қастандық жасау

Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне оның мемлекеттік қызметін тоқтату не осындай қызметі үшін кек алу мақсатында қастандық жасау, -
он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 167-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.02.19 N 295 Заңымен.

168-бап. Билiктi күшпен басып алу немесе билiктi күшпен
ұстап тұру не Қазақстан Республикасының
уәкiлеттi органдары мен лауазымды адамдарының
құзырына кiретiн өкiлеттiктердi шет мемлекет
немесе шетелдiк ұйым өкiлдерiнiң жүзеге асыруы

1. Қазақстан Республикасының Конституциясын бұзып, билiктi күшпен басып алуға немесе билiктi күшпен ұстап тұруға бағытталған, сол сияқты Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгертуге бағытталған iс-әрекеттер, -
он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қазақстан Республикасының, оның уәкiлеттi органдарының немесе лауазымды адамдарының құзырындағы өкiлеттiктердi шет мемлекет немесе шетелдiк ұйым өкiлдерiнiң жүзеге асыруы, -
бiр мың айлық есептiк көрсеткiштен бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 168 бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

169-бап. Қарулы бүлiк

Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын құлату немесе күштеп өзгерту не Қазақстан Республикасының аумақтық тұтастығын бұзу мақсатында қарулы бүлiк ұйымдастыру не оған белсендi түрде қатысу -
он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

170-бап. Қазақстан Республикасының конституциялық
құрылысын күшпен құлатуға немесе өзгертуге не
оның аумақтық тұтастығын күшпен бұзуға шақыру

1. Өкiметтi күштеп басып алуға, өкiметтi күштеп ұстауға, мемлекет қауiпсiздiгiне нұқсан келтiруге немесе конституциялық құрылысын күштеп өзгертуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тұтастығын және оның аумағының бiрлiгiн күштеп бұзуға жария түрде үндеу, сондай-ақ осындай мазмұндағы материалдарды осы мақсатта тарату -
үш жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдаланып жасалған немесе ұйымдасқан топ жасаған нақ сол әрекеттер -
бiр мыңнан бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 170 бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.02.19 N 295, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

171-бап. Диверсия

Қазақстан Республикасының қауiпсiздiгi мен қорғаныс қабiлетiне нұқсан келтiру мақсатында адамдарды жаппай қырып-жоюға, олардың денсаулығына зиян келтiруге, кәсiпорындарды, құрылыстарды, қатынас жолдары мен құралдарын, байланыс құралдарын, халықтың тiршiлiгiн қамтамасыз ету объектiлерiн қиратуға, немесе зақымдауға бағытталған жарылыс жасау, өрт қою немесе өзге iс-әрекеттер жасау, сол сияқты осы мақсатта жаппай улау немесе эпидемиялар мен эпизоотиялар тарату -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өлiм жазасына немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.

172-бап. Мемлекеттiк құпияларды заңсыз алу, жария ету,
тарату

1. Құжаттарды ұрлау, мемлекеттiк құпияларды бiлетiн адамдарды немесе олардың жақындарын сатып алу немесе қорқыту, байланыс құралдары арқылы қолға түсiру, компьютерлiк жүйеге немесе желiге заңсыз кiру, арнайы техникалық құралдарды пайдалану жолымен не өзге де заңсыз әдiспен мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтер жинау, сол сияқты мемлекеттiк құпияларды құрайтын, заңсыз алынған мәлiметтердi тарату мемлекетке опасыздық немесе шпиондық белгiлерi болмаған жағдайда -
белгiлi бiр лауазымдарда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамның өзiне сенiп тапсырылған немесе қызмет немесе жұмыс бабымен не қылмыстық, азаматтық iс, әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзуге байланысты, сол сияқты жедел-iздестiру шараларын дайындау немесе жүргiзу барысында мәлiм болған мемлекеттiк құпияны құрайтын мәлiметтердi жария етуi, мемлекетке опасыздық белгiлерi болмаған жағдайда -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Адамның өзiне сенiп тапсырылған немесе қызмет немесе жұмыс бабымен не қылмыстық, азаматтық iс, әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзуге байланысты, сол сияқты жедел-iздестiру шараларын дайындау немесе жүргiзу барысында мәлiм болған қызметтiк құпияны құрайтын мәлiметтердi жария етуi, егер бұл iрi залал келтiруге немесе өзге де ауыр зардаптардың тууына әкеп соқса, мемлекетке опасыздық белгiлерi болмаған жағдайда -
екi жүзден бес жүзге дейiнгi айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер олар ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
үш жылға дейiнгi мерзiмде белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы Кодекстiң 172, 173 және 386-баптарында iрi залал деп қылмыс жасалу сәтiнде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз есе асып түсетін сомада келтiрiлген залал танылады.
Ескерту. 172-бап жаңа редакцияда - ҚР 2000.05.05 N 47 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

173-бап. Мемлекеттiк құпиялары бар құжаттарды, заттарды
жоғалту

1. Адамның өзiне қызмет немесе жұмыс бабымен сенiп тапсырылған мемлекеттiк құпиясы бар құжаттарды, сол сияқты олар туралы мәлiметтер мемлекеттiк құпиянықұрайтын заттарды жоғалтуы егер аталған құжаттар немесе заттар оларды пайдаланудың белгiленген ережелерiн бұзудың салдарынан жоғалса және iрi залал келтiруге немесе өзге ауыр зардаптардың тууына әкеп соқса,-
бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамның өзiне қызмет немесе жұмыс бабымен сенiп тапсырылған қызметтiк құпиясы бар құжаттарды, сол сияқты олар туралы мәлiметтер қызметтiк құпияны құрайтын заттарды жоғалтуы, егер аталған құжаттар немесе заттар оларды пайдаланудың белгiленген ережелерiн бұзудың салдарынан жоғалса және iрi залал келтiруге немесе өзге ауыр зардаптардың тууына әкеп соқса, -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 173-бап жаңа редакцияда - ҚР 2000.05.05 N 47 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

174-бап. Жұмылдыруға шақырудан жалтару

1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен құрамалары қатарына жұмылдыру бойынша әскери қызметке шақырудан жалтару -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Соғыс уақытында жасалған нақ сол әрекет, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiн толықтыру үшiн одан әрi шақырудан жалтару -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

6-тарау. Меншiкке қарсы қылмыстар

175-бап. Ұрлық

1. Ұрлық, яғни бөтен мүлiктi жасырын ұрлау -
екi жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексеннен екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiн бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) тұрғын, қызметтiк немесе өндiрiстiк үй-жайға, қоймаға не көлiк құралының салонына заңсыз кірумен;
г) мұнай-газ құбырынан жасалған ұрлық -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Мынадай:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) iрi мөлшерде жасалған ұрлық –
в) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
мүлкi тәркiленiп үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Мынадай:
а) ұйымдасқан топ жасаған;
б) аса iрi мөлшерде жасалған ұрлық, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Осы Кодекстiң баптарында ұрлық деп пайдакүнемдiк мақсатта бөтен мүлiктi осы мүлiктiң меншiк иесiне немесе өзге иеленушiсiне залал келтiре отырып айыптының немесе басқа адамдардың пайдасына заңсыз қайтарымсыз алып қою және (немесе) айналдыру танылады.
2. Осы Кодекстiң 184, 184-1-баптарын қоспағанда, осы тараудың баптарында iрi мөлшер немесе iрi залал деп қылмыс жасалу сәтiне Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген айлық есептi көрсеткiштен бес жүз есе асып түсетiн мүлiктiң құны мен залалдың мөлшерi танылады.
2-1. Осы тараудың баптарында аса iрi мөлшер немесе залал деп қылмыс жасалу сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен екі мың есе асып түсетiн мүлiктiң құны немесе залалдың мөлшерi танылады.
3. Алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
4. Алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
5. Меншiк құқығында ұйымға тиесiлi немесе оның қарамағындағы бөтен бiреудiң мүлкiн ұрлау, алаяқтық жасау, иемденiп алу немесе ысырап ету жолымен жасалған ұсақ-түйек ұрлау қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпайды. Оны жасауға кiнәлi адам заңға сәйкес әкiмшiлiк жауапқа тартылады. Егер ұрланған мүлiктiң құны әрекет жасалған кезде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген он еселенген айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнен аспайтын болса, ұрлық ұсақ-түйек ұрлау деп танылады.
Ескерту. 175-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2005.11.22 N 90 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.10.06 N 343-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

176-бап. Сенiп тапсырылған бөтен мүлiктi иеленiп алу
немесе ысырап ету

1. Иеленiп алу немесе ысырап ету, яғни кiнәлi адамға сенiп тапсырылған бөтен мүлiктi ұрлау -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырмадан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) қызмет бабын пайдаланып жасалған нақ сол әрекеттер -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейiнгi мерзiмге айыра отырып, екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi, егер оларды:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) iрi мөлшерде жасаған болса –
в) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
г) мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адам не оған теңестiрiлген адам, егер оларды өзiнiң қызмет бабын пайдаланумен қатар жасаса -
мүлкi тәркiленiп және үш жылға дейiнгi, ал г) тармағында көзделген жағдайларда - жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп және белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан бес жылға дейiнгi мерзiмге айырып, жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 176-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2003.09.25 N 484, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

177-бап. Алаяқтық

1. Алаяқтық, яғни бөтен мүлiктi ұрлау немесе бөтен мүлiкке құқықты алдау немесе сенiмге қиянат жасау арқылы алу -
екi жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексеннен екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) қызмет бабын пайдаланып жасалған алаяқтық -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Мынадай:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) iрi мөлшерде жасалған алаяқтық –
в) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
г) мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адам не оған теңестірілген адам жасаған алаяқтық, егер ол өз қызмет бабын пайдаланумен ұштасса, -
мүлкi тәркiленiп, үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 177-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

177-1-бап. Қаржылық (инвестициялық) пирамиданы құру және
(немесе) оның қызметіне басшылық жасау

1. Қаржылық (инвестициялық) пирамиданы немесе оның құрылымдық бөлімшесін құру, сол сияқты оның қызметіне басшылық жасау –
бір мыңнан үш мыңға дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не мүлкі тәркіленіп, дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттерді:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша;
б) бірнеше рет;
в) өзінің қызмет бабын пайдалана отырып;
г) ірі мөлшерде ақшаны немесе өзге де мүлікті тарта отырып жасаса –
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не мүлкі тәркіленіп және үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Нақ сол әрекеттерді:
а) ұйымдасқан топ;
б) мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті адам не оған теңестірілген адам, егер оларды өзінің қызмет бабын пайдаланумен ұштастырып жасаса;
в) аса ірі мөлшерде ақшаны немесе өзге де мүлікті тарта отырып жасаса –
мүлкі тәркіленіп және үш жылға дейінгі, ал б) тармағында көзделген жағдайларда – жеті жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта қаржылық (инвестициялық) пирамида деп тартылған қаражатты қабылданған міндеттемелерді қамтамасыз ететін кәсіпкерлік қызметке пайдаланбай, осы активтерді қайта бөлу және бір қатысушыларды басқалардың жарналары есебінен байыту арқылы жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ақшасын немесе өзге де мүлкін, не оған құқығын тартудан табыс алу (мүліктік пайда табу) жөніндегі қызмет түсініледі.
2. Қаржылық (инвестициялық) пирамидаға қатысқаны туралы өз еркімен мәлімдеген, сондай-ақ қылмысты ашуға немесе оның жолын кесуге белсенді түрде ықпал еткен тұлға, егер оның іс-әрекеттерінде өзге қылмыстың құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Осы тармақтың ережелері қаржылық (инвестициялық) пирамиданы құрған тұлғаға қолданылмайды.
Ескерту. 6-тарау 177-1-баппен толықтырылды - ҚР 17.01.2014 N 166-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

178-бап. Тонау

1. Тонау, яғни бөтен мүлiктi ашық ұрлау -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге
бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) жәбiрленушiнiң өмiрi мен денсаулығына қауiптi емес күш қолданумен, не осындай күш қолданамын деп қорқыту арқылы;
б) бiрнеше рет;
в) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
г) тұрғын, қызметтiк, өндiрiстiк үй-жайға не қоймаға заңсыз кiрумен жасалған тонау -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Мынадай:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) iрi мөлшерде жасалған тонау –
в) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 178-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

179-бап. Қарақшылық

1. Қарақшылық, яғни бөтен мүлiктi ұрлау мақсатында шабуыл жасауға ұшыраған адамның өмiрi мен денсаулығына қауiптi күш көрсетумен немесе тiкелей осындай күш қолданамын деп қорқытумен ұштасқан шабуыл жасау -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) тұрғын, қызметтiк, өндiрiстiк үй-жайға не қоймаға заңсыз кiрумен жасалған;
г) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолданумен жасалған;
д) денсаулыққа ауыр зиян келтiрумен жасалған қарақшылық -
мүлкi тәркiленiп бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас
бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Мынадай:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) абайсызда жәбірленушінің өліміне әкеп соққан денсаулыққа ауыр зиян келтіре отырып;
в) мүлiктi iрi мөлшерде ұрлау мақсатында жасаған қарақшылық –
г) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
мүлкi тәркiленiп жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 179-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

180-бап. Ерекше құнды заттарды ұрлау

1. Ерекше тарихи, ғылыми, көркемдiк немесе мәдени жағынан құнды заттар мен құжаттарды ұрлау, ұрлықтың жасалу тәсiлiне қарамастан -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз алты жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттi:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) бiрнеше рет жасалса;
в) осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған заттардың немесе құжаттардың жойылуына, бұзылуына немесе бүлiнуiне әкеп соқса -
мүлкi тәркiленiп сегiз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

181-бап. Қорқытып алушылық

1. Қорқытып алушылық, яғни бөтен мүлiктi немесе мүлiкке құқықты берудi немесе күш қолданумен не бөтен мүлiктi жоюмен немесе бүлдiрумен қорқыту арқылы мүлiктiк сипаттағы басқа да iс-әрекеттер жасауды талап ету, сол сияқты жәбiрленушiнi немесе оның туыстарын масқаралайтын мәлiметтердi таратумен не жәбiрленушiнiң немесе оның жақындарының мүдделерiне елеулi зиян келтiруi мүмкiн өзге де мәлiметтердi жариялау -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға немесе онсыз төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай жолмен:
а) күш қолдану;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
в) бiрнеше рет жасалған қорқытып алу -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Мынадай жолмен:
а) алынып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
б) жәбiрленушiнiң денсаулығына ауыр зиян келтіре отырып;
в) iрi мөлшерде мүлiк алу мақсатында жасаған қорқытып алу –
г) алынып тасталды - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
мүлкi тәркiленiп бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер:
а) оларды ұйымдасқан топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, жетi жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 181-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

182-бап. Алдау немесе сенiмге қиянат жасау жолымен
мүлiктiк залал келтiру

1. Алдау немесе сенiмге қиянат жасау жолымен меншiк иесiне немесе өзге мүлiк иеленушiге ұрлық белгiлерiнсiз мүлiктiк залал келтiруді:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласу бойынша жасауы;
б) бiрнеше рет;
в) қызмет бабын пайдаланып жасау –
төрт жүзден сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бір жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салып не онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) ұйымдасқан топпен жасалғанда;
б) iрi залал келтiргенде –
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 182-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

183-бап. Көрiнеу қылмыстық жолмен табылған мүлiктi сатып
алу немесе сату

1. Көрiнеу қылмыстық жолмен табылған мүлiктi алдын ала уәделеспей сатып алу немесе сату -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) автомобильге, мұнай және мұнай өнімдеріне немесе ірі мөлшердегі өзге мүлікке қатысты;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасаса;
в) бірнеше рет жасалса;
г) алып тасталды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салып немесе мүлкi тәркiленiп немесе онсыз төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген ұйымдасқан топ немесе адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасаған әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 183-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.10.06 N 343-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

183-1-бап. Мұнайдың және мұнай өнімдерінің шығарылуының
заңдылығын растайтын құжаттарсыз оларды
тасымалдау, иелену, өткізу, сақтау, сондай-ақ
мұнайды өңдеу

1. Мұнайдың және мұнай өнімдерінің шығарылуының заңдылығын растайтын құжаттарсыз оларды ірі мөлшерде тасымалдау, иелену, өткізу, сақтау, сондай-ақ мұнайды өңдеу -
қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүлік тәркіленіп, екі жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттерді:
а) бірнеше рет;
б) ұйымдасқан топ жасаса, -
сотталған адамның мүлкі тәркіленіп не онсыз, сондай-ақ қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүлік тәркіленіп, бес жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 183-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.10.06 N 343-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

184-бап. Авторлық және (немесе) сабақтас құқықтарды бұзу

1. Авторлықты иеленiп алу немесе тең авторлыққа мәжбүрлеу, егер бұл әрекет автордың немесе өзге де құқық иеленушiнің құқықтарына немесе заңды мүдделерiне айтарлықтай зиян, оның ішінде елеулі залалға әкеп соқтырған айтарлықтай зиян келтiрсе, –
жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Авторлық және (немесе) сабақтас құқықтар объектiлерiн заңсыз пайдалану, сол сияқты өткiзу мақсатында авторлық құқық және (немесе) сабақтас құқықтар объектілерінің контрафактілік даналарын елеулі мөлшерде жасалған сатып алу, сақтау, тасымалдау немесе дайындау, –
бес жүзден жеті жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Электрондық цифрлық форматтағы туындылардың және (немесе) сабақтас құқықтар объектілерінің даналарын алмастыруға, сақтауға, тасымалдауға одан әрі қол жеткізу үшін интернет-ресурстарды ұйымдастыру, құру арқылы елеулі залал келтірген авторлық құқық және (немесе) сабақтас құқықтар объектiлерiн заңсыз пайдалану, –
алты жүзден сегіз жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жүз сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
4. Осы баптың екiншi және үшінші бөлiктерiнде көзделген:
а) бiрнеше рет;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен;
в) iрi мөлшерде немесе iрi залал келтiрген;
г) адамның өз қызмет бабын пайдалануымен жасалған әрекеттер, –
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 184-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.01.12 N 537-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

184-1-бап. Өнертабыстарға, пайдалы модельдерге,
өнеркәсiптiк үлгiлерге, селекциялық
жетiстiктерге немесе интегралдық
микросхемалар топологияларына құқықтарды бұзу

1. Өнертабыстың, пайдалы модельдiң, өнеркәсiптiк үлгiнiң, селекциялық жетiстiктiң немесе интегралдық микросхема топологиясының мәнiн, олар туралы мәлiметтер ресми түрде жарияланғанға дейiн автордың немесе арыз берушiнiң келiсiмiнсiз жария ету, сол сияқты авторлықты иеленiп алу немесе тең авторлыққа мәжбүрлеу, егер осы әрекеттер авторға немесе өзге құқық иеленушiге елеулi залал келтiрсе немесе олардың құқықтарына немесе заңды мүдделерiне айтарлықтай зиян келтiрсе, -
жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Өнертабысты, пайдалы модельдi, өнеркәсiптiк үлгiнi, селекциялық жетiстiктi немесе интегралдық микросхема топологиясын елеулi мөлшерде жасалған заңсыз пайдалану, -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткішке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Осы баптың екiншi бөлiгiнде көзделген:
а) бiрнеше рет;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен;
в) iрi мөлшерде немесе iрi залал келтiрген;
г) адамның өз қызмет бабын пайдалануымен жасалған әрекеттер, -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Егер залалдың мөлшерi немесе зияткерлiк меншiк объектiлерiн пайдалану құқықтарының құны не авторлық құқық және (немесе) сабақтас құқықтардың объектілері даналарының немесе өнертабыстарды, пайдалы модельдердi, өнеркәсiптiк үлгiлерді, селекциялық жетiстiктердi немесе интегралдық микросхемалар топологияларын қамтитын тауарлардың құны қылмыс жасалу сәтiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен жүз есе acca, осы Кодекстiң 184, 184-1-баптарында көзделген әрекеттер елеулi залал келтiрген немесе елеулi мөлшерде жасалған деп танылады.
2. Егер залалдың мөлшерi немесе зияткерлiк меншiк объектiлерiн пайдалану құқықтарының құны не авторлық құқық және (немесе) сабақтас құқықтардың объектілері даналарының немесе өнертабыстарды, пайдалы модельдердi, өнеркәсiптiк үлгiлердi, селекциялық жетiстiктердi немесе интегралдық микросхемалар топологияларын қамтитын тауарлардың құны қылмыс жасалу сәтiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз есе acca, осы Кодекстiң 184, 184-1-баптарында көзделген әрекеттер iрi залал келтiрген немесе iрi мөлшерде жасалған деп танылады.
Ескерту. Кодекс 184-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.11.22 N 90 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 179-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

185-бап. Автомобильдi немесе өзге де көлiк құралдарын
ұрлау мақсатынсыз заңсыз иелену

1. Автомобильдi немесе өзге де көлiк құралдарын ұрлау мақсатынсыз заңсыз иелену (айдап кету) -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға немесе үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi емес күш қолданумен не дәл сондай күш қолданумен қорқыту арқылы жасалса -
бec жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұйымдасқан топ жасаған не iрi зиян келтiрген әрекеттер -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген, өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолданумен не сондай күш қолданбақшы болып қорқытумен жасалған әрекеттер -
алты жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 185-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

186-бап. Жерге заттай құқықтарды бұзу

1. Азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтарына немесе заңмен қорғалатын мүдделерiне не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне елеулi зиян келтiруге әкеп соққан, күш қолдану арқылы не күш қолданамын деп қорқыту арқылы немесе адамдар тобымен немесе заңсыз тiнтумен ұласып жасалған бөтен жер учаскесiне заңсыз кiрiп кету, сол сияқты бөтен бiреудiң жер учаскесiн заңсыз басып алу -
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттердi адамның өз қызмет бабын пайдаланып жасауы, -
айлық есептiк көрсеткiштің бес жүзден сегiз жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 186-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09. N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

187-бап. Бөтен адамның мүлкiн қасақана жою немесе
бүлдiру

1. Бөтен адамның мүлкiн қасақана жою немесе бүлдiру, едәуiр зиян келтiрсе -
айлық есептiк көрсеткiштің елуден бір жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не бір жүз сағаттан бір жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, нe дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттер:
а) өрт қою, жару арқылы немесе өзге де жалпы қауiптi әдiстермен жасалса;
б) абайсызда денсаулыққа ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса;
в) жәбiрленушiнiң өзiнiң қызметтiк немесе қоғамдық борышын орындауымен байланысты не өзiнiң жақын туыстары жөнiнде нақ сондай себептермен жасалса;
г) әлеуметтiк, ұлттық, нәсiлдiк немесе дiни араздық себептер бойынша жасалса, -
екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген:
а) абайсызда адам өлiмiне;
б) тарих, мәдениет ескерткiштерiн, табиғат кешендерiн немесе мемлекет қорғауға алған объектiлердi, сондай-ақ ерекше тарихи, ғылыми, көркемдiк немесе мәдени құндылығы бар заттарды немесе құжаттарды жоюға немесе бүлдiруге әкеп соққан әрекеттер -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Айлық есептiк көрсеткiштен жүз есе асып түсетiн зиян мөлшерi елеулi зиян деп танылады.
Ескерту. 187 бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

188-бап. Бөтен адамның мүлкiн абайсызда жою немесе
бүлдiру

Отпен немесе өзге де аса қауiптi көздермен абайсыз жұмыс iстеу салдарынан болған не абайсызда ауыр зардаптарға әкеп соққан бөтен адамның мүлкін жою немесе бүлдіру –
айлық есептiк көрсеткiштің екі жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 188-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-тарау. Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстар

Ескерту. 7-тараудағы «ірі зиян», «ірі мөлшердегі залал», «Ірі зиян», «ірі мөлшерде зиян», «ірі зиянға» деген сөздер тиісінше «ірі залал», «Ірі залал», «ірі залалға» деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

189-бап. Заңды кәсiпкерлiк қызметке кедергi жасау

Ескерту. 189-бап алып тасталды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

190-бап. Заңсыз кәсiпкерлiк

1. Кәсiпкерлiк қызметтi тiркеуден өтпей не рұқсат (лицензия) алу мiндеттi болған жағдайларда арнаулы рұқсатсыз (лицензиясыз) немесе лицензиялау шарттарын бұзып жүзеге асыру, сол сияқты кәсiпкерлiктiң тыйым салынған түрлерiмен шұғылдану, егер осы әрекеттер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi залал келтiрсе, не iрi мөлшерде табыс табумен немесе ірі мөлшерде акцизделетін тауарларды өндірумен, сақтаумен, тасымалдаумен не өткізумен байланысты болса -
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не елу айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып не онсыз, екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттi:
а) ұйымдасқан топ жасаса;
б) аса iрi мөлшердегi табыс табумен ұштастырып;
в) бірнеше рет жасаса, –
айлық есептік көрсеткіштің бір мыңнан бір жарым мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы Кодекстiң 190, 191, 205-2 және 205-3-баптарында сомасы он мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын табыс – iрi мөлшердегi табыс деп, сомасы жиырма мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын табыс аса iрi мөлшердегi табыс деп танылады.
2. Осы Кодекстiң 190-бабында құны бір мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын тауарлар саны едәуір мөлшердегi тауарлар деп танылады.
3. Осы тараудың 190, 191, 192-1, 205-2, 205-3, 215, 216, 217, 219 және 220-баптарында Ірі залал деп қылмыс жасау сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген айлық есептік көрсеткіштен мың есе асатын сомада азаматқа келтірілген залал, не айлық есептік көрсеткіштен он мың есе асатын сомада ұйымға немесе мемлекетке келтірілген залал танылады.
4. Осы тараудың 194, 198, 199, 200, 202, 202-1, 203, 204, 205және 218-баптарында ірі залал деп қылмыс жасау кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген айлық есептік көрсеткіштен жүз есе асатын сомада азаматқа келтірілген залал, не айлық есептік көрсеткіштен мың есе асатын сомада ұйымға немесе мемлекетке келтірілген залал танылады.
Ескерту. 190-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 1999.07.16 N 430, 2002.12.21 N 363, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

191-бап. Заңсыз банктiк қызмет

1. Банктiк қызметтi (банктiк операцияларды) тiркеуден өткiзбей немесе рұқсат (лицензия) алу мiндеттi болған жағдайларда арнаулы рұқсатсыз (лицензиясыз) немесе лицензиялау шарттарын бұзып жүзеге асыру, егер осы әрекет азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi залал келтiрсе, не iрi мөлшерде табыс табумен ұштасса -
айлық есептік көрсеткіштің сегіз жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не елу айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып не онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттi:
а) ұйымдасқан топ жасаса;
б) аса iрi мөлшердегi табыс табумен ұштастырып жасаса;
в) бірнеше рет жасаса, –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына не екі жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, екі жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 191-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

192-бап. Жалған кәсіпкерлік

1. Жалған кәсіпкерлік, яғни кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру ниетінсіз жеке кәсіпкерлік субъектісін құру не басқа заңды тұлғалардың өз шешімдерін айқындау құқығын беретін акцияларын (қатысу үлестерін, пайларын) сатып алу, сол сияқты оларға басшылық ету, егер жасалған барлық мәмілелер құқыққа қарсы мақсаттарды көздеген және азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірген жағдайда, -
алты жүз елуден екі мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға, не екi жүз айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл сала отырып не онсыз екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттерді:
а) бірнеше рет;
б) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаса;
в) мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті адам не оған теңестірілген адам, егер оларды өз қызмет бабын пайдаланумен ұштастырып жасаса, –
екі мыңнан бес мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не мүлкі тәркіленіп, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттерді:
а) ұйымдасқан топ;
б) қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) жасаса, -
үш мыңнан алты мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не мүлкі тәркіленіп, алты жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы Кодекстің осы бабында және 192-1-бабында құқыққа қайшы мақсаттарды көздейтін мәмілелерге кредиттерді заңсыз алуға, салық төлеуден жалтаруға, тыйым салынған қызметті жасыруға, заңсыз табыс табуға және (немесе) өзге де мүліктік пайда алуға бағытталған мәмілелер, сондай-ақ көрсетілген іс-әрекеттерді жасауға жәрдемдесу жатады.
2. Осы бапта ірі залал деп азаматқа айлық есептік көрсеткіштен мың есе асатын сомада келтірілген залал не ұйымға немесе мемлекетке жиырма мың айлық есептік көрсеткіштен асатын сомада келтірілген залал танылады.
Ескерту. 192-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.08 N 225-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

192-1-бап. Жеке кәсіпкерлік субъектісінің кәсіпкерлік
қызметті жүзеге асыру ниетінсіз мәміле
(мәмілелер) жасасуы

Жеке кәсіпкерлік субъектісінің іс жүзінде жұмыстарды орындамай, қызметтерді көрсетпей, тауарларды тиеп жібермей, құқыққа қарсы мақсаттарды көздеген және азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірген мәміле (мәмілелер) жасасуы (оның ішінде шот-фактураны пайдалану арқылы жасасуы), -
бес жүзден екі мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. Кодекс 192-1-баппен толықтырылды - ҚР 2009.12.08 N 225-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

193-бап. Қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе)
өзге мүлiктi заңдастыру (жылыстату)

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Қылмыстардан алынатын кірістер болып табылатын мүлікті конверсиялау немесе аудару жолымен мәмілелер жасасу арқылы қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе) өзге мүлікті заңды айналымға тарту, егер мүлік қылмыстардан алынатын кірістер болып табылатыны белгілі болса, мұндай мүліктің шынайы сипатын, көзін, орналасқан жерін, оған билік ету, орнын ауыстыру тәсілін, оған құқықтарды немесе оның тиесілілігін жасыру немесе жасырып қалу, сол сияқты осы мүлікті иелену және пайдалану –
мүлкі тәркіленіп, бес жүзден бір мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерінде айыппұл салуға не бір жүзге дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салып не онсыз, бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) әлденеше рет;
в) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасалса, -
жеті жүзден бір мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi:
а) мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адам не оған теңестiрiлген адам, егер оларды өзiнiң қызмет бабын пайдаланумен қатар жасаса;
б) ұйымдасқан топ;
в) қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) немесе iрi мөлшерде жасаса, -
бір мыңнан екі мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не мүлкі тәркіленіп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге, ал а) тармағында көзделген жағдайларда мүлкi тәркiленiп, жетi жылға дейiнгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта жиырма мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын сомаға жасалған мәмiлелер немесе қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе) өзге мүлікті пайдалану iрi мөлшер деп танылады.
2. Қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе) өзге мүлікті заңдастырудың дайындалып жатқаны не жасалғаны туралы өз еркімен мәлімдеген адам, егер оның іс-әрекетінде осы баптың екінші және үшінші бөліктерінде көзделген қылмыстардың немесе өзге де қылмыстың құрамдары болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
3. Осы бапта конверсиялау деп шарттарды елеулі қайта жасау, өзгерту, ақшаның және (немесе) өзге мүліктің біреуін басқасына ауыстыру түсініледі.
Ескерту. 193-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2001.03.16 N 163, 2003.09.25 N 484, 2004.12.09 N 10, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

194-бап. Несиенi заңсыз алу және мақсатсыз пайдалану

1. Жеке кәсiпкердiң немесе ұйымның шаруашылық жағдайы, қаржылық жай-күйi немесе кепiлдiк мүлкi туралы, немесе несиенiң, демеу қаржының несиелеудiң жеңiлдiктi шарттарын алуға арналған елеулi мәнi бар өзге де мән-жайлар туралы көпе-көрiнеу жалған мәлiметтердi банкке немесе өзге де несие берушiге беру арқылы жеке кәсiпкердiң немесе ұйым жетекшiсiнiң несие, демеуқаржы не несиелеудiң жеңiлдiктi шарттарын алуы, сол сияқты несиелеудi, демеуқаржы берудi тоқтатуға, жеңiлдiктердi жоюға не бөлiнген несие мен демеу қаржы мөлшерлерiн шектеуге әкеп соғатын мән-жайлардың пайда болуы туралы ақпаратты банкке немесе өзге несие берушiге хабарламау, егер осы әрекеттер iрi залал келтiрсе -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не нақ осы мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бюджеттік кредитті нысаналы мақсаты бойынша пайдаланбау, егер осы әрекет азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi залал келтiрсе -
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 194-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.02.16 N 557-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

194-1-бап. Облигацияларды орналастырудан алынған ақшаны
мақсатсыз пайдалану

Қаржы ұйымы болып табылмайтын эмитент органдарының (эмитенттің лауазымды адамдарының) осы эмитенттің облигацияларын шығару проспектісінде белгіленген, облигацияларды орналастырудан алынған ақшаны пайдаланудың шарттары мен тәртібін бұзуға әкеп соқтыратын шешімдер қабылдауы, егер бұл әрекет облигация ұстаушыларға ірі залал келтіретін болса, -
айлық есептік көрсеткіштің он мыңнан жиырма мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не екі жыл мерзімге түзеу жұмыстарына, не нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
Осы бапта iрi залал деп қылмыс жасалу сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен он мың есе асатын сомада келтiрiлген залал танылады.
Ескерту. Кодекс 194-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 N 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

195-бап. Несиелiк берешектi өтеуден әдейi жалтару

Ескерту. 194-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

196-бап. Монополистік қызмет

1. Нарық субъектілерінің монополиялық жоғары (төмен) немесе келісілген бағаларды белгілеуі және (немесе) ұстап тұруы, үстем немесе монополиялық жағдайға ие нарық субъектісінен сатып алынған тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) қайта сатуға аумақтық белгісі, сатып алушылар тобы, сатып алу шарттары, саны не бағасы бойынша шектеулер белгілеуі, тауар нарықтарын аумақтық белгісі, тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) ассортименті, олардың өткізілу немесе сатып алыну көлемі, сатушылар немесе сатып алушылар тобы бойынша бөлуі, сондай-ақ бәсекелестікті шектеуге бағытталған өзге де әрекеттер, егер олар жеке тұлғаға, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірсе не нарық субъектісінің ірі мөлшерде табыс табуымен ұштасқан болса, -
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бірнеше рет не адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топ жасаған, не адамның қызмет бабын пайдалануымен жасалған нақ сол әрекеттер, -
айлық есептік көрсеткіштің бір мыңнан екі мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз, мүлкі тәркіленіп немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген, күш қолданып немесе күш қолданамын деп қорқытып, сол сияқты бөтеннің мүлкін жойып немесе бүлдіріп не оның мүлкін жоямын немесе бүлдіремін деп қорқытып жасалған, қорқытып алу белгілері жоқ әрекеттер -
айлық есептік көрсеткіштің екі мыңнан бес мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не мүлкі тәркіленіп немесе онсыз үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта iрi мөлшердегi табыс деп сомасы екi жүз мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын табыс танылады.
2. Осы бапта iрi залал деп қылмыс жасалған кезде жеке тұлғаға Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен бір мың есеге асатын сомада келтiрiлген залал не ұйымға немесе мемлекетке айлық есептiк көрсеткiштен он мың есеге асатын сомада келтiрiлген залал танылады.
Ескерту. 196-бап жаңа редакцияда - ҚР 2008.12.25 N 113-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 06.03.2013 N 81-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

197-бап. Көпшiлiк сауда-саттықтар, аукциондар мен
конкурстар өткiзудiң белгiленген тәртiбiн
қасақана бұзу

Ескерту. 197-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

198-бап. Көрiнеу жалған жарнама беру

Жарнама берушiнiң жарнамада тауарларға, жұмыстарға немесе қызмет көрсетуге, сондай-ақ оларды өндiрушiлерге, орындаушыларға немесе сатушыларға қатысты көрiнеу жалған ақпаратты пайдалануы пайдакүнемдiк ниетпен жасалса және iрi залал келтiрсе, мұны бір жыл ішінде дәл осындай әрекет жасағаны үшін әкімшілік жаза қолданылған адам жасағанда, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 198-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

199-бап. Тауар таңбасын заңсыз пайдалану

Ескерту. 199-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

1. Бөтен тауар таңбасын, қызмет көрсету таңбасын, фирмалық атауды, тауар шығарылған жердің атауын немесе біртектес тауарларға немесе көрсетілетін қызметтерге арналған, олармен ұқсас белгілеулерді заңсыз пайдаланғаны үшін бір жыл ішінде әкімшілік жаза қолданылған адамның нақ сондай әрекет жасауы –
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Қазақстан Республикасында тiркелген тауар таңбасына немесе тауардың шыққан орнының атауына қатысты ескерту маркалауды заңсыз пайдалану, егер бұл әрекет бiрнеше рет жасалса немесе iрi залал келтiрсе -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. 199-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

200-бап. Коммерциялық немесе банктiк құпияны құрайтын
мәлiметтердi заңсыз алу мен жария ету

1. Коммерциялық немесе банктiк құпияны құрайтын мәлiметтердi, құжаттарды ұрлау, коммерциялық немесе банктiк құпияны бiлетiн адамдарды немесе олардың туыстарын сатып алу немесе оларды қорқыту жолымен, байланыс құралдарында ұстап алу, компьютерлiк жүйеге немесе желiге заңсыз кiру, арнаулы техникалық құралдарды пайдалану арқылы, сол сияқты бұл мәлiметтердi жария ету не заңсыз пайдалану мақсатында өзге де заңсыз тәсiлдермен жинау -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Коммерциялық немесе банктiк құпияны құрайтын мәлiметтердi олардың иесiнiң келiсiмiнсiз, бұл құпия қызметiне немесе жұмысына байланысты сенiп тапсырылған адамның пайдакүнемдiк немесе өзге де жеке басының мүддесiнде заңсыз жария етуi немесе пайдалануы, бұл әрекет iрi залал келтiрсе -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салына отырып не онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 200-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

201-бап. Кәсiптiк спорт жарыстарының және ойын-сауықтық
коммерциялық конкурстардың қатысушылары мен
ұйымдастырушыларын сатып алу

Ескерту. 201-бап алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

202-бап. Эмиссиялық бағалы қағаздар шығару тәртiбiн бұзу

Көрінеу анық емес ақпараты бар эмиссиялық бағалы қағаздарды шығару проспектісін бекіту, сол сияқты эмиссиялық бағалы қағаздар шығару жөніндегі көрінеу анық емес есепті бекіту, егер бұл әрекеттер ірі залал келтірсе, –
айлық есептік көрсеткіштің екі жүзден бес жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не бір жүз айлық көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып не онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 202-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

202-1-бап. Бағалы қағаздар эмитентi лауазымды адамының
ақпарат бермеуi не көрiнеу жалған мәлiметтер
беруi

Бағалы қағаздар эмитентi лауазымды адамдарының бағалы қағаздарды ұстаушыларға не эмитентке iрi залал келтiрген, мүлiктiк пайда табу мақсатында мемлекеттiк органдарға және бағалы қағаздарды ұстаушыларға ақпарат бермеуi не көрiнеу жалған мәлiметтер беруi, -
үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен шұғылдану құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмде белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен шұғылдану құқығынан айыра отырып, не онсыз, бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. Кодекс 202-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.07.08. N 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

203-бап. Бағалы қағаздарды ұстаушылар тiзiлiмiне көрiнеу
жалған мәлiметтер енгiзу

1. Бағалы қағаздарды ұстаушылар тiзiлiмiне осы бағалы қағаздарға деген құқықтың басқа адамға ауысуына әкеп соғатын көрiнеу жалған мәлiметтер енгiзу -
үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
2. Ірі залал келтірген нақ сол әрекет –
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 203-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

204-бап. Бағалы қағаздар рыногы кәсiби қатысушыларының
көрiнеу жалған мәлiметтер беруi

Бағалы қағаздар рыногы кәсiби қатысушыларының iрi залал келтiрген, мүлiктiк пайда табу мақсатында мемлекеттiк органдарға және бағалы қағаздарды ұстаушыларға бағалы қағаздарды ұстаушылардың жеке шоттарындағы бағалы қағаздардың саны мен түрлерi туралы және бағалы қағаздармен жүргiзiлетiн операциялар туралы көрiнеу жалған мәлiметтер беруi, -
үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 204-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.07.08. N 72 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

205-бап. Бағалы қағаздармен операциялар жүргiзу
ережелерiн бұзу

1. Iрi залал келтiрген бағалы қағаздармен операциялар жүргiзу ережелерiн бұзу -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бiрнеше рет не адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша немесе ұйымдасқан топ жасаған дәл сол әрекет -
мыңнан екi мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу не белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, мүлкi тәркiленiп немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 205-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

205-1-бап. Бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдері
жүйесін құрайтын құжаттар мен мәліметтерді
жоғалту

Бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдері жүйесін құрайтын құжаттар мен мәліметтер қызметтік міндеттерін орындауға байланысты сеніп тапсырылған адамның оларды жоғалтуы, егер жоғалту көрсетілген құжаттарды сақтаудың және олармен жұмыс істеудің белгіленген қағидаларын бұзу нәтижесінде болса, -
екі жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. Кодекс 205-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.12.28 N 524-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

205-2-бап. Бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау

1. Бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау, егер мұндай іс-әрекет азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірсе не ірі мөлшерде кіріс алумен ұштасса, –
бес жүзден бір мыңға дейiнгi айлық есептiк көрсеткiш мөлшерінде айыппұл салуға не екі жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына не алты айдан екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Мынадай:
1) бірнеше рет жасалған;
2) аса ірі мөлшерде кіріс алумен ұштасқан;
3) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған дәл сол іс-әрекет –
мүлкі тәркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, бір мыңнан екі мыңға дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылдан үш жылға дейінгімерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау деп «Бағалы қағаздар рыногы туралы» Қазақстан Республикасының Заңында тыйым салынған, бағалы қағаздар нарығы субъектiлерiнiң ұсыныс пен сұраныстың объективтi арақатынасы нәтижесiнде бағалы қағаздарға орныққан бағадан жоғары немесе төмен баға белгiлеуге және (немесе) ұстап тұруға, бағалы қағаз саудасының көрiнiсiн жасауға бағытталған әрекеттерi түсініледі.
2. Осы Кодекстің 205-2 және 205-3-баптарында ірі залал деп сомасы он мың айлық есептiк көрсеткiштен асатын залал танылады.
Ескерту. Кодекс 205-2-баппен толықтырылды - ҚР 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

205-3-бап. Инсайдерлік ақпаратты заңсыз пайдалану

1. Бағалы қағаздармен және (немесе) туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жасасу кезінде инсайдерлік ақпаратты пайдалану, үшінші тұлғаларға инсайдерлік ақпаратты заңсыз беру, инсайдерлік ақпаратқа негізделген, бағалы қағаздармен және (немесе) туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жасасу туралы ұсынымдарды немесе ұсыныстарды үшінші тұлғаларға беру жөніндегі қасақана әрекеттер, егер бұл әрекеттер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірсе не ірі мөлшерде кіріс алумен ұштасса, –
бес жүзден бір мыңға дейінгі айлық есептік көрсеткіш немесе сотталған адамның бес айдан он айға дейінгі кезеңдегі жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде айыппұл салуға не белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан бес жылға дейiнгi мерзiмге айыруға не алты айға дейінгі мерзімге қамауға алуға не белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзiмге айыра отырып немесе онсыз, алты айдан бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
1) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған;
2) аса ірі мөлшерде кіріс алумен ұштасқан;
3) адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып жасаған дәл сол іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналасу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, бір мыңнан екі мыңға дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта инсайдерлік ақпарат деп бағалы қағаздар (туынды қаржы құралдары), олармен жасалатын мәмiлелер туралы, сондай-ақ бағалы қағаздарды (туынды қаржы құралдарын) шығарған (берген) эмитент, ол жүзеге асыратын қызмет туралы, коммерциялық құпияны құрайтын анық ақпарат, сондай-ақ үшінші тұлғаларға беймәлім, жария болуы бағалы қағаздар (туынды қаржы құралдары) құнының өзгеруіне және олардың эмитентінің қызметіне ықпал етуі мүмкін өзге де ақпарат түсініледі.
Ескерту. Кодекс 205-3-баппен толықтырылды - ҚР 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

206-бап. Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау
немесе сату

1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң жалған банкноттары мен мәнеттерiн, мемлекеттiк бағалы қағаздарды немесе Қазақстан Республикасының валютасындағы басқа бағалы қағаздарды не шетел валютасы мен шетел валютасындағы бағалы қағаздарды сату мақсатында жасау немесе сақтау, сол сияқты сату -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген ұйымдасқан топ жасаған әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп сегiз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 206-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.01.08 N 210 Заңымен.

207-бап. Жалған төлем карточкалары мен өзге төлем және
есеп айырысу құжаттарын жасау немесе сату

1. Жалған төлем карточкаларын, сол сияқты бағалы қағаздар болып табылмайтын өзге де төлем және есеп айырысу құжаттарын сату мақсатында жасау немесе сату -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салына отырып үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет жасалған немесе ұйымдасқан топ жасаған дәл сол әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп төрт жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 207-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

208-бап. Акцизделетiн тауарларды акциздiк маркалармен
және (немесе) есепке алу-бақылау маркаларымен
таңбалаудың тәртiбi мен ережелерiн бұзу,
акциздiк маркаларды және (немесе) есепке
алу-бақылау маркаларын қолдан жасау және
пайдалану

1. Айтарлықтай зиян келтiруге әкеп соққан акцизделетiн тауарларды акциздiк маркалармен және (немесе) есепке алу-бақылау маркаларымен таңбалаудың тәртiбi мен ережесiн бұзу, -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не белгiлi бiр лауазымды иелену немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан бес жылға дейiн айыра отырып, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi түзеу жұмыстарына, не белгiлi бiр лауазымды иелену немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейiн айыра отырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Көрiнеу жалған акциздiк маркаларды және (немесе) есепке алу-бақылау маркаларын өткiзу мақсатында әзірлеу немесе сатып алу, сондай-ақ пайдалану немесе өткiзу, -
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салына отырып, бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына не айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салына отырып, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз, айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салына отырып, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз есе асатын сомада келтiрiлген залал елеулі залал деп танылады.
2. Егер келтірілген залалдың орнын өз еркімен толтырған адамның әрекетінде өзге қылмыстың құрамы болмаса, ол осы баптың бірінші бөлігі бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 208-бап жаңа редакцияда - ҚР 1999.07.16 N 430 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.01.31 N 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

209-бап. Экономикалық контрабанда

1. Кеден одағының кедендiк шекарасынан кеден бақылауын жанай немесе одан жасырын, не құжаттарды немесе кедендiк теңдестiру құралдарын алдап пайдалану арқылы тауарларды немесе өзге де заттарды, осы Кодекстiң 250-бабында көрсетiлгендерiн қоспағанда, не декларацияланбаумен немесе күмәндi декларациялаумен ұштасқан кедендiк шекарадан өткiзуге тыйым салынған немесе өткiзу шектелген, кедендiк шекара арқылы өткiзудiң арнайы ережелерi белгiленген тауарларды, заттар мен құндылықтарды iрi мөлшерде өткiзу -
мүлкі тәркіленіп не онсыз, бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салына отырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып;
в) кеден бақылауын жүзеге асырушы адамға күш қолдана отырып;
г) аса ірі мөлшерде;
д) адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен жасалса, -
мүлкi тәркiленiп бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi:
а) мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адам не оған теңестiрiлген адам, егер оларды өзiнiң қызмет бабын пайдаланумен қатар жасаса;
б) ұйымдасқан топ жасаса, -
мүлкі тәркіленіп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айрылып, үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге, ал а) тармағында көзделген жағдайда мүлкi тәркiленiп, жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта көзделген әрекеттер, егер өткізілген тауарлардың құны бір мың айлық есептік көрсеткіштен асса, ірі мөлшерде және егер өткізілген тауарлардың құны бес мың айлық есептік көрсеткіштен асса, аса ірі мөлшерде жасалған әрекеттер деп танылады.
Ескерту. 209-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2004.12.09 N 10, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.06.30 N 297-IV (2010.07.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

210-бап. <*>
211-бап. <*>
212-бап. <*>
Ескерту. 210, 211, 212-баптар алынып тасталды - ҚР 1998.07.09 N 277 Заңымен.

213-бап. Ұлттық және шетел валютасындағы қаражатты
шетелден қайтармау

Ұйым басшысының немесе жеке кәсіпкердің Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасының уәкілетті банкіндегі шоттарға міндетті түрде аударылуға жататын ұлттық және шетел валютасындағы қаражатты шетелден iрi мөлшерде қайтармауы -
он мыңнан жиырма мыңға дейін айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейін мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта көзделген әрекет, егер қайтарылмаған ұлттық және шетел валютасындағы қаражат сомасы он бес мың айлық есептiк көрсеткiштен асса, iрi мөлшерде жасалған деп танылады.
Ескерту. 213-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.04. N 167-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

214-бап. Кеден төлемдерi мен алымдарын төлеуден жалтару

1. Кеден бажын, салықтарды, кеден алымдарын немесе басқа кедендiк төлемдерiн төлеуден жалтару әрекетi iрi мөлшерде жасалған болса, -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) лауазымды адам өз қызмет бабын пайдаланып;
в) ұйымдасқан топпен немесе қылмыстық сыбайластықпен (қылмыстық ұйыммен) жасалса -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Егер төленбеген кеден төлемдерiнiң құны бес мың айлық есептiк көрсеткiштен асса, кеден төлемдерiн төлеуден жалтару iрi мөлшерде жасалған деп танылады.
2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген бересінің сомасын, есептелген өсімпұлдарды, айыппұлдар сомасын өз еркімен төлеген адамның әрекетінде өзге қылмыстың құрамы болмаса, ол осы баптың бірінші бөлігі бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 214-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.06.30 N 297-IV(2010.07.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

215-бап. Оңалту және банкроттық кезіндегі заңсыз
iс-әрекеттер

Ескерту. 215-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 07.03.2014 N 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Мүлiктi немесе мүлiктiк мiндеттемелердi, мүлiк, оның мөлшерi, тұрған жерi туралы мәлiметтердi не мүлiк туралы өзге де ақпаратты жасыру, мүлiктi өзгенiң иелiгiне беру, мүлiктi иелiктен шығару немесе жою, сол сияқты экономикалық қызмет көрiнiс табатын бухгалтерлiк және өзге де есеп құжаттарын жасыру, жою, бұрмалау, егер бұл әрекеттi оңалту немесе банкроттық жағдайында немесе банкроттықты күнiлгерi бiле отырып, заңды тұлғаның құрылтайшысы (қатысушысы), лауазымды адамы, органдары, сол сияқты дара кәсiпкер жасап iрi залал келтiрсе -
бiр мыңнан бір жарым мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не жеті жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Өзiнiң іс жүзіндегі дәрменсiздiгiн (банкроттығын) бiлетiн заңды тұлға құрылтайшысының (қатысушысының), лауазымды адамының, органдарының, сол сияқты дара кәсіпкердің, сол сияқты банкроттық рәсімі немесе оңалту рәсiмi кезiнде дәрменсiз борышкердiң мүлкi мен iстерiн басқару бойынша өкiлеттiк берiлген адамның басқа кредиторларға көрiнеу нұқсан келтiре отырып, жекелеген кредиторлардың мүлiктiк талаптарын заңсыз қанағаттандыруы, егер бұл әрекет iрi залал келтiрген болса, –
жеті жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жүзден бес жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 215-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.07.05 N 60-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 07.03.2014 N 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

216-бап. Әдейi банкроттық

Әдейi банкроттық, яғни заңды тұлға құрылтайшысының (қатысушысының), лауазымды адамының, органдарының, сол сияқты дара кәсіпкердің жеке мүддесі үшін немесе өзге де тұлғалардың мүддесі үшін іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) нәтижесінде жасалған, iрi залалға әкеп соқтырған төлем қабiлетсiздiгiн қасақана жасау немесе ұлғайту -
жеті жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 216-бап жаңа редакцияда - ҚР 07.03.2014 N 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

216-1-бап. Төлем қабілетсіздігіне дейін жеткізу

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, банкті, инвестициялық портфельді басқарушыны мәжбүрлеп таратуға әкеп соққан төлем қабілетсіздігіне әкелген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, банктің, инвестициялық портфельді басқарушының ірі қатысушысы - жеке тұлғаның, ірі қатысушысы - заңды тұлғаның бірінші басшысының не сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, банктің, инвестициялық портфельді басқарушының басқару органының немесе атқарушы органының функцияларын тұрақты, уақытша не арнайы өкілеттік бойынша орындайтын тұлғаның қасақана іс-әрекеті (әрекетсіздігі) -
айлық есептік көрсеткіштің үш мыңнан алты мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не айлық есептік көрсеткіштің екі мыңнан төрт мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салынып, мүлкі тәркіленіп немесе онсыз бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 216-1-баппен толықтырылды - ҚР 2008.10.23 N 72 IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, жаңа редакцияда - ҚР 21.06.2013 N 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

217-бап. Жалған банкроттық

Заңды тұлға құрылтайшысының (қатысушысының), лауазымды адамының, органдарының, сол сияқты дара кәсiпкердiң әрекеттері және (немесе) қабылдаған шешімдері нәтижесінде кредиторларға тиесiлi төлемдерді кейiнге қалдыру немесе бөлiп-бөлiп төлеу немесе борыштарын азайту, сол сияқты борыштарын төлемеу үшiн кредиторларды жаңылыстыру мақсатында өзiнiң төлем қабілетсіздігі туралы көрiнеу жалған хабарлау, егер бұл әрекет iрi залал келтiрсе, –
сегіз жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 217-бап жаңа редакцияда - ҚР 07.03.2014 N 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

218-бап. Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есеп
пен қаржылық есептiлiк туралы заңнамасын бұзу

Бухгалтерлiк есеп жүргiзуге уәкiлеттi адамның заңдарда көзделген мәлiметтердi құжаттаудан жалтаруы не осы адамның бухгалтерлiк құжаттамаға ұйымның шаруашылық және қаржы қызметi туралы көпе-көрiнеу жалған ақпаратты енгiзуi, сол сияқты iрi залал келтiрген бухгалтерлiк құжаттамаларды олардың сақталу мерзiмi аяқталғанға дейiн жоюы -
үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салына отырып, бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. 218-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.02.28 N 235 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

219-бап. Банк операциялары туралы көрiнеу жалған
мәлiметтер беру

Банк қызметкерлерінің заңды немесе жеке тұлғалардың банк шоттары бойынша операциялар туралы көрінеу жалған мәліметтер ұсынуы, сол сияқты осы банктің іс жүзіндегі қаржы жағдайымен көрінеу қамтамасыз етілмеген кепілгерліктер, кепілдіктер және өзге де міндеттемелер беруі, егер бұл іс-әрекеттер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтіруге әкеп соқса, –
жетi жүзден екi мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 219-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 N 104-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

220-бап. Банктiң ақша қаражатын заңсыз пайдалану

1. Банк қызметкерлерiнiң банктiң өз қаражатын және (немесе) банктiң тартылған қаражатын көпе-көрiнеу қайтымсыз несие беру немесе банкке көпе-көрiнеу пайдасыз мәмiлелер жасау үшiн пайдалануы, сол сияқты банк клиенттерiне не басқа адамдарға негiзсiз банк кепiлін немесе негiзсiз жеңiлдiк шарттарын беруi, егер осы әрекеттер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi залал келтiрсе -
бес жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз және үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Банк қызметкерлерiнiң клиенттердiң банк шоттары бойынша ақша сомаларын, оның iшiнде валюта қаражатын көпе-көрiнеу дұрыс аудармауы немесе көпе-көрiнеу уақтылы аудармауы, егер осы әрекет азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi залал келтiрсе -
бір мыңнан екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз және үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 220-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.10.23 N 72 IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

221-бап. Азаматтың салық және (немесе) бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдерді төлеуден жалтаруы

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Азаматтың декларация табыс етуі міндетті болып табылатын жағдайларда табыстары туралы декларация табыс етпеу арқылы не декларацияға немесе салықтарды және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеумен немесе төлеумен байланысты өзге де құжаттарға кірістер немесе шығыстар туралы не салық салынуға тиісті мүлкі туралы көрінеу бұрмаланған деректерді енгізу арқылы салық және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуден жалтаруы, егер бұл әрекет ірі мөлшердегі салық және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлемеуге әкеп соқса, -
екі жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не бір жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бірнеше рет жасалған дәл сол әрекет -
бес жүзден үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Егер төленбеген салық немесе міндетті төлемдер сомасы екі мың айлық есептік көрсеткіштен асса, азаматтың салықты немесе мемлекеттік бюджетке төленетін өзге де міндетті төлемдерді төлемеуі ірі мөлшерде жасалған деп танылады.
Ескерту. 221-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2001.03.16 N 163, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

222-бап. Ұйымдарға салынатын салықты және (немесе)
бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
төлеуден жалтару

1. Декларация табыс ету міндетті болып табылса да, декларацияны табыс етпеу не декларацияға кірістер және (немесе) шығыстар туралы көрінеу бұрмаланған деректерді енгізу жолымен, салық салынатын басқа да объектілерді және (немесе) басқа да міндетті төлемдерді жасыру жолымен ұйымдарға салынатын салықты және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуден жалтару, егер бұл әрекет салық және (немесе) басқа да міндетті төлемдерді ірі мөлшерде төлемеуге әкеп соқса, -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, айлық есептiк көрсеткiштің жеті жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бірнеше рет жасалған дәл сол әрекет, -
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш мыңнан бес мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не мүлкі тәркіленіп, бір мыңнан екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші және (немесе) екінші бөліктерінде көзделген алдын ала сөз байласу бойынша адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған не аса ірі мөлшерде жасалған әрекеттер, -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш мыңнан бес мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып не мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Ұйымның салық және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлемеуі, егер төленбеген салық және (немесе) басқа да міндетті төлемдер сомасы жиырма мың айлық есептік көрсеткіштен асса, ірі мөлшерде жасалған деп және егер төленбеген салық және (немесе) басқа да міндетті төлемдер сомасы елу мың айлық есептік көрсеткіштен асса, аса ірі мөлшерде жасалған деп танылады.
Ескерту. 222-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

222-1-бап. Салық төлеушінің салық берешегі шотына билік
ету шектелген мүлікке қатысты заңсыз
іс-әрекеттері

Билік етуге салық органдары шектеу қойған мүлікті ысырап етуі, иеліктен шығаруы, жасырып қалуы немесе заңсыз беруі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда мүлкіне билік ету шектелген адамның осындай мүлікті беруден бас тартуы, кредит ұйымдары қызметшісінің салық органдары шығыс операцияларын тоқтатып қойған ақша қаражатымен (салымдармен) банк операцияларын жүзеге асыруы -
екі жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға немесе бір жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. Кодекс 222-1-баппен толықтырылды - ҚР 2008.12.10 N 101-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгерту енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

223-бап. Тұтынушыларды алдау

Ескерту. 223-бап алып тасталды - ҚР ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

224-бап. Заңсыз сыйақы алу

1. Мемлекеттiк органның немесе мемлекеттiк ұйымның мемлекеттiк қызметтердi атқаруға уәкiлеттi адамы болып табылмайтын қызметкерiнiң немесе оған теңестiрiлген адамының, сол сияқты мемлекеттiк емес ұйымның басқару қызметтерiн атқармайтын қызметкерiнiң өз мiндеттерi шеңберiндегi жұмысты орындағаны немесе қызмет көрсеткенi үшiн материалдық сыйақыны, жеңiлдiктердi немесе мүлiктiк сипаттағы қызмет көрсетулердi заңсыз алуы, егер бұл әрекеттер қорқытып алумен байланысты болса, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не дәл сол мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бiрнеше рет немесе iрi мөлшерде сыйақы алумен байланысты жасалған дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Егер адамның алған сомасы немесе оған көрсетiлген қызметтiң құны үш жүз айлық есептiк көрсеткiштен асса, заңсыз сыйақы алу iрi мөлшерде жасалған деп танылады.
Ескерту. 224-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

225-бап. Табиғат пайдалану жөнiндегi заңсыз мәмiлелердi
тiркеу

Ескерту. 225-бап алып тасталды - ҚР ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

226-бап. Мәмiле жасауға немесе оны жасаудан бас тартуға
мәжбүр ету

1. Күш қолданамын деп, бөтеннiң мүлкiн жоямын немесе бүлдiремiн деп, сол сияқты жәбiрленушi мен оның жақындарының құқықтары мен заңды мүдделерiне едәуiр зиян тигiзуi мүмкiн мәлiметтердi таратамын деп қорқыту арқылы мәмiле жасауға немесе оны жасаудан бас тартуға мәжбүрлеу, қорқытып алу белгiлерi болмаса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не жүз айлық есептi көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) күш қолданып;
в) ұйымдасқан топпен жасалса -
бір мыңнан үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз екi жылдан алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 226-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

226-1 бап. Рейдерлік

1. Заңды тұлғаға қатысу үлесіне меншік құқығын, сол сияқты заңды тұлғаның мүлкі мен бағалы қағаздарын заңсыз иемденіп алу немесе жиналыстар мен отырыстардың хаттамаларына, олардан үзінділерге дауыс берушілердің саны, кворумы немесе дауыс беру нәтижелері туралы көрiнеу дәйексіз мәліметтерді енгізу не дауыстарды санауды немесе дауыс беруге арналған бюллетеньдердің есебін көрiнеу дәйексіз жүргізу, акционердің, басқару органына қатысушының, оның мүшесінің немесе атқарушы орган мүшесінің дауыс беруге нақты қолжетімділігін бұғаттау немесе шектеу, жиналыстардың, отырыстардың өтуі туралы мәліметтерді хабарламау не жиналыстардың, отырыстардың өтетін уақыты мен орны туралы дәйексіз мәліметтерді хабарлау, көрiнеу жалған сенімхат бойынша акционердің, басқару органына қатысушының немесе оның мүшесінің атынан дауыс беру жолымен, бағалы қағаздарды сатып алудың басым құқығын бұзу, шектеу немесе нұқсан келтіру жолымен жоғары органның шешім қабылдауы кезінде дауыс беру нәтижелерін қасақана бұрмалау не құқықты еркін іске асыруға кедергі келтіру нәтижесінде заңды тұлғаның үстінен бақылау орнату, сол сияқты бағалы қағаздарды басымдықпен сатып алу құқығын іске асыру кезінде не жеке және (немесе) заңды тұлғалардың, мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерін елеулі бұзушылыққа әкеп соққан өзге де заңсыз тәсілдермен қасақана кедергілер жасау, -
бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде немесе төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не мүлкі тәркіленіп, екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) қызмет бабын пайдаланып жасалған әрекеттер, –
бір мыңнан екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не мүлкi тәркiленiп, үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Нақ сол әрекеттерді:
а) ұйымдасқан топ;
б) мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адам не оған теңестірілген адам жасаса, егер олар оның қызмет бабын пайдаланумен ұштасса, -
мүлкі тәркіленіп және үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 226-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.11 № 385-IV (ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

227-бап. Компьютерлiк ақпаратқа заңсыз кiру, ЭЕМ үшiн
зиянды бағдарламаларды жасау, пайдалану және
тарату

Ескерту. 227-бап алып тасталды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

227-1-бап. Ұялы байланыстың абоненттiк құрылғысының
сәйкестендiру кодын, абоненттiң сәйкестендiру
құрылғысын құқыққа сыйымсыз өзгерту,
сондай-ақ абоненттiк құрылғының
сәйкестендiру кодын өзгерту үшiн
бағдарламаларды құқыққа сыйымсыз жасау,
пайдалану, тарату

Ескерту. 227-1-бап алып тасталды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-1-тарау. Ақпараттық технологиялардың қауіпсіздігіне қарсы
қылмыстар

Ескерту. Кодекс 7-1-тараумен толықтырылды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

227-2-бап. Ақпаратқа, ақпараттық жүйеге немесе
ақпараттық-коммуникациялық желіге құқыққа
сыйымсыз қол жеткізу

1. Азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтарын не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін елеулі түрде бұзуға әкеп соққан, машиналық жеткізгіште қамтылатын, заңмен қорғалатын ақпаратқа, ақпараттық жүйеге немесе ақпараттық-коммуникациялық желіге қасақана құқыққа сыйымсыз қол жеткізу – екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
2. Ұлттық электрондық ақпараттық ресурстарға немесе ұлттық ақпараттық жүйелерге қатысты жасалған дәл сол іс-әрекет –
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөлiктерінде көзделген, абайсызда ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екі жыл мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-3-бап. Ақпаратты құқыққа сыйымсыз жою немесе
түрлендіру

1. Машиналық жеткізгіште сақталатын, ақпараттық жүйеде қамтылатын немесе ақпараттық-коммуникациялық желімен берілетін, заңмен қорғалатын ақпаратты қасақана құқыққа сыйымсыз жою немесе түрлендіру, сол сияқты ақпараттық жүйеге көрінеу жалған ақпарат енгізу, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін елеулі түрде бұзуға әкеп соқса, –
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Мынадай:
1) ұлттық электрондық ақпараттық ресурстарға немесе ұлттық ақпараттық жүйелерге қатысты;
2) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған дәл сол іс-әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-4-бап. Ақпараттық жүйенің немесе
ақпараттық-коммуникациялық желінің жұмысын
қасақана бұзу

1. Ақпараттық жүйенің немесе ақпараттық-коммуникациялық желінің жұмысын бұзуға бағытталған қасақана әрекеттер (әрекетсіздік) –
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
1) ұлттық электрондық ақпараттық ресурстарға немесе ұлттық ақпараттық жүйелерге қатысты;
2) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған дәл сол іс-әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, төрт мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-5-бап. Ақпаратты құқыққа сыйымсыз иеленіп алу

1. Машиналық жеткізгіште сақталатын, ақпараттық жүйеде қамтылатын немесе ақпараттық-коммуникациялық желімен берілетін, заңмен қорғалатын ақпаратты қасақана құқыққа сыйымсыз көшіру немесе өзгедей құқыққа сыйымсыз иеленіп алу, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін елеулі түрде бұзуға әкеп соқса, –
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жүз сексен сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
2. Мынадай:
1) ұлттық электрондық ақпараттық ресурстарға немесе ұлттық ақпараттық жүйелерге қатысты;
2) адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы жасаған дәл сол іс-әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-6-бап. Ақпаратты беруге мәжбүрлеу

1. Машиналық жеткізгіште сақталатын, ақпараттық жүйеде қамтылатын немесе ақпараттық-коммуникациялық желімен берілетін, заңмен қорғалатын ақпаратты күш қолдану не мүлікті жою немесе бүлдіру қатерін төндіру арқылы, сол сияқты жәбірленушіні немесе оның жақындарын масқаралайтын мәліметтерді тарату не жариялануы жәбірленушінің немесе оның жақындарының мүдделеріне елеулі түрде зиян келтіруі мүмкін өзге де мәліметтерді тарату қатерін төндіру арқылы беруге мәжбүрлеу –
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
1) адамға немесе оның жақындарына күш қолданылып жасалған;
2) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған;
3) ұлттық электрондық ақпараттық ресурстардан немесе ұлттық ақпараттық жүйелерден ақпарат алу мақсатында жасалған дәл сол іс-әрекет –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-7-бап. Зиянды компьютерлік бағдарламалар мен
бағдарламалық өнімдерді жасау, пайдалану
немесе тарату

1. Машиналық жеткізгіште сақталатын, ақпараттық жүйеде қамтылатын немесе ақпараттық-коммуникациялық желімен берілетін ақпаратты құқыққа сыйымсыз жою, бұғаттау, түрлендіру, көшіру, пайдалану, компьютердің, компьютерлік бағдарламаның, ақпараттық жүйенің немесе ақпараттық-коммуникациялық желінің жұмысын бұзу мақсатында компьютерлік бағдарламаларды, бағдарламалық өнімдерді жасау немесе қолданылатын бағдарламаларға немесе бағдарламалық өнімдерге өзгерістер енгізу, сол сияқты осындай бағдарламаларды қасақана пайдалану және (немесе) тарату –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
1) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған;
2) адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып жасаған;
3) ұлттық электрондық ақпараттық ресурстарға немесе ұлттық ақпараттық жүйелерге қатысты жасалған дәл сол іс-әрекеттер –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-8-бап. Қолжетімділігі шектеулі электрондық ақпараттық
ресурстарды құқыққа сыйымсыз тарату

1. Азаматтардың дербес деректерін немесе Қазақстан Республикасының заңдарымен немесе өздерінің меншік иесімен немесе иеленушімен қол жетімділігі шектелген өзге де мәліметтерді қамтитын электрондық ақпараттық ресурстарды құқыққа сыйымсыз тарату –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, екі жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
2. Мынадай:
1) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған;
2) пайдакүнемдік ниетпен жасалған;
3) адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып жасаған дәл сол іс-әрекет –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) ауыр зардаптарға әкеп соққан іс-әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-9-бап. Құқыққа қарсы мақсаттарды көздейтін
интернет-ресурстарды орналастыру үшін
қызметтер ұсыну

1. Ашық ақпараттық-коммуникациялық желіде жұмыс істейтін аппараттық-бағдарламалық кешендерді құқыққа қарсы мақсаттарды көздейтін интернет-ресурстарды орналастыру үшін ұсыну бойынша көрінеу құқыққа қарсы қызметтер көрсету –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша немесе ұйымдасқан топ жасаған дәл сол іс-әрекет –
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

227-10-бап. Ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының
сәйкестендіру кодын, абоненттің сәйкестендіру
құрылғысын құқыққа сыйымсыз өзгерту,
сондай-ақ абоненттік құрылғының
сәйкестендіру кодын өзгерту үшін
бағдарламаларды құқыққа сыйымсыз жасау,
пайдалану, тарату

1. Ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының сәйкестендіру кодын өзгерту, ұялы байланыс абонентінің сәйкестендіру картасының телнұсқасын жасау, егер бұл әрекеттер өндірушінің немесе заңды иесінің келісімінсіз жасалса, –
үш жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
2. Ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының сәйкестендіру кодын өзгертуге немесе ұялы байланыс абонентінің сәйкестендіру картасының телнұсқасын жасауға мүмкіндік беретін бағдарламаларды құқыққа сыйымсыз жасау, пайдалану, тарату -
екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, ұйымдасқан топ жасаған іс-әрекеттер -
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

8-тарау. Коммерциялық және өзге ұйымдардағы қызмет мүдделерiне
қарсы қылмыстар

228-бап. Өкiлеттiктердi теріс пайдалану

Коммерциялық немесе өзге ұйымда басқару қызметтерiн атқаратын адамның өз өкiлеттiктерiн осы ұйымның заңды мүдделерiне қарсы және өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында пайдалануы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiне не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне елеулi зиян келтiруге әкеп соқса -
бес жүзден сегіз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы Кодекстiң баптарында мемлекеттiк орган, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органы не мемлекеттiң үлесi елу пайыздан көп болатын ұйым болып табылмайтын ұйымда тұрақты, уақытша, не арнаулы өкiлеттiк бойынша ұйымдастырушылық-өкiмшiлiк немесе әкiмшiлiк-шаруашылық мiндеттердi атқаратын адам коммерциялық немесе өзге ұйымдарда басқару қызметтерiн атқаратын адам деп танылады.
Ескерту. 228-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.02.01 N 551-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

229-бап. Жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушыларының
және аудиторлық ұйым құрамында жұмыс iстейтiн
аудиторлардың өкiлеттiктердi терiс пайдалануы

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.04.02 N 262-IV (2010.10.21 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Жекеше нотариустың, жеке сот орындаушысының, аудиторлық ұйым құрамында жұмыс iстейтiн аудитордың немесе аудиторлық ұйым жетекшiсiнiң өз өкiлеттiктерiн өз қызметiнiң мiндеттерiне қайшы және өзi немесе басқа адамдар, немесе ұйымдар үшiн пайда табу және артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында пайдалануы, егер бұл әрекет азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiне не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне елеулi зиян келтiрсе -
бес жүзден сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Көпе-көрiнеу кәмелетке толмаған немесе әрекет қабiлетi жоқ адамға қатысты не бiрнеше рет жасалған дәл сол әрекет -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 229-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.05.05 N 139, 2010.04.02 N 262-IV (2010.10.21 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

230-бап. Жекеше күзет қызметi қызметшiлерiнiң
өкiлеттiктерiн асыра пайдалану

1. Жекеше күзет қызметi басшысының немесе қызметшiсiнiң лицензияға сәйкес, өздерiне берiлген өкiлеттiктерiн өз қызметiнiң мiндеттерiне қарамастан асыра пайдалануы, егер бұл әрекет күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқытып жасалса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қару немесе арнаулы құралдар қолданып немесе ауыр зардап келтiрген дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 230-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

231-бап. Коммерциялық сатып алу

1. Коммерциялық немесе өзге ұйымда басқару қызметтерiн атқаратын адамға заңсыз ақша, бағалы қағаздар немесе басқа мүлiк беру, сондай-ақ оның өз қызмет бабын сатып алушы адамның мүддесiнде пайдалануы үшiн, сондай-ақ қызметi бойынша жалпы қамқорлығы немесе салғырттығы үшін оған мүлiктiк сипаттағы заңсыз қызмет көрсету -
бес жүзден сегіз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет немесе адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен жасалған дәл сол әрекеттер -
сегіз жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Коммерциялық немесе өзге ұйымда басқару қызметiн атқаратын адамның заңсыз ақша, бағалы қағаздар, басқа мүлiк алуы, сондай-ақ өз қызмет бабын сатып алушы адамның мүддесiнде пайдалануы үшiн, сондай-ақ қызметi бойынша жалпы қамқорлығы немесе салғырттығы үшін мүлiктiк сипатта көрсетiлген қызметтi пайдалануы -
бір мыңнан екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың үшiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен;
б) бiрнеше рет;
в) қорқытып алумен байланысты;
г) ірі мөлшерде жасалған болса, -
екі мыңнан үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың үшіншi және төртінші бөлiктерiнде көзделген іс-әрекеттер, егер олар аса ірі мөлшерде жасалған болса, -
үш мыңнан бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, төрт жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi жасаған адам, егер оған қатысты қорқытып алушылық орын алған болса немесе егер ол қылмыстық iс қозғауға құқығы бар органға сатып алушылық туралы өз еркiмен хабарласа, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
2. Бұрын жасалған заңды әрекеттер үшiн алдын ала уағдаластық болмаған жағдайда мүлiктi беру немесе алу, мүлiктiк сипаттағы қызметтер көрсету немесе мұндай қызметтердi сыйлық немесе сыйақы ретiнде пайдалану егер мүлiктiң немесе қызметтердiң құны екi айлық есептiк көрсеткiштен аспайтын болса, онша маңызды болмауы себептi қылмыс болып табылмайды және тәртiптiк немесе әкiмшiлiк ретпен қудаланады.
3. Осы бапта заңсыз алынған ірі мөлшердегі ақша, бағалы қағаздар, басқа мүлік деп бес жүз айлық есептік көрсеткіштен асатын ақша сомасы, бағалы қағаздардың, өзге де мүліктің немесе мүліктік сипаттағы пайданың құны танылады.
4. Осы бапта заңсыз алынған аса ірі мөлшердегі ақша, бағалы қағаздар, басқа мүлік деп екі мың айлық есептік көрсеткіштен асатын ақша сомасы, бағалы қағаздардың, өзге де мүліктің немесе мүліктік сипаттағы пайданың құны танылады.
Ескерту. 231-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

232-бап. Мiндеттерiне адал қарамау

Коммерциялық немесе өзге ұйымда басқару қызметтерiн атқарушы адамның қызметiне адал қарамауы немесе ұқыпсыз қарауы салдарынан өз мiндеттерiн атқармауы немесе тиiстi дәрежеде атқармауы, егер бұл адам өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса -
айлық есептiк көрсеткiштің жеті жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 232-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-тарау. Қоғамдық қауiпсiздiкке және қоғамдық тәртiпке қарсы
қылмыстар

233-бап. Терроризм актісі

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2013.01.08 N 63-V (алғашқы ресми жариялағанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Жарылыс жасау, өрт қою немесе адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғамға қауіпті өзге де зардаптардың туындау қаупін төндіретін өзге де іс-әрекеттер жасау, егер осы іс-әрекеттер қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты үрейлендіру не Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттің немесе халықаралық ұйымның шешім қабылдауына ықпал ету мақсатында жасалса, сондай-ақ аталған іс-әрекеттерді дәл сол мақсатта жасаймын деп қорқыту, -
төрт жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) бірнеше рет;
б) азаматтардың өмiрi мен денсаулығына нақты қауіп төндiретін қаруды немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды, жарылыс заттарын немесе жарылыс құрылғыларын қолдана отырып жасалса, -
жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) жаппай қырып-жоятын қаруды, радиоактивті материалдарды қолдануға немесе қолданамын деп қорқытуға және жаппай уландыруды, эпидемия мен эпизоотияны таратуды, сондай-ақ адамдарды жаппай қырып-жоюға әкеп соғуы ықтимал өзге де іс-әрекеттерді жасауға немесе жасаймын деп қорқытуға ұштасса;
б) абайсызда адам өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
он жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты үрейлендіру не Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттiң немесе халықаралық ұйымның шешiмдер қабылдауына ықпал ету мақсатында адамның өмiріне қастандық жасау, сондай-ақ дәл сол мақсатта, оның мемлекеттiк немесе өзге де саяси қызметін тоқтату не осындай қызметi үшiн кек алу мақсатында мемлекет немесе қоғам қайраткерiнiң өмiрiне қастандық жасау, не халықаралық қорғау аясындағы адамдарға немесе ұйымдарға, жайларға, ғимараттарға шабуыл жасаумен, адамды кепілге алумен, жайларды, ғимараттарды, қатынас және байланыс құралдарын басып алумен, әуе немесе су көлігін, жылжымалы темiр жол құрамын не өзге де қоғамдық көлікті айдап әкетумен, сол сияқты басып алумен ұштасқан адам өміріне қол сұғу, -
он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Терроризм актісін дайындауға қатысқан адам, егер ол мемлекеттік органдарға дер кезінде ескертуімен немесе өзге тәсілмен терроризм актісін болғызбауға септігін тигізсе және егер оның іс-әрекетінде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
2. Осы Кодекстің 162, 163, 166-1, 167, 171, 233, 233-1, 233-2, 233-3, 233-4, 233-5, 234, 238, 239-баптарында көзделген қылмыстар террористік қылмыстар деп танылады.
Ескерту. 233-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.02.19 N 295, өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.07.08 N 67-ІІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.07.10 N 175-IV, 2010.06.14 № 290-IV, 2010.12.29 N 372-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.04.2014 N 200-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

233-1-бап. Терроризмді не экстремизмді насихаттау немесе
терроризм не экстремизм актісін жасауға жария
түрде шақыру

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Терроризмді не экстремизмді насихаттау немесе терроризм не экстремизм актісін жасауға жария түрде шақыру, сондай-ақ көрсетілген мазмұндағы материалдарды тарату, -
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып не қоғамдық бірлестіктің басшысы бола отырып не бұқаралық ақпарат құралдарын пайдаланып жасаған не бір топ адам жасаған нақ сол әрекеттер, -
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 233-1 баппен толықтырылды - ҚР 2002.02.19 N 295 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

233-2-бап. Террористік топ құру, оған басшылық ету және
оның қызметіне қатысу

1. Террористік мақсатты көздейтін қылмыстарды жасау үшін топ құру (террористік топ), сондай-ақ оған басшылық ету, -
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Террористік топтың қызметіне немесе ол жасаған терроризм актілеріне қатысу, -
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз алты жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып не қоғамдық бірлестіктің басшысы бола отырып жасаған, осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп немесе онсыз он жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 233-2 баппен толықтырылды - ҚР 2002.02.19 N 295 Заңымен.

233-3-бап. Террористік немесе экстремистік қызметті
қаржыландыру және терроризмге не экстремизмге
өзге де жәрдемдесу

1. Жеке тұлғаның не адамдар тобының не заңды тұлғаның іс-әрекетінің террористік немесе экстремистік сипатын не берілген мүліктің, көрсетілген ақпараттық, қаржылық және өзге де қызмет түрлерінің террористік немесе экстремистік іс-әрекетті жүзеге асыру не террористік топты, террористік немесе экстремистік ұйымды, заңсыз әскерилендірілген құралымды қамтамасыз ету үшін пайдаланылатынын көрінеу ұғынған адамның оларға ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті беруі немесе жинауы, мүлікке құқықты немесе мүліктік сипаттағы пайданы беруі, сондай-ақ сыйға тартуы, айырбастауы, қайырмалдық жасауы, демеушілік және қайырымдылық көмегі, ақпараттық және өзге де қызмет түрлерін көрсетуі не қаржылық қызмет көрсетуі -
мүлкі тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бірнеше рет жасалған нақ сол әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
Күш қолдану қатерімен террористік немесе экстремистік қызметті қаржыландыруды және терроризмге не экстремизмге өзге де жәрдемдесуді жүзеге асырушы және ол туралы ерікті түрде мәлімдеуші, сондай-ақ қылмыстың ашылуына немесе жолын кесуге белсенді түрде жәрдемдескен адам, егер оның іс-әрекеттерінде өзге де қылмыстың құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. Кодекс 233-3-баппен толықтырылды - ҚР 2005.07.08 N 67-ІІІ (Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, жаңа редакцияда - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2013.01.08 N 63-V (алғашқы ресми жариялағанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

233-4-бап. Террористік не экстремистік қызметті
ұйымдастыру мақсатында адамдарды азғырып
көндіру немесе дайындау не қаруландыру

1. Террористік не экстремистік қызметті ұйымдастыру мақсатында адамдарды азғырып көндіру немесе дайындау не қаруландыру -
мүлкі тәркіленіп, алты жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамның өзінің қызмет бабын пайдалана отырып немесе кәмелетке толмағандарға қатысты жасаған нақ сол әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 233-4-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

233-5-бап. Террористік немесе экстремистік дайындықтан
өту

Адамның террористік немесе экстремистік қылмыс жасаудың қыр-сыры мен дағдыларын игеруіне үйренушінің көрінеу бағытталған дайындықтан, оның ішінде Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде дайындықтан өтуі –
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта көзделген қылмысты жасаған адам, егер ол дайындықтан өткені туралы ерікті түрде хабарласа, осындай дайындықтан өткен, осындай дайындықты жүзеге асырған, ұйымдастырған немесе қаржыландырған басқа адамдарды анықтауға септігін тигізсе, оның өткізілген жері туралы ақпарат берсе, егер оның әрекеттерінде қылмыстың өзге құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 9-тарау 233-5-баппен толықтырылды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

234-бап. Адамды кепiлге алу

1. Кепiлге алынған адамды босату шарты ретiнде мемлекеттi, ұйымды немесе азаматты қандай да бiр iс-әрекет жасауға немесе қандай да бiр iс-әрекет жасаудан тартынуға мәжбүр ету мақсатында адамды кепiлге немесе кепiлдiк ретiнде ұстау -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолдана отырып;
г) қаруды немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолдана отырып;
д) көрiнеу кәмелетке толмаған адамға қатысты;
е) айыптыға жүктiлiк жағдайы көрiнеу мәлiм әйелге қатысты;
ж) көпе-көрiнеу дәрменсiз күйдегi адамға қатысты;
з) екi немесе одан да көп адамға қатысты;
и) пайдакүнемдiкпен немесе жалдау арқылы жасалса -
жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi, егер оларды ұйымдасқан топ жасаса не олар абайсызда адам өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса -
он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кепiлге алынған адамды өз еркiмен немесе өкiметтiң талап етуi бойынша босатқан адам, егер оның iс-әрекеттерiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.

235-бап. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында
ұйымдасқан топ құру және оны басқару, сол сияқты
оған қатысу

1. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында ұйымдасқан топ құру, сол сияқты оны басқару -
мүлкi тәркiленiп, жеті жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында құрылған ұйымдасқан топқа қатысу, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, –
мүлкi тәркiленiп, сегіз жылдан он үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
Осы Кодекстің 235, 235-1, 235-2, 235-3, 237-баптарында ұйымдасқан топқа, қылмыстық қоғамдастыққа (қылмыстық ұйымға), трансұлттық ұйымдасқан топқа, трансұлттық қылмыстық қоғамдастыққа (трансұлттық қылмыстық ұйымға) немесе тұрақты қарулы топқа (бандаға) қатысуын өз еркімен тоқтатқан және ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым), трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) жасайтын немесе жасаған қылмыстарды ашуға немесе олардың жолын кесуге белсенді түрде жәрдемдескен адам, егер оның іс-әрекеттерінде өзге де қылмыстың құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 235-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

235-1-бап. Қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) құру
және оны басқару, сол сияқты оған қатысу

1. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) құру не оны басқару, сол сияқты ұйымдасқан топтар басшыларының немесе өзге де қатысушыларының бірлестігін құру немесе дербес әрекет ететін ұйымдасқан топтардың қылмыстық іс-әрекеттерін үйлестіру –
мүлкi тәркiленiп, он екі жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ұйымдасқан топтар басшыларының қылмыстық қоғамдастыққа (қылмыстық ұйымға) қатысуы -
мүлкi тәркiленiп, сегіз жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Қылмыстық іс-әрекеттерді үйлестіру, оның ішінде байланыс құралдарын пайдалана отырып үйлестіру мақсатында ұйымдасқан топтар басшыларының, өзге де қатысушыларының жиналысына қатысу, -
мүлкi тәркiленіп, он екі жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, –
мүлкi тәркiленiп, он екі жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшінші бөлiктерiнде көзделген әрекеттерді ұйымдасқан топтардың басшылары арасында жетекші орындағы адам жасаса, -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Қылмыстық іс-әрекеттерді үйлестіру деп бірлесіп қылмыстар жасау мақсатында ұйымдасқан топтар арасында оларды келісуді (ұйымдасқан топтар басшыларының немесе өзге де қатысушыларының арасында тұрақты байланыстар орнатуды, қылмыс жасау үшін жоспарлар әзірлеп, жағдайлар жасауды, сондай-ақ қылмыстық ықпал ету аясын, қылмыстық әрекеттен түсетін табысты бөлісуді) түсіну керек.
2. Жетекші орындағы адам деп ұйымдасқан топтардың басшылары қылмыстық іс-әрекеттерді үйлестіру жөніндегі өкілеттіктерді берген адам танылады.
Ескерту. Кодекс 235-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

235-2-бап. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында
трансұлттық ұйымдасқан топ құру және оны
басқару, сол сияқты оған қатысу

1. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында трансұлттық ұйымдасқан топ құру, сол сияқты оны басқару -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бір немесе бірнеше қылмыс жасау мақсатында құрылған трансұлттық ұйымдасқан топқа қатысу, -
мүлкі тәркіленіп, сегіз жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, –
мүлкi тәркiленiп, он екі жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 235-2-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

235-3-бап. Трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық
қылмыстық ұйым) құру және оны басқару, сол
сияқты оған қатысу

1. Трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) құру, сол сияқты оны басқару -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Трансұлттық қылмыстық қоғамдастыққа (трансұлттық қылмыстық ұйымға) қатысу -
мүлкі тәркіленіп, он жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, –
мүлкi тәркiленiп, он жеті жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 235-3-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

235-4-бап. Ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың
(қылмыстық ұйымның) не трансұлттық ұйымдасқан
топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың
(трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты
қарулы топтың (банданың) қызметін қаржыландыру,
сол сияқты мүлікті жинау, сақтау, бөлу,
қаржыландыру арналарын әзірлеу

1. Ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның) не трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) қызметін қаржыландыру -
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ұйымдасқан топ, қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) не трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық қоғамдастық (трансұлттық қылмыстық ұйым) немесе тұрақты қарулы топ (банда) қатысушысының мүлікті жинауы, сақтауы, бөлуі, сондай-ақ қаржыландыру арналарын әзірлеуі, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екінші бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, –
мүлкi тәркiленiп, жеті жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, жеті жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) қылмыстық қызметін қаржыландыру деп қылмыстық әрекетін жүзеге асыру мақсатында ұйымдасқан топқа, қылмыстық қоғамдастыққа (қылмыстық ұйымға), трансұлттық ұйымдасқан топқа, трансұлттық қылмыстық қоғамдастыққа (трансұлттық қылмыстық ұйымға) немесе тұрақты қарулы топқа (бандаға) мүлікті беруді, қаржылық қызмет көрсетуді түсіну керек.
2. Ұйымдасқан топтың, қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның), трансұлттық ұйымдасқан топтың, трансұлттық қылмыстық қоғамдастықтың (трансұлттық қылмыстық ұйымның) немесе тұрақты қарулы топтың (банданың) қызметін қаржыландыруды күш көрсетіп қорқыту арқылы жүзеге асырған және бұл туралы өз еркімен мәлімдеген адам, егер оның іс-әрекетінде өзге қылмыстың құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. Кодекс 235-4-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

236-бап. Заңсыз әскерилендiрiлген құраманы ұйымдастыру

1. Заңсыз әскерилендiрiлген құрама (бiрлестiк, отряд, жасақ немесе өзге де топ) құру, сол сияқты ондай құраманы басқару -
екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Заңсыз әскерилендiрiлген құрамаға (бiрлестiк, отрядқа, жасаққа немесе өзге де топқа қатысу) -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Заңсыз әскери құрамаға қатысуын ерiктi түрде тоқтатқан және қаруы мен әскери жабдығын тапсырған адам, егер оның iс-әрекеттерiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауапкершiлiктен босатылады.
Ескерту. 236-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

237-бап. Бандитизм

1. Азаматтарға немесе ұйымдарға шабуыл жасау мақсатында тұрақты қарулы топ (банда) құру, сол сияқты осындай топты (банданы) басқару -
мүлкi тәркiленiп, он екі жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Тұрақты қарулы топқа (бандаға) немесе ол жасаған шабуылдарға қатысу -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаса -
мүлкi тәркiленiп, он бес жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 237-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

238-бап. Үйлерге, ғимараттарға, қатынас және байланыс
құралдарына шабуыл жасау

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 2010.12.29 N 372-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

1. Үйлерге, ғимараттарға, қатынас және байланыс құралдарына, өзге де коммуникацияларға шабуыл жасау, сол сияқты оларды басып алу -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолдана отырып;
г) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын басқа заттарды қолдана отырып;
д) пайдакүнемдiк ниетiмен немесе жалдау арқылы;
е) мемлекеттік органдардың немесе мемлекеттік мекемелердің ғимараттарына қатысты жасалса, -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз жеті жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды ұйымдасқан топ жасаса немесе абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз сегiз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 238-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 372-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

239-бап. Әуе немесе су көлiгiн не жылжымалы темiр жол
составын айдап әкету, сонымен бiрдей қолға
түсiру

1. Әуе немесе су көлiгiн не жылжымалы темiр жол составын айдап әкету, сол сияқты осындай көлiк пен құрамды айдап әкету мақсатында басып алу -
екi жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолданып немесе осындай күш қолданамын деп қорқыта отырып;
г) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолдана отырып жасалса -
жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды ұйымдасқан топ жасаса не абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
сегiз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

240-бап. Теңiз қарақшылығы

1. Теңiз немесе өзен кемесiне бөтеннiң мүлкiн басып алу мақсатында күш қолданып немесе күш қолданамын деп қорқытып шабуыл жасау -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет, не қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттарды қолданумен жасалған дәл сол әрекет -
мүлкi тәркiленiп, сегiз жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды ұйымдасқан топ жасаса не абайсызда кiсi өлiмiне не өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

241-бап. Жаппай тәртiпсiздiктер

1. Күш қолданумен, қиратумен, өртеумен, бұзумен, мүлiктi жоюмен, атыс қаруын, жарылыс заттарын немесе жарылыс құрылғыларын қолданумен, сол сияқты олардың өкiмет өкiлiне қарулы қарсылық көрсетумен ұласқан жаппай тәртiпсiздiктi ұйымдастыру -
төрт жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген жаппай тәртiпсiздiкке қатысу -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Билік өкiлдерiнiң заңды талаптарына белсене бағынбауға және жаппай тәртiпсiздiкке шақыру, сол сияқты азаматтарға зорлық-зомбылық жасауға шақыру –
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не алты жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 241-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

242-бап. Терроризм актiсi туралы көрiнеу жалған хабарлау

Дайындалып жатқан терроризм акт ісі туралы көрінеу жалған хабарлау, -
екi жүзден бес жүзге дейiнгi айлық есептiк көрсеткiш мөлшерінде айыппұл салуға, не жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не алты жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 242-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.02.19 N 295 , 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.18 N 547-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

242-1-бап. Көрінеу жалған ақпарат тарату

1. Қоғамдық тәртіпті бұзу немесе азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі түрде зиян келтіру қаупін төндіретін көрінеу жалған ақпарат тарату –
бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
1) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасаған;
2) қызмет бабын пайдалана отырып;
3) бұқаралық ақпарат құралдарын немесе ақпараттық-коммуникациялық желілерді пайдалана отырып жасалған дәл сол іс-әрекет -
бес мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі нұқсан немесе басқа да ауыр зардаптар келтірген іс-әрекеттер -
жеті мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген:
1) ұйымдасқан топ жасаған;
2) төтенше жағдайда немесе ұрыс жағдайында немесе соғыс уақытында не көпшілік іс-шаралар өткізу кезінде жасалған іс-әрекеттер –
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта ірі көлемдегі нұқсан деп азаматқа айлық есептік көрсеткіштің мың еселенген сомасында келтірілген нұқсан не ұйым мен мемлекетке айлық есептік көрсеткіштің он мың еселенген сомасында келтірілген нұқсан танылады.
Ескерту. 9-тарау 242-1-баппен толықтырылды - ҚР 23.04.2014 N 200-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

243-бап. Жаппай зақымдау қаруын, қару-жарақ және әскери
техника жасау кезiнде пайдаланылатын
технологияларды, ғылыми-техникалық ақпаратты
және қызметтердi заңсыз экспорттау

Жаппай зақымдау қаруын, олардың жеткiзу құралдарын, қару жарақ және әскери техниканы жасау кезiнде пайдаланылуы мүмкiн және арнайы экспорттық бақылау орнатылған технологияларды, ғылыми-техникалық ақпаратты және қызмет көрсетулердi заңсыз экспорттау -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 243-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

244-бап. Атом энергетикасы объектiлерiнде қауiпсiздiк
ережелерiн бұзу

1. Атом энергетикасы объектiлерiн орналастыру, жобалау, салу, жөндеу немесе пайдалану кезiнде қауiпсiздiк ережелерiн бұзу, егер ол кiсi өлiмiне немесе қоршаған ортаның радиоактивтiк зақымдануына әкеп соқтыруы мүмкiн болса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе қоршаған ортаның радиоактивтiк зақымдануына немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соқтырған дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 244-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

245-бап. Тау-кен немесе құрылыс жұмыстарын жүргiзу
кезiнде қауiпсiздiк ережелерiн бұзу

1. Тау-кен немесе құрылыс жұмыстарын жүргiзгенде қауiпсiздiк ережелерiн бұзу, егер бұл абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып не онсыз дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып не онсыз алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 245-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

245-1-бап. Сапасыз құрылыс

1. Құрылыс ұйымдары басшыларының, жұмыс жүргiзушiлердiң және құрылыстың сапасын бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың сапасыз салынған, аяқталмаған немесе шарттың және жобалау құжаттамасының талаптарына сәйкес келмейтiн ғимараттар мен құрылыстарды, автомобиль жолдарын, тоннельдердi, электр станцияларын, тұрғын үйлердi немесе өзге де құрылыс объектiлерiн пайдалануға тапсыруы және (немесе) пайдалануға қабылдауы, сол сияқты оларды сапасыз жөндеуi, егер бұл абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауыр зиян келтiруге әкеп соқса, -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан нақ сол әрекеттер, -
мүлкi тәркiленiп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соқтырған әрекеттер, -
мүлкi тәркiленiп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 245-1-баппен толықтырылды - ҚР 2007.01.08. N 210 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

246-бап. Жарылыс қаупi бар объектiлерде қауiпсiздiк
ережелерiн бұзу

1. Жарылыс қаупi бар объектiлерде немесе жарылыс қаупi бар цехтарда қауiпсiздiк ережелерiн бұзу, егер бұл кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтыруы мүмкiн болса -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып не онсыз дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 246-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

246-1-бап. Ғарыш қызметін жүзеге асыру кезінде қауіпсіздік
қағидаларын бұзу

1. Ғарыш қызметін жүзеге асыру кезінде қауіпсіздік қағидаларын бұзу, егер бұл абайсызда адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса, -
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде немесе сотталған адамның бес айдан он айға дейінгі кезеңдегі жалақысының немесе өзге табысының мөлшерінде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда адам өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан нақ сол әрекет -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан әрекет -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 246-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.01.06 N 529-IV(алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

247-бап. Радиоактивтi материалдармен заңсыз жұмыс iстеу

1. Радиоактивті материалдарды заңсыз иемденіп алу, сақтау, тасымалдау, пайдалану, бүлдіру немесе көму, -
екі жылға дейінгі мерзімге бостандығын шектеуге, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Радиоактивті материалдарды заңсыз өткізу, сондай-ақ өткізу мақсатымен радиоактивті материалдарды заңсыз иемденіп алу, сақтау, тасымалдау, -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз екі жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Абайсызда кісі өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан, осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, -
мүлкi тәркiленiп немесе онсыз үш жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 247-бап жаңа редакцияда - ҚР 2002.02.19 N 295 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

248-бап. Радиоактивтi материалдарды ұрлау немесе
қорқытып алу

1. Радиоактивтi материалдарды ұрлау немесе қорқытып алу -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) бiрнеше рет;
в) адам өз қызмет бабын пайдаланып;
г) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi емес күш қолдана отырып, не осындай күш қолданамын деп қорқыта отырып жасалса -
мүлкi тәркiленiп не онсыз төрт жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген:
а) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолдана отырып немесе осындай күш қолданамын деп қорқыта отырып;
б) ұйымдасқан топ жасаған әрекеттер -
в) алынып тасталды - ҚР 2002.12.21 N 363 Заңымен.
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 248-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

249-бап. Радиоактивтi материалдармен жұмыс iстеу
ережелерiн бұзу

1. Радиоактивтi материалдарды сақтау, пайдалану, есепке алу, көму, тасымалдау ережелерiн және олармен жұмыс iстеудiң басқа да ережелерiн бұзу, егер бұл әрекеттердiң кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкелуi мүмкiн болса, -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 249-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

250-бап. Айналыстан алынған заттардың немесе айналысы
шектелген заттардың контрабандысы

1. Кедендiк бақылаудан тыс немесе жасырын жасалған не құжаттарды немесе кедендiк теңдестiру құралдарын алдап пайдалана отырып, тауарларды, атап айтқанда есірткі заттарды, психотроптық, күштi әсер ететiн, улы, уландырғыш, радиоактивтi немесе жарылғыш заттарды, қару-жарақты, әскери техниканы, жарылғыш құрылғыларды, атыс қаруымен оқ-дәрiлердi, жаппай қырып-жоятын қарудың ядролық, химиялық, биологиялық және басқа да түрлерiн, жаппай қырып-жою қаруларын жасау үшiн пайдаланылуы мүмкiн материалдар мен жабдықтарды кеден одағының кедендік шекарасы және (немесе) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу не заңсыз өткізу -
мүлкі тәркіленіп, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) лауазымды адам өз қызмет бабын пайдалана отырып;
в) кеден бақылауын жүзеге асырушы адамға күш қолдана отырып;
г) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
д) есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде жасалса, -
мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) жасаған әрекеттер -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген, өте ірі мөлшерде жасалған, есірткі немесе психотроптық заттарға байланысты әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не мүлкі тәркіленіп, өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 250-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.05.31 N 327 , 2005.07.08 N 67-ІІІ (Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.06.30 N 297-IV (2010.07.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

251-бап. Қаруды, оқ-дәрiлердi, жарылғыш заттарды және
жарылғыш құрылғыларды заңсыз сатып алу, беру,
өткiзу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру

1. Атыс қаруын (тегiс ұңғылы аңшы мылтығынан басқа), оқ-дәрiлердi, жарылғыш заттарды немесе жарылғыш құрылғыларды заңсыз сатып алу, бiреуге беру, өткiзу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру -
айлық есептiк көрсеткiштің екi жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл сала отырып не онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы жасаған немесе бiрнеше рет жасалған дәл сол әрекеттер -
үш жылдан сегіз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi ұйымдасқан топ жасаса -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Суық қаруды алып жүру, аңшылық кәсiпшiлiкке байланысты болатын реттердi қоспағанда, қанжарларды, фин пышақтарын немесе басқа да суық қаруды заңсыз алып жүру немесе сату -
жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл сала отырып не онсыз бiр жылға дейiнгi мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта көрсетiлген заттарды өз еркiмен тапсырған адам, егер оның әрекетiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 251-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2009.04.07 N 149-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

252-бап. Қаруды заңсыз жасау

1. Атыс қаруын, оның жинақтаушы бөлшектерiн заңсыз жасау немесе жөндеу, сол сияқты оқ-дәрiлердi, жарылғыш заттарды немесе жару құрылғыларын заңсыз жасау -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасалған немесе бiрнеше рет жасалған дәл сол әрекеттер -
үш жылдан сегіз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттердi ұйымдасқан топ жасаса -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Газ қаруын, суық қаруды, оның iшiнде лақтырғыш қаруды заңсыз жасау -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта көрсетiлген заттарды өз еркiмен тапсырған адам, егер оның әрекетiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 252-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2002.12.21 N 363 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

253-бап. Атыс қаруын ұқыпсыз сақтау

Атыс қаруын оны басқа адамның пайдалануы үшiн жағдай туғызған ұқыпсыз сақтау, егер ол ауыр зардаптарға әкеп соқса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына не нақ сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 253-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21. N 363 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

254-бап. Қаруды, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттарды немесе
жарылғыш қондырғыларды күзету жөнiндегi
мiндеттердi тиiсiнше атқармау

1. Атыс қаруын, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттарды немесе жару құрылғыларын күзету тапсырылған адамның өз мiндеттерiн тиiсiнше орындамауы, егер бұл олардың ұрлануына немесе жойылуына не өзге ауыр зардаптардың тууына әкеп соқса -
екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Жаппай қырып-жоятын қаруды не жаппай қырып-жоятын қару жасау кезiнде пайдаланылуы мүмкiн материалдарды немесе жабдықтарды күзету жөнiндегi мiндеттердi тиiсiнше орындамау, егер ол ауыр зардапқа әкеп соқса немесе олардың пайда болу қаупiн тудырса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 254-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

255-бап. Қаруды, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттар мен жару
құрылғыларын ұрлау не қорқытып алу

1. Атыс қаруын, оның жинақтаушы бөлшектерiн, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттар немесе жару құрылғыларын ұрлау не қорқытып алу -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Жаппай қырып-жоятын қаруды, сол сияқты жаппай қырып-жоятын қару жасау кезiнде пайдаланылуы мүмкiн материалдарды немесе жабдықтарды ұрлау не қорқытып алу -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды:
а) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасаса;
б) әлденеше рет;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi емес күш қолдану, не осындай күш қолданбақшы болып қорқыту арқылы;
г) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасалса -
мүлкiн тәркiлеп немесе онсыз бес жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер оларды:
а) ұйымдасқан топ жасаса;
б) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолдану немесе осындай күш қолданбаумен қорқыту арқылы жасалса -
в) (алынып тасталды - 2002.12.21. N 363)
мүлкiн тәркiлеп, сегiз жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 255-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 Заңымен.

256-бап. Өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзу

1. Өрт қауiпсiздiгi ережелерiн сақтауға жауапты адамның өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзуы, егер ол абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян немесе азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке iрi зиян келтiруге әкеп соқса -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бас бостандығын екi жылға дейiнгi мерзiмге шектеуге, не белгiлi бiр лауазымдарды атқару құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсыздан кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта iрi көлемдегi залал деп қылмыс жасалу сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз есе асып түсетiн сомада жеке адамға келтiрiлген залал не айлық есептiк көрсеткiштен бiр мың есеге асып түсетiн сомада ұйымға немесе мемлекетке келтiрiлген залал танылады.
Ескерту. 256-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

257-бап. Бұзақылық

1. Бұзақылық яғни қоғамды анық құрметтемеуiн бiлдiретiн азаматтарға қарсы күш қолданумен не оны қолданамын деп қорқытумен, сол сияқты бөтеннiң мүлкiн жоюмен немесе бүлдiрумен не ерекше арсыздықпен ерекшеленетiн әдепсiз iс-әрекет жасаумен ұштасқан қоғамдық тәртiптi тым өрескел бұзушылық -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға не алты айдан бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет, егер оны:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) өкiмет өкiлiне не қоғамдық тәртiптi қорғау жөнiндегi мiндеттi атқарушы немесе қоғамдық тәртiптi бұзуға тыйым салушы өзге де адамға қарсылық көрсетумен байланысты болса;
в) бірнеше рет жасаса, -
жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ осы мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Атыс қаруын, газ қаруын, пышақты, кастеттердi және өзге де суық қаруды не денсаулыққа зиян келтiру үшiн арнайы бейiмделген басқа да заттарды қолданып немесе қолдану әрекетi арқылы жасалған бұзақылық -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 257-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2009.12.10 № 227-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

258-бап. Тағылық

Тағылық, яғни үйлердi немесе өзге де ғимараттарды жазулармен немесе суреттермен, немесе қоғамдық адамгершiлiктi қорлайтын өзге де iс-әрекеттермен қорлау, сол сияқты көлiкте немесе өзге де қоғамдық орындарда мүлiктi қасақана бүлдiру -
жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не алты айдан бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 258-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

10-тарау. Халықтың денсаулығына және
адамгершiлiкке қарсы қылмыстар

259-бап. Есiрткi заттарды немесе психотроптық
заттарды заңсыз дайындау, өңдеу, иемденіп алу,
сақтау, тасымалдау, жөнелту немесе сату

1. Алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
1-1. Есірткі заттарды немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатынсыз өте ірі мөлшерде заңсыз сатып алу, тасымалдау немесе сақтау -
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Есірткі заттарды немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатында заңсыз сатып алу, тасымалдау немесе сақтау, дайындау, өңдеу, жөнелту не өткізу -
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2-1. Есірткі заттарды немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатында ірі мөлшерде заңсыз сатып алу, тасымалдау немесе сақтау, дайындау, өңдеу, жөнелту не өткізу -
мүлкі тәркіленіп, алты жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды өткiзу, дайындау, ұқсату, жөнелту мақсатында заңсыз иемденiп алуды, тасымалдауды немесе сақтауды не өткiзудi:
а) алдын ала сөз байласқан адамдар тобы жасаса;
б) әлденеше рет;
в) есiрткi заттарға немесе психотроптық заттарға қатысты өте iрi мөлшерде;
г) лауазымды адам қызмет бабын пайдалана отырып жасаса, -
мүлкi тәркiленiп, он жылдан он бес жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды өткiзу, дайындау, ұқсату, жөнелту мақсатында заңсыз иемденiп алуды, тасымалдауды немесе сақтауды не өткiзудi:
а) ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қоғамдастық (қылмыстық ұйым) жасаса;
б) білім беру ұйымдарында жасаса;
в) көрінеу кәмелетке толмаған адамға қатысты жасаса, -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не мүлкі тәркіленіп, өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды өз еркiмен тапсырған немесе есiрткi заттарды медициналық емес мақсатта тұтынуына байланысты медициналық көмек көрсетiлуi үшiн медициналық мекемеге өз еркiмен барған және есiрткi заттардың немесе психотроптық заттардың заңсыз айналымына байланысты қылмыстарды ашуға немесе олардың жолын кесуге, оларды жасаған адамдарды әшкерелеуге, қылмыстық жолмен алынған мүлiктi табуға белсендi көмек көрсеткен адам осы бап және осы Кодекстің 250-бабы (есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты бөлігінде) бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
2. Есірткі заттар мен психотроптық заттардың мөлшері "Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына қоса берілген Заңсыз айналымда жүргені анықталған есірткі, психотроптық заттарды және прекурсорларды шағын, ірі және өте ірі мөлшерге жатқызу туралы жиынтық кестеде белгіленеді.
Ескерту. 259-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2002.05.31 N 327 , 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV(алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

260-бап. Есiрткi заттарды немесе психотроптық
заттарды ұрлау не қорқытып алу

1. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды ұрлау не қорқытып алу -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттердi:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса;
б) әлденеше рет;
в) адам өзiнiң қызмет бабын пайдалану арқылы;
г) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi емес күш қолдану не осындай күш қолданумен қорқыту арқылы жасалса -
мүлкі тәркіленіп, алты жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, оларды:
а) ұйымдасқан топ;
б) iрi мөлшерде есiрткi заттар немесе психотроптық заттар жөнiнде;
в) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолдану не осындай күш қолданумен қорқыту арқылы жасалса -
мүлкiн тәркiлеп, он жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген өте ірі мөлшерде есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты жасалған әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не мүлкі тәркіленіп, өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 260-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

261-бап. Есiрткi заттарды немесе психотроптық
заттарды тұтынуға көндiру

1. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды тұтынуға көндiру -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласып;
б) әлденеше рет жасалса, -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер:
а) көрінеу кәмелетке толмаған адамға не екі немесе одан да көп адамға қатысты жасалса;
б) күш қолдану немесе оны қолданумен қорқыту арқылы жасалса, -
жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар абайсызда жәбірленушінің өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
мүлкі тәркіленіп, он бес жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не мүлкі тәркіленіп, өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 261-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

262-бап. Құрамында есiрткi заттар бар өсiруге тыйым
салынған өсiмдiктердi заңсыз өсiру

1. Өсiруге тыйым салынған өсiмдiктердi егу немесе өсiру немесе сораның, көкнәрдiң немесе құрамында есiрткi заттар бар басқа да өсiмдiктердiң сорттарын өсiру -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттер:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласып;
б) әлденеше рет;
в) iрi мөлшерде жасалса -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 262-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

263-бап. Улы заттардың, сондай-ақ есiрткi заттарды,
психотроптық немесе улы заттарды
дайындауға немесе ұқсатуға пайдаланылатын
заттардың, құрал-саймандардың немесе
жабдықтардың заңсыз айналымы

1. Есiрткi заттар немесе психотроптық заттар болып табылмайтын улы заттарды не оларды дайындауға немесе ұқсатуға арналған құрал-саймандарды немесе жабдықтарды өткiзу мақсатымен заңсыз дайындау, ұқсату, иемденiп алу, сақтау, тасымалдау, жөнелту, сол сияқты заңсыз өткiзу, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды дайындау немесе ұқсату үшiн пайдаланылатын заттарды, құрал-саймандарды немесе жабдықтарды өткiзу мақсатымен заңсыз дайындау, иемденiп алу, сақтау, тасымалдау, жөнелту, сол сияқты заңсыз өткiзу, -
алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып, бiр адамның немесе алдын ала сөз байласқан адамдар тобының осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген немесе әлденеше рет жасаған әрекеттерi, -
бес жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Ұйымдасқан топ жасаған, осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, жетi жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 263-бап жаңа редакцияда - ҚР 2000.05.05 N 47, өзгеріс енгізілді - 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

264-бап. Есiрткi заттарды немесе психотроптық
заттарды тұтыну үшiн притондар ұйымдастыру
немесе ұстау немесе осы мақсаттар үшін үй-жай
беру

1. Есiрткi заттарды немесе психотроптық заттарды тұтыну үшiн притондар ұйымдастыру немесе ұстау немесе осы мақсаттар үшін үй-жай беру -
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып жасаған, немесе әлденеше рет жасалған, немесе ұйымдасқан топпен жасалған дәл сол әрекеттер -
мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 264-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

265-бап. Есiрткi заттарды, психотроптық немесе
улы заттарды ұстау ережелерiн бұзу

1. Есiрткi заттарды, психотроптық немесе улы заттарды өндiру, жасау, ұқсату, сатып алу, сақтау, есепке алу, босату, тасымалдау, әкелу, әкету, жөнелту не жою ережелерiн бұзу, егер бұл әрекеттi аталған ережелердi сақтау мiндетiне кiретiн адам жасаса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Есiрткi заттардың, психотроптық немесе улы заттардың ұрлануына не өзге елеулi зиян келтiрiлуiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 265-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

266-бап. Заңсыз медициналық және фармацевтикалық қызмет
және есiрткi немесе психотроптық заттарды
алуға құқық беретiн рецептердi немесе өзге
де құжаттарды заңсыз беру не қолдан жасау

1. Қызметтiң осы түрiне сертификаты және (немесе) лицензиясы жоқ тұлғаның медициналық немесе фармацевтикалық қызметпен айналысуы, егер бұл абайсызда адамның денсаулығына ауыр зиян келтiруге әкеп соқса, -
айлық есептiк көрсеткiштiң жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару және белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, айлық есептiк көрсеткiштiң үш жүзден бiр мыңға дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, адам өлiмiне әкеп соқтырған әрекет, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, лауазымды адам жасаған, адам өлiмiне әкеп соқтырған әрекеттер, -
айлық есептік көрсеткiштiң елуден екi жүзге дейiнгi мөлшерiнде айыппұл салынып, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Есірткі немесе психотроптық заттарды алуға құқық беретін рецептерді немесе өзге де құжаттарды заңсыз беру не қолдан жасау, -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 266-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.07.07. N 171 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2008.06.27 N 50-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

267-бап. Санитарлық-эпидемиологиялық ережелердi бұзу

1. Абайсызда адамдардың жаппай сырқаттануына немесе улануына әкеп соққан санитария-эпидемиологиялық ережелердi бұзу -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 267-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

268-бап. Адамдардың өмiрiне немесе денсаулығына қауiп
төндiретiн мән-жайлар туралы ақпаратты жасыру

1. Адамдардың өмiрiне немесе денсаулығына, не қоршаған ортаға қауiп төндiретiн оқиғалар, фактiлер немесе құбылыстар туралы ақпаратты халықты осындай ақпаратпен қамтамасыз етуге мiндеттi адамның жасыруы немесе бұрмалауы -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда адамның денсаулығына зиян келтiруге не өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 268-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

269-бап. Қауiпсiздiк талаптарына сай келмейтiн тауарлар
шығару немесе сату, жұмыс орындау не қызмет
көрсету

1. Тұтынушылар өмiрiнiң немесе денсаулығының қауiпсiздiгi талаптарына сай келмейтiн тауарлар шығару немесе сату, жұмыс орындау не қызмет көрсету, сол сияқты аталған тауарлардың, жұмыстың немесе қызметтiң қауiпсiздiк талаптарына сай келетiндiгiн куәландыратын ресми құжатты заңсыз беру немесе пайдалану, егер бұл әрекеттер абайсызда адам өмiрiне зиян келтiруге әкеп соқса -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер, егер олар:
а) жас балаларға арналған тауарлар, жұмыс немесе қызмет жөнiнде жасалса;
б) абайсызда екi немесе одан да көп адамның денсаулығына зиян келтiрiлуiне әкеп соқса;
в) абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соқса -
жетi жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 269-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

269-1-бап. Заңсыз ойын бизнесін ұйымдастыру

1. Ойын мекемесін заңсыз ашу не ұстау немесе ойын бизнесі саласындағы қызметті ұйымдастыру, сол сияқты ойын мекемесін көрінеу заңсыз ашу не ойын бизнесін ұйымдастыру үшін үй-жайлар беру –
бес жүзден бір мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бір жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не елу айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салып не онсыз мүлкі тәркіленіп, екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттер:
а) кәмелетке толмаған адамды пайдаланып немесе оның құмар ойындарына қатысуымен;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен;
в) ірі мөлшерде табыс алумен жасалған болса;
г) оларды өзінің қызмет жағдайын пайдаланған адам жасаған болса, -
бір мыңнан үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салып не онсыз мүлкі тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттерді:
а) ұйымдасқан топ;
б) аса ірі мөлшерде табыс алумен;
в) мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адам не оған теңестірілген адам өзі немесе сенімді адамы арқылы заңда белгіленген тыйым салуға қарамастан жасаған болса, егер бұл әрекеттер мұндай қызметте жеңілдіктер мен артықшылықтар берумен немесе өзге нысандағы қамқоршылығымен байланысты болса, –
үш мыңнан он мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға немесе екі жүзден бес жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салып не онсыз мүлкі тәркіленіп, төрт жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта ірі мөлшердегі табыс деп бір мың айлық есептік көрсеткіштен асатын сомадағы табыс, ал аса ірі мөлшердегі табыс деп бес мың айлық есептік көрсеткіштен асатын сомадағы табыс танылады.
Ескерту. Кодекс 269-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

270-бап. Жезөкшелiкпен айналысуға тарту

1. Күш қолдану немесе күш қолданамын деп қорқыту, тәуелдi жағдайын пайдалану, бопсалау, мүлкiн жою немесе бүлдiру арқылы не алдау арқылы жезөкшелiкпен айналысуға тарту –
мүлкі тәркіленіп, екі жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған не бірнеше рет жасалған нақ сол әрекет –
мүлкі тәркіленіп, үш жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Ұйымдасқан топ жасаған нақ сол әрекет –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 270-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 127-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

271-бап. Жезөкшелiкпен айналысуға арналған притондар
ұйымдастыру немесе ұстау және жеңгетайлық

1. Жезөкшелiкпен айналысуға арналған притондар ұйымдастыру немесе ұстау, сол сияқты пайдакүнемдiк мақсаттағы жеңгетайлық –
мүлкі тәркіленіп, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мынадай:
а) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;
б) бірнеше рет;
в) көрінеу кәмелетке толмаған адамды жезөкшелікпен айналысуға тарта отырып жасалған нақ сол әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, ұйымдасқан топ жасаған әрекеттер –
мүлкі тәркіленіп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 271-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2013 № 127-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

272-бап. Дәрiлiк немесе басқа құралдарды пайдаланып
есеңгiрету үшiн притондар ұйымдастыру немесе
ұстау

1. Есiрткi заттарға немесе психотроптық заттарға жатпайтын дәрiлiк немесе басқа құралдар мен заттарды пайдаланып есеңгiрету үшiн притондар ұйымдастыру немесе ұстау, сол сияқты осы мақсаттар үшiн үй-жай беру -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттердi ұйымдасқан топ жасаса -
екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 272-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

273-бап. Порнографиялық материалдарды немесе заттарды
заңсыз тарату

Порнографиялық материалдарды немесе заттарды тарату немесе жарнамалау мақсатында заңсыз жасау, тарату, жарнамалау, сол сияқты порнографиялық сипаттағы баспа басылымдарын, кино- немесе бейнематериалдарды, суреттердi немесе өзге де заттарды заңсыз
сату -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не порнографиялық материалдарды немесе заттарды, сол сияқты оларды жасау немесе молықтыру құралдарын тәркiлеп, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 273-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

273-1-бап. Кәмелетке толмағандардың порнографиялық
бейнелері бар материалдарды немесе заттарды
жасау және айналымға шығару не оларды
порнографиялық сипаттағы ойын-сауық
іс-шараларына қатысу үшін тарту

1. Кәмелетке толмағандардың порнографиялық бейнелері бар материалдарды немесе заттарды тарату, жария көрсету немесе жарнамалау мақсатында жасау, сақтау немесе Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу не тарату, жария көрсету немесе жарнамалау -
порнографиялық материалдарды немесе заттарды, сондай-ақ оларды жасау немесе қайта көрсету құралдарын тәркілеп, үш жылдан алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Жасы он сегізге толған адамның порнографиялық сипаттағы ойын-сауық іс-шараларына қатысу үшін орындаушылар ретінде кәмелетке толмағандарды тартуы, -
порнографиялық материалдарды және заттарды, сондай-ақ оларды жасау немесе қайта көрсету құралдарын тәркілеп, бес жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген:
а) кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттер заңмен жүктелген ата-ана, педагог не өзге де адам жасаған;
б) көрінеу жасы он төртке толмаған адамға қатысты жасалған;
в) алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған әрекеттер, -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз порнографиялық материалдарды немесе заттарды, сондай-ақ оларды жасау немесе көшірмесін шығару құралдарын тәркілеп, бес жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 273-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.11.23 N 354-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

274-бап. Қатыгездiк пен күш қолдануға бас ұруды
насихаттайтын туындыларды заңсыз тарату

Қатыгездiк пен күш қолдануға бас ұруды насихаттайтын кино- және бейне материалдарды және басқа туындыларды тарату немесе жарнамалау мақсатында заңсыз жасау, таратуды, жарнамалау, көрсету, сондай-ақ қатыгездiк пен күш қолдануға бас ұруды насихаттайтын баспа басылымдарын, кино- немесе бейне материалдарды заңсыз сату -
бес жүзден сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не қатыгездiк пен күш қолдануға бас ұруды насихаттайтын туындыларды, сол сияқты оларды жасау немесе молықтыру құралдарын тәркiлеп, екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 274-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

275-бап. Өлгендердiң мәйiттерiн және олар жерленген
жерлердi қорлау

1. Өлгендердiң мәйiттерiн қорлау не олар жерленген жерлердi, құлпытас құрылыстарын немесе жерлеуге немесе еске алуға байланысты рәсiмдер өткiзуге арналған зират үйлерiн жою, бүлдiру немесе аяққа басу -
жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не алты айдан бiр жылға дейiнгi мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттердi:
а) әлденеше рет;
б) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
в) ұлттық, нәсiлдiк немесе дiни өштiк не араздық тұрғысында;
г) күш қолдану немесе оны қолданумен қорқыту арқылы жасалса -
бec жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не нақ осы мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 275-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

275-1-бап. Адам мәйiтiнiң органдары мен тiнiн заңсыз
алу

1. Ауыстырып салу не өзгедей пайдалану үшiн адам мәйiтiнің органдарын немесе тiнiн заңсыз алу, сол сияқты адам мәйiтiнiң органдары мен тiнiне қатысты мәмілелер жасасу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгілi бiр лауазымдарды атқару немесе белгілi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттер:
а) адамдар тобымен, алдын ала сөз байласуы бойынша адамдар тобымен немесе ұйымдасқан топпен;
б) бiрнеше рет;
в) өзiнiң қызметтiк жағдайын пайдаланып жасалғанда, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгілі бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлі бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 275-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.03.02 N 131 Заңымен.

276-бап. Жануарларға қатыгездiк жасау

1. Жануарларға олардың өлуiне немесе мертiгуiне әкеп соққан қатыгездiк жасау, егер бұл әрекет бұзақылық пиғылмен немесе жауыздық әдiстердi қолданып немесе жас балалардың көзiнше жасалса -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамдар тобы немесе алдын ала сөз байласқан адамдар тобы, немесе ұйымдасқан топ жасаған, немесе бiрнеше рет жасалған дәл сол әрекет -
бес жүзден сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 276-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21. N 363 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

11-тарау. Экологиялық қылмыстар

277-бап. Шаруашылық және өзге де қызметке қойылатын
экологиялық талаптардың бұзылуы

Табиғи ресурстарды пайдалану, кәсiпорындарды, құрылыстарды және өзге де объектiлердi жобалау, орналастыру, салу және жаңғырту, пайдалануға беру және пайдалану, өнеркәсiп, энергетика, көлiк пен байланыс объектiлерiн, ауыл шаруашылық мақсатындағы және мелиорация объектiлерiн пайдалану, қалалар мен басқа да елдi мекендердi салу кезiнде, әскери және қорғаныс объектiлерiне, әскери және ғарыш қызметiне қойылатын талаптарды сол талаптардың сақталуы үшiн жауапты адамдардың бұзуы, егер бұл қоршаған ортаның едәуiр ластануына, адамның денсаулығына зиян келтiруге, өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiнiң жаппай құрып кетуiне және өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып не онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

278-бап. Ықтимал экологиялық қауiптi химиялық,
радиоактивтi және биологиялық заттарды өндiру
мен пайдалану кезiнде экологиялық талаптардың
бұзылуы

1. Ықтимал экологиялық қауiптi химиялық, радиоактивтi және биологиялық заттарды өндiру, тасымалдау, сақтау, көму, пайдалану немесе өзге де жұмыс iстеу кезiнде экологиялық талаптардың бұзылуы, егер бұл әрекеттер адамның денсаулығына немесе қоршаған ортаға елеулi зиянкелтiру қаупiн төндiрсе -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қоршаған ортаның ластануына, улануына немесе зақымдануына, адамның денсаулығына зиян келтiруге, не өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiнiң жаппай құрып кетуiне әкеп соққан, сол сияқты төтенше экологиялық жағдай аумағында жасалған дәл сол әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсыздан адамдардың жаппай сырқаттануына немесе кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 278-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

279-бап. Микробиологиялық немесе басқа биологиялық
агенттермен немесе улы заттармен жұмыс iстеу
кезiнде қауiпсiздiк ережелерiнiң бұзылуы

1. Микробиологиялық немесе басқа да биологиялық агенттердi немесе токсиндерді жинап қою, жою немесе көму кезiнде экологиялық талаптарды бұзу немесе оларды Қазақстан Республикасына ұқсату, сақтау немесе көму үшiн заңсыз әкелу, егер бұлар адам денсаулығына немесе қоршаған ортаға елеулi зиян келтiру қатерiн туғызса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қоршаған ортаның ластануына, улануына немесе зақымдануына, адамның денсаулығына зиян келтiруге, не өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiнiң жаппай құрып кетуiне әкеп соққан, сол сияқты төтенше экологиялық жағдай аумағында жасалған дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда адамдардың жаппай ауруына немесе кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекет -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 279-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

280-бап. Ветеринарлық ережелердi және өсiмдiктердiң
аурулары мен зиянкестерiне қарсы күресу үшiн
белгiленген ережелердiң бұзылуы

1. Ветеринарлық ережелердi бұзу iндеттерге немесе өзге де зардаптарға әкеп соқса -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Өсiмдiктердiң аурулары мен зиянкестерiне қарсы күресу үшiн белгiленген ережелердi бұзу, ауыр зардаптарға әкеп соқса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 280-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

281-бап. Суларды ластау, бiтеу және сарқу

1. Жер бетi немесе жер асты суларын, мұздықтарды, ауыз сумен жабдықтау көздерiн ластау, бiтеу, сарқу не олардың табиғи қасиеттерiн өзге де өзгерту, егер осы әрекеттер өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiне, балық қорына, орман немесе ауыл шаруашылығына елеулi зиян келтiруге әкеп соқса, -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамның денсаулығына зиян келтiруге немесе өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiнiң жаппай құрып кетуiне, сол сияқты ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда не төтенше экологиялық жағдай аумағында жасалған дәл сол әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 281-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09. N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

282-бап. Атмосфераны ластау

1. Атмосфераға ластайтын заттар шығару ережелерiн немесе қондырғыларды, ғимараттарды және өзге де объектiлердi пайдалану ережелерiн бұзу, егер бұл әрекеттер аса ірі мөлшерде зиян келтірумен ұштасып, ауаның табиғи қасиеттерiнiң ластануына немесе өзге де өзгеруiне әкеп соқса, -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамның денсаулығына зиян келтiруге әкеп соққан дәл сол әрекет -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 282-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.12.03 N 505-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

283-бап. Теңiз аясын ластау

1. Құрғақтағы көздерден не көлiк құралдарынан немесе теңiзде тұрғызылған жасанды құрылыстардан адамның денсаулығы мен теңiздiң жанды ресурстары үшiн зиянды не теңiз аясын заңды пайдалануға кедергi келтiретiн заттар мен материалдарды көму немесе тастау ережелерiн бұзу салдарынан теңiз аясын ластау -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамның денсаулығына, өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiне, балық қорына, қоршаған ортаға, демалыс аймақтарына не басқа да заңмен қорғалатын мүдделерге елеулi зиян келтiрген дәл сол әрекеттер -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан нақ сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 283-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

284-бап. Қазақстан Республикасының құрылықтық шельфi
туралы және Қазақстан Республикасының айрықша
экономикалық аймағы туралы заңдардың бұзылуы

1. Қазақстан Республикасының құрылықтық шельфiнде заңсыз құрылыстар тұрғызу, олардың айналасына немесе Қазақстан Республикасының айрықша экономикалық аймағында қауiпсiздiк аймақтарын заңсыз құру, сол сияқты салынған құрылыстардың және теңiздегi кеме жүрiсiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету құралдарын салу, пайдалану, күзету мен жою ережелерiн бұзу -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Қазақстан Республикасының құрылықтық шельфiнiң немесе Қазақстан Республикасы айрықша экономикалық аймағының табиғи байлықтарына тиiстi рұқсатсыз жүргiзiлген зерттеу, барлау, игеру -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. 284-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

285-бап. Жердi бүлдiру

1. Жердi улау, ластау немесе улы химикаттарды, тыңайтқыштарды, өсiмдiктердiң өсуiн, ынталандырғыштарды және өзге де қауiптi химиялық, радиоактивтiк немесе биологиялық заттарды сақтау, пайдалану, тасымалдау және көму кезiнде оларды ұстау ережелерiн бұзу салдарынан шаруашылық немесе өзге қызметтiң зиянды өнiмдерiмен бiлдiру, адамның денсаулығына немесе қоршаған ортаға зиян келтiруге, жердiң табиғи қасиеттерiнiң нашарлауына әкеп соқса, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Төтенше экологиялық жағдай аумағында жасалған дәл сол әрекеттер -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 285-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

286-бап. Жер қойнауын қорғау және пайдалану ережелерiн
бұзу

1. Кен өндiру кәсiпорындарын немесе пайдалы қазбаларды өндiруге байланысты емес жерасты құрылыстарын жобалау, орналастыру, салу, пайдалануға беру және пайдалану кезiнде жер қойнауын қорғау және пайдалану ережелерiн бұзу, сол сияқты пайдалы қазбалар жатқан алаңдарда өз бетiнше құрылыс салу, егер бұл әрекеттер едәуiр зиян келтiруге әкеп соқса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Жер қойнауын пайдаланудың барлық сатыларында жалпы экологиялық талаптарды бұзу, егер бұл әрекеттер өсімдіктер немесе жануарлар дүниесiнiң жаппай құрып кетуiне, мемлекетке iрi көлемде нұқсан, халықтың денсаулығына зиян келуiне әкеп соқса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың екiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда адамдардың жаппай ауыруына немесе кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 286-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

287-бап. Балық ресурстарын және басқа да су жануарлары
мен өсiмдiктерiн заңсыз алу

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.01.21 № 242-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Балық ресурстарын және басқа да су жануарларын немесе өсiмдiктерiн заңсыз алу, егер бұл әрекет:
а) елеулi зиян келтiре отырып;
б) жарылғыш және химиялық заттарды, электр тогын, не балық ресурстарын және басқа да су жануарлары мен өсiмдiктерiн жаппай жоюдың өзге де тәсiлдерiн қолдана отырып жасалса, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) балықтардың бекiре тұқымдас түрлерiне қатысты;
в) ұрық шашу орындарында немесе оларға бару жолдарында;
г) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып;
д) адамдар тобы алдын ала сөз байласып;
e) өздiгiнен жүретiн жүзгiш көлiк құралы пайдаланылып;
ж) ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда және төтенше экологиялық жағдай аумақтарында жасалса, -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, iрi зиян келтiре отырып жасалған не ұйымдасқан топ жасаған әрекет, -
сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 287-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.01.21 № 242-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

288-бап. Заңсыз аңшылық

1. Заңсыз аңшылық, егер бұл әрекет:
а) алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
б) механикалық көлiк құралын немесе әуе көлiгiн, жарылғыш заттарды, газдарды және жануарларды жаппай қырып-жоюдың өзге әдiстерiн қолданып;
в) алып тасталды - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
г) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар мен төтенше экологиялық ахуал аймақтарында жасалса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып әлденеше рет немесе адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ жасаған дәл сол әрекет -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, не онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, iрi зиян келтiрiп не ұйымдасқан топ жасаған әрекет -
сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы тараудың баптарында қылмыс жасалған кезде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен жүз есе асып түсетiн және одан да көп залал мөлшерi елеулi залал деп танылады. Қылмыс жасалған кезде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен үш жүз есе асып түсетiн және одан да көп залал iрi көлемдегi залал деп танылады. Қылмыс жасалу сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген айлық есептік көрсеткіштен елу мың есе асып түсетін және одан да көп залал аса ірі залал деп танылады.
Ескерту. 288-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09. N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.12.03 N 505-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

289-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау ережелерiн бұзу

Өндiрiстік процестердi жүзеге асыру мен көлiк құралдарын пайдалану, өсiмдiктердi қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолдану кезiнде, сондай-ақ аңшылық алаптары мен балық шаруашылығы тоғандарын пайдалану мен қорғау барысында жануарлар дүниесiн қорғау ережелерiнің бұзылуы салдарынан жануарлар дүниесiнiң жаппай жойылуы немесе қырылуы ірі шығынға соқтырса -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 289-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

290-бап. Өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және
құрып кету қаупi төнген түрлерiмен және (немесе)
олардың бөліктерімен және дериваттарымен,
сондай-ақ алып қойылуына тыйым салынған
өсімдіктермен және жануарлармен және (немесе)
олардың бөліктерімен және дериваттарымен заңсыз
іс-әрекеттер

Өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiн және (немесе) олардың бөліктері мен дериваттарын, сондай-ақ пайдаланылуына тыйым салынған өсімдіктер мен жануарларды және (немесе) олардың бөліктері мен дериваттарын заңсыз алу, сатып алу, сақтау, өткізу, әкелу, әкету, салып жіберу, тасымалдау, сол сияқты жою немесе олар мекендейтiн жерлердi жою, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп, дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 290-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

291-бап. Ағаштар мен бұталарды заңсыз кесу

1. Орман қорында ағаштар мен бұталарды, сондай-ақ орман қорына кiрмейтiн ағаштар мен бұталарды заңсыз кесу, сол сияқты өсуiн тоқтату дәрежесiне дейiн зақымдау, егер бұл әрекеттер елеулi зиян келтiрсе, -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп алты айдан бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) адам өзiнiң қызмет бабын пайдаланып;
в) iрi зиян келтiрiле отырып жасалса, -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда не ұйымдасқан топ жасаған әрекеттер, -
бес жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сотталған адамның мүлкi, сондай-ақ қылмыстық әрекеттер объектiсi, қылмыс жасау қаруы немесе құралы, айналымнан алынған зат болып табылатын мүлiк тәркiленiп үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 291-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.12.09 N 10 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.25 № 548-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

292-бап. Ормандарды жою немесе зақымдау

1. Отты немесе өзге де қауiптiлігi жоғары көздердi ұқыпсыз қолдану салдарынан ормандарды, сол сияқты орман қорына кiрмейтiн екпе ағаштарды жою немесе зақымдау, егер осы әрекет аса ірі залал келтірсе -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ормандарды, сол сияқты орман қорына кiрмейтiн екпе ағаштарды өртеу, өзге де жалпы қауiптi әдiспен не зиянды заттармен, қалдықтармен, тастандылармен немесе қоқыстармен ластау салдарынан қасақана жою немесе зақымдау -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 292-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.12.03 N 505-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

293-бап. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар режимiнiң
бұзылуы

1. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың режимi бұзылып, елеулi зиян келтiруге әкеп соқса, -
жүзден екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не алты айдан бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
2. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардағы мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерiн қасақана зақымдау немесе жою, елеулi зиян келтiруге әкеп соқса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 293-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

294-бап. Экологиялық ластау зардаптарын жою жөнiнде шара
қолданбау

Экологиялық ластануға ұшыраған жерлерде зарарсыздандыру немесе өзге де қалпына келтiру шараларын жүргiзу мiндетi жүктелген адамдардың осындай шараларды жүргiзуден жалтаруы немесе тиiсiнше жүргiзбеуi адам өлiмiне, не адамдардың жаппай ауыруына, не қоршаған орта үшiн өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса -
бес жүзден мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

12-тарау. Көлiктегi қылмыстар

295-бап. Темiр жол, әуе немесе су көлiгi қозғалысы мен
оларды пайдалану қауiпсiздiгiнiң ережелерiн
бұзу

1. Темiр жол, әуе, теңiз немесе су жолы көлiгi қозғалысы немесе пайдалану ережелерiн орындайтын жұмысына немесе атқаратын қызметiне байланысты осы ережелердi сақтауға мiндеттi адамның бұларды бұзуы, егер бұл әрекет абайсызда адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге әкеп соқса -
алты айдан екi жылға дейiнгi мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз төрт жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекет, егер ол осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген зардаптардың тууына әкеп соқпаса да олардың тууына көрiнеу қауiп төндiрсе, -
бiр мың айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгілi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға немесе бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Темiр жол, теңiз, өзен және әуе көлiгi құралдарының барлық түрлерi, оның iшiнде шағын өлшемдi теңiз және өзен кемелерi көлiк деп түсiнiледi.
Ескерту. 295-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05. N 47 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

296-бап. Көлiк құралдарын жүргiзушi адамдардың жол
қозғалысы және көлiк құралдарын пайдалану
ережелерiн бұзуы

1. Автомобильдi, троллейбусты, трамвайды не басқа да механикалық көлiк құралын жүргiзушi адамның жол қозғалысы немесе көлiк құралдарын пайдалану ережелерiн бұзуы, абайсызда адамның денсаулығына ауыр зиян келтiрсе -
екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не үш жылға дейiнгi мерзiмге көлiк құралын жүргiзу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге көлiк құралын жүргiзу құқығынан айырып, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы бапта тракторлар, мотоциклдер және өзге де өздiгiнен жүретiн машиналар басқа механикалық көлiк құралдары деп түсiнiледi.
Ескерту. 296-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

297-бап. Жол-көлiк оқиғасы болған орыннан кетiп қалу

Көлiк құралын жүргiзушi және жол қозғалысы немесе көлiк құралдарын пайдалану ережелерiн бұзған адамның осы Кодекстiң 295-бабында көзделген зардаптар болған жағдайда жол-көлiк оқиғасы болған жерден кетiп қалуы -
екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екі жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Зардап шеккендерге көмек көрсетуге байланысты жол-көлiк оқиғасы болған жерден кеткен адам осы бап бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 297-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

298-бап. Көлiк құралдарын сапасыз жөндеу және оларды
техникалық ақауларымен пайдалануға шығару, мас
күйiндегi адамды көлiк құралын жүргiзуге жiберу

1. Көлiк құралдарын, қатынас жолдарын, белгi беру немесе байланыс құралдарын не өзге көлiк жабдықтарын сапасыз жөндеу, сол сияқты көлiк құралдарының техникалық күйiне жауапты адамның техникалық ақауы бар екенi белгiлi көлiк құралдарын пайдалануға шығаруы, егер бұл әрекеттер абайсызда денсаулыққа ауыр зиян келтiрсе, -
төрт жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Көлiк құралы иесiнiң немесе иеленушiсiнiң алкогольдiк, есiрткiлiк немесе өзге мастық күйдегi адамдарды көлiк құралдарын жүргiзуге жiберуi, егер бұл абайсызда денсаулыққа ауыр зиян келтiруге әкеп соқса, -
төрт жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, төрт жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 298-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

299-бап. Көлiк құралдарын немесе қатынас жолдарын
қасақана жарамсыздыққа келтiру

1. Көлiк құралдарын, қатынас жолдарын, белгi беру немесе байланыс құралдарын не өзге де көлiк жабдықтарын қасақана бұзу, зақымдау немесе өзге де тәсiлмен пайдалануға жарамсыз күйге келтiру, сол сияқты көлiк коммуникацияларына тосқауыл қою, егер бұл әрекеттер абайсызда адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiруге, не iрi көлемде залал келтiруге не көлiкпен байланыстың қалыпты жұмысы бұзылуына әкеп соқса -
төрт жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекеттер -
алты жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы тараудың баптарында азаматқа айлық есептiк көрсеткiштен жүз еседен асып түсетiн мөлшерде келтiрiлген залал не ұйымға немесе мемлекетке қылмыс жасаған кезде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз есе асып түсетiн мөлшерде келтiрiлген залал iрi көлемдегi залал деп танылады.
Ескерту. 299-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

300-бап. Көлiктiң қауiпсiз жұмыс iстеуiн қамтамасыз
ететiн ережелердi бұзу

1. Жолаушының, жаяу адамның немесе жол қозғалысының басқа қатысушысының (осы Кодекстiң 295, 296-баптарында аталған адамдарды қоспағанда) жол қозғалысы қауiпсiздiгi немесе көлiк құралдарын пайдалану ережелерiн бұзуы, егер бұл әрекет абайсызда адам денсаулығына ауыр зиян келтiруге әкеп соқса -
жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 300-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

301-бап. Поезды қажет болмаған жағдайда өз бетiнше
тоқтату

Поезды стоп-кранмен не ауа тежегiш магистральдарын ажырату жолымен немесе өзге әдiспен қажет болмаған жағдайда өз бетiнше тоқтату, егер бұл кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
екi жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

302-бап. Көлiкте қолданылатын қағидаларды бұзу

1. Жол, құрылыс және басқа да ұйымдарда басқару функцияларын атқаратын және жолдар мен жол құрылыстарын, олардың жабдықтарын пайдалануға, сондай-ақ жол қозғалысын ұйымдастыруға жауапты адамдардың, денсаулыққа ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтiрген, осындай әрекетті жасағаны үшін оған бір жыл ішінде әкімшілік жаза қолданылған адамның көлiкте қолданылатын тәртiпті сақтау және қозғалыс қауiпсiздiгi қағидаларын бұзуы, -
жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз, бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамның өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз, бес жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 302-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

303-бап. Магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану
немесе жөндеу кезiнде қауiпсiздiк ережелерiн
бұзу

1. Магистралдық труба құбырларын салу, пайдалану немесе жөндеу кезiнде қауiпсіздiк ережелерiн бұзу, егер бұл әрекет абайсызда адамның денсаулығына ауыр зиян келтiруге не iрi залал келтiруге әкеп соқса, -
екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
төрт жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 303-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

304-бап. Құбырларды қасақана зақымдау немесе қирату

1. Құбырларды, оның ішінде мұнай-газ құбырларын қасақана зақымдау немесе қирату, -
екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүлік тәркіленіп, нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтіруге әкеп соқса;
б) бірнеше рет жасалса;
в) адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса, -
қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүлік тәркіленіп, екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген әрекет:
а) қоршаған ортаны ластауға әкеп соқса;
б) ірі залал келтіруге әкеп соқса;
в) ұйымдасқан топ жасаса;
г) абайсызда адам өліміне әкеп соқса, -
сотталған адамның мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, сондай-ақ қылмыс жасау қаруы немесе құралы болып табылатын мүлік тәркіленіп, жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 304-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.10.06 N 343-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

304-1-бап. Құбырларды абайсызда зақымдау немесе қирату

1. Құбырларды, оның ішінде мұнай-газ құбырларын, белгіленген пайдалану режимінен ауытқуына әкеліп соққан не адамдардың денсаулығына немесе қоршаған ортаға зиян келтірудің нақты қатерін төндірген, абайсызда зақымдау немесе қирату, -
айлық есептік көрсеткіштің үш жүзден алты жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға жазаланады.
2. Нақ сол әрекет:
а) абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтіруге;
б) қоршаған ортаны ластауға;
в) ірі залал келтіруге;
г) абайсызда адам өліміне әкеп соқса, -
екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 304-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.10.06 N 343-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

305-бап. Кеме капитанының апатқа ұшырағандарға көмек
көрсетпеуi

1. Теңiзде немесе өзге де су жолында апатқа ұшыраған адамдарға кеме капитанының, егер осы көмек көрсету өзiнiң кемесiне, оның экипажы мен жолаушылары үшiн елеулi қауiп келтiрмейтiн болғанда, көмек көрсетпеуi -
екi жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Теңiзде немесе су жолында соқтығысқан кемелердiң бiрiнiң капитанының басқа кеменi құтқару үшiн тиiстi шаралар қолданбауы абайсызда кеменiң опат болуына немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса, егер бұл шараларды өз кемесiне, оның экипажы мен жолаушыларына елеулi қауiп төндiрмей қолдану мүмкiн болса, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына жазаланады.
Ескерту. 305-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

306-бап. Ұшудың халықаралық ережелерiн бұзу

1. Рұқсатта көрсетiлген маршруттарды, қону орындарын, әуе қақпаларын, ұшу биiктiгiн сақтамау немесе халықаралық ұшу ережелерiн өзге де бұзу -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Заң 306-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

13-тарау. Мемлекеттiк қызмет пен мемлекеттiк басқару
мүдделерiне қарсы сыбайлас жемқорлық және өзге де қылмыстар

Ескерту. Тараудың атауына өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484 Заңымен.

307-бап. Қызмет өкiлеттiгiн теріс пайдалану

1. Мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның қызметтiк өкiлеттiгiн өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында қызмет мүдделерiне кереғар пайдалануы, eгep бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
бір мыңнан екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адам жасаған нақ сол әрекет, -
екі мыңнан төрт мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген, ауыр зардаптарға әкеп соққан не ұйымдасқан топтың немесе қылмыстық қауымдастықтың (қылмыстық ұйымның) мүддесінде жасалған әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, жеті жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, төрт жылдан сегіз жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Ескертулер.
1. Мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамдарға лауазымды адамдар, Парламент пен мәслихаттардың депутаттары, судьялар және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызмет туралы заңдарына сәйкес барлық мемлекеттiк қызметшiлер жатады.
2. Мемлекеттiк қызмет атқаруға уәкiлеттi адамдарға:
1) жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарына сайланған адамдар;
2) заңда белгiленген тәртiппен Қазақстан Республикасының Президенттiгiне, Қазақстан Республикасының Парламентi мен мәслихаттардың депутаттығына, сондай-ақ жергiлiктi өзiн-өзi басқару сайланбалы органдарының мүшелiгiне кандидаттар ретiнде тiркелген азаматтар;
3) жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында тұрақты нeмece уақытша жұмыс iстейтiн, еңбегiне ақы Қазақстан Республикасы мемлекеттiк бюджетiнiң қаражатынан төленетiн қызметшiлер;
4) мемлекеттік ұйымдарда және жарғылық капиталындағы мемлекеттің үлесі елу пайыздан көп болатын ұйымдарда, оның ішінде акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтерде, ұлттық холдингтерде, ұлттық компанияларда, ұлттық даму институттарында, олардың дауыс беретін акцияларының (қатысу үлестерінің) елу пайызынан астамы өздеріне тиесілі еншілес ұйымдарында, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (қатысу үлестерінің) елу пайызынан астамы көрсетілген еншілес ұйымдарға тиесілі заңды тұлғаларда басқару функцияларын атқаратын адамдар теңестіріледі.
3. Тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкiлеттiк бойынша өкiметтiң өкiлi қызметiн жүзеге асырушы не мемлекеттiк органдарда, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде, Қазақстан Республикасының басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарында ұйымдастырушылық-әкiмшiлiк немесе әкiмшiлiк-шаруашылық қызметтердi орындаушы адамдар лауазымды адамдар деп танылады.
4. Мемлекет қызметтерiн және мемлекеттiк органдардың өкiлеттiктерiн тiкелей орындау үшiн Қазақстан Республикасының Конституциясында, Қазақстан Республикасының конституциялық және өзге де заңдарында белгiленген лауазымдарды атқаратын адамдар, сол сияқты Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызмет туралы заңдарына сәйкес мемлекеттiк қызметшiлердiң саяси лауазымдарын атқаратын адамдар жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адамдар деп түсiнiледi.
5. Осы Кодекстің 176-бабы үшінші бөлігінің г) тармағында, 177-бабы үшінші бөлігінің г) тармағында, 177-1-бабы үшінші бөлігінің б) тармағында, 192-бабы екінші бөлігінің в) тармағында, 193-бабы үшінші бөлігінің а) тармағында, 209-бабы үшінші бөлігінің а) тармағында, 226-1-бабы үшінші бөлігінің б) тармағында, 307-бабында, 308-бабы төртінші бөлігінің в) тармағында, 310 – 315-баптарында, 380-бабында, 380-1-бабы екiншi бөлiгiнiң в) тармағында, 380-2-бабында көзделген қылмыстар сыбайлас жемқорлық қылмыстар деп танылады.
Ескерту. 307-бап жаңа редакцияда - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгерістер енгізілді - 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.02.01 N 551-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.01.2014 N 166-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

307-1-бап. Ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен жасалған
операциялар туралы мәліметтер мен ақпаратты
заңсыз жария ету немесе өзгедей заңсыз
пайдалану

Мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен жасалған операциялар туралы қаржы мониторингі субъектілерінен алынған мәліметтер мен ақпаратты заңсыз жария етуі немесе өзгедей заңсыз пайдалануы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін елеулі түрде бұзуға әкеп соқса -
бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 13-тарау 307-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.06.21 N 19-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

308-бап. Билiктi не қызметтiк өкiлеттiктi асыра
пайдалану

1. Билiктi не лауазымдық өкiлеттiктi асыра пайдалану, яғни мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның өзiнiң құқықтары мен өкiлеттiгi шегiнен көрiнеу асып кететiн және азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соғатын әрекеттер жасауы -
екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
үш жүзден жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адам жасаған нақ сол әрекет, -
бес жүзден бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер не ауыр зардаптарға әкеп соқтырған әрекеттер:
а) күш қолдану немесе оны қолданамын деп қорқыту арқылы;
б) қаруды немесе арнайы құралдарды қолдану арқылы;
в) өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында жасалса, -
мүлкі тәркіленіп, жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 308-бап жаңа редакцияда - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

309-бап. Лауазымды адамның өкiлеттiгiн иемдену

Лауазымды адам болып табылмайтын мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымды адамның өкiлеттiгiн иемденуi және соған байланысты оның жасаған әрекетi азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
елуден жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 309-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

310-бап. Кәсіпкерлік қызметке заңсыз қатысу

1. Мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамның не оған теңестірілген адамның кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын ұйым құруы не мұндай ұйымды басқаруға заңда белгіленген тыйым салуға қарамастан, жеке өзінің немесе сенім білдірген адам арқылы қатысуы, егер осы әрекеттер мұндай ұйымға жеңілдіктер және артықшылықтар беруге немесе өзге де нысандағы қамқоршылыққа байланысты болса, -
екі жүзден төрт жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде немесе бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, лауазымды адам жасаған әрекеттер, -
екі мыңнан төрт мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде немесе жеті жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, жауапты мемлекеттік лауазымдағы адам жасаған әрекеттер, -
төрт мыңнан алты мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Лауазымды адамның мемлекеттік емес ұйымдарға, оның ішінде қоғамдық бірлестіктерге лицензиялау жөніндегі өкілеттіктерді беруге әкеп соққан іс-әрекеттер жасауы, -
екі мыңнан төрт мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға жазаланады.
Ескерту. 310-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

310-1-бап. Заңды кәсіпкерлік қызметке кедергі жасау

1. Дара кәсіпкердің немесе коммерциялық ұйымның құқықтары мен заңды мүдделерін ұйымдық-құқықтық нысанына немесе меншік нысанына қарай шектеу, сол сияқты дара кәсіпкердің немесе коммерциялық ұйымның дербестігін шектеу не қызметіне өзгедей заңсыз араласу, егер бұл әрекеттерді мемлекеттiк функцияларды атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның қызметтiк өкiлеттiктерiн өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында қызмет мүдделерiне кереғар пайдалануы, eгep бұл азаматтардың немесе ұйымдардың мүдделерiне не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне ірі залал келтіруге әкеп соқса, -
бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не алты айға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекеттерді:
а) лауазымды адам;
б) алдын ала сөз байласу бойынша адамдар тобы;
в) ұйымдасқан топ жасаса, -
бір мыңнан екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не жүз сағаттан жүз елу сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не алты айдан бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не екі жылдан үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттерді:
а) жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адам;
б) аса ірі мөлшерде;
в) ұйымдасқан топтың немесе қылмыстық қоғамдастықтың (қылмыстық ұйымның) мүддесінде жасаса, -
екі мыңнан бес мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не жүз елу сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не мүлкі тәркіленіп, дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескертулер.
1. Осы бапта азаматқа айлық есептiк көрсеткiштен жүз есе асатын сомада келтiрiлген залал, не ұйымға немесе мемлекетке айлық есептiк көрсеткiштен мың есе асатын сомада келтiрiлген залал iрi залал деп танылады.
2. Қылмыс жасалу сәтінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген айлық есептiк көрсеткiштен мың есе асатын сомада азаматқа келтiрiлген залал, не ұйымға немесе мемлекетке айлық есептiк көрсеткiштен он мың есе асатын сомада келтiрiлген залал аса iрi залал деп танылады.
Ескерту. 13-тарау 310-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

311-бап. Пара алу

1. Мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның, өзi немесе делдал арқылы пара берушiнiң немесе оның өкiлi болған адамның пайдасына жасаған iс-әрекетi (әрекетсiздiгi) үшiн ақша, бағалы қағаздар, өзге де мүлiк, мүлiкке құқығы немесе мүлiк сипатындағы өзі немесе басқа адамдар үшін пайда түрiнде пара алуы, егер, мұндай iс-әрекет (әрекетсiздiк) мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның қызметтiк өкiлеттiгiне кiретiн болса не ол қызметтiк жағдайына байланысты осындай iс-әрекетке (әрекетсiздiкке) мүмкiндiк жасаса, сол сияқты жалпы қамқоршылығы немесе қызметi бойынша жол берсе, -
жетi жүзден екi мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, мүлкi тәркiленiп немесе онсыз нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адамның нақ сол әрекеттердi жасауы, сол сияқты заңсыз iс-әрекет (әрекетсiздiгi) үшiн пара алуы -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, мүлкi тәркiленiп үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, жауапты мемлекеттiк лауазымды атқарушы адам жасаған әрекеттер -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, мүлкi тәркiленiп бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттер, егер олар:
а) қорқытып алу жолымен;
б) адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ;
в) iрi мөлшерде;
г) әлденеше рет жасалса -
мүлкiн тәркiлеп жетi жылдан он екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың бірінші, екінші, үшінші немесе төртінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар аса ірі мөлшерде жасалса, -
мүлкі тәркіленіп, он жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас
бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен асатын ақша сомасы, бағалы қағаздардың, өзге де мүлiктiң немесе мүлiктiк сипаттағы пайданың құны iрi мөлшердегi пара деп танылады.
2. Егер сыйлықтың құны екi айлық есептiк көрсеткiштен аспаса, мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның бiрiншi рет сыйлық ретiнде мүлiк, мүлiкке немесе өзге мүлiктiк пайдаға құқық алуы бұрын жасалған заңды әрекетi (әрекетсiздiгi) үшiн алдын ала уағдаластық болмаған жағдайда маңызы аз екендiгiне байланысты қылмыс болып табылмайды және тәртiптiк немесе әкімшілік ретпен қудаланады.
3. Екі мың айлық есептік көрсеткіштен асатын ақша сомасы, бағалы қағаздардың, өзге де мүліктің немесе мүліктік сипаттағы пайданың құны аса ірі мөлшердегі пара болып танылады.
4. Осы Кодекстің осы бабына және 312-бабына қатысты лауазымды
адамдарға осы Кодекстің 307-бабының ескертулерінде көрсетілген
лауазымды адамдар, сондай-ақ шет мемлекеттердің немесе халықаралық
ұйымдардың лауазымды адамдары жатады.
Ескерту. 311-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2003.09.25 N 484, 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

312-бап. Пара беру

1. Мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамға не оған теңестірілген адамға тікелей немесе делдал арқылы пара беру, -
жеті жүзден екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адамға пара беру, сол сияқты көрінеу заңсыз іс-әрекет (әрекетсіздік) жасағаны үшін пара беру, -
бір мыңнан үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Жауапты мемлекеттік лауазым атқаратын адамға пара беру, -
мүлкі тәркіленіп, жеті жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырып, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер оларды:
а) адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ;
б) ірі мөлшерде;
в) әлденеше рет жасаса, -
мүлкі тәркіленіп жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Осы баптың бірінші, екінші, үшінші немесе төртінші бөліктерінде көзделген әрекеттер, егер олар аса ірі мөлшерде жасалса, -
мүлкі тәркіленіп, он жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Ескертулер.
1. Мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамға не оған теңестірілген адамға оның бұрын жасаған заңды іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) үшін сомасы немесе құны екі айлық есептік көрсеткіштен аспайтын сыйлықты алғаш рет беру, егер мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адам не оған теңестірілген адам жасаған іс-әрекеттер (әрекетсіздік) алдын ала уағдаластықпен байланысты болмаса, қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпайды.
2. Пара берген адам, егер мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамның не оған теңестірілген адамның тарапынан оған қатысты қорқытып пара алу орын алған болса немесе ол адам пара бергені туралы қылмыстық іс қозғауға құқығы бар органға өз еркімен хабарласа, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 312-бап жаңа редакцияда - ҚР 2007.07.21 N 308, өзгеріс енгізілді - 2009.04.07 N 149-IV, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

313-бап. Парақорлыққа делдал болу

1. Парақорлыққа делдал болу, яғни пара алушыға және пара берушiге пара алу мен беру туралы олардың арасындағы келiсiмге қол жеткiзуге немесе iске асыруға жәрдемдесу -
жеті жүзден екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Әлденеше рет немесе ұйымдасқан топ, немесе адам өзiнiң қызмет жағдайын пайдалана отырып жасалған дәл сол әрекет -
бір мыңнан үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не алты жылға дейiн мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 313-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

314-бап. Қызметтiк жалғандық жасау

1. Қызметтiк жалғандық жасау, яғни мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның ресми құжаттарға көрінеу жалған мәлiметтердi eнгізуі, сол сияқты аталған құжаттарға олардың шын мазмұнын бұрмалайтын түзетулер енгiзуi, не көрiнеу жалған немесе қолдан жасалған құжаттар беруi, егер бұл әрекеттер өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында жасалған болса, -
жеті жүзден екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
екі мыңнан төрт мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттердi, егер оларды жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адам жасаса, -
төрт мыңнан алты мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 314-бап жаңа редакцияда - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгеріс енгізілді - ҚР 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

315-бап. Қызметтегi әрекетсiздiк

1. Қызметтегi әрекетсiздiк, яғни мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамның не оған теңестiрiлген адамның өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн орындамауы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
жеті жүзден екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Лауазымды адам жасаған нақ сол әрекет, -
екі мыңнан төрт мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Жауапты мемлекеттiк лауазым атқаратын адам жасаған нақ сол әрекет, -
төрт мыңнан алты мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген ауыр зардаптарға әкеп соққан әрекеттер, -
мүлкі тәркіленіп, жетi жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 315-бап жаңа редакцияда - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

316-бап. Салақтық

1. Салақтық, яғни лауазымды адамның қызметiне адал қарамауы немесе ұқыпсыз қарауы салдарынан өз мiндеттерiн орындамауы немесе лайықты орындамауы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтырған дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылға дейiнгi мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 316-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

14-тарау. Басқару тәртiбiне қарсы қылмыс

317-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін
қорлау

Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін қорлау –
бір мыңнан екi мыңға дейінгі айлық есептiк көрсеткiш мөлшерінде айыппұл салуға немесе бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 317-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.06.28 № 24-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

317-1-бап. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентін —
Елбасын көпшілік алдында қорлау және оның
абыройы мен қадір-қасиетіне өзгедей қол сұғу,
Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің —
Елбасының бейнесін бүлдіру, Қазақстан
Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының
заңды қызметіне кедергі жасау

1. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентін — Елбасын көпшілік алдында қорлау және оның абыройы мен қадір-қасиетіне өзгедей қол сұғу, Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының бейнесін бүлдіру —
айлық есептік көрсеткіштің екі жүзден жеті жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жасалған нақ сол әрекеттер, —
айлық есептік көрсеткіштің бес жүзден бір мыңға дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының заңды қызметіне кедергі жасау мақсатында оған немесе онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне қандай да болсын нысанда ықпал ету —
бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе дел сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 317-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.06.14 № 290-IV Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

317-2-бап. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне —
Елбасына ешкімнің тиіспеушілігі кепілдігін бұзу

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне — Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне ешкімнің тиіспеушілігі кепілдігін, оның ішінде мүлкіне, тұрғын және қызметтік үй-жайларына, жеке жене қызметтік көлік құралдарына, хат-хабарларына, олар пайдаланатын байланыс құралдарына қол сұғылмаушылық кепілдігін, банктік шоттарының банктік құпиялығы мен қол сұғылмаушылығы, сондай-ақ оларға тиесілі құжаттарға қол сұғылмаушылық кепілдігін қандай да болсын нысанда бұзу, —
бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 317-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.06.14 № 290-IV Заңымен.

318-бап. Қазақстан Республикасы Президентiнiң ар-ұжданы
мен қадiр-қасиетiне қол сұғу және оның
қызметiне кедергi жасау

1. Қазақстан Республикасы Президентiн жария қорлау немесе оның ар-ұжданы мен қадiр-қасиетiне қол сұғу -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жасаған дәл сол әрекет -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейінгі бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Қазақстан Республикасы Президентiнiң өз мiндеттерiн атқаруына кедергi жасау мақсатында оған немесе оның жақын туыстарына қандай да болсын нысанда ықпал ету -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Қазақстан Республикасы Президентiнiң жүргiзiп отырған саясаты туралы сын тұрғысында айтылған жария сөздер осы бап бойынша қылмыстық жауапқа тартуға әкеп соқпайды.
Ескерту. 318-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

319-бап. Депутаттың ар-намысы мен қадiр-қасиетiне қол
сұғу және оның қызметiне кедергi жасау

1. Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутатын оның депутаттық мiндеттерiн атқару кезiнде немесе оны атқаруға байланысты жария қорлау -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмысқа тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жасаған дәл сол әрекет -
үш жүз айлық есептiк көрсеткiштен сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Қазақстан Республикасы Парламентi депутатының өз мiндеттерiн атқаруына кедергi жасау мақсатында оған немесе оның жақын туыстарына қандай да болсын нысанда ықпал ету -
екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Парламент депутатының депутаттық қызметi туралы сын тұрғысында айтылған жария сөздер осы бап бойынша қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпайды.
Ескерту. 319-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

319-1-бап. Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң
қызметіне кедергi жасау

1. Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң қызметіне оның өз өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына кедергi жасау мақсатында қандай да болмасын нысанда араласу, -
екi жүзден үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып жасаған нақ сол әрекет, -
үш жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 319-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

320-бап. Өкiмет өкiлiн қорлау

1. Өкiметтiң өкiлiн оның өз қызметтiк мiндетiн атқару кезiнде немесе оны атқаруына байланысты жария қорлау -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не сол мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып жасаған дәл сол әрекет -
үш жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептік көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту.
1. Осы Кодекстiң осы бабында және басқа да баптарында өкiметтiң өкiлдерi деп, оған қызмет жағынан тәуелсiз адамдарға қатысты заңмен белгiленген тәртiпте өкiм ету өкiлеттiгi берiлген мемлекеттiк органның лауазымды тұлғасы танылады.
2. Өкiмет өкiлiнiң қызметтiк жұмысы туралы сын тұрғысында айтылған жария сөздер осы бап бойынша қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпайды.
Ескерту. 320-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

321-бап. Өкiмет өкiлiне қатысты күш қолдану

1. Өкiмет өкiлiнiң өз қызметтiк мiндеттерiн орындауына байланысты оған немесе оның жақындарына қатысты өмiрi мен денсаулығы үшiн қауiпсiз күш қолдану немесе күш қолданбақ болып қорқыту -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептік көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталған адамдарға қатысты өмiрi мен денсаулығына қауiптi күш қолдану -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 321-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

321-1-бап. Прокурордың қызметiне кедергi жасау және оның
заңды талаптарын орындамау

Прокурорлық қадағалау актiлерiн орындамау, сол сияқты оның қызметiне кедергi жасау, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiне не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне елеулi зиян келтiруге әкеп соқса, -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 321-1-баппен толықтырылды - ҚР 2002.08.09 N 346 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

322-бап. Жауапты мемлекеттiк лауазымды иеленушi
лауазымды адамға қатысты қолданылатын
қауiпсiздiк шаралары туралы мәлiметтердi
жария ету

1. Жауапты мемлекеттiк лауазымды иеленушi лауазымды адамға, сондай-ақ оның туыстарына қатысты қолданылатын қауiпсiздiк шаралары туралы мәлiметтердi, осы мәлiметтер сенiп тапсырылған немесе оның қызметтiк iс-әрекетiне байланысты белгiлi болған адамның жария
етуi -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен төрт жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол әрекет ауыр зардаптарға әкеп соқса -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 322-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

323-бап. Ресми құжаттарды және мемлекеттiк наградаларды
сатып алу немесе өткiзу

Құқықтар беретiн немесе мiндеттерден босататын ресми құжаттарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының немесе КСРО Мемлекеттiк наградаларын заңсыз сатып алу немесе өткiзу -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 323-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

324-бап. Құжаттарды, мөртаңбаларды, мөрлердi ұрлау
немесе бүлдiру

1. Азаматтың төлқұжатын, жеке басының куәлiгiн немесе жеке басының басқа маңызды құжатын ұрлау -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Пайдакүнемдiк мақсатта немесе өзге де жеке бастың мүддесiнде ресми құжаттарды, мөртаңбаларды, немесе мөрлердi ұрлау, жою, бүлдiру немесе жасыру -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 324-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

325-бап. Жалған құжаттарды, мөртаңбаларды, мөрлердi,
мөрқағаздарды, мемлекеттiк наградаларды қолдан
жасау, дайындау немесе өткiзу

1. Құқықтар беретiн немесе мiндеттерден босататын куәлiктi немесе өзге де ресми құжатты қолдан жасау, не мұндай құжатты өткiзу, сол сияқты қолдан жасалған мөртаңбаларды, мөрлердi, мөрқағаздарды, Қазақстан Республикасының немесе КСРО-ның мемлекеттiк наградаларын дайындау немесе сату -
екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет немесе адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасалған дәл сол әрекеттер -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Көрiнеу жалған құжатты пайдалану -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 325-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

326-бап. Әскери қызметтен жалтару

1. Осы қызметтен босату үшiн заңды негiздер болмаған кезде әскери қызметке шақырудан жалтару -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бiр мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) өзiнiң денсаулығына зиян келтiру арқылы;
б) ауруды сылтаурату жолымен;
в) құжаттарды бұрмалау немесе өзге де алдау арқылы жасалса -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Егер әскерге шақырылушы тергеу органы iстi сотқа бергенге дейiн әскерге шақыру пунктiне өз еркiмен келсе, ол қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. 326-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

327-бап. Өзiнше билiк ету

1. Өзiнше билiк ету, яғни заңмен белгiленген тәртiпке қарамастан, басқа тұлғаның немесе ұйымдардың таласын туғызатын, азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтарына немесе заңды мүдделерiне, не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiне елеулi түрде зиян келтiретiн өзiнiң нақты немесе болжамды құқығын өз бетiнше жүзеге асыруы -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзімге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Күш қолданумен немесе оны қолданбақ болып қорқытумен жасалған дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасалған, не ауыр зардаптарға әкеп соққан әрекеттер -
екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 327-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

328-бап. Жауапты мемлекеттiк лауазымды атқаратын өкiмет
өкiлiнiң немесе лауазымды адамның атағын өз
бетiмен иелену

1. Жауапты мемлекеттiк лауазымды атқаратын өкiмет өкiлiнiң немесе лауазымды адамның атағын өз бетiнше иелену осы негiзде қылмыс жасаумен ұштасса -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Билiк өкiлеттiктерiн алу мақсатында Қазақстан Республикасының Конституциясында белгiленген лауазымды атқаратын лауазымды адамның атағын өз бетiмен иелену, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 328-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2005.07.08 N 67-ІІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

329-бап. Мемлекеттiк туды заңсыз көтеру

Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын сауда кемесiнде заңсыз көтеру -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға жазаланады.
Ескерту. 329-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

330-бап. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк
шекарасынан әдейi заңсыз өту

1. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекарасынан белгiленген құжатсыз және тиiстi рұқсатсыз әдейi заңсыз өту -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша немесе ұйымдасқан топпен, не күш қолданумен немесе оны қолданбақ болып қорқытумен жасалған дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 330-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.02.22 N 296 , 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

330-1-бап. Шығарып жiберу туралы шешiмдi орындамау

Шетел азаматының және азаматтығы жоқ адамның оған қатысты қабылданған Қазақстан Республикасының шегiнен шығарып жiберу туралы шешімді орындамауы, оған бір жыл ішінде дәл осындай әрекет жасағаны үшін әкімшілік жаза қолданылған жағдайда, -
айлық есептiк көрсеткiштің бір жүзден бес жүзге дейiнгi мөлшерінде айыппұл салуға не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 330-1-баппен толықтырылды - ҚР 2001.03.16 N 164 Заңымен, жаңа редакцияда - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

330-2-бап. Заңсыз көші-қонды ұйымдастыру

1. Көлік құралдарын не жалған құжаттар, не тұрғын немесе өзге де үй-жай беру, сондай-ақ азаматтарға, шетелдіктерге, азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының аумағы бойынша заңсыз келу, кету, өту үшін өзге де қызметтер көрсету жолымен заңсыз көші-қонды ұйымдастыру -
екі жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл осы әрекетті ұйымдасқан топ жасаса не өзінің қызмет өкілеттігін пайдаланып жасаса -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 330-2-баппен толықтырылды - ҚР 2002.02.22 N 296 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

330-3-бап. Қазақстан Республикасында шетелдік жұмыс
күшін тарту және пайдалану ережелерін бірнеше
рет бұзу

1. Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті органның тиісті рұқсатынсыз жүрген шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды жұмыс берушінің жұмысқа бірнеше рет қабылдауы -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен жеті жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
2. Жұмыс берушінің Қазақстан Республикасында шетелдік жұмыс күшін пайдалану ережелерін бірнеше рет бұзуы -
жеті жүз айлық есептiк көрсеткiштен тоғыз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз қырық сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 330-3-баппен толықтырылды - ҚР 2002.02.22 N 296 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

331-бап. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк
шекарасын құқыққа қарсы өзгерту

1. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк шекарасын құқыққа қарсы өзгерту мақсатында шекаралық белгiлердi алып тастау, орнын ауыстыру немесе жою -
екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бiрнеше рет жасалған немесе ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 331-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

332-бап. Қызыл Жарты ай және Қызыл Крест эмблемалары
мен белгiлерiн заңсыз пайдалану

Қызыл Жарты ай және Қызыл Крест эмблемалары мен айырым белгiлерiн, сол сияқты Қызыл Жарты ай және Қызыл Крест атауын заңсыз пайдалану -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 332-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

333-бап. Байланыс желiлерiн, сондай-ақ мемлекеттік
күзетілуге жататын объектілерді күзету
қағидаларын бұзу және орындамау

1. Қалааралық байланыстың кабель желiсiнің бүлiнуiне әкеп соқтырған байланыс желiлерiн күзету қағидаларын бұзу, егер ол байланыстың үзiлуiне алып келсе, -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Мемлекеттік күзетілуге жататын объектілердің, мемлекеттік органдар мен мемлекеттік мекемелер ғимараттарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды бұзу, егер бұл оларды басып алуға немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтырған болса, -
үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге немесе нақ сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 333-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.12.29 N 372-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

334-бап. Жиналыстарды, митингтердi, пикеттердi, көше
шерулерiн және демонстрацияларды ұйымдастыру
мен өткiзу тәртiбiн бұзу

1. Жиналыс, митинг, пикет, көше шеруiн немесе демонстрация ұйымдастырушының жиналыстарды, митингтердi, пикеттердi, көше шерулерiн және демонстрацияларды ұйымдастыру мен өткiзу тәртiбiн бұзуы, егер бұл әрекет көлiк жұмысының бұзылуына алып келсе, азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiне елеулi түрде зиян келтiрсе -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Жиналысты, митингтi, пикеттi, көше шеруiн немесе демонстрацияны ұйымдастырушы жасаған заңсыз жиналыстарды, митингiлердi, пикеттердi, көше шерулерiн, және демонстрацияларды ұйымдастыру мен өткiзу, сол сияқты заңсыз жиналыстарға, митингтерге, пикеттерге, көше шерулерiне немесе демонстрацияларға белсене қатысу, егер бұл әрекеттер осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген зардаптарға алып келсе -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 334-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

335-бап. Төтенше жағдайлар кезiнде тыйым салынған
ереуiлге басшылық жасау, кәсiпорынның, ұйымның
жұмысына кедергi келтiру

Төтенше жағдайлар кезiнде тыйым салынған ереуiлге басшылық жасау, сол сияқты осындай жағдайда ұйымдардың жұмысына кедергi келтiру -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 335-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

336-бап. Қоғамдық бiрлестiк мүшелерiнiң мемлекеттiк
органдардың қызметiне заңсыз араласуы

1. Қоғамдық бiрлестiк мүшелерiнiң мемлекеттiк органдардың заңды қызметiне кедергi жасауы немесе мемлекеттiк органдардың немесе олардың лауазымды адамдардың функцияларын иемденуi, сол сияқты мемлекеттiк органдарды саяси партиялар ұйымдарын құру, егер бұл әрекеттер азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерiне не қоғам мен мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептік көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Қоғамдық бiрлестiктiң басшысы жасаған дәл сол әрекеттер -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 336-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

337-бап. Заңсыз қоғамдық және басқа да бiрлестiктер
құру немесе олардың қызметiне қатысу

1. Қызметi азаматтарға зорлық жасаумен немесе олардың денсаулығына өзге де зиян келтiрумен ұштасқан не азаматтардың азаматтық мiндеттерiн орындаудан бас тартуға немесе құқыққа қарсы өзге де әрекеттер жасауға түрткi болған дiни немесе қоғамдық бiрлестіктер құру немесе оған басшылық жасау, сол сияқты дiни негiздегi партия, не Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған көздерден қаржыландырылатын саяси партиялар немесе кәсiптiк одақтар құру немесе оған басшылық жасау -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нәсiлдiк, ұлттық, рулық, әлеуметтiк, таптық немесе дiни төзбеушiлiктi немесе артықшылықты уағыздайтын немесе оны iс жүзiнде жүзеге асыратын, конституциялық құрылысты күштеп құлатуға, мемлекеттiң қауiпсiздiгiне нұқсан келтiруге немесе Қазақстан Республикасының аумақтық тұтастығына қол сұғушылыққа шақыратын қоғамдық бiрлестiк құру, сол сияқты осындай бiрлестiкке басшылық жасау -
екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде аталған бiрлестiктердiң қызметiне белсене қатысу -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 337-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2005.07.08 N 67-ІІІ (Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

337-1-бап. Қоғамдық немесе дiни бiрлестiктiң не өзге де
ұйымның экстремизмдi жүзеге асыруына
байланысты олардың қызметiне тыйым салу
немесе тарату туралы сот шешiмiнен кейiн
олардың қызметiн ұйымдастыру

1. Қоғамдық немесе дiни бiрлестiкке немесе өзге де ұйымға қатысты олардың экстремизмдi жүзеге асыруына байланысты қызметiне тыйым салу немесе тарату туралы заңды күшiне енген сот шешiмi бар болғанда олардың қызметiн ұйымдастыру, -
үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгілi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қоғамдық немесе дiни бiрлестiкке немесе өзге де ұйымға қатысты олардың экстремизмдi жүзеге асыруына байланысты қызметiне тыйым салу немесе тарату туралы заңды күшiне енген сот шешiмi бар болғанда олардың қызметiне қатысу, -
екi жүз айлық есептiк көрсеткішке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыруға, не алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Қоғамдық немесе дiни бiрлестiкке не өзге де ұйымға қатысты олардың экстремизмдi жүзеге асыруына байланысты қызметiне тыйым салу немесе тарату туралы заңды күшіне енген сот шешiмi бар болғанда олардың қызметіне қатысуды өз еркiмен оқытқан адам, егер оның iс-әрекеттерiнде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Ескерту. Кодекс 337-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.07.08 N 67 -ІІІ (Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

338-бап. Шет мемлекеттердiң саяси партиялары мен
кәсiптiк одақтарына жәрдем көрсету

Басқа мемлекеттердiң саяси партияларын немесе кәсiптiк одақтарын қаржыландыру, үй-жай немесе мүлiк беру, сол сияқты өзге де жәрдем көрсету, егер бұл әрекеттер азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiнiң, не қоғам мен мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiнiң елеулi түрде бұзылуына әкеп соқса -
үш жүз айлық есептiк көрсеткiштен мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 338-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

338-1-бап. Төтенше жағдай режимін бұзу

1. Ауыр зардаптарға әкеп соқтырған, төтенше жағдай кезінде қолданылатын шаралар мен уақытша шектеулерді бұзу, сол сияқты жергілікті жер комендантының заңды бұйрықтары мен өкімдерін орындамау –
айлық есептік көрсеткіштің екі жүзден бес жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Нақ сол әрекеттерді:
а) лауазымды адам;
б) алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса –
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып не онсыз, үш жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 338-1-баппен толықтырылды - ҚР 03.07.2013 № 121-V Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

15-тарау. Сот төрелiгiне және жазалардың
орындалу тәртiбiне қарсы қылмыстар

339-бап. Сот төрелiгiн жүзеге асыруға және алдын ала
тергеу жүргiзуге кедергi жасау

1. Сот төрелiгiн жүзеге асыруға кедергi жасау мақсатында соттың қызметiне қандай да болмасын нысанда араласу -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Iстi жан-жақты, толық және объективтi тергеуге кедергi жасау мақсатында қандай да болмасын нысанда прокурордың, тергеушiнiң немесе алдын ала анықтауды жүргiзушi адамның қызметiне араласу -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмысқа тартуға бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, адам өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып жасаған әрекеттер -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, немесе онсыз осындай мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 339-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

340-бап. Сот төрелiгiн немесе алдын ала тергеудi жүзеге
асырушы адамның өмiрiне қол сұғу

Судьяға, алқабиге, прокурорға, тергеушiге, алдын ала анықтауды жүзеге асырушы адамға, қорғаушыға, сарапшыға, сот приставына, соттың атқарушысына, сол сияқты олардың туыстарына iстiң немесе материалдардың сотта қаралуына, алдын ала тергеу жүргiзiлуiне, не үкiмдi орындауға, соттың шешiмiне немесе өзге сот актiлерiне байланысты аталған тұлғалардың заңды қызметiне кедергi жасау, не iстеген қызметi үшiн кек алу мақсатында жасалған олардың өмiрiне қол сұғу -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 340-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.01.16 N 122 (2007.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.07.10. N 175-IV Заңдарымен.

341-бап. Сот төрелiгiн жүзеге асыруға немесе алдын ала
тергеу жүргiзуге байланысты қорқыту немесе күш
көрсету әрекеттерi

1. Iстiң немесе материалдардың сотта қаралуына байланысты судьяға, алқабиге, сол сияқты олардың туыстарына қатысты өлтiремiн деп, денсаулыққа зиян келтiрумен, мүлкiн бүлдiрумен немесе жоюмен қорқыту -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Алдын ала тергеу жүргiзiлуiне, iстiң немесе материалдардың сотта қаралуына, не үкiмнiң орындалуына, соттың шешiмiне немесе өзге сот актiлерiне байланысты прокурорға, тергеушiге, алдын ала анықтауды жүргiзетiн адамға, қорғаушыға, сарапшыға, сот приставына, соттың атқарушысына, сол сияқты олардың туыстарына қатысты жасалған дәл сол әрекет -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, адам өмiрi немесе денсаулығы үшiн қауiпсiз күш қолдана отырып жасалған әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, адамдарға өмiрi мен денсаулығы үшiн қауiптi күш қолдана отырып жасалған әрекеттер -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 341-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.01.16. N 122 (2007.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

342-бап. Сотты құрметтемеу

1. Сот талқылауына қатысушыларды қорлаудан көрiнген сотты құрметтемеу -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Судьяны және (немесе) алқабидi қорлаудан көрiнген дәл сол әрекет -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 342-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.01.16 N 122 (2007.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

343-бап. Судьяға, алқабиге, прокурорға, тергеушiге,
алдын ала анықтауды жүргiзушi адамға,
сарапшыға, сот приставына, соттың атқарушысына
қатысты жала жабу

1. Iстiң немесе материалдардың сотта қаралуымен байланысты судьяға немесе алқабиге қатысты жала жабу -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Алдын ала тергеу жүргiзілумен, сот сараптамасы жүргiзiлуiмен не үкiмнiң орындалуымен, соттың шешiмiмен немесе өзге сот актiсiмен байланысты прокурорға, тергеушiге, алдын ала анықтауды жүргiзушi адамға, сарапшыға, сот приставына, соттың атқарушысына қатысты жасалған дәл сол әрекет -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, адамды ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен ұштасқан әрекеттер -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 343-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2006.01.16 N 122 (2007.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2006.07.04 N 151 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

344-бап. Көрiнеу кiнәсiз адамды қылмыстық жауаптылыққа
тарту

1. Көрiнеу кiнәсiз адамды қылмыстық жауаптылыққа тарту, -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамды ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен ұштасқан дәл сол әрекет -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

345-бап. Қылмысты жауаптылықтан көрiнеу заңсыз босату

Прокурордың, тергеушiнiң немесе алдын ала анықтауды жүргiзушi адамның күдiктi немесе қылмыс жасады деп айыпталған адамды қылмыстық жауаптылықтан көрiнеу заңсыз босатуы -
екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

346-бап. Көрiнеу заңсыз ұстау, қамауға алу немесе
қамауда ұстау

1. Көрiнеу заңсыз ұстау -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Көрiнеу заңсыз қамауға алу немесе қамауда ұстау -
төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ауыр зардаптарға әкеп соққан әрекеттер -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 346-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

347-бап. Жауап беруге мәжбүр ету

1. Тергеушiнiң немесе алдын ала анықтауды жүргiзушi адамның тарапынан қорқыту, бопсалау немесе өзге де заңсыз iс-әрекеттер қолданылу жолымен күдiктiнi, айыпталған адамды, жәбiрленушiнi, куәгердi жауап беруге мәжбүр ету, сол сияқты адамның ерікті түрде жауап беруіне, жасалған қылмыс туралы өтініш беруіне кедергі келтіру не оны жауап беруден бас тартуға мәжбүр ету, не сарапшыны қорытынды беруге мәжбүр ету –
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. (алып тасталды - 2002.12.21. N 363)
Ескерту. 347-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

347-1-бап. Қинау

Ескерту. Кодекс 347-1-баппен толықтырылды - ҚР 2002.12.21 N 363 Заңымен, алып тасталды - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

348-бап. Айғақтарды және жедел-іздестіру материалдарын
бұрмалау

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Азаматтық iс бойынша iске қатысушы адамның немесе оның өкiлiнiң айғақтарды бұрмалауы -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен сегiз жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
1-1. Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган қызметкерінің жедел-іздестіру материалдарын бұрмалауы, -
екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
1-2. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға уәкілетті лауазымды тұлғаның әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша дәлелдерді бұрмалауы, -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, екі жүзден бес жүзге дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Қылмыстық сот iсін жүргізу барысында алдын ала анықтау жүргiзушi адамның, тергеушiнiң, прокурордың , iс жүргiзу әрекеттерiне қатысушы маманның немесе қорғаушының айғақтарды бұрмалауы -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып ,үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3.Қылмыстық іс бойынша ауыр немесе аса ауыр қылмыстар туралы, сол сияқты ауыр зардаптарға әкеп соққан айғақтарды бұрмалау-
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 348-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2009.12.07 N 221-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

349-бап. Коммерциялық сатып алуға не сыбайлас
жемқорлық қылмысқа арандату

1. Коммерциялық сатып алуға арандату, яғни коммерциялық немесе өзге де ұйымдарда басқару қызметтерiн атқарушы адамға қылмыс жасау айғақтарын қолдан жасау не бопсалау мақсатында оның келiсiмiнсiз ақша, мүлiктiк игiлiктер мен артықшылықтар беруге тырысу әрекеттерi -
жүзден үш жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Сыбайлас жемқорлық қылмыстарға арандату, яғни мемлекеттiк қызметтер атқаруға уәкiлеттi адамға немесе оған теңестiрiлген адамға қатысты жасалған нақ сол әрекеттер, -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айырып, екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не мүлкi тәркiленiп немесе онсыз жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 349-бап жаңа редакцияда - ҚР 2003.09.25 N 484 Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

350-бап. Көрiнеу әдiлетсiз сот үкiмiн, шешiмiн немесе
өзгедей сот актiсiн шығару

1. Судьяның (судьялардың) көрiнеу әдiлетсiз сот үкiмiн, шешiмiн немесе өзгедей сот актiсiн шығаруы -
бес жүз айлық есептiк көрсеткiштен жетi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бас бостандығынан айыруға соттың заңсыз үкiм шығаруымен байланысты немесе өзге ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол
әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екi жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 350-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

351-бап. Көрiнеу жалған сөз жеткiзу

1. Қылмыс жасағаны туралы көрiнеу жалған сөз жеткiзу -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамды сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен, не жасанды айыптау айғақтарын жасаумен ұштасқан, не пайдакүнемдiк ниеттен туған дәл сол әрекет -
алты жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұйымдасқан топтың немесе қылмыстық қауымдастықтың (қылмыстық) ұйымның мүддесiне жасалған әрекеттер -
үш жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 351-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

352-бап. Көрiнеу жалған жауаптар беру, сарапшының,
маманның жалған қорытындылары немесе қате аудару

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.01.18 N 547-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

1. Сотта, не алдын ала анықтау жүргiзу немесе алдын ала тергеу кезiнде куәгердiң, жәбiрленушiнiң көрiнеу жалған жауаптар беруi немесе сарапшының, маманның көрінеу жалған қорытындылар беруі, сол сияқты дәл сондай жағдайларда, сондай-ақ атқарушылық құжаттарды орындау кезінде аудармашы жасаған көрiнеу қате аударма -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Адамды сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасады деп айыптаумен, айыптаудың айғағын жасанды түрде жасаумен ұштасқан, сол сияқты пайдакүнемдiк мақсатта жасалған дәл сол әрекеттер -
үш жылдан сегіз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 352-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47, 2003.09.25 N 484, 2010.04.02 N 262-IV (2010.10.21 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.18 N 547-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

353-бап. Куәгердiң немесе жәбiрленушiнiң жауап беруден
бас тартуы

Куәгердiң немесе жәбiрленушiнiң сотта немесе алдын ала анықтау жүргiзу немесе алдын ала тергеу кезiнде жауап беруден бас тартуы -
елу айлық есептiк көрсеткiштен жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз жиырма сағаттан жүз сексен сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. Адам өзiне, өзiнiң жұбайына (зайыбына) немесе өзiнiң туыстарына қарсы жауап беруден бас тартқаны үшiн, сондай-ақ дiни қызметшiлер сенiп сырын ашқан дiндестерiне қарсы жауап беруден бас тартқаны үшiн қылмыстық жауаптылыққа жатқызылмайды.
Ескерту. 353-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

354-бап. Жалған жауап беруге немесе жауап беруден
жалтаруға, жалған қорытынды беруге не қате
аударуға сатып алу не мәжбүр ету

1. Куәгердi, жәбiрленушiнi олардың жалған жауап беруi мақсатында не сарапшыны оның жалған қорытынды немесе жалған жауап беруi мақсатында, сол сияқты аудармашыны оның бұрыс аударманы жүзеге асыруы мақсатында сатып алу -
мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға немесе үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не нақ сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Куәгердi, жәбiрленушiнi жалған жауап беруге, сарапшыны жалған қорытынды беруге немесе аудармашыны бұрыс аударуды жүзеге асыруға мәжбүр ету, сол сияқты аталған адамдарды бопсалаумен, өлтiремiн, денсаулығына зиян келтiремiн деп осы адамдардың немесе олардың туыстарының мүлкiн жоямын деп қорқытумен ұштасқан, жауап беруден жалтаруға мәжбүр ету -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың екiншi бөлiгiнде көзделген, аталған адамдардың өмiрi мен денсаулығы үшiн қауiпсiз күш қолданылып жасалған әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұйымдасқан топпен не аталған адамдардың өмiрi мен денсаулығы үшiн қауiптi күш қолданылып жасалған, сол сияқты сыбайлас жемқорлық, ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасады деп айыпталуына байланысты әрекеттер -
екi жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 354-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

355-бап. Алдын ала анықтаудың немесе алдын ала тергеудiң
деректерiн жария ету

Оларды жариялауға жол беруге болмайтыны туралы заңда белгiленген тәртiппен ескертiлген адамның алдын ала анықтаудың немесе алдын ала тергеудiң деректерiн жария етуi, егер ол прокурордың, тергеушiнiң немесе алдын ала анықтау жүргiзушi адамның келiсiмiнсiз жасалған болса -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не бiр жылдан екi жылға дейiнгi мерзiмге түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
Ескерту. 355-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

356-бап. Мемлекеттік қорғауға жататын адамдарға
қатысты қолданылатын қауiпсiздiк шаралары
туралы мәлiметтердi жария ету

Ескерту. Тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР-ның 2009.04.07. N 149-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

1. Мемлекеттік қорғауға жататын адамдарға қатысты қолданылатын қауiпсiздiк шаралары туралы мәлiметтердi жария ету, егер бұл әрекеттi аталған мәлiметтер сенiп тапсырылған немесе оның қызметтiк жұмысына байланысты белгiлi болған адам жасаса -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен төрт жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 356-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.04.07. N 149-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

357-бап. Хатталған немесе иелiк етуге тыйым салынған не
тәркiлеуге жататын мүлiкке қатысты заңсыз
әрекеттер

1. Хатталған, тыйым салынған немесе иелiк етуге шектеу қойылған мүлiктi осы мүлiк сенiп берiлген адамның жасаған ысырап етуi, иелiктен шығаруы, жасырып қалуы немесе заңсыз беруi, сол сияқты несие ұйымдары қызметкерiнiң тыйым салынған, не жұмсау операциялары тоқтатылып қойылған ақша қаражатымен (салымдармен) банк операцияларын жүзеге асыруы -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не жүз сексен сағаттан екi жүз қырық сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Соттың үкімі немесе қаулысы бойынша тәркілеуге жататын мүлікті жасыру немесе иеленіп алу, сол сияқты соттың мүлікті тәркілеуді тағайындау туралы заңды күшіне енген үкімін немесе қаулысын орындаудан өзге де жалтару –
бір жүз сексен сағаттан екі жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не елу айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салына отырып, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 357-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 15.01.2014 № 164-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

358-бап. Бас бостандығынан айыру орнынан, тұтқындаудан
немесе қамаудан қашу

1. Жазасын өтеушi немесе алдын ала қамаудағы адам жасаған бас бостандығынан айыру орнынан, тұтқындаудан немесе қамаудан қашу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша;
б) өмiрге немесе денсаулыққа қауiптi күш қолданылып, не осындай күш қолданамын деп қорқытумен;
в) қару немесе қару ретiнде пайдаланылатын заттар қолданылып жасалса -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Ескерту. Қашқан сәтiнен бастап жетi күн мерзiмде бас бостандығынан айыру немесе қамау орнына өз еркiмен қайтып оралған адам, егер өзге жаңа қылмыс жасамаса және қашуы осы баптың екiншi бөлiгiндегi б) және в) тармақшаларында көзделген әрекеттермен ұштасып жатпаса қылмыстық жауаптылықтан босатылады.

359-бап. Бас бостандығынан айыру түрiндегi жазасын
өтеуден жалтару

Бас бостандығынан айыру орнынан қысқа мерзiмге шығуға рұқсат етiлген сотталған адамның шығу мерзiмi бiткеннен кейiн, сол сияқты айдауылсыз құқығын пайдаланушы, не қадағалауда жүрген сотталған адамның бас бостандығынан айыру түрiндегi жазасын одан әрi өтеуден жалтару мақсатында жасалған түзеу мекемесiне қайтып оралмауы -
екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

360-бап. Қылмыстық-атқару мекемесі әкімшілігінің заңды
талаптарына бағынбау

1. Бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеп жүрген адамның қылмыстық-атқару мекемесі әкімшілігінің заңды талаптарына әдейі бағынбауы -
екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Бірнеше рет жасалған нақ сол әрекет -
төрт жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеме әкімшілігінің заңды талаптарына топтасып бағынбауды ұйымдастыру, сол сияқты күш қолданумен немесе өзіне қандай да бір қасақана жарақат салумен ұштасқан не өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан топтасып бағынбауға қатысу -
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 360-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

361-бап. Қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеменің
қызметкеріне не оның жақындарына, сондай-ақ
сотталған адамға қатысты күш қолданамын деп
қорқыту немесе олардың денсаулығына немесе
өміріне қол сұғу

1. Қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеменің қызметкеріне не оның жұбайына (зайыбына) немесе жақын туыстарына қатысты оның қызметтік міндеттерін жүзеге асыруына байланысты, сондай-ақ сотталған адамның түзелуіне кедергі жасау немесе оның мекеме әкімшілігіне жәрдемдескені үшін кек алу мақсатында оған қатысты күш қолданамын деп қорқыту -
екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бірінші бөлігінде көрсетілген адамдарға өміріне немесе денсаулығына қауіпті емес күш қолдану -
үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген, бір топ адамның алдын ала сөз байласуы бойынша не өміріне немесе денсаулығына қауіпті күш қолданып жасалған әрекеттер -
жеті жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеме қызметкерінің не оның жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының өміріне оның қызметтік жұмысын жүзеге асыруына байланысты, сондай-ақ сотталған адамға қатысты оның түзелуіне кедергі жасау немесе оның мекеме әкімшілігіне жәрдемдескені үшін кек алу мақсатында қол сұғу -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 361-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.10 N 228-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

362-бап. Сот үкімін, сот шешімін немесе өзге де сот
актісін және атқарушылық құжатты орындамау

1. Заңды күшіне енген сот үкімін, сот шешімін немесе өзге де сот актісін және атқарушылық құжатты алты айдан астам орындамау, сол сияқты олардың орындалуына кедергі келтіру, мұны дәл осындай әрекет жасағаны үшін бір жыл ішінде әкімшілік жаза қолданылған адам жасағанда, –
бір жүз сексен сағаттан екі жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Билік өкілі, мемлекеттік қызметші, жергілікті өзін-өзі басқару органының қызметшісі, сол сияқты мемлекеттік мекеменің, коммерциялық немесе өзге де ұйымның қызметшісі жасаған дәл сол әрекеттер, –
бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыруға не бір жүз сексен сағаттан екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не үш жылдан бес жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген, өндіріп алу қылмыс жасалу кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген он мың айлық есептік көрсеткіштен асатын әрекеттер, сол сияқты олардың орындалуына кедергі келтіру –
төрт жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарға сот белгілеген әкімшілік қадағалау қағидаларын бұзу, сол сияқты әкімшілік қадағалаудан жалтару мақсатында қадағалаудағы адамның тұрғылықты жерінен өз бетімен кетіп қалуы немесе бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғаннан кейін қадағалаудағы адамның таңдап алған тұрғылықты жеріне демалыс және мереке күндерін есептемегенде бес тәулік ішінде бармауы –
бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарына не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 362-бап жаңа редакцияда - ҚР 15.01.2014 № 164-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

363-бап. Қылмысты жасыру

Ауыр немесе аса ауыр қылмысты алдын ала уәде берместен жасыру -
екi жүз айлық есептiк көрсеткiштен бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары жасаған қылмысты күнi бұрын уәде берместен жасырғаны үшiн адам қылмыстық жауаптылыққа жатқызылмайды.
Ескерту. 363-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

363-1-бап. Қылмысты жасыру

1. Қылмыстық қудалау органының лауазымды тұлғасының анық дайындалып жатқан немесе жасалған қылмыс туралы өтініш немесе хабарлама берген адамға қатысты алдау, азғыру, қорқыту немесе өзге де заңсыз іс-әрекеттер арқылы не аталған адамның өтінішін кез келген өзге тәсілмен жою немесе жасыру арқылы кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмысты тіркеуден қасақана жасыруы -
үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, екi жүзден бес жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, екі жылдан бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады.
2. Дәл сол:
а) ауыр қылмысты жасыруға әкеп соққан;
б) адамдар тобы жасаған әрекеттер, -
бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Дәл сол:
а) аса ауыр қылмысты жасыруға не ауыр зардаптарға әкеп соққан;
б) адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен жасалған әрекеттер, -
бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын лауазымды тұлға немесе қылмыстық қудалау органының бастығы жасаған не осы адамдардың нұсқауымен жасалған бірінші не екінші немесе үшінші бөліктерде көзделген әрекеттер, -
бес жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, төрт жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 363-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

364-бап. Қылмыс туралы хабарламау

Дайындалып жатқан немесе жасалғаны анық белгiлi аса ауыр қылмыс туралы хабарламау -
жүз айлық есептiк көрсеткiштен екi жүз айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан шектеуге жазаланады.
Ескерту. Қылмыс жасаған адамның жұбайы (зайыбы) немесе жақын туыстары қылмыс туралы, сондай-ақ дiни қызметшiлер өзiне сенiп сырын ашқан адамдардың қылмыстары туралы хабарламағаны үшiн осы бап бойынша қылмыстық жауаптылыққа жатқызылмайды.
Ескерту. 364-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

365-бап. Адвокаттар мен өзге де адамдардың адам мен
азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды
мүдделерін қорғау, сондай-ақ жеке және заңды
тұлғаларға заң көмегін көрсету жөніндегі заңды
қызметіне кедергі жасау

1. Адвокаттар мен өзге де адамдардың қылмыстық процесте адам мен азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау, сол сияқты жеке және заңды тұлғаларға заң көмегін көрсету жөніндегі заңды қызметіне кедергі жасау не осындай қызметтің дербестігін және тәуелсіздігін өзге де бұзу, егер бұл әрекеттер адам мен азаматтың құқықтарына, бостандықтарына немесе заңды мүдделеріне, заңды тұлғалардың құқықтарына немесе заңды мүдделеріне, қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтірсе,-
екі жүз айлық есептік көрсеткіштен үш жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не дәл сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, адам өз қызмет бабын пайдалана отырып жасаған әрекеттер, -
бес жүз айлық есептік көрсеткіштен жеті жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға, не үш жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз, сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 365-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.11 N 230-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

16-тарау. Әскери қылмыстар

366-бап. Әскери қылмыс ұғымы

Әскерге шақыру бойынша не келiсiм шарт бойынша Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде, Қазақстан Республикасының басқа да әскерлерi мен әскери құрамаларында әскери қызмет атқарушы әскери қызметшiлердiң, сондай-ақ запастағы азаматтардың жиындардан өтуi кезiнде әскери қызмет атқарудың белгiленген тәртiбiне қарсы осы тарауда көзделген қылмыстарды жасауы әскери қылмыстар деп танылады.

367-бап. Бұйрыққа бағынбау немесе оны өзгедей орындамау

1. Бағынбау яғни бастықтың бұйрығын орындаудан ашық бас тарту, сол сияқты бастықтың белгiленген тәртiпте берiлген бұйрығын бағыныштының, қызмет мүддесiне елеулi зиян келтiрiп, өзгедей әдейi орындамауы -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған, сондай-ақ ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер -
бес жылдан жиырма жылға дейiн мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады, ал қылмысты ауырлататын жағдайларда өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3-1. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға, ал ауырлататын мән-жайлар кезінде - өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Қызметке ұқыпсыз не ықылассыз қараудың салдарынан ауыр зардаптарға әкеп соққан бұйрықты орындамау -
бiр жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
5. Соғыс уақытында немесе ұрыс жағдайында жасалған, осы баптың төртiншi бөлiгiнде көзделген әрекет -
үш жылдан он жылға дейiнгi мөлшерде бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 367-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 175-IV , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

368-бап. Бастыққа қарсылық көрсету немесе оны қызметтiк
мiндеттерiн бұзуға мәжбүр ету

1. Бастыққа, сол сияқты әскери қызмет бойынша өзiне жүктелген мiндеттi атқарушы өзге адамға қарсылық көрсету немесе оны осы мiндеттердi бұзуға күш қолдану және күш қолданамын деп қорқыту арқылы мәжбүр ету -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға, не екі жылға дейінгі мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл осы әрекеттер:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) қару қолдана отырып жасаса;
в) ауыр немесе орташа ауырлықтағы дене жарақатын салса не өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер -
бес жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 368-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 175-IV , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

369-бап. Бастыққа қатысты күш қолдану iс-әрекеттерi

1. Бастықтың әскери қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде немесе осы мiндеттердi атқаруына байланысты оған қатысты жасалған ұрып-соғу, денсаулыққа жеңiл зиян келтiру немесе өзге күш қолдану -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Дәл осы әрекеттер:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
б) қару қолданып жасаса;
в) денсаулыққа ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян немесе өзге ауыр зардаптар келтiрсе -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер -
бес жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 369-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 175-IV , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

370-бап. Бiр-бiрiнiң арасында бағыныштылық қатынастары
болмаған кезде әскери қызметшiлердiң арасындағы
өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерiн
бұзу

1. Бiр-бiрiнiң арасында бағыныштылық қатынастары болмаған кезде әскери қызметшiлердiң арасындағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерiн ұрып-соғу, денсаулыққа жеңiл зиян келтiру немесе өзге күш қолдану, не ар-ожданы мен қадiр-қасиетiн кемсiту немесе жәбiрленушiнi масқаралауға байланысты бұзу -
екі жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға жазаланады.
2. Дәл сол әрекет:
а) бiрнеше рет;
б) екi немесе одан да көп адамға қатысты жасалса;
в) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаса;
г) қару қолданып жасаса;
д) денсаулыққа орташа ауырлықтағы зиян келтiрсе -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, ауыр зардаптарға әкеп соққан әрекеттер -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 370-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2004.12.09 N 10, 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

371-бап. Әскери қызметшiге тiл тигiзу

1. Алынып тасталды - ҚР 2009.07.10 N 177-IV Заңымен.
2. Бағыныштының бастыққа сол сияқты әскери қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде немесе оны атқарумен байланысты бастықтың бағыныштыға тiл тигiзуi -
бiр жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не екі айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 371-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363, 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

372-бап. Бөлімді немесе қызмет орнын өз бетімен тастап
кету

1. Бейбіт уақытта жасалған, бөлімді немесе қызмет орнын өз бетімен тастап кету, сол сияқты қызметке дәлелсіз себептермен мерзімінде келмеу, егер өз бетімен тастап кетушілік бір айдан ұзаққа созылса, -
үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер, егер өз бетімен тастап кетушілік бір тәуліктен ұзаққа созылса, -
бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Ұзақтығына қарамастан, ұрыс жағдайында бөлімді немесе қызмет орнын өз бетімен тастап кету, -
бес жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 372-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.10 N 177-IV Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

373-бап. Қашқындық

1. Қашқындық, яғни әскери қызметтен жалтару мақсатында әскери бөлiмдi немесе қызмет орнын тастап кету, сол сияқты осындай мақсатпен қызметке келмеу -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Қызмет бойынша сенiп тапсырылған қарумен қашу, сол сияқты алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған қашқындық -
үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Ұрыс жағдайында жасалған дәл сол әрекет -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға не өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Соғыс уақытында жасалған нақ сол әрекет -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген қашқындықты жасаған әскери қызметшi, егер қашқындық ауыр жағдайлардың себептерiнен болса және егер ол әскери қызметтi одан әрi өткеру үшiн өз еркiмен келген болса, сот оны қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн.
Ескерту. 373-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2009.07.10 N 175-IV, 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

374-бап. Дене мүшесiне зақым келтiру жолымен немесе өзге
тәсiлмен әскери қызметтен жалтару

1. Әскери қызметшiнiң ауруды сылтау ету, немесе өзiне қандай да бiр болмасын зақым келтiру (дене мүшесiн зақымдау), не денсаулығына өзге зиян келтiру, немесе жалған құжат жасау немесе өзгеше алдау жолымен әскери қызмет мiндеттерiн атқарудан жалтаруы -
айлық есептік көрсеткіштің елуден бір жүзге дейінгі мөлшерінде айыппұл салуға, не бір жылға дейінгі мерзімге әскери қызметі бойынша шектеуге, не екі айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Әскери қызмет мiндеттерiн атқарудан толық босану мақсатында жасаған дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 374-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2009.07.10 N 175-IV , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

375-бап. Жауынгерлiк кезекшiлiктi атқарудың ережелерiн
бұзу

1. Қазақстан Республикасына кенеттен жасалған шабуылды дер кезiнде байқау және тойтару бойынша, не оның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бойынша жауынгерлiк кезекшiлiктi (жауынгерлiк қызмет) атқарудың ережелерiн бұзу, егерде бұл әрекет мемлекеттiң қауiпсiздiгi мүдделерiне зиян келтiрсе немесе зиян келтiруi мүмкiн болса, -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не бiр жылдан екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады не өлiм жазасына кесiледi немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттi алғаш рет жасаған әскери қызметшiнi, қылмысты жеңiлдететiн мән жайларда, сот қылмыстық жауаптылықтан босатуы мүмкiн.
Ескерту. 375-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10 , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

376-бап. Шекаралық қызмет атқарудың ережелерiн бұзу

1. Шекаралық нарядтың құрамына кiретiн немесе шекаралық қызметтiң өзге де мiндеттерiн атқарушы адамның шекаралық қызмет атқарудың ережелерiн бұзуы, егер бұл әрекет мемлекеттiң қауiпсiздiгi мүдделерiне зиян келтiрсе немесе зиян келтiруi мүмкiн болса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттi алғаш рет жасаған әскери қызметшi қылмысты жеңiлдететiн мән-жайларда қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
Ескерту. 376-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

377-бап. Қарауыл (вахта) қызметiн атқарудың жарғылық
ережелерiн бұзу

1. Қарауыл (вахта) құрамына кiретiн адамның қарауыл (вахта) қызметiнiң жарғылық ережелерiн бұзуы, егер бұл әрекет қарауыл (вахта) күзететiн объектiге зиян келтiруге немесе өзге зиянды зардаптардың болуына әкеп соқса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттi алғаш рет жасаған әскери қызметшi қылмысты жеңiлдететiн мән-жайларда қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
Ескерту. 377-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

378-бап. Iшкi қызмет атқарудың және гарнизонда патруль
болудың жарғылық ережелерiн бұзу

1. Бөлiмнiң тәулiктiк нарядына (қарауыл мен вахтадан басқа) кiретiн адамның iшкi қызмет атқарудың жарғылық ережелерiн бұзуы, сол сияқты патруль нарядының құрамына енген адамның гарнизонда патруль болудың жарғылық ережелерiн және осы ережелердi дамытуға шығарылған бұйрықтар мен өкiмдердi бұзуы, егер ол зиянды зардаптарға әкеп соқса, оның алдын алу осы адамның мiндетiне кiретiн болса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттi алғаш рет жасаған әскери қызметшi қылмысты жеңiлдететiн мән-жайларда қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
Ескерту. 378-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2002.12.21 N 363 , 2009.07.10 N 177-IV , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

379-бап. Қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша қызмет
атқарудың ережелерін бұзу

Қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша әскери нарядтың құрамына кіретін адамның қызмет атқарудың ережелерін бұзуы, егер бұл әрекет ауыр зардаптарға әкеп соқса, -
бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 379-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.10 N 177-IV Заңымен.

380-бап. Билiктi терiс пайдалану

1. Бастықтың немесе лауазымды адамның билiктi немесе қызмет бабын өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында қызмет мүдделерiне кереғар пайдалануы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға немесе төрт жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет, -
төрт жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, жауынгерлік жағдайда жасалған әрекеттер, -
жетi жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады не өлiм жазасына кесiледi немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 380-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

380-1-бап. Билiктi немесе қызметтiк өкiлеттiктердi асыра
пайдалану

1. Билiктi не қызметтiк өкiлеттiктердi асыра пайдалану, яғни бастықтың немесе лауазымды адамның өзiнiң құқықтары мен өкiлеттiктерi шегiнен сөзсіз асып кететiн, азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соққан әрекеттер жасауы, -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға немесе екi жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соқтырған не:
а) күш қолданып немесе оны қолданамын деп қорқытып;
б) қаруды немесе арнайы құралдарды қолданып;
в) өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында жасалған нақ сол әрекет, -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер, -
жетi жылдан он бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады не өлiм жазасына кесілген немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 380-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

380-2-бап. Билiктiң әрекетсiздiгi

1. Билiктiң әрекетсiздiгi, яғни бастықтың немесе лауазымды адамның өзi немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшiн пайда мен артықшылықтар алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтiру мақсатында өзінің қызметтік міндеттерін орындамауы, егер бұл азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн не қоғамның немесе мемлекеттiң заңмен қорғалатын мүдделерiн елеулi түрде бұзуға әкеп соқса, -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекет, -
төрт жылдан сегiз жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, жауынгерлік жағдайда жасалған әрекеттер, -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, соғыс уақытында жасалған әрекеттер, -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Кодекс 380-2-баппен толықтырылды - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

381-бап. Қызметке селқос қарау

1. Бастықтың немесе лауазымды адамның қызметке селқос қарауы елеулi түрде зиян келтiрсе -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол әрекеттер -
жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi және үшiншi бөлiктерiнде көзделген, соғыс уақытында немесе ұрыс жағдайында жасалған әрекеттер -
үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген әрекеттi алғаш рет жасаған әскери қызметшi қылмысты жеңiлдететiн мән-жайларда қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкiн.
Ескерту. 381-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

382-бап. Құрып бара жатқан әскери кеменi тастап кету

1. Құрып бара жатқан әскери кеменi өзiнiң әскери мiндеттерiн ақырына дейiн орындамаған кеме командирiнiң, сол сияқты командирдiң оған тиiстi өкiмiнсiз қызмет атқаратын кеме командасы құрамындағы адамның тастап кетуi -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Соғыс уақытында немесе ұрыс жағдайында жасалған дәл сол әрекет -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 382-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

383-бап. Жауға соғыс жүргiзу құралдарын беру немесе
тастап кету

Бастықтың өзiне сенiп тапсырылған әскери күштердi жауға беруi, сол сияқты ұрыс жағдайы мәжбүр етпеген ретте бекiнiстердi, әскери техниканы және соғыс жүргiзудiң басқа да құралдарын жауға қалдырып кету, егер аталған әрекеттер жауға жағдай туғызу мақсатында жасалмаса -
он жылдан жиырма жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады не өлiм жазасына кесiледi немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 383-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

384-бап. Тұтқынға өз еркiмен берiлу

Қорқақтық немесе жiгерсiздiк салдарынан өз еркiмен тұтқынға берiлу -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 384-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

385-бап. Тонаушылық

Шайқас даласында өлгендер мен жараланғандардың заттарын ұрлау (тонау) -
бес жылдан он жылға дейiн мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 385-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

386-бап. Әскери сипаттағы құпия мәлiметтердi жария ету
немесе әскери сипаттағы құпия мәлiметтерi бар
құжаттарды жоғалту

1. Мемлекеттiк құпиясы жоқ әскери сипаттағы құпия мәлiметтерi бар құжаттарды немесе заттарды осы құжаттар немесе заттар қызметi бойынша сенiп тапсырылған адамның жоғалтуы, егер жоғалту аталған құжаттар мен заттарды ұстаудың белгiленген ережелерiн бұзудың салдары болып табылса -
бiр жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не екі айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Мемлекеттiк құпиясы жоқ әскери сипаттағы құпия мәлiметтердi осы мәлiметтер сенiп тапсырылған немесе қызметi бойынша белгiлi болған адамның жария етуi -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi немесе екiншi бөлiктерiнде көзделген, iрi зиян келтiруге немесе өзге де ауыр зардаптардың болуына әкеп соққан әрекеттер -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 386-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.05.05 N 47 , 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

387-бап. Әскери мүлiктi қасақана құрту немесе бүлдiру

1. Қару-жарақты, оқ-дәрiнi, қозғалыс құралдарын, әскери техниканы немесе өзге де әскери мүлiктi қасақана құрту немесе бүлдiру -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ауыр зардаптарға әкеп соққан дәл сол іс-әрекеттер -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 387-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

388-бап. Әскери мүлiктi абайсызда құрту немесе бүлдiру

Қару-жарақты, оқ-дәрiнi, қозғалыс құралдарын не әскери техника заттарын абайсызда құрту немесе бүлдiру ауыр зардаптарға әкеп соқса -
бiр жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не бiр жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 388-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

389-бап. Әскери мүлiктi жоғалту

Қызметте пайдалану үшiн сенiп берiлген қару-жарақты, оқ-дәрiнi немесе әскери техника заттарын сақтау ережелерiн бұзуы, егер бұл олардың жоғалуына әкеп соқса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 389-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

390-бап. Айналадағыларға қауiп туғызатын қару-жарақты,
сондай-ақ заттар мен нәрселердi ұстау
ережелерiн бұзу

1. Айналасындағыларға үлкен қатер туғызатын қару-жарақты, оқ-дәрiлердi, радиоактивтi материалдарды, жарылғыш және өзге де заттар мен нәрселердi ұстау ережелерiн бұзу, егер бұл абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы залал келтiрсе, әскери мүлiктiң жойылуына не өзге ауыр зардаптарға әкеп соқса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, үш айға дейiнгi мерзiмге абақтыда ұстауға, не екi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 390-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.11.09 N 490-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

391-бап. Машиналарды жүргiзу немесе пайдалану
ережелерiн бұзу

1. Әскери, арнаулы немесе көлiктiк машинаны жүргiзу немесе пайдалану ережелерiн бұзу, абайсызда адамның денсаулығына ауыр зиян келтiруге әкеп соқса -
екi жылға дейiнгi мерзiмге әскери қызметi бойынша шектеуге, не үш айға дейінгі мерзімге абақтыда ұстауға не үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Абайсызда кiсi өлiмiне әкеп соққан дәл сол әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген, абайсызда екi немесе одан да көп адамның өлiмiне әкеп соққан әрекет -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Ескерту. 391-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.09 N 10, 2009.07.10 N 177-IV, 2011.01.18 № 393-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

392-бап. Ұшу немесе оған даярлану ережелерiн бұзу

Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан ұшу немесе оған даярлану ережелерiн бұзу, сол сияқты әскери ұшу аппараттарын пайдалану ережелерiн бұзу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

393-бап. Кеме жүргiзу ережелерiн бұзу

Абайсызда кiсi өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқтырған әскери кемелердi жүргiзу немесе пайдалану ережелерiн
бұзу -
үш жылға дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып немесе онсыз үш жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Қазақстан Республикасының
Президентi

Уголовный Кодекс Республики Казахстан

Кодекс Республики Казахстан от 16 июля 1997 года N 167. Утратил силу Кодексом РК от 3 июля 2014 года № 226-V

Сноска. Утратил силу Кодексом РК от 03.07.2014 № 226-V (порядок введения в действие см. п. 3 ст. 467).

ОГЛАВЛЕНИЕ Примечание РЦПИ. Порядок введения в действие Уголовного кодекса РК - см. Закон РК от 16.07.1997 N 168 "О введении в действие Уголовного кодекса Республики Казахстан". Сноска. По всему тексту слова "военной службе", "военную службу", "военной службы" заменены соответственно словами "воинской службе", "воинскую службу", "воинской службы" в соответствии с Законом РК от 22.05.2007 N 255 (вводится в действие со дня его официального опубликования); нумерация разделов заменена на арабские цифры в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); слова "животного или растительного" и "животному или растительному" заменены соответственно словами "растительного или животного" и "растительному или животному" в соответствии с Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). ОБЩАЯ ЧАСТЬ Раздел 1 УГОЛОВНЫЙ ЗАКОН Статья 1. Уголовное законодательство Республики Казахстан 1. Уголовное законодательство Республики Казахстан состоит исключительно из настоящего Уголовного кодекса Республики Казахстан. Иные законы, предусматривающие уголовную ответственность, подлежат применению только после их включения в настоящий Кодекс. 2. Настоящий Кодекс основывается на Конституции Республики Казахстан и общепризнанных принципах и нормах международного права. Статья 2. Задачи Уголовного кодекса 1. Задачами настоящего Кодекса являются: защита прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, собственности, прав и законных интересов организаций, общественного порядка и безопасности, окружающей среды, конституционного строя и территориальной целостности Республики Казахстан, охраняемых законом интересов общества и государства от преступных посягательств, охрана мира и безопасности человечества, а также предупреждение преступлений. 2. Для осуществления этих задач настоящий Кодекс устанавливает основания уголовной ответственности, определяет, какие опасные для личности, общества или государства деяния являются преступлениями, устанавливает наказания и иные меры уголовно-правового воздействия за их совершение. Статья 3. Основание уголовной ответственности Единственным основанием уголовной ответственности является совершение преступления, то есть деяния, содержащего все признаки состава преступления, предусмотренного настоящим Кодексом. Никто не может быть подвергнут повторно уголовной ответственности за одно и то же преступление. Статья 4. Действие уголовного закона во времени Преступность и наказуемость деяния определяются законом, действовавшим во время совершения этого деяния. Временем совершения преступления признается время осуществления общественно опасного действия (бездействия), независимо от времени наступления последствий. Статья 5. Обратная сила уголовного закона 1. Закон, устраняющий преступность или наказуемость деяния, смягчающий ответственность или наказание или иным образом улучшающий положение лица, совершившего преступление, имеет обратную силу, то есть распространяется на лиц, совершивших соответствующее деяние до вступления такого закона в силу, в том числе на лиц, отбывающих наказание или отбывших наказание, но имеющих судимость. 2. Если новый уголовный закон смягчает наказуемость деяния, за которое лицо отбывает наказание, то назначенное наказание подлежит сокращению в пределах санкции вновь изданного уголовного закона. 3. Закон, устанавливающий преступность или наказуемость деяния, усиливающий ответственность или наказание или иным образом ухудшающий положение лица, совершившего это деяние, обратной силы не имеет. Статья 6. Действие уголовного закона в отношении лиц, совершивших преступление на территории Республики Казахстан 1. Лицо, совершившее преступление на территории Республики Казахстан, подлежит ответственности по настоящему Кодексу. 2. Преступлением, совершенным на территории Республики Казахстан, признается деяние, которое начато или продолжилось, либо было окончено на территории Республики Казахстан. Действие настоящего Кодекса распространяется также на преступления, совершенные на континентальном шельфе и в исключительной экономической зоне Республики Казахстан. 3. Лицо, совершившее преступление на судне, приписанном к порту Республики Казахстан и находящемся в открытом водном или воздушном пространстве вне пределов Республики Казахстан, подлежит уголовной ответственности по настоящему Кодексу, если иное не предусмотрено международным договором Республики Казахстан. По настоящему Кодексу уголовную ответственность несет также лицо, совершившее преступление на военном корабле или военном воздушном судне Республики Казахстан, независимо от места его нахождения. 4. Вопрос об уголовной ответственности дипломатических представителей иностранных государств и иных граждан, которые пользуются иммунитетом, в случае совершения этими лицами преступления на территории Республики Казахстан разрешается в соответствии с нормами международного права. Статья 7. Действие уголовного закона в отношении лиц, совершивших преступление за пределами Республики Казахстан 1. Граждане Республики Казахстан, совершившие преступление за пределами Республики Казахстан, подлежат уголовной ответственности по настоящему Кодексу, если совершенное ими деяние признано преступлением в государстве, на территории которого оно было совершено, и если эти лица не были осуждены в другом государстве. При осуждении указанных лиц наказание не может превышать верхнего предела санкции, предусмотренной законом того государства, на территории которого было совершено преступление. На тех же основаниях несут ответственность и лица без гражданства. Положения настоящего Кодекса применяются независимо от места совершения преступления в отношении граждан Республики Казахстан, лиц без гражданства, постоянно проживающих на территории Республики Казахстан, в случаях совершения террористического или экстремистского преступления либо преступления против мира и безопасности человечества, если иное не установлено международным договором Республики Казахстан. 2. Судимость и иные уголовно-правовые последствия совершения лицом преступления на территории другого государства не имеют уголовно-правового значения для решения вопроса об уголовной ответственности этого лица за преступление, совершенное на территории Республики Казахстан, если иное не предусмотрено международным договором Республики Казахстан или если совершенное на территории другого государства преступление не затрагивало интересов Республики Казахстан. 3. Военнослужащие воинских частей Республики Казахстан, дислоцирующихся за ее пределами, за преступления, совершенные на территории иностранного государства, несут уголовную ответственность по настоящему Кодексу, если иное не предусмотрено международным договором Республики Казахстан. 4. Иностранцы, совершившие преступление за пределами Республики Казахстан, подлежат уголовной ответственности по настоящему Кодексу в случаях, если преступление направлено против интересов Республики Казахстан, и в случаях, предусмотренных международным договором Республики Казахстан, если они не были осуждены в другом государстве и привлекаются к уголовной ответственности на территории Республики Казахстан. Сноска. Статья 7 с изменением, внесенным Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 8. Выдача лиц, совершивших преступление 1. Граждане Республики Казахстан, совершившие преступление на территории другого государства, не подлежат выдаче этому государству, если иное не установлено международными договорами. 2. Иностранцы и лица без гражданства, совершившие преступление за пределами Республики Казахстан и находящиеся на территории Республики Казахстан, могут быть выданы иностранному государству для привлечения к уголовной ответственности или отбывания наказания в соответствии с международным договором Республики Казахстан. Раздел 2 ПРЕСТУПЛЕНИЕ Статья 9. Понятие преступления 1. Преступлением признается совершенное виновно общественно опасное деяние (действие или бездействие), запрещенное настоящим Кодексом под угрозой наказания. Применение уголовного закона по аналогии не допускается. 2. Не является преступлением действие или бездействие, хотя формально и содержащее признаки какого-либо деяния, предусмотренного Особенной частью настоящего Кодекса, но в силу малозначительности не представляющее общественной опасности, то есть не причинившее вреда и не создавшее угрозы причинения вреда личности, обществу или государству. Статья 10. Категории преступлений 1. Деяния, предусмотренные настоящим Кодексом, в зависимости от характера и степени общественной опасности подразделяются на преступления небольшой тяжести, преступления средней тяжести, тяжкие преступления и особо тяжкие преступления. 2. Преступлениями небольшой тяжести признаются умышленные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное настоящим Кодексом, не превышает двух лет лишения свободы, а также неосторожные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное настоящим Кодексом, не превышает пяти лет лишения свободы. 3. Преступлениями средней тяжести признаются умышленные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное настоящим Кодексом, не превышает пяти лет лишения свободы, а также неосторожные деяния, за совершение которых предусмотрено наказание в виде лишения свободы на срок свыше пяти лет. 4. Тяжкими преступлениями признаются умышленные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное настоящим Кодексом, не превышает двенадцати лет лишения свободы. 5. Особо тяжкими преступлениями признаются умышленные деяния, за совершение которых настоящим Кодексом предусмотрено наказание в виде лишения свободы на срок свыше двенадцати лет или смертной казни. Статья 10-1. Административная преюдиция В случаях, предусмотренных Особенной частью настоящего Кодекса, уголовная ответственность за преступление, не представляющее большой общественной опасности, наступает, если деяние совершено в течение года после наложения административного взыскания за такое же административное правонарушение. Сноска. Кодекс дополнен статьей 10-1 в соответствии с Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 11. Неоднократность преступлений 1. Неоднократностью преступлений признается совершение двух или более деяний, предусмотренных одной и той же статьей или частью статьи Особенной части настоящего Кодекса. 2. Исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). 3. Преступление не признается совершенным неоднократно, если за ранее совершенное преступление лицо было осуждено, либо освобождено от уголовной ответственности по основаниям, установленным законом. 4. Не признается неоднократным продолжаемое преступление, то есть преступление, состоящее из ряда одинаковых преступных деяний, которые охватываются едиными умыслом и целью и образуют в целом одно преступление. 5. В случаях, когда неоднократность преступлений предусмотрена настоящим Кодексом в качестве обстоятельства, влекущего за собой более строгое наказание, совершенные лицом преступления квалифицируются по соответствующей части статьи Особенной части настоящего Кодекса, предусматривающей наказание за неоднократность преступлений. Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010). Статья 12. Совокупность преступлений 1. Совокупностью преступлений признается совершение двух или более деяний, предусмотренных различными статьями или частями статьи настоящего Кодекса, ни за одно из которых лицо не было осуждено или не было освобождено от уголовной ответственности по основаниям, установленным законом. При совокупности преступлений лицо несет уголовную ответственность за каждое совершенное преступление по соответствующей статье или части статьи настоящего Кодекса, если признаки совершенных деяний не охватываются нормой одной статьи или части статьи настоящего Кодекса, предусматривающей более строгое наказание. 2. Совокупностью преступлений признается и одно действие (бездействие), содержащее признаки преступлений, предусмотренных двумя или более статьями настоящего Кодекса. При такой совокупности преступлений лицо несет уголовную ответственность за каждое преступление по соответствующим статьям настоящего Кодекса, если признаки одного деяния не охватываются нормой статьи настоящего Кодекса, предусматривающей более строгое наказание за другое деяние. 3. Если одно и то же деяние подпадает под признаки общей и специальной норм соответствующих статей настоящего Кодекса, совокупность преступлений отсутствует и уголовная ответственность наступает по статье Особенной части настоящего Кодекса, содержащей специальную норму. Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными Законом РК от 05.05.2000 N 47 . Статья 13. Рецидив преступлений 1. Рецидивом преступлений признается совершение умышленного преступления лицом, имеющим судимость за ранее совершенное умышленное преступление. 2. Рецидив преступлений признается опасным: а) при совершении лицом умышленного преступления, за которое оно осуждается к лишению свободы, если ранее это лицо два раза было осуждено к лишению свободы за умышленное преступление; б) при совершении лицом тяжкого преступления, если ранее оно было осуждено за тяжкое преступление. 3. Рецидив преступлений признается особо опасным: а) при совершении лицом умышленного преступления, за которое оно осуждается к лишению свободы, если ранее это лицо не менее трех раз осуждалось к лишению свободы за тяжкие преступления или умышленные преступления средней тяжести; б) при совершении лицом тяжкого преступления, за которое оно осуждается к лишению свободы, если ранее это лицо дважды осуждалось к лишению свободы за совершение тяжкого преступления или было осуждено за особо тяжкое преступление; в) при совершении лицом особо тяжкого преступления, если ранее оно было осуждено за тяжкое или особо тяжкое преступление. 4. Судимости за преступления, совершенные лицом в возрасте до восемнадцати лет, а также судимости, снятые или погашенные в порядке, установленном настоящим Кодексом, не учитываются при признании рецидива. 5. Рецидив преступлений влечет более строгое наказание на основании и в пределах, предусмотренных настоящим Кодексом. Статья 14. Лица, подлежащие уголовной ответственности 1. Уголовной ответственности подлежит только вменяемое физическое лицо, достигшее возраста, установленного настоящим Кодексом. 2. Лица, совершившие преступления, равны перед законом, независимо от происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, принадлежности к общественным объединениям, места жительства или любых иных обстоятельств. Статья 15. Возраст, с которого наступает уголовная ответственность 1. Уголовной ответственности подлежит лицо, достигшее ко времени совершения преступления шестнадцатилетнего возраста. 2. Лица, достигшие ко времени совершения преступления четырнадцатилетнего возраста, подлежат уголовной ответственности за убийство (статья 96), умышленное причинение тяжкого вреда здоровью (статья 103), умышленное причинение средней тяжести вреда здоровью при отягчающих обстоятельствах (статья 104, часть вторая), изнасилование (статья 120), насильственные действия сексуального характера (статья 121), похищение человека (статья 125), кражу (статья 175, части вторая, третья), грабеж (статья 178, части вторая, третья), разбой (статья 179), вымогательство (статья 181, части вторая, третья), неправомерное завладение автомобилем или иным транспортным средством без цели хищения при отягчающих обстоятельствах (статья 185, части вторая, третья, четвертая), умышленное уничтожение или повреждение имущества при отягчающих обстоятельствах (статья 187, части вторая, третья), акт терроризма (статья 233), захват заложника (статья 234), заведомо ложное сообщение об акте терроризма (статья 242), хищение либо вымогательство оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ и взрывных устройств (статья 255), хулиганство при отягчающих обстоятельствах (статья 257, части вторая, третья), вандализм (статья 258), хищение либо вымогательство наркотических средств или психотропных веществ (статья 260), надругательство над телами умерших и местами их захоронения при отягчающих обстоятельствах (статья 275, часть вторая), умышленное приведение в негодность транспортных средств или путей сообщения (статья 299). 3. Если несовершеннолетний достиг возраста, предусмотренного частями первой или второй настоящей статьи, но вследствие отставания в психическом развитии, не связанном с психическим расстройством, во время совершения преступления небольшой или средней тяжести не мог в полной мере осознавать фактический характер и общественную опасность своих действий (бездействия) либо руководить ими, он не подлежит уголовной ответственности. Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 08.01.2013 № 63-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 16. Невменяемость 1. Не подлежит уголовной ответственности лицо, которое во время совершения общественно опасного деяния, предусмотренного настоящим Кодексом, находилось в состоянии невменяемости, то есть не могло осознавать фактический характер и общественную опасность своих действий (бездействия) или руководить ими вследствие хронического психического заболевания, временного психического расстройства, слабоумия или иного болезненного состояния психики. 2. К лицу, признанному невменяемым, судом могут быть применены принудительные меры медицинского характера, предусмотренные настоящим Кодексом. Статья 17. Уголовная ответственность лиц с психическим расстройством, не исключающим вменяемости 1. Вменяемое лицо, которое во время совершения преступления в силу психического расстройства не могло в полной мере осознавать фактический характер и общественную опасность своих действий (бездействия) либо руководить ими, подлежит уголовной ответственности. 2. Психическое расстройство, не исключающее вменяемости, учитывается судом при назначении наказания как смягчающее обстоятельство и может служить основанием для назначения принудительных мер медицинского характера, предусмотренных настоящим Кодексом. Статья 18. Уголовная ответственность лиц, совершивших преступление в состоянии опьянения Лицо, совершившее преступление в состоянии опьянения, вызванном употреблением алкоголя, наркотических средств или других одурманивающих веществ, не освобождается от уголовной ответственности. Статья 19. Вина 1. Лицо подлежит уголовной ответственности только за те общественно опасные деяния (действия или бездействие) и наступившие общественно опасные последствия, в отношении которых установлена его вина. 2. Объективное вменение, то есть уголовная ответственность за невиновное причинение вреда, не допускается. 3. Виновным в преступлении признается лишь лицо, совершившее деяние умышленно или по неосторожности. 4. Деяние, совершенное по неосторожности, признается преступлением только в том случае, когда это специально предусмотрено соответствующей статьей Особенной части Кодекса. Статья 20. Преступление, совершенное умышленно 1. Преступлением, совершенным умышленно, признается деяние, совершенное с прямым или косвенным умыслом. 2. Преступление признается совершенным с прямым умыслом, если лицо осознавало общественную опасность своих действий (бездействия), предвидело возможность или неизбежность общественно опасных последствий и желало их наступления. 3. Преступление признается совершенным с косвенным умыслом, если лицо осознавало общественную опасность своих действий (бездействия), предвидело возможность наступления общественно опасных последствий, не желало, но сознательно допускало наступление этих последствий либо относилось к ним безразлично. Статья 21. Преступление, совершенное по неосторожности 1. Преступлением, совершенным по неосторожности, признается деяние, совершенное по самонадеянности или небрежности. 2. Преступление признается совершенным по самонадеянности, если лицо предвидело возможность наступления общественно опасных последствий своих действий (бездействия), но без достаточных к тому оснований легкомысленно рассчитывало на предотвращение этих последствий. 3. Преступление признается совершенным по небрежности, если лицо не предвидело возможности наступления общественно опасных последствий своих действий (бездействия), хотя при должной внимательности и предусмотрительности должно было и могло предвидеть эти последствия. Статья 22. Ответственность за преступления, совершенные с двумя формами вины Если в результате совершения умышленного преступления причиняются тяжкие последствия, которые по закону влекут более строгое наказание и которые не охватывались умыслом лица, уголовная ответственность за такие последствия наступает только в случае, если лицо предвидело возможность их наступления, но без достаточных к тому оснований самонадеянно рассчитывало на их предотвращение, или в случае, если лицо не предвидело, но должно и могло предвидеть возможность наступления этих последствий. В целом такое преступление признается совершенным умышленно. Статья 23. Невиновное причинение вреда 1. Деяние признается совершенным невиновно, если действия (бездействие) и наступившие общественно опасные последствия не охватывались умыслом лица, его совершившего, а уголовная ответственность за совершение такого деяния и причинение общественно опасных последствий по неосторожности настоящим Кодексом не предусмотрена. 2. Деяние признается совершенным невиновно, если лицо, его совершившее, не осознавало и по обстоятельствам дела не могло осознавать общественной опасности своих действий (бездействия) либо не предвидело возможности наступления общественно опасных последствий и по обстоятельствам дела не должно было или не могло их предвидеть. Деяние признается также совершенным невиновно, если лицо, предвидевшее при его совершении наступление общественно опасных последствий, рассчитывало на их предотвращение с достаточными на то основаниями либо не могло предотвратить эти последствия в силу несоответствия своих психофизиологических качеств требованиям экстремальных условий или нервно-психическим перегрузкам. Статья 24. Приготовление к преступлению и покушение на преступление 1. Приготовлением к преступлению признаются совершенные с прямым умыслом приискание, изготовление или приспособление средств или орудий преступления, приискание соучастников преступления, сговор на совершение преступления либо иное умышленное создание условий для совершения преступления, если при этом преступление не было доведено до конца по независящим от воли лица обстоятельствам. 2. Уголовная ответственность наступает за приготовление только к тяжкому или особо тяжкому преступлению. 3. Покушением на преступление признаются действия (бездействие), совершенные с прямым умыслом, непосредственно направленные на совершение преступления, если при этом преступление не было доведено до конца по независящим от лица обстоятельствам. 4. Уголовная ответственность наступает за покушение только на преступление средней тяжести, тяжкое или особо тяжкое преступление. 5. Уголовная ответственность за приготовление к преступлению и покушение на преступление наступает по той же статье настоящего Кодекса, что и за оконченное преступление, со ссылкой на соответствующую часть данной статьи. Статья 25. Оконченное преступление Преступление признается оконченным, если в совершенном лицом деянии содержатся все признаки состава преступления, предусмотренного настоящим Кодексом. Статья 26. Добровольный отказ от преступления 1. Добровольным отказом от преступления признается прекращение лицом приготовительных действий либо прекращение действия (бездействия), непосредственно направленного на совершение преступления, если лицо сознавало возможность доведения преступления до конца. Лицо не подлежит уголовной ответственности за преступление, если оно добровольно и окончательно отказалось от доведения этого преступления до конца. 2. Лицо, добровольно отказавшееся от доведения преступления до конца, подлежит уголовной ответственности лишь в том случае, если фактически совершенное им деяние содержит состав иного преступления. 3. Организатор преступления и подстрекатель к преступлению не подлежат уголовной ответственности, если эти лица сообщением государственным органам или иными предпринятыми мерами предотвратили доведение преступления исполнителем до конца. Пособник преступления не подлежит уголовной ответственности, если до окончания исполнителем преступления откажет ему в заранее обещанном содействии или устранит результаты уже оказанной помощи. 4. Если действия организатора или подстрекателя, указанные в части третьей настоящей статьи, не привели к предотвращению преступления исполнителем, то предпринятые ими меры могут быть признаны судом смягчающими обстоятельствами при назначении наказания. Статья 27. Понятие соучастия в преступлении Соучастием в преступлении признается умышленное совместное участие двух или более лиц в совершении умышленного преступления. Статья 28. Виды соучастников преступления 1. Соучастниками преступления наряду с исполнителем признаются организатор, подстрекатель и пособник. 2. Исполнителем признается лицо, непосредственно совершившее преступление либо непосредственно участвовавшее в его совершении совместно с другими лицами (соисполнителями), а также лицо, совершившее преступление посредством использования других лиц, не подлежащих уголовной ответственности в силу возраста, невменяемости или других обстоятельств, предусмотренных настоящим Кодексом, а равно посредством использования лиц, совершивших деяние по неосторожности. 3. Организатором признается лицо, организовавшее совершение преступления или руководившее его исполнением, а равно лицо, создавшее организованную группу, преступное сообщество (преступную организацию), транснациональную организованную группу, транснациональное преступное сообщество (транснациональную преступную организацию) или устойчивую вооруженную группу (банду) либо руководившее ими. 4. Подстрекателем признается лицо, склонившее другое лицо к совершению преступления путем уговора, подкупа, угрозы или другим способом. 5. Пособником признается лицо, содействовавшее совершению преступления советами, указаниями, предоставлением информации, орудий или средств совершения преступления либо устранением препятствий к совершению преступления, а также лицо, заранее обещавшее скрыть преступника, орудия или иные средства совершения преступления, следы преступления либо предметы, добытые преступным путем, а равно лицо, заранее обещавшее приобрести или сбыть такие предметы. Сноска. Статья 28 с изменением, внесенным Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 29. Ответственность соучастников преступления 1. Уголовная ответственность соучастников определяется характером и степенью участия каждого из них в совершении преступления. 2. Соисполнители отвечают по одной и той же статье настоящего Кодекса за совместно совершенное ими преступление без ссылки на статью 28 настоящего Кодекса. 3. Ответственность организатора, подстрекателя и пособника наступает по статье, предусматривающей наказание за совершенное преступление, со ссылкой на статью 28 настоящего Кодекса, за исключением случаев, когда они одновременно являлись соисполнителями преступления. 4. В случае недоведения исполнителем преступления до конца по независящим от него обстоятельствам остальные соучастники преступления несут ответственность за соучастие в приготовлении к совершению преступления или в покушении на преступление. За приготовление к преступлению несет уголовную ответственность также лицо, которому по независящим от него обстоятельствам не удалось склонить других лиц к совершению преступления. 5. Лицо, не являющееся субъектом преступления, специально указанным в соответствующей статье Особенной части настоящего Кодекса, участвовавшее в совершении преступления, предусмотренного этой статьей, несет уголовную ответственность за данное преступление в качестве его организатора, подстрекателя либо пособника. Статья 30. Эксцесс соучастника преступления Эксцессом соучастника признается совершение лицом преступления, не охватывающегося умыслом других соучастников. За эксцесс другие соучастники уголовной ответственности не подлежат. Статья 31. Формы соучастия в преступлении 1. Преступление признается совершенным группой лиц, если в его совершении совместно участвовали два или более исполнителей без предварительного сговора. 2. Преступление признается совершенным группой лиц по предварительному сговору, если в нем участвовали лица, заранее договорившиеся о совместном совершении преступления. 3. Преступление признается совершенным организованной группой, если оно совершено устойчивой группой лиц, заранее объединившихся для совершения одного или нескольких преступлений. 4. Преступление признается совершенным преступным сообществом (преступной организацией), если оно совершено объединением организованных групп, созданным в целях совершения одного или нескольких преступлений. 4-1. Преступление признается совершенным транснациональной организованной группой, если оно совершено устойчивой группой лиц, заранее объединившихся для совершения одного или нескольких преступлений на территории двух и более государств, либо в одном государстве, но его подготовка, планирование, руководство или последствия имеют место в другом государстве или в одном государстве, но с участием граждан других государств. 4-2. Преступление признается совершенным транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией), если оно совершено объединением организованных групп, созданным в целях совершения одного или нескольких преступлений на территории двух и более государств, либо в одном государстве, но его подготовка, планирование, руководство или последствия имеют место в другом государстве или в одном государстве, но с участием граждан других государств. 5. Лицо, создавшее организованную группу, преступное сообщество (преступную организацию), транснациональную организованную группу, транснациональное преступное сообщество (транснациональную преступную организацию) или устойчивую вооруженную группу (банду) либо руководившее ими, подлежит уголовной ответственности за их организацию и руководство ими в случаях, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса, а также за все совершенные организованной группой, преступным сообществом (преступной организацией), транснациональной организованной группой, транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией) или устойчивой вооруженной группой (бандой) преступления, если они охватывались его умыслом. Другие участники организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды) несут уголовную ответственность за участие в них в случаях, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса, а также за преступления, в подготовке или совершении которых они участвовали. 6. Создание организованной группы в случаях, не предусмотренных статьями Особенной части настоящего Кодекса, влечет уголовную ответственность за приготовление к тем преступлениям, для совершения которых она создана. Сноска. Статья 31 с изменениями, внесенными Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 32. Необходимая оборона 1. Не является преступлением причинение вреда посягающему лицу в состоянии необходимой обороны, то есть при защите личности, жилища, собственности, земельного участка и других прав обороняющегося или иных лиц, охраняемых законом интересов общества или государства от общественно опасного посягательства путем причинения посягающему вреда, если при этом не было допущено превышения пределов необходимой обороны. 2. Право на необходимую оборону имеют в равной мере все лица, независимо от их профессиональной или иной специальной подготовки и служебного положения. Это право принадлежит лицу, независимо от возможности избежать общественно опасного посягательства либо обратиться за помощью к другим лицам или государственным органам. 3. Превышением пределов необходимой обороны признается явное несоответствие защиты характеру и степени общественной опасности посягательства, в результате чего посягающему причиняется явно чрезмерный, не вызываемый обстановкой вред. Такое превышение влечет за собой уголовную ответственность лишь в случаях умышленного причинения вреда. Не является превышением пределов необходимой обороны причинение вреда лицу, посягающему на жизнь человека, либо при отражении иного посягательства сопряженного: с применением или попыткой применения оружия либо иных предметов или средств, использование которых представляет угрозу жизни или здоровью обороняющегося или других лиц; с насилием, опасным для жизни или здоровья обороняющегося или других лиц, либо с непосредственной угрозой такого насилия; с противоправным насильственным вторжением в жилище или иное помещение. Сноска. Статья 32 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 33. Причинение вреда при задержании лица, совершившего посягательство 1. Не является преступлением причинение вреда лицу, совершившему преступление, при его задержании для доставления государственным органам и пресечения возможности совершения им новых посягательств, если иными средствами задержать такое лицо не представлялось возможным и при этом не было допущено превышения необходимых для этого мер. 2. Превышением мер, необходимых для задержания лица, совершившего посягательство, признается их явное несоответствие характеру и степени общественной опасности совершенного задерживаемым лицом преступления и обстоятельствам задержания, когда лицу без необходимости причиняется явно чрезмерный, не вызываемый обстановкой вред. Такое превышение влечет за собой уголовную ответственность лишь в случаях умышленного причинения вреда. 3. Правом на задержание лица, совершившего посягательство, наряду со специально уполномоченными на то лицами обладают также потерпевшие и другие граждане. Статья 34. Крайняя необходимость 1. Не является преступлением причинение вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам в состоянии крайней необходимости, то есть для устранения опасности, непосредственно угрожающей жизни, здоровью, правам и законным интересам данного лица или иных лиц, интересам общества или государства, если эта опасность не могла быть устранена иными средствами и при этом не допущено превышения пределов крайней необходимости. 2. Превышением пределов крайней необходимости признается причинение вреда, явно не соответствующего характеру и степени угрожавшей опасности и обстановке, в которой опасность устранялась, когда правоохраняемым интересам был причинен вред, равный или более значительный, чем предотвращенный. Такое превышение влечет за собой ответственность лишь в случаях умышленного причинения вреда. Статья 34-1. Осуществление оперативно-розыскных мероприятий 1. Не является преступлением причинившее вред охраняемым настоящим Кодексом интересам деяние, совершенное при выполнении в соответствии с законом оперативно-розыскных мероприятий сотрудником уполномоченного государственного органа либо по поручению такого органа иным лицом, сотрудничающим с этим органом, если это деяние совершено с целью предотвращения, выявления, раскрытия или расследования преступлений, совершенных группой лиц, группой лиц по предварительному сговору, организованной группой, преступным сообществом (преступной организацией), транснациональной организованной группой, транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией) или устойчивой вооруженной группой (бандой), а также если причиненный вред правоохраняемым интересам менее значителен, чем вред, причиняемый указанными преступлениями, и если их предотвращение, раскрытие или расследование, а равно изобличение виновных в совершении преступлений лиц не могли быть осуществлены иным способом. 2. Положения части первой настоящей статьи не распространяются на лиц, совершивших деяния, сопряженные с угрозой жизни или здоровью человека, экологической катастрофы, общественного бедствия или иных тяжких последствий. Сноска. Дополнен статьей 34-1 в соответствии с Законом РК от 16.03.2001 N 163; с изменением, внесенным Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 35. Обоснованный риск 1. Не является преступлением причинение вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам при обоснованном риске для достижения общественно полезной цели. 2. Риск признается обоснованным, если указанная цель не могла быть достигнута не связанными с риском действиями (бездействием) и лицо, допустившее риск, предприняло достаточные меры для предотвращения вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам. 3. Риск не признается обоснованным, если он заведомо был сопряжен с угрозой жизни или здоровью людей, экологической катастрофы, общественного бедствия или иных тяжких последствий. Статья 36. Физическое или психическое принуждение 1. Не является преступлением причинение вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам в результате физического принуждения, если вследствие такого принуждения лицо не могло руководить своими действиями (бездействием). 2. Вопрос об уголовной ответственности за причинение вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам в результате психического принуждения, а также в результате физического принуждения, вследствие которого лицо сохранило возможность руководить своими действиями, решается с учетом положений статьи 34 настоящего Кодекса. Статья 37. Исполнение приказа или распоряжения 1. Не является преступлением причинение вреда охраняемым настоящим Кодексом интересам лицом, действовавшим во исполнение обязательного для него приказа или распоряжения. Уголовную ответственность за причинение такого вреда несет лицо, отдавшее незаконный приказ или распоряжение. 2. Лицо, совершившее умышленное преступление во исполнение заведомо незаконного приказа или распоряжения, несет уголовную ответственность на общих основаниях. Неисполнение заведомо незаконного приказа или распоряжения исключает уголовную ответственность. Раздел 3 НАКАЗАНИЕ Статья 38. Понятие и цели наказания 1. Наказание есть мера государственного принуждения, назначаемая по приговору суда. Наказание применяется к лицу, признанному виновным в совершении преступления, и заключается в предусмотренном настоящим Кодексом лишении или ограничении прав и свобод этого лица. 2. Наказание применяется в целях восстановления социальной справедливости, а также исправления осужденного и предупреждения совершения новых преступлений как осужденным, так и другими лицами. Наказание не имеет своей целью причинение физических страданий или унижение человеческого достоинства. Статья 39. Виды наказаний 1. К лицам, признанным виновными в совершении преступления, могут применяться следующие основные наказания: а) штраф; б) лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью; в) привлечение к общественным работам; г) исправительные работы; д) ограничение по воинской службе; е) ограничение свободы; ж) содержание на гауптвахте; з) исключен Законом РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); и) лишение свободы; к) смертная казнь. 2. Кроме основных наказаний к осужденным могут применяться следующие дополнительные наказания: а) лишение специального, воинского или почетного звания, классного чина, дипломатического ранга, квалификационного класса и государственных наград; б) конфискация имущества. 3. Штраф и лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью, и привлечение к общественным работам могут применяться в качестве как основных, так и дополнительных видов наказаний. Сноска. Статья 39 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 40. Штраф 1. Штраф есть денежное взыскание, назначаемое в пределах, предусмотренных настоящим Кодексом, в размере, соответствующем определенному количеству месячных расчетных показателей, установленных законодательством и действующих на момент назначения наказания. 2. Штраф назначается в пределах от двадцати пяти до двадцати тысяч месячных расчетных показателей, установленных законодательством Республики Казахстан. Размер штрафа определяется судом с учетом тяжести совершенного преступления и имущественного положения осужденного. 3. Штраф в качестве дополнительного вида наказания может назначаться только в случаях, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса. 4. В случае уклонения от уплаты штрафа, назначенного в качестве основного вида наказания, он заменяется привлечением к общественным работам, исправительным работам из расчета соответственно одного месяца исправительных работ или восьмидесяти часов привлечения к общественным работам за сумму штрафа, соответствующего трехкратному размеру месячного расчетного показателя, с соблюдением правил, предусмотренных статьями 42, 43 настоящего Кодекса. Сноска. Статья 40 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.01.2014 № 164-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 41. Лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью 1. Лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью состоит в запрещении занимать определенные должности на государственной службе, в органах местного самоуправления либо заниматься определенной профессиональной или иной деятельностью. 2. Лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью устанавливается на срок от одного года до пяти лет в качестве основного вида наказания и на срок от шести месяцев до трех лет в качестве дополнительного вида наказания. За совершение преступлений против половой неприкосновенности несовершеннолетних, совершенных педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по их воспитанию, предусмотренных пунктом д) части третьей и частью четвертой статьи 120, пунктом г) части третьей и частью четвертой статьи 121, частями второй и третьей статьи 122, частями второй и третьей статьи 124 настоящего Кодекса, лишение права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью в качестве дополнительного вида наказания устанавливается на срок от десяти до двадцати лет. За совершение коррупционных преступлений лишение права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью устанавливается на срок от трех до десяти лет в качестве основного вида наказания и на срок от одного года до семи лет в качестве дополнительного вида наказания. 3. Лишение права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью в качестве дополнительного наказания может быть назначено и в случае, когда оно не предусмотрено соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса в качестве наказания за соответствующее преступление, если с учетом характера и степени общественной опасности совершенного преступления и личности виновного суд признает невозможным сохранение за ним права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью. 4. При назначении этого наказания в качестве дополнительного к лишению свободы оно распространяется на все время отбывания указанных основных видов наказания, но при этом его срок исчисляется с момента их отбытия. В случае назначения лишения права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью в качестве дополнительного вида наказания к другим основным видам наказания, а также при условном осуждении его срок исчисляется с момента вступления приговора в законную силу. Примечания. 1. (исключен - от 21 июля 2007 года N 308) 2. Преступлениями, содержащими признаки экстремизма, признаются преступления, предусмотренные статьями 164, 168-171, 233-1, 233-3, 233-4, 236, частями второй и третьей статьи 337, статьей 337-1 настоящего Кодекса. Сноска. Статья 41 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 21.07.2007 N 308; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 42. Привлечение к общественным работам 1. Общественные работы состоят в выполнении осужденным в свободное от основной работы или учебы время бесплатных общественно полезных работ, вид которых определяется актами местных исполнительных органов или органов местного самоуправления. 2. Общественные работы устанавливаются на срок от шестидесяти до двухсот сорока часов и отбываются не свыше четырех часов в день, если осужденный не имеет постоянного места работы или не занят на учебе - до восьми часов в день, но не более 40 часов в неделю. В случае злостного уклонения от общественных работ они заменяются ограничением свободы или лишением свободы в пределах сроков, предусмотренных соответственно статьями 45, 48 настоящего Кодекса. При этом время, в течение которого осужденный отбывал общественные работы, учитывается из расчета один день ограничения свободы или лишения свободы за четыре часа общественных работ. 3. Привлечение к общественным работам не может быть назначено военнослужащим, женщинам в возрасте свыше пятидесяти восьми лет и мужчинам свыше шестидесяти трех лет, беременным женщинам, женщинам, имеющим детей в возрасте до трех лет, инвалидам первой или второй группы. Сноска. Статья 42 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 21.12.2002 N 363; от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 43. Исправительные работы 1. Исправительные работы устанавливаются на срок от двух месяцев до двух лет и отбываются по месту работы осужденного. 2. Из заработка осужденного к исправительным работам производятся удержания в доход государства в размере, установленном приговором суда, в пределах от пяти до двадцати процентов. 3. Исправительные работы не могут быть назначены лицам, признанным нетрудоспособными, не имеющим постоянной работы или обучающимся в учебных заведениях с отрывом от производства. Таким лицам суд может назначить вместо исправительных работ штраф из расчета суммы штрафа, равной одному месячному расчетному показателю, установленному законодательством, за один месяц исправительных работ, если санкцией соответствующей статьи Особенной части настоящего Кодекса наказание в виде штрафа не предусмотрено. Суд может также заменить исправительные работы штрафом, если указанные обстоятельства возникли в период отбывания наказания. 4. В случае злостного уклонения от отбывания наказания лицом, осужденным к исправительным работам, суд может заменить неотбытый срок исправительных работ наказанием в виде ограничения свободы или лишения свободы на тот же срок. Сноска. Статья 43 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 44. Ограничение по воинской службе 1. Ограничение по воинской службе назначается осужденным военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту, а также офицерам, проходящим воинскую службу по призыву, на срок от трех месяцев до двух лет в случаях, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса за совершение преступлений против воинской службы, а также осужденным военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту, вместо исправительных работ, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса. 2. Из денежного содержания осужденного к ограничению по воинской службе производятся удержания в доход государства в размере, установленном приговором суда, но не свыше двадцати процентов. Во время отбывания этого наказания осужденный не может быть повышен в должности, воинском звании, а срок наказания не засчитывается в срок выслуги лет для присвоения очередного воинского звания. Статья 45. Ограничение свободы 1. Ограничение свободы состоит в наложении на осужденного судом определенных обязанностей, ограничивающих его свободу, и отбывается по месту его жительства под надзором специализированного органа без изоляции от общества сроком от одного года до семи лет. В случае замены иного наказания (привлечения к общественным работам или исправительным работам) ограничением свободы оно может быть назначено на срок менее одного года. Суд, назначая наказание в виде ограничения свободы, возлагает на осужденного исполнение обязанностей: не менять постоянного места жительства, работы и учебы без уведомления специализированного органа, не посещать определенные места, в свободное от учебы и работы время не покидать места жительства, не выезжать в другие местности без разрешения специализированного органа. Суд может возложить на осужденного к ограничению свободы исполнение и других обязанностей, способствующих его исправлению: пройти курс лечения от алкоголизма, наркомании, токсикомании, заболеваний, передающихся половым путем, осуществлять материальную поддержку семьи. 2. В случае злостного уклонения от отбывания наказания лицом, осужденным к ограничению свободы, суд может заменить неотбытый срок ограничения свободы наказанием в виде лишения свободы на тот же срок. При этом время отбытия ограничения свободы засчитывается в срок лишения свободы из расчета один день лишения свободы за один день ограничения свободы. 3. Ограничение свободы не применяется к лицам, имеющим судимость за совершение тяжкого или особо тяжкого преступления, к военнослужащим, а также к лицам, не имеющим постоянного места жительства. 4. В период отбывания наказания в виде ограничения свободы суд по представлению органа, осуществляющего надзор за поведением осужденного, может отменить полностью или частично ранее установленные осужденному обязанности. Сноска. Статья 45 в редакции Закона РК от 21.12.2002 N 363; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 46. Содержание на гауптвахте 1. Содержание на гауптвахте состоит в содержании осужденного военнослужащего в условиях строгой изоляции от общества на весь срок назначенного наказания. 2. Содержание на гауптвахте устанавливается на срок от одного до трех месяцев. Сноска. Статья 46 в редакции Закона РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 47. Содержание в дисциплинарной воинской части Сноска. Исключена Законом РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 48. Лишение свободы 1. Лишение свободы состоит в изоляции осужденного от общества путем направления его в колонию-поселение или помещения в исправительную колонию общего, строгого, особого режима или в тюрьму. 2. Лица, осужденные к лишению свободы, которым на момент вынесения приговора не исполнилось восемнадцати лет, помещаются в воспитательные колонии общего или усиленного режима. 3. Лишение свободы за совершение преступлений, предусмотренных настоящим Кодексом, устанавливается на срок от шести месяцев до пятнадцати лет, а за особо тяжкие преступления - до двадцати лет либо пожизненно. За неосторожные преступления срок лишения свободы не может превышать десяти лет. В случае замены привлечения к общественным работам, исправительных работ или ограничения свободы лишением свободы оно может быть назначено на срок менее шести месяцев. В случае частичного или полного сложения сроков лишения свободы при назначении наказаний по совокупности преступлений и в случаях, предусмотренных частью третьей статьи 49, частью пятой статьи 69 и частью четвертой статьи 75 настоящего Кодекса, максимальный срок лишения свободы не может быть более двадцати пяти лет, а по совокупности приговоров - более тридцати лет. 4. Пожизненное лишение свободы может устанавливаться за совершение особо тяжких преступлений, а также как альтернатива смертной казни. Пожизненное лишение свободы не назначается женщинам, а также лицам, совершившим преступления в возрасте до восемнадцати лет, и мужчинам, достигшим к моменту вынесения приговора шестидесятипятилетнего возраста. 5. Отбывание лишения свободы назначается: а) лицам, осужденным за преступления, совершенные по неосторожности к лишению свободы, а также впервые осужденным за совершение умышленного преступления, за которое назначено наказание к лишению свободы на срок до одного года – в колониях-поселениях; б) лицам, впервые осужденным к лишению свободы на срок свыше одного года за совершение умышленных преступлений небольшой или средней тяжести и тяжких преступлений, и лицам, которым привлечение к общественным работам, исправительные работы или ограничение свободы заменены лишением свободы на срок до шести месяцев - в исправительных колониях общего режима; в) лицам, впервые осужденным к лишению свободы за совершение особо тяжких преступлений, а также при рецидиве преступлений, если осужденный ранее отбывал лишение свободы, и женщинам при особо опасном рецидиве преступлений - в исправительных колониях строгого режима; г) при особо опасном рецидиве преступлений, а также лицам, осужденным к пожизненному лишению свободы, - в исправительных колониях особого режима. 6. Лицам, осужденным к лишению свободы на срок свыше пяти лет за совершение особо тяжких преступлений, а также при особо опасном рецидиве преступлений, может быть назначено отбывание части срока наказания, но не более пяти лет, в тюрьме. 7. Изменение вида исправительного учреждения, назначенного приговором, производится судом в соответствии с уголовно-исполнительным законодательством Республики Казахстан. Сноска. Статья 48 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 09.12.2004 N 10; от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 49. Смертная казнь 1. Смертная казнь - расстрел как исключительная мера наказания устанавливается за террористические преступления, сопряженные с гибелью людей, а также за особо тяжкие преступления, совершенные в военное время, с предоставлением приговоренному права ходатайствовать о помиловании. 2. Смертная казнь не назначается женщинам, а также лицам, совершившим преступление в возрасте до восемнадцати лет, и мужчинам, достигшим к моменту вынесения судом приговора шестидесятипятилетнего возраста. 3. При введении Президентом Республики Казахстан моратория на исполнение смертной казни исполнение приговора о смертной казни приостанавливается на время действия моратория. 4. Приговор о смертной казни приводится в исполнение не ранее, чем по истечении одного года с момента его вступления в силу, а также не ранее чем по истечении одного года после отменыморатория на исполнение смертной казни. 5. Смертная казнь в порядке помилования может быть заменена пожизненным лишением свободы или лишением свободы на срок двадцать пять лет с отбыванием наказания в исправительной колонии особого режима. Лица, приговоренные к смертной казни, в случае отмены моратория на исполнение смертной казни имеют право ходатайствовать о помиловании независимо от того, ходатайствовали ли они об этом до введения моратория или нет. Сноска. Статья 49 с изменениями, внесенными законами РК от 10.03.2004 N 529; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 50. Лишение специального, воинского или почетного звания, классного чина, дипломатического ранга, квалификационного класса и государственных наград 1. При осуждении за совершение умышленного преступления с учетом личности виновного суд может лишить его почетного, воинского, специального или иного звания, классного чина, дипломатического ранга, квалификационного класса. 2. При осуждении за совершение умышленного преступления лица, имеющего государственные награды Республики Казахстан, а равно почетное, воинское, специальное или иное звание, классный чин, дипломатический ранг или квалификационный класс, присвоенные Президентом Республики Казахстан, суд при вынесении приговора решает вопрос о целесообразности внесения представления Президенту Республики Казахстан о лишении осужденного этих наград, званий, классного чина, дипломатического ранга или квалификационного класса. Сноска. Статья 50 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Примечание РЦПИ!
Статья 51 утрачивает силу Уголовным Кодексом РК от 03.07.2014 № 226-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Примечание РЦПИ!
Данная редакция статьи 51 действует до 01.01.2016 Законом РК от 03.07.2014 № 226-V.
Статья 51. Конфискация имущества

1. Конфискация имущества есть принудительное безвозмездное изъятие в собственность государства всего или части имущества, являющегося собственностью осужденного, а также имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления.
За совершение коррупционных преступлений и преступлений, совершенных в составе организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) либо устойчивой вооруженной группы (банды), конфискации подлежит, кроме собственности осужденного, имущество, добытое преступным путем либо приобретенное на средства, добытые преступным путем, переданное осужденным в собственность других лиц.
За совершение преступлений, предусмотренных статьей 193 настоящего Кодекса, конфискации, кроме собственности осужденного, подлежит также имущество, добытое преступным путем либо приобретенное на средства, добытые преступным путем, переданное осужденным в собственность других лиц.
За совершение террористических преступлений конфискации, кроме собственности осужденного, подлежит также имущество, добытое преступным путем, использованное либо предназначавшееся для использования в финансировании террористической деятельности.
2. Конфискация имущества устанавливается за преступления, совершенные из корыстных побуждений, и может быть назначена только в случаях, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса.
3. Не подлежит конфискации имущество, необходимое осужденному или лицам, находящимся на его иждивении, согласно перечню, предусмотренному уголовно-исполнительным законодательством.
Примечание. Не подлежат конфискации деньги и иное имущество, легализованные в соответствии с Законом Республики Казахстан «Об амнистии граждан Республики Казахстан, оралманов и лиц, имеющих вид на жительство в Республике Казахстан, в связи с легализацией ими имущества», в случае, если они получены в результате совершения уголовного правонарушения, по которому этим же Законом предусмотрено освобождение от уголовной ответственности.
При этом положения примечания к настоящей статье не применяются к вступившим по состоянию на 1 сентября 2014 года в законную силу судебным актам, а также не распространяются на легализованные имущество и деньги, которые не подлежали легализации.

Раздел 4 НАЗНАЧЕНИЕ НАКАЗАНИЯ Статья 52. Общие начала назначения наказания 1. Лицу, признанному виновным в совершении преступления, назначается справедливое наказание в пределах, установленных соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса, и с учетом положений Общей части настоящего Кодекса. 2. Лицу, совершившему преступление, должно быть назначено наказание, необходимое и достаточное для его исправления и предупреждения новых преступлений. Более строгий вид наказания из числа предусмотренных за совершенное преступление назначается лишь в случае, если менее строгий его вид не сможет обеспечить достижение целей наказания. Более строгое наказание, чем предусмотрено соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса за совершенное преступление, может быть назначено по совокупности преступлений или по совокупности приговоров в соответствии со статьями 58 и 60 настоящего Кодекса. Основания для назначения менее строгого наказания, чем предусмотрено соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса за совершенное преступление, определяются статьей 55 настоящего Кодекса. 3. При назначении наказания учитываются характер и степень общественной опасности преступления, личность виновного, в том числе его поведение до и после совершения преступления, обстоятельства, смягчающие и отягчающие ответственность и наказание, а также влияние назначенного наказания на исправление осужденного и на условия жизни его семьи или лиц, находящихся на его иждивении. Статья 53. Обстоятельства, смягчающие уголовную ответственность и наказание 1. Смягчающими уголовную ответственность и наказание обстоятельствами признаются: а) совершение впервые преступления небольшой тяжести вследствие случайного стечения обстоятельств; б) несовершеннолетие виновного; в) беременность; г) наличие малолетних детей у виновного; д) оказание медицинской и иной помощи потерпевшему непосредственно после совершения преступления, добровольное возмещение имущественного ущерба и морального вреда, причиненных в результате преступления, иные действия, направленные на заглаживание вреда, причиненного преступлением; е) совершение преступления вследствие стечения тяжелых личных, семейных или иных обстоятельств либо по мотиву сострадания; ж) совершение преступления в результате физического или психического принуждения либо в силу материальной, служебной или иной зависимости; з) совершение преступления при нарушении условий правомерности необходимой обороны, крайней необходимости, задержания лица, совершившего преступление, обоснованного риска, исполнения приказа или распоряжения при осуществлении оперативно-розыскных мероприятий; и) противоправность или аморальность поведения потерпевшего, явившегося поводом для преступления; к) чистосердечное раскаяние, явка с повинной, активное способствование раскрытию преступления, изобличению других соучастников преступления и розыску имущества, добытого в результате преступления. 2. При назначении наказания могут учитываться в качестве смягчающих и обстоятельства, не предусмотренные частью первой настоящей статьи. 3. Если смягчающее обстоятельство предусмотрено соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса в качестве признака преступления, оно само по себе не может повторно учитываться при назначении наказания. 4. При наличии смягчающих обстоятельств, предусмотренных пунктами д) и к) части первой настоящей статьи, и отсутствии отягчающих обстоятельств срок или размер наказания при совершении преступления небольшой и средней тяжести не может превышать половины, при совершении тяжкого преступления - двух третей, при совершении особо тяжкого преступления - трех четвертей максимального срока или размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса. 5. Если санкция статьи Особенной части настоящего Кодекса, по которому лицо признано виновным, предусматривает различные (альтернативные) виды наказаний, при наличии смягчающего обстоятельства, предусмотренного пунктом д) части первой настоящей статьи, лишение свободы за преступления небольшой и средней тяжести не назначается. 5-1. Если санкция статьи, предусмотренная главой 7 настоящего Кодекса, по которой лицо признано виновным, предусматривает различные (альтернативные) виды наказаний, лишение свободы не назначается при добровольном возмещении в полном объеме имущественного ущерба, причиненного преступлением гражданину, организации или государству. Положения настоящей части не распространяются на лиц, совершивших преступления, предусмотренные пунктом в) части второй статьи 192, пунктом а) части третьей статьи 193, статьей 226, частями первой и второй статьи 226-1 настоящего Кодекса. 6. По делам, по которым применен упрощенный порядок досудебного производства, срок или размер наказания за совершенное преступление не может превышать половины максимального срока или размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса. Сноска. Статья 53 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 17.07.2009 N 187-IV; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 54. Обстоятельства, отягчающие уголовную ответственность и наказание 1. Обстоятельствами, отягчающими уголовную ответственность и наказание, признаются: а) неоднократность преступлений, рецидив преступлений; б) причинение преступлением тяжких последствий; в) совершение преступления в составе группы лиц, группы лиц по предварительному сговору, организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды), террористической группой; г) особо активная роль в совершении преступления; д) привлечение к совершению преступления лиц, которые заведомо для виновного страдают тяжелым психическим расстройством, либо лиц, не достигших возраста, с которого наступает уголовная ответственность; е) совершение преступления по мотиву национальной, расовой и религиозной ненависти или вражды, из мести за правомерные действия других лиц, а также с целью скрыть другое преступление или облегчить его совершение; ж) совершение преступления в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности, а также в отношении малолетнего, другого беззащитного или беспомощного лица либо лица, находящегося в зависимости от виновного; з) совершение преступления в отношении лица или его близких в связи с выполнением данным лицом своего служебного, профессионального или общественного долга; и) совершение преступления с особой жестокостью, садизмом, издевательством, а также мучениями для потерпевшего; к) совершение преступления с использованием оружия, боевых припасов, взрывчатых веществ, взрывных или имитирующих их устройств, специально изготовленных технических средств, легковоспламеняющихся и горючих жидкостей, ядовитых и радиоактивных веществ, лекарственных и иных химико-фармакологических препаратов, а также с применением физического или психического принуждения либо общеопасным способом; л) совершение преступления с использованием условий чрезвычайного положения, стихийного или иного общественного бедствия, а также при массовых беспорядках; м) совершение преступления в состоянии алкогольного, наркотического или токсикоманического опьянения. Суд вправе, в зависимости от характера преступления, не признать это обстоятельство отягчающим; н) совершение преступления лицом, нарушившим тем самым принятую им присягу или профессиональную клятву; о) совершение преступления с использованием доверия, оказанного виновному в силу его служебного положения или договора; п) совершение преступления с использованием форменной одежды или документов представителя власти; р) совершение преступления сотрудником правоохранительного органа, судьей с использованием своего служебного положения. 2. Если обстоятельство, указанное в части первой настоящей статьи, предусмотрено соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса в качестве признака преступления, оно не может повторно учитываться как обстоятельство, отягчающее ответственность и наказание. 3. При назначении наказания суд не может признать отягчающими обстоятельства, не указанные в части первой настоящей статьи. Сноска. Статья 54 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 55. Назначение более мягкого наказания, чем предусмотрено за данное преступление 1. При наличии исключительных обстоятельств, связанных с целями и мотивами деяния, ролью виновного, его поведением во время или после совершения преступления, и других обстоятельств, существенно уменьшающих степень общественной опасности деяния, а равно при активном содействии участника группового преступления раскрытию совершенных группой преступлений наказание может быть назначено ниже низшего предела, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса, либо суд может назначить более мягкий вид наказания, чем предусмотрено этой статьей, либо не применить дополнительный вид наказания, предусмотренный в качестве обязательного. 2. Исключительными могут быть признаны как отдельные смягчающие обстоятельства, так и совокупность таких обстоятельств. Статья 56. Назначение наказания за неоконченное преступление 1. При назначении наказания за неоконченное преступление учитываются обстоятельства, в силу которых преступление не было доведено до конца. 2. Срок или размер наказания за приготовление к преступлению не может превышать половины максимального срока или размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса за оконченное преступление. 3. Срок или размер наказания за покушение на преступление не может превышать трех четвертей максимального срока или размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части настоящего Кодекса за оконченное преступление. 4. Смертная казнь и пожизненное лишение свободы за приготовление к преступлению и покушение на преступление не назначаются. Статья 57. Назначение наказания за преступление, совершенное в соучастии 1. При назначении наказания за преступление, совершенное в соучастии, учитываются характер и степень фактического участия лица в его совершении, значение этого участия для достижения цели преступления, его влияние на характер и размер причиненного или возможного вреда. 2. Смягчающие или отягчающие ответственность и наказание обстоятельства, относящиеся к личности одного из соучастников, учитываются при назначении наказания только этому соучастнику. Статья 58. Назначение наказания по совокупности преступлений 1. При совокупности преступлений суд, назначив наказание (основное и дополнительное) за каждое преступление отдельно, определяет окончательное наказание путем поглощения менее строгого наказания более строгим или путем полного или частичного сложения назначенных наказаний. 2. Если совокупность преступлений включает в себя только преступления небольшой тяжести и средней тяжести, то окончательно наказание назначается путем поглощения менее строгого наказания более строгим. 3. Если совокупность преступлений включает в себя тяжкие или особо тяжкие преступления, то окончательное наказание назначается путем поглощения менее строгого наказания более строгим либо путем частичного или полного сложения наказаний. При этом окончательное наказание в виде лишения свободы не может превышать двадцати лет. 4. Если совокупность преступлений включает в себя хотя бы одно особо тяжкое преступление, за совершение которого настоящим Кодексом предусмотрено наказание в виде лишения свободы на срок до двадцати лет или смертной казни либо пожизненного лишения свободы, то окончательное наказание назначается путем частичного или полного сложения наказаний. При этом окончательное наказание в виде лишения свободы не может превышать двадцати пяти лет. Если за преступление, входящее в совокупность, назначается пожизненное лишение свободы или смертная казнь, то окончательное наказание назначается в виде пожизненного лишения свободы или соответственно смертной казни. 5. К основному наказанию, назначенному по совокупности преступлений, могут быть присоединены дополнительные наказания, назначенные за преступления, образующие совокупность. Окончательное дополнительное наказание при частичном или полном сложении не может превышать максимального срока или размера, установленного для данного вида наказания Общей частью настоящего Кодекса. 6. По тем же правилам назначается наказание, если после вынесения судом приговора по делу будет установлено, что осужденный виновен еще и в другом преступлении, совершенном им до вынесения приговора по первому делу. В этом случае в окончательный срок наказания засчитывается наказание, отбытое по первому приговору суда. Сноска. Статья 58 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010). Статья 59. Назначение наказания при рецидиве преступлений 1. При назначении наказания при рецидиве, опасном рецидиве или особо опасном рецидиве преступлений учитываются число, характер и степень общественной опасности ранее совершенных преступлений, обстоятельства, в силу которых исправительное воздействие предыдущего наказания оказалось недостаточным, а также характер и степень общественной опасности вновь совершенных преступлений. 2. Срок и размер наказания при рецидиве преступлений не могут быть ниже одной трети максимального срока и размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного за совершенное преступление, при опасном рецидиве преступлений - не менее двух третей, а при особо опасном рецидиве преступлений - не менее трех четвертей максимального срока и размера наиболее строгого вида наказания, предусмотренного за совершенное преступление. 3. При наличии исключительных обстоятельств, предусмотренных статьей 55 настоящего Кодекса, наказание при рецидиве, опасном рецидиве или особо опасном рецидиве преступлений назначается без учета правил, предусмотренных частью второй настоящей статьи. Сноска. Статья 59 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 08.01.2007 N 210; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010). Статья 60. Назначение наказания по совокупности приговоров 1. Если осужденный после вынесения приговора, но до полного отбытия наказания совершил новое преступление, суд к наказанию, назначенному по последнему приговору суда, полностью или частично присоединяет неотбытую часть наказания по предыдущему приговору суда. 2. Окончательное наказание по совокупности приговоров в случае, если оно не связано с лишением свободы, не может превышать максимального срока или размера, предусмотренного для данного вида наказания Общей частью настоящего Кодекса. 3. Окончательное наказание по совокупности приговоров в виде лишения свободы не может превышать двадцати пяти лет. Если совокупность приговоров включает в себя приговор, которым лицо признано виновным в совершении хотя бы одного преступления, указанного в части четвертой статьи 58 настоящего Кодекса, то окончательное наказание по совокупности приговоров в виде лишения свободы не может превышать тридцати лет. 4. Окончательное наказание по совокупности приговоров должно быть больше как наказания, назначенного за вновь совершенное преступление, так и неотбытой части наказания по предыдущему приговору суда. 5. Присоединение дополнительных видов наказаний при назначении наказания по совокупности приговоров производится по правилам, предусмотренным статьей 58 настоящего Кодекса. Статья 61. Порядок определения сроков наказания при их сложении 1. При частичном или полном сложении наказаний по совокупности преступлений и совокупности приговоров одному дню лишения свободы соответствуют: а) один день содержания на гауптвахте; б) два дня ограничения свободы; в) три дня исправительных работ или ограничения по воинской службе; г) четыре часа привлечения к общественным работам. 2. Штраф, лишение права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью, лишение специального, воинского или почетного звания, классного чина, дипломатического ранга, квалификационного класса и государственных наград, а также конфискация имущества при сложении их с ограничением свободы, исправительными работами, лишением свободы исполняются самостоятельно. Сноска. Статья 61 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 62. Исчисление сроков наказаний и зачет наказания 1. Сроки лишения права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью, исправительных работ, ограничения по воинской службе, ограничения свободы, содержания на гауптвахте, лишения свободы исчисляются в месяцах и годах, а привлечения к общественным работам - в часах. 2. При замене наказания или сложении наказаний, указанных в части первой настоящей статьи, а также при зачете наказания сроки могут исчисляться в днях. 3. Время содержания под стражей до вступления приговора в законную силу засчитывается в срок наказания в виде лишения свободы, содержания на гауптвахте из расчета один день за один день, в виде ограничения свободы - один день за два дня, исправительных работ и ограничения по воинской службе - один день за три дня, а в срок наказания в виде привлечения к общественным работам - из расчета один день содержания под стражей за четыре часа общественных работ. 3-1. Время содержания под домашним арестом до вступления приговора в законную силу засчитывается в срок наказания в виде лишения свободы, содержания на гауптвахте из расчета два дня за один день, в виде ограничения свободы - один день за один день, исправительных работ и ограничения по воинской службе - один день за два дня, а в срок наказания в виде привлечения к общественным работам из расчета один день содержания под домашним арестом за два часа общественных работ. 4. Время содержания лица под стражей до вступления приговора суда в законную силу и время отбытия лишения свободы, назначенного приговором суда за преступление, совершенное вне пределов Республики Казахстан, в случае выдачи лица на основании статьи 8 настоящего Кодекса засчитываются из расчета один день за один день. 5. При назначении осужденному, содержащемуся под стражей до судебного разбирательства, наказания в виде штрафа, лишения права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью суд, учитывая срок содержания под стражей, смягчает назначенное наказание или полностью освобождает его от отбывания этого наказания. 6. Время, в течение которого к лицу, заболевшему после совершения преступления психической болезнью, применялись принудительные меры медицинского характера, засчитывается в срок наказания. Сноска. Сноска. Статья 62 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 09.12.2004 N 10; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 63. Условное осуждение 1. Если, назначив наказание в виде исправительных работ, ограничения по воинской службе, лишения свободы, суд придет к выводу о возможности исправления осужденного без отбывания наказания, он постановляет считать назначенное наказание условным. 2. При применении условного осуждения суд учитывает характер и степень общественной опасности совершенного преступления, личность виновного, в том числе смягчающие и отягчающие ответственность и наказание обстоятельства. 3. При назначении условного осуждения суд устанавливает испытательный срок, в течение которого осужденный должен своим поведением доказать свое исправление. Испытательный срок назначается продолжительностью от одного года до трех лет, а несовершеннолетним от шести месяцев до одного года. Применение условного осуждения несовершеннолетним возможно и при повторном совершении преступления небольшой или средней тяжести в период испытательного срока при условном осуждении. 4. При условном осуждении могут быть назначены дополнительные виды ограничений и наказаний, кроме конфискации имущества. 4-1. При условном осуждении несовершеннолетнему могут быть назначены принудительные меры воспитательного воздействия, предусмотренные статьей 82 настоящего Кодекса. 5. (исключена - N 363 от 21.12.2002 г.). 5-1. Суд, назначая условное осуждение, устанавливает пробационный контроль и возлагает на осужденного исполнение определенных обязанностей: не менять постоянного места жительства, работы, учебы без уведомления специализированного государственного органа, осуществляющего контроль за поведением условно осужденного, не посещать определенные места, пройти курс лечения от алкоголизма, наркомании, токсикомании, венерического заболевания или ВИЧ/СПИД, осуществлять материальную поддержку семьи. Суд может возложить на условно осужденного исполнение и других обязанностей, способствующих его исправлению. 6. Контроль за поведением условно осужденного осуществляется уполномоченным на то специализированным государственным органом, а в отношении военнослужащих - командованием воинских частей и учреждений. 7. (исключена - N 363 от 21.12.2002 г.). 8. Условное осуждение не применяется к лицам при опасном или особо опасном рецидиве преступлений либо при осуждении лица за преступление, совершенное в составе организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды). Сноска. Статья 63 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 08.01.2007 N 210; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.02.2012 № 556-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 64. Отмена условного осуждения или продление испытательного срока 1. Если до истечения испытательного срока условно осужденный своим поведением доказал свое исправление, суд по представлению органа, осуществляющего контроль за поведением условно осужденного, может постановить об отмене условного осуждения и о снятии с осужденного судимости. При этом условное осуждение может быть отменено по истечении не менее половины установленного испытательного срока. 2. Если условно осужденный совершил административное правонарушение, посягающее на общественный порядок и нравственность, права несовершеннолетних, на личность и в сфере семейно-бытовых отношений, за которое на него было наложено административное взыскание, умышленное повреждение (порчу) электронных средств слежения, а также в случае неявки для регистрации без уважительной причины, смены места жительства без разрешения органа, осуществляющего контроль за поведением условно осужденного, а также в случае неисполнения возложенных на осужденного судом обязанностей, суд по представлению органа, указанного в части первой настоящей статьи, может продлить испытательный срок и установить усиленный пробационный контроль, но не более чем на один год. 3. В случае повторного совершения условно осужденным в течение испытательного срока нарушений, указанных в части второй настоящей статьи, а также неповиновения законному требованию, а равно оскорбления либо угрозы совершения насильственных действий в отношении сотрудников органа, осуществляющего контроль за поведением условно осужденного, либо если условно осужденный скрылся от контроля, суд по представлению органа, указанного в части первой настоящей статьи, постановляет об отмене условного осуждения и исполнении назначенного наказания приговором суда. 4. В случае совершения условно осужденным в течение испытательного срока преступления по неосторожности либо умышленного преступления небольшой тяжести, а условно осужденным несовершеннолетним преступления небольшой, средней тяжести, вопрос об отмене или о сохранении условного осуждения решается судом при назначении наказания за новое преступление. 5. В случае совершения условно осужденным в течение испытательного срока умышленного преступления средней тяжести, тяжкого или особо тяжкого преступления, а несовершеннолетним - тяжкого или особо тяжкого преступления, суд отменяет условное осуждение и назначает ему наказание по правилам, предусмотренным статьей 60 настоящего Кодекса. По этим же правилам назначается наказание в случаях, предусмотренных частью четвертой настоящей статьи. Сноска. Статья 64 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.02.2012 № 556-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). РАЗДЕЛ 5 ОСВОБОЖДЕНИЕ ОТ УГОЛОВНОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ И НАКАЗАНИЯ Статья 65. Освобождение от уголовной ответственности в связи с деятельным раскаянием 1. Лицо, впервые совершившее преступление небольшой или средней тяжести, может быть освобождено от уголовной ответственности, если оно после совершения преступления добровольно явилось с повинной, или способствовало раскрытию преступления, или иным образом загладило нанесенный преступлением вред. 2. Лицо, совершившее преступление, за исключением тяжкого или особо тяжкого преступления против личности, может быть освобождено от уголовной ответственности, если оно активно способствовало предотвращению, раскрытию или расследованию преступлений, совершенных организованной группой, преступным сообществом (преступной организацией), транснациональной организованной группой, транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией) или устойчивой вооруженной группой (бандой), изобличению других соучастников преступлений, совершенных организованной группой, преступным сообществом (преступной организацией), транснациональной организованной группой, транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией) или устойчивой вооруженной группой (бандой). 3. Лицо, совершившее преступление иной категории, при наличии условий, предусмотренных в частях первой и второй настоящей статьи, может быть освобождено от уголовной ответственности лишь в случаях, специально предусмотренных соответствующими статьями Особенной части настоящего Кодекса. Сноска. Статья 65 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 66. Освобождение от уголовной ответственности при превышении пределов необходимой обороны Лицо, превысившее пределы необходимой обороны вследствие страха, испуга или замешательства, вызванного общественно опасным посягательством, а также вследствие внезапности нападения, может быть с учетом обстоятельств дела освобождено судом от уголовной ответственности. Сноска. Статья 66 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 67. Освобождение от уголовной ответственности в связи с примирением Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Лицо, совершившее преступление небольшой тяжести или впервые совершившее преступление средней тяжести, не связанное с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, подлежит освобождению от уголовной ответственности, если оно примирилось с потерпевшим, заявителем в том числе в порядке медиации, и загладило причиненный вред. 2. Лицо, совершившее преступление средней тяжести, может быть освобождено от уголовной ответственности, если оно примирилось с потерпевшим, заявителем в том числе в порядке медиации, и загладило причиненный потерпевшему, заявителю вред. 3. Несовершеннолетний, впервые совершивший тяжкое преступление, не связанное с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, может быть освобожден судом от уголовной ответственности, если он примирился с потерпевшим, загладил причиненный потерпевшему вред. При этом к нему применяются принудительные меры воспитательного воздействия, предусмотренные статьей 82 настоящего Кодекса. 4. В случаях, когда преступлением причинен вред охраняемым законом интересам общества и государства, лицо, указанное в части первой или второй настоящей статьи, может быть освобождено от уголовной ответственности, если оно чистосердечно раскаялось и загладило вред, причиненный охраняемым законом интересам общества или государства. Положения настоящей статьи не распространяются на лиц, совершивших преступления по неосторожности, повлекшие смерть человека либо смерть двух и более лиц, коррупционные преступления. Сноска. Статья 67 в редакции Закона РК от 21.12.2002 N 363; с изменениями, внесенными законами РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.01.2011 № 402-IV (вводится в действие с 05.08.2011); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 68. Освобождение от уголовной ответственности в связи с изменением обстановки 1. Лицо, совершившее деяние, содержащее признаки преступления, может быть судом освобождено от уголовной ответственности, если будет признано, что ко времени рассмотрения дела в суде, вследствие изменения обстановки, совершенное им деяние перестало быть общественно опасным. 2. Лицо, впервые совершившее преступление небольшой или средней тяжести, может быть освобождено судом от уголовной ответственности, если будет установлено, что в силу последующего безупречного поведения это лицо ко времени рассмотрения дела в суде не может быть сочтено общественно опасным. Статья 69. Освобождение от уголовной ответственности в связи с истечением срока давности 1. Лицо освобождается от уголовной ответственности, если со дня совершения преступления истекли следующие сроки: а) два года после совершения преступления небольшой тяжести; б) пять лет после совершения преступления средней тяжести; в) пятнадцать лет после совершения тяжкого преступления; г) двадцать лет после совершения особо тяжкого преступления. 2. Сроки давности исчисляются со дня совершения преступления и до момента вступления приговора суда в законную силу. 3. Течение сроков давности приостанавливается, если лицо, совершившее преступление, уклоняется от следствия или суда. В этом случае течение сроков давности возобновляется с момента задержания лица или явки его с повинной. При этом лицо не может быть привлечено к уголовной ответственности, если со времени совершения преступления давность не была прервана и истекли следующие сроки: а) десять лет после совершения преступления небольшой тяжести; б) пятнадцать лет после совершения преступления средней тяжести; в) двадцать лет после совершения тяжкого преступления; г) двадцать пять лет после совершения особо тяжкого преступления. 4. Течение давности прерывается, если до истечения указанных в части первой настоящей статьи сроков лицо, совершившее тяжкое или особо тяжкое преступление, совершит новое умышленное преступление. В таких случаях исчисление срока давности начинается заново со дня совершения нового преступления. В иных случаях, если до истечения срока давности лицо вновь совершит преступление, срок давности по каждому преступлению течет самостоятельно. 5. Вопрос о применении срока давности к лицу, совершившему преступление, за которое по настоящему Кодексу могут быть назначены смертная казнь или пожизненное лишение свободы, разрешается судом. Если суд не сочтет возможным освободить лицо от уголовной ответственности в связи с истечением срока давности, то смертная казнь заменяется пожизненным лишением свободы, а пожизненное лишение свободы заменяется лишением свободы на срок двадцать пять лет. 6. К лицам, совершившим преступления против мира и безопасности человечества, террористические преступления, а также особо тяжкие преступления против личности, основ конституционного строя и безопасности государства, в сфере экономической деятельности, против общественной безопасности и общественного порядка, сроки давности не применяются. Сноска. Статья 69 с изменениями, внесенными законами РК от 08.01.2007 N 210; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 08.04.2010 N 266-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 70. Условно-досрочное освобождение от отбывания наказания 1. Лицо, отбывающее исправительные работы, ограничение по воинской службе, ограничение свободы или лишение свободы, за правопослушное поведение, добросовестное отношение к труду (обучению), активное участие в работе самодеятельных организаций и в воспитательных мероприятиях, принятие мер по возмещению ущерба, причиненного преступлением, и не нуждающееся в полном отбытии назначенного судом наказания, может быть судом освобождено условно-досрочно от отбывания назначенного судом наказания. При этом лицо может быть полностью или частично освобождено от отбывания дополнительного вида наказания. 2. На лиц, освобожденных условно-досрочно от отбывания наказания в виде лишения свободы, в течение оставшейся неотбытой части наказания возлагаются обязанности, перечень которых устанавливается статьей 178-2 Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан. 3. Условно-досрочное освобождение может быть применено только после фактического отбытия осужденным: а) не менее одной трети срока наказания, назначенного за преступление небольшой или средней тяжести; б) не менее половины срока наказания, назначенного за тяжкое преступление; в) не менее двух третей срока наказания, назначенного за особо тяжкое преступление; г) не менее трех четвертей срока наказания, назначенного за преступления, предусмотренные пунктами в), д) части третьей, частью четвертой статьи 120, пунктами в), г) части третьей, частью четвертой статьи 121 настоящего Кодекса; д) не менее трех четвертей срока наказания, назначенного за преступление, совершенное в составе организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды). 4. Фактически отбытый осужденным срок лишения свободы не может быть менее шести месяцев. 5. Лицо, отбывающее назначенное судом пожизненное лишение свободы, может быть освобождено условно-досрочно, если судом будет признано, что оно не нуждается в дальнейшем отбывании этого наказания и фактически отбыло не менее двадцати пяти лет лишения свободы. 6. Контроль за поведением лица, освобожденного условно-досрочно, осуществляется органами внутренних дел по месту жительства освобожденного, а в отношении военнослужащих - командованием воинских частей и учреждений. 7. Если в течение оставшейся неотбытой части наказания лицо, к которому было применено условно-досрочное освобождение, совершило: а) неоднократное административное правонарушение, за которое на него было наложено административное взыскание, или злостно уклонилось от исполнения обязанностей, возложенных на него статьей 178-2 Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан и судом, при применении условно-досрочного освобождения суд по представлению органов, указанных в части шестой настоящей статьи, может постановить об отмене условно-досрочного освобождения и исполнении оставшейся неотбытой части наказания; б) преступление по неосторожности, вопрос об отмене либо о сохранении условно-досрочного освобождения решается судом при назначении наказания за новое преступление; в) умышленное преступление, суд назначает ему наказание по правилам, предусмотренным статьей 60 настоящего Кодекса. По этим же правилам назначается наказание в случае совершения преступления по неосторожности, если суд отменяет условно-досрочное освобождение. 8. Условно-досрочное освобождение не применяется к лицу, которому наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования, лицу, совершившему в период отбывания наказания умышленное преступление, лицу, осужденному за террористические преступления, а также лицу, ранее условно-досрочно освобождавшемуся. Сноска. Статья 70 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 26.03.2007 N 240 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 71. Замена неотбытой части наказания более мягким видом наказания 1. Лицу, отбывающему лишение свободы за преступление небольшой, средней тяжести и тяжкие преступления, суд с учетом его поведения в период отбывания наказания может заменить оставшуюся неотбытой часть наказания более мягким видом наказания. При этом лицо может быть полностью или частично освобождено от отбывания дополнительного вида наказания, за исключением преступлений, предусмотренных частями второй, третьей статьи 122, частями второй, третьей статьи 124 настоящего Кодекса. 2. Неотбытая часть наказания может быть заменена более мягким видом наказания после фактического отбытия осужденным не менее одной трети срока наказания за совершение преступления небольшой и средней тяжести, половины срока наказания за тяжкие преступления или ранее условно-досрочно освобождавшимися от отбывания наказания в виде лишения свободы и совершившими новые преступления в период оставшейся неотбытой части наказания. Замена неотбытой части наказания более мягким видом наказания не применяется в отношении лиц, совершивших преступления в составе организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды). 3. При замене неотбытой части наказания суд может избрать любой более мягкий вид наказания в соответствии с видами наказаний, указанными в статье 39 настоящего Кодекса, в пределах, предусмотренных настоящим Кодексом для каждого вида наказания. 4. К лицам, осужденным за террористические преступления, замена неотбытой части наказания более мягким видом наказания не применяется. Сноска. Статья 71 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 72. Отсрочка отбывания наказания беременным женщинам и женщинам, имеющим малолетних детей, и мужчинам, в одиночку воспитывающим малолетних детей Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Осужденным беременным женщинам суд может отсрочить отбывание наказания до одного года. Осужденным женщинам, имеющим малолетних детей, и мужчинам, в одиночку воспитывающим малолетних детей, суд может отсрочить исполнение наказания до пяти лет, но не более чем до достижения ребенком четырнадцатилетнего возраста. Беременным женщинам и женщинам, имеющим малолетних детей, и мужчинам, в одиночку воспитывающим малолетних детей, осужденным к лишению свободы на срок свыше пяти лет за тяжкие или особо тяжкие преступления против личности, отсрочка отбывания наказания не предоставляется. 2. В случае, если осужденное лицо, указанное в части первой настоящей статьи, отказалось от ребенка, или продолжает уклоняться от воспитания ребенка, или нарушать общественный порядок после двукратного письменного предупреждения, вынесенного органом, осуществляющим контроль за осужденным лицом, в отношении которого отбывание наказания отсрочено, суд может по представлению этого органа отменить отсрочку отбывания наказания и направить осужденное лицо для отбывания наказания в место, назначенное в соответствии с приговором суда. 3. По истечении срока отсрочки исполнения наказания или в случае смерти ребенка, либо в случае прерывания беременности суд, в зависимости от поведения осужденного лица, может освободить его от отбывания наказания, или заменить назначенное наказание более мягким видом наказания, или принять решение о направлении осужденного лица в соответствующее учреждение для отбывания наказания. 4. Если в период отсрочки отбывания наказания осужденное лицо совершает новое преступление, суд назначает ему наказание по правилам, предусмотренным в статье 60 настоящего Кодекса. Сноска. Статья 72 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 26.03.2007 N 240 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 73. Освобождение от наказания в связи с болезнью 1. Лицо, у которого после совершения преступления наступило психическое расстройство, лишающее его возможности осознавать фактический характер и общественную опасность своих действий (бездействия) либо руководить ими, освобождается судом от наказания, а лицо, отбывающее наказание, освобождается судом от дальнейшего его отбывания. Таким лицам суд может назначить принудительные меры медицинского характера, предусмотренные настоящим Кодексом. 2. Лицо, страдающее иной тяжелой болезнью, препятствующей отбыванию наказания, может быть судом освобождено от отбывания наказания или это наказание может быть заменено более мягким видом наказания. При этом учитываются тяжесть совершенного преступления, личность осужденного, характер заболевания и другие обстоятельства. 3. Лица, указанные в частях первой и второй настоящей статьи, в случае их выздоровления могут подлежать уголовной ответственности и наказанию, если не истекли сроки давности, предусмотренные статьями 69 и 75 настоящего Кодекса. 4. Военнослужащие, осужденные к содержанию на гауптвахте, освобождаются от наказания или его дальнейшего отбывания в случае заболевания, делающего их негодными к воинской службе. Неотбытая часть наказания также может быть заменена им более мягким видом наказания. Сноска. Статья 73 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 74. Освобождение от наказания и отсрочка отбывания наказания вследствие чрезвычайных обстоятельств 1. Лицо, осужденное за преступление небольшой и средней тяжести, может быть судом освобождено от наказания, если его отбывание способно повлечь за собой особо тяжкие последствия для осужденного или его семьи вследствие пожара или стихийного бедствия, тяжкой болезни или смерти единственного трудоспособного члена семьи или других чрезвычайных обстоятельств. 2. Лицу, осужденному к лишению свободы за тяжкое или особо тяжкое преступление, за исключением лиц, осужденных за террористические преступления, суд может при наличии оснований, указанных в части первой настоящей статьи, отсрочить отбывание наказания на срок до трех месяцев. Сноска. Статья 74 с изменением, внесенным Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 75. Освобождение от отбывания наказания в связи с истечением срока давности обвинительного приговора 1. Лицо, осужденное за преступление, освобождается от отбывания наказания, если обвинительный приговор не был приведен в исполнение в следующие сроки, считая со дня вступления его в законную силу: а) три года при осуждении за преступление небольшой тяжести; б) шесть лет при осуждении за преступление средней тяжести; в) десять лет при осуждении за тяжкое преступление; г) пятнадцать лет при осуждении за особо тяжкое преступление. 2. Течение срока давности приостанавливается, если осужденный уклоняется от отбывания наказания. В этом случае течение сроков давности возобновляется с момента задержания лица или явки его с повинной. Сроки давности, истекшие к моменту уклонения осужденного от отбывания наказания, подлежат зачету. При этом обвинительный приговор не может быть приведен в исполнение, если со времени его вынесения прошло двадцать пять лет и давность не была прервана совершением нового преступления. 3. Течение срока давности прерывается, если до истечения указанных в части первой настоящей статьи сроков лицо совершит новое умышленное преступление. В таких случаях исчисление срока давности начинается заново со дня совершения нового преступления. 4. Вопрос о применении срока давности к лицу, осужденному к смертной казни или пожизненному лишению свободы, решается судом. Если суд не найдет возможным применить срок давности, смертная казнь заменяется пожизненным лишением свободы, а пожизненное лишение свободы заменяется лишением свободы на срок двадцать пять лет. К лицам, осужденным за совершение преступлений против мира и безопасности человечества, террористические преступления, а также за особо тяжкие преступления против личности, основ конституционного строя и безопасности государства, в сфере экономической деятельности, против общественной безопасности и общественного порядка, сроки давности не применяются. Сноска. Статья 75 с изменениями, внесенными законами РК от 08.04.2010 N 266-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 76. Освобождение от уголовной ответственности и наказания на основании акта амнистии или помилования 1. Акт об амнистии издается Парламентом Республики Казахстан в отношении индивидуально не определенного круга лиц. 2. На основании акта об амнистии лица, совершившие преступления, могут быть освобождены от уголовной ответственности. Лица, осужденные за совершение преступления, могут быть освобождены от наказания, либо назначенное им наказание может быть сокращено или заменено более мягким видом наказания, либо такие лица могут быть освобождены от дополнительного вида наказания. С лиц, отбывших наказание или освобожденных от дальнейшего его отбывания, актом об амнистии может быть снята судимость. Акт об амнистии не распространяется на лиц, совершивших тяжкие или особо тяжкие преступления, а также наказание которым назначено при опасном или особо опасном рецидиве преступлений. 3. Акт о помиловании индивидуально определенного лица, в отношении которого обвинительный приговор вступил в законную силу, а равно лица, отбывающего либо отбывшего на территории Республики Казахстан наказание, назначенное по приговору суда иностранного государства, издается Президентом Республики Казахстан. 4. При помиловании лицо, осужденное за преступление, может быть освобождено от дальнейшего отбывания наказания либо назначенное ему наказание может быть сокращено или заменено более мягким видом наказания, либо такое лицо может быть освобождено от дополнительного вида наказания. С лица, отбывшего наказание или освобожденного от дальнейшего его отбывания, актом помилования может быть снята судимость. Сноска. Статья 76 с изменениями, внесенными законами РК от 08.01.2007 N 210; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 77. Судимость 1. Лицо, осужденное за совершение преступления, считается судимым со дня вступления обвинительного приговора суда в законную силу до момента погашения или снятия судимости. Судимость в соответствии с настоящим Кодексом учитывается при определении рецидива преступлений и при назначении наказания. 2. Лицо, освобожденное от наказания, признается не имеющим судимости. 3. Судимость погашается: а) в отношении лиц, условно осужденных, - по истечении испытательного срока; б) в отношении военнослужащих, отбывших наказание в виде ограничения по воинской службе или содержания на гауптвахте, - по фактическому отбытию наказания; в) в отношении лиц, осужденных к более мягким видам наказаний, чем лишение свободы, - по истечении одного года после отбытия наказания; г) в отношении лиц, осужденных к лишению свободы за преступления небольшой или средней тяжести, - по истечении трех лет после отбытия наказания; д) в отношении лиц, осужденных к лишению свободы за тяжкие преступления, - по истечении шести лет после отбытия наказания; е) в отношении лиц, осужденных к лишению свободы за особо тяжкие преступления, - по истечении восьми лет после отбытия наказания. 4. Если осужденный в установленном законом порядке был досрочно освобожден от отбывания наказания или неотбытая часть наказания была заменена более мягким видом наказания, то срок погашения судимости исчисляется, исходя из фактически отбытого срока наказания, с момента освобождения от отбывания основного и дополнительного видов наказаний. 4-1. Если наряду с основным наказанием лицу назначалось по приговору суда дополнительное наказание, то срок погашения судимости исчисляется с момента отбытия основного и дополнительного видов наказаний. 4-2. При осуждении лица по совокупности преступлений или по совокупности приговоров за преступления, относящиеся к различной степени тяжести, судимости погашаются за каждое преступление самостоятельно, при этом сроки погашения исчисляются с момента отбытия наказания по совокупности преступлений или совокупности приговоров. 5. Если осужденный после отбытия наказания вел себя безупречно, то по его ходатайству суд может снять с него судимость до истечения срока погашения судимости. Данная норма не распространяется на лиц, осужденных к лишению свободы за тяжкие или особо тяжкие преступления, а также наказание которым назначено при опасном или особо опасном рецидиве преступлений. 6. Если осужденный до истечения срока погашения судимости вновь совершил преступление, течение срока, погашающего судимость, прерывается. Срок погашения судимости по первому преступлению исчисляется заново после фактического отбытия основного и дополнительного наказания за последнее преступление. В этих случаях лицо считается судимым за оба преступления до истечения срока погашения судимости за наиболее тяжкое из них. 7. Погашение или снятие судимости аннулирует все правовые последствия, связанные с судимостью. Сноска. Статья 77 с изменениями, внесенными законами РК от 08.01.2007 N 210; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). РАЗДЕЛ 6 УГОЛОВНАЯ ОТВЕТСТВЕННОСТЬ НЕСОВЕРШЕННОЛЕТНИХ Статья 78. Уголовная ответственность несовершеннолетних 1. Несовершеннолетними, на которых распространяется действие настоящего раздела, признаются лица, которым ко времени совершения преступления исполнилось четырнадцать, но не исполнилось восемнадцати лет. 2. Несовершеннолетним, совершившим преступления, может быть назначено наказание либо к ним могут быть применены принудительные меры воспитательного воздействия. Сноска. В статью 78 внесены изменения - Законом РК от 5 мая 2000 г. N 47. Статья 79. Виды наказаний, назначаемых несовершеннолетним 1. Видами наказаний, назначаемых несовершеннолетним, являются: а) штраф; б) лишение права заниматься определенной деятельностью; в) привлечение к общественным работам; г) исправительные работы; г-1) ограничение свободы; д) (исключен) е) лишение свободы. 2. Штраф назначается только при наличии у несовершеннолетнего осужденного самостоятельного заработка или имущества, на которое может быть обращено взыскание. Штраф назначается в размере от десяти до пятисот месячных расчетных показателей. 3. Лишение права заниматься определенной деятельностью назначается несовершеннолетним на срок от одного года до двух лет. 4. Привлечение к общественным работам назначается на срок от сорока до ста шестидесяти часов, заключается в выполнении работ, посильных для несовершеннолетнего, и исполняется им в свободное от учебы или основной работы время. Продолжительность исполнения данного вида наказания лицами в возрасте до шестнадцати лет не может превышать двух часов в день, а лицами в возрасте от шестнадцати до восемнадцати лет - трех часов в день. 5. Исправительные работы назначаются несовершеннолетним, достигшим к моменту вынесения судом приговора шестнадцатилетнего возраста, на срок до одного года. 5-1. Ограничение свободы назначается несовершеннолетним на срок от одного года до двух лет. 6. (исключена) 7. Лишение свободы несовершеннолетним может быть назначено на срок не свыше десяти лет, а за убийство при отягчающих обстоятельствах или по совокупности преступлений, одним из которых является убийство при отягчающих обстоятельствах, - двенадцати лет. Несовершеннолетним, совершившим преступление небольшой тяжести или впервые совершившим преступление средней тяжести, лишение свободы не назначается. 8. Лишение свободы несовершеннолетними осужденными отбывается: а) несовершеннолетними мужского пола, осужденными впервые к лишению свободы, а также несовершеннолетними женского пола - в воспитательных колониях общего режима; б) несовершеннолетними мужского пола, ранее отбывавшими лишение свободы, - в воспитательных колониях усиленного режима. 9. В зависимости от характера и степени общественной опасности, личности виновного и иных обстоятельств дела судом с указанием мотивов принятого решения может быть назначено отбывание лишения свободы осужденным несовершеннолетним мужского пола в воспитательной колонии общего режима. 10. Суд может дать указание органу, исполняющему наказание, об учете при обращении с несовершеннолетним осужденным определенных особенностей его личности. Сноска. Статья 79 с изменениями, внесенными законами РК от 5 мая 2000 г. N 47; от 21 декабря 2002 г. N 363; от 9 декабря 2004 г. N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 80. Назначение наказания несовершеннолетнему 1. При назначении наказания несовершеннолетнему, кроме обстоятельств, предусмотренных статьей 52 настоящего Кодекса, учитываются условия его жизни и воспитания, уровень психического развития, иные особенности личности, а также влияние на него старших по возрасту лиц. 2. Несовершеннолетний возраст как смягчающее обстоятельство учитывается в совокупности с другими смягчающими и отягчающими обстоятельствами. Статья 81. Освобождение несовершеннолетних от уголовной ответственности и наказания 1. Несовершеннолетний, совершивший преступление небольшой тяжести либо впервые совершивший преступление средней тяжести, может быть освобожден судом от уголовной ответственности, если установлено, что его исправление возможно без привлечения к уголовной ответственности. При этом к нему могут быть применены принудительные меры воспитательного воздействия, предусмотренные статьей 82 настоящего Кодекса. 2. Несовершеннолетний, впервые осужденный за совершение преступления небольшой или средней тяжести, может быть освобожден судом от наказания, если будет признано, что его исправление может быть достигнуто путем применения принудительных мер воспитательного воздействия, предусмотренных статьей 82 настоящего Кодекса. 3. Несовершеннолетний, впервые совершивший тяжкое преступление, не связанное с причинением смерти или тяжкого вреда здоровью человека, может быть освобожден судом от уголовной ответственности в случаях, предусмотренных частью третьей статьи 67 настоящего Кодекса. Сноска. Cтатья 81 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменением, внесенным Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 82. Принудительные меры воспитательного воздействия 1. Несовершеннолетнему могут быть назначены судом следующие принудительные меры воспитательного воздействия: а) предупреждение; б) передача под надзор родителей или лиц, их заменяющих, либо специализированного государственного органа; в) возложение обязанности загладить причиненный вред; г) ограничение досуга и установление особых требований к поведению несовершеннолетнего; д) помещение в организацию образования с особым режимом содержания; е) возложение обязательства принести извинения потерпевшему. 2. Несовершеннолетнему может быть назначено одновременно несколько принудительных мер воспитательного воздействия. Сноска. Cтатья 82 с изменениями, внесенными Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 83. Содержание и сроки применения принудительных мер воспитательного воздействия Сноска. Заголовок статьи 83 в редакции Закона РК от 23.11.2010 № 354-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Предупреждение состоит в разъяснении несовершеннолетнему вреда, причиненного его деянием, и последствий повторного совершения преступлений, предусмотренных настоящим Кодексом. 2. Передача под надзор состоит в возложении на родителей или лиц, их заменяющих, либо на специализированный государственный орган обязанности по воспитательному воздействию на несовершеннолетнего и контролю за его поведением. 3. Обязанность загладить причиненный вред возлагается с учетом имущественного положения несовершеннолетнего и наличия у него соответствующих трудовых навыков. 4. Ограничение досуга и установление особых требований к поведению несовершеннолетнего могут предусматривать запрет посещения определенных мест, использования определенных форм досуга, в том числе связанных с управлением механическим транспортным средством, ограничение пребывания вне дома после определенного времени суток, выезда в другие местности без разрешения специализированного государственного органа. Несовершеннолетнему может быть предъявлено также требование возвратиться в образовательное учреждение, продолжить или закончить обучение либо трудоустроиться с помощью специализированного государственного органа. Настоящий перечень не является исчерпывающим. 5. Помещение в организации образования с особым режимом содержания на срок от шести месяцев до двух лет может быть назначено судом несовершеннолетнему, совершившему умышленное преступление средней тяжести или тяжкое преступление. Пребывание в названных организациях может быть прекращено досрочно в связи с достижением лицом совершеннолетия, а также если на основании заключения специализированного государственного органа, обеспечивающего исправление, суд придет к выводу, что несовершеннолетний для своего исправления в дальнейшем не нуждается в применении данной меры. 6. Продление пребывания в организации образования с особым режимом содержания после истечения срока, предусмотренного частью пятой настоящей статьи, допускается только в случае необходимости завершить несовершеннолетнему общеобразовательную или профессиональную подготовку, но не более чем до достижения им совершеннолетия. 7. Порядок и условия нахождения несовершеннолетних в организациях образования с особым режимом содержания определяются законами Республики Казахстан. 8. Несовершеннолетний приносит потерпевшему личные извинения за причиненный вред. 9. Срок применения принудительных мер воспитательного воздействия, предусмотренных пунктами б) и г) части первой статьи 82 настоящего Кодекса, устанавливается продолжительностью от шести месяцев до одного года при совершении преступления небольшой тяжести, от одного года до двух лет – при совершении преступления средней тяжести и от двух до трех лет – при совершении тяжкого преступления. 10. В случае систематического неисполнения несовершеннолетним принудительной меры воспитательного воздействия эта мера по представлению специализированного государственного органа отменяется судом и материалы направляются для привлечения несовершеннолетнего к уголовной ответственности, если не истек срок давности, установленный частью 1 статьи 69 настоящего Кодекса. Сноска. Cтатья 83 с изменениями, внесенными Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 84. Условно-досрочное освобождение несовершеннолетних от отбывания наказания Условно-досрочное освобождение от отбывания наказания может быть применено к лицам, осужденным к лишению свободы, ограничению свободы или исправительным работам за совершение преступления в несовершеннолетнем возрасте, после фактического отбытия: а) не менее одной четвертой срока наказания, назначенного судом за преступление небольшой или средней тяжести; б) не менее одной трети срока наказания, назначенного судом за тяжкое преступление; в) не менее половины срока наказания, назначенного судом за особо тяжкое преступление, не сопряженное с посягательством на жизнь человека; г) не менее двух третей наказания, назначенного судом за особо тяжкое преступление, сопряженное с посягательством на жизнь человека. Сноска. Статья 84 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 85. Сроки давности Сроки давности, предусмотренные статьями 69 и 75 настоящего Кодекса, при освобождении несовершеннолетних от уголовной ответственности или от отбывания наказания сокращаются наполовину. Статья 86. Сроки погашения судимости Для лиц, совершивших преступления до достижения возраста восемнадцати лет, сроки погашения судимости, предусмотренные статьей 77 настоящего Кодекса, сокращаются и соответственно равны: а) четырем месяцам после отбытия более мягких видов наказания, чем лишение свободы; б) одному году после отбытия лишения свободы за преступление небольшой или средней тяжести; в) трем годам после отбытия лишения свободы за тяжкое или особо тяжкое преступление. Статья 87. Применение положений настоящего раздела к лицам в возрасте от восемнадцати до двадцати одного года Сноска. Заголовок статьи 87 с изменением, внесенным Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). В исключительных случаях с учетом характера совершенного деяния и личности суд может применить положения настоящего раздела к лицам, совершившим преступления в возрасте от восемнадцати до двадцати одного года, кроме помещения их в организации образования с особым режимом содержания. Сноска. Cтатья 87 с изменениями, внесенными Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). РАЗДЕЛ 7 ПРИНУДИТЕЛЬНЫЕ МЕРЫ МЕДИЦИНСКОГО ХАРАКТЕРА Статья 88. Основания применения принудительных мер медицинского характера 1. Принудительные меры медицинского характера могут быть назначены судом лицам: а) совершившим деяния, предусмотренные статьями Особенной части настоящего Кодекса, в состоянии невменяемости; б) у которых после совершения преступления наступило психическое расстройство, делающее невозможным назначение или исполнение наказания; в) совершившим преступление и страдающим психическими расстройствами, не исключающими вменяемости; г) совершившим преступление и признанным нуждающимися в лечении от алкоголизма или наркомании либо токсикомании. 2. Лицам, указанным в части первой настоящей статьи, принудительные меры медицинского характера назначаются только в случаях, когда психические расстройства связаны с возможностью причинения этими лицами иного существенного вреда либо с опасностью для себя или других лиц. 3. Порядок исполнения принудительных мер медицинского характера определяется Уголовно-исполнительным кодексом и законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения. 4. В отношении лиц, указанных в части первой настоящей статьи и не представляющих опасности по своему психическому состоянию, суд может передать необходимые материалы органам здравоохранения для решения вопроса о лечении этих лиц или направлении их в психоневрологические организации в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения. Сноска. Статья 88 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 89. Цели применения принудительных мер медицинского характера Целями применения принудительных мер медицинского характера являются излечение лиц, указанных в части первой статьи 88 настоящего Кодекса, или улучшение их психического состояния, а также предупреждение совершения ими новых деяний, предусмотренных статьями Особенной части настоящего Кодекса. Статья 90. Виды принудительных мер медицинского характера 1. Суд может назначить следующие виды принудительных мер медицинского характера: а) амбулаторное принудительное наблюдение и лечение у психиатра; б) принудительное лечение в психиатрическом стационаре общего типа; в) принудительное лечение в психиатрическом стационаре специализированного типа; г) принудительное лечение в психиатрическом стационаре специализированного типа с интенсивным наблюдением. 2. Лицам, осужденным за преступления, совершенные в состоянии вменяемости, но нуждающимся в лечении от алкоголизма, наркомании (токсикомании) либо в лечении психических расстройств, не исключающих вменяемости, суд наряду с наказанием может назначить принудительные меры медицинского характера в виде амбулаторного принудительного наблюдения и лечения у психиатра. Статья 91. Амбулаторное принудительное наблюдение и лечение у психиатра Амбулаторное принудительное наблюдение и лечение у психиатра может быть назначено при наличии оснований, предусмотренных статьей 88 настоящего Кодекса, если лицо по своему психическому состоянию не нуждается в помещении в психиатрический стационар. Статья 92. Принудительное лечение в психиатрическом стационаре 1. Принудительное лечение в психиатрическом стационаре может быть назначено при наличии оснований, предусмотренных статьей 88 настоящего Кодекса, если характер психического расстройства лица требует таких условий лечения, ухода, содержания и наблюдения, которые могут быть осуществлены только в психиатрическом стационаре. 2. Принудительное лечение в психиатрическом стационаре общего типа может быть назначено лицу, которое по своему психическому состоянию и характеру совершенного общественно опасного деяния нуждается в стационарном лечении и наблюдении, но не требует интенсивного наблюдения. 3. Принудительное лечение в психиатрическом стационаре специализированного типа может быть назначено лицу, которое по своему психическому состоянию и характеру совершенного общественно опасного деяния требует постоянного наблюдения. 4. Принудительное лечение в психиатрическом стационаре специализированного типа с интенсивным наблюдением может быть назначено лицу, которое по своему психическому состоянию и характеру совершенного общественно опасного деяния представляет особую опасность для себя или других лиц и требует постоянного и интенсивного наблюдения. Статья 93. Продление, изменение и прекращение применения принудительных мер медицинского характера 1. Продление, изменение и прекращение применения принудительных мер медицинского характера осуществляются судом по представлению администрации учреждения, осуществляющего принудительное лечение, на основании заключения комиссии врачей-психиатров. 2. Лицо, которому назначена принудительная мера медицинского характера, подлежит освидетельствованию комиссией врачей-психиатров не реже одного раза в шесть месяцев для решения вопроса о наличии оснований для внесения представления в суд о прекращении или об изменении такой меры. При отсутствии оснований для прекращения применения или изменения принудительной меры медицинского характера администрация учреждения, осуществляющего принудительное лечение, представляет в суд заключение для продления принудительного лечения. Первое продление принудительного лечения может быть произведено по истечении шести месяцев с момента начала лечения, в последующем продление принудительного лечения производится ежегодно. 3. Изменение или прекращение принудительной меры медицинского характера осуществляется судом в случае такого изменения психического состояния лица, при котором отпадает необходимость в применении ранее назначенной меры либо возникает необходимость в назначении иной принудительной меры медицинского характера. 4. В случае прекращения применения принудительного лечения в психиатрическом стационаре суд может передать необходимые материалы в отношении лица, находившегося на принудительном лечении, органам здравоохранения для решения вопроса о его лечении или направлении в психоневрологическую организацию в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения. Сноска. Статья 93 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 94. Назначение наказания после применения принудительных мер медицинского характера 1. К лицу, которое после совершения преступления или во время отбывания наказания заболело психической болезнью, лишающей его возможности отдавать себе отчет в своих действиях или руководить ими, после его выздоровления судом может быть применено наказание, если не истекли сроки давности или нет оснований для освобождения его от уголовной ответственности и наказания. 2. В случае излечения лица, у которого психическое расстройство наступило после совершения преступления, при назначении наказания или возобновлении его исполнения время, в течение которого к лицу применялось принудительное лечение в психиатрическом стационаре, засчитывается в срок наказания из расчета один день пребывания в психиатрическом стационаре за один день лишения свободы. Статья 95. Принудительные меры медицинского характера, соединенные с исполнением наказания 1. В случае, предусмотренном пунктом в) части первой статьи 88 настоящего Кодекса, принудительные меры медицинского характера исполняются по месту отбывания лишения свободы, а в отношении осужденных к иным видам наказаний - в организациях здравоохранения, оказывающих амбулаторную психиатрическую помощь. 1-1. В случае, предусмотренном пунктом г) части первой статьи 88 настоящего Кодекса, принудительные меры медицинского характера исполняются по месту отбывания лишения свободы, а в отношении осужденных к иным видам наказаний – в организациях здравоохранения. 2. При изменении психического состояния осужденного, требующем стационарного лечения, помещение осужденного в психиатрический стационар или иное лечебное учреждение производится в порядке и по основаниям, которые предусмотрены законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения. 3. Время пребывания в указанных учреждениях засчитывается в срок отбывания наказания. При отпадении необходимости дальнейшего лечения осужденного в указанных учреждениях выписка производится в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения. 4. Прекращение применения принудительной меры медицинского характера, соединенной с исполнением наказания, производится судом по представлению органа, исполняющего наказание, на основании заключения комиссии врачей-психиатров. Сноска. Статья 95 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 № 47; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). ОСОБЕННАЯ ЧАСТЬ Глава 1. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ЛИЧНОСТИ Статья 96. Убийство 1. Убийство, то есть противоправное умышленное причинение смерти другому человеку, - наказывается лишением свободы на срок от шести до пятнадцати лет. 2. Убийство: а) двух или более лиц; б) лица или его близких в связи с осуществлением данным лицом служебной деятельности либо выполнением профессионального или общественного долга; в) лица, заведомо для виновного находящегося в беспомощном состоянии, а равно сопряженное с похищением человека; г) женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; д) совершенное с особой жестокостью; е) совершенное способом, опасным для жизни многих людей; ж) совершенное группой лиц, группой лиц по предварительному сговору; з) из корыстных побуждений, а равно по найму либо сопряженное с разбоем, вымогательством или бандитизмом; и) из хулиганских побуждений; к) совершенное с целью скрыть другое преступление или облегчить его совершение, а равно сопряженное с изнасилованием или насильственными действиями сексуального характера; л) по мотиву социальной, национальной, расовой, религиозной ненависти или вражды либо кровной мести; м) совершенное с целью использования органов или тканей потерпевшего; н) совершенное неоднократно; о) заведомо несовершеннолетнего лица; п) совершенное организованной группой, – наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет с конфискацией имущества или без таковой либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 96 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 97. Убийство матерью новорожденного ребенка Убийство матерью своего новорожденного ребенка как во время родов, так и в последующий период, совершенное в условиях психотравмирующей ситуации или в состоянии психического расстройства, не исключающего вменяемости, - наказывается ограничением свободы на срок до четырех лет или лишением свободы на тот же срок. Статья 98. Убийство, совершенное в состоянии аффекта 1. Убийство, совершенное в состоянии внезапно возникшего сильного душевного волнения (аффекта), вызванного насилием, издевательством или тяжким оскорблением либо иными противозаконными или аморальными действиями (бездействием) потерпевшего, а равно длительной психотравмирующей ситуацией, возникшей в связи с систематическим противоправным или аморальным поведением потерпевшего, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на срок до трех лет. 2. Убийство двух или более лиц, совершенное при обстоятельствах, указанных в части первой настоящей статьи, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 98 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 99. Убийство, совершенное при превышении пределов необходимой обороны Убийство, совершенное при превышении пределов необходимой обороны, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок. Статья 100. Убийство, совершенное при превышении мер, необходимых для задержания лица, совершившего преступление Убийство, совершенное при превышении мер, необходимых для задержания лица, совершившего преступление, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. Статья 101. Причинение смерти по неосторожности 1. Причинение смерти по неосторожности - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. 2. Причинение смерти по неосторожности двум или более лицам - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок. Статья 102. Доведение до самоубийства 1. Доведение лица до самоубийства или до покушения на самоубийство путем угроз, жестокого обращения или систематического унижения человеческого достоинства потерпевшего - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное в отношении лица, находившегося в материальной или иной зависимости от виновного, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок. Статья 103. Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью 1. Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, опасного для жизни человека или повлекшего за собой потерю зрения, речи, слуха или какого-либо органа либо утрату органом его функций, или выразившегося в неизгладимом обезображивании лица, а также причинение иного вреда здоровью, опасного для жизни или вызвавшего расстройство здоровья, соединенное со значительной стойкой утратой общей трудоспособности не менее чем на одну треть или с заведомо для виновного полной утратой профессиональной трудоспособности, либо повлекшее за собой прерывание беременности, психическое расстройство, заболевание наркоманией или токсикоманией, - наказываются ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) в отношении двух или более лиц; б) в отношении лица или его близких в связи с осуществлением данным лицом служебной деятельности или выполнением профессионального или общественного долга; в) в отношении лица, заведомо для виновного находящегося в беспомощном состоянии, а равно сопряженное с похищением человека либо захватом заложника; г) с особой жестокостью; д) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; е) по найму; ж) из хулиганских побуждений; з) по мотиву социальной, национальной, расовой, религиозной ненависти или вражды; и) с целью использования органов или тканей потерпевшего; к) неоднократно; л) в отношении заведомо несовершеннолетнего, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть потерпевшего, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 103 с изменениями, внесенными законами РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 104. Умышленное причинение средней тяжести вреда здоровью 1. Умышленное причинение средней тяжести вреда здоровью, не опасного для жизни человека и не повлекшего последствий, указанных в статье 103 настоящего Кодекса, но вызвавшее длительное расстройство здоровья или значительную стойкую утрату общей трудоспособности менее чем на одну треть, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное: а) в отношении двух или более лиц; б) в отношении лица или его близких в связи с осуществлением данным лицом служебной деятельности или выполнением профессионального или общественного долга; в) с особой жестокостью, а равно в отношении лица, заведомо для виновного находящегося в беспомощном состоянии; г) организованной группой; д) из хулиганских побуждений; е) по мотиву социальной, национальной, расовой, религиозной ненависти или вражды; ж) неоднократно; з) в отношении заведомо несовершеннолетнего, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 104 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 105. Умышленное причинение легкого вреда здоровью Сноска. Статья 105 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 106. Исключена Законом РК от 09.12.2004 N 10 Статья 107. Истязание 1. Причинение физических или психических страданий путем систематического нанесения побоев или иными насильственными действиями, если это не повлекло последствий, предусмотренных статьями 103 и 104 настоящего Кодекса, - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) в отношении заведомо несовершеннолетнего или лица, заведомо для виновного находящегося в беспомощном состоянии либо в материальной или иной зависимости от виновного, а равно лица, похищенного либо захваченного в качестве заложника; б) в отношении двух или более лиц; в) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; г) с применением пытки; д) по найму; е) по мотиву социальной, национальной, расовой, религиозной ненависти или вражды, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на срок от трех до семи лет. Сноска. Статья 107 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 108. Причинение вреда здоровью в состоянии аффекта Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, совершенное в состоянии внезапно возникшего сильного душевного волнения (аффекта), вызванного насилием, издевательством или тяжким оскорблением со стороны потерпевшего либо иными противоправными или аморальными действиями (бездействием) потерпевшего, а равно длительной психотравмирующей ситуацией, возникшей в связи с систематическим противоправным или аморальным поведением потерпевшего, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Cтатья 108 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 109. Причинение тяжкого вреда здоровью при превышении пределов необходимой обороны Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, совершенное при превышении пределов необходимой обороны, - наказывается ограничением свободы на срок до одного года либо лишением свободы на тот же срок. Статья 110. Причинение тяжкого вреда здоровью при задержании лица, совершившего преступление Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, совершенное при превышении мер, необходимых для задержания лица, совершившего преступление, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок. Статья 111. Неосторожное причинение вреда здоровью 1. Причинение тяжкого вреда здоровью по неосторожности - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. Причинение тяжкого вреда здоровью по неосторожности двум или более лицам - наказывается ограничением свободы на срок до четырех лет либо лишением свободы на срок до двух лет. 3. (исключена) 4. Причинение средней тяжести вреда здоровью по неосторожности двум или более лицам - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста до двухсот часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 111 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 112. Угроза Угроза убийством или причинением тяжкого вреда здоровью, а равно иным тяжким насилием над личностью либо уничтожением имущества поджогом, взрывом или иным общеопасным способом при наличии достаточных оснований опасаться приведения этой угрозы в исполнение - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 112 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 113. Принуждение к изъятию или незаконное изъятие органов и тканей человека 1. Принуждение к изъятию или незаконное изъятие органов и тканей человека для трансплантации либо иного использования, а равно совершение незаконных сделок в отношении органов и тканей человека - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: а) в отношении лица, заведомо для виновного находящегося в беспомощном состоянии; б) в отношении заведомо несовершеннолетнего; в) в отношении двух и более лиц; г) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; д) неоднократно; е) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; ж) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; з) путем обмана или злоупотребления доверием; и) с использованием своего служебного положения; к) с использованием материальной или иной зависимости потерпевшего, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть потерпевшего или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Cтатья 113 в редакции - Законом РК от 2 марта 2006 года N 131. Статья 114. Ненадлежащее выполнение профессиональных обязанностей медицинским и фармацевтическим работниками 1. Невыполнение или ненадлежащее выполнение профессиональных обязанностей медицинским и фармацевтическим работниками вследствие небрежного или недобросовестного отношения к ним, если это деяние повлекло причинение средней тяжести вреда здоровью человека, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее причинение тяжкого вреда здоровью, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей или ограничением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, совершенные должностным лицом, - наказываются штрафом в размере от трехсот до тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, повлекшие причинение смерти лицу, - наказываются ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 5. Деяния, предусмотренные частью четвертой настоящей статьи, совершенные должностным лицом, - наказываются ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере от пятидесяти до двухсот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 114 в редакции Закона РК от 07.07.2006 N 171 (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 114-1. Нарушение порядка проведения клинических исследований и применения новых методов и средств профилактики, диагностики, лечения и медицинской реабилитации Сноска. Заголовок статьи 114-1 с изменениями, внесенными Законом РК от 16.07.2009 N 186-IV. 1. Нарушение медицинским работником порядка проведения клинических исследований и применения новых методов и средств профилактики, диагностики, лечения и медицинской реабилитации - наказывается штрафом в размере от трехсот до тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок со штрафом от пятидесяти до двухсот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Глава дополнена статьей 114-1 Законом РК от 07.07.2006 N 171 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными законами РК от 16.07.2009 N 186-IV; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 115. Заражение венерической болезнью Заражение венерической болезнью другого лица, повлекшее тяжкие последствия, а равно заражение двух и более лиц либо заведомо несовершеннолетнего лицом, знавшим о наличии у него этой болезни, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей или ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 115 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 116. Заражение вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ/СПИД) 1. Заведомое поставление другого лица в опасность заражения ВИЧ/СПИД - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет. 2. Заражение другого лица ВИЧ/СПИД лицом, знавшим о наличии у него этой болезни, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяние, предусмотренное частью второй настоящей статьи, совершенное в отношении двух или более лиц либо в отношении заведомо несовершеннолетнего, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до восьми лет. 4. Заражение другого лица ВИЧ/СПИД вследствие ненадлежащего выполнения медицинским работником, а равно работником организации бытового или иного обслуживания населения своих профессиональных обязанностей - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 116 с изменением, внесенным законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 117. Незаконное производство аборта 1. Производство аборта лицом, не имеющим высшего медицинского образования соответствующего профиля, - наказывается штрафом в размере до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на тот же срок. 2. Незаконное производство аборта лицом, имеющим высшее медицинское образование соответствующего профиля, - наказывается штрафом в размере до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Производство аборта лицом, не имеющим высшего медицинского образования соответствующего профиля, либо незаконное производство аборта лицом, имеющим высшее медицинское образование соответствующего профиля, совершенное неоднократно, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок или без такового. 4. Незаконное производство аборта, повлекшее по неосторожности смерть потерпевшей либо причинение тяжкого вреда ее здоровью, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 117 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 118. Неоказание помощи больному 1. Неоказание помощи больному без уважительных причин лицом, обязанным ее оказывать в соответствии с законом или по специальному правилу, если это повлекло по неосторожности причинение средней тяжести вреда здоровью больного, - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. То же деяние, если оно повлекло по неосторожности смерть больного либо причинение тяжкого вреда его здоровью, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 118 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 119. Оставление в опасности 1. Заведомое оставление без помощи лица, находящегося в опасном для жизни или здоровья состоянии и лишенного возможности принять меры к самосохранению по малолетству, старости, болезни или вследствие иного беспомощного состояния, в случаях, если виновный имел возможность оказать помощь этому лицу и был обязан заботиться об этом лице либо сам поставил его в опасное для жизни или здоровья состояние, - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть лица, оставленного без помощи, или иные тяжкие последствия, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 119 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 120. Изнасилование 1. Изнасилование, то есть половое сношение с применением насилия или с угрозой его применения к потерпевшей или к другим лицам либо с использованием беспомощного состояния потерпевшей, - наказывается лишением свободы на срок от трех до пяти лет. 2. Изнасилование: а) совершенное группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) соединенное с угрозой убийством, а также совершенное с особой жестокостью по отношению к потерпевшей или к другим лицам; в) повлекшее заражение потерпевшей венерическим заболеванием; г) совершенное неоднократно, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они: а) повлекли по неосторожности смерть потерпевшей; б) повлекли по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью потерпевшей, заражение ее ВИЧ/СПИД или иные тяжкие последствия; в) совершены в отношении заведомо несовершеннолетней; г) совершены с использованием условий общественного бедствия или в ходе массовых беспорядков; д) совершены в отношении несовершеннолетней родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по ее воспитанию, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет, а в случаях, предусмотренных пунктом д), – от восьми до пятнадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены в отношении потерпевшей, заведомо не достигшей четырнадцатилетнего возраста, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет или без такового. Сноска. Статья 120 в редакции Закона РК от 23.11.2010 № 354-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 121. Насильственные действия сексуального характера 1. Мужеложство, лесбиянство или иные действия сексуального характера с применением насилия или с угрозой его применения к потерпевшему (потерпевшей) или к другим лицам либо с использованием беспомощного состояния потерпевшего (потерпевшей) - наказываются лишением свободы на срок от трех до пяти лет. 2. Те же действия: а) совершенные группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) соединенные с угрозой убийством, а также совершенные с особой жестокостью по отношению к потерпевшему (потерпевшей) или к другим лицам; в) повлекшие заражение потерпевшего (потерпевшей) венерическим заболеванием; г) совершенные неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они: а) повлекли по неосторожности смерть потерпевшего (потерпевшей); б) повлекли по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью потерпевшего (потерпевшей), заражение его (ее) ВИЧ/СПИД или иные тяжкие последствия; в) совершены в отношении заведомо несовершеннолетнего лица; г) совершены в отношении несовершеннолетнего лица родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по его воспитанию, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет, а в случаях, предусмотренных пунктом г), – от восьми до пятнадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены в отношении лица, заведомо не достигшего четырнадцатилетнего возраста, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет или без такового. Сноска. Статья 121 в редакции Закона РК от 23.11.2010 № 354-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 122. Половое сношение и иные действия сексуального характера с лицом, не достигшим шестнадцатилетнего возраста 1. Половое сношение, мужеложство, лесбиянство или иные действия сексуального характера с лицом, заведомо не достигшим шестнадцатилетнего возраста, - наказываются ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Те же деяния, совершенные в отношении лица, не достигшего шестнадцатилетнего возраста, родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по его воспитанию, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет или без такового. Сноска. Статья 122 в редакции Закона РК от 23.11.2010 № 354-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 123. Понуждение к половому сношению, мужеложству, лесбиянству или иным действиям сексуального характера Понуждение лица к половому сношению, мужеложству, лесбиянству или совершению иных действий сексуального характера путем шантажа, угрозы уничтожением, повреждением или изъятием имущества либо с использованием материальной или иной зависимости потерпевшего (потерпевшей) - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 123 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 124. Развращение малолетних 1. Совершение развратных действий без применения насилия в отношении лица, заведомо не достигшего четырнадцатилетнего возраста, - наказывается ограничением свободы на срок до четырех лет или лишением свободы на срок от трех до пяти лет. 2. То же деяние, совершенное в отношении лица, не достигшего четырнадцатилетнего возраста, родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по его воспитанию, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от семи до девяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от десяти до двадцати лет или без такового. Сноска. Статья 124 в редакции Закона РК от 23.11.2010 № 354-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 125. Похищение человека 1. Похищение человека - наказывается лишением свободы на срок от четырех до семи лет. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) в отношении заведомо несовершеннолетнего; е) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; ж) в отношении двух или более лиц; з) из корыстных побуждений, - наказывается лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они: а) совершены организованной группой; б) совершены с целью эксплуатации похищенного (похищенной); в) повлекли по неосторожности смерть потерпевшего или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. Примечания. 1. Лицо, добровольно освободившее похищенного (похищенную), освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состав иного преступления. 2. Под эксплуатацией лица в настоящей статье и статьях 126, 128 и 133 настоящего Кодекса понимаются: 1) использование виновным принудительного труда, то есть любой работы или службы, требуемой от лица путем применения насилия или угрозы его применения, для выполнения которой это лицо не предложило добровольно своих услуг, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан; 2) использование виновным занятия проституцией другим лицом или иных оказываемых им услуг в целях присвоения полученных доходов, а равно принуждение лица к оказанию услуг сексуального характера без преследования виновным цели получения материальной выгоды; 3) принуждение лица к занятию попрошайничеством, то есть к совершению антиобщественного деяния, связанного с выпрашиванием у других лиц денег и (или) иного имущества; 4) иные действия, связанные с осуществлением виновным полномочий собственника в отношении лица, которое по не зависящим от него причинам не может отказаться от выполнения работ и (или) услуг для виновного и (или) другого лица. Сноска. Статья 125 с изменениями, внесенными законами РК от 02.03.2006 N 131; от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 126. Незаконное лишение свободы 1. Незаконное лишение человека свободы, не связанное с его похищением, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) в отношении заведомо несовершеннолетнего; е) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; ж) в отношении двух или более лиц; з) из корыстных побуждений; и) с использованием материальной или иной зависимости потерпевшего, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они: а) совершены организованной группой; б) совершены с целью эксплуатации незаконно лишенного (лишенной) свободы; в) повлекли по неосторожности смерть потерпевшего либо иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 126 с изменениями, внесенными законами РК от 02.03.2006 N 131; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 127. Незаконное помещение в психиатрический стационар 1. Незаконное помещение лица в психиатрический стационар или незаконное удержание в нем - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, если оно: а) совершено из корыстных побуждений; б) совершено лицом с использованием своего служебного положения; в) повлекло по неосторожности смерть потерпевшего или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 127 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 128. Торговля людьми 1. Купля-продажа или совершение иных сделок в отношении лица, а равно его эксплуатация либо вербовка, перевозка, передача, укрывательство, получение, а также совершение иных деяний в целях эксплуатации – наказываются лишением свободы на срок от трех до пяти лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни и здоровья, или угрозой его применения; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; е) в отношении двух и более лиц; ж) в целях изъятия органов или тканей потерпевшего для трансплантации или иного использования; з) путем обмана или злоупотребления доверием; и) лицом с использованием своего служебного положения; к) с использованием материальной или иной зависимости потерпевшего; л) в отношении лица, заведомо для виновного страдающего психическим расстройством или находящегося в беспомощном состоянии; м) с изъятием, сокрытием либо уничтожением документов, удостоверяющих личность потерпевшего, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в целях вывоза за пределы Республики Казахстан, ввоза в Республику Казахстан или перевозки лица через территорию Республики Казахстан из одного иностранного государства в другое, а равно вывоз за пределы Республики Казахстан, ввоз в Республику Казахстан или перевозка лица через территорию Республики Казахстан из одного иностранного государства в другое государство в целях совершения таких деяний – наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они: а) совершены организованной группой; б) повлекли по неосторожности смерть потерпевшего либо иные тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Под куплей-продажей в настоящей статье и статье 133 настоящего Кодекса понимается противоправная возмездная сделка, в которой одна сторона (продавец) передает человека другой стороне (покупателю) за определенное вознаграждение. 2. Иные сделки – дарение (передача человека другому лицу безвозмездно), мена (обмен человека на что-либо), обмен (замена одного человека на другого), аренда (передача человека за плату во временное владение и пользование), оставление человека в качестве обеспечения выполнения обязательства по сделке, заключенной между сторонами, использование человека в качестве предмета оплаты, передача человека в целях получения каких-либо выгод неимущественного характера и другие. 3. Согласие потерпевшего на запланированную эксплуатацию не принимается во внимание, если было использовано любое из средств воздействия, указанных в части второй настоящей статьи. 4. Преступлениями, связанными с торговлей людьми, признаются преступления, предусмотренные статьей 113, пунктом б) части третьей статьи 125, пунктом б) части третьей статьи 126, статьями 128, 132-1, 133, 270 и 271настоящего Кодекса. Сноска. Статья 128 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 129. Клевета 1. Клевета, то есть распространение заведомо ложных сведений, порочащих честь и достоинство другого лица или подрывающих его репутацию, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. Клевета, содержащаяся в публичном выступлении, либо в публично демонстрирующемся произведении, либо в средствах массовой информации, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 3. Клевета, соединенная с обвинением лица в совершении коррупционного, тяжкого или особо тяжкого преступления, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 129 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 130. Оскорбление 1. Оскорбление, то есть унижение чести и достоинства другого лица, выраженное в неприличной форме, - наказывается штрафом до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста двадцати часов, либо исправительными работами на срок до шести месяцев. 2. Оскорбление, содержащееся в публичном выступлении, либо в публично демонстрирующемся произведении, либо в средствах массовой информации, - наказывается штрафом от ста до четырехсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 130 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 2. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ СЕМЬИ И НЕСОВЕРШЕННОЛЕТНИХ Статья 131. Вовлечение несовершеннолетнего в преступную деятельность 1. Вовлечение несовершеннолетнего в преступную деятельность лицом, достигшим восемнадцатилетнего возраста, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 2. То же деяние, совершенное родителем, педагогом либо иным лицом, на которое законом возложены обязанности по воспитанию несовершеннолетнего, - наказывается лишением свободы на срок до шести лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные с применением насилия или с угрозой его применения, - наказываются лишением свободы на срок от двух до семи лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, связанные с вовлечением несовершеннолетнего в совершение тяжкого или особо тяжкого преступления, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до восьми лет. 5. Деяния, предусмотренные частями первой, второй, третьей или четвертой настоящей статьи, связанные с вовлечением несовершеннолетнего в преступную деятельность организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 75 с изменением, внесенным Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 132. Вовлечение несовершеннолетнего в совершение антиобщественных действий 1. Вовлечение несовершеннолетнего в употребление одурманивающих веществ либо токсикоманию, либо в систематическое употребление спиртных напитков, либо в занятие бродяжничеством или попрошайничеством - наказывается привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. То же деяние, совершенное родителем, педагогом либо иным лицом, на которое законом возложены обязанности по воспитанию несовершеннолетнего, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные неоднократно либо с применением насилия или с угрозой его применения, - наказываются лишением свободы на срок до шести лет. Сноска. Статья 132 с изменениями, внесенными законами РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 132-1. Вовлечение несовершеннолетнего в занятие проституцией 1. Вовлечение несовершеннолетнего в занятие проституцией – наказывается лишением свободы на срок от трех до пяти лет с конфискацией имущества. 2. Вовлечение несовершеннолетнего в занятие проституцией путем применения насилия или угрозы его применения, использования зависимого положения, шантажа, уничтожения или повреждения имущества либо путем обмана – наказывается лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные группой лиц по предварительному сговору либо неоднократно, – наказываются лишением свободы на срок от шести до десяти лет с конфискацией имущества. 4. Те же деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные: а) организованной группой; б) родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по его воспитанию, – наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Кодекс дополнен статьей 132-1 в соответствии с Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 133. Торговля несовершеннолетними 1. Купля-продажа или совершение иных сделок в отношении несовершеннолетнего, а равно его эксплуатация либо вербовка, перевозка, передача, укрывательство, получение, а также совершение иных деяний в целях эксплуатации – наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни и здоровья, или угрозой его применения; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) в отношении двух и более лиц; е) в целях изъятия органов или тканей потерпевшего для трансплантации или иного использования; ж) путем обмана или злоупотребления доверием; з) лицом с использованием своего служебного положения; и) в целях вовлечения несовершеннолетнего в совершение преступлений или иных антиобщественных действий; к) с использованием материальной или иной зависимости потерпевшего; л) в отношении несовершеннолетней, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; м) в отношении несовершеннолетнего, заведомо для виновного страдающего психическим расстройством или находящегося в беспомощном состоянии; н) с изъятием, сокрытием либо уничтожением документов, удостоверяющих личность потерпевшего, – наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в целях вывоза за пределы Республики Казахстан, ввоза в Республику Казахстан или перевозки несовершеннолетнего через территорию Республики Казахстан из одного иностранного государства в другое, а равно вывоз за пределы Республики Казахстан, ввоз в Республику Казахстан или перевозка несовершеннолетнего через территорию Республики Казахстан из одного иностранного государства в другое государство в целях совершения таких деяний – наказываются лишением свободы на срок от десяти до двенадцати лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они: а) совершены организованной группой; б) повлекли по неосторожности смерть потерпевшего либо иные тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от двенадцати до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 133 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 134. Подмена ребенка 1. Умышленная подмена ребенка - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное из корыстных или иных низменных побуждений, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. Сноска. Статья 134 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 135. Разглашение тайны усыновления (удочерения) Разглашение тайны усыновления (удочерения) вопреки воле усыновителя, совершенное лицом, обязанным хранить факт усыновления как служебную или профессиональную тайну, либо иным лицом из корыстных или иных низменных побуждений, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 135 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 136. Неисполнение обязанностей по уплате средств на содержание детей или нетрудоспособных родителей 1. Неисполнение обязанностей более трех месяцев родителем по уплате средств по решению суда на содержание несовершеннолетних детей, а равно нетрудоспособных детей, достигших восемнадцатилетнего возраста, – наказывается привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Уклонение более трех месяцев совершеннолетнего трудоспособного лица от уплаты по решению суда средств на содержание своего нетрудоспособного родителя – наказывается привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 136 в редакции Закона РК от 15.01.2014 № 164-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 137. Неисполнение обязанностей по воспитанию несовершеннолетнего Неисполнение или ненадлежащее исполнение обязанностей по воспитанию несовершеннолетнего родителем или иным лицом, на которое возложены эти обязанности, а равно педагогом или другим работником учебного, воспитательного, лечебного или иного учреждения, обязанного осуществлять надзор за несовершеннолетним, если это деяние соединено с жестоким обращением с несовершеннолетним, - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей или привлечением к общественным работам на срок от ста до двухсот часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 137 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 138. Ненадлежащее исполнение обязанностей по обеспечению безопасности жизни и здоровья детей 1. Ненадлежащее исполнение обязанностей по обеспечению безопасности жизни и здоровья малолетнего лицом, на которое такие обязанности возложены по службе, либо лицом, выполняющим эти обязанности по специальному поручению или добровольно принявшим на себя такие обязанности, если это повлекло по неосторожности причинение малолетнему тяжкого или средней тяжести вреда здоровью, - наказывается штрафом в размере до пяти тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть малолетнего, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 138 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 138-1. Нарушение трудового законодательства Республики Казахстан в отношении несовершеннолетних 1. Нарушение работодателем или должностным лицом трудового законодательства Республики Казахстан в части использования труда несовершеннолетних, повлекшее причинение существенного вреда их правам и законным интересам, – наказывается штрафом в размере от трехсот до семисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) в отношении двух и более лиц; г) путем обмана или злоупотребления доверием; д) в отношении несовершеннолетнего, заведомо для виновного страдающего психическим расстройством или находящегося в беспомощном состоянии, – наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Закон дополнен статьей 138-1 в соответствии с Законом РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 139. Злоупотребление правами опекуна или попечителя Использование опеки или попечительства в корыстных или иных низменных целях во вред опекаемому (подопечному) или умышленное оставление опекаемого (подопечного) без надзора или необходимой помощи, повлекшее существенное ущемление прав и законных интересов опекаемого (подопечного), - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 139 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 140. Уклонение от содержания нетрудоспособного супруга (супруги) Уклонение более шести месяцев трудоспособного лица от уплаты по решению суда средств на содержание нетрудоспособного и нуждающегося в материальной помощи супруга (супруги), совершенное лицом, к которому в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния, – наказывается привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 140 в редакции Закона РК от 15.01.2014 № 164-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Глава 3. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ КОНСТИТУЦИОННЫХ И ИНЫХ ПРАВ И СВОБОД ЧЕЛОВЕКА И ГРАЖДАНИНА Статья 141. Нарушение равноправия граждан 1. Прямое или косвенное ограничение прав и свобод человека (гражданина) по мотивам происхождения, социального, должностного или имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства, принадлежности к общественным объединениям или по любым иным обстоятельствам - наказывается штрафом в размере от двухсот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное лицом с использованием своего служебного положения либо руководителем общественного объединения, - наказывается штрафом в размере от пятисот до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 141 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 141-1. Пытки 1. Умышленное причинение физических и (или) психических страданий, совершенное следователем, лицом, осуществляющим дознание, или иным должностным лицом либо с их подстрекательства или с молчаливого согласия другим лицом либо с их ведома с целью получить от пытаемого или третьего лица сведения или признания либо наказать его за действие, которое совершило оно или в совершении которого оно подозревается, а также запугать или принудить его или третье лицо или по любой причине, основанной на дискриминации любого характера, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц или группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с причинением средней тяжести вреда здоровью; г) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности, или несовершеннолетнего, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. То же деяние, повлекшее причинение тяжкого вреда здоровью или по неосторожности смерть потерпевшего, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Примечание. Не признаются пыткой физические и психические страдания, причиненные в результате законных действий должностных лиц. Сноска. Кодекс дополнен статьей 141-1 в соответствии с Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 142. Нарушение неприкосновенности частной жизни и законодательства Республики Казахстан о персональных данных и их защите 1. Незаконное собирание сведений о частной жизни лица, составляющих его личную или семейную тайну, без его согласия либо причинение существенного вреда правам и законным интересам лица в результате незаконного сбора и (или) обработки иных персональных данных – наказывается штрафом в размере от четырехсот до семисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. Несоблюдение мер по защите персональных данных лицом, на которое возложена обязанность принятия таких мер, если это деяние причинило существенный вред правам и законным интересам лиц, – наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо лишением свободы на срок до трех лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и (или) второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения или в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или для других лиц или организаций, а равно распространение сведений, указанных в части первой настоящей статьи, в публичном выступлении, публично демонстрирующемся произведении или в средствах массовой информации – наказываются штрафом в размере от тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления, либо без таковой. Сноска. Статья 142 в редакции Закона РК от 21.05.2013 № 95-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования). Статья 143. Незаконное нарушение тайны переписки, телефонных переговоров, почтовых, телеграфных или иных сообщений 1. Незаконное нарушение тайны переписки, телефонных переговоров, почтовых, телеграфных или иных сообщений физических лиц - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное лицом с использованием своего служебного положения или специальных технических средств, предназначенных для негласного получения информации, - наказывается штрафом в размере от тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией незаконно используемых специальных технических средств. 3. Незаконные изготовление, производство, сбыт или приобретение в целях сбыта специальных технических средств, предназначенных для негласного получения информации, - наказываются штрафом в размере от пятисот до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 143 с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 144. Разглашение врачебной тайны 1. Разглашение медицинским работником без профессиональной или служебной необходимости сведений о заболевании или результатах медицинского освидетельствования пациента, выразившееся в сообщении сведений о наличии у лица ВИЧ/СПИД, - наказывается штрафом в размере от ста до трехсот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо исправительными работами на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 144 в редакции Закона РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 145. Нарушение неприкосновенности жилища 1. Незаконное вторжение в жилище против воли проживающего в нем лица - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное с применением насилия либо с угрозой его применения, или группой лиц, или в ночное время, или сопровождавшееся незаконным обыском, а равно незаконное выселение из жилища - наказываются штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от восьмисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо лишением свободы на срок до трех лет. Сноска. Статья 145 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 146. Воспрепятствование осуществлению избирательных прав или работе избирательных комиссий 1. Воспрепятствование свободному осуществлению гражданином своих избирательных прав или права участвовать в референдуме, а также незаконное вмешательство в работу избирательных комиссий или комиссий по проведению референдума и воспрепятствование голосованию, исполнению обязанностей, связанных с регистрацией кандидата, партийных списков, подсчетом голосов и определением результатов голосования на выборах или референдуме, - наказываются штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. Те же деяния: а) соединенные с подкупом, обманом, применением насилия либо с угрозой его применения; б) совершенные лицом с использованием своего должностного или служебного положения; в) совершенные группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; г) совершенные путем нарушения установленного порядка функционирования электронной избирательной системы, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 146 с изменениями, внесенными законами РК от 09.07.2004 N 583; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 147. Фальсификация избирательных документов, документов референдума или неправильный подсчет голосов 1. Фальсификация избирательных документов или документов референдума, внесение фиктивных записей в бюллетени или подписные листы, заведомо неправильный подсчет голосов, либо заведомо неправильное установление результатов выборов или итогов референдума, либо нарушение тайны голосования, если эти деяния совершены доверенным лицом кандидата в Президенты Республики Казахстан, или доверенным лицом кандидата в депутаты, а равно членом избирательной комиссии, или комиссии по проведению референдума, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до четырех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные путем нарушения установленного порядка функционирования электронной избирательной системы, - наказываются лишением свободы на срок до семи лет. Сноска. Статья 147 с изменениями, внесенными законами РК от 09.07.2004 N 583; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 148. Нарушение трудового законодательства Республики Казахстан 1. Незаконное прекращение трудового договора с работником, неисполнение решения суда о восстановлении на работе, а равно иное нарушение трудового законодательства Республики Казахстан, повлекшее причинение существенного вреда правам и законным интересам граждан, - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. 2. Необоснованный отказ в заключении трудового договора с женщиной или необоснованное прекращение с ней трудового договора по мотивам ее беременности или необоснованный отказ в заключении трудового договора или необоснованное прекращение трудового договора с женщиной, имеющей детей до трех лет, по этим мотивам, а равно необоснованный отказ в заключении трудового договора или необоснованное прекращение трудового договора с инвалидом по мотивам инвалидности либо несовершеннолетнего по мотивам его несовершеннолетия - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок до двух лет. 3. Неоднократная задержка лицом, выполняющим управленческие функции, выплаты заработной платы в полном объеме и в установленные сроки в связи с использованием денежных средств на иные цели - наказывается штрафом в размере от трехсот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. Сноска. Cтатья 148 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 15.05.2007 N 253; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 149. Воспрепятствование осуществлению права на свободу совести и вероисповеданий Сноска. Статья 149 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 150. Воспрепятствование деятельности общественных объединений Сноска. Статья 150 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 150-1. Воспрепятствование законной деятельности представителей работников Воспрепятствование законной деятельности представителей работников должностным лицом с использованием служебного положения, а равно вмешательство в их законную деятельность, совершенное должностным лицом с использованием своего служебного положения, повлекшее существенное нарушение их прав и законных интересов, совершенное лицом, к которому в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния, - наказываются штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 150-1 в соответствии с Законом РК от 15 мая 2007 года N 253; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 151. Воспрепятствование проведению собрания, митинга, демонстрации, шествия, пикетирования или участию в них Незаконное воспрепятствование проведению собрания, митинга, демонстрации, шествия, пикетирования или участию в них, либо принуждение к участию в них, если эти деяния совершены должностным лицом с использованием своего служебного положения либо с применением насилия или угрозы его применения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 151 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 152. Нарушение правил охраны труда 1. Нарушение правил техники безопасности, промышленной санитарии или иных правил охраны труда, совершенное лицом, на котором лежали обязанности по организации или обеспечению соблюдения этих правил, повлекшее по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности либо заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 152 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 153. Принуждение к участию в забастовке или к отказу от участия в забастовке Принуждение к участию в забастовке или к отказу от участия в законной забастовке, совершенное лицом с использованием своего служебного положения либо путем насилия или угрозы применения насилия, - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 153 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 154. Исключена Законом РК от 09.12.2004 N 10 Статья 155. Воспрепятствование законной профессиональной деятельности журналиста 1. Воспрепятствование законной профессиональной деятельности журналиста путем принуждения его к распространению либо отказу от распространения информации - наказывается штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное лицом с использованием своего служебного положения, а равно с применением насилия или угрозы его применения, - наказывается исправительными работами на срок до двух лет либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 155 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 4. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ МИРА И БЕЗОПАСНОСТИ ЧЕЛОВЕЧЕСТВА Статья 156. Планирование, подготовка, развязывание или ведение агрессивной войны 1. Планирование, подготовка или развязывание агрессивной войны - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет. 2. Ведение агрессивной войны - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Статья 157. Пропаганда и публичные призывы к развязыванию агрессивной войны 1. Пропаганда и публичные призывы к развязыванию агрессивной войны - наказываются штрафом в размере до трех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. Те же деяния, совершенные с использованием средств массовой информации либо должностным лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказываются штрафом в размере до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от двух до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 157 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 158. Производство или распространение оружия массового поражения Производство, приобретение или сбыт химического, биологического, а также другого вида оружия массового поражения, запрещенного международным договором Республики Казахстан, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Статья 159. Применение запрещенных средств и методов ведения войны 1. Жестокое обращение с военнопленными или гражданским населением, депортация гражданского населения, разграбление национального имущества на оккупированной территории, применение в вооруженном конфликте средств и методов, запрещенных международным договором Республики Казахстан, - наказываются лишением свободы на срок от шести до двенадцати лет. 2. Применение оружия массового поражения, запрещенного международным договором Республики Казахстан, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 159 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 160. Геноцид 1. Геноцид, то есть умышленные деяния, направленные на полное или частичное уничтожение национальной, этнической, расовой или религиозной группы путем убийства членов этой группы, причинения тяжкого вреда их здоровью, насильственного воспрепятствования деторождению, принудительной передачи детей, насильственного переселения либо создания иных жизненных условий, рассчитанных на физическое уничтожение членов этой группы, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. 2. Те же деяния, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 160 с изменениями, внесенными Законом РК от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 161. Экоцид Массовое уничтожение растительного или животного мира, отравление атмосферы, земельных или водных ресурсов, а также совершение иных действий, вызвавших или способных вызвать экологическую катастрофу, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет. Статья 162. Наемничество 1. Вербовка, обучение, финансирование или иное материальное обеспечение наемника, а равно его использование в вооруженном конфликте или военных действиях - наказываются лишением свободы на срок от четырех до восьми лет. 2. Те же деяния, совершенные лицом с использованием своего служебного положения или в отношении несовершеннолетнего, - наказываются лишением свободы на срок от семи до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Участие наемника в вооруженном конфликте или военных действиях - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. 4. Действие, предусмотренное частью третьей настоящей статьи, повлекшее гибель людей или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет с конфискацией имущества либо смертной казнью с конфискацией имущества или пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Примечание. Наемником признается лицо, действующее в целях получения материального вознаграждения или иной личной выгоды и не являющееся гражданином стороны, участвующей в вооруженном конфликте, не проживающее постоянно на ее территории и не направленное другим государством для выполнения официальных обязанностей. Статья 162-1. Участие в иностранных вооруженных конфликтах Умышленное неправомерное участие гражданина Республики Казахстан в вооруженных конфликтах или военных действиях на территории иностранного государства при отсутствии признаков наемничества – наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 162-1 в соответствии с Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 163. Нападение на лиц или организации, пользующиеся международной защитой 1. Нападение на представителя иностранного государства или сотрудника международной организации, пользующегося международной защитой, или проживающих совместно с ним членов его семьи, а равно на служебные или жилые помещения либо транспортные средства лиц, пользующихся международной защитой, а равно похищение или насильственное лишение свободы этих лиц, если эти деяния совершены с целью провокации войны или осложнения международных отношений, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно либо с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия, либо по предварительному сговору группой лиц, либо сопряженные с причинением тяжкого вреда здоровью, либо повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 163 с изменением, внесенным Законом РК от 08.01.2013 № 63-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 164. Возбуждение социальной, национальной, родовой, расовой или религиозной вражды 1. Умышленные действия, направленные на возбуждение социальной, национальной, родовой, расовой, религиозной вражды или розни, на оскорбление национальной чести и достоинства либо религиозных чувств граждан, а равно пропаганда исключительности, превосходства либо неполноценности граждан по признаку их отношения к религии, сословной, национальной, родовой или расовой принадлежности, если эти деяния совершены публично или с использованием средств массовой информации, а равно путем распространения литературы и иных носителей информации, пропагандирующих социальную, национальную, расовую, религиозную вражду или рознь, - наказываются штрафом в размере до одной тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до семи лет. 2. Те же действия, совершенные группой лиц или неоднократно, или соединенные с насилием либо угрозой его применения, а равно лицом с использованием своего служебного положения либо руководителем общественного объединения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до трех тысяч месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Действия, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 164 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 19.02.2002 N 295; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 5. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ОСНОВ КОНСТИТУЦИОННОГО СТРОЯ И БЕЗОПАСНОСТИ ГОСУДАРСТВА Статья 165. Государственная измена 1. Государственная измена, то есть умышленное деяние, совершенное гражданином Республики Казахстан с целью подрыва или ослабления внешней безопасности и суверенитета Республики Казахстан, выразившееся в переходе на сторону врага во время вооруженного конфликта, а равно в шпионаже, выдаче государственных секретов либо ином оказании помощи иностранному государству, иностранной организации или их представителям в проведении враждебной деятельности против Республики Казахстан, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой, а в боевой обстановке при отягчающих обстоятельствах - лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества или без таковой. 2. Те же деяния, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо смертной казнью с конфискацией имущества или пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Примечание. Лицо, совершившее преступления, предусмотренные настоящей статьей, а также статьями 166 и 168 настоящего Кодекса, освобождается от уголовной ответственности, если оно добровольным и своевременным сообщением государственным органам или иным образом способствовало предотвращению наступления ущерба интересам Республики Казахстан и если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 165 с изменениями, внесенными з аконами РК от 05.05.2000 N 47; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 166. Шпионаж Передача, а равно собирание, похищение или хранение с целью передачи иностранному государству, иностранной организации или их представителям сведений, составляющих государственные секреты, а также передача или собирание по заданию иностранной разведки иных сведений для использования их в ущерб внешней безопасности или суверенитета Республики Казахстан, если эти деяния совершены иностранным гражданином или лицом без гражданства, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. В статью 166 внесены изменения - Законом РК от 5 мая 2000 г. N 47. Статья 166-1. Посягательство на жизнь Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации Посягательство на жизнь Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации, совершенное в целях воспрепятствования его законной деятельности либо из мести за такую деятельность, - наказывается лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Кодекс дополнен статьей 166-1 в соответствии с Законом РК от 14.06.2010 № 290-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). Статья 167. Посягательство на жизнь Президента Республики Казахстан Посягательство на жизнь Президента Республики Казахстан, совершенное в целях прекращения его государственной деятельности либо из мести за такую деятельность, - наказывается лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо смертной казнью, или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 167 - в редакции Закона РК от 19 февраля 2002 г. N 295. Статья 168. Насильственный захват власти или насильственное удержание власти либо осуществление представителями иностранного государства или иностранной организации полномочий, входящих в компетенцию уполномоченных органов и должностных лиц Республики Казахстан 1. Действия, направленные на насильственный захват власти или насильственное удержание власти в нарушение Конституции Республики Казахстан, а равно направленные на насильственное изменение конституционного строя Республики Казахстан, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет. 2. Осуществление представителями иностранного государства или иностранной организации полномочий, находящихся в компетенции уполномоченных органов и должностных лиц Республики Казахстан, - наказывается штрафом в размере от одной до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до семи лет. Сноска. Cтатья 168 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 169. Вооруженный мятеж Организация вооруженного мятежа либо активное участие в нем в целях свержения или насильственного изменения конституционного строя Республики Казахстан либо нарушения территориальной целостности Республики Казахстан - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет. Статья 170. Призывы к насильственному свержению или изменению конституционного строя либо насильственному нарушению единства территории Республики Казахстан 1. Публичные призывы к насильственному захвату власти, насильственному удержанию власти, подрыву безопасности государства или насильственному изменению конституционного строя, а равно к насильственному нарушению целостности Республики Казахстан и единства ее территории, а также распространение с этой целью материалов такого содержания - наказываются штрафом в размере от трехсот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Те же действия, совершенные с использованием средств массовой информации или организованной группой, - наказываются штрафом в размере от одной до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет. Сноска. Статья 170 с изменениями, внесенными законами РК от 19.02.2002 N 295; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 171. Диверсия Совершение с целью подрыва безопасности и обороноспособности Республики Казахстан взрыва, поджога или иных действий, направленных на массовое уничтожение людей, причинение вреда их здоровью, разрушение или повреждение предприятий, сооружений, путей и средств сообщения, средств связи, объектов жизнеобеспечения населения, а равно совершение в тех же целях массовых отравлений или распространение эпидемий и эпизоотий - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества или без таковой. Статья 172. Незаконное получение, разглашение, распространение государственных секретов Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Собирание сведений, составляющих государственные секреты, путем похищения документов, подкупа или угроз в отношении лиц, владеющих государственными секретами, или их близких, перехвата в средствах связи, незаконного проникновения в компьютерную систему или сеть, использования специальных технических средств либо иным незаконным способом, а равно распространение неправомерно полученных сведений, составляющих государственные секреты, при отсутствии признаков государственной измены или шпионажа - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью или без такового. 2. Разглашение сведений, составляющих государственную тайну, лицом, которому она была доверена или стала известна по службе или работе либо в связи с производством по уголовному, гражданскому делу, делу об административном правонарушении, а равно в ходе подготовки или проведения оперативно-розыскных мероприятий, при отсутствии признаков государственной измены - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок или без такового. 3. Разглашение сведений, составляющих служебную тайну, лицом, которому она была доверена или стала известна по службе или работе либо в связи с производством по уголовному, гражданскому делу, делу об административном правонарушении, а равно в ходе подготовки или проведения оперативно-розыскных мероприятий, при отсутствии признаков государственной измены, если это повлекло причинение крупного ущерба или наступление иных тяжких последствий, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они повлекли наступление тяжких последствий, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Примечание. Крупным ущербом в статьях 172, 173 и 386 настоящего Кодекса признается ущерб на сумму, в пятьсот раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 172 в редакции Закона РК от 05.05.2000 N 47; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 173. Утрата документов, предметов, содержащих государственные секреты 1. Утрата документов, содержащих государственную тайну, а равно предметов, сведения о которых составляют государственную тайну, лицом, которому они были доверены по службе или работе, если утрата явилась результатом нарушения установленных правил обращения с указанными документами или предметами и повлекла причинение крупного ущерба или наступление иных тяжких последствий, - наказывается штрафом в размере до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. Утрата документов, содержащих служебную тайну, а равно предметов, сведения о которых составляют служебную тайну, лицом, которому они были доверены по службе или работе, если утрата явилась результатом нарушения установленных правил обращения с указанными документами или предметами и повлекла причинение крупного ущерба или наступление иных тяжких последствий, - наказывается штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. Сноска. Статья 173 в редакции Закона РК от 05.05.2000 N 47; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 174. Уклонение от призыва по мобилизации 1. Уклонение от призыва на воинскую службу по мобилизации в Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования Республики Казахстан - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 2. То же деяние, а также уклонение от дальнейших призывов для укомплектования Вооруженных Сил Республики Казахстан, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Глава 6. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ СОБСТВЕННОСТИ Статья 175. Кража 1. Кража, то есть тайное хищение чужого имущества, - наказывается штрафом в размере от двухсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Кража, совершенная: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с незаконным проникновением в жилое, служебное или производственное помещение, хранилище либо салон транспортного средства; г) из нефтегазопровода, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества или без таковой. 3. Кража, совершенная: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) в крупном размере, - в) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества. 4. Кража, совершенная: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, – наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Под хищением в статьях настоящего Кодекса понимаются совершенные с корыстной целью противоправные безвозмездные изъятие и (или) обращение чужого имущества в пользу виновного или других лиц, причинившие ущерб собственнику или иному владельцу этого имущества. 2. Крупным размером или крупным ущербом в статьях настоящей главы, за исключением статей 184, 184-1 настоящего Кодекса, признается стоимость имущества или размер ущерба, в пятьсот раз превышающие месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. 2-1. Особо крупным размером или ущербом в статьях настоящей главы признается стоимость имущества или размер ущерба, в две тысячи раз превышающие месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. 3. Исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). 4. Исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). 5. Мелкое хищение чужого имущества, принадлежащего на праве собственности организации или находящегося в ее ведении, совершенное путем кражи, мошенничества, присвоения или растраты, не влечет уголовной ответственности. Лицо, виновное в его совершении, несет административную ответственность в соответствии с законом . Хищение признается мелким, если стоимость похищенного имущества не превышает десятикратного размера месячного расчетного показателя, установленного законодательством Республики Казахстан на момент совершения деяния. Сноска. Статья 175 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 22.11.2005 N 90 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 06.10.2010 № 343-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 176. Присвоение или растрата вверенного чужого имущества 1. Присвоение или растрата, то есть хищение чужого имущества, вверенного виновному, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с использованием служебного положения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) в крупном размере; в) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010); г) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций , либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, а в случаях, предусмотренных пунктом г), - до семи лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. Сноска. Статья 176 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 25.09.2003 N 484; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 177. Мошенничество 1. Мошенничество, то есть хищение чужого имущества или приобретение права на чужое имущество путем обмана или злоупотребления доверием, - наказывается штрафом в размере от двухсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Мошенничество, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с использованием служебного положения, - наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Мошенничество, совершенное: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) в крупном размере; в) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010); г) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если оно сопряжено с использованием им своего служебного положения, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 177 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 177-1. Создание и (или) руководство деятельностью финансовой (инвестиционной) пирамиды 1. Создание, а равно руководство деятельностью финансовой (инвестиционной) пирамиды или ее структурного подразделения – наказываются штрафом в размере от одной тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с использованием своего служебного положения; г) с привлечением денег или иного имущества в крупном размере, – наказываются ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Те же деяния, совершенные: а) организованной группой; б) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения; в) с привлечением денег или иного имущества в особо крупном размере, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до двенадцати лет с конфискацией имущества и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, а в случаях, предусмотренных пунктом б), – до семи лет. Примечания. 1. Под финансовой (инвестиционной) пирамидой в настоящей статье понимается деятельность по извлечению дохода (имущественной выгоды) от привлечения денег или иного имущества либо права на него физических и (или) юридических лиц без использования привлеченных средств на предпринимательскую деятельность, обеспечивающую принятые обязательства, путем перераспределения данных активов и обогащения одних участников за счет взносов других. 2. Лицо, добровольно заявившее об участии в финансовой (инвестиционной) пирамиде, а также активно способствовавшее раскрытию или пресечению преступления, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Положения настоящего пункта не распространяются на лицо, создавшее финансовую (инвестиционную) пирамиду. Сноска. Глава 6 дополнена статьей 177-1 в соответствии с Законом РК от 17.01.2014 № 166-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 178. Грабеж 1. Грабеж, то есть открытое хищение чужого имущества, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до четырех лет. 2. Грабеж, совершенный: а) с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья потерпевшего, либо с угрозой применения такого насилия; б) неоднократно; в) группой лиц по предварительному сговору; г) с незаконным проникновением в жилое, служебное, производственное помещение либо хранилище, - наказывается ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества или без таковой. 3. Грабеж, совершенный: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) в крупном размере, - в) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, – наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 178 с изменениями, внесенными законами РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 179. Разбой 1. Разбой, то есть нападение с целью хищения чужого имущества, соединенное с насилием, опасным для жизни или здоровья лица, подвергшегося нападению, или с угрозой непосредственного применения такого насилия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Разбой, совершенный: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с незаконным проникновением в жилое, служебное, производственное помещение либо хранилище; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) с причинением тяжкого вреда здоровью, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Разбой, совершенный: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) с причинением тяжкого вреда здоровью, повлекшего по неосторожности смерть потерпевшего; в) с целью хищения имущества в крупном размере, - г) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). наказывается лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, – наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 179 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 180. Хищение предметов, имеющих особую ценность 1. Хищение предметов или документов, имеющих особую историческую, научную, художественную или культурную ценность, независимо от способа хищения, - наказывается лишением свободы на срок от шести до десяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. То же деяние: а) совершенное группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) совершенное неоднократно; в) повлекшее уничтожение, порчу или разрушение предметов или документов, указанных в части первой настоящей статьи, - наказывается лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Статья 181. Вымогательство 1. Вымогательство, то есть требование передачи чужого имущества или права на имущество или совершения других действий имущественного характера под угрозой применения насилия либо уничтожения или повреждения чужого имущества, а равно под угрозой распространения сведений, позорящих потерпевшего или его близких, либо иных сведений, оглашение которых может причинить существенный вред интересам потерпевшего или его близких, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до четырех лет со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей или без такового. 2. Вымогательство, совершенное: а) с применением насилия; б) группой лиц по предварительному сговору; в) неоднократно, - наказывается ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества или без таковой. 3. Вымогательство, совершенное: а) исключен Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) с причинением тяжкого вреда здоровью потерпевшего; в) с целью получения имущества в крупном размере, - г) исключен Законом РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010). наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) в особо крупном размере, – наказываются лишением свободы на срок от семи до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 181 с изменениями, внесенными законами РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 182. Причинение имущественного ущерба путем обмана или злоупотребления доверием 1. Причинение имущественного ущерба собственнику или иному владельцу имущества путем обмана или злоупотребления доверием при отсутствии признаков хищения, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с использованием служебного положения, - наказывается штрафом в размере от четырехсот до восьмисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового. 2. То же деяние: а) совершенное организованной группой; б) причинившее крупный ущерб, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 182 в редакции Закона РК от 18.01.2011 № 393-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 183. Приобретение или сбыт имущества, заведомо добытого преступным путем 1. Заранее необещанное приобретение или сбыт имущества, заведомо добытого преступным путем, - наказываются штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Те же деяния, совершенные: а) в отношении автомобиля, нефти и нефтепродуктов или иного имущества в крупном размере; б) группой лиц по предварительному сговору; в) неоднократно, - г) исключен Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования) наказываются ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до четырех лет со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой или лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 183 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 10.12.2009 № 227-IV (вводится в действие с 01.01.2010); от 06.10.2010 № 343-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 183-1. Транспортировка, приобретение, реализация, хранение нефти и нефтепродуктов, а также переработка нефти без документов, подтверждающих законность их происхождения 1. Транспортировка, приобретение, реализация, хранение нефти и нефтепродуктов, а также переработка нефти без документов, подтверждающих законность их происхождения, в крупном размере - наказываются лишением свободы на срок от двух до трех лет с конфискацией имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления. 2. Те же деяния, совершенные: а) неоднократно; б) организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до восьми лет с конфискацией имущества осужденного либо без таковой, а также имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления. Сноска. Кодекс дополнен статьей 183-1 в соответствии с Законом РК от 06.10.2010 № 343-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 184. Нарушение авторских и (или) смежных прав 1. Присвоение авторства или принуждение к соавторству, если это деяние причинило существенный вред правам или законным интересам автора или иного правообладателя, в том числе повлекшее значительный ущерб, – наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста до ста восьмидесяти часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. Незаконное использование объектов авторского и (или) смежных прав, а равно приобретение, хранение, перемещение или изготовление контрафактных экземпляров объектов авторского права и (или) смежных прав в целях сбыта, совершенные в значительном размере, – наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 3. Незаконное использование объектов авторского и (или) смежных прав путем организации, создания интернет-ресурсов для дальнейшего доступа к обмену, хранению, перемещению экземпляров произведений и (или) объектов смежных прав в электронном цифровом формате, причинившее значительный ущерб, – наказывается штрафом в размере от шестисот до восьмисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от двухсот до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 4. Деяния, предусмотренные частями второй и третьей настоящей статьи, совершенные: а) неоднократно; б) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; в) в крупном размере или причинившие крупный ущерб; г) лицом с использованием своего служебного положения, – наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 184 в редакции Закона РК от 12.01.2012 № 537 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 184-1. Нарушение прав на изобретения, полезные модели, промышленные образцы, селекционные достижения или топологии интегральных микросхем 1. Разглашение без согласия автора или заявителя сущности изобретения, полезной модели, промышленного образца, селекционного достижения или топологии интегральной микросхемы до официальной публикации сведений о них, а равно присвоение авторства или принуждение к соавторству, если эти деяния причинили значительный ущерб автору или иному правообладателю или существенный вред их правам или законным интересам, - наказываются штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста до ста восьмидесяти часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. Незаконное использование изобретения, полезной модели, промышленного образца, селекционного достижения или топологии интегральной микросхемы, совершенное в значительном размере, - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 3. Деяния, предусмотренные частью второй настоящей статьи, совершенные: а) неоднократно; б) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; в) в крупном размере или причинившие крупный ущерб; г) лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Примечания. 1. Деяния, предусмотренные статьями 184, 184-1 настоящего Кодекса, признаются причинившими значительный ущерб или совершенными в значительном размере, если размер ущерба или стоимость прав на использование объектов интеллектуальной собственности либо стоимость экземпляров объектов авторского права и (или) смежных прав или товаров, содержащих изобретения, полезные модели, промышленные образцы, селекционные достижения или топологии интегральных микросхем, в сто раз превышает месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. 2. Деяния, предусмотренные статьями 184, 184-1 настоящего Кодекса, признаются причинившими крупный ущерб или совершенными в крупном размере, если размер ущерба или стоимость прав на использование объектов интеллектуальной собственности либо стоимость экземпляров объектов авторского права и (или) смежных прав или товаров, содержащих изобретения, полезные модели, промышленные образцы, селекционные достижения или топологии интегральных микросхем, в пятьсот раз превышает месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Глава дополнена статьей 184-1 в соответствии с Законом РК от 22.11.2005 N 90 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона); с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 179-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 185. Неправомерное завладение автомобилем или иным транспортным средством без цели хищения 1. Неправомерное завладение автомобилем или иным транспортным средством без цели хищения (угон) - наказывается штрафом в размере от пятисот до двух тысяч месячных расчетных показателей или ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) c применением насилия, не опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой либо причинившие крупный ущерб, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия, - наказываются лишением свободы на срок от шести до двенадцати лет. Сноска. Статья 185 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 186. Нарушение вещных прав на землю 1. Незаконное проникновение на чужой земельный участок, повлекшее причинение существенного вреда правам или охраняемым законом интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, совершенное с применением насилия либо с угрозой его применения или группой лиц, или сопровождавшееся незаконным обыском, а равно незаконный захват чужого земельного участка - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от двух до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Cтатья 186 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 187. Умышленное уничтожение или повреждение чужого имущества 1. Умышленное уничтожение или повреждение чужого имущества, причинившие значительный ущерб, - наказываются штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния: а) совершенные путем поджога, взрыва или иным общеопасным способом; б) повлекшие по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью; в) совершенные в связи с выполнением потерпевшим своего служебного или общественного долга либо в отношении его близких родственников по тем же мотивам; г) по мотивам социальной, национальной, расовой или религиозной вражды - наказываются исправительными работами на срок до двух лет либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие: а) по неосторожности смерть человека; б) уничтожение или повреждение памятников истории, культуры, природных комплексов или объектов, взятых под охрану государства, а также предметов или документов, имеющих особую историческую, научную, художественную или культурную ценность, - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет. Примечание. Значительным ущербом признается размер ущерба, в сто раз превышающий месячный расчетный показатель. Сноска. Статья 187 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 188. Неосторожное уничтожение или повреждение чужого имущества Уничтожение или повреждение чужого имущества в результате неосторожного обращения с огнем или иными источниками повышенной опасности либо повлекшие по неосторожности тяжкие последствия, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет. Сноска. Статья 188 в редакции Закона РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 7. ПРЕСТУПЛЕНИЯ В СФЕРЕ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ Статья 189. Воспрепятствование законной предпринимательской деятельности Сноска. Статья 189 исключена Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 190. Незаконное предпринимательство 1. Осуществление предпринимательской деятельности без регистрации либо без специального разрешения (лицензии) в случаях, когда такое разрешение (лицензия) обязательно, или с нарушением условий лицензирования, а равно занятие запрещенными видами предпринимательской деятельности, если эти деяния причинили крупный ущерб гражданину, организации или государству либо сопряжены с извлечением дохода в крупном размере или производством, хранением, перевозкой либо сбытом подакцизных товаров в значительных размерах, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет со штрафом в размере до пятидесяти месячных расчетных показателей либо без такового. 2. Те же деяния: а) совершенные организованной группой; б) сопряженные с извлечением дохода в особо крупном размере; в) совершенные неоднократно, - наказываются штрафом в размере от одной тысячи до полутора тысяч месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок от двух до пяти лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Примечание. 1. В статьях 190, 191, 205-2 и 205-3 настоящего Кодекса доходом в крупном размере признается доход, сумма которого превышает десять тысяч месячных расчетных показателей, доходом в особо крупном размере - доход, сумма которого превышает двадцать тысяч месячных расчетных показателей. 2. В статье 190 настоящего Кодекса значительным размером признается такое количество товаров, стоимость которых превышает одну тысячу месячных расчетных показателей. 3. Крупным ущербом в статьях 190, 191, 192-1, 205-2, 205-3, 215, 216, 217, 219 и 220 настоящей главы признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в десять тысяч раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. 4. Крупным ущербом в статьях 194, 198, 199, 200, 202, 202-1, 203, 204, 205 и 218 настоящей главы признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в сто раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 190 с изменениями, внесенными законами РК от 16.07.1999 N 430; от 21.12.2002 N 363; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 191. Незаконная банковская деятельность 1. Осуществление банковской деятельности (банковских операций) без регистрации или без специального разрешения (лицензии) в случаях, когда такое разрешение (лицензия) обязательно, или с нарушением условий лицензирования, если это деяние причинило крупный ущерб гражданину, организации или государству либо сопряжено с извлечением дохода в крупном размере, - наказывается штрафом в размере от восьмисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере до пятидесяти месячных расчетных показателей либо без такового. 2. То же деяние: а) совершенное организованной группой; б) сопряженное с извлечением дохода в особо крупном размере; в) совершенное неоднократно, - наказывается исправительными работами на срок от одного года до двух лет либо ограничением свободы на срок от двух до шести лет с конфискацией имущества или без таковой, либо лишением свободы на срок от двух до шести лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 191 с изменениями, внесенными законами РК от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 192. Лжепредпринимательство 1. Лжепредпринимательство, то есть создание субъекта частного предпринимательства либо приобретение акций (долей участия, паев) других юридических лиц, предоставляющее право определять их решения, а равно руководство им, без намерения осуществлять предпринимательскую деятельность, при условии, если все совершенные сделки преследуют противоправные цели и причинили крупный ущерб гражданину, организации или государству, - наказываются штрафом в размере от шестисот пятидесяти до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок от двух до пяти лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере двухсот месячных расчетных показателей либо без такового. 2. Те же деяния, совершенные: а) неоднократно; б) группой лиц по предварительному сговору; в) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от двух тысяч до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) организованной группой; б) преступным сообществом (преступной организацией), - наказываются штрафом в размере от трех тысяч до шести тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от шести до десяти лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. К сделкам, преследующим противоправные цели, в настоящей статье и статье 192-1 настоящего Кодекса относятся сделки, направленные на незаконное получение кредитов, уклонение от уплаты налогов, сокрытие запрещенной деятельности, незаконное получение доходов и (или) извлечение иной имущественной выгоды, а также содействие в совершении указанных действий. 2. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в одну тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, превышающую двадцать тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 192 в редакции Закона РК от 08.12.2009 № 225-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 192-1. Совершение субъектом частного предпринимательства сделки (сделок) без намерения осуществлять предпринимательскую деятельность Совершение субъектом частного предпринимательства сделки (сделок) (в том числе путем использования счета-фактуры) без фактического выполнения работ, оказания услуг, отгрузки товаров, преследующей противоправные цели и причинившей крупный ущерб гражданину, организации или государству, - наказывается штрафом в размере от пятисот до двух тысяч месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 192-1 в соответствии с Законом РК от 08.12.2009 № 225-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 193. Легализация (отмывание) денег и (или) иного имущества, полученных преступным путем Сноска. Заголовок статьи 193 в редакции от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). 1. Вовлечение в законный оборот денег и (или) иного имущества, полученных преступным путем, посредством совершения сделок путем конверсии или перевода имущества, представляющего доходы от преступлений, сокрытие или утаивание подлинного характера, источника, места нахождения, способа распоряжения, перемещения, прав на имущество или его принадлежность, если известно, что такое имущество представляет доходы от преступлений, а равно владение и использование этого имущества – наказываются штрафом в размере от пятисот до тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок от одного до трех лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового, с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения; б) организованной группой; в) преступным сообществом (преступной организацией) или в крупных размерах, - наказываются штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью сроком до трех лет с конфискацией имущества, а в случаях, предусмотренных пунктом а), – до семи лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Крупным размером в настоящей статье признается совершение сделки или использование денег и (или) иного имущества, полученных преступным путем, на сумму, превышающую двадцать тысяч месячных расчетных показателей. 2. Лицо, добровольно заявившее о готовящейся либо совершенной легализации денег и (или) иного имущества, полученных преступным путем, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится составов преступлений, предусмотренных частями второй и третьей настоящей статьи, или иного преступления. 3. Под конверсией в настоящей статье понимаются существенное преобразование, изменение условий, замена одних денег и (или) иного имущества другими. Сноска. Статья 193 с изменениями, внесенными законами РК от 16.03.2001 N 163; от 25.09.2003 N 484; от 09.12.2004 N 10; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 194. Незаконное получение и нецелевое использование кредита 1. Получение индивидуальным предпринимателем или руководителем организации кредита, дотаций либо льготных условий кредитования путем представления банку или иному кредитору заведомо ложных сведений о хозяйственном положении, финансовом состоянии или залоговом имуществе индивидуального предпринимателя или организации, или об иных обстоятельствах, имеющих существенное значение для получения кредита, дотаций, льготных условий кредитования, а равно несообщение банку или иному кредитору информации о возникновении обстоятельств, могущих повлечь прекращение кредитования, дотирования, отмену льгот либо ограничение размеров выделенного кредита или дотаций, если эти деяния причинили крупный ущерб, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Использование бюджетного кредита не по целевому назначению, если это деяние причинило крупный ущерб гражданину, организации или государству, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 194 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.02.2012 № 557-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 194-1. Нецелевое использование денег, полученных от размещения облигаций Принятие органами эмитента (должностными лицами эмитента), не являющегося финансовой организацией, решений, влекущих нарушение установленных проспектом выпуска облигаций данного эмитента условий и порядка использования денег, полученных от размещения облигаций, если это деяние причинило крупный ущерб держателям облигаций, – наказывается штрафом в размере от десяти тысяч до двадцати тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб на сумму, в десять тысяч раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Глава 7 дополнена статьей 194-1 в соответствии с Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 195. Злостное уклонение от погашения кредиторской задолженности Сноска. Статья 195 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 196. Монополистическая деятельность 1. Установление и (или) поддержание субъектами рынка монопольно высоких (низких) или согласованных цен, установление ограничений на перепродажу купленных у субъекта рынка, занимающего доминирующее или монопольное положение, товаров (работ, услуг) по территориальному признаку, кругу покупателей, условиям покупки, количеству либо цене, раздел товарных рынков по территориальному признаку, ассортименту товаров (работ, услуг), объему их реализации или приобретения, по кругу продавцов или покупателей, а также иные деяния, направленные на ограничение конкуренции, если они причинили крупный ущерб физическому лицу, организации или государству либо сопряжены с извлечением субъектом рынка дохода в крупном размере, - наказываются штрафом в размере от пятисот до тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно, либо группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, либо лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, совершенные с применением насилия или с угрозой его применения, а равно с уничтожением или повреждением чужого имущества либо с угрозой его уничтожения или повреждения, при отсутствии признаков вымогательства - наказываются штрафом в размере от двух до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой. Примечания. 1. Доходом в крупном размере в настоящей статье признается доход, сумма которого превышает двести тысяч месячных расчетных показателей. 2. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный физическому лицу на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в десять тысяч раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 196 в редакции Закона РК от 25.12.2008 N 113 (вводится в действие с 01.01.2009); с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 06.03.2013 № 81-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 197. Злостное нарушение установленного порядка проведения публичных торгов, аукционов и конкурсов Сноска. Статья 197 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 198. Заведомо ложная реклама Использование рекламодателем в рекламе заведомо ложной информации относительно товаров, работ или услуг, а также их производителей, исполнителей или продавцов, совершенное из корыстных побуждений и причинившее крупный ущерб, совершенное лицом, к которому в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 198 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 199. Незаконное использование товарного знака 1. Незаконное использование чужого товарного знака, знака обслуживания, фирменного наименования, наименования места происхождения товара или сходных с ними обозначений для однородных товаров или услуг, совершенное лицом, к которому в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния, – наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет. 2. Незаконное использование предупредительной маркировки в отношении не зарегистрированного в Республике Казахстан товарного знака или наименования места происхождения товара, если это деяние совершено неоднократно или причинило крупный ущерб, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года. Сноска. Статья 199 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 200. Незаконные получение и разглашение сведений, составляющих коммерческую или банковскую тайну 1. Собирание сведений, составляющих коммерческую или банковскую тайну, путем похищения документов, подкупа или угроз в отношении лиц, владеющих коммерческой или банковской тайной, или их близких, перехвата в средствах связи, незаконного проникновения в компьютерную систему или сеть, использования специальных технических средств, а равно иным незаконным способом в целях разглашения либо незаконного использования этих сведений - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Незаконные разглашение или использование сведений, составляющих коммерческую или банковскую тайну, без согласия их владельца лицом, которому она была доверена по службе или работе, совершенные из корыстной или иной личной заинтересованности и причинившие крупный ущерб, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового. Сноска. Статья 200 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 201. Подкуп участников и организаторов профессиональных спортивных соревнований и зрелищных коммерческих конкурсов Сноска. Статья 201 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 202. Нарушение порядка выпуска эмиссионных ценных бумаг Утверждение проспекта выпуска эмиссионных ценных бумаг, содержащего заведомо недостоверную информацию, а равно утверждение заведомо недостоверного отчета по выпуску эмиссионных ценных бумаг, если эти деяния причинили крупный ущерб, – наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на срок до двух лет со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового. Сноска. Статья 202 в редакции Закона РК от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 202-1. Непредоставление информации либо представление заведомо ложных сведений должностным лицом эмитента ценных бумаг Непредоставление информации либо представление заведомо ложных сведений государственным органам и держателям ценных бумаг должностными лицами эмитента ценных бумаг в целях извлечения имущественной выгоды, причинившее крупный ущерб держателям ценных бумаг либо эмитенту, - наказывается штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Кодекс дополнен статьей 202-1 в соответствии с Законом РК от 08.07.2005 N 72 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 203. Внесение в реестр держателей ценных бумаг заведомо ложных сведений 1. Внесение в реестр держателей ценных бумаг заведомо ложных сведений, повлекшее переход прав на эти ценные бумаги другому лицу, - наказывается штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. То же деяние, причинившее крупный ущерб, – наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 203 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 204. Представление заведомо ложных сведений профессиональными участниками рынка ценных бумаг Представление профессиональными участниками рынка ценных бумаг государственным органам и держателям ценных бумаг заведомо ложных сведений о количестве и видах ценных бумаг, находящихся на лицевых счетах держателей ценных бумаг, и об операциях с ценными бумагами в целях извлечения имущественной выгоды, причинившее крупный ущерб, - наказывается штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 204 с изменениями, внесенными законами РК от 08.07.2005 N 72 (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 205. Нарушение правил проведения операций с ценными бумагами 1. Нарушение правил проведения операций с ценными бумагами, причинившее крупный ущерб, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, совершенное неоднократно либо группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, - наказывается штрафом в размере от одной до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 205 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 205-1. Утрата документов и сведений, составляющих систему реестров держателей ценных бумаг Утрата документов и сведений, составляющих систему реестров держателей ценных бумаг, лицом, которому они были доверены в силу исполнения служебных обязанностей, если утрата явилась результатом нарушения установленных правил хранения и обращения с указанными документами, – наказывается штрафом в размере двухсот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. Сноска. Глава 7 дополнена статьей 205-1 в соответствии с Законом РК от 28.12.2011 № 524-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 205-2. Манипулирование на рынке ценных бумаг 1. Манипулирование на рынке ценных бумаг, если такое деяние причинило крупный ущерб гражданину, организации или государству либо сопряжено с извлечением дохода в крупном размере, – наказывается штрафом в размере от пятисот до тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок от шести месяцев до двух лет. 2. То же деяние: 1) совершенное неоднократно; 2) сопряженное с извлечением дохода в особо крупном размере; 3) совершенное группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, – наказывается штрафом в размере от тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от одного до трех лет, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового с конфискацией имущества. Примечания. 1. Под манипулированием на рынке ценных бумаг в настоящей статье понимаются запрещенные Законом Республики Казахстан «О рынке ценных бумаг» действия субъектов рынка ценных бумаг, направленные на установление и (или) поддержание цен на ценные бумаги выше или ниже тех, которые установились в результате объективного соотношения предложения и спроса, на создание видимости торговли ценной бумагой. 2. Крупным ущербом в статьях 205-2 и 205-3 настоящего Кодекса признается ущерб, сумма которого превышает десять тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Кодекс дополнен статьей 205-2 в соответствии с Законом РК от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 205-3. Незаконное использование инсайдерской информации 1. Умышленные действия по использованию инсайдерской информации при совершении сделок с ценными бумагами и (или) производными финансовыми инструментами, незаконной передаче инсайдерской информации третьим лицам, предоставлению третьим лицам рекомендаций или предложений о совершении сделок с ценными бумагами и (или) производными финансовыми инструментами, основанных на инсайдерской информации, если эти действия причинили крупный ущерб гражданину, организации или государству либо сопряжены с извлечением дохода в крупном размере, – наказываются штрафом от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей или в размере заработной платы или иного дохода осужденного за период от пяти до десяти месяцев либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо арестом на срок до шести месяцев, либо лишением свободы на срок от шести месяцев до одного года, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния: 1) совершенные группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; 2) сопряженные с извлечением дохода в особо крупном размере; 3) совершенные лицом с использованием своего служебного положения, – наказываются штрафом в размере от тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от одного до трех лет, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового, с конфискацией имущества. Примечание. Под инсайдерской информацией в настоящей статье понимается достоверная информация о ценных бумагах (производных финансовых инструментах), сделках с ними, а также об эмитенте, выпустившем (предоставившем) ценные бумаги (производные финансовые инструменты), осуществляемой им деятельности, составляющая коммерческую тайну, а также иная информация, не известная третьим лицам, раскрытие которой может повлиять на изменение стоимости ценных бумаг (производных финансовых инструментов) и на деятельность их эмитента. Сноска. Кодекс дополнен статьей 205-3 в соответствии с Законом РК от 10.06.2014 № 206-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 206. Изготовление или сбыт поддельных денег или ценных бумаг 1. Изготовление или хранение с целью сбыта, а равно сбыт поддельных банкнот и монет Национального Банка Республики Казахстан, государственных ценных бумаг или других ценных бумаг в валюте Республики Казахстан либо иностранной валюты или ценных бумаг в иностранной валюте - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) в крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. В статью 206 внесены изменения - Законом РК от 8 января 2007 г. N 210. Статья 207. Изготовление или сбыт поддельных платежных карточек и иных платежных и расчетных документов 1. Изготовление с целью сбыта или сбыт поддельных платежных карточек, а также иных платежных и расчетных документов, не являющихся ценными бумагами, - наказываются лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно или организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от четырех до семи лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 207 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 208. Нарушение порядка и правил маркировки подакцизных товаров акцизными марками и (или) учетно-контрольными марками, подделка и использование акцизных марок и (или) учетно-контрольных марок 1. Нарушение порядка и правил маркировки подакцизных товаров акцизными марками и (или) учетно-контрольными марками, повлекшее причинение значительного ущерба, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, или без таковой. 2. Изготовление или приобретение с целью сбыта, а равно использование или сбыт заведомо поддельных акцизных марок и (или) учетно-контрольных марок, - наказываются исправительными работами на срок от одного года до двух лет со штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Примечания. 1. Значительным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный на сумму, в пятьсот раз превышающую месячный расчетный показатель. 2. Лицо, добровольно возместившее причиненный ущерб, освобождается от уголовной ответственности по части первой настоящей статьи, если в его действиях не содержится состав иного преступления. Сноска. Статья 208 в редакции Закона РК от 16.07.1999 N 430; с изменениями, внесенными законами РК от 31.01.2006 N 125; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 209. Экономическая контрабанда 1. Перемещение в крупном размере через таможенную границу таможенного союза товаров или иных предметов, за исключением указанных в статье 250 настоящего Кодекса, совершенное помимо или с сокрытием от таможенного контроля, либо с обманным использованием документов или средств таможенной идентификации, либо сопряженное с недекларированием или недостоверным декларированием запрещенных или ограниченных к перемещению через таможенную границу товаров, вещей и ценностей, в отношении которых установлены специальные правила перемещения через таможенную границу, - наказывается штрафом в размере от пятисот до тысячи месячных расчетных показателей с конфискацией имущества либо без таковой, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) с использованием своего служебного положения; в) с применением насилия к лицу, осуществляющему таможенный контроль; г) в особо крупном размере; д) группой лиц по предварительному сговору, – наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения; б) организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет с конфискацией имущества, а в случаях, предусмотренных пунктом а), - до семи лет с конфискацией имущества. Примечание. Деяния, предусмотренные настоящей статьей, признаются совершенными в крупном размере, если стоимость перемещенных товаров превышает одну тысячу месячных расчетных показателей, и в особо крупном размере, если стоимость перемещенных товаров превышает пять тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 209 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 09.12.2004 N 10; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 30.06.2010 № 297-IV (вводится в действие с 01.07.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 210. Незаконный оборот драгоценных металлов, природных драгоценных камней или жемчуга Исключена Законом РК от 09.07.1998 N 277. Статья 211. Нарушение правил сдачи государству драгоценных металлов и драгоценных камней Исключена Законом РК от 9 июля 1998 г. N 277. Статья 212. Нарушение правил изготовления и использования государственных пробирных клейм Исключена Законом РК от 9 июля 1998 г. N 277. Статья 213. Невозвращение из-за границы средств в национальной и иностранной валюте Невозвращение в крупном размере из-за границы руководителем организации или индивидуальным предпринимателем средств в национальной и иностранной валюте, подлежащих в соответствии с законодательством Республики Казахстан обязательному перечислению на счета в уполномоченный банк Республики Казахстан, - наказывается штрафом в размере от десяти тысяч до двадцати тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет. Примечание. Деяние, предусмотренное настоящей статьей, признается совершенным в крупном размере, если сумма невозвращенных средств в национальной и иностранной валюте превышает пятнадцать тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 213 с изменениями, внесенными законами РК от 04.07.2009 N 167-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 214. Уклонение от уплаты таможенных платежей и сборов 1. Уклонение от уплаты таможенных пошлин, налогов, таможенных сборов или других таможенных платежей в крупных размерах - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) должностным лицом с использованием своего служебного положения; в) организованной группой или преступным сообществом (преступной организацией), - наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечания. 1. Уклонение от уплаты таможенных платежей признается совершенным в крупном размере, если стоимость неуплаченных таможенных платежей превышает пять тысяч месячных расчетных показателей. 2. Лицо, добровольно уплатившее сумму недоимки, начисленные пени, сумму штрафов, установленных законодательством Республики Казахстан, освобождается от уголовной ответственности по части первой настоящей статьи, если в его действиях не содержится состав иного преступления. Сноска. Статья 214 с изменениями, внесенными законами РК от 30.06.2010 № 297-IV (вводится в действие с 01.07.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 215. Неправомерные действия при реабилитации и банкротстве Сноска. Заголовок статьи 215 с изменением, внесенным Законом РК от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). 1. Сокрытие имущества или имущественных обязательств, сведений об имуществе, его размере, местонахождении либо иной информации об имуществе, передача имущества в иное владение, отчуждение или уничтожение имущества, а равно сокрытие, уничтожение, фальсификация бухгалтерских и иных учетных документов, отражающих экономическую деятельность, если эти действия совершены учредителем (участником), должностным лицом, органами юридического лица, а равно индивидуальным предпринимателем при реабилитации или банкротстве, или в предвидении банкротства и причинили крупный ущерб, - наказываются штрафом в размере от одной тысячи до полутора тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет со штрафом от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей. 2. Неправомерное удовлетворение имущественных требований отдельных кредиторов учредителем (участником), должностным лицом, органами юридического лица, а равно индивидуальным предпринимателем, знающим о своей фактической несостоятельности (банкротстве), а равно лицом, наделенным полномочиями по управлению имуществом и делами несостоятельного должника при процедуре банкротства или реабилитационной процедуре, заведомо в ущерб другим кредиторам, если это деяние причинило крупный ущерб, – наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей или без такового, с лишением права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 215 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2008 N 60-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 216. Преднамеренное банкротство Преднамеренное банкротство, то есть умышленное создание или увеличение неплатежеспособности, совершенное в результате действий (бездействия) учредителя (участника), должностного лица, органов юридического лица, а равно индивидуального предпринимателя в личных интересах или в интересах иных лиц, причинившее крупный ущерб, – наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на срок от одного до трех лет со штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей или без такового, с лишением права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 216 в редакции Закона РК от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 216-1. Доведение до неплатежеспособности Умышленное действие (бездействие) крупного участника – физического лица, первого руководителя крупного участника – юридического лица страховой (перестраховочной) организации, банка, управляющего инвестиционным портфелем либо лица, постоянно, временно либо по специальному полномочию выполняющего функции органа управления или исполнительного органа страховой (перестраховочной) организации, банка, управляющего инвестиционным портфелем, приведшее к неплатежеспособности, повлекшей принудительную ликвидацию страховой (перестраховочной) организации, банка, управляющего инвестиционным портфелем, – наказывается штрафом в размере от трех до шести тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на срок от одного года до трех лет со штрафом в размере от двух до четырех тысяч месячных расчетных показателей с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Глава 7 дополнена статьей 216-1 в соответствии с Законом РК от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 21.06.2013 № 106-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 217. Ложное банкротство Заведомо ложное объявление в результате действий и (или) принятых решений учредителем (участником), должностным лицом, органами юридического лица, а равно индивидуальным предпринимателем о своей неплатежеспособности с целью введения в заблуждение кредиторов для получения отсрочки или рассрочки причитающихся кредиторам платежей или скидки с долгов, а равно для неуплаты долгов, если это деяние причинило крупный ущерб, – наказывается штрафом в размере от восьмисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей или без такового, с лишением права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 217 в редакции Закона РК от 07.03.2014 № 177-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 218. Нарушение законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности Уклонение уполномоченного для ведения бухгалтерского учета лица от документирования сведений, предусмотренных законодательством, либо внесение этим лицом в бухгалтерскую документацию заведомо ложной информации о хозяйственной и финансовой деятельности организации, а равно уничтожение бухгалтерской документации до истечения сроков их хранения, причинившие крупный ущерб, - наказываются штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до одного года со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 218 с изменениями, внесенными законами РК от 28.02.2007 N 235 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 219. Представление заведомо ложных сведений о банковских операциях Представление работниками банка заведомо ложных сведений об операциях по банковским счетам юридических или физических лиц, а равно выдача поручительств, гарантий и иных обязательств, заведомо необеспеченных фактическим финансовым состоянием данного банка, если эти действия повлекли причинение крупного ущерба гражданину, организации или государству, – наказываются штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет со штрафом от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 219 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 104-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 220. Незаконное использование денежных средств банка 1. Использование работниками банка собственных средств банка и (или) привлеченных средств банка для выдачи заведомо безвозвратных кредитов или совершения заведомо невыгодных для банка сделок, а равно предоставление необоснованных гарантий банка или необоснованных льготных условий клиентам банка либо другим лицам, если этими деяниями причинен крупный ущерб гражданину, организации или государству, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей или без такового и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. Заведомо неправильное или заведомо несвоевременное перечисление работниками банка денежных сумм, в том числе валютных средств по банковским счетам клиентов, если этим деянием причинен крупный ущерб гражданину, организации или государству, - наказывается штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года со штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей или без такового и с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 220 с изменениями, внесенными законами РК от 23.10.2008 N 72-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 221. Уклонение гражданина от уплаты налога и (или) других обязательных платежей в бюджет Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными Законом РК 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). 1. Уклонение гражданина от уплаты налога и (или) других обязательных платежей в бюджет путем непредставления декларации о доходах в случаях, когда подача декларации является обязательной, либо путем включения в декларацию или иные документы, связанные с исчислением или уплатой налогов и (или) других обязательных платежей в бюджет, заведомо искаженных данных о доходах или расходах либо об имуществе, подлежащем налогообложению, если это деяние повлекло неуплату налога и (или) других обязательных платежей в бюджет в крупном размере, - наказывается штрафом в размере от двухсот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет со штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей или без такового. 2. То же деяние, совершенное неоднократно, - наказывается штрафом в размере от пятисот до трех тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей или без такового. Примечание. Неуплата гражданином налогов или иных обязательных платежей в государственный бюджет признается совершенной в крупном размере, если сумма неуплаченного налога или обязательных платежей превышает две тысячи месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 221 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 16.03.2001 N 163; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 222. Уклонение от уплаты налога и (или) других обязательных платежей в бюджет с организаций 1. Уклонение от уплаты налога и (или) других обязательных платежей в бюджет с организаций путем непредставления декларации, когда подача декларации является обязательной, либо внесения в декларацию заведомо искаженных данных о доходах и (или) расходах, путем сокрытия других объектов налогообложения и (или) других обязательных платежей, если это деяние повлекло неуплату налога и (или) других обязательных платежей в крупном размере, - наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет либо лишением свободы на срок от одного года до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет со штрафом в размере от пятисот до тысячи месячных расчетных показателей. 2. То же деяние, совершенное неоднократно, - наказывается штрафом в размере от трех до пяти тысяч месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет с конфискацией имущества или без таковой либо лишением свободы на срок от трех до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет со штрафом в размере от тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и (или) второй настоящей статьи, совершенные группой лиц по предварительному сговору или организованной группой либо в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет со штрафом в размере от трех до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо с конфискацией имущества. Примечание. Неуплата организацией налога и (или) других обязательных платежей в бюджет признается совершенной в крупном размере, если сумма неуплаченного налога и (или) других обязательных платежей превышает двадцать тысяч месячных расчетных показателей, и в особо крупном размере, если сумма неуплаченного налога и (или) других обязательных платежей превышает пятьдесят тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 222 в редакции Закона РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменением, внесенным законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 222-1. Незаконные действия в отношении имущества, ограниченного в распоряжении в счет налоговой задолженности налогоплательщика Растрата, отчуждение, сокрытие или незаконная передача имущества, на которое налоговыми органами наложено ограничение в распоряжении, а также отказ в передаче такого имущества в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, совершенные лицом, имущество которого ограничено, а равно осуществление служащим кредитной организации банковских операций с денежными средствами (вкладами), по которым налоговыми органами приостановлены расходные операции, - наказываются штрафом в размере двухсот месячных расчетных показателей или привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Глава 7 дополнена статьей 222-1 в соответствии с Законом РК от 10.12.2008 N 101-IV (вводится в действие с 01.01.2009); с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 223. Обман потребителей Сноска. Статья 223 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 224. Получение незаконного вознаграждения 1. Незаконное получение работником государственного органа либо государственной организации, не являющимся лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, или приравненным к нему лицом, а равно работником негосударственной организации, не выполняющим управленческие функции, материального вознаграждения, льгот или услуг имущественного характера за выполнение работы или оказание услуги, входящих в круг его обязанностей, если это деяние сопряжено с вымогательством, - наказывается лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста двадцати часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное неоднократно или связанное с получением вознаграждения в крупном размере, - наказывается лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Примечание. Получение незаконного вознаграждения признается совершенным в крупном размере, если полученная лицом сумма или стоимость оказанных ему услуг превышают триста месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 224 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 225. Регистрация незаконных сделок по природопользованию Сноска. Статья 225 исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 226. Принуждение к совершению сделки или к отказу от ее совершения 1. Принуждение к совершению сделки или к отказу от ее совершения под угрозой применения насилия, уничтожения или повреждения чужого имущества, а равно распространения сведений, которые могут причинить существенный вред правам и интересам потерпевшего или его близких, при отсутствии признаков вымогательства - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до двух лет со штрафом в размере до ста месячных расчетных показателей либо без такового. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) с применением насилия; в) организованной группой, - наказывается штрафом в размере от одной тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от двух до шести лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 226 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 226-1. Рейдерство 1. Незаконное приобретение права собственности на долю участия в юридическом лице, а равно имущества и ценных бумаг юридического лица или установление контроля над юридическим лицом в результате умышленного искажения результатов голосования либо воспрепятствования свободной реализации права при принятии решения высшим органом путем внесения в протоколы собрания, заседания, в выписки из них заведомо недостоверных сведений о количестве голосовавших, кворуме или результатах голосования либо составления заведомо недостоверного подсчета голосов или учета бюллетеней для голосования, блокирования или ограничения фактического доступа акционера, участника, члена органа управления или члена исполнительного органа к голосованию, несообщения сведений о проведении собрания, заседания либо сообщения недостоверных сведений о времени и месте проведения собрания, заседания, голосования от имени акционера, участника или члена органа управления по заведомо подложной доверенности, путем нарушения, ограничения или ущемления права преимущественной покупки ценных бумаг, а равно умышленное создание препятствий при реализации права преимущественной покупки ценных бумаг либо иные незаконные способы, повлекшие существенное нарушение прав и законных интересов физических и (или) юридических лиц, государства, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей или ограничением свободы на срок до четырех лет либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с использованием служебного положения, - наказываются штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества. 3. Те же деяния, совершенные: а) организованной группой; б) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, если они сопряжены с использованием им своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества и лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 226-1 в соответствии с Законом РК от 11.01.2011 № 385-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 227. Неправомерный доступ к компьютерной информации, создание, использование и распространение вредоносных программ для ЭВМ Сноска. Статья 227 исключена Законом РК от 23.04.2014 № 200-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 227-1. Неправомерное изменение идентификационного кода абонентского устройства сотовой связи, устройства идентификации абонента, а также создание, использование, распространение программ для изменения идентификационного кода абонентского устройства Сноска. Статья 227-1 исключена Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Глава 7-1. Преступления против безопасности информационных технологий Сноска. Кодекс дополнен главой 7-1 в соответствии с Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 227-2. Неправомерный доступ к информации, в информационную систему или информационно-коммуникационную сеть 1. Умышленный неправомерный доступ к охраняемой законом информации, содержащейся на машинном носителе, в информационную систему или информационно-коммуникационную сеть, повлекший существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок до двухсот сорока часов, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. То же деяние, совершенное в отношении национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем, – наказывается штрафом в размере до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности тяжкие последствия, – наказываются штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-3. Неправомерные уничтожение или модификация информации 1. Умышленные неправомерные уничтожение или модификация охраняемой законом информации, хранящейся на машинном носителе, содержащейся в информационной системе или передаваемой по информационно-коммуникационной сети, а равно ввод в информационную систему заведомо ложной информации, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказываются штрафом в размере до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: 1) в отношении национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем; 2) группой лиц по предварительному сговору, – наказываются штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-4. Умышленное нарушение работы информационной системы или информационно-коммуникационной сети 1. Умышленные действия (бездействие), направленные на нарушение работы информационной системы или информационно-коммуникационной сети, – наказываются штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: 1) в отношении национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем; 2) группой лиц по предварительному сговору, – наказываются штрафом в размере до четырех тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-5. Неправомерное завладение информацией 1. Умышленное неправомерное копирование или иное неправомерное завладение охраняемой законом информацией, хранящейся на машинном носителе, содержащейся в информационной системе или передаваемой по информационно-коммуникационной сети, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: 1) в отношении национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем; 2) группой лиц по предварительному сговору, – наказываются штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-6. Принуждение к передаче информации 1. Принуждение к передаче охраняемой законом информации, хранящейся на машинном носителе, содержащейся в информационной системе или передаваемой по информационно-коммуникационной сети, под угрозой применения насилия либо уничтожения или повреждения имущества, а равно под угрозой распространения сведений, позорящих потерпевшего или его близких, либо иных сведений, оглашение которых может причинить существенный вред интересам потерпевшего или его близких, – наказывается штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. 2. То же деяние, совершенное: 1) с применением физического насилия над лицом или его близкими; 2) группой лиц по предварительному сговору; 3) с целью получения информации из национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем, – наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-7. Создание, использование или распространение вредоносных компьютерных программ и программных продуктов 1. Создание компьютерных программ, программных продуктов или внесение изменений в существующие программы или программные продукты с целью неправомерного уничтожения, блокирования, модификации, копирования, использования информации, хранящейся на машинном носителе, содержащейся в информационной системе или передаваемой по информационно-коммуникационной сети, нарушения работы компьютера, компьютерной программы, информационной системы или информационно-коммуникационной сети, а равно умышленные использование и (или) распространение таких программ – наказываются штрафом в размере до трех тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: 1) группой лиц по предварительному сговору; 2) лицом с использованием своего служебного положения; 3) в отношении национальных электронных информационных ресурсов или национальных информационных систем, – наказываются ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-8. Неправомерное распространение электронных информационных ресурсов ограниченного доступа 1. Неправомерное распространение электронных информационных ресурсов, содержащих персональные данные граждан или иные сведения, доступ к которым ограничен законами Республики Казахстан или их собственником или владельцем, – наказывается штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, совершенное: 1) группой лиц по предварительному сговору; 2) из корыстных побуждений; 3) лицом с использованием своего служебного положения, – наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи: 1) совершенные организованной группой; 2) повлекшие тяжкие последствия, – наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 227-9. Предоставление услуг для размещения интернет-ресурсов, преследующих противоправные цели 1. Заведомо противоправное оказание услуг по предоставлению аппаратно-программных комплексов, функционирующих в открытой информационно-коммуникационной сети, для размещения интернет-ресурсов, преследующих противоправные цели, – наказывается штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, – наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Статья 227-10. Неправомерное изменение идентификационного кода абонентского устройства сотовой связи, устройства идентификации абонента, а также создание, использование, распространение программ для изменения идентификационного кода абонентского устройства 1. Изменение идентификационного кода абонентского устройства сотовой связи, создание дубликата карты идентификации абонента сотовой связи, если эти действия совершены без согласия производителя или законного владельца, – наказываются штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок до двухсот сорока часов. 2. Неправомерные создание, использование, распространение программ, позволяющих изменять идентификационный код абонентского устройства сотовой связи или создавать дубликат карты идентификации абонента сотовой связи, – наказываются штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, – наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Глава 8. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ИНТЕРЕСОВ СЛУЖБЫ В КОММЕРЧЕСКИХ И ИНЫХ ОРГАНИЗАЦИЯХ Статья 228. Злоупотребление полномочиями Использование лицом, выполняющим управленческие функции в коммерческой или иной организации, своих полномочий вопреки законным интересам этой организации и в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло причинение существенного вреда правам и законным интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, - наказывается штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Выполняющим управленческие функции в коммерческой или иной организации в статьях настоящего Кодекса признается лицо, постоянно, временно либо по специальному полномочию выполняющее организационно-распорядительные или административно-хозяйственные обязанности в организации, не являющейся государственным органом, органом местного самоуправления либо организацией, доля государства в которой составляет более пятидесяти процентов. Сноска. Статья 228 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 01.02.2012 № 551-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 229. Злоупотребление полномочиями частными нотариусами, частными судебными исполнителями и аудиторами, работающими в составе аудиторской организации Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 02.04.2010 № 262-IV (вводится в действие с 21.10.2010). 1. Использование частным нотариусом, частным судебным исполнителем, аудитором, работающим в составе аудиторской организации, или руководителем аудиторской организации своих полномочий вопреки задачам своей деятельности и в целях извлечения выгод и преимуществ для себя, или других лиц, или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это деяние причинило существенный вред правам и законным интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, - наказывается штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. То же деяние, совершенное в отношении заведомо несовершеннолетнего или недееспособного лица либо неоднократно, - наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до четырех лет или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 229 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2006 N 139 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона РК N 139); от 02.04.2010 № 262-IV (вводится в действие с 21.10.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 230. Превышение полномочий служащими частных охранных служб 1. Превышение руководителем или служащим частной охранной службы полномочий, предоставленных им в соответствии с лицензией, вопреки задачам своей деятельности, если это деяние совершено с применением насилия или угрозой его применения, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, совершенное с применением оружия или специальных средств или причинившее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 230 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 231. Коммерческий подкуп 1. Незаконная передача лицу, выполняющему управленческие функции в коммерческой или иной организации, денег, ценных бумаг или иного имущества, а равно незаконное оказание ему услуг имущественного характера за использование им своего служебного положения, а также за общее покровительство или попустительство по службе в интересах лица, осуществляющего подкуп, - наказываются штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы до трех лет. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно либо группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, - наказываются штрафом в размере от восьмисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Незаконное получение лицом, выполняющим управленческие функции в коммерческой или иной организации, денег, ценных бумаг, другого имущества, а равно пользование услугами имущественного характера за использование своего служебного положения, а также за общее покровительство или попустительство по службе в интересах лица, осуществляющего подкуп, - наказываются штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частью третьей настоящей статьи, если они: а) совершены группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) совершены неоднократно; в) сопряжены с вымогательством; г) в крупном размере, – наказываются штрафом в размере от двух тысяч до трех тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо лишением свободы на срок до шести лет с конфискацией имущества или без таковой с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 5. Деяния, предусмотренные частями третьей и четвертой настоящей статьи, если они совершены в особо крупном размере, – наказываются штрафом в размере от трех тысяч до пяти тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо лишением свободы на срок от четырех до восьми лет с конфискацией имущества или без таковой с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. Примечание. 1. Лицо, совершившее деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, освобождается от уголовной ответственности, если в отношении его имело место вымогательство или если оно добровольно сообщило о подкупе органу, имеющему право возбудить уголовное дело. 2. Не является преступлением в силу малозначительности и преследуется в дисциплинарном или административном порядке передача или получение имущества, оказание услуг имущественного характера или пользование такими услугами в качестве подарка или вознаграждения при отсутствии предварительной договоренности за ранее совершенные законные действия, если стоимость имущества или услуг не превышает двух месячных расчетных показателей. 3. Под крупным размером незаконно полученных денег, ценных бумаг, другого имущества в настоящей статье признаются сумма денег, стоимость ценных бумаг, иного имущества или выгоды имущественного характера, превышающие пятьсот месячных расчетных показателей. 4. Под особо крупным размером незаконно полученных денег, ценных бумаг, другого имущества в настоящей статье признаются сумма денег, стоимость ценных бумаг, иного имущества или выгоды имущественного характера, которые превышают две тысячи месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 231 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 232. Недобросовестное отношение к обязанностям Невыполнение или ненадлежащее выполнение лицом, выполняющим управленческие функции в коммерческой или иной организации, своих обязанностей вследствие недобросовестного или небрежного отношения к службе, если это повлекло смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 232 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 9. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ОБЩЕСТВЕННОЙ БЕЗОПАСНОСТИ И ОБЩЕСТВЕННОГО ПОРЯДКА Статья 233. Акт терроризма Сноска. Заголовок статьи 233 в редакции Закона РК от 08.01.2013 № 63-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Совершение взрыва, поджога или иных действий, создающих опасность гибели людей, причинения значительного имущественного ущерба либо наступления иных общественно опасных последствий, если эти действия совершены в целях нарушения общественной безопасности, устрашения населения либо оказания воздействия на принятие решений государственными органами Республики Казахстан, иностранным государством или международной организацией, а также угроза совершения указанных действий в тех же целях - наказываются лишением свободы на срок от четырех до десяти лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) неоднократно; б) с применением оружия либо предметов, используемых в качестве оружия, взрывчатых веществ или взрывных устройств, которые могут создать реальную угрозу для жизни и здоровья граждан, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они: а) соединены с применением или угрозой применения оружия массового поражения, радиоактивных материалов и совершением или угрозой совершения массовых отравлений, распространения эпидемий или эпизоотий, а равно иных действий, способных повлечь массовую гибель людей; б) повлекли по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет. 4. Посягательство на жизнь человека, совершенное в целях нарушения общественной безопасности, устрашения населения либо оказания воздействия на принятие решений государственными органами Республики Казахстан, иностранным государством или международной организацией, а равно посягательство на жизнь государственного или общественного деятеля, совершенное в тех же целях, а также в целях прекращения его государственной или иной политической деятельности либо из мести за такую деятельность, либо посягательство на жизнь человека, сопряженное с нападением на лиц или организации, пользующихся международной защитой, здания, сооружения, захватом заложника, зданий, сооружений, средств сообщения и связи, угоном, а равно с захватом воздушного или водного судна, железнодорожного подвижного состава либо иного общественного транспорта - наказывается лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет либо смертной казнью, или пожизненным лишением свободы. Примечания. 1. Лицо, участвующее в подготовке акта терроризма, освобождается от уголовной ответственности, если оно своевременным предупреждением государственных органов или иным способом способствовало предотвращению акта терроризма и если в его действиях не содержится состава иного преступления. 2. Террористическими преступлениями признаются преступления, предусмотренные статьями 162, 163, 166-1, 167, 171, 233, 233-1, 233-2, 233-3, 233-4, 233-5, 234, 238, 239 настоящего Кодекса. Сноска. Статья 233 в редакции Закона РК от 19.02.2002 N 295; с изменениями, внесенными законами РК от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 14.06.2010 № 290-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 29.12.2010 № 372-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 233-1. Пропаганда терроризма либо экстремизма или публичные призывы к совершению акта терроризма либо экстремизма 1. Пропаганда терроризма либо экстремизма или публичные призывы к совершению акта терроризма либо экстремизма, а равно распространение материалов указанного содержания - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет. 2. Те же деяния, совершенные лицом с использованием своего служебного положения либо руководителем общественного объединения либо с использованием средств массовой информации, либо совершенное группой лиц, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Дополнен статьей 233-1 в соответствии с Законом РК от 19.02.2002 N 295; с изменением, внесенным Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 233-2. Создание, руководство террористической группой и участие в ее деятельности 1. Создание группы для совершения преступлений, преследующих террористические цели ( террористической группы ), а равно руководство ею - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Участие в деятельности террористической группы или в совершаемых ею актах терроризма - наказывается лишением свободы на срок от шести до двенадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения либо руководителем общественного объединения, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Дополнен статьей 233-2 - Законом РК от 19 февраля 2002 г. N 295. Статья 233-3. Финансирование террористической или экстремистской деятельности и иное пособничество терроризму либо экстремизму 1. Предоставление или сбор денег и (или) иного имущества, права на имущество или выгод имущественного характера, а также дарение, мена, пожертвования, спонсорская и благотворительная помощь, оказание информационных и иного рода услуг либо оказание финансовых услуг физическому лицу либо группе лиц, либо юридическому лицу лицом, заведомо осознававшим террористический или экстремистский характер их деятельности либо то, что предоставленное имущество, оказанные информационные, финансовые и иного рода услуги будут использованы для осуществления террористической или экстремистской деятельности либо обеспечения террористической группы, террористической или экстремистской организации, незаконного военизированного формирования, – наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет с конфискацией имущества. Примечание. Лицо, осуществляющее финансирование террористической или экстремистской деятельности и иное пособничество терроризму либо экстремизму под угрозой насилия и добровольно заявившее об этом, а также активно способствовавшее раскрытию или пресечению преступления, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 233-3 в редакции Закона РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 08.01.2013 № 63-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 233-4. Вербовка или подготовка либо вооружение лиц в целях организации террористической либо экстремистской деятельности 1. Вербовка или подготовка либо вооружение лиц в целях организации террористической либо экстремистской деятельности - наказываются лишением свободы на срок от шести до двенадцати лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные лицом с использованием своего служебного положения или в отношении несовершеннолетнего, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Кодекс дополнен статьей 233-4 в соответствии с Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 233-5. Прохождение террористической или экстремистской подготовки Прохождение лицом, в том числе за пределами Республики Казахстан, подготовки, заведомо для обучающегося направленной на приобретение умений и навыков совершения террористического или экстремистского преступления, – наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. Примечание. Лицо, совершившее преступление, предусмотренное настоящей статьей, освобождается от уголовной ответственности, если оно добровольно сообщило о прохождении подготовки, способствовало выявлению других лиц, прошедших такую подготовку, осуществлявших, организовавших или финансировавших такую подготовку, предоставило информацию о месте ее проведения, если в его действиях не содержится иного состава преступления. Сноска. Кодекс дополнен статьей 233-5 в соответствии с Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 234. Захват заложника 1. Захват или удержание лица в качестве заложника, совершенные в целях понуждения государства, организации или гражданина совершить какое-либо действие или воздержаться от совершения какого-либо действия как условия освобождения заложника, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия; д) в отношении заведомо несовершеннолетнего; е) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности; ж) в отношении лица, заведомо находящегося в беспомощном состоянии; з) в отношении двух или более лиц; и) из корыстных побуждений или по найму, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены организованной группой либо повлекли по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет. Примечание. Лицо, добровольно или по требованию властей освободившее заложника, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Статья 235. Создание и руководство организованной группой в целях совершения одного или нескольких преступлений, а равно участие в ней 1. Создание организованной группы в целях совершения одного или нескольких преступлений, а равно руководство ею - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. 2. Участие в организованной группе, созданной в целях совершения одного или нескольких преступлений, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до тринадцати лет с конфискацией имущества. Примечание. В статьях 235, 235-1, 235-2, 235-3, 237 настоящего Кодекса лицо, добровольно прекратившее участие в организованной группе, преступном сообществе (преступной организации), транснациональной организованной группе, транснациональном преступном сообществе (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группе (банде) и активно способствовавшее раскрытию или пресечению преступлений, совершаемых или совершенных организованной группой, преступным сообществом (преступной организацией), транснациональной организованной группой, транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией) или устойчивой вооруженной группой (бандой), освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 235 в редакции Закона РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 235-1. Создание и руководство преступным сообществом (преступной организацией), а равно участие в нем 1. Создание либо руководство преступным сообществом (преступной организацией), а равно создание объединения руководителей или иных участников организованных групп или координация преступных действий самостоятельно действующих организованных групп в целях совершения одного или нескольких преступлений - наказываются лишением свободы на срок от двенадцати до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 2. Участие руководителей организованных групп в преступном сообществе (преступной организации) - наказывается лишением свободы на срок от восьми до двенадцати лет с конфискацией имущества. 3. Участие в собрании руководителей, иных участников организованных групп в целях координации преступных действий, в том числе с использованием средств связи, - наказывается лишением свободы на срок от двенадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от двенадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. 5. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные лицом, занимающим лидирующее положение среди руководителей организованных групп, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет или пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Примечания. 1. Под координацией преступных действий следует понимать их согласование между организованными группами в целях совместного совершения преступлений (создание устойчивых связей между руководителями или иными участниками организованных групп, разработку планов, условий для совершения преступлений, а также раздел сфер преступного влияния, доходов от преступной деятельности). 2. Лицом, занимающим лидирующее положение, признается лицо, наделенное руководителями организованных групп полномочиями по координации преступных действий. Сноска. Кодекс дополнен статьей 235-1 в соответствии с Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 235-2. Создание и руководство транснациональной организованной группой в целях совершения одного или нескольких преступлений, а равно участие в ней 1. Создание транснациональной организованной группы в целях совершения одного или нескольких преступлений, а равно руководство ею - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 2. Участие в транснациональной организованной группе, созданной в целях совершения одного или нескольких преступлений, - наказывается лишением свободы на срок от восьми до двенадцати лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от двенадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Кодекс дополнен статьей 235-2 в соответствии с Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 235-3. Создание и руководство транснациональным преступным сообществом (транснациональной преступной организацией), а равно участие в нем 1. Создание транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации), а равно руководство им - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. 2. Участие в транснациональном преступном сообществе (транснациональной преступной организации) - наказывается лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от семнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Кодекс дополнен статьей 235-3 в соответствии с Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 235-4. Финансирование деятельности организованной группы, преступного сообщества (преступной организации) либо транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды), а равно сбор, хранение, распределение имущества, разработка каналов финансирования 1. Финансирование деятельности организованной группы, преступного сообщества (преступной организации) либо транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды) - наказывается лишением свободы на срок от трех до шести лет с конфискацией имущества. 2. Сбор, хранение, распределение имущества, а также разработка каналов финансирования, совершенные участником организованной группы, преступного сообщества (преступной организации) либо транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды), - наказываются лишением свободы от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частью первой и второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Под финансированием деятельности организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды) следует понимать предоставление имущества, оказание финансовых услуг организованной группе, преступному сообществу (преступной организации), транснациональной организованной группе, транснациональному преступному сообществу (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группе (банде) в целях осуществления преступной деятельности. 2. Лицо, осуществлявшее финансирование деятельности организованной группы, преступного сообщества (преступной организации), транснациональной организованной группы, транснационального преступного сообщества (транснациональной преступной организации) или устойчивой вооруженной группы (банды) под угрозой насилия и добровольно заявившее об этом, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Кодекс дополнен статьей 235-4 в соответствии с Законом РК от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 236. Организация незаконного военизированного формирования 1. Создание незаконного военизированного формирования (объединения, отряда, дружины или иной группы), а равно руководство таким формированием - наказываются лишением свободы на срок от двух до семи лет. 2. Участие в незаконном военизированном формировании (объединении, отряде, дружине или иной группе) - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Лицо, добровольно прекратившее участие в незаконном военизированном формировании и сдавшее оружие и воинское снаряжение, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 236 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 237. Бандитизм 1. Создание устойчивой вооруженной группы (банды) в целях нападения на граждан или организации, а равно руководство такой группой (бандой) - наказываются лишением свободы на срок от двенадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. 2. Участие в устойчивой вооруженной группе (банде) или в совершаемых ею нападениях - наказывается лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 237 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 238. Нападение на здания, сооружения, средства сообщения и связи Сноска. Заголовок в редакции Закона РК от 29.12.2010 № 372-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Нападение на здания, сооружения, средства сообщения и связи, иные коммуникации, а равно их захват - наказываются ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья; г) с применением оружия либо предметов, используемых в качестве оружия; д) из корыстных побуждений или по найму; е) в отношении зданий государственных органов или государственных учреждений, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены организованной группой либо повлекли по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 238 с изменениями, внесенными Законом РК от 29.12.2010 № 372-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 239. Угон, а равно захват воздушного или водного судна либо железнодорожного подвижного состава 1. Угон воздушного или водного судна либо железнодорожного подвижного состава, а равно захват такого судна или состава в целях угона - наказываются лишением свободы на срок от двух до восьми лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия; г) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены организованной группой либо повлекли по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет. Статья 240. Пиратство 1. Нападение на морское или речное судно с целью завладения чужим имуществом, совершенное с применением насилия либо с угрозой его применения, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 2. То же деяние, совершенное неоднократно либо с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия, - наказывается лишением свободы на срок от восьми до двенадцати лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены организованной группой либо повлекли по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Статья 241. Массовые беспорядки 1. Организация массовых беспорядков, сопровождавшихся насилием, погромами, поджогами, разрушениями, уничтожением имущества, применением огнестрельного оружия, взрывчатых веществ или взрывных устройств, а также оказанием вооруженного сопротивления представителю власти, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до десяти лет. 2. Участие в массовых беспорядках, предусмотренных частью первой настоящей статьи, - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 3. Призывы к активному неподчинению законным требованиям представителей власти и к массовым беспорядкам, а равно призывы к насилию над гражданами – наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до семи лет, либо лишением свободы на срок до шести лет. Сноска. Статья 241 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 242. Заведомо ложное сообщение об акте терроризма Заведомо ложное сообщение о готовящемся акте терроризма - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до семи лет, либо лишением свободы на срок до шести лет. Сноска. Статья 242 с изменениями, внесенными законами РК от 19.02.2002 N 295; от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2012 № 547-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 242-1. Распространение заведомо ложной информации 1. Распространение заведомо ложной информации, создающей опасность нарушения общественного порядка или причинения существенного вреда правам и законным интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, – наказывается штрафом в размере до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: 1) группой лиц по предварительному сговору; 2) с использованием служебного положения; 3) с использованием средств массовой информации или информационно-коммуникационных сетей, – наказывается штрафом в размере до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок от двух до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие причинение крупного ущерба гражданину, организации или государству или иные тяжкие последствия, – наказываются штрафом в размере до семи тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок от трех до семи лет, либо лишением свободы на тот же срок. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные: 1) организованной группой; 2) в условиях чрезвычайного положения или в боевой обстановке, или в военное время либо при проведении публичных мероприятий, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Примечание. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в десять тысяч раз превышающую месячный расчетный показатель. Сноска. Кодекс дополнен статьей 242-1 в соответствии с Законом РК от 23.04.2014 № 200-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 243. Незаконный экспорт технологий, научно-технической информации и услуг, используемых при создании оружия массового поражения, вооружения и военной техники Незаконный экспорт технологий, научно-технической информации и услуг, которые могут быть использованы при создании оружия массового поражения, средств его доставки, вооружения и военной техники и в отношении которых установлен специальный экспортный контроль, - наказывается штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от трех до семи лет. Сноска. Статья 243 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 244. Нарушение правил безопасности на объектах атомной энергетики 1. Нарушение правил безопасности при размещении, проектировании, строительстве, ремонте или эксплуатации объектов атомной энергетики, если это могло повлечь смерть человека или радиоактивное заражение окружающей среды, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или радиоактивное заражение окружающей среды или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 244 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 245. Нарушение правил безопасности при ведении горных или строительных работ 1. Нарушение правил безопасности ведения горных или строительных работ, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до шести лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 245 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 245-1. Недоброкачественное строительство 1. Сдача и (или) прием в эксплуатацию недоброкачественно построенных, незавершенных или не соответствующих условиям договора и проектной документации зданий и сооружений, автомобильных дорог, тоннелей, электростанций, жилых домов или иных объектов строительства, а равно их некачественный ремонт руководителями строительных организаций, производителями работ и должностными лицами, осуществляющими контроль за качеством строительства, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, повлекшие по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет с конфискацией имущества, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Кодекс дополнен статьей 245-1 в соответствии с Законом РК от 08.01.2007 N 210; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 246. Нарушение правил безопасности на взрывоопасных объектах 1. Нарушение правил безопасности на взрывоопасных объектах или во взрывоопасных цехах, если это могло повлечь смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на срок до шести лет. Сноска. Статья 246 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 246-1. Нарушение правил безопасности при осуществлении космической деятельности 1. Нарушение правил безопасности при осуществлении космической деятельности, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей или в размере заработной платы или иного дохода осужденного за период от пяти до десяти месяцев либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, наказывается лишением свободы на срок до шести лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Глава 9 дополнена статьей 246-1 в соответствии с Законом РК от 06.01.2012 № 529-IV (вводится в действие по истечении 21 календарного дня после его первого официального опубликования). Статья 247. Незаконное обращение с радиоактивными материалами 1. Незаконные приобретение, хранение, транспортировка, использование, разрушение или захоронение радиоактивных материалов - наказываются ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. Незаконный сбыт радиоактивных материалов, а равно незаконные приобретение, хранение, транспортировка радиоактивных материалов с целью сбыта - наказываются лишением свободы на срок от двух до шести лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 247 в редакции Закона РК от 19.02.2002 N 295; с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 248. Хищение либо вымогательство радиоактивных материалов 1. Хищение либо вымогательство радиоактивных материалов - наказываются штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) лицом с использованием своего служебного положения; г) с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия, - наказываются лишением свободы на срок от четырех до семи лет с конфискацией имущества или без таковой. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо угрозой применения такого насилия; б) организованной группой; в) (исключен - N 363 от 21.12.2002 г.), - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 248 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 249. Нарушение правил обращения с радиоактивными материалами 1. Нарушение правил хранения, использования, учета, захоронения, перевозки радиоактивных материалов и других правил обращения с ними, если это могло повлечь смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет. Сноска. Статья 249 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 250. Контрабанда изъятых из обращения предметов или предметов, обращение которых ограничено 1. Перемещение через таможенную границу таможенного союза и (или) Государственную границу Республики Казахстан, совершенное помимо или с сокрытием от таможенного контроля либо с обманным использованием документов или средств таможенной идентификации, либо незаконное перемещение товаров, а именно наркотических средств, психотропных, сильнодействующих, ядовитых, отравляющих, радиоактивных или взрывчатых веществ, вооружения, военной техники, взрывных устройств, огнестрельного оружия и боеприпасов, ядерного, химического, биологического и других видов оружия массового поражения, материалов и оборудования, которые могут быть использованы для создания оружия массового поражения, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) должностным лицом с использованием своего служебного положения; в) с применением насилия к лицу, осуществляющему таможенный контроль; г) группой лиц по предварительному сговору; д) в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере,- наказывается лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой или преступным сообществом (преступной организацией), - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, связанные с наркотическими средствами или психотропными веществами, совершенные в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Сноска. Статья 250 с изменениями, внесенными законами РК от 31.05.2002 N 327; от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст.2); от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 30.06.2010 № 297-IV (вводится в действие с 01.07.2010). Статья 251. Незаконные приобретение, передача, сбыт, хранение, перевозка или ношение оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ и взрывных устройств 1. Незаконные приобретение, передача, сбыт, хранение, перевозка или ношение огнестрельного оружия (кроме гладкоствольного охотничьего), боеприпасов, взрывчатых веществ или взрывных устройств - наказываются ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо без такового. 2. Те же деяния, совершенные группой лиц по предварительному сговору или неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 4. Незаконные ношение или сбыт кинжалов, финских ножей или другого холодного оружия, за исключением, когда ношение холодного оружия связано с охотничьим промыслом, - наказываются привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года или лишением свободы на тот же срок со штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей либо без такового. Примечание. Лицо, добровольно сдавшее предметы, указанные в настоящей статье, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 251 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 252. Незаконное изготовление оружия 1. Незаконное изготовление или ремонт огнестрельного оружия , комплектующих деталей к нему, а равно незаконное изготовление боеприпасов, взрывчатых веществ или взрывных устройств - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Те же деяния, совершенные группой лиц по предварительному сговору или неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 4. Незаконное изготовление газового оружия, холодного оружия, в том числе метательного оружия - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Лицо, добровольно сдавшее предметы, указанные в настоящей статье, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится состава иного преступления. Сноска. Статья 252 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 253. Небрежное хранение огнестрельного оружия Небрежное хранение огнестрельного оружия, создавшее условия для его использования другим лицом, если это повлекло тяжкие последствия, - наказывается исправительными работами на срок до двух лет либо ограничением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 253 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 254. Ненадлежащее исполнение обязанностей по охране оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ или взрывных устройств 1. Ненадлежащее исполнение своих обязанностей лицом, которому была поручена охрана огнестрельного оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ или взрывных устройств, если это повлекло их хищение или уничтожение либо наступление иных тяжких последствий, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Ненадлежащее исполнение обязанностей по охране оружия массового поражения либо материалов или оборудования, которые могут быть использованы при создании оружия массового поражения, если это повлекло тяжкие последствия либо создавало угрозу их наступления, - наказывается лишением свободы на срок от двух до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 254 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 255. Хищение либо вымогательство оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ и взрывных устройств 1. Хищение либо вымогательство огнестрельного оружия, комплектующих деталей к нему, боеприпасов, взрывчатых веществ или взрывных устройств - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет. 2. Хищение либо вымогательство оружия массового поражения, а равно материалов или оборудования, которые могут быть использованы при создании оружия массового поражения, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, если они совершены: а) лицом с использованием своего служебного положения; б) неоднократно; в) с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия; г) группой лиц по предварительному сговору, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до двенадцати лет с конфискацией имущества или без таковой. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) организованной группой; б) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия; в) (исключен - N 363 от 21.12.2002 г.) , - наказываются лишением свободы на срок от восьми до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. В статью 255 внесены изменения - Законом РК от 21 декабря 2002 г. N 363. Статья 256. Нарушение правил пожарной безопасности 1. Нарушение правил пожарной безопасности лицом, ответственным за их соблюдение, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека или крупного ущерба гражданину, организации или государству, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на срок до семи лет. Примечание. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный физическому лицу на сумму, в пятьсот раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в одну тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 256 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 257. Хулиганство 1. Хулиганство, то есть особо дерзкое нарушение общественного порядка, выражающее явное неуважение к обществу, сопровождающееся применением насилия к гражданам либо угрозой его применения, а равно уничтожением или повреждением чужого имущества, либо совершением непристойных действий, отличающихся исключительным цинизмом, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, если оно: а) совершено группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) связано с сопротивлением представителю власти либо иному лицу, исполняющему обязанности по охране общественного порядка или пресекающему нарушение общественного порядка; в) совершено неоднократно, - наказывается привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. 3. Хулиганство, совершенное с применением или попыткой применения огнестрельного, газового оружия, ножей, кастетов и иного холодного оружия либо других предметов, специально приспособленных для причинения вреда здоровью, - наказывается ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 257 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 10.12.2009 № 227-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 258. Вандализм Вандализм, то есть осквернение зданий или иных сооружений надписями или рисунками, или иными действиями, оскорбляющими общественную нравственность, а равно умышленная порча имущества на транспорте или в иных общественных местах - наказываются штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 258 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 10. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ЗДОРОВЬЯ НАСЕЛЕНИЯ И НРАВСТВЕННОСТИ Статья 259. Незаконные изготовление, переработка, приобретение, хранение, перевозка, пересылка либо сбыт наркотических средств или психотропных веществ 1. Исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1-1. Незаконные приобретение, перевозка или хранение без цели сбыта наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет. 2. Незаконные приобретение, перевозка или хранение в целях сбыта, изготовление, переработка, пересылка либо сбыт наркотических средств или психотропных веществ - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. 2-1. Незаконные приобретение, перевозка или хранение в целях сбыта, изготовление, переработка, пересылка либо сбыт наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере - наказываются лишением свободы на срок от шести до двенадцати лет с конфискацией имущества. 3. Незаконные приобретение, перевозка или хранение в целях сбыта, изготовление, переработка, пересылка либо сбыт наркотических средств или психотропных веществ, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере; г) должностным лицом с использованием служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 4. Незаконные приобретение, перевозка или хранение в целях сбыта, изготовление, переработка, пересылка либо сбыт наркотических средств или психотропных веществ, совершенные: а) организованной группой или преступным сообществом (преступной организацией); б) в организациях образования; в) в отношении заведомо несовершеннолетнего, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Примечание. 1. Лицо, добровольно сдавшее наркотические средства или психотропные вещества или добровольно обратившееся в медицинское учреждение за оказанием медицинской помощи в связи с потреблением наркотических средств в немедицинских целях и активно способствовавшее раскрытию или пресечению преступлений, связанных с незаконным оборотом наркотических средств или психотропных веществ, изобличению лиц, их совершивших, обнаружению имущества, добытого преступным путем, освобождается от уголовной ответственности по настоящей статье и статье 250 (в части, касающейся наркотических средств или психотропных веществ) настоящего Кодекса. 2. Размер наркотических средств и психотропных веществ определяется Сводной таблицей об отнесении наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров к небольшим, крупным и особо крупным размерам, обнаруженных в незаконном обороте, прилагаемой к Закону Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими. Сноска. Статья 259 изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 г. N 47; от 31.05.2002 N 327; от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 260. Хищение либо вымогательство наркотических средств или психотропных веществ 1. Хищение либо вымогательство наркотических средств или психотропных веществ - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) лицом с использованием своего служебного положения; г) с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия, - наказываются лишением свободы на срок от шести до десяти лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) организованной группой; б) в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере; в) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Сноска. Статья 260 с изменениями, внесенными Законом РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 261. Склонение к потреблению наркотических средств или психотропных веществ 1. Склонение к потреблению наркотических средств или психотропных веществ - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до четырех лет. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) (исключен - Законом РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2); г) (исключен - Законом РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2), - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) в отношении заведомо несовершеннолетнего либо двух или более лиц; б) с применением насилия или угрозы его применения, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они повлекли по неосторожности смерть потерпевшего или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от пятнадцати до двадцати лет с конфискацией имущества либо пожизненным лишением свободы с конфискацией имущества. Сноска. Статья 261 с изменениями, внесенными законами РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 262. Незаконное культивирование запрещенных к возделыванию растений, содержащих наркотические вещества 1. Посев или выращивание запрещенных к возделыванию растений или культивирование сортов конопли, мака или других растений, содержащих наркотические вещества, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) в крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 262 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 263. Незаконный оборот ядовитых веществ, а также веществ, инструментов или оборудования, используемых для изготовления или переработки наркотических средств, психотропных или ядовитых веществ 1. Незаконные изготовление, переработка, приобретение, хранение, перевозка, пересылка с целью сбыта, а равно незаконный сбыт ядовитых веществ, не являющихся наркотическими средствами или психотропными веществами, либо инструментов или оборудования для их изготовления или переработки, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Незаконные изготовление, приобретение, хранение, перевозка, пересылка с целью сбыта, а равно незаконный сбыт веществ, инструментов или оборудования, используемых для изготовления или переработки наркотических средств или психотропных веществ, - наказываются лишением свободы на срок до шести лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения или группой лиц по предварительному сговору или неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до восьми лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 263 в редакции Закона РК от 05.05.2000 N 47; с изменениями, внесенными Законом РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 264. Организация или содержание притонов для потребления наркотических средств или психотропных веществ, или предоставление помещений для тех же целей 1. Организация или содержание притонов для потребления наркотических средств или психотропных веществ, или предоставление помещений для тех же целей - наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, или неоднократно, или организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 264 с изменениями, внесенными Законом РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 265. Нарушение правил обращения с наркотическими средствами, психотропными, или ядовитыми веществами 1. Нарушение правил производства, изготовления, переработки, приобретения, хранения, учета, отпуска, перевозки, ввоза, вывоза, пересылки либо уничтожения наркотических средств, психотропных, или ядовитых веществ, если это деяние совершено лицом, в обязанности которого входит соблюдение указанных правил, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо лишением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее хищение наркотических средств, психотропных, или ядовитых веществ либо причинение иного существенного вреда, - наказывается исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 265 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 266. Незаконная медицинская и фармацевтическая деятельность и незаконная выдача либо подделка рецептов или иных документов, дающих право на получение наркотических средств или психотропных веществ 1. Занятие медицинской или фармацевтической деятельностью лицом, не имеющим сертификата и (или) лицензии на данный вид деятельности, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью человека, - влечет штраф в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности и заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, - наказывается штрафом в размере от трехсот до тысячи месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее причинение смерти лицу, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 4. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее причинение смерти лицу, совершенное должностным лицом, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на тот же срок со штрафом от пятидесяти до двухсот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 5. Незаконная выдача либо подделка рецептов или иных документов, дающих право на получение наркотических средств или психотропных веществ, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 266 в редакции Закона РК от 07.07.2006 N 171 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными законами РК от 27.06.2008 N 50-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 267. Нарушение санитарно-эпидемиологических правил 1. Нарушение санитарно-эпидемиологических правил, повлекшее по неосторожности массовое заболевание или отравление людей, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 267 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 268. Сокрытие информации об обстоятельствах, создающих опасность для жизни или здоровья людей 1. Сокрытие или искажение информации о событиях, фактах или явлениях, создающих опасность для жизни или здоровья людей либо для окружающей среды, совершенные лицом, обязанным обеспечивать население такой информацией, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, повлекшие по неосторожности причинение вреда здоровью человека либо иные тяжкие последствия, - наказываются штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 268 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 269. Выпуск или продажа товаров, выполнение работ либо оказание услуг, не отвечающих требованиям безопасности 1. Выпуск или продажа товаров, выполнение работ либо оказание услуг, не отвечающих требованиям безопасности жизни или здоровья потребителей , а равно неправомерная выдача или использование официального документа, удостоверяющего соответствие указанных товаров, работ или услуг требованиям безопасности, если эти деяния повлекли по неосторожности причинение вреда здоровью человека, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, если они: а) совершены в отношении товаров, работ или услуг, предназначенных для малолетних; б) повлекли по неосторожности причинение вреда здоровью двух или более лиц; в) повлекли по неосторожности смерть человека, - наказываются штрафом в размере от семисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказываются лишением свободы на срок от четырех до восьми лет. Сноска. Статья 269 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 269-1. Организация незаконного игорного бизнеса 1. Незаконное открытие либо содержание игорного заведения или организация деятельности в сфере игорного бизнеса, а равно предоставление помещений для открытия заведомо незаконного игорного заведения либо организации игорного бизнеса – наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо лишением свободы на срок до двух лет со штрафом в размере до пятидесяти месячных расчетных показателей либо без такового с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) с использованием несовершеннолетнего или с его участием в азартных играх; б) группой лиц по предварительному сговору; в) с извлечением дохода в крупном размере; г) лицом с использованием своего служебного положения, – наказываются штрафом в размере от одной тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет со штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей либо без такового с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) организованной группой; б) с извлечением дохода в особо крупном размере; в) лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом лично или через доверенное лицо вопреки запрету, установленному законом, если эти деяния связаны с предоставлением такой деятельности льгот и преимуществ или с покровительством в иной форме, – наказываются штрафом в размере от трех тысяч до десяти тысяч месячных расчетных показателей или лишением свободы на срок от четырех до семи лет со штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо без такового с конфискацией имущества. Примечание. Доходом в крупном размере в настоящей статье признается доход, сумма которого превышает тысячу месячных расчетных показателей, доходом в особо крупном размере – доход, сумма которого превышает пять тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Кодекс дополнен статьей 269-1 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 270. Вовлечение в занятие проституцией 1. Вовлечение в занятие проституцией путем применения насилия или угрозы его применения, использования зависимого положения, шантажа, уничтожения или повреждения имущества либо путем обмана – наказывается лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества. 2. То же деяние, совершенное группой лиц по предварительному сговору либо неоднократно, – наказывается лишением свободы на срок от трех до шести лет с конфискацией имущества. 3. То же деяние, совершенное организованной группой, – наказывается лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 270 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 271. Организация или содержание притонов для занятия проституцией и сводничество 1. Организация или содержание притонов для занятий проституцией, а равно сводничество с корыстной целью – наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц по предварительному сговору; б) неоднократно; в) с привлечением для занятия проституцией заведомо несовершеннолетнего, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 271 в редакции Закона РК от 04.07.2013 № 127-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 272. Организация или содержание притонов для одурманивания с использованием лекарственных или других средств 1. Организация или содержание притонов для одурманивания с использованием лекарственных или других средств и веществ, не относящихся к наркотическим средствам или психотропным веществам, а равно предоставление помещения для этих целей - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет. Сноска. Статья 272 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 273. Незаконное распространение порнографических материалов или предметов Незаконные изготовление в целях распространения или рекламирования, распространение, рекламирование порнографических материалов или предметов, а равно незаконная торговля печатными изданиями, кино- или видеоматериалами, изображениями или иными предметами порнографического характера - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с конфискацией порнографических материалов или предметов, а также средств их изготовления или воспроизведения. Сноска. Статья 273 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 273-1. Изготовление и оборот материалов или предметов с порнографическими изображениями несовершеннолетних либо их привлечение для участия в зрелищных мероприятиях порнографического характера 1. Изготовление, хранение или перемещение через Государственную границу Республики Казахстан в целях распространения, публичной демонстрации или рекламирования либо распространение, публичная демонстрация или рекламирование материалов или предметов с порнографическими изображениями несовершеннолетних - наказываются лишением свободы на срок от трех до шести лет с конфискацией порнографических материалов или предметов, а также средств их изготовления или воспроизведения. 2. Привлечение несовершеннолетних в качестве исполнителей для участия в зрелищных мероприятиях порнографического характера лицом, достигшим восемнадцатилетнего возраста, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до семи лет с конфискацией порнографических материалов или предметов, а также средств их изготовления или воспроизведения. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) родителем, педагогом либо иным лицом, на которых законом возложены обязанности по воспитанию несовершеннолетнего; б) в отношении лица, заведомо не достигшего четырнадцатилетнего возраста; в) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового с конфискацией порнографических материалов или предметов, а также средств их изготовления или воспроизведения. Сноска. Кодекс дополнен статьей 273-1 в соответствии с Законом РК от 23.11.2010 № 354-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 274. Незаконное распространение произведений, пропагандирующих культ жестокости и насилия Незаконные изготовление в целях распространения или рекламирования, распространение, рекламирование, демонстрация кино- и видеоматериалов и других произведений, пропагандирующих культ жестокости и насилия, а равно незаконная торговля печатными изданиями, кино- или видеоматериалами, пропагандирующими культ жестокости и насилия, - наказываются штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо лишением свободы на срок до двух лет с конфискацией произведений, пропагандирующих культ жестокости и насилия, а также средств их изготовления или воспроизведения. Сноска. Статья 274 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 275. Надругательство над телами умерших и местами их захоронения 1. Надругательство над телами умерших либо уничтожение, повреждение или осквернение мест захоронения, надмогильных сооружений или кладбищенских зданий, предназначенных для церемоний в связи с погребением или поминовением, - наказываются штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные: а) неоднократно; б) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; в) по мотиву национальной, расовой или религиозной ненависти либо вражды; г) с применением насилия или угрозой его применения, - наказываются ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 275 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 275-1. Незаконное изъятие органов и тканей трупа человека 1. Незаконное изъятие органов или тканей трупа человека для трансплантации либо иного использования, а равно совершение сделок в отношении органов и тканей трупа человека - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) неоднократно; в) с использованием своего служебного положения, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Глава дополнена статьей 275-1 - Законом РК от 2 марта 2006 года N 131. Статья 276. Жестокое обращение с животными 1. Жестокое обращение с животными, повлекшее их гибель или увечье, если это деяние совершено из хулиганских побуждений, или с применением садистских методов, или в присутствии малолетних, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное группой лиц, или группой лиц по предварительному сговору, или организованной группой, или неоднократно, - наказывается штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 276 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 11. ЭКОЛОГИЧЕСКИЕ ПРЕСТУПЛЕНИЯ Статья 277. Нарушение экологических требований к хозяйственной и иной деятельности Нарушение экологических требований при использовании природных ресурсов, проектировании, размещении, строительстве и реконструкции, вводе в эксплуатацию и эксплуатации предприятий, сооружений и иных объектов, эксплуатации объектов промышленности, энергетики, транспорта и связи, объектов сельскохозяйственного назначения и мелиорации, строительстве городов и других населенных пунктов, к военным и оборонным объектам, военной и космической деятельности лицами, ответственными за соблюдение этих требований, если это повлекло существенное загрязнение окружающей среды, причинение вреда здоровью человека, массовую гибель растительного или животного мира и иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет либо без такового. Статья 278. Нарушение экологических требований при производстве и использовании экологически потенциально опасных химических, радиоактивных и биологических веществ 1. Нарушение экологических требований при производстве, транспортировке, хранении, захоронении, использовании или ином обращении с экологически потенциально опасными химическими, радиоактивными и биологическими веществами, если эти деяния создали угрозу причинения существенного вреда здоровью человека или окружающей среде, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее загрязнение, отравление или заражение окружающей среды, причинение вреда здоровью человека либо массовую гибель растительного или животного мира, а равно совершенное на территории с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности массовое заболевание людей или смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 278 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 279. Нарушение правил безопасности при обращении с микробиологическими или другими биологическими агентами или токсинами 1. Нарушение экологических требований при складировании, уничтожении или захоронении микробиологических или других биологических агентов или токсинов или незаконный их ввоз в Республику Казахстан для переработки, хранения или захоронения, если это создало угрозу причинения существенного вреда здоровью человека или окружающей среде, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее загрязнение, отравление или заражение окружающей среды, причинение вреда здоровью человека либо массовую гибель растительного или животного мира, а равно совершенное на территории с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности массовое заболевание людей или смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 279 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 280. Нарушение ветеринарных правил и правил, установленных для борьбы с болезнями и вредителями растений 1. Нарушение ветеринарных правил, повлекшее распространение эпизоотий или иные тяжкие последствия, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. Нарушение правил, установленных для борьбы с болезнями и вредителями растений, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 280 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 281. Загрязнение, засорение и истощение вод 1. Загрязнение, засорение, истощение поверхностных или подземных вод, ледников, источников питьевого водоснабжения либо иное изменение их природных свойств, если эти деяния повлекли причинение существенного вреда растительному или животному миру, рыбным запасам, лесному или сельскому хозяйству, - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Те же деяния, повлекшие причинение вреда здоровью человека или массовую гибель растительного или животного мира, а равно совершенные на особо охраняемых природных территориях либо на территориях с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 281 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 282. Загрязнение атмосферы 1. Нарушение правил выброса в атмосферу загрязняющих веществ или правил эксплуатации установок, сооружений и иных объектов, если это деяние повлекло загрязнение или иное изменение природных свойств воздуха, сопряженное с причинением особо крупного ущерба, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее причинение вреда здоровью человека, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 282 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2011 № 505-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 283. Загрязнение морской среды 1. Загрязнение морской среды из находящихся на суше источников либо вследствие нарушения правил захоронения или сброса с транспортных средств или возведенных в море искусственных сооружений веществ и материалов, вредных для здоровья человека и живых ресурсов моря либо препятствующих правомерному использованию морской среды, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы сроком до одного года. 2. То же деяние, причинившее существенный вред здоровью человека, растительному или животному миру, рыбным запасам, окружающей среде, зонам отдыха либо другим охраняемым законом интересам, - наказывается лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 283 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 284. Нарушение законодательства о континентальном шельфе Республики Казахстан и об исключительной экономической зоне Республики Казахстан 1. Незаконное возведение сооружений на континентальном шельфе Республики Казахстан, незаконное создание вокруг них или в исключительной экономической зоне Республики Казахстан зон безопасности, а равно нарушение правил строительства, эксплуатации, охраны и ликвидации возведенных сооружений и средств обеспечения безопасности морского судоходства - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо исправительными работами на срок до двух лет. 2. Исследование, разведка, разработка естественных богатств континентального шельфа Республики Казахстан или исключительной экономической зоны Республики Казахстан, проводимые без соответствующего разрешения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 284 с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 285. Порча земли 1. Отравление, загрязнение или иная порча земли вредными продуктами хозяйственной или иной деятельности вследствие нарушения правил обращения с ядохимикатами, удобрениями, стимуляторами роста растений и иными опасными химическими, радиоактивными или биологическими веществами при их хранении, использовании, транспортировке или захоронении, повлекшие причинение вреда здоровью человека или окружающей среде, ухудшение природных свойств земли, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо исправительными работами на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные на территории с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказываются ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 285 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 286. Нарушение правил охраны и использования недр 1. Нарушение правил охраны и использования недр при проектировании, размещении, строительстве, вводе в эксплуатацию и эксплуатации горнодобывающих предприятий или подземных сооружений, не связанных с добычей полезных ископаемых, а равно самовольная застройка площадей залегания полезных ископаемых, если эти деяния повлекли причинение значительного ущерба, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо исправительными работами на срок до двух лет. 2. Нарушение общих экологических требований на всех стадиях недропользования, если это повлекло массовую гибель растительного или животного мира, причинение крупного ущерба государству, вред здоровью населения, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяние, предусмотренное частью второй настоящей статьи, повлекшее по неосторожности массовое заболевание людей или смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 286 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 287. Незаконная добыча рыбных ресурсов и других водных животных и растений Сноска. Заголовок с изменением, внесенным Законом РК от 21.01.2010 № 242-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). 1. Незаконная добыча рыбных ресурсов и других водных животных или растений, если это деяние совершено: а) с причинением значительного ущерба; б) с применением взрывчатых и химических веществ, электротока либо иных способов массового истребления рыбных ресурсов и других водных животных и растений, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет с конфискацией имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) в отношении осетровых видов рыб; в) в местах нереста или на миграционных путях к ним; г) лицом с использованием своего служебного положения; д) группой лиц по предварительному сговору; е) с применением самоходного транспортного плавающего средства; ж) на особо охраняемых природных территориях и на территориях с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, совершенные с причинением крупного ущерба либо организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. Сноска. Cтатья 287 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменениями, внесенными законами РК от 21.01.2010 № 242-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 288. Незаконная охота 1. Незаконная охота, если это деяние совершено: а) исключен Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); б) с применением механического транспортного средства или воздушного судна, взрывчатых веществ, газов и иных способов массового уничтожения животных; в) исключен Законом РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); г) на особо охраняемых природных территориях и на территориях с чрезвычайной экологической ситуацией, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы до одного года с конфискацией имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 2. То же деяние, совершенное неоднократно, лицом с использованием своего служебного положения либо группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового с конфискацией имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные с причинением крупного ущерба либо организованной группой, - наказываются лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. Примечание. Значительным ущербом в статьях настоящей главы признается размер ущерба, в сто и более раз превышающий месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Крупным ущербом признается ущерб, в триста и более раз превышающий месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Особо крупным ущербом признается ущерб, в пятьдесят тысяч и более раз превышающий месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 288 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2011 № 505-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 289. Нарушение правил охраны животного мира Массовое уничтожение или гибель животного мира вследствие нарушений правил его охраны при осуществлении производственных процессов и эксплуатации транспортных средств, применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов, а также порядка использования и охраны охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов, причинивших крупный ущерб, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 289 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 290. Незаконное обращение с редкими и находящимися под угрозой исчезновения видами растений и животных и (или) их частями и дериватами, а также с растениями и животными и (или) их частями и дериватами, изъятие которых запрещено Незаконное добывание, приобретение, хранение, сбыт, ввоз, вывоз, пересылка, перевозка, а равно уничтожение редких и находящихся под угрозой исчезновения видов растений и животных и (или) их частей и дериватов, а также растений и животных и (или) их частей и дериватов, на которых введен запрет на пользование, или мест их обитания – наказываются ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. Сноска. Статья 290 в редакции Закона РК от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 291. Незаконная порубка деревьев и кустарников 1. Незаконная порубка, а равно повреждение до степени прекращения роста деревьев и кустарников в лесном фонде, а также деревьев и кустарников, не входящих в лесной фонд, если эти деяния причинили значительный ущерб, - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 2. Те же деяния, совершенные: а) неоднократно; б) лицом с использованием своего служебного положения; в) с причинением крупного ущерба, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные на особо охраняемых природных территориях либо организованной группой, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет с конфискацией имущества осужденного, а также имущества, являющегося объектом преступных действий, орудием или средством совершения преступления, предметом, изъятым из обращения. Сноска. Cтатья 291 в редакции Закона РК от 09.12.2004 N 10; с изменениями, внесенными законами РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 25.01.2012 № 548-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 292. Уничтожение или повреждение лесов 1. Уничтожение или повреждение лесов, а равно насаждений, не входящих в лесной фонд, в результате неосторожного обращения с огнем или иным источником повышенной опасности, если это деяние причинило крупный ущерб, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Умышленное уничтожение или повреждение лесов, а равно насаждений, не входящих в лесной фонд, путем поджога, иным общеопасным способом либо в результате загрязнения вредными веществами, отходами, выбросами или отбросами - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 292 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2011 № 505-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 293. Нарушение режима особо охраняемых природных территорий 1. Нарушение режима особо охраняемых природных территорий, повлекшее причинение значительного ущерба, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года. 2. Умышленное повреждение или уничтожение объектов государственного природно-заповедного фонда на особо охраняемых природных территориях, повлекшие причинение значительного ущерба,- наказываются ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 293 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 294. Непринятие мер по ликвидации последствий экологического загрязнения Уклонение от проведения или ненадлежащее проведение дезактивирующих или иных восстановительных мероприятий в местностях, подвергшихся экологическому загрязнению, лицами, на которых возложена обязанность проведения таких мероприятий, повлекшие смерть человека, либо массовые заболевания людей, либо иные тяжкие последствия для окружающей среды, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок. Глава 12. ТРАНСПОРТНЫЕ ПРЕСТУПЛЕНИЯ Статья 295. Нарушение правил безопасности движения и эксплуатации железнодорожного, воздушного или водного транспорта 1. Нарушение правил безопасности движения или эксплуатации железнодорожного, воздушного, морского или речного транспорта лицом, в силу выполняемой работы или занимаемой должности обязанным соблюдать эти правила, если это деяние повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, - наказывается исправительными работами на срок от шести месяцев до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 4. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, если оно не повлекло, но заведомо создало угрозу наступления последствий, предусмотренных частями первой, второй или третьей настоящей статьи, - наказывается штрафом в размере до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года или лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. Примечание. Под транспортом понимаются все виды железнодорожных, морских, речных и воздушных транспортных средств, в том числе морские и речные маломерные суда. Сноска. Статья 295 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 296. Нарушение правил дорожного движения и эксплуатации транспортных средств лицами, управляющими транспортными средствами 1. Нарушение лицом, управляющим автомобилем, троллейбусом, трамваем либо другим механическим транспортным средством, правил дорожного движения или эксплуатации транспортных средств, повлекшее по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью человека, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права управлять транспортным средством на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права управлять транспортным средством на срок до трех лет. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Примечание. Под другими механическими транспортными средствами в настоящей статье понимаются тракторы, мотоциклы и иные самоходные машины. Сноска. Статья 296 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 297. Оставление места дорожно-транспортного происшествия Оставление места дорожно-транспортного происшествия лицом, управляющим транспортным средством и нарушившим правила дорожного движения или эксплуатации транспортных средств, в случае наступления последствий, предусмотренных статьей 296 настоящего Кодекса, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового. Примечание. Лицо, оставившее место дорожно-транспортного происшествия в связи с оказанием помощи пострадавшим, освобождается от уголовной ответственности по настоящей статье. Сноска. Статья 297 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 298. Недоброкачественный ремонт транспортных средств и выпуск их в эксплуатацию с техническими неисправностями, допуск к управлению транспортным средством лица, находящегося в состоянии опьянения 1. Недоброкачественный ремонт транспортных средств, путей сообщения, средств сигнализации или связи либо иного транспортного оборудования, а равно выпуск в эксплуатацию заведомо технически неисправных транспортных средств лицом, ответственным за техническое состояние транспортных средств, если эти деяния повлекли по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью, - наказываются штрафом в размере от четырехсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Допуск к управлению транспортным средством лица, находящегося в состоянии алкогольного, наркотического или иного опьянения, совершенный собственником или владельцем транспортного средства, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью, - наказывается штрафом в размере от четырехсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказываются лишением свободы на срок от четырех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 298 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 299. Умышленное приведение в негодность транспортных средств или путей сообщения 1. Умышленное разрушение, повреждение или приведение иным способом в негодное для эксплуатации состояние транспортного средства, путей сообщения, средств сигнализации или связи либо другого транспортного оборудования, а равно блокирование транспортных коммуникаций, если эти деяния повлекли по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, либо причинение крупного ущерба, либо нарушение нормальной работы транспорта и связи, - наказываются штрафом в размере от четырехсот до семисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до четырех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, повлекшие по неосторожности смерть человека, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, повлекшие по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказываются лишением свободы на срок от шести до десяти лет. Примечание. Крупным ущербом в статьях настоящей главы признается ущерб, причиненный гражданину в размере, в сто раз превышающем месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству в размере, в пятьсот раз превышающем месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Статья 299 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 300. Нарушение правил, обеспечивающих безопасную работу транспорта 1. Нарушение пассажиром, пешеходом или другим участником движения (кроме лиц, указанных в статьях 295, 296 настоящего Кодекса) правил безопасности движения или эксплуатации транспортных средств, если это деяние повлекло по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью человека, - наказывается штрафом в размере до семисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается ограничением свободы на срок до четырех лет или лишением свободы на тот же срок. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 300 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 301. Самовольная без надобности остановка поезда Самовольная без надобности остановка поезда стоп-краном либо путем разъединения воздушной тормозной магистрали или иным способом, если это повлекло смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от двух до восьми лет. Статья 302. Нарушение действующих на транспорте правил 1. Нарушение действующих на транспорте правил охраны порядка и безопасности движения лицами, выполняющими управленческие функции в дорожных, строительных и других организациях и ответственными за эксплуатацию дорог и дорожных сооружений, их оборудования, а также за организацию дорожного движения, причинившее тяжкий или средней тяжести вред здоровью, совершенное лицом, которое в течение года подвергалось административному взысканию за совершение такого же деяния, – наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее смерть человека или иные тяжкие последствия, – наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 302 в редакции Закона РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 303. Нарушение правил безопасности при строительстве, эксплуатации или ремонте магистральных трубопроводов 1. Нарушение правил безопасности при строительстве, эксплуатации или ремонте магистральных трубопроводов, если это деяние повлекло по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью человека либо причинение крупного ущерба, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до десяти лет. Сноска. Статья 303 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 304. Умышленное повреждение или разрушение трубопроводов 1. Умышленное повреждение или разрушение трубопроводов, в том числе нефтегазопроводов, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления. 2. То же деяние: а) повлекшее причинение по неосторожности тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека; б) совершенное неоднократно; в) совершенное группой лиц по предварительному сговору, - наказывается лишением свободы на срок от двух до пяти лет с конфискацией имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи: а) повлекшее загрязнение окружающей среды; б) повлекшее причинение крупного ущерба; в) совершенное организованной группой; г) повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок от семи до десяти лет с конфискацией имущества осужденного или без таковой, а также имущества, являющегося орудием или средством совершения преступления. Сноска. Статья 304 в редакции Закона РК от 06.10.2010 № 343-IV(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 304-1. Неосторожное повреждение или разрушение трубопроводов 1. Повреждение или разрушение трубопроводов, в том числе нефтегазопроводов, совершенное по неосторожности, повлекшее отклонение от установленного режима эксплуатации либо создавшее реальную угрозу причинения вреда здоровью людей или окружающей среде, - наказывается штрафом в размере от трехсот до шестисот месячных расчетных показателей. 2. То же деяние, повлекшее: а) причинение по неосторожности тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека; б) загрязнение окружающей среды; в) причинение крупного ущерба; г) по неосторожности смерть человека, - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Кодекс дополнен статьей 304-1 в соответствии с Законом РК от 06.10.2010 № 343-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 305. Неоказание капитаном судна помощи терпящим бедствие 1. Неоказание капитаном судна помощи людям, терпящим бедствие на море или на ином водном пути, если эта помощь могла быть оказана без серьезной опасности для своего судна, его экипажа и пассажиров, - наказывается штрафом в размере от двухсот до семисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Непринятие должных мер капитаном одного из столкнувшихся на море или водном пути судов для спасения другого судна, повлекшее по неосторожности гибель судна или иные тяжкие последствия, если эти меры могли быть приняты без серьезной опасности для своего судна, его экипажа и пассажиров, - наказывается лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет либо исправительными работами на срок до двух лет. Сноска. Статья 305 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 306. Нарушение правил международных полетов 1. Несоблюдение указанных в разрешении маршрутов, мест посадки, воздушных ворот, высоты полета или иное нарушение правил международных полетов - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Те же действия, повлекшие смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет. Сноска. Статья 306 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 13. Коррупционные и иные преступления против интересов государственной службы и государственного управления Сноска. Заголовок главы 13 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484. Статья 307. Злоупотребление должностными полномочиями 1. Использование лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом своих служебных полномочий вопреки интересам службы в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, - наказывается штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо лишением свободы на срок до четырех лет. 3. То же деяние, совершенное лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказывается штрафом в размере от двух тысяч до четырех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до шести лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет или без такового. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия либо совершенные в интересах организованной группы или преступного сообщества (преступной организации), - наказываются лишением свободы на срок от четырех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. К лицам, уполномоченным на выполнение государственных функций, относятся должностные лица, депутаты Парламента и маслихатов, судьи и все государственные служащие в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной службе. 2. К лицам, уполномоченным на выполнение государственных функций, приравниваются: 1) лица, избранные в органы местного самоуправления; 2) граждане, зарегистрированные в установленном законом порядке в качестве кандидатов в Президенты Республики Казахстан, депутаты Парламента Республики Казахстан и маслихатов, а также в члены выборных органов местного самоуправления; 3) служащие, постоянно или временно работающие в органах местного самоуправления, оплата труда которых производится из средств государственного бюджета Республики Казахстан; 4) лица, исполняющие управленческие функции в государственных организациях и организациях, в уставном капитале которых доля государства составляет более пятидесяти процентов, в том числе в национальных управляющих холдингах, национальных холдингах, национальных компаниях, национальных институтах развития, акционером которых является государство, их дочерних организациях, более пятидесяти процентов голосующих акций (долей участия) которых принадлежат им, а также юридических лицах, более пятидесяти процентов голосующих акций (долей участия) которых принадлежит указанным дочерним организациям. 3. Должностными лицами признаются лица, постоянно, временно или по специальному полномочию осуществляющие функции представителя власти либо выполняющие организационно-распорядительные или административно-хозяйственные функции в государственных органах, органах местного самоуправления, а также в Вооруженных Силах Республики Казахстан, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан. 4. Под лицами, занимающими ответственную государственную должность, понимаются лица, занимающие должности, устанавливаемые Конституцией Республики Казахстан, конституционными и иными законами Республики Казахстан для непосредственного исполнения функций государства и полномочий государственных органов, а равно лица, занимающие согласно законодательству Республики Казахстан о государственной службе политические должности государственных служащих. 5. Коррупционными преступлениями признаются преступления, предусмотренные пунктом г) части третьей статьи 176, пунктом г) части третьей статьи 177, пунктом б) части третьей статьи 177-1, пунктом в) части второй статьи 192, пунктом а) части третьей статьи 193, пунктом а) части третьей статьи 209, пунктом б) части третьей статьи 226-1, статьей 307, пунктом в) части четвертой статьи 308, статьями 310 – 315, статьей 380, пунктом в) части второй статьи 380-1, статьей 380-2 настоящего Кодекса. Сноска. Статья 307 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484; с изменениями, внесенными законами РК от 21.07.2007 N 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 01.02.2012 № 551-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 17.01.2014 № 166-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 307-1. Незаконное разглашение или иное незаконное использование сведений и информации об операциях с деньгами и (или) иным имуществом Незаконное разглашение или иное незаконное использование должностными лицами государственных органов сведений и информации об операциях с деньгами и (или) иным имуществом, полученных от субъектов финансового мониторинга, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Глава 13 дополнена статьей 307-1 в соответствии с Законом РК от 21.06.2012 № 19-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 308. Превышение власти или должностных полномочий 1. Превышение власти или должностных полномочий, то есть совершение лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом действий, явно выходящих за пределы его прав и полномочий и повлекших существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, - наказывается штрафом в размере от трехсот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо лишением свободы на срок до пяти лет. 3. То же деяние, совершенное лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок от четырех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет или без такового. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия либо совершенные: а) с применением насилия или угрозы его применения; б) с применением оружия или специальных средств; в) в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 308 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484; с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 309. Присвоение полномочий должностного лица Присвоение государственным служащим, не являющимся должностным лицом, полномочий должностного лица и совершение им в связи с этим действий, которые повлекли существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций, - наказываются штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 309 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 310. Незаконное участие в предпринимательской деятельности 1. Учреждение лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом организации, осуществляющей предпринимательскую деятельность, либо участие в управлении такой организацией лично или через доверенное лицо вопреки запрету, установленному законом, если эти деяния связаны с предоставлением такой организации льгот и преимуществ или с покровительством в иной форме, - наказываются штрафом в размере от двухсот до четырехсот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные должностным лицом, - наказываются штрафом в размере от двух тысяч до четырех тысяч месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет либо лишением свободы на срок до двух лет. 3. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказываются штрафом в размере от четырех тысяч до шести тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до четырех лет. 4. Совершение должностным лицом действий, повлекших передачу полномочий по лицензированию негосударственным организациям, в том числе общественным объединениям, - наказывается штрафом в размере от двух тысяч до четырех тысяч месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 310 в редакции Закона РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 310-1. Воспрепятствование законной предпринимательской деятельности 1. Ограничение прав и законных интересов индивидуального предпринимателя или коммерческой организации в зависимости от организационно-правовой формы или формы собственности, а равно ограничение самостоятельности либо иное незаконное вмешательство в деятельность индивидуального предпринимателя или коммерческой организации, если эти деяния совершены лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом с использованием своих служебных полномочий вопреки интересам службы в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло причинение крупного ущерба интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, – наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо привлечением к общественным работам на срок до ста часов, либо исправительными работами на срок до шести месяцев, либо ограничением свободы до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные: а) должностным лицом; б) группой лиц по предварительному сговору; в) организованной группой, – наказываются штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо привлечением к общественным работам на срок от ста часов до ста пятидесяти часов, либо исправительными работами на срок от шести месяцев до одного года, либо ограничением свободы на срок от двух лет до трех лет, либо лишением свободы на срок до трех лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные: а) лицом, занимающим ответственную государственную должность; б) в особо крупном размере; в) в интересах организованной группы или преступного сообщества (преступной организации), – наказываются штрафом в размере от двух тысяч до пяти тысяч месячных расчетных показателей, либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет, либо привлечением к общественным работам на срок от ста пятидесяти часов до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок от трех до семи лет, либо лишением свободы на тот же срок с конфискацией имущества. Примечания. 1. Крупным ущербом в настоящей статье признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в сто раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель. 2. Особо крупным ущербом признается ущерб, причиненный гражданину на сумму, в тысячу раз превышающую месячный расчетный показатель, либо ущерб, причиненный организации или государству на сумму, в десять тысяч раз превышающую месячный расчетный показатель, установленный законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления. Сноска. Кодекс дополнен статьей 310-1 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 311. Получение взятки 1. Получение лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, лично или через посредника взятки в виде денег, ценных бумаг, иного имущества, права на имущество или выгод имущественного характера для себя или других лиц за действия (бездействие) в пользу взяткодателя или представляемых им лиц, если такие действия (бездействие) входят в служебные полномочия лица, уполномоченного на выполнение государственных функций, либо приравненного к нему лица либо оно в силу должностного положения может способствовать таким действиям (бездействию), а равно за общее покровительство или попустительство по службе, - наказывается штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, а равно получение взятки за незаконные действия (бездействие) - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) путем вымогательства; б) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; в) в крупном размере; г) неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. 5. Деяния, предусмотренные частями первой, второй, третьей или четвертой настоящей статьи, если они совершены в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Крупным размером взятки признается сумма денег, стоимость ценных бумаг, иного имущества или выгод имущественного характера, превышающие пятьсот месячных расчетных показателей. 2. Не является преступлением в силу малозначительности и преследуется в дисциплинарном или административном порядке получение впервые лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом имущества, права на имущество или иной имущественной выгоды в качестве подарка при отсутствии предварительной договоренности за ранее совершенные законные действия (бездействие), если стоимость подарка не превышала двух месячных расчетных показателей. 3. Особо крупным размером взятки признаются сумма денег, стоимость ценных бумаг, иного имущества или выгоды имущественного характера, которые превышают две тысячи месячных расчетных показателей. 4. К должностным лицам применительно к настоящей статье и статье 312 настоящего Кодекса относятся должностные лица, указанные в примечаниях к статье 307 настоящего Кодекса, а также должностные лица иностранных государств или международных организаций. Сноска. Статья 311 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 25.09.2003 N 484; от 21.07.2007 N 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 312. Дача взятки 1. Дача взятки лицу, уполномоченному на выполнение государственных функций, либо приравненному к нему лицу лично или через посредника - наказывается штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Дача взятки должностному лицу, а равно дача взятки за совершение заведомо незаконных действий (бездействия) - наказывается штрафом в размере от тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Дача взятки лицу, занимающему ответственную государственную должность, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, если они совершены: а) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) в крупном размере; в) неоднократно, - наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с конфискацией имущества. 5. Деяния, предусмотренные частями первой, второй, третьей или четвертой настоящей статьи, если они совершены в особо крупном размере, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до пятнадцати лет с конфискацией имущества. Примечания. 1. Не влечет уголовной ответственности передача впервые лицу, уполномоченному на выполнение государственных функций, либо приравненному к нему лицу за ранее совершенные им законные действия (бездействие) подарка в сумме или стоимостью, не превышающей двух месячных расчетных показателей, если совершенные лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом действия (бездействие) не были обусловлены предварительной договоренностью. 2. Лицо, давшее взятку, освобождается от уголовной ответственности, если в отношении его имело место вымогательство взятки со стороны лица, уполномоченного на выполнение государственных функций, либо приравненного к нему лица или если это лицо добровольно сообщило органу, имеющему право возбудить уголовное дело, о даче взятки. Сноска. Статья 312 в редакции Закона РК от 21.07.2007 N 308; с изменениями, внесенными законами РК от 07.04.2009 N 149-IV; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 313. Посредничество во взяточничестве 1. Посредничество во взяточничестве, то есть способствование взяткополучателю и взяткодателю в достижении или реализации соглашения между ними о получении и даче взятки - наказывается штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное неоднократно или организованной группой или лицом с использованием своего служебного положения, - наказывается штрафом в размере от одной тысячи до трех тысяч месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 313 с изменениями, внесенными законами РК от 21.07.2007 N 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 314. Служебный подлог 1. Служебный подлог, то есть внесение лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, в официальные документы заведомо ложных сведений, а равно внесение в указанные документы исправлений, искажающих их действительное содержание, либо выдача заведомо ложных или поддельных документов, если эти деяния совершены в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, - наказываются штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные должностным лицом, - наказываются штрафом в размере от двух тысяч до четырех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, если они совершены лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказываются штрафом в размере от четырех тысяч до шести тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы до шести лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет. Сноска. Статья 314 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484; с изменениями, внесенными законами РК от 21.07.2007 N 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 315. Бездействие по службе 1. Бездействие по службе, то есть неисполнение лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом, своих служебных обязанностей в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, - наказывается штрафом в размере от семисот до двух тысяч месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное должностным лицом, - наказывается штрафом в размере от двух тысяч до четырех тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет. 3. То же деяние, совершенное лицом, занимающим ответственную государственную должность, - наказывается штрафом в размере от четырех тысяч до шести тысяч месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет или без такового. 4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от четырех до восьми лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до семи лет с конфискацией имущества. Сноска. Статья 315 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484; с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 316. Халатность 1. Халатность, то есть неисполнение или ненадлежащее исполнение должностным лицом своих обязанностей вследствие недобросовестного или небрежного отношения к службе, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, - наказывается штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 316 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 14. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ПОРЯДКА УПРАВЛЕНИЯ Статья 317. Надругательство над государственными символами Республики Казахстан Надругательство над государственными символами Республики Казахстан – наказывается штрафом в размере от одной тысячи до двух тысяч месячных расчетных показателей или ограничением свободы на срок до одного года либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 317 в редакции Закона РК от 28.06.2012 № 24-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 317-1. Публичное оскорбление и иное посягательство на честь и достоинство Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации, осквернение изображений Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации, воспрепятствование законной деятельности Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации 1. Публичное оскорбление или иное посягательство на честь и достоинство Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации, осквернение изображений Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации - наказываются штрафом в размере от двухсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные с использованием средств массовой информации, - наказываются штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Воздействие в какой бы то ни было форме на Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации или совместно проживающих с ним членов его семьи с целью воспрепятствовать его законной деятельности - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Кодекс дополнен статьей 317-1 в соответствии с Законом РК от 14.06.2010 № 290-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 317-2. Нарушение гарантий неприкосновенности Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации Нарушение в какой бы то ни было форме гарантий неприкосновенности Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации и совместно проживающих с ним членов семьи, в том числе гарантий неприкосновенности имущества, жилых и служебных помещений, личного и служебного транспортных средств, переписки, используемых ими средств связи, гарантий банковской тайны и неприкосновенности банковских счетов, а также неприкосновенности принадлежащих им документов, - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Кодекс дополнен статьей 317-2 в соответствии с Законом РК от 14.06.2010 № 290-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). Статья 318. Посягательство на честь и достоинство Президента Республики Казахстан и воспрепятствование его деятельности 1. Публичное оскорбление или иное посягательство на честь и достоинство Президента Республики Казахстан - наказывается штрафом в размере от двухсот до семисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное с использованием средств массовой информации, - наказывается штрафом в размере от пятисот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Воздействие в какой бы то ни было форме на Президента Республики Казахстан или его близких родственников с целью воспрепятствовать исполнению им своих обязанностей - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. Примечание. Публичные выступления, содержащие критические высказывания о проводимой Президентом Республики Казахстан политике, не влекут уголовной ответственности по настоящей статье. Сноска. Статья 318 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 319. Посягательство на честь и достоинство депутата и воспрепятствование его деятельности 1. Публичное оскорбление депутата Парламента Республики Казахстан при исполнении им депутатских обязанностей или в связи с их исполнением - наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное с использованием средств массовой информации, - наказывается штрафом в размере от трехсот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на срок до двух лет. 3. Воздействие в какой бы то ни было форме на депутата Парламента Республики Казахстан или его близких родственников с целью воспрепятствовать исполнению им своих обязанностей - наказывается исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Публичные выступления, содержащие критические высказывания о депутатской деятельности депутата Парламента, не влекут уголовной ответственности по настоящей статье. Сноска. Статья 319 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 319-1. Воспрепятствование деятельности Конституционного Совета Республики Казахстан 1. Вмешательство в какой бы то ни было форме в деятельность Конституционного Совета Республики Казахстан в целях воспрепятствования осуществлению им своих полномочий - наказывается штрафом в размере от двухсот до трехсот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное лицом с использованием своего служебного положения, - наказывается штрафом в размере от трехсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок или без такового. Сноска. Кодекс дополнен статьей 319-1 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 320. Оскорбление представителя власти 1. Публичное оскорбление представителя власти при исполнении им своих служебных обязанностей или в связи с их исполнением - наказывается штрафом в размере от ста до четырехсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное с использованием средств массовой информации, - наказывается штрафом в размере от трехсот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Примечания. 1. Представителем власти в настоящей статье и других статьях настоящего Кодекса признается должностное лицо государственного органа, наделенное в установленном законом порядке распорядительными полномочиями в отношении лиц, не находящихся от него в служебной зависимости. 2. Публичные выступления, содержащие критические высказывания о служебной деятельности представителя власти, не влекут уголовной ответственности по настоящей статье. Сноска. Статья 320 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 321. Применение насилия в отношении представителя власти 1. Применение насилия, не опасного для жизни или здоровья, либо угроза применения насилия в отношении представителя власти или его близких в связи с исполнением им своих должностных обязанностей - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Применение насилия, опасного для жизни или здоровья, в отношении лиц, указанных в части первой настоящей статьи, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 321 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 321-1. Воспрепятствование деятельности прокурора и неисполнение его законных требований Неисполнение актов прокурорского надзора, а равно воспрепятствование его деятельности, если это повлекло причинение существенного вреда правам и законным интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, - наказываются штрафом в размере до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Кодекс дополнен статьей 321-1 в соответствии с Законом РК от 09.08.2002 N 346; с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 322. Разглашение сведений о мерах безопасности, применяемых в отношении должностного лица, занимающего ответственную государственную должность 1. Разглашение сведений о мерах безопасности, применяемых в отношении должностного лица, занимающего ответственную государственную должность, а также его близких, лицом, которому эти сведения были доверены или стали известны в связи с его служебной деятельностью, - наказывается штрафом в размере от двухсот до четырехсот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 322 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 323. Приобретение или сбыт официальных документов и государственных наград Незаконное приобретение или сбыт официальных документов, предоставляющих права или освобождающих от обязанностей, а также государственных наград Республики Казахстан или СССР - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 323 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 324. Похищение или повреждение документов, штампов, печатей 1. Похищение у гражданина паспорта, удостоверения личности или другого важного личного документа - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Похищение, уничтожение, повреждение или сокрытие официальных документов, штампов или печатей, совершенные из корыстной или из иной личной заинтересованности, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 324 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 325. Подделка, изготовление или сбыт поддельных документов, штампов, печатей, бланков, государственных наград 1. Подделка удостоверения или иного официального документа, предоставляющего права или освобождающего от обязанностей, либо сбыт такого документа, а равно изготовление или сбыт поддельных штампов, печатей, бланков, государственных наград Республики Казахстан или СССР - наказываются ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно или группой лиц по предварительному сговору, - наказываются лишением свободы на срок до четырех лет. 3. Использование заведомо подложного документа - наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 325 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 326. Уклонение от воинской службы 1. Уклонение от призыва на воинскую службу при отсутствии законных оснований для освобождения от этой службы - наказывается штрафом в размере от двухсот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное: а) посредством причинения себе вреда здоровью; б) путем симуляции болезни; в) посредством подлога документов или иного обмана, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Примечание. Призывник освобождается от уголовной ответственности, если до передачи органом расследования дела в суд он добровольно явился на призывной пункт. Сноска. Статья 326 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 327. Самоуправство 1. Самоуправство, то есть самовольное, вопреки установленному законодательством порядку, осуществление своего действительного или предполагаемого права, оспариваемого другим лицом или организацией, причинившее существенный вред правам или законным интересам граждан или организаций либо охраняемым законом интересам общества или государства, - наказывается штрафом в размере от двухсот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное с применением насилия или с угрозой его применения, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные группой лиц по предварительному сговору либо повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от двух до семи лет. Сноска. Статья 327 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 328. Самовольное присвоение звания представителя власти или должностного лица, занимающего ответственную государственную должность 1. Самовольное присвоение звания представителя власти или должностного лица, занимающего ответственную государственную должность, сопряженное с совершением на этом основании преступления, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на срок до двух лет. 2. Самовольное присвоение звания должностного лица, занимающего установленную Конституцией Республики Казахстан должность, с целью получения властных полномочий - наказывается ограничением свободы на срок до пяти лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. В статью 328 внесены изменения - Законом РК от 8 июля 2005 г. N 67 (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 329. Незаконный подъем Государственного флага Незаконный подъем Государственного флага Республики Казахстан на торговом судне - наказывается штрафом в размере от ста до одной тысячи месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 329 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 330. Умышленное незаконное пересечение Государственной границы Республики Казахстан 1. Умышленное незаконное пересечение Государственной границы Республики Казахстан без установленных документов и надлежащего разрешения - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, либо с применением насилия или угрозы его применения, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 330 с изменениями, внесенными законами РК от 22.02.2002 N 296; от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 330-1. Невыполнение решения о выдворении Невыполнение иностранцем либо лицом без гражданства принятого в отношении его решения о выдворении за пределы Республики Казахстан в случае, если к нему в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния, - наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 330-1 в редакции Закона РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 330-2. Организация незаконной миграции 1. Организация незаконной миграции путем предоставления транспортных средств либо поддельных документов, либо жилого или иного помещения, а также оказания гражданам, иностранцам и лицам без гражданства иных услуг для незаконного въезда, выезда, перемещения по территории Республики Казахстан - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные организованной группой либо с использованием своих служебных полномочий, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 330-2 в соответствии с Законом РК от 22.02.2002 N 296; с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 330-3. Неоднократное нарушение правил привлечения и использования в Республике Казахстан иностранной рабочей силы 1. Неоднократный прием на работу работодателем иностранцев и лиц без гражданства, пребывающих на территории Республики Казахстан без соответствующего разрешения уполномоченного органа, - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста до двухсот сорока часов. 2. Неоднократное нарушение работодателем правил использования в Республике Казахстан иностранной рабочей силы - наказывается штрафом в размере от семисот до девятисот месячных расчетных показателей либо привлечением к общественным работам на срок от ста сорока до двухсот сорока часов. Сноска. Кодекс дополнен статьей 330-3 в соответствии с Законом РК от 22.02.2002 № 296; с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 331. Противоправное изменение Государственной границы Республики Казахстан 1. Изъятие, перемещение или уничтожение пограничных знаков в целях противоправного изменения Государственной границы Республики Казахстан - наказываются ограничением свободы на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные неоднократно или повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок до четырех лет. Сноска. Статья 331 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 332. Незаконное пользование эмблемами и знаками Красного Полумесяца и Красного Креста Незаконное пользование эмблемами и отличительными знаками Красного Полумесяца и Красного Креста, а равно наименованием Красного Полумесяца и Красного Креста - наказывается штрафом в размере от ста до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 332 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 333. Нарушение и неисполнение правил охраны линий связи, а также объектов, подлежащих государственной охране 1. Нарушение правил охраны линий связи, повлекшее повреждение кабельной линии междугородной связи, если оно вызвало перерыв связи, - наказывается штрафом в размере от ста до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Нарушение требований по обеспечению безопасности объектов, подлежащих государственной охране, зданий государственных органов и государственных учреждений, повлекшее их захват или причинение иных тяжких последствий, - наказывается ограничением свободы на срок до трех лет или лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 333 в редакции Закона РК от 29.12.2010 № 372-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 334. Нарушение порядка организации и проведения собраний, митингов, пикетов, уличных шествий и демонстраций 1. Нарушение порядка организации или проведения собраний, митингов, пикетов, уличных шествий или демонстраций, совершенное организатором собрания, митинга, пикета, уличного шествия или демонстрации, если это деяние повлекло нарушение работы транспорта, причинило существенный вред правам и законным интересам граждан и организаций, - наказывается штрафом в размере от ста до восьмисот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Организация или проведение незаконных собраний, митингов, пикетов, уличных шествий и демонстраций, совершенное организатором собрания, митинга, пикета, уличного шествия или демонстрации, а равно активное участие в незаконных собраниях, митингах, пикетах, уличных шествиях или демонстрациях, если эти деяния повлекли последствия, предусмотренные частью первой настоящей статьи, - наказываются штрафом в размере от двухсот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 334 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 335. Руководство запрещенной забастовкой, воспрепятствование работе предприятия, организации в условиях чрезвычайного положения Руководство запрещенной забастовкой в условиях чрезвычайного положения, а равно воспрепятствование в этих условиях работе организации - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 335 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 336. Незаконное вмешательство членов общественных объединений в деятельность государственных органов 1. Воспрепятствование законной деятельности государственных органов или присвоение функций государственных органов или их должностных лиц членами общественных объединений, а равно создание в государственных органах организаций политических партий, если эти деяния повлекли существенное нарушение прав и законных интересов граждан либо охраняемых законом интересов общества и государства, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Те же деяния, совершенные руководителем общественного объединения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 336 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 337. Создание или участие в деятельности незаконных общественных и других объединений 1. Создание или руководство религиозным или общественным объединением, деятельность которого сопряжена с насилием над гражданами или иным причинением вреда их здоровью, либо с побуждением граждан к отказу от исполнения гражданских обязанностей или к совершению иных противоправных деяний, а равно создание или руководство партией на религиозной основе либо политической партией или профессиональным союзом, финансируемыми из запрещенных законами Республики Казахстан источников, - наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. Создание общественного объединения, провозглашающего или на практике реализующего расовую, национальную, родовую, социальную, сословную или религиозную нетерпимость или исключительность, призывающего к насильственному ниспровержению конституционного строя, подрыву безопасности государства или посягательствам на территориальную целостность Республики Казахстан, а равно руководство таким объединением - наказываются исправительными работами на срок до двух лет, ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Активное участие в деятельности объединений, указанных в частях первой или второй настоящей статьи, - наказывается штрафом в размере от ста до трехсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 337 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 337-1. Организация деятельности общественного или религиозного объединения либо иной организации после решения суда о запрете их деятельности или ликвидации в связи с осуществлением ими экстремизма 1. Организация деятельности общественного или религиозного объединения либо иной организации, в отношении которых имеется вступившее в законную силу решение суда о запрете их деятельности или ликвидации в связи с осуществлением ими экстремизма, - наказывается штрафом в размере до трехсот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от одного года до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Участие в деятельности общественного или религиозного объединения или иной организации, в отношении которых имеется вступившее в законную силу решение суда о запрете их деятельности или ликвидации в связи с осуществлением ими экстремизма, - наказывается штрафом в размере до двухсот месячных расчетных показателей либо лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок от одного года до пяти лет, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Лицо, добровольно прекратившее участие в деятельности общественного или религиозного объединения либо иной организации, в отношении которых имеется вступившее в законную силу решение суда о запрете их деятельности или ликвидации в связи с осуществлением ими экстремизма, освобождается от уголовной ответственности, если в его действиях не содержится иного состава преступления. Сноска. Кодекс дополнен статьей 337-1 в соответствии с Законом РК от 08.07.2005 N 67 (порядок введения в действие см. ст.2); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 338. Оказание содействия политическим партиям и профессиональным союзам иностранных государств Финансирование, предоставление помещения или имущества, а равно оказание иного содействия политическим партиям или профессиональным союзам других государств, если эти деяния повлекли существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, - наказываются штрафом в размере от трехсот до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 338 с изменениями, внесенными Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 338-1. Нарушение режима чрезвычайного положения 1. Нарушение мер и временных ограничений, применяемых в условиях чрезвычайного положения, а равно неисполнение законных приказов и распоряжений коменданта местности, повлекшие тяжкие последствия, – наказываются штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные: а) должностным лицом; б) группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, – наказываются лишением свободы на срок от трех до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Кодекс дополнен статьей 338-1 в соответствии с Конституционным Законом РК от 03.07.2013 № 121-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 15. ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ПРАВОСУДИЯ И ПОРЯДКА ИСПОЛНЕНИЯ НАКАЗАНИЙ Статья 339. Воспрепятствование осуществлению правосудия и производству предварительного расследования 1. Вмешательство в какой бы то ни было форме в деятельность суда в целях воспрепятствования осуществлению правосудия - наказывается штрафом в размере от двухсот до трехсот минимальных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Вмешательство в какой бы то ни было форме в деятельность прокурора, следователя или лица, производящего дознание, в целях воспрепятствования всестороннему, полному и объективному расследованию дела - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот минимальных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок или без такового. Сноска. Статья 339 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 340. Посягательство на жизнь лица, осуществляющего правосудие или предварительное расследование Посягательство на жизнь судьи, присяжного заседателя, прокурора, следователя, лица, производящего дознание, защитника, эксперта, судебного пристава, судебного исполнителя, а равно их близких в связи с рассмотрением дел или материалов в суде, производством предварительного расследования либо исполнением приговора, решения суда или иного судебного акта, совершенное в целях воспрепятствования законной деятельности указанных лиц либо из мести за такую деятельность, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет, либо пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 340 с изменениями, внесенными законами РК от 16.01.2006 N 122 (вводится в действие с 1 января 2007 года); от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 341. Угроза или насильственные действия в связи с осуществлением правосудия или производством предварительного расследования 1. Угроза убийством, причинением вреда здоровью, повреждением или уничтожением имущества в отношении судьи, присяжного заседателя, а равно их близких в связи с рассмотрением дел или материалов в суде - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. То же деяние, совершенное в отношении прокурора, следователя, лица, производящего дознание, защитника, эксперта, судебного пристава, судебного исполнителя, а равно их близких в связи с производством предварительного расследования, рассмотрением дела или материалов в суде либо исполнением приговора, решения суда или иного судебного акта, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 341 с изменениями, внесенными законами РК от 16.01.2006 N 122 (вводится в действие с 01.01.2007); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 342. Неуважение к суду 1. Неуважение к суду, выразившееся в оскорблении участников судебного разбирательства, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, выразившееся в оскорблении судьи и (или) присяжного заседателя, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 342 с изменениями, внесенными законами РК от 16.01.2006 N 122 (вводится в действие с 01.01.2007); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 343. Клевета в отношении судьи, присяжного заседателя, прокурора, следователя, лица, производящего дознание, эксперта, судебного пристава, судебного исполнителя 1. Клевета в отношении судьи или присяжного заседателя в связи с рассмотрением дел или материалов в суде - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, совершенное в отношении прокурора, следователя, лица, производящего дознание, эксперта, судебного пристава, судебного исполнителя в связи с производством предварительного расследования, проведением судебной экспертизы либо исполнением приговора, решения суда или иного судебного акта, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, соединенные с обвинением лица в совершении тяжкого или особо тяжкого преступления, - наказываются лишением свободы на срок до четырех лет. Сноска. Статья 343 с изменениями, внесенными законами РК от 16.01.2006 N 122 (вводится в действие с 01.01.2007); от 04.07.2006 N 151; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 344. Привлечение заведомо невиновного к уголовной ответственности 1. Привлечение заведомо невиновного к уголовной ответственности - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 2. То же деяние, соединенное с обвинением лица в совершении тяжкого или особо тяжкого преступления, - наказывается лишением свободы на срок от трех до десяти лет. Статья 345. Заведомо незаконное освобождение от уголовной ответственности Заведомо незаконное освобождение от уголовной ответственности лица, подозреваемого или обвиняемого в совершении преступления, прокурором, следователем или лицом, производящим дознание, - наказывается лишением свободы на срок от двух до семи лет. Статья 346. Заведомо незаконное задержание, заключение под стражу или содержание под стражей 1. Заведомо незаконное задержание - наказывается ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. Заведомо незаконные заключение под стражу или содержание под стражей - наказываются лишением свободы на срок до четырех лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 346 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 347. Принуждение к даче показаний 1. Принуждение подозреваемого, обвиняемого, потерпевшего, свидетеля к даче показаний, а равно воспрепятствование лицу в добровольной даче показаний, подаче заявления о совершенном преступлении либо принуждение к отказу от дачи показаний, либо принуждение эксперта к даче заключения путем применения угроз, шантажа или иных незаконных действий со стороны следователя или лица, производящего дознание, - наказывается лишением свободы на срок до трех лет. 2. Исключена Законом РК от 21.12.2002 N 363. Сноска. Статья 347 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 347-1. Пытки Сноска. Кодекс дополнен статьей 347-1 в соответствии с Законом РК от 21.12.2002 N 363; исключена Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 348. Фальсификация доказательств и оперативно-розыскных материалов Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными Законом РК от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). 1. Фальсификация доказательств по гражданскому делу лицом, участвующим в деле, или его представителем - наказывается штрафом в размере от пятисот до восьмисот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 1-1. Фальсификация оперативно-розыскных материалов сотрудником органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, - наказывается лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет. 1-2. Фальсификация доказательств по делам об административных правонарушениях, совершенная должностным лицом, уполномоченным составлять протокол об административных правонарушениях, – наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности на срок до трех лет либо ограничением свободы на срок от двух до пяти лет с лишением права занимать определенные должности на срок до трех лет. 2. Фальсификация доказательств в ходе уголовного судопроизводства лицом, производящим дознание, следователем, прокурором, специалистом, принимающим участие в процессуальных действиях или защитником - наказывается лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 3. Фальсификация доказательств по уголовному делу о тяжком или особо тяжком преступлении, а равно повлекшая тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 348 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 07.12.2009 № 221-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 349. Провокация коммерческого подкупа либо коррупционного преступления 1. Провокация коммерческого подкупа, то есть попытка передачи лицу, выполняющему управленческие функции в коммерческих или иных организациях, без его согласия денег, имущественных благ и преимуществ в целях искусственного создания доказательств совершения преступления либо шантажа - наказывается штрафом в размере от ста до трехсот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества или без таковой. 2. Провокация коррупционного преступления, то есть то же деяние, совершенное в отношении лица, уполномоченного на выполнение государственных функций, либо приравненного к нему лица, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет либо лишением свободы на срок до семи лет с конфискацией имущества или без таковой. Сноска. Статья 349 в редакции Закона РК от 25.09.2003 N 484; с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 350. Вынесение заведомо неправосудных приговора, решения или иного судебного акта 1. Вынесение судьей (судьями) заведомо неправосудных приговора, решения или иного судебного акта - наказывается штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. 2. То же деяние, связанное с вынесением незаконного приговора суда к лишению свободы или повлекшее иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от двух до семи лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет. Сноска. Статья 350 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 351. Заведомо ложный донос 1. Заведомо ложный донос о совершении преступления - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. То же деяние, соединенное с обвинением лица в совершении коррупционного, тяжкого или особо тяжкого преступления, либо с созданием искусственных доказательств обвинения, либо из корыстных побуждений - наказывается лишением свободы на срок до шести лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в интересах организованной группы или преступного сообщества (преступной организации), - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 351 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 352. Заведомо ложные показания, заключения эксперта, специалиста или неправильный перевод Сноска. Заголовок в редакции Закона РК от 18.01.2012 № 547-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). 1. Заведомо ложные показания свидетеля, потерпевшего либо заключения эксперта, специалиста в суде либо при производстве дознания или предварительного следствия, а равно заведомо неправильный перевод, сделанный переводчиком в тех же случаях, а также при исполнении исполнительных документов, - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо исправительными работами на срок до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года. 2. Те же деяния, соединенные с обвинением лица в совершении коррупционного,тяжкого или особо тяжкого преступления, соединенные с искусственным созданием доказательств обвинения, а равно совершенные с корыстной целью, - наказываются лишением свободы на срок от трех до восьми лет. Сноска. Статья 352 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 25.09.2003 N 484; от 02.04.2010 № 262-IV (вводится в действие с 21.10.2010); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 18.01.2012 № 547-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 353. Отказ свидетеля или потерпевшего от дачи показаний Отказ свидетеля или потерпевшего от дачи показаний в суде либо при производстве дознания или предварительного следствия - наказываются штрафом в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста двадцати до ста восьмидесяти часов, либо исправительными работами на срок до одного года, либо ограничением свободы на срок до одного года. Примечание. Лицо не подлежит уголовной ответственности за отказ от дачи показаний против самого себя, супруга (супруги) или своих близких родственников, а также священнослужители за отказ от дачи показаний против доверившихся им на исповеди. Сноска. Статья 353 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 354. Подкуп или принуждение к даче ложных показаний или уклонению от дачи показаний, ложному заключению либо к неправильному переводу 1. Подкуп свидетеля, потерпевшего в целях дачи ими ложных показаний либо эксперта с целью дачи им ложного заключения или ложных показаний, а равно переводчика в целях осуществления им неправильного перевода - наказывается штрафом в размере до одной тысячи месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Принуждение свидетеля, потерпевшего к даче ложных показаний, эксперта к даче ложного заключения или переводчика к осуществлению неправильного перевода, а равно принуждение указанных лиц к уклонению от дачи показаний, соединенное с шантажом, угрозой убийством, причинением вреда здоровью, уничтожением имущества этих лиц или их близких, - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяние, предусмотренное частью второй настоящей статьи, совершенное с применением насилия, не опасного для жизни или здоровья указанных лиц, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные организованной группой либо с применением насилия, опасного для жизни или здоровья указанных лиц, а равно связанные с обвинением в совершении коррупционного, тяжкого или особо тяжкого преступления, - наказываются лишением свободы на срок от двух до восьми лет. Сноска. Статья 354 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 N 484; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 355. Разглашение данных дознания или предварительного следствия Разглашение данных дознания или предварительного следствия лицом, предупрежденным в установленном законом порядке о недопустимости их разглашения, если оно совершено без согласия прокурора, следователя или лица, производящего дознание, - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо исправительными работами на срок от одного года до двух лет, либо ограничением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 355 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 356. Разглашение сведений о мерах безопасности, применяемых в отношении лиц, подлежащих государственной защите Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными Законом РК от 07.04.2009 N 149-IV. 1. Разглашение сведений о мерах безопасности, применяемых в отношении лиц, подлежащих государственной защите , если это деяние совершено лицом, которому указанные сведения были доверены или стали известны в связи с его служебной деятельностью, - наказывается штрафом в размере от двухсот до четырехсот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 356 с изменениями, внесенными законами РК от 07.04.2009 N 149-IV; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 357. Незаконные действия в отношении имущества, подвергнутого описи или аресту либо подлежащего конфискации 1. Растрата, отчуждение, сокрытие или незаконная передача имущества, подвергнутого описи, аресту или на которое наложено ограничение в распоряжении, совершенные лицом, которому это имущество вверено, а равно осуществление служащим кредитной организации банковских операций с денежными средствами (вкладами), на которые наложен арест либо по которым приостановлены расходные операции, - наказываются штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Сокрытие или присвоение имущества, подлежащего конфискации по приговору или постановлению суда, а равно иное уклонение от исполнения вступившего в законную силу приговора или постановления суда о назначении конфискации имущества – наказываются привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот часов либо лишением свободы на срок до трех лет со штрафом в размере до пятидесяти месячных расчетных показателей. Сноска. Статья 357 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 15.01.2014 № 164-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 358. Побег из мест лишения свободы, из-под ареста или из-под стражи 1. Побег из мест лишения свободы, из-под ареста или из-под стражи, совершенный лицом, отбывающим наказание или находящимся в предварительном заключении, - наказывается лишением свободы на срок до трех лет. 2. То же деяние, совершенное: а) группой лиц по предварительному сговору; б) с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, либо с угрозой применения такого насилия; в) с применением оружия или предметов, используемых в качестве оружия, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет. Примечание. Лицо, добровольно возвратившееся в семидневный срок с момента совершения побега в место заключения или под стражу, освобождается от уголовной ответственности за побег, если оно не совершило иного нового преступления и если побег не был сопряжен с действиями, предусмотренными пунктами б) и в) части второй настоящей статьи. Статья 359. Уклонение от отбывания наказания в виде лишения свободы Невозвращение в исправительное учреждение осужденного, которому разрешен краткосрочный выезд за пределы места лишения свободы по истечении срока выезда, а равно осужденного, пользующегося правом передвижения без конвоя либо находящегося под надзором, совершенное с целью уклонения от дальнейшего отбывания наказания в виде лишения свободы, - наказывается лишением свободы на срок до двух лет. Статья 360. Неповиновение законным требованиям администрации уголовно-исполнительного учреждения 1. Злостное неповиновение законным требованиям администрации уголовно-исполнительного учреждения лицом, отбывающим наказание в местах лишения свободы, - наказывается лишением свободы на срок от двух до пяти лет. 2. То же деяние, совершенное неоднократно, - наказывается лишением свободы на срок от четырех до семи лет. 3. Организация группового неповиновения законным требованиям администрации учреждения, обеспечивающего изоляцию от общества, а равно участие в групповом неповиновении, сопряженное с применением насилия или умышленным причинением себе какого-либо повреждения либо повлекшее иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 360 в редакции Закона РК от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 361. Угроза применения насилия в отношении сотрудника учреждения, обеспечивающего изоляцию от общества, либо его близких, а также осужденного или посягательство на их здоровье или жизнь 1. Угроза применения насилия в отношении сотрудника учреждения, обеспечивающего изоляцию от общества, либо его супруга (супруги) или близких родственников в связи с осуществлением им служебной деятельности, а также в отношении осужденного с целью воспрепятствовать его исправлению или из мести за оказанное им содействие администрации учреждения - наказывается лишением свободы на срок от двух до пяти лет. 2. Применение насилия, не опасного для жизни или здоровья, к лицам, указанным в части первой настоящей статьи, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, совершенные группой лиц по предварительному сговору либо с применением насилия, опасного для жизни или здоровья, - наказываются лишением свободы на срок от семи до десяти лет. 4. Посягательство на жизнь сотрудника учреждения, обеспечивающего изоляцию от общества, либо его супруга (супруги) или близких родственников в связи с осуществлением им служебной деятельности, а также в отношении осужденного с целью воспрепятствовать его исправлению или из мести за оказанное им содействие администрации учреждения - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 361 в редакции Закона РК от 10.12.2009 № 228-IV (порядок введения в действие см. ст. 2). Статья 362. Неисполнение приговора суда, решения суда или иного судебного акта и исполнительного документа 1. Неисполнение вступивших в законную силу приговора суда, решения суда или иного судебного акта и исполнительного документа более шести месяцев, а равно воспрепятствование их исполнению, совершенные лицом, к которому в течение года применялось административное взыскание за совершение такого же деяния, – наказываются привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот часов либо ограничением свободы на срок до трех лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Те же деяния, совершенные представителем власти, государственным служащим, служащим органа местного самоуправления, а равно служащим государственного учреждения, коммерческой или иной организации, – наказываются лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до пяти лет либо привлечением к общественным работам на срок от ста восьмидесяти до двухсот сорока часов, либо ограничением свободы на срок до пяти лет, либо лишением свободы от трех до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой и второй настоящей статьи, по которым взыскание превышает десять тысяч месячных расчетных показателей, установленных законодательством Республики Казахстан на момент совершения преступления, а равно воспрепятствование их исполнению – наказываются лишением свободы на срок от четырех до семи лет. 4. Нарушение правил административного надзора, установленного судом за лицами, освобожденными из мест лишения свободы, а равно самовольное оставление поднадзорным места жительства или неприбытие поднадзорного в течение пяти суток без учета выходных и праздничных дней к избранному месту жительства после освобождения из мест лишения свободы с целью уклонения от административного надзора – наказываются исправительными работами на срок от одного года до двух лет либо ограничением свободы на срок до одного года, либо лишением свободы на тот же срок. Сноска. Статья 362 в редакции Закона РК от 15.01.2014 № 164-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования). Статья 363. Укрывательство преступления Заранее необещанное укрывательство тяжкого или особо тяжкого преступления - наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. Примечание. Лицо не подлежит уголовной ответственности за заранее необещанное укрывательство преступления, совершенного его супругом (супругой) или близким родственником. Сноска. Статья 363 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 363-1. Укрытие преступления 1. Умышленное укрытие преступления небольшой либо средней тяжести от регистрации, совершенное должностным лицом органа уголовного преследования путем обмана, уговора, угрозы или иных неправомерных действий в отношении лица, обратившегося с заявлением или сообщением о достоверно готовящемся или совершенном преступлении, либо путем уничтожения или сокрытия любым иным способом обращения указанного лица, – наказывается штрафом в размере от двухсот до пятисот месячных расчетных показателей с лишением права занимать определенные должности на срок до трех лет либо ограничением свободы на срок от двух до пяти лет с лишением права занимать определенные должности на срок до трех лет. 2. Те же деяния: а) повлекшие укрытие тяжкого преступления; б) совершенные группой лиц, – наказываются лишением свободы до пяти лет с лишением права занимать определенные должности на тот же срок. 3. Те же деяния: а) повлекшие укрытие особо тяжкого преступления либо тяжкие последствия; б) совершенные группой лиц по предварительному сговору, – наказываются лишением свободы на срок от трех до семи лет с лишением права занимать определенные должности на срок до пяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой либо второй или третьей, совершенные должностным лицом, занимающим ответственную государственную должность, или начальником органа уголовного преследования либо по указанию этих лиц, – наказываются лишением свободы на срок от четырех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности на срок до пяти лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 363-1 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 364. Недонесение о преступлении Недонесение о достоверно известном готовящемся или совершенном особо тяжком преступлении - наказывается штрафом в размере от ста до двухсот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до одного года. Примечание. Не подлежат уголовной ответственности по настоящей статье супруг (супруга) или близкий родственник лица, совершившего преступление, а также священнослужители за недонесение о преступлениях, совершенных лицами, доверившимися им на исповеди. Сноска. Статья 364 с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 365. Воспрепятствование законной деятельности адвокатов и иных лиц по защите прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, а также оказанию юридической помощи физическим и юридическим лицам 1. Воспрепятствование законной деятельности адвокатов и иных лиц по защите прав, свобод и законных интересов человека и гражданина в уголовном процессе, а равно оказанию физическим и юридическим лицам юридической помощи либо иное нарушение самостоятельности и независимости такой деятельности, если эти деяния причинили существенный вред правам, свободам или законным интересам человека и гражданина, правам или законным интересам юридических лиц, охраняемым законом интересам общества или государства, - наказываются штрафом в размере от двухсот до трехсот месячных расчетных показателей, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные лицом с использованием своего служебного положения, - наказываются штрафом в размере от пятисот до семисот месячных расчетных показателей либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на тот же срок или без такового. Сноска. Статья 365 в редакции Закона РК от 11.12.2009 № 230-IV (вводится в действие с 01.01.2010); с изменениями, внесенными законами РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Глава 16. ВОИНСКИЕ ПРЕСТУПЛЕНИЯ Статья 366. Понятие воинского преступления Воинскими преступлениями признаются предусмотренные настоящей главой преступления против установленного порядка несения воинской службы, совершенные военнослужащими, проходящими воинскую службу по призыву либо по контракту в Вооруженных Силах Республики Казахстан, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, а также гражданами, пребывающими в запасе, во время прохождения ими сборов. Статья 367. Неповиновение или иное неисполнение приказа 1. Неповиновение, то есть открытый отказ от исполнения приказа начальника, а равно иное умышленное неисполнение подчиненным приказа начальника, отданного в установленном порядке, причинившее существенный вред интересам службы, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, а равно повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до двадцати лет, а при отягчающих обстоятельствах - пожизненным лишением свободы. 3-1. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет, а при отягчающих обстоятельствах - смертной казнью или пожизненным лишением свободы. 4. Неисполнение приказа вследствие небрежного либо недобросовестного отношения к службе, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до одного года, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до одного года. 5. Деяние, предусмотренное частью четвертой настоящей статьи, совершенное в военное время или в боевой обстановке, - наказывается лишением свободы на срок от трех до десяти лет. Сноска. Статья 367 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 368. Сопротивление начальнику или принуждение его к нарушению служебных обязанностей 1. Сопротивление начальнику, а равно иному лицу, исполняющему возложенные на него обязанности воинской службы, или принуждение его к нарушению этих обязанностей, сопряженное с насилием или c угрозой его применения, - наказываются ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) с применением оружия; в) с причинением тяжкого или средней тяжести вреда здоровью либо иных тяжких последствий, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 368 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 369. Насильственные действия в отношении начальника 1. Нанесение побоев, причинение легкого вреда здоровью или применение иного насилия в отношении начальника, совершенные во время исполнения им обязанностей воинской службы или в связи с исполнением этих обязанностей, - наказываются ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. Те же деяния, совершенные: а) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; б) с применением оружия; в) с причинением тяжкого или средней тяжести вреда здоровью либо иных тяжких последствий, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 369 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 370. Нарушение уставных правил взаимоотношений между военнослужащими при отсутствии между ними отношений подчиненности 1. Нарушение уставных правил взаимоотношений между военнослужащими при отсутствии между ними отношений подчиненности, выразившееся в нанесении побоев, причинении легкого вреда здоровью или ином насилии либо связанное с унижением чести и достоинства или с издевательством над потерпевшим, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев. 2. То же деяние, совершенное: а) неоднократно; б) в отношении двух или более лиц; в) группой лиц, группой лиц по предварительному сговору или организованной группой; г) с применением оружия; д) с причинением средней тяжести вреда здоровью, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 370 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 09.12.2004 N 10; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 371. Оскорбление военнослужащего 1. Исключен Законом РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2). 2. Оскорбление подчиненным начальника, а равно начальником подчиненного во время исполнения обязанностей воинской службы или в связи с исполнением этих обязанностей - наказывается ограничением по воинской службе на срок до одного года, либо содержанием на гауптвахте на срок до двух месяцев, либо лишением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 371 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 372. Самовольное оставление части или места службы 1. Самовольное оставление части или места службы, а равно неявка в срок без уважительных причин на службу, совершенные в мирное время, если самовольное отсутствие продолжалось свыше одного месяца, - наказываются лишением свободы на срок до трех лет. 2. Деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, совершенные в военное время, если самовольное отсутствие продолжалось свыше одних суток, наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 3. Самовольное оставление части или места службы в боевой обстановке независимо от продолжительности - наказывается лишением свободы на срок от пяти до пятнадцати лет. Сноска. Статья 372 в редакции Закона РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 373. Дезертирство 1. Дезертирство, то есть самовольное оставление части или места службы с целью уклонения от воинской службы, а равно неявка с той же целью на службу - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. 2. Дезертирство с оружием, вверенным по службе, а равно дезертирство, совершенное группой лиц по предварительному сговору или организованной группой, - наказывается лишением свободы на срок от трех до семи лет. 3. То же деяние, совершенное в боевой обстановке, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. 4. То же деяние, совершенное в военное время, - наказывается лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Примечание. Военнослужащий, совершивший дезертирство, предусмотренное частью первой настоящей статьи, может быть освобожден судом от уголовной ответственности, если дезертирство явилось следствием стечения тяжелых обстоятельств и если он добровольно явился для дальнейшего прохождения воинской службы. Сноска. Статья 373 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 374. Уклонение от воинской службы путем членовредительства или иным способом 1. Уклонение военнослужащего от исполнения обязанностей воинской службы путем симуляции болезни или причинения себе какого-либо повреждения (членовредительство) либо иного вреда своему здоровью, или подлога документов, или иного обмана - наказывается штрафом от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей либо ограничением по воинской службе на срок до одного года, либо содержанием на гауптвахте на срок до двух месяцев, либо лишением свободы на срок до одного года. 2. То же деяние, совершенное в целях полного освобождения от исполнения обязанностей воинской службы, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо пожизненным лишением свободы. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 374 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.07.2009 N 175-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 375. Нарушение правил несения боевого дежурства 1. Нарушение правил несения боевого дежурства (боевой службы) по своевременному обнаружению и отражению внезапного нападения на Республику Казахстан либо по обеспечению ее безопасности, если это деяние повлекло или могло повлечь причинение вреда интересам безопасности государства, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Примечание. Военнослужащий, впервые совершивший деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, при смягчающих обстоятельствах может быть освобожден судом от уголовной ответственности. Сноска. Статья 375 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 376. Нарушение правил несения пограничной службы 1. Нарушение правил несения пограничной службы лицом, входящим в состав пограничного наряда или исполняющим иные обязанности пограничной службы, если это деяние повлекло или могло повлечь причинение вреда интересам безопасности государства, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Примечание. Военнослужащий, впервые совершивший деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, при смягчающих обстоятельствах может быть освобожден от уголовной ответственности. Сноска. Статья 376 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 377. Нарушение уставных правил несения караульной (вахтенной) службы 1. Нарушение уставных правил караульной (вахтенной) службы лицом, входящим в состав караула (вахты), если это деяние повлекло причинение вреда охраняемым караулом (вахтой) объектам или наступление иных вредных последствий, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет. Примечание. Военнослужащий, впервые совершивший деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, при смягчающих обстоятельствах может быть освобожден от уголовной ответственности. Сноска. Статья 377 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 378. Нарушение уставных правил несения внутренней службы или патрулирования в гарнизоне 1. Нарушение уставных правил несения внутренней службы лицом, входящим в суточный наряд части (кроме караула и вахты), а равно нарушение уставных правил патрулирования в гарнизоне и изданных в развитие этих правил приказов и распоряжений лицом, входящим в состав патрульного наряда, если они повлекли вредные последствия, предупреждение которых входило в обязанность данного лица, - наказываются ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев. 2. Те же деяния, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Примечание. Военнослужащий, впервые совершивший деяния, предусмотренные частью первой настоящей статьи, при смягчающих обстоятельствах может быть освобожден от уголовной ответственности. Сноска. Статья 378 с изменениями, внесенными законами РК от 21.12.2002 N 363; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 379. Нарушение правил несения службы по охране общественного порядка и обеспечению общественной безопасности Нарушение лицом, входящим в состав войскового наряда по охране общественного порядка и обеспечению общественной безопасности, правил несения службы, если это деяние повлекло тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 379 в редакции Закона РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2). Статья 380. Злоупотребление властью 1. Злоупотребление начальника или должностного лица властью или служебным положением вопреки интересам службы в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев или лишением свободы на срок до четырех лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, – наказывается лишением свободы на срок от четырех до семи лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, – наказываются лишением свободы на срок от семи до пятнадцати лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, – наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 380 в редакции Закона РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 380-1. Превышение власти или служебных полномочий 1. Превышение власти или служебных полномочий, то есть совершение начальником или должностным лицом действий, явно выходящих за пределы его прав и полномочий, повлекшее существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев или лишением свободы на срок от двух до пяти лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия либо совершенное: а) с применением насилия или угрозы его применения; б) с применением оружия или специальных средств; в) в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, – наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, – наказываются лишением свободы на срок от семи до пятнадцати лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, – наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Кодекс дополнен статьей 380-1 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 380-2. Бездействие власти 1. Бездействие власти, то есть неисполнение начальником или должностным лицом своих служебных обязанностей в целях извлечения выгод и преимуществ для себя или других лиц или организаций либо нанесения вреда другим лицам или организациям, если это повлекло существенное нарушение прав и законных интересов граждан или организаций либо охраняемых законом интересов общества или государства, – наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо лишением свободы на срок до трех лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, – наказывается лишением свободы на срок от четырех до восьми лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в боевой обстановке, – наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. 4. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время, – наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет. Сноска. Кодекс дополнен статьей 380-2 в соответствии с Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 381. Халатное отношение к службе 1. Халатное отношение начальника или должностного лица к службе, причинившее существенный вред, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок до семи лет. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные в военное время или в боевой обстановке, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет. Примечание. Военнослужащий, впервые совершивший деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, при смягчающих обстоятельствах может быть освобожден от уголовной ответственности. Сноска. Статья 381 с изменением, внесенным Законом РК от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 382. Оставление погибающего военного корабля 1. Оставление погибающего военного корабля командиром, не выполнившим до конца свои служебные обязанности, а равно лицом из состава команды корабля без надлежащего на то распоряжения командира - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, совершенное в военное время или в боевой обстановке, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 382 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 383. Сдача или оставление противнику средств ведения войны Сдача противнику начальником вверенных ему военных сил, а равно не вызывавшееся боевой обстановкой оставление противнику укреплений, боевой техники и других средств ведения войны, если указанные действия совершены не в целях способствования противнику, - наказываются лишением свободы на срок от десяти до двадцати лет либо смертной казнью или пожизненным лишением свободы. Сноска. Статья 383 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 384. Добровольная сдача в плен Добровольная сдача в плен по трусости или малодушию - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 384 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 385. Мародерство Похищение на поле сражения вещей, находящихся при убитых и раненых (мародерство), - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 385 с изменением, внесенным Законом РК от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 386. Разглашение секретных сведений военного характера или утрата документов, содержащих секретные сведения военного характера 1. Утрата документов или предметов, содержащих секретные сведения военного характера, не содержащих государственной тайны, лицом, которому эти документы или предметы доверены по службе, если утрата явилась результатом нарушения установленных правил обращения с указанными документами и предметами, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до одного года, либо содержанием на гауптвахте на срок до двух месяцев, либо лишением свободы на срок до одного года. 2. Разглашение секретных сведений военного характера, не содержащих государственной тайны, лицом, которому эти сведения были доверены или стали известны по службе, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет либо лишением свободы на тот же срок. 3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, повлекшие причинение крупного ущерба или наступление иных тяжких последствий, - наказываются лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 386 с изменениями, внесенными законами РК от 05.05.2000 N 47; от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 387. Умышленное уничтожение или повреждение военного имущества 1. Умышленное уничтожение или повреждение оружия, боеприпасов, средств передвижения, военной техники или иного военного имущества - наказываются ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. Те же действия, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок до пяти лет. Сноска. Статья 387 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 388. Неосторожное уничтожение или повреждение военного имущества Неосторожное уничтожение или повреждение оружия, боеприпасов, средств передвижения либо предметов военной техники, повлекшие тяжкие последствия, - наказываются ограничением по воинской службе на срок до одного года, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до одного года. Сноска. Статья 388 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 389. Утрата военного имущества Нарушение правил сбережения вверенных для служебного пользования оружия, боеприпасов или предметов военной техники, если это повлекло их утрату, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. Сноска. Статья 389 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 390. Нарушение правил обращения с оружием, а также веществами и предметами, представляющими опасность для окружающих 1. Нарушение правил обращения с оружием, боеприпасами, радиоактивными материалами, взрывчатыми или иными веществами и предметами, представляющими повышенную опасность для окружающих, если это повлекло по неосторожности причинение тяжкого или средней тяжести вреда здоровью человека, уничтожение военного имущества либо иные тяжкие последствия, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до двух лет. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет. Сноска. Статья 390 с изменениями, внесенными законами РК от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 09.11.2011 № 490-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 391. Нарушение правил вождения или эксплуатации машин 1. Нарушение правил вождения или эксплуатации боевой, специальной или транспортной машины, повлекшее по неосторожности причинение тяжкого вреда здоровью человека, - наказывается ограничением по воинской службе на срок до двух лет, либо содержанием на гауптвахте на срок до трех месяцев, либо лишением свободы на срок до трех лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 2. То же деяние, повлекшее по неосторожности смерть человека, - наказывается лишением свободы на срок до пяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. 3. Деяние, предусмотренное частью первой настоящей статьи, повлекшее по неосторожности смерть двух или более лиц, - наказывается лишением свободы на срок от пяти до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Сноска. Статья 391 с изменениями, внесенными законами РК от 09.12.2004 N 10; от 10.07.2009 N 177-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 18.01.2011 № 393-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования). Статья 392. Нарушение правил полетов или подготовки к ним Нарушение правил полетов или подготовки к ним, а равно нарушение правил эксплуатации военных летательных аппаратов, повлекшие по неосторожности смерть человека или иные тяжкие последствия, - наказываются лишением свободы на срок от трех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Статья 393. Нарушение правил кораблевождения Нарушение правил вождения или эксплуатации военных кораблей, повлекшее по неосторожности смерть человека либо иные тяжкие последствия, - наказывается лишением свободы на срок от трех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет или без такового. Президент Республики Казахстан